Ledeninformatie nr. 04-2009 april 2009
Inhoudsopgave Actueel -
Uitnodiging crisisbijeenkomsten
2
Arbeidsvoorwaarden -
Ziekte tijdens onbetaald verlof
3
Bedrijfsvoering -
Bankrente voor MKB al jaren te hoog
3
Economische Zaken -
Hoofdpunten aanpak economische crisis
3
Overheid -
MKB-er mag 500.000 euro steun ontvangen
6
Sociale Zaken -
Wat doet UWV als u niet meer aan uw betalingsverplichtingen kunt voldoen?
7
Bijlage: schema vergelijking bestaande regeling deeltijd-WW en verruimde mogelijkheid deeltijd-WW Voor meer informatie over artikelen in deze ledeninformatie kunt u contact opnemen met eerstelijns advies: 030 - 634 35 36.
Actueel Uitnodiging crisisbijeenkomsten Volgens alle voorspellers en onderzoekinstituten (CPB, EIM, RABO, EIB) wordt de Bouwnijverheid hard getroffen door de recessie. Wanneer dit gebeurt en hoe hard precies, is nog niet duidelijk. Maar dat we klappen krijgen, lijkt onvermijdelijk. De ene branche en de ene regio zal zwaarder worden getroffen dan de andere, maar voelen doen we het allemaal. Velen verwachten overigens, dat het einde van de bouwvakvakantie in dit opzicht een cruciaal scharnierpunt wordt. Dit zou betekenen dat de orderportefeuilles van ondernemers na de zomerperiode een flink stuk leger kan worden. Gelukkig is onze sector, op een enkele uitzondering na, de dans tot nu toe ontsprongen. Maar over vier maanden is het al zover. Dan is de vakantie achter de rug en in normale tijden denkt iedereen weer met frisse moed te kunnen beginnen. Maar misschien valt dat nu tegen, misschien zelfs zwaar tegen. Om goed te kunnen inspelen op de nieuwe, en voor velen onbekende, situatie is het een eerste vereiste dat ondernemers op alles zijn voorbereid. De 17 bij Aannemersfederatie Nederland aangesloten brancheorganisaties hebben besloten u op korte termijn op eventuele problemen voor te bereiden. Dit doen we door u de juiste informatie te sturen via extra ledenbulletins, door enquêtes uit te zetten via de branches waaruit blijkt hoe het met uw bedrijfsvoering gaat en waar wij (bijvoorbeeld bij overheden, leveranciers) aan de bel moeten trekken om uw belangen zo goed mogelijk te kunnen behartigen. Snel en met kennis van zaken handelen is hier geboden. Als extra organiseren wij in de komende maand (mei) 4 bijeenkomsten in het land, waar we u alle informatie verstrekken die voor u van belang is. Over ontslagzaken; de vooren nadelen van de deeltijd-ww; over in- en uitlenen; mogelijkheden van scholing van uw tijdelijk overtollige medewerkers; over projecten waarin u met uitschakeling van de grote hoofdaannemers toch aan het werk kunt blijven; etc. Wij adviseren u met klem één van de bijeenkomsten bij te wonen. Alle bijeenkomsten beginnen om 16.30 uur en duren tot 18.30 uur. De inloop is vanaf 16.00 uur en van 18.30 uur tot 19.00 uur is er een korte borrel. Om geen tijd te verliezen wordt om 17.30 uur een broodjesmaaltijd voor u op de tafels klaargezet. De bijeenkomsten vinden plaats op: Woensdag 13 mei 2009 Maandag 18 mei 2009 Maandag 25 mei 2009 Donderdag 28 mei 2009
Hotel Waanders te Staphorst Hotel Van der Valk te Nuland Regardz Airport Hotel te Rotterdam Hotel van der Valk te Eemnes.
De informatie die wij geven op de bijeenkomsten is eveneens belangrijk voor degene die uw loonadministratie verzorgd. Ook deze persoon is van harte welkom. Binnenkort kunt u een uitnodiging met aanmeldingsformulier voor deze bijeenkomsten verwachten. Wij hopen u op één van de bijeenkomsten te mogen ontmoeten.
