ALEPH Weekoverzicht n 151 (Kersteditie)

ALEPH Weekoverzicht n° 151 (Kersteditie)

In de kijker: * Ministry of Food * Prikkeltjes * Het kind van onze dromen * Verdriet toelaten * Welbevinden * Zoethoudertje * Woudbewaking * Ware dierenvrienden * Wij willen wei * Troep * Even stilstaan Aan alle trouwe Aleph-lezers: mijn allerbeste wensen voor een vredige kerst en een harmonieuze overgang naar een nieuw jaar – alweer een uitdaging met hernieuwde 'hoop op...' Om in de sfeer te blijven, dit keer grotendeels ruimte voor positieve nieuwsfeitjes, hartverwarmende initiatieven en verheugende resultaten, dankzij de inzet van velen die hun best doen om een gezonde wereld voor onze (klein)kinderen achter te laten.

Ministry of Food

Na een succesvolle start in Groot-Brittannië (sinds 2008), ging Jamie Oliver vorig jaar met zijn campagne 'Jamie's Ministry of Food' naar Australië. Jamie's Ministry of Food bestaat uit een 10-weken durend programma dat in verschillende centra en met ondersteuning van een mobiele keuken aangeboden wordt. Onderzoek, gepubliceerd in BMC Public Health, laat zien dat de goede resultaten (niet alleen een verschil in houding ten opzichte van gezond eten, maar ook in gedrag bij het kopen van gezond voedsel) tot langer dan 6 maanden na afronding van het programma nog voortbestaan. Pagina 1 van 8

In Jamie's Ministry of Food worden mensen aangespoord om hun kookvaardigheden te ontwikkelen zodat ze snel en gemakkelijk eenvoudig, vers en gezond eten konden maken. Het programma is gebaseerd op een Brits initiatief uit de Tweede Wereldoorlog. Toen leerde de overheid mensen hoe ze zich verstandig konden voeden met de beschikbare rantsoenen. Het programma werd gevolgd en geëvalueerd door wetenschappers van de Deakin University en de universiteit van Melbourne. Opvallendste resultaat: in de loop van het programma gingen de deelnemers minder geld uit geven aan fastfood. Daar stond tegenover dat ze gedurende het programma juist meer geld gingen besteden aan groenten en fruit, terwijl hun totale uitgavenpatroon niet wijzigde. Ook nam de kennis van de deelnemers over gezond eten (met betrekking tot suiker en zoutinname) toe in vergelijking met een controlegroep. De onderzoekers constateerden behalve een verandering in houding ook een toename van het zelfvertrouwen bij het koken en in sociaal gedrag. Er werd vaker samen aan tafel gegeten, hetgeen geassocieerd wordt met verbeterde gezinsverhoudingen. Ook betrokken sommige deelnemers hun kinderen meer bij het koken en gaat veelal gepaard met het eten van meer groenten en fruit. Hoofdonderzoeker Jessica Herbert (Deakin University) stelt dat de meeste verbeteringen ook een half jaar na afloop van het programma nog stand hielden. http://www.foodlog.nl/short-news/detail/jamies-food-ministry-laat-aussies-gezonder-eten-en-doen/

Prikkeltjes

* Voortvarend: De Commissie Vaccinaties is opgericht om de minister van VWS advies te kunnen geven over vaccinaties in het gehele spectrum van zorg: van zorg voor eigen rekening van individu of bedrijf, via collectief te financieren essentiële zorg tot en met de publieke vaccinatieprogramma’s. Voor die brede advisering gaat de Gezondheidsraad samenwerken met het Zorginstituut Nederland. Als eerste en met spoed heeft de commissie de advisering ter hand genomen over doel en strategie van vaccinatie tegen kinkhoest. De adviesvraag daarover wordt binnenkort verwacht. De commissie ging voortvarend van slag: al tijdens de installatievergadering besprak de commissie de startnotitie en een eerste conceptadvies over dit onderwerp. http://www.gr.nl/nl/nieuws/installatie-vaste-commissie-vaccinaties

