ALBERT VERLINDE OVER ZIJN VOOR- EN TEGENSLAGEN
Marianne de Kroon: ‘Persoonlijke verhalen zijn belangrijk’ Het business model achter de B-artiest Magazine voor IEMES-alumni // herfst 2012
IEMES //NEWS Colofon Scratch is een kwartaaluitgave voor afgestudeerden van Fontys Academy for Creative Industries. Scratch wordt gemaakt door IEMES-studenten. In dit tijdschrift kunt u sporadisch spel- en/of interpunctiefouten tegenkomen. Aangezien Scratch een leerplaats is, vragen wij hiervoor uw begrip.
04 02 //IEMES NEWS IEMES-docent Piet van Beurden scoorde als zanger/tekstdichter dé Tilburgse kermishit van 2012. Kijk op YouTube: Baas Bots - Bots Ouwe. Vanaf november maken studenten elke twee weken het tvprogramma Cup of T voor Lokale Omroep Tilburg Totaal.
Chef redactie Rozemarijn Vossen
IEMES nam voor het vierde jaar deel aan de Europese onderwijsconferentie EAIE, in Dublin, Ierland. Docenten Bart van Esch en Erik Frey gaven een week lang gastcolleges aan de National University of Rwanda, Afrika.
Redactie Daniëlle van Nispen Lisa-Marie Kramer Nienke Smeets Ook werkte mee: Eva van Os Vormgeving Manon van de Garde Nina Hawinkels PR Conny Gruter Begeleidend docent Ben Schoonebeek
04 //BOEGBEELD Marianne de Kroon
06 //DE B-ARTIEST
Hoofdredactie Anne Bareman Conny Gruter
Eindredactie Anne Bareman Vincent van Nunen
SCRATCH //INHOUD
Wereldberoemd in eigen dorp
09 //ALBERT VERLINDE
06
12 //CAMERADAG Floortje Vermulst
Bij IEMES studeren dit semester een Spaanse, een Amerikaanse en zes Koreaanse exchange studenten.
14 //48 HOUR PROJECT
Dit studiejaar begonnen 112 studenten met hun propedeuse CEIEMES en 355 met CO-IEMES. IEMES telt bij elkaar 1348 studenten.
16 //STELLING
Fontys ACI nam een nieuw gebouw in gebruik aan de Apennijnenweg en heeft nu drie onderwijslocaties.
Eén verhaal en 48 bloedstollende uren
“Over 10 jaar worden er gewoon nog boeken in de winkel verkocht”
09
2 / iemes news
18 //KROEG Liselotte van Hasselt
Nieuw bij IEMES zijn een tweedejaars branchevak Gaming en een vierdejaars Advanced Course Gaming.
20 //JEUK
Voortaan doen studenten vier keer per jaar mee aan de wereldwijde filmwedstrijden van 48 Hour Film Project.
22 //STUDEREN EN ONDERNEMEN ‘Een baan als filmregisseur in Hollywood zie ik wel zitten’
Uitgever Nick Welman Contact redactie / adreswijzigingen
[email protected]
Klap na vertrek zakenpartner
23 //SCRATCHPROOF
18
scratch // lente 2012
24 //HERTENTAMEN
3 / inhoud
//BOEGBEELD Ze zijn de drijvende krachten achter de opleiding: docenten die te boek staan als ‘markant’. In elke editie van Scratch laten we er één aan het woord. Deze keer in Boegbeeld: de vrouw met een passie voor Engels, beter bekend als de ‘moeder van IEMES’, Marianne de Kroon (61). ANNE BAREMAN NIENKE SMEETS
Marianne de Kroon is afkomstig uit – hoe kan het ook anders – een warm gezin. Ze is dochter van een bakker en is de avonturier uit het gezin van vijf kinderen. Op haar zeventiende vertrekt ze uit huis. Haar liefde voor werken met mensen brengt haar naar verplegingswerk. ‘Heerlijk, dat werk. Maar spuiten geven was niks voor mij, dus dat was al snel afgelopen.’ De avonturier vindt haar weg naar Londen, waar een vriendin van haar werkt als au pair. Hier ontwikkelt ze een passie voor het land en de taal. ‘Het voelt er als thuis. Ik heb het nu nog steeds: zet me er maar neer en ik vermaak me altijd. Toen ik mijn zoon voor het eerst meenam, zei hij tegen me: “Mam, het is net of ik hier al eerder ben geweest.” En ik had vroeger precies hetzelfde.’ Na twee jaar wonen en werken keert ze terug naar Nederland. Daar begint ze haar studie Engels.
‘Ik hou van mensen, punt’ 4 / boegbeeld
scratch // herfst 2012
Na een aantal banen in het onderwijs komt ze terecht bij Fontys. Marianne staat aan de wieg van CO-IEMES. Hier start ze als coördinator, maar dat vindt ze te onpersoonlijk. ‘Het coördinatorzijn past niet bij mij. Ik ben een mensenmens en wil graag de mens achter een studentnummer leren kennen. Als ik nu bijvoorbeeld een student zie huilen in de gang, zal ik ook zeker niet schromen om erop af te stappen. Mensen en Engels, dat wil ik. Laat mij maar studiecoach zijn.’ En zo werkt ze tot op de dag van vandaag bij IEMES als docent Engels en ontfermt ze zich over haar eigen klassen als studiecoach. ‘Ik hou van mensen, punt. Persoonlijke verhalen vind ik belangrijk.’
scratch //herfst 2012
De avonturier in haar ontdekte ze tijdens haar liftreis naar festival Glastonbury. ‘Op de terugweg werd de chauffeur wel erg gezellig met mijn vriendin. Ik vertrouwde het zaakje niet en trok haar bij een stoplicht mee de auto uit.’ Nu is Marianne nog steeds avontuurlijk, maar naar eigen zeggen ‘niet al te extreem’. ‘Wel kruip ik soms nog door de bosjes met mijn achterneefje van twee, haha.’ Als ze niet werkt, luistert de docente graag naar Adele. ‘Haar accent is geweldig. Ik ben een echte “Britfan”, maar sta ook graag in de tuin of de keuken. Dat wil ik meer gaan doen als ik eenmaal stop met werken. Misschien ook nog wel vrijwilligerswerk in de zorg. Dat blijft mijn interesse houden.’
