advert midden nederland sportvisserij in >> Actuele informatie uit jouw regio >

>> Actuele informatie uit jouw regio > www.hfmiddennederland.nl

midden nederland INHOUD >> sportvisserij in evz OUDE IJSSEL >> SPIEGELKARPERPROJECTEN >> MAAIRAPEN >> BIJZONDERE VANGSTEN BIJ ONDERZOEK >> JEUGDDAG 2015 >> MELD MISSTANDEN! >> HET MEERTJE: TOPWATER DICHTBIJ NIJMEGEN >> BELEVINGSONDERZOEK WAAL >> SPORTVISSERIJCONTROLE RHEDERLAAG

advert

sportvisserij in evz OUDE IJSSEL Na twaalf jaar is het project Ecologische VerbindingsZone (EVZ) Oude IJssel dit jaar afgerond. Hengelsport Federatie Midden Nederland was een van de 21 partners in dit project en heeft de belangen van de sportvissers behartigd.

E

cologische verbindingszones vormen de verbinding tussen de grotere natuurgebieden die deel uitmaken van de ecologische hoofdstructuur. Het waterschap Rijn en IJssel had de opgave om van de Duitse grens tot Doesburg zo’n verbindingszone te realiseren langs de Oude IJssel.

GROTE DIVERSITEIT De insteek van het project was om de belangen van alle partners zo goed mogelijk te waarborgen. Dat was geen sinecure, want de ondertekenaars van het convenant waren zeer divers: gemeenten, provincie, waterschap, recreatieschap, ondernemers, agrariërs, natuurorganisaties en Hengelsport Federatie Midden Nederland. Toch kon het project met een laatste bijeenkomst op 20 februari van dit jaar feestelijk worden afgesloten.

SPORTVISBELANGEN In de twaalf jaar dat het project heeft gedraaid is er in termijnen en trajecten gewerkt aan de inrichting van de Oude IJssel. Daarbij zijn onder meer natuurvriendelijke oevers aangelegd, rustgebieden gecreëerd en paaibaaien voor vis aangelegd. De federatie heeft daarbij gekeken naar wat mogelijk was en de belangen van

De nieuwe botensteiger in Gaanderen.

de hengelsport zo goed mogelijk behartigd. Het was soms geven en nemen, maar we zijn er trots op dat we op vrijwel alle locaties een goed resultaat hebben behaald. Enkele resultaten van het project zijn: • Een lang wedstrijdtraject bij Laag-Keppel waar plek is voor 130 vissers; • Bij Doetinchem zijn speciale viskribben aangelegd zodat een natuurvriendelijke oever met visstekken kon worden gecombineerd; • Het fietspad bij Gaanderen is verder van het water gelegd zodat vissers hun hengels kunnen afsteken; • In Doetinchem en Gendringen zijn parkeerplaatsen aangelegd voor een betere bereikbaarheid van de visoevers; • Hengelsportverenigingen in Gaanderen en Doetinchem hebben een nieuwe botensteiger aangelegd; • Bij Ulft is ruimte gemaakt voor een clubgebouw van de lokale vereniging; • Bij Doetinchem is een trailerhelling aangelegd; • Bij stuw Ulft, stuw De Pol in Gaanderen en bij de monding van de Bielheimerbeek in de Oude IJssel zijn vispassages aangelegd. regionieuws midden nederland >> mei 2015 >> hét

.nl

27


SPIEGELKARPERPROJECTEN Afgelopen najaar zijn er in het kader van SpiegelKarperProjecten twee uitzettingen geweest. Er is voor de tweede en voorlopig laatste keer karper uitgezet in de Oude IJssel. Op Rhederlaag is een nieuw project gestart.

B

eide uitzettingen zijn onderdeel van het visserijbeleid van de federatie, waarbij ingezet wordt op het herstellen van karperbestanden op een aantal wateren die geliefd zijn bij karpervissers. Aangezien de laatste uitzettingen dateren uit de jaren ’70 zijn de bestanden door ouderdom, ziekte, etc. inmiddels behoorlijk uitgedund. Om de wateren in kwestie interessant te houden voor de sportvisser zijn uitzettingen noodzakelijk.