* Werkgroep 'veilig naaldsysteem': Sinds 1 januari 2012 is de nieuwe Europese richtlijn over het gebruik van veilige naaldsystemen in het Arbeidsomstandighedenbesluit van kracht geworden. Een veilig naaldsysteem heeft een ingebouwd beschermingsmechanisme ter voorkoming van letsels veroorzaakt door de naald. De Europese richtlijn en het Arbeidsomstandighedenbesluit gelden ook voor de vaccinaties van het Rijksvaccinatieprogramma. De werkgroep 'veilige naaldsystemen', grotendeels bestaande uit deelnemers van het Landelijk RVP-overleg, heeft geadviseerd over de consequenties voor het RVP. Per 1 januari 2015 wordt het neventarief voor het vaccineren verhoogd om de extra kosten van EUR 0,08 per spuit te dekken. http://www.rivm.nl/nieuwsbrieven/NBR0-it-0058.nsf/Laatste%20nieuws?OpenForm

Pagina 2 van 8

Het kind van onze dromen

Hoe we kijken naar kinderen zegt alles over onszelf. Hét kind bestaat niet. En toch worden we elke keer opnieuw aangetrokken door de idee van het gemiddelde kind. Statistieken, percentielen, ontwikkelingsschema's ... het zijn de instrumenten bij uitstek waarmee we kinderen vandaag in kaart brengen. Interessanter dan te focussen op het gemiddelde, is om aandacht te besteden aan de veelheid aan beelden van kinderen die er vandaag bestaan. Kinderen vereenzelvigen we met de natuur, kinderen zijn 'gevaarlijk jong', ze consumeren, en vallen samen met een steeds breder arsenaal aan labels. Dit lijken we echter vooral te doen om onszelf als volwassene een spiegel voor te houden. Hoe verhouden wij ons tot de verschillende beelden van kinderen die er bestaan? En ook: wat zegt dat over onszelf? Het kind van onze dromen bestaat niet uit uitgesponnen, langdradige essays. Via korte 'spiegels' en opvallend beeldmateriaal schetst Bruno Vanobbergen een beeld van de diversiteit in de manieren waarop onze samenleving naar kinderen kijkt. Bruno Vanobbergen is Doctor in de Pedagogische Wetenschappen. In zijn spreken en schrijven bouwt hij verder op zijn ervaringen als onderzoeker en gastdocent aan de Universiteit Gent en als Vlaams kinderrechtencommissaris (sedert 2009). Voor zowel nationale als internationale tijdschriften schrijft hij bijdragen over kinderrechten en over de geschiedenis van het kindzijn. Het Kinderrechtencommissariaat werd opgericht door het Vlaams Parlement in 1997. Bedoeling was het publiek vertrouwd te maken met het internationaal verdrag van de kinderrechten, alsook het toezicht op de naleving. http://www.kinderrechtencommissariaat.be/actueel/het-kind-van-onze-dromen

Verdriet toelaten

Het gebruik van antidepressiva, slaapmiddelen en kalmeringspillen in woonzorgcentra afbouwen: het kan. Dat bewees een verbeteringsproject in een Gents woonzorgcentrum waar de Universiteit Gent aan meewerkte. Uit onderzoek van de vakgroep Farmacologie, UGent, bleek dat 30 procent van de bejaarden in woonzorgcentra geneesmiddelen voorgeschreven krijgen om hun angsten en agressie te onderdrukken. Psychofarmaca zijn geneesmiddelen die inwerken op het psychisch welzijn, zoals antidepressiva, slaapmiddelen en kalmeringspillen. Ze maken bejaarden suffer en minder alert. En dat verlaagt niet alleen hun levenskwaliteit, het verhoogt ook het risico op vallen. In het woonzorgcentrum Leiehome in Drongen startte vorig jaar een project om dit soort geneesmiddelen efficiënter en effectiever in te zetten. “Heel wat ouderen hebben verdriet door verlieservaringen, bijvoorbeeld van een partner, familieleden of een vertrouwde omgeving. Maar verdriet is geen depressie. Soms moet je verdriet toelaten in plaats van het te behandelen met antidepressiva,” aldus Dirk De Meester, hoofd zorgverlening van woonzorgcentrum Leiehome. Pagina 3 van 8

Ook op andere vlakken bleek medicatie niet altijd nodig. Dirk De Meester: “Slaapmedicatie konden we afbouwen door meer aandacht te besteden aan een goede slaaphygiëne, waardoor onze bewoners een beter slaappatroon ontwikkelden. Ook moeilijk hanteerbaar gedrag zoals roepen of ronddwalen moet niet altijd met geneesmiddelen behandeld worden.” http://www.ugent.be/nl/actueel/persberichten/minder-medicatie-in-woonzorgcentra

Welbevinden

De definitie die de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) hanteert voor gezondheid is verouderd: gezondheid als toestand van 'compleet welbevinden'. Volgens die opvatting zou praktisch iedereen een patiënt zijn die doorlopend behandeling nodig heeft, stelt Machteld Huber van het Louis Bolk Instituut uit Driebergen. Zij ontwikkelde samen met de Gezondheidsraad en ZonMw een nieuw, dynamisch concept 'gezondheid', dat veerkracht en zelfredzaamheid van mensen als uitgangspunt neemt. Instanties als GGD Nederland zien het nieuwe concept als kader voor herinrichting van de preventieve zorg. "Gezondheid als het vermogen zich aan te passen en een eigen regie te voeren, in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven", zo luidt het nieuwe concept. Huber: "Het verschil met de WHO-definitie is dat in dit concept de potentie benadrukt wordt om gezond te zijn of te worden, zelfs wanneer er sprake is van ziekte. Daarbij zijn persoonlijke groei en ontwikkeling en het vervullen van persoonlijke doelen in het leven net zo belangrijk. In de afgelopen twee jaar toetste Huber het concept bij patiënten, behandelaren en beleidsmakers, dat positief werd ontvangen. Om het concept te operationaliseren, introduceerde ze het begrip 'positieve gezondheid', bestaande uit zes dimensies waaraan je gezondheid kunt aflezen: lichamelijke functies, mentale functies en beleving, de spirituele/existentiële dimensie, kwaliteit van leven, sociaal-maatschappelijke participatie en dagelijks functioneren. Inmiddels is een aantal organisaties voor zorg en publieke gezondheid gestart met het implementeren van het begrip 'positieve gezondheid'. GGD Nederland wil het begrip onder andere integreren in de Nationale Volksgezondheidsmonitor, alsmede in praktijkinterventies. Veel regionale GGD's hebben positieve gezondheid opgenomen in hun beleidsplannen. Verschillende andere organisaties volgen. http://www.biojournaal.nl/artikel/17651/Machteld-Huber-promoveert-op-nieuw-conceptgezondheid

Zoethoudertje

Het bestuur van de Stichting Reclame Code (SRC) heeft dinsdag 16 december besloten dat er beperkingen komen voor voedingsmiddelenreclame gericht op kinderen tot en met 12 jaar (was 7 jaar). Voor bepaalde producten mag geen reclame meer worden gemaakt gericht op deze doelgroep. De aanpassing van de Reclamecode voor Voedingsmiddelen lijkt een vooruitgang, maar door alle uitzonderingsbepalingen in de code zullen kinderen nog steeds Pagina 4 van 8

veelvuldig worden blootgesteld aan marketing voor ongezonde levensmiddelen, constateert de Consumentenbond. De Consumentenbond gaat zijn bezwaren voorleggen aan staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid). De Consumentenbond zit in het bestuur van de SRC, maar heeft geen vetorecht, waardoor de nieuwe code toch is aangenomen. Bart Combée, directeur Consumentenbond: 'Met de nieuwe code probeert de levensmiddelenindustrie goede sier te maken, maar uiteindelijk is het weinig meer dan een zoethoudertje. Er mag bijvoorbeeld geen voedingsmiddelenreclame meer worden gemaakt, gericht op kinderen tot en met 12 jaar. Maar verpakkingen en winkelschappen zijn hiervan uitgezonderd. Een kinderidool mag dus nog steeds op een levensgroot display in de winkel ongezonde producten promoten. Dat is onbegrijpelijk.' 'De Consumentenbond pleit samen met de Hartstichting al sinds 2006 voor een stop op kidsmarketing voor ongezonde voedingsmiddelen. Al eerder is gebleken dat de levensmiddelenindustrie onvoldoende zelfregulerend vermogen heeft voor een adequate reductie van ongezonde kinderreclame. En nu blijkt wederom dat je de bescherming van kinderen niet kunt overlaten aan de industrie, die heeft hele andere belangen. Wij zullen daarom nogmaals bij de politiek aandringen op wettelijke maatregelen, de overheid moet snel en daadkrachtig ingrijpen.' http://www.consumentenbond.nl/actueel/nieuws/2014/nieuwe-reclamecode-voedingsmiddelen-iszoethoudertje

