ALEPH Weekoverzicht n 138

ALEPH Weekoverzicht n° 138

In de kijker: * Hersenschade * Prikkeltjes * Voor een prikje * Zoete praatjes * Verhitte reactie * Mammascreening * Definitie van dood * Zonde * Miljoenenbusiness * Black box * Even stilstaan

Hersenschade

Een enkele dosis antidepressiva is genoeg om grote veranderingen in de hersenstructuur te weeg te brengen. Het effect is al na drie uur zichtbaar. Dat stellen onderzoekers van het Max Planck Institute for Human Coginitive and Brain Sciences. Hersenscans lieten zien dat binnen drie uur na een acute dosis van een veel voorgeschreven serotonine heropnameremmer (SSRI) veranderingen in de verbindingen in de hersenen optreden. De resultaten zijn gepubliceerd in het tijdschrift Current Biology. "We verwachtten niet dat de SSRI zo een duidelijk effect had op de korte termijn en in de hele hersenen", legt onderzoeker Julia Sacher uit. Hoewel SSRI's de meest bestudeerde antidepressiva zijn, is het nog steeds niet helemaal duidelijk hoe ze werken. De veranderingen in de hersenen zijn bekend, maar onderzoekers dachten tot nu toe dat dit effect pas na enkele weken ontstond.

Pagina 1 van 8

Uit het onderzoek van Sacher en haar collega's bleek dat hoeveelheid onderlinge verbindingen in de meeste hersengebieden minder werd. In de kleine hersenen en de thalamus verhoogde de activiteit juist. Met vervolgonderzoek hopen de wetenschappers nog beter te begrijpen hoe SSRI's werken in de hersenen. Wellicht kan dit in de toekomst leiden tot een meer geïndividualiseerde aanpak van de behandeling bij depressie. http://www.gezondheidsnet.nl/pak-je-depressie-aan/antidepressiva-veranderen-hersenendirect Noot: bijna 1 miljoen Nederlanders slikken langdurig antidepressiva en bijna 2 miljoen mensen gebruiken kalmerende middelen en slaapmiddelen. In België: 1,5 miljoen.

Prikkeltjes

* Malaria of ebola?: Dit weekend is een van de twee gerepatrieerde hulpverleners die eerder 24-uur ter observatie was opgenomen vanwege blootstelling aan patiënten die achteraf ebola bleken te hebben, opnieuw opgenomen in het LUMC. Na beoordeling door het artsenteam is duidelijk geworden dat de klachten en koorts op een andere diagnose, namelijk malaria berusten. Om uit te sluiten dat er naast malaria nog sprake zou kunnen zijn van ebola, zijn hiervoor specifieke testen gedaan. De definitieve uitslag hiervan horen we vanavond. (Intussen werd hij vorige week na 24 uur quarantaine naar huis gestuurd)... http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Algemeen_Actueel/Nieuwsberichten/201 4/Opname_Nederlandse_hulpverlener * Griepprik: In het seizoen 2013-2014 ontving Lareb 348 meldingen van mogelijke bijwerkingen na vaccinatie met een griepvaccin. Het aantal meldingen is toegenomen met 57,5% ten opzichte van vorig seizoen. Van de 348 meldingen waren er negentien ernstig volgens de internationale criteria (enkele geklassificeerd als 'mogelijk verband met vaccinatie'): http://www.lareb.nl/Nieuws/2014/Rapportage-meldingen-griepvaccin-seizoen-2013-2014 * Spectaculaire daling animo griepprik: Voor het vijfde achtereenvolgende jaar is sprake van een daling in de vaccinatiegraad van patiënten met een verhoogd risico op ernstige gevolgen van griep. Dit blijkt uit onderzoek van IQ healthcare, onderdeel van het Radboudumc, in opdracht van het RIVM. In 2008 kende de doelgroep een vaccinatiegraad van 71,5%; in 2013 is deze vaccinatiegraad gedaald naar 59,6%. De daling wordt gezien in alle specifieke doelgroepen, maar is het sterkst waarneembaar in de leeftijdsgroep 60 tot 65 jarigen. (Derving inkomsten huisartsen die bijna 11 euro extra per toegediend vaccin moeten missen). https://www.radboudumc.nl/OverhetRadboudumc/NieuwsEnMedia/archief/Nieuwsarchief2 014/September/Pages/Voorvijfdejaaroprijmindermensengevaccineerdtegengriep.aspx * HPV-vaccin: In Japan is een grootschalig monitorprogramma van start gegaan om HPVgevaccineerde meisjes/vrouwen 21 jaar lang te volgen. M.a.w. het is en blijft een experiment. http://jjco.oxfordjournals.org/content/early/2014/08/05/jjco.hyu097.abstract