MAAIRAPEN

RHEDERLAAG Op 13 december vond in Rhederlaag bij Giesbeek de eerste uitzet van 250 karpers – waarvan de helft spiegelkarper – plaats. Rhederlaag is een grote zandwinplas van ca. 350 ha die in verbinding staat met de IJssel. In het kader van dit project staan er in 2016, 2018 en 2020 opnieuw uitzettingen van 250 schub- en spiegelkarpers op de rol. Omdat Rhederlaag bekend staat om zijn grote snoeken, is ervoor gekozen om grotere vissen uit te zetten zodat de overlevingskans groter is.

herkenbaarheid voor gekozen om alleen spiegelkarpers uit te zetten. Na de eerste uitzetting van 120 (voornamelijk kale) spiegelkarpers op 1 maart 2014, volgde op 6 december de tweede lichting van 120 spiegels met meer beschubbing.

kijken naar de invloed van de karpers op de waterkwaliteit, is het van groot belang om terugmeldingen te krijgen. Dit omdat vangstmeldingen een mooi beeld geven van de overleving, migratie en groei van de in de Oude IJssel uitgezette karpers.

OUDE IJSSEL

TERUGMELDEN

SNELLE GROEI

In de Oude IJssel had de federatie toestemming van het waterschap om twee uitzettingen te realiseren. Aangezien het waterschap het uitzetten van karpers toch wel spannend vindt en zij een volledige monitoring wenst, is er in verband met de

De vissen zijn verspreid over de hele Oude IJssel uitgezet. Zo zijn er 10 karpers uitgezet boven de stuw in Ulft, 25 tussen Ulft en Gaanderen en 85 tussen Gaanderen en Doesburg. Aangezien de uitzet een pilot is waarbij we samen met het waterschap

Inmiddels zijn er gelukkig al een aantal spiegelkarpers gevangen en gemeld bij de federatie of op de Facebookpagina 'SKP Regio Midden'. Van de eerste lichting zijn er vier karpers terug gemeld. De snelste groeier was een karper die in 8 maanden tijd 4 kilo was gegroeid en bij zijn vangst al 6 kilo woog. Ook van de in december uitgezette karpers zijn al terugmeldingen binnen. Feedervissers vingen in december en januari drie karpers die op hun witvisvoer afkwamen. De twee in januari gemelde vissen waren beide al ca. 200 gram zwaarder geworden.

Een van de spiegelkarpers die in Rhederlaag is uitgezet.

MELD JE SPIEGELKARPER! Alle spiegelkarpers zijn gemeten, gewogen en gefotografeerd voordat ze zijn uitgezet, zodat we de ontwikkeling en verspreiding van de vissen kunnen volgen. Aan iedereen die een spiegelkarper vangt in de Oude IJssel of Rhederlaag, vragen we daarom deze vissen te melden via [email protected] of www.facebook.com/SKP Regio Midden. Het mooiste is als de melding is voorzien van een vangstdatum, lengte, gewicht en indicatie van de vangstlocatie (dit laatste hoeft niet exact).

28

>> hét

.nl

Een bijna maatse zeelt en een verzameling kleine zeeltjes en snoekjes. Dat was het resultaat van een ochtend vis ‘redden’ achter een maaikorf door de VBC Werkgroep Rijn & IJssel.

W

aar waterplanten met een maaikorf (een meters lange korf met snijmes) worden gemaaid, komt er met het maaisel soms ook veel vis op de kant. Tijdens een eerste velddag bij een wetering in Zevenaar heeft de VBC Werkgroep Rijn & IJssel een klein onderzoek gedaan om te achterhalen hoeveel en welke vissoorten er met een maaikorf op de kant belanden. Van de gevolgen op grotere schaal bestaat echter geen goed beeld.

TELLEN EN METEN Daarom is de VBC werkgroep een project gestart waarbij er vaker wordt geteld en gemeten wat er aan vis wordt 'meegemaaid'. Dit jaar zullen de leden meerdere keren achter een kraan aan lopen om de meegekomen vis te inventariseren. Zo hopen ze ook inzicht te krijgen in de locaties waar de meeste vis zich groepeert. Aangezien het waterschap vanwege de Flora- en faunawet 25% waterplanten moet laten staan, zou het mooi zijn als in de toekomst

de planten blijven staan waar de meeste vissen schuilen.