Ledeninformatie april 2009
2
Arbeidsvoorwaarden Ziekte tijdens onbetaald verlof Als een werknemer ziek wordt tijdens zijn onbetaald verlof, hoeft u geen loon te betalen. De werknemer heeft ook geen recht op een Ziektewet-uitkering. De werknemer kan wel, in overleg met u besluiten om het onbetaald verlof te beëindigen wegens ziekte. Ziekte bij afloop onbetaald verlof Wanneer een werknemer ziek is op de dag dat zijn onbetaald verlof is afgelopen, dan moet u zijn loon weer uit gaan betalen. Op die dag begint dan ook de wachttijd voor de WIA en uw reintegratieverplichting Heeft de werknemer recht op een Ziektewet-uitkering, dan hoeft u geen loon door te betalen. U moet de werknemer dan wel ziek melden bij UWV. Onbetaald verlof in deeltijd Het is mogelijk om onbetaald verlof in deeltijd op te nemen. De werknemer krijgt in dat geval alleen loon over de uren dat hij geen verlof heeft. Als de werknemer ziek wordt tijdens een deeltijdverlof, berekent u het loon over het aantal uren dat hij zou werken. U hoeft dan dus geen loon door te betalen over de verlofuren.
Bedrijfsvoering Bankrente voor mkb al jaren te hoog Mkb-ondernemers betalen de grote banken al jaren een extra opslag van 0,75 procent op rekening-courant kredieten. Dit blijkt uit onderzoek door de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa). De NMa zet grote vraagtekens bij de opslag, ook al omdat ABN Amro, ING en Rabobank de opslag niet doorberekenen aan grote bedrijven. Dat stelt de NMa in een door haar gepresenteerd rapport. In het rapport noemt de NMa het ook 'opvallend' dat de drie grote banken hun krediettarieven zo sterk op elkaar afstemmen. 'Maar bewijzen van prijsafspraken zien we niet', aldus een woordvoerster van de NMa. De bankrente voor mkb'ers bestaat uit een basistarief voor het geld dat de banken zelf moeten inkopen inclusief een opslag. Afhankelijk van het soort bedrijf, het betalingsgedrag en het risico voor de bank komt daar nog een individuele renteopslag bij, die varieert van 1 tot 5,5 procent. Onverklaarbaar De NMa constateert echter dat de drie grote banken niet kunnen verklaren waarom in de basisrente voor mkb'ers een extra opslag van 0,75 procent zit. Op een krediet van 1 miljoen euro betaalt de ondernemer dus 7500 euro te veel. Maar overstappen naar een andere bank is niet makkelijk: het rekening-courant krediet is gekoppeld aan een rekening die de ondernemer niet mee krijgt. Het bedrijf moet dus al zijn zaken via een nieuwe bankrekening laten lopen. NMa adviseert dan ook dat een mkb'er zijn banknummer moet kunnen houden.
Economische Zaken Hoofdpunten aanpak economische crisis Op 25 maart heeft het kabinet een akkoord gesloten met ondernemersorganisaties en vakbonden om de economische crisis het hoofd te bieden. Het totale akkoord strekt zich uit over drie terreinen: - een sociaal akkoord met sociale partners - een stimuleringspakket - een bezuinigingspakket
Ledeninformatie april 2009
3
Sociaal akkoord Het sociaal akkoord wil een bijdrage leveren aan het structureel sterk en gezond houden van onze economie. Herstel van vertrouwen is daarbij van groot belang. Zo min mogelijk mensen, vooral vakmensen en kenniswerkers, moeten werkloos worden. Worden mensen werkloos dan moeten zij zo snel mogelijk aan ander werk worden geholpen dan wel door scholing hun arbeidsmarktkansen vergroten. Verruimde mogelijkheid deeltijd-WW Bedrijven die gezond genoeg zijn om de crisis door te komen maar tijdelijk onvoldoende werk hebben, kunnen vanaf 1 april gebruik maken van de regeling “Verruimde mogelijkheid deeltijdWW”. Op deze manier kunnen zij vakkrachten behouden voor het bedrijf. De bijzondere Werktijdverkorting-regeling is per 21 maart jl vervallen. De werkloosheidswet kent nu al de mogelijkheid dat werkgever en werknemer met elkaar besluiten dat de werknemer minder uren gaat werken in plaats van volledig ontslag. Deze mogelijkheid van deeltijd-WW is niet toegespitst op het behoud van vakmensen. De Verruimde mogelijkheid van deeltijd-WW is dat wel. Werkgevers krijgen de mogelijkheid het aantal gewerkte uren van een werknemer met ten hoogste 50 procent te verminderen. Gedurende deze periode ontvangt de werknemer een ww-uitkering voor de niet-gewerkte uren. De ww-uitkering komt in mindering van de opgebouwde ww-rechten van de werknemer