454 EFFECTIVITEIT EN AANSPRAKELIJKHEID IN HET ECONOMISCH ORDENINGSRECHT

Literatuur

VAN AALST (1997) Esther van Aalst, Handhaving van de nieuwe Mededingingswet − de boeteprocedure in het licht van enige rechtsbeginselen, AA 1997, p. 555 e.v. ACHENBACH (1990) Hans Achenbach, Die Sanktionen gegen die Unternehmensdelinquenz im Umbruch, JuS 1990, p. 601 e.v. ARCHBOLD (1999) P.J. Richardson (ed.), Archbold − criminal pleading, evidence and practice, London 1999. BAL EN STOLKER (1997) R.A. Bal en C.J.J.M. Stolker, Dereguleren in Arbo-land: Een heroriëntatie op de Arbeidsomstandighedenwet, NJB 1997, p. 969 e.v. BAUMANN, WEBER EN MITSCH (1995) Jürgen Baumann, Ulrich Weber en Wolfgang Mitsch, Strafrecht − Allgemeiner Teil (Lehrbuch), Bielefeld 1995. BAUMBACH/HOPT (2000) Handelsgesetzbuch mit GmbH & Co., Handelsklauseln, Bank- und Börsenrecht, Transportrecht (ohne Seerecht), bearbeitet von Klaus J. Hopt, Beck’sche KurzKommentare Band 9, München 2000. BAUMS (1998) Theodor Baums, GWB-Novelle und Kartellverbot, Zeitschrift für Wirtschaftsrecht 1998, p. 233 e.v. BECHTOLD (1998) Rainer Bechtold, Das neue Kartellgesetz, NJW 1998, p. 2769 e.v. VAN BEMMELEN/VAN VEEN (1998) J.M. van Bemmelen en Th. W. van Veen, Ons strafrecht, deel 1: het materiële strafrecht (algemeen deel), bewerkt door D.H. de Jong en G. Knigge, Deventer 1998. BENISCH (1989) Werner Benisch (Hrsg.), Gesetz gegen Wettbewerbsbeschränkungen und Europäisches Kartellrecht − Gemeinschaftskommentar, §§ 34 − 39 GWB, Köln/ Berlin/Bonn/München 1982. BERENSCHOT (2002) Berenschot, Syntheserapport evaluatie Mededingingswet, Den Haag 2002. BIESHEUVEL (1998). M.B.W. Biesheuvel, Eerste ervaringen met de Mededingingswet, NV 1998, p. 209 e.v.

454 EFFECTIVITEIT EN AANSPRAKELIJKHEID IN HET ECONOMISCH ORDENINGSRECHT

BIESHEUVEL, MOK EN SEVENSTER (1996) M.B.W. Biesheuvel, M.R. Mok en H.G. Sevenster, Van ordening naar marktwerking. Kanttekeningen bij het ontwerp-Mededingingswet, preadvies voor de Vereeniging “Handelsrecht” en de Vereniging voor Mededingingsrecht, Den Haag 1996. BLACK (1990) Henry Campbell Black, Black’s law dictionary, St. Paul (Minn.) 1990. BLOEMARTS (1994) J. Bloemarts, De troebele systematiek van het voorstel Arbeidstijdenwet, Sociaal Recht 1994, p. 245 e.v. BLOMBERG EN MICHIELS (1997) A.B. Blomberg en F.C.M.A. Michiels, Handhaven met effect − een empirischjuridische studie naar de mogelijkheden voor een effectieve handhaving van het milieurecht, ’s-Gravenhage 1997. BOLT EN LENSING (1993) A.T. Bolt en J.A.W. Lensing, Privaatrechtelijke boete, Preadvies uitgebracht voor de Nederlandse Vereniging voor Rechtsvergelijking (nr. 48), Deventer 1993. BRANTS (1988) Chrisje Brants, Slavenburg en de grenzen van het strafrecht, Recht en Kritiek 1988, p. 26 e.v. BRANTS EN BRANTS (1991) C.H. Brants en K.L.K. Brants, De sociale constructie van fraude, Pompe-reeks deel 3, Arnhem 1991. BRENDER (1989) Markus Brender, Die Neuregelung der Verbandstäterschaft im Ordnungswidrigkeitenrecht, Recht-Wirtschaft-Gesellschaft: Recht 25, Rheinfelden/Freiburg/Berlin 1989. BUDHU LALL EN VAN AERLE (1992) R. Budhu Lall en J. van Aerle, Verleden, heden en toekomst van de fiscale boete, WFR 1992, p. 521 e.v. BUNTE (1998) Hermann-Josef Bunte, Die 6. GWB-Novelle − Das neue Gesetz gegen Wettbewerbsbeschränkungen, Der Betrieb 1998, p. 1748 e.v. BURUMA (1993) Ybo Buruma, De strafrechtelijke handhaving van bestuurswetten, proefschrift Rijksuniversiteit Leiden, Politiestudies 10, Arnhem/Antwerpen 1993. CARD (1992) Richard Card, Card Cross and Jones − Criminal law, London/Dublin/Edinburgh 1992. CHARLETON e.a. (1999) Peter Charleton, P.A. McDermott en M. Bolger, Criminal Law, Dublin 1999. CHELLINGSWORTH EN VAN DER WOUDE (1999). T.E.M. Chellingsworth en M.H. van der Woude, De nieuwe Britse mededingingswet, SEW 1999, p. 56 e.v.

