ALEPH Weekoverzicht n 133

ALEPH Weekoverzicht n° 133

In de kijker: * Ebolala * Prikkeltjes * De tiende hersenzenuw * Allemaal beestjes * Spekken van de kas * Het kind en de zee * Pientere pil * Kwikwater * Ziek van poetsen * Uitgelekt geheim

Ebolala

Hoopgevend: WHO meldde dat er in de loop van 2015 een vaccin op de markt zou kunnen komen. http://www.pharmafield.co.uk/news/2014/08/WHO-Ebola-vaccine-should-beready-for-2015 Valse hoop: "We werken aan een vaccin tegen het ebolavirus, maar het kan nog jaren duren eer dat beschikbaar is. Men moet vermijden valse hoop te creëren." Dat zei Pascal Lizin van de farmaceutische groep GlaxoSmithKline (GSK). "We roepen op tot voorzichtigheid. Ons vaccin is nog altijd in het preklinische stadium. Dat wil zeggen dat het nog niet is getest op mensen", zegt Lizin. Zelfs als de gezondheidsautoriteiten noodmaatregelen activeren, lijkt 2015 onrealistisch. https://www.mediquality.net/nl/web/MediQuality/-/-pas-de-vaccinscontre-ebola-avant-plusieurs-annees-affirme-gsk Levensreddend: van het experimentele middel ZMapp blijkt er slechts een geringe hoeveelheid van 12 doses beschikbaar te zijn (net voldoende om 6 patiënten te behandelen). http://www.bbc.com/news/world-africa-28767695 Pagina 1 van 8

Relativerend: Bijna duizend mensen zijn al gestorven aan de gevolgen van ebola en de epidemie is nog lang niet voorbij. Maar het is uitgesloten dat ook Nederland op grote schaal wordt getroffen, zegt internist-infectioloog Martin Grobusch van het AMC. Sinds mensen na terugkeer uit West-Afrika alsnog ziek werden, wordt gevreesd voor een epidemie in Nederland. Terecht? ‘Nee. Definitief niet. http://medischcontact.artsennet.nl/archief6/Tijdschriftartikel/145987/Ebolaepidemie-in-Nederland-niet-mogelijk.htm

Prikkeltjes

* Het valt wel mee (niet dus): De piek in het aantal meldingen van kinkhoest, waarover GGD’s in Overijssel, Brabant en Utrecht deze dagen berichten, is niet uitzonderlijk en geeft geen aanleiding tot extra maatregelen. Er is voorlopig ook geen sprake van een epidemie, zoals in 2012. Dat het huidige vaccinatieschema tegen kinkhoest niet voldoet, is bekend. Tien jaar geleden werd het cellulaire kinkhoestvaccin vervangen door de a-cellulaire variant. De verwachtingen waren hooggespannen, maar inmiddels weten we dat het a-cellulaire vaccin ook tekortschiet. De Gezondheidsraad zegt het en het blijkt uit de surveillance van het RIVM. Er zijn gesprekken geweest met de industrie. Marina Conyn (RIVM): ‘We hebben de kennis en de mensen, maar er is meer geld nodig.’ (Noot: Inmiddels heeft de GR besloten alles bij het oude te laten en de voorkeur uitgesproken voor het huidige combinatievaccin Infanrix-Hexa). http://medischcontact.artsennet.nl/Actueel/Nieuws/Nieuwsbericht1/146035/Kinkhoestpiek-niet-uitzonderlijk.htm * Rechter houdt voet bij stuk: een Tsjechische rechtbank heeft kort geleden een moeder veroordeeld die haar kind niet wilde laten vaccineren. De uitspraak baseerde zich op het verplichte karakter in dit land en onderstreepte het feit dat een negatieve mening van ouders over mogelijke risico's van vaccinatie, nooit een reden kan/mag zijn om een uitzondering op deze wet te maken. http://www.liberties.eu/en/news/vaccination-czech * HPV-offensief: de volgende vaccinatieronde wordt weer voorbereid. Meisjes van 12-13 jaar krijgen nu een aan hen persoonlijk gerichte oproep/brief van het RIVM. Voor de wet mogen zij zelf beslissen om deze prik(ken) te halen. Paul van Vliet: 'Meisjes van 13 - te groot voor de poppen, te klein voor de kerels - d'r net tussenin', maar ze worden wel door de overheid rijp genoeg geacht om zelf deze (ingrijpende) beslissing te nemen, terwijl hun twijfelende ouders hier vaak nog moeite mee hebben...

