30 oktober COR-Themadag

COR-Nieuws is een tweemaandelijkse uitgave van de Commissie Ouderenzorg Religieuzen van de KNR NUMMER 2014-3, JUNI 2014

Reserveer alvastvan in uw agenda: COR-Nieuws is een twee-maandelijkse uitgave IN H OU D

30 oktober 2014 - COR-Themadag

de Commissie Ouderenzorg Religieuzen van de KNR Corde Optante Religionem – Zorg met Hart voor het Religieuze Leven ............................. 1 Inventarisatie Ouderenzorg aan Religieuzen ... 2 Transitie van Zorg in het Klooster .................. 2 Wat is: Volledig Pakket Thuis? ...................... 3 Onderzoek naar ZorgLeefplannen .................. 4 Ingezonden: Oproep tot Meer Samenwerking Religieuzen ................................................. 5 Op Zoek naar Nieuw Woon-Zorgconcept ......... 5 Geen VWS-NORM Zorginkoop ....................... 6 Persoonsgebonden Budget ook in Zorgverzekeringswet verankerd .................... 6 Voorbeelden van Succesvol Veranderen ......... 7 Zorginkoop 2015 ......................................... 7 Verhuiskosten bij Sluiting Zorginstelling ......... 8 Goed in gesprek .......................................... 8 Steun voor Toezichthouders .......................... 8 Zicht op Zorg: Het Retraitehuis in Uden ......... 9 Laat van u horen ........................................10 Volgende COR-Nieuws.................................10 Colofon .....................................................10

De Commissie Ouderenzorg en Religieuzen bestaat uit: Joop Peters (vz), zr. Greet van der Burg, pater Rein van Langen, Marie-Louise Luijbregts, Cynthia Lieshout, Armand Villevoije en Wien Pijnenburg. Stafmedewerker vanuit de KNR is Yvonne van Geffen. Te bereiken via de KNR 073-6921321 of [email protected].

COR-Nieuws 2014

nr. 3, juni

CORDE OPTANTE RELIGIO NEM – ZORG MET HART VOOR HE T RELIGIEUZE LEVEN Door pater Rein van Langen scj, lid COR

In de Confederatie van onze Nederlandse en Vlaamse Provincie houden wij (scj) dit jaar ons kapittel. Dat zet de beleidslijnen uit voor de komende zes jaar. Zoals zoveel congregaties in Nederland staan ook wij voor de opdracht van de ‘voltooiing’ van onze aanwezigheid in Nederland en Vlaanderen. De belangrijkste taak daarbij is de zorg voor de medebroeders tot de laatste man. Hoe goede zorg voor iedereen garanderen? Vroeger gebeurde dat veelal in de opleidingshuizen door eigen medebroeders. Nu vraagt het andere voorzieningen. De zorg moet worden ingekocht. Daarbij zijn ook onbekende factoren. Zoals bijvoorbeeld het veranderende beleid van de regering aangaande de zorg. Binnen de Commissie Ouderenzorg Religieuzen waren we even op weg naar een ‘keurmerk ouderenzorg religieuzen’. Op de themabijeenkomst op 27 november 2013 is de weg omgebogen naar een themalijst. Aan de hand hiervan kan men toetsen in hoeverre een zorgorganisatie aandacht heeft voor en ruimte geeft aan de beleving van het religieuze leven. Thema 3 van de-

Pagina 1 van 10

ze lijst spreekt over de Geestelijke zorg. Een van de aandachtspunten hierbij luidt: ‘Is er voldoende pastorale zorg beschikbaar?’ Dit geldt natuurlijk ook voor nietreligieuzen. In deze bijdrage wil ik het even toespitsen op de verantwoordelijkheid van de congregatie voor het lichamelijk en geestelijk welbevinden van haar leden.

graag willen uitwisselen. Uw ervaringen zijn dan ook van harte welkom bij [email protected].