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Woudbewaking

Afgedankte smartphones kunnen een tweede leven krijgen als beveiligingssensor tegen illegale kap in regenwouden. De milieu-organisatie Rainforst Connection is een crowdfundingscampagne begonnen om android smartphones om te kunnen bouwen tot detectors die het geluid van kettingzagen en jagers kunnen opvangen. 70% van het regenwoud wordt illegaal gekapt. De detectoren zijn dus hard nodig. De detectoren worden gebouwd met de onderdelen van smartphones. Ook worden overgebleven stukken zonnecellen gebruikt om de elektronica van stroom te voorzien. Zo is de detector meteen ook een mooie oplossing om elektronica die anders in het afval terecht zou komen te “upcyclen” en een tweede leven te geven. Elk apparaat kan een kettingzaag horen op een kilometer afstand. En als er actie wordt ondernomen om de kap tegen te gaan, kan elk apparaat 15.000 ton CO2 uitstoot voorkomen, gelijk aan 3.000 auto’s minder op de weg. Het gebied dat elk apparaat beschermt, huist meer dan 1.000 verschillende soorten dieren en planten. De detectoren worden hoog in de boom gehangen, zodat stropers en illegale houthakkers de apparaten niet kunnen zien.

Pagina 5 van 8

http://www.hetkanwel.net/2014/06/30/afgedankte-smartphones-beschermen-regenwoud-tegenillegale-kap/

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ware dierenvrienden

De directie van Ahoy (Rotterdam) heeft ondanks alle protest besloten toch een act met wilde dieren te boeken voor haar kerstcircus. Vorig jaar werden olifanten en zeeleeuwen ingezet. Dit jaar zijn leeuwen de klos. Volgens Ahoy wordt er voor een goed verblijf van de dieren gezorgd, maar daarmee laat de directie vooral weten absoluut geen kennis genomen te hebben van de welzijnsproblemen met betrekking tot wilde dieren in het circus. In 2008 deed de WUR hier onderzoek naar en de uitkomsten waren ronduit schokkend. Het wordt alleen maar duidelijker dat het volstrekt onmogelijk is dat wilde dieren zoals leeuwen hun natuurlijke gedrag kunnen vertonen tijdens een circusleven en dat levert de dieren enorm veel stress op. Daar moet een einde aan komen! Begin september stuurden vierentwintig gemeenten daarom ook een brandbrief aan staatssecretaris Sharon Dijksma van Economische Zaken. Hierin riepen de portefeuillehouders Dierenwelzijn haar op om haast te maken met het wettelijke verbod op wilde dieren in circussen. Vanaf volgend jaar september is er een verbod op wilde dieren in het circus. Het stadsbestuur van Rotterdam heeft ook al eerder aangegeven ook expliciet bij Ahoy, wilde dieren per direct te willen weren uit het Kerstcircus, maar de directie trekt zich daar niets van aan. PiepVandaag.nl startte in samenwerking met Wilde Dieren de Tent Uit een petitie die inmiddels door bijna 7.000 mensen is getekend. Deze petitie zal aangeboden worden aan de organisator van het kerstcircus. Laten wij met zijn allen tegen de directie van Ahoy zeggen dat wilde dieren in het circus niet meer van deze tijd is. http://www.piepvandaag.nl/geen-kerstcircus-met-wilde-dieren-ahoy/

