2 7 jaar • N. 5 0
00 0
Prijs per nummer -. voor België 3 centiemen, voa. den Vreemde 5 centiemen
•W.i.iiMiii I
"•iiil.m(a'
Telefoon i Red. en Adm 7RT Sa
u3
Maanda» £ D Ftfe-aarl «011
mm
Drukster-Ultgeefster
ABONNEMENTSPRIJS BELGIË brie maanden . . . fr. J,25 Zes maanden. . . . fr. 6,30 Een/aar fr. I2,S0 NEDERLAND Drie maanden . . . fr. -1,75 DEN VREEMDE Drie maanden (drie maal per week verzonden) . fr. ó,7*$
Sam. Maatschappij HET LICHT Verantwoordelijke bestuurder P. DE VISCH Moor laanstraat. 113, Ledeberg .« REDACTIE «« ADMINISTRATIE
HOOQPOORT, 2 9 , GENT
Orgaan der Belgische Werkliedenpartij. •*— Verschijnende alle dagen.
Hra abonneert ziek op alle posttmreelc»
Leest < De Rede >
Als de oorlog komt!! De grap der vrede-conferenties(,) De oorlog wordt meer en meer onmoge3jk, segt men, de heele werkende klasse is sr vijandig aan, en als deze niet wil, dan kunnen do regeerders de legers niet bijeenkrijgen en is 't vechten gedaan. Daarbij, — zeggen anderen — de regee.•ingen komen regelmatig samen in Den Haag, in het rijke Vrede-Paleis, 'n cadeau van Carnegie — eu daar worden er alle soort van middels uitgedacht om op vredelievende wijze elk geschil tusschen de Staten op te lossen. In die bijeenkomsten van de Vredesconferenties wordt er machtig veel gepraat, betoogd, gedronken, gecten, gefeest, en... geslapen zelfs. Wie over die conferenties met kennis van zaken heeft gesproken is zekere F. Delaisi, in « Pages Librcs 3. Hij schreef: .; De vereenigingen van Den Haag spreken niet in naam van Kecht en Uenschelijkheid. Op eiken oogenblik, bij sik gesteld problema denkt elke afgevaardigde niet aan de menscheid, maar aan zijn eigen land, aan dezes belang, aan dezea macht en grootheid, en zijne houding, zijne itemmingen zijn in overeenkomst met het bijzonder en tijdelijk belang zijner regeering. » Wat is in Engeland voorgevallen" De liberale partij komt weer aan 't berrind, het had zich toorstaander verklaard »»n eene beperking der legeruitgaven. Een werklieden-afgevaardigde stelt in het Parlement eene motie in dien zin voor eu Sir Edward Gi-y, de minister van buiten'andsche zaken aanvaardt de nota. Haar welk is het gevolg ervan 1 's Anderen daags kondigt de regeering de vorming van een bijzonder legerkorps, vooral belast met de verdediging van Engeland's grondgebied. De staatssekretaris van Oorlog legt aan d e Lords een plan voor eener spoed-inobiJisatie tegen '.ïclküauige mogendheid van het" vasteland. Dnitsebiaail kaatst den bal terug en zet onmiddellijk zes nieuwe gepantserde kruisers in den maak. Stel u nu voor welk de geestestoestand moost zijn der afgevaardigden van deze twee landen, toen zij in 1907 in Den Haag aan het spreken waren over den vrede 1 Nauwelijks was de conferentie gedaan of in de c Revieuw of Revieuws Ï een zeer gelezen Engelsoh tijdschrift, laat 11. Steed, — de apostel der Vredesbeweging'(1!!) — een ' artikel verschijnen waarin hij zegt : c Voor elk nieuw Duitsche oorlogschip moeten wij twee engelsche kruisers bij hebben! s Er moesten acht pantserschepen gebouwen worden, kostende 400 millioen, en IL Steed — de apostel der Vredesbeweging —* zweert bij hoog en laag dat het budget der. marine tot EEN HHXÏARD moet gebracht worden !... Als een Vrede's-apostel dat zegt, wat moeten dan de anderen zéggen, die den oorlog als eene noodzakelijkheid van den vooruitgang huldigen 1
* * * Europa wordt zinneloos! Sedert de eerste conferentie in Den Haag, in 1S89, verteerdeu de volgende Staten, voor NIEUWE OORLOGSCHEPEN VAN ALLEN AAKD, de volgende kolossale fortuinen : Engeland S,353,000,000 fr. Vereenigde Staten 4,475,000,000 fr. Frankrijk 3.040,000,000 fr. Duitschland S,090,000,000 fr. Totaal : I!),090,000,u0u ff. Zegge:NEGENTIEN" MILLIARDEN '.:'.'. Lord Bosebery zegt dus de waarheid als hij beweert dat men overal een gedui-igen stilzwijgenden oorlog voert, waarbij geen bloea vergoten wordt, maar waarbij de landen zich totaal uitputten en ruineeren. En ongenadig gaat die campagne voort ! In 1909 hebben de Engelsche bladen, opgezweept door een nijdig gevoel van jingoïsme, de volgende tabel gepubliceerd van den vergelijkenden aangroei der zeemacht van Duitschland en Engeland binnen de eerstkomende jaren. DreadnoughN Engeland Duitschland Einde 1911 April 1912 Mei 1913 Mei 1914
14 20
10 17 17 21
In Engeland bestaat de overlevering dat de Engelsche vloot zoo sterk moet zijn als de twee sterkste vloten der wereld te zamen. Maar Duitschland, door zijne vier opvolgende wetten van 1898, 1900, 1906 en 1908, verhaast de uitbreiding zijner zeemacht en Engeland is gedwongen die reuzenstappen te volgen. M.Asquith, eerste minister, vroeger antimihtarist, doet jn 1909 gene jaarlijksche
vermeerdering van Sö millioen stemmen, in 1911 komt opnieuw erbij 125 millioen per jaar voor de marine. Op twee jaar dus meer dan twee honderd millioen jaarlijksche uitgaven meer voor de vloot, en dit... door eene anti-militaristische en vredelievende regeering!!! I
* * * Duitschland had tot in 1S89 geene noemenswaardige zeemacht. In 1S90 wordt de «Beichsmarine-ambt > geschapen, belast met de docks, de arsenalen, en de zeevaartinstellingen. Do stoot is gegeven! In 1S94 dringt Japan in China binnen en Duitschland doet zich Kiao-Tchéou geven. Engeland schrikt op. Maar in Duitschland komt verzet, ondanks den keizer. Doch dezo krijgt weldra de bovenhand over degenen welke in de zeemacht van Duitschland geen vertrouwen hadden. Eene perscampagne begint en men maakt aau de Duitschers wijs dat zij eene krijgsvloot noodig hebben. Het zevenjarig marinestelsel gaat er door on de Reichsdag beslist t e bouwen, van 1S93 tot 1905: Groote pantserschepen Groote kruisers Kleine kruisers Kust-wachtcrs
17 19 26 8
Totaal schepen
70
Zouder te rekenen de noodige kauouneerbooten, torpilleerders en onderzeeërs! 1! Dit programma is nauwelijks voltrokken of nieuwo vermeerderingen wonden gestemd voor de toekomst. Zij moeten aan Duitschland-geven:
In Pantsersehepcu Knst-waehters tiroote kruisers . Kleine kruisers Kanoneerbooten
1910
:ji s 1.3 •10 7
•
I n MCT 31 s 11 14 7
DUITSCHLAND KONSERVATIEF-LIBERALE
RUZIE
Tusschen de konservatieven en nationaalliberalen in het Pruisische Drieklassen-parlement is het tot een hevige rnzie gekomen, die om haren aard voor de algemeene politieke verhoudingen in Duitschland niet zonder beteekenis is. Het uitgangspunt was een kleinigheid, maar zij ontwikkelde zich snel tot een kijfpartij tusschen den spreker van de nationaal-liberalen, den heerj-fichiffer, en den konservatieven Jonker ^ n Heydebrand, over de vraag wie méé* .schuld aan den groei van de sociaaldemokratie heeft, de konservatieven of de liberalen. De jouker van Heydehranïf ging in zijn rede zoo vér, de nationOTWaeralen •= van het slag Bassermann Ï geert rier beter te vinden dan de sociaaldeinocfikten. Juist denzelfden da-g be*a«» de c Kone-ervatieve Korrespondenz>..etón artikel, getiYolfcgarnioedc te Rome. — VolgenB het teld : c Klaar tot het ~ gevecht! », waarin oorspronkelijk ontwerp moest de Tentoonden nationaal-liberalen y*or de naaste ver- stelling van Rome in februari reeds geopend kiezingen voor den Rijksdag de oorlog ver- worden. Indien olies goed gaat, zal men klaard werd, omdat men se op één lijn met waarschijnlijk gereed zijn in april. Het bel.giseb. paviljoen is bijna afgemaakt: het is de sociaaldemokratie stelt, Merkwaardig was het feit iutusschen, dat heel voordeelig gelegen en het belooft aande dag van Dinsdag in hfè Pruisische Par- trekkelijk t e zijn. lement eindigde met eeajjezamenlijke aktie De Romeinen verhopen veel van de tenvan liberalen, konsenaMeven en katholie- teonstelling. In het vooruitzicht van den ken om onze partijgenooten in het Pruisi- grooten toeloop van volk is alles reeds in sche Parlement, nadat zjj door' een afge- prijs geklommen. De reeds buitengewone vaardigde vau het Centrum op de lafste hooge huurprijs der huizen is van nu af aan manier u i t s c h o l d e n waren, niét meer met een vijfde vermeerderd. De-eetwaren zijn ongelooflijk duur geworden, tot groot aan het woord te laten 'kostten. Overigens zetten de r Jénkers op het nadeel van de werkende klas. Ook bestaat er eene hevige misnoegdheid onder het oogenblik zulk een grootte- mond op tegen de liberalen, om hen bang te maken. Als -werkvolk. Vele werklieden kunnen in Rome zij bij de herstemmingen nun holp niet krij- niet meer blijven. Buiten de muren hebben gen, zouden zij de meest verpletterende ze hutten opgetimmerd, die op zekere plaatnederlaag lijden. Maar dajnjraoesten de libe- sen aan een dorp in Congo doen denken. ralen de sociaaldemokratién kiezen. En libe- Anderen wonen in de grotten en in de ralen c van het slag Basserniann i plegen steengroeven van de c Parioli» heuvelen. bij zulke gelegenheden altoos na-ar rechts HVel is waar heeft d e gemeenteraad een krediet gestemd van een miljoen om houten om to vallen. hutten op te timmeren voor de werklieden, maar de huurprijs is Weeral zoo hoog, dat DE GReNDWKT VOO* Dr-N BHU.S het onmogelijk zal zijn voor een gewonen In do Rjjksdagionxujigs* verklaarde de werkman er in te gaan wonen. regeringsvertegenwoordiger, minister Del- * "'Kan SVPavs ze niét hrnsvesten in zijn Vabruck, dat de wijzigingea dio de kommissie tikaan, daar is immers plaats genoeg, en tot nu toe in het ontwerp har! gebracht van dan zou hij waarlijk handelen als de vader dien aard waren, dat df verbonden regee- zijner geloovigen. ringen eerst moesten • beraadslagen of zij op dien wet konden doergaan. De beraadslagingen van de konnÉissie zijn dus ge- ' Gevaarlijke ratten. — Bij de aankomst te schorst. Antwerpen van de « Burnby Ï uit Indië, hééft men bevonden dat er aan boord ratten ANGST T 0 0 R DE AFREKENING waren door de pest aangetast. De stedelijke Een konservatief dagblad in Silezië meent overheid heeft onmiddellijk het lossen der uit zeer goede bron te weten, dat de Rijks- lading verboden en de ontsme&ing van de dagverkiezingen niet in- dit jaar, maar stoomboot bevolen. eerst in het volgende jaar zullen plaats grijOppassen zal de boodschap zijn,... doodt pen. De termijn zal zoo laat mogelijk ge- de ratten! 1 steld worden. Ter rotlding van lnohtvliegers en luchtFRANKRIJK reizigers in zee. heeft een Duitsche ingeEEN BAKKEBSST.VKING nieur een luchtbalschuitje vervaardigd dat, In de Fransche stad Nines hebben van de bij eene ramp, de luchtreizigers het leven 153 bakkers 113 het. bakken gestaakt, om- waarborgt. Inderdaad, welke ook de hoogte zij van dat de burgemeester weigerde den prijs van waar het schuitje in zee valt, kan het onmohet brood te verhoogen. Het gemeentebestuur heeft nu maatrege- gelijk zinken. Proefnemingen zijn genomen met soldalen genomen om het brood uit een naburige ten. Vier bereidwillige jongens werden in gemeente te betrekken. het schuitje gezet en van eene groote hoogte RUSLAND in een vijver geworpen. Het schuitje bleef zeer kranig boven drijven. ONRt'SÏ ONDER STUDENTEN Aan de Hoogeschool v*a Koskou hebben Moderne beschaving. — Verleden maanthans S hoogleeraren en 22? privaat-docen- dag had in de <: City Athletic Club » van ten hun ontslag aangevraagd. Huil een boksmatch plaats tusschen Ernest Lough en een anderen kampioen. Bij de AMERIKA eerste partij werden Lough verscheidene De OPSTAND lif MEXICO boksen toegebracht, zoodat hij bewusteloos viel en weldra den geest gaf. De regeeringstroepèn jn onder-generaat Het is de eerste maal niet dat- het bruNavarra 1000 man ste de stad Juarez binben getrokken, die d r de troepen van taal bokssport slachtofïers maakt. Onlangs nog werden de engelschmans Cartley en de opstandelingen verlat u was. Dg opstandelingen heb' n over de Amert- Curly Watson dood gebokst. Over eenige kaansche grenzen zich mi. ter weten t e ma- jaren werd Dick Hyland te San-Francisco door een enkelen boks onder de kin op den ken van een groot aauta.1 wapens en oorlogsmateriaal, niet tegenstaande de grens- slag gedood. Over een tiental jaren werd in Frankrijk een italiaaii door Jeffries doodbewaking. Naar verluidt vechten,'de opstandelingen geslagen en men heeft nog niet vergeten hoe tegen Porfiro Diaz met geldmiddelen die deerlijk Jeffries zelf. verleden jaar. toegehen de <: Staudard Oil Cbmp. » in Amerika takeld werd door den neger John Johnson. Waarlijk men verbiedt hanengevechten, • versterkt. maar... waarom dan 't boksen toelaten? HET AMERIKAANSCHE VONNIS
Maar Engeland waakt! Zij vindt ds kolossale Dreadnoughts uit : heeft er 3 in 1907 6 in 190S. en 14 op dit oogenblik. Duitschland blijft niet achter, het had er geen enkele in 1908 en heeft er nu reeds 10. Binnen drie jaar zal Engeland er 25 bezitten en Duitschland 2 1 ' ! ! Miljarden en miljarden worden aldus verslonden. En nu reeds zijn de dreadnoughts als onvoldoende aanzien. Engeland bouwt thans SÜPER-DREADNOL'GHTS!!! echte drijvende reuzonforten met zware dikke pantsers, waar geen kanonkogel meer door- kan, met machienen van 30.000 paardenkracht!'! 't Gevolg 1 Dat de twee grootste landen van Europa zieh doodbloeden door overdreven oorlogsuitgaven. fn Duitschland stijgt het budget \ nn oorlog en krijgsnezen van 500 millioen in 1870, tot 789 millioen in 18B3 en tot 1.563 MTE7 LIOEN in 1910. In Engeland was het budget van zeeweallcen, in 1870 van 646 millioen en in 1010 van 1,488 millioen!!'. Frankrijk volgt denzelfden weg,zijne budgetten van oorlog en zecwezen waren in 1670 van 590 millioen. in 1833 van 875 millioen en in 1910 van 1.330 millioen!!' Duitschland moet om dit te dragen, 600 millioen nieuwe lasten heffen, Engeland 400 millioen, en Frankrijk 380 millioen. Arme, uitgezogene volkeren! Wat zal het einde van dien zotten loop naar den afgrond zijn, noodlottig gevolg van het alomhecrschend kapitalism. Revolutie of oorlog. Ofwel het kapitalism moet uitgeroeid worden en met hem do zïnrielooze, uitputtende, alles ten onderbrengende .militaire' uitga-' ven, — ofwel zal het kapitalisme ten einde raad het oorlogszwaard in de hoogte heffen en de Europecsche en Amerikaansche volkeren tegen elkander opjagen als hongerende Naar ons partij-orgaan de «New Yorker tijgers en jakhalzen. Volkszeitung Ï mededeelt, heeft president Do dure tijd zal klimmen, klimmen, en Taft den tot zes maanden dwangarbeid nog klimmen. veroordeelde» redskteur van het sociaalD J zotte, onnuttige, niets voortbrengende demokratisch weekblad «Appeal to Reason» bewapeningen' te land en ter zee zijn er de Frederie Warren, gratie verleend. Warren oorzaak- van. Al de beste krachten gaan er zal nu enkel 5000 Ir; boete'hobben te'betain verloren, en de steeds hoogere lasten, — len. ALLEEN DOOR D E N ARBEID ÓP T S CHINA BRENGEN, — maken den arbeidersstand ongelukkig en werpen ! em in ellende! KWESTIE MET R l SLAND Een redder is er 1 Rusland zqékt sedert cenigen tijd kwestie Het Socialisme! met China te krijgen, omdat het beweert Zal het intijds zegevieren? A. B. dat dit t e verplichtingen uit de handelsovereenkomst van 1881 niet nakomt. Het heeft (1) Naar gegevens van Dr. Menheiui. nu China een zestal punten voorgelegd na welker eventueelo weigering Rusland het ervoor zal houden d a t China niet in goede nabuurschap met Rusland wenscht te leven. En in dat geval dreigt Rusland een deel van China, dat aan Russisch grondgebried grenst, door zijn troepen te zullen laten bezetten.,.
g ^ G e e f t het blad voort aaTuwe weifelende vrienden en kennissen " -T—ir-
ui
list tweede februari-nummer van c Do Hedo > is verschenen. Dit nummer is zeer 'verzorgdl en lezenswaard, Het bevat niet min dun twaalf artikels, waaronder een merkwaardig verslag van eene tegensprekelijke meeting over Nieuw-Malthusianisme, een overzicht der Godsdiensten in Amerika, eene studie over liet Kerstfeest, enz-, enz. Wij hevelen c De Bede » aan al onze vrijzinnige lezers en lezeressen aan. i De Reden verschijnt iu Hdaagsclicafleveringen, telkens van 16 bladzijden en kost slechts ücentiemen per aflevering. t De Rede » vormt op het einde des jaars een prachtig boekwerk van 38i paginas.met illustraties en spotprinten. Men kan ook c De Rede « bekomen per post. Men abonneere zicli dan per brief op postkaart bij gezel Bogaerts, Hoogpoort, 59, Gent. Verspreidt < De Rede •!