Hierbij denk ik ook aan het volgende. In hun levenskeuze en inzet hebben religieuzen zich laten leiden door een eigen spiritualiteit. Deze spiritualiteit zal ook doorwerken in de laatste fase van het leven waarin de religieus na alle zorg voor anderen nu meer zichzelf zal tegenkomen. Naast het loslaten, aanvaarden van hulp en omgaan met ongemakken kan het ook gebeuren dat hij/zij opnieuw een spoor moet zoeken voor het verwerken en plaatsen van gebeurtenissen in het religieuze verleden. Wie altijd gewend is geweest anderen te begeleiden moet soms een drempel overwinnen om begeleiding (ook pastorale begeleiding) te ontvangen. De neiging kan groot zijn om het in zichzelf op te sluiten (verdringen). Dit kan ten koste gaan van levensvreugde.

Bij de KNR komen regelmatig vragen over plaatsingsmogelijkheden van oudere en zorgbehoevende religieuzen. Om een beter inzicht te krijgen in het aanbod van zorg aan religieuzen in Nederland is Yvonne van Geffen begonnen aan een uitgebreide inventarisatie. Alle bij de KNR bekende adressen waar religieuzen zorg ontvangen, zijn onlangs aangeschreven met een verzoek om nadere informatie te verschaffen. De vragen gaan over de aard van de huisvesting, de vormen van zorg en de geboden diensten. Locaties die open staan voor het opnemen van religieuzen van andere instituten worden zoveel mogelijk bezocht om het beeld verder te verhelderen.

Dan komen er een aantal vragen: - Als er binnen onze eigen gelederen geen medebroeders meer zijn die deze pastorale dienst kunnen verlenen, hoe vinden we dan personen voor deze pastorale nabijheid? - In een zorgcentrum: hoeveel financiële ruimte is er nog voor pastorale zorg? - Moet deze pastorale zorg vanuit de parochie geboden worden: hoeveel menskracht en aandacht heeft een parochie daarvoor? - En nog een stap verder: hoeveel kennis en aandacht is daar voor de belevingswereld van religieuzen? - Hoe worden pastores ingeleid in de belevingswereld en spiritualiteit waarin onze medebroeders/medezusters hebben geleefd? Ik wil hier de problematiek signaleren. Waarschijnlijk zijn er al ervaringen met goede oplossingen hiervoor; die zouden we

COR-Nieuws 2014

nr. 3, juni

Pater Rein van Langen scj INVENTARISATIE OUDER ENZORG AAN RELIGIEUZEN

Zo hoopt de COR een uitgebreid inzicht te krijgen in de verschillende locaties met hun specifieke eigenschappen en hierdoor de verwijzingen meer op maat te kunnen geven. Het is goed mogelijk dat de KNR op dit moment niet alle zorgaanbieders in beeld heeft. Als bijlage bij deze nieuwsbrief ontvangt u daarom het inventarisatieformulier. Het is bedoeld voor zorgaanbieders die religieuzen in hun (deel)doelgroep hebben en die nog geen eerder verzoek toegestuurd hebben gekregen. Vriendelijk verzoeken wij hen het formulier in te vullen en aan ons te retourneren. Info: [email protected]

TRANSITIE VAN ZORG IN HET KLOOSTER Zoals bekend wil de overheid toe naar een nieuwe scheiding in het organiseren van de zorg. Alleen de zware langdurige zorg wordt straks nog geboden binnen de muren

