Acutere zorg: meer drang- en dwangmiddelen? Afzondering en fixatie op een gesloten psychiatrische opnameafdeling
Promotor: Prof. Dr. Morrens, Prof. Dr. Schrijvers Coördinator: Marleen Claeys-Astrid Faelens Student: Roel Storms
Inclusie van elke opname op de gesloten opnameafdeling in het PZD tussen 1/11/2013-31/3/2014
INCIDENTIE
afzonderingskamer
gewone kamer
beïnvloedende factoren: verschillen in patiëntgebonden en verpleegkundige factoren? INCIDENTIE
fixatie
geen fixatie beïnvloedende factoren: verschillen in patiëntgebonden en verpleegkundige factoren? Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
2
Data collectie
Patiëntgebonden factoren * Geslacht * Leeftijd * Middelengebruik bij opname * As 1 & As 2 score (DSM IV) * Statuut * Verleden van afzondering * Verwijzende instantie
Tijdstip van opname * Dag * Uur
Agitatiescore
Ziekte ernstscore
* Broset Violence Checklist
*Likertschaal
Score op aanwezigheid van: o verwardheid o geïrriteerdheid o luidruchtigheid o verbale dreiging o fysieke dreiging o aanval op voorwerpen (Gescoord door vpk en arts)
Score van 0-7 (Gescoord door arts)
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
Verpleegkundige factoren * Geslacht * Totaal aanwezige dienstjaren
3
Statistische analyse
Beschrijvende statistiek
Multivariaat analyse : logistische regressie analyse
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
4
Beschrijving demografische gegevens bij opname Patiëntvariabelen N=249
%
Geslacht Vrouw
50,9
Leeftijd
Jaren (Mean/Range)
39,9 (1580)
Statuut
Vrij Gedwongen
70,4 29,6
DSM IV Middelgebonden stoornis Diagnose Schizofrenie/ andere psychotische As 1 stoornissen Stemmingsstoornissen Aanpassingsstoornissen Zwakzinnigheid Delirium, dementie Angststoornissen Somatoforme stoornissen Stoornissen in de impulsbeleving Diagnose op As 1 uitgesteld Andere
24,1 22,8
DSM IV Antisociale persoonlijkheidsstoornis Diagnose Borderline persoonlijkheidsstoornis As 2 Afhankelijke persoonlijkheidsstoornis Persoonlijkheidsstoornis NAO Geen diagnose op as 2 Ernstige zwakzinnigheid Diagnose op as 2 uitgesteld
0,5 9,1 0,9 10,5 3,2 0,9 74,9
20,2 21,1 1,3 2,2 1,3 1,3 1,3 2,6 1,8
%
%
Middelengebruik
Softdrugs Harddrugs Alcohol Geen gebruik Niet getest Opnamemoment Vroege shift Avond shift Nacht shift
16,0 4,4 13,2 10,0 56,0 29,8 50,8 19,4
Broset Violence Checklis VPK-score N=211 (CA=0,726)*
0 1 2 3 4 5 6
49,5 20,0 15,2 4,3 6,7 3,3 1,0
Opnamedag
Maandag Dinsdag Woensdag Donderdag Vrijdag Zaterdag Zondag
16,8 18,4 16,4 15,6 14,4 10,8 7,6
Broset Violence Checklist ARTS-score N=197 (CA=0,616)*
0 1 2 3 4 5 6
44,3 26,8 13,4 8,8 5,2 1,0 0,0
Verleden van afzondering
Neen ja
88,2 11,8
Opnameduur
Dagen (mean/SD)
Ziekte ernst score ARTS-score (0-7) N=209
0 1 2 3 4 5 6 7
5,8 5,0 0,0 2,4 17,9 33,8 32,4 7,2
Verwijzende instantie
Intern Thuis Spoed PAAZ Alg ZH Andere psy Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel instelling
10,81 (11,3)
13,7 51 2,8 2,8 27,7 2,0
*cronbach’s Cronbach’s Alpha* alpha
5
Beschrijving geslacht als beïnvloedende factor :
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
Beschrijving statuut als beïnvloedende factor :
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
7
Beschrijving leeftijd als beïnvloedende factor :
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
8
Beschrijving middelengebruik als beïnvloedende factor :
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
9
Beschrijving verleden van afzondering als beïnvloedende factor :
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
10
Beschrijving opnamedag als beïnvloedende factor :
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
11
Beschrijving opnameshift als beïnvloedende factor:
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
12
Beschrijving agitatiescore als beïnvloedende factor:
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
13
Beschrijving ziekte ernstscore als beïnvloedende factor:
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
14
Beschrijving totaal aanwezige dienstjaren als verpleegkundige beïnvloedende factor:
Totaal aanwezige verpleegkundige dienstjaren
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
15
Beschrijving aanwezigheid mannelijke- vrouwelijke verpleegkundigen als verpleegkundige beïnvloedende factor:
Aanwezigheid mannelijke-vrouwelijke verpleegkundigen
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
