Algemene voorwaarden voor Rabo LevensloopSparen 2005

Algemene voorwaarden voor Rabo LevensloopSparen 2005 1 Algemene Bankvoorwaarden 2 Algemene Voorwaarden voor Rabo LevensloopSparen 2005 3 Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 4 Bijzondere Voorwaarden voor beleggingen via de Rabobank in beleggingsinstellingen behorende tot de Robeco Groep 2002

2

Algemene Bankvoorwaarden A Algemene Bankvoorwaarden

Indien de bank in opdracht van de cliënt andere goederen en/of waardepapieren aan de cliënt of aan derden zendt, geschiedt die verzending voor risico van de cliënt. 6

Adresopgave door de cliënt De cliënt dient de bank mee te delen naar welk adres voor hem bestemde stukken gezonden dienen te worden. Adreswijzigingen dient de cliënt schriftelijk mee te delen.

7

Opdrachten etc. bestemd voor meer kantoren Opdrachten, opgaven en mededelingen van de cliënt aan de bank dienen afzonderlijk te worden gericht aan elk der kantoren van de bank waarvoor die opdrachten, opgaven en mededelingen bestemd zijn, tenzij de bank uitdrukkelijk een ander adres heeft aangewezen. Indien schriftelijke opdrachten, opgaven en mededelingen bestemd zijn voor een ander – door de cliënt uitdrukkelijk opgegeven – kantoor van de bank dan het kantoor dat die stukken ontving, draagt laatstbedoeld kantoor zorg voor doorzending.

8

Wijzigingen in de vertegenwoordigingsbevoegdheid van de cliënt Wanneer de cliënt aan iemand vertegenwoordigingsbevoegdheid heeft toegekend, is hij verplicht, ongeacht inschrijving in de openbare registers, een wijziging of intrekking van die bevoegdheid schriftelijk aan de bank mee te delen, bij gebreke waarvan die wijziging of intrekking niet aan de bank kan worden tegengeworpen.

9

Formulierengebruik De cliënt dient er zorg voor te dragen dat opdrachten, opgaven en mededelingen aan de bank duidelijk zijn en de juiste gegevens bevatten. Opdrachten tot overboeking voert de bank uit op basis van het door de cliënt opgegeven rekeningnummer en zij is niet gehouden de juistheid van de in de opdracht vermelde gegevens te verifiëren. Formulieren dienen door de cliënt volledig te worden ingevuld. Andere door de bank goedgekeurde informatiedragers of communicatiemiddelen moet de cliënt overeenkomstig de aanwijzingen van de bank gebruiken. De bank is bevoegd om opdrachten niet uit te voeren indien bij het geven van die opdrachten geen gebruik is gemaakt van door de bank vastgestelde of goedgekeurde formulieren of van andere door de bank goedgekeurde informatiedragers of communicatiemiddelen. De bank kan verlangen dat mededelingen in een bepaalde vorm worden gedaan.

10

Uitvoering betalingsopdrachten De bank staat in voor de juiste uitvoering binnen een redelijke termijn van correct gegeven opdrachten tot overboeking van eurobedragen mits die opdrachten geheel kunnen worden afgewikkeld binnen het girocircuit in Nederland van de banken die zijn aangesloten bij de BankGiroCentrale. Tekortkomingen in de uitvoering van dergelijke betaalopdrachten verplichten de bank om aan de cliënt de daardoor geleden schade te vergoeden zulks tot een maximum van tweehonderdvijfentwintig euro per opdracht, onverminderd het bepaalde in de tweede alinea van artikel 31 en onverminderd de verplichting van de bank om – behoudens andersluidende afspraken – er zorg voor te dragen dat die betaalopdrachten alsnog juist en zonder verdere kosten worden uitgevoerd. De bank zal op vorenbedoeld maximum van tweehonderdvijfentwintig euro geen beroep doen, indien de redelijkheid en billijkheid in een concreet geval meebrengen dat dit beroep buiten toepassing dient te blijven. Indien correct gegeven betaalopdrachten niet geheel binnen het hiervoor bedoelde girocircuit kunnen worden afgewikkeld, zal de bank, indien creditering van de door de cliënt opgegeven rekening van begunstigde mocht uitblijven, op verzoek van de cliënt kosteloos een onderzoek instellen en trachten te bewerkstelligen dat alsnog creditering plaatsvindt. Binnen vier weken nadat de bank dit verzoek heeft ontvangen, zal de bank aan de cliënt een schriftelijke verklaring verstrekken betreffende de resultaten van het ingestelde onderzoek, onder vermelding van de relevante gegevens. Wenst de cliënt dat betaalopdrachten, als bedoeld in de eerste alinea van dit artikel, tegen of op een bepaalde datum worden uitgevoerd,

geldende in het verkeer tussen de Coöperatieve Centrale RaiffeisenBoerenleenbank B.A., gevestigd te Amsterdam, c.q. de bij haar aangesloten banken, en haar cliënten. Deze Algemene Voorwaarden zijn tot stand gekomen in overleg tussen de Nederlandse Vereniging van Banken en de Consumentenbond in het kader van de Commissie voor Consumentenaangelegenheden van de Sociaal - Economische Raad (SER). Het overleg heeft geleid tot overeenstemming met uitzondering van de aansprakelijkheidsbepalingen opgenomen in de artikelen 3, 10 en 31 van deze voorwaarden. De Consumentenbond begrijpt de consequenties die een vergaande aansprakelijkheid voor het bankbedrijf met zich mee kan brengen, maar kan zich vanuit zijn eigen verantwoordelijkheid niet verenigen met de in die artikelen opgenomen aansprakelijkheidsbeperkingen. De banken begrijpen die stellingname, maar wijzen op de onmogelijkheid een algemene aansprakelijkheid te aanvaarden: deze zou voor de banken onoverzienbare risico’s met zich mee brengen, hetgeen zij zich onder meer tegenover de cliënten zelf niet kunnen en mogen permitteren. In het overleg met de Consumentenbond is evenwel wederzijds benadrukt, dat heel duidelijk moet zijn dat de zorgplicht van de bank zoals neergelegd in artikel 2 van de Voorwaarden te allen tijde voorop staat en dat clausules die aansprakelijkheden beperken, daaraan geen afbreuk doen. 1

Werkingssfeer Alle betrekkingen, ook toekomstige, tussen de in Nederland gevestigde kantoren van de bank en de cliënt zijn onderworpen aan deze Algemene Voorwaarden. Het in deze Algemene Voorwaarden bepaalde geldt voorzover daarvan niet is afgeweken in bijzondere voorwaarden die van toepassing zijn op door de bank verleende specifieke diensten.

2

Zorgplicht van de bank De bank dient bij haar dienstverlening de nodige zorgvuldigheid in acht te nemen. Zij zal daarbij naar beste vermogen met de belangen van de cliënt rekening houden, met dien verstande dat zij niet gehouden is gebruik te maken van haar bekende niet openbare informatie, waaronder koersgevoelige informatie.

3

Inschakeling van derden De bank is bevoegd om bij de uitvoering van opdrachten van de cliënt en bij de uitvoering van andere overeenkomsten met de cliënt gebruik te maken van de diensten van derden alsmede goederen en/of waardepapieren van de cliënt ten name van de bank aan derden in bewaring te geven. De bank zal bij de keuze van die derden de nodige zorgvuldigheid in acht nemen. Indien de bank aantoont, dat zij zorgvuldig is geweest in haar keuze, is zij niet aansprakelijk voor tekortkomingen van die derden. Indien de cliënt in dat geval schade heeft geleden, zal de bank hem in ieder geval zoveel mogelijk behulpzaam zijn bij zijn pogingen deze schade ongedaan te maken. Dit laat onverlet de eventuele aansprakelijkheid van de bank uit hoofde van artikel 10.

4

Bank of derden als wederpartij De bank is bevoegd opdrachten tot aan- en verkoop van goederen en/of waardepapieren uit te voeren te harer keuze met zichzelf of met derden als wederpartij.

5

Risico van zendingen Indien de bank in opdracht van de cliënt gelden of effecten aan de cliënt of aan derden zendt, geschiedt die verzending voor risico van de bank.

3

dan dient een dergelijke uitvoering uitdrukkelijk met de bank te worden overeengekomen. Het hiervoor bepaalde doet geen afbreuk aan de bevoegdheid van de bank om betaalopdrachten niet uit te voeren indien de stand van de rekening die uitvoering niet toelaat of indien die uitvoering wordt belemmerd door beslaglegging ten laste van de cliënt of andere vergelijkbare omstandigheden. 11

Bewijskracht bankadministratie Tegenover de cliënt strekt een door de bank getekend uittreksel uit haar administratie tot volledig bewijs, behoudens door de cliënt geleverd tegenbewijs.

12

Controle bankbescheiden Indien de bank constateert dat zij in bevestigingen, rekeningafschriften, nota’s of andere opgaven aan de cliënt een fout of een vergissing heeft gemaakt, is de bank verplicht de cliënt daarvan zo spoedig mogelijk in kennis te stellen. De cliënt is verplicht de door de bank aan hem gezonden bevestigingen, rekeningafschriften, nota’s of andere opgaven terstond na ontvangst te controleren. Voorts dient de cliënt te controleren of door of namens hem gegeven opdrachten door de bank juist en volledig zijn uitgevoerd. Bij constatering van een onjuistheid of onvolledigheid is de cliënt verplicht de bank daarvan zo spoedig mogelijk in kennis te stellen. In de hiervoor bedoelde gevallen is de bank verplicht om de door haar gemaakte fouten en vergissingen te herstellen.

13

Goedkeuring bankbescheiden Indien de cliënt de inhoud van bevestigingen, rekeningafschriften, nota’s of andere opgaven van de bank aan de cliënt niet heeft betwist binnen twaalf maanden nadat die stukken redelijkerwijze geacht kunnen worden de cliënt te hebben bereikt, geldt de inhoud van die stukken als door de cliënt te zijn goedgekeurd. Indien in dergelijke stukken rekenfouten voorkomen, is de bank bevoegd en verplicht die rekenfouten te herstellen, ook nadat genoemde termijn van twaalf maanden is verstreken.

14

Verlies etc. van formulieren De cliënt dient de door de bank aan hem ter beschikking gestelde formulieren, informatiedragers en communicatiemiddelen zorgvuldig te bewaren en te behandelen. Indien de cliënt enige onregelmatigheid zoals verlies, diefstal of misbruik met betrekking tot die formulieren, informatiedragers of communicatiemiddelen constateert, dient hij daarvan terstond mededeling te doen aan de bank. Tot het moment waarop de bank deze mededeling ontvangt, zijn de gevolgen van het gebruik van die formulieren, informatiedragers of communicatiemiddelen voor rekening en risico van de cliënt, tenzij de cliënt aantoont dat de bank schuld te verwijten is. Daarna zijn die gevolgen voor rekening en risico van de bank, tenzij de bank aantoont, dat de cliënt opzet of grove schuld te verwijten is. Een mededeling inzake enige onregelmatigheid dient schriftelijk door de cliënt aan de bank te worden bevestigd. Indien de relatie tussen de cliënt en de bank is opgezegd, is de cliënt verplicht ongebruikte formulieren alsmede andere informatiedragers en communicatiemiddelen die door de bank aan hem ter beschikking zijn gesteld, aan de bank terug te geven.