De tiende hersenzenuw

De New Scientist meldde dit jaar dat darmbacteriën de manier waarop ons brein werkt kunnen veranderen. En de California Institute of Technology publiceerde eind vorig jaar een onderzoek over de relatie tussen darmen en autisme. Nu is er nieuw onderzoek, en hieruit blijkt dat darmbacteriën ook het eetgedrag en voedingskeuzes beïnvloeden. BioEssays publiceerde deze week een review waarin werd geconcludeerd dat bacteriën het menselijke eetgedrag en de voedingskeuze beïnvloeden. De keuze valt dan op díe voeding waarin de bacteriën het best gedijen. Bacteriesoorten zijn afhankelijk van het soort voeding dat ze nodig hebben. Sommige geven de voorkeur aan vet, en andere aan zoet. Ze Pagina 2 van 8

wedijveren niet alleen met elkaar om voedsel en om een niche binnen hun ecosysteem te blijven, ze hebben ook andere doelen dan wij, aldus de onderzoekers. Volgens de onderzoekers hebben darmbacteriën invloed op de voedingskeuzes via de nervus vagus (tiende hersenzenuw), die 100 miljoen zenuwcellen met elkaar verbindt van spijsverteringskanaal tot hersenen. Microben hebben de capaciteit om gedrag en stemming te beïnvloeden door de neurale signalen in de nervus vagus te veranderen. Dit verandert de smaak en produceert giffen die het humeur te neer drukken, aan de andere kant zet dit chemische processen op gang die tot een positieve stemming leiden. De onderzoekers: “Door de focus hierop te leggen worden deuren geopend om veelvoorkomende ziektes te voorkomen, niet alleen obesitas, maar ook diabetes en gastrointestinale kanker.” Lees verder: http://goedgezond.wordpress.com/2014/08/16/darmbacterien-hebbeninvloed-op-eet-gedrag-humeur-en-voedingskeuze/

Allemaal beestjes

Heel wat commotie door het vorige week in alle kranten verschenen artikel 'Verborgen dieren in voedsel'. De consumentenorganisatie foodwatch startte een actie over rund in chips, visgelatine in vruchtensap en varkenshaar in brood: veel voedselproducten bevatten 'verborgen dieren' die je als vegetariër, veganist of vanwege je religie niet wilt eten. Toch vind je dit lang niet altijd terug op het etiket – omdat de dierlijke herkomst onduidelijk is of omdat de wet een vermelding niet verplicht stelt. Dit hiaat in de wetgeving ontneemt jou deze keuzevrijheid. Het ministerie van Volksgezond, Welzijn en Sport heeft in een reactie aan de Volkskrant laten weten dat 'als mensen vanwege hun geloof een e-nummer moeten ontwijken, dan zijn er plekken om die informatie te krijgen'. Bovendien zou 'dit niet het moment zijn om het aan te kaarten', omdat 'er net een heel herzieningstraject is geweest'. foodwatch is teleurgesteld in deze reactie van het ministerie van VWS en vindt dat het overheidsorgaan zich er gemakkelijk vanaf maakt. Het is voor consumenten vrijwel onmogelijk om na te gaan of een product vrij is van dierlijke stoffen. Het staat immers niet altijd op het etiket, zoals in het voorbeeld van visgelatine in sap om de vitamines te dragen. Alle mogelijke dierlijke e-nummers ontwijken is ook een lastige opgave. Consumenten zouden een flinke lijst uit hun hoofd moeten leren en vervolgens ieder product naast die lijst moeten houden. foodwatch vindt dat de omgekeerde wereld. Het etiket zou duidelijk moeten vermelden wat er in een product zit, zodat consumenten echte keuzevrijheid hebben. Daarnaast is het onterecht dat dit niet het juiste moment zou zijn om dit probleem aan te kaarten. Volgens EU-Verordening nr. 1169/2011 heeft de minister voldoende grondslag om alleen in Nederland wijzigingen in de etiketteringsregels door te voeren (afhankelijk van goedkeuring door de EU) op grond van 'bescherming van de consument'. Het is immers in het belang van de consument te weten of er dierlijke ingrediënten in producten zitten, zodat Pagina 3 van 8

deze er uit religieuze of morele redenen voor kan kiezen een dergelijk product niet te consumeren. Kortom, foodwatch blijft bij haar eis: geef de Nederlandse consument zijn keuzevrijheid terug! http://www.foodwatch.org/nl/onze-campagnes/onderwerpen/verborgen-dieren/emailactie/

