T&B209_281-282_Assur_nl_fl:P78-83_NL
5/11/08
9:56
Page 78
Dossier verzekeringen
BEHEER VAN VERZEKERINGEN
Allergisch aan frequentie Het beheer van verzekeringspolissen voor een transportbedrijf steunt op verschillende pijlers. Risicoanalyse door de verzekeraar is slechts een van de argumenten waarop een verzekeraar of makelaar zich baseert om een premie te berekenen. Een verlaging van de premie is trouwens een zaak van het hele transportbedrijf, niet alleen van de chauffeurs...
Soms is het fysiek onmogelijk ergens met een grote vrachtwagen te geraken.
reventie is dus een reflex die in het hele bedrijf moet bestaan. Maar hoe komen makelaars en verzekeraars te weten welk bedrijf behoefte heeft
P
Daar baseren we onze preventie op, als dat nodig is. Zo hebben we op maat van de chauffeurs ondermeer een stripverhaal laten maken. Maar statistieken kunnen het beeld
« Als een bepaald type schade telkens weer opduikt, grijpen ze in. » aan een betere preventie? En welk type opleiding voldoet dan het best? Laurent Verheyen van Jean Verheyen: “We baseren ons in de eerste plaats op de statistieken.
78 - Truck&Business 209
van schades in een bedrijf vertekenen.” Koen Van Tricht van Van Dessel: “We baseren ons op de historiek van de statistische gegevens om
de premie en de franchise vast te stellen. Maar er moet toch een kanttekening bij gemaakt worden. Bepaalde types transport, zoals stedelijke distributie, kennen een hogere frequentie aan kleine schades. Daar kan een preventieprogramma, of het uitrusten van de trucks met bijvoorbeeld camera’s, een oplossing vormen. Verzekeraars zijn immers allergisch aan frequentie. Als een bepaald type schade telkens weer opduikt, grijpen ze in. Maar de verzekeringsmaatschappij moet ook redelijk zijn. Niemand rijdt immers vrijwillig schade aan zijn of andermans
voertuig. Een transportbedrijf dat internationaal rijdt en een keer een zwaar ongeval heeft, is daarom niet onveilig of onverantwoord bezig. We horen op preventievergaderingen wel eens opmerkingen van chauffeurs dat planners hen naar plaatsen sturen waar je met een truck niet kan rijden zonder schades op te lopen. Binnen een transportbedrijf moet iedereen daar rekening mee houden, van directie over planning tot de chauffeur.”
Zwakke weggebruikers Toch is er bij de transporteurs een duidelijk toenemende interesse
T&B209_281-282_Assur_nl_fl:P78-83_NL
5/11/08
9:56
Page 79
Laden en lossen kan risico’s op schade aan het voertuig en de lading opleveren.
voor preventie en de hopelijk er op volgende lagere verzekeringspremie. “De transporteur is inderdaad gevoeliger geworden aan de informatie die we hem ter beschikking stellen”, vertelt Frank Van Nueten van verzekeringsmaatschappij Vivium. “Wij registreren heel nauwkeurig de schades en de oorzaken. Per klant kunnen we een bestand voorleggen met een heel gedetailleerde schadestatistiek. De transporteurs zijn daar sinds een aantal jaar sterker in geïnteresseerd, om schades te voorkomen en een lagere premie te kunnen bekomen. Om een preventieprogramma voor
een klant op te stellen werken we trouwens samen met gespecialiseerde firma’s. We proberen zoveel mogelijk een ‘botte bijl’ aanpak te vermijden, waarbij we bedrijven die slecht scoren in de statistiek zonder meer aan de deur zetten. Zo duiken in onze statistieken onmiddellijk de bedrijven op die boven een bepaald bedrag aan schades zitten. Dat betekent echter niet dat de onderneming slecht bezig is. De objectieve aansprakelijkheid ten opzichte van zwakke weggebruikers is immers veranderd, zodat bedrijven plots voor de vaststelling kunnen komen dat ze
Frequente kleine schades door te manoeuvreren: verzekeraars zijn er allergisch aan.