Pagina 2 van 10

van een zorginstelling. Alle andere zorg wordt naar de mensen thuis gebracht. Enerzijds wil dat zeggen dat zorg wordt geboden bij de mensen in hun eigen huis, dat waar mogelijk wordt aangepast met trapliften, tilliften en andere technische voorzieningen. Anderzijds betekent het dat mensen vanwege hun zorgvraag verhuizen naar een zorgappartement, min of meer vergelijkbaar met hun vroegere kamer(s) in een verzorgingshuis. Deze geclusterde woningen, ge- of verbouwd om te voldoen aan de eisen van de verzorging en bij voorkeur gesitueerd in de buurt van een zorginstelling, bieden ouderen de zorg, de veiligheid en sociale mogelijkheden zoals voorheen geboden in de verzorgingshuizen. Om van de huidige situatie naar de gewenste situatie te komen zijn zorgorganisaties volop bezig hun locaties te analyseren, want zorgorganisaties moeten hun lichtere zorg buiten de muren van de instelling brengen, extramuraliseren. Daarvoor worden locaties omgebouwd naar zelfstandige woonunits of naar verpleeglocaties voor zware zorg, of, wanneer deze mogelijkheden er niet zijn, afgestoten. Bij locaties die gehuurd worden kan soms gekozen worden om de huursituatie te individualiseren: in plaats van de zorgorganisatie gaat de individuele bewoner zelf huren van de eigenaar. Deze laatste situatie kan voorkomen bij kloosters die hun huis verhuurd hebben aan een zorgorganisatie. Vanuit het oogpunt van de zorgorganisatie is het een mogelijke oplossing om een groep lichte zorgvragers eenvoudig te extramuraliseren zonder de feitelijke situatie voor hen te wijzigen. In plaats van de ‘traditionele’ thuiszorg wordt dan vaak de mogelijkheid geboden van het Volledig Pakket Thuis (VPT). Dit is een zorgarrangement dat eerder werd gebruikt voor mensen die op de wachtlijst staan voor opname in een zorginstelling. Ze ontvangen het volledige dienstenpakket van zorg die in een instelling wordt geleverd in hun thuissituatie. Elders in deze nieuwsbrief vindt u een uitgebreide beschrijving van de zorg via VPT.

COR-Nieuws 2014

nr. 3, juni

Het grote voordeel van deze vorm van extramuraliseren is de geringe impact die dit heeft op de feitelijke woon- en zorgsituatie van de huidige bewoners. Immers de zorg kan als voorheen geboden blijven worden in de vertrouwde omgeving. Administratief verandert er wel veel: men wordt (weer) zelf huurder met alle administratieve lasten die daar bij kunnen komen. Financieel is het ook een verandering. Omdat men zelf huur gaat betalen krijgt men een lagere eigen bijdrage en wellicht mogelijkheden voor huurtoeslag. In het algemeen kan men stellen dat dit voor de hogere inkomens gunstiger uitvalt dan voor de lagere inkomens. Wanneer een klooster dat dienst doet als verzorgingshuis wordt geëxtramuraliseerd verandert er heel veel voor het religieuze instituut. Van een enkele huurder, de zorgorganisatie, krijgt men nu de individuele bewoners als huurders. De juridische, financiële en administratieve gevolgen kunnen heel groot zijn. Het religieus instituut dat voorheen een zakelijke verhuurder was komt terecht op een woonmarkt vol wetten en valkuilen. Het is dan ook belangrijk dit proces zorgvuldig en gedetailleerd te bestuderen alvorens beslissingen te nemen. Openheid en goede samenwerking tussen zorgorganisatie en religieus instituut is daarbij van cruciaal belang. Graag horen wij uw ervaringen op dit gebied. Stuur uw reactie aan [email protected]. WAT IS: VOLLEDIG PAKK ET THUIS? Met het Volledig Pakket Thuis (VPT) kunnen verzekerden thuis dezelfde zorg krijgen als die ze in een instelling zouden krijgen. VPT is niet af te dwingen, de verzekerde moet het hier over eens worden met de aanbieder. Anderzijds is de aanbieder niet verplicht het VPT te leveren Formeel gaat het bij VPT om levering van de functie verblijf en dus moet de zorgaanbieder zijn toegelaten voor de levering van