en de werknemer bouwt geen nieuwe wwrechten op over de niet-gewerkte uren. Een verschil met de reguliere regeling deeltijd-WW is dat de reïntegratieverplichtingen uit de ww, bijvoorbeeld de sollicitatieplicht voor werknemers, niet gelden en ook de opzegtermijn voor werkgevers vervalt. De werknemer blijft voor gewerkte en niet-gewerkte uren in dienst van de werkgever. De periode waarvoor werkgevers deeltijd-WW kunnen aanvragen is maximaal 15 maanden. Het eerste beroep op de regeling geldt voor een periode van maximaal 3 maanden . Daarna kan het beroep nog tweemaal worden verlengd, steeds voor een periode van ten hoogste 6 maanden. Iedere werkgever kan maar één keer een beroep doen op de regeling. De mogelijkheid om een eerste aanvraag te doen stopt per 1 januari 2010. Werkgevers kunnen onder bepaalde voorwaarden een beroep doen op deze regeling: - er moet overeenstemming zijn met belanghebbende werknemersverenigingen of andere vertegenwoordigers van werknemers. - Er is daarbij ook een afspraak gemaakt over scholing van werknemers gedurende de gehele periode van deeltijd-WW Het UWV toetst bij de aanvraag van de ww-uitkering in het kader van deze regeling of aan de voorwaarden is voldaan. Bij verlengingsaanspraken toetst het UWV de concrete invulling van de scholings- en detacheringsverplichting. Anders dan bij de bijzondere Werktijdverkorting-regeling hoeft de werkgever niet meer te voldoen aan de eis waarbij sprake moet zijn van een omzetvermindering van minimaal 30% gemiddeld over de twee maanden voorafgaand aan de aanvraag. Ook hoeft een eventueel omzetverlies niet te worden onderbouwd met een verklaring van de accountant. Na de periode deeltijd-WW moet de werknemer nog tenminste een derde van de duur van de deeltijd-WW periode volledig in dienst blijven. Hiervoor geldt een minimum van drie maanden. Als een werknemer in deze drie maanden toch wordt ontslagen, is de werkgever verplicht een vergoeding aan UWV te betalen. Deze vergoeding is gelijk aan de helft van de door de ontslagen werknemer gedurende de deeltijd-WW periode genoten ww-uitkering. Als een werknemer gedurende de deeltijd-WW periode wordt ontslagen geldt dezelfde vergoeding als bij de vorige voorwaarde.
Ledeninformatie april 2009
4
Bestaande mogelijkheid van deeltijd WW Naast de hierboven geschetste “verruimde mogelijkheid van deeltijd WW” biedt ook de “bestaande mogelijkheid van deeltijd WW” mogelijkheden voor ondernemers om de economische crisis het hoofd te bieden. De WW kent al de mogelijkheid dat werkgever en werknemer met elkaar besluiten dat de werknemer minder uren gaat werken in plaats van volledig ontslag. Indien aan de eisen voor de WW is voldaan kan dit leiden tot een WW-recht voor de werknemer. De werknemer krijgt daardoor minder inkomen dan voorheen, maar meer dan bij een volledige uitkering. Bovendien verliest hij zijn dienstverband niet volledig. Voor de werknemer gelden in dit geval, in tegenstelling tot hetgeen het geval is bij de verruimde deeltijd WW, wel de sollicitatieplicht en de normale re-integratieverplichtingen. Ook moet in dit geval wel eerst een (termijn overeenkomend met de) opzegtermijn in acht worden genomen voordat het aantal arbeidsuren daadwerkelijk wordt verlaagd. Afspraken over scholing en eventuele boetes in het geval de werknemer uiteindelijk volledig moet worden ontslagen zijn bij de bestaande mogelijkheid van deeltijd niet aan de orde. Van werk-naar-werk Sociale plannen worden zo maximaal mogelijk gericht om met werkloosheid bedreigde werknemers te stimuleren naar ander werk. Werkgevers en werknemers in sectoren spannen zich in voor mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. De overheid moet dit faciliteren met stimuleringsmaatregelen. De nadruk ligt op scholing om de vraag en het aanbod beter op elkaar te laten aansluiten. Omscholing van met ontslag bedreigde werknemers naar een andere sector wordt financieel aantrekkelijker gemaakt door een subsidie van 50% van de omscholingskosten tot een maximum van €2500. Ook zal de overheid voor 50% meebetalen aan EVC-trajecten voor met ontslag bedreigde werknemers zonder startkwalificatie. Om de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt te verbeteren worden in totaal 40 leerwerkloketten gefinancierd. De economische crisis resulteert