Unieke filmbeelden van de hoofdstad 1900-2000
een
eeuw
Amsterdam
Stadsarchief Amsterdam
Jacob Olie, Levantkade, 1904
2
Het Stadsarchief Amsterdam, dat sinds 2007 in het imposante gebouw De Bazel aan de Vijzelstraat zetelt, bewaart documenten die van belang zijn voor de geschiedenis van Amsterdam, maakt ze toegankelijk voor het publiek, en presenteert ze regelmatig in tentoonstellingen en publicaties. Wie aan het archief denkt, denkt meestal in eerste instantie aan oude papieren en dossiers, aan kaarten en bouwtekeningen, en ook wel aan foto’s en prenten. Veel minder bekend is dat het Stadsarchief al sinds de jaren dertig van de twintigste eeuw ook bewegend beeld van Amsterdam verzamelt: films gemaakt in opdracht van de gemeente, privéfilmpjes van Amsterdammers, kopieën van speelfilms waarin Amsterdam een rol speelt. Naast de Schatkamer bevindt zich in de kelder van het Stadsarchief een Filmzaal waar doorlopend selecties uit de zo waardevolle verzameling film en video worden vertoond. In opdracht van het Stadsarchief stelden beeldresearcher Gerard Nijssen en regisseur Erik Willems een reeks films samen die een indruk geven van de opeenvolgende decennia van de twintigste eeuw. Daarbij werd behalve van de eigen verzameling gebruik gemaakt van maar liefst 40 andere collecties, zoals van Eye Filminstituut Nederland en het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Deze ‘decenniumfilms’ gingen tussen 2007 en 2011 één voor één in première in de Filmzaal. Nu de reeks compleet is, zijn de negen films verzameld in deze dvd-box en zijn de unieke filmbeelden – die het Amsterdam van vroeger opeens heel dichtbij brengen – ook thuis te bekijken. Ik wens u veel kijkplezier.
Eberhard van der Laan, burgermeester van Amsterdam
3
Een eeuw Amsterdam flitst voorbij Als hoofdredacteur van Ons Amsterdam dacht ik natuurlijk wel iets van de geschiedenis van de stad te weten. Kan deze dvd-box mij dan nog verrassen? Het antwoord is een volmondig ja. In de Filmzaal van het Stadsarchief worden volgens de ‘Cineac-formule’ doorlopend films vertoond. Maandelijks verandert het programma. Een populair onderdeel van het repertoire vormen de compilatiefilms die Erik Willems en Gerard Nijssen maakten over de tien decennia van de twintigste eeuw, met daarbij steeds reclamefilmpjes die de sfeer van de periode weergeven en een minidocumentaire. Deze films vindt u nu samen in deze dvd-box. In de films over de vroege decennia brengt verteller Hans Goedkoop samenhang aan – de oudste films hebben zelf immers geen geluid – en tot ongeveer 1970 wordt geregeld gebruik gemaakt van verduidelijkende ondertitels. Bij de latere films ontbreekt het commentaar. Het verband tussen de scènes wordt associatiever. Zo gaat dat met geschiedschrijving: hoe langer geleden, hoe overzichtelijker. De dvd toont pakkende en uiteenlopende sfeerbeelden, maar laat de conclusie aan de kijker. Sommige beelden blijven vooral hangen omdat ze zo bloedmooi zijn. Zoals de opnamen vanuit de lucht van de stoomtrein over het verdubbelde viaduct langs de Haarlemmer Houttuinen, begin twintigste eeuw. Of van de ook prachtig gefilmde bouw van de Wolkenkrabber op het Victorieplein, voltooid in 1931. Andere scènes blijven je bij omdat ze zo grappig zijn: de slapstickachtige achtervolging door de stad in de film Van boerin tot artist uit 1910, starring revueactrice Louisette, maar ook de beelden van een poserend gezin bij de tewaterlating van een schip, rond 1920. Om andere fragmenten grijnsde ik vanuit ‘wijsheid