ALGEMEEN DEEL VAN HET PROGRAMMA VAN TOETSING EN AFSLUITING
Mavo cursus 2015-2016
Inhoud Algemeen deel voor M3 en M4 Inleiding Het Examen Het Examendossier Het PTA Het Sectorwerkstuk Slaag- zakregeling Herkansingen Overgangsnormen Te laat Niet gemaakt werk Vrijstellingen Tekst PTA en examenreglement Belangrijke data examenjaar Examenrooster CE Toegestane hulpmiddelen bij examens
ALGEMEEN DEEL van het PTA 2015-2016 Mavo
2 2 2 3 3 3 4 4 4 4 4 5 7 7 8
1
Inleiding Vanaf het schooljaar 2005-2006 gebruiken we op de locatie Heerde de naam ‘MAVO’ weer. Voor het MAVO gelden de examenbepalingen en de onderwijsprogramma’s die zijn bestemd voor de theoretische leerweg van het VMBO. In het Plan van Toetsing en Afsluiting wordt een aantal zaken beschreven, waar je in de loop van het derde en vierde leerjaar van het MAVO mee te maken krijgt en die voor jou erg belangrijk zijn. Dit PTA gaat over het vierde leerjaar. In het eerste deel van het PTA krijg je informatie over onderwerpen als: de opbouw van het examenjaar, de regels voor slagen en zakken, de herkansingsregeling, het examendossier, het verband tussen het PTA en het examendossier en het sectorwerkstuk. In het afzonderlijke tweede deel wordt per vak beschreven welke toetsen en opdrachten je moet doen, hoe zwaar ze tellen, enzovoorts. Sommige vakken beginnen al in leerjaar 3 met het schoolexamen. De cijfers die je haalt neem je mee naar leerjaar 4 en ze tellen mee voor je eindexamen. Voor de andere vakken begint het schoolexamen echter pas in leerjaar 4. Dit PTA en het Examenreglement (krijg je in klas 4) horen bij elkaar en vullen elkaar aan. Zorg er dus voor dat je ze bij elkaar houdt. Op het MAVO bestaat het totale onderwijspakket uit de volgende vaste onderdelen: • een gemeenschappelijk deel • een sectordeel • een vrij deel Het gemeenschappelijk deel is voor alle leerlingen hetzelfde, ongeacht hun sectorkeuze. Naast het gemeenschappelijk deel staat het sectordeel, een samenhangend geheel van vakken die specifiek zijn voor de betreffende sector. Het vrije deel beslaat de rest van de studietijd. In dit vrije deel kun je zelf een aantal keuzes maken. Het Examen Het examen valt uiteen in een landelijk centraal examen (CE) en een deel dat de school organiseert, het zogenaamde schoolexamen (SE). Niet alle vakken kennen zowel een SE als een CE. De bijlage geeft een volledig overzicht per vak. Een aantal vakken uit het gemeenschappelijk deel wordt niet in het laatste schooljaar afgesloten, maar eerder. Je hebt voor deze vakken dus uitsluitend een SE-afsluiting. Het centraal (landelijk) examen vindt wel volledig in het laatste schooljaar plaats. Je moet alle onderdelen van het schoolexamen hebben afgerond, voordat je aan het centraal examen mag deelnemen. Bij de vakken met een centraal examen bepaalt het schoolexamen de ene helft van het uiteindelijke examencijfer en het centraal examen de andere helft. Het Examendossier Alle resultaten en activiteiten van het schoolexamen worden samengevoegd tot een zogenaamd examendossier. Sommige beoordelingen die je krijgt in de loop van 3 en 4 Mavo maken deel uit van je examendossier. Dat betekent dat je het eindcijfer dan heel geleidelijk opbouwt: het cijfer dat je bijvoorbeeld in januari in klas 3 haalt, kan al meetellen voor het eindcijfer van je examen 4 Mavo.