LITERATUUR

455

CLARKSON EN KEATING (1998) C.M.V. Clarkson en H.M. Keating, Criminal law − text and material, London 1998. COBET (1991) Hans Cobet, Fehlerhafte Rechnungslegung. Eine strafrechtliche Untersuchung zum neuen Bilanzrecht am Beispiel von § 331 Abs. 1 Nr. 1 des Handelsgesetzbuches, Studien zum Wirtschaftsstrafrecht Band 1, Pfaffenweiler 1991. COMMISSIE-KORTHALS ALTES (1995) Commissie heroverweging instrumentarium rechtshandhaving (CommissieKorthals Altes), Het recht ten uitvoer gelegd − oude en nieuwe instrumenten van rechtshandhaving, Den Haag 1995. COMMISSIE-MICHIELS (1998) Commissie bestuursrechtelijke en privaatrechtelijke handhaving, Handhaven op niveau, Deventer 1998. COMMISSIE ONDERNEMINGSRECHT (1968) Herziening van het ondernemingsrecht − Rapport van de Commissie ingesteld bij beschikking van de Minister van Justitie van 8 april 1960, ’s-Gravenhage 1968. COMPENDIUM (2002) H. Beckman, A.J. Bindenga, F. Krens, W.N. Meijer en H. Smits (hoofdred.), Compendium voor de jaarrekening − wegwijzer voor de praktijk, losbladige editie, Deventer, augustus 2002. CORNWELL-KELLY (1994) Malachy Cornwell-Kelly, bijdrage aan de rubriek ‘Finance Act Notes’, British Tax Review 1994, p. 279 e.v. CORSTENS (1984) G.J.M. Corstens, Civielrechtelijke, administratiefrechtelijke of strafrechtelijke rechtshandhaving?, preadvies NJV, Handelingen 1984 der Nederlandse Juristen-Vereniging, deel I, eerste stuk, Zwolle 1984. CORSTENS (1995) G.J.M. Corstens, Een stille revolutie in het strafrecht, aftreedrede, Arnhem 1995. CORSTENS (2001) G.J.M. Corstens, Bestuurlijke boetes, in het bijzonder in het financiële recht, SEW 2001, p. 242 e.v. CORSTENS (2002) G.J.M. Corstens, Het Nederlands strafprocesrecht, Arnhem 2002. CTW (1994) Commissie voor de toetsing van wetgevingsprojecten, Handhaving door bestuurlijke boeten (advies aan de minister van justitie), CTW 94/1, Den Haag 1994. DAVIES (1997) Paul L. Davies, with a contribution from D.D. Prentice, Gower’s Principles of modern company law, London 1997.


VAN DODEWEERD (1977) J.J. van Dodeweerd, Het stelsel van aansprakelijkheid volgens de Arbeidsomstandighedenwet, SMA 1977, p.764 e.v. DE DOELDER (1981) H. de Doelder, Terrein en beginselen van tuchtrecht, proefschrift Katholieke Hogeschool Tilburg, Alphen aan den Rijn/Brussel 1981. DE DOELDER EN ’T HART (1983) H. de Doelder en A.C. ’t Hart, De strafbaarheid van natuurlijke personen voor feiten begaan door een rechtspersoon, DD 1983, p. 41 e.v. DE DOELDER, HARTMANN EN VAN RUSSEN GROEN (1995) H. de Doelder, A.R. Hartmann en P.M. van Russen Groen, Over de alternatieven van de Commissie-Korthals Altes, NJB 1995, p. 1392 e.v. DOORENBOS (1992) D.R. Doorenbos, Financieel strafrecht − een studie inzake strafrechtelijk gesanctioneerde voorschriften uit de bank- en effectenwetgeving, proefschrift Katholieke Universiteit Nijmegen, Deventer 1992. DOORENBOS (1996) D.R. Doorenbos, De vederlichte bewijslast van misbruik van voorwetenschap, NJB 1996, p. 1805 e.v. VAN DORST (1983) A.J.A. van Dorst, De strafbaarheid van natuurlijke personen voor feiten begaan door een rechtspersoon: een reactie, DD 1983, p. 276 e.v. DRION (1962) H. Drion, Rechterlijk bevel en verbod, Rechtsgeleerd Magazijn Themis 1962, p. 203 e.v. DUK (1973) W. Duk, Tanden van het recht − oriënterende beschouwingen over sancties, inaugurele rede, Zwolle 1973. VAN DULLEMEN (1947) A.A.L.F. van Dullemen, Met welke straffen en maatregelen, door welke rechterlijke en bestuursorganen en naar welke regels van proces behooren overtredingen van overheidsregelingen van het economisch leven te worden beteugeld?, preadvies NJV, Handelingen der Nederlandsche Juristen-Vereeniging 1947, deel I, Zwolle 1947. VAN ECK (1952) D. van Eck, Preadvies over de strafbaarheid van rechtspersonen en corporaties niet-rechtspersonen naar Nederlands recht, Vereniging voor de vergelijkende studie van het recht van België en Nederland, Zwolle 1951. EIDAM (1993) Gerd Eidam, Unternehmen und Strafe; Vorsorge- und Krisen-Management, Köln/Berlin/Bonn/München 1993. VAN ELST (1997) R. van Elst, Strafbare rechtspersonen en hun leidinggevers, Ars Aequi cahiers strafrecht deel 8, Nijmegen 1997.

LITERATUUR

457

FARRAR (1991) John H. Farrar, Nigel E. Furey, Brenda M. Hannigan en Philip Wylie, Farrar’s Company Law, London/Dublin/Edinburgh 1991. VON FEUERBACH (1847) Paul Johann Anselm von Feuerbach, Lehrbuch des gemeinen in Deutschland gültigen peinlichen Rechts − Mit vielen Anmerkungen und Zusatzparagraphen und mit einer vergleichenden Darstellung der Fortbildung des Strafrechts durch die neuen Gesetzgebungen, herausgegeben von Karl Joseph Anton Mittermaier, Neudruck der 14. Auflage Giessen 1847, Aalen 1973. FIKKERT EN HUIJZER (1994) K.A. Fikkert en E.G.M. Huijzer, Tuchtrechtspraak in de agrarische sector − preadvies voor de Vereniging voor Agrarisch recht, AR 1994, p. 436 e.v. FISCHER (2001) Thomas Fischer, Strafgesetzbuch und Nebengesetze, Becksche Kurz-Kommentare Band 10, München 2001. FLYNN EN STRATFORD (1999) James Flynn en Jemima Stratford, Competition: Understanding the 1998 Act, Bembridge 1999. FOKKENS (1980) J.W. Fokkens, De rechtspersoon als dader, DD 1980, p. 393 e.v. FRANK (1983) Nancy Frank, From criminal to civil penalties in the history of health and safety laws, Social Problems 1983, p. 532 e.v. VAN GALEN-HERRMANN (1984) R.E. van Galen-Herrmann, Berechting van strafbare feiten in eigen kring, in: J.A.M. van Angeren, C. Fasseur, E.M.H. Hirsch Ballin en J.J. Wiarda (redactiecommissie), Kracht van wet − opstellen over publiekrechtelijke wetgeving, aangeboden aan mr. W.J. van Eijkern bij zijn afscheid als hoofd van de Stafafdeling Wetgeving Publiekrecht van het Ministerie van Justitie, Zwolle 1984, p. 115 e.v. GEERS EN HEERMA VAN VOSS (1994) A.J.C.M. Geers en G.J.J. Heerma van Voss, De overheid treedt terug: de nieuwe Arbeidstijdenwet, Sociaal Recht 1994, p. 136 e.v. GEERS EN HEERMA VAN VOSS (1996) A.J.C.M. Geers en G.J.J. Heerma van Voss, Arbeidstijdenwet, Actualiteiten Sociaal Recht nr. 4, Deventer 1996. GEERS EN POPMA (1998) A.J.C.M. Geers en J.R. Popma, Voorstel Arbeidsomstandighedenwet 1998, SMA 1998, p. 247 e.v. GEZELLE MEERBURG, VERLOOP EN WESTSTRATE (1928) O. Gezelle Meerburg, W.H. Verloop en C. Weststrate, De Wet op de coöperatieve Vereenigingen − met commentaar, Alphen aan den Rijn 1928. GLAZENER EN JANSEN (2000) P. Glazener en T.S. Jansen, Kroniek Mededingingsrecht; anderhalf jaar NMa, SEW 2000, p. 21 e.v.