achteraf’. Zoals wanneer in een gemeentefilmpje over de afbraak van de Galerij van het Paleis voor Volksvlijt in 1961 de te bouwen Nederlandsche Bank als “nieuw paleis” betiteld wordt. Of om het Polygoonfilmpje over de parkeerproblemen in de Amsterdamse binnenstad in de jaren vijftig, waarin de automobilist ten einde raad maar aan de rand van de stad parkeert om vandaar de tram naar het centrum te nemen: het ‘transferia’-idee dat veertig jaar later een van de paradepaardjes van B&W zou worden. Een ontroerde glimlach ontlokte me mevrouw Volkerts in de Spaarndammerbuurt, in de jaren zeventig, die nog op gas stookte, maar met recht vreesde voor stevige huurverhoging als ze centrale verwarming zou krijgen. Over tien jaar werd er gestookt op kernenergie, had ze begrepen, en daar wachtte ze dan maar liever op… In de serie zitten ook een paar mooie voorbeelden van hoe moderniteit en ouderwets-
4
heid in overgangsperioden samengaan. Ergens rond 1910 kreeg na de hoofdstad ook Diemen elektriciteit. Heel modern! Maar het uitrollen van de kabels vanuit Amsterdam gebeurde nog door een stoetje zwetende mannen. Prachtig is ook de scène van de ouderwetse melkboer in een gloednieuwe flat in Noord rond 1970. We zien de bezorger in de hal drukken op hele reeksen bellen tegelijk, steeds door de intercom roepend “De mélkboer! De mélkboer! De mélkboer! De mélkboer!” En nu en dan horen we een vrouwenstem ertussendoor: “Wie is daar??” Heerlijk! Naarmate we dichter bij het heden komen, neemt natuurlijk het ‘oh ja!’-effect toe. De roes toen Ajax in 1971 voor het eerst de Europacup won, herinner ik me nog goed. Als jonge student zag ik toen ineens mijn eerbiedwaardige hoogleraar Middeleeuwse Geschiedenis door het café hossen! Op de film zien we ook de stijve burgemeester Samkalden zowaar even ‘uit zijn dak gaan’. Filmbeelden laten je soms dingen sterker ervaren en beter begrijpen dan woorden en ook dan foto’s. Opwindend vond ik de beelden van de paardentrams op de Dam rond 1900. Ik wist wel dat de Dam lange tijd eindhalte was geweest, maar had me eigenlijk nooit afgevraagd hoe al die trams dan weer moesten keren. Nu zag ik het: de trams zelf keerden niet, maar de paarden werden uitgespannen en daarna weer ingespannen aan de andere kant van de wagons. ‘Historische sensatie’ – het gevoel dat de geschiedenis ineens heel dichtbij komt – brengt ook een fragment uit de jaren dertig. We zien de oude vergaderzaal van de gemeenteraad op de Oudezijds Voorburgwal en wethouder De Miranda en burgemeester De Vlugt, die in april 1936 een actie tegen de werkloosheid afkondigen. Voor mijzelf bestond de verassing er vooral uit dat ik tussen de raadsleden ineens de hoofden zag van twee Amsterdammers naar wie ik biografisch onderzoek doe en deed: schrijver en onderwijsman Theo Thijssen en vakbondsvrouw Alida de Jong. Nooit eerder zag ik van hen bewegend beeld en al bewogen ze hier nauwelijks, ineens waren ze erg nabij. Bijzonder is ook ‘Amsterdam in kleur’, de compilatie van stadsbeelden in kleur op het schijfje over de jaren dertig. Kleurenfilm uit die periode is zeer zeldzaam en er zijn verbluffende fragmenten opgespoord. Eindelijk kunnen we eens goed zien hoe men zich toen kleedde – niet al te kleurig, overigens – en hoe de reclame er uitzag! Maar enfin, laat ik u niet al te veel vooraf verklappen. U vindt ongetwijfeld uw eigen favorieten. De keuze is onnoemelijk groot. Al kwam ik pas in 1970 naar de grote stad, door deze films voel ik me ineens ooggetuige van de hele twintigste eeuw.
Peter-Paul de Baar | hoofdredacteur Ons Amsterdam
5
Engelsesteeg, 1910
6
Jaren 1898 -1920 - Prinsengracht, 1898 - Een trambestorming op zondag op den Dam, 1899 - Inhuldiging Koningin Wilhelmina te Amsterdam, 1898 - Weeshuis-quaestie, 1899 - Oranjevreugdefilm, 1915 - Aankomst Circus Carré, 1904 - Amsterdam, journaalonderwerpen, 1913 - Hollandsche Actualiteiten, 1920 - Stockshots van diverse onderwerpen, 1919 - Een uitstapje der artisten van den filmschets ‘Woningnood’ naar Volendam, 1920 - Amsterdam in en om de havens, 1920 - Het leggen van een drie-aderige 55.000 volt kabel van Amsterdam naar Diemen, 1913 - Jubileum NVAA, 1915 - Amsterdam in en om de haven, 1913 - Louis Bouwmeester hulde, 1920 - Overhandiging onafhankelijkheidsvlag te Amsterdam, 1913 - Schilderachtig oud Amsterdam, 1920 - Amsterdam, 1919 - Boddaert-tehuis, 1920 - Tentoonstelling Vrouwenarbeid,1913 - Stoommeelfabriek, 1915 - Zonnestraal, 1919 - Amateurfilm Van Luijnen, 1912-1915 - IJsvermaak in het Noord-Hollandse waterland, 1917 - Roeiwedstrijd op de Amstel, 1917 - Amsterdam-waterfeest en roeiwedstrijden, 1917 - Sportdag Sportvereniging De Bijenkorf, 1918 - Van Boerin tot artist, 1910 - Een avontuurtje in ’t luchtruim, 1919 - Artiestenzomerfeest, 1916 - De vliegdemonstraties op Rozenoord, 1911 - Reportage van de Eerste Luchtverkeer Tentoonstelling Amsterdam (ELTA), 1919 - Capt. Alcock bezoekt Amsterdam, 1919 - Amateurfilm Fokker, 1920 - Nederland vooruit, 1921
7
Leliegracht, redding met de paarden hijsmachine van Sinck, 1929
8
Jaren ‘20 - Oud-Amsterdam, 1923 - Amsterdamse stadsbeelden, 1929 - Jubileum Effectenbeurs, 1926 - Babyshow in het Paleis voor Volksvlijt, 1922 - Sloppen, 1928 - Jodenbuurt in Amsterdam, 1926 - Amsterdam in beeld, Van der Donk, 1929 - Opening van plantsoen aan het midden Dam-terrein, 1925 - Restmateriaal Publieke Werken, 1925-1930 - Demping Rokin, 1930 - De Rooms Katholieke Cultuur, 1924 - Wielerwedstrijden in het Vondelpark, 1923 - Op stap met de Passage Bioscoop door Amsterdam, 1922 - Lentefeest Ons Huis, 1926 - Kleedjes Kloppen, 1930 - Moderne wegenaanleg te Amsterdam, 1927 - Voltooiing Nieuwe Spoorwegviaduct, 1923 - De 1 Mei viering van de SDAP, 1920 - Huldiging Wibaut, 1931 - Moderne woningen in Plan West, 1927 - Nieuwe Candidaat voor den Amsterdamse Gemeenteraad: Had je me maar, 1921 - De droom van Hadt-Je-Me-Maar, 1936 - Beiersch Bierbrouwerij ‘De Amstel’, Amsterdam, 1928 - Olympische Spelen in Amsterdam, 1928 - De haven van Amsterdam en haar achterland, 1925 - Van Boerin tot Ster, 1923 - Brand Paleis van Volksvlijt, 1929 - Wat een openbaring voor hem, Chief Whip, 1927
9
Beursplein, werklozen, 1931
10