De afgelopen jaren heeft Marianne heel hard gewerkt. Met veel plezier, maar tegelijkertijd vergde het veel energie van haar. Daarom doet ze een stapje terug. ‘Stoppen ga ik voorlopig zeker nog niet. Wel vind ik het belangrijk om wat rustiger aan te doen. Ik merk dat ik wat ouder word!’ Mariannes levensmotto: ‘Neem het leven zoals het komt. Ik ben een optimist en altijd positief.’ Wijze woorden voor de lezers? ‘Ik ben niet zo van de uitspraken, maar ik vind het belangrijk dat je eerlijk bent tegen jezelf. Vind evenwicht tussen school, werk en leuke dingen. Maar je krijgt het niet voor niets, dus wees realistisch: have fun and work hard!’
boegbeeld/ 5
De B-artiest: wereldberoemd in eigen dorp
Goedkoop en simpel? of slim en harde werker?
De Nederlandse B-artiest – een bekend fenomeen en toch wordt er weinig over gesproken. Wanneer kun je iemand met recht een B-artiest noemen? Makkelijker is om een B-film te omschrijven: klein budget, onbekende acteurs en weinig publiciteit. Aan dat laatste ontbreekt het veel B-artiesten niet, de YouTube-filmpjes vliegen je om de oren. MANON VAN DE GARDE EVA VAN OS ROZEMARIJN VOSSEN
onderzoek Kerngegevens Nederlandstalig/ populair van Ewout van der Linden. De zogenaamde B-artiesten bevinden zich in het genre Nederlandstalig/populair. In de jaren zeventig stond dit genre bekend als smartlappen, maar inmiddels is het door Jan Smit gebombardeerd tot volkspop. In Nederland kennen we zo’n tweehonderd professionele acts en artiesten, van wie er ongeveer twintig optreden in bijvoorbeeld Ahoy. De anderen zijn soms landelijk bekend, maar vooral wereldberoemd in eigen dorp.
‘Een definitie voor B-artiest is lastig te geven. Het Muziek Centrum Nederland (MCN) geeft Over het algemeen geldt dat een B-artiest inzicht in het fenomeen B-artiesten met het minder vraagt voor zijn optreden dan een
6/feature
scratch // herfst 2012
A-artiest en (nog) geen theatertour heeft gedaan,’ vertelt Van der Linden. Jan Smit vraagt bijvoorbeeld zo’n € 14.000 voor een halfuurtje optreden. Zanger Rinus komt voor € 795 twintig minuten langs. En dan hebben we nog Jannes – niet heel bekend maar hij vraagt wel ruim € 5000 voor een halfuur. Is hij dan een A- of een B-artiest? Hij vraagt meer dan de ondergrens, maar heeft niet de bekendheid van de bovengrens. Peter van Empel, van Jan Vis Artiestenbureau, is in elk geval heel positief over B-artiesten. ‘Ze hebben meer ambitie en werken harder om ook een vol Ahoy te doen.’ Natuurlijk kun je meteen de boekingsprijs verhogen om die ‘A-status’ te
scratch // herfst 2012
verkrijgen, maar daarmee sta je niet zomaar in Ahoy. Daar is iets meer voor nodig. Maar wat dat precies is, blijft onduidelijk.
Geldstromen Volgens het onderzoek is lastig in te schatten hoeveel een Nederlandstalige artiest verdient. Artiesten vragen allemaal andere prijzen, maar gemiddeld liggen de boekingskosten van een B-artiest tussen de € 1500 en € 7000 voor een avondvullend programma. In totaal zijn er in Nederland zo’n driehonderd evenementen per jaar; bijna elke vier weken is er wel ergens een braderie of kermis waar de lokale beroemdheden komen optreden. ‘Artiesten met Nederlandstalige muziek verdienen
feature/ 7
vaak wat meer dan hun rockcollega’s. Dat ligt voornamelijk aan het businessmodel,’ legt Ewout uit. ‘Het model is meer dan wat je aanbiedt en verkoopt, het gaat ook om de benodigdheden en kosten. Een B-artiest heeft geen band, alleen een cd’tje. Dit zorgt voor lage vervoerskosten. Daarnaast zijn er ontzettend veel mogelijkheden voor optredens: cafés, dorpsfeesten, regionale festivals… De artiest treedt een halfuurtje op, krijgt € 400 tot € 500 en gaat weer. Dat lijkt niet veel, maar met zo’n acht optredens per maand tikt dat lekker aan.’ Kortom: lage kosten, veel mogelijkheden en het genre maakt het erg interessant. Opvallend is, volgens de bronnen, dat de verkoop van geluidsdragers in dit genre een minder grote daling ondervindt en dat er minder wordt gedownload dan in andere genres. Handige Harries Het management van een B-artiest kan best hetzelfde zijn als dat van een A-artiest. Een
‘A-boekingskantoor’ heeft namelijk ook ‘kleine’ artiesten in het assortiment. De ervaringen met kleinere, vaak buiten de Randstad gevestigde managementbureaus zijn wisselend – sommige zijn ervaren, andere niet, sommige artiesten managen zichzelf, andere laten het doen door hun boekingskantoor. Volgens Peter geldt ook: hoe bekender de artiest, hoe groter het team om hem heen – en zo’n team bereikt zeer waarschijnlijk meer dan een artiest die zichzelf managet. In Van Dale staat niet wat een B-artiest precies is. Ook in de praktijk is hij niet zomaar aan te wijzen. Maar als we op ons gevoel afgaan, kunnen we wel concluderen dat de gemiddelde B-artiest een vrolijke vent is die behalve van een paar biertjes ook van zingen houdt. Maar veel meer dan een bruiloft of een braderie zal hij niet bereiken.