Pagina 2 van 8

* Schuldig bevonden: GlaxoSmithKline (GSK) heeft vrijdag aangegeven dat een Chinese rechtbank haar dochteronderneming in het land schuldig heeft bevonden aan omkoperij. Het concern heeft een boete opgelegd gekregen van nabij de $491,5 miljoen. China begon vorig jaar een onderzoek naar de verkooppraktijken van GSK. Dat zou jarenlang op grote schaal artsen, ambtenaren en ziekenhuizen hebben omgekocht om producten te slijten. Chinese staatsmedia spreken van de hoogste boete die in het land ooit is opgelegd aan een bedrijf. http://www.beurs.nl/nieuws/buitenland/3543362/glaxosmithkline-schuldig-bevonden-aanomkoping-in-china * Zorgen om animo HPV-vaccin: Frankrijk is ietwat in paniek geraakt door de dramatisch teruglopende vaccinatiegraad van het HPV-vaccin (20% in 2013). Om deze op te krikken raadt de Hoge Gezondheidsraad nu aan meisjes al op 9 jaar te vaccineren op school (gunstige leeftijd, want nog onwetend en vertrouwend op het 'gezag'). Franstalige bron: http://www.lepoint.fr/sante/papillomavirus-et-si-on-vaccinait-a-l-ecole-15-09-20141863386_40.php

Voor een prikje

Minister Schippers aan 't woord over het eventueel vervangen (door de tegenvallende werking) van het 'kinkhoestprikje'. Enkele markante uitspraken van haar hieruit lichtend: 1. In deze tijd, waarin ouders weinig zien van de risico’s van de ziekten waartegen we vaccineren, accepteren ouders steeds minder onzekerheid over negatieve effecten van vaccineren. 2. Voor de vaccinatie van zuigelingen tegen kinkhoest in het RVP wordt in Nederland gebruikgemaakt van een combinatievaccin dat is gericht tegen zes infectieziekten; difterie, kinkhoest, tetanus, polio, hepatitis B en invasieve infecties met Haemophilus influenzae type b. 3. Daarnaast wordt onderzocht of het vaccineren van de aanstaande moeder en vader (in de laatste drie maanden van de zwangerschap) zuigelingen betere bescherming biedt. http://www.rijksoverheid.nl/documenten-enpublicaties/kamerstukken/2014/09/18/kamerbrief-met-reactie-op-advies-criteria-voor-dekeuze-van-een-vaccin-tegen-kinkhoest.html

Zoete praatjes

Uit een studie die deze week in Nature verschijnt, blijkt dat zoetstoffen zoals sacharine, sucralose en aspartaam de samenstelling van de darmflora veranderen en zo suikerziekte kunnen uitlokken. Zijn kunstmatige zoetstoffen dan toch niet zo’n veilig alternatief voor suiker? Israëlische onderzoekers stelden vast dat muizen die verschillende suikervervangers te eten kregen na elf weken minder goed glucose verwerkten en zelfs de eerste tekenen van diabetes vertoonden. Toen de onderzoekers de muizen vervolgens antibiotica toedienden, verdween de glucose-intolerantie – wat suggereert dat een verstoorde darmflora mogelijk Pagina 3 van 8

aan de basis lag. Toen de onderzoekers de ‘zieke’ darmflora van muizen die op een dieet van kunstmatige suikers hadden geleefd overplantten naar muizen met een steriel darmstelsel, kampten ook die muizen meteen met een verhoogde suikerspiegel. Dit studieresultaat is opvallend omdat kunstmatige suikers net aanbevolen worden als een ‘veilig’ alternatief voor glucose voor mensen die reeds aan diabetes lijden. Bovendien wijken de nieuwe bevindingen af van zowat alle voorgaande studies. Zo meldde de Europese Voedselwarenautoriteit (EFSA) vorig jaar nog dat, op basis van alle wetenschappelijke studies over aspartaam, niets erop wijst dat de kunstmatige suiker onveilig is bij normaal gebruik. Muizen zijn geen mensen, en daarom bestudeerden de wetenschappers ook wat kunstmatige suikers zouden doen met de darmflora van zeven gezonde menselijke vrijwilligers die voor de studie nooit kunstmatige suikervervangers gebruikten. Ook hun microbioom wijzigde, van vier vrijwilligers zelfs zodanig dat hun darmflora vergelijkbaar werd met dat van diabetici. De nieuwe bevindingen zouden de kunstmatige suikers dus wel eens van hun veilige voetstuk kunnen doen vallen, al komt er wereldwijd ook veel kritiek op de Israëlische studie. Net zoals zo vaak is dus ook hier weer de enige juiste conclusie: meer onderzoek is nodig. Het bannen van kunstmatige suikers is daarom nog niet meteen aan de orde. Bron: http://eoswetenschap.eu/artikel/te-vroeg-om-kunstmatige-suikers-nu-al-te-bannen TV-journaal: https://www.youtube.com/watch?v=zHqM1qyqlnA&feature=youtube_gdata

Verhitte reactie

Acrylamide in voedingsmiddelen verhoogt mogelijk het risico op het ontwikkelen van kanker. Dat zegt het Europees Voedselagentschap Efsa in een (voorlopig) advies. Daarmee bevestigt de Europese voedselveiligheidsorganisatie eerdere evaluaties. Het verhoogde risico is gebaseerd op dierenstudies. Dit geldt voor alle leeftijdsgroepen, maar kinderen lopen, gezien hun gewicht, met blootstelling aan acrylamide het meeste risico. Acrylamide heeft waarschijnlijk ook een schadelijk effect op het zenuwstelsel, op de pre- en postnatale ontwikkeling van het kind en op de mannelijke vruchtbaarheid. Efsa beschouwt de risico’s hierop echter niet als zorgelijk met de huidige inname. De stof acrylamide zit onder meer in koffie, gefrituurde aardappelproducten, koekjes, krokante en zachte broodjes, maar ook in babyvoeding. In voeding ontstaat acrylamide bij verhitting zonder water (bakken, roosteren, braden, frituren) bij een temperatuur hoger dan 150 graden Celsius. Acrylamide wordt gevormd door dezelfde chemische reactie die producten een bruin laagje en een krokante roostersmaak geeft. Diverse EU-landen raadden aan het acrylamide-gehalte in voeding te verminderen. Ook wordt aangeraden producten niet te veel te verhitten. http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=%2016663%20%20%20%20& preview Pagina 4 van 8

Mammascreening

Het oprekken van de leeftijd voor borstkankerscreening heeft geleid tot meer vastgestelde kleine tumoren. Het aantal vergevorderde tumoren is veel minder hard gedaald. Dat blijkt uit onderzoek van Nienke de Glas e.a. dat in The BMJ verschijnt. Tot 1998 werden Nederlandse vrouwen tussen de 50 en 70 jaar oud opgeroepen voor tweejaarlijkse mammografie. Na die tijd werd de uiterste leeftijdsgrens 75 jaar. Glas e.a. hebben gekeken wat de gevolgen van deze aanpassing waren voor de incidentieratio van borstkanker bij vrouwen van 70 tot 75 jaar. Zij maakten daarbij onderscheid tussen een vroeg stadium (I, II of DCIS) of gevorderde kanker (III en IV). De incidentie van kleine tumoren nam met bijna 50 procent toe, en van vergevorderde kanker nam met ongeveer 12 procent af. Voor elke gevorderde tumor die was voorkomen, waren er twintig extra kleine gediagnosticeerd. Het effect van screenen bij oudere vrouwen is beperkt en overdiagnostiek ligt op de loer, concluderen de auteurs. Gezien het feit dat behandeling bij hen gepaard gaat met een hogere kans op bijwerkingen en complicaties, is het de vraag of de nadelen van screenen niet groter zijn dan de voordelen. Zij stellen dan dat screening niet bij alle 70-plussers zou moeten plaatsvinden, maar dat per vrouw een afweging moet worden gemaakt of het maken van een mammogram zinvol is. http://medischcontact.artsennet.nl/Actueel/Nieuws/Nieuwsbericht-1/146407/Nutmammascreening-na-70-jaar-betwijfeld.htm

Definitie van dood

Niemand kan tegen het helpen van een ernstig zieke medemens zijn. Dat is de reden waarom in Nederland zo'n 3,5 miljoen mensen een 'ja' hebben laten registreren op de vraag: "Ben je bereid om na je dood je organen af te staan voor een ziek iemand die hiermee verder kan leven?" Maar deze vraag is niet helemaal correct. Hij zou moeten luiden: "Ben je bereid je organen af te staan, ook als je zeker weet dat je nog leeft, maar wel hersendood bent verklaard, omdat je lichaam (lees hersens) niet meer reageert op bepaalde prikkels? Ben je bereid om je dan zonder narcose open te laten snijden, terwijl de kans groot is dat je alles voelt en je vóór de operatie wellicht nog bij had kunnen komen?" Als de laatste vraag zou worden gesteld zouden weinig mensen zich meer laten registreren en zouden er in het medische circuit bijzonder weinig organen terechtkomen. Duizenden mensen hebben zich op basis van de voortdurende non-informatieve campagnes met de beste bedoelingen laten registreren als orgaandonor. Hún intentie is zuiver. "Het fundamentele probleem is dat je geen organen kunt transplanteren van een echte dode. Vandaar ook de pogingen om 'dood' opnieuw te definiëren met 'hersendood' om transplantatie maar mogelijk te maken." - David W. Evans, cardioloog

Pagina 5 van 8

Lees verder: http://succesboeken.com/?media=&ISBN=9789079872763&tags=&zoeken=Ger%20Lodewic k

Zonde

Gemiddeld gooien consumenten ongeveer 14% van het gekochte voedsel weg per persoon per jaar. Dit komt neer op ongeveer 50 kg voedsel. Gemiddeld verspilt één persoon per jaar 50 kg vast voedsel (inclusief zuivel en olie) per jaar. Dit is nog exclusief dranken die we door de gootsteen spoelen (koffie, thee, fris, wijn, bier, limonade etc.) Voor de consumenten in Nederland komt de verspilling uit op 0,8 miljard kg per jaar. Dit is naar schatting € 2,4 miljard aan eetbaar voedsel per jaar. Omgerekend is dat ongeveer € 350 per huishouden en € 155 per persoon. Buiten de € 2,4 miljard aan verspilling door consumenten wordt ook nog eens ongeveer € 2 miljard in de rest van de voedselketen verspild. In totaal komt dit neer op ongeveer € 4,4 miljard per jaar aan voedselverspilling. 58% van de mensen inspecteert het product na het verstrijken van de datum om te beslissen of het nog bruikbaar is. 16% gooit het direct weg, zonder er naar te kijken. Top 5 meest verspilde producten (exclusief dranken): 1. Melk en melkproducten 2. Brood 3. Groenten 4. Fruit 5. Sauzen, oliën en vetten http://damnfoodwaste.com/?page_id=1315 We zullen zelf moeten zorgen voor een mentaliteitsverandering, want de Europese Commissie heeft vorige week nog haar eigen actieplan tegen voedselverspilling en een Europees duurzaam voedselsysteem geblokkeerd.

