1/5
Modelcasus Van Bleek fabriek– Actorenanalyse
Actorenanalyse modelcasus Inleiding De provincie heeft enkele jaren geleden het programma ‘Werken aan ons verleden’ gestart. De Van Bleek fabriek is een van de projecten binnen dit programma. Drie recente ontwikkelingen hebben nieuw leven in het project geblazen: het gesprek tussen de Gedeputeerde en de Staatssecretaris van Cultuur over het Educatiecentrum Gastarbeid, het verzoek van de gemeente Emmelerbroek om het streekplan te wijzigen ten behoeve van woningbouwplannen en de aanstelling van een nieuwe projectleider voor het programma Werken aan ons verleden. Met behulp van de Factsheet zijn de kenmerken van het project in kaart gebracht. Het doel van de Actorenanalyse is om tijdig zicht te krijgen op de partijen die de provincie bij de uitwerking van de projectplannen moeten betrekken. Voor een inventarisatie van de behoeften van mogelijke toekomstige gebruikers wordt separaat een Marktanalyse uitgevoerd. Stap 1: Inventarisatie en samenhang actoren Als mogelijk van belang zijnde actoren zijn de volgende partijen geïdentificeerd: - Gedeputeerde voor Ruimtelijke Ordening en Cultuur - Gedeputeerde voor Wonen - College van B&W Emmelerbroek - Projectontwikkelaar Duitenberg - Stichting Behoud van Bleek - Staatsecretaris van Cultuur - Stichting KULT - Rijkswaterstaat - Vereniging Natuurmonumenten Onderstaand relatieschema geeft de samenhang tussen de partijen weer:
Dit document is een voorbeeld bij de casus ‘Textielfabriek Emmelerbroek’, welke deel uitmaakt van de handleiding ‘Financiering van Cultuurhistorische Projecten’ van het Projectbureau Belvedere. Het document is slechts bedoeld en geschikt als illustratie.
2/5
Modelcasus Van Bleek fabriek– Actorenanalyse
Stap 2: Belangenanalyse Nu helder is welke actoren van belang zijn voor het project ‘Behoud Van Bleek fabriek’, kan inzichtelijk worden gemaakt in hoeverre de belangen van deze actoren congrueren, dan wel conflicteren. De primaire drijfveren of missies van de partijen vormen daarbij het vertrekpunt. In het onderstaand overzicht zijn de belangen van de belangrijkste partijen weergegeven. Daarbij is onderscheid gemaakt naar belangen op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Uit de operationele belangen kunnen de standpunten en posities van de partijen ten aanzien van het project worden afgeleid.
Wat opvalt is dat de belangen van genoemde partijen eigenlijk pas conflicteren op operationeel niveau. Door te zoeken naar oplossingen die bijdragen aan de primaire doelstelling van partijen en elkaar op operationeel niveau niet beconcurreren - maar mogelijk zelfs versterken – kan de provinciale projectleider de haalbaarheid van het project ‘Behoud Van Bleek fabriek’ vergroten. Stap 3: Positie en strategie betrokken actoren In deze derde stap worden de belangen van de belangrijkste partijen vertaald naar de positie die zij naar verwachting binnen het project ‘Behoud Van Bleek fabriek’ gaan innemen en de strategie die zij daarin vermoedelijk gaan volgen. Ook is aangegeven welke acties de provinciale projectleider zou kunnen inzetten om de betreffende partijen te beïnvloeden.
Dit document is een voorbeeld bij de casus ‘Textielfabriek Emmelerbroek’, welke deel uitmaakt van de handleiding ‘Financiering van Cultuurhistorische Projecten’ van het Projectbureau Belvedere. Het document is slechts bedoeld en geschikt als illustratie.
3/5
Modelcasus Van Bleek fabriek– Actorenanalyse
Gedeputeerde Cultuur en RO Actor Gedeputeerde Cultuur en RO Rol Initiatiefnemer/Beslisser Taak - Besluit over noodzakelijke aanpassing in het streekplan - Stelt (mogelijk) financiële middelen ter beschikking Belang Geloofwaardigheid als bestuurder bewaren door behoud Van Bleek fabriek Positie Voor behoud en restauratie Van Bleek fabriek Pos./Neg. Positief Importantie «««« Vermoedelijke strategie Mogelijke Gebruiken om: actie - Behoud Van Bleek fabriek als voorwaarde voor aanpassing streekplan - Druk op Gedeputeerde wonen: behoud Van Bleek fabriek als wisselgeld voor sociale woningbouwopgave - Ambassadeur Van Bleek fabriek richting OCW - Woordvoerderschap/eigenaar richting (lokale) media - Gesprekspartner Opmerkingen College B&W Emmelerbroek Actor College B&W Emmelerbroek Rol Beslisser Taak - Past bestemmingsplan aan en verleent vergunningen Belang Uitbreiding woonkern Positie Voor sloop van de Van Bleekfabriek en realisatie van 41 2-onder-1kapwoningen Pos./Neg. Negatief Importantie ««««« Vermoedelijke Via GS proberen streekplan te wijzigen en ruimte te maken voor woningbouw. strategie Voorkomen dat Van Bleek fabriek een monumentale status krijgt. Mogelijke Gemeente bijsturen door: actie - Druk vanuit belangengroepen via raadsleden op College - Druk op GS om niet akkoord te gaan met voorgestelde streekplanwijziging - Behoud Van Bleek fabriek als wisselgeld voor sociale bouwopgave - Inpassingsvoorstel Van Bleek fabriek in nieuwe woonwijk - Positief belonen gemeente voor behoud Van Bleek (via provincie, OCW, RWS, etc.) Opmerkingen Wethouder RO en Wonen heeft al (informele) afspraken gemaakt met de projectontwikkelaar die, in lijn met het gezamenlijk met de gemeente ontwikkelde woningbouwplan, uitgaat van sloop van de Van Bleek fabriek
Dit document is een voorbeeld bij de casus ‘Textielfabriek Emmelerbroek’, welke deel uitmaakt van de handleiding ‘Financiering van Cultuurhistorische Projecten’ van het Projectbureau Belvedere. Het document is slechts bedoeld en geschikt als illustratie.