Jaren ‘30 - Stadsbeelden Amsterdam, 1938 - Sterk door werk, 1936 - Crisisjaren 1934-1936 - Demonstratie voor democratie, 1934 - Demonstratie tegen fascisme, 1933 - Relletjes op de Dam, 1931 - Amateurfilm Familie Huider, 1934 - Houzee, 1936 - Een nieuwe tijd breekt baan, 1936 - Amsterdamsche Bosch, 1937 - Praktisch Socialisme, 1938 - Wolkenkrabber, 1931 - Wolkenkrabber op het Dr. Willinkplein, 1931 - 750.000-ste Amsterdammer geboren, 1930 - Schoolhygiëne. Openluchtscholen, 1939 - De 76-jarige grootmeester der Nederlandsche bouwkunst Dr. H.P. Berlage over zijn nieuwste schepping: De Berlage Brug, 1932 - Restmateriaal Publieke Werken, 1933-1960 - Drukte in Amsterdam, 1932 - Bouw Amstelstation, 1939 - Pierement, 1931 - Pont over het IJ, 1934 - Fietsproeven met werklozen, 1939 - Het gemeente girokantoor, 1936 - Zendelingsleven hier ten lande, 1933 - Opening van het nieuwe Ajax-stadion, 1934 - Onthulling standbeeld Domela Nieuwenhuis, 1931 - Kijkjes in het sportfondsenbad, 1935 - Reclamefilm Tuchinski Theater, 1930 - Stormloop op Tuchinski, 1935 - Joodse vluchtelingen bij NIW, 1938 - Journaal 1939-1940, 1940 - Gas is niet duur, 1935-1938 - Impressies bij het zien omvlechten, samenslaan, isoleeren enz. van rubberaderleidingen, 1929 - Amsterdam in kleur, 1940 - Behind the dykes, 1938 - Velddag der Nationalen Jeugdstorm te Amsterdam, 1938 - Regeringsjubileum Wilhelmina te Amsterdam, M. Levie, GAVA, 1938
11
Raadhuisstraat, intocht van de Duitse troepen, 1940
12
Jaren ‘40 - Intocht van Duitse troepen, 1940 - Bonnen over Amsterdam, 1942 - Jeugdstorm in Amsterdam, 1940 - Na vijf jaar bezetting …, 1945 - Hoe wordt een grammofoonplaat gemaakt, 1942 - Sinterklaas bezoekt de DRAKA, 1941 - Kunstenaars zien den Arbeidsdienst, 1943 - Hongerwinter en bevrijding, 1945 - Voedsel uit de lucht, 1945 - Diverse bevrijdingsfilms, Schietpartij 7 mei 1945, 1945 - Dit was het einde, 5 mei 1945, 1945 - Verwoesting Jodenbuurt, 1945 - PVDA verkiezingsfilm Gemeente Amsterdam, 1949 - Hoe ‘s werelds beste hak gemaakt wordt, 1947 - Het Amsterdamse marktwezen, 1948 - Intocht van Duitse gemotoriseerde troepen, 1940 - Begrafenis van weerman Koot, 1941 - Bezettingsopnamen, graankorrels rapen na de oogst, 1945 - De leider bezoekt Noord-Holland, 1942 - Honger, 1945 - De bevrijdingsfeesten te Amsterdam, 1945 - Reizigers tegen wil en dank, 1945 - Onze Olympische Kampioen weer thuis, 1948 - Zojuist verschijnen, 1941 - Amsterdam Bevrijding, 1945 - Een onvergetelijke dag, 1942 - Intocht Duitse troepen in Amsterdam, 1940 - Amateurfilms Duitse soldaten, 1940-1942 - Bevrijding in kleur, National Archives, 1945 - Bevrijding, 1945 - Het gouden Kroningsfestijn, 1948
13
Speelplaats, 1953
14
Jaren ‘50 - Maak meer van uw leven, 1953 - Oase aan de Stadsrand, 1958 - Verkeerspuzzle op de Munt uitmuntend opgelost, 1950 - Heet van de naald, 1955 - Installatie Van Hall, 1957 - Amsterdam, Stad van water. Impressies vanaf de waterkant, 1957 - De hoofdstad herdenkt de Februaristaking van 1941, 1950 - De opruiming van de bunkers op het Museumplein in de hoofdstad, 1953 - Nederland heeft zijn draai gevonden, 1958 - Officiële ingebruikneming van de Rijksweg Amsterdam – Utrecht, 1954 - De wekelijkse autoveiling, 1950 - Het parkeerprobleem in Amsterdam, 1950 - Fondsen-administratie d.m.v. ponskaarten, 1953 - Literaire markt tgv. De Boekenweek, 1950 - Het Boekenbal te Amsterdam, 1955 - Met de Johan van Oldenbarnevelt naar Australië, 1955 - Waar palmen wuiven, 1955 - De Huishoudbeurs in het RAI-gebouw, 1953 - Holland, Land en volk, 1950 - Amsterdamse Bodediensten verlaten de binnenstad, 1957 - Demonstratie in Amsterdam op 13 februari tegen de atoomoorlog, 1955 - Staking Amsterdams Overheidspersoneel, 1955 - De tramstaking in Amsterdam, 1955 - Nederland reageert op de gebeurtenissen in Hongarije, 1956 - Grote militaire parade in de hoofdstad, 1953 - Uitverkoop!!!, 1951 - De verkiezingen voor de Tweede Kamer, 1956 - Het Weteringcircuit met voetgangersbeveiliging, 1955 - Spel op straat, 1956 - De Tour de France, 1954 - Rock ’n Roll experiment in de hoofdstad, 1957 - Waterlooplein, 1955 - Plechtige onthulling van het Nationale Monument voor de gevallenen, 1956 - Uitbreiding van Amsterdam-West, 1950 - Vliegen is goedkoper dan U denkt, 1951 - Opgeruimd staat netjes, 1955 - 2 x Amsterdam, 1960
15
Frits Weeda, Spuistraat, 1961
16
Jaren ‘60 - Medische aspecten van een nucleaire aanval, 1968 - Amsterdam, Herman van der Horst, 1967 - Shopping Centra, 1962 - Amsterdamse Bos, 1967 - 2 x Amsterdam, 1960 - Kom over de brug, 1960-1970 - Watersnood Tuinstad Oostzaan-Amsterdam, 1960 - Tuindorp Oostzaan weer droog, 1960 - De Weense nachtegaal, Roelof Kiers, 1968 - Restmateriaal Publieke Werken, 1961 - Einde van een tijdperk, 1961 - Jordaan, een verdwijnend stadsdeel, Max de Haas, 1971 - Modelwoningen voor alleenstaanden, 1960 - Vrouwenprogramma, KRO, 20-5-1965 - Wibauthuis, 1969 - De Beatles, 1964 - Parkeerproblemen, 1967 - Parkeermeters, 1961 - Beatrix de Bruid, 1966 - 10-3-1966, Eindexamenfilm Filmacademie, 1966 - Bouwvakkersoproer, 1966 - Relletjes, 1966 - Uit Bellevue, VARA, 8-2-1967 - Installatie Burgemeester Samkalden, 1967 - Love-in in de RAI, 1967 - Bezetting Maagdenhuis,1969 - Hier en Nu: Damslapers, NCRV, 15-8-1970 - Gezellige mensen halen Heineken in huis, 1967 - Jet Canadian Pacific, The Friendly Airline, 1967 - Y-tunnel tot oktober ‘69, 1969 - Amsterdam bouwt bovengronds, 1969
17
Maya Pejic, Vondelpark, 1972
18
Jaren ‘70 - Dynamic City, 1970 - Achter het Nieuws, Vondelparkslapers, VARA, 9-7-1971 - Floriade loopt als een trein, 1972 - Opening Witkar-station Amstelveld, 1974 - Het 1ste Witkar-station geopend, 1974 - Wijkverbetering in de Spaarndammerbuurt. Verslag van drie jaar inspraak, 1978 - De Bethaniënbuurt, 1972 - De Pijp, Jan Wiegel, 1973 - De Haarlemmer Houttuinen, 1970 - Wat is er met de stad, 1982 - Wonen rond de Sloterplas, 1973 - Training Ajax, 1971 - Om de Europacup, 1971 - Nieuwe sporthal op fundamenten van gashouder, 1973 - Van Goghmuseum in gebruik, 1973 - Komst metro veroorzaakt onrust in Nieuwmarktbuurt, 1975 - Reconstructie van de Binnenstad. Aanvang restauratie Pintohuis, 1974 - Nieuwmarkt, 1975 - Proefritten 1ste Metrotreinstellen, 1973 - 2e Vrouwenfestival Groot succes, 1977 - Aankomst en opvang van Surinamers in Nederland, 1975 - Amsterdam 700. Impressies van een feestende stad, 1975 - Amsterdam. Capital of the Netherlands, 1979 - Jordaanfestival 1977, 1977 - Amsterdam, Hou me mooi; Mottatnou; Houdt uw stad schoon, 1970 - Onder de mensen, 1970 - Kom over de brug, 1970 - Bijlmer, 1975
19
Jan Vonk, krakersrellen Vondelstraat, 1980
20
Jaren ‘80 - 75 jaar Volkhuisvesting, Henk Raaff, 1990 - Niet te geloven, NCRV, 7-10-1980 - One Vision, Cor Lievendag, 1986 - Achter het Nieuws, Indische buurt Amsterdam, VARA, 19-3-1981 - Need more blues, John Appel,1986 - Oostelijk Havengebied, Job Film, 1989 - Waar de ratten koning zijn, Barbara den Uyl, 1985 - Radio Daniëlle, John Appel, 1987 - Staats-TV, 29-1-1986 - Surinaamse/Antilliaanse uitzending, Migranten tv, 2-6-1985 - NOS Journaal, 31-1-1981 - Gebroken Tijd, Stadsjournaal, 1982 - Marokkaanse uitzending Migranten tv, 18-2-1988 - Marokkaanse uitzending Migranten tv, 16-3-1986 - NOS Journaal, 29-4-1986 - Achter het Nieuws, Aids, VARA, 27-5-1983 - Eerst het eten, dan de huur, Annegriet Wietsma, 1987 - Hier en Nu, Sluiting laatste badhuis Amsterdam, NCRV, 5-4-1988, - NOS Journaal, 29-2-1980 - In een tank kun je niet wonen, Dwarsfilm, 1981 - Achter het Nieuws, Krakersrellen Amsterdam, VARA, 1-3-1980, - Extra, VPRO, 2-3-1980 - Surinaamse/Antilliaanse uitzending Migranten tv, 2-9-1986 - De kleine opknapbeurt, Job Film, 1987 - NOS Evenementen, 30-4-1988 - Grachtentocht Nederlands Elftal, Rederij Kooij, 1988 - Giroblauw, John Cleese, 1981 - Beun de Haas, Commercial BOVAG, 1985 - Leven aan de Amsterdamse gracht, 1985 - Inhuldiging Hare Majesteit Koningin Beatrix, 1980 - 30-4-1980, amateurfilm Chris Jans, 1980 - 30-4-1980, amateurfilm Jan Jakob Krediet, 1980 - NOS Journaal, 30-4-1980 - AKTUA, TROS, 1-05-1980 - Achter het Nieuws, Krakersrellen Amsterdam, VARA, 1-5-1980 - Een Koninkrijk voor een huis, Derk Sauer, 1980 - 30 april doe ik wat ik wil, Dwarsfilm, 1980
21
Freerk de Vos, Java-eiland, 2000
22
Jaren ‘90 - IJbeeld, 1990-2000 - Geloof je ’t zelf, EO, 12-9-1990 - Johan Cruyff, Commercial ABN-AMRO, 1990 - Buurtbeheer, Job Film, 1992 - Lopende Zaken, De Digitale Stad, VPRO, 4-10-1994 - NOS Journaal, 15-1-1994 - Special Report, Vijfde Love-Ball, AT 5, 2-11-1995 - NOS Journaal, 4-10-1992 - Bijlmerramp Stock, AT-5, oktober 1992 - Opening tentoonstelling Mahler in Stadsarchief, AT 5, 21-3-1995 - Opening `Mahler in Amsterdam’, 21-3-1995 - Stadsdeelverkiezingen, Migranten tv, 21-3-1990 - Avondvoorstelling, NOS, 30-3-1990 - Opening Van Gogh-jaar voor de internationale media, NOS-Laat, 27-3-1990 - Pauze-TV, AVRO, 27-10-1990 - Huldiging Ajax op het Museumplein, AT 5, 1995 - Gedenkteken Joep Kloppenburg, AT 5, 16-8-1997 - NOVA, Parkeren Deel 2, NOS/VARA, 2-3-1993 - NOVA, De Eurotop in Amsterdam, NOS/VARA, 17-6-1997 - NOVA, Amsterdam: Betogingen ihkv de Eurotop, NOS/VARA, 14-6-1997 - Nieuwsitem, Gümus met uitzetting bedreigd, AT 5, 9-4-1996 - Nieuwsitem, Stille tocht door de Pijp voor familie Gümus, AT 5, 28-12-1996 - Brandpunt, De Jordaan in Amsterdam, KRO, 18-4-1993 - Hier en Nu, Sloop Bijlmer, NCRV, 30-1-1990 - Controleren, signaleren, rapporteren, Thomas Doebele en Maarten Schmidt, VPRO, 2-12-1990 - Special Report, Begrafenis Peter Giele vanuit restaurant-club Inez, AT 5, 21-6-1999 - Grachtenfestival, AT 5, 21-8-1998 - Prinsengrachtconcert, AT 5, 22-8-1999 - Kerstmis in Floradorp, René Roelofs, NTR, 29-12-1997 - Vrij Veilig Stop Aids, GGD/ GVO, 1990
23
COLOFON Samenstelling: Gerard Nijssen en Erik Willems Redactie: Ludger Smit Commentaarstem Hans Goedkoop Geluidsnabewerking: Paul Gies, Klink Engelse ondertitels: Invision Vormgeving DVD: doordigna.nl Productie DVD: Open Studio
Filmmateriaal afkomstig van: Stadsarchief Amsterdam, Eye Film Instituut, NIBG, AT 5, ABN-AMRO, AVRO, BOVAG, Dwarsfilm, EO, Van der Hoop Filmproducties, Chris Jans, Gronings AudioVisueel Archief, Heineken Collection Foundation, Familie Huider, JOB Producties, Joods Historisch Museum, Carla Kiers, Jan Jacob Krediet, Henk Raaff, IISG, John Appel, John Cleese, Koninklijke Bijenkorf Beheer, KRO, MTNL Multiculturele Televisie Nederland, National Archives, NCRV, Nederlands Instituut Militaire Historie, NOS Evenementen, NOS Journaal, NTR, Politiemuseum, Rederij Kooij, Frans Roffel, Staats-TV, TROS, Vereniging van de Effectenhandel,VARA, VPRO.
Foto’s: Stadsarchief Amsterdam, Freerk de Vos, Doriann Kransberg, Jan Vonk, Maya Pejic, Frits Weeda, Nico van der Stam/MAI (foto omslag), Doriann Kransberg (panoramafoto het IJ, 2011).