15

Creditering en debitering van rente De bank zal op door haar vast te stellen tijdstippen, doch tenminste éénmaal per jaar, de rekening van de cliënt voor de lopende rente crediteren respectievelijk debiteren. Indien het tijdstip waarop bedoelde rekening voor de lopende rente wordt gecrediteerd niet samenvalt met het tijdstip waarop die rekening voor de lopende rente wordt gedebiteerd, zal de bank de cliënt daarvan schriftelijk in kennis stellen.

16

Provisies en vergoedingen De bank is bevoegd om terzake van haar dienstverlening provisies en vergoedingen aan de cliënt in rekening te brengen. Indien de hoogte van die provisies en vergoedingen niet vooraf tussen de cliënt en de bank is overeengekomen, zal de bank de bij haar gebruikelijke provi-

sies en vergoedingen in rekening brengen. De bank draagt er zorg voor dat informatie hierover in ieder geval op haar kantoren verkrijgbaar is. 17

Creditering onder voorbehoud Iedere creditering geschiedt onder het voorbehoud dat, indien de bank de tegenwaarde daarvoor nog moet ontvangen, deze tijdig en behoorlijk in haar bezit komt. Bij gebreke daarvan is de bank bevoegd de creditering ongedaan te maken. Indien de cliënt op eurorekening is gecrediteerd terzake van papier in vreemde valuta of terzake van andere wat betreft de eurotegenwaarde aan waardewisseling onderhevige zaken, zal de ongedaanmaking geschieden door debitering met het bedrag, waarvoor de cliënt op de dag van de ongedaanmaking die vreemde valuta of die zaken had kunnen verwerven.

18

Pandrecht Alle zaken, waardepapieren en effecten, die de bank of een derde voor haar uit welken hoofde ook van of voor de cliënt onder zich heeft of krijgt en aandelen in verzameldepots als bedoeld in de Wet giraal effectenverkeer die zij onder haar beheer heeft of krijgt, strekken de bank tot pand voor al hetgeen zij uit welken hoofde ook van de cliënt te vorderen heeft of zal hebben. De bank is als gevolmachtigde van de cliënt gerechtigd alle vorderingen die de cliënt uit welken hoofde ook op de bank heeft of krijgt aan zichzelf te verpanden tot zekerheid voor al hetgeen de bank uit welken hoofde ook van de cliënt te vorderen heeft of zal hebben. Indien de cliënt over een deel van het verpande wenst te beschikken, is de bank verplicht dat deel van het verpande vrij te geven, mits hetgeen na vrijgave resteert voldoende dekking biedt voor hetgeen de bank van de cliënt te vorderen heeft of zal hebben. De bank is niet bevoegd tot uitwinning van het verpande over te gaan tenzij zij een opeisbare vordering op de cliënt heeft. Voorts zal de bank niet tot uitwinning overgaan alvorens de cliënt in verzuim is. De uitwinningsbevoegdheid van de bank strekt zich niet verder uit dan tot het beloop van de schuld van de cliënt. Nadat de bank van haar uitwinningsbevoegdheid gebruik heeft gemaakt, zal zij de cliënt daarvan zo spoedig mogelijk schriftelijk in kennis stellen.

19

Verrekeningsrecht De bank is steeds bevoegd om hetgeen zij al dan niet opeisbaar of onder voorwaarde van de cliënt heeft te vorderen, te verrekenen met al dan niet opeisbare tegenvorderingen van de cliënt op de bank, ongeacht de valuta waarin die vorderingen luiden. Indien echter de vordering van de bank op de cliënt of de tegenvordering van de cliënt op de bank nog niet opeisbaar is, zal de bank – mits de vordering van de bank en de tegenvordering van de cliënt in dezelfde valuta luiden – van haar verrekeningsbevoegdheid geen gebruik maken tenzij op de tegenvordering van de cliënt beslag wordt gelegd of daarop anderszins verhaal wordt gezocht, daarop een beperkt zakelijk recht wordt gevestigd of de cliënt zijn tegenvordering onder bijzondere titel overdraagt. Vorderingen in vreemde valuta worden verrekend tegen de koers van de dag van verrekening. De bank zal de cliënt zo mogelijk tevoren in kennis stellen van het gebruik maken van haar verrekeningsbevoegdheid.

20

Zekerheidstelling De cliënt is verplicht desgevraagd voldoende zekerheid te stellen voor de nakoming van zijn bestaande verplichtingen jegens de bank. Is een gestelde zekerheid onvoldoende geworden, dan is de cliënt verplicht desgevraagd die zekerheid aan te vullen of te vervangen. Een verzoek als hiervoor bedoeld dient schriftelijk te geschieden en de reden van het verzoek te vermelden. De omvang van de gevraagde zekerheid dient in redelijke verhouding te staan tot het beloop van de desbetreffende verplichtingen van de cliënt.

21

Onmiddellijke opeisbaarheid Indien de cliënt na ingebrekestelling tekortschiet in de nakoming van enige verplichting jegens de bank, is de bank bevoegd haar vorderingen op de cliënt door opzegging onmiddellijk opeisbaar te maken.

4

Zodanige opzegging dient schriftelijk te geschieden en de reden van de opzegging te vermelden. 22

Bewaring van effecten Op de bewaring van effecten die deel uitmaken van een door de bank gehouden verzameldepot als bedoeld in de Wet giraal effectenverkeer, zijn de bepalingen van die wet alsmede het bepaalde in de volgende zin van toepassing. Voor zover die effecten aan uitloting onderhevig zijn, dient de bank er zorg voor te dragen dat, telkens bij uitloting, aan iedere cliënt afzonderlijk een met diens gerechtigdheid overeenkomend bedrag aan voor aflossing aangewezen effecten wordt toegedeeld. Indien de bewaring betrekking heeft op andere dan de in de eerste alinea bedoelde effecten, zal de bank de nummers verantwoorden van effecten, die voor de cliënt onder de bank zelf dan wel met nummerverantwoording voor de cliënt onder derden in Nederland berusten.

23

Inschakeling van derden bij bewaring van effecten De effecten van de cliënt die door de bank ingevolge het bepaalde in artikel 3 aan derden in bewaring zijn gegeven, maken deel uit van de in totaal in een der algemene effectendepots ten name van de bank bij die derden gedeponeerde effecten. De bank is niet verplicht de nummers van die effecten voor elke cliënt afzonderlijk te doen vaststaan, tenzij die effecten met nummerverantwoording voor de cliënt onder derden in Nederland berusten.

24

Administratie van effectendepots De bank is belast met de administratie van het effectendepot van de cliënt, voor zover dat effectendepot bestaat uit effecten die zijn toegelaten tot de officiële notering op de Officiële Markt of de Parallelmarkt van de Amsterdamse Effectenbeurs. Tot de aan de administratie verbonden werkzaamheden behoren onder andere het innen van rente, aflossingen en dividenden, het uitoefenen of te gelde maken van claimrechten, het verkrijgen van nieuwe coupon- of dividendbladen, het verrichten van conversie-handelingen en het deponeren van effecten voor vergaderingen. Indien effecten van de cliënt door de bank ingevolge het bepaalde in artikel 3 aan derden in bewaring zijn gegeven, zijn die derden belast met de aan de administratie van die effecten verbonden werkzaamheden, onverminderd de uit artikel 3 voortvloeiende aansprakelijkheid van de bank en onverminderd de verplichting van de bank om de bedragen die zij van die derden terzake van rente, aflossing, dividend of uit anderen hoofde ten behoeve van de cliënt ontvangt, aan de cliënt af te dragen.

25

Niet onder het pandrecht vallende effecten Het in artikel 18 bedoelde pandrecht strekt zich niet uit tot effecten die bij de bank worden gedeponeerd uitsluitend voor speciale doeleinden, zoals het innen van rente, aflossingen en dividenden, het verkrijgen van nieuwe coupon- of dividendbladen, het verrichten van conversiehandelingen of het bijwonen van vergaderingen.

26

Looptijd effectenorders; limietverlaging Effectenorders worden door de bank genoteerd gehouden gedurende een door de bank te bepalen termijn. Met ingang van de dag waarop effecten ex-dividend of ex-claim worden genoteerd, wordt een door de cliënt gestelde limiet voor aan- of verkoop van dergelijke effecten verminderd met de rekenkundige waarde van het dividend respectievelijk van de claim, doch uitsluitend indien een dergelijke limietverlaging voortvloeit uit de voorschriften of gebruiken die terzake van die effecten van kracht zijn.

27

Gebreken van effecten De bank is aansprakelijk voor gebreken van effecten die door de cliënt zijn verkregen uit transacties die de bank heeft uitgevoerd met zichzelf als wederpartij of uit transacties in effecten die zijn toegelaten tot de officiële notering op de Officiële Markt of de Parallelmarkt van de Amsterdamse Effectenbeurs. Indien de bank op grond van het hiervoor bepaalde aansprakelijk is, zal zij, naar keuze van de cliënt, alsnog effecten van dezelfde soort zonder gebreken leveren dan wel het in rekening gebrachte bedrag,

vermeerderd met rente, restitueren, een en ander tegen teruggave van de effecten die door de cliënt aanvankelijk werden verkregen. 28

Kosten De kosten van rechtsbijstand die terzake van een geschil tussen de cliënt en de bank zijn gemaakt in een procedure voor een rechter of een geschillencommissie, komen voor rekening van de cliënt respectievelijk voor rekening van de bank indien en voor zover zulks bij uitspraak van die rechter of die geschillencommissie is bepaald. De kosten die de bank in en buiten rechte moet maken indien de bank wordt betrokken in procedures of geschillen tussen de cliënt en een derde, komen voor rekening van de cliënt. Onverminderd het hiervoor bepaalde, komen alle andere kosten die voor de bank uit de relatie met de cliënt voortvloeien binnen de grenzen van de redelijkheid voor rekening van de cliënt.

29

Nederlands recht; geschillen Op de betrekkingen tussen de cliënt en de bank is Nederlands recht van toepassing. Geschillen tussen de cliënt en de bank worden aanhangig gemaakt bij de bevoegde Nederlandse rechter, tenzij wetgeving of internationale verdragen dwingend anders voorschrijven. Indien de bank als eisende partij optreedt is zij, in afwijking van het voorgaande, bevoegd om een geschil aanhangig te maken bij de voor de cliënt in aanmerking komende buitenlandse rechter. Indien de cliënt als eisende partij optreedt is hij, in afwijking van het voorgaande, bevoegd om binnen de grenzen van de desbetreffende reglementen geschillen aanhangig te maken bij die Geschillen- en Klachtencommissies aan wier bevoegdheid de bank zich onderworpen heeft.

30

Opzegging van de relatie De relatie tussen de cliënt en de bank kan zowel door de cliënt als door de bank worden opgezegd. Indien de bank de relatie opzegt, zal zij de cliënt desgevraagd de reden van die opzegging meedelen. Na opzegging van de relatie zullen de tussen de cliënt en de bank bestaande individuele overeenkomsten zo spoedig mogelijk worden afgewikkeld met inachtneming van de daarvoor geldende termijnen. Tijdens die afwikkeling blijven deze Algemene Voorwaarden van kracht.