‘ Joop en ik hebben een jaar lang helemaal geen contact gehad’ Albert Verlinde kreeg een klap na vertrek zakenpartner Theaterproducent én showbizzman Albert Verlinde heeft het helemaal gemaakt in de entertainmentwereld. Het schijnt hem makkelijk af te gaan. Toch kreeg hij onlangs te maken met een zware tegenslag. Een openhartig gesprek. DANIELLE VAN NISPEN ROZEMARIJN VOSSEN
8/feature
scratch // herfst 2012
Hoe ben je in de entertainmentwereld terechtgekomen? ‘Tijdens mijn middelbareschooltijd kwam ik erachter dat ik de entertainmentwereld in wilde. Het theatervak, iets met showbizz. In het laatste jaar van de middelbare school heb ik meteen een selectiecursus voor de Kleinkunstacademie gedaan. Ik wilde écht. Je gaat niet zoveel tijd opofferen als je niet heel zeker weet dat je dit wilt. Ik heb er ook nooit rekening mee gehouden dat het me niet zou lukken. Uiteindelijk ben ik daar
scratch //herfst 2012
aangenomen en ging op kamers in Amsterdam. Achteraf gezien deed ik het meer om in contact te komen met die wereld. Alle contacten die ik daar heb opgedaan, heb ik nog steeds. Dus vanuit die Kleinkunstacademie is er een soort groei ontstaan, een plantje dat alle kanten op schiet. Voor mij is de academie gelukt. De liefde voor muziek, cabaret, theater en tv-programma’s die daarmee te maken heeft, zat er bij mij al heel vroeg in.’ Theater of showbizz? ‘Naast theaterproducent ben ik natuurlijk ook entertainmentdeskundige. Het is moeilijk, want ik vind het allebei leuk. Eigenlijk wil ik niet eens kiezen. Ik wil gewoon kiezen voor een leuke manier van leven. En ik ben heel trots op Boulevard dat elke dag nog de pannen van het dak scoort. Maar ook op de mooie dingen die we maken, zoals Ramses en Daddy Cool, die nu voor het eerst naar het buitenland gaat. Het is
coverstory/ 9
zijn er weer gesprekken met Joop, het zit weer goed. Dat is heel mooi. Als de concurrent zo hard speelt, moet ik dat ook doen. Maar wel op jezelf blijven vertrouwen. Dus gewoon zeggen: “Wij zijn Albert Verlinde Entertainment, wij staan voor Daddy Cool en voor Ramses, we hebben een topjaar gehad.” Nu gaan we elkaar weer opzoeken, zodat het hopelijk weer normaal wordt en misschien gaan we weer meedoen aan de Musical Awards.’ Je bent onlangs dus je zakenpartner verloren. Ben je bang dat het allemaal een keer ophoudt? ‘Ja, maar het rare is dat ik denk dat we een beetje uit elkaar gegroeid waren. Natuurlijk kan er wel eens een misser tussen zitten, maar ik ben er wel redelijk van overtuigd dat ik een goede producent ben. En ik denk dat mijn toenmalige zakenpartner de touch van het bedrijf een beetje kwijtgeraakt was. Dan ga je eigenlijk een beetje te lang door als partners. Ik zag het nog heel erg zitten, hij wist het niet. Het houdt alleen op als ik het zelf niet meer zie zitten. Vorig jaar dacht ik: als ik stop, dan kies ik daar zelf voor, en niet omdat Stage Entertainment wil kijken of het iets met mijn zakenpartner kan.’ eigenlijk een combinatie van die twee dingen. Ik denk niet dat ik voor één ding zou kunnen kiezen. Boulevard is ook leuk. Als ik dan toch een keuze moet maken, vind ik de creativiteit die je in je eigen producties stopt de meeste voldoening geven. Daar ben ik het meest trots op.’ Wat komt er kijken bij het produceren van een voorstelling? ‘Je moet een productie eigenlijk zien als een huis. Het begint met een ontwerp, je zoekt een goede architect uit, een aannemer en goede bouwers en dan staat het op een gegeven moment. Bij een productie begin je met het idee, bijvoorbeeld Ramses. Dan ga je met de erfgenamen van Ramses Shaffy praten om te vragen of je een musical mag maken. Vervolgens ga je een creatief team zoeken, een regisseur, kostuumontwerper, decorontwerper enzovoort. Zij schrijven samen het script. Daar zit ik ook al bij. Als er een script ligt met ontwerpen voor de-
10 / coverstory
cor en kostuums, kan de casting beginnen. De gekozen acteurs gaan repeteren en uiteindelijk gaat de productie in première. De voorstelling speelt dan een aantal maanden tot een jaar en dan is het allemaal weer klaar. Gemiddeld ben je dus twee jaar bezig per productie: vanaf het moment dat je besluit het idee uit te voeren tot aan de laatste keer dat het doek valt.’
Welke kwaliteiten moet je hebben als producent? ‘Om een goede producent te zijn moet je ideeën hebben, maar je moet ook zakelijk zijn. Bovendien moet je mensen kunnen enthousiasmeren. Dat zijn de drie belangrijkste kwaliteiten die je moet bezitten. Als je naar ons bedrijf kijkt, zie je dat we heel veel producties hebben die het publiek van nu aanspreken. Mensen weten wat het inhoudt, je hoeft niks uit te leggen. Dat vind ik heel belangrijk, dat de bezoekers weten wat we doen. Aan de andere kant moet ik ook een gezond, zakelijk verstand hebben. Want zo’n
scratch //herfst 2012
relatief kleine productie als Ramses kost al € 900.000. Toch een risico. Als leider moet je ook iedereen bij elkaar houden. De juiste mix vinden tussen de baas blijven en medewerkers de ruimte geven in hun artistieke vrijheid. Wel steeds zeggen dat er maar één kapitein op het schip is, en dat ben ik. Dus ik ben de baas, maar ik moet wel mijn mensen blijven enthousiasmeren.’
