Melk nieuws http://www.europeanmilkboard.org
Nieuwsbrief oktober 2010 Beste boeren, boerinnen en geïnteresseerden, Brussel, Lübeck, Parijs – EU-Landbouwcommissaris Dacian Cioloş treft overal ARC. Deze afkorting staat voor ‘Agricultural and Rural Convention’. Tot de initiatiefnemers van ARC behoren onder andere: Forum Synergies (een Europees netwerk voor duurzame landelijke ontwikkeling), ‘De Bruges groep’ (een Europese denktank van academici en voormalige agrarische ministers), PREPARE (een netwerk van landelijke ontwikkelingsinitiatieven in Oost-Europa), de EMB en de EUvertegenwoordigers van IFOAM. Intussen hebben zich veel organisaties uit heel Europa bij ARC en hun principeverklaring voor een duurzame EU-landbouwpolitiek aangesloten. Via hun internetsite, e-maillijsten en op meerdere conferenties wordt een gezamenlijk hervormingsvoorstel uitgewerkt voor de EU-landbouwpolitiek. Dit voorstel zal in november in Brussel worden gepresenteerd. In het middelpunt staat een duurzame landbouw die zorgt voor voedselzekerheid. Landbouw heeft alleen een toekomst in alle Europese regio’s als boeren een kostendekkende prijs voor het door hen geproduceerde product krijgen. Zelfs een gezamenlijke verklaring van organisaties van boeren, consumenten, milieubescherming, dierenbescherming, landelijke en politieke organisaties uit heel Europa blijft natuurlijk een verzameling van analyses en eisen zolang ze niet door de lidstaten wordt aangenomen in wetgeving. Ook daarom waren de demonstaties in Straatsburg weer zo belangrijk; om met veel boeren, boerinnen en trekkers duidelijk te maken dat er een verandering in de agrarische politiek nodig is: een andere omgang met de melkproductie in Europa. Ook is het goed te merken dat ondanks de moeilijke toestand op de bedrijven, de saamhorigheid van de Europese melkveehouders groot is. Één-op-één gesprekken met politici zijn belangrijk om onze posities en oplossingsvoorstellen naar voren te brengen. Het EMB-bestuur heeft veel gelobbyd, maar ook het nauwe contact met de consumenten over De faire melk (zie artikel uit Duitsland) als ook de discussie over de volumeregulering (zie bericht uit Zwitserland) zijn noodzakelijk om stap voor stap de positie van de melkproducenten te verbeteren. Dat er nog veel gedaan moet worden, blijkt uit het feit dat de Nederlandse ex-minister Verburg het quotum nog wil uitbreiden. Door onze contacten met andere maatschappelijke organisaties moet het mogelijk zijn om de politiek te overtuigen. Veel leesplezier. Sonja Korspeter, EMB
Beste boeren en boerinnen, Wij willen u vriendelijk verzoeken, ons voorbeelden te sturen die aantonen hoe de melkindustrie in uw regio lobbyt voor zaken die niet goed voor de melkveehouders zijn, en de mogelijke wantoestanden door te geven. Het is belangrijk dat wij door de melkproducenten in alle Europese landen
geïnformeerd worden zodat wij op een zinnige hervorming kunnen inzetten, die bij de werkelijke omstandigheden aansluit. Stuurt u uw berichten aan het EMB-bureau d.m.v. het volgende email adres:
[email protected] onder trefwoord: ‘verhalten milchindustrie’, alvast onze hartelijke dank!
“Eén front vormen is belangrijk“ Bij de grote demonstratie op 20 oktober in Straatsburg kwamen 2.000 melkveehouders uit heel Europa en eisten van het EU-Parlement steun voor hun positie. De ene na de andere trekker komt aanrijden. Ze zijn prachtig versierd met vlaggen en spandoeken waarop op in vele talen de voor hen benodigde kostprijs staat. Daarbij Faironika’s in verschillende landenkleuren en het dreunen van demonstratiefanfares. Tegen de 250 trekkers staan vandaag in Straatsburg voor het EU-Parlement verzameld. Ongeveer 2.000 boeren bedanken de Parlementariërs die zich voor hun inzetten om de volumeregulering op de zuivelmarkt van de grond te krijgen. De melkveehouders uit Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk, Italië, Nederland, België, Zwitserland en Ierland roepen ook de nog weifelende Parlementariërs op zich bij hun progressieve collega’s aan te sluiten. “Er zijn altijd nog politici die menen dat liberalisering de oplossing brengt, hoewel ze kunnen zien dat in landen als de V.S. en Zwitserland dit leidt tot oneerlijke prijzen voor de consument en de producent,” roept Romuald Schaber, voorzitter van de EMB, in de microfoon. Naast talrijke vertegenwoordigers van het EMBbestuur komen ook een aantal Parlementariërs aan het woord. Ze beloven hun steun aan de boeren om een kostendekkende prijs te krijgen. Zoals ook Martin Häusling en José Bové uit de fractie van de groenen en Luís Paulo uit de fractie van de sociale democraten. Wat de actuele politiek voor melkveehouders en consumenten betekent, laten verschillende themawagens zien, die de nationale organisaties opgesteld hebben. Op een wagen staat een lege tafel, die het dreigende verlies aan kwantiteit en kwaliteit van melkproducten symboliseert. “Voor jonge boeren is geen toekomst, als er aan de huidige politiek vastgehouden wordt,” verklaart Katharina Laub van het BDMYoung die op een andere wagen staat met allemaal jonge boeren. Op een andere wagen staat een wip met aan de ene kant een vertegenwoordiger van de melkindustrie die mooi onderaan zit, terwijl aan de andere kant 5 boeren in de lucht zweven en niets in te brengen hebben. Naast de melkfabriek stapelen zich intussen kleine geldzakjes op, die hij met lange vingers van de boeren gestolen heeft. “Wij hebben langer dan 20 uur op de trekker gezeten om vandaag hier te zijn,” zegt Thomas Schmidthaler uit Oostenrijk van IG-Milch. Hij overnachtte in een caravan die achter de trekker hing. Ook uit heel Duitsland hebben honderden trekkers een bijzonder lange reis achter de rug. De boeren die voor een deel met hun kinderen gekomen zijn, zijn blij met de aanwezigheid van hun collega’s uit andere landen. “Het is geweldig om te zien, dat wij ons als één Europa sterk verbonden voelen,” zegt een Duitse boer die lid is van BDM. “Het is voor ons allemaal een lastige situatie. Dat we allemaal samen zijn en samen demonstreren, is gewoon ontzettend belangrijk.” Silvia Däberitz, EMB
Zwitserland: Motie Aebi eerste stap naar volumeregulering Slechts 16 maanden na het opheffen van de quota in Zwitserland heeft de Nationale Raad op 1 oktober een belangrijk besluit genomen. De motie van Aebi is aangenomen waarin de volumeregulering door de producenten wordt voorgesteld. De overkoepelende organisatie van Zwitserse melkveehouders SMP/PSL zal in de toekomst de verantwoordelijkheid voor de hoeveelheid op zich nemen. Het voorstel is verder dat elke veehouder zoveel mag melken als zijn laatst geregistreerde quotum. Melk je meer dan krijg je voor dat gedeelte de wereldmarktprijs. Deze motie
moet begin volgend jaar nog door de Kleine Kamer (vergelijkbaar met onze Eerste Kamer) geloodst worden, waarin uit ieder kanton twee personen zitting hebben. Vanaf nu zal er veel gelobbyd moeten worden. De herinvoering van de quota stuit op weerstand bij melkfabrieken, de regering en enkele van de 38 boerenorganisaties. De uiteindelijke versie moet door beide Raden worden goedgekeurd. De Brancheorganisatie Melk (BOM) heeft tot nu toe nog geen besluiten doorgevoerd en is daardoor in opspraak geraakt. In november vindt een vergadering van de (SMP) Zwitserse melkproducenten in Bern plaats, waar men een signaal wil afgeven dat alleen volumeregulering het probleem van de overproductie kan oplossen. Conclusie: Met dit voorgenomen besluit wordt de hoeveelheid quotum per bedrijf weer vastgelegd. Hiermee wordt een stap in de goede richting gezet. De vraag blijft bestaan in hoeverre het verstandig is om overschotten op de wereldmarkt te blijven dumpen. Werner Locher, Secretaris BIG-M
Er komt wat beweging in Brussel – EMB in talrijke goede gesprekken met de EU-politiek Wat de EU-politicus niet kent, dat eet hij niet. Een iets aangepaste zegswijze die zeker van toepassing is op veel Europese politici. Om de EU-politici bepaalde zaken over melk duidelijk te maken, moesten deze week talrijke EMB-vertegenwoordigers besprekingen voeren en werd er hevig gediscussieerd over zaken als de positie van de Europese melkveehouders. Veel gesprekken werden er ook gevoerd door Romuald Schaber, voorzitter van de EMB. Hoofdpunten van de gesprekken waren de groepenvrijstelling voor melkproducenten om zich te mogen bundelen en over het monitoringsinstituut zodat vraag en aanbod op elkaar kunnen worden afgesteld. Ook wordt benadrukt dat contracten tussen melkfabriek en producent altijd ten nadele uit zullen vallen voor de boer. Dus dat is niet de oplossing die de EMB wil bereiken. Mochten de politici toch een contract als oplossing zien dan moet het wel aan allerlei eisen voldoen die de EMB in een criteriacatalogus geformuleerd heeft (zie nieuwsbrief september op de EMB-site). De gesprekspartners uit het EU-parlement en de EU-commissie waren zeer geïnteresseerd toen de EMB de realiteit van de melkproductie duidelijk liet zien. Het werd bij de gesprekken duidelijk, dat de EU-politiek niet genoeg van de feitelijke zuivelmarkt afweet. Hieruit blijkt ook dat de intensieve discussies met veehouders nog zeer noodzakelijk zijn, zodat de politici weten waarom ze zich concreet voor de EMB in zouden moeten zetten. In de komende weken wordt met meerdere Europarlementariërs gesproken om de EMB-standpunten zo veel mogelijk bij hen te laten doordringen. In een gesprek met een vertegenwoordiger van Europese minister van agrarische zaken Dacian Cioloş bleek dat de commissie de mogelijkheid van producentenbundeling in serieuze overweging neemt. Alleen lijken ze wel wat sceptisch over de 30% die de EMB voorstelt. Verder bleek uit de gesprekken dat men met belangstelling luisterde naar het voorstel van een monitoringsinstituut. De ambtenaren van Cioloş hebben een openere houding en zijn beter bereid ons te woord te staan dan ten tijde van Mariann Fischer-Boel. Gesprekken met de directeur mededingingsautoriteit Bij een ontmoeting van de EMB met de mededingingsautoriteit voor de groepenvrijstelling voor melkproducenten werd duidelijk dat het ook hier bijzonder belangrijk is om de gesprekspartners de realiteit op de melkmarkt duidelijk te maken. Argumenten uit de realiteit met welke de boeren iedere dag te maken hebben, moeten onder de aandacht worden gebracht. Hoewel er intensieve discussie is, laat zich de houding van de directie als sceptisch omschrijven. Daarom is het zo belangrijk om de gesprekken met de EU en de mededingingsautoriteit voort te zetten. Silvia Däberitz, EMB
Nederland: Zachte landing is niet realistisch Zoals de NMV en de DDB in 2008 al hebben aangegeven, door onder andere een ludieke actie, zal quotumverruiming niet leiden tot een zachte landing. Ex-minister Verburg ziet dat nu gelukkig ook in maar helaas begaat ze weer dezelfde fout om het quotum jaarlijks met 2,5 tot 3 % te verruimen. Hiermee bereik je niet het gewenste effect en bij afschaffing van de melkquotering zal de landing heel hard blijven aankomen. De reden voor de verruiming vindt de NMV onbegrijpelijk. Verruimen omdat er in Nederland grote bedragen aan superheffing betaald moeten worden, is toch geen argument. Elke melkveehouder weet wat zijn quotum is en als hij geen maatregelen neemt en het overschrijdt, dat hij hiervoor moet betalen. Dat is een keuze die iemand maakt. Het quotum zou alleen verruimd kunnen worden wanneer er meer vraag naar melk is dan aanbod. Meer melk heeft vooral nadelige gevolgen. Teveel melk zal de melkprijs drukken als vraag en aanbod niet in evenwicht zijn. Maar meer melken heeft ook voor het milieu gevolgen, hoe blijven we in Nederland binnen de milieugebruiksruimte en behouden we de derogatie? Zijn deze punten wel meegenomen in het besluit? Hans Geurts, voorzitter NMV
Duitsland: van Noord naar Zuid – De faire melk op succeskoers Consumenten kunnen vanaf nu in Duitsland De faire melk kopen. “Hier breng ik jullie De faire melk.” Met vaste tred loopt Otto Schoneweis op zijn klompen de steiger op naar boven. In zijn linkerhand houdt hij een tetrapak met op het etiket: Die Faire Milch. Dat het intussen slecht weer is, maakt hem niet uit want hij heeft een belangrijke missie. De melkveehouder uit Hessen brengt vandaag het nieuwe melkmerk dat door melkveehouders uit heel Duitsland van de ‘Milchvermarktungs-GmbH (MVS)’ zelf op de markt is gebracht. De MVS heeft als werkmaatschappij van de BDM (Bundesverband Deutsche Milchviehhalter) het product in januari 2010 zelfs al als Hmelk in Bayern, Hessen, Rheinland-Pfalz, het Saarland en Baden-Württemberg op de markt gebracht. Sinds eind september is ‘Die Faire Milch’ ook al in de schappen van de Rewe-supermarkten in deelstaat NordRhein-Westfalen te vinden. Op de dag van invoering leggen Otto Schöneweis en zijn collega’s van de MVS en de BDM met hun schip in Keulen aan. Levensgrote ‘Faironika’s’ in de Duitse kleuren staan overal op het dek en begroeten de gasten die boven aan de steiger wachten en applaudisseren voor de aankomende ‘Die Faire Milch’-boodschappers. De faire melk is een project van organisaties die aangesloten zijn bij de EMB. Ook in Oostenrijk en België is dit merk al op de markt gebracht, hun Faironika’s maken dat de reclame herkenbaar is in ieder land. Romuald Schaber, voorzitter van de EMB typeert het concept als volgt: “De faire melk garandeert producenten een prijs die de kosten dekt en dat is niet vanzelfsprekend maar eerder een grote uitzondering.” De melkindustrie presteert het om de prijs voor de boeren te drukken. “De groten nemen de kleinen over,” vat Jakob Niedermaier de situatie samen bij de aansluitende persconferentie op de boot in Keulen. De 57-jarige is de woordvoerder van de MVS die met 195 boeren samenwerkt om met De faire melk de marktmacht van de producenten te vergroten. Het aantal aangesloten boeren zal in Noordrijn Westfalen nog toenemen. Naast de garantie dat de melk die hij koopt een eerlijke prijs voor de melkveehouder oplevert, heeft de consument hier ook een groot belang bij, verklaart Jakob Niedermaier het concept van het nieuwe merk. Het voer van de koeien heeft een groter aandeel grasproducten in het rantsoen en duidelijk minder krachtvoerverbruik. De OMEGA-3-vetzuren stijgen in de melk en daarmee de kwaliteit. De consument merkt met de eerste slok dat het beter smaakt. “We importeren geen voer van overzee, waarmee men de hele wereld over reist, CO2 produceert, om er vervolgens overschotten van melk van te produceren die de prijzen kapot maken. Het is eigenlijk van de gekke. We moeten er van afzien om overschotten te willen produceren,” besluit Niedermaier.
Deze instelling wordt bij Kerstin Lanje, afdelingschef van wereldhandel en voedselveiligheid bij een ontwikkelingsorganisatie, zeer op prijs gesteld. Te grote hoeveelheden op de Europese markt zullen voor zeer lage prijzen in ontwikkelingslanden worden gedumpt. Daar kan een boer niet tegen melken. “Wij zijn blij met De faire melk omdat dat een hogere en eerlijkere prijs voor de boeren hier betekent en er minder goedkope melk naar de ontwikkelingslanden stroomt, waar ze anders failliet zouden gaan.”
Meer stemmen voor faire melkprijzen in NRW: Friedrich Ostendorff, BUND (Bund für Umwelt und Naturschutz Deutschland): “De boeren moeten 40 cent per liter melk krijgen zodat ze weer hoop hebben op een toekomst. Met De faire melk wordt het platteland weer sterk gemaakt. Dat is goed voor het milieu.” Udo Paschedag, staatssecretaris Landbouw, natuur en milieu in Noordrijn Westfalen: “Dit spreekt aan, jullie moeten dit uitbreiden. Wij op het ministerie van landbouw willen af van het steunen van grote agrarische bedrijven en concentreren ons in de toekomst op regionale marktstructuren.” Joachim Ax, Regionsleiter West der Rewe-Gruppe: “Wij hebben De faire melk in het schap gelegd. Daarmee geven we de klanten eindelijk de keuze. Het product is een perfecte verrijking. Wij willen ervoor zorgen dat De faire melk heel goed bij onze klanten aankomt. Het aandeel zal snel bij 10% van het hogere melkassortiment liggen.” Bernd Schmitz, Arbeitsgemeinschaft bäuerliche Landwirtschaft (ABL e.V.): “Onze beste wensen voor de invoering in NRW. De faire melk is een belangrijk wapenfeit voor de boeren.”
European Milk Board Bahnhofstr. 31 D-59065 Hamm Tel: 0049/2381/4360495 Fax: 0049/2381/4361153 E-Mail:
[email protected] Website: http://www.europeanmilkboard.org