Pagina 3 van 10

verblijf (Wet Toelating Zorginstellingen). Instellingen die alleen voor extramurale zorg zijn toegelaten mogen deze zorg niet leveren, behalve als onderaannemer van een toegelaten instelling. Met het VPT kunnen verzekerden thuis dezelfde zorg krijgen als die ze in een instelling zouden krijgen. Daar hoort ook bij toezicht en bescherming, maaltijden verstrekken, huishoudelijke verzorging en recreatieve activiteiten. De normale waskosten voor kleding moet de verzekerde zelf bekostigen. Wel biedt de zorgaanbieder de mogelijkheid de was tegen een redelijke vergoeding te laten doen. De extra waskosten van kleding i.v.m. aandoening of ziekte zijn voor rekening van de zorgaanbieder. Het wassen van bedlinnen, handdoeken en dergelijke komt ook ten laste van de zorgaanbieder. Gebruikelijke voorzieningen (energiekosten, telefoon e.d.) komen ten laste van de verzekerde. De laatste zorg na overlijden (afleggen, opbaren e.d.) van de verzekerde komt niet ten laste van de AWBZ. Voor woningaanpassingen moet de verzekerde bij de gemeente een beroep doen op de Wmo. AWBZ-behandeling is onderdeel van VPT. Als de verzekerde is aangewezen op AWBZbehandeling komt alleen dát deel van de medische zorg ten laste van de AWBZ. Voor de huisartsenzorg, medisch-specialistische zorg en tandheelkundige zorg is verzekerde aangewezen op zijn zorgpolis (Zvw). Bij een VPT bestaat geen aanspraak op individueel aangepaste hulpmiddelen en rolstoelen. Aanspraak op individueel aangepaste hulpmiddelen en rolstoelen bestaat namelijk alleen als de verzekerde behandeling krijgt geleverd in dezelfde instelling waar hij verblijft. En dat is bij VPT niet het geval. Outillagemiddelen zijn wél onderdeel van VPT. Outillagemiddelen zijn voorzieningen die voor meer mensen, eventueel navolgbaar, te gebruiken zijn. Bijvoorbeeld een draaischijf, tillift, postoel, personenalarmering e.d. De instelling die VPT levert, zal ook de outillagemiddelen thuis moeten leveren.

COR-Nieuws 2014

nr. 3, juni

Het VPT is niet hetzelfde als overbruggingszorg. Hiervan is sprake als een verzekerde een indicatie voor verblijf heeft en hier ook gebruik van wil maken, maar die zorg niet beschikbaar is (wachtlijst). Het zorgkantoor heeft de plicht ervoor te zorgen dat de verzekerde tijdens de wachttijd verantwoorde zorg ontvangt. De verzekerde betaalt bij VPT de lage intramurale eigen bijdrage. Bron: www.zorginstituutnederland.nl

ONDERZOEK NAAR ZORGLEEFPLANNEN De eindrapportage van het project Ouderen aan Zet! is klaar. Het project werd door Perspectief en LOC uitgevoerd van 2011 tot eind 2013. Kwaliteit van leven is iets heel persoonlijks. Daarbij gaat het om wat voor mensen essentieel is. Alhoewel iedereen vergelijkbare basisbehoeften heeft, is de persoonlijke invulling daarvan voor de één wat anders dan voor de ander. In het project Ouderen aan Zet! zijn 15 zorgleefplantoetsingen (bij 5 verschillende organisaties) gehouden. Doel was te onderzoeken of door gebruik van het zorgleefplan zorg en ondersteuning afgestemd zijn op de behoeftes en vragen van de zorgvrager, of dit leidt tot optimaal behoud van een goed leven in de samenleving (inhoud) en de positie van de zorgvrager wordt versterkt (proces). Die zorgleefplantoetsingen hebben veel informatie opgeleverd. Met als belangrijkste conclusie dat (ook in de zorgleefplannen) de aandacht vóóral ligt op kwaliteit van zorg, waardoor de aandacht voor het gewone leven al snel naar de achtergrond verdwijnt. Al met al stellen de onderzoekers dat het borgen van kwaliteit van leven en zeggenschap uitsluitend door het aanpassen van een systeem (zoals het zorgleefplan) eigenlijk onmogelijk is.