SMAL WATER Bijkomend probleem in deze kwestie is dat maaikorven doorgaans op smal water worden gebruikt. Precies het soort water waar veel vis paait en waar – in de (na) zomer – veel visbroed te vinden is. Wanneer de waterplanten in het najaar afsterven, is de oeverzone de enige overgebleven schuilplaats voor vis. Die groepeert zich dan soms massaal in de oevervegetatie en loopt daar het risico te worden opgeschept.

WERKGROEP VBC RIJN & IJSSEL

Waterplanten zijn vooral voor jonge snoek van levensbelang, aangezien ze zonder voldoende schuilplek worden opgegeten door grotere soortgenoten.

De werkgroep bestaat uit een aantal sportvissers uit het gebied van het Waterschap Rijn & IJssel. Zij signaleren en onderzoeken zaken die het vissen belemmeren en die geregeld moeten worden in het visplan. Plantengroei is een voorbeeld van een probleem waarvan de aanpak in dit plan thuishoort. De werkgroep verzamelt de benodigde informatie (welke wateren, wat is het sportvisgebruik, wat voor aanpak, etc.) om tot goede afspraken te komen. Daarnaast wordt de werkgroep ingezet bij projecten die voortvloeien uit het visplan of de VBC.

regionieuws midden nederland >> mei 2015 >> hét

.nl

29


BIJZONDERE VANGSTEN BIJ ONDERZOEK Mocht je ergens netten of andere vistuigen aantreffen, haal deze dan nooit zelf uit het water! De lieden die bij illegale activiteiten zijn betrokken, zijn doorgaans geen lieverdjes. Vermijd gevaarlijke situaties en laat de afhandeling over aan professionals.

Bij het visserijkundig onderzoek in de vijver Oostervoort in Winterswijk kwam begin februari veel vis op de kant, met name uit het smallere gedeelte. Daaronder blankvoorn, bittervoorn, karper, snoek, zonnebaars en graskarper.

D

e vijver ligt mooi beschut in een woonwijk en is populair bij de Winterswijkse jeugd; en dat is niet voor niets. Zo werden er bij het onderzoek tonnen vol met blankvoorns – de laatste jaren een zeldzaamheid bij onderzoeken – en een flink aantal karpers van circa 55 tot 65 cm gevangen. Ook kwam er snoek op de kant. Aanvankelijk veel kleintjes van rond de halve meter, maar later ook een ‘big mama’ van 90 cm!

ZONNEBAARZEN

VISLES ’s Middags kwamen groep 7 en 8 van basisschool OBS ’t Waliën langs voor een les over visbiologie en visherkenning. Aan de hand van posters en visherkenningskaarten werd de kinderen uitgelegd hoe het vissenleven er uitziet. Ook konden ze zelf verschillende soorten vissen determineren in de uitgestalde aquariums. De visles vormde een mooie aanvulling op een reguliere biologieles en heeft de scholieren hopelijk enthousiast gemaakt voor de mooie onderwaterwereld.

JEUGDDAG 2015 De jeugddag van Hengelsport Federatie Midden Nederland vindt op 20 juni plaats aan de visvijver langs de Winkelsteegseweg in Nijmegen. Ben je tussen de 8 en 16 jaar oud? Meld je dan snel aan!

D

aar geven de Vereniging Nederlandse Vliegvissers, Snoekstudiegroep Nederland-België en De Karper Sportvisserij Nederland clinics over de beginselen van het vissen met de vliegenhengel, vissen op snoek en karpervissen. Bovendien zijn er specialisten uit diverse hengelsportdisciplines aanwezig om alle vragen van kinderen te beantwoorden. De jeugddag wordt georganiseerd in samenwerking met hengelsportverenigingen uit de regio. Houd de website van de federatie in de gaten voor meer informatie!

GEEF JE OP! Sportvissers van 8 tot en met 16 jaar kunnen zich opgeven voor de Jeugddag. Deelname is helemaal gratis, eten en drinken is geregeld en je hoeft niet in het bezit te zijn van een VISpas. Geef je op door een e-mail te sturen naar [email protected] onder vermelding van je naam, leeftijd, e-mailadres en het telefoonnummer van je ouders. De dag start om 09:00 en is uiterlijk om 16:00 afgelopen. Nodig jij je vismaatjes ook uit?

30

>> hét

.nl

MELD MISSTANDEN!