Spekken van de kas

Apotheken rekenen geld voor een gesprekje met de klant bij de uitgifte van een nieuw medicijn, maar voeren dat gesprek niet of gebrekkig. Dat concludeert de Consumentenbond na een klein onderzoek waarbij 'mysterypatiënten' een nieuw middel kwamen afhalen. Van de 39 apothekers die de bond bezocht, voldeed slechts één aan alle voorwaarden van het zogenoemde 'eerste-uitgiftegesprek'. Apothekers mogen een bedrag van rond de 6 euro rekenen voor de uitgifte van een medicijn en nog eens 6 euro als het gaat om een medicijn dat voor de klant nieuw is of dat hij of zij langer dan 12 maanden niet heeft gebruikt. Ook als de dosering verandert mag er nu nog extra geld worden gevraagd. Daarvoor moeten medewerkers wel een gesprek met de klant voeren om onder meer de werking en eventuele bijwerkingen uit te leggen, evenals de mogelijke wisselwerking met andere medicijnen. Het moet ook duidelijk worden dat de klant de informatie begrijpt. De Consumentenbond vindt de uitkomst van het onderzoek 'schokkend', vooral omdat apothekers, volgens de bond, zeggen dat verreweg de meeste patiënten tevreden of zeer tevreden zijn over hun eerste-uitgiftegesprek. Bij de bond zijn echter veel klachten binnengekomen over deze gesprekken en de kosten daarvoor. De opbouw van de kosten van medicijnen is al jaren hetzelfde, maar apothekers moeten sinds begin dit jaar de verdeling inzichtelijk en transparant maken. Daardoor kan de klant nu zien welke kosten bovenop de prijs van een medicijn komen. Apotheken benadrukken overigens dat de kosten een gemiddelde zijn, omdat de gesprekken per klant sterk in lengte kunnen verschillen. http://www.trosradar.nl/nieuws/archief/detail/article/apotheek-verdiend-aan-nietbestaand-gesprek/

Het kind en de zee

Gezonde zeeën zijn onmisbaar voor mensen, dieren en planten. Maar helaas: door vervuiling, overbevissing en klimaatverandering gaat het wereldwijd niet goed met het water en alles wat er in leeft. Kinderen vinden het hoog tijd om in actie te komen! Daarom staat de Kids Climate Conference, die van 19 t/m 21 september in Het Heijderbos vlakbij Nijmegen wordt gehouden, dit jaar in het teken van schone en gezonde oceanen. De Kids Climate Conference is een initiatief van het Wereld Natuur Fonds (WNF) en Center Parcs. Dit jaar vindt de derde editie van het evenement plaats. Pagina 4 van 8

In Het Heijderbos vlakbij Nijmegen gaan meer dan 100 enthousiaste Nederlandse en Vlaamse kinderen van 8 tot 14 jaar drie dagen lang op zoek naar creatieve oplossingen voor een schonere toekomst. ‘Zorg voor het water’ staat dit keer centraal. Andere thema’s zijn: flora&fauna, voeding, recycling en klimaat. De Kids Climate Conference begon drie jaar geleden als een klimaattop voor junioren. Het succesvolle initiatief is in korte tijd uitgegroeid tot een evenement om de creativiteit van kinderen te benutten voor oplossingen die bijdragen aan een leefbare aarde. Met het hoofdthema ‘Zorg voor het water’ haakt de Kids Climate Conference dit jaar in op een uitdaging waar wereldwijd veel aandacht voor is: schone zeeën en oceanen. http://www.duurzaamnieuws.nl/kids-climate-conference-kinderen-dragen-oplossingen-aanvoor-klimaat/ https://www.youtube.com/watch?v=PpqXVjUAM9A