Stage Entertainment is een grote concurrent. Hoe ga je daarmee om en hoe is het contact met Joop van den Ende? ‘Er is een jaar geen contact geweest, omdat mijn zakenpartner was overgestapt naar Stage Entertainment. Ik kan niet genoeg benadrukken hoe erg het is als je zakenpartner ermee stopt. Toen hebben we het contact afgekapt. Geen gesprekken meer, niet meer meegedaan aan de Musical Awards. Achteraf is dit natuurlijk heel slecht geweest, maar die ex-zakenpartner is intussen ook weg bij Stage Entertainment. Nu
scratch //herfst 2012
Hoe houd jij je staande in deze harde en drukke wereld? ‘Door heel dicht bij mezelf te blijven. Zojuist belde het Algemeen Dagblad tijdens een overleg. “Goh, bij Van de Ende hebben ze producties teruggetrokken. Ghost gaat niet door, is er crisis?” Dan denk ik: nee, er is geen crisis. Zolang je maar iets maakt waarvan jij denkt dat het gemaakt moet worden. Niet bij voorbaat al gaan voor 200.000 man publiek. Ik denk dat we op deze manier staande blijven. Overschreeuw jezelf niet, doe rustig aan, dan breekt het lijntje niet. Geen onverantwoorde risico’s nemen. Liever een keer pas op de plaats maken om daarna weer door te gaan. Niet puur uit grootheidswaanzin blijven roepen “dit ga ik doen, en dat ook nog”.
coverstory/11
//CAMERADAG Floortje Vermulst (23) werkt voor het grootste evenement van Europa: de Floriade. Hier begeleidt ze artiesten en doet ze er alles aan om alles zo goed mogelijk te laten verlopen. Hoe ziet haar dag er uit als Hoofd Artisthandling?
13:16 uur of op het Dagelijks gaat er een culturele act, lopend ade. Flori de r mobiele podium, doo
20:45 uur Het conc ert nadat ik z van Bueno Vista S ocial Club e bij de lo catie heb begint afgezet.
08:00 uur dling’s Morgens start ik mijn dag aan de artisthan balie.
Met Floortje t s l u m r Ve 12 /cameradag
India doet 15:30 uur rika, Brazilië en Af t ui en er ng jo ogsttijd. Een groep met als thema O t ac sie us rc pe een dans- en 10:00 uur De steltlopers van de Tilburgs e theatergroep staan klaar om Close de bezoekers te verwelkomen.
scratch // herfst 2012
22:00 Met het hele te am lekker dans en op het podi tijdens het laat um ste nummer. Ee n goede afslui ter.
scratch // herfst2012
cameradag / 13
Één verhaal en 48 bloe ds to llende uren
Elk jaar gaan amateur- en professionele filmmakers de uitdaging aan om in 48 uur een korte film te maken. Excellentietraject MovIEMES nam dit jaar voor de derde keer deel aan het project tijdens het Nederlands Film Festival in Utrecht. CONNY GRUTER ROZEMARIJN VOSSEN
gaan ze de uitdaging aan. Het doel? Studenten het proces mee laten maken en groeien in de branche. De deelname gaat vooral om de eer en niet om de prijzen. Vrijdagavond Alle teams gaan naar Utrecht. Hier krijgen ze elk een eigen genre uit de hoge hoed, en de verplichte zin, de hoofdpersoon en het attribuut wordt bekendgemaakt. Hierna begint het brainstormproces. Team MovIEMES neemt zijn intrek voor het weekend in een huisje. ‘We zitten met de hele groep bij elkaar en iedereen mag zijn of haar ideeën opwerpen. Dit kan heftige discussies opleveren, want iedereen wil dat zijn of haar idee wordt uitgevoerd,’ aldus begeleidend docent Piet van Beurden. Op die eerste avond wordt het hele idee bedacht.
Zoals de naam al zegt, moeten de deelnemers aan het 48 Hour Film Project in 48 uur een script schrijven, filmen en bewerken. Alle groepen moeten een bepaald attribuut en een zin in de film terug laten komen, en krijgen bovendien een hoofdpersoon toegewezen. Het genre wordt (letterlijk) voor elk team uit een hoge hoed getrokken. De deelnemers zijn van alle leeftijden en zowel amateurs als professionals doen mee. Excellentietraject MovIEMES doet Vrijdag- op zaterdagnacht voor de derde keer mee aan dit slapeloze De twee scriptschrijvers gaan samen aan weekend. Met een groep van zestien mensen de slag met de teksten. De CO-studenten
14 / 48hourproject
scratch // herfst 2012
Jesse Timmermans en Bart Willemse zijn de gelukkigen. ‘Rond 21.00 uur was de brainstorm klaar en gingen we schrijven. Er is geen tijd voor pauze, we moeten gewoon non-stop knallen,’ vertelt Jesse. Om half vijf ’s ochtends is het script af. Na het schrijven gaan de jongens, scheel van vermoeidheid, naar bed voor een paar uur slaap. Zaterdag Het script is klaar, dus het filmproces kan beginnen. Eerst wordt de planning voor de dag gemaakt. Het team gaat van locatie naar locatie om alles zo snel mogelijk te filmen. Om het maximale uit de apparatuur te halen moet het team creatief denken. Hoewel MovIEMES zo veel mogelijk in de 48 uur propt, zijn de locaties van tevoren geregeld. Na het trekken van het genre kan het team dan kiezen uit een lijst met opties. Bij het schrijven van het script wordt rekening met deze locaties gehouden. Volgens teamleider Charly Horst lopen de processen behoorlijk door elkaar. ‘Officieel bestaat een project natuurlijk uit een preproductie, een productie en een postproductie. In dit project lopen ze zo snel in elkaar over dat het één vloeiende productie wordt. Dit moet ook, want elk foutje is kostbare tijd.’ Eventuele goede ideeën kunnen op de dag zelf nog in het script worden verwerkt. Zaterdag- op zondagnacht en zondag Na het filmen is het tijd voor de postproductie. De twee editors Massimo en Irene maken de
scratch // herfst 2012
eerste, ruwe montage. Om vier uur ’s nachts neemt Charly het over om alles ‘netjes’ te maken. Tot aan de middag werkt hij onder andere aan de overgangen, sounddesign, geluidseffecten, kleurcorrecties en nog veel meer. ‘Al snel kan de volgende stap worden gezet,’ vertelt Charly. ‘Normaal gesproken begin je niet al aan het begin van de middag aan de export. Ik weet niet precies hoe en waardoor het komt, maar de productie gaat snel en soepel.’ De hele nacht zit Charly te knippen en te plakken om een prachtige film van acht minuten samen te stellen. De rest van de groep kan de nodige rust pakken.
