Alcoa handleiding wielonderhoud Europa, januari 2010
1
Alcoa handleiding wielonderhoud - Europa januari 2010 Vervangt alle vorige handleidingen (Technische gegevens, Ventieltoepassingstabel, Balanceer handleiding, ALgrease brochure, Richtlijnen voor slijtage van de velgrand).
Inhoud: 1 2 3 4
Handleiding............................................................................................................................................................................................................ 4 Beperkte garantie................................................................................................................................................................................................. 4 Veiligheid................................................................................................................................................................................................................. 6 Wielkeuze................................................................................................................................................................................................................. 7 a. Specificatieoverzicht Alcoa wielen......................................................................................................................................................... 7 b. Algemene eigenschappen........................................................................................................................................................................ 7 c. Assen met schijfremmen............................................................................................................................................................................ 7 d. Alcoa wiel identificatie . ............................................................................................................................................................................. 8 e. Tabel: de juiste band bij elke velg........................................................................................................................................................... 9 f. Wiel meten ...................................................................................................................................................................................................10 g. Gemengde toepassing Alcoa wielen en stalen wielen ...............................................................................................................11 h. Identificatie eigenaar / ingebruikname .............................................................................................................................................12 5 Wielen in gebruik nemen.................................................................................................................................................................................13 a. Wielen in gebruik nemen / verborgen gebreken............................................................................................................................13 b. Wielen in gebruik nemen / veranderingen aan het wiel..............................................................................................................14 c. Montagevlak / diameter van het steunvlak......................................................................................................................................14 d. Vóór de montage van een band............................................................................................................................................................15 e. Ventielen........................................................................................................................................................................................................16 f. Verlengventielen.........................................................................................................................................................................................22 g. Banden monteren.......................................................................................................................................................................................22 i. Aanbevelingen voor de montage van banden zonder binnenband...............................................................................23 ii. Banden monteren op wielen met asymmetrische holle velgen ......................................................................................25 iii. Tubeless banden monteren . .........................................................................................................................................................26 iv. Aanbevelingen om enkelvoudige banden te demonteren van een Alcoa wiel..........................................................28 v. Demonteren van tubeless banden .............................................................................................................................................29 vi. Gebruik ALgrease bij een bandenwissel....................................................................................................................................30 h. Balanceren.....................................................................................................................................................................................................31 i. Balanceergewichten van het klemtype......................................................................................................................................33 ii. Zelfklevende balanceergewichten...............................................................................................................................................33 iii. Balanceervloeistoffen of -poeder.................................................................................................................................................35 i. Smeren / ALgrease.....................................................................................................................................................................................36 i. Smeren van de naaf en/of het naafgat.......................................................................................................................................36 ii. Smeren van bouten en moeren....................................................................................................................................................36 iii. ALgrease................................................................................................................................................................................................37 j. Wielmontage (op de naaf)......................................................................................................................................................................38 k. Naafcentrering.............................................................................................................................................................................................39 l. Schijfdikte & schroefdraadlengte..........................................................................................................................................................39 m. Moeren & bouten........................................................................................................................................................................................40 i. Deel A, Alcoa wielen monteren met standaardmoeren & wielbouten vervangen.....................................................40 ii. Deel A, hoe de boutlengte meten?..............................................................................................................................................41 iii. Deel B, Alcoa wielen monteren met standaardbouten & Alcoa inbusmoeren............................................................42 iv. Deel B, hoe controleren of er voldoende schroefdraadverbinding is.............................................................................43
2
5. n. Wielmoeren...................................................................................................................................................................................................44 i. Tweedelige zeskantmoeren............................................................................................................................................................45 ii. Moeren aandraaien ..........................................................................................................................................................................46 iii. Hou de wielmoeren stevig aangedraaid . .................................................................................................................................47 iv. Dubbele montage met stalen wielen..........................................................................................................................................48 v. Foutieve montages............................................................................................................................................................................49 6 Wielen in gebruik................................................................................................................................................................................................50 a. Vermijd verkeerd gebruik........................................................................................................................................................................50 b. Controleer grondig en regelmatig.......................................................................................................................................................50 c. Beschadiging door hitte . ........................................................................................................................................................................51 d. Controleren van de afmetingen ..........................................................................................................................................................53 e. Bandenslijtage of problemen bij het rijden .....................................................................................................................................56 f. Slijtage van de velgrand...........................................................................................................................................................................56 i. Het gebruik van de slijtagemeter van Alcoa.............................................................................................................................57 ii. Slijtage van de velgrand vaststellen............................................................................................................................................57 iii. Onderhoud van de velgrand / scherpe randen weghalen..................................................................................................59 iv. Dura-Flange®........................................................................................................................................................................................62 g. Controle op barsten of schade aan de wielen..................................................................................................................................62 i. Montagevlak .......................................................................................................................................................................................62 ii. Corrosie .................................................................................................................................................................................................63 iii. Boutgaten ............................................................................................................................................................................................64 iv. Ventilatiegaten....................................................................................................................................................................................64 v. Velgzone................................................................................................................................................................................................65 vi. Hielzitting..............................................................................................................................................................................................65 7 Verzorging en onderhoud ..............................................................................................................................................................................66 a. Onderhoud tegen corrosie van Brushed en Polished wielen ....................................................................................................66 b. Onderhoud & reinigen van wielen met Dura-Bright® oppervlaktebehandeling ...............................................................67 c. Onderhoud Dura-Flange® wielen ........................................................................................................................................................67 8 Verklarende woordenlijst van veelgebruikte termen en omzettingsfactoren.............................................................................68 Verklarende woordenlijst van veelgebruikte termen ...........................................................................................................................68 b. Omzettingsfactoren . ................................................................................................................................................................................69 9 Contact ...................................................................................................................................................................................................................70
3
1 Handleiding Lees de volgende instructies aandachtig. Bewaar deze handleiding voor later gebruik. De handleiding geeft gedetailleerde informatie en is online te vinden op www.alcoa.com/alcoawheels/europe/nl/info_page/technical.asp. Gratis gedrukte exemplaren zijn op aanvraag te verkrijgen bij Alcoa Wheel Products Europe en bij erkende Alcoa Wheel distributeurs. Neem contact op met Alcoa Wheel Products Europe op het nummer +32 11 45 84 60.
2 Beperkte garantie Voor middelzware & zware vrachtwagen-, oplegger- en buswielen Alcoa garandeert de eerste eigenaar die een Alcoa wiel koopt bij Alcoa of bij een erkende verdeler van Alcoa dat een nieuw Alcoa aluminium wiel voor middelzware & zware vrachtwagens, opleggers en bussen vrij is van materiaal- en fabrieksfouten. Alcoa verklaart zich bereid een wiel kosteloos te repareren of te vervangen dat, indien normaal gebruikt en belast, uitvalt als gevolg van materiaal- en fabrieksfouten. Op de wielen voor vrachtwagens, opleggers en bussen en op de Dura-Bright® oppervlaktebehandeling wordt een garantie gegeven van 60 maanden vanaf de ingestempelde productiedatum, met uitzondering van de DuraFlange® oppervlaktebehandeling van de velgrand die een garantie van 24 maanden biedt op slijtage waardoor een scherpe rand ontstaat en onderhoud noodzakelijk is. Alcoa verleent geen garantie en neemt geen reparatie, vervanging of werkzaamheden op zich indien de wielen werden gebruikt voor andere dan de gebruikelijke doeleinden. Onder onjuiste ingebruikname wordt o.a. verstaan: (a) gebruik van een te grote bandenmaat volgens de aanbevolen normen van de ETRTO of andere organisaties; (b) belasting van het wiel die de maximale, door Alcoa vastgestelde, waarde overschrijdt; (c) oppompen van banden boven de op de Alcoa wielen aangegeven maximum bandenspanning;
4
(d) verandering van de oorspronkelijke staat van het wiel door behandelingen of bewerkingen zoals lassen of richten; (e) ongevallen, abnormale of zware gebruiksomstandigheden, hieronder vallen zonder beperking brandende banden of remmen, slepende of blokkerende remmen of rijden met een lekke band; (f ) het niet naleven van de onderhoudsinstructies en andere voorschriften en waarschuwingen uit de Alcoa handleiding voor wielonderhoud, technische bulletins en andere publicaties van Alcoa. Aanbevolen onderhoud omvat zonder beperking het gebruik van het juiste aanhaalmoment, een regelmatige reiniging, de vervanging van ventielen, een regelmatige controle op schade, losse bouten en slijtage aan de velgrand; (g) kerven, krassen en andere beschadigingen van het oppervlak die het gevolg zijn van verkeerd onderhoud, verkeerd reinigen, straatvuil, het raken van de stoeprand, een ongeval of een andere verkeerde handeling, vallen niet onder de garantie; (h) slijtage aan de velgrand (andere dan Dura-flange®) valt niet onder de garantie; (i) schade als gevolg van reiniging met schuurmiddelen, schuurborstel, staalwol, schuursponsen of bijtende producten (zuren of alkalische middelen).
Met Dura-Bright® behandelde wielen zijn gegarandeerd tegen:
2
• Filiforme corrosie (worm- of haarachtige lijnen, doorgaans melkachtig van kleur, onder de beschermende oppervlaktebehandeling als gevolg van schade aan de oppervlaktebehandeling, zoals kerven, krassen of schade van montagemateriaal of balanceergewichten); • blaasvorming of schilferen omdat de oppervlaktebehandeling zijn hechtkracht verliest; • verwijdering van de oppervlaktebehandeling als gevolg van materiële schade (kerven, krassen, groeven). Indien de Dura-Bright® behandeling toch gekerfd, gekrast of anderszins beschadigd raakt en het onderliggende aluminium wordt blootgesteld, kan het vrijgekomen metaal natuurlijk oxideren, maar de corrosie zal beperkt blijven tot het blootgestelde metaal en zal zich niet in of onder de Dura-Bright® behandeling uitbreiden. Normaal gezien kunnen alle wasproducten of chemische middelen (licht zure producten incluis) die probleemloos op een voertuig en op zijn gelakte oppervlakken en onderdelen kunnen worden gebruikt, ook veilig worden toegepast op de Dura-Bright® oppervlaktebehandeling. De Dura-Bright® behandeling voorkomt corrosie bij aluminium wielen en beschermt hun glans. Zolang de behandeling aanwezig is (zie opmerkingen (g) en (h) op bladzijde 4) en wordt onderhouden volgens deel 7.b van deze handleiding, is de behandeling gewaarborgd tegen corrosie. Indien zich toch corrosie voordoet binnen de garantieperiode van de behandeling, zal Alcoa alle wielen vervangen die een dergelijke corrosie vertonen, behoudens voornoemde beperkingen.
Er wordt niet gewaarborgd dat het wiel verkoopbaar is of geschikt voor een specifiek gebruik, en er worden geen andere waarborgen voorzien of geïmpliceerd dan deze die uitdrukkelijk in deze handleiding worden bepaald. Alcoa zal niet aansprakelijk zijn voor enige gevolgschade ingevolge een schending van deze garanties, vermits zijn aansprakelijkheid en het exclusieve verhaalrecht van de koper uitdrukkelijk worden beperkt tot de reparatie of vervanging van het wiel, zoals uiteengezet in deze beperkte garantie. Deze beperkte garantie moet samen met de Alcoa handleiding voor wielonderhoud worden gebruikt. De handleiding bevat belangrijke veiligheidsinformatie en –waarschuwingen, het negeren of niet begrijpen van deze informatie kan leiden tot ernstige verwondingen en zelfs de dood.
Waarschuwing Wielen die niet juist werden gemonteerd of onderhouden, zijn mogelijk niet veilig. Onjuiste montage of verkeerd onderhoud kan ernstige verwondingen of zelfs de dood tot gevolg hebben. Volg de montage- en onderhoudsinstructies zoals beschreven in deze Alcoa handleiding voor wielonderhoud.
De beperkte garantie is vermeld in de Alcoa handleiding voor wielonderhoud, maar kan ook elders worden gevonden. Indien u geen exemplaar hebt van de Alcoa handleiding voor wielonderhoud, kunt u gratis exemplaren krijgen bij Alcoa Wheel Products Europe, Paal, België, tel. +32 11 45 84 60 of op www.alcoa.com/alcoawheels/europe/nl/info_page/ technical.asp
5
3 Veiligheid Veiligheid is een zaak van iedereen. Probeer niet om zonder een behoorlijke opleiding een wiel te monteren. De juiste uitrusting is belangrijk. Zorg ervoor dat u het aanbevolen gereedschap en de juiste uitrusting bij de hand hebt en gebruik dat volgens de richtlijnen van de fabrikant. Wielen en banden zonder binnenband vereisen dezelfde zorg. Ook al hebben tubeless assemblages minder onderdelen dan wielen die uit meerdere onderdelen bestaan, toch moet u ook deze assemblages met de nodige zorg en op de juiste manier behandelen. Let vooral goed op bij de volgende cruciale handelingen: • een band/wiel combinatie van een voertuig afhalen • een band demonteren van een wiel • het wiel controleren • een band monteren op een wiel • een band oppompen • een opgeblazen geheel behandelen en opslaan • het geheel op het voertuig monteren
Waarschuwing Een wiel met opgepompte band heeft genoeg luchtdruk om een explosie te veroorzaken. Onveilige hantering of niet-naleving van de goedgekeurde werkwijzen voor montage en demontage kunnen ernstige verwondingen of zelfs de dood tot gevolg hebben. Bestudeer, begrijp en volg de werkwijzen in deze handleiding.
Alle informatie over veiligheid en onderhoud is beschikbaar. Fabrikanten van wielen, banden en onderhoudsapparatuur bieden werkplaatshandboeken en ander opleidingsmateriaal aan. Blijf op de hoogte van de juiste procedures en zorg ervoor dat u in de werkplaats altijd actuele instructies bij de hand hebt. Bestudeer de informatie over veiligheid en onderhoud en gebruik die informatie tijdens uw werk.
1 op 1000 KENMERKENDE BEDRIJFSTAK
6
Statistieken wijzen uit dat in de meeste bedrijfstakken in het ongunstige geval slechts één op de 1000 bedrijfsongevallen een dodelijke afloop kent. Maar wanneer bij een ongeval banden en wielen betrokken zijn, is volgens de statistieken één op de 10 ongevallen dodelijk. Dat is 100 maal meer dan in de meeste andere bedrijfstakken
1 op 10 SERVICE INDUSTRIE
4 Wielkeuze 4.a. Specificatieoverzicht Alcoa wielen
4.b. Assen met schijfremmen
De wielkenmerken zoals vermeld in het specificatieoverzicht kunnen worden gewijzigd zonder voorafgaande kennisgeving. Voor een gratis exemplaar van het huidige “Specificatieoverzicht Alcoa wielen” belt u Alcoa Wheel Products Europe of een erkende Alcoa Wheel verdeler. U kunt Alcoa Wheel Products Europe bereiken op het nummer +32 11 45 84 60.
De meeste Alcoa wielen worden geleverd met een beschermd ventiel waardoor het risico wordt beperkt dat vreemde voorwerpen zoals steentjes die tijdens het draaien in het wiel terechtkomen, het ventiel raken. Voorwerpen die terechtkomen tegen de vaste remklauw van een schijfremsysteem kunnen het ventiel of de remklauw beschadigen.
Online vindt u het specificatieoverzicht op www.alcoa.com/alcoawheels/europe/nl/info_page/ wheel_specs_technical.asp
Alle momenteel geproduceerde 22.5” en 19.5” Alcoa wielen voor Europese voertuigen hebben een beschermd ventiel dat kan worden gemonteerd op assen met schijfremmen. Sommige 17.5” Alcoa wielen hebben geen beschermd ventiel en kunnen alleen worden gemonteerd op assen met trommelremmen. Zie het specificatieoverzicht van de Alcoa wielen.
Het specificatieoverzicht van de Alcoa wielen vermeldt alle artikelnummers die op dit ogenblik verkrijgbaar zijn, met alle technische gegevens zoals wielmaat, bolling en draagvermogen.
4
Opmerking: De artikelnummers van Dura-Bright® wielen geproduceerd na november 2002 eindigen op “DB”. De artikelnummers van de oudere wielen eindigen op een 4 of een 7. De meeste Alcoa wielen zijn verkrijgbaar met een Dura-Bright® oppervlaktebehandeling. Opmerking: Op dit ogenblik kunnen de opties DuraBright® en Dura-Flange® niet worden verkregen voor een en hetzelfde wiel. Dura-Bright® is verkrijgbaar voor de meeste gepolijste wielen; Dura-Flange® is alleen verkrijgbaar voor de wielen met geborstelde afwerking.
4.c. Algemene eigenschappen Materiaal Goedgekeurd door ISO certificaten Bandenmaten Max. bandenspanning Moeren Montage Aanhaalmoment ventielen Aanhaalmoment moeren Verkrijgbaarheid wielen
: 6061-T6 gesmeed aluminium : LBF, TÜV, JWL-T en alle Europese bedrijfswagenfabrikanten : ISO 14001: 2004 EMS (Milieu Management Systeem) ISO/TS 16949: 2002 : Alle door de ETRTO toegestane maten : 900 kPa, 130 PSI (koud) : Tweedelige moeren of tweedelige inbusmoeren volgens DIN 74361 : Naafcentrering volgens DIN 74361 : 12 tot 15 Nm : Voorschrift vrachtwagen- of asfabrikant. : Via alle bedrijfswagenfabrikanten of erkende Alcoa distributeurs.
7
4.d. Alcoa wiel identificatie Sinds 1977 zijn de Alcoa aluminium schijfwielen te herkennen aan een stempel die het draagvermogen van het wiel, de maximale bandenspanning, de productiedatum, het artikelnummer, de wielomschrijving en de DOT markering vermeldt. Vóór juni 1996 hadden alle Alcoa wielen voor zware vrachtwagens het Alcoa symbool op de buitenkant van de schijf naast het ventilatiegat en op één lijn met het ventiel. Die markering werd geleidelijk stopgezet op wielen voor zware vrachtwagens vervaardigd na juni 1996.
Alle wielen met Dura-Bright® oppervlaktebehandeling zijn te herkennen aan de letters “DB” op het eind van het artikelnummer, bijv. 896513DB. Alle Dura-Flange® wielen zijn te herkennen aan de letters “DF” na het artikelnummer, bijv. 896510DF. Als de wielmaat of het draagvermogen van het wiel onleesbaar is, mag het wiel niet worden gebruikt.