GOBERT (1994) James Gobert, Corporate criminality: new crimes for the times, CLR 1994, p. 722 e.v. GÖHLER (1998) Gesetz über Ordnungswidrigkeiten, erläutert von Erich Göhler, unter Mitarbeit von Hans Buddendiek, Beck’sche Kurz-Kommentare Band 18, München 1998. GRITTER (1998) E. Gritter, De nieuwe Mededingingswet: scherpe tanden?, TVVS 1998, p. 166 e.v. GRITTER (2001) E. Gritter, Toerekening van opzet of schuld in het fiscale boeterecht: legitimatie en achtergronden, DD 2001, p. 353 e.v. GROENHUIJSEN EN KNIGGE (2000) M.S. Groenhuijsen en G. Knigge, Algemeen deel, in: M.S. Groenhuijsen en G. Knigge (red.), Het onderzoek ter zitting, Eerste interimrapport onderzoeksproject Strafvordering 2001, Groningen 2000, p. 1 e.v. HALSBURY’S ANNUAL ABRIDGEMENT (1998) Simon Hetherington (ed.), Halsbury’s Laws of England − annual abridgement 1998, London 1999. HALSBURY’S LAWS OF ENGLAND VOL. 11(1) Lord Hailsham of St. Marylebone (ed.), Halsbury’s Laws of England, Volume 11(1): Criminal law, evidence and procedure, London 1990. VAN HAMEL (1905) J.A. van Hamel, Strafrecht tegen gemeenschappen, TvS 1905 (deel XVII), p. 163 e.v. ’T HART EN DE VRIES LEEMANS (1986) A.C. ’t Hart en M.J.H.J. de Vries-Leemans, Enige opmerkingen betreffende het feitelijke leiding geven, in: J.P. Balkema e.a., Gedenkboek honderd jaar Wetboek van Strafrecht, Arnhem 1986, p. 289 e.v. HARTEVELD (1999) A.E. Harteveld, Doen plegen, in: J.L. van der Neut (red.), Daderschap en deelneming, Deventer 1999, p. 149 e.v. HARTKAMP (1998) Mr. C. Asser’s Handleiding tot de beoefening van het Nederlands burgerlijk recht, deel 4 III, Verbintenissenrecht − de verbintenis uit de wet, bewerkt door A.S. Hartkamp, Deventer 1998. HARTMANN (2000) A.R. Hartmann, Buitengerechtelijke afdoening, in: M.S. Groenhuijsen en G. Knigge (red.), Het onderzoek ter zitting, Eerste interimrapport onderzoeksproject Strafvordering 2001, Groningen 2000, p. 59 e.v. HARTMANN EN VAN RUSSEN GROEN (1998) A.R. Hartmann en P.M. van Russen Groen, Contouren van het bestuursstrafrecht, proefschrift Erasmus Universiteit Rotterdam, Rotterdam 1998. DEN HARTOG (1998) A. den Hartog, De nalatenschap van de verdachte, DD 1998, p. 110 e.v.

LITERATUUR

459

HAZEWINKEL-SURINGA (1975) D. Hazewinkel-Suringa, Inleiding tot de studie van het Nederlandse strafrecht, bewerkt door J. Remmelink (zevende druk), Groningen 1975. VAN DER HEIJDEN (1992) E.J.J. van der Heijden, Handboek voor de naamloze en de besloten vennootschap, bewerkt door W.C.L. van der Grinten, Zwolle 1992. HEINE (1995) Günter Heine, Die strafrechtliche Verantwortlichkeit von Unternehmen − von individuellem Fehlverhalten zu kollektiven Fehlentwicklungen, insbesondere bei Großrisiken, Baden-Baden 1995. HEINE (1996) Günter Heine, Die strafrechtliche Verantwortlichkeit von Unternehmen: internationale Entwicklung − nationale Konsequenzen, Österreichische Juristenzeitung 1996, p. 211 e.v. HIRSCH (1995) Hans Joachim Hirsch, Strafrechtliche Verantwortlichkeit von Unternehmen, ZstW 1995, p. 285 e.v. HOFLER (1996) Anthony Hofler, Elephants and officers: problems of definition, The Company Lawyer 1996, p. 258 e.v. HOLLANDER (1952) F. Hollander, Wet op de economische delicten; commentaar op de Wet van 22 juni 1950 Staatsblad K 258, Arnhem 1952. DE HULLU (1993) J. de Hullu, Zijn er grenzen aan de strafrechtelijke aansprakelijkheid?, inaugurele rede, Arnhem 1993. DE HULLU (1997) J. de Hullu, De redelijkheid in de strafrechtelijke causaliteit, AA 1997, p. 49 e.v. DE HULLU (2000) J. de Hullu, Materieel strafrecht − over algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid naar Nederlands recht, Deventer 2000. HULSMAN (1965) L.H.C. Hulsman, Handhaving van recht, inaugurele rede, Deventer/Antwerpen 1965. HULSMAN (1966) L.H.C. Hulsman, Dient het Wetboek van Strafrecht bepalingen te bevatten betreffende het daderschap en de strafrechtelijke aansprakelijkheid van andere dan natuurlijke personen?, preadvies NJV, Handelingen der Nederlandse Juristen-Vereniging 1966, I, tweede stuk, Zwolle 1966, p. 73 e.v. HULSMAN (1981) L.H.C. Hulsman, Waarover beslist men eigenlijk in het strafrechtelijk systeem?, in: A.J. Bins e.a., Beginselen − opstellen over strafrecht aangeboden aan G.E. Mulder, Arnhem 1981, p. 107 e.v. HÜNERÖDER (1989) Johann-Friedrich Hüneröder, Die Aufsichtspflichtverletzung im Kartellrecht − § 130 OWiG, Bergisch Gladbach 1989.