ALGEMEEN DEEL van het PTA 2015-2016 Mavo
2
Het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA): toetsen, praktische opdrachten, handelingsdeel Aan het begin van elk jaar krijg je een Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA). Daarin staat voor elk vak precies wat je dat jaar moet doen voor het SE, welke toetsen en opdrachten er zijn en hoe ze meetellen voor het eindcijfer Schoolexamen. Het PTA in de voorexamenklassen geeft (onder voorbehoud) een totaal overzicht van elk vak. Een toets bestaat uit een aantal open en/of gesloten vragen en wordt altijd beoordeeld met een cijfer. Ook een praktische opdracht wordt beoordeeld met een cijfer. De cijfers van enkele kleine opdrachten kunnen worden gecombineerd tot één opdrachtcijfer. Onderdelen die niet met een cijfer worden afgesloten, horen bij het zogenaamde handelingsdeel. Opdrachten van het handelingsdeel moeten naar behoren zijn afgerond. Is dit niet het geval, dan moet de opdracht overgedaan worden tot deze naar het oordeel van je docent wel naar behoren is vervuld. In het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) staat voor elk vak bij elke SE-toets hoe zwaar de toets meetelt bij de berekening van het SE-cijfer. De beschrijving van de toetsen in het PTA houdt in, dat de verwijzing naar een specifiek hoofdstuk of deel van de methode, ook de bijbehorende aantekeningen of uitgereikt materiaal omvat. Het sectorwerkstuk Het profielwerkstuk is een uitgebreide praktische opdracht, waarbij minimaal één “groot” vak uit de sectorvakken is betrokken. Je maakt dit SWS in principe samen met een medeleerling. In de eerste periode van de examenklas krijg je een uitgebreide instructie over het maken van het sectorwerkstuk. Fraude bij het maken van een SWS (zoals het geheel of gedeeltelijk overnemen van bestaande teksten) kan ernstige gevolgen hebben (zie ook het examenreglement). In de eerdergenoemde instructie SWS staan alle relevante regels en data genoemd. Slaag-/zakregeling De kandidaat die het eindexamen van een leerweg in het vmbo heeft afgelegd, is geslaagd indien: a.het rekenkundig gemiddelde van zijn bij het centraal examen behaalde cijfers ten minste 5,5 is b.hij voor: 1°.de rekentoets als eindcijfer 5 of meer heeft behaald en voor het vak Nederlandse taal als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; of voor 2°.de rekentoets als eindcijfer 6 of meer heeft behaald en voor het vak Nederlandse taal als eindcijfer 5 of meer heeft behaald; c.hij onverminderd onderdeel b: 1°.voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 of meer en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer heeft behaald; 2°.voor één van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 4 en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer waarvan ten minste één 7 of meer heeft behaald; of 3°.voor twee van zijn vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 5 heeft behaald en voor de overige vakken waarvoor een eindcijfer is vastgesteld, als eindcijfer 6 of meer waarvan ten minste één 7 of meer heeft behaald; d.hij voor de vakken lichamelijke opvoeding en het kunstvak uit het gemeenschappelijk deel de kwalificatie «voldoende» of «goed» heeft behaald; en e.als het een eindexamen gemengde of theoretische leerweg betreft: hij voor het sectorwerkstuk de kwalificatie «voldoende» of «goed» heeft behaald.