Miljoenenbusiness

Ruim één op de vier Nederlanders gebruikt zogenoemde CVRM-medicijnen tegen hartfalen, hart- en herseninfarcten en hartkramp. Dat blijkt uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK). Ongeveer 4,3 miljoen mensen in Nederland, voornamelijk ouderen, gebruikten in 2013 medicijnen die hart- en vaatziekten moeten voorkomen. Deze groep mensen nam gezamenlijk ruim drie miljard doses in ter waarde van 837 miljoen euro. Volgens de gegevens van SFK is het aantal doses gestegen met 3,5 procent. Vooral cholesterolverlagers blijken steeds vaker te worden verstrekt in de apotheek; jaarlijks neemt dit aantal met zeven procent toe. Dat steeds meer mensen cholesterolverlagers zijn gaan gebruiken, is te verklaren doordat er steeds meer getest wordt op cholesterolniveau. Daarnaast worden deze middelen steeds Pagina 6 van 8

vaker preventief voorgeschreven bij een groeiend aantal aandoeningen. Zo krijgen diabetespatiënten steeds vaker cholesterolverlagers, omdat zij extra risico lopen op hart- en vaatziekten. http://www.nationalezorggids.nl/ouderenzorg/nieuws/22161-kwart-nederlanders-gebruiktmedicijn-tegen-hart-en-vaatziekten.html

Black box

Sinds 1992 worden in de VS vaker nieuwe medicijnen van de markt gehaald. Ook is het aantal nieuwe black box-waarschuwingen toegenomen, die verplicht op de bijsluiter geplaatst moeten worden. Black box-waarschuwingen moeten arts en patiënt op de hoogte brengen van ernstige risico's omtrent het medicijn. Volgens Sidney Wolfe, stichter en senior adviseur van de Healthy Research Group at Public Citizen, is dit een gevolg van de Prescription Administration Drug User Fee Act: vanaf dat moment kon het controleorgaan FDA vergoedingen van de industrie ontvangen om de procedure voor goedkeuring te bespoedigen. Tussen oktober 2013 en september 2014 bedroegen de industriële inkomsten 570 miljoen euro, wat gelijkstaat aan 60% van het FDA-budget dat aan geneesmiddelencontrole uitbesteed wordt. De versnelde procedure hecht duidelijk minder belang aan veiligheidskwesties. De FDA geeft zelfs de indruk de veiligheid van medicatie pas achteraf te onderzoeken. Een versnelde procedure kan nuttig zijn wanneer het om innovatieve medicijnen gaat, wanneer een dringend aantal patiënten zit te wachten op die medicatie. In de praktijk echter gaat het slechts om varianten van bestaande medicijnen, waarvan de kennis over bijwerkingen gering is en de meerwaarde al op voorhand twijfelachtig is. Bron: https://www.voedingsgeneeskunde.nl/node/947

Even stilstaan Wekelijks nadenkertje: ‘Niemand mag schade worden berokkend, zelfs niet als daar voor anderen iets goeds uit zou komen.’ Edmund D. Pellegrino hoogleraar Medicijnen en Medische Ethiek Kinderen en label in de kijker: https://www.youtube.com/watch?v=PUp_K2D6YKY Een andere kijk op kanker in de kijker: http://shop.changethinkpositive.be/index.php?main_page=product_info&products_id=379 Gezonde bomen in de kijker: http://www.embo-tree.eu/ Gezonde lezingen in de kijker: http://www.gezondverstandavonden.nl/page38.html Pagina 7 van 8

Voorgaande afleveringen van de Aleph zijn te bekijken op de site www.gezondverstandavonden.nl onder de knop Aleph, of ophttp://alephinformeert.blogspot.fr Wanneer je de wekelijkse Aleph niet meer wenst te ontvangen, graag een kort mailtje naar [email protected]

"Aleph" staat voor het begin, de oorsprong van alle dingen.

Pagina 8 van 8