Zie je verdachte zaken aan de waterkant? Meld het bij de federatie! Alle meldingen van sportvissers worden serieus genomen en in veel gevallen kunnen we dankzij een melding overtredingen of stroperij aanpakken.

A

fgelopen jaar is het team van federatiecontroleurs en buitengewoon opsporingsambtenaren (BOA’s) op volle sterkte gebracht. Zo zijn er in 2014 zes nieuwe BOA’s aan het controleapparaat van de federatie toegevoegd. Dit maakt het mogelijk om in het hele federatiegebied uitvoerig toezicht te houden. Hierbij kunnen we jouw hulp echter ook goed gebruiken. Het is voor ons immers onmogelijk om op ieder moment alles in de gaten te houden. Oplettende sportvissers die waardevolle informatie aanleveren, stel-

len ons in staat om nog effectiever te werk te gaan.

SNEL EN IN DETAIL Mocht je iets opvallends of verdachts aantreffen, meld het dan direct! Bel of mail naar het federatiekantoor (het nummer van de federatie staat op de achterzijde van de VISpas). Probeer ook foto’s te maken van wat je ziet. Details zoals het vistuig, de locatie en het tijdstip van de situatie zijn daarbij belangrijk. Is er een auto of boot bij betrokken? Noteer dan het ken-

BEWEGENDE DOBBERS Onlangs kreeg de federatie een melding van een oplettende visser die ergens onbemande hengels met bewegende dobbers aantrof. Het vissen met levend aas is sowieso verboden, maar doordat de ‘sportvisser’ in kwestie nergens te bekennen was zou een roofvis die de aasvis zou grijpen voor langere tijd aan de haak bungelen. Bovendien bleek de man ook niet in het bezit te zijn van een VISpas. Dankzij de melding en het optreden van onze BOA, zal deze man zich voortaan een tweede keer bedenken voordat hij de regels overtreedt.

Foto: Falco Hassink

Opvallend was dat er zonnebaarzen en één graskarper werden gevangen. De eerste vissoort is waarschijnlijk overgezet uit een tuinvijver. Dit is niet aan te raden, want zonnebaarzen planten zich snel voort en verdringen andere inheemse vissoorten. Het meest unieke was nog wel de vangst van enkele bittervoorns. Een ecoloog van het waterschap wist te melden dat dit de meest oostelijke bittervoorns waren die in de regio zijn gevangen.

teken of de naam van de boot. Afhankelijk van de situatie wordt er actie ondernomen. Buiten kantoortijden kun je urgente zaken – netten of fuiken op een vreemde locatie – melden bij de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA). Zij zijn 24 uur per dag te bereiken via 0800-0488.

TERUGBLIK 2014 De opsporingsambtenaren van de federatie hebben het afgelopen jaar niet stilgezeten. Zo zijn in totaal 3.750 sportvissers gecontroleerd. Daarbij zijn 284 waarschuwingen uitgedeeld en 130 processen-verbaal opgemaakt. In 2014 zijn ten opzichte van het jaar ervoor minder boetes uitgedeeld: waar in 2013 4,1% van de gecontroleerde sportvissers op de bon werd geslingerd, daalde dit percentage naar 3,5 % in 2014. We hopen dat deze trend doorzet!


.nl

31


HET MEERTJE: TOPWATER DICHTBIJ NIJMEGEN

In de Waal tussen Wamel en Ophemert worden langsdammen aangelegd. Dit als mogelijk alternatief voor kribverlaging. Bij dit proefproject worden de effecten gemeten om te kijken of deze maatregel op grotere schaal kan worden toegepast.

Het Meertje is de ietwat misleidende naam van een watergang die vanaf Ubbergen naar de Waal meandert. Dit bij Nijmegen gelegen water biedt tal van mogelijkheden voor zowel de jeugd, als recreatie- en wedstrijdvissers. DOOR FRANK BOSMAN

T

ijdens veldwerkzaamheden kwam ik bij Het Meertje terecht. Zoals op iedere willekeurige doordeweekse dag, waren er toen ook sportvissers te vinden. Op de dag van mijn veldbezoek zat er een wedstrijdvisser die flink wat brasem ving. Terwijl hij met zijn lange, vaste hengel de ene na de andere ‘platte’ richting zijn schepnet dirigeerde – en af en toe ook nog een vis verspeelde – raakte ik met hem aan de praat.