31

Aansprakelijkheid van de bank De bank is aansprakelijk indien een tekortkoming in de nakoming van een verplichting jegens de cliënt te wijten is aan haar schuld of krachtens wet, rechtshandeling of in het verkeer geldende opvattingen voor haar rekening komt, onverminderd het elders in deze Algemene Voorwaarden bepaalde. Voor zover dat niet reeds voortvloeit uit de wet, is de bank in ieder geval niet aansprakelijk indien een tekortkoming van de bank het gevolg is van: - internationale conflicten; - gewelddadige of gewapende acties; - maatregelen van enige binnenlandse, buitenlandse of internationale overheid; - maatregelen van een toezichthoudende instantie; - boycotacties; - arbeidsongeregeldheden bij derden of onder het eigen personeel; - storingen in de elektriciteitsvoorziening, in communicatieverbindingen of in apparatuur of programmatuur van de bank of van derden. Indien zich een omstandigheid als bedoeld in de vorige alinea voor-doet, zal de bank – teneinde daaruit voor de cliënt voortvloeiende nadelige gevolgen te beperken – die maatregelen treffen die in redelijkheid van haar gevergd kunnen worden.

32

Afwijking van de Algemene Voorwaarden Van deze Algemene Voorwaarden afwijkende bepalingen dienen schriftelijk te worden vastgelegd. Bij eventueel ontbreken van een schriftelijke vastlegging kunnen afwijkingen door partijen met alle middelen rechtens worden bewezen.

5

33

Wijzigingen en aanvullingen van de Algemene Voorwaarden Wijzigingen en aanvullingen van deze Algemene Voorwaarden zullen niet van kracht worden dan nadat met representatieve Nederlandse consumenten- en ondernemersorganisaties overleg is gepleegd over die wijzigingen en aanvullingen alsmede over de wijze waarop de inhoud daarvan ter kennis van de cliënt zal worden gebracht. Deze kennisgeving zal in ieder geval vóór afloop van de hierna bedoelde termijn van dertig dagen dienen plaats te vinden. De na dat overleg vastgestelde wijzigingen en aanvullingen zullen worden gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Amsterdam. Aan die deponering zal bekendheid worden gegeven door een desbetreffende publicatie in tenminste drie landelijk verspreide dagbladen. De aldus gedeponeerde wijzigingen en aanvullingen zullen voor de bank en de cliënt bindend zijn met ingang van de dertigste dag na de datum van vorenbedoelde publicatie. De tekst van deze Algemene Bankvoorwaarden is op 22 december 1995 gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Amsterdam. Privacy-bepaling “De bank maakt onderdeel uit van de Rabobank Groep. De Rabobank Groep gebruikt van u verkregen persoonsgegevens voor het uitvoeren van haar dienstverlening. Zij kan deze persoonsgegevens ook gebruiken om u te informeren over haar producten en diensten. Indien u geen prijs stelt op deze informatie, kunt u dat meedelen aan de bank. De persoonsgegevens kunnen ook worden gebruikt voor het voorkomen, opsporen en bestrijden van strafbare feiten. De bank kan tevens, zowel in uw belang als het belang van de bank, (telefoon)gesprekken en andere vormen van communicatie tussen u en de bank vastleggen.”

6

Algemene voorwaarden voor Rabo LevensloopSparen 2005 1

2

Definities In deze algemene voorwaarden wordt verstaan onder: rekening: de rekening inzake Rabo LevensloopSparen; rekeninghouder: degene voor wie de bank de rekening aanhoudt; bank: de bank waar de rekening wordt aangehouden; inhoudingsplichtige: de inhoudingsplichtige als bedoeld in de Wet op de loonbelasting 1964; overeenkomst: de tussen de bank en de rekeninghouder gesloten overeenkomst waarin deze algemene voorwaarden van toepassing zijn verklaard. Bestemming en tenaamstelling rekening a De rekening is bedoeld voor natuurlijke personen en bestemd voor het aanhouden van bedragen die in het kader van een levensloopregeling bij één werkgever worden gespaard. De rekeninghouder ziet erop toe dat slechts door één werkgever bedragen ten gunste van de rekening worden overgeboekt. b De rekening kan uitsluitend op naam worden gesteld van één rekeninghouder.

3

Verklaring van erfrecht/informatie Na het overlijden van een rekeninghouder kan de bank verlangen dat degene(n) die stelt/stellen bevoegd te zijn (rechts)handelingen met betrekking tot de rekening te verrichten – als bewijs daarvan – (onder meer) een verklaring van erfrecht overlegt/overleggen. De bank behoeft geen inlichtingen te verstrekken over het verloop van de rekening vóór de datum van overlijden van de rekeninghouder.

4

Faillissement, surséance van betaling, wettelijke schuldsaneringsregeling, beslag a Gedurende faillissement of surséance van betaling van de rekeninghouder of de periode dat een wettelijke schuldsaneringsregeling van toepassing is op de rekeninghouder, mag/mogen alleen door de curator van de rekeninghouder, respectievelijk door de rekeninghouder met medewerking van de bewindvoerder, respectievelijk door de bewindvoerder van de rekeninghouder beheersen beschikkingshandelingen met betrekking tot (het tegoed op) de rekening worden verricht. b Bij beslaglegging onder de bank ten laste van een rekeninghouder mogen geen beschikkingshandelingen met betrekking tot het onder het beslag vallende tegoed op de rekening worden verricht.

5

(Administratieve) voorschriften a Overboekingen ten gunste en beschikkingen ten laste van de rekening zijn onderworpen aan door de bank vast te stellen (administratieve) voorschriften en aanwijzingen. b De rekeninghouder is verantwoordelijk voor (het gebruik van) de hem door de bank ter beschikking gestelde formulieren, passen, codes, hulpmiddelen, programmatuur en andere bescheiden. c Indien de rekeninghouder niet meer (alleen) over de rekening mag beschikken, is hij verplicht formulieren, passen, hulpmiddelen, programmatuur en andere bescheiden waarmee (alleen) ten laste van de rekening kan worden beschikt, onmiddellijk bij de bank in te leveren.

6

Rente a De bank vergoedt over het tegoed op de rekening een door haar te bepalen rente. De bank kan deze rente altijd wijzigen. b Voor de rentevergoeding kan het tegoed op de rekening worden verdeeld in saldoklassen. Voor elke saldoklasse geldt dan een afzonderlijk rentepercentage. De rentevergoeding over het gehele tegoed op de rekening vindt plaats op basis van het, voor de saldoklasse waarin het tegoed op de rekening (dagelijks) wordt ingedeeld, geldende rentepercentage. c De bank stelt de saldoklassen en de daarbij behorende rentepercentages vast. d De bank schrijft in januari van ieder jaar de over het voorgaande jaar door de bank berekende rente op de rekening bij. Het rentebe-

drag zelf wordt met ingang van 1 januari van het nieuwe kalenderjaar rentedragend. e De rente wordt berekend volgens een door de bank te bepalen berekeningsmethode en met inachtneming van een door de bank te bepalen valuteringsregeling. De rente wordt op de rekening geadministreerd op een door de bank te bepalen wijze. f De bank kan met betrekking tot de rente de indeling in saldoklassen, de bij de saldoklassen behorende rentevergoeding, de berekening van de totale rentevergoeding, de bijschrijvingsdatum, de berekeningsmethode, berekeningsperiode, de valuteringsregeling en de wijze van administratie wijzigen. 7

Opzegging De rekeninghouder of de bank kan zonder opzeggingstermijn de overeenkomst inzake de rekening opzeggen. Voor zover nodig blijft de overeenkomst inzake de rekening van kracht voor de afwikkeling daarvan. Indien bij opzegging nog een saldo op de rekening aanwezig is, dient de rekeninghouder eerst het volledige saldo over te boeken conform hetgeen daarover in artikel 11 is bepaald.

8

Informatie a De bank verstrekt de rekeninghouder informatie over (het verloop van) de rekening en/of stelt hem in de gelegenheid kennis te nemen van informatie over (het verloop van) de rekening, waaronder mede wordt begrepen het op elektronische wijze beschikbaar stellen van informatie over (het verloop van) de rekening (hierna te noemen: rekeninginformatie). b De rekeninghouder is verplicht hem verstrekte rekeninginformatie terstond te controleren. Indien de bank hem in de gelegenheid stelt kennis te nemen van rekeninginformatie, dient de rekeninghouder regelmatig – maar ten minste één keer per maand – de rekeninginformatie te controleren. De rekeninghouder dient de bank onverwijld in kennis te stellen van een eventuele onjuistheid in de rekeninginformatie. c De inhoud van door de bank ter beschikking gestelde rekeninginformatie – waaronder mede wordt begrepen op elektronische wijze ter beschikking gestelde rekeninginformatie – geldt als door de rekeninghouder te zijn goedgekeurd indien de rekeninghouder deze niet heeft betwist binnen twaalf maanden nadat de rekeninginformatie geacht kan worden de rekeninghouder te hebben bereikt. Indien in de rekeninginformatie rekenfouten voorkomen, is de bank bevoegd en verplicht die rekenfouten te herstellen, ook nadat de genoemde termijn van twaalf maanden is verstreken.

9

Fusie/overdracht a Alle bevoegdheden, rechten en verplichtingen van de bank kunnen na juridische fusie c.q. na juridische splitsing van de bank (ook) zelfstandig – en hoofdelijk – worden uitgeoefend respectievelijk nagekomen door de rechtsopvolger(s) van de bank. b De bank is bevoegd ingeval van bedrijfsfusie (waaronder mede wordt verstaan overdracht van (een gedeelte van) de activiteiten – direct of indirect – aan andere instelling(en)) de rechtsverhouding(en) waarin de bank tot de rekeninghouder staat, over te dragen aan de instelling(en) die (een gedeelte van) het bedrijf van de bank – direct of indirect – voorzet(ten). Door ondertekening van de akte verleent de rekeninghouder de bank bij voorbaat toestemming hiervoor. Alle bevoegdheden en rechten van de bank kunnen na zo’n bedrijfsfusie (ook zelfstandig – en hoofdelijk – worden uitgeoefend door de rechtsopvolger(s) van de bank. c Indien de bank haar rechten (waaronder begrepen vorderingen) uit hoofde van de overeenkomst overdraagt – direct of indirect – aan één of meer derden, kunnen (ook) alle bevoegdheden en rechten van de bank, voor zover deze betrekking hebben op de overgedragen rechten, zelfstandig – en hoofdelijk – worden uitgeoefend door de rechtsopvolger(s) van de bank. d Overal waar in deze voorwaarden en in de overeenkomst het woord ‘bank’ is vermeld dient na (bedrijfs)fusie c.q. splitsing c.q. overdracht van rechten uit hoofde van de spaarrekening en eventuele effectenrekening (ook) begrepen worden de rechtsopvolger(s) van de bank.