Zondagavond Na twee volle dagen hard werken is om 19.00 uur de deadline. Eén seconde te laat en de film doet niet meer mee aan de wedstrijd. ‘Je ziet dan altijd nog mensen binnenvallen – “ben ik nog op tijd?”,’ grapt Charly. Dit jaar is MovIEMES in elk geval ruim op tijd. Om 17.30 uur levert het team de film als allereerste in. Helaas, geen nominatie voor de korte film Script. Maar er zijn nog kansen. MovIEMES heeft plannen om komend jaar nog drie keer mee te doen aan het 48 Hour Film Project in het buitenland: Brussel, Berlijn, misschien wel Parijs? Voorlopig blijft het bij ideeën, eerst maar even bijslapen.
48hourproject / 15
//STELLING
‘Natuurlijk! Mensen willen uiteindelijk toch gewoon een echt boek in hun handen hebben, er in kunnen bladeren, de bladzijdes kunnen ruiken... Hier komt een bijna romantisch gevoel bij kijken dat een e-reader nooit zal kunnen vervangen. En waarom denk je dat bibliotheken nog steeds bestaan? Mensen kunnen gewoon niet wegblijven.’
‘Eens! Boeken zijn leuk om te verzamelen!’ Saskia Hendriks, 21 jaar, winkelmedewerker
Joni Schers, 22 jaar, stagiaire Blake Friedmann Literary, TV & Film Agency in Londen
‘Eens. Maar ik blijf het belachelijk vinden dat een e-book nagenoeg hetzelfde kost als een gewoon boek terwijl er zoveel minder werk aan zit. Als het ooit goedkoper wordt, zal ik vaker e-books kopen. Anders toch wel een gewoon boek. Araceli Thomas, 28 jaar, game developer bij Monpellier Venture
“Over tien jaar worden er gewoon nog boeken in de winkel verkocht”
‘Eens, boeken zullen blijven komen omdat het tastbaar is en daardoor prettiger. Vanaf je iPad lezen is dat niet, vind ik.’
‘Eens: We hebben de neiging snel terug te verlangen naar het verleden en in dit geval de tastbaarheid. Het boek als fictief leesboek is niet weg te denken omdat het bijdraagt aan de ervaring van het leesplezier: de voorkant trekt al de aandacht. Maar ook omdat je bladzijdes door je vingers kunt laten gaan in plaats van scrollen of swipen.’ Femke Barrance, 20 jaar, student Docent Nederlands
‘Ja, want er zal altijd een grote groep boekenliefhebbers bestaan die het prettiger vindt om een boek in hun handen te hebben. E-readers zijn ook niet alles.’ Sabine van Rooijen, 23 jaar, projectassistent bij online marketingbedrijf
Matina Levendi, 21 jaar, student CO IEMES Fontys ACI
‘I stepped into the bookshop and breathed in that perfume of paper and magic that strangely no one had ever thought of bottling.’ Carlos Ruiz Zafon (The Angel’s Game)
‘Eens. Hoewel e-readers steeds prettiger beginnen te lezen, kunnen ze nog steeds niet op tegen print. Als mensen ergens voor betalen willen ze iets tastbaars. 1000 boeken op een SD-kaartje is natuurlijk leuk en handig, maar verliest op die manier zijn waarde. Mensen vinden het leuk om te kunnen zien wat andere mensen aan het lezen zijn. Het klinkt heel slecht, maar een hoop mensen hebben toch zoiets van: kijk mij eens “hip” lezen.’ Martijn Beijers, 23 jaar, medewerker detailhandel
‘Eens, al denk ik dat de verkoop van boeken wel zal afnemen. Vooral studieboeken zullen verdwijnen, puur omdat het niet praktisch is iedere dag grote boeken mee te slepen. Maar voor ’s avonds op de bank is het natuurlijk veel fijner om gewoon een echt boek uit de kast te kunnen pakken en deze open te slaan. Je weet precies hoe ver je bent, je kan het lekker vasthouden en je herinnert je vaak hoe sommige beschadigingen in het boek komen.’
‘Ja. Net zoals vinyl nog steeds verkrijgbaar is voor de liefhebber. ‘Inhoud’ zal echter steeds meer worden losgekoppeld van de drager. Je leest jouw boek over tien jaar op de manier die jouw voorkeur heeft.’
Thijs Franssen, 22 jaar, student Technische Natuurkunde
Pim Kamphuis, 25 jaar, student CO IEMES Fontys ACI
16/stelling
scratch // herfst 2012
scratch // herfst 2012
stellling / 17
//KROEG
Een warm onthaal voor eerste COafgestudeerde
De kroeg en IEMES, het een heeft geen bestaansrecht zonder het ander. Iedereen is constant bezig met het zoeken naar het fengshui, het ultieme evenwicht tussen boek en bier. Het komt ook ons regelmatig ter ore dat het misgaat en een leerling weer eens een overdosis boek (of bier) heeft gekregen. Scratch zoekt de yin-yangmeesters van weleer op in hun favoriete kroeg en kijkt samen met hen terug op de studententijd. In dit nummer: Liselotte van Hasselt, de allereerste CO-IEMES-afgestudeerde. EVA VAN OS ROZEMARIJN VOSSEN Het weer begint al aardig op herfst te lijken in Amsterdam. Nee, niet in Tilburg –Liselotte heeft het Brabantse stadje ingeruild voor de grote, drukke hoofdstad. Met een fulltime baan in Zaandam is dit een makkelijk ontmoetingspunt. Op zoek naar een leuke kroeg merken we al dat Liselotte een erg vrolijke meid is. Enthousiast vertelt ze over haar werk en haar studententijd: ‘Wij hadden altijd gekke ideeën.’
Met een kop thee in de hand, om op te warmen, begint ze te vertellen. ‘Echt stappen in Tilburg deed ik niet zo vaak. Heel jammer, maar ik mocht niet op kamers van m’n ouders. Ze waren bang dat ze me nooit meer zouden zien. Ik was zeventien en heel naïef, dat vertrouwden ze niet zo. Ik ben bijvoorbeeld een keer ’s nachts meegelift van de stad naar het station in
18 / kroeg
een gestolen auto. Ik vond niks eng,’ vertelt ze lachend. ‘Maar onze favoriete kroeg was toch wel de Studio, net als bij de rest van IEMES. Bij de Stoffel gingen we altijd eten, en nog. Heb je die spareribs daar wel eens gehad? Die zijn echt onwijs lekker.’