de komende jaren in een forse krimp van de werkgelegenheid. Het is van groot belang ervoor te zorgen dat bedrijven makkelijk personeel kunnen vinden en behouden. Sinds 1 maart is er een landelijk dekkend netwerk van mobiliteitscentra, gekoppeld aan de vestigingen van het UWV WERKbedrijf met een specifieke functie binnen het regionale arbeidsmarktbeleid. Een mobiliteitscentrum is erop gericht om werknemers die met ontslag worden bedreigd zo snel mogelijk naar ander werk te begeleiden. Ze worden dan begeleid naar nieuw werk, of worden gedetacheerd bij andere werkgevers. Hierbij kan scholing worden ingezet. Een mobiliteitscentrum kan zich richten op een bedrijf, regio of een (deel van) sector. Jongeren Jongeren merken vaak als eerste de negatieve gevolgen van een economische crisis. Gericht beleid moet de negatieve gevolgen van de economische crisis voor deze groep zoveel mogelijk beperken. Niet alleen in het belang van jongeren zelf maar ook in het belang van werkgevers en de economie is het van groot belang deze groep te behouden voor de arbeidsmarkt. Het kabinet heeft besloten om voor 2009 en 2010 €220 miljoen extra te investeren in jongeren. Stageplaatsen Iedere schoolverlater die langer dan drie maanden thuis zit wordt een stageplaats aangeboden. Tevens moet voorkomen worden dat leerlingen hun diploma niet kunnen halen omdat hun stageplaats ontbreekt. Voor tekortsectoren kunnen mensen vanuit de WW worden omgeschoold. Voor de duur van de scholing worden zij vrijgesteld van sollicitatieverplichtingen en dergelijke. Bij aanvang van het scholingstraject moet een stageplek beschikbaar zijn en een baan in het vooruitzicht worden gesteld. AOW Het kabinet heeft het voornemen om de AOW-leeftijd te verhogen naar 67 jaar. Werkgevers en werknemers zullen in de SER meewerken aan een alternatief hiervoor. Ledeninformatie april 2009
5
Beschikbare vacatures Sectoren en werkgevers wordt opgeroepen om beschikbare vacatures zoveel mogelijk te melden bij UWV WERKbedrijf en particuliere intermediairs. Stimuleringspakket Uitgangspunt van het kabinet is dat aanvullende stimuleringsmaatregelen “tijdig, tijdelijk en trefzeker” moeten zijn. Op hoofdlijnen is het pakket gericht op vier elementen: - behoud en herstel van werkgelegenheid (met name voorkomen jeugdwerkloosheid) - kansen om te bouwen aan een duurzame en innovatieve economie - versnelde investeringen in (onderhoud van) infrastructuur en (versnelde) bouw, onder meer in zorg en onderwijs - liquiditeitsverruiming voor het bedrijfsleven (WBSO-regeling; afschaffing vliegtax, BTW per kwartaal; versoepeling verliesverrekening 2008) Bouw Er wordt ongeveer €0,75 miljard extra uitgetrokken voor onderhoud en bouw in de publieke sector en ongeveer €0,25 miljard aan projecten wordt naar voren gehaald. Daarnaast worden regels en procedures rond het bouwen vereenvoudigd (zoals vergunningvrij bouwen) en wordt het voor het midden- en kleinbedrijf makkelijker aan aanbestedingen mee te doen. Infrastructuur en (opknappen van) bedrijventerreinen Het kabinet trekt ongeveer €1 miljard extra uit voor de aanleg en onderhoud van wegen en andere infrastructurele projecten en het opknappen van bedrijventerreinen. Ongeveer €300 miljoen aan plannen wordt naar voren gehaald. Duurzaamheid Er komt ongeveer €800 miljoen extra voor (deels nieuwe) energiebesparing en schonere productiemiddelen. Innovatie Het kabinet trekt €900 miljoen extra uit voor bedrijven die willen innoveren. Liquiditeitsverruiming bedrijfsleven Ruim €1 miljard wordt bespaard, met name omdat belastingen (BTW) later mogen worden betaald. Het wordt ook mogelijk verliezen over 2008 sneller te verrekenen met eerdere winst. Bezuinigingspakket Door ondersteuningsmaatregelen voor de bankensector en het stimuleringspakket voor de economie loopt het overheidstekort op tot 5,6% in 2010. In een wet zal worden vastgelegd dat de volgende regering vanaf 2011 het financieringstekort ieder jaar structureel met 0,5% verkleint. Om de overheidsfinanciën op de langere termijn weer op orde te brengen neemt het kabinet een aantal structurele maatregelen. De belangrijkste daarvan is verhoging van de AOWleeftijd naar 67 jaar. Zoals hierboven ook al is aangegeven krijgt de SER de gelegenheid om voor oktober aanstaande met een alternatief voorstel te komen.