Pientere pil

In de nabije toekomst zijn routinebezoekjes aan de dokter wellicht overbodig. Kleine computertjes met minuscule sensoren zullen namelijk in pillen worden verwerkt die oraal kunnen worden ingenomen. Die zullen allerlei informatie over je gezondheid controleren en de resultaten doorsturen naar je dokter. Volgens de krant International New York Times worden er nu al functionerende prototypes uitgetest in labo’s. Deze kleine computertjes – we noemen het pillen, maar eigenlijk zijn het microscopische robots – reizen intact door je darmkanaal. Energie krijgen ze van een piepkleine batterij of genereren ze zelf dankzij het maagzuur in je lichaam. Astronauten gebruiken de technologie al geruime tijd en zeer binnenkort zal het ook in de toolkit van huisdokters verschijnen. De pillen kunnen essentiële lichaamsinformatie, je reactie op medicatie, je bewegings- en rustpatronen en nog veel meer meten. Één ervan, de Cortemp Ingestible Core Body Temperature pill, zou nog dit jaar al op de markt komen voor het grote publiek. Er zijn nog andere mogelijke toepassingen denkbaar. Zo beweert Regina Dugan, senior VP bij Motorola Mobility, dat zo’n pil je kan identificeren als een uniek individu, waardoor je geen paswoorden meer zou moeten onthouden en geen auto- of huissleutels meer zou moeten meedragen. Je zou enkel de pil moeten inslikken om vervolgens via een smartphone app automatisch toegang te krijgen tot zowat alles. De pil zou helemaal door je lichaam gaan en het na ongeveer 24 uur op natuurlijke wijze verlaten. Elke pil zou echter ongeveer 46 dollar gaan kosten, waardoor sommige mensen er ongetwijfeld zullen voor kiezen om ze te hergebruiken. http://www.express.be/articles/?action=view&cat=sciences&item=deze-computerpilonderzoekt-je-en-stuurt-je-dokter-binnen-24-uur-een-e-mail-met-de-diagnose

Kwikwater

De concentratie kwik in het oppervlaktewater van de oceanen is verdrievoudigd als gevolg van vervuiling. Het kwik kan schade toebrengen aan het zeeleven, waarschuwen onderzoekers. Pagina 5 van 8

Kwik komt op allerlei manieren in het water terecht: via riolering en watervervuiling door mijnbouw, maar ook via de atmosfeer, onder meer uit steenkoolcentrales. Kwik is giftig voor de mens en voor het zeeleven, omdat het niet afbreekt en zich opstapelt in het lichaam. Sinds het begin van de industriële revolutie is de hoeveelheid kwik in het oppervlaktewater van de oceanen daardoor verdrievoudigd, schrijven wetenschappers in het gezaghebbende tijdschrift Nature. Ze baseren zich op grootschalig onderzoek tijdens de voorbije acht jaar, waaraan Amerikaanse, Franse en Nederlandse wetenschappers meewerkten. Voor het hele watervolume schatten de wetenschappers dat de kwikconcentratie met 10 procent gestegen is. De kwikvervuiling baart wetenschappers al langer zorgen. Bepaalde vissoorten worden afgeraden voor zwangere vrouwen en kinderen omdat de kwikconcentratie te hoog is en de ontwikkeling kan schaden. De wetenschappers in Nature vragen daarom om meer onderzoek naar de gevolgen voor de volksgezondheid van de hogere kwikconcentratie. "Het zou goed kunnen dat we in de volgende 50 jaar nog eens evenveel kwik toevoegen als in de voorbije 150 jaar", zegt hoofdauteur Carl Lamborg, chemicus aan de Woods Hole Oceanographic Institution. "Het probleem is dat we niet weten wat dit allemaal betekent voor vissen en zeedieren. Het betekent waarschijnlijk dat ze drie keer zoveel kwik bevatten, maar dat kan ook meer zijn." http://www.mo.be/nieuws/drie-keer-zoveel-kwik-oceanen

