INHOUD
p 2 p 3 p 4/5 p 6 p7
Het nieuwe schrijven Doelstellingen Workshops Tarieven De docenten
Het nieuwe schrijven workshops voor bovenbouw havo/vwo
Voor meer informatie:
[email protected] Download een printvriendelijke versie: www.wintertuin.nl/educatie
Het nieuwe schrijven Onze maatschappij verschriftelijkt. Met sms, internet en social media wordt er steeds vaker van ons verwacht dat we onze stem laten horen. Het is in de huidige samenleving, wellicht meer dan ooit, van belang dat je jezelf via taal goed kan uitdrukken. Dit vraagt om literaire competenties die onze schrijfvaardigheid en uitdrukkingsvaardigheid vergroten. De schrijver anno nu verstopt zich niet meer achter boeken, maar begeeft zich op het web. Verhalen en teksten bereiken ons op talloze nieuwe manieren: als e-book, animatie, graphic novel, hiphoptekst, performance, luisterboek, tweet, Facebook-status of blog. Deze ontwikkelingen vragen om een andere manier van schrijven. Onze workshops komen tegemoet aan deze nieuwe visie; het nieuwe schrijven. Het nieuwe schrijven wordt mede mogelijk gemaakt door het Prins Bernard Cultuurfonds.
Literair Productiehuis Wintertuin Literair Productiehuis Wintertuin is het eerste Nederlandse literaire productiehuis. Het productiehuis houdt kantoor in Nijmegen, waar nieuwe producties op het snijvlak van literatuur en andere kunsten worden bedacht en ontwikkeld. Uitvoeringen vinden plaats op diverse podia, in musea en tijdens festivals in Nederland, België en Duitsland. De activiteiten van het productiehuis trekken jaarlijks ruim 25.000 bezoekers. Ook organiseert Wintertuin jaarlijks twee grote festivals voor literatuur. Deze festivals ontvangen jaarlijks ruim 6.000 bezoekers en behoren daarmee tot de best bezochte literaire evenementen van Nederland.
Wintertuin en ArtEZ hogeschool voor de kunsten
Fotografie: Suzanne Ophof
Wintertuin biedt workshops Creative Writing voor bovenbouw havo en vwo aan. Deze workshops zijn gemodelleerd naar de bacheloropleiding Creative Writing, die met ingang van studiejaar 2011-2012 is gestart aan de ArtEZ hogeschool voor de kunsten in Arnhem. De opleiding is een samenwerkingsverband tussen Wintertuin en ArtEZ. Het is de eerste erkende bachelorstudie in Nederland die opleidt tot literair schrijver.
2
In de workshops Het nieuwe schrijven maken leerlingen op een creatieve (en educatieve) manier kennis met de ontwikkelingen in de huidige tekstcultuur.
Workshops Werkvorm
Wij bieden acht soorten workshops aan, die aansluiten bij de vakken Nederlands, CKV en Kunst algemeen. De workshops zijn gemodelleerd naar de vijf leerlijnen die in de opleiding Creative Writing terugkomen: Tekst en stijl. Proza Tekst en vorm. Poëzie Tekst en spel. Drama Tekst en media. Interdisciplinair Tekst en wereld. Non-fictie
Elke workshop duurt twee uur en bestaat uit een inleiding op het onderwerp, een opdracht, een presentatiemoment en een kort evaluatiemoment.
De workshops worden gegeven door professionals die in het literaire veld werkzaam zijn. [zie pag. 7]
Doelstellingen Met deze workshops streven wij de volgende hoofddoelstellingen na: 1. Het ontwikkelen van uitdrukkingsvaardigheid. De leerling kan zich uitdrukken in een maatschappij die in toenemende mate verschriftelijkt. 2. Het bewust maken van schrijfplezier. De leerling komt op een speelse wijze in aanraking met verschillende literaire genres. 3. Het ontdekken van de veelzijdigheid en actualiteit van literatuur. De leerling doet kennis op over het huidige literaire klimaat.
Subdoelen
Fotografie: Hanne van der Woude
➜ De leerling wordt zich op een vernieuwende, educatieve en creatieve wijze bewust van de ontwikkelingen in de huidige tekstcultuur. ➜ De leerling doet kennis op over stilistische vaardigheden en probeert deze bij het schrijven van teksten toe te passen, waarbij de leerling zijn eigen ideeën op een creatieve wijze uitwerkt. ➜ De leerling kan zijn eigen werk en werk van anderen verbeteren, omgaan met feedback en in discussie treden met medeleerlingen. ➜ De leerling kan verslag doen van zijn ideeën en uitwerkingen en kan zijn keuzes beargumen teren en verklaren.
3
Workshops Espressofictie
Droom en daad
“For Sale: baby shoes, never worn”, een beroemd zeswoordenverhaal van de Amerikaanse schrijver Ernest Hemingway. Wie denkt dat het bij proza alleen draait om dikke romans, heeft het mis. Het verschijnsel ‘korte verhalen’ wordt door verschillende schrijvers als A.L. Snijders en Herman Brusselmans op de kaart gezet. En wat te denken van ontwikkelingen als Twitter, waar iedereen wel gedwongen wordt een boodschap zo bondig mogelijk te brengen? Is het niet heel moeilijk om in weinig woorden veel te zeggen? In deze workshop ga je dit onderzoeken door zelf een zeer kort verhaal te schrijven. Deze workshop wordt gegeven door Martijn Brugman.
Veel klassieke gedichten uit de Nederlandse canon worden tegenwoordig niet meer gelezen omdat ze als gedateerd of onbegrijpelijk worden afgedaan. Zonde, want ze vormen de achtergrond van ons hedendaagse taalgebruik. Ontdek in deze workshop hoe actueel klassieke gedichten zijn door zelf een nieuwe versie te schrijven! Word jij de eigentijdse Hendrik Marsman, Gerrit Achterberg of Neeltje Maria Min? Deze workshop wordt gegeven door Ellen Deckwitz. Leerdoel: De leerling komt in aanraking met de adaptatie van teksten. De leerling leert zijn of haar eigen leeservaring en repertoire om te zetten naar een eigentijdse poëziebewerking.
Leerdoel: De leerling leert binnen de beperking van het korte verhaal een narratief op te bouwen; de leerling kan de keuzes die zijn gemaakt in de tekst beargumenteren. Achter de schermen Schrijven voor het theater betekent niet alleen dat mensen je verhaal kunnen lezen. De theaterschrijver moet, meer dan de literaire schrijver, een verhaal weten te schrijven dat beelden in gesproken taal vangt. In hoeverre verschilt het schrijven van een theaterstuk van een roman? Hoe verschillen personages van elkaar in taal? En hoe maak je in vredesnaam iets spannend? Ontdek het tijdens het schrijven en voordragen van een korte scène. Deze workshop wordt gegeven door Hanneke Hendrix.
Stiftdichten ‘Schrijven is schrappen’ is een leus die centraal staat bij het fenomeen stiftdichten. Met enkel een krantenartikel en een zwarte stift maak je een gedicht door woorden weg te stiften. Hoe bepaal je welke woorden je schrapt en welke niet? Eenmaal weg is weg. Onthul in deze workshops de poëzie door letterlijk tussen de regels te lezen. Deze workshop wordt gegeven door Dennis Gaens.
Leerdoel: De leerling kan onderscheid maken tussen stijlmiddelen voor literatuur en theaterteksten en past de opgedane kennis toe in een creatieve schrijfopdracht. Tevens traint de leerling zijn communicatieve vaardigheden door de zelfgeschreven teksten voor te dragen aan de klas.
Leerdoel: De leerling kan de verschillende mogelijkheden om tot een eindproduct te komen onderzoeken en op basis daarvan keuzes maken. De leerling leert op een vernieuwende en poëtische wijze naar teksten te kijken.
Stiftgedicht: Dimitri Antonissen
4
Hoe schrijf ik een blog? Door de opkomst van het internet is de kloof tussen lezer en schrijver kleiner geworden. Veel schrijvers gebruiken een weblog, Facebookpagina, Tumblr of Twitteraccount als visitekaartje. Deze vormen van social media zijn niet alleen gratis podia voor opkomende schrijvers, maar zorgen er ook voor dat je verhalen snel en gemakkelijk over het web worden verspreid. Maar hoe zorg je ervoor dat je gelezen wordt en belangrijker: dat mensen blijven lezen? Deze workshop wordt gegeven door Aafke Romeijn.
poetracks Bij Poetracks onderzoek je hoe gedichten op muziek gezet kunnen worden. Je schrijft geen eigen songtekst, maar steekt een gedicht in een ander jasje. In deze workshop leer je alles over de wisselwerking tussen tekst en muziek en hoe de twee disciplines elkaar kunnen inspireren. Je maakt zelf een rap waarvan de tekst is gebaseerd op zinnen uit gedichten. Deze workshop wordt gegeven door Marco Martens.
Leerdoel: De leerling heeft kennis over hoe een goede blogtekst in elkaar zit en kan dit toepassen.
Vind ik leuk! Met een enkele muisklik geef je op websites als Facebook en YouTube je mening weer door een filmpje, foto of tekstje te ‘liken’. Een stuk moeilijker is aangeven waarom je iets leuk of niet leuk vindt. In deze workshop houd je je bezig met het kritisch beoordelen van teksten en het formuleren van je eigen mening. Je schrijft een korte recensie op basis van een tekst en zet zo je leeservaring direct om in woorden. Deze workshop wordt gegeven door Alex van der Hulst.
Leerdoel: De leerling verkent de wisselwerking tussen geschreven en gesproken woord, wordt zich bewust van het proces van tekstvernieuwing en gaat op een creatieve en muzikale wijze aan de slag met een gedicht.
Comic script Tekst en beeld raken steeds meer met elkaar verweven. De populariteit van de graphic novel of striproman is in de laatste jaren enorm toegenomen. Waar weinig mensen bij stilstaan, is dat schrijven voor comics een apart genre is. Want hoe nauw is de verhouding tussen woord en beeld? In deze workshop maak je kennis met het comic script en leer je welke technieken je kunt inzetten om je eigen script te schrijven. Deze workshop wordt gegeven door Dennis Gaens.
Leerdoel: De leerling leert kritisch te lezen en zijn of haar opinie te vormen, te formuleren en te onderbouwen met argumenten.
WOORD IN BEELD Teksten zijn vaak duffe, vierkante blokken met letters. Door illustraties kan een tekst interessanter gemaakt worden. Illustraties vertellen een verhaal zonder dat daar ook maar één letter aan te pas komt. En je hoeft er niet eens heel goed voor te kunnen tekenen. Maar hoe werkt dat nou? In deze workshop wordt het proces van illustreren toegelicht. Je analyseert een korte tekst waar je zelf een bijpassende illustratie bij maakt. Deze workshop wordt gegeven door Rianne de Blauw.
Leerdoel: De leerling komt in aanraking met de technieken die nodig zijn voor het schrijven van een comic script en kan deze toepassen in een zelfgeschreven script.
Leerdoel: De leerling leert een hoofdsituatie uit een tekst te destilleren en daar een tekening bij te maken in de stijl en sfeer van de tekst.
5
Van één workshop tot een dagvullende tekstwerkplaats
TARIEVEN 2011 - 2012
U kunt één workshop, een reeks workshops of een heel dagprogramma boeken.
Het totaalbedrag is afhankelijk van het aantal workshops: bij afname van meer dan één workshop daalt de prijs. U begint met een starttarief van 150 euro per workshop. Dit bedrag is inclusief het honorarium voor de docent en de materiaal- en bemiddelkosten. De workshops duren gemiddeld 2 uur en zijn bedoeld voor een groep van 15 tot 20 leerlingen.
Aantal workshops 1
Bedrag Starttarief: €150
Dagprogramma: tekstwerkplaats
2
€150 + €125
Het dagprogramma is voor minstens tachtig studenten en bestaat uit minimaal vier workshops. In de ochtend is er een inleidend programma. De docenten van de workshops stellen zich voor door middel van een tafelgesprek. Dit gesprek gaat over de ontwikkelingen in de huidige tekstcultuur, g evolgen hiervan op hun eigen beroep en de verschillen en overeenkomsten tussen de verschillende vakgebieden. In de middag gaan de leerlingen in groepjes aan de slag met een workshop. De dag wordt afgesloten met een gezamenlijk moment waarbij (een selectie van) de resultaten uit de workshops gepresenteerd worden.