Toch ruilde ze Tilburg in het derde jaar in voor Amsterdam. ‘Ik dacht: dan haal ik de gemiste stapavonden allemaal in.’Liselotte koos voor een stage bij de Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind (NSGK). Opdracht: organiseer de Dam tot Damloop. Budget? Kom maar met een bedrag, zolang het maar goed onderbouwd wordt. ‘Meteen in mijn eerste week mocht ik het budget bepalen. Het doel was om € 5000 op te halen, uiteindelijk stond het bedrag op € 10.000. Dat was echt heel gaaf.’
scratch // herfst 2012
Voor haar tweede stage kwam ze terecht bij evenementenbureau Otter Creators, een klein bedrijfje, maar een van de grootste evenementenbureaus van Nederland. ‘Paul Schreuder wilde mijn stagebegeleider zijn om daarmee in contact te komen, haha. Ach, hij was heel lief, toch echt mijn favoriete leraar.’ Het leukste feest organiseerde ze voor Hertog Jan. ‘Iemand kwam met het idee om een ober met een biertje voor een ganzenparade te laten lopen. Dit hebben we ook echt gedaan, heel grappig. Van die waggelende ganzen achter een ober aan.’ Voor ze het wist was ze de eerste afgestudeerde CO-IEMES-studente, in juni 2012. ‘Zo voelde het voor mij niet, al was het natuurlijk wel spannend. Ik kwam op school en iedereen stond buiten. Nick Welman, Pieter Bon, Marianne de Kroon en noem maar op. Ik had geen idee waarom, binnen begon de receptioniste me helemaal te knuffelen en te kussen haha. Heel raar allemaal.’ Stiekem vindt ze het ook jammer dat het al klaar is. ‘De studie is door de jaren heen erg verbeterd. Eigenlijk had ik twee jaar later moeten beginnen. Ik zou het nu nog wel eens opnieuw willen doen.’
scratch // herfst 2012
Verder studeren wil Liselotte in elk geval niet meer. ‘Ik wilde eerst een master doen, maar ik ben bang dat alle creativiteit dan dooft. Dat het niet meer gestimuleerd wordt.’ Reizen zit er voorlopig ook niet in. ‘Mijn ouders vinden het niet erg leuk als ik alleen ga reizen, al ben ik echt niet meer zo naïef. Dat wil ik zelf ook niet, ik wil graag mijn verhaal met iemand delen. Samen herinneringen van een reis ophalen. Vrijwilligerswerk in Bali lijkt me heel gaaf, maar dat is zo duur. Dan liever naar Cambodja. Ik wil daar kinderen in een weeshuis knuffelen die normaal gesproken te weinig aandacht krijgen.’ Voor nu houdt ze het nog bij werk. Op dit moment bij een grote cateraar die eigen locaties verhuurt. ‘Ik moet evenementen boeken in een van onze locaties. Ik hoop hier nog wel even te mogen werken, op dit moment vervang ik twee mensen, dus het zal tijdelijk werk zijn. Uiteindelijk wil ik graag mijn eigen evenementenbureau, maar daar is veel ervaring voor nodig. Ik weet nu wel dat een ganzenparade heel cool is,’ lacht ze.
kroeg/ 19
Project X Gordon flopt Feestbeest en mannenverslinder Gordon is helemaal klaar met zelfgeorganiseerde party’s. De diva heeft een eigen Project X opgezet, omdat zijn welbekende feestjes het afgelopen jaar steeds minder werden bezocht. Waar duizenden mensen reageerden op Project X Haren, liep het geen storm bij Gordons variant. ‘Op een oproep om naar een feest te gaan in een gehucht dat Haren heet, reageren 25.000 mensen, en op een professioneel feest op een toplocatie reageert geen hond. Ik geef het op.’ Ondanks de weinige reacties besloot de ex-Topper om het feest toch door te laten gaan, met hoop op de komst van loyale vrienden. Ook dit was echter een tegenvaller. De zaal was gevuld met Gordon, zijn twintig jaar jongere speeltje en zijn nieuwe hartsvriendin Chantal Janzen. De champagne heeft rijkelijk gevloeid, tot de zanger op luidruchtige wijze naar huis is gesleept na smeekbodes van zijn vriend. (RV)
! K U //JE Jan Smeets organiseert EO-Jongerendag Oprichter van popfestival Pinkpop, Jan Smeets, is aangenomen als nieuwe hoofdorganisator van de EO-Jongerendag. Dat werd vandaag bekendgemaakt op zijn website. De medeorganisatoren van het festival waren de oprichter meer dan zat. ‘We hebben hem overboord gegooid. De
20 / JEUK
gedachtegang van Jan ging onze petten iets te boven, dit past niet meer bij de oorspronkelijke visie op Pinkpop,’ laat een zegsman uit de organisatie weten. Jan Smeets pleitte voor een totaalverbod op roken, alcohol, seks en drugs op festivals en de bijbehorende campings. Een gefrustreerde
Smeets licht toe: ‘Ik ben dat gelal meer dan zat. Die groep halvezolen die mijn festivalterrein bestormen met hun zatte koppen. De EO-Jongerendag is altijd een van mijn favoriete evenementen geweest. Hier kan ik mijn serieuze plannen echt eens gaan uitvoeren.’ (NS)
scratch //herfst 2012
Rijksmuseum maakt fatale spelfout Het bestuur van het pas gerenoveerde Rijks Museum wordt flink op de vingers getikt. Volgens Stichting Signalering Onjuist Spatiegebruik staat er een ‘joekel van een spelfout’ op het spandoek bij de ingang. ‘We hebben duizenden klachten gekregen. Mensen storen zich eraan, ze vinden het lelijk. Die spatie hoort daar absoluut niet,’ meent voorzitter René Dings. De directeur van het museum was het nog niet opgevallen. ‘Zo lelijk is het toch niet? Ik ben zo dyslectisch als een aap, er viel me niets verkeerds op. Toen ik erop werd gewezen door de stichting, krabde ik me toch wel even achter mijn oor. In overleg met de architect laten we het zo. De verwachting is dat de bezoekers ons museum zullen gaan afkorten met “Rijks”. Dat klinkt toch ook gezellig?’ De stichting strijdt al jaren tegen het foutieve gebruik van spaties in onze taal. ‘Deze fout kan niet, zeker niet voor een organisatie die zich voordoet als de hoeder van ons erfgoed.’ (RV)