Overheid MKB-er mag 500.000 euro steun ontvangen Eurocommissaris Neelie Kroes (Concurrentie) heeft een Nederlandse steunmaatregel voor het midden- en kleinbedrijf goedgekeurd. Volgens de regeling kunnen bedrijven die door de financiële crisis in de problemen zitten maximaal 500.000 euro steun krijgen. Die steun wordt door de nationale, regionale of lokale overheid verschaft in de vorm van subsidies, leningen en overheidsgaranties. De maatregel geldt voor dit jaar en volgend jaar en is bedoeld voor kleine en middelgrote ondernemingen. Ledeninformatie april 2009
6
Sociale zaken Wat doet UWV als u niet meer aan uw betalingsverplichtingen kunt voldoen? Het gaat economisch slecht. Een gevolg is dat steeds meer werkgevers in de problemen komen en niet meer aan hun betalingsverplichtingen kunnen voldoen. Raakt u in de problemen en kunt u niet meer aan uw verplichtingen voldoen? Dan kan er sprake zijn van betalingsonmacht. UWV kan de (achterstallige) betalingen aan uw werknemers overnemen als er sprake is van blijvende betalingsonmacht. Tot welke hoogte hangt af van de situatie. Surseance van betaling Kunt u niet meer aan uw betalingsverplichtingen voldoen? En verwacht u dat dit een tijdelijke situatie is? Dan kunt u bij de rechtbank surseance (lees: uitstel) van betaling aanvragen. Krijgt u surseance, dan zal de rechter een bewindvoerder aanstellen die, in samenwerking met u, de leiding van het bedrijf overneemt. UWV kan dan de achterstallige loonbetalingen overnemen tot aan de datum waarop de surseance is verleend. Vanaf die datum is de bewindvoerder verantwoordelijk voor de betaling van de lonen. Is uw bedrijf inmiddels toch failliet verklaard? Of moet u een deel van uw werknemers ontslaan om een doorstart te kunnen maken? Dan kan UWV meer betalingen overnemen. Faillissement Heeft u meerdere schuldeisers? Dan kan een schuldeiser de rechtbank vragen om u failliet te laten verklaren. Wordt u failliet verklaard, dan stelt de rechter een curator aan die de boedel gaat beheren. De curator zal, als dat nog niet gebeurd is, uw werknemers ontslaan en dit melden bij UWV. Uw werknemers worden dan door de curator of door ons uitgenodigd voor een bijeenkomst. Tijdens deze bijeenkomst wordt door UWV informatie gegeven die toegesneden is op de situatie. Ook kunnen de werknemers dan een faillissementsuitkering aanvragen. Als uw werknemers nog geld (loon, roostervrije dagen, vakantiedagen, tijdspaarfonds) van u tegoed hebben, kunnen zij UWV vragen die bedragen te betalen. UWV kan een gedeelte van de achterstallige betalingen aan werknemers overnemen. Deze bedragen vraagt UWV vervolgens terug bij de curator. Hoe lang kan een werknemer een uitkering krijgen? Als er geen sprake is van opzegging, dan kan UWV de betalingsverplichtingen overnemen over een periode van 13 weken voor het einde van het dienstverband. Het vakantiegeld en pensioenpremie kunnen over maximaal 1 jaar voor het einde van het dienstverband worden overgenomen. Is er wel sprake van opzegging? Dan krijgt de werknemer ook een uitkering tijdens de opzegtermijn. UWV bepaalt de opzegtermijn. Hij duurt meestal maximaal 6 weken. Voor een werknemer die op 1 januari 1999 al bij u in dienst was en die op dat moment 45 jaar of ouder was (geboren vóór 1954), geldt een langere opzegtermijn, maximaal 19 weken. Wat gebeurt er na afloop van de overname periode? Na afloop van de overname periode hebben uw werknemers misschien recht op een gewone WW-uitkering.
Ledeninformatie april 2009
7