ALGEMEEN DEEL van het PTA 2015-2016 Mavo
3
Herkansingen van SE-onderdelen Na elke SE periode heeft een leerling uit M4 de mogelijkheid om één SE onderdeel uit die periode te herkansen. De leerling mag zelf kiezen voor welk vak hij/zij deze herkansing doet, mits het onderdeel minimaal een waarde heeft van 10% van het totale SE-cijfer van dat vak. Practica kennen geen herkansingsmogelijkheid. In het geval van een schriftelijke herkansing vindt deze plaats op de aangegeven data. Betreft het een mondelinge herkansing, dan vindt deze herkansing plaats na overleg met de docent. Een leerling moet een week voor de herkansing aangeven of hij/zij een vak wil herkansen en welk vak hij/zij wil herkansen. Aanmelden voor een herkansing gebeurt digitaal. Elke leerling is zelf verantwoordelijk voor een tijdige aanmelding. Niet tijdig aangemeld betekent geen recht op een herkansing. Van de SE toetsen die in M3 worden afgenomen, mogen in de laatste schoolweek van het betreffende leerjaar twee toetsen worden herkanst. Deze herkansing beïnvloedt het overgangscijfer niet, maar kan het gemiddeld examencijfer van dat vak wel veranderen. Overgangsnormen klas M3 De overgangsnormen worden voor 1 november 2015 op de site geplaatst. Te laat of afwezig bij SE toetsen Als je meer dan 30 minuten te laat bent bij een toets, dan word je in het algemeen niet meer toegelaten. De eindtijd blijft voor alle leerlingen hetzelfde. Ben je meer dan een half uur te laat, dan word je direct doorverwezen naar je afdelingsleider. In dat geval en bij ongeoorloofde afwezigheid ben je verplicht de herkansing voor dat vak te gebruiken. De absentie wordt verwerkt in de verzuimadministratie.
Niet gemaakt/ingeleverd werk (niet SE) Aan niet-gemaakte schriftelijke en mondelinge toetsen of niet-ingeleverd werk wordt het cijfer 1 toegekend. Leerlingen zijn zelf verantwoordelijk voor het maken van eventuele nieuwe afspraken. De afdelingsleider bepaalt de manier waarop het uiteindelijke cijfer wordt bepaald. Ook hier wordt de absentie verwerkt in de verzuimadministratie.
Vrijstellingen Wanneer je M4 doubleert, doe je in principe alle vakken opnieuw en vervallen alle cijfers. Voor het sectorwerkstuk gelden andere afspraken. Wanneer SWS met een goed is afgesloten. hoeft dit niet opnieuw gemaakt te worden in de te doubleren klas.
ALGEMEEN DEEL van het PTA 2015-2016 Mavo
4
Tekst PTA en Examenreglement De volledige tekst van alle vak PTA’s (planning van alle toetsen) en het examenreglement vind je achter de inlog op de website. Je gaat na het inloggen naar leerlingen, dan naar je afdeling en daar vind je de bedoelde documenten. De officiële tekst uit het examenreglement voor de regeling van het SE. De complete tekst van het examenreglement is beschikbaar op de website van de school Hoofdstuk 2 – Schoolexamen 2.1 Algemeen 2.1.1 Een docent kan een kandidaat de gelegenheid geven een onderdeel van het SE zoals een mondelinge toets af te leggen vóór een bepaalde SE-periode. Een kandidaat kan van dat aanbod gebruik maken. Er is in deze geen sprake van ‘’verplichting’’ of ‘’recht’’. 2.1.2 Deelname aan het CE is pas mogelijk, als zowel de becijferde als niet-becijferde onderdelen van alle vakken zijn afgerond. Het hele handelingsdeel moet zijn afgevinkt en het kunstvak uit het gemeenschappelijk deel en de vakken CKV en LO in het gemeenschappelijk deel moeten zijn beoordeeld als voldoende of goed. 2.1.3 Wanneer een leerling een toets gemaakt heeft, is het vastgestelde resultaat definitief, behoudens het recht op herkansing. 2.1.4 Wanneer een leerling tijdens het maken van een toets onwel wordt, kan een time-uot worden aangeboden ter beoordeling van de afdelingsleider of diens vervanger. dan wordt een time-out aangeboden. Kan een leerling de toets niet afmaken dan wordt hij voor dat vak verwezen naar de herkansing. 