7

10

Wijziging algemene voorwaarden De bank is bevoegd deze algemene voorwaarden aan te vullen, te wijzigen en/of te vervangen. Zij zal de rekeninghouder ten minste dertig dagen voor de inwerkingtreding van een aanvulling, wijziging en/of vervanging hieromtrent informeren dan wel in de gelegenheid stellen hiervan kennis te nemen. Indien de rekeninghouder niet akkoord gaat met een aanvulling, wijziging en/of vervanging dient hij dit onder opzegging van de overeenkomst binnen genoemde dertig dagen schriftelijk aan de bank mee te delen.

11

Levenslooprekening a De rekening is een geblokkeerde levenslooprekening in de zin van de Wet op de loonbelasting 1964 en hierop zijn de bepalingen uit de Wet op de loonbelasting 1964 en de Uitvoeringsregeling loonbelasting 2001 inzake de levensloopregeling van toepassing. Over het tegoed op de rekening kan uitsluitend worden beschikt conform deze bepalingen. De bank kan hierbij nadere voorwaarden stellen. b Over het tegoed op de rekening kan in beginsel uitsluitend worden beschikt indien de inhoudingsplichtige en de rekeninghouder samen daarvoor toestemming hebben verleend. Overboekingen van bedragen ten laste van het tegoed op de rekening geschieden ten gunste van de rekening van de inhoudingsplichtige. c Indien geen inhoudingsplichtige kan worden aangewezen, wordt de bank als inhoudingsplichtige aangemerkt. In een dergelijk geval boekt de bank bedragen ten laste van het tegoed op de rekening op schriftelijk verzoek van de rekeninghouder, na inhouding van de wettelijk verplichte inhoudingen, over naar de door de rekeninghouder opgegeven rekening. De bank is gerechtigd hiervoor kosten in rekening te brengen. De bank kan hierbij nadere voorwaarden stellen. d In afwijking van hetgeen onder b en c is bepaald, kan de rekeninghouder het tegoed op de rekening laten overboeken naar een geblokkeerde levenslooprekening of levensloopverzekering bij een andere instelling. De bank kan hierbij nadere voorwaarden stellen.

12

Citeertitel Deze algemene voorwaarden kunnen worden aangehaald als: Algemene voorwaarden voor Rabo LevensLoopSparen 2005

De tekst van deze Algemene voorwaarden voor Rabo LevensLoopSparen 2005 is op 29 augustus 2005 gedeponeerd ter griffie van de rechtbank te Utrecht.

8

Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002

d Effecten:

(i) aandelen, obligaties (waaronder begrepen obligaties in doorlopende afgifte, zoals bijvoorbeeld pand-, bank- en spaarbrieven, spaarbiljetten, commercial paper, certificates of deposit en medium term notes), converteerbare obligaties, warrants, participatiebewijzen, claims, scrips en bewijzen die recht geven op uitkering in andere effecten (zoals stockdividenden), inschrijvingen in aandelen- en schuldregisters, schuldbrieven, winst- en oprichtersbewijzen en rechten van deelgenootschap alsmede certificaten en recepissen van waarden als hiervoor bedoeld; (ii) alle vorderingen die de Klant terzake van de hiervoor gedefinieerde effecten van een bepaalde soort op de Bank en/of de Bewaarnemer heeft of zal verkrijgen; (iii) opties en (financiële) termijncontracten die de Klant met of door bemiddeling van de Bank heeft gesloten of zal sluiten; (iv) alle huidige en toekomstige aan de Klant toekomende aandelen in door de Bank – of door een derde namens haar – beheerde verzameldepots als bedoeld in de Wet giraal effectenverkeer en alle huidige en toekomstige vorderingen uit hoofde van of samenhangende met vorenbedoelde aandelen; (v) alle huidige en toekomstige vorderingen die de Klant heeft of zal verkrijgen op derden en die door de Bank voor de Klant worden geadministreerd op de Effectenrekening(en) ten name van de Klant; (vi) al hetgeen overigens van tijd tot tijd als zodanig door de Bank zal worden aangemerkt. e Effecteneen in de administratie van de Bank en/of de rekening: Bewaarnemer op naam van de Klant aangehouden rekening waarop de Effecten van de Klant bij de Bank en/of de Bewaarnemer worden aangehouden. f Geldrekening: een daartoe aangewezen rekening op naam van de Klant bij de Bank, ten laste waarvan de Bank de in het kader van de effectendienstverlening door de Klant verschuldigde bedragen kan incasseren en waarop de Bank de aan de Klant toekomende bedragen kan bijschrijven. g Klant: degene of degenen, of bij een vennootschap onder firma of een maatschap, de vennoten of de maten, zowel samen als ieder afzonderlijk, voor wie de Bank een Effectenrekening aanhoudt dan wel effectentransacties verricht. h Limietorders: orders waaraan door de Klant een maximale koopprijs dan wel een minimale verkoopprijs is meegegeven en die uitsluitend voor uitvoering in aanmerking komen wanneer de koers binnen de limiet valt.

Deze Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 zijn van toepassing op de effectendienstverlening door de Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. (‘Rabobank Nederland’) en/of de bij haar aangesloten banken. Rabobank Nederland en de bij haar aangesloten banken zijn kredietinstellingen ingeschreven in het register van De Nederlandsche Bank N.V. zoals bedoeld in artikel 52 Wet toezicht kredietwezen 1992, alsmede effecteninstellingen geregistreerd bij de Stichting Toezicht Effectenverkeer te Amsterdam en ingeschreven in het register zoals bedoeld in artikel 21 Wet toezicht effectenverkeer 1995. Voor de bemiddeling bij de aan- en verkoop van opties dient tevens de ‘Verklaring inzake Optiehandel’ en/of de ‘Appendix Special Products’ en/of de ‘Verklaring inzake Optiehandel Buitenland’ te worden ondertekend. Voor de bemiddeling in (financiële) termijncontracten (futures) dient tevens de ‘Verklaring inzake Financiële Termijnhandel’ te worden ondertekend. In geval van afwijkingen tussen deze Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 en de specifiek op opties en (financiële) termijncontracten van toepassing zijnde bepalingen, zullen laatstgenoemde bepalingen prevaleren. Afhankelijk van de verleende effectendiensten en/of het gekozen communicatiekanaal kunnen naast de Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 ook andere voorwaarden van toepassing zijn, respectievelijk kan worden verlangd dat ook andere overeenkomsten dan wel verklaringen worden ondertekend. Voor zover daarvan in deze Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 niet is afgeweken, zijn op de effectendienstverlening ook de Algemene Bankvoorwaarden van toepassing. 1

Definities In deze algemene voorwaarden wordt verstaan onder: a Bank: de Coöperatieve Centrale RaiffeisenBoerenleenbank B.A. (‘Rabobank Nederland’), gevestigd te Amsterdam en/of de bij haar aangesloten banken. b Bestensorders: orders die in beginsel worden uitgevoerd tegen de eerstvolgende koers nadat de order is ingevoerd in het handelssysteem van de effectenbeurs waarop deze order wordt uitgevoerd. c Bewaarnemer: de B.V. Bewaarbedrijf Rabobank Nederland, waarvan de statutaire doelomschrijving beperkt is tot het op eigen naam doch voor rekening en risico van de Klant ten titel van bewaarneming houden van effecten en rechten ten aanzien van effecten, alsmede het sluiten van overeenkomsten en het (doen) verrichten van werkzaamheden die aan het in bewaring nemen daarvan dienstig zijn, waarbij onder effecten worden verstaan alle als zodanig door de Bewaarnemer aanvaarde goederen.

2

Diensten/beperkingen a De Bank biedt als effecteninstelling diensten aan terzake van Effecten die al dan niet zijn toegelaten tot de notering aan een erkende effectenbeurs, verricht daarbij de werkzaamheden die het beheer van een Effectenrekening met zich meebrengt en treedt (al dan niet door het inschakelen van de Bewaarnemer) op als bewaarnemer van Effecten. b De Klant is bevoegd de Bank schriftelijke specificaties te verstrekken terzake van eventuele beperkingen met betrekking tot de markten waarop de effectentransacties ten behoeve van de Klant zullen worden uitgevoerd en afgewikkeld. c De Bank is bevoegd om het verrichten van werkzaamheden die het beheer van op bepaalde effecten- en derivatenbeurzen verhandelde Effecten met zich meebrengen te beëindigen, nadat de Bank de Klant daarvan voorafgaand in kennis heeft gesteld. De Klant zal in dat geval binnen een door de Bank daartoe te stellen termijn

9

opdracht verstrekken hetzij tot overboeking van de betreffende Effecten naar een andere kredietinstelling hetzij tot verkoop voor rekening en risico van de Klant. Indien de Klant niet tijdig opdracht verstrekt is de Bank bevoegd om de betreffende Effecten op een door de Bank te bepalen tijdstip namens en voor rekening en risico van de Klant te verkopen, ongeacht de alsdan te realiseren verkoopopbrengst. d De Bank respectievelijk de Bewaarnemer is bevoegd om de bewaarneming van Effecten die niet bij een (inter)nationale centrale bewaarinstelling in bewaring kunnen worden gegeven te beëindigen, nadat de Bank de Klant daarvan voorafgaand in kennis heeft gesteld. De Klant zal in dat geval binnen een door de Bank daartoe te stellen termijn aan de Bank de benodigde opdrachten verstrekken opdat zal worden overgegaan tot (i) overboeking van de betreffende Effecten naar een andere kredietinstelling, of (ii) uitlevering van de betreffende Effecten, of (iii) verkoop daarvan voor rekening en risico van de Klant. Indien de Klant niet tijdig opdracht verstrekt is de Bank bevoegd om de betreffende Effecten op een door de Bank te bepalen tijdstip namens en voor rekening en risico van de Klant te vervreemden, ongeacht de alsdan te realiseren verkoopopbrengst. 3