4/5
Duitenberg BV Actor Rol Taak Belang Positie Pos./Neg. Importantie Vermoedelijke strategie Mogelijke actie Opmerkingen Stichting KULT Actor Rol Taak Belang Positie Pos./Neg. Importantie Vermoedelijke strategie Mogelijke actie
Opmerkingen Rijkswaterstaat Actor Rol Taak Belang Positie Pos./Neg. Importantie Vermoedelijke strategie Mogelijke actie Opmerkingen
Modelcasus Van Bleek fabriek– Actorenanalyse
Duitenberg Projectontwikkeling II BV Belanghebbende/uitvoerder Eigenaar van het complex en omliggende grond Behalen van voldoende rendement al dan niet door ontwikkeling van vastgoed Voor sloop van de fabriek, tenzij interessante investeringsalternatieven worden aangereikt ««««« Druk uitoefenen op het College van B&W/Wethouder van RO en Wonen om de gemaakte afspraken gestand te doen. - Betrekken bij alternatief ontwikkelingsplan dat uitgaat van behoud fabriek - Aansturen op verwerving of onteigening van het fabriekscomplex -
Stichting KULT Belanghebbende Een ruimte waar Stichting KULT haar activiteiten kan voortzetten Voor status quo, tenzij een passende alternatieve locatie wordt aangewezen «« Indien geen passende alternatieve locatie wordt gevonden zal sloopbesluit leiden tot hevig (mogelijk zelfs fysiek) verzet. - Gebruiken om druk op gemeente voor behoud Van Bleek-fabriek op te voeren - In plannen van de provincie rekening houden met belangen van KULT en hen zo als sponsor binnen te halen. Leden van KULT steeds vaker in verband gebracht met criminele activiteiten.
Rijkswaterstaat Realisatie van wateropvang «« Aansturen op snelle realisatie eigen beleidsdoelen Mogelijk synergie tussen behoud Van Bleek fabriek en Ruimte voor de rivier
Dit document is een voorbeeld bij de casus ‘Textielfabriek Emmelerbroek’, welke deel uitmaakt van de handleiding ‘Financiering van Cultuurhistorische Projecten’ van het Projectbureau Belvedere. Het document is slechts bedoeld en geschikt als illustratie.
5/5
Modelcasus Van Bleek fabriek– Actorenanalyse
Stap 4: Belangenanalyse Gegeven het speelveld van belangen, standpunten en posities kan nu bekeken worden in hoeverre sprake is van tegenstrijdige belangen. Onderstaande figuur maakt dat inzichtelijk: Actor Belang
Gemeente
Provincie
Ontwikkelaar
St.KULT
Welzijn burgers Emmelerbroek
++
++
0
0
Behoud van Bleekfabriek
+
++
0
0
Rendement op geinvesteerd vermogen
+
+
++
0
Uitgaansgelegenheid voor jongeren
+
+
0
++
Meer sociale woningbouw
0
++
--
0
Op basis van deze analyse kan geconcludeerd worden dat eigenlijk alleen op het thema sociale woningbouw conflicterende belangen bestaan tussen de provincie en de ontwikkelaar. Het onrendabel investeren in sociale woningbouw druist in tegen de ambitie van de ontwikkelaar om een maximaal rendement te behalen op zijn investering. Voor de overige thema’s geldt dat de belangen van partijen congruent zijn of tenminste niet conflicterend. Er lijkt dus een basis te zijn voor het gezamenlijk optrekken van partijen! Stap 5: Impact van de partijen Voor de provincie, de gemeente en de ontwikkelaar geldt dat samenwerking onmisbaar is voor het welslagen van het project. De projectontwikkelaar is eigenaar van het complex. Gemeente en provincie kunnen via het RO-instrumentarium grote invloed uitoefenen op de kansrijkheid van het project. Voor Rijkswaterstaat en Natuurmonumenten geldt dat zij weliswaar een goede bijdrage kunnen leveren aan het project, maar dat hun medewerking niet cruciaal is. Ook Stichting KULT is minder invloedrijk in het proces, maar kan de voortgang van het project via politiek en media beïnvloeden. Daarnaast kunnen zij als belanghebbende bezwaar maken tegen plannen. Stap 6: Selectie samenwerkingspartners Op grond van de analyse kan worden gesteld dat naast de provincie in ieder geval de gemeente en de ontwikkelaar benaderd moeten worden om hen als projectpartner te betrekken. Ook het betrekken van Rijkswaterstaat en de Vereniging Natuurmonumenten kan in deze fase een positieve uitwerking hebben op de voortgang en kwaliteit van het project. Het lijkt niet verstandig de Stichting KULT als projectpartner te betrekken. Wel is het van belang te investeren in een goede relatie met de Stichting KULT.
Dit document is een voorbeeld bij de casus ‘Textielfabriek Emmelerbroek’, welke deel uitmaakt van de handleiding ‘Financiering van Cultuurhistorische Projecten’ van het Projectbureau Belvedere. Het document is slechts bedoeld en geschikt als illustratie.