2.2 Gang van zaken 2.2.1 De kandidaten dienen bij het SE minstens 5 minuten voor de aanvang van de zitting aanwezig te zijn in het examenlokaal. 2.2.2 Een kandidaat die te laat komt, mag tot uiterlijk 30 minuten na aanvang van de zitting worden toegelaten. Hij levert zijn werk echter gelijktijdig in met de andere kandidaten. 2.2.3 Tenzij anders vermeld moet het examenwerk met een blauw of zwart schrijvende pen of balpen worden gemaakt. Er wordt slechts geschreven op door de school verstrekt papier. Het gebruik van correctielak is niet toegestaan. 2.2.4 De school stelt Binas, Biodata of atlassen voor de betreffende vakken beschikbaar tijdens het schoolexamen. Woordenboeken en rekenmachines - voor zover het gebruik daarvan is toegestaan - worden door de kandidaat zelf meegenomen. In het PTA is een lijst met per vak toegestane hulpmiddelen opgenomen. 2.3 Verhindering 2.3.1 Als een kandidaat door ziekte of buitengewone omstandigheden dan wel overmacht niet in staat is aan een onderdeel van het SE deel te nemen, moet dat vóór de aanvang van de SE-zitting aan de afdelingsleider worden gemeld. 2.3.2. Zodra een kandidaat die door ziekte of anderszins een onderdeel van het SE heeft verzuimd weer op school komt, dient hij/zij een verklaring - bij minderjarigheid getekend door ouders/verzorgers in te leveren bij de afdelingsleider. In deze verklaring moet zijn vermeld: de reden van het verzuim, de bijzondere omstandigheden of - bij ziekte - de aard van de ziekteverschijnselen en zo mogelijk de naam en het adres van de geraadpleegde arts. 2.3.3. Een kandidaat die in gebreke blijft bovengenoemde verklaring in te leveren, wordt aangemerkt als ongeoorloofd afwezig te zijn geweest. 2.3.4 Indien een kandidaat om een geldige reden - ter beoordeling van de afdelingsleider - is verhinderd bij een of meer toetsen aanwezig te zijn, wordt hem op een later tijdstip gelegenheid gegeven deze gemiste toets in te halen overeenkomstig wat is vastgelegd in het Algemeen deel van het PTA. 2.3.5 Ongeoorloofd verzuim bij een onderdeel van het SE kan leiden tot uitsluiting van verdere deelname aan het SE, zulks ter beoordeling van de locatiedirecteur, nadat de kandidaat gehoord is. In een dergelijk geval wordt de procedure gevolgd zoals beschreven in 1.3.3.
ALGEMEEN DEEL van het PTA 2015-2016 Mavo
5
2.4 Beoordeling 2.4.1 Elk onderdeel van het SE wordt beoordeeld door de examinator; als een gecommitteerde aanwezig is, dan wordt het onderzoek beoordeeld in onderling overleg tussen examinator en gecommitteerde. De examinator drukt zijn oordeel over een toets of praktische opdracht van een kandidaat uit in een score uit de schaal lopende van 1,0 tot en met 10,0, afgerond op 1 decimaal. 2.4.2 De examinator deelt de kandidaten de beoordeling mee. 2.4.3 De examinator geeft de kandidaten gelegenheid tot inzage en bespreking van de gemaakte toets of praktische opdracht. 2.4.4 Bijzondere omstandigheden kunnen examencommissie en examinator in gezamenlijk overleg doen besluiten tot herhaling van een toets. Hierbij wordt betrokkenen tevoren meegedeeld welk gewicht aan een cijfer dat bij de nieuwe toets wordt behaald, wordt toegekend. 2.4.5 De berekening van het eindcijfer van het SE is per vak vastgelegd in het PTA. Het eindcijfer voor het SE wordt afgerond op één decimaal. 2.4.6 De examinator levert de eindcijfers voor het SE voor een vastgestelde datum in bij de locatiedirecteur. 2.4.7 De kandidaat ontvangt schriftelijk zijn eindcijfers van het SE en controleert deze, voordat zij naar DUO worden verzonden en het CE begint. Hij moet bij fouten op de dag van ontvangst reclameren.