Samsung komt kantoor niet in door Apple-strijd Sinds maandagmiddag heeft Samsung grote problemen met het betreden van hun hoofdkantoor. Toen medewerker Vince Lihoen aankwam op zijn werkplek, werd hij overvallen door een nogal verwarrende decoratietoevoeging aan de parkeerplaats en entree. ‘Het was onmogelijk om naar binnen te komen. Ik kon mijn Toyota niet eens kwijt omdat er overal op het terrein appelbomen waren geplaatst.’ Het gaat vermoedelijk om een wraakactie van Apple na de muntenstunt van Samsung, waarbij de het bedrijf hun rivaal Apple een miljoenenbedrag uitbetaalde in vrachtwagens met losse één dollarcentmunten. Samsungs CEO Lee Kun-Hee kan het grapje niet waarderen. ‘Dit bewijst maar weer hoe kinderachtig Apple te werk gaat. Nu ze de patentzaak hebben gewonnen, vinden ze het kennelijk nodig om hun macht te fabuleren. Tim Cook kan zeker rekenen op een response, vanaf onze kant,’ aldus de geïrriteerde zakenman. (NS)
scratch //herfst 2012
//COLUMN Droogduiken Zonder zwembroek en zonder natte voeten een stukje zwemmen? Geloof het of niet, c’est possible! Google is namelijk het diepe ingedoken en boven water gekomen met Seaview, een – de naam zegt het al – onderwatervariant van Streetview. Dat wist ik nog niet! Ja, nu wel, maar nog maar net. We kunnen visjes kijken. (Hartstikke leuk natuurlijk, want ik ben een groot natuurliefhebber en eigenlijk een nog grotere fan van het dierenrijk. Lang niet van alle dieren hoor, sprinkhanen en slakken zijn voorbeelden van: nee bedankt. En daarnaast zit ik ook niet echt op krokodillen te wachten, maar dat spreekt voor zich.)
Voorheen zoomde ik met Google Earth weleens in op dierentuinen. Soms speurde ik zelfs over de Noordpool, ‘want wie weet spot ik wel een ijsbeer!’. Helaas altijd tevergeefs. Nu was ik dus erg nieuwsgierig of er hier enig teken van leven te zien zou zijn. En verrek, ja hoor. Wanneer ik the Great Barrier Reef in Australië induik, zie ik iets. Een heuse stingray, oftewel: een roggetje. Mensen een kijkje gunnen in de pracht en praal onder water is het doel van Google – zo kunnen we de veranderingen daar in de smiezen houden. De foto’s worden dus met enige regelmaat ververst. Dit bracht mij op een leuk idee: zoek een haai of ander dier naar keuze, maak een screenshot en doe om de zoveel tijd een rondje oceaan om te zien waar jouw Jaws rondhangt. Als een soort virtueel huisdier. Ook leuk: voortaan voordat we op vakantie gaan even checken hoe de wateren erbijliggen. Althans, mocht je duikplannen hebben en nog twijfelen over de bestemming, dan werp je gewoon even een blik onder het wateroppervlak, zwem je tussen de anemonen door, find je Nemo en tel je het aantal schildpadden en zeepaardjes. Reken uit je winst en hak daarna definitief de knoop door. Succes gegarandeerd.
Grietje
JEUK / 21
//STUDENT & ONDERNEMEN
ambitie in Hollywood waar te kunnen maken. Dit klinkt misschien als iets te hoog gegrepen, maar Charly wist afgelopen zomer al zijn weg binnen Universal en Warner te vinden, waar hij verschillende cursussen heeft mogen volgen. Charly Horst (21) is afgestudeerd videoeditor aan het Grafisch Lyceum Rotterdam. Inmiddels heeft hij al naam gemaakt. Hij werkte aan de nieuwste Rexonareclame en heeft sinds kort een eigen postproductiebedrijf. CONNY GRUTER LISA-MARIE KRAMER
Via via kwam Charly Horst in aanraking met CO-IEMES. ‘Ik wilde graag een hbo gaan doen. Na wat verdieping in de opleiding kwam ik tot de conclusie dat CO IEMES het best aansloot op wat ik wilde.’ Het woord ‘stilzitten’ komt niet voor in het woordenboek van Charly. Naast zijn opleiding heeft hij namelijk verschillende projecten lopen. ‘Te veel om allemaal op te noemen,’ zegt hij zelf. Zo zit de student bij het excellentietraject movIEMES, waarbij hij de leiding heeft over het 48 Hour Film Project. Dit betekent dat hij binnen 48 uur een korte film moet maken. Ook is hij hierbij verantwoordelijk voor de postproductie (nabewerking, red.) In juni 2011 richtte de jonge ondernemer zijn eigen bedrijf: C.D. Horst Postproducties op. ‘Ik heb meer dan genoeg te doen. Op dit moment zijn mijn collega’s en ik bezig om de uitzendrechten van StadsTV Breda over te nemen. In november leveren wij onze ideeën aan met het doel een nieuwe lokale omroep te starten. De gemeente Breda zal in februari tot een besluit komen.’ Via IEMES probeert hij zijn stage-
22 / studeren en ondernemen
Dat Charly een duizendpoot is die geen kans uit de weg gaat, blijkt wel uit wat hij allemaal doet. Recentelijk heeft hij namelijk nóg een bijzondere opdracht weten te bemachtigen: Charly mag met een team van vijftien man filmen op het Circuit of The Americas in Austin in Texas. Op dit formule 1-circuit gaan zij proberen om een vernieuwende vorm van een commercial te creëren. Zelf is Charly erg enthousiast over de opdracht, maar helaas kan hij (nog) geen verdere informatie kwijt over de opdrachtgever.
‘Een baan als filmregisseur in Hollywood zie ik wel zitten’
Ondanks al deze projecten weet Charly toch nog tijd vrij te maken voor de studie. ‘Het is misschien veel werk, maar filmen is wat ik het allerliefst doe. Hier wil ik later namelijk mijn werk van maken. De truc zit ’m in het feit dat werk en privé bij mij eigenlijk niet gescheiden zijn. Ik zet me bij alles wat ik doe voor honderdvijftig procent in. Dit kost veel energie, maar het is het me allemaal meer dan waard.’ De ambitieuze student doet dit dan ook met een bepaald doel voor ogen: ‘Ik wil gaan werken als filmregisseur, het liefst in Hollywood.’ Ambities genoeg! Wie weet sleept Charly straks wel een Oscar binnen als regisseur van de beste film.
scratch // herfst 2012
//PROOF INPAKHULP VOOR OVERLEVINGSPAKKETTEN Of je deze winter nu naar Miami afreist voor de Winter Music Conference, het Winter Jazz Festival in Delft gaat bezoeken of je tas al inpakt voor komend festivalseizoen, altijd vergeet je wat. Ultimatefestivalkit.com komt met een oplossing. Op deze site kun je een survivalpakket kopen dat bij jou past. Uiteraard zijn de pakketten verkrijgbaar in een roze variant voor de dames en een stoer mannenkleurtje voor de heren. Ga jij voor de basisvariant met een poncho, tandenborstel en antibacteriële zeep? Of kies je voor een luxe uitvoering met een eerstehulppakketje, oordoppen en condooms? Naast de overlevingspakketten kun je op de site ook tenten, mutsen, dekens en allerlei andere benodigdheden vinden. Zo ga je altijd voorbereid op pad. (CG) www.ultimatefestivalkit.com
BANKHANGEN MET ZELFGEKOZEN TVMATERIAAL Niks op tv wat je leuk lijkt? Bij StukTV kun jíj bepalen wat er gemaakt wordt. Je kunt jouw formatidee opsturen naar de site. Aan het begin van elke stemronde worden de drie populairste items van de voorgaande ronde naar de homepagina verplaatst. Na nog een week stemmen wordt de winnaar van deze drie items uitgevoerd en die video komt later op de site. Eerder voorbijgekomen: een fictief sollicitatiegesprek waarbij de onwetende sollicitant voor de, ook fictieve, vacature de meest belachelijke vragen werd gesteld. Natuurlijk zijn er wel een aantal basic rules waar je verzoek aan moet voldoen. Zo moet het haalbaar en origineel zijn en zijn er uiteraard nog wat andere huisregels. Je moet het bij StukTV niet al te serieus nemen. Hoewel de heren van deze site respect hoog in het vaandel hebben staan, nemen ze zelf geen blad voor de mond. Avondje niks te doen? Dan heb je bij StukTV de keuze uit een groot scala luchtige onderwerpen waar het plezier van afspat en serieuze onderwerpen met een luchtige maar respectvolle kijk. (CG)
ART IN A GREEN WAY Helemaal in het teken van groen en duurzaam is er nu een nieuwe reclamevariant. We gaan niet meer de straat op met grote posters om deze met veel moeite op te hangen. Voortaan nemen we de hogedrukspuit onder de arm en gaan we voor Green Graffiti. Het idee: je legt een groot sjabloon neer op de straat, vervolgens spuit je er met een hogedrukreiniger overheen. Het vuil wordt van straat verwijderd en als je het sjabloon weghaalt, zie je daar je boodschap staan. Niet alleen blijft het kunstwerk lang staan, ook staat het er binnen een paar minuutjes. In veel grote steden zijn de originele reclames al te bewonderen op straten en muren. Bedrijven kunnen op deze manier goedkoop en duurzaam reclame maken. Ook niet onbelangrijk: de straten worden er zo lekker vrolijk van! (CG) http://greengraffiti.com
www.stuk.tv
scratch // herfst 2012
scratchproof //23
HERTENTAMEN //24 HERTENTAMEN Trillende benen, zweethandjes en je afgekloven potlood mee na nachtenlange doorhaalpraktijken: de herkansing. Eerste kans verprutst, tweede kans bij je Hertentamen.
versta an we onder de longtail-theorie? 1. Wat1.isWat internal branding? Wat is Augm A: De2. organisatie laatented het personeel Reality?beslissen wat het bedrijf moet uitstralen. Een nieuwe vorm een B: De a. organisatie beleeft strand. van teamuitje het makenaan vanhet reality Soaps Een verzam elterm C: Deb. organisatie speelt intern optechno wat het publiek wil horen. voor in alle logie waarb ij de realiteit en de virtuele met elkaar D: Dewereld organisatie wordtgecom internbineer marktgericht gemaakt om de externe positie d worden c. Een gebruiksterm in de filmindustrie waarin holografisch te versterken. beeld wordt verwezenlijkt betek ent 2. Als3.jeWat leest: ‘The Voice heeft Comm een marktaandeel de term odization? van 56% in de doelgroep 20-49 jaar,’ wat houdt dat dan in? 4. Wanneer wordt een onderwerp in Nederland Trending Topic op Twitter? a. Als er meer dan 3. Welk begrip wordt volgens Ansoff-matrix gebruikt op een nieuwe 1500 de tweets over het onderw erp als zijnjeverstu urd b.nieuwe Als er meer dan 3000 markt producten wilt introduceren? tweets over het onderwerp zijn verstuurd c. Als er een opvallende groei ontstaat over een bepaald onderw erp, ongeacht de hoeveelheid tweets. A: Marktpenetratie B: Externe communicatie 5. Wat wordt bedoeld met de term ‘hoerenjong’? C: Diversificatie Een ander woord D: Is a. dat niet bij het model van voor dePorter? runner op een filmset b. De laatste regel van een alinea die bovenaan een pagina of kolom staat c. Een verzamelnaam voor jonge hoofdrolspelers in (kinder-)film s na aanleid inghet vanboek 4. Wie schreef De Ciske beleveniseconomie? de film de Rat. A: Walt Disney B: Joseph Pine & James H. Gilmore C: John de Mol D: Stieg Larsson 5. Noem de vier grote internationale platenlabels, ook wel de ‘majors’ genoemd.
Check de code voor de antwoorden