4

5

Risico’s beleggen in effecten a De kenmerken van de Effecten waarop de dienstverlening door de Bank betrekking heeft en de daaraan verbonden specifieke beleggingsrisico’s zijn onder meer beschreven in de brochure ‘Beleggen bij de Rabobank’ (of daarvoor op enig moment in de plaats tredende informatie). Deze informatie is niet uitputtend. De Bank verstrekt de Klant op diens verzoek aanvullende informatie. b De Klant is bekend met het voor de Effectenrekening vastgestelde doelrisicoprofiel zoals dat door de Bank aan de Klant is bevestigd. De Klant dient de Bank te informeren indien zich wijzigingen voordoen in diens financiële positie, diens ervaring met het doen van beleggingen, diens beleggingsdoelstellingen, dan wel zich andere omstandigheden voordoen die gevolgen kunnen hebben ten aanzien van het voor de Effectenrekening vastgestelde doelrisicoprofiel. Indien de Klant orders aan de Bank verstrekt door middel van directe kanalen zoals de Rabo Orderlijn en internet, is de Klant zelf verantwoordelijk te bewaken dat de door de Klant verstrekte orders in overeenstemming zijn met het voor de Effectenrekening vastgestelde doelrisicoprofiel. c De Klant is zich er van bewust dat bij Bestensorders geen zekerheid bestaat over de koers waarop de order wordt uitgevoerd en dat deze koers onder omstandigheden substantieel kan afwijken van de laatst bekende koers. Indien de Klant Bestensorders geeft aanvaardt de Klant deze risico’s volledig. d De waarde van beleggingen in Effecten kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. e De Klant is zich er van bewust dat uit het beleggen in Effecten verliezen kunnen voortvloeien. De Klant dient er op toe te zien voortdurend in staat te zijn om deze verliezen te dragen. f De Klant is volledig door de Bank geïnformeerd over de risico’s verbonden aan het beleggen in Effecten. De Klant is zich volledig bewust van de risico’s verbonden aan het beleggen in Effecten. De Klant aanvaardt deze risico’s volledig. Risico van beleggen met geleend geld Voor zover de Klant bij het beleggen in Effecten gebruik maakt van een financiering, marginverplichtingen aangaat dan wel anderszins geheel of gedeeltelijk met geleend geld belegt, is de Klant zich er van bewust het risico te lopen zijn inleg te verliezen en zelfs een schuld over te houden. Inschakeling Bewaarnemer a Voor Effecten die de Klant in open bewaring geeft treedt de Bank op als bewaarnemer. De Bank is bevoegd om Effecten op naam van de Klant bij de Bewaarnemer in bewaring te geven. b De Bank maakt van de aan haar verleende bevoegdheid om de Bewaarnemer in te schakelen in beginsel gebruik voor alle Effecten, niet zijnde (i) effecten in de zin van de Wet giraal effectenverkeer, (ii) effecten met nummerverantwoording, (iii) effecten zoals

bedoeld onder artikel 1 sub d (v), (iv) opties, alsmede (v) (financiële termijncontracten. c De Klant verstrekt zijn instructies met betrekking tot de Effecten aan de Bank, die voor zover van toepassing bevoegd zal zijn deze instructies namens de Bewaarnemer doch voor rekening en risico van de Klant in ontvangst te nemen. d De voor- en nadelen die voortvloeien uit of verband houden met de aan de Bank en/of aan de Bewaarnemer in bewaring gegeven Effecten zijn te allen tijde volledig voor rekening en risico van de Klant. 6

Hoofdelijke aansprakelijkheid Rabobank Nederland Rabobank Nederland is hoofdelijk aansprakelijk voor alle verplichtingen van de Bewaarnemer jegens de Klant.

7

Beheer Effectenrekening a De Bank – voor zover nodig daartoe gevolmachtigd door de Bewaarnemer – is belast met het verrichten van de werkzaamheden die het beheer van een Effectenrekening met zich meebrengt. De Bank is bevoegd tegenover derden de rechten van de Klant uit te oefenen, indien dit voor een goed beheer van een Effectenrekening wenselijk is. b De Bank en de Bewaarnemer zijn – behoudens nadere overeenkomst – niet bevoegd tot bijeenroeping van een vergadering van aandeelhouders, tot het bijwonen van en het voeren van het woord in een zodanige vergadering, tot het uitoefenen van het stemrecht en tot het doen instellen van een onderzoek naar het beleid en de gang van zaken van een rechtspersoon. De Bank en/of de Bewaarnemer stelt desgevraagd de Klant in de gelegenheid deze rechten uit te oefenen. c Behoudens in het geval van opzet of grove schuld van de Bewaarnemer zelf, is de Bewaarnemer jegens de Klant niet aansprakelijk voor het beheer van een Effectenrekening.

8

Beleggingsadviezen a De Bank is niet gehouden tot het verstrekken van (ongevraagde beleggingsadviezen aan de Klant. Voorts is de Bank niet gehouden de Klant in kennis te stellen van alle openbare dan wel van derden afkomstige informatie. b De in het kader van de effectendienstverlening door de Bank eventueel aan de Klant te verstrekken beleggingsadviezen zijn gebaseerd op verwachtingen en mogen nimmer als een garantie worden beschouwd. Nimmer mag de Klant of een derde er vanuit gaan dat deze verwachtingen zullen uitkomen. Het staat de Klant vrij de beleggingsadviezen van de Bank al dan niet op te volgen. c De Bank is niet aansprakelijk jegens de Klant of een derde voor enige schade die het gevolg mocht zijn van het volgen van een door de Bank gegeven beleggingsadvies, tenzij dit advies op het moment dat dit werd gegeven redelijkerwijze niet gegeven had mogen worden. d De Bank staat niet in voor de juistheid en volledigheid van de door haar aan de Klant verstrekte informatie en aanvaardt daarvoor geen aansprakelijkheid.

9

Koersinformatie a De Bank is niet verplicht aan de Klant koersinformatie te verstrekken. b De Bank is niet aansprakelijk voor enige schade die het gevolg mocht zijn van door de Bank aan de Klant verstrekte koersinformatie.

10

Aansprakelijkheid a De Bank en de Bewaarnemer verrichten alle handelingen voor rekening en risico van de Klant. b De Bank en de Bewaarnemer zijn niet aansprakelijk voor schade als gevolg van een waardedaling of waardestijging van Effecten, door de Klant geleden verliezen en/of gederfde winst, of welke andere schade ook, behalve indien en voor zover komt vast te staan dat deze schade het rechtstreekse gevolg is van grove nalatigheid of opzet van de Bank respectievelijk de Bewaarnemer. c Indien de Klant van mening is dat een aan de Bank verstrekte order niet correct door de Bank is uitgevoerd, is de Klant gehouden om onverwijld maatregelen te nemen die er in resulteren dat de even-

10

tueel als gevolg daarvan ontstane schade zal worden geminimaliseerd. d De Klant vrijwaart de Bank en de Bewaarnemer voor aanspraken van derden met betrekking tot de door de Bank en de Bewaarnemer verrichte diensten. 11

Inschakeling van derden a De Bank en de Bewaarnemer zijn bevoegd om gebruik te maken van derden, daaronder begrepen doch niet beperkt tot het in bewaring geven van de Effecten aan derden en het verkrijgen van rechten ten aanzien van de Effecten door tussenkomst van derden. b De Bank en de Bewaarnemer zijn niet aansprakelijk voor tekortkomingen van derden indien aannemelijk wordt gemaakt dat bij de keuze van die derde de nodige zorgvuldigheid in acht is genomen. Evenmin zijn de Bank en de Bewaarnemer aansprakelijk voor tekortkomingen van effecten- en derivatenbeurzen, betaal- en afwikkelsystemen of (inter)nationale centrale bewaarinstellingen. Indien de Bank en de Bewaarnemer niet aansprakelijk zijn voor tekortkomingen van derden zal de Bank, indien de Klant schade heeft geleden, de Klant in ieder geval zoveel mogelijk behulpzaam zijn bij zijn pogingen deze schade ongedaan te maken.

12

Verpanding a Tot zekerheid voor al hetgeen de Bank, uit welke hoofde ook, al dan niet opeisbaar of onder voorwaarde blijkens haar administratie van de Klant te vorderen heeft of zal krijgen, zijn aan de Bank verpand alle Effecten die door de Bank worden geadministreerd op de door de Klant bij de Bank aangehouden Effectenrekening. Het hiervoor bedoelde pandrecht komt tot stand telkens op het moment waarop de Bank, de Bewaarnemer, dan wel een derde voor één van hen, de Effecten onder zich krijgt, bijschrijving van het aandeel in het verzameldepot in de administratie van de Bank plaatsvindt respectievelijk op het moment waarop de vordering ontstaat. b De Bank is bevoegd namens de Bewaarnemer of derden, met wie de Bank daartoe een overeenkomst is aangegaan, mededeling van het pandrecht en van eventuele overige krachtens dit artikel verrichte verpandingen in ontvangst te nemen. c Het pandrecht omvat mede een recht van pand op alle terzake van de verpande Effecten te ontvangen vergoedingen. d Onverminderd het voorafgaande is de Klant verplicht om al hetgeen te doen respectievelijk na te laten dat noodzakelijk of wenselijk is met het oog op het vestigen van het onderhavige pandrecht. De Klant verleent hierbij een onherroepelijke volmacht aan de Bank tot het verrichten van alle handelingen die noodzakelijk of wenselijk zijn met het oog op het vestigen van het in dit artikel bedoelde pandrecht, het doen van mededeling aan de Bewaarnemer of derden van die verpanding en het vorderen van uitlevering van de Effecten. e Indien de Klant over een deel van de verpande Effecten wenst te beschikken, is de Bank verplicht dat deel van het verpande vrij te geven, mits hetgeen na vrijgave resteert voldoende dekking biedt voor hetgeen de Bank van de Klant te vorderen heeft of zal hebben.

13

Herverpanding De Bank is bevoegd Effecten en andere vermogensrechten, die aan de Bank zijn verpand, te herverpanden tot zekerheid voor een schuld van de Bank, mits de herverpanding slechts geschiedt tot een zodanige omvang als de Bank zelf nodig heeft als zekerheid voor hetgeen zij op het moment van de herverpanding van de Klant te vorderen heeft of kan krijgen en de herverpande Effecten en andere vermogensrechten onmiddellijk na aflossing van de schuld van de Klant uit de herverpanding worden ontslagen.

14

Tenietgaan van Effecten Indien Effecten tenietgaan of op andere wijze uit de macht van de Bank of de Bewaarnemer raken door een oorzaak welke de Bank respectievelijk de Bewaarnemer niet kan worden toegerekend, is de Bank respectievelijk de Bewaarnemer tot niet meer verplicht dan tot het treffen van recherchemaatregelen ten aanzien van die Effecten dan wel die Effecten te doen vervangen door duplicaten onder afgifte van een vrijwaring door de Klant en mits door de Klant tevens aan alle

overige door de Bank en/of de Bewaarnemer gestelde voorwaarden wordt voldaan. 15

Het verstrekken van opdrachten a De Klant is bevoegd om door middel van de daartoe door de Bank aangewezen communicatiemiddelen op de daarvoor door de Bank aangegeven dagen en tijden opdrachten te geven, waaronder orders tot het voor zijn rekening en risico verrichten van transacties in Effecten. De Bank is bevoegd om een door de Klant gegeven order niet uit te voeren indien bij het geven van die order geen gebruik is gemaakt van de door de Bank aangewezen communicatiemiddelen, de order niet voldoet aan de door de Bank gestelde voorwaarden dan wel indien de order voor de Bank niet duidelijk is. De Bank is in deze gevallen niet aansprakelijk voor het niet (tijdig) uitvoeren van de door de Klant verstrekte orders. b De Klant draagt er zorg voor dat te allen tijde voldoende tegoed op de Geldrekening en/of Effectenrekening aanwezig is voor de voldoening aan de Bank van al hetgeen de Klant uit hoofde van diens order en daarmee verband houdende handelingen verschuldigd zal zijn. c De Bank behoudt zich het recht voor om een verkooporder pas uit te voeren nadat de betreffende Effecten op de Effectenrekening zijn bijgeschreven, alsmede een kooporder – daaronder begrepen een order om op een emissie in te schrijven – te weigeren indien de stand van de Geldrekening een volledige uitvoering niet toelaat. Voorts is de bank bevoegd om een order tot aan- of verkoop van Effecten te weigeren indien het door de Bank te berekenen dekkingsresultaat (dit is het verschil tussen de actuele limiet en de verplichtingen van de Klant uit hoofde van de effectendienstverlening) uitvoering van de order niet toelaat. d De Bank is bevoegd om Bestensorders, waaruit een financiële verplichting van de Klant jegens de Bank voortvloeit, in bijzondere omstandigheden of indien de laatst tot stand gekomen koers lager is dan een door de Bank voor een of meer Effecten van tijd tot tijd vastgesteld bedrag te weigeren. e De Bank is te allen tijde gerechtigd grenzen te stellen aan de door de Klant in te nemen posities en is bevoegd een door de Klant opgegeven order niet te accepteren. f Indien de Klant een order aan de Bank verstrekt door gebruikmaking van directe kanalen zoals de Rabo Orderlijn en internet, toetst de Bank deze order uitsluitend op de aanwezigheid van een voldoende tegoed op de Geldrekening respectievelijk Effectenrekening alsmede of het door de Bank te berekenen dekkingsresultaat (zoals hierboven sub c bedoeld) uitvoering van de order toelaat. g Claimbewijzen of andere aan Effecten verbonden rechten, die op een bepaald tijdstip hun waarde verliezen, zullen door de Bank – tenzij door de Klant tijdig een afwijkende instructie is verstrekt – op de dag van het verstrijken van de termijn bestens worden verkocht. h De Bank is bevoegd om in het kader van de effectendienstverlening de met Klant gevoerde (telefoon)gesprekken en andere vormen van communicatie tussen de Bank en de Klant vast te leggen. Deze vastlegging kan worden gebruikt ten behoeve van onder meer de afhandeling en de vastlegging in de administratie van orders, alsmede interne controle-doeleinden. Deze vastlegging zal na verloop van tijd door de Bank worden vernietigd.

16

Uitvoering effectenorders a De Bank voert een order tot aan- of verkoop van Effecten uit voor rekening en risico van de Klant overeenkomstig de door de Klant gegeven instructies en met inachtneming van de op de betreffende beurs geldende regels. b Bij verkoop van Effecten (met uitzondering van termijncontracten) is de Bank bevoegd onmiddellijk de verkoopopbrengst op de Geldrekening van de Klant bij te (doen) schrijven en de Effecten van de Effectenrekening af te boeken. Na uitvoering van een kooporder of na toewijzing op een emissie is de Bank bevoegd onmiddellijk ten laste van de Geldrekening van de Klant het verschuldigde bedrag te incasseren en op de Effectenrekening een (ontvangst)positie bij te boeken. c De Bank is bevoegd om de Geldrekening en de Effectenrekening te debiteren respectievelijk te crediteren voor al hetgeen de Klant uit

11

hoofde van aan- respectievelijk verkooporders in Effecten en de met het beheer van Effecten verband houdende handelingen aan de Bank verschuldigd is respectievelijk voor al hetgeen de Klant van de Bank te vorderen krijgt. d De Bank is bevoegd om aan- en verkooporders uit te voeren met zichzelf of met derden als wederpartij. 17

18

19

Looptijd effectenorders Behoudens afwijkende instructies van de Klant aan de Bank gelden voor orders tot aan- en verkoop van Effecten, niet zijnde de in artikel 1 sub d (iii) genoemde opties en (financiële) termijncontracten, de door de Bank aangegeven looptijden: - voor Bestensorders tot het einde van de 5e handelsdag, gerekend vanaf de eerste handelsdag waarop de order kan worden uitgevoerd en bovendien uiterlijk tot het einde van de laatste handelsdag van het lopende kalenderjaar; - voor Limietorders tot het einde van de 10e handelsdag, gerekend vanaf de eerste handelsdag waarop de order kan worden uitgevoerd en bovendien uiterlijk tot het einde van de laatste handelsdag van het lopende kalenderjaar. Royement van effectenorders a Indien wijzigingen plaatsvinden in Effecten (zoals een split-up, afstempeling, aanvang handel ex- lotingskans) royeert de Bank eventuele lopende orders met betrekking tot zodanige Effecten. Voorts is de Klant er mee bekend dat zich omstandigheden kunnen voordoen (waaronder bepaalde gebeurtenissen ten aanzien van de uitgevende instelling van bepaalde Effecten die waarschijnlijk van wezenlijke invloed zullen zijn op de koers van de betreffende Effecten) als gevolg waarvan lopende orders in dit fonds worden geroyeerd door de effectenbeurs waar deze worden uitgevoerd. b In afwijking van het bepaalde in artikel 26 van de Algemene Bankvoorwaarden worden, na beurssluiting op de dag voorafgaand aan de dag waarop de Effecten ex-dividend gaan, alle nog openstaande Bestensorders en Limietorders die voor beurssluiting in het ordersysteem van de Bank zijn ingevoerd geroyeerd, tenzij op de effectenbeurs alwaar de Effecten worden verhandeld andere voorschriften of gebruiken van kracht zijn. De Bank zal in geval van royement niet gehouden zijn om deze order met een aangepaste limiet uit te voeren, behoudens het geval dat door de Klant aan de Bank daartoe een nieuwe order is verstrekt. Ontvangst informatie langs elektronische weg a Indien door de Klant met de Bank een Overeenkomst voor Elektronische Bankdiensten is afgesloten (dan wel een andere daarvoor te eniger tijd in de plaats tredende overeenkomst) verleent de Klant bij voorbaat toestemming aan de Bank om – op een door de Bank te bepalen tijdstip – berichten waarbij de uitvoering van een effectenorder aan de Klant wordt teruggemeld, effectennota’s, rekeningafschriften, dan wel overige voor de Klant bestemde informatie (hierna tezamen te noemen: de informatie) uitsluitend langs elektronische weg aan de Klant te verstrekken. b De Klant is zich volledig bewust van de risico’s die het langs elektronische weg ter beschikking stellen van informatie met zich meebrengt voor de authenticiteit en de vertrouwelijkheid van het berichtenverkeer en aanvaardt deze risico’s. c De Klant is verplicht de door de Bank aan de Klant langs elektronische weg ter beschikking gestelde informatie onverwijld doch ten minste dagelijks te controleren, alsmede te controleren of de door hem verstrekte effectenorders juist zijn uitgevoerd. Bij constatering van een onjuistheid of onvolledigheid is de Klant verplicht de Bank daarvan onverwijld in kennis te stellen. d Indien aan de Klant (uitsluitend) langs elektronische weg informatie ter beschikking is gesteld, geldt de inhoud van de door de Bank verstrekte elektronische opgaven als door de Klant te zijn goedgekeurd, indien de Klant deze niet heeft betwist binnen twaalf maanden nadat een opgave geacht kan worden de Klant te hebben bereikt. Indien in dergelijke opgaven rekenfouten voorkomen, is de Bank bevoegd en verplicht die rekenfouten te herstellen, ook nadat de genoemde termijn van twaalf maanden is verstreken. e Indien aan de Klant uitsluitend langs elektronische weg informatie ter beschikking is gesteld, zal de Klant bevoegd zijn om binnen de

van toepassing zijnde wettelijke bewaartermijn een kopie daarvan bij de Bank op te vragen. 20

Uitlevering en vernietiging van fysieke Effecten a Voor zover het recht op uitlevering van Effecten niet is uitgesloten zal de Bank respectievelijk de Bewaarnemer aan een verzoek van de Klant tot uitlevering van Effecten slechts hoeven te voldoen indien zulks redelijkerwijze mogelijk is. b De Bank en de Bewaarnemer zijn gerechtigd Effecten welke naar hun redelijk oordeel, gelet op de staat waarin de uitgevende instelling van die Effecten is komen te verkeren, niet (meer) voor open bewaring in aanmerking komen, van de Effectenrekening te verwijderen.

21

Controle aangeboden coupons De Bank controleert de door de Klant ter verzilvering aangeboden coupons van Effecten die niet bij de Bank of bij de Bewaarnemer in open bewaring zijn gegeven, niet op uitloting.

22

Afrekening niet in euro noterende Effecten Tenzij uitdrukkelijk is overeengekomen dat de afrekening op een vreemde valuta-rekening van de Klant zal plaatsvinden, zal de Bank alle niet in euro noterende Effecten met de Klant in euro afrekenen, waarbij de wisselkoersbepaling in beginsel op het volgende tijdstip zal plaatsvinden: - aan- en verkooptransacties : transactiedatum; - coupons, dividenden en lossingen: 2 werkdagen vóór de betaalbaarstellingsdatum; - toewijzingen op emissies: toewijzingsdatum. Met inachtneming van het voorafgaande stelt de Bank de wisselkoers vast op basis waarvan met de Klant wordt afgerekend en verschaft daarover desgevraagd nadere informatie aan de Klant.

23

Bijzondere omstandigheden Onverminderd de regeling in de Algemene Bankvoorwaarden is de Bank ingeval van bijzondere omstandigheden (waaronder begrepen het uitvallen van ordersystemen en grote drukte op effecten- en derivatenbeurzen) jegens de Klant niet gehouden om een order uit te voeren binnen de daarvoor gebruikelijke tijden. De Bank is niet aansprakelijk voor de hierdoor ontstane schade, tenzij er sprake is van opzet of grove schuld van de Bank.

24

(Administratieve) voorschriften a Beheers- en beschikkingshandelingen met betrekking tot tegoeden op de Effectenrekening zijn onderworpen aan door de Bank vast te stellen (administratieve) voorschriften en aanwijzingen. b De Klant is verantwoordelijk voor (het gebruik van) de hem door de Bank ter beschikking gestelde formulieren, passen, codes, hulpmiddelen, programmatuur en andere informatie. c Bij gebreke van de tijdige ontvangst van volledige instructies van de Klant is de Bank bevoegd doch niet verplicht om voor rekening en risico van de Klant beheers- en beschikkingshandelingen met betrekking tot de Effecten te verrichten en daarbij de keuzes te maken die naar haar oordeel in vergelijkbare gevallen het meest in de rede ligt.

25

Bewaarloon, provisie en kosten a De Bank brengt voor de door de Bewaarnemer en de Bank verleende effectendiensten bewaarloon, provisie en kosten in rekening aan de Klant. De tarieven zoals deze van tijd tot tijd gelden alsmede de wijze waarop deze zullen worden berekend stelt de Bank desgevraagd aan de Klant ter beschikking. b De Bank kan tevens de door haar aan derden voor de door deze uitgevoerde diensten verschuldigde kosten aan de Klant in rekening brengen.

26

Creditering onder voorbehoud Iedere creditering geschiedt onder het voorbehoud dat de Bank tijdig en behoorlijk in het bezit komt van de tegenwaarde. Bij gebreke daarvan is de Bank bevoegd de creditering ongedaan te maken.

12

27

Valutadatum De datum waarop het bedrag van een afrekening door de Bank voor de Klant rentedragend zal zijn, is in beginsel gelijk aan de dag waarop effecten- en derivatenbeurzen, clearinginstellingen, betaal- en verwisselkantoren of correspondenten met de Bank afrekenen.

28

Effectenrekening op naam van meer Klanten Indien de Bank een Effectenrekening voor meer Klanten aanhoudt, zijn zij – tenzij schriftelijk anders met de Bank is overeengekomen – zowel gezamenlijk als ieder afzonderlijk bevoegd om aan de Bank opdrachten te verstrekken, over een tegoed op de Effectenrekening te beschikken en/of van een eventuele kredietfaciliteit gebruik te maken en wel onder de volgende bepalingen: a na het overlijden van een Klant, indien de Klant een natuurlijk persoon is, of ontbinding van de Klant, indien de Klant een rechtspersoon is, blijft/blijven de andere Klant(en) bevoegd om aan de Bank opdrachten te verstrekken, over een tegoed op de Effectenrekening te beschikken; b na het overlijden van een Klant hebben diens erfgenamen gezamenlijk dezelfde rechten als de overleden Klant had. Daaronder wordt mede begrepen het recht om over een tegoed op de Effectenrekening te beschikken en het hierna onder e bedoelde recht om de afzonderlijke beschikkingsbevoegdheid van de andere Klant(en) op te zeggen; c na het overlijden van een Klant, indien de Klant een natuurlijk persoon is, of ontbinding van de Klant, indien de Klant een rechtspersoon is, eindigt een kredietfaciliteit; d de Bank kan in naar haar oordeel bijzondere gevallen de medewerking van alle Klanten verlangen om aan de Bank opdrachten te verstrekken of over een tegoed op de Effectenrekening te beschikken; e na opzegging door een Klant – of na overlijden van een Klant door zijn gezamenlijke erfgenamen – van de bevoegdheid om afzonderlijk over een tegoed op de Effectenrekening te beschikken en/of van een kredietfaciliteit gebruik te maken mag slechts door alle Klanten gezamenlijk over een tegoed op de Effectenrekening worden beschikt of van een kredietfaciliteit gebruik worden gemaakt. De opzegging is eerst van kracht nadat de Bank daarvan schriftelijk in kennis is gesteld. Volmachten komen door deze opzegging te vervallen; f iedere Klant is hoofdelijk aansprakelijk voor een debetsaldo op de Geldrekening; g de erkenning van het saldo van de Effectenrekening door een Klant is bindend voor iedere Klant, behoudens tegenbewijs; h iedere Klant heeft aan iedere Klant de bevoegdheid verleend om mede namens hem alle mededelingen en aanzeggingen die de Bank met betrekking tot de Effectenrekening doet te ontvangen en daarvan kennis te nemen. Iedere Klant is bevoegd om mede namens iedere Klant aan de Bank mededelingen en aanzeggingen te doen.

29

Volmacht Een Klant kan aan een derde schriftelijk volmacht verlenen om aan de Bank opdrachten te verstrekken, over een tegoed op de Effectenrekening te beschikken en van een eventuele kredietfaciliteit gebruik te maken. De Bank is niet verplicht om met een gevolmachtigde te handelen. Een volmacht eindigt: a door overlijden, indien de Klant een natuurlijk persoon is, door ontbinding van de Klant, indien de Klant een rechtspersoon is, bij faillissement, surséance van betaling en ondercuratelestelling van de Klant, die de volmacht (mede) heeft verleend, bij onderbewindstelling van het vermogen van de Klant die de volmacht (mede) heeft verleend, bij van toepassingverklaring van een wettelijke schuldsaneringsregeling op de Klant die de volmacht (mede) heeft verleend en als de Klant die de volmacht (mede) heeft verleend niet meer bevoegd is (alleen) over een tegoed op de Effectenrekening en/of een kredietfaciliteit te beschikken; b door overlijden, indien de gevolmachtigde een natuurlijk persoon is, door ontbinding van de gevolmachtigde indien de gevolmachtigde een rechtspersoon is, bij faillissement, surséance van betaling en ondercuratelestelling van een gevolmachtigde;

c door herroeping door de Klant die de volmacht (mede) heeft verleend; d door opzegging door een gevolmachtigde; e door verloop van de tijd waarvoor de volmacht is verleend. Herroeping of opzegging van de volmacht zijn eerst van kracht nadat de Bank daarvan schriftelijk in kennis is gesteld of daarvan op de volmacht een schriftelijke verklaring is gesteld. Als de volmacht is verleend aan meer personen en een onder b, c of d vermelde situatie zich voordoet, eindigt de volmacht alleen voor die gevolmachtigde waarop de onder b, c of d vermelde situatie betrekking heeft.

30

Faillissement, surséance van betaling, beslag, wettelijke schuldsanering a Gedurende faillissement of surséance van betaling van de Klant of de periode dat een wettelijke schuldsaneringsregeling van toepassing is op de Klant mogen alleen door de curator van de Klant, respectievelijk door de Klant met medewerking van de bewindvoerder, respectievelijk door de bewindvoerder van de Klant beheersen beschikkingshandelingen met betrekking tot (het tegoed op) de Effectenrekening worden verricht. Indien de Bank een Effectenrekening voor meer Klanten aanhoudt, is daarvoor tevens de medewerking van de andere Klanten vereist. b Bij beslaglegging onder de Bank ten laste van de Klant mogen door de Klant zonder toestemming van de beslaglegger geen beschikkingshandelingen met betrekking tot het onder het beslag vallende tegoed op de Effectenrekening worden verricht.

31

Verklaring van erfrecht/informatie a Na het overlijden van een Klant kan de Bank verlangen dat degene(n) die in de plaats van de overleden Klant treedt/treden als bewijs van de bevoegdheid om over de Effectenrekening te beschikken een verklaring van erfrecht overlegt/overleggen. b De Bank behoeft aan de rechtverkrijgende(n) van de Klant geen inlichtingen te verstrekken over het verloop van de Effectenrekening voor de datum van het overlijden van de Klant.

32

Toepasselijk recht/geschillen a Op de rechtsverhouding tussen de Klant en de Bank is Nederlands recht van toepassing. b Geschillen tussen de Klant en de Bank worden aanhangig gemaakt bij de bevoegde Nederlandse rechter, tenzij wetgeving of internationale verdragen dwingend anders voorschrijven. Indien de Bank als eisende partij optreedt is de Bank, in afwijking van het voorafgaande, bevoegd om een geschil aanhangig te maken bij de voor de Klant in aanmerking komende buitenlandse rechter. Indien de Klant als eisende partij optreedt is de Klant, in afwijking van het voorafgaande, bevoegd om binnen de grenzen van de desbetreffende reglementen geschillen aanhangig te maken bij die Geschillen- of Klachtencommissies aan wier bevoegdheid de Bank zich heeft onderworpen.

33

Garantieregeling Op grond van de Collectieve Garantieregeling van Kredietinstellingen voor Terugbetaalbare Gelden en Beleggingen (CGR) krijgt een Klant die voldoet aan de in de CGR gestelde criteria een van tijd tot tijd vast te stellen (maximum)bedrag uitgekeerd indien De Nederlandsche Bank N.V. constateert dat de Bank niet in staat is aan haar verplichtingen te voldoen. Op verzoek van de Klant zal door de Bank nadere informatie aan de Klant worden verstrekt over de inhoud van de CGR. Voor de beantwoording van de vraag of een beroep op de CGR mogelijk is, zal de officiële tekst van de CGR beslissend zijn.

34

Belangenconflicten Gelet op de aard van de activiteiten van de Bank en de Rabobank Groep waarvan de Bank een onderdeel uitmaakt kunnen zich belangenconflicten voordoen. De Bank is niet gehouden niet-openbare informatie, waaronder koersgevoelige informatie, in het kader van haar dienstverlening te gebruiken.

13

35

36

37

Amerikaanse belastingwetgeving a De Klant is gehouden alle (administratieve) voorschriften en procedures van de Bank stipt na te leven in het geval dat de Klant belegt in Effecten waarvan de inkomsten zijn onderworpen aan bronbelasting van de Verenigde Staten van Amerika (hierna te noemen: “Amerikaanse Effecten”). b Indien: - de Klant belegt in Amerikaanse Effecten; - de Klant bovendien geen natuurlijk persoon is; en - de Klant op grond van enig belastingverdrag met de Verenigde Staten van Amerika recht wil doen gelden op een vermindering van de in sub a van dit artikel bedoelde bronbelasting, dan is de Klant in ieder geval gehouden om op eerste verzoek van de Bank een zogenaamd ‘treaty statement’ (i.e. een verklaring van de Klant dat deze recht heeft op toepassing van het belastingverdrag tussen het land alwaar de Klant fiscaal ingezetene is en de Verenigde Staten van Amerika) aan de Bank en de Bewaarnemer af te geven. Indien de Klant niet, of niet tijdig voldoet aan de in sub a en b van dit artikel genoemde verplichtingen, is de Bank – in verband met de op haar rustende verplichtingen terzake van de in sub a van dit artikel bedoelde bronbelasting – gerechtigd om de Klant in te delen in de categorie van wie de inkomsten uit Amerikaanse Effecten onderworpen zijn aan het hoogste inhoudings-percentage. c Indien de Klant belegt in Amerikaanse Effecten en de Klant bovendien kan worden gekwalificeerd als een ‘U.S. person’, dan is de Klant gehouden om binnen 14 dagen na een daartoe strekkend verzoek van de Bank, aan de Bank: - een volledig ingevuld en rechtsgeldig ondertekend ‘W-9’ formulier of bij vervanging daarvan een document van gelijkwaardige strekking te verstrekken; en - schriftelijke toestemming aan de Bank en de Bewaarnemer te verlenen om het voornoemde ‘W-9’ formulier of het vervangende document aan de bevoegde (belasting-) autoriteit in de Verenigde Staten van Amerika en/of een voor de Bank en/of de Bewaarnemer optredende inhoudingsplichtige van bronbelasting op Amerikaanse Effecten te doen toekomen. Indien de Klant niet, of niet tijdig voldoet aan de in dit artikellid genoemde verplichtingen, is de Bank – in verband met de op haar rustende verplichtingen terzake van de in sub a van dit artikel bedoelde bronbelasting – gerechtigd om de Amerikaanse Effecten op de effectenrekening van de Klant namens en voor rekening en risico van de Klant te vervreemden, ongeacht de alsdan te realiseren verkoopopbrengst. Communicatiekanaal aandeelhouders a De Bank neemt deel aan een door de Stichting Communicatiekanaal Aandeelhouders opgezet Communicatiekanaal Aandeelhouders. Op grond hiervan biedt de Bank de Klant de mogelijkheid om toestemming aan de Bank te verlenen diens persoonsgegevens aan een daartoe specifiek aangewezen derde door te geven ten behoeve van (i) het verzenden van informatie door een hieraan deelnemende effectenuitgevende instelling en/of haar aandeelhouders, of (ii) het geven van een volmacht door de Klant aan een derde om op een door de Klant aangegeven wijze te stemmen tijdens een algemene vergadering van aandeelhouders, zulks met inachtneming van de daartoe overeengekomen regels. b De Bank is tenzij sprake is van het voldoen aan een dwingendrechtelijk voorschrift of gerechtelijk bevel niet gehouden haar medewerking te verlenen aan andere dan de sub a genoemde initiatieven die er op gericht zijn dat de Bank (persoons) gegevens van de Klant aan derden doorgeeft. Reglementen, voorschriften en gebruiken Door opdracht te geven aan de Bank tot het openen van een Effectenrekening onderwerpt de Klant zich tevens aan de reglementen van Euronext N.V., het Nederlands Centraal Instituut voor Giraal Effectenverkeer B.V. en het Nederlands Interprofessioneel Effectencentrum NIEC B.V., dan wel hun respectievelijke rechtsopvolgers, alsmede aan alle andere reglementen, voorschriften en gebruiken, die bij het uitvoeren van orders op andere buitenlandse effectenen derivatenbeurzen respectievelijk die bij het gebruikmaken van bui-

tenlandse betaal- en afwikkelsystemen en/of bewaarinstellingen van toepassing zijn. De Klant is er mee bekend dat de Bank op grond van vorenbedoelde reglementen en voorschriften gehouden kan zijn om op de Klant betrekking hebbende persoonsgegevens aan derden te verstrekken ten behoeve van de handhaving en controle op de naleving van regelgeving. 38

Duur en beëindiging a De relatie tussen de Bank en de Klant uit hoofde van de effectendienstverlening is voor onbepaalde tijd aangegaan. b Zowel de Klant als de Bank is te allen tijde gerechtigd de relatie uit hoofde van de effectendienstverlening schriftelijk met inachtneming van een opzegtermijn van één maand op te zeggen. c In afwijking van het gestelde sub b zal de relatie uit hoofde van de effectendienstverlening terstond en zonder opzegging, ingebrekestelling of andere formaliteit een einde nemen, indien de Klant: - failliet wordt verklaard, surséance van betaling aanvraagt of een wettelijke schuldsaneringsregeling op de Klant van toepassing wordt verklaard; - overlijdt, indien de Klant een natuurlijk persoon is; - wordt ontbonden of opgeheven, indien de Klant een rechtspersoon is. d In afwijking van het gesteld sub b van dit artikel is de Bank bevoegd de relatie uit hoofde van de effectendienstverlening terstond en zonder opzegging, ingebrekestelling of andere formaliteit een einde nemen, indien de Klant: - onder curatele wordt gesteld dan wel diens vermogen onder bewind wordt gesteld; - naar het oordeel van de Bank diens verplichtingen jegens de Bank niet nakomt. e Behoudens voor zover de Klant en de Bank schriftelijk anders overeenkomen, zullen transacties in Effecten welke op de datum van de beëindiging van de relatie uit hoofde van de effectendienstverlening nog niet zijn afgewikkeld, door de Bank zoveel mogelijk overeenkomstig deze Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 worden afgewikkeld. Gedurende de afwikkeling zal het bepaalde in deze Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 onverkort van toepassing blijven. f De Bank is bevoegd om een Effectenrekening waarop gedurende een periode langer dan één kalenderjaar geen tegoed wordt aangehouden op te heffen, nadat de Bank de Klant daarover schriftelijk heeft geïnformeerd en de Klant niet binnen een periode van drie maanden aan de Bank kenbaar heeft gemaakt daartegen bezwaar te hebben.

39

Algemene Bankvoorwaarden Voor zover daarvan in deze Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 niet is afgeweken, zijn op de effectendienstverlening ook de Algemene Bankvoorwaarden van toepassing.

40

Fusie De Bank en de Bewaarnemer zijn bevoegd om in geval van fusie of bij overdracht van (een gedeelte van) hun activiteiten aan een derde, de rechtsverhouding waarin de Bank tot de Klant staat over te dragen aan de derde die de activiteiten van de Bank respectievelijk de Bewaarnemer voortzet.

41

Wijziging van deze algemene voorwaarden a De Bank is bevoegd om deze Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 te wijzigen. De Bank zal de Klant ten minste dertig dagen voor de inwerkingtreding van zodanige wijziging mededeling doen. b Het bepaalde in artikel 6 is niet voor wijziging vatbaar.

42

Woonplaats De Klant, die niet zijn feitelijke woonplaats heeft in een gemeente in Nederland, wordt geacht woonplaats te hebben gekozen ten kantore van de Bank, alwaar alle voor hem bestemde stukken, exploiten en dergelijke, door de Bank bezorgd of betekend kunnen worden.

14

Bijzondere Voorwaarden voor beleggingen via de Rabobank in beleggingsinstellingen behorende tot de Robeco Groep 2002

3

Aan- en verkoop Alle aan- en verkopen geschieden, voor zover de limiet dat toelaat, tegen de eerstvolgende openingskoers van het Aandeel op de Euronext Amsterdam Stock Market respectievelijk de door de betreffende Beleggingsinstelling gepubliceerde koers na het tijdstip waarop de opdracht aan de Bank bekend is.

4

Automatische herbelegging a Alle door een Beleggingsinstelling in contanten of in Aandelen uit te keren dividenden en bonussen worden – tenzij anders wordt overeengekomen – op de Effectenrekening bijgeboekt; daarbij worden contante dividenden, onder aftrek van dividendbelasting, omgerekend in Aandelen tegen een door de betreffende Beleggingsinstelling vast te stellen herbeleggingskoers. De bijboeking geschiedt vrij van kosten. b De directie van een Beleggingsinstelling kan evenwel besluiten af te wijken van het bepaalde sub a van dit artikel op zodanige wijze als zij bij haar besluit bekend zal maken.

5

Uitoefening stemrecht De Bank zal zich inspannen dat de Klant die stemrecht wenst uit te oefenen op de hem volgens zijn Effectenrekening toekomende hele Aandelen daartoe in staat zal worden gesteld, mits een verzoek daartoe binnen de in de oproeping tot de betreffende vergadering van aandeelhouders gestelde termijn bij de Bank is ingediend.

6

Machtigingen a De Klant machtigt de Bank om in diens naam op te treden jegens de Beleggingsinstellingen. b De Klant kan opdrachten aangaande de op de Effectenrekening geadministreerde Aandelen uitsluitend richten aan de Bank. De Beleggingsinstellingen handelen uitsluitend volgens de instructies van de Klant die zij door tussenkomst van de Bank ontvangen. c In alle gevallen waarin deze Bijzondere Voorwaarden, de Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 of de Algemene Bankvoorwaarden niet voorzien, is de directie c.q. de beheerder van de betrokken Beleggingsinstelling bevoegd om te beslissen.

7

Stichting Aandelen-Rekeningen Robeco Groep a De Aandelen in de Beleggingsinstellingen worden ten behoeve van de Klant gehouden door de Stichting Aandelen-Rekeningen Robeco Groep. b De Beleggingsinstellingen respectievelijk de Bank zullen er voor zorgdragen dat steeds een zodanig aantal Aandelen door de Stichting Aandelen-Rekeningen Robeco Groep worden gehouden als overeenkomt met het totaal van alle door de Bank geadministreerde vorderingen.

8

Wijziging van deze bijzondere voorwaarden De Bank is bevoegd om deze Bijzondere Voorwaarden voor beleggingen via de Rabobank in beleggingsinstellingen behorende tot de Robeco Groep 2002 te wijzigen. De Bank zal de Klant ten minste dertig dagen voor de inwerkingtreding van zodanige wijziging mededeling doen.

9

Beëindiging Onverminderd het bepaalde in de Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002, is de Bank bevoegd om de werkzaamheden die het administreren van de beleggingen via de Bank in belegginginstellingen behorende tot de Robeco Groep voor een dan wel meerdere Beleggingsinstellingen te beëindigen, nadat de Bank de Klant daarvan voorafgaand schriftelijk in kennis heeft gesteld. De Bank zal in dat geval bevoegd zijn om de vordering in Aandelen om te zetten in een tegoed in de onderliggende aandelen respectievelijk participaties in de betreffende Beleggingsinstelling(en). Een fractie van een Aandeel zal in dat geval, overeenkomstig het bepaalde in artikel 3 van deze bijzondere voorwaarden, worden omgezet in een geldvordering, die zal worden bijgeschreven op de Geldrekening van de Klant.

Namens de beleggingsinstellingen van de Robeco Groep bieden Coöperatieve Centrale Raiffeisen-Boerenleenbank B.A. ('Rabobank Nederland') en/of de bij haar aangesloten banken de mogelijkheid om door het openen van een effectenrekening vorderingen te verkrijgen, luidende in aandelen respectievelijk participaties in beleggingsen/of spaarproducten van de Robeco Groep. Op de daaruit voortvloeiende rechtsverhoudingen zijn de navolgende bijzondere voorwaarden van toepassing. Deze bijzondere voorwaarden zijn een aanvulling op de Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002. Voor zover daarvan in deze bijzondere voorwaarden niet is afgeweken geldt hetgeen bepaald is in de Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002. 1

Definities In deze bijzondere voorwaarden wordt verstaan onder: a Aandelen:

aandelen respectievelijk participaties in een Beleggingsinstelling. b Bank: de Coöperatieve Centrale RaiffeisenBoerenleenbank B.A. ('Rabobank Nederland'), gevestigd te Amsterdam en/of de bij haar aangesloten banken. c Beleggingsde rechtspersoon of het beleggingsfonds van de instelling: Robeco Groep jegens welke de Klant als belegger en/of spaarder een vordering heeft. d Effecten een in de administratie van de Bank op naam van rekening: de Klant aangehouden rekening waarop de Aandelen van de Klant bij de Bank worden aangehouden. e Geldrekening: een daartoe aangewezen rekening op naam van de Klant bij de Bank, ten laste waarvan de Bank de in het kader van de effectendienstverlening door de Klant verschuldigde bedragen kan incasseren en waarop de Bank de aan de Klant toekomende bedragen kan bijschrijven. f Klant: degene of degenen, of bij een vennootschap onder firma of een maatschap, de vennoten of de maten, zowel samen als ieder afzonderlijk, voor wie de Bank een Effectenrekening aanhoudt dan wel effectentransacties verricht. 2

Wijze van deelname a Door het openen van een Effectenrekening bij de Bank kan door de Klant worden deelgenomen in beleggings- en/of spaarproducten van de Robeco Groep. b Naast het bepaalde in deze bijzondere voorwaarden en de Algemene Voorwaarden voor de Effectendienstverlening van de Rabobank 2002 gelden tevens de productvoorwaarden zoals deze door de betreffende Beleggingsinstelling van tijd tot tijd worden vastgesteld. c De Klant kan één van de navolgende vorderingen verkrijgen: i. een rentedragende geldvordering op Roparco N.V.; ii. een vordering in Aandelen op de desbetreffende Beleggingsinstellingen van de Robeco Groep. Deze vordering wordt verantwoord tot in 4 decimalen, waarbij het getal voor de komma een vordering in Aandelen vertegenwoordigt. Het getal achter de komma vertegenwoordigt een vordering in geld, waarvan de waarde wordt bepaald door de koers van de betrokken aandelen op het moment van de realisering van de geldvordering.

15

10

Citeertitel Deze bijzondere voorwaarden kunnen worden aangehaald als: Bijzondere Voorwaarden voor beleggingen via de Rabobank in beleggingsinstellingen behorende tot de Robeco Groep 2002. Deze Bijzondere Voorwaarden voor beleggingen via de Rabobank in beleggingsinstellingen behorende tot de Robeco Groep 2002 zijn voor de Klant bindend met ingang van 1 april 2002. De tekst van de Bijzondere Voorwaarden voor beleggingen via de Rabobank in beleggingsinstellingen behorende tot de Robeco Groep 2002 is op 1 april 2002 gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Utrecht.

13386 sep-2005