16
Antwoord vraagstelling 1: Incidentie van afzonderings- en fixatiemaatregelen bij opname
Incidentie afzondering
Incidentie fixatie
92
34
gemiddelde
88 uren
21 uren
mediaan
23 uren
15 uren
aantal
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
17
Antwoord vraagstelling 2: UNIVARIAATANALYSE Verschillen tussen de afgezonderde en niet afgezonderde patiënten Opname
N=197
P-waarde
Univariaat 0R (95%)
AfzonderingsKamer (zonder/met fixatie)
Gewone kamer
Statuut: GEDWONGEN
50,0
15,3
<0,05*
5,550 (2,818-10,932)
Middelengebruik : ALCOHOL
18,2
9,9
0,105*
2,000 (0,856-4,671)
Verleden van afzondering: JA
15,2
8,4
0,147*
1,948 (0,782-4,855)
Diagnose As2: BORDERLINE PERSOONLIJKHEIDSSTOORNIS Verwijzende instantie: INTERN
13,1
7,8
0,250*
1,795 (0,655-4,916)
16,7
10,8
0,242*
1,657 (0,707-3,886)
Diagnose As1: AAN EEN MIDDEL GEBONDEN STOORNIS Geslacht: VROUW
29,5
21,6
0,241*
1,524 (0,752-3,087)
56, 1
51,9
0,581*
1,182 (0,652-2,143)
39,8 (16-68) 14,1
40,5 (15-80) 7,6
0,761**
0,997 (0,978-1,017)
0,178*
1,911 (0,736-4,960)
56,9
45,4
0,129*
1,590 (0,873-2,898)
BVC score: VPK (mean, SD)
1,9 (1,6)
0,6 (1,1)
<0,05**
2,039 (1,556-2,673)
BVC score ARTS (mean, SD)
1,6 (1,4)
0,7 (1,0)
<0,05**
1,772 (1,379-2,278)
Ziekte ernstscore ARTS (mean, SD)
5,5 (1,0)
5,0 (1,0)
0,03**
1,653 (1,183-2,310)
77,3
60,8
0,021*
2,195 (1,118-4,310)
28,0 (5-55)
28,2 (5-61)
0,955***
0,999 (0,977-1,021) 18
Leeftijd jaar (mean, range) Opnamedag: ZATERDAG Opnamemoment: AVONDSHIFT
Shift: TOTAAL VROUWELIJKE VPK’n > MANNELIJKE VPK’n Shift: VPK ERVARING (mean, range)
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
Antwoord vraagstelling 2: multivariaatanalyse Verschillen tussen de afgezonderde en niet afgezonderde patiënten
N=197 Statuut: GEDWONGEN
Univariaat
Multivariaat
R² (Nagelkerke)
5,550 (2,818-10,932)
5,097 (2,450-10,604)
17,1
1,794 (1,354-2,377)
27,5
2,485 (1,157-5,340)
30,7
BVC score: VPK
2,039 (1,556-2,673)
BVC score: ARTS
1,772 (1,379-2,278)
Ziekte ernstscore: ARTS
1,665 (1,036-2,677)
Shift: TOTAAL VROUWELIJKE VPK’n >MANNELIJKE VPK’n
2,195 (1,118-4,310)
Legende: R²= 30,7 (methode Nagelkerke), P <0,05, Methode ENTER
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
19
Antwoord vraagstelling 3: UNIVARIAATANALYSE Verschillen tussen de gefixeerde en niet gefixeerde patiënten N=92
Opname afzonderingskamer
P-waarde
Univariaat 0R (95%)
Met fixatie 67,6
Zonder fixatie 37,9
0,006*
3,421 (1,401-8,357)
Diagnose As1: SCHIZOFRENIE (+andere psychotische stoornissen) Statuut: GEDWONGEN
36,7
18,2
0,054*
2,605 (0,949-7,156)
64,7
44,8
0,051*
2,256 (0,942-5,403)
Verwijzende instantie: INTERN
20,6
15,5
0,364
1,412 (0,473-4,214)
39,1 (20-68)
40,0 (16-66)
0,97**
0,995 (0,964-1,028)
Diagnose As2: PERSOONLIJKHEIDSSTOORNIS NAO Middelengebruik : ALCOHOL
10,0
11,5
0,570*
0,852 (0,197-3,687)
11,8
22,4
0,161*
0,462 (0,137-1,551)
Verleden van afzondering: JA
11,8
24,1
0,119*
0,419 (0,126-1,397)
Opnamemoment: NACHT
26,5
17,5
0,226*
1,692 (0,608-4,706)
Opnamedag: VRIJDAG
20,6
13,8
0,284*
1,620 (0,530-4,952)
BVC score: VPK (mean, SD) (n=78)
2,8 (1,8)
1,2 (1,1)
<0,05**
1,984 (1,387-2,839)
BVC score ARTS (mean, SD) (n=66)
2,4 (1,5)
1,2 (1,1)
0,001**
1,952 (1,284-2,967)
Ziekte ernstscore ARTS (mean, SD) (n=76)
5,1 (1,6)
4,9 (2,0)
0,360**
1,061 (0,882-1,369)
76,5
73,7
0,484*
1,161 (0,432-3,116)
0,020***
20 1,039 (1,005-1,074)
Geslacht: MAN
Leeftijd jaar (mean, range)
Shift: TOTAAL VROUWELIJKE VPK’n >MANNELIJKE VPK’n Shift: VPK ERVARING (mean, range)
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel 32,0 (11-55) 25,28 (5-55)
Antwoord vraagstelling 3: multivariaatanalyse Verschillen tussen de gefixeerde en niet gefixeerde patiënten
N=92
Univariaat
Multivariaat
R² (Nagelkerke)
Geslacht: Man
3,421 (1,401-8,357)
3,612 (1,424-9,163)
11,0
BVC score: VPK (n=78 )
1,984 (1,387-2,839)
BVC score: ARTS (n=66 )
1,952 (1,284-2,967)
Shift: VPK ERVARING
1,039 (1,005-1,074)
1,039 (1,003-1,076)
18,6
Legende: R²=18,6 methode Nagelkerke), P <0,05, Methode ENTER
Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
21
Discussie
• Gedwongen statuut: sterk beïnvloedende factor voor afzondering en fixatie • Studies hebben vaak gelijkaardige patiëntkenmerken bij afzondering en fixatie; toch zijn incidentiecijfers vaak verschillend • Meer onderzoek nodig naar team- en omgevingsvariabelen Psychiatrisch Ziekenhuis Duffel
22