Wij willen wei

Milieudefensie: Op 1 april 2015 verdwijnt het Europese melkquotum. Vanaf dat moment mogen boeren onbeperkt melk gaan produceren en kan het aantal melkkoeien ongelimiteerd gaan groeien. Die groei vindt vooral plaats in megastallen waarmee de melkveehouderij de problemen in de vee-industrie verder zal verergeren. Dat betekent meer vervuiling, stank, ziektedruk en nog meer mest, terwijl Nederland al jaren een mestoverschot heeft. Wij willen daarom een structurele oplossing. Die zien wij in een kleinere veestapel. Een veestapel die past binnen Nederland. Minder dieren betekent meer ruimte. Als dieren naar buiten kunnen is er meer ruimte om te bewegen. Dat is niet alleen goed voor hun gezondheid, maar ook voor die van mensen. Pagina 6 van 8

Hoe gezonder dieren zijn, hoe minder antibiotica er gebruikt wordt. Dat betekent minder resistentie en minder dierziektes en dat is ook goed voor de gezondheid van mensen. Veel veehouders zijn nu slachtoffer van de toenemende schaalvergroting. Kleinschalige gezinsbedrijven worden in een groeiend tempo verdrongen door megastallen. Boeren zitten in een spagaat tussen steeds hogere kosten en onstabiele, lage opbrengsten. Bij een omschakeling naar kwaliteit hoort een passende veestapel en een eerlijke prijs voor producten van de boer. Wij pleiten voor een omschakeling naar kwaliteitsproducten in plaats van zoveel en zo goedkoop mogelijk produceren. Bron: https://milieudefensie.nl/veestapel

Troep

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) stelde in een onlangs gepubliceerd onderzoek dat energiedrankjes een significant gezondheidsprobleem gaan vormen onder jonge mensen, aangezien de consumptie ervan stijgt. Het orgaan pleit voor het aan banden leggen van de verkoop en marketing van de drankjes en een restrictie van het cafeïnegehalte. Ook de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) heeft zich uitgesproken over dit veel bediscussieerde onderwerp. Kinderartsen komen namelijk steeds vaker kinderen tegen met gezondheidsklachten als gevolg van consumptie van de drankjes. De Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK) pleit daarom net als foodwatch en de WHO voor een leeftijdsgrens voor de verkoop van de drankjes. Volgens de vereniging komen kinderartsen steeds vaker kinderen tegen die gezondheidsklachten krijgen na het drinken van de energiedrankjes. Rolf Pelleboer, voorzitter van de NVK, noemt de drankjes “troep”. foodwatch vindt dat de waarschuwingen voor mogelijke gezondheidsschade zo serieus zijn dat de drankjes niet meer mogen worden verkocht aan jongeren onder 18 jaar. Ook moet de EU maximumconcentraties vaststellen voor de andere werkzame stoffen in energiedrankjes, zoals taurine, glucuronolactone en inosiet. Deze bestaan nu alleen voor cafeïne. Bovendien is het noodzakelijk dat er duidelijke waarschuwingen komen op de verpakkingen van energiedrankjes waarbij verantwoorde porties en gezondheidsrisico’s benoemd worden. http://www.foodwatch.org/nl/onze-campagnes/onderwerpen/energy-drinks/actuelenieuwsberichten/who-en-kinderartsen-pleiten-voor-strengere-regels-energiedrankjes/

Even stilstaan Wekelijks nadenkertje:

Mensen maken zich druk om wat ze zullen eten tussen Kerst en Nieuwjaar, maar... waar ze zich werkelijk druk om zouden moeten maken is wat ze eten tussen Nieuwjaar en Kerst. Pagina 7 van 8

Christmas Hymn in de kijker: https://www.youtube.com/watch?v=PrLoWt2tfqg Kasteel Schoten in het zonnetje: http://www.gezondverstandavonden.nl/page29.html Nieuwsbrief in de kijker: http://issuu.com/purefoodforchildren/docs/purechilddecember_2014 Gezonde boeken in de kijker: http://www.succesboeken.com/ Gezonde lezingen in de kijker: http://www.gezondverstandavonden.nl/page45.html

Voorgaande afleveringen van de Aleph zijn te bekijken op de site www.gezondverstandavonden.nl onder de knop Aleph, of op http://alephinformeert.blogspot.fr Wanneer je de wekelijkse Aleph niet meer wenst te ontvangen, graag een kort mailtje naar [email protected]

"Aleph" staat voor het begin, de oorsprong van alle dingen

Pagina 8 van 8