Wielen vervaardigd tussen 1996 en 2009
• • • • • • •
ALCOA® GESMEDE WIELEN MAX LOAD 3550 kg (draagvermogen van het wiel) MAX KPa 952 T-DOT (maximale bandenspanning) T-DOT (FMVSS 120 aanduiding) JWL-T (symbool Japanse impacttest) MADE IN HUNGARY (of ook: JAPAN / MEXICO / U.S.A.) 021703 (productiedatum maand/dag/jaar, in dit geval 17 februari 2003) (op wielen van voor 2000 staat soms alleen maand/jaar vermeld) • PART NO 874503 (artikelnummer) • 22.5 X 7.50 15° DC (wielmaat voor tubeless wielen voor zware vrachtwagens) • 1 (2 of 3) (verpakkingslijn)
Wielen geproduceerd vanaf 2009
• ALCOA® GESMEDE WIELEN • MAX LOAD 4500 kg (9920 LB) (draagvermogen van het wiel) • MAX PRESS. 900 kPa (130 PSI) (maximale bandenspanning) • HUNGARY (made in…) (of ook: JAPAN / MEXICO / U.S.A.) • 112309 (productiedatum maand/dag/jaar, in dit geval 23 november 2009) • PART NO 812522DB (artikelnummer) • 22.5 X 11.75 - 0 (wielmaat en bolling) • T-DOT (FMVSS 120 aanduiding) • JWL-T (symbool Japanse impacttest)
8
4.e. Tabel: de juiste band bij elke velg Voordat u een band op een wiel monteert, dient u te controleren of de band overeenstemt met de wielmaat. Overeenstemmingstabel velgbreedte en band (meest voorkomende maten) voor middelzware en zware vrachtwagens volgens ETRTO Bandmaat / sectiecode
4
Goedgekeurde velgmaten
Maten van normale sectie 7
5.25
8 en 8.5
5.25
6.00
9 en 9.5
6.00
6.75
10
6.75
7.50
11
7.50
8.25
12
8.25
9.00
13
9.00
9.75
285/60
8.25
9.00
295/60
9.00
9.75
305/60
9.00
9.75
315/60
9.00
9.75
385/65
11.75
12.25
425/65
13.00
14.00
445/65
14.00
6.75
‘60’ reeks
‘65’ reeks
‘70’, ‘75’, ’80’ en ‘90’ reeks 205
5.25
6.00
215
6.00
6.75
225
6.00
6.75
235
6.75
7.50
245
6.75
7.50
255
6.75
7.50
8.25
265
6.75
7.50
8.25
275
7.50
8.25
285
7.50
8.25
295
8.25
9.00
305
8.25
9.00
315
9.00
9.75
6.75
9.00
Er kunnen nog meer passende velgen voor banden zijn, die hier niet werden vermeld. Neem contact op met de fabrikant of sales manager van Alcoa Wheel voor bijkomende informatie (zie pagina contact op www.alcoa.com/alcoawheels/ europe/nl/info_page/contact_us.asp). Fabrikanten van specifieke banden kunnen andere wielmaten aanbevelen.
9
4.f. Een wiel meten Hoe de minimum middenafstand voor dubbele montage meten De minimum middenafstand wordt bepaald door de bandenfabrikant en is terug te vinden in het handboek van de bandenfabrikant. Om te bepalen of voor een dubbele montage met Alcoa aluminium wielen de minimum middenafstand voldoende is voor de gekozen banden, verdubbelt u de halve middenafstand (bolling + wielschijfdikte) van het gebruikte Alcoa wiel. Als de dubbele halve middenafstand gelijk is aan of groter is dan de maat die
wordt aanbevolen door de fabrikant, is de middenafstand voldoende. Het specificatieoverzicht vermeldt de bolling en de halve middenafstand van elk Alcoa wiel. Zowel wielen met positieve als met negatieve bolling worden gemeten van het montagevlak van het wiel tot de middellijn van de band. De juiste bandenspanning en het in acht nemen van het draagvermogen zijn cruciaal om de gepaste minimum middenafstand te behouden.
1
2
1. middenafstand 2. ruimte tussen de banden 3. afstand tot voertuig (onderdelen) 4. breedte band 5. diameter naafgat 6. diameter boutcirkel 7. halve middenafstand 8. bolling 9. back space 10. middellijn band
3
4
6
5
7 10
10
8 9 10
4.g. Gemengde toepassing Alcoa wielen en stalen wielen Wielen De Alcoa aluminium vrachtwagenwielen kunnen worden gebruikt in een dubbele montage met stalen binnenwielen. Bij gebruik van een stalen binnenwiel moet uiterst zorgvuldig tewerk worden gegaan om beide wielen op de juiste manier op de naaf te bevestigen. De keuze van het juiste bevestigingsmateriaal d.w.z. moeren, inbusmoeren en bouten is doorslaggevend voor een veilige bevestiging en voldoende geleidelengte op de naaf om het buitenste aluminium wiel op de juiste manier te centreren.
De stalen wielen en Alcoa wielen moeten overeenstemmen: wielmaat en bolling, maximum draagvermogen van het wiel, en ze moeten bovendien worden uitgerust met passende banden met profielen van dezelfde diepte.
4
Bij een gemengde dubbele montage gelden alle aanbevelingen en richtlijnen voor een veilige en juiste dubbele montage van stalen wielen en een dubbele montage van aluminium wielen. Raadpleeg hiervoor de handleiding van de fabrikant van de stalen wielen en deze Alcoa handleiding voor wielonderhoud. Opmerking: Bij een dubbele montage van Alcoa buitenwielen en stalen binnenwielen dient u op uw hoede te zijn voor te dikke verflagen op het stalen binnenwiel. Als de verf te dik is aangebracht, kan de klemkracht verminderen en kunnen de wielen loslopen.
PASSING OP NAAF 1. Boutlengte en schroefdraadlengte (bevestigingsmateriaal) Voor gebruik met 2-delige flensmoeren en vervangingsbouten moet de minimum boutlengte zijn: • 1x schijfdikte van het stalen wiel + 1x schijfdikte Alcoa wiel + moerhoogte + 3 mm voor gebruik met M22, M20 of M18 x 1,5 schroefdraad (of 2 volle schroefdraden in het geval van een ander type schroefdraad zoals BSF of UNF). • Voorbeeld: de schijfdikte van 1x stalen wiel en 1x Alcoa wiel plus een normale 2-delige flensmoer M22 x 1,5 geeft een boutlengte van 12 + 22 + 27 + 3 = 64 mm.
Voor gebruik met 2-delige inbusmoeren is het minimum aanbevolen aantal schroefdraadverbindingen tussen bout en moer: • 14 volledige omwentelingen voor M22 x 1.5 (metrisch, Volvo vanaf 2005) • 13 volledige omwentelingen voor M20 x 1.5 (metrisch) • 12 volledige omwentelingen voor M18 x 1.5 (metrisch) • 10 volledige omwentelingen voor 7/8”-11 BSF (Scania) • 12 volledige omwentelingen voor 7/8”-14 UNF (Volvo tot 2004)
11
2. Centrering Naven ontworpen voor naafgecentreerde stalen wielen kunnen centreernokken hebben die niet lang genoeg zijn om dubbele Alcoa aluminium wielen te bevestigen of voor een montage met een Alcoa wiel aan de buitenkant en een stalen wiel aan de binnenkant. Let goed op de lengte van de centreernok op de naaf, vooral als u overschakelt van een dubbele montage met stalen wielen naar een dubbele montage met aluminium wielen. Meet de centreernok om zeker te zijn dat de naaf een centreernok heeft met een minimum lengte van niet minder dan 5 mm voor het buitenste wiel, gerekend zonder de afgeschuinde randen van de centreernokken. Het horizontale deel van de geleiding moet daarom minstens 27 mm bedragen indien het binnenste aluminium wiel een schijfdikte van 22 mm heeft. Bij een gemengde dubbele montage moet het horizontale deel van de geleiding minstens 17 mm bedragen als het binnenste wiel een schijfdikte van 12 mm heeft.
3. Aanhaalmoment Bij dubbele montage van stalen wielen met Alcoa aluminium wielen volgt u de aanbevelingen van de voertuigfabrikant voor het juiste aanhaalmoment en het gebruik van schroefdraad smeermiddelen om het wiel te monteren.
Opgelet Omwille van de verschillende mechanische eigenschappen van stalen wielen en gesmede aluminium wielen kan een dubbele montage de levensduur van het ene of andere wiel verkorten. Daarom wordt aanbevolen om geen gemengde montages te gebruiken voor beroepstransport, zwaar vrachtwagenvervoer en/of off-road toepassingen.
4.h. Identificatie eigenaar / ingebruikname Sommige transporteurs willen op hun wielen een speciale markering met de EIGENAAR en de datum van INGEBRUIKNAME. Alcoa raadt eigenaars-operators en vloten aan de gewoonte aan te nemen om in elk wiel de datum van ingebruikname te slaan. 1. Gebruik “Low-Stress” stempels of gelijkwaardig. 2. Het inslaan op een buitenste schijf moet gebeuren in de ruimte buiten de lijn tussen het midden van de ventilatiegaten en minstens 2,5 cm van de omtrek van elk ventilatiegat. 3. Aan de binnenkant van het wiel moet de markering zo dicht mogelijk bij de fabrieksstempel worden ingeslagen.
12
Opmerking: Het gebruik van een indrukstempel op wielen met een Dura-Bright® oppervlaktebehandeling kan het uitzicht en de prestaties van de Dura-Bright® oppervlaktebehandeling op de plaats van de stempel beïnvloeden.
5 Wielen in gebruik nemen
Waarschuwing • Overschrijd het maximum draagvermogen van het wiel niet. De klant moet het OEM-voertuig en het OEM-draagvermogen van de band vergelijken met het max. draagvermogen van het wiel. • Sommige wielen zijn niet geschikt voor assen met schijfremmen. Kijk bij de artikelnummers van de wielen op het specificatieoverzicht van de Alcoa wielen.
• Raadpleeg de aanbevelingen van de bandenfabrikant voor de juiste bandenspanning. • Controleer alle delen van het wiel alvorens de band te plaatsen om zeker te zijn dat er niets in de weg zit.
5
5.a. Wielen in gebruik nemen / verborgen gebreken Overschrijd het maximum draagvermogen van het wiel niet. De klant moet het OEM-draagvermogen van het voertuig vergelijken met het maximale draagvermogen van het wiel. Pomp de banden niet te hard op. Houdt u aan de door de bandenfabrikant aanbevolen spanning, maar ga in geen geval boven de koude bandenspanning zoals vermeld onder Algemene Eigenschappen (zie deel 4.c. van deze handleiding). Controleer alle delen van het wiel alvorens de band te plaatsen om zeker te zijn dat er niets in de weg zit.
Sommige wielbeschadigingen kunnen achter de band verborgen zitten, controleer dus grondig het hele wiel elke keer wanneer u een band demonteert. Verwijder al het vet en straatvuil. Gebruik een staalborstel of staalwol om rubber van de hielzittingen te verwijderen. Controleer of de boutgaten niet vergroot of verlengd zijn, dit kan zich voordoen wanneer de inbusmoeren niet goed zijn aangedraaid (zie deel 5.n.iii.). Vuilstrepen die uitstralen vanuit de boutgaten kunnen wijzen op loszittende inbusmoeren.
13
5.b. Wielen in gebruik nemen / veranderingen aan het wiel Alcoa keurt geen enkele verandering aan wielen goed, tenzij het gaat om kleine verfraaiingen omwille van het uitzicht of licht zandstralen omwille van braamranden aan de velgrand (zie deel 6.f.iii.).
Waarschuwing
Wielen mogen niet worden veranderd door lassen, hardsolderen of op een andere manier verhitten om te proberen het wiel te repareren of te richten. Het gebruik van adapterplaten of bead locks is niet toegelaten op Alcoa wielen.
Hardsolderen, lassen of op een andere manier verhitten van eender welk deel van een Alcoa aluminium wiel zal het wiel verzwakken. Als de wielen verzwakt of beschadigd zijn, kunnen de banden van de wielen springen of kan er een wieldefect aan het voertuig optreden.
De wielen mogen niet worden geschilderd of op een andere manier een coating krijgen die een invloed kan hebben op de montagevlakken. Wielen die tekenen van veranderingen vertonen moeten uit dienst worden genomen en verschroot.
Het afspringen van de banden of wielbreuk van het voertuig kan leiden tot ernstige of zelfs dodelijke verwondingen. Alcoa aluminium wielen mogen nooit worden gelast, gebraseerd of op een andere manier verhit.
5.c. Montagevlak / diameter van het steunvlak Het steunvlak van de naaf moet plat zijn over de hieronder aanbevolen diameter (volgens SAE J694) om voldoende plaats te kunnen bieden aan de wielschijf. Geldig voor Alcoa wielen met naafgecentreerde montage:
14
Boutcirkel
Aantal bouten
Schroefdraad
Ø steun in mm
Ø steun in inch
335
10
M22 x 1.5
381 – 386
15.0 – 15.2
335
10
7/8” - 11 BSF
381 – 386
15.0 – 15.2
335
10
7/8” - 14 UNF
381 – 386
15.0 – 15.2
275
8
M22 x 1.5
335 – 343
13.2 – 13.5
275
8
M20 x 1.5
315 – 320
12.4 – 12.6
245
6
M18 x 1.5
284 – 290
11.2 – 11.4
225
10
M22 x 1.5
274 – 279
10.8 – 11.0
205
6
M18 x 1.5
246 – 249
9.7 – 9.8
5.d. Vóór de montage van een band • Overschrijd het maximum draagvermogen van het wiel niet. De klant moet het OEM-draagvermogen van het voertuig vergelijken met het maximale draagvermogen van het wiel. • Raadpleeg de aanbevelingen van de bandenfabrikant voor de juiste bandenspanning. • Controleer alle delen van het wiel alvorens de band te plaatsen om zeker te zijn dat er niets in de weg zit. • Gebruik geen wiel waarvan de band onder hoge druk loskwam van de velg, waarvan de band lek liep, noch een wiel dat was blootgesteld aan overmatige hitte of andere fysieke schade vertoont. Een dergelijk wiel heeft mogelijk niet langer de nodige afmetingen en vorm om een band onder spanning vast te houden. • Een gebarsten of beschadigd wiel kan loskomen van het voertuig terwijl het voertuig rijdt. • Richt nooit de wielen. Nooit de wielen verhitten om ze zachter te maken zodat ze kunnen worden gericht of om andere schade te repareren. De speciale legering die voor deze wielen is gebruikt, is behandeld tegen hitte, en ongecontroleerd verhitten zal het wiel verzwakken. • Verricht nooit laswerkzaamheden aan de wielen.
Waarschuwing Wanneer de banden worden gedemonteerd, moet het hele wiel worden gereinigd en nagekeken. Verwijder met een borstel al het vuil van de hielzitting van het wiel (deel van het wiel waarop de band rust). Controleer de velgranden op slijtage met de speciale slijtagemeter van Alcoa. Verwijder scherpe randen zoals uitgelegd in deel 6.f.
5
Het wordt aanbevolen om het gehele oppervlak van de luchtkamer royaal in te strijken met een goedgekeurde oppervlaktebeschermer en te smeren telkens wanneer de band wordt verwijderd. Zie de aanbevelingen in deel 5.g.
15
5.e. Ventielen Vervangt de Alcoa Tabel Ventielen / Handleiding 2005 • De volgende informatie geldt voor de meest gebruikelijke wielen in Europa. • Wielen kunnen oorspronkelijk geleverd zijn met ventielen die intussen werden vervangen en verbeterd. Daarom vermeldt de onderstaande tabel alleen de vervangingsventielen. • Incl. Dura-Bright® wielen: artikelnummers die eindigen op DB. • Incl. Dura-Flange® wielen: artikelnummers die eindigen op DF.
Diam. 17.5”
19.5”
GAX54MS00N GAX70MS07N2 GAX83MS00N
ARTIKELNR. WIEL 66320X 66340X
ARTIKELNR. VENTIEL GAX70MS60N GAX70MS45N
x 6.75”
66082X 66347X 66382X
GAX70MS45N GAX70MS45N GAX70MS45N
x 6.75”
76347X 76348X
GAX70MS45N GAX70MS45N
76448X 76449X
GAX70MS45N GAX70MS45N
77340X 77345X
GAX70MS45N GAX70MS27N GAX54MS00N GAX70MS27N GAX54MS00N GAX70MS27N
> 12.2007 01.2008 > > 12.2007 01.2008 > > 12.2007
GAX54MS00N
01.2008 >
GAX70MS45N GAX70MS45N GAX70MS27N GAX54MS00N GAX70MS27N GAX54MS00N GAX70MS27N GAX54MS00N
> 12.2007 01.2008 > > 12.2007 01.2008 > > 12.2007 01.2008 >
77346X 77347X
x 8.25”
78340X 78342X 78345X 78346X 78347X
16
GAX40MS00N
Breedte x 6.00”
x 7.50”
22.5”
Van links naar rechts:
x 14.00”
7434XX
GAX40MS00N
x 7.50”
87352X 87357X
GAX70MS60N GAX70MS60N
87450X 87451X 87452X 87453X 87455X
GAX70MS27N GAX70MS07N2 GAX70MS07N2 GAX70MS07N2 GAX70MS27N
Voor Volvo incl. verlenging GAX09070
Diam. 22.5
Breedte x 8.25”
x 9.00”
x 11.75”
ARTIKELNR. WIEL 88354X 88355X 88356X 8845XX 8855XX 88650X 88651X 88652X 88653X 88655X 886570 886580
ARTIKELNR. VENTIEL GAX70MS60N GAX70MS45N GAX70MS45N GAX70MS27N GAX70MS27N GAX70MS27N GAX70MS07N2 GAX70MS07N2 GAX70MS07N2 GAX70MS27N GAX83MS00N GAX83MS00N
89352X 89353X 89355X 8945XX 8955XX 89651X 89652X 89653X 896570 896580
GAX70MS60N GAX70MS45N GAX70MS45N GAX70MS27N GAX70MS27N GAX70MS07N2 GAX70MS07N2 GAX70MS07N2 GAX83MS00N GAX83MS00N
8105XX 81151X 81152X
GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N
81251X
GAX40MS00N
81252X
GAX40MS00N
812570 812580 81352X 81353X 81354X 81355X 81356X
GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N
81455X
GAX40MS00N
8145XX 8155XX 8165XX 81751X 81752X 817570 817580
GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N GAX40MS00N
x 13.00”
83352X 83353X
GAX40MS00N GAX40MS00N
x 14.00”
84151X
GAX40MS00N
x 15.00”
85052X
GAX40MS00N
x 17.00”
8405XX 8425XX
GAX70MS07N2 GAX40MS00N
WorkHorse® wiel WorkHorse® wiel
5
WorkHorse® wiel WorkHorse® wiel
WorkHorse® wiel (bolling 135) WorkHorse® wiel (bolling 135)
Gebruik verlengventiel GAX85 voor wielen geproduceerd > 06.2000 Gebruik verlengventiel GAX85 voor wielen geproduceerd > 06.2000
WorkHorse® wiel (bolling 120) WorkHorse® wiel (bolling 120)
22.5x17.00 (bolling -67 mm) 22.5x17.00 (bolling -50 mm)
17
18
ARTIKELNR. VENTIEL GAX40MS00N (recht) vervangt BTR542, BTR552
ARTIKELNR. WIEL 7434XX 81151X, 81152X, 81251X, 81252X, 81354X, 81355X, 81356X, 8145XX, 8155XX, 8165XX, 8175XX 83353X 84151X (22.5 x 14.00) 8425XX (22.5 x 17.00 bolling -50 mm) - Gebruik verlengventiel GAX85 voor 81356X & 81455X (> 06.2000)
GAX54MS00N (recht)
77345X (01.2008 >), 77346X (01.2008 >), 77347X (01.2008 >) 78345X (01.2008 >), 78346X (01.2008 >), 78347X (01.2008 >)
GAX70MS07N2 (7°) vervangt B70MS-07N
8405XX (22.5 x 17.00 bolling -67 mm) 87451X, 87452X, 87453X 88651X, 88652X, 88653X 89651X, 89652X, 89653X
GAX70MS27N (27°) vervangt B70MS-27N, B60MS-27N, BV3-20-5
77345X (> 12.2007), 77346X (> 12.2007), 77347X (> 12.2007) 78345X (> 12.2007), 78346X (> 12.2007), 78347X (> 12.2007) 87450X, 87455X 8845XX, 8855XX 8945XX, 8955XX
GAX70MS45N (45°) vervangt B70MS-45N, BTR543C
66340X, 66347X 76347X, 76348X, 76448X, 76449X 77340X 78340X, 78342X 88355X, 88356X 89353X, 89355X - Wielen in deze sectie zijn alleen ontworpen voor trommelremmen - Verlengventiel GAX09070 is optioneel in geval van enkele montage
GAX70MS60N (60°) vervangt B70MS-60N, BTR543D
66320X (10.2001 >) 87352X 88354X 89352X - Wielen in deze sectie zijn alleen ontworpen voor trommelremmen - Verlengventiel GAX09070 is optioneel in geval van enkele montage
GAX83MS-00N (recht)
88657X, 88658X vervangt BTR544SP - Wielen in deze sectie zijn Workhorse® wielen
Verlengventiel voor DUBBELE montage
Gebruik verlengventiel GAX09150 voor alle ventielen in geval van dubbele montage
ARTIKELNR. VENTIEL (VEROUDERD) BTR544D (60°)
ARTIKELNR. WIEL & ALTERNATIEVE VENTIELEN 66320X (> 09.2001) kan worden vervangen door GAX70MS60N - Wielen in deze sectie zijn alleen ontworpen voor trommelremmen - Verlengventiel GAX09070 is optioneel in geval van enkele montage
BF8437/BH-8437 (60°)
Kan worden vervangen door GAX70MS-60N Gebruik verlenging GAX09070 voor Volvo met 87357X. Controleer de vrije ruimte. - Wielen in deze sectie zijn alleen ontworpen voor trommelremmen - Verlengventiel GAX09070 is optioneel in geval van enkele montage
BTR543E (75°)
81352X, 81353X kunnen worden vervangen door GAX40MS00N (recht) 83352X kan worden vervangen door GAX40MS00N (recht)
ARTIKELNR. VERLENGVENTIEL GAX85 GAX09070 vervangt B2412 en B2412N / B2414 en B2414N GAX09150
BESCHRIJVING 19 mm vernikkeld verlengventiel, totale lengte 24 mm 54 mm plastic verlengventiel incl. stofkap, totale lengte 72 mm
5
133 mm plastic verlengventiel incl. stofkap, totale lengte 151 mm
VENTIELEN VOOR ALCOA WIELEN In de voorbije twintig jaar werden er verschillende soorten ventielen geplaatst op de Alcoa wielen. Er zijn 3 verschillende ontwerpen. Aan de hand van dit deel kunt u bijna alle ventielen van wielen vanaf de vroege jaren ‘90 vervangen door de nieuwste ventielen (zie voorgaande tabellen). Ventielen met een oranje of zwarte O-ring BTR542, BTR543C, BTR543D, BTR543E, BTR544 (alles), BTR 545 (alles), B60MS-27N, BV-3-20-5 Vroege modellen. Vernikkelde of verchroomde ventielen met O-ring. Deze ventielen moeten worden gesmeerd of ingevet bij controle of vervanging. Ventielen met een zwarte T-vormige pakkingring en tweedelige moer GAX70MS07N / B70MS-07N, B70MS-27N, B70MS-45N, B70MS-60N Vorige versie. Met het oog op een betere dichting aan de binnenzijde, werd de O-ring vervangen door een grotere T-vormige rubberen pakkingring. Hierdoor vermindert tevens het risico op galvanische corrosie tussen
het ventiel en de binnenkant van de ventielzitting. Deze ventielen moeten niet noodzakelijk worden gesmeerd of ingevet bij controle of vervanging. De 14 mm zeskantmoer van dit ventiel is voorzien van een integrale plastic drukring die nog eens extra beschermt tegen galvanische corrosie aan de buitenkant. Bovendien zorgt de ring ervoor dat de moer kan worden aangedraaid zonder de ventielzitting te beschadigen. Wanneer dit ventiel is losgedraaid, kan het niet meer opnieuw worden gebruikt en moet het worden vervangen door een nieuw exemplaar of door GAX70MS-07N2, een alternatief ventiel van de 2e generatie. Ventielen met een zwarte T-vormige pakkingring en eendelige moer GAX40MS00N, GAX54MS00N, GAX70MS07N2, GAX83MS00N (original equipment ventielen) GAX70MS27N, GAX70MS45N, GAX70MS60N (alternatieve ventielen) >>> 19
>>>
Huidige modellen. Deze ventielen hebben een eendelige moer met een groter contactvlak zodat de druk rond het ventielgat gelijkmatiger wordt verdeeld. Het ventiel raakt ook minder snel beschadigd wanneer de moer te stevig wordt aangedraaid. Na een controle op de goede werking kan dit type ventiel opnieuw worden gebruikt. Deze ventielen moeten niet noodzakelijk worden gesmeerd of ingevet bij controle of vervanging. De 4 original equipment ventielen zijn geschikt voor alle Alcoa wielen die op dit ogenblik worden vervaardigd. De ventielen hebben een gegroefde kop en een zeskantige basis voor meer grip en een vlotte vervanging met behulp van een schroevendraaier of moersleutel. De ventielbasis van de 3 vervangingsventielen is plat voor een vloeiende overgang van het verval in het midden
naar de hielzitting bij de huidige en vorige generaties van wielen. Voor een gemakkelijke bevestiging van deze ventielen kan een 4,5 mm zeskantsleutel worden gebruikt. Alle nieuwe ventielen en moeren zijn vernikkeld en worden geleverd met een vernikkelde gewelfde stofkap met een dichting voor een 100% luchtdichte afsluiting. Metalen kapjes voor de ventielstift worden meer aanbevolen dan plastic kapjes. Ventielmoeren en aanhaalmoment Op Alcoa ventielen worden zeskantmoeren van 14 en 16 mm gemonteerd. Voor oudere wielen die in de VS werden gemaakt, werden voor de ventielen 5/8” zeskantmoeren gebruikt. Het aanbevolen aanhaalmoment is 12 tot 15 Nm (9 tot 11 Ft-Lb).
ALGEMENE AANBEVELINGEN DO’s • Om te voorkomen dat lucht weglekt door een verkeerde montage of door corrosie, moeten er op Alcoa wielen verchroomde of vernikkelde ventielen worden gemonteerd die aan hoge eisen voldoen en die speciaal voor Alcoa wielen werden ontworpen. • Gebruik droge lucht om de band op te pompen. • Voor de ventielstift worden stofkappen met luchtdichte afsluiting aanbevolen.
DON’Ts • Gebruik geen ventielen voor stalen wielen. Ventielen voor stalen wielen kunnen verschillende diameters, verschillende krommingen (hoeken) en/of onvoldoende draadlengte hebben. • Gebruik geen messing ventielen. Aluminium en messing zorgen voor versnelde corrosie. Corrosie kan leiden tot lekken. • Buig het standaardventiel van Alcoa niet een in ander model. • Pomp de band niet op met lucht uit een luchtsysteem met automatische smering van elektrisch gereedschap. • Gebruik geen balanceervloeistoffen of balanceerpoeder. Die producten kunnen leiden tot oxidatie van de hielzitting en verval van het wiel, en tot een defect aan het ventiel, met luchtverlies tot gevolg. 20
• Gebruik geen metalen of messing verlengventielen zonder stevige steun. Omwille van de centrifugale krachten versnellen niet ondersteunde verlengventielen moeheid van de ventielbasis en het gebied rond het ventielgat. Als een gevolg hiervan kunnen scheurtjes ontstaan in de ventielbasis en/of rond het ventielgat in het wiel waardoor de lucht kan gaan weglekken. • Gebruik geen soepele verlengslangen zonder dat ze behoorlijk vastgeklemd zijn op het buitenste wiel. Loshangende verlengslangen kunnen het wiel en het ventiel beschadigen waardoor lucht kan weglekken uit de band.
EEN VENTIEL VERVANGEN Een bandenwissel is een goede gelegenheid om het ventiel even te controleren. Het wordt aanbevolen om telkens wanneer een nieuwe band wordt gemonteerd, ook een nieuw ventiel op te monteren. Voordat u het nieuwe ventiel monteert, gaat u na of het ventiel overeenstemt met het wiel. Gebruik de bovenstaande tabellen als referentie. Gebruik altijd siliconen of EPDM O-ringen/T-vormige pakkingringen – geen rubber – als u dichtingen vervangt.
5
Maak de ventielzitting en de ventielopening grondig schoon nadat u het ventiel hebt verwijderd. Verwijder alle vuil, vet en oxidatie. Zorg ervoor dat alle contactvlakken droog zijn. Gebruik geen scherp gereedschap en/of oefen geen overmatige kracht uit, om krassen of deuken in het oppervlak te vermijden. Een ongelijkmatig of beschadigd oppervlak kan lekkage veroorzaken. Met fijn schuurpapier, staalwol of een zachte staalborstel reinigt u het oppervlak zonder het te beschadigen.
Alleen voor ventielen met O-ringen: Breng een laagje ALgrease aan in de ventielopening en in een straal van 2 cm er omheen: zowel aan de buiten- als aan de binnenkant. Breng voordat u het nieuwe ventiel monteert wat ALgrease aan op de schacht van het ventiel en op de montagepositie van de O-ring. Gebruik geen smeermiddelen op waterbasis of smeermiddelen die metalen bevatten.
Hou tijdens het monteren het ventiel op de juiste plaats en controleer de uitlijning zodat er nog plaats is voor een verlengventiel bij dubbele montage. Installeer het ventiel zorgvuldig en draai het niet te hard aan: het aanbevolen aanhaalmoment is 12 tot 15 Nm.
21
VERKRIJGBARE VENTIELEN De meeste Alcoa wielen zijn voorzien van een van de twee standaard ventieltypes: GAX70MS07N2 ventielen voor de huidige 8.25 & 9.00 vrachtwagen- en buswielen en GAX40MS00N ventielen voor de meeste super single wielen.
Gebruik alleen originele Alcoa ventielen. Die ventielen zijn speciaal voor Alcoa wielen gemaakt en niet verkrijgbaar als reserve- of vervangonderdeel. Alle Alcoa ventielen uit de lijst – te beginnen bij artikelnr. GAX – zijn te verkrijgen bij alle Europese verdelers van Alcoa. Voor meer informatie raden wij u aan contact op te nemen met uw plaatselijke dealer of distributeur of met Alcoa Wheel Products Europe.
5.f. Verlengventiel Bij uw Alcoa distributeur kunt u verschillende verlengventielen vinden. Met een verlengventiel van 150 mm van goede kwaliteit zult u de bandenspanning kunnen controleren en aanpassen van de binnenste band bij dubbele montage.
veroorzaken die kunnen leiden tot scheuren in het gebied rond de ventielopening op het wiel of in de ventielstift. POM (polyoxymethyleen) verlengingen voor ventielstift worden aanbevolen en zijn verkrijgbaar bij uw erkende Alcoa Wheel distributeur.
Metalen verlengventielen voor dubbele montage kunnen worden gebruikt samen met een houder of met een stabilisator voor de ventielstift alleen. De massa van de metalen verlengventielen en de rotatie kunnen krachten
Controleer regelmatig de staat en het aanhaalmoment van de ventielen en verlengventielen. Voor meer informatie raadpleegt u de voorgaande tabellen en de het specificatieoverzicht van Alcoa Wheels.
5.g. Banden monteren Europese Alcoa wielen hebben een 15° bandhielzitting en kunnen alleen worden gebruikt met tubeless banden met een 15° bandhiel. Gebruik nooit banden met een binnenband of banden met een andere bandhiel op Europese Alcoa wielen. • Gebruik nooit een wiel dat heeft blootgestaan aan overmatige hitte door brandende banden of remmen, slepende of blokkerende remsystemen of andere oorzaken. • Gebruik nooit een beschadigde band of beschadigd wiel. Controleer beide zorgvuldig voordat u de band monteert. • Gebruik alleen de juiste bandenmaat, geschikt voor de velgbreedte volgens ETRTO en/of de aanbevelingen van de bandenfabrikant. • Controleer of het ventiel op de juiste manier en met het juiste aanhaalmoment werd gemonteerd. • Breng ALgrease aan om de velg te beschermen en een pH-neutraal smeermiddel voor banden dat geen metalen bevat. >>>
22
Waarschuwing Banden die niet juist werden gemonteerd of onderhouden, functioneren mogelijk niet goed. Onjuiste montage of verkeerd onderhoud van de band kan ernstige verwondingen of zelfs de dood tot gevolg hebben. Volg de juiste montage- en onderhoudsinstructies zoals beschreven in de handleiding van de bandenfabrikant en in delen 5.g. en 5.g.i. tot 5.g.vi. van deze handleiding.
>>> Niet alle machines om banden te monteren/demonteren werken op dezelfde manier. Lees de gebruiksaanwijzing of handleiding van uw machine voordat u begint met de montage of demontage van een band. Volg de gebruiksaanwijzing.
• Raadpleeg de aanbevelingen van de bandenfabrikant voor de juiste bandenspanning. Pomp de band niet te hard op. • Gebruik een bandenkooi tijdens het oppompen. • Zorg ervoor dat de beide hielzittingen van de band op de juiste plaats zitten: banden van zware vrachtwagens hebben een voorgevormde “geleideribbel” in de zijflank naast de hiel van de band. Als de band is opgepompt, moet deze geleideribbel of -ring op gelijke afstand van / evenwijdig met de wielvelg lopen, over de hele omtrek van het wiel. Controleer de positie van de ring voordat u de montage uit de bandenkooi haalt. Als de ring en het wiel niet concentrisch lopen, laat u de lucht uit de band terwijl die nog in de bandenkooi zit en monteert u de band opnieuw.
5
5.g.i. Aanbevelingen voor de montage van banden zonder binnenband
Waarschuwing
Waarschuwing
Beschadigde banden of wielen kunnen ertoe leiden dat de banden van de wielen afspringen.
Het gebruik van binnenbanden op tubeless wielen zal langzame lekkages verborgen houden. Trage lekken kunnen wijzen op gebarsten (zie deel 6.g.) of beschadigde wielen waardoor het wiel slecht werkt.
Het explosief loskomen van banden kan ernstige of zelfs dodelijke letsels veroorzaken. Controleer banden en wielen op schade voordat u ze van het voertuig afneemt. Als u beschadiging vaststelt, moet u alle lucht uit de band laten voordat u de inbusmoeren losdraait. Neem beschadigde banden of wielen onmiddellijk en voorgoed uit gebruik.
Wieldefecten kunnen ongevallen veroorzaken met ernstige of zelfs dodelijke verwondingen. Gebruik nooit een binnenband op een tubeless wiel van Alcoa. Neem gebarsten of beschadigde wielen onmiddellijk en voorgoed uit gebruik.
23
OPMERKING: De Alcoa aluminium wielen voor dubbele montage vereisen speciale technieken om de band te monteren, zie deel 5.g.iii.
24
wiel voor dubbele montage
enkel wiel
1. Diep het wiel niet uit of kerf het niet in. Plaats aluminium wielen op een schone houten vloer of rubbermat als u met de hand een band monteert. Wees extra voorzichtig bij de montage van wielen met een Dura-Bright® oppervlaktebehandeling, want kleine deukjes of krassen kunnen niet worden uitgepolijst (zie deel 7.b.). Voor Dura-Bright® wielen worden DiscMate™ tussenschijven aanbevolen om de contactvlakken van het wiel te beschermen tegen optische beschadiging. 2. Gebruik altijd een rubberen of kunststof hamer of een hamer bekleed met leder. 3. Controleer het wiel op schade. Gebruik nooit een beschadigd of ernstig gecorrodeerd wiel (zie deel 6.g.ii). 4. Reinig de hielzitting met een staalborstel. Ga na of de hielzitting en het velgbed, in het midden, droog zijn voordat u smeermiddel aanbrengt. 5. Controleer de band op schade. Ga na of de binnenkant van de band droog is voordat u de band monteert. 6. Een smeermiddel wordt aanbevolen om de velgrand te beschermen en om de montage van de band te vergemakkelijken. Dit smeermiddel mag niet op waterbasis zijn. Bestrijk er het hele velgoppervlak mee (zie deel 5.g.iii.).
7. Smeer de velgrand en de hiel van de band in vlak voordat u de band monteert. Gebruik nooit smeermiddelen die water bevatten. Smeermiddelen op waterbasis kunnen corrosie van de velgrand uitlokken. Het gebruik van smeermiddelen die niet op water gebaseerd zijn, is vooral belangrijk bij de montage van tubeless banden omdat de lucht in de band wordt gehouden door de dichting tussen de velgrand en bandrand. 8. Smeer de velgrand of de hiel van de band nooit met een brandbare oplossing in. Dit kan een explosie veroorzaken tijdens het oppompen van de band of achteraf wanneer het voertuig in gebruik is (zie waarschuwing hieronder). 9. Als u een bandenmontage of -demontage machine gebruikt voor een aluminium wiel, wees dan extra voorzichtig dat het wiel niet wordt verbogen. 10. Gebruik alleen droge lucht om de band op te pompen. Het gebruik van waterafscheiders in de persluchttoevoer wordt aangeraden. 11. Pomp de banden niet te hard op. Houdt u aan de door de bandenfabrikant aanbevolen spanning, maar ga in geen geval over de geadviseerde maximale bandenspanning in koude toestand. 12. Als u een band oppompt, gebruik dan altijd een klemventiel of een van schroefdraad voorzien recht verlengventiel met een op afstand bediende bandendrukmeter.