3
€150 + 2 x €125
4
€150 + 3 x €125
5
€150 + 4 x €125
6
€150 + 5 x €125
7
€150 + 6 x €125
8
€150 + 7 x €125
De prijs voor een dagprogramma hangt af van het aantal workshops dat u neemt. Wij maken graag een vrijblijvende offerte op maat voor u. Voor meer informatie of een vrijblijvende offerte kunt u mailen naar
[email protected] Literair Productiehuis Wintertuin is acceptant van de CJP Cultuurkaart.
6
De docenten | Jonge professionals die middenin het literaire veld staan. Dennis Gaens (1982) schrijft proza en poëzie. Van januari 2011 tot januari 2013 was hij stadsdichter van Nijmegen. Hij droeg voor op o.a. Dichters in de Prinsentuin, De Affaire, Onbederf’lijk Vers, het Wintertuinfestival en Lowlands. Zijn debuutbundel Ik en mijn mensen (Van Gennep, 2010) werd genomineerd voor de C. Buddingh’-prijs voor het beste poëziedebuut.
Ellen Deckwitz (1982) won in 2009 het NK Poetry Slam en is Nederlands recordhouder voor de meeste gewonnen slams in één jaar tijd. Deze jonge Groningse dichteres uit Utrecht heeft haar poëzie op veel podia ten gehore gebracht: ze stond onder meer op Noorderzon, Onbederf’lijk Vers, Lowlands en de Museumnacht. Voor haar eerste bundel De steen vreest mij ontving ze in 2012 de C. Buddingh’-prijs voor het beste poëziedebuut van het jaar.
Aafke Romeijn (1986) studeerde Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit Utrecht en Compositie aan het Koninklijk Conservatorium Den Haag. Naast een carrière als singer-songwriter is ze werkzaam als docent Nederlands aan een gymnasium. Over dat laatste gaat haar debuutroman Het professionele leven van Keetje Kwant, waaraan hard geschreven wordt.
Alex van der Hulst (1977) is journalist. Hij schrijft voor OOR, Nieuwe Revu, De Gelderlander, Excellent Business en Daily Paradise. In het verleden schreef hij ook voor onder andere De Pers, De Groene Amsterdammer, Vox en Zin. Daarnaast is hij de auteur van het boek We Do Music – 40 jaar Doornroosje; een historisch document over het Nijmeegse poppodium.
Marco Martens (1981) is rapper en frontman van hiphopformatie Macronizm. In 2007 verscheen het debuutalbum Alternaïef met bijdragen van onder andere Marco Roelofs van de Heideroosjes en Def P. Marco heeft een indrukwekkende live-cv opgebouwd. Met Dennis Gaens en Smoove Business schreef Macronizm de literaire theatervoorstelling Lucy. Marco werkt daarnaast als freelance docent aan de Herman Brood Academie.
Martijn Brugman (1975) schrijft Zeer Korte Verhalen en publiceert deze in zijn eigen tijdschrift Maeb is een magazine. Dit magazine, dat enkel bestaat uit verhalen van Martijn, verschijnt regelmatig op de deurmat bij abonnees. Hij is tevens columnist voor de Gelderlander. Ook is hij een mede oprichter van Live Magazines. Vanaf september 2011 is Martijn werkzaam als docent aan de opleiding Creative Writing van ArtEZ in Arnhem.
Rianne de Blauw (1992) is tekenaar, vormgever en docent in spé. Rianne volgt de opleiding Docent Beeldende Kunst en Vormgeving op ArtEZ Hogeschool voor de Kunsten in Arnhem en heeft lesgegeven op verschillende leerniveaus, van brugklassen tot examenklassen. Haar interesse gaat uit naar de wisselwerking tussen beeld en tekst.
Heeft u voorkeur voor een Nederlandse schrijver die niet in deze lijst is opgenomen? Wij helpen u graag! U kunt uw voorkeuren doorgeven via
[email protected]
7
Fotografie: Menno van der Meulen, Ferry van Roozendaal, Nadine Ancher, Ton Smits, Bart Jansen
Hanneke Hendrix (1980) schrijft graag en veel. Haar proza en toneelteksten gaan over hoop, verlangen en vooral het ontbreken daarvan. Ze schreef onder andere voor Passionate Magazine, Op Ruwe Planken, Het Zuidelijk Toneel, Into the Great Wide Open en Lowlands. In 2012 verscheen haar veelgeprezen eerste roman, De Verjaardagen, bij uitgeverij De Geus.