VAN DESSEL, CONCORDIA EN BOKIAU: FUSIE De fuserende Belgische makelaars Van Dessel en Concordia krijgen gezelschap van Bokiau, een intermediairbedrijf met vijf kantoren in Wallonië. De combinatie wordt in omvang de vierde makelaar van België. Van Dessel, Concordia en Bokiau zijn drie familiebedrijven. Samen komt de combinatie tot een premievolume van 280 mio EUR. De meer dan 325 personeelsleden werken vanuit kantoren in Gent, Brussel, Antwerpen, Berlaar, Mechelen, Herentals, Namen, Luik, Charleroi, Ciney, Lille, Rotterdam, Amsterdam, Praag, Otrokovice, Bratislava en Istanbul. De fusie wordt officieel op 1 januari 2009. Het gaat eigenlijk om een verticale integratie, waarbij Concordia een sterke maritieme traditie heeft. Bij Van Dessel en Bokiau ligt de nadruk meer op wegvervoer. door een ongeval met een zwakke weggebruiker plots met een zeer hoge schadevergoeding kunnen
worden geconfronteerd.” Ook bij TVM werd ons verzekerd dat transportbedrijven nog te weiTruck&Business 209 - 79
T&B209_281-282_Assur_nl_fl:P78-83_NL
5/11/08
9:56
Page 80
Dossier verzekeringen
DE AANPAK VAN GROEP H.ESSERS Groep H.Essers heeft vloten in verschillende Europese landen, waarbij de BA-polis van de vloot per land wordt gecontracteerd. Tony Theuwis van Groep H.Essers legt uit: “We streven er naar om per nationale vloot een polis af te sluiten. Daarvoor doen we beroep op een makelaar. We hebben een makelaar voor al onze vloten. Per land kunnen de risico’s immers verschillen. In bepaalde landen vormt het weer en de slechte toestand van de wegen een hoger risico dan in andere. We hebben geen omnium voor onze, uit analyse blijkt dat dat niet nodig is. Schadegevallen bij onze vloot zijn typische manoeuvreerschade en brokken die bij het laden en lossen gemaakt worden.”
DE AANPAK VAN TRANSPORT JOOSEN Transport Joosen is gespecialiseerd in voor- en natransport van containers in de Antwerpse haven. Kurt Joosen: “Wij werken voor onze verzekeringen met eenzelfde makelaar. Daarmee hebben we de traditionele jaarlijkse preventievergadering. Verder nemen we deel aan het Safe Drivers Plan. Wat preventie van ladingdiefstallen betreft, zijn we extra voorzichtig met containers met waardevolle ladingen. Die staan op onze afgesloten parking. Die wordt niet alleen gecontroleerd door onze inwonende concierge, maar er is ook veel passage en sociale controle. We laten ook nooit lege trailers in de Antwerpse haven staan. Onze verzekering heeft trouwens mee geïnvesteerd in kingpinsloten, die we gebruiken op trailers die moeten worden afgekoppeld.”
nig weet hebben van de risico’s die ze lopen bij een ongeval met een zwakke weggebruiker. Bruno Nys: “TVM investeert al lang in preventie naar de chauffeur toe, maar het is zeker geen toverwoord. Het hele bedrijf moet een preventiereflex aanleren, het moet in de bedrijfsvoering ingebakken zitten. We zien dat dat vlotter en vlotter gaat. Toch zijn de risico’s rond zwakke weggebruikers veel te weinig bekend. We komen zoetjes aan in een Amerikaanse situatie, waarbij zeer
« Preventie is een zaak van iedereen in de transportonderneming » hoge schadeloosstellingen worden geëist in de rechtbank. Bij een aanrijding in Groot-Brittannië zijn bedragen van 75.000 EUR geen uitzondering meer.”
Ladingdiefstal en preventie
Kurt Joosen : “Containers met waardevolle ladingen staan op onze afgesloten parking.”
Een drukke parking en een overhangend gebouw: een chauffeur moet soms duizend ogen hebben.
80 - Truck&Business 209
Niet alle waardevolle spullen zijn even diefstalgevoelig: maar rookwaren, parfums en consumentenelektronica zijn gevoelig voor criminele aandacht. Vuistregel is dat alles wat klein is en snel kan verkocht worden voor een relatief grote som, interessant is. Adviezen van verzekeraars zijn samen te vatten onder twee grote noemers: maatregelen om het voertuigen zelf te beveiligen en maatregelen om risico’s te vermijden. Gek genoeg vraagt de tweede
Ladingdiefstallen zijn momenteel een minder urgent probleem dan enkele jaren geleden. Dat heeft te maken met de inspanningen van het parket van Turnhout, dat een speciale cel voor dit type criminaliteit heeft opgericht. Door de inspanningen van die cel werden relatief recent een aantal in ladingdiefstal gespecialiseerde bendes opgerold. Opvallend volgens het parket was de professionele werking van die bendes. Het gerecht gaat er dan ook van uit dat het slechts een kwestie van tijd is voor nieuwe criminele bendes zich terug op deze lucratieve niche werpen. Preventie is dus geen overbodige luxe voor de transporteur. Preventie is een zaak van iedereen in de transportonderneming. Het is zinloos een uitgebreid beveiligingssysteem op poten te zetten, als medewerkers achteloos omspringen met de maatregelen of indiscreet zijn over de vervoerde waardevolle goederen. Net als bij verkeersveiligheid, moet ook iedereen binnen een transportonderneming aandacht besteden aan de beveiliging van waardevolle ladingen. Dat begint met aandacht voor de CMR, waar onder de hoofding ‘said to contain’ aangegeven staat of het inderdaad om waardevolle spullen gaat.
categorie een grotere inspanning van het transportbedrijf, omdat het niet alleen aandacht van de chauffeurs, maar ook van de planners vraagt. De maatregelen om de wagen zelf te beveiligen zijn eigenlijk bekend: een alarm op de trekker, kingpinsloten op afgekoppelde trailers en containerklemmen of containersloten op de containers. Om het risico op inbraak en ladingdiefstal zo klein mogelijk te houden, wordt aangeraden de wagen alleen op een veilige plaats te parkeren. Dat betekent dat de truck niet door de chauffeur in de buurt van zijn woning kan worden geparkeerd. Ook langs een grote invalsweg of in het havengebied parkeren is vragen om moeilijkheden. Nogal wat transporteurs verplichten hun chauffeurs om de geladen truck achter te laten op hun eigen, afgesloten parking. Een trailer met lading afkoppelen en met de trekker alleen naar huis rijden is helemaal uit den boze. Dat maakt het voor de dieven wel heel makkelijk ergens een trekker te stelen, aan te koppelen en over de grens te verdwijnen. De planner moet er rekening mee houden dat chauffeurs onderweg naar de klant kunnen rusten op veilige plaatsen. Sommige bewaakte parkings vragen trouwens een pittig tarief om te parkeren. Ook aan veiligheid hangt een prijskaartje... Jan Voet
T&B209_281-282_Assur_nl_fl:P78-83_NL
5/11/08
9:56
Page 82
Dossier verzekeringen
TRANSPORTVERZEKERINGEN EN DOCUMENTAIR KREDIET
Kruispunt voor verzekeraar en Verzekering van een lading wordt vaak aan documentair krediet gekoppeld. Dat betekent dat de kredietverlener of kredietverzekeraar mekaar recht in de ogen moeten kunnen zien. De belangen die op het spel staan, zijn vaak niet min. De internationale kamer van koophandel (ICC) wijdde er een studienamiddag aan.
De incoterms bepalen welk deel van de reis door een bepaalde verzekering wordt gedekt. Maar er zijn nog grijze zones.
p die studienamiddag kwam eerst Michel Hottois aan het woord, van Fortis. Met zijn 30 jaar ervaring in internationale handel en documentair krediet een autoriteit op het vlak van transportverzekeringen en documentair krediet. Dhr Hottois: “Internationale handel houdt drie groepen van risico’s in: commerciële, politieke en aansprakelijkheden. Commerciële risico’s hebben te maken met het contract: zijn de goederen geleverd in die toestand die was overeengekomen. Betaling is een ander risico: nietbetaling of de kredietwaardigheid van tegenpartij, het weerhouden van de goederen of compensatie vormen risico’s. De politieke risico’s zijn klein binnen Europa, maar worden desalniettemin gedekt door de polissen. Voor internationaal vervoer spelen er embargo’s. Een
O
82 - Truck&Business 209
politiek risico wordt ook gevormd door wisselkoersen, zeker als er contracten in dollar worden opgesteld (containervervoer). Aansprakelijkheden en schadeloosstellingen lijken voor de wegtransporteur vaak slechts een ver verwijderd probleem, maar niets is minder waar. Een onnauwkeurigheid in een contract (b.v. qua temperatuur: °F tov. °C) kan voor schadegevallen zorgen. In dat geval zal de verlader verhaal willen halen en schadeloos gesteld worden. De zaken worden er zeker niet eenvoudiger op als de verlader bijvoorbeeld uit China afkomstig is.” “Een verzekering beschermt betrokken partijen bij onvoorziene omstandigheden. In het verzekeringscontract moeten de manier van betaling, vervoersmodus en de incoterms vastliggen. Die incoterms zijn trouwens heel slecht gekend
Verantwoordelijkheid bij overslag blijft een lastige zaak voor de verzekeraars.
bij de gemiddelde KMO, die een groot deel van de Belgische verladers uitmaken.” Als transporteur is het dan ook niet verkeerd om een verlader duidelijk uit te leggen wat de incoterm in een bepaald contract betekent. Er staat voor 2011 trouwens een nieuwe versie van de incoterms op stapel. De incoterms vormen dus een verzekeringsdocument, dat de aansprakelijkheden regelt. Toch zijn lacunes volgens Michel Hottois: “zeker bij overslag zijn er blinde vlekken als er schades plaatsvinden. Daar is nog ruimte voor verbetering.”