IMMENGA/MESTMÄCKER (2001) GWB − Gesetz gegen Wettbewerbsbeschränkungen, Kommentar von Gerhard Dannecker e.a., München 2001. JANISZEWSKI (1998) Horst Janiszewski, Einführung op de wettenbundel Straßenverkehrsrecht (BeckTexte), München 1998, p. IX e.v. E. JANSEN (1999) Esther Jansen, Publizitätsverweigerung und Haftung in der GmbH, Abhandlungen zum deutschen und europäischen Handels- und Wirtschaftsrechts 114, Köln/Berlin/Bonn/München 1999. JANSEN (1996) O.J.D.M.L. Jansen, De bestuurlijke boete in het wetsvoorstel Mededingingswet, NJB 1996, p. 1250 e.v. JANSEN (1999) O.J.D.M.L. Jansen, Het handhavingsonderzoek − Behoren het handhavingsonderzoek, het boeteonderzoek en de opsporing verschillend te worden genormeerd? Een interne rechtsvergelijking, Proefschrift Universiteit van Amsterdam, Nijmegen 1999. JANSSEN (1998) Helmut Janssen, Die Reform des britischen Wettbewerbsrecht, WuW 1998, p. 233 e.v. JESCHECK EN WEIGEND (1996) Hans-Heinrich Jescheck en Thomas Weigend, Lehrbuch des Strafrechts − Allgemeiner Teil, Berlin 1996. JUNG (1995) Heike Jung, Strafrechtliche Verantwortlichkeit von Mitgliedern des Nationalen Verteidigungsrates der DDR für Tötungen an der DDR-Grenze, rubriek Rechtsprechungsübersicht, JuS 1995, p. 173 e.v. JURGENS EN MICHIELS (1997) G.J.J.M. Jurgens en F.C.M.A. Michiels, Bestuurlijke boeten in het milieurecht, onderzoek uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, Publicatiereeks Milieubeheer nr. 1997/5, Den Haag 1997. KARLSRUHER KOMMENTAR OWIG (1989) Karlheinz Boujong (Hrsg.), Karlsruher Kommentar zum Gesetz über Ordnungswidrigkeiten, München 1989. KESSLER (1998) M. Kessler, Afwezigheid van alle schuld in de economische rechtspraak, in: M.J. Borgers, I.M. Koopmans en F.G.H. Kristen (red.), Verwijtbare uitholling van schuld?, Nijmegen 1998, p. 81 e.v. KESSLER (2001) M. Kessler, Subjectieve bestanddelen in bijzondere wetten, proefschrift Rijksuniversiteit Groningen, Deventer 2001. KEULEN (1995) B.F. Keulen, Economisch strafrecht, Arnhem 1995.

LITERATUUR

461

KEULEN (1996) B.F. Keulen, Artikel 6 − Een eerlijk proces, in: A.E. Harteveld, B.F. Keulen en H.G.M. Krabbe, Het EVRM en het Nederlandse strafprocesrecht, Groningen 1996, p. 79 e.v. KIST (1904) J.G. Kist, Beginselen van handelsregt volgens de Nederlandsche wet, eerste deel: handelsrecht, handel, handelaar, derde herziene en vermeerderde druk bewerkt door L.E. Visser, ’s-Gravenhage 1904. KIST (1914) J.G. Kist, Beginselen van handelsregt volgens de Nederlandsche wet, derde deel: handelsverbintenissen uit overeenkomst, derde herziene en vermeerderde druk bewerkt door L.E. Visser, ’s-Gravenhage 1914. KIST (1966) F.C. Kist, Dient het Wetboek van Strafrecht bepalingen te bevatten betreffende het daderschap en de strafrechtelijke aansprakelijkheid van andere dan natuurlijke personen?, preadvies NJV, Handelingen der Nederlandse JuristenVereniging 1966, I, tweede stuk, Zwolle 1966. KNIGGE (1992) G. Knigge, Doen en laten; enkele opmerkingen over daderschap, DD 1992, p. 128 e.v. KNIGGE (1997) G. Knigge, Dat deed mijn handje; enige opmerkingen over het daderschap van de rechtspersoon, in: M. van Kraaij en A. van Veen (red.), Onderneming en strafrecht − Lustrum ‘Nico Muller’ 1966-1996, Nijmegen 1997, p. 11 e.v. KNIGGE (1998) G. Knigge, De bestuurlijke boete als teken aan de wand, Milieu en Recht 1998, p. 63 e.v. KNIGGE (2000) G. Knigge, De verkalking voorbij − over de verhouding van het strafrecht tot het bestuursrecht, RM Themis 2000, p. 83 e.v. KNIGGE (2001) G. Knigge, De verhouding van het strafrecht tot het bestuursrecht, in: M.S. Groenhuijsen en G. Knigge (red.), Het vooronderzoek in strafzaken, Tweede interimrapport onderzoeksproject Strafvordering 2001, Deventer 2001, p. 93 e.v. KRABBE (1999) H.G.M. Krabbe, Uitlokking, in: J.L. van der Neut (red.), Daderschap en deelneming, Deventer 1999, p. 127 e.v. KRISTEN (1997) F.G.H. Kristen, Misbruik, gebruik of handelen met voorwetenschap?, NV 1997, p. 131 e.v. LACKNER EN KÜHL (2001) Strafgesetzbuch mit Erläuterungen, bearbeitet von Karl Lackner und Kristian Kühl, München 2001. LANGEMEIJER (1933) G.E. Langemeijer, Schuld bij overtredingen, NJB 1933, p. 265 e.v.


LEEFLANG (2000) F.J. Leeflang, De toepassing van de Mededingingswet door de Nederlandse rechter in 1998 en 1999, Mededingingsmonografieën deel 2, Deventer 2000. LEIGH (1969) L.H. Leigh, The criminal liability of corporations in English law, London 1969. LEIGH (1982) L.H. Leigh, Strict and vicarious liability − a study in administrative criminal law, London 1982. LEIGH (1994) L.H. Leigh, United Kingdom - the system of administrative and penal sanctions, in: Commission of the European Communities/Commission des Communautés Européennes, The system of administrative and penal sanctions in the member states of the European Communities, Volume I: National reports/Études sur les systèmes de sanctions administratives et pénales dans les états membres des Communautés Européennes, Volume I: Rapports nationaux, Brussel/Luxembourg 1994, p. 353 e.v. LEIJTEN (1991) M.J.C. Leijten, Tuchtrecht getoetst; Een onderzoek naar de betekenis van grondrechten voor de wettelijke regeling van tuchtrecht en van de tuchtprocedure, proefschrift Katholieke Universiteit Brabant, Arnhem 1991. LEIPZIGER KOMMENTAR (1985) Hans-Heinrich Jescheck, Wolfgang Ruß en Günther Willms (Hrsg.), Strafgesetzbuch Leipziger Kommentar − Großkommentar, Erster band, Berlin/New York 1985. MACHIELSE EN SCHAFFMEISTER (1992) A.J.M. Machielse en D. Schaffmeister, Onrecht en zorgplicht, in: M.S. Groenhuijsen, G.E. Mulder en J. Remmelink (red.), De schets nader bekeken − beschouwingen naar aanleiding van de Schets materieel strafrecht van W. Nieboer, Arnhem 1992, p. 33 e.v. MAEIJER (2000) Mr. C. Asser’s Handleiding tot de beoefening van het Nederlands burgerlijk recht, deel 2 III, Vertegenwoordiging en rechtspersoon − de naamloze en de besloten vennootschap, bewerkt door J.M.M. Maeijer (m.m.v. F.J.P. van den Ingh), Deventer 2000. MARSHALL (1986) Tony F. Marshall, Alternatives to criminal courts − the potential for nonjudicial dispute settlement, Aldershot/Brookfield 1986. MASCHKE (1997) Günter Maschke, Aufsichtspflichtverletzungen in Betrieben und Unternehmen − Die Sanktionierung von Verstößen gegen die Aufsichtspflicht in Betrieben und Unternehmen nach § 130 des Ordnungswidrigkeitengesetzes unter besonderer Berücksichtigung des Zusammenhangs zwischem Tathandlung und Zuwiderhandlung, Strafrecht der Wirtschaft Band 3, Berlin/Baden-Baden 1997.

LITERATUUR

463

MAURACH, SCHROEDER EN MAIWALD (1999) Reinhart Maurach, Friedrich-Christian Schroeder en Manfred Maiwald, Strafrecht Besonderer Teil − Teilband 2: Straftaten gegen Gemeinschaftswerte, Heidelberg 1999. MEDEDINGINGSWET TEKST EN COMMENTAAR (2000) P.J. Slot, B.L.P. van Reeken en C.E. Drion (red.), Mededingingswet Tekst en Commentaar, Deventer 2000. VAN DER MEULEN (2000) B.M.J. van der Meulen, De vierde tranche − Relevantie voor het mededingingsrecht van aanhangige en voorgestelde wijzigingen in de Algemene wet bestuursrecht, SEW 2000, p. 439 e.v. MEYER-GROßNER (2001) Strafprozeßordnung, Gerichtsverfassungsgesetz, Nebengesetze und ergänzende Bestimmungen, Erläutert von Lutz Meyer-Großner, Beck’sche Kurz-Kommentare Band 6, München 2001. MICHIELS (1994) F.C.M.A. Michiels, De boete in opmars?, inaugurele rede, Zwolle 1994. MOK (1996a) M.R. Mok, Het voorstel-Mededingingswet, TVVS 1996, p. 157 e.v. MOK (1996b) M.R. Mok, Strafbaarstelling misbruik van voorwetenschap; wetsvoorstel ‘verbetering effectiviteit’, rubriek Actualiteiten, TVVS 1996, p. 343 e.v. MOK (1998a) M.R. Mok, Kartelrecht I − Nederland − de Mededingingswet, 1998 (geen plaats van uitgifte vermeld). MOK (1998b) M.R. Mok, Bestuursrechtelijke handhaving financiële wetgeving, rubriek Actualiteiten, TVVS 1998, p. 87 e.v. MOK (1998c) M.R. Mok, Mededingingswet: aandachtspunten en knelpunten, TVVS 1998, p. 220 e.v. MORSE (1990) Companies Act 1989, with annotations by Geoffrey Morse, with Michael Bridge, David Milman, Richard Morris en Christopher Ryan, London 1990. MULDER (1950) A. Mulder, De handhaving der sociaal-economische wetgeving. Naast strafrechtspraak bedrijfsrechtspraak?, Studies over wangedrag en straf deel IV, ’s-Gravenhage 1950. MULDER (1957) A. Mulder, Ordening en strafrecht, Rechtsgeleerd Magazijn Themis 1957, p. 5 e.v. MULDER (1988) A. Mulder, Feitelijke leiding geven aan de verboden gedraging, indien het strafbaar feit door een rechtspersoon is begaan, TVVS 1988, p. 213 e.v.


MULDER (1994) A. Mulder, De bestuurlijke boete als middel tot bestrijding van economische delicten, SEW 1994, p. 219 e.v. MULDER EN DOORENBOS (2002) A. Mulder en D.R. Doorenbos, Schets van het economisch strafrecht, Deventer 2002. MULDER EN MOK (1962) A. Mulder en M.R. Mok, Kartelrecht, Alphen aan den Rijn/Deventer 1962. MÜLLER-GUGENBERGER (1992) Christian Müller-Gugenberger (Hrsg.), unter Mitwirkung von Klaus Bieneck, Wirtschaftsstrafrecht − Eine Gesamtdarstellung des deutschen Wirtschaftsstrafund ordnungswidrigkeitenrechts, Münster 1992. NIEBOER (1985) W. Nieboer, Strafrechtelijke zorgplichten, in: J.P. Balkema, D.H. de Jong en W. Nieboer (redactiecommissie), Liber amicorum Th. W. van Veen − opstellen aangeboden aan Th. W. van Veen ter gelegenheid van zijn vijfenzestigste verjaardag, Arnhem 1985, p. 255 e.v. NIEBOER (1991) W. Nieboer, Schets materieel strafrecht, Arnhem 1991. VAN NISPEN (1978) C.J.J.C. van Nispen, Het rechterlijk verbod en bevel, proefschrift Rijksuniversiteit Leiden, Deventer 1978. NOYON (1949) Het Wetboek van Strafrecht, verklaard door T.J. Noyon, vijfde druk bewerkt door G.E. Langemeijer, derde deel: Boek II (artikelen 255 - 423), Boek III, Arnhem 1949. OFT (Chapter I Prohibition) Office of Fair Trading, The Competition Act 1998 − The Chapter I Prohibition, OFT 401, 1999. OFT (Enforcement) Office of Fair Trading, The Competition Act 1998 − Enforcement, OFT 407, 1999. OFT (Major Provisions) Office of Fair Trading, The Competition Act 1998 − The Major Provisions, OFT 400, 1999. OLBERS (1994) M.M. Olbers, De voorstellen tot handhaving van de Arbeidstijdenwet, SMA 1994, p. 541 e.v. OSINGA (1992) P. Osinga, Transactie in strafzaken − Een onderzoek naar de positie van de transactie in het strafrechtelijk systeem, proefschrift Katholieke Universiteit Brabant, Arnhem 1992. OTTO (1998) Harro Otto, Die Haftung für kriminelle Handlungen in Unternehmen, Jura 1998, p. 409 e.v.

LITERATUUR

465

PALMER’S COMPANY LAW (2002) Geoffrey Morse e.a. (ed.), Palmer’s company law, London/Edinburgh 1992 (losbladige editie bijgewerkt tot april 2002). PETERS (1966) A.A.G. Peters, Opzet en schuld in het strafrecht − Intent, negligence and criminal responsibility, proefschrift Rijksuniversiteit Leiden, Deventer 1966. POMPE (1959) W.P.J. Pompe, Handboek van het Nederlandse strafrecht, Publiek- en privaatrecht no. 19, Zwolle Rambonnet (1948). QUAEDVLIEG (2001) H.M.J. Quaedvlieg, Ondernemende autorireiten? Een onderzoek naar de handhaving van het Nederlandse en communautaire kartelrecht, proefschrift Universiteit Maastricht, 2001. H.G. RAMBONNET (1948) G.H. Rambonnet, Enkele beschouwingen over de strafbaarheid van gemeenschappen, in: N. Muller e.a., Opstellen over recht, wet en samenleving, op 1 October 1948 door vrienden en leerlingen aangeboden aan prof. mr. W.P.J. Pompe, Nijmegen/Utrecht 1948, p. 214 e.v. RANSIEK (1999) Andreas Ransiek, Strafrecht im Unternehmen und Konzern, ZGR 1999, p. 613 e.v. REBMANN e.a. (1998) Gesetz über Ordnungswidrigkeiten−- Kommentar, bearbeitet von Kurt Rebmann, Werner Roth, Siegfried Herrmann, Hans Jürgen Förster en Rolf Hannich, Band 1, losbladige editie, 3. Auflage, 1. Lieferung (Stand: März 1998). RECHTSPERSONEN (2002) C.A. Boukema e.a. (red.), Rechtspersonen, losbladige editie, Deventer, juni 2002. REMMELINK (1963) J. Remmelink, Artikel 51 Wetboek van Strafrecht, TvS 1963 (deel LXXII), p. 119 e.v. REMMELINK (1996) J. Remmelink, Mr. D. Hazewinkel-Suringa’s Inleiding tot de studie van het Nederlandse strafrecht, Deventer 1996. VAN REST (1991) P.H.S. van Rest, Het ambtelijk bevel als strafuitsluitingsgrond − beschouwingen over art. 43 Sr, proefschrift Rijksuniversiteit Groningen, Arnhem 1991. RICHARDSON (1987) Genevra Richardson, Strict liability for regulatory crime: the emperical research, CLR 1987, p. 295 e.v. VAN RIJN VAN ALKEMADE (1940) M.A. van Rijn van Alkemade, Strafrechtelijke aansprakelijkheid voor feiten, gepleegd door corporaties − voordracht gehouden op de vergadering van 18 november 1939 van de Vereeniging voor Strafrechtspraak, TvS 1940 (deel L), p. 189 e.v.


ROBERT-TISSOT (1996) Simon P. Robert-Tissot, A fresh insight into the corporate criminal mind: Meridian Global Funds Management Asia Ltd v The Securities Commission, The Company Lawyer 1996, p. 99 e.v. ROEF EN DE ROOS (1998). David Roef en Theo de Roos, De strafrechtelijke aansprakelijkheid van de rechtspersoon in Nederland: rechtstheoretische beschouwingen bij enkele praktische knelpunten, in: Michael Faure en Kid Schwarz (red.), De strafrechtelijke en civielrechtelijke aansprakelijkheid van de rechtspersoon en zijn bestuurders, Antwerpen/Groningen 1998, p. 49 e.v. RÖLING (1941) B.V.A. Röling, Opmerkingen over het nalaten in het strafrecht, TvS 1941 (deel LI), p. 81 e.v. RÖLING (1957) B.V.A. Röling, De strafbaarheid van de rechtspersoon, TvS 1957 (deel LXVI), p. 1 e.v. ROORDING (1996) Jaap Roording, The punishment of tax fraud, CLR 1996, p. 240 e.v. DE ROOS (1987) Th. A. de Roos, Strafbaarstelling van economische delicten − een crimineelpolitieke studie, proefschrift Rijksuniversiteit Utrecht, Arnhem 1987. ROTSCH (1998) Thomas Rotsch, Die Rechtsfigur des Täters hinter dem Täter bei der Begehung von Straftaten im Rahmen organisatorischer Machtapparate und ihre Übertragbarkeit auf wirtschaftliche Organisationsstrukturen, NStZ 1998, p. 491 e.v. ROXIN (1995) C. Roxin, Anmerkung naar aanleiding van BGH 26 juli 1944, rubriek Entscheidungen, JZ 1995, p. 49 e.v. ROXIN (1997) Claus Roxin, Strafrecht − Allgemeiner Teil, Band 1: Grundlagen/der Aufbau der Verbrechenslehre, München 1997. ROXIN (2000) Claus Roxin, Täterschaft und Tatherrschaft, Berlin/New York 2000. SAMKALDEN (2000) D. Samkalden, Handhaving Mededingingswet, in: P.J. Slot en Ch.R.A. Swaak (eindred.), De Nederlandse Mededingingswet in perspectief, Mededingingsmonografieën deel 1, Deventer 2000, p. 203 e.v. SCHAFFMEISTER (1978) Dieter Schaffmeister, Entwicklung und Begriff des niederländischen Wirtschaftsstrafrechts, Zwolle/Frankfurt a. M. 1978. SCHAUB (1996) Günter Schaub, Arbeitsrechts-Handbuch − Systematische Darstellung und Nachschlagewerk für die Praxis, München 1996. SCHMIDT (1990)

LITERATUUR

467

Karsten Schmidt, Zur Verantwortung von Gesellschaften und Verbänden im Kartell-Ordnungswidrigkeitenrecht (Diskussionsbeitrag eines Wirtschaftsrechtlers zu § 30 OWiG und zum Verständnis der Bußgeldpraxis nach dem GWB), Wistra 1990, p. 131 e.v. SCHMIDT (1999) Karsten Schmidt, Handelsrecht, Köln/Berlin/Bonn/München 1999. SCHÖNKE/SCHRÖDER (2001) Theodor Lenckner e.a., Strafgesetzbuch − Kommentar, München 2001. SCHREUDERS EN WLADIMIROFF (1990) D.S. Schreuders en M. Wladimiroff, Tuchtmaatregel of straf bij economische delicten, in: M. Wladimiroff (red.), Facetten van economisch strafrecht, Pompe reeks deel 1, Arnhem 1990, p. 69 e.v. SCHWAB (1996) Hans-Jörg Schwab, Täterschaft und Teilnahme bei Unterlassungen, Frankfurt am Main/Berlin/Bern/New York/Paris/Wien 1996. SCHWINGE (1995) Christina Schwinge, Strafrechtliche Sanktionen gegenüber Unternehmen im Bereich des Umweltstrafrechts, Studien zum Wirtschaftsstrafrecht 6, Pfaffenweiler 1995. SER (1994) Sociaal-Economische Raad, Advies nieuwe Mededingingswet − Advies inzake de nieuwe Mededingingswet uitgebracht aan de minister van Economische Zaken, publicatienummer 94/13, ’s-Gravenhage 1994. SER (1997) Sociaal-Economische Raad, Heroriëntatie arbobeleid en Arbowet − Advies inzake heroriëntatie arbobeleid en Arbowet uitgebracht aan de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, publicatienummer 97/03, ’s-Gravenhage 1997. SHEARS EN STEPHENSON (1996) Peter Shears en Graham Stephenson, James’ Introduction to English law, London/Dublin/Edinburgh 1996. SIMESTER EN SULLIVAN (2000) A.P. Simester en G.R. Sullivan, Criminal Law: theory and doctrine, Oxford/Portland (Oregon) 2000. SIMONS (1884) D. Simons, Het schuldbegrip bij overtredingen, Rechtskundig Tijdschrift Themis 1884, p. 550 e.v. SLOTBOOM (1999) M.M. Slotboom, De Mededingingswet: niet met handen en voeten gebonden aan het EG-recht, SEW 1999, p. 42 e.v. SMIDT I Geschiedenis van het Wetboek van Strafrecht − volledige verzameling van regeeringsontwerpen, gewisselde stukken, gevoerde beraadslagingen, enz., bijeengebracht en gerangschikt door H.J. Smidt, tweede druk, herzien en aangevuld met de wijzigingen, door J.W. Smidt, eerste deel, Haarlem 1891 SMIDT III


Geschiedenis van het Wetboek van Strafrecht − volledige verzameling van regeeringsontwerpen, gewisselde stukken, gevoerde beraadslagingen, enz., bijeengebracht en gerangschikt door H.J. Smidt, tweede druk, herzien en aangevuld met de wijzigingen, door J.W. Smidt, derde deel, Haarlem 1892. SMITH (1995) J.C. Smith, Commentary naar aanleiding van R. v. British Steel plc, rubriek Case en Comment, subrubriek Health and Safety at Work, CLR 1995, p. 654 e.v. SMITH (1999) J.C. Smith, Smith & Hogan Criminal Law, London/Edinburgh/Dublin 1999. VAN STEIJN (1997) H.H. van Steijn, Kalverliefde in de rechtsstaat − Effectieve bestrijding van verboden groeibevorderaars botst met samenloopbepaling in de WED, NJB 1997, p. 1883 e.v. STEPHEN (1883) James Fitzjames Stephen, A history of the criminal law of England, Vol. II, London 1883. STOFFELS (1943) H.K.A. Stoffels, Het besluit tuchtrechtspraak voedselvoorziening, Alphen aan den Rijn 1943. VAN STRIEN (1989) A.L.J. van Strien, Slavenburg: zalig de onwetenden? NJB 1989, p. 41 e.v. VAN STRIEN (1991) A.L.J. van Strien, Het daderschap van de rechtspersoon bij milieudelicten, in: M.G. Faure, J.C. Oudijk en D. Schaffmeister (red.), Zorgen van heden − Opstellen over het milieustrafrecht in theorie en praktijk, Arnhem 1991, p. 257 e.v. VAN STRIEN (1996) A.L.J. van Strien, De rechtspersoon in het strafproces − Een onderzoek naar de procesrechtelijke aspecten van de strafbaarheid van de rechtspersoon, proefschrift Rijksuniversiteit Leiden, Den Haag 1996. STRIJARDS (1988) G.A.M. Strijards, Aansprakelijkheidsgronden, Zwolle 1988. TEKST & COMMENTAAR BOEK 2 BW (2000) J.H. Nieuwenhuis, C.J.J.M. Stolker, W.L. Valk en L. Timmerman (red.), Ondernemingsrecht Tekst & Commentaar − de tekst van Boek 2 van het BW voorzien van commentaar, Deventer 2000. TEKST & COMMENTAAR BW (2001) J.H. Nieuwenhuis, C.J.J.M. Stolker en W.L. Valk (red.), Burgerlijk Wetboek Tekst & Commentaar − De tekst van de Boeken 1,2,3,4,6,7 en 8 van het BW voorzien van commentaar, Deventer 2001. TEKST & COMMENTAAR STRAFRECHT (2002) C.P.M. Cleiren en J.F. Nijboer (red.), Strafrecht Tekst & Commentaar − de tekst van het Wetboek van Strafrecht en enkele aanverwante wetten voorzien van commentaar, Deventer 2002. TEKST & COMMENTAAR STRAFVORDERING (2001)

LITERATUUR

469

C.P.M. Cleiren en J.F. Nijboer (red.), Strafvordering Tekst & Commentaar − de tekst van het Wetboek van Strafvordering en enkele aanverwante wetten voorzien van commentaar, Deventer 2001. TENCH (1981) David Tench, Towards a middle system of law, London 1981. TIEDEMANN (1988) Klaus Tiedemann, Die “Bebußung” von Unternehmen nach dem 2. Gesetz zur Bekämpfung der Wirtschaftskriminalität, NJW 1988, p. 1169 e.v. TORRINGA (1982) R.A. Torringa, De strafbaarheid van de rechtspersoon en de op haar daderschap gegronde vervolgbaarheid van opdrachtgevers en feitelijke leidinggevers, TVVS 1982, p. 209 e.v. TORRINGA (1984) R.A. Torringa, Strafbaarheid van rechtspersonen, proefschrift Rijksuniversiteit Groningen, Arnhem 1984. TREDER (1996) Lutz Treder, Ordnungswidrigkeiten Recht − Eine systematische Darstellung mit Prüfungsschemata, Heidelberg 1996. TRIEMSTRA (1996) R.O. Triemstra, Heroriëntatie arbobeleid en arbowet: Adviesaanvraag aan de SER, PS 1996, p. 616 e.v. TRIEMSTRA (1998) R.O. Triemstra (red.), Arbeidsomstandighedenwet 1998, PS-special Arbowet 1998, Deventer 1999. TURNER (1986) A.J. Turner, The new fixed penalty system, CLR 1986, p. 782 e.v. TURNER EN MARSH (1986) Adrian John Turner en Malcolm Marsh, The new fixed penalty system, Bradford-on-Avon 1986. VALKENBURG (2001) W.E.C.A. Valkenburg, Fiscaal straf- en strafprocesrecht, Fiscale Studieserie nr. 25, Deventer 2001. VALKHOFF (1964) J. Valkhoff, Inleiding tot het sociaal-economisch recht in Nederland, Groningen/Leiden 1964. VAR-werkgroep (2000) VAR-werkgroep Vierde tranche Awb, De Vierde tranche Awb − Commentaar en vraagpunten, Den Haag 2000. VAN VEEN (1949) Th.W. van Veen, Generale preventie, proefschrift Rijksuniversiteit Groningen, ’s-Gravenhage 1949. VAN VEEN (1972) Th. W. van Veen, Facet-Wederrechtelijkheid, NJB 1972, p. 466 e.v. VAN VEEN (1978) Th.W. van Veen, Ongeschreven strafuitsluitingsgronden, DD 1978, p. 508 e.v.


VAN VEEN (1989) Th. W. van Veen, Plegen en aansprakelijk stellen, in: G.A.M. Strijards e.a., De derde rechtsingang nader bekeken − opstellen aangeboden aan C. Bronkhorst, Arnhem 1989, p. 299 e.v. VELLINGA (1982) W.H. Vellinga, Schuld in spiegelbeeld − afwezigheid van alle schuld, proefschrift Rijksuniversiteit Groningen, Arnhem 1982. VELLINGA-SCHOOTSTRA (1999) F. Vellinga-Schootstra, Het daderschap van de natuurlijke persoon, in: J.L. van der Neut (red.), Daderschap en deelneming, Deventer 1999, p. 19 e.v. VELLINGA-SCHOOTSTRA EN VELLINGA (1999) F. Vellinga-Schootstra, W.H. Vellinga en A.L.J. van Strien, Het daderschap van de rechtspersoon, in: J.L. van der Neut (red.), Daderschap en deelneming, Deventer 1999, p. 41 e.v. VERBURG (1995) J.J.I. Verburg (red.), De Waterschapswet − een artikelsgewijs commentaar, Zwolle 1995. VERVAELE (1997) J.A.E. Vervaele, De strafrechtelijke aansprakelijkheid van en binnen de rechtspersoon in Nederland. Een voorbeeldig huwelijk tussen pragmatisme en juridische dogmatiek als inspiratiebron voor Europese harmonisatie?, Panopticon 1997, p. 455 e.v. VISSER (2001) M.J.C. Visser, Zorgplichtbepalingen in het strafrecht, proefschrift Universiteit Maastricht, Deventer 2001. VOORONTWERP Commissie wetgeving algemene regels van bestuursrecht, Voorontwerp Algemene wet bestuursrecht vierde tranche, Den Haag 1999. VRIJ (1930) M.P. Vrij, Behoort in het Wetboek van Strafrecht een algemeen beginsel te worden opgenomen, waarbij de strafbaarheid wordt uitgesloten bij gebreke van schuld? Zoo neen, hoe kan dan worden tegemoet gekomen aan de bezwaren van het in het Wetboek ontbreken van zulk een algemeen beginsel?, preadvies NJV, Handelingen der Nederlandsche Juristen-Vereeniging 1930, I (tweede stuk), ’s-Gravenhage 1930. WALING (1991) Cornélie Waling, Das niederländische Umweltstrafrecht − Eine Untersuchung zu den praktischen Grundlagen und zur praktischen Anwendung, Freiburg im Breisgau 1991. WEIGEND (1994) Thomas Weigend, Federal Republic of Germany − the system of administrative and penal sanctions, in: Commission of the European Communities / Commission des Communautés Européennes, The system of administrative and penal sanctions in the member states of the European Communities, Volume I: National reports/Études sur les systèmes de sanctions administratives et pénales dans

LITERATUUR

471

les états membres des Communautés Européennes, Volume I: Rapports nationaux, Brussel/Luxembourg 1994, p. 91 e.v. WELLS (1993) Celia Wells, Corporations: culture, risk and criminal liability, CLR 1993, p. 551 e.v. WELLS (1995) Celia Wells, Die strafrechtliche Verantwortlichkeit von Unternehmen in England und Wales − Sich wandelnde Vorstellungen und Gesetzesreform, ZStW 1995, p. 676 e.v. WELLS (2001) Celia Wells, Corporations and criminal responsibility, Oxford 2001. WHITEHOUSE (1997) Chris Whitehouse e.a., Revenue law − principles and practice, London/Dublin/Edinburgh 1997. WIDDERSHOVEN (1995) R.J.G.M. Widdershoven, Handhaving van sociaal-economisch recht in Nederland: terugblik en perspectief, RM Themis 1995, p. 205 e.v. WIEWEL (2001) P.G. Wiewel, Rechtsbescherming tegen bestraffing − een onderzoek naar de rechterlijke toetsingsgronden bij het opleggen van bestuurlijke boeten en de vergelijkbare beslissingen in strafzaken, proefschrift Universiteit van Amsterdam, Nijmegen 2001. DE WILDE (2001) B. de Wilde, Geoorloofde interpretatie of schending van het legaliteitsbeginsel?, rubriek Rechtspraak, DD 2001, p. 1160 e.v. DE WILDT (1952) M.H. de Wildt, Fictie van daderschap en praesumptie van schuld, TvS 1952 (deel LXI), p. 262 e.v. WILLIAMS (1983) Glanville Williams, Textbook of Criminal Law, London 1983. WIRTZ (2001) Markus M. Wirtz, Die Aufsichtspflichten des Vorstandes nach OWiG und KonTraG, WuW 2001, p. 342. WLADIMIROFF (1989) M. Wladimiroff, Niets bijzonders − een beschouwing over de dominantie van het bijzonder strafrecht bij de handhaving van sociaal-economische normen, inaugurele rede, Deventer 1989. VAN WOENSEL (1993) A.M. van Woensel, In de daderstand verheven − beschouwingen over functioneel daderschap in het Nederlandse strafrecht, proefschrift Universiteit van Amsterdam, Arnhem 1993. WOLSWIJK (2001) H.D. Wolswijk, Functioneel daderschap en IJzerdraadcriteria, DD 2001, p. 1088 e.v. WOLTING (2001)


V. Wolting, De ontwikkeling van de wettelijke inrichting van het openbaar ministerie van 1838 tot heden, Groninger Opmerkingen en Mededelingen XVIII (2001), p. 147 e.v. VAN ZEBEN Parlementaire Geschiedenis van het Nieuwe Burgerlijk Wetboek: Boek 2 − rechtspersonen, Parlementaire stukken systematisch gerangschikt en van noten voorzien door C.J. van Zeben, in overleg met W.G. Belinfante en O.W. van Ewijk, Deventer/Antwerpen (geen jaar van uitgifte vermeld). BESPREKING EHRM 29 augustus 1997 E.L., R.L. en J.O.-L. tegen Zwitserland, rubriek Rechtspraak EHRM, DD 1997, p. 1070 e.v. (geen auteur genoemd).

454 EFFECTIVITEIT EN AANSPRAKELIJKHEID IN HET ECONOMISCH ORDENINGSRECHT

Recommend Documents