Waarschuwing
Waarschuwing
Gebruik nooit een vluchtige of brandbare stof zoals ether of benzine, want een hulpmiddel om de bandhielen op het wiel te bevestigen kan leiden tot ongecontroleerde drukopbouw in de band en zo een explosie veroorzaken.
Een band/wiel combinatie onder spanning kan exploderen.
De band kan van het wiel afspringen wanneer u de hielrand positioneert, terwijl u lucht bijpompt in de band op of van het voertuig, of later op de weg. Hierdoor kan de bestuurder de controle over zijn voertuig verliezen, wat de oorzaak kan zijn van een zwaar of dodelijk ongeval.
Plaats de band/wiel combinatie altijd in een bandenkooi tijdens het oppompen.
Dat afspringen van de band kan ernstige verwondingen of de dood tot gevolg hebben.
5
Gebruik alleen goedgekeurde mechanische of pneumatische middelen om de bandhiel te positioneren.
5.g.ii. Banden monteren op wielen met asymmetrische diepbedvelgen Alcoa wielen hebben vaak een symmetrische diepbedvelg met een smalle uitspringende rand aan beide kanten van de hielzitting. Op die manier kan de band vanaf elke zijde van het wiel worden gemonteerd. Sommige Alcoa wielen zijn asymmetrisch en hebben slechts aan één zijde een smalle uitspringende rand. Wielen met een beperkt diepbed en sommige andere wielcontouren hebben een grotere diameter ter hoogte
monteer vanaf deze zijde
van het velgbed en een asymmetrisch aflopend velgprofiel dat bijkomende remspeling biedt voor de reminstallatie. Om de mogelijkheid van beschadiging van de bandhiel zoveel mogelijk te beperken, moet elke montage en demontage van een band alleen gebeuren vanaf de wielzijde met de kortste afstand tot het diepste gedeelte van het velgbed.
Banden mogen alleen worden gemonteerd/ gedemonteerd over de schijfkant van het wiel.
monteer niet vanaf deze zijde
25
5.g.iii. Tubeless banden monteren OPMERKINGEN • Overschrijd het maximum draagvermogen van het wiel niet. De klant moet het door de fabrikant opgegeven draagvermogen van het voertuig vergelijken met het maximale draagvermogen van het wiel. • Controleer middels montage van het wiel op de naaf, alvorens de band te monteren, om zeker te zijn dat het wiel geen delen van het voertuig raakt. • Als u een band op een Alcoa wiel monteert, plaats dan het ventiel nabij het markeringspunt dat het gedeelte van de band aangeeft met het laagste gewicht.
• Niet alle machines om banden te monteren/demonteren werken op dezelfde manier. Lees de gebruiksaanwijzing of handleiding van uw machine voordat u begint met de montage of demontage van een band. • Raadpleeg de aanbevelingen van de bandenfabrikant voor de juiste bandenspanning.
Leg het wiel op de machine. Smeer het wiel (volledig oppervlak van de luchtkamer) en de hiel van de band in met een geschikt smeermiddel. Plaats de hiel van de band over de velgrand het dichtst bij het diepste gedeelte van het velgbed. Duw de hiel zo ver mogelijk over de velgrand.
Steek het gebogen einde van de bandenlichter tussen de hiel en de wielrand met het uiteinde van het gereedschap tegen de velghoorn. In een ronddraaiende beweging wrikt u de hiel stukje voor stukje over de velgrand. Druk de bandenlichter naar beneden wanneer de hiel over de velgrand zit.
26
Smeer de tweede bandhiel in. Breng de tweede hiel van de band in het velgbed en houdt de band op zijn plaats met de klem op de velgrand. Smeer de bandhiel rondom in. Met het gebogen eind van de bandenlichter tussen de hiel van de band en de velgrand, en het uiteinde naar het wiel toe, drukt u de bandenlichter naar buiten om de band over de velgrand te werken. Ga door met de hiel van de band over de velgrand te bewegen met behulp van de bandenlichter tot de rest van de hiel over de velgrand zit. Zet de hiel van de band eventueel vast met behulp van een spanring of andere mechanisch hulpmiddel om de band op te pompen.
5
Plaats de band/wiel combinatie in een bandenkooi of andere aangepaste constructie. Raadpleeg de aanbevelingen van de bandenfabrikant voor de juiste bandenspanning. Gebruik een klemventiel of een van schroefdraad voorzien recht verlengventiel met een op afstand bediende bandendrukmeter en pomp de band op tot de juiste spanning. Als er lucht ontsnapt, rol de band of gebruik een spanring om de bandhiel stevig tegen de velgrand te drukken. Let goed op voor mogelijke exploderende delen of sterk luchtverlies.
Banden voor zware voertuigen hebben een voorgevormde “geleideribbel” in de flank naast de hiel van de band. Als de band opgepompt is, moet deze geleideribbel of ring op gelijke afstand van (parallel aan) de wielrand lopen over de hele omtrek rond het wiel. Controleer de positie van deze ribbel of ring voordat u de band/wiel combinatie uit de bandenkooi haalt. Als de ring en het wiel niet concentrisch zijn, laat u de band leeglopen in de bandenkooi en monteert u de band opnieuw.
27
5.g.iv. Aanbevelingen om tubeless banden te demonteren van een Alcoa wiel 1. Als u met de hand een band demonteert, is het aan te bevelen om aluminium wielen op een schone houten vloer of rubbermat te plaatsen. Verwijder het ventiel en laat de band volledig leeglopen voordat u het wiel demonteert. Wees extra voorzichtig bij de demontage van wielen met een Dura-Bright® oppervlaktebehandeling, want kleine deukjes of krassen kunnen niet worden uitgepolijst (zie deel 7.b. voor specifieke voorzorgsmaatregelen en procedures voor onderhoud). 2. Gebruik altijd een rubberen of kunststof hamer of een hamer bekleed met leder. 3. Onderhoud het bandengereedschap goed. Behandel het gereedschap met zorg. Deuken of kerven in de rand van het wiel kunnen barsten veroorzaken. 4. Als u een bandenmontage of -demontage machine gebruikt voor een aluminium wiel, wees dan extra voorzichtig dat het wiel niet wordt vervormd.
Waarschuwing De structuur van een aluminium wiel kan verzwakken door overmatige hitte. Bij band/wiel combinaties waarvan het wiel werd blootgesteld aan overmatige hitte kan de band plots en onvoorspelbaar van het wiel afspringen, en zo ernstige of zelfs dodelijke verwondingen veroorzaken. Neem onmiddellijk en voorgoed elk wiel uit gebruik dat werd blootgesteld aan overmatige hitte (bijv. brandende band, defecte wiellagers, slepend/blokkerend remsysteem of een band die onder hoge spanning loskwam van het wiel).
Waarschuwing Beschadigde banden of wielen kunnen ertoe leiden dat de banden van de wielen afspringen. Het explosief loskomen, kan ernstige of zelfs dodelijke letsels veroorzaken. Controleer banden en wielen op schade voordat u ze van het voertuig haalt. Als u schade vaststelt, moet u de band volledig laten leeglopen voordat u de moeren losdraait. Neem onmiddellijk en voorgoed beschadigde banden of wielen uit gebruik.
28
5.g.v. Demonteren van tubeless banden OPMERKING • Niet alle machines om banden te monteren/demonteren werken op dezelfde manier. Lees de gebruiksaanwijzing of handleiding van uw machine voordat u begint met de montage of demontage van een band.
Haal het binnenventiel uit het ventiel om u ervan te verzekeren dat alle lucht uit de band is. Plaats het wiel op de machine en positioneer de bandenlichter zo dat u het platte uiteinde tussen de bandhiel en de velgrand kunt steken. Breng het gereedschap in een verticale positie tot de bandhiel loskomt van het wiel.
5
Ga stukje per stukje zo door tot de hele bandhiel los is van het wiel. Herhaal deze procedure aan de andere zijde van de band. De band is nu klaar voor demontage. Smeer de hielen van de band in.
Steek de gebogen uiteinden van de bandenlichters tussen de band en het wiel, op een afstand van ongeveer 25 cm van elkaar. Trek een bandenlichter naar het midden van het wiel toe, trek dan op dezelfde manier aan de tweede bandenlichter. Om de hiel van de band los te maken, laat u een lichter zitten, haalt u het andere gereedschap eruit en steekt u dat er opnieuw tussen, met het gebogen uiteinde tussen de hiel en de velgrand, op korte afstand van het overspannen gedeelte. Beweeg de hiel van de band los van de velgrand en ga door tot de volledige hiel los is van het wiel.
Steek het rechte uiteinde van de bandenlichter tussen hielen en beide velgranden, met het gehoekte uiteinde van het gereedschap over de tweede velgrand. Plaats de ingestoken lichter in een hoek van 90° met de band/wiel combinatie en beweeg deze naar de top van het wiel en smeer nu de bandhielen aan beide kanten van het gereedschap in. Laat de band/wiel combinatie overhellen naar het gereedschap toe en beweeg de band om deze hiermee los te bewegen.
29
5.g.vi. Gebruik ALgrease bij een bandenwissel Het regelmatig wisselen van banden in moeilijke omstandigheden of het gebruik van smeermiddelen op waterbasis om een band te bevestigen of onvoldoende reinigen van het oppervlak van de hielzitting, zal er vrijwel zeker toe leiden dat de band lucht verliest omwille van corrosie en/of oxidatie van het aluminium en samengekoekt vuil.
Sommige rubbersoorten kunnen “versmelten” met de hielzitting van het wiel. Als dat rubber en andere resten niet worden verwijderd voordat een nieuwe band wordt gemonteerd, kan het oneffen oppervlak leiden tot luchtverlies.
Verwijder het binnenventiel wanneer u de hielzitting schoonmaakt om te vermijden dat vuil zich ophoopt in de ventielschacht, wat zou kunnen leiden tot een slechte werking van het ventiel.
Reinig de hielzitting grondig met een staalborstel of een geschikt elektrisch gereedschap voordat u een nieuwe band monteert, tot u een glad en schoon oppervlak heeft. Gebruik geen scherp gereedschap en/of oefen geen overmatige kracht uit om deuken in het oppervlak te vermijden. Een ongelijkmatig of beschadigd oppervlak kan lekkage veroorzaken.
Breng een film ALgrease aan op beide hielzittingen, velgranden, retentieranden en de schuin opstaande randen van het velgbed.
Breng ook ALgrease aan op beide bandhielen. Monteer de band volgens de montage- en veiligheidsrichtlijnen van de bandenfabrikant.
30
5.h. Balanceren Vervangt Handleiding Balanceren 2005 Alcoa wielen zijn machinaal afgedraaid zodat balanceren niet nodig is. Voor de band/wiel combinatie kan balanceren met gewichten wel nodig zijn. Balanceren met vloeistoffen of poeder wordt afgeraden. Gebruik bij voorkeur gecoate balanceergewichten. Het gebruik van lood voor het balanceren van auto’s en bestelwagens tot 3.5 T GVW is bij wet verboden. Op het ogenblik dat deze handleiding werd geschreven, mogen balanceergewichten voor commerciële voertuigen zwaarder dan deze GVW nog lood bevatten.
Opgelet Verkeerd geïnstalleerde gewichten kunnen “wegvliegen” tijdens het gebruik en het voertuig beschadigen of leiden tot persoonlijk letsel. Volg altijd de procedures die in deze handleiding of door de fabrikant van de balanceergewichten worden aanbevolen.
5
De voorbije twintig jaar hadden de Alcoa wielen verschillende soorten velgranden. Er zijn 3 verschillende ontwerpen. In dit deel wordt uitgelegd hoe wielen die werden vervaardigd vanaf de vroege jaren ’90 moeten worden uitgebalanceerd.
Eerste generatie velgranden op Alcoa wielen Klemgewichten De wielen in onderstaande lijst kunnen worden uitgebalanceerd met klemgewichten van Hofmann gekend als type 555 en 556. Uitzonderingen inbegrepen: sommige wielen zijn tot op vandaag nog geschikt voor dit type balanceergewichten. Voor referentie zie artikelnummers. Wielmaat 1e generatie 17.5 x 6.00 (1) 17.5 x 6.75 (1) 19.5 x 6.75 (1) 19.5 x 7.50 (1) 19.5 x 8.25 (1) 19.5 x 14.00 (2) 22.5 x 7.50 (1) 22.5 x 8.25 (1) 22.5 x 8.25 (2) 22.5 x 9.00 (1) 22.5 x 9.00 (2) 22.5 x 11.75 bolling 0 (2) 22.5 x 11.75 bolling 120 (2) 22.5 x 13.00 (2) 22.5 x 14.00 (2)
Alcoa a/n 66320X, 66340X 66082X, 66347X, 66382X 76347X, 76348X, 76448X, 76449X 77340X 78340X 7434XX 8735XX 8835XX 8845XX 8935XX 8945XX 81352X, 81353X, 81354X, 81355X 81356X, 81455X 83352X, 83353X 84151X
31
1. Wielmaten die Hofmann type 555 gebruiken voor de gesloten zijde en 556 voor de open zijde. De open zijde van deze wielen is geschikt voor Hofmann kleefgewichten type 551-5. 2. Wielmaten die Hofmann type 556 op beide zijden gebruiken maar waarvan beide zijden ook geschikt zijn voor Hofmann kleefgewichten type 551-5 met uitzondering van 8845XX, 8855XX, 8945XX en 8955XX.
Tweede generatie velgranden op Alcoa wielen Kleefgewichten De wielen in onderstaande lijst kunnen alleen worden uitgebalanceerd met kleefgewichten en zijn niet geschikt voor klemgewichten van eender welk merk. Instructies voor het uitbalanceren van Alcoa wielen met Hofmann kleefgewichten type 551-5 • Alcoa wielen met de hieronder vermelde artikelnummers zijn ontworpen voor het uitbalanceren met Hofmann kleefgewichten type 551-5*. • De vermelding 5* op het einde duidt op kleefgewichten met blauwe tape, met een hittebestendigheid tot 180° C.
Wielmaat 2e generatie 19.5 x 7.50 19.5 x 8.25 22.5 x 7.50 22.5 x 8.25 22.5 x 9.00 22.5 x 11.75 bolling 120
• Deze wielen kunnen niet worden gebalanceerd met Hofmann klemgewichten type 555 of 556. • De gewichten moeten altijd tegen het opstaande randje / wig worden aangebracht, dat wil zeggen zo dicht mogelijk bij de velgrand. Zie hoofdstuk 5.h.ii. voor richtlijnen voor het aanbrengen van kleefgewichten.
22.5 x 11.75 bolling 135
Alcoa a/n 77345X, 77346X, 77347X 78345X. 78346X, 78347X 8745XX 8855XX, 8865XX 8955XX, 8965XX 81456X, 81556X, 81557X, 81558X EU 81753X, 81755X, 81756X 81652X, 81655X
22.5 x 17.00 bolling -67 22.5 x 17.00 bolling -50
8405XX 8425XX
Derde generatie velgranden op Alcoa wielen In 2009 en 2010 zal de velgrand op alle Alcoa wielen worden hertekend zodat het wiel zowel geschikt is voor klem- als voor kleefgewichten. De nieuwe klemgewichten kunnen echter niet worden gebruikt op de Alcoa wielen van de eerste generatie uit de lijst hierboven, omdat de velgrand niet hetzelfde is. Wielmaat 3e generatie 22.5 x 11.75 bolling 0 22.5 x 11.75 bolling 120 22.5 x 11.75 bolling 135 22.5 x 15.00 bolling 120
32
Alcoa a/n 8105XX, 81251X, 81252X 81751X, 81752X 81151X, 81152X, 81257X, 81258X 85052X
5.h.i. Balanceergewichten van het klemtype Verwijst naar de 1e en 3e generatie van Alcoa velgranden Balanceergewichten voor Alcoa wielen zijn verkrijgbaar bij leveranciers van benodigdheden voor de bandenbranche. Bij radiale banden kan het nodig zijn om de bandenspanning tijdelijk te verminderen wanneer de klemgewichten worden geplaatst, om te zorgen voor speling tussen de klem van het gewicht en de velgrand. Gecoate balanceergewichten worden aanbevolen om vlekken of corrosie op het aluminium wieloppervlak te vermijden.
Opgelet Overmatige slijtage van de velgrand (zie deel 6.f.) kan het noodzakelijk maken om “stick-on” of kleefgewichten te gebruiken wanneer er niet voldoende velgrand is om een klemgewicht te plaatsen.
5
5.h.ii. Zelfklevende balanceergewichten Verwijst naar de 2e en 3e generatie van Alcoa velgranden
gesloten zijde
open zijde
Zelfklevende gewichten moeten worden aangebracht op een schoon oppervlak, op de aangeduide zijden en zones. Die gewichten mogen alleen worden aangebracht op een plaats waar ze geen contact hebben met de rem, ophanging, sturing of andere onderdelen terwijl het voertuig rijdt. POSITIONERING: Beide wielzijden hebben een bepaalde zone waar de kleefgewichten moeten worden aangebracht.
buitenkant
binnenkant
Alleen voor wielen met Alcoa velgranden van de 2e generatie: De gewichten moeten altijd tegen het opstaande randje / wig worden aangebracht, dat wil zeggen zo dicht mogelijk bij de velgrand.
gesloten zijde
open zijde
33
WERKWIJZE & TIPS: 1. Temperatuur Het aanbrengen van de kleefgewichten op de wielen moet gebeuren bij een omgevingstemperatuur van minstens 10° Celsius. Ook het wiel en het kleefgewicht moeten een temperatuur van minstens 10° C hebben. Laat wielen op kamertemperatuur (minstens 10° C) komen voordat u de kleefgewichten aanbrengt. 2. Reiniging Nadat werd bepaald hoeveel gewicht op welke plaats moet worden aangebracht, dienen die plekken grondig te worden gereinigd zodat ze volledig vrij zijn van stof, vet en siliconen. Dit geldt voor zowel nieuwe als oude wielen. Gebruik siliconenverwijderaar of een ander reinigingsmiddel om vet en siliconen te verwijderen. Siliconen zorgen voor afbraak van de lijm van de kleefgewichten, zodat deze loskomen. 3. Kleven Vermijd luchtbellen of onvoldoende contact tussen de kleeftape van het gewicht en het wieloppervlak. Reinigingsproducten die siliconen bevatten, kunnen de lijm afbreken zodat de kleefgewichten loskomen. De gewichten worden met enige druk (5 kg duimdruk) aangebracht tegen het opstaande randje in de speciaal daartoe voorziene zones. 4. Tijd Hofmann gewichten met blauwe tape (type 551-5) hebben een relatief zwakke “initiële kleefkracht”. Bij het uitbalanceren kan het gewicht onmiddellijk worden verplaatst nadat het werd aangebracht. Bij kamertemperatuur bereikt de lijm zijn maximale kleefkracht na 24 uur.
Aan de gesloten zijde kunnen alleen Hofmann gewichten type 551 van 50, 75 en 100 gram worden gebruikt. Als meer dan 100 gram nodig is aan die zijde, moeten de gewichten achter elkaar worden geplaatst. Aan de open zijde kunnen Hofmann gewichten van het type 551, met een gewicht van 50 tot 225 gram, worden gebruikt.
34
Opgelet Wanneer wielen van een koude plek naar een warmere plek worden overgebracht, kan er condens op het wieloppervlak komen, waardoor de kleefkracht negatief zal worden beïnvloed. In dat geval is er onvoldoende contact tussen het wiel en het kleefgewicht. Het kan ertoe leiden dat de gewichten “afvliegen” tijdens het gebruik en het voertuig beschadigen of leiden tot persoonlijk letsel.
TE VERMIJDEN: • Gebruik geen gewichten van 125 tot 225 gram aan de gesloten zijde: deze gewichten zijn breder dan het oppervlak waarop ze aan deze zijde kunnen worden aangebracht. • Gebruik nooit gewichten van 250 tot 300 gram: deze gewichten zijn te breed voor de gesloten zijde en te hoog voor de open zijde. Ze kunnen in aanraking komen met onderdelen van het remsysteem. Gebruik in plaats hiervan meerdere gewichten met kleinere afmetingen.
• Geen kleefgewichten aanbrengen op andere plaatsen dan de speciaal daartoe voorziene zones, anders komen ze in aanraking met onderdelen van het remsysteem of met andere onderdelen. Meer informatie vindt u op Hofmann’s website: www.dionys-hofmann.de
5 5.h.iii. Balanceervloeistoffen of -poeder Balanceren met vloeistoffen of poeder wordt afgeraden.
Opgelet
Opgelet
Alcoa Wheel Products onderschrijft geen specifiek merk of type van balanceerpoeder.
Het gebruik van balanceervloeistoffen of vloeibare dichtingen in Alcoa wielen kan zorgen voor extreem snelle corrosie van het oppervlak van het wiel.
Het gebruik van balanceerpoeder in Alcoa wielen kan ertoe leiden dat ventielen verstopt raken. Bij het gebruik van balanceerpoeder wordt het aanbevolen een ventiel met filter te voorzien. Omwille van het ontwerp van de Alcoa wielen en bijhorende velgen is het niet altijd mogelijk een lange ventielkern of ventielkern met filter te installeren.
Sterk gecorrodeerde wielen zijn ongeschikt voor gebruik. Alcoa wielen die gecorrodeerd zijn door gebruik van balanceervloeistoffen of vloeibare dichtingen zullen niet worden vervangen onder de Alcoa garantie.
Bij gebruik van balanceerpoeder blijft de waarborg gelden, tenzij controle van het wiel een abnormaal gebruik ervan aantoont.
Balanceervloeistoffen of –poeder kunnen de binnenlaag van tubeless banden aantasten. Voor meer informatie zie de aanbevelingen van de bandenfabrikant.
35
5.i. Smeren / ALgrease 5.i.i. Smeren van de naaf en/of het naafgat Voordat u wielen met naafcentrering monteert, smeert u de centreerring of centreernokken in met een smeermiddel dat niet op waterbasis is om corrosie tussen het wiel en de centreerring of -nokken te beperken. Door overmatige corrosie tussen het wiel en de naafcentrering kan het lastig zijn om het wiel te demonteren. Smeer de voorkant van het wiel, de naaf of trommelrem niet in (zie afbeelding).
ALgrease of gelijkwaardige smeermiddelen zijn hittebestendig en veilig voor aluminium en banden. ALgrease kan ook worden gebruikt voor de montage van banden en ventielen. Smeermiddelen op waterbasis of die zware metalen bevatten kunnen corrosie veroorzaken en mogen niet worden gebruikt. ALgrease is te bestellen bij uw Alcoa distributeur. Voor meer informatie over ALgrease raadpleeg onze Alcoa Accessoires Catalogus.
Smeer de centreerring of centreernokken royaal in met een smeermiddel dat niet op waterbasis gemaakt is.
hier invetten
hier invetten
hier invetten
hier invetten
Smeer de voorkant van het wiel, de naaf of trommelrem NIET in.
5.i.ii. Smeren van bouten en moeren Voor moeren op naafgecentreerde wielen brengt u twee druppels motorolie aan op het punt tussen de moer en de ingewerkte drukring en twee druppels op de eerste twee of drie schroefdraden aan de punt van elke bout. Dit zal corrosie tussen de in elkaar schuivende oppervlakken tot een minimum herleiden. Nieuw bevestigingsmateriaal hoeft niet te worden gesmeerd. hier invetten
hier invetten
Het montagevlak van het wiel, de naaf en/of trommelrem NIET insmeren.
36
5.i.iii. ALgrease GEBRUIK ALGREASE BIJ HET MONTEREN VAN WIELEN Gedurende de tijd dat wielen worden gebruikt, hopen vuil en andere vreemde stoffen zich op rond het wiel en de naaf. Water en strooizout kunnen oorzaak zijn van oxidatie in het naafgat van het wiel. Op die manier zorgen de centreernokken en vooral de ononderbroken centreerranden van de naven ervoor dat de wielen vastzitten op de naven, zodat het moeilijk wordt om het wiel te demonteren.
Om te vermijden dat wielen op de naven gaan vastzitten, gebruikt u ALgrease voordat u het wiel op de naaf monteert. Als het wiel vastzit nadat het werd afgenomen:
5
De delen van de wielschijf en de naaf die met elkaar in contact komen, reinigen.
Reinig grondig de centreernokken of centreerranden van de naaf evenals de binnenkant van het naafgat van het wiel. Gebruik een staalborstel om sporen van roest, oxidatie en stof te verwijderen.
Breng een dun laagje ALgrease aan op de binnenkant van het naafgat van het wiel en/of op de centreernokken of centreerranden van de naaf.
37
ALgrease is veilig voor gebruik op aluminium en staal. Het is bestand tegen hoge en lage temperaturen. Onderdelen en oppervlakken die werden behandeld met ALgrease zijn beschermd tegen corrosie. Het wordt aangeraden om ALgrease te gebruiken telkens wanneer wielen worden gemonteerd.
Breng geen ALgrease aan op de elkaar rakende oppervlakken in de montagezone van de naaf of de wielschijf. Gebruik geen smeermiddelen op waterbasis of smeermiddelen die zware metalen bevatten. Deze producten kunnen leiden tot versnelde corrosie.
5.j. Wielmontage (op de naaf) Aanbevelingen voor een juiste installatie van de wielen Controleer en vervang gebogen, gebroken, gebarsten of beschadigde bouten. Als u gebroken bouten vervangt, moet u altijd ook de bouten aan weerskanten van de gebroken bout vervangen. Als er twee of meer bouten gebroken zijn, vervangt u alle bouten voor die wielpositie. Raadpleeg de fabrikant van de bouten voor regelmatig onderhoud en methodes om bouten te vervangen. Al het bevestigingsmateriaal voor wielen moeten aan graad 8 of metrische omzetting 10.9 voldoen. Volg de aanbevelingen op van de fabrikant van het bevestigingsmateriaal wanneer u bouten vervangt.
OPMERKINGEN • Controleer alle delen van het wiel om zeker te zijn dat er niets in de weg zit. • Overschrijd het maximum draagvermogen van het wiel niet. De klant moet het door de voertuigfabrikant opgegeven draagvermogen van het voertuig vergelijken met het maximale draagvermogen van het wiel. • Raadpleeg de aanbevelingen van de bandenfabrikant voor de juiste bandenspanning. Vooraleer de band te monteren.
Waarschuwing Wielen die niet juist werden gemonteerd of onderhouden zijn mogelijk niet veilig of werken niet goed. Onjuiste montage of verkeerd onderhoud kan ernstige verwondingen of zelfs de dood tot gevolg hebben.
38
1. Controleer of alle wielmoeren goed zijn aangedraaid – controleer dit vaak (zie deel 5.n.ii.). Als het wiel loszit, zullen de gaten groter worden (vervormen). Indien sommige moeren vast en andere los zitten, kunnen er scheuren komen in het wiel of kunnen bouten afbreken. In die omstandigheden kan een wiel loskomen van het voertuig. Vuil- of roeststrepen die weglopen vanuit de boutgaten kunnen wijzen op loszittende wielmoeren (zie deel 5). 2. Kijk na of de moersleutel goed glad is of bedek het montagevlak van het wiel met een bescherming voordat u de moeren aandraait. Als de moersleutel niet glad is, kan deze krassen maken op het wielvlak rond de moeren. 3. Hou alle contactvlakken van alle onderdelen glad en schoon. Vuil of aanslag op de montagevlakken kunnen ertoe leiden dat de wielen losraken. Verwijder alle aanslag, bramen, kerven enz. Zorg ervoor dat er geen loszittend vuil op het montagevlak kan vallen tijdens de montage. 4. Steek geen vreemde voorwerpen zoals spoorverbreders of andere voorwerpen tussen de contactvlakken van het montagesysteem tenzij ze zijn goedgekeurd door Alcoa. Verf Alcoa gesmede aluminium wielen niet. 5. Wees extra voorzichtig bij het monteren van wielen met een Dura-Bright® oppervlaktebehandeling omdat kleine deuken of krassen niet kunnen worden uitgepolijst (zie deel 7.b. voor specifieke voorzorgsmaatregelen en procedures voor onderhoud). 6. DiscMates™ zijn beschermende ringen ontworpen om te worden geplaatst tussen de wielen, of tussen de wielen en de contactvlakken met naaf of remtrommel (zie deel 5.g.i.). Het is aan te raden de DiscMates™ te vervangen wanneer de band/wiel combinatie wordt verwijderd en opnieuw wordt geïnstalleerd.
5.k. Naafcentrering Alle Europese Alcoa wielen voor zware commerciële voertuigen zijn naafgecentreerde wielen. Europese Alcoa wielen hebben cilindrische boutgaten en zijn niet geschikt voor boutcentrering met conische of sferische moeren: deze montagesystemen mogen nooit worden gebruikt bij Europese Alcoa wielen voor zware vrachtwagens. Naven ontworpen voor stalen naafgecentreerde wielen kunnen niet genoeg centreerlengte hebben om een dubbele montage van aluminium wielen mogelijk te maken. Let goed op de geleidelengte van de nok of ring, vooral bij de omschakeling van dubbele stalen naar dubbele aluminium wielen. Zorg ervoor dat het buitenste wiel vastzit en wordt gecentreerd door de centreernokken of -ring.
In beide gevallen zijn deze afmetingen zonder de tapse uiteinden mee te rekenen. Langere centreernokken vergemakkelijken de montage. Gebruik altijd een beetje ALgrease of een niet op water gebaseerd smeermiddel op de centreernokken om corrosie te verminderen en voor een makkelijker demontage van de wielen bij een bandenwissel of voor onderhoud.
5
Raadpleeg altijd uw vrachtwagen-, oplegger- of asfabrikant vóór de aankoop van Alcoa wielen. De geleidelengte moet 5 mm of meer bedragen voor enkelvoudige montage en 1x schijfdikte + 5 mm voor dubbele montage.
5.l. Schijfdikte & schroefdraadlengte De schijven van Alcoa wielen zijn dikker (19,0 tot 28,5 mm) dan de schijven van stalen wielen (10 tot 13 mm) en vereisen daarom andere onderdelen voor de montage. Gebruik daarom voor een juiste montage van Alcoa wielen: • Langere (alternatieve) bouten met standaardmoeren, zoals beschreven in deel A hierna, of • Inbusmoeren (verkrijgbaar bij Alcoa) met bouten van standaardlengte, zoals beschreven in deel B hierna. We verwijzen naar het laatste specificatieoverzicht van Alcoa Wheel met details over: wielmaten, artikelnummers, afmetingen zoals schijfdikte en toepassingen.
Waarschuwing Onvoldoende schroefdraadverbinding tussen bout en moer kan ertoe leiden dat de bout barst of afbreekt. Onvoldoende schroefdraadverbinding tussen bout en moer kan leiden tot het verlies van het wiel. Onjuiste montage of verkeerd onderhoud kan ernstige verwondingen of zelfs de dood tot gevolg hebben.
39
5.m. Moeren & bouten 5.m.i. Deel A, Alcoa wielen monteren met standaardmoeren & wielbouten vervangen Deze Alcoa wielversie voor dit type van montage vereist langere bouten dan bij stalen wielen. De bout moet lang genoeg zijn voor de schijfdikte van beide wielen, de hoogte van de wielmoer en twee extra schroefdraadomwentelingen.
De boutlengte moet dan ook erg zorgvuldig worden gecontroleerd. De beschikbare boutlengte wordt gemeten vanaf het platte montagevlak van de naaf, dat in contact komt met de wielschijf, tot het einde van de bout.
Voor een enkelvoudige montage is de minimum boutlengte = schijfdikte Alcoa wiel + hoogte standaardmoer + 3 mm** @ M22, M20 of M18 x 1.5
Voor een dubbele montage is de minimum boutlengte = 2x schijfdikte Alcoa wiel + hoogte standaardmoer + 3 mm** @ M22, M20 of M18 x 1.5 ** 2 volle draden in het geval van 7/8” – 11 BSF of 7/8” – 14 UNF
OPMERKING • Indien zeskantmoeren met een grotere totale hoogte worden gebruikt, is een langere boutlengte vereist.
40
5.m.ii. Deel A, hoe de boutlengte meten? De boutlengte wordt gemeten vanaf het montagevlak op het asuiteinde/naaf: • d.w.z. de naaf voor schijfremassen en inwendig gemonteerde trommels van trommelremassen tot de eerste volledige draad aan het uiteinde van de bout • d.w.z. de trommel voor uitwendig gemonteerde trommels van trommelremassen tot de eerste volledige draad aan het uiteinde van de bout
inwendig gemonteerde trommel
uitwendig gemonteerde trommel
5
1 2
4
5 3
4
1. 2. 3. 4. 5. 6.
naaf opstaande rand van de wielbout eerste volledige schroefdraad remtrommel boutlengte montagevlak
5 3
1
6
6
Voor een veilige montage bij het vervangen van wielbouten moeten de boutlengtes: Enkelvoudige montage: Voor gebruik met 2-delige wielmoeren en vervanging van bouten moet de minimum boutlengte zijn: • 1x schijfdikte van het stalen wiel + 1x schijfdikte Alcoa wiel + moerhoogte + 3 mm voor gebruik met M22, M20 of M 18 x 1.5 schroefdraad (of 2 volle schroefdraden in het geval van een ander type schroefdraad zoals BSF of UNF). • Voorbeeld 1x 22.5 x 9.00 Alcoa wiel met 22 mm schijfdikte en een gewone 2-delige wielmoer M22 x 1.5 geven een boutlengte van 22 + 27 + 3 = 52 mm
Dubbele montage: Voor gebruik met 2-delige wielmoeren en vervanging van bouten moet de minimum boutlengte zijn: • 2x schijfdikte van het Alcoa wiel + moerhoogte + 3 mm voor gebruik met M22, M20 of M 18 x 1.5 schroefdraad (of 2 volle schroefdraden in het geval van een ander type schroefdraad zoals BSF of UNF). • Voorbeeld 2 x 22.5 x 9.00 Alcoa wiel met 22 mm schijfdikte en een gewone 2-delige wielmoer M22 x 1.5 geven een boutlengte van 2 x 22 + 27 + 3 = 74 mm
41
Boutbeschikbaarheid
Extra lange bouten
Raadpleeg uw vrachtwagen- of opleggerfabrikant of langere wielbouten verkrijgbaar zijn in het geval van 26, 24 of 21 mm montagesysteem, d.w.z. montage met langere bouten en standaard moeren.
Sommige fabrikanten van assen voor opleggers bieden assen aan met “gecombineerde” of extra lange boutlengtes, geschikt voor zowel schijven van dunnere stalen wielen als schijven van dikkere aluminium wielen. In sommige gevallen kunnen Alcoa wielen worden gemonteerd zonder vervanging van de bouten of zonder aankoop van inbusmoeren. Volg de procedure zoals beschreven in dit deel voor een correcte en veilige montage.
5.m.iii. Deel B, Alcoa wielen monteren met standaardbouten & Alcoa inbusmoeren
De standaard boutlengte kan worden gebruikt met Alcoa wielen met meer schijfdikte mits speciale inbusmoeren worden gebruikt. De bus of huls van deze moeren past in de montagegaten en compenseert de standaard boutlengte en zorgt voor voldoende schroefdraadverbinding. Gebruik alleen Alcoa wielen met geschikte boutgatdiameter om de huls van de bout er gemakkelijk in te laten passen. Inbusmoeren zijn verkrijgbaar voor: • 32.0 mm boutgatdiameter voor montage met inbusmoeren: • M22 x 1.5 (metrisch, Volvo 2005 >) • 7/8”-11 BSF (Scania) • 7/8”-14 UNF (Volvo > 2004) • 30.0 mm boutgatdiameter voor montage met inbusmoeren: • M20 x 1.5 (metrisch) • 26,5 mm boutgatdiameter voor montage met inbusmoeren: • M18 x 1.5 (metrisch)
42
We verwijzen naar het specificatieoverzicht van Alcoa Wheels voor de diameters van de boutgaten. Bij twijfel raadpleegt u uw Alcoa dealer, distributeur of Alcoa Wheel Products Belgium. Om een correcte montage met inbusmoeren te verzekeren, moet er genoeg schroefdraad zijn: De aanbevolen lengte van het contact tussen de schroefdraden van de bout en de inbusmoer is gelijk aan 95% of meer van de diameter van de bout. Het minimum aanbevolen aantal draadgangen tussen bout en moer is: • 14 volledige omwentelingen voor M22 x 1.5 (metrisch, Volvo 2005 >) • 13 volledige omwentelingen voor M20 x 1.5 (metrisch) • 12 volledige omwentelingen voor M18 x 1.5 (metrisch) • 10 volledige omwentelingen voor 7/8”-11 BSF (Scania) • 12 volledige omwentelingen voor 7/8”-14 UNF (Volvo > 2004)
5.m.iv. Deel B, hoe controleren of er voldoende schroefdraadverbinding is
Bevestig een enkelvoudig wiel of een wiel van een dubbele montage op de naaf met minstens twee moeren om het wiel vast te zetten. Draai daarna een moer met de hand aan en tel het aantal volledige omwentelingen tot de moer goed aansluit.
Centreer geen naafgecentreerde wielen met inbusmoeren De bussen of hulzen van de inbusmoer centreren de wielen NIET; dit montagesysteem vereist nog steeds een naafcentrering of naafgecentreerde as. De geleidelengte moet 5 mm of meer bedragen voor enkelvoudige montage of 1x schijfdikte + 5 mm voor dubbele montage, zonder tapse uiteinden meegerekend (zowel enkelvoudige als dubbele montage).
5 Enkelvoudige wielen vereisen inbusmoeren met een korte schacht
Korte en lange inbusmoeren zijn verkrijgbaar bij Alcoa in draadsoorten voor alle Europese voertuigen. Het juiste aanhaalmoment wordt opgegeven door de fabrikant van uw vrachtwagen/oplegger of as.
Voor dubbele montage moeten de wielen worden gemonteerd met lange inbusmoeren
Bouten met schroefdraadloos deel / opstaande rand
X
Bouten met een schroefdraadloos deel of opstaande rand kunnen tot verkeerde montage of zelfs tot het niet vastklemmen van de wielen leiden. Inbusmoeren kunnen vastlopen op het schroefdraadloze deel van de bouten zelfs nog vóór het wiel correct vastgeklemd is. Alvorens Alcoa wielen te monteren op naven met dergelijke bouten moet de ruimte tussen de drukring en het montagevlak van de naven worden bepaald. Deze afstand (x) moet 2 mm minder zijn dan de schijfdikte van het Alcoa wiel dat gemonteerd moet worden. Bepaal de afstand wanneer de moer volledig aangedraaid is op de bout zonder dat het wiel is gemonteerd.
43
Bouten Tijdens het gebruik kunnen de afmetingen en de condities van de bouten in de loop der tijd veranderen omwille van gebruiksomstandigheden, veelvuldig herinstalleren, slecht aandraaien en door andere factoren. Raadpleeg de fabrikant van de naven en bouten voor aanbevelingen voor een regelmatig onderhoud en methodes om de bouten te vervangen.
Controleer en vervang gebogen, gebroken, gebarsten of beschadigde bouten. Als u gebroken bouten vervangt, moet u altijd ook de bouten aan weerskanten van de gebroken bout vervangen. Als er twee of meer bouten gebroken zijn, vervangt u alle bouten voor die wielpositie. Al het bevestigingsmateriaal voor wielen moet graad 8 of metrische omzetting 10.9 hebben. Volg de aanbevelingen van de fabrikant van het bevestigingsmateriaal wanneer u bouten vervangt.
5.n. Wielmoeren
Waarschuwing Het gebruik van verchroomde inbusmoeren met een chroomlaagje op de oppervlakken die in contact komen met het wiel kan de klemkracht van het wiel nadelig beïnvloeden. Dit kan oorzaak zijn van loskomende wielen, en leiden tot ernstige, zelfs dodelijke verwondingen. Gebruik nooit inbusmoeren met verchroomde contactvlakken. Gebruik uitsluitend het bevestigingsmateriaal dat wordt aanbevolen voor de Alcoa aluminium wielen.
44
5.n.i. Tweedelige zeskantmoeren Het ontwerp en de specificaties voor de moeren gebruikt voor Alcoa wielen komen overeen met DIN-norm 74361. Op Europese Alcoa wielen worden tweedelige zeskantmoeren met de volgende schroefdraad gebruikt: • • • • •
M22 x 1.5 M20 x 1.5 M18 x 1.5 7/8” - 11 BSF 7/8” - 14 UNF
OPMERKING: • Eendelige moeren zijn niet goedgekeurd voor gebruik op eender welk Alcoa wiel. • Enkel tweedelige moeren of tweedelige inbusmoeren met een geïntegreerde vrijlopende drukring, ontworpen voor naafgecentreerde montagesystemen, mogen worden gebruikt voor het vastzetten van Europese Alcoa wielen voor zware vrachtwagens.
• Gewone moeren die worden geleverd bij vrachtwagen- of opleggerassen met stalen wielen kunnen ook worden gebruikt op Alcoa wielen met overeenstemmende boutgatdiameters op voorwaarde dat er voldoende schroefdraad is (zie deel 5.l. en 5.m.). • De volgende tweedelige zeskant inbusmoeren zijn verkrijgbaar bij Alcoa: • M22 x 1.5 (metrisch, Volvo 2005 >) • M20 x 1.5 • M18 x 1.5 • 7/8”-11 BSF (Scania) • 7/8”-14 UNF (Volvo > 2004) • Sommige voertuigen zijn voorzien van rechtse en linkse draden. Die voertuigen hebben op de rechterkant rechtse draden en aan de linkerkant linkse draden. De “R” en “L” op de bouten en moeren geven respectievelijk de rechtse en linkse draad aan.
Alcoa a/n
Schroefdraad
Voor
Huls
Toepassing
GAX578032
M22 x 1.5
metrisch, Volvo 2005 >
kort
enkel
GAX57803201*
M22 x 1.5
Metrisch, LH schroefdraad
kort
enkel
GAX578132
M22 x 1.5
metrisch, Volvo 2005 >
lang
dubbel
GAX57813201*
M22 x 1.5
Metrisch, LH schroefdraad
lang
dubbel
GAX614230
M20 x 1.5
Metrisch
kort
enkel
GAX614330
M20 x 1.5
Metrisch
lang
dubbel
GAX542026
M18 x 1.5
Metrisch
kort
enkel
GAX542126
M18 x 1.5
Metrisch
lang
dubbel
GAX578432
7/8”-11 BSF
Scania
kort
enkel
GAX578532
7/8”-11 BSF
Scania
lang
dubbel
GAX578232
7/8”-14 UNF
Volvo > 2004
kort
enkel
GAX578332
7/8”-14 UNF
Volvo > 2004
lang
dubbel
5
(*) 01 aan het eind van artikelnummers van inbusmoeren geeft aan dat het linkshandige schroefdraden zijn OPMERKING: • Hoewel inbusmoeren ontworpen zijn om de boutlengte voldoende te compenseren, is een minimum boutlengte d.w.z. schroefdraadverbinding vereist (zie deel 5.m.iii. en 5.m.iv.).
45
5.n.ii. Moeren aandraaien
Tweedelige flensmoeren M22 x1.5, M20 x 1.5, M 18 x 1.5, of 7/8 - 11 BSF of 7/8 - 14 UNF kunnen verschillende vereisten voor het aanhaalmoment hebben. Vraag bij de voertuig- of asfabrikant naar het juiste aanhaalmoment of raadpleeg de handleiding van het voertuig. Positioneer een van de centreernokken op twaalf uur. Nadat de wielen op de centreernokken zijn gepositioneerd, draait u met de hand alle tweedelige flensmoeren aan, daarna draait u aan tot het aanbevolen aanhaalmoment, in de volgorde zoals hieronder getoond voor uw type wiel.
zes bouten
Na 8-80 kilometer rijden moet het aanhaalmoment opnieuw worden gecontroleerd, tenzij uw praktijkervaringen anders bepalen. Controleer vanaf dan het aanhaalmoment regelmatig. De moeren moeten goed aangedraaid blijven, en de bouten en moeren moeten regelmatig worden nagekeken. Moersleutels, indien gebruikt, moeten met zorg worden aangepast om aan te draaien binnen de aanbevolen limieten. Het aandraaien van de moeren moet in de aanbevolen volgorde gebeuren.
acht bouten
Telkens wanneer een wiel wordt gemonteerd, moet het aanhaalmoment van de moeren worden gecontroleerd met een momentsleutel. Moeren moeten opnieuw worden nagetrokken indien nodig. Bij een bandenwissel moeten de moeren en bouten worden gecontroleerd om er zeker van te zijn dat ze in goede conditie verkeren. Moeren met barsten of beschadigde schroefdraad moeten worden verwijderd. Controleer de wielbouten op dezelfde wijze.
OPMERKING: • Als de moeren vaak moeten worden aangedraaid, er geregeld bouten afbreken, wielmoerringen breken of de boutgaten vervormen, moet u het bevestigingsmateriaal en de montage- en werkwijze herzien.
46
tien bouten
Waarschuwing SMEREN
TE LAAG EN TE HOOG AANHAALMOMENT
Breng geen smeermiddel aan op de drukring van de inbusmoer, d.w.z. op het contactvlak tussen moer en wiel.
Indien moeren te weinig zijn aangedraaid, kan het wiel loskomen, kunnen de boutgaten uitzetten (vervormen), kan er moeheid van de bouten optreden zodat de moeren loskomen en kunnen er barsten in het gebied rond het boutgat ontstaan.
Te veel smeermiddel op de schroefdraad van de bouten of moeren kan oorzaak zijn van een te hoog aanhaalmoment. Bouten die te hard zijn aangedraaid, kunnen opgerekt worden en stuk gaan. Gesmeerde drukringen kunnen leiden tot te hard aandraaien, waardoor bouten kunnen verlengen en stuk gaan. Defecte bouten kunnen ertoe leiden dat het wiel loskomt van het voertuig, en oorzaak zijn van ernstige verwondingen of een dodelijk ongeval. Als er per ongeluk smeermiddel op de drukring van de inbusmoer, d.w.z. op het contactvlak tussen moer en wiel, is gekomen, dient u dit volledig te verwijderen. Zorg ervoor dat de montagevlakken van het wiel, de naaf of de trommel niet in contact komen met olie. Gebruik geen spuitbussen om de schroefdraad van bouten te smeren.
Te hard aandraaien kan bouten oprekken waardoor ze defect raken en aanhaalmoment verliezen. Dit kan de oorzaak zijn van het voortijdig bezwijken van de bouten.
5
Zowel te weinig als te hard aandraaien kan leiden tot loskomen van het wiel met ernstige verwondingen of de dood tot gevolg. Controleer alle onderdelen, met inbegrip van wielen, bouten en moeren. Controleer de montagevlakken van de wielen, naven en trommels. Controleer op vuil, corrosie of schade. Verwijder vuil en roest; vervang beschadigde onderdelen. Volg de juiste aandraaivolgorde en aanhaalmomenten.
Zie deel 5.i. Smeren / ALgrease.
5.n.iii. Hou de wielmoeren aangedraaid De moeren moeten altijd correct aangedraaid zijn. Controleer alle moeren op hun aanhaalmoment na het eerste gebruik of telkens nadat ze werden gedemonteerd. Kijk de wielen na en controleer de wielmoeren tijdens onderhoudsstops. Vervuilingen die vanaf de moeren weglopen kunnen erop wijzen dat deze te los zitten. Wielmoeren moeten goed aangedraaid blijven, en de bouten en moeren moeten regelmatig worden nagekeken. Bij een bandenwissel moeten de moeren en bouten worden gecontroleerd om er zeker van te zijn dat ze in goede conditie zijn. Als de moeren vaak moeten worden aangedraaid of bouten geregeld afbreken, dienen het montagemateriaal en de montagemethode te worden herbekeken.
Voor het juiste aanhaalmoment, zie de tabel hieronder: Naafcentrering met tweedelige flensmoeren Montagetype
Schroefdraad moer
Aanhaalmoment Nm
Metrisch
M18 x 1.5
340 – 400
Metrisch
M20 x 1.5
380 – 450
Metrisch *1
M22 x 1.5
610 – 675
Scania
7/8 – 11 BSF
540 – 660
Volvo*2
7/8 – 14 UNF
640 – 700
47
Voor een juiste installatie van tweedelige flensmoeren, brengt u twee druppels motorolie aan op het punt tussen de moer en de flens, en twee druppels op de eerste twee of drie draden aan het uiteinde van elke bout (zie deel 5.n.ii.). *1 Incl. Volvo vanaf 2005 *2 Volvo tot en met 2004
OPMERKING: 1. Als u speciale bevestigingen (moeren) gebruikt, raadpleeg dan de fabrikant voor de aanbevolen aanhaalmomenten. 2. Het is bijzonder belangrijk om wielmoeren aan te draaien tot hun specifieke aanhaalmoment. Niet vast genoeg aandraaien waardoor het wiel te los zit kan de wielen, bouten en moeren beschadigen en verlies van het wiel tot gevolg hebben. Te hard aandraaien kan bouten, moeren en wielen beschadigen en eveneens ertoe leiden dat de wielen te los gaan zitten. 3. Alle momentsleutels, pneumatische sleutels en elk ander gereedschap moet geregeld worden geijkt om er zeker van te zijn dat het juiste aanhaalmoment wordt toegepast.
5.n.iv. Dubbele montage met stalen wielen Bij dubbele montage van stalen wielen met Alcoa aluminium wielen houdt u zich aan de aanbevelingen van de voertuigfabrikant voor het juiste aanhaalmoment en het gebruik van schroefdraad smeermiddelen om het wiel te monteren. Zie deel 4.g.
Waarschuwing Bij de montage van geverfde stalen binnenste wielen in een dubbele montage met Alcoa buitenwielen, dient u voorzichtig te zijn met een te dikke verflaag op het binnenste stalen wiel. Als de verf te dik is aangebracht, kan de klemkracht onvoldoende zijn en kunnen de wielen loslopen wat kan leiden tot ernstige verwondingen of de dood.
48
5.n.v. Foutieve montages Hierna volgen voorbeelden van foutieve wielmontages. 1 1
2
2
5 3 3
1. naafgecentreerd Alcoa aluminium wiel 2. moer met kogelzitting 3. onvoldoende contactvlak
• Gebruik geen inbusmoeren op wielen ontworpen voor het gebruik met langere wielbouten. • Gebruik geen tweedelige standaard wielmoeren op wielen ontworpen voor gebruik met inbusmoeren. • Gebruik geen Volvo OE inbusmoeren op een ander wieltype. • Gebruik geen tweedelige wielmoeren op wielen met boutpositionering met kogel / conische zitting. • Gebruik geen moeren met kogelzitting of conische zitting op wielen bestemd voor naafcentrering.
1. aluminium wiel met kogelzitting en boutcentrering 2. tweedelige wielmoer 3. te klein (zoniet geen) contactvlak
Waarschuwing Gebruik van de verkeerde wielmoeren kan leiden tot verlies van aanhaalmoment, gebroken bouten en gebarsten wielen; omstandigheden die kunnen leiden tot ernstige verwondingen of de dood. Gebruik uitsluitend het montagemateriaal dat specifiek voor elk type wiel werd ontworpen. Zie deel 5.m. en 5.n. voor het juiste montagemateriaal.
49
6 Wielen in gebruik 6.a. Vermijd verkeerd gebruik Verkeerd gebruik kan de levensduur van een wiel verkorten. Onvoldoende zorg bij het wisselen van banden, te hard slaan op de velghoorn, te zwaar belasten, blootstelling aan overmatige hitte, het stoepranden raken bij hoge snelheid of onder een scherpe hoek kunnen de wielen beschadigen.
Pomp de banden niet te hard op. Hou u aan de door de fabrikant aanbevolen spanning, maar ga in geen geval boven de koude bandenspanning. Controleer of het wiel geen delen van het voertuig raakt, door het wiel op de naaf te monteren, alvorens de band te monteren om er zeker van te zijn dat er voldoende afstand is.
6.b. Controleer grondig en geregeld Een veilig gebruik vereist een grondig onderzoek van de wielen en bijhorend montagemateriaal, op regelmatige tijdstippen, zowel gemonteerd op het voertuig als gedemonteerd. Wielen die worden gebruikt, moeten op regelmatige tijdstippen worden nagekeken om te verzekeren dat ze goed en veilig werken. De gebruiksduur van een wiel is niet altijd te voorspellen. Op een gegeven ogenblik zijn wielen versleten. Over het algemeen moeten oudere wielen en wielen die in meer extreme omstandigheden worden gebruikt, vaker worden gecontroleerd op duidelijke tekenen dat ze niet langer bruikbaar zijn. Onderzoek regelmatig alle aan slijtage blootgestelde zones. Reinig de wielen en kijk na op barsten of andere schade. Kijk bij een dubbele montage ook het binnenste wiel na wanneer het buitenste wiel werd gedemonteerd. Bij een bandenwissel controleert u grondig het hele wiel. Let vooral op de velgrand en de oppervlakken van de velg.
50
Waarschuwing Beschadigde banden of wielen kunnen ertoe leiden dat de banden van de wielen afspringen. Dit explosief loskomen kan ernstige verwondingen of de dood veroorzaken. Controleer banden en wielen op schade voordat u ze van het voertuig demonteert. Als u schade vaststelt, moet u alle lucht uit de band laten voordat u de wielmoeren losdraait. Neem beschadigde banden of wielen permanent uit gebruik.
6.c. Beschadiging door hitte Controleer op blootstelling aan extreme hitte. Een wiel dat werd blootgesteld aan extreme hitte kan schroei- of brandplekken vertonen. Een wiel dat werd blootgesteld aan extreme hitte kan er toch prima uitzien als het gereinigd is. Gebruik geen wiel dat oververhit werd, ongeacht het uitzicht ervan. Zelfs wanneer een wiel er niet verbrand uitziet, moet u labels, bandhiel, remonderdelen en DiscMate™ nakijken en zoeken naar blazen of tekens van schroeien, smelten of verbranding.
Waarschuwing Extreme hitte afkomstig van brand, defecte remmen, defecte wiellagers, defecte banden of van andere bronnen kan het metaal verzwakken en ertoe leiden dat de band van het wiel springt.
Een wiel kan verkleuren als gevolg van extreme hitte. Het kan er matgrijs uitzien en krijgt zijn glans niet meer terug zoals een normaal wiel dat wel zou doen.
Een explosie van de wiel/band combinatie kan de dood of ernstige verwondingen tot gevolg hebben.
Elk wiel dat langer werd gebruikt met een lekke band dan de tijd die nodig is om langs de weg te gaan staan, moet gecontroleerd worden op schade als gevolg van extreme hitte.
Neem elk wiel dat werd blootgesteld aan extreme hitte onmiddellijk en voorgoed uit gebruik.
6
Als het Alcoa logoplaatje op een wiel blazen vertoont, zwart verkleurd of gebarsten is, kan dit erop wijzen dat het wiel heeft blootgestaan aan overmatige hitte zoals te zien in de foto rechts, of verkleuring van het wiel zoals te zien op de foto hieronder. Na januari 2009 kan het nieuwe Alcoa logo geen schade door verhitting vertonen.
51
Controleer alle onderdelen van het asuiteinde op tekenen van blootstelling aan overmatige hitte. Let vooral op de remtrommels of –schijven. Indien een van die onderdelen tekenen van oververhitting vertoont, moet de gehele combinatie, wiel inbegrepen, worden vervangen.
hitte-indicator hitte-indicator
Wielen geproduceerd vanaf februari 2009 hebben een doorzichtige ronde hitte-indicator sticker van 2,5 cm naast de stempel met gegevens over het wiel aan de binnenkant, zoals links en rechts getoond. Daarnaast bevindt zich dezelfde doorzichtige ronde hitte-indicator sticker van 2,5 cm in de uitholling op de bandzijde zoals getoond in de foto hierboven.
Indien een van deze ronde stickers blazen, schroeiplekken, zwarte verkleuring of barsten vertoont, kan dat erop wijzen dat het wiel werd blootgesteld aan overmatige hitte.
52
Waarschuwing ALS U EEN VAN DE TEKENEN ZOALS BESCHREVEN OP BLZ. 52 ZIET, DIENT U HET WIEL ONMIDDELLIJK UIT DIENST NEMEN. DIT OMVAT ELKE BESCHADIGING VAN DE BAND DOOR HITTE, ELKE VERKLEURING VAN HET WIEL EN/OF DE REMONDERDELEN EN VERBRANDE OF VERSCHROEIDE LABELS.
6.d. Controle van de afmeting Rondom controleren van de open zijde
Waarschuwing
Waarschuwing
Een wiel waarvan de band onder hoge druk van de velgrand loskwam of dat werd blootgesteld aan overmatige hitte heeft mogelijk niet langer de nodige afmetingen en vorm om een band op spanning vast te houden.
Wielen met een lekke band of met andere fysische schade hebben mogelijk niet langer de nodige afmetingen en vorm om een band op spanning vast te houden.
Een explosie van de wiel/band combinatie kan de dood of ernstige verwondingen tot gevolg hebben. Neem elk wiel dat werd blootgesteld aan hoge druk, waarvan de band loskwam van de velg of dat werd blootgesteld aan extreme hitte onmiddellijk en voorgoed uit gebruik.
6
Velgranden met een gewijzigde afmeting of vorm kunnen er de oorzaak van zijn dat de band van het wiel afspringt, wat kan leiden tot ernstige verwondingen of de dood. Elk wiel dat werd gebruikt, moet worden gecontroleerd voordat het wordt gemonteerd. Volg de inspectiemethode die in dit deel wordt beschreven voor het controleren van de afmetingen bij elke wielde- en montage.
53
Controleren van de afmetingen / beste inspectiemethode: met een rondmeetlint voor het wiel Op de foto ziet u een rondmeetlint voor een wiel. Meet de omtrek van de hielzitting op de open zijde met een rondmeetlint. De omtrek van de hielzitting op de open zijde van het wiel moet worden gecontroleerd bij elke bandenwissel. De open zijde is de zijde tegenover de zijde met het montagevlak. In het geval van bredere wielen met een montagevlak in het midden, of bij wielen met een positieve bolling van minder dan 76 mm, moeten beide velgranden worden gecontroleerd. Controleer altijd elk wiel voor montage. Als de omtrek van de hielzitting niet overeenstemt met de vereiste afmeting zoals aangegeven door het rondmeetlint voor de velgrand, moet het wiel onmiddellijk en voorgoed uit gebruik worden genomen. Rondmeetlinten gebruikt voor het meten van de wielomtrek zijn verkrijgbaar bij MAKRA Manfred Kratzmeier GmbH Werner-von-Siemens-Straße 15 76694 Forst / Baden Duitsland
Controleren van de afmetingen / 2e beste inspectiemethode: als u geen rondmeetlint ter beschikking heeft, kunt u een winkelhaak gebruiken
54
AANVAARDBAAR
ONAANVAARDBAAR
De foto hierboven toont een winkelhaak die vlak ligt op beide hielzittingen.
De foto hierboven toont een wiel dat te klein is, waar men gemakkelijk een bankkaart (ongeveer 0,76 mm) tussen de winkelhaak en het wiel kan steken.
DEZE INSPECTIEMETHODE GELDT ALLEEN VOOR DUBBELE MONTAGE OF WIELEN MET SCHIJVEN. Controleer bij elke bandenwissel het wiel op de juiste vorm van de open zijde van de velgrand. Plaats het lange been van de winkelhaak dwars over het midden van de schijfzijde van het wiel. Leg het korte been over beide velgranden van het wiel zoals getoond op blz. 54. Herhaal dit op vier punten op gelijke afstand rondom het wiel.
Het korte been moet op elk punt beide velgranden raken. Als de afstand tussen het korte been en de velgrand groter is dan de dikte van een bankkaart (0,76 mm), moet het wiel voorgoed uit dienst worden genomen en worden verschroot.
Controleren van de afmetingen / 3e beste inspectiemethode: met het wiel rollen zoals hieronder beschreven Als er geen rondmeetlint of winkelhaak voorhanden is, rolt u het wiel, zonder band, minstens 3 meter over een glad, plat, effen en schoon oppervlak, zoals asfalt of een betonnen vloer. Elke afwijking van een rechte lijn is een teken dat de vorm en afmeting mogelijk niet volstaan. Neem het wiel uit dienst tot het grondig kan worden gecontroleerd met een rondmeetlint.
ALS U DE IN DIT DEEL BESCHREVEN INSPECTIEMETHODES NIET GOED BEGRIJPT, NEEM DAN CONTACT OP MET ALCOA OP +32 (0) 11 458 460 VOOR MEER UITLEG.
wiel voor dubbele montage
enkel wiel
6
55
6.e. Bandenslijtage of problemen bij het rijden Als u bandenslijtage of problemen tijdens het rijden ondervindt, kan het helpen om de hoogteslag te controleren. Haal het wiel van het voertuig, laat de lucht uit de band en demonteer de band (zie deel 5.g.v. voor aanbevelingen en richtlijnen om tubeless banden te demonteren). Monteer het wiel opnieuw op het voertuig, zonder band. Volg de juiste montagewerkwijze om er zeker van te zijn dat het wiel goed gecentreerd is op de naaf. Plaats een meter zoals getoond op de foto om de bewegingen van de hielzitting van het wiel te volgen. Draai het wiel en noteer de afwijking die wordt aangegeven op de meter. Alcoa aluminium wielen hoeven alleen op het oppervlak van de hielzitting te worden gecontroleerd op hoogteslag. Een hoogteslag van totaal 1,0 mm of minder is aanvaardbaar. Bandenslijtage kan ook worden veroorzaakt doordat de banden niet goed op hun plaats zitten. Controleer of de band goed op het wiel gemonteerd is. De hielen van de band kunnen niet goed op hun plaats zitten. Als dat het
geval is, dan dient u het wiel te demonteren, de lucht uit de band te laten en de band te demonteren (zie deel 5.g.v. voor aanbevelingen en richtlijnen om tubeless banden te demonteren). Smeer de hielzittingen goed in en plaats de hielzittingen op de juiste manier op het wiel. Pomp de band terug op in een bandenkooi.
6.f. Slijtage van de velgrand Het is aan te bevelen deze en de volgende delen te lezen voordat u Alcoa wielen in gebruik neemt. Slijtage van de velgrand valt niet onder de garantie. Alleen Dura-Flange® wielen hebben een garantietermijn van 24 maanden tegen slijtage waardoor een scherpe rand ontstaat die onderhoud noodzakelijk maakt. Onregelmatige slijtage op het oppervlak van de velgrand wordt veroorzaakt door het schuren van de hiel en de zijkant van de band. Slijtage aan de velgrand komt het meest voor bij het vervoer van zware of onstabiele vrachten. Als u bovenmatige slijtage aan de velgrand ondervindt in uw toepassing, kunt u overwegen om over te schakelen op Alcoa Dura-Flange® aluminium wielen. Die wielen krijgen een speciale behandeling om slijtage aan de velgrand aanmerkelijk te verminderen. Voor meer informatie zie www.alcoa.com/alcoawheels/ europe/nl/info_page/duraflange.asp
56
Neem wielen uit gebruik wanneer er erg veel slijtage aan de velgrand is. Overmatige slijtage kan worden bepaald met een door Alcoa goedgekeurde meter en procedures zoals beschreven in deel 6.f.ii. Als slijtage aan de velgrand de oorzaak is van scherpe randen en/of de band snijdt, zie “Scherpe randen weghalen” in deel 6.f.iii of neem contact op met Alcoa voor het aanbevolen onderhoud.
6.f.i. Het gebruik van de slijtagemeter van Alcoa DEZE METERS MOGEN UITSLUITEND WORDEN GEBRUIKT VOOR SLIJTAGE AAN DE VELGRAND. HET IS GEEN GEREEDSCHAP OM DE HOEK VAN DE HIELZITTING OF DIAMETER TE METEN.
velgrand OK
velgrand OK
velgrand NIET OK
meter
meter
velgrand
de rand is nog goed als er in deze zone daglicht te zien is
velgrand
de rand is nog goed als er in deze zone daglicht te zien is
meter
velgrand
de rand is te versleten als hier geen daglicht meer te zien is
6
6.f.ii. Slijtage van de velgrand vaststellen
STAP 1. Verwijder het wiel met de band van het voertuig. Verwijder het ventiel om alle lucht uit de band te laten. Verwijder de band van het wiel conform het deel Demonteren van tubeless banden (deel 5.g.v.). STAP 2. Nadat u de band van de velg hebt afgehaald, controleert u of de omtrek van de hielzitting aan de open zijde aanvaardbaar is (zie deel 6.d.). Controleer de velgrand met de speciale meter van Alcoa om te bepalen of de velgrand te ver is afgesleten en u de wielen moet vervangen (foto rechts “niet OK”).
aanvaardbaar
Raadpleeg de afbeeldingen hierboven bij het gebruik van de meter om de slijtage te bepalen. Als u geen meter van Alcoa hebt, neem dan contact op met Alcoa Wheel Products Europe op het nummer +32 11 45 84 60 of mail
[email protected]. Wij sturen u dan zonder kosten een meter op.
onaanvaardbaar
57
STAP 3. Als uit de meting blijkt dat het wiel nog geschikt is, controleer dan met een hulpmiddel gemaakt met behulp van rubber of de velgrand niet te scherp is. U kunt zo’n meter maken door een stuk van de zijkant van een band of een ander geschikt stuk rubber op een blok hout te bevestigen.
Een hulpmiddel gemaakt met behulp van rubber of een ander geschikt stuk rubber bevestigd op een blok hout.
OPMERKING Als de velgrand zo scherp is dat hij het rubber op de meter kan beschadigen, kunt u de scherpe rand volgens de instructies op bladzijde 59 weghalen. Als het rubber niet wordt beschadigd, dan kunt u het wiel gewoon blijven gebruiken. Controleer de band op beschadiging bij de hiel en op de zijkant. Als u hier geen beschadiging constateert, kan de band weer gewoon worden gebruikt. Beschadigde banden (met sneden) mogen niet meer worden gebruikt. Controleer de band ook meteen op andere schade en voer de normale procedures uit die door de bandenfabrikant worden aanbevolen. Controleer het wiel bij elke bandenwissel of EEN KEER PER JAAR op slijtage van de velgrand en op scherpe randen. Zo vermindert u het risico van kapotte banden door scherpe velgranden aanzienlijk.
58
Beweeg met deze meter over het wiel op de plek waar de slijtage aangetroffen is en bepaal of de slijtage zo scherp is dat het rubber daardoor wordt beschadigd. Als het rubber beschadigd wordt, volg dan deze instructies om scherpe randen weg te halen.
Beweeg met dit hulpmiddel over het wiel op de plek waar de slijtage aangetroffen is en bepaal of de slijtage zo scherp is dat het rubber op deze meter daardoor wordt beschadigd.
Opgelet Ga niet met uw blote handen of vingers over versleten velgranden of gebruikte wielen. U kunt uw handen of vingers eraan snijden. Snijwonden kunnen gaan ontsteken. Draag daarom altijd handschoenen om gebruikte wielen te hanteren of om de scherpte van de velgrand te controleren.
6.f.iii. Onderhoud van de velgrand / scherpe randen weghalen Er zijn diverse gereedschappen waarmee u scherpe velgranden als gevolg van slijtage kunt weghalen. De volgende gereedschappen worden daarvoor vaak gebruikt:
Vijl
Pneumatische of elektrische schuurmachine
6 Een vijl is zeer effectief voor het verwijderen van scherpe randen.
Dit is een snelle en efficiënte methode om scherpe randen weg te halen. Bij het gebruik van deze gereedschappen moet u zorgen dat er uiteindelijk een uniforme rand ontstaat.
Pneumatische of elektrische slijpmachine
Slijpschijfmachine
Nog een snelle en efficiënte methode voor het verwijderen van scherpe randen die het gevolg zijn van slijtage van de velgrand. Let op: slijpschijven kunnen “verstopt raken” door het aluminium dat wordt weggehaald. Zorg ervoor dat u niet te diep in het wiel slijpt.
Deze variant op een elektrische slijpmachine wordt gebruikt met een schuurschijf, slijpsteen of een schuurgereedschap. Ook dit is een snelle en efficiënte methode. Zorg er weer voor het metaal zo uniform mogelijk te verwijderen en niet te diep in het wiel te slijpen.
59
Opgelet Tijdens het wegvijlen, -slijpen of –schuren van scherpe randen ontstaan er vonken en metaalvijlsel. De randen van de gereedschappen kunnen scherp of heet worden. Sommige elektrische gereedschappen veroorzaken veel geluid. Metaalvijlsel kan scherp zijn en kan, als het met hoge snelheid wordt weggeslagen, ernstig huid- of oogletsel veroorzaken. Het lawaai van elektrische gereedschappen kan het gehoor beschadigen. U kunt u snijden aan scherpe randen en hete oppervlakken kunnen brandwonden veroorzaken. Snij- en brandwonden kunnen gaan ontsteken. Draag altijd de juiste beschermingsmiddelen zoals een veiligheidsbril, handschoenen, beschermende kleding en gehoorbescherming als u met hand- of elektrische gereedschappen werkt.
ernstige slijtage van de velgrand
de scherpe randen zijn verwijderd
STAP 4. Op de foto’s wordt getoond hoe men scherpe randen kan verwijderen. Ongeacht welk gereedschap wordt gekozen, werk met het gereedschap rond de omtrek van het wiel en verwijder niet meer materiaal dan nodig is om de scherpe rand weg te halen. Dat hoeft maar weinig metaal te zijn. Doe dit aan beide kanten als de velgranden scherp zijn.
STAP 5. Controleer na het verwijderen van de scherpe rand met de meter of de velgrand glad genoeg is. Als het rubber nog steeds wordt beschadigd, voer de stappen dan opnieuw uit om de scherpe rand te verwijderen. Verwijder nooit meer materiaal dan nodig is om de scherpe rand te verwijderen.
Ongeacht welke methode u kiest, het is de bedoeling om de scherpe rand te verwijderen. Haal niet meer metaal weg dan nodig is om weer een gladde rand te krijgen. Zorg ervoor dat de rand uiteindelijk zo uniform mogelijk is. Zorg dat u niet te diep in het wiel slijpt.
60
STAP 6. Controleer met de meter van Alcoa of de velgrand hoog genoeg is om de band veilig vast te houden. Controleer de hele omtrek van het wiel met de meter en kijk of de volledige velgrand volgens de meter OK is. Als de velgrand langs de volledige omtrek aan de eisen voldoet, kan het wiel weer gewoon gebruikt worden.
STAP 7. Controleer ook altijd of er geen andere omstandigheden zijn waardoor u het gebruik van het wiel zou moeten staken. Zie delen 6.b., c., d.
Waarschuwing Alcoa aluminium wielen worden zwakker door het lassen of hardsolderen van de velgrand of andere delen van het wiel. Als de wielen verzwakt of beschadigd zijn, kunnen de banden van de wielen springen of kan er een andere storing aan het voertuig optreden. Dit kan tot (dodelijk) letsel leiden. Voer daarom nooit las- of hardsoldeerwerkzaamheden uit aan eender welk oppervlak van een Alcoa aluminium wiel.
6
Waarschuwing
Waarschuwing
Extreme hitte afkomstig van brand, defecte remmen, defecte wiellagers, defecte banden of van andere bronnen kan het metaal verzwakken en ertoe leiden dat de band van het wiel springt.
Als wielen waarvan de meter van Alcoa aangeeft dat de hoogte van de velgrand niet meer voldoende is toch worden gebruikt, kan dit ertoe leiden dat de banden van de wielen af springen.
Een explosie van de wiel/band combinatie kan de dood of ernstige verwondingen tot gevolg hebben.
Dit explosief loskomen kan ernstige of zelfs dodelijke verwondingen veroorzaken.
Neem elk wiel dat werd blootgesteld aan extreme hitte onmiddellijk en voorgoed uit gebruik.
Als de meter van Alcoa aangeeft dat de hoogte van de velgrand niet meer voldoende is, dan kan de velgrand de band niet meer goed vasthouden. Dergelijke wielen moeten onmiddellijk en voorgoed uit gebruik worden genomen.
OPMERKING Overmatige slijtage van de velgrand (zie deel 6.f.) kan het noodzakelijk maken om kleefgewichten/plaklood te gebruiken wanneer er niet voldoende velgrand is om een klemgewicht te ondersteunen.
61
6.f.iv. Dura-Flange® Als u bovenmatige slijtage aan de velgrand ondervindt in uw toepassing, kunt u overwegen om over te schakelen op Alcoa Dura-Flange® aluminium wielen. Deze wielen zijn voorzien van een speciale behandeling om slijtage aan de velgrand aanmerkelijk te verminderen.
OPMERKING Lichte slijtage of kleine putjes vallen niet onder de garantie. Herstellen van de randen, met inbegrip van het onderhoud van de velgrand zoals beschreven in deel 6.f.iii, kan niet worden uitgevoerd op Dura-Flange® wielen.
Dura-Flange® biedt 24 maanden garantie tegen slijtage waardoor een scherpe rand ontstaat die onderhoud vergt zoals beschreven in deel 6.f.iii. Onderhoud velgrand.
De Dura-Flange® brochure van Alcoa vindt u op www.alcoa.com/alcoawheels/europe/nl/info_page/ downloads.asp
6.g. Controle op barsten of schade aan de wielen
Waarschuwing Gebarsten of beschadigde wielen kunnen defect raken of loskomen van het voertuig. Wielen die loskomen van een rijdend voertuig kunnen ernstige verwondingen of de dood veroorzaken. Neem gebarsten of beschadigde wielen onmiddellijk en voorgoed uit gebruik.
6.g.i. Montagevlak Barsten aan de boutgaten worden gewoonlijk veroorzaakt door slecht aandraaien (zie delen 5.n.ii. en 5.n.iii.), te zwaar beladen of een onvoldoende montagevlak op de naaf of remtrommel. Gebruik het wiel niet meer.
62
Voer een visuele controle uit op de wielen en kijk deze na op barsten of schade. Wielen met gekende of vermoedelijke schade mag u niet langer gebruiken.
Rechts worden barsten aan de boutgaten getoond welke doorlopen van boutgat naar boutgat. Oorzaken: te kleine diameter van het steunvlak voor het wiel, steunvlak niet plat, verkeerde bevestigingen (zie deel 5.c.) en onvoldoende aanhaalmoment (zie delen 5.n.ii. en 5.n.iii.). Gebruik het wiel niet meer. Het steunvlak moet plat zijn over de diameter aanbevolen in de tabel in deel 5.c. Controleer de naaf/trommel contactzone zorgvuldig op barsten of andere schade.
6.g.ii. Corrosie Sommige omgevingen leiden tot corrosie. De meest voorkomende corroderende stoffen zijn: zout, magnesiumchloride en calciumchloride mengsels gebruikt als strooizout en sterk zure of alkalische stoffen. Als de lucht die wordt gebruikt om tubeless banden te vullen, of de band zelf, niet droog is, kunnen de wieldelen onder de band sterk corroderen. Wielen met ernstige corrosie aan de naafcentrering mag u niet langer gebruiken. Corrosie aan de hielzitting, ventielgat of naafgat wordt vaak veroorzaakt door ingesloten vocht. Lichte corrosie moet grondig worden verwijderd met een staalborstel en de velg moet worden beschermd met een smeermiddel voor banden dat niet op waterbasis gemaakt is (zie deel 5.j.). Sterk gecorrodeerde wielen mag u niet meer gebruiken.
6
Opgelet Het gebruik van balanceervloeistoffen of vloeibare dichtingen in Alcoa wielen kan zorgen voor extreem snelle corrosie van het oppervlak van het wiel. Sterk gecorrodeerde wielen zijn ongeschikt voor gebruik. Alcoa wielen die gecorrodeerd zijn door gebruik van balanceervloeistoffen of vloeibare dichtingen zullen niet worden vervangen onder de Alcoa garantie.
63
6.g.iii. Boutgaten Als de wielen los zitten, kunnen zowel boutgecentreerde wielen als naafgecentreerde wielen worden beschadigd. Let op vergrote of verlengde kogelzittingen bij boutgecentreerde wielen. Bij naafgecentreerde wielen moet u letten op vervormde boutgaten. Te hard aandraaien kan de kogelzittingen beschadigen op boutgecentreerde wielen en kan het montageoppervlak van naafgecentreerde wielen beschadigen. Gebruik beschadigde wielen niet meer.
ONAANVAARDBAAR
ONAANVAARDBAAR
Voor naafgecentreerde wielen – als u draadmarkeringen ziet in de binnendiameter van de boutgaten, kan dat erop wijzen dat het wiel los zit.
Voor naafgecentreerde wielen – als u een vervormd boutgat ziet, kan dat erop wijzen dat het wiel los zit.
6.g.iv. Ventilatiegaten Controleer beide zijden op barsten in de zone van de ventilatiegaten. Als u barsten ontdekt, moet u het wiel uit gebruik nemen. Barsten in de zone van de ventilatiegaten worden meestal veroorzaakt door overbelasting van de wielen.
64
6.g.v. Velgzone Controleer de volledige velgzone op kerven, uithollingen en barsten. Luchtverlies kan worden veroorzaakt door barsten rondom het ventielgat. Gebruik het wiel niet meer. Barsten rondom het gat van de ventiel worden vaak veroorzaakt door overbelasting van de wielen.
6.g.vi. Hielzitting
6
Luchtverlies kan worden veroorzaakt door barsten in de hielzitting rondom de velg. Gebruik het wiel niet meer. Barsten in de hielzitting worden vaak veroorzaakt door overbelasting van de wielen.
65
7 Verzorging en onderhoud Regelmatig onderhoud
Corrosie
Was de wielen regelmatig met een stoom- of hogedrukreiniger. Een zacht reinigingsmiddel wordt aanbevolen. Gebruik geen alkalische of zure schoonmaakproducten.
Dankzij de natuurlijke corrosieweerstand van aluminium moeten Alcoa gesmede aluminium wielen niet geverfd of gespoten te worden. Bepaalde omstandigheden, zoals veevervoer, kunnen corrosie veroorzaken. Andere corroderende stoffen zijn bijvoorbeeld zout, sterk alkalische stoffen en chloorverbindingen. Het gebruik van ALprotect vermindert corrosie en verhoogt de bescherming van uw wielen.
Gebruik ALclean en ALpolish De brushed & mirror polished wielen van Alcoa hebben geen coating. Doordat Alcoa wielen gemaakt zijn van een uiterst corrosiebestendige legering wordt oxidatie tot een minimum beperkt. Het behouden van de oorspronkelijke glans kan op een eenvoudige manier gebeuren met ALclean en ALpolish. Regelmatig en vaak onderhouden zal uw wielen jarenlang glanzend houden.
Voor meer informatie, zie www.alcoa.com/alcoawheels/ europe/nl/info_page/wheelcare.asp
Alcoa Dura-Bright® wielen dienen enkel met water en zeep te worden gewassen om hun glans te behouden. Deze wielen mogen niet worden gepolijst met gewone polijstmiddelen zoals ALpolish.
7.a. Onderhoud tegen corrosie van Brushed en Polished wielen (wielen zonder Dura-Bright® oppervlaktebehandeling) De volgende informatie is bedoeld voor de standaard Alcoa gesmede aluminium wielen zonder Dura-Bright® oppervlaktebehandeling. Zie deel 7.b. voor de specifieke richtlijnen over het onderhoud en reinigen van Alcoa wielen met Dura-Bright® oppervlaktebehandeling. 1. Reinig regelmatig met een hogedrukreiniger of met een tuinslang. De wielen worden sneller schoon wanneer u een mild schoonmaakmiddel gebruikt. Gebruik geen agressieve schoonmaakmiddelen. 2. Wanneer de banden worden verwijderd, moet het hele wiel worden gereinigd en nagekeken. Verwijder met een staalborstel alle vuil en vreemde voorwerpen van de bandzijde van de velg. Gebruik geen staalborstel om vuil en corrosie van het zichtbaar wieloppervlak te verwijderen. Bestrijk het hele oppervlak van de luchtkamer rijkelijk met een erkende oppervlaktebeschermer en smeermiddel telkens wanneer een band wordt gedemonteerd (zie deel 5.i.iii.).
66
3. Om de oorspronkelijke uitstraling van uw Alcoa wielen te bewaren, wordt de volgende procedure aanbevolen: a. Gebruik na de plaatsing van nieuwe wielen en voor het gebruiken van uw voertuig een spons, doek of zachte borstel om de onbedekte wieloppervlakken met een warm sopje met mild schoonmaakmiddel te reinigen. b. Spoel grondig na met zuiver water. c. Droogwrijven om watervlekken te voorkomen. d. Was Alcoa vrachtwagenwielen zo vaak als nodig om hun uitzicht te behouden. Zie het deel Wielonderhoud op www.alcoa.com/ alcoawheels/europe/nl/info_page/wheelcare.asp
7.b. Onderhoud & reinigen van wielen met Dura-Bright® oppervlaktebehandeling 1. De Dura-Bright® oppervlaktebehandeling is ontworpen voor een makkelijk onderhoud. Meestal volstaat het om af te wassen met water. Als vervuiling op het oppervlak er met koud water niet afgaat, probeer dan met warm water en wrijf met een zachte doek of zeemvel. Als de vervuiling nog blijft zitten, gebruik dan warm water en een mild schoonmaakmiddel (met behulp van een hogedrukreiniger indien voorhanden). Verdun het schoonmaakproduct altijd volgens de aanbevelingen van de fabrikant; gebruik nooit onverdund schoonmaakproduct. Gemengd en verdund moet de zuur-/basisgraad van het schoonmaakproduct een pH tussen 5 en 9 hebben. Gebruik geen schoonmaakproducten die zoutzuur, zwavelzuur, salpeterzuur of fluorwaterstofzuur bevatten. Fluorwaterstofzuur wordt vaak gebruikt in wielshampoos bij car- en truckwashes, maar mag nooit worden gebruikt op wielen met Dura-Bright® behandeling.
3. Wanneer Dura-Bright® wielen in gebruik zijn genomen, kunnen ze kerven of krassen oplopen door straatvuil en/of mechanische schade. Als dat gebeurt, blijf dan de normale was- en reinigingsinstructies volgen die hierboven werden vermeld.
2. Wanneer de banden worden verwijderd, moet het hele wiel worden gereinigd en nagekeken. Verwijder met een zachte borstel alle vuil van de velg (deel van het wiel waarop de band steunt). Bestrijk het hele oppervlak van de luchtkamer rijkelijk met een erkende oppervlaktebeschermer en smeermiddel telkens wanneer een band wordt gedemonteerd (zie deel 5.g.ii.).
OPMERKING Voor het onderhoud van Dura-Bright® wielen die werden blootgesteld aan schade, erosie of verkleuring van de Dura-Bright® behandeling, raadpleegt u de Dura-Bright® service bulletin van mei 2009. Dit bulletin is verkrijgbaar op eenvoudig verzoek bij Alcoa Wheel Products Europe, tel. +32 11 45 84 60.
4. Zelfs met duurzame wielen zoals Dura-Bright® kan het montagevlak gekrast, vuil of verkleurd raken wanneer het tegen een ander wiel, naaf of trommel wordt geplaatst. Het gebruik van een beschermingsproduct voor het montagevlak, zoals DiscMates™, wordt sterk aanbevolen. Opmerking: de pH waarde vindt u in de chemische MSDS (Material Safety Data Sheet). Als het reinigingsproduct geconcentreerd is, neem dan contact op met uw leverancier van schoonmaakproducten om te weten hoe u het precies moet verdunnen en wat de pH-waarde is.
7
7.c. Onderhoud Dura-Flange® wielen 1. Herstellen van randen kan niet worden uitgevoerd op Dura-Flange® wielen. 2. Dura-Flange® biedt een garantie van 24 maanden tegen slijtage die een scherpe rand creëert die onderhoud vereist. 3. Lichte slijtage of kleine putjes vallen niet onder de garantie.
67
8
Verklarende woordenlijst van veelgebruikte termen en omzettingsfactoren
8.a. Verklarende woordenlijst van veelgebruikte termen 15° De hoek van het oppervlak ten behoeve van de hiel van de band zoals gebruikt voor tubeless banden en wielen voor halfzware en zware voertuigen.
EENDELIGE WIELMOER – Eendelige combinatie van drukring en moer, niet aanbevolen voor gebruik op Alcoa wielen.
AANHAALMOMENT – De hoeveelheid kracht die wordt uitgeoefend om moeren aan te draaien. Meestal opgegeven in Foot-pounds of Newtonmeter en gemeten met een momentsleutel.
FOOT-POUNDS / NEWTONMETER – De eenheid voor een aanhaalmoment dat kan worden toegepast op een moer of ander onderdeel. Kan worden gemeten met een momentsleutel.
BINNENSTE MOER – Moer gebruikt om het binnenste wiel te monteren in een dubbele wielmontage met boutgecentreerde wielen (niet van toepassing voor de Europese Alcoa wielen).
Ft-lbs – afkorting voor Foot-pounds (eenheid van aanhaalmoment).
BOUT – Een bout met schroefdraad die uitsteekt uit de naaf en waarop de wielen met moeren worden vastgezet.
HALVE MIDDENAFSTAND – de helft van de hartafstand tussen de wielen in een dubbele montage. Die maat is dezelfde als de OUTSET.
BOUTCIRKEL - De cirkel bepaald door het middelpunt van de boutgaten van een wiel, afmetingen opgegeven in diameter in inches of in millimeters (EU). BOUTGAT – Gat in de wielschijf waar de bout doorheen gaat. BOUTGECENTREERDE MONTAGE MET KOGELZITTING – Een wielmontagesysteem waarbij bouten en conische moeren met kogelzitting gebruikt om het wiel te centreren en vast te zetten (niet van toepassing voor Europese Alcoa wielen).
GESLOTEN ZIJDE – de wielzijde met montagevlak.
HIEL VAN DE BAND – Het oppervlak van de band dat in contact komt met het oppervlak van de velg, hielzitting. HIELZITTING – De zone langs de buitenste randen van de velg waar de gemonteerde band en velg in contact zijn met elkaar. in. – Afkorting voor inch. INSET – De afstand van het montagevlak van het wiel tot de middenlijn van de velg als de middenlijn aan de binnenkant van het montagevlak loopt.
BUITENSTE MOER – Moer gebruikt om het buitenste boutgecentreerde wiel in een dubbele wielmontage vast te zetten en met schroefdraad bevestigd op de binnenste moer (niet van toepassing voor Europese Alcoa wielen).
kg – Afkorting voor kilogram (eenheid van gewicht), gelijk aan 1000 gram.
CENTREERNOK –RAND – Zie “NAAFCENTRERING”.
KORTE INBUSMOER – Een moer met korte verlenghuls, gebruikt om enkelvoudige Alcoa wielen vast te zetten (zie ook LANGE INBUSMOER).
DC – Afkorting voor drop center / velgbed kPa – Afkorting voor kilopascal (eenheid van druk). DISCMATE™ - (wielpakking) Een nylon 6-6 pakking die tussen naaf of remtrommel en wiel en/of tussen twee wielen wordt geplaatst om te beschermen tegen corrosie. DROP CENTER – De uitholling of het middengedeelte van de velg, ook wel velgbed die het mogelijk maakt om tubeless banden te monteren.
68
LANGE INBUSMOER – Een moer met een lange verlenghuls, gebruikt om Alcoa wielen in een dubbele montage vast te zetten (zie ook KORTE INBUSMOER). LUCHTKAMER – De ruimte ingesloten door een band en velg of binnenband (dat laatste is niet van toepassing voor Europese Alcoa wielen).
MAXIMALE SPANNING – De hoogst toegelaten spanning, gemeten bij normale omgevingstemperatuur, ongeveer 20° C. mm – Afkorting voor millimeter. MONTAGEVLAK – Montagezone. Diameter van het steunvlak. Dat deel van de wielzijde dat in contact komt met de naaf of remtrommel. NAAFCENTRERING – De verhoogde oppervlakken/delen van een naaf gebruikt om een naafgecentreerd wiel te centreren. NAAFGAT – Het middengat van een schijfwiel, afmetingen opgegeven in inch of millimeter (EU). NAAFGECENTREERDE MONTAGE – Een wielmontagesysteem waarbij de naaf wordt gebruikt om het wiel te centreren en tweedelige wielmoeren om het wiel vast te zetten. NEWTONMETER / FOOT POUNDS – De eenheid voor een aanhaalmoment dat kan worden toegepast op een moer of ander onderdeel. Kan worden gemeten met een momentsleutel. Nm – Afkorting voor Newtonmeter (eenheid voor aanhaalmoment). OFFSET – Zie “OUTSET” & “INSET” – De afstand van een wielmontagevlak tot de middenlijn van de velg. OMKEERBAAR – Term gebruikt voor een schijfwiel dat kan worden omgekeerd op de naaf zonder de positie van de middenlijn van de band te moeten wijzigen.
OPEN ZIJDE – De zijde van het wiel tegenover het montagevlak. OUTSET – De afstand van het wielmontagevlak tot de middenlijn van de velg wanneer de middenlijn van de velg aan de buitenkant van de naafkant wordt gemonteerd. Die maat is dezelfde als de HALVE MIDDENAFSTAND. PSI – Afkorting voor pond per square inch (eenheid van druk). SCHIJFWIEL – Een combinatie van schijf en velg in één stuk (gesmeed) of in twee delen (gelast). TWEEDELIGE WIELMOER - Tweedelige combinatie van drukring en moer, wordt gebruikt om naafgecentreerde wielen vast te zetten. VELG – Het deel van het wiel dat de band ondersteunt. VELGFLENS – Het gedeelte van de velg dat uitsteekt boven het velgoppervlak en de hiel van de band vasthoudt. VELGMIDDENLIJN - Een lijn naar de radiale as van het wiel die door het middelpunt tussen de velgflenzen gaat. WIEL VOOR DUBBELE MONTAGE - Elk wiel dat met de montagevlakken tegen elkaar kan worden gemonteerd met een ander wiel en zo een dubbele montage met een binnen- en een buitenwiel mogelijk maakt. WIELSCHIJF – De verticale wielzijde die de velg ondersteunt.
8.b. Omzettingsfactoren Inch naar millimeter Inch x 25,4 = millimeter
Pond naar kilogram Pond x 0,4536 = kg
Millimeter naar inch Millimeter x 0,03937 = inch
Kilogram naar pond kg x 2.2046 = pond
PSI naar kPa PSI x 6,8948 = kPa
Foot-pounds naar newtonmeter Ft-lbs x 1,35582 = Nm
kPa naar PSI kPa x 0.145 = PSI
Newtonmeter naar Foot-pounds Nm x 0.737562 = Ft-lbs
69
9 Contact Alcoa Wheel Products Europe Industrieweg 135 Industriezone Ravenshout 7046 B-3583 Beringen-Paal België Tel Fax E-mail Web
+32 11 458 460 +32 11 455 630
[email protected] www.alcoawheels.com
Om verdelers voor een specifiek gebied te vinden, zie www.alcoa.com/alcoawheels/europe/nl/info_page/contact_us_europe.asp
Disclaimer: Deze brochure werd met de grootste zorg samengesteld. Toch kunnen we niet garanderen dat alle informatie in deze brochure volledig, juist of actueel is. Alcoa Wheel Products is niet aansprakelijk voor de inhoud van deze brochure of voor de gevolgen van het gebruik ervan. Om die reden kunnen geen rechten worden afgeleid uit de informatie zoals die in deze brochure wordt gegeven. Alcoa Wheel Products behoudt zich het recht voor om de informatie in deze brochure op elk ogenblik te wijzigen zonder voorafgaand bericht of zonder opgave van redenen. 70
71
Industrieweg 135 B-3583 PAAL - België Tel. +32 (0)11 458460 Fax +32 (0)11 455630
[email protected]
www.alcoawheels.com 72
Dutch - April 2010
ALCOA WHEEL PRODUCTS EUROPE