ALGEMEEN DEEL van het PTA 2015-2016 Mavo
6
Belangrijke data examenjaar Mavo Eerste toetsweek vanaf Herkansingen SE eerste periode Tweede toetsweek vanaf Herkansingen SE tweede periode Derde toetsweek vanaf Herkansingen SE derde periode Controle eindcijfers SE Proefexamens CE 1ste tijdvak vanaf Uitslag examens CE 2de tijdvak vanaf Uitslag 2de tijdvak Diploma-uitreiking
maandag 2 november 2015 woensdag 25 november 2015 maandag 18 januari 2016 donderdag 11 februari 2016 maandag 21 maart 2016 donderdag 14 april 2016 woensdag 20 april 2016 maandag 9 mei en dinsdag 10 mei 2016 dinsdag 17 mei 2016 donderdag 16 juni 2016 dinsdag 21 juni 2016 vrijdag 1 juli 2016 woensdag 6 juli 2016
Examenrooster VMBO GL/TL, 1e tijdvak 2016 Datum
Tijd
Vak
Di 17 mei
9.00-11.00
Beeldende vakken tekenen
13.30-15.30
Nederlands
09.00-11.00
geschiedenis
13.30-15.30
Engels
9.00-11.00
Duits
13.30-15.30
wiskunde
Vr 20 mei
13.30-15.30
economie
Ma 23 mei
9.00-11.00
aardrijkskunde
13.30-15.30
nask 1
Di 24 mei
13.30-15.30
biologie
Do 26 mei
13.30-15.30
nask 2
Wo 18 mei
Do 19 mei
ALGEMEEN DEEL van het PTA 2015-2016 Mavo
7
Toegestane hulpmiddelen bij de examens VMBO 2016 Bij alle vakken het basispakket: Het standaard basispakket bij alle centrale examens bevat: - schrijfmateriaal inclusief millimeterpapier - tekenpotlood - blauw en rood kleurpotlood - liniaal met millimeterverdeling - passer - geometrische driehoek - vlakgum - elektronisch rekenapparaat (zie 3.) NB Bij SE toetsen kan het gebruik van genoemde hulpmiddelen niet zijn toegestaan gezien de specifieke aard van de toets. In dat geval wordt dit door de docent expliciet aangegeven. Daarnaast: 1. woordenboek Nederlands Een eendelig verklarend woordenboek Nederlands is toegestaan bij alle examens van het CE. In plaats van het eendelig woordenboek Nederlands mag ook gebruik gemaakt worden van een woordenboek van Nederlands naar een vreemde taal (bijvoorbeeld naar de thuistaal van de kandidaat). Een digitaal woordenboek is niet toegestaan. 2. woordenboek bij de moderne vreemde talen Bij de moderne vreemde talen is een woordenboek naar én een woordenboek vanuit de moderne vreemde taal toegestaan, in één band of in twee afzonderlijke delen. Een woordenboek naar de vreemde taal is zinvol bij centrale examens die een onderdeel schrijfvaardigheid bevatten: GL/TL Engels. Een digitaal woordenboek is niet toegestaan 3. rekenmachine Bij wiskunde GL/TL, nask 1 GL/TL en nask 2 GL/TL moet de rekenmachine naast de grondbewerkingen tevens beschikken over toetsen voor pi, x tot de ye macht, x kwadraat, 1/x en sin/cos/tan in graden (en hun inversen). Bij de overige vakken zijn de grondbewerkingen optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen voldoende. Meer mogelijkheden mag, maar: de rekenmachine mag niet één of meer van de volgende eigenschappen hebben: lichtnetaansluiting tijdens het examen, opladen tijdens het examen, schrijfrol, alarm of ander geluid, alfanumeriek (letters op scherm)*, grafieken weergeven, zend- of ontvanginstallatie. 4. informatieboek bij nask 1 en nask 2 Bij het centraal examen nask 1 in alle leerwegen en nask 2 in de gemengde en theoretische leerweg heeft de kandidaat op het centraal examen informatiemateriaal nodig. Goedgekeurd zijn: GL/TL: BINAS vmbo-kgt, informatieboek voor nask 1 en nask 2 (ISBN 978.90.01.80069.7 ) 2e editie van BINAS
ALGEMEEN DEEL van het PTA 2015-2016 Mavo
8