Pagina 4 van 10

Het eindrapport is gratis te downloaden vanaf de website van Perspectief: www.perspectief.org/projecten/ouderen-aan-zet

INGEZONDEN: OPROEP T OT MEER SAMENWERKING RELIGIE UZEN Door: zr. Mary Ringnalda fdnsc Waarom schrijf ik dit artikel? Veel Woonen Zorgcentra verkeren in een onzekere situatie door het beleid van het kabinet omtrent Zorg. Er moet een strategisch beleidsplan voor de komende jaren worden opgesteld om te beantwoorden aan de maatschappelijke ontwikkelingen die we de komende periode verwachten. Ontwikkelingen zoals het “Scheiden van Wonen en Zorg” en het vervallen van de ZZP’s met verblijf voor mensen met een vraag naar lichte zorg. Verzorgingshuizen zouden moeten verdwijnen. Veel verzorgingshuizen worden wellicht omgebouwd tot zorgappartementen, maar er moeten zeker ook huizen gesloten worden. En als dat Congregaties overkomt, hoe en waar moeten onze ouder wordende religieuzen dan verzorgd worden? De COR houdt zich hier serieus mee bezig. We kunnen dit lezen in de tweemaandelijkse uitgave van het CORNieuws. Een goed perspectief is het creëren van overlegvormen om ervaringen uit te wisselen en te onderzoeken hoe Congregaties samen kunnen werken ten aanzien van de zorgverlening. Om die reden roep ik hierbij alle Congregaties op vooral contact met elkaar te houden dan wel contact met elkaar op te nemen. Binnen de eigen regio zal dat veelal kunnen via direct, persoonlijk contact. Buiten de eigen regio wordt dit wellicht wat moeilijker. Daarom zijn wij een LinkedIn Groep gestart: Samenwerking religieuzen. Ik nodig u van harte uit u hierbij aan te sluiten en zo met elkaar in gesprek te gaan! (De groep is te vinden op www.linkedin.org) Zr. Mary Ringnalda fdnsc

COR-Nieuws 2014

nr. 3, juni

OP ZOEK NAAR NIEUW W OONZORGCONCEPT Door de invoering van ‘scheiden wonen en zorg’, komen steeds minder ouderen in aanmerking voor een plaats in een verzorgingshuis. Het gevolg is leegstand en dat terwijl er een groot tekort is aan seniorenwoningen. De oplossing lijkt nabij: een grote groep ouderen heeft interesse in een zelfstandige woning in een voormalig verzorgingshuis, zeker bij zorgbehoefte. Dat blijkt uit onderzoeken door USP Marketing Consultancy in opdracht van Woonzorg Nederland. De veranderingen in het zorgstelsel hebben leegstand in verzorgingshuizen tot gevolg. Vroeg of laat zal dit voor veel huizen een probleem worden. Zorginstellingen hebben grofweg gesteld drie opties: 1. Afstoten, verkopen of slopen 2. Transformeren voor zwaardere vormen van zorg 3. Ontwikkelen van zelfstandige woningen Er zijn kansen voor voormalige verzorgingshuizen, dat is wel uit de onderzoeken gebleken. Echter, de lokale situatie bepaalt of het omvormen van een verzorgingshuis tot zelfstandige appartementen met zorg kans van slagen heeft. De volgende elementen hebben hier invloed op: - De concurrentie; welke andere woonmogelijkheden met zorg zijn er voor senioren in de directe omgeving. Zijn er meerdere opties in de omgeving, dan is het een idee om iets extra’s aan te bieden waardoor het complex uniek of extra aantrekkelijk wordt voor een bepaalde groep. - Kenmerken van de senior; hoe is de lokale samenstelling/opbouw van de (seniore) bevolking, met name leefstijl, inkomen en vitaliteit? Dit heeft zowel invloed op de eisen en wensen van de senioren, als op het bedrag dat men kan en wil betalen voor een woning met eventueel aanvullende diensten. - Ligging; de nabijheid van winkels, (zorg)voorzieningen etc. is een must. Ligt het complex een beetje afgelegen of in een

Pagina 5 van 10

woonwijk dan is een taxi/shuttleservice zeker aan te raden. - Imago; een complex kan een bepaald imago hebben. Bij het aanbieden van andere soorten woningen en dienstverlening in een complex is het aan te bevelen de doelgroep goed te informeren over de nieuwe mogelijkheden en een eventueel negatief imago om te buigen naar een positief imago. In opdracht van Woonzorg Nederland onderzocht USP Marketing Consultancy op vier locaties in Nederland de interesse van bewoners om zelfstandig te wonen in een verzorgingstehuis. Meer informatie en ook het rapport zijn te vinden op de website van USP Marketing Consultancy: www.usp-mc.nl