Ziek van poetsen

De bacteriedodende en schimmelwerende stof triclosan zou misschien meer kwaad dan goed kunnen doen. De stof is aanwezig in hygiëneproducten zoals vloeibare zeep, tandpasta en deodorant. Triclosan zit vooral in de door velen dagelijks gebruikte tandpasta Colgate Total en dit wordt meer en meer in verband gebracht met kanker. De tandpasta kreeg in 1997 het groene licht van de FDA, maar documenten die werden vrijgegeven na een WOB-verzoek vorig jaar (rapport van 35 pagina's) tonen aan dat deze stof wel degelijk kankerverwekkend is. Colgate reageerde sussend met de woorden dat triclosan alleen in hoge doses problemen kan opleveren. Intussen poetsen miljoenen wereldwijd wel hun tanden met deze pasta... In de Europese Unie is de maximaal toegelaten concentratie van triclosan in cosmetische producten 0,3%... Dr. Hans Moolenburgh zei het lang geleden al: 'Een gezonde mondflora is van essentieel belang voor een efficiënte spijsvertering'. Bron: http://www.dailymail.co.uk/news/article-2722289/Chemical-used-Colgate-Totaltoothpaste-linked-cancer.html#ixzz3AXnaJepf The Story of Cosmetics: https://www.youtube.com/watch?v=pfq000AF1i8 Pagina 6 van 8

Uitgelekt geheim

Het geplande TTIP is een nieuw handelsverdrag waarover de EU sinds medio 2013 onderhandelt met de VS. De onderhandelingen zijn geheim, maar wat uitlekt, is zeer verontrustend. Zeker nu, sinds januari 2014, de (voedsel)industrie de Europese onderhandelaars direct mag adviseren – achter gesloten deuren. Hormoon- en kloonvlees, chloorkippen, verborgen genetische manipulatie en nanotechnologie... het is niet uitgesloten dat dit straks allemaal in de supermarkt ligt. Maar wij mogen er niet over meepraten, sterker nog: we mogen van niets weten! Aan beide zijden van de Atlantische Oceaan worden via dit verdrag mogelijk ruim 800 miljoen consumenten voorgoed machteloos gemaakt. Hun belangen worden opgeofferd aan die van grote bedrijven. De onderhandelingen vinden in het geheim plaats, maar de Amerikaanse onderhandelaars hebben al snel duidelijk gemaakt dat ze af willen van een aantal Europese verworvenheden van consumenten. Als zij hun zin krijgen kunnen we zaken als meer transparantie, eerlijke etiketten en invoering van het verkeerslichtsysteem wel op onze buik schrijven. De VS zien vooral het voorzorgsprincipe, waarvoor wij met ons allen zo lang hebben gevochten in Europa, graag verdwijnen. Dankzij dit principe, dat is verankerd in EUwetgeving, kunnen producten verboden worden als ze (gegrond) mogelijk schadelijk zijn voor mens of milieu. Gaat de EU mee in deze Amerikaanse wens, dan mogen schadelijke toevoegingen straks net zo lang in ons voedsel verwerkt worden, tot er aanwijsbaar slachtoffers zijn gevallen. Politici en onderhandelaars beloven ons dat we ons geen zorgen hoeven te maken: de zogenaamd strenge EU-regels voor consumentenproducten zouden intact blijven. Waarom zijn de onderhandelingen dan geheim? Waarom mag het Europees Parlement pas een oordeel geven als er al een uitgewerkt voorstel op tafel ligt, waar het ja of nee op kan zeggen? Bovendien blijft na invoering van dit handelsverdrag vrijwel geen ruimte meer over om de regels die ons eten aangaan nog te verbeteren. En bedrijven kunnen straks mogelijk een klacht indienen bij overheden, als ze kunnen aantonen dat politiek beleid tot economische schade leidt. http://www.foodwatch.org/nl/onze-campagnes/onderwerpen/standpunt-ttip/2-minuteninfo/

Wekelijks ALEPH na-denkertje Wat de mensen ook tegen je zeggen, Onthoud dat woorden en ideeën de wereld kunnen veranderen. Robin Williams Kunst en autisme in de kijker: http://www.goethe.de/ins/be/bru/ver/nl12950948v.htm Magazine in de kijker: http://www.bliss-magazine.be/ Website in de kijker: http://www.hetkanwel.net/ Pagina 7 van 8

Stoere vrouwen in de kijker: http://www.wanttoknow.nl/aanbieding/het-stoere-vrouwenweekend-kom-je-ook/ Gezonde lezingen in de kijker: http://www.gezondverstandavonden.nl/page36.html

Voorgaande afleveringen van de Aleph zijn te bekijken op de site www.gezondverstandavonden.nl onder de knop Aleph, of op http://alephinformeert.blogspot.fr Wanneer je de wekelijkse Aleph niet meer wenst te ontvangen, graag een kort mailtje naar [email protected]

"Aleph" staat voor het begin, de oorsprong van alle dingen

Pagina 8 van 8