VERFIJND VISSEN Dat hij zo goed zat te vangen, was een kwestie van vissen met een enorm verfijnde techniek. Alleen door subtiel te vissen, kon hij de vis verleiden om in het haakaas te bijten. Elastiek, een korte opslag, vederlichte dobber en superdunne nylon lijn waren de succesfactoren; zo deelde hij me mee. Over de samenstelling van zijn voer deed hij geen mededelingen. Dat hield de specialist in kwestie liever voor zich.

AAS BRENGEN

VEEL EN MOOIE VIS

Een andere truc om de beet erin te houden was door continu klein aas te brengen. Dit in de vorm van pinkies (kleine maden), casters, hennep (goed voor grote voorn) en soms geknipte wormen (voor de grote brasem). Doordat er steeds een klein beetje aas bij de dobber te water ging, bleef de vis actief azen op de voerplek. Dat de vis druk op zoek was naar aas, bleek wel uit de valse aanbeten doordat er regelmatig vissen tegen de lijn aan zwommen.

Na de man een tijdje gezelschap te hebben gehouden, en hem flink wat vis te hebben zien vangen, was ik toch wel benieuwd naar de inhoud van zijn leefnet. Nou moet ik bekennen dat ik al lange tijd niet meer zoveel vis bij elkaar had gezien. Dat kan natuurlijk aan mijn kwaliteiten als sportvisser liggen, maar ik was onder de indruk van de hoeveelheid en de grootte van de vis. Stuk voor stuk mooie, gezonde vissen; en dat op een steenworp afstand van Nijmegen!

INVALIDENSTEIGER Het Meertje staat in de Gezamenlijke lijst van Nederlandse Viswateren, zodat iedere VISpashouder er mag vissen. Het water is te bereiken vanaf de Dijkgraaf van Wijckweg. Aan het begin van deze weg staat een vissteiger voor mindervaliden. Deze ruim opgezette steiger is met de auto te bereiken door vanaf de kade een stukje naar beneden te rijden. Vanaf de invalidensteiger heb je een prachtig uitzicht op het Hollands-Duits gemaal. Dit monument in stijl van de Delftse School vormt een mooi stukje decor aan Het Meertje.

BELEVINGSONDERZOEK WAAL

N

aast de talrijke technische en rivierkundige aspecten is er in het project ook oog voor beleving. Om die reden is de Radboud Universiteit bij het project langsdammen betrokken. Onderzoekers van de universiteit hebben onder sportvissers en pleziervaarders enquêtes afgenomen om inzicht te krijgen in hun natuurbeleving, band met het rivierengebied en verwachtingen van de geplande langsdammen.

STERKE BINDING Uit de resultaten blijkt dat sportvissers opvallend sterk verbonden zijn met het gebied. Ze voelen zich er thuis, beschouwen de Waal als ‘hun’ rivier en hebben vaker een binding met een specifieke plek dan pleziervaarders. Sportvissers hechten ook groot belang aan natuur en bijbehorende kernwaarden zoals schoonheid, rust en recreatie. Die moeten ook worden beschermd. Uit enquêtes die de federatie zelf heeft afgenomen zijn het vinden van rust en genieten van de natuur ook altijd veelgenoemde argumenten om te gaan vissen.

VERWACHTINGEN De verwachtingen over de langsdammen zijn over het algemeen vrij negatief, waarbij de sportvissers negatiever tegenover de maatregelen staan dan de pleziervaarders. Er bestaat vooral arg-

waan over de toegankelijkheid en recreatiemogelijkheden. Sportvissers maken zich veel zorgen over het verdwijnen van de kribben als visstek en over de effecten van het project op de visstand. Eigenlijk zijn beide groepen alleen positief over de hoogwaterveiligheid die wordt bereikt met de langsdammen.

langsdammen Als alternatief voor de kribverlaging worden tussen Wamel en Ophemert twee langsdammen met oevergeulen aangelegd. Deze dammen lopen parallel aan de stroomrichting van de rivier en houden de vaargeul op zijn plaats. De kribben achter de dammen worden verwijderd, terwijl die tegenover de dammen blijven liggen.

SPORTVISSERIJTELLINGEN

Het Hollands-Duits gemaal in Het Meertje bij Nijmegen.

