AIRBAGS EN GORDELSPANNERS
Airbag In een moderne carrosserie komen we tegenwoordig een aantal voorzieningen tegen die de actieve en de passieve veiligheid van de auto verhogen. Een goed voorbeeld hiervan is de airbag. De airbag is inmiddels bij vrijwel alle auto's standaard geworden aan de bestuurderskant. Ook aan de passagierskant en zijkanten komt steeds vaker een airbag voor. De zijairbags zitten meestal in de stoel gemonteerd. Vooral bij twee- of driedeurs auto's zijn er vaak problemen met de stekkers onder de stoel die een storing veroorzaken door slecht contact. Deze stoelen gaan immers steeds naar voren om de achterpassagiers in te laten stappen. Iemand die losse spullen zoals bijvoorbeeld een fles achterin op de vloer heeft liggen kan ook problemen krijgen met deze stekkers onder de stoel omdat de losse spullen steeds onder de stoel door rollen. Meestal worden de stekkers in de garage bij deze problemen doorgesoldeerd. Er zijn ook bedrijven die contactlijm in de stekkers smeren. Dit is dezelfde contactlijm die ook gebruikt wordt bij het repareren van achterruitverwarmingen. Om storingen te kunnen oplossen moet je eerst systeemkennis hebben, zodat je met het systeem kunt meedenken en begrijpt waarom een systeem op een bepaalde manier reageert. De volgende hoofdstukken geven uitleg over verschillende airbagsystemen.
Werking Moderne airbags worden geactiveerd door middel van een stroom. Een spanning wordt door een regeleenheid op de airbag gezet op het moment van een aanrijding. De stroom veroorzaakt een ontsteking in de airbagunit en deze zal geactiveerd worden. Airbags zijn dus actuatoren. De stip op de linker afbeelding stelt de ontsteking voor. De andere afbeeldingen hierboven laten zien hoe een pyrotechnische lading ontstoken wordt. Ook worden er wel gasladingen gebruikt.
Gordelspanners
Computer (ECU)
Op de afbeelding hierboven wordt een pyrotechnische gordelspanner weergegeven. De gordelhaspel wordt door de kogels opgerold. De gordel zal hierdoor gespannen worden. In het elektrische systeem kan de gordelspanner met de airbag vergeleken worden.
Computer De airbag-computer op de afbeelding hiernaast, bevat twee crashsensoren: een mechanische en een elektronische. De mechanische werkt met een magnetische huis met een veer die bij een crash een contact tot stand brengen. Geeft op hetzelfde moment de elektronische sensor ook een signaal dan wordt de airbag geactiveerd. Er zijn twee condensatoren geplaatst die stroom opslaan, zodat de airbag bij een onderbreking met de accu toch nog aangestuurd kan worden. 1 Waarvoor dienen de condensatoren in de ECU van de airbag of gordelspanner?
2 Waarvoor moet je 15 minuten wachten na het loskoppellen van de accu als je aan een airbagsysteem gaat werken?
Magnetische massasensor
Moderne systemen hebben losse sensoren buiten de computer en kunnen op meer informatie afgaan voordat ze overgaan tot aansturing van een airbag. Sensoren Als de vertraging groter wordt dan de maximale remvertraging van de personenwagen dan moet deze wel veroorzaakt worden door een botsing. Er is een vertragingssensor geplaatst die dit registreert. Als er een te grote vertraging gemeten wordt, zal de computer de gordelspanners en de airbags activeren. De sensoren zijn bedoeld om vertragingen te meten die hoger liggen dan 20 m/s2.
Airbag als sensor De computer zet een lage spanning op de airbag en kan zo controleren of de airbag nog aanwezig is. Deze controle vindt continu plaats. Als de airbag wordt afgekoppeld wordt dit door de computer gesignaleerd en deze zal het controlelampje aansturen. De airbag is dus ook een sensor. 3 Loopt er stroom door een pyrotechnische airbag of gordelspanner als het contact van de auto aanstaat?
Stekker van airbag en gordelspanner Als je er bij een weerstandsprobleem van overtuigd bent dat het niet aan de airbag ligt, is het verstandig om voordat je de rest van de bedrading gaat controleren eerst de stekker te controleren.
In de stekker van de airbags en de gordelspanners is soms een seriecondensator gemonteerd. Deze condensator maakt het onmogelijk dat de airbag met behulp van een gelijkspanning geactiveerd wordt. De contactrol van de stuurairbag werkt ook als een antenne en kan daardoor een spanning opwekken door storing in de lucht. Om de airbag niet af te laten gaan door bijvoorbeeld een telefoontje voor de chauffeur heeft men een parallelcondensator in de stekker van de stuurairbag gemonteerd (C2). In plaats van de parallelcondensator wordt en ook wel een seriespoel gemonteerd. Deze heeft dan dezelfde werking als de parallelcondensator.
7 Waarvoor dient de seriecondensator in een airbagstekker?
8 Waarvoor dient de parallelcondensator in een airbagstekker?
Diagnose Met elk systeem is het mogelijk om storingen uit te lezen met een systeemtester. De meest voorkomende storing zal zijn dat de weerstandswaarde te hoog of te laag is. Dit gebeurt bijvoorbeeld als een stekker los zit of als de contactrol defect is (weerstandswaarde te hoog). Het kan ook zijn dat dit komt omdat de weerstand van de airbag een afwijkende waarde heeft gekregen. Om deze storing te kunnen lokaliseren gebruik je speciaal gereedschap.
Je demonteert de airbagunit en in plaats daarvan monteer je het speciaalgereedschap ook wel dummy genoemd. De dummy bestaat uit een contact als in een airbag, maar in plaats van de airbag is er een weerstand gemonteerd die overeenkomt met de weerstand van de airbag (tussen de 1,8 en de 2,5 Ohm). Als er nu na het wissen nog steeds storing is met betrekking tot de weerstandswaarde, kan je de airbagunit uitsluiten en de bedrading controleren. Het is verstandig om de dummy op weerstand te controleren vóór het gebruik. Let er dan wel op dat tijdens het meten de kortsluitstrip in de stekker opzij geduwd wordt. Als er geen originele dummy te koop of te krijgen is, kan deze ook zelf gemaakt worden met behulp van een weerstand. Je moet dan wel de juiste weerstandswaarde weten.
Meet nooit zomaar met een multimeter in een airbagsysteem. De Ohmmeter zet een spanning op het onderdeel om de weerstand te kunnen meten. Deze spanning kan voldoende zijn om een airbag te activeren!
Meten met de multimeter Om een airbagdummy zelf te maken of om een airbag te controleren kan eventueel de weerstandswaarde van een airbag gemeten worden met een multimeter. Het risico dat een airbag tijdens de meting geactiveerd wordt, is nooit uit te sluiten en daarom moet er een meetkabel gemaakt worden.
van 5 meter lang zodat de weerstand van de airbag op veilige afstand gemeten kan worden. Ook moet de airbag tijdens de meeting in een stapel banden worden geplaatst. Om activering te voorkomen moet de multimeter bij een weerstandsmeting nooit meer spanning op de airbag zetten dan 1 volt. Dit is te meten met behulp van nog een multimeter (zie onderstaande afbeelding). De diodemeetstand (piepstand) is de gevaarlijkste stand. De multimeter zet namelijk stapsgewijs een steeds hogere spanning op de te controleren diode. De spanning waarbij de diode volledig gaat geleiden wordt op het display van de multimeter weergegeven. In de multimeter zit een 9 voltsbatterij. Dit is voldoende spanning om sommige airbags te activeren. Als we de omstandigheden om te meten in orde hebben, kunnen we weerstand meten. Meestal zal de weerstandswaarde tussen de 1,8 en de 2,5 Ohm liggen. Soms kan het zijn dat we een overload meten. In dat geval is er in serie met de airbag een condensator geplaatst, bijvoorbeeld een airbag die in een kunststof verpakking in de rugleuning van een stoel is geplaatst. De airbag wordt dan door de regeleenheid aangestuurd met een wisselspanning. Het is dan onmogelijk dat een autotechnicus tijdens storing zoeken per ongeluk de airbags activeert. Zoals eerder
omschreven zit de condensator in de stekker in de airbag. Na het openen van de behuizing kan de stekker uit de airbagunit gehaald worden. Zowel de waarde van de weerstand als de waarde van de condensator kunnen dan afzonderlijk gemeten worden. Voor het meten van de capaciteit van een condensator heb je een speciale multimeter nodig. i
Meting met condensator
Airbag vervangen 10 Hoe bepaal je wanneer de airbag vervangen moet worden?
11 Welke maatregelen zijn minimaal nodig om veilig aan een airbagsysteem te kunnen werken?
12 Waarom kan door een weerstandsmeting met een multimeter aan een airbagsysteem de airbag afgaan?
Gordelspanners Op dit moment is het gebruikelijk om na een aanrijding zowel airbags als gordelspanners te vervangen. Er zijn mechanische en pyrotechnische gordelspanners. Mechanische werken gewoon met een veer die gespannen wordt en pyrotechnische gordelspanners worden op dezelfde manier als een pyrotechnische airbag tot ontsteking gebracht. De energie die vrijkomt wordt gebruikt om de gordel te spannen. Steeds vaker worden ook gordelspanners toegepast voor de achterpassagiers. In principe zijn bij reparatie aan pyrotechnische gordelspanners dezelfde voorzorgsmaatregelen van toepassing als bij een airbag. Bij mechanische gordelspanners moet de veer geblokkeerd worden met de daarvoor bestemde klip (meestal aanwezig in de auto). 13 Welke handeling kan leiden tot het ongewenst in werking treden van een mechanische gordelspanner?