Documentair krediet Een documentair krediet is een contract, dat alleen door alle betrokken partijen kan worden verbroken. Het gaat om een overeenkomst die door de uitgevende bank wordt gesloten ten voordele van
een ontvanger, in opdracht van een opdrachtgever. Die opdrachtgever vraagt een bepaald bedrag uit te keren aan de ontvanger, als deze de correcte documenten kan tonen. Die documenten moeten voldoen aan de vereisten voor het krediet. Inning moet gebeuren voor de verloopdatum van het krediet. Michel Hottois: “Documentair krediet wordt soms als drukkingmiddel gebruikt om een betaling af te dwingen. Dat is verkeerd. Het moet een puur betaalmiddel blijven. Documentair krediet vraagt een grondige opvolging van zowel de banken als de verzekeraars. De verzekeraars zijn eerder vragende partij voor een wat soepelere interpretatie van de incoterms, de banken zijn daar voorzichtiger mee. Een nieuwe versie van de incoterms zou daar opheldering in moeten brengen.”
T&B209_281-282_Assur_nl_fl:P78-83_NL
5/11/08
9:56
Page 83
en kredietverlener ICC De studiedag werd georganiseerd door het ICC, de internationale kamer van koophandel en het VBO. Het ICC werd opgericht in 1919, met als doel de internationale handel te versterken om nieuwe conflicten te voorkomen. Informatie is te vinden op www.iccwbo.org
V.l.n.r. Robert Beeckx (ArcelorMittal International), Michel Hottois (Fortis Bank), Tony Vandeputte (VBO/ICC), Paul Buyl (BVT/Nateus).
Bank vs verzekeraar Paul Buysse is licentiaat in rechten en werkzaam als maritiem verzekeraar. Hij is ondermeer expert bij de Koninklijke Herzieningscommissie voor Zeerecht. Dhr. Buysse ging in zijn uiteenzetting in op de vraag of de verzekeraars en verleners van documentair krediet mekaar wel begrijpen : “In totaal zijn er 13 verzekeraars in België die transporten verzekeren. Het marktaandeel van transportverzekeringen is dan ook eerder bescheiden, ondanks de belangrijke rol die internationale handel voor onze economie speelt. België staat internationaal gezien trouwens op de twaalfde plaats als het over transportverzekering gaat. Er is trouwens een trend naar grotere en grotere risico’s in transportverzekering. In België wordt typisch op een make-
laar beroep gedaan. De meeste ondernemingen maken gebruik van een abonnementspolis, die op de marktvoorwaarden wordt gebaseerd en dan met meer specifieke clausules aangevuld.” “Het snijpunt tussen verzekeraar en bankier wordt door de documentaire kredieten gevormd. Een conflict is het feit dat de bankier een contract afsluit met de betrokken partijen, terwijl de verzekeraar alleen in de goederen geïnteresseerd is. Dat is een fundamenteel verschillende insteek. De bankiers zijn dus verplicht heel nauwkeurig hun documenten in te vullen en na te gaan. Dat zorgt soms voor contradicties. De transportverzekeraar keert een schadeloosstelling uit aan wie zijn belang, dmv. een document kan bewijzen. Dat belang wordt door de incoterms bepaald. De verzekeraar moet daartoe
alleen de goederen beschrijven (waarde, vervoermiddel, bestemming). De belanghebbende is niet primordiaal in die relatie. Meestal wordt er trouwens verzekerd op basis van ‘alle risico’s’. Een verzekeraar verzekert de goederen tijdens een welbepaalde periode, waarbij ook afwijkingen in de reis gedekt worden.” Dat kan belangrijk zijn voor een transporteur die door een omlegging gedwongen wordt een andere, minder veilige route te kiezen. “Verder is het zo dat vergissingen en zelfs laattijdige aangifte van de goederen gedekt blijven.” “Sommige banken zijn veel te streng en weigeren een verzekeringscertificaat veel te snel. Er zijn banken die voor een vervoer over de weg in de Europese Unie eisen dat de clausule ‘all risks including war, strikes, riots, civil commotions’
wordt opgenomen. Andere banken struikelen over de omschrijving van de goederen, als bijvoorbeeld typenummers fout zijn. Verder is er een tegenstrijdigheid, waarbij de notitie ‘to bearer’ (aan toonder, nvdr.) moet worden tegengetekend door de bankier. Dat is tegenstrijdig met het principe ‘aan toonder’. Ik stel vast dat bij de banken een gemis bestaat aan kennis van de transportverzekeringspraktijk. Er is dan ook dringend een vorm van kennisoverdracht nodig.” Andere gastsprekers, waaronder Robert Beeckx van ArcelorMittal en Stefan Deckers van Gras Savoye Belgium, stelden dat het tijd werd dat duidelijke regels de samenwerking tussen banken en verzekeraars verder stroomlijnen. Jan Voet
Truck&Business 209 - 83