GEEN VWS-NORM ZORGINKOOP ActiZ heeft van leden diverse signalen ontvangen dat zorgkantoren met aanbieders het gesprek aangaan over de toekomstige benodigde zware capaciteit. Daarbij werd de norm 121 plaatsen voor 1000 80plussers genoemd, zonder nadere onderbouwing, maar met het ministerie van VWS als bronvermelding. ActiZ vindt het hanteren van een landelijke capaciteitsnorm een slechte zaak omdat daarmee volstrekt voorbij wordt gegaan aan de regionale of lokale situatie van de zorgaanbieder. In het Periodiek Overleg met de directeur Langdurige zorg heeft ActiZ om opheldering gevraagd. In dat overleg heeft het ministerie van VWS ontkent dat er sprake is van een VWS-norm en later bevestigt in een brief aan ActiZ dat er géén landelijke VWS-norm is voor zware intramurale capaciteit. Het ministerie geeft aan dat zorgkantoren voldoende zorg voor de zware zorgzwaartepakketten moeten inkopen rekening houdend met de regionale omstandigheden. Daarbij schrijft het ministerie dat onder meer rekening moet worden gehouden met de demografische ontwikkelingen in de re-

COR-Nieuws 2014

nr. 3, juni

gio, regionale spreiding en het bestaan van gespecialiseerde instellingen. Info: www.actiz.nl

PERSOONSGEBONDEN BUD GET OOK IN ZORGVERZEKERINGSW ET VERANKERD Het Persoonsgebonden Budget voor zorg vanuit de Zorgverzekeringswet - officiële naam Zvw-pgb - krijgt een wettelijke basis. Het Zvw-pgb komt beschikbaar voor de aanspraak verpleging en verzorging die vanuit de AWBZ wordt overgeheveld (ook wel genoemd: wijkverpleging). In maart 2014 hebben minister Schippers en staatssecretaris Van Rijn de brief Samenhang in zorg en ondersteuning naar de Tweede Kamer gestuurd. Bij deze brief zat een voorstel tot wijziging van het Besluit zorgverzekering in verband met wijziging van het zorgpakket Zvw 2015. Met deze wijziging wordt geregeld dat de wijkverpleegkundige vanaf 2015 in het basispakket van de Zorgverzekeringswet wordt opgenomen. De afspraken komen er in de kern op neer dat zorgverzekeraars in hun polissen een mogelijkheid opnemen om voor een afgebakende doelgroep en onder toepassing van in de afspraken geformuleerde criteria een Zvw-pgb aan te bieden voor de aanspraak wijkverpleging. De afspraken dienen vooral voor de invulling van deze mogelijkheid in naturapolissen, omdat het voor die polissen een aanvulling betreft. Restitutiepolissen bieden de afgesproken mogelijkheden vanuit hun aard al. Belangrijke elementen die in de afspraken een plek hebben gekregen, zijn onder meer de afbakening van de doelgroep, het proces van aanvragen en toekenning van het Zvwpgb en afspraken voor bestaande budgethouders in de overgangsperiode 2015. Daarbij dient de zorgvraag van de verzekerde te voldoen aan één of meer van de in de afspraken genoemde criteria, zoals zorg die 24-uur per dag direct beschikbaar moet

Pagina 6 van 10

zijn in de nabijheid of op afroep. Bovendien moet de verzekerde, vergelijkbaar met de WLZ en de Wmo 2015, een budgetplan indienen met de onderbouwing van zijn aanvraag. Bron: www.uvvu.nl

VOORBEELDEN VAN S UCCESVOL VERANDEREN Een groot deel van de zorgorganisaties heeft belangrijke stappen gezet ter voorbereiding op de transitie en daarmee op een andere toekomst. Het stimuleringsprogramma voor organisaties in de langdurige zorg In voor zorg! heeft zorgorganisaties hierbij ondersteund. In de publicatie ‘Zorg in beweging!’ staat een analyse van de veranderingen bij 50 zorgorganisaties die goede resultaten bereikten. De trajecten die In voor zorg! begeleidde laten zien dat organisaties (financieel) succesvol zijn als zij sturen op wezenlijke wijzigingen in de cultuur, structuur en werkwijze. De voorbeelden hebben betrekking op de volgende thema’s: 