VAN ALLES WAT
Onschuldig aangehouden In de fransche Kamer ondervroeg de heer Bouisson den minister over de aanhouding van meVr. Marcade, vrouw van éen spoorwegbediende van Tour, die bij misslag ingerekend werd voor eene lichtekooi. Zij werd enkel 23 uren na hare aanhouding onderhoord en had alle moeite van do wereld om den onderzoeksrechter van hare onsehuid te overtuigen. D e heer Bouissoo vroeg dat men een maatregel tegen dsn rechter nemen zou. De minister antwoordde dat de rechter twee fouten, beging: hij zag de inlichtingen dor policie niet na, vooraleer tot aanhouding te doen overgaan en onderzocht niet onmiddellijk of het waar was dat mevr. Marcade slachtoffer eener vergissing was, zooals zij beweerde. l?e réciter werd dan 4}ök afgsstgW.
Mevr. Marcade werd namelijk beschuldigd een geldbeugel gestolen te hebben van een man die zij oudorweg zou moeten overhalen hebben en waarmede zij in een bosch wandelen ging. Later aten en dronken, zij samen, bij zoover dat de man inj slaap viel. Toen hij wakker werd waren vrouw en geld verdwenen on de onderzoeksrechter deed niet min of meer, zonder verder onderzoek raad. Marcade aanhouden, terwijl zij ten narent aan 't werken was. .Tusschen twee gendarmen in werd zij naar het gevang gebracht, eerst gansch de stad doorstappende. Toen de man Marcade vernam wat er gebeurd was stelde hij alles in 't werk haar in vrijheid t e doen stellen, doch dit ging niet gemakkelijk en de onder-1 zoeksrechter bedreigde hém ook met opslni. • ting. Eerst later toen de bestoleno gekonfronteerd werd met de aangehoudene, legde deze dat mevr. Marcade — eene lieftallige eerlijke vrouw — zijn liefjUAan enkele uren niet was. . Mnd. Marcade heeft langen tijd kiek geweest van schrik en schande. Overal vindt men dus zulke helden.
Moord te Parijs Iu de wijk Rochechouart, te Parijs, heeft een Turk, Constant Arnenag, 25 jaar, kleermaker, een zijner landgenooten, Henri Hovaghinian, 24 jaar, insgelijks kleermaker, met revolverschoten varmoord. De kerel keerde daarna naar zijne ' woning terng en pleegde zelfmoord. Uit het ingesteld onderzoek blijkt' het> dat Arnenag aldus handelde, omdat zijn vriend hem zijne verloofde, eene jonge' naaister, Sopbie Laseh, van Duitschen oogsprong, afhandig gemaakt had.
Vijfdubbele verstikking TE CLERMONT-FEHBAND Eene gasontsnapping welke de werklieden in de rue du Tournet, alhier, niet hadden kunnen ontdekken, heeft bijna d e n ' dood veroorzaakt van vijf personen» die-' thans in groot gevaar verkeeron. Gisteren morgend vond men in twee aan-, eenpalende huizen mevr. Nivat,tratsscneres, • hare zuster, 28 jaar oud, haren zoon, 15 jaar oud, den heer Monnet, oen jongnian, en den heer Thévenon, schoenmaker, bijna verstikt liggen. Dadelijk hebben verscheidene dokters de ongelukkigen verzorgd; de toestand yan den . heer Thévenon is bijzonder erg..
Overstroomingen ts Santiago Overstroomingen zijn overgekomen in de provinciën Tacua, Auza, Pampa en Tarapaca, ten gevolge van het wassen der rivieren; h e t ' spoorwegverkeer is onderbroken. De verliezen zijn reeds zeer aanzienlijE De bevolkingen verkeeren in grooten angst.
, -• j | , i
Bloedig gevecht in Midden-Afrika In de Fransche bezitting, in Darkouli. is een veldslag geleverd tegen den sultan Sé- • nonsai, die m het Zuiden van Oudaï ver-, blijft. Kapitein Modat, bevelhebber der N'Delékompagnei, rukte den 12 Januari tegen den* '! sultan op, en in het gevecht werden de sultan e n 300 zijner manschappen,, waaronder ', zijn 3 zonen en verscheidene hoofdmannen ' gedood. • Er werden van Fransche zijde S soldaten . gedood en 16 gekwetst. En zoo... beschaafd men!
Per auto opgelicht en aangerand in een bosch 1 Eene duitsche schoone jonge juffer vau | Hamburg, mej. Bertha Kohier, 22 jaar oud. j was over eenige dagen te Parijs aangeland ; en vond weldra eene bediening iu eeae kleine herberg in de rue de la Lune. Hare moeder had haar cene sbm van 100 fr. medegegeven met de welke zij besloot eens kennis te maken met de drankhuizen van Montmartre. . Eérgister nacht, haar werk gceiudiéd zijnde, stapte zij op een der boulevards 'tl een auto, waarop twee mannen zaten en zij riep: cafés!... Montmartre! De chauffeurs — twee apachen — brachten het meisje naar het bosch van Vmcennos en bleven te midden eene donkere dreef : staan. Beiden sprougen van den auto en : noodigden hét meisje uit te stappen. Deye wilde eerst niet, maar met een mes op de borst moest zij eruit. Gansch verschrikt riep zij om hulp, doch hare woorden werden niet gehoord maar weldra gedoofd onder de stampen en slagen der twee lafaards. Zij sleepten bet duitsche meisje bezijden de baan en ontroofden haar het geld dat ze bij zich had | en lieten Bertha Kohier dan bewusteloos achter. Eerst gister morgend, rond •! m e n werd ze gevonden door een werkman die daar langs ging, en klachten hoorde. Hij nam het meisje op, dat bijna van kau.de, yBrs.te.yen *v.as e a teao>t Daar iu een ,
'
'
'ii
I
II
. 1 . 1 .
«
Maandag 2 0 Febr, 1911
"•
ling daarover ontvangen. In afwachting Tentoonstelling van Lundbouwkunst Bouwnijverheid een algemeene loonopslag van een spoedig antwoord, teeken ik met Do Maatschappij voor Landbouwkunst bekomen van 6 centiemen per uur. partljgdoet. Vrouw Elv. De Man, Artan » Onze vt-aag is thans, Mijnheeren, dat er yan Laken stelt vóór eene tentoonstelling straat, SS, Schaarbeek. in te richten ter gelegenheid der inhuldi- oeno algemeene opslag Zou gegeven worden Bravo I voor die moedige en offcrwillige ging van het nieuw gemeentehuis, en vraagt van 5 centiemen per uur aan al de mot-sors gezellin en dank. en dienders, en dit van af 13 April 1911 aandaarvoor éene toelage van (i,000 franken. Ik richt me dus opnieuw tot de vrouwen Men komt overeen het voorstel te verzen- staande. van Anderlecht. »Ook vragen wij dat, als er buiten stad den naar het schepencollege dat zich verGaat gé, nu er iemand is die u de offer- staan met deze Maatschappij. gewerkt wordt, kost en trein worde gegewillige hand aanbiedt, die weigeren. Gaat u ven boven het loon, en dat de uren zouden M. C'oelst stelt voor van de tweede klas niet eindelijk over uwe lamlendigheid be- der Bewaarschool Meterystraat af té sohaf- beginnen te tellen van als men 'S morgens schaamd worden ? Gaat u niet allen tegelijk fen, daar er in ee»W klas maar 17 kinderen op den trein gaat tot men 's avonds afu inschrijven op de lijst in 't c Volkshuis 3 zijn, terwijl er in de andere 11 kinderen stapt. berustend. >Ook nog willen wij dat al het vuil en zijn, Aan u vrouwen reeds deel makende van ongezond werk aan den taks van drie uren M. DelVa, schepen, protesteert ertegen. een syndikaat richt ik mij ingsgelijks. Uwen Het voorstel werd ten-slotte verzonden Ióon voor twee uren arbeid zon betaald plicht is het u meer op de hoogte te stellen naar de toekomende zitting, ten einde een worden, en voor Zondagwork dubbel loon. van den strijd die dagelijks geleverd wordt verder onderzoek in "te richten. > De vragen tot verbetering die wij u om ten eerste de daghuur uwer echtgenoot M. Cosyn. — Er'is spraak van eou nieuw stellen, Mijnheeren, zijn verre van overdrete behouden, 't zij te verbeteren, ten an- postkantoor te plaatsen in Laken. Zou dit ven te zijn. Richt u naar andere steden en dere wat er dient- aangewend te worden om niet kunnen geplaatst worden vóód de Mél- groote gemeentes, en u sult tien dat overal uwen toestand te verbeteren. do loonen veel hooger zijn. kerij « Au Canon »t Zulks zou de Gemeente Aan u mans, gezellen van werkersbond en plaats verfraaien. : TI Om al deze redenen w enseben wij dat Unlieli jn raaa het Volkshnis syndikaten en andere groepen roep ik tóe: Het voorstel wordt verzonden naar do af- gij, Mijne Heeren, de billiikheid onzer vraB jgevoesde haalai-vMrliedea wijst uwe vrouwen op hafé plichten, redegen zoudt willen erkennen en deze zoudt Vier oiaatsen zijn beschikbaar. Men heeft tijd neer niét méér zóo als vroeger:« Wat ken- deelingen, en de openbare zitting gesloten toestaan. tot 21 'februari om zijne vraag te doen aan nen de wijven daarvan? Geen wijven bij om 10 1/2 ure 's avonds. sin deze overtuiging berustende, bieden L. VAN OUN8EM. dên afgevaardigde beheerder van hét Volss- ons, da-t ze zich met hunne soep moeien, wij IT in tusschen. Mijne Heeren, de verzehiiis. DIECHEM enz. f kering onzer hoogachting. voorwaarden: Geboren in 189S en 96; Gezorgd dat allen zich pp de lijst laten HeeftteMden boer Mi' Voor de Centrale Vereeniging fransch en vlaamsch kunhen lezen en schrijven; inschrijven en wannéér dan één dag zal »n:id lil r l e u o i r e t i »trooleta der Bouwwetkers van België kloek van gestel én in goede gezondheid veN wórden aangewezen waarop de vrouwen He! c Meuwske van den ling » vraagt de tusAugust De Brouwerc teeren. zullen worden opgeroepen, óm de voor- schenkomst van défl minister Van arbeid, 6rn Voor de Afdeeling Eekloo Véorlooplge plaastert vaal kashouder» dracht te aanhooreh van gezellin De Man, aan de landbouwers werklhdert te verschaften. Martént. De plaatsen van kashouders Voor dè cinema- ehwel mannen doét dan uwen plicht, kom Zooveel workloozen, zegt liet t Nieuwste i. en onze boerkens kunnen geen werkvolk krijgen. Wij hopen dat de patroons het rechtma. vèrlooningen in. het Volkshuis, lè Brussel, Mo- dan samen met uwe vrouwen naar die vergadering en helpt hun hunne onverschil- Wel dat is geen raadsel. tige der vragen van de werklieden zullen lenbeek en St-Gillis zijn open. Ué landpacnt is ld hoog. de boer iriöet daar inzien en hen voldoening zullen geven. f e Brussel moeten de kandidaten zich de hiilp ligheid afwerpen ten bate van hun zelven, kunnen verzekeren van een lid hunner fami- ten bate hunner zusters, de fabriekslaven, straks alleen TOOI- tterken en kan bijgevolg geen lie op twee dag- en alle avondvertoogingen der ten bate van óns allen, tèn voordeele van behoorlijk loon betalen. Waren de kapitalisten ihet wat minder (6 't socialismus! Th. Dcmcy. vreden, de boer kort lueer betalen, Te St-Gillis en te Molenbeek wórdt eène verN. B. — Allé inédedéelingén sturen aanUwe wefktiiansliefde is zand in ,le ooseri. NIEUWE LOONOP8LAOEN goeding verzekerd per vertóóging. gaande het vormen van eén vrouwengroep Voor allo andere voorwaarden wende nièn aan gezel Th. Demeyj 104. Onderre «straat, Gij valt de socialisten aan, wanneer zij tniddê» In dé bestuurzitting van donderdag, tijn leh voorstellen oin daaraan te verhelpen. victi tot hot Bureel van dén sekrêtaris der cóo- Andeflécht. dé werklieden van hét fabriek «La Nlnovit'e» neratie in het Volkshuis van Brussel, van 9 lot ons komen bekend maken, dat dézélfda dag mmmmmwmmmtmmlatmmmwmmmmnÊatsmmmmim ETTERBEEK eén niéuwe loonopslag was gegeven, aan al 1 2 ure ei: van 2 lot 6 ure. GEMEENTERAAD de bobijnenmakors alsook aan dezon dér De aanvragen moeten schriftelijk gedaan C'arnant (kop.) machienen bij de heeren worden voor 25 februari aan den afgevaarMaandag, om 2 uré 'S namiddags, ópén— Dó Bote-Vander Scheuren. digde beheerder van t Volkshüis,Jdseph Steven- bnre zitting. ONDËÈ DE BOtWWEBKLlEDEN straat. Deze nieuwe loonopslagen verheugt de LAEKEN Onderstaande artikel knippen we uit hét Ninóofsehé workért; op Ieders aangezicht VOOR 1)E ONTBINDING DER KADERS GEMEENTERAADSZITTING vakblad der Belgisohe Bouwwerklieden. leest men de voldoening. Het Vrij Gedacht vaü Brussel had de beOp woensdag 1 f ebruari, hebben de kaVan 17 Februari 1911 Moet het gezegd worden dat al deten, dio volking opgeroepen tot eene openbare meemeraden Dêvilder én De Brouwerc eene af- nooit in < De Redding » kwamen er nu te Wijk der «Dikke lande» ting, vrijdag avond, in het Hof van Btilssél. deeling gesticht hier te stede; zeggen wij vinden zijn! Dit brengt natuurlijk hoog tij C'oelst geeft lezing eener vraag der maat- dat zij er goed opstaat en vele vruchten zal in onzen vakbond die gestadig in ledental Ecu talrijk publiek was opgekomen ëü juichte, opvoigehtlijk de sprekers toé: MM. schappij der Materiale belangen van dé aftfefpeu, het bestuur is benoemd en een klimt! Veftongen, Lücieh Aiispach, Allard en ge- c Dikke Linde », Waarin de klachten van de wékelijksche bode zal de bijdragen ten huize Do Ninoofsche werklieden ondervinden nu inwoners van deze wijk uiteen gezet wór- gaan ontvangen; «iórtoto èenó afdeeling iti goed zel iioyei-. wat de vakbonden vóór dé Arbeiders Op het einde dér vergadering wéfd, otttlef den) zooals hét slecht onderhouden van de regel zooals hot behoort. Zij telt reeds 36 kan bijbrengen, wanneer er met verstand en wegen, het gebrek aan verlichting en do dreunende toejuichingen, éelie dagorde gé"' lédön en wij twliféjeri géén oogenblik óf *(j krachtig gewerkt wordt. stemd, de ontbinding der Kafflét VMtgéfldé, verbintenissen mét dè andere deeién'dér ge- zal in 't kótt af de bouwwérker* bevatten De bekomen loonopslagen zullen zich nóg om de rechtmatige nationale vertegenwoor- meente. van Eekloo. mer uitbreiden en grooter worden, wanneer De inwoners vragefi nogmaals de vermindiging te herstellen en hét land té ontmade arbeiders naar onze raadgevingen blijDoor oiizo afdeeling zal er dezen zomor ken van efene regeering die ons ónteertj ver- dering der taksen vóór Dewandstraat. op touw gezet wórden,, ven luisteren en lid worden van onzon twijnNa bespreking besluit de Raad, de taksen eéneisloonsbewegthg slaaft en tot den val brengt. zeer nbódig, want de lóóöen betaald dersbond. op de kasseiden te verminderen of per loó- hét ÖN2E DOMPERKENS in Ëeklóó aan de bóuWwerkers zijö tchté VLAAMSCHE SCHOUWBURG péfide meter 88 centiemen voor de Leopold- hongêrloonén. hadden maandag bij de stakende bobijnenMaandag avond, om 8 ure, voor dén feest- straat en óp 3ö Centiemen voor de DewandDe kameraden uit Gent zullen regelmatig makors zich uitgelaten, als dat de socialisavond van den heer Cornelis: «De Mees- straat. deze afdeeling onderhouden. ten, aan hunne leden slechts 6 weten ondertergast ». Openbare verlichting Aan de bouwwerkers van Eekloo geven Wij stand uitkeerden en ze bij hen betaald werANDERLECHT Er wóïdfc lezing gegeven vat eene over- den raad trouw bet blijven aan hun syndi- den zoolang de staking duurde. met dé Gascompagnie, die èen kaat, te ijveren voor nieuwe leden en wanPartijgenooten, wat zegt gij van AAN HÉT GROEPJE VROUWEN DIE eenkomst nlêUW stelsel van verlichting voorstelt, néér zij deü favad'volgen die wij hen geven dieHewel, dompersstreek 1 Velen onder U zijn reeds REEDS HÉT «VOLKSHUIS» REGEL- waardoor de gemeente omtrent 30,000 frandan zullen de Eékloosche bouwwerkers nog in strijden betrokken geweest dio 2, 3, 4 en MATIG BEZOEKEN. ken zou Winnen. vele schoone dagen beleven. meer maanden duurde. Zijt gij ooit een cenOnder dien titel verscheen in « Vooröit» M. Coelet dóet opmerken dat deze winst tiem afgetrokken op Uwen onderstand! van 22e januari laatst, een oproep tot hét de gemeente zal toelaten de Vêrliéhtihg teVan wege onze Eeklocsch'c afdeeling is het Wat die farceurs toch al aan do werklieherinrichten van een vrouwenkring te An- rug in te richten waar zij afgeschaft Wéfd. volgend schrijven gezonden aah dé syndi- den durven zeggen. Spijtig voor hun, dat derlecht. Het voorstel wordt aangenomen met kale kamer van Aannemers van Eekloo: wij aan de arbeiders hiervan het tegendeel ik wees er op hoe noodzakelijk het was algemeene atemtoéü, min twee onthoudinkunnen bewijzen, zooals bijvoorbeeld te Aan de Heeren Voorzitter, Bestuur én voor de vrouwen hunne onverschilligheid, gen (MM.Van dên Meülebrönéjte efi Llbntté, lcdeu der Syndikale Kamer van Aannemers Nieuwekerken (bij Aalst) in dén dompersvoor de werkerakwestie, af te schudden, liberalen). bond gebeurde, waar hunne leden die bij van Eekloo. wilden ze niet kwijt geraken wat hun man Inhuldiging van het nieuw Gemeentehuis. Marchand in 1609 in den strijd betrokken na zulken langen en hardekkigen strijd Geachte Heeren, waren, op do 13 weten staking, slechts set Dé Baad verzendt naar de afdeelingen het had veroverd. Ik sloot mijnen Oproep weten vollen onderstand uitbetaald werden/ « Wij nemen de vrijheid eenen noodzakemet te vragen dat onze vrouttén niet aan voorstel eener herinneringsmedalie te sla- lijker opslag van loon voor de metsers en Als de voormannen der dompers in den gen. zich zelven alleen bleven denken maar zich spiegel staan, dan roepen zij : > ziet ge wel dienders te komen vragen. Verkoop Van gemeentegronden het lot zouden aantrekken van de ongeluk» Het zal overbodig zijn mijnheeren u te dat dé Werklieden door de socialisten bedroAls gevolg eener klacht, ingekomen over bewijzen kige gezellinnen, hunne zusters die in de hoe klein ons loon hier te Eekloo gen worden 1 » menigvuldige fabrieken van Anderlecht den verkoop van gronden door hét Weldi- is in evenredigheid van andere groote geSPOELDERS zwoegen. Eén voor allen, zegde ik, Allen digeheidsburoel, kritikeert de heer Ooélst meenten en steden van België, daarvan zijt bij de heeren DE den verkoop in massa, die volgens hem zou gij allen genoeg op de hoogte Sticnelmans, hadden deze week voor één! Wie begint? en er diensvolopnieuw een frank min gewonnen, dan het Iemand heeft den moed gehad te antwoor- moeten vervangen worden in verschillende gens mede bekend. loon van fr. 3,25 a 3,30 per ,'ag. dat de den. Ik deel hier dit schijven in zijn geheel loten. 5 Wij willen u evenwel daaraan herinne- heeren De verkoopingen worden goedgekeurd. aan do spoelders verzekerd hadden. mede. ren dat in de laatste tijd, de prijzen dér Het reglement en programma der bewaar- levensbenoodigheden Schaarbeek, 12-2-11. Wat gaan de heeren Stichelmans nu doen > ernorm zijn gestegen, scholen worden verzonden naar de toeko- deze nog zullen stijgen, en er dlensvolgens Zullen zij nog langer weigeren het dagloon Waarde gezel, Ik heb uwen oproep aan de vrouwen in mende zitting. nóg meer ellende roor óns zal uit voort- te betalen van fr. 3,25 % Wij hebben nog altoos vertrouwen in deze Brand der Tentoonstelling < Vooruit » van 22 Januari gelezen en ben spruiten,indien wij onzen toestand niét verdaardoor op de gedachte gekomen dat ik De Raad had de terugbetaling gevraagd beteren kunnen, door eed noodzakelij ken en heeren en hopen dus, dat dé spoelders eerstdaags volle voldoening zullen bekomen, 't is aan die propaganda misschien wel zou kun- der kosten voor zijn pompierskorps, dat welveddienden-óiislag te bekomen. nen helpen, daar ik mij graag met de socia- deelgenomen had aan de reddingswerken »In bijna gansch het land hebbén de On- te zeggen: dat de spoelders minstens fr.3,23 listische vrouwenbeweging zou bezig hou- van dezen brand, maar het uitvoerend ko- dernemers den .slechten toestand van hunne per dag zullen winnen, 't Was de verzekeden en er daarvoor te Brussel en elders nog mitoit noeh de stad Brussel willen daar werklieden erkend en hebben dus ook ge- ring der heeren 1 geene mogelijkheid bestaat. Indien gij ge- tusschenkomeh. DE BOBIJNENMAAKS: ^RS voelige verbeteringen en loonopslag ingelooft dat ik in Anderlecht daar in iets zou De Raad beslist de zaak zoó te laten la- voerd en gegeven. Enkele dagen geleden bij Stickelmans hebben woensdag morgend kunnen aan helpen zou Ik graag mededee- ten. hebben te Gent nog al de beoefenaars der het werk hervat. De nieuwe tarief ie in de bar op de place Daumesnil, waar zij de noodige zorgen verleend werd. Zoo goed en kwaad het ging deed de duitsche verstaan dat zij het slachtoffer van laffe schurken geworden was. Men verwittigde den policiecommissaris die een taaiman deed komen en zoó volledig op de hoogte van het voorval kwam. Bertha Kohier kon maar eene vage uitlegging over de chauffeurs-apachen geven; al wat zij weet is, dat de auto in 't geel was en n. 964 droeg. Het getal van de serie kent zij niet. Een ijverig onderzoek is onmiddellijk be gonnen en Bertha Kohier naar hare betrekking teruggebracht onder de belofte zich niet meer alleen weg te wagen.
Brussel en omliggende i
NIINOVE
EEKLOO
•
FEUILLBTOH VAN 3 0 FEBRUARI
(99
Ontworteld uit het Duitsch
var, L O U I S E W E S T K I R C H Vertaling vaa H. M.—8.
— Neen, zeg ik u. Die kleine Bergmann, j a ! Daar hadt gij ten minste nog eens vooruitzicht meel Maar zoo een vrijheer, zoo een echte als die van u, — nooit hoor 1 Daar is hij natuurlijk veel te trotsch voor en zijne familie zit hem natuurlijk ook in den weg. De familie! Gij zult nog een aan mij denken I * — 't Spijt mij erg, dat ik u niet kan helpen, zegde Mieke, die niet antwoorden wou op hare praatjes en daarom 't gesprek liever afbrak. — Nu. daar hoeft gij u niets van aan te trekken^ Ik heb wat, dat helpt wij over alle moeilijkheid heen. Kijk maar eens. Een franschman heeft 't mij gegeven. Uit een gouden etui nam zij een klein spuitje met een scherpe punt. — Een prik — en gij zijt in den hemel. Wilt gij eens probeeren? Maar 't gezonde instinct van bet boerenmeisje huiverde terug voor deze on'deugd van zenuwzwakke groote stadsmenscfaen.
— Om nog zooveel nietl — Och, gek dat gij zijt I Ella stroopte haar kous naar beneden en gaf zich een diepen prik in 't been. — Nu kan mij vandaag niets meer schelen. Al wilde dat oude wijf heelemaal in de lommerd zetten. Nu hoor, 't ga u goed. En 't moeie, bleeke jongetje meetrekkend, ging Ella de deur uit. — Een goed schep el, lacht Mieke, maar erg ordinair. Geen omgang voor mij. Ik moet hoogerop lEn daar is beschaving voor nooodig. 't Is wel erg vervelend, die beschaving, verschrikkelijk vervelend. Ondanks haar zelf kon Mieke ds woorden van het wereldwijze meisje maar niet vergeten. — Waar is 't I nog niet een briljant heeft hij mij gegeven. Nog geen kleintje zelfs. En 't ziet er niet naar'uit, dat 't anders zal worden. Hij komt niet vooruit. Zij bieef voor den spiegel staan, die ondanks zijne verweerdheid een betooverend mooi gezichtje terug gaf, — Mevrouw von Thadden. Waarom ook niet I Men weet dan tenminste, waarom men honger lijdt. Weer ging de bel. Ditmaal stond er een heer voor de deur in lichte demi-saison, een monocle aan een zwart lintje in 't oog geklemd, lichte handschoenen aan. — Neem mij niet kwalijk, dame. Ik zoek mijnheer von Thadden, den redacteur van de sVolkerenslag» maar ik vond hem niet on zijn bureel. Men heeft nui
daar gezegd, dat..t — Meneer von Thadden is niet hier. Maar kan ik u niet helpen 11k ben medewerkster van,'t blad. — Medewerkster — de uitdrukking te kennen, dat hij dergelijke medewerksters naar waarde wist te schatten, «'t Blad van mijnheer von Thadden geniet dan een bijzonder voorrecht boven Maden van onze richting. Ik had niet gedacht, dat eefiè dame zooals gij — hij maakte eene buiging, zich voor een dergelijk blad interesseeren zou. Maar mag ik mij even bekend maken, mijn naam is von Jackwitz. Ik kwam spreken over de aanvullingsverkiezing in 't vierde district en ook : over eenige artikelen in do «Volkerenslag». Jackwitz was vast overtuigd dat hij mét deze medewerkster zijne zaken niet kon afdoen, maar voor een gezellig praatuurtje met eene vrouw was hij altijd wel te vinden. Hij was op een stoel gaan zitten, zijnen hoed in de hand. Nu hij Mieke zag in de lichte kamer, stond hij verbaasd over hare schoonheid. — Dus, mijne beste mevrouw, ik kom hier als vredesbode met de witte vlag. Meneer van Thadden is buitengewoon scherp tegenwoordig.buitengewoonl Zijn artikel... Jackwitz keek de kale kamer rond en schudde 't hoofd. — Onbegrijpelijk 1 Dat kon beteekenen: onhceriiDeüü
van u, dat gij de vriendin zijt van zoo een dweeper. Jackwitz ging voort. — Neem mij niet kwalijk, maar ik kan u voorstellen als 't middenpunt van een schitterend gezelschap; — ik kan mij u voorstellen in een coquet sportkostuum de vier mennend. Maar tusschen duffe papieren, — dat is zoo overweldigend vreemd. — Dat is de tegenwoordige tijd, antwoordde Mieke lachend, dat andere is misschien de toekomst — Dus gij wenscht dan toch dat andere? Bravo! Het tegendeel zou ook te on natuurlijk zijn voor eene mooie vrouw I Laat gij scharrelen en schelden maar over voor menschen die te kort gekomen zijn aan de tafel des levens. Maar gij behoort aan de.aridere zijde, bij ons. Misschien ben ik wel in staat, mijne beste mevrouw, een weinig lot verwezenlijking van de «toekomst» bij te dragen. . — Zoo, en ik dacht dat gij voor een artikel van de «Volkerenslag» kwam. — Gij zijt ondeugend I Als ik mijne opdracht tot groote ontevredenheid van mijn lastgever uilvoer, dan hebt gij 't op uw geweten... — Dan is 't maar gelukkig dat hier mijnen vriend, doctor von Thadden zelf komt. Gij kunt nu tenminste de aanlegenheid persoonlijk met hem bespreken. — Mevrouw, ik heb u vandaag niet voor 't laatst gezien, zei hij vlug, dicht bij haar komend.
werkplaatsen uitgehangen. Ook worden de meisjes niet meor gestraft, 't is zoo als de overeenkomst gesloten is. Nochtans moeten do meisje* som* twee, drie maal terug gaan met bobijnen voor af te meten. Kan daar niut wat vi.anderiug aan gebracht worden, want zulks is schadelijk voor de heeren on meisjes, wanneer de machienen veel stilliggen. H. F.
BINNENLAND BRABANT
. :[
BRUSSEL. — Diefstallen. — Gister heeft de policie huiszoeking gedaan in de woning van Marie D.... rue des Briquetories, 13, té Laken, ten gevolge eener klacht tegen haar ingediend door eene handelaarster van Brussel. Tijden* dit onderzoek heeft men talrijke koopwaren aangeslagen, die bij de klaagster gestolen waren. Marie D... werd opgesloten. — Do policie zoekt ijverig een persoon op, die beweert handelsreiziger te zijn en Arthur Cracbeek of Arthur Brainé te heetea en die sedert cenigen tijd talrijke bedriegerijen I0U gepleegd hebben. Zóo heeft hij uu weerom éene som vAn 165 fr. afgetroggeld van M. Lagasse, wonende avenue GeorgesHenri, ut,. — - Diefstal in het Palace Hotel. — De heer Glorie, pólicié-óffioier te St-Joost, was dóór hét parket van Brussel naar Parijs gezonden om den plichtige op te sporen dio in hét Palaoé Hotel op 5 februari eene som van 4000 fr. ha'd gestolen. De heer Glorie is er in gelukt den kerel te ontdekken ; het is een Italiaan, Pmtma) genaamd, «en gevaarlijke kerel, die sedert dien ter beschikking van het parket der Seine «e.teld is voor moordpoging. SCHAARBEEK. — Overreden. — Eérgister avond is in de Keulénstraat alhier een 10-jarige jougeling, zekere Louis Jtóréau, wonende Vooruitgangstraat, overreden door een autot&sl, terwijl hij Op èen velo reed. Do auto reed over den velorijdet, die erg gekwetst werd aan het hoofd en over gansch het lichaam. Zijn toestand is zeer ertf. AL'DEBGK.H. — Liever den dood dan het gevang. — Een ouderling, zekere A. ï..., wonende iu de Molenaarstraat, had twéé kleine misgrepen zonder belang begaan. De grijsaard had zulken schrik om veroordeeld te worden, dot hij zich gister op deu Zolder zijner woning vérhing. Dit voorval verwekte éene gróótè óatroe» ring. Klein* féitéa wórden gestraft, groóté ziet men niét omdat de eerste door armé lieden en de tweede door hooge(j) heef én gé" pleegd wordéu.
WEST-VLAANDEREN MKENEN. — Hét parket, — Het parket van Kortrijk is alhier afgestapt om ter plaats een onderzoek in té stelleu over eenen brand, uitgebroken aah de Yperschepóórt, wijk Koekoek, waar eene graanriiijt, hebbende eene waarde van 700 fr. en toebehoorendc aan M. Oyriel Pieters, de prooi der vlammen geworden is. Verscheidene personen werden önderhoórd, doch tot hiertoe kon mén dé oorzaak van den brand niet vaststellen. PITTEM. — Hevige brand. — Eérgister is de koéboerderij vau den landbouwer Compernolle, op de Rijselèinde, door ettên hevigen brand totaal in asch gelegd. De beide koeien, de zwijnen eu andere dieren konden gered worden. Een groot deel van den huisraad kon gered worden. Woniug en stallen werden in asch gelegd. Hét vuur schijnt in de woning ontstaan te zijn. Lr bestaat verzekering.
OOST-VLAANDEREN WAARSCHOOT. — Diefstal. — Eérgi*. •ter stelde Adolf De Coninck, wonende Schoolstraat, vast dat dieven 's nacht* op zijnen koer gedrongen waren en éen lStal kiekens hadden gestolen. De schelmen hebben ook gepoogd den hond te vergeven.
Instorting aan (ten nieuwen drogen dok te Antwerpen Bond den middag ging te Antwerpen het gerucht, dat de nieuwe droge dok v.-as in* gestort, met de werktuigen die op het werk stonden. Wij spoedden ons ter plaats en konden Mieke behield haar lachje, het lachje, dat zij in Friedberger's school had geïeerd. — De strijd kan ons iederen dag weer tegenover elkander brengen — als tegenstanders. — Neen, ik reken op uw bondgenootschap. Hij vatte hare hand en kuste die. De deur ging open, Joachim kwam binnen en bleef verbaasd op den drempel staan, toen hij zijnen ouden vijand herkende. — 't Is mijnheer von Jackwitz, zegde Mieke. Hij komt voor de verkiezingen. Ik zal de heeren maar alleen laten. Zij ging de kamer er naast binnen, maar de deur bleef een eindje open. Joachim merkte 't, maar 't was hen onver- j schillig. Koel-uitnoodigend wees hij naar den stoel, waarvan Jackwitz was opgestaan. — Waaraan heb ik 't voorrecht te danken? Maar Jackwitz ging niet zitten.Hij trad op Thadden toe en reikte hem de hand; — overrompeling achtte hij in dezen de beste tactiek. — Wij kennen elkaar nog van vroewer, mijnheer von Thadden. — Ja, antwoordde Joachim droogjes zonder de hand »« n 'e raken. (Wordt
voortgezetl
3
**
ous overtuigen dat de geruchten fel overdreven waren. " Xochtaus ia het geval erg genoeg.. ïu--ionen ft eu 10 uren w'as do muur dié den nieuwen drogen dok -met den Lefebvredok móet verbinden, ovor 30 meters ingestort. De oorzaak van het ongeval schijnt té zijn, den slechten 'toestand waarin de kaaimuur van den Lefebvredok zich bevond. Het is een stuk van den kaainiuur die het éérst gelast heeft en den aardeval heeft medègesleept. Dé duitsche firma, die mét de werken van dé niéuwe dokken gelast is, beweert dat dé stad verantwoordelijk is. Men mag zich aan een groot proces vér» wachten." '•'".'...'' Nieuwe inzakkingen zijn te vreezen, daar 4é aardeval zeer van water is doordrongen. Dé schade wórdt op vele duizenden franken se schat. Verscheidene overheden kwamen ter plaats. - MV Belvaux, advokaat der stad, kwam om 2-1/2 ure ter plaats om het ongeval te onderzoeken. - ~ •• :. ~ ... - P e r telefoon, om 5 ure. Be' rïtttp is véél érger als wij straks geseind hebben. . Den 7 Maart was de duitsche firma mét de *efk>n begonnen. Men had vóór den bes t a a n d e n ' kaaimuur der Lefebvredok een hreèdén dam aangelegd, dié dén waterdruk moest- weerstaan. in)den laatsten tijd was e r water door den lUljl jwlWlllfliill dat verwijderd werd bij middel van elektrische zuigpómpén. Dé ingenieurs van-de stad meenden dat deze dam aah.den waterdruk niét koü weerstaan. Ia-december had reeds eene eerste doorzijpeling plaats en erg drong veel water in d e g é g r a y e droge dok, Br was gegraven tè» op ééne diepte' van 4 m. ónder laag water, zoodat de dam en de m u u r «éfi waterdruk vSfi 8 16. SÓ:hadden t e *ééfstaan. De- grondvesten yan de dokmurenmoesten i3~m. diep gemaakt Wórden. Dé heer Smies, ingenieur der stad, bemerkte Zaterdag morgend iets ongewoons -aan dén dam' en verwittigde M. De Winter, hoofdingenieur, die weldra t e r plaats was. W} wandelden den dam over en nog geen minuut nadien, stortte do massa ineen. Eêne algemeene vlucht van meer dan 200 arbeiders had plaats. Het duifrde geen 20 minuten of ook den kaaimuur volgde de aardemassa in de diepte. Met dé kaaimuur is Wvéns. een hefvefniogen van 8000 kilos in ctê diepte VerdVeóén. Zij was eigendom Vail deji aannemer,.. : . B e baggérböot én èé« vlot drijVSB nóg slechts in een gróotèn plas V4n 250 meters lengte. Dè nieuw* droge dök staat hêélé^ asmw ónder water. Dé schade is gróót. Dó dam diê Ingestort is kostte alléén 200,000 fr. Dé waterleiding éfi dé gas zijn doorgebroken. Jfü d a t de droge dok ónder water staat zal e r alléén nog mét caissons kunnen gewerkt worden. E r heerschte dezétt middaa óp h e i stftdhnis in de bureelen van handel en financiën groote ontroering.
Antwerpse!. Nieuws De vJaamschgezlndheid van ''het Handelsblad,, Men zón haast meenen dat het -,-Ha ndelsblad„ geworden is het orgaan van de heeren diê te Antwerpen gekend zijn onder den naam Van Bhrppingmasters. Onlangs werden feiten aangeklaagd waarvan vlaamsche, afltwófpschc jongens, het slachtoffer waren. Bedrogen door een vreemde shippingsmast e r werden eenige jongens gemonsterd voor éen schip dat te Havi-e lag. Ds toestanden aan boord waren van dien aard dat zij het schip verlieten. Zij waren gemonsterd voor éen engelsen, schip, varende 'dus onder de engelsche zeevaartwetgèving en in Havré bleek dat het eén Peruaansch schip was. Dè bedrogenen zijn te voet naar Antwerpen gekomen, knapen werden in Frankrijk, zooals wij hét hebben doen voorzien, als vagebonden opgepakt en opgesloten. Die feiten worden openbaar gemaakt.Vele bladen spreken-over het geval. De «Gazet van Antwerpen» was eerlijk genoeg, te zeg- gen, d a t indien slechts het tiende gedeelte van wat «De Werkers schreef waarheid was éen onderzoek zich opdrong. Hét «Handels. FUIILLETOS YAJ< ÏO flBRfAltl
M02
Paleis en Klooster naar.net fransen
«an DUMONT GASTELLI 4-. Gij verspilt u w e w e l s p r e k e n d h e i d gansch, nutteloos, Sidi H a m e d , zegde eindelijk W a l d e m a r , wel inziende, d a t hij de w a a r h e i d o p d e n d u u r verbergen k o n . W e l ben i k . d e zoon eens p r i n s e n , en wel -is m i j n volk rijk genoeg, t i e n m a a l m e e r te betalen, d a n de v a n u vereischte som, m a a r n i e m a n d zal voor mij d a t losgeld •betalen, w a n t ik b e n voor i m m e r v a n het hof m i j n s v a d e r s v e r b a n n e n . V r i e n d e n bezit ik niet, en zooals gij zelf gezien hebt ben ik :als bedelaar, slechts in' t bezit m i j n e r kléeding, v a n in de zee op u w e k u s t e n g e w o r p e n g e w o r d e n . Koester d u s geene d w a z e h o o p , w a n t i k k a n u gëeh losgeld b e t a l e n . -Sidi H a m e d z w e e g e n l i e t n a d e n k e n d hevige r o o k w o l k e n u i t zijne p i j p vliegen. •Eindelijk . z a g ' hij W a l d e m a r eene wijl o n d e r v r a g e n d a a n en zegde : — Mén iefeó, w e l is w a a r , d a t de G i a u r s allen:leugenaars zijn. d o c h de Duitschers h e b b e n wij nog niet leeren k e n n e n . . . bij Allah !... gij ssiét ér n i e t u i t , alsof gij lust tot liegen h a d t . W i e eenen l e e u w neer-
blad» daarentegen sprak van' heel deze zaak met geen woord. Het was hem niet de moeite waard. Het «Handelsblad» deed nog béter dan dat. Het nam een brief op van dén sbippingmaster waarin dèze_zich verdedigde tegen de uitgebrachte bcsehuraigiugon waarvan de lezers van het blad geen woord kennis hadden gekregen. Zonder te weten met wie men to doen had, stonden de kolommen van hét «Handelsblad» 'open, voor een der leden van de béude vreemdelingen die aan do haven dozéellóden plunderen door hun tot S0 fr. toé yali huuüo ad. vance nóte af te houden. Dat kan het «Handelsblad»- allemaal niet soholen. Do. moneer die in dé zaak 'betrokken is, vertelde geen 12,50 fr. van 'de advunce note van zijn. slachtoffers ;to' hebben-afgehouden, slechts T fr. E r was dus afgehouden. Er was dus eene bekentenis d a t de shippingmasters een deel van het loon der zeelieden achterhouden. Vóór hét «Handelsblad» is dat allemaal goed én wel. Malhman verklaart formeel dat de advance hote die hij in handen hééft gehad er 12,80 ff. wns van afgehouden. Geen woord meer,noch van het «Handelsblad? noch von den sliippingmastêr. . . - . . . • Malhman komt met een "tinder artikel waarin hij er op wijst dat de jongens op de terugreis als landloopers zijn opgepakt. Dat zij reeds zes volle tlngeu in do gevangenis zaten eer de Belgischen konsiil heil bezor» ken kwam.dut die KONSUX GKEJ? WOoRI) VLAAMSCH kent. dot als tiialmair door dén konsul de hulp werd ingeroepen van EEN BOEF die in dezelfde gevangenis was opgesloten. Het «Handelsblad», dé kampioen van de vlaamsche zaak vindt dat blijkbaar óók in orde, zwijgt heel de zaak dood, omdat hij! anders: a a n zijne lézórs móest uitleggen ;hoe die jongens óp terugreis van: H a v r e waren én hóe zij ginder waren toegekomen^ Dat mag het «Handelsblad» niet, Want de deftige, propere, eerlijke shtppiagfflaster hééft er belang bij datóVér dè zaak zóó weifiig mogelijk gesproken Wordt. Het gaat het «Handelsblad» niet aan dot de konsul vau Havre geen -vlaamsch kent. Dat hij als taalman de" hulp noodig heeft van cen apache, dat eerlijke jongens, door een gewetenlooze bedrogen, in aanraking gebracht worden met boeven. D a t geeft het «Handelsblad» niets. Want het Handelsblad is vlanmschgezihd, ieder weet dat. Als we denken aan de betaalde annoncen uit dên tijd der eenmaking van dé antwerpschó trammaatschappijen, dan komt ónè on. willekeurig dè vraag op de lippen : is dé vloamschgéZindhéid v a n hét Handelsblad te kóóp voor shippiügsmasferS Wt
Maandag 2 0 Fobr, 1911
wen Cuypert, Vaftrtatrat, 104, gedrongen, dienende, tot schoenen-, éllegoederen- en kruidenierswinkel. De schelmen hebben;er zich meester gemaakt vau ongeveer 230 paar schoenen, eeue partij flanel, kousen én saai.
GENT STADSNIEUWS
— - « O n g e v a l . — De dokwerker P . Vernimmen, 43 jaar, wonende Luikstraat, 24, werd onder afdak 13 de linkerhand geplettérd. De gekwetste werd na verzorging iu hét Verbandhuis-Zuid, huiswaarts gevoerd. — Behendige dief. -± Een persoon, schijnende 35 jaar, en zéggende n a a r Congo te vertrekken, kwam in déh winkel, Mechelscho steenweg, 45, vedschilligo inkoopen doen. Des anderendaags moest hij terugkeèrcn, hetgeen hij niet deed. Nadien bestatigde men dat e r een brons, verbeeldende eén leeuw, ter waarde van 40 frank Uit de uitstalling verdwenen was.• -, - - .. r^— -Brand. — Vrijdag avond ontstemd e r brand óp eene mansardekamer van. het huis Wiegstraat, 9, door dd óêhtelingen Geritsen bewoond. Die kamer, eenigó meubelen bevattende, is uitgebrand. De pompiers hebben eenigó minuten gewérkt. Bil gebroken. — De Wjarige knaap, Karel Mèrtens, VleeschhouwersBtraat, 47, viel viel Vrijdag avond van-eenen hooizoldor en is met gebrokon bil opgenomen. Hij werd t e r verpleging naar het St-Walburgisgasthuis Overgebracht. Schielijke, dood. — Vrijdag, in den avond, is de gepensiónneerde loods F. Malentier, wonende Prekerinüénstraat, nabij de Róyerssluis, ploats ten gronde gezakt, en gaf geen' teeken van leven meer. De man was aan eene hartaderbreuk bezweken. —— Val. — Vrijdag avond, bij het verlaten van hét zeilschip «Garret Hill», liggende op nummer 65'der Havendok,. is zékere Martinus Camas, 45 jaar oud, Paradijstr., van eene ladder achterover gevallen, en ontwrichtte zich den rechterknoesél. Diefstal te Mcrxeni. — Vrijdag nacht zijn onbekenden in dé woning der juffrou-
Kruidkundig 'Genootschap t/Jödonüea, Planteiituin (Park;', Lèdeganckstraat,—- Dinsdag 2] dezer, te fi ure zeer stipt,vóor T draejiten.doór de'heeren M. Miunaert en P . V a n O y ê . Toegang, vrij'. '• Konilaar IW f liriinrlneven ilfi *.«>ll,skir doren r a n Vooruit een (.ROOT AVONDFEEST, in de zaal e. Cosmorama a, bij Marlnns, motstraat. Po schoonste toorteoltjes 7\jllen opgevoerd worden, waar onze kinderen zeker het meest sticres zullen mede behalen bij het publiek. Het feest zal om 0 ure stipt aanvangen, beuren open om s l/S ure. - IiijtaiiR : IS centiemen; waarvoor men 8 nummers bekomt. #,ie het prt> • raaaiiaih iu c Vooruit » versehéaien. Kaarten b\> voorhuid üijri te verkrijgen bij Marinus Acor. Komt allen zien! Komii' Komiili .. Kachtrc-rblljr.- Hét nachtverblijf heeft gedurende do weck vanden 12 lot den 18 fehruaii geherbergd ; ll9inarrnen. — De doedslser «p tic Nclmoliiaal. — Niet' in de.' liCrl-org « Het Schlpperken », maar wel in a'Rotterdam 'i ii liet dat de manslag op Celie gepleegd is. f . , -'• ï,: : ' De gevangen Beiioinea-Kamant verscheen gislér andermaal voor den óuderzoeksrechter. —— W i e l ftéhrolicH. — Gister is ntii wiel Vén den wagen, laebeüooféndó aaii den haurlioudêr Vantlerli.ieglieli gebroken, in dê Lammerslraat; het verkeOr van den tram werd gedurende ruinreon half uur onderbroken. — Ili u r i'iieiilii-.il.eii. — • Ki.T/islt-r avond heeft men tie deur opengevonden van oen onbewoond huis op de Citadellaan, Het nuts werd doorzocht, maar niets verdaehts ontdekt. Voor brliiii-iiit-bliei den. — Uoor de ziekte van llaeck is een ii|ileli|ue liiilpbviie in den Metaalbewerkersbond noodig. Kr is drie dagen dienst per week. én de verdere voorwaarden zijn bij Jules De Clercfc te vinden. Ue voorkeur wordt aan een lid van den Metaalhewerkerihoiiil gpgévefi, Uien biedt zich >elnllicïijk aau. Bureel voor inliohtlngeii van 10 tot 11 urè 's morgens eu vau ü tot 8 ure 's avonds, in e .- ns Hitls >, Aaii de leden, — Ue ziekte van llaeck en Van Guyse heeft wal hapering in den bödenuienst teweeg gebracht, doch het Bestuur Zal het mogelijke doen om alles te herstellen. Ue leden worden beleefd verzocht diê omstandigheden in achtte nemen. JULES DE CLERCK. - TWAAFDE GENEESKUNDIGE LES. — Over Arteriosclórosél — Dit is de Bleet op de bloedvaten of de Weefsels der vaten die versteenén, verkalken, Het is een ziekelijke toestand Welke bestaat bij oude lieden en bij dogenen die door overwerk, verdriet, groote bekommernissen hun-jichaara voor den tijd hebben afgèslaafd. Diegene die lijdt aan af-" teriosclérose is ademloos 'droefgeestig van gemoed. - r '. ••''- ' -• . Héwel. gelooft de ondervinding, hét geneesmiddel THEOBROJfA is uiterst geschikt in dezo droeve ziekte,.zij vernieuwd dé spieren, zenuwen en bloedvaten, zij geqft nieuwe krachten, niéuwe adem, nieuwe gewondheid, nieuw leven 1 ." Hoofddepot to G e n t : Apotheek DE MOOR. — Wijkclub Stlilcvcnstrant. — Maandag avöod, om 7 1/2 itïe zeer stipt, dringende algemeene Vergadering, in hét'lókaal « De Volksvrienden s,, St-Lïevcnstraat, bij de Wed. Aelbrecht. Dagorde: Verandering aan het regletteut betreffende het kiesfonds. — De aanstaande kiesstrijd. Gezieu de belangrijke dagorde, verwachten wij dat allen zullen aanwezig zijn, Het Bestuur. ——• Feestcommissie'der Harmonie Vooruit. — Maandag avónd/önr 6 ure stipt, vergadering in «Óns Huis».:(Comiteitszaal). r— Waar verkoopt "men de goedkoopste «choenon... ï — IN « VOORUIT ».
völlen k a n , zooals gij, zal zich niet schuw e n e e n e n m e n s c h de w a a r h e i d te zegg e n , Ook zoo het tot zijn eigen nadeel w a r e . Mijne lieden zijn door het geleden verlies v e r b i t t e r d , en als gij dat niet vergoedt, zullen zij u d o o d e n . D a a r gij echter geen geld bezit en ook er geen weet te b e k o m e n , blijft e r u niets over, d a n u te v e r k o o p e n , w a n t een d r o m e d a r i s moeten wij ten m i n s t e v a n u w e o p b r e n g s t k u n n e n k n o p e n . Het dóet mij leed, w a n t gij bevalt m i j en schijnt een w a k k e r m a n te zijn m a a r . . . ik k a n u n i é t h e l n e n . Allah w i l h e t ! G a n s c h b e d w e l m d en verpletterd keek W a l d e m a r radeloos t e n . g r ó n d ê ; al het bloed d r o n g h e m door zijne h e r s e n s , en z i j n e - z i n n e n dreigden te verbijsteren. — Ook dezen kelk moet ik d a n nog ledigen ! zegde hij z u c h t e n d . Na zooveel lijden moet het Ook n o g m i j n lot zijn, slav e n k e t e n s le d r a g e n ! O, v a d e r , v a d e r , u w vloek vervult zich op eene v e r s c h r i k k e l i j . ke wijze. Hij v e r b o r g zijn gezicht in de h a n d e n en de k w e l l e n d e zielesmart deed h e m heete t r a n e n s t o r t e n . Z w i j g e n d liet Sidi H a m e d h e t e ' e e n e wijl aan zijne gevoelens overgegeven: m a a r d a n zegde hij : — Alah is groot. • n wat h i j d o e t , i s wel g e d a a n ! Voor zijn wil moeten wij b u i g e n en z o n d e r m o r r e n e n . k l a g e n v e r d r a g e n , w a t hij ons overzendt. D a a r o m wees m a n , en stort geene v r o u w e n t r a n e n ! Gij -weet niet. w a t Allah over u besloten heeft, en zoo het h e m bevalt, k a n u w lot b i n n e n
k o r t nog v e r a n d e r e n . A l l a h zij gelooft 1 Sidi H a m e d stond ""na deze w o o r d e n m e t veel w a a r d i g h e i d recht. De a n d é r e n volgden h é m , en w e l d r a w a s alles tot h e t o p b r e k e n gereed. W a l d e m a r móest ttians het p a a r d eens Arabiers bestijgen, en toen hij g e z w i n d zich in d e n zadel w i e r p en h e t driftige dier m e t vaste h a n d beteugelde, lachte Sidi H a m e d tevreden en zegde : ~ Gij, Duitschers, schijnt goed te k u n nen rijden 1 H o u d u aan mijne zijde, opdat wij m e t e k a n d e r k u n n e n s p r e k e n . Het d a l n a m allengs éen w i l d e r karakter, de rotsen w e r d e n hooger en hooger^ de w e g w e r d steiler, en. Wéldra leed het géeh twijfel mê-er, dat do stoet een gebergte besteeg. Eindelijk k w a m . m e n aan eon slot. Het geleek een o u d e n f i d d e r b ü r g en boezemde vrees in door zijne ongewone grootte. — W a t is dat voor ïeeïl. reüzenslot ? vroeg W a l d e m a r eindelijk aan Sidi Ham e d die lachend zijne Verbaasdheid bemerkte. «*• Dit slot, zgde Sidi H a m e d , heeft niem a n d g e b o u w d , d a n Allah zelf, zie m a a r eens goed na, gij k u n t geen m u u r w e r k onderscheiden Alles is als uit eene enkele m a s s a gegoten, en AUah's wil heeft h e m de gedaante eens b u r g s verleend. Nog nooit is hét den F r a n s c h e n gelukt, ons u i t zulke te verjagen. De streek w e r d i m m e r woester. Een scherpe ijskoude w i n d joeg huilend door de b a r r e , steenachtige vlakte en dreef nevêligo w o l k e n in dè hoogte-
STADSNIEUWS
IIIMMllllll
*•
fifjne kleine dochter,;
8 jaren oud, leed aan bloedarmoede, werd bleek, mager en krachteloos. Daar de gebruikte heelmiddelen hoegc„ naamd geene verzachting daarstelden. nam ik mijne toelicht tot de Emulsion Scott, en thans ia mijne dochter opgeruimd en blozend geworden, eene volkomene gezondheid genietende. g{
EMULSION SCOTT
tnet. Fekeffeêid ae btoedarmoede tegeuööüdt, dat de
Geneesheeren en de Vroedvrouwen haaf erkennen ala bet beste 'Heelmiddel bil het bestrijden dier ziekte te sebrulKen, Wanneer (III de Scott vraait, wener d u s elke andere emulsion, die men tl in hare plaats ianbledt. De eerste dozissett Scott «uilen u eejgea waaröfh. De Scott geneest altijd.
-» Bij alle apudiek.i-s, 2,25 ir. eu 4,50 fr. S!
^Üu.. m ' 1 - ; : d * ° fr- i n postzegel-, u sturen aan M. C O B B E N H A B E N , 30, ZoicUltaal, l!riu*f.
De Zaoier. " - Maaudog avond ora fi 1/2 .Ure zitting i n<;OnS Huis». - ~ Hooger Onderwijs voor hel Volk in 't Vlaeuntek, — Maandag, 20 l?èbnlati, te 7 ure 's avonds, in de Oude Hoogeschool (Lahge Mêirc), WVénde en laatste les van Dr. D. Steyns, over do UHekschc Tragedie. Onderwerp der lés : Jiuripides. Ingang vrij en kosteloos.
Aan 't publiek te oordeelen VoOr Gniit- koelt da hieroudei-btaaade vérklaring een dubbel helling, vooreerst Omdat zij van cen stadsgenoot kouit en Vervolgens omdat iij Mei ge&iakkebjk om na te ziea is. Den IS September 1903, zegde Ons i l . G. Sporenberg, 70 Basphuisstraat.te G e n t : «Sinds maanden lang had ik uiei-pijm-u; ik voelde zeer over gansch hét liehaam, ik had gezwollen voeten. Zeer dikwijls Kon ik niet g a a n ; als ik bukte vóélde ik zeer hevige pijnen ora weder récht te komen. Soms1 zweettó ik zoó dat het i t d r u p t e , mijn water' was dönkerkléiirig éit moeilijk, ik had ook hevige hoofdpijnen, ik loéd er soms Veertien aanhoudende dagen aan, werken werd mij onmogelijk. Dé uitslag der fOSTEK P I L L E N (Verkocht in de apotheek De 'Moor, B u r g s t r a a t 3S, tfe Gent), was. verbazend. Vaü dag tót dag hernam ik krachten èn de pijnen, dié mij zoolang kwalden, bodon niet laag Weerstand aan dit Wéldóehénd middels. Den Ssten April 1810, vóêgt M. Sporenberg e r b i j : «Ik ben gelukkig genezen te zijn en bén u zeer daflkbaar Vóór uwe FOSTEft .PILLEN, die ik aan al dé nierlijders aanbeveel». ' t Is met rugpijn, meestal vergezeld van slapeloosheid, duizelingen, aanhoudende behoefte naar beweging, gemis aan eetlust, gêéle gelaatskleur, dat de méésto gevaarlijke ziekten beginnen, zooals rhumatiek, heupjicht, graveel, waterzucht en zelfs hartkwalen, die dikwijls doodelijk zyn. Neemt dus op tijd dé FOSTEK P I L L E N dewelke spoedig die Wanorden tegenhou den met de nieren iu goeden staat te herstellen, zonder déwelken men geene goede gezondheid kan genieten. Iu allé apotheken in 't algemeen. (Eischt de haadteékening «James F o s t e v , 3,50 fr. de doos. 19 fr. de zes of vrachtvrij tegen m a n d a a t : Engelsche apotheek Van Ch. Delacre. 64 Cötidenbergstraat, Brussel. 1. Eindelijk w a s de hoogte bereikt, en o n d e r eenige groote rotsblokken m o c h t e n do dieren een w e i n i g u i t r u s t e n . — Zie n u in liet r o n d zegde Sidi Ham e d tot W a l d e m a r ; hier is ongetwijfeld n o g nooit éen voet eens F r a n k e n gezet geweest, en gij k u n t v a n h i e r in h e t eindeloozê b l i k k e n . Hier, a c h t e r w a a r t s , ziet gij de Streek l a n d s . w e l k e wij h e d e n hebben afgelegd; geene witte lijn aan den geziohteinder in het w i t z a n d des strand9 en de d o n k e r e , d a a r o v e r t r e k k e n d e strep e n , die zich m e t b l a u w des h e m e l s versmelten, is. dé zee, die u h i e r heeft geb r a c h t . W a r e de lucht h e d e n h e l d e r d e r d a n zóudt gij rechts, b l a u w in b l a u w , de moskees en m i n a r e l s van T u n i s zien. E n richt n u u w e b l i k k e n n a a r het binn e n l a n d I D a a r is alles geel en groen ; geene o n m e e t b a r e donkergeele vlakte; die zich v e r d e r uitstrekt, dan zelfs de arendoogen reiken, dat is de groote woestijn, die AUah's g e n a d e tot ons rijk heeft b e s t e m d . De woestijn sterkt zich uit tot aan den voet v a n ' t . g e b e r g t e ; al het gele, d a t gij tusschen het groen ziet, zijn streepen van het woestijnzand, en het groen dat zij omgeven, zijn oasen, de plaatsen dés lévens,v/aar b r o n n e n vloeien en dadels, t a r w e en d u r r a ' s groeien, w a a r v a n wij en onze p a a r d e n leven. Menige dezer oasen zijn m a c h t i g gróót, door g a n s c h e '• v o l k s s t a m m e n b e w o o n d , met steden en d o r p e n bezet. Hier rusten de k a r a v a n e n , diê uit d e woestijn k o m e n , voorzien zich v a n w a t e r en levensmiddelen én verkoopen slaven, struisveeren.
-—- Klvclriviteite't) artikelen aan de vooi d f Mitste prijzen voor zelfplaatsers. Franc Oorfp. MiiKcieiiistriiat. 3-1. « e n t . Werkhuizen De .Nobele. — Algemeene vergadering van het personeel, op maandag EO Februari, na ilc werkuren, « l t t den Outlell Zwijger», Hl-Lievcnstraat. Dagorde: De loonsverhooging. Om ceite vulliiiir to genezen op een dug neemt de Tabletten Laxntives van Brohto Qulnitic. De apothekers.geven hét geld tèi-ug bij niet- genezing. Éiseht h e t liandteókên, E.W. Grove, op elke doos, Van fr- 1.25 311. —— (ientsche Vrijdciikcrsbond. — Maandag 20 Februari, om 7 1/4 ure, in h e t lokaal (Koffiehuis : '; De Nieuwe Schouwburg», Walpooi-tbrugstraat), ; 3e rationalistische voordracht. Spreker : M.Félix Goblet d'Alviëlla. Onderwerp: Do evolutie van het katholieke dogma.
Leer Fransch, Engelscïi, Duitsch...;«. Broederlijke Wevers. — Geen enkel lid zou maandag 20 dezer mogen nalaten de vergadering bij te wonen, welke orn. (i ttreu 's avonds in « Ons Huié » plaats heeft. Over het vérlóöpèn jaar zal een breedvoerig verslag gegeven 'wórden. Ëen talrijke opkomst is dan méér d a è noodzakelijk. F. D . . : — KOOLMAGAZUN « V O O B Ü l T » . -X BERICHT. — De leden en het publiek wór* den Verzocht hunne bestellingen toekomende week te willen doen, oni niet overlast te zün met de Knrnavaldagen, d a a r er den dinsdag van Karnaval niet uitgevfléïS wordt.
VERMAKELIJKHEDEN MibKBLANDSCH TOONEEL Zondag, IU l-'elji-nai-i om t t/4 ure, d»gvertoouing: De Graaf van Luxemburg,zangspel in drie bedrijven. . Zondag, 19 F e b r u a r i . ' o m 7 1/2 u r e : Een Boete, tooneelspel in drie bedrijven; vooraf : Vendetta. Dinsdag, 21 Februari, om 7 1/2 ure; avondvertooniug : De Graaf van Luxemburg,zangspel iu drie bedrijven; vooraf: Vendetta, Donderdag, 23 Februari, om 7 1/2 ure, 93e opvoering vau De Lustige Boer, zangspel in drie bedrijven ; vooraf: Een Keerpunt.
Burgerlijke stand van Gent «icïioorïëii van 17 ï e t i r ü a r t »»»* Aüguétiiia DèWétërhèyt, ,Haniburgstra-4t, %-. . Angéla Hoge, Térnèuzènlaan, 70. Palmyra Bellens, Jleelstraat,'3É. Bosalia Dhaeze, Broüwerstraat, 11. Floroht Fromont, Zaudstraat, 18?. Angelina Vermeersch, Wespstraat, 69. Magdalena Heyse,Oude Sasschepoortstr.2Ó6 Overlijdens van 17 Februari Leo Bogaert, 1 m.. Jozef Plateaustraat,27. ; - " Maria De Kegel, 17 j . , z. b., Ottögtacht, 28..— Stefaniai Tlioqrens, ei j . , z. b . , Achterlei, 4. — Angèlfc Hoge, 2 d., Té'rneüzenlaan, 70. — Trifoon Christy, i j . , KérKstr., 144. — Gieter D e j P a u » , 72 j . , z. b . , Godshuizéulaau, 2. — j u l i u s Marto, 40 },, boodschapper, Cederstraat, 70. Overlijdens van IS 1'ebrüari B a i e l De Wispè'.aere, S0 j . , Godshuizenlaan, 2. - ' : " - ] '-• " ' -. Huwelijken van IS FebraaÜ Georges Vandenbroele.p.-tDneEnijder, Kruisbóogstraat, 2, én Marie Gedu, z. b . , Olijfstraat. 11. Bodolf Bcntiliek, grafmaker. OttéïgéiBscke steenweg, en Bertha Vet-eecke, dienstm., Fortlaau, 14. . • J a n Bóurguillioen, katoeubew-,. Dendèrmondsche steenweg,36S, en Ëugenia Baés, spinster, idem, 364. J a n Gcirs, ajusteur, St-Elisabethplaats, 22, en Jeauuc Vankenhove, kleermaakster, Boornbloemstraat, 47. Alfred Xeiryiiek, fabriekw., Drongen, en Heleua Gabriel, idem. Appeistraat, 11. Pieter De Vlesschhouwér, mettalbéw.,SiötAmandeberg, e:i Mathilda Bóurguillioen. fabriekw'., Dendertnoudschc steenWég,S8S.: Ivo Cremer, magazijnier,Lange Kazernstr., 41. en Hortensia Anseeuw, z. b . , idem. Jules Vanderstrueten, handelaar, Bleékèrijstraat. 19, eu I d a Kotsavt, z. b . , Nieuwland. 1. Léon Bovyn, voerman, Priesterstraat, 243, en Loitise Fonrez, dagl., Loodseriêtraftt, 78.
olifantstandei'i en goudstof. D a a r , recht voor u, van een p a l m b o s c h omgeven, k u n t gij duidelijk de witte huizen eener groote stad o n t w a r e n . Dat is K a i r w a h . Deze stad zullen v/ij echter niét a a n r a k e n . Ons doel is Toaer, de dadolstad. D a a r rechts, ofschoon nog op verren, afstand, k u n t gij ze reeds zien. Wij moeten ons s p o e d e n , willen wij ze heden nog bereiken, daarom voorwaarts I Met benepen h a r t zag W a l d e m a r n a a r de a a n g e d u i d e r i c h t i n g . Daar moest het gevreesde lot h e m treffen, on iedere s t a p zijns p a a r d s b r a c h t h e m n a d e r bij do o n l k n o o p i n g . Doch w a t hielp h e t ? Machteloos moest hij zijn noodlot tègemqed ijlen, en diep zuchtend, zette Hij 2ijn p a a r d in beweging. Na door woeste streken i n ook door do schilderachtigste landerijen y a n Afrika te hebben gereden, bereikte m e n eindelijk de groote stad m e t h a r e v i e r k a n t e huizen. Toser, el ï o s e r I riepen j u b e l e n d da Arabieren, en j u i c h e n d do lange- g e w e ren in de lucht w e r p e n d en w e d e r o m o p v a n g e n d , reden zij in volle, g a l o p n a a r het verlangde doel toe. V e r l a n g d I Voor do aonen dor woestijn w e l ; m a a r W a l d o m a r s hartcslag dreigde A\\ to s t a a n , toen hij de torens van Toser o n t w a a r d e . Pijlsnel volgde zijn ros in.Vazenden loop d e and9ren, en alvorens W a l d e m a r nog tot een h e l d e r gedacht b e k w a a m waa, h a d m e n d e stad bereikt. OVordt
voortgezet!).
Maandag 20 Febr. 1911
1 OOFT ALLES 1M VOO^ün
DE WATTB
BROUWERIJ'" VOORUIT , 7
Marktprijzen
2 3 , DAKLIASTRAAT, 2 3 '
« • n t . n feb. GRAANMARKT T « r w e ( p e r lOö kilos»
ÏHERMOGENS
<8.:3 a —.— 43.o0 a —.—
Barfstjarst — Garst •— Haver —
18.— a — . il.'60 h — . E1KRM.ARKT Opening: Sluiting: lüeren, per 26 . Ir. 2.«O a 2.S0 ir. ü . . 0 a.2,30 VEEMARKT . De veemarkt was samengesteld als volgt: Getal le koop gestelde Iioornbeesien : 220. - Schapen. Ub; Lamineren, 0; Kalveren, 171;.-Vette zwijnen, 284; Loopers. 14; Viggens, 3Sti; Gruote essen, 2; Jonge ossen, 15; Vaarzen, 17; Melkkoeien, 15; Vette koeien, 78; Stieren, 24; Mager vee, 173. Degoedestalbeesten golden gemiddeld van ir. 1-53 tot fr. 1-75 volgens kwaliteit. De k a l v e r e n v a n I r . 2*00 tot 2*30 den kilo, geslacht vleesch. De varkens van Ir. 1 *0 tot 1-20 d e n kilo, leveiw A É wogen. HL1DENMAHKT Ossen-, koeien- en vaarzenvellen. Ir, 1,20 a 1,26 « i e r e n v e l l e n , 1,24'a O,—; kalfsvellen, 1,82 a 0,00; — Rot*, 0 . » ii 0,88. Kefcleo, 16 feb. P e r hectoliter Wille tarwe I r . — . — Boter, per kilo* ir. 2.80 Roode tarwe « — . — Eieren, de -.6 « -2.30 Rogge -»» — . — Lijnzaad (iOOk/ » — . — Boekweit, <• — . — Koolzaad - —,— Haver - — . — Konijnen * —.— Garst' » — . — Kleine varkens - 13 a 28 Paardenhoonen-» — . — Loopers - 4 4 a 36 Aardappelen » 0 . — Hoornvee (gel.4 G e e r a a r d «hei-gen, '7-feb.' T a r w e , d e i o o k i l o , icj.5o; mastelum, 15.—; haver, 19 50) booncn.au—.aardappelen, i : . ioblzafld, —.—; ÜJG2aac; 34.—; boter, uenkilo, a gi :j-'o6; eieren, de"25,2.5o;Tuwvlas, den kilo, 0.04. CareBejQi-jindetï< i *ht, 17 feb. Kalvermarkt : 1157, Prijs : 0,95, 1505; 1,20. B r u s s e l , 17 feb.' Kalvermarkt. T e koop: 320, op voet \,\5 a-t.45. — ' H u i d e n m e r k t : ossen, i . i o « 1.20; stieren, ..-—;. 1.10: loeien'en vaarzen. 1.10 a t .20; kalveren, 1.65 a 1.75,
********************
Bestrijdt met wonderbaar gevolg R h u m a t i s m u s . B r o n c h i t i s , P i j n in d e K e e l , L e n d e n p i j n , S t e k e n In d e z i j d e , S t i j v e H e l s en alle aandoeningen door de koude veroorzaakt.
GROOTE "CONCERTEN door den orkestrion < Gladiator > Z O S D A G 1!) F E B R U A R I 1911 v a u 3 t o t 7 1/2 u r e e n v a u 7 1/2 t o t 11 u r e 1. 3S0 L e s b a u i l i r o l l o ' s , m a r s c h , V o l p a t t e . 2. 3S0 L l t a l i e n n e 'u. A l g e r , openingstuk Rossini. 3. 817 P l a i s i r d ' A m o u r , m a z u r k a . , E i n a t s hoffer. 4. 337 D e s c h o o n e b l a u w e D o n a u , w a l s , • J. Strauss. ' 5. 39ö S i j ' é t a i s R o i ! f a n t a z i j , A d a i m . 6. 308 L a C a j o l o u s e y saloh'stuk'i E i l e u b e r g . 7. 413 D o k l e i n e B r c t o n s ë h o , m a r s c h , B e r miaux. 8. 408 H e u i ' o d ' o u b l i , w a l s , M a r o h a l . 9. 387 E u C a d c n c e , g a v o t t e , V o n L u c k . 10. 801 B e r t h a A n d e r s t e i n , m a z u r k a , E b e r lein. 11. 302 P i c c o l o , p i c c o l o , t s i n - t s i n - t s i u , l i e d , O. S t r a u s s . 12. 769 E s i g è n c O n e g u i n c , f a u t a z i j , Tsaikowsky. 13. 443 L ' i i n i a t e u r exploratcur marsch, Gelas-Christinó. 14. 343 D e r t e u f e l lacht dazu! openingstuk, Hollander. 15. 324 A n o n a , i n t e r m e z z o , G r e y . 16. 411 E n f e r m a n t l e s y c u x , ' t r a g e w a l s , Berger. 17. 650 L a F i a n u u i i i a , s o l o v o o r k l a v i e r , X . I S . 817 C o n c e r t - P o l k a , X . 19. 442 L u t n i a - P o l k a , p o t - p o u r r i , X . 20. 825 l u t r e i n ! g a l o p , M u l l e r .
Genezing d o o r bijzondere behandeling door • p e e l n l l s i : Zondag, Dinsdag en Vrijdag van 9 tot 12 u r e n . — G e m , «9,KacBllen.lr.,6Ü
ju'——--
Leest het geïllustreerd boekje Securitae welk de nieuwste, zekerste en wettige behoediniddels beschrijft oin liet groot cetal kinderen te Termijden. Bijzondere ea nuttice raadgeviageD voor iir-.ii eu rrouw. Beste middel om 't achterblijven der iu aanstonden te •voorkomen. Verzending onder omslag tegen { fr. in DosizegeK aan Orde Securitaria, i s , rue das Crolsades, i!>. Brutaal.
B i e r o p flesschen aan IQ en 15 centiemen de flesch,
PURGEER
465 P a s s u r I a b o u e h c , m a r s c h , S a b l o n . 429 D i c h t e r en Boer, öpeningstuk, Siippé. 324 Bet^lWftiit'NtHII Wijil bltrt', V o n B l o a . 433 E s p a g i i b l c t t a , F e r r i l a f c . 342 M w « h i t . - ' i a n t e z ^ ; - ' F t o t o ' w . . < 334 S c n r i c n ' t g d ' A m o n r , A l l i e r . 407 F i a u c a i l l e s , m a r s c h , G o u b l i e r . " 306 D o n a u w e l l c n . I v a n v i c i . 494 F e u f o l l c t , C a l m b l e y . 430 H o n n e u r a u p r e s i d e n t , v o n L u c k . 801 K l e i n m a a r fijn, K r u g e r . 394 L e s d r a g o n s d e V i U a r s , f a n t a z i j , Maillard. 411 S i d i B r a h i m , m a r s c h , D é t r a i n . 810 L a C r a q u e t t e , C é r i e . . S32 K a n i a r i n s k a y a , K i e l . 827 I n d e B e r g e n , t y r o l i e m i e , T h i e l e . 399 L e s n o e c s d e J e a u n e t t e , fantazij, Massé. 439 T a l s c p o u d r é e , P o p p y . 446 L e s r i s e u r s , L o ' g e r . 400 S o c i a l i s t e n i n a i ' s c h , G r a m m .
b V V ^ w :..C^(k<Stftfe<&(b&$*fe»»W»s»fe>«fc«
- ZEGGEN" EERST EN VOORAL DE GENEESHEEREN'
Zocdra zicb eeae Aandoening vojrdoet, een bloedopdraog in een der organen
Belgische Werküedorapartij
LA PRÉVOYANGE SOCIALE l
MET DE
ROODE PILLEN ^ van L. DUPÜIS, J u m e t met samengeperste plantensappen
't Is de nor male werking verzekeren
De Roode Pillen
Ideaal purgeermiddei, verheven boven al deze die gekend zijn ZONDER. D E M I N S T E V E R A N D E R I N G T E EISCHEN IN DEN
Sarasp.w8rk.mls Verzskiringsmaatscbappij op 'f lertl, ea tegen Brand BUREBXEN
44>i R e g e n t l e s t r a a t , 4 4 , Brussel Telefoon 9 8 5 7 V E R W E Z E N L I J K T E ZAKEN Levensverzekering (gesticht in October 190T) fcili) Viriektrdia Bel ïrrikifd» Kipiiilii o»t '•37<>-3'5-37 t» tnmester 1907 S-947 3.004.209.52 te » 1900 I3.7QO 4.225.163.52 20.180 23.406 4-955-'5 1 -M =;.758.8S-!.o> 26.950 1909 6.805.580.23 3S-983 8.oi2.tt>i.7», 43-«99 51.877 9.448.788.0S 11.090.550.S8 13.452.60S.4-j 1910 15.172.807,18 ^4.676 • 10627.123.38 Na 3 taren bestaan heelt de Maatschappij 1285 sterfgevallen betaald voor eene som vau
132.229.39
SraottTerzekerisg (gesiicht In Hovember 1909) In 13 maanden 3907 Dolken. Jaarlijks inkas 24.129,4a franken. Geregeld 20" brandgevailen voor 5.0.0,28 fr.
L E E F R E G E L O F IN D E GEWOONTEN. GENEZEN O F VERMIJ: OEN D É r V E R S T O P T H E I D , K I E M V A N V E L E ZIEK TEN, O N D E R H O U D E N D E N G O E D E N S T A A T V A N A L D E ORGANEN' en laten hun. a . ï z o o t c e b e t e r t e w e e r s t a a n a a n d e n a a n v a l d e r , z i e k t e n en h e t k w a a d te keer t e gaan.
M A A N D A G 20 F E B R U A R I 1911 T a n 7 1/2 t o t 10 n r e
*
8EHEERRAA0: Voorzitter: B E R T R A N D . Louis, yolksvertegenwoc*. dtger, te Brussel, Sckrijv&i M A E 3 , Georges, Schepene te Brussel. B O U R Q U I N , Jules, Ingenieur, te Eisene. MA NS A R T , Jules, Volksvertegenwoordiger; te La Louvière. [ A N S E E L E , Eduard, Volksvertegenwotrrdiger, te-Gent. C L E R E B A U T . Richard, bediend*, te Gent. COLLEAÜX, «.éon, landbouwer, 1 te Hautlays. „ , , ] GASPARD. 'Alfons, Bestendige W - W - j ^ Schrijver, te Luik. J L A B Ü U L L E . Alired, lid der BeEttndige Deputatie, te Luik. LEONARD, Hendrik, Volksvertegenwoordiger, te La Hestre. P I R A R D , Louis, Volksvertegenw., te Verviere. f DE MIDDELAER, J.-B., BeheerI der van de Coöperatie van SttCommissartssat ,•{ Gilles-Brussel." / S O L A U , Guillaume, Bestendige V schrijver, te Brussel.
Ï
DE ROODE PILLEN m e t s a m e n g e p e r s t e l ' l a i i t e n s a p p e n , !>ésteund o p d e leerstelsels v a n P a s t c w .
't I f U e Ant|*wlicrot»e*•-•'••d i e u w e f^fzcnëheidt zal behce'cien te£<*ai eJken a a m - a t \ f - h . 3 i T m i 'hcrBtïflKH'irrJstn-zJj r e e d » aangetiistii*. H U N G E B R U I K I S E E N B R E V E T 'VAN • LEVEN B e p r o e f t , vergelijkt "meï ' g e l i j k a a r d i g e v o o r t b r e n g s e l s e n gij zult h u n n e m e e r d e r h e i d moeten erkennen. D C . H O O D E / P ' I - L F Ï N yaai U D U P U I S , j u m e t , riioeten verkocht w o r d e n i n doozen ö r n r i n s ' ! vaii CII'Ü n w d l i n t ; ' g e s l o t e n m e t Nvaarbor-.ïloodle. Bijgevolg zijn d e ü n o d e riliei':. i n t i e t . k l e i n v e r k o o l u , namaalifiels d i e m o e t e n geweigerd worden. i fr. 2 5 d e d o o s t n a l d e a p o t h e k e n . F r a n c o t e g e n i fr. 3 0 i n zegeJs ot m a n daat.
I
VEHTHAGaifla
1 férMAANO^TOMDENwoncierbareultval i t Vraerjt d« tostel^oi. lnlichünnen ' ,1 G-icint-nd.-r. eETALING NA DE GENEZING I 70.SASI7A.S1B, A B S P A G H U . M , 7 0 ' I B H U S S E L , EEJ.G1E i
********************
OVENSftTROGGEN f BORBre&C | z S
N
lal
•»
•
l
SijaoaSeïctM n a Spurnme Bakkeren aeoïvel nu Saasawnkcói» Mastschasmjan all Tesr Stsïss Jatecsaa ' ; i]jfQ: ï _
i \ e «.
ü lil
c
f
-.-.'•
t l
«s
DUBBELE' HEETWATERO'/EK
« .Si > C """
o- S
Sysieen
O d
u
Leer Fransch, Ei.ge.scli, Duitsch Z O N D E R M E E S T E R , mctdegemakkeliikeleerboekca v a u t VERYAflCKE. gew. schoolhoofd le Ó O S T C A M P . Deze werken geven de uitspraak\-an het Fransclt, EfigSlsch, Duitsïl, in het vlaamsch verbeeld volgens een eenvoudig en nauwkeurig stelsel, zoodat de Vlaming er 't middel ia vindtdie talen te leeren uitspreken en, bij zich zelven gcnoeij testudeeren.omzichin'tge woon leven te verhelpen Frauck. 3 deelen : .st» 3.00 fr. — ad* 3.D0 — 3de 3.50, I Eagelücl», 2 deelen; t«c -.oo fr. — 2<-° 3.50. OsitKB, 1 d e e l . 3.50 ir. amenspraksi. (Vlaemsch - Fransch! 3.50 fr. riEïBn, SBSSkscörlftBii, (Vlaamsch - Fransch) 2,2^ ir. Te bekomen bij L- Vervarcka tB Oostcatnp en in den boek-, handel van Vooruit.
fêüeor d a a 4 5 0 0 avans En
VICTOFJA „
met twee uitrollende Tloeren
O ! die maag !
Voor alle taliohtüngen w o n d e tsie» z l e b t o t i
C.
e * * * * * * * * * * * * * * * * * * * ~nr " II ' i .MeteriJ V. : Laroohe *3 en J; Maréohal, Vraagt goede moucerdors in zavel, foor werktuigstulï Ken. Goed loon en verAAN DE aekerd werk. -*
6EHUWDE
Fr. O . S O de 1/2 doos, alle Apotheken.
Lokaal ONS HUIS, Vrijdagmark!
Bloedzuiverende Galletiiee Vooruit
Amcrikn, C a n a d n , enz. Iniigranten wendt u n volle vertrouwen .'ij d e n gevolmachtif;i l e n a R e n t I. B A Ï W E N S , S c l i e l d e s t r a a t , s:i, S t A m a n d s b e r y , Hejrnis
5f. 3 - 5 0 de doos
•""HB
E e n e w a r e V o l k s p e m e d i e Is w e l d e
tegen Ventoptbeid, Speen, Zuur, Gal, Slijmen,, e n t . De Bloedzuivereude Galletnee «Vooruit» is bersid met kruiden van eerste hoedanigheid; dayeüjks door de gekendste geneesheeren aanbevolen. Zijne-meervoudige hoedanigheden wettigen i^n gebruik in talryke ziekten. Hij werkt daaray purgeerend en verfrissebend. GEBRUIKSAANWIJZING : -• Giet een 1/3 pint kokend water op den inhoud van een pakje, laat het 10 minuten Ireklten. Neemt e r meer ol min v a n , volgens gesteltenis, volgens bet verfrisschend ot purgeerend. uitwerkte! d a t *men wenscht te bekomen. Opgepast : De thee m a g men niet laten koken. Aldus vermijdt men de buikpijnen e n krampen ia bevoordeellgt m e n zijne werkingen. WEIGERT ALLE NAMAAKSELS Eischt E BLOEDZUIVERENDE GALLETHEE VOORUIT Prijs van bet pakje : 10 centiemen Aleenüjlt In de Apotheken VOORUIT verkrijgbaar.
ton 1 6 0 1. 1/2 1/* 10 fr. S fp. 4 f r. 2 0 fr. 10 fp. 5 f p . Men mag zijne bestellingen doen in al de winkels, bij de brood» voerders, enz. TELEFOON 0 5 4
Enkel Dubbel
X,enTën. 17 feb. Tarwe ipude), per 100 kilo. 17.S5 u —.—; Idem (handel), —»— •—.—j'koorn. 1305 a —.—; havtr (voeder}, 16.2^3 .- idem (brouwerijen), 16.75 a —.—; sïerst. 16.75 a—.—; bloem ( i e tarwe), a5.— a :•—.—; 'idem fgruau Reroy). 29.— a —.—; zemelen (tarwe), I2*7«5.a —.—; sloorzaad. —.— a —,—; lijnzaad. — , — a --—.—ï klavercaad. —.—; Raapkoek, •^-.— a—.—i •ïjnkoek, 20 — a —.—; aardapp., 14.— a o.—; stro O J . 5»— a o.—} hooi, 6.50 a o.—; sloor xaadolie, 67."T a ; id.. gezuiverde, 69.— a —.—j lijnolie, 120.—è —.— ; boter, den kilo, '3 — a 3.10; tieren, de 26. 2.— a o.—. P o p e r l n s e , 17 feb.T a n r e ; d e jookH:, 20.75; rogge, 15.—; haver, ll-~> aardappelen, 11.50; boter,, den kilo, 3-40; hop, de 50 kilo, 210.—;'IQI 1 :'8o.— a—.—. H a s s e l t , 17 feb., T a r w e , d e lookil.,"—.—;rogge, —.—jhaver, 1 7 — ; ^erst. —.—; aardappelen, 12.50; boter, den 10.0,3.40. li A n t w e r p e n , i ; fel?. 2. Boter, den. halven.kilo, 1.65 h 1,75; aardappelen, de loo kil... p^~.a.ip.—j'pólderaardappelen, o . — a — . r - ; 3. eieren, de 2'5, 2.75 * 3 . - ^ . A n t w e r p e n , 17 feb. 4. 5. Texpèntijugeast, 'amen 1 .;.,-beschftb., , 56.— a — «—« féo», 156.—«a—.—; maart-apr.. i 5 g . — a —.-^-; fran6. sche,. besebikb., i5$,— a —,—; feb.. 15;;,—a—,—; 7. maarf-apr.. Ö 5 . — a—,—; spaansche, besch., 152.— S. a—.—; feb.»(53,— a—,—;maart-ap., 154.— a—,—, 9. Witte hars! ia'.— a—,—;"helden.', 4 0 — a —.—; 10. bruine, 40 — a —.—-. Hop. Aalst, beschikbaar, 85.— 11. a 87,—; maart-april. 85.— ü 87.—; nieuwe oo$sr, 12. Sa,—"a 85,—; Poperinge, besch., loop. prijs. 88'.— a 90.—; maart-april, 85,— a 87,—; nieuwe oogst, 13. 82,—1 a 85.—. Sodamtraat Chili, beschikbaar. 22.75 a—.—; leb., 22,70 a—.— ; mei, 122.35 a—.—. Pe- 14. trool. beschüib., ig,^— a —,—;• feb.. 1 9 , — a — , — ; 15. maart, 19,25 a —,—; april-roei» 19,50 a —.—. Zwa16. velzure ammoniak, ene. grijze, besch.. .12,75 ^—>—ï 17. feb., 32,75 a—r,—: jpaart, 32.75 a —.—. T i e u ei», 17 feb. 18. Tarwe, de 100kilo. t7.5o;rogge, 14 50; haver, t6 75! ei'st, 17.—;strooi,4.8o; hooi, 5,—; aardappelen. 13 —, 19. öter, den.kjlö» 3 . — ; eieren,, de.sb. 2.30. 20.
t
)0<
Ons blep voldoet aan al de vera eisohfen van z n l v e r h e l d , vaa smaak en i s voedzaam, want de graanetoffen MOUT en KOPPE zijn van uitgelezen hoedanigheid.
Wat baat het eene goede gezondheid te hébben wanneer uwe maag ziek i s ? . Wat baat hel levenslustig 'te zijn wanneer gil geen eetlust hebt? Wat baat het gelukkig te z^n wanneer gij cene sleonte spijsvertering hebt?
M. NAP, AffiTWERPEÜ A l o e m e s a
A-O&TXÜ
v o o r
Beiert"
Niets!!
Niets!!
tiü zult ziek, levensmoede en ongelukkig wordeaj
Wat nu g e d a a n ?
.
Neemt voor uw eten een glaasje
I
1.15 de 50kil.i ansct)ipof VLAMKOLEN fr.fr. 23.00 de 1000 kil.) « w U i
QuïnqaiSBiawiJn Vooruit
a
Wloaeni
sorara dit) gtbnücta
nulsmoedcrsi KOOPT ALLES
m VOORUIT
(ieen beter geneesmiddel voor U. . 1'rijs : 1.75 Ir. de flesch In ai de abotheken «Vooruit»
I1 EXTRA BESTE KOLEN 1 Te bols besteld fr. 1.26 de 50 kil. fr. 2 5 . 0 0 de 1000 kilos Oeze kolen worden enkel den donderdag en den Vrijdag te huis besteld
I Aan sohfp of magazijn T e huis besteld fr.1.30 per 50 kilos fr. 1.40 pet 50 kilos fr. 2 6 . 0 0 per I000 kilos fr. 2 8 . 0 0 pet IQOb kilos Kolenmagazijn VOORUIT, Nijverheidslaan Telefoon 478
A m altijd de c o n s e r v e n , de salade en de k e u k e n aangenaam te maken, gebruikt niets andeis dan dé
azifiiso . x . Ai,
e s d e s IMouEins van
Gent, die « u . van Vooruit
n verkocht
i n d e winkeis
e n in d e goede, kruideniers-
winkels v a n BelgiS. *- -»»»»»»»»»^»3»»»»»»»»»»»l»4'. k m
Bijvoegsel aan
VOORUIT
en
D E WERKER
ONS BIJBL
7« Jaargang
N 0 43 S'
ONS BIJBLAD
r/o
Enne kleine vergissing [n i (ree j a r r u tiid had Charles Daverne h e t rcrrungcn, dat zijne ouders hem nalieten, verte, r,l eu alles wnt hij deed om weer rijk t e worden: f.-pelen, speculeeren, wedden op de re. nï.,a.iB, strekte slechts om er hem nog dieper in tt werken. Iiceds ging hij onder schulden gebukt eu zijne voornaamste schnldeischer dreigde, d a t hij alles van hem zou laten verkoopen, wanneer liij hinnon èen inannd niet betaald was. Binnen een m a a n d ! Het- angstzweet brak Daverne uit, want hoe zou hij in cene maand tijds de buitengewone bijdrage bijeen krijgen, d a t hij aan Martin Sevin, een woekeraar, bij wien op geen medelijden te reken viel, schuldig was. Werden zijn goederen, waaronder het oudfamiliehotel op het eiland Saint-Louis, te Parijs, verkocht, dan was zijne schande publiek en clan behoefde hij ook niet meer te rekenen op de nalatenschap van zijn oom Antoine, cen schatrijk vrijgezel, wiens eenige erfgenaam hij moest worden. . Eensklaps sidderde hij. E r kwam een deukbeeld in hem op, zoo monsterachtig, d a t hij het terstond van zich afzett e , maar het kwam met groote hardnekkigheid telkens weer bij hem terug en alles wat hij bedacht om uit do moeilijkheden t e geraken, voerde hem n a a r d a t afschuwelijke plan, het eenige, d a t uitkomst bieden kon. Met het vermogen van oom Antoine zou bij ineens al zijn schulden kunnen voldoen en weer rijk worden en voor een tweede maal zou hij niet zoo dom zijn om zich zijn fortuin door de vingers te laten glippen : dat was do redding, 'de redding voor goed. Alleen, oom Antoine leefde nog, hij was wel ziekelijk, m a a r al eenige jaren klaagde hij over zijn lever en hot zou wel een wonder zijn, wanneer hij nu juist binnen eén maand daara-an overleed. D a a r kon Daverne het niet op laten aankomen, hij had slecht één keus : gaau bedelen of een misdadiger worden. Terstond begon hij aan de voorbereiding van 'de misdaad, waartoe hij een maand tijd had. Hij had in zijn bezit eenige brieven van zijn bom en. n u oefende hij zich dagenlang in ' t nabootsen van diens haudschrift. Hij schreef de brieven nu, telkens en telkens weer en oefende zich zoo goed, d a t hij het schrift van zijn oom weldra met de meeste volmaaktheid kon nabootsen. Het viel hem zelf ten slotte moeilijk pm de copie van het origineel t e onderscheiden. Eindelijk schreef hij met de hand van zijn oom, éen testament, v.aarih deze zijn geheele vermogen vermaakte a a n zijn neef Charles Daverne. en onder dit testament plaatste hij de bedriegelijk nagemaakte bandteekoning van den grijsaard. Met het testament in den zak begaf hij zich n a a r zijn oom, op een avond d a t diens h u i s houdster' afwezig zou zijn. Het was dan ook de oude man zelf, die hem open deed. — Zoo, zijt ge daar, mijn'jongen, sprak hij, toen hij zijn neef herkende. Kom binnen, m a a r Re moogt niet lange blijven, want ik go vroc^ aar bed. .'•' Hij ging Charles voor naai' de huiskamer, die' 6lechts door een schemerlamp was verlicht. — 6 a zitten... Maar verder kwam de ongelukkige grijsaard niet, want zijn neef, die achter hem liep,wierp hem eensklaps een koord om den hals en trok die krachtig a a n . Even maar verweerde zich de oude, sloeg met de armen om zich heen, toen yiel hij op den grond en ademde niet meer. De moordenaar maakte het andere eind van 'de koord vast aan een schilderijhaak in den m u u r , waarvan hij eerst de schilderij had afgenomen en zoo hing hij zijn slachtoffer eenige voeten boven den grond, terwijl hij onder hem een stoel omver legde. Vervolgens legde hij het yalsche t e s t a m e n t op de schrijftafel.neer en wilde zich verwijderen, toen hij bedacht d a t hij nog iets doen moest, om alle verdenking van zich a£ t e wenden. Dom, d a t hij ook dit niet be voren had klaargemaakt, nu kon de huishoudster weleehs terugkomen en hem overvallen. Om het even, h i j moest dus m a a r vlug handelen. H i j zette zich a a n de schrijftafel, nam een blad papier en schreef daarop, vliegensvlug : « D a t men iemand van mijn dood beschul'dige : ik kan het lijden .aan mijn leverziekte niet langer dragen en maak vrijwillig een einde a a n mijn leven ». Zoo was het goed, nu nog de handteekening. J u i s t toe nhij daarvoor de pon op ' t papier zette, hoorde hij voetstappen op de t r a p . H i j sidderde. De huishoudster, die al terugkeerde? J u i s t toen hij daarvoor de pen op ' t papier on verschool zich in een kast, m a a r do vootstap-
pen gingen voorbij, het was de huishoudster niet, waarschijnlijk een buur. Stil sloop hij weg. Niemand had hem zien binnenkomen, noch heengaan, hij was er zokcr van, d a t hij morgen weer rijk zou zijn. H i j had cen kwaden nacht, kon bijna den slaap niet vinden en, als hij even insliep, deden angstige droomon hem weer dadelijk wakker schrikken. Om het even, dat zou wel beter gaan, als hij een paar dagen verder was. Bij het aanbreken van den dag stond hij op, dronk een t a s chocolade en wilde een wandeling gaan doen om zich wat te .verfrisschon, maar bij het verlaten van zijn huis werd hij staande gehouden door twee heeren, waarvan de een hem vroeg : — Gij zijt mijnheer Charles Daverne ? — Die ben ik, antwoordde hij cenigszins angstig-, Öp hetzelfde oogenblik gropen de beide heeren hem elk bij een arm en hij, die het woord deed, hernam : — AVïj zijn ambtenaren van de policie en hebben bevel u aan te houden. — Waar beschuldigt men mij dan van? — Van moord op den heer Antoine Martin, gisteren avond gepleegd in zijn woning aan don boulevard Siiint-Gcrmain. Charles kromp ineen en volgde, zonder een woord te spreken, de twee policiemannen naar het bureel waar men hem opsloot. Eenige uren later werd hij voor den onderzoeksrechter gebra-ebt. llij had zich weer hersteld, zette een hooge borst on protesteerde tegen zijn aanhouding. De rechter, die hem kalm aanhoorde, zegde, toen hij had uitgesproken.: — Mijnheer, de huishoudster van uw oom vond hem gisteren avond in zijn huiskamer op gehangen. Op de tafel lag een papier, d a t den indruk moest maken, alsof de overledene zelfmoord had gepleegd. — Welnu, waarom beschuldigt ge mij d a n ? — Zoudt ge mij ook kunnen ophelderen hoe het komt, d a t een brief, dio den schijn geeft, door den heer Antoine Martin t e zijn opgesteld, geschreven is met uw hand en uw onderteekening draagt? • ., -' En de rechter hield hem het papier voor, waarop hij tot zijn ontzetting zijn eigen handschrift en ondertöekening herkende. In de ontroering, door het plegen van zijn misdaad teweeg gebracht, had hij de kunst vergeten, die hij zich door lange oefeningen had eigen g e maakt, en, bij zijn angst op heeterdaad betrapt te zullen worden, zijn eigen naam geschreven onder het papier, dat de verdenking van hem moest afwenden.
Eenige * strenge > winters Gedurende de laatste acht eeuwen zijn een groot aantal strenge winters geboekstaafd, zelfs lang vóór de uitvinding van den thermometer, maar enkele jaren hebben zich dermate onderscheidn door herige en langdurige koude, dat hunne heugenis door de eeuwen heen werd bewaard. In 821 — om niet vroeger terug te gaan — waren alle rivieren in Gallicie en Gerraanie, gedurende meer dan cene maand zóó" stijf ve-rvrozen, dat zij overal met paard en wagen werden bereden, zoowel óp de Donau als op de Elbe en de Seine. Die strenge koude deed zich door heel Europa gevoelen. 981 werd gekenmerkt door eene overgrootc menigte sneeuw. In 1080 hoerschte in onze luchtstreek zulke een strenge vorst, d a t Dirk V, graaf van Holland, de Friezen in een tweedaagsch gevecht, slag leverde op den bevrozen Rijn, waarbij 10,000 mannen omkn-amen. In 1149 moet e r bij uitzondering zulk een koude winter zijn geweest, dat zelfs de zeeën bevrozen, de vogels dood neervielen en vele menschen omkwamen, zooals door den geleerden James Dousa wordt bevestigd. De winters van 1240 en volgende jaren waren zeer langdurig, zoodat men nergens, vooral niet in Friesland, ploegen of zaaien kon en er groote ellende ontstond. Hetzelfde mag men zeggen bij het b a r r e jaargetijde van 1255, toen de nieuwe gekozen Roomsch-koningjWilgracht tegemoet rijdende, met zijn paard onder het ijs geraakte en vermoord werd. Eindelijk werd deze eeuw, de veertiende, besloten zooals zij was begonnen, namelijk door don langen en strengen winter van het eeuwjaar, die in West- e n Noord-Europa met zulk een heftigheid heerschte, d a t alle groote rivieren waren bevloerd, d a t men den Sond t e voet kon overtrekken. - . . . Maar, volgens d e eenparige getuigenis der
kroniekschrijvers, haalde deze-winter niet bjj den winter van 1408, de verschrikkelijkste, die men sedert vijf eeuwen in Europa gezien had, en die nog wel cene eeuw lang als de groote winter werd aangeduid. Tusschen Denemarken en Noorwegen,Vlaan. doren en Zeeland, bevroor de zee, en de rivier de Donau ovor hare geheel lengte. De Maas bleef twee maanden dicht en de Luikenaars, van het beleg van Maastricht terugkomende, trokken met hunne wagens over de rivier. De griffier yan het Parlement van Parijs verhaalt, d a t de inkt in zijne pen bevroor, in weerwil van het groote vuur in zijne kamer. Vele menschen en beesten stierven van koude en gebrek, en de visschen zelf, waren in hunne kolken niet veilig. Eindelijk, nadat de vorst zeven weken had geduurd, werd zij gevolgd door een zwaren ijsgang, die vele huizen en molens medeslecpte. Deze groote winters werden gevolgd door den langen winter van 1434, toen het in begin van December begon te vriezen en, met eene enkele rustpoos van weinige dagen dooi, voortdurend doorvroor tot half mei. Na deze twee merkwaardige winters, -tusschen welke de Overijselsche jaarboeken nog vermelden dien van 1425, toen het van Driekoningen tot 23 februari zoo hard vroor, dat men met zwaar geladen wagens over den Dollart kon rijden, vinden we dien van 1442 ver* meld en later dien van 1457, die zeer vroeg in yiel, want de vorst duurde van 11 october t o t in februari. Ook de winter van 14 68 moet in de Neder, landen uiterst streng geweest zijn; zoodat men den wijn der Fransche soldaten in Vlaanderen met bijlen aan stukken moest kappen. De ruwe winter van 1480 werd algemeen als eene straf des Hemels aangemerkt. De eerste helft der zestiende eeuw bleef van zeer strenge winters bevrijd, maar het j a a r 1564 bracht er een, die vele overtrof en in d e geschiedins als een der geweldigste bekend is. Het ijs lag in alle rivieren minstens twee voet dik. Gedurende de nijpende koude, die zich door geheel Europa deed gevoelen, b e zweken duizenden van ellende. In het j a a r 1607 begon de vorst half decemb e r en_ duurde tot diep in maart. Gedurende j a n u a r i en februrai was de Zuiderzee geheel i c y r o z e n . Men ging met sleden van Texel n a a r Wieringen, ja, het vroor zóó streng cdat den Hout en voor Rammeken toegevrozen waren». In 1655 vroor het 75 dagen. In 1C57 trok het Hongaarsche leger met kanonnen en bagage over den kleinen Belt. In 1G67 reed men in maart met paard en k a r over de Schelde. Ook in 16T6 en 16S3 hadden strenge winters maar zij haalden niet bij het j a a r der verschrikking 1709, toen overal vele menschen doodvroren. Op 13 januari daalde het kwik t o t 13oT{. onder het vriespunt. In Parijs en omstreken Jieten duizenden het leven, en als gevaarlijk werd de vorst door de pest gevolgd, althans in Frankrijk. Na dezen winter maakte geen zooveel indruk als die van 1740, zoo zelfs d a t een Haarlemmer, Nikolaas Duin, er een dik boek aan wijdde. Hij is wel trots op zijn winter, want toen kwam niemand de deur uit. c: Bij menschengeheugen, zegt bij, hebben de schaats- en manerijders, zooveel vermaak niet gehad als in dezen winter. Do teerste Sex. j a zelfs de Predicanten, die anders (volgens haar pligt) gewoon zijn om haar t oehoorders van alle gevaar af t e m a n nen, die schroomden zich niet, om met koets en paarden, even gelijk ze op h e t vaste land doen, over het ijs in ' t Spaarne, onder de Briggen door, uit Wandelen en Rijden, om het bovengemelde vermaak t e aanschouwen, tHoewel het ijsvermaak door de koude niet belemmerd werd, is er toch in dit jaar veel ellende geleden. Wagenaar deelt mede, dat men te Amsterdam groot gebrek had aan drink, water, zoodat. de meesten blokken ijs in huis haalden, en hij deelt mede hoe men later, toen het weer dooide, een put ging graven op het Amstelveld. om van dergelijke ramp gevrijwaard te zijn in h e t vervolg. Op 2-2 januari 1740 was het ijs in den Amstel zoo dik, d a t de ijsbreker, met een geheel schadron paarden bespannen, ér niet meer door-, heen kon. De armen hadden dit j a a r veel t e lijden: kou, armoe en gebrek; alles was duur en er w-as geen gewin. I n de bank van leening kon men niet meer b e r g e n ; de cdiaconieën hebben veer aanzoek gehadt, en het ordinairen moeten verdubbelen; het huyszitting is a l ' v r o e g nytgegeven geweest van Turf f.» Gelukkig dat mêt den nood de liefdadigheid verdubbelde. Maar treuriger winter staat in deze geschiedboeken wel niet opgeteekend dan die van 1794 op 1795. De vorst begon reeds in december en nam voortdurend in felheid toe. En wat hare verschijning toen meer dan ooib be-
ONS BIJBLAD
I7-I
Vaak zijn deze holen en grotten zonder verbinding met de bovenwereld, zoodat het een zuiver toeval was d a t ze deed ontdekken. De beroemde Herrmansgrot in het Harzgebergte werd ook toevallig eerst in 1866 ontdekt. Als merkwaardige grotten kennen wij naast de reeds genoemde, de Baumanns- en Barbarossagrotten in den Harz, de Olgagrot in de schwabische Alpen, de Muggendorfergrot in frankisch Zwitserland, de Erdmannsgrot in het badensch Oberland.de Sundonwicher-, Balveren Deckengrotten nabij Iserlohn, de Blauwe Grotten op Cupri, de Adelsberger- en Planinagrotten nabij Krain, de Fingallsgrot op Staffa, de Mamutgrott in Amerika, enz., enz. Al deze natuurlijke holen zijn in den tijd van duizenden en duizenden jaren ontstaan door de oplossende kracht vaa het water. Wanneer het water koolzuurstoffen bevat lost het geAls lichte zijden dradenmakkelijk den kalk, het gips eu het dolomiet Die in het zonlicht baden. op, om aldus groote, overwelfde en zonderling Zoo fijn en teer, uitgevreten gaten achter to laten. "Wuiven de tengere grassen, :* De uitgestrektheid van deze holten is zeer Waarop de vlinders passen, verschillend. Verscheidene bestaan uit hcele Steeds op en necrl,,. reeksen van zalen CD kamers Bij velen heeft men de uitgestrektheid nog niet eens kunnen O lichte, lieve veeren, vaststellen, daar zij wegeus onafmeetbarc Die zonnegloed begeoron diepten of bruischende waterloopnn ontoeganE n in de wei regeeren kelijk gemaakt worden voor den mensch. "Gij mist den zoeten geur. Gij mist do rijke kleur,... D e ' g r o o t s t e van alle gekende is de ameriM a a r als de pracht der rozen kaansche Mainutgrot. De middengrot is IG kiOok nergens meer zal blozen, lometers lang. Op dezen oogenblik ziju 230 zijZal 't windeken u nog kozen, — gangen onderzocht, die gezamenlijk < :ic loügte En wiegen liefdevol van 350 kilometers hebben. In deze grotten Uw stongels, slank en hol l heeft men honderden van zalen, dommon,gangen, paleizen, wa-terloopcn, meren en zeecu. Eene dezer zalen V 150 meters lang, 60 broed Ziot hare kuifjes glimmen, ^en 36 hoog. In deze grotten heeft de lucht, in Als wemelende schimmen, den zomer zooals in 'den winter, een regelraaZoo fijn en zacht! tigen wajmtegraad van 12-13 en zij ia er zoo Geen vogel kan zich netton zuiver als het mogelijk is, Op hare lichte netten Vol kantenpracht... I . Tot de merkwaardigste behooren ook de Fingallsgrotten. Het binnendeel gelijkt aau cene O ! kindren, plukt die halmen* overgroote domkerk, waarvan de vloer met Als zwierig kleine palmen. water bedekt is op eene diepte van 3 bot 20 E n droogt ze goed ! voet. De voor de meerderheid regelmatig zoa-. Als 't wintert in ons streken. hoekige, 27 meters hooge bassaltpeilers, maken Dan zullen ze u nog spreken, eene bewonderenswaardige zuilenrij uit. Die Van Zonnegloed [.., peilers dragen een 70 raetc>r3 lang, ihdrukwek--kend en onvergetelijk gewelf. Honderd andere peilers, die door het water hun voetstuk A. B. hebben verloren, hangen aan het ' e i n d e ' der grot uitdagend aan het gewelf zelf. Eon indrukwekkend portaal, waarin 30 machtige pilaren staan, dat 16 meters hoog en 20 meters breed is, maakt den ingang dezer grot uit. Do golven van het zuivergroen water, met de donkerbruine klem der wanden, met de rozenDe meeste natuurlijke hollen on grotten roode, helgele klem dèr waterplanten en der vindt men in de kalk-, gips- en dolomietrot- klotsende steenen, maken op den bezoeker een overweldigenden, onvergetelijken indruk. Per een.
boot kan mon op deze ondergrondsche zee veilig omvaren.In de diepte brengen de klotsende golven en de immer neervallende waterdruppels een onbeschrijfelijk melodius gedruiach voort dat niemand, die het eenmaal gehoord' heeft, nog vergeten kan. En als het, door o o r . zaken die nog niemand gissen kan, stormt op die ondergrondsche zee, dan kan men het uren ver hooren, zonder dat men zich iets verbeelden kan dat aan die geruchten gelijkt. Eene andere wel bezochte is'de Adelsberger. grot. De voorzalen dezer grot waren in da dertiende eeuw gekend, terwijl de veel grootèr achterzalen slechts in 1818 ontdekt werden. De allerprachtigsto ingangpoort dezer grot ligt twintig meters boven het bed van den zich in hare diepte stortenden Poik, die honderd nïe* ters verder in cone andere diepte verwdijnt... Langs den spoorweg van drie kilometers lang doorkruist men deze grot in alle richtingen. Alles kan er cleotrisch verlicht worden. Alle jaron op Sinxcn wordt er een prachtig.volks-. feès,t in do grot gehouden. De uitgestrekte zalen ' w a a r v a n de gewelven gedragen worden door spookachtige spijkers,waarin men de zonderlinge drupsteenbeelden ontmoet,de' zonderlinge geluulsweerkaatsingen hoort, zijn vermaard als" een der belangrijkster.atilurwondors. .';».. De even vermaarde grot op het eiland Caprt is toegankelijk vau op'zee. Bij stil water ligt do dóf-pahvan de ingajigpoort een meter boven den zeespiegel. De groot is 59 meters lang, 30 meters breed en 6 tot.19 meters hoog.' Doorgaans staat het water daarin 20 meters hoog. De zonderlinge kleurenstraling, waaraan ;.do grot haren naam dankt, en die zooveel bewondering afdwingt, berust daar op, dat-het licht door den broeden ingang valt en door het water op de rotswanden geworpen wordt, die heb weerkaatsen. Een ander, nog niet uitgelegd verschijnsel in deze grot is, dat alle voorwerpen, dié men onder het water houdt, glinsteren als geslepen zilver. -,Voor eene omstandige beschrijving van hot wonderbare dat men in veel a n d e r e grotten aantreft hebben wij hier geene plaats en daarom gaan wij verder. De grotten zijn natuurlijk bcstgeschikte tocvluchtoorden en daarom werden zij van af d e oertijden opgezocht door menschen en dieren die- zich te- bcoch«tfcen .hadden togen hunnevijanden en tegon de onweders. „Daarom bestaan er naast de natuurlijke» grotten ook kunstmatige holen en spelonken die door den mensch gemaakt werden in de ge-' makkelijk t e bewerken deelen van rotsen. Men heeft zelfs heele spelonkendorpen gevonden, die aldus tot stand gekornen zijn. Eene dergelijke, sedert eeuwen en eeuwen verlaten spelonkenstad werd in 1874 ontdekt in
moet weeken. Geeft men bryachtig voeder, dan is de maag spoedig gevuld en d6 krop weder ledig, die dan spoedig met graan gevuld kan worden, 's Avonds vóór ze op stok gaan, voedere men den kippen boekweit, tarwe of gerst. Haver bevat te veel ruwvezel en rogge is te branderig. In het warme ochtendvoer mag een weinig zout niet ontbreken. Het drinkwater moet des winters lauwwarm gegeven worden.. Gestampte eierschalen of krijtpoeder zijn o n misbaar, 's Morgens, vooral bij regen en dooiweder late men ze niet t e vroeg vrij, tenzij ^o in schuur, hcoiberg of wag-nhuis een warm en droog plaatsje kunnen zoeken. Eenige afwisseling in ' t voeder is gewense.ht, want ook voor het hoendervolkjo g e l d t : «Afwisseing in spijs doet eten». Ook mag niet vergeten worden de eet- en de drinktakken geregeld schoon to maken. Veelal verzuimt do boer de kippen 's wint e r s water te geven ; hij bedenke, d a t ze niet kunnen drinken, als sloote.n e plassen met ijs bedekt zijn. Hocnderzickte. Snot is de meest gevreesde ziekte onder het kippenvolkje, en een nauwkeurige behandeling daarvan heeft dan ook voor den liefhebben e~n boer eon zeer groote waarde. Snot is een kroepaohtige ontsteking van de slijmhuid van neus, bek en luchtpijp. Ze t a s t niet alleen hoenders, maar ook kalkoenen, eenden, duiven, pauwen e fazanten aan. De ziekte is zeer besmettelijk en blijft dikwijls onder de beste voorzorgsmaatregelen, meer dan een half jaar op hetzelfde erf heersenen. De besmetting wordt overgebracht door middel van het uitgeworpen slijm der zieke dieren. De fijnere rassen zijn er het meest vatbaar voor. H e t eerste kenteeken van «snot» is een gewijzigde manier van ademhalen. Het zieke dier steekt hals en kop vooruit, heeft den bek cen weinig geopend en snakt nu en dan naar lucht, waarbij het de bek op een eigeaardigo wijze opent en een piepend geluid doet hooren. H e t
dier wordt steeds meer. benauwd, hert. fluitende geluid gaat in een ratelend geluid over. De. kam en de ellen worden eerst blauw en later bleek, wat ook het geval is met de slijmhuid in mond- en neusholte. In ' t begin eet het ziekedier aU gewoonlijk', doch later niet meer, omdat het eten het dier pijn in den bek veroorzaakt ;dés te meer d r i n k t het meestal. Het zondert zich van de gezondedieren af, laat de vleugels hangen en sluit de oogen. Het dier sterft eindelijk aan uittering en bloedarmoede. Op de slijmhuid bevindt zich een brijachtige witte laag, die steeds dikker w o r d t ; ze ont< staat het eerst op het verhemelte, later op en onder de tong en in deneusholten. H e t b i n d . weefsel wordt mede aangetast en zwelt o p ; de; oogleden kleven aan elkander. H e t zieke dier; sterft sams pas na een lijden van 2 a 3 m a a n . den. De ziekte is juist zoo gevaarlijk, omdat men' in ' t begin weinig bijzonders aan de aangèta* Bte dieren bemerkt. Vogels, die schijnbaar h e r steld zijn, storten weer gemakkelijk in. ', «Voorbehoedmiddelen» zijn beter dan ge>« neesmiddelen, vooal bij een in zoo hooge matei besmettelijke ziekte. Ze zijn: 1. Geen pas aangekochte hoenders bij de a n . derc- voegen, vóór men weet d a t de eerste ge« zond zijn. 2. Zieke dieren streng van de gezonde af. zonderen. 3. Het verbranden van aan snot gestorven' hoenders. 4. Ontsmetting van hokken enz., door zwavelen, boehen met sodaloog, behandelen m e t ' 5 procents-carboloplossing en witten meE k a l k . melk, waarin 5p0t. chlookalk. 5. Toevoeging van 1/2 pOt. salicylzuur a a n het drinkwater.
denkelijk maakte, waa de nadering der F r a n eohen onder Pichegru, terwijl de patrioten gereed stonden hen in te halen. De strenge winter baande de Fransenen den weg. H e t leger trok met ruiterij en kanonnen over de ijskorst bet land in, zonder veel weerstand te vinden. In onze eeuw zijn vooral de jaren 1829, 1836 on 1840 door zeer koude winters gekenmerkt en laastelijk ook het j a a r 1879, d a t nog versch in het geheugen ligt. Toch gelooven wij niet, d a t het zelfs in die jaren zoo bar was, als bij voorbeeld in 1709 en 1740.
Lichte Grassen
Spelonken, holen, grotten en hunne bewoners
Klein Woordenboek van Nuttige Raadgevingen • Hoenders worden in den winter vaak verwaarloost en lijden soms gebrek aan eten en drinken, zoodat do stoffen van het ei aan menige legkip worden onttrokken en zij niet alleen vermageren doch ook met leggen ophouden. hen ei bevat evenveel eiwit als er in 160 g r a m gerst voorhanden is, zoodat een bijvoedering in 3 dagen (boven het onderhoudsrantsoen) van 3-20 tot 350 gram gerst, de kip in s t a a t stelt twee eieren in de 3 dagen te leggen. Evenwel voedert men dan onvoordeelig, omd a t men dan in die meerdere gerst, behalve het benoodigde eiwit, geheel onnoodig een groote hoeveelheid zetmeelachtige stoffen geeft, die in de gerst meer geldswaarde vertegenwoordigen dan het eiwit. d a a r o m is het voordeelig een gedeelte van het graan door dierlijk voedsel t e vervangen, dat veel eiwit en zoo goed al geen zetmeelach tige stoffen bevat. Men voedert daarom in den winter, behalve graan en gekookte aardappels, ook vleeschmeol of geronnen karnemelk, ge droogde spoeling, erwtenmeel, liefst des morgens en dan lauwwarm. Opdat de kippen geen verstopping krijgen, geeft men ze koolbladeren of moes van peen of mangelwortels. Men kan ook te krachtig voederen; de hennen worden dan te vet en houden op met leggen. In dit opzicht is vooral maïs gevaarlijk 's Morgens voedere men geen g r a a n ; dit geeft men later op den dag. 's Morgens zijn dikwijls zoowel de maag ala de krop ledig en beide moeten dan gevuld worden, wil men het honerg«voel bevredigen. Geeft men nu graan, an vult men alleen den krop, omdat graan daarin, vóór het naar dé maag,verhuist, eerst
§
[Wordt
voortgezet].
ONS BIJBLAD het dal van Petit-Morin, in Frankrijk. Eenige jaren, vroeger had men zoo een dorp gevonden in Oostenrijk, en in Spanje bestaat zoo een dorp dat nog bewoond wordt 1 In deze holen heeft men allerhande voorwerpen ontdekt die ontegensprekelijk bewijzen dat zij door menschen uitgehouwen en bewoond werden. In de eerste tijden heeft do menseh zich ook volkomen ondergrondsche woonplaatsen gegraven. In Frankrijk heeft men veel dozer . stallen > ol < kelders > gevonden. Een dezer had 8 gangen en 300 cellen. Een andere had 3 verdiepingen met 500 cellen. In Duitschland heeft men verscheidene zulker ondergrondsche 'dorpen gevonden die slechts kruipend te bereiken waren langs een zeer nauw gat — zoodat de indringende vijand man voor man moest afkomen. In al deze holen en spelonken heeft men de beenderen van beren, hyénas, wolven, vossen, runderen, rhinocerossen, mamuts en andere voorwereldlijke dieren gevonden. In sommige groote grotten vond men scheepsladingen vol van allerhande gebeenten.
Zonderling gebruik in Bretape Huwelijksinzegeningen op een zelfden datum In Bretagne ligt een klein plaatsje, Plougastel geheeten, waar nog steeds een oude, aardige gewoonte in zwang gebleven is. Het plaatsje is maar klein, telt slechts even zeven duizend inwonerB, en hoewel Brest nauwelijks enkele kilometers van verwijderd is, heeft het zijne oude gebruiken heel zuinig weten te bewaren. Een der aardigste is de huwelijksinzegening in de eerste dagen van Januari van al de paren, die zich in het afgeloopen jaar verloofd hebben. De jongelui kleeden zich zorgvuldig in de mooie Bretonsche dracht en de priester zegent met een gebaar alle verbintenissen, als in den .tijd, waarin de jonge mannen voor jaren aaneen ter vischvangst of ten oorlog togen. Maandag Heeft te Plougastel do algemeene huwelijksinzegening plaats gehad; er waren '37 paren. Met de gonoodigden mee waren er 'drie honderd menschen, die in hun kleurige 'feleederdrachten in optocht naar het oude , Christusbeeld getrokken zijn, dat reeds in 1598 is opgericht uit dankbaarheid voor het ophouden van de pest, die gansch Bretagne geteisterd had. Gewoonlijk heeft de bruiloftsprct, die na de inzegening volgt-, in de open lucht plaats. Om het «leent* waer was ditmaal het feest binnenshuis.
Een drijvende machienfabriek De moderne oorlog ter zee is geworden een strijd van machienen tegen machienen. Elke kruiser, elk slagschip, elke torpedoboot, elke ' onderzeesche boot, is van boeg tot achtersteven, van kiel tot net topje van den mast inderdaad eene opeenhooping yan ontelbare machineriën en instrumenten. Daar zijn in de .eerste plaats de enorme voort-bewegingsmachienen, de kanonnen, die men met recht «schietmachienenn kan noemen met hun ingewikkelde richt- en terugstootsyBtemen, mechanische landinginrichtingen, draaibare torens, enz Verder de torpedo-ïanceerinrichtingen, de installaties voor do sein- en zoeklichten, commando- en controlestelsels. Het komt er dus in den modernen oorlog meer op de goede werking en bediening dezer 'drijvende machine instalaties aan, den op het aantal en de dapperheid der manschappen ook bij den grootsten heldenmoed niets uitrichten én wanneer de voortbewegingsmachinerie onklaar is, ligt het geheele vaartuig als lam g e slagen. Deze omstandigheden hebben het aanzijn ge;even van een nieuw scheeps-type in de oorogsvloot: de drijvende werkplaats, welke ten 'doel heeft, de strijdende vloten te vergezellen en zoodoende voorkomende storingen, breuken aan machienen en werktuigen onmiddellijk te kunnen herstellen. Bij den Spaansch-Amerikaanschen oorlog .werd door de Vereenigde Staten reeds een dergelijk schip gebruikt e* thans bezit ook de Engelsche vloot, een reparatieschip, dat op bijna volkomen wijze met werktuigen en inrichtingen tot het herstellen en zelfs opnieuw bouwen van machiendeelen is ingericht, en «net recht een «drijvende machienfabriek» kan worden genoemd. Het schip, dat 11,600 ton waterverplaatsing heeft, was vier jaar geleden gebouwd voor den vrachtdientt, doch werd door de Engelsche regeering opgekocht om als reparatieschip voor
Ï
de vloot te worden ingericht. Het dek werd voorzien van groote, zware hijschkranen om de zwaarste machiendeelen snel te kunnen hanteeren, hooge masten voor de draadelooze telegrafie, om op verre afstanden seinen te kunnen opvangen, benevens eenig licht geschut. Vorder is het schip, dat «Cyclops» gedoopt werd, als machienfabriek ingericht met een aantal volledige werkplaatsen, voorzien van de nieuwste werktuigen, allen elcctrisch gedreven en bediend door een staf van bekwame werklieden, onder toezicht van ervaren werktuigkundigen. Daar is in de eerste plaats een volledige smederij, welke eene oppervlakte b e slaat van 40 bij 12 meters, en uitgerust is met zes smidsen, een plaat-oven, een groote smeedpers (in plaats van stoomhamer) een 15-tons electrieke draaikraan, de noodige aambeelden en alles wat noodig is om eene flinke machicnsmederij volledig te maken.Nog belangwekkender is de gieterij, welke voorzien is van een koepelsmeltoven (met een inhoud van 100 kilo tegelijk), groote electrisrh gedreven kranen, kernovens, leemenmaebienen, enz. De vloer is bedekt met 100 ton vormzand tot eene diepte van ongeveer 2.50 meter. Deze gieterij is ingericht voor groote werkstukken uit ijzer en koper. Verder is er aan boord : een plaatwerkcrij met groute walsen, enz., een modelmakerij, een timmerwerkplaats, eon werkplaats voor electriciens, een kopersmederij, een aantal machienwcrkplaatsen, voorzien van draaibanken, schaafbanken, freesbanken, boorfaanken, slijpmachicnen, enz., ingericht voor allerlei soorten van werk van het fijnste instrumentwerk tot de zwaarste machienedeelen. In een woord, een uitrusting, waarop de flinke machiencfabriek trotsch zou mogen wezen.
Dansende vogels In het tijdschrift - Kosiiio.- deelt Erny mede dat hij vaak gelegenheid had, om in de Braziliaansch oerwouden dansende vogels waar te nemen. Van deze vogels, door de inboorlingen Tangara's genoemd, vermeldt de schrijver twee soorten: Rhampocelus Brasilionsis, bloedrood met zwarten staart en zwarte vleugels; en Ca— liste thoraccica, in vele kleuren schitterend. Erny nam twee danswijzen waar. Bij de eerste zit een onbepaald getal vogels, van vier tot zes naast elkaar op een tak. Eén van hen is de voorzanger en dansgeleider en zit aan den rechtervleugel der rij. Hij begint te zingen en slaat de maat met de vleugels. Dan vallen ook de andere vogels in. Degene die aan het linkeruitcinde zit, vliegt nu op en over het hoofd der anderen heen, waarna hij zich rechts naast den voorzanger plaatst. Nu huppelen allen al dansend óén plaats naar links. Vervolgens vliegt de vogel die nu het meest links zit, op en plaatst zich aan den rechtervleugel en zoo gaat het voort, tot de voorzanger aan de beurt komt, om op te vliegen. Daarna treedt een kleine pauze in. De tweede soort van dans geschiedt door vijf vogels. Vier ervan zitten in de hoekpunten van een vierkant, welks diagonaal omstreeks 3 m. is.In het midden van het vierkant zit de vijfde vogel, de voorzanger, op een tak. Zoo hij zingt en met de vleugels slaat, vliegen de anderen op en verwisselen van plaats, zoodanig dat elk de plaats van zijn overbuurman inneemt. Zij kruisen elkaar boven het hoofd van den voorzanger, die niet meedanst. Deze heeft trouwens aan het maatslaan beweging genoeg.
Allerlei Wie met zelfbewustheid het gevoel van verantwoordelijkheid kweekt in zijn hart en dien overeenkomstig handelt, maakt zich onmisbaar. Dat is 't hoogste, waarnaar een mensch kan streven: zich onmisbaar maken. De beklagenswaardigste menschen zijn zij, die plichtsgevoel bezitten, maar niet de kracht hebben hnn plichten te verrichten. Hoe lang gij ook leeft, de eerste twintig jaar komen niet terug. Rechter over zichzelf te spelen, eindigt meestal met cen vrijspraak. Gelukkig de mensch, bij wie de vuurpijlen van zijn jengd nog lichtende vonken in den ouderdom uitwerpen. De vervulde plicht is, ala iedere overwinning t s roemrijker naarmate zij meer van ona heeft aeëischt, •
_ Wie sterk wil worden, stelle zich in den dienst van een verheven doel. H e t dat doe! komt de kracht tevens. Wordt nooit zoo rijk aan geest, dat uw hart er arm bij wordt. Wij moeten leeren de poëzie niet in het l e . ven te zoeken, maar we moeten ze zelf in het leven brengen. Ge kunt in vele talen met de tong, maar slechts in één taal met het hart spreken, en dat is de taal waarin ge denkt. Wie goede boeken in huis haalt, haalt een kracht binnen, die nog op kinderen en kleine kinderen haar invloed zal doen gevoelen. Ontwijk een uitvrager, want bij is ook een uitklapper.
Mopjes UIT DE HEDENDAAGSCHE SOHOOt Onderwijzer. — Zeg eens, Mulder, wat ver« staat de dichter onder Meigeur 1 Mulder zwijgt. Onderwijzer. — Nu, als ge na een langen winter voor do eerste maal weer naar buiten kuiert in de herleefde natuur, wat geurt u dan overal tegen! Scholier. — Benzine, meester. L I E F H E B B E N D E GADE — Lieveling, ik wou maar dat ii: een middel wist om eetlust te krijgen, zei de man tot zijne vrouw. — Onzin, antwoordde deze. — Wat hebt ge aan eetlust] Dan krijgt ge maar nog meer maagpijn. I N D E N VOLLEN ZIN VAN HET WOORD A. — Zog eens, man, wat is dat toch voor een geschreeuw en gekrakeel in 'de kamer bier. naast] * B.'— Och mijnheer, daar rijn eenige heeren -bijeen,-^ie een ni«uwe-v«reeniging in het l.v.n willen roepen. OOGGLAS Frits. — Vader, de luitenant, 'die boven ona woont, schijnt ook erg arm te zijnVader. — Zoo, mijn jongen, waarom 'denkt go d a t ] Frita. — Wel, vader, omdat hij maar een halven bril op heeft. ER INGELOOPEN — Deze twee meisjes zijn buitengewoon op elkaar gesteld. — Ja, dat schijnt wel. — En toch houden ze van denrelfden man. •— Niet mogelijk. — Jawel, van hun vader. SLIMME KAREL — Vader, nu kunt ge me het beloofde hal franksken geven, ik zit niet meer op de laatste) bank. —Dat vind ik schoon; hier is het half franks, ken. Maar hoe is dat gekomen ? — De laatste bank wordt geverfd, vader. J9APPER — Nu heb ik hem eens flink de waarheid gezegd, en hem in zijn gezicht uitgemaakt voor; al wat Ieelijk was... — En heeft hij u niet afgeranseld 1 — Neen, hij wou wel wat terugzeggen, maar toen heb ik kalm de telefoon weer aan den haak gehangen.
si=
GERmiNAi,
GÉRMÏNAL b gericht o * het doel £ ' B K venchencn brodiuren soo veel mngriijk ta ver. .^leiden.
CER.MIN AL U da Bettend* «ar van hat socia. lisme in het duister* Vlaanderen, GERMINAL Beeft rnhafeot ao brochures. 't jaara van 16, 3a, 64 tot 100 bladrijden. GERMINAL koat atechts Ma frank 'a fasra. Mea abonneert zich ep GERMINAL in da VoU.dmkk.rtJ, Hoogpoort, 26, Qent, et ba d. verkoopen vaa 't blad VOORUIT e» DB ' WERKER, aaa 0.O2 fc. p a t a t . Genl. Sam. Maatton. « Hat Ltctl a.