32

>> hét

.nl

In 2014 is er tweemaal per maand boven de Waal, Pannerdensch Kanaal, Nederrijn en Lek gevlogen om sportvissers te tellen. Op basis hiervan wordt een schatting gemaakt van het totaal aantal vissers dat jaarlijks de rivieren bezoekt.

D

e tellingen vonden op 150 meter hoogte plaats vanuit een vierpersoons Cessna sportvliegtuigje. De twee waarnemers konden zo goed alle details met het blote oog zien, zoals het aantal sportvissers in een bootje. Uit de vliegtuigtellingen blijkt dat de Waal/Boven Merwede de drukst beviste rivier is. Een eerste schatting van het jaarlijks aantal visbezoeken is dat er hier jaarlijks 52.000 visbezoeken plaatsvinden, waarvan 14%

vanuit een boot. Op de Nederrijn/Lek vinden jaarlijks 46.000 visbezoeken plaats, waarvan 16 % vanuit een boot. De informatie die de vliegtuigtellingen opleveren, wordt door Hengelsport Federatie Midden Nederland en Sportvisserij Nederland gebruikt om Rijkswaterstaat en natuurorganisaties te wijzen op het grote belang van de rivieren voor de sportvisserij. Zo kunnen zij beter rekening houden met de belangen van de sportvisser.


.nl

33


SPORTVISSERIJCONTROLE RHEDERLAAG In februari heeft de federatie een grote sportvisserijcontrole gehouden op Rhederlaag. Tijdens deze actie werd er in het bijzonder gelet op naleving van de regels voor het meenemen van snoekbaars.

R

hederlaag is een diepe plas met een oppervlakte van ongeveer 350 hectare die in verbinding staat met de IJssel. In de winter trekt de snoekbaars in grote concentraties dit water op, waardoor Rhederlaag een populair water is om op snoekbaars te vissen. Ieder weekend staat er een lange stoet aan auto’s geparkeerd bij de trailerhelling.

MEENEEMLIMIET Tussen de bezoekers van Rhederlaag zitten allerlei typen sportvissers. Zowel 100% catch & release vissers als zij die soms een visje meenemen om zelf op te eten. Om ervoor te zorgen dat iedereen in de toekomst kan blijven genieten van deze mooie sportvis, zijn er regels opgesteld om overbevissing te voorkomen. Zo mag iedere

sportvisser per dag maximaal twee snoekbaarzen meenemen, mits deze groter zijn dan de wettelijk vastgestelde minimummaat van 42 cm.

BOOT EN KANT Om daar op toe te zien werd aan het begin van de middag de controleboot van Hengelsport Federatie Midden Nederland ingezet. Die controleerde of sportvissers de benodigde schriftelijke toestemming hadden en of ze zich aan de op Rhederlaag geldende regels hielden. Een ander team bestaande uit bijzonder opsporingsambtenaren van de federatie en politie heeft alle vertrekkende sportvissers met boot staande gehouden voor een aanvullende controle op minimummaten en meeneemlimieten van de gevangen vis.

RESULTAAT In totaal zijn er 48 sportvissers gecontroleerd, 23 vanuit de boot en 25 aan land. Iedereen hield zich aan de wettelijke regels met betrekking tot het meenemen van snoekbaars. Wel zijn er twee processenverbaal opgemaakt voor het vissen zonder VISpas. Verder kreeg een sportvisser een waarschuwing voor het niet direct met een krachtige tik op de kop doden van een snoekbaars die voor consumptie bestemd was.

SAMENWERKING Deze sportvisserijcontrole is een uitstekend voorbeeld van hoe Hengelsport Federatie Midden Nederland goed samenwerkt met regionale politie-instanties. Jaarlijks gaan de buitengewoon opsporingsambtenaren van de federatie regelmatig samen met de politie op pad om er op toe te zien dat iedereen zich aan de regels houdt en misstanden aan te pakken.

Colofon Redactie: Frank Bosman > Postadres: Hengelsport Federatie Midden Nederland, Het Vergun 26a, 6931 KD Westervoort > Telefoon: 026-3212045 > E-mail: [email protected] > Website: www.hfmiddennederland.nl

34

>> hét

.nl

advert

advert midden nederland sportvisserij in >> Actuele informatie uit jouw regio >

Recommend Documents