Bedrijfsvoering: doelmatiger en slimmer organiseren, afbouw, fusie en extramuraliseren



Professionals: zelf organiseren, ambulantiseren en stimuleren van samenredzaamheid



Ketenzorg: samenwerkingsverbanden en netwerken



Zorg op afstand: technologie in de zorg om doelmatigheid en zelfredzaamheid te stimuleren

Deze 50 voorbeelden zijn te vinden in een brochure op de website van het kennisplein Zorg voor Beter. http://www.zorgvoorbeter.nl/ouderenzorg/Voorbeeld en-van-succesvol-veranderen.html

ZORGINKOOP 2015 Wmo Begeleiding

De korting op de gemeentelijke budgetten voor begeleiding bedraagt in 2015 11%. De oorspronkelijke korting op de naar de Wmo over te hevelen taken is verzacht door de extra middelen die zijn vrijgemaakt voor een zorgvuldige overgang. Deze informatie kunnen zorgaanbieders betrekken in de onderhandelingen met gemeenten over de contractering. Gemeenten gaan daarbij nu vaak uit van fors hogere kortingspercentages. De extra middelen zijn met name bedoeld om het overgangsrecht mogelijk te maken: cliënten met een geldige AWBZindicatie behouden gedurende 2015 hun rechten en dienen dus een vergelijkbaar aanbod te krijgen als in de AWBZ. Het Wmo-budget wordt in 2015 verdeeld op grond van de historische uitgaven op gemeenteniveau. In de meicirculaire, waarin het kabinet de budgetten bekend heeft gemaakt die gemeenten in 2015 ontvangen voor de uitvoering van de Wmo en de Jeugdwet staan de definitieve budgetten per gemeente. Er blijken grote verschillen te zijn tussen de historische uitgaven per gemeente: in sommige gemeenten bedraagt het budget minder dan € 100 per inwoner, in andere gemeenten is dat meer dan € 500 euro per inwoner. Omdat er vanaf 2016 een objectief verdeelmodel wordt ingevoerd, bestaat de kans dat vanaf dat jaar nog aanzienlijke herverdeeleffecten tussen gemeenten zullen optreden. Naar verwachting wordt het objectieve verdeelmodel binnenkort (uiterlijk in september) bekend. Dan zal ook duidelijk worden welke herverdeeleffecten ontstaan en in welk tempo het objectieve verdeelmodel wordt ingevoerd. Wmo Hulp bij huishouden

Ook de korting op de hulp bij het huishouden is verzacht, van oorspronkelijk 40% naar 32%. AWBZ/Wlz

Zorgverzekeraars Nederland (ZN) en concessiehouders geven aan dat de publicatie

COR-Nieuws 2014

nr. 3, juni

Pagina 7 van 10

van de AWBZ/Wlz inkoopdocumenten 2015 tien dagen is uitgesteld. De inkoopdocumenten komen 16 juni beschikbaar op de sites van de concessiehouders. ZN en de zorgkantoren hebben de publicatie van de inkoopdocumenten 2015 voor de AWBZ/Wlz uitgesteld omdat diverse zaken nog niet helder zijn. Het wettelijk regime voor de inkoop is vooralsnog de AWBZ, maar de koers van de regering om de Wlz per 2015 in te voeren speelt daarbij ook een rol.

GOED IN GESPREK Met de hervorming in de langdurige zorg wordt de zorg meer maatwerk. Voor zorgmedewerkers betekent dit dat zij nog meer dan voorheen in gesprek moeten met cliënten, hun netwerk en collega’s. Het nieuwe thema ‘Goed in gesprek’ op het kennisplein Zorg voor Beter staat boordevol met praktische informatie en materialen voor betere communicatie in de zorg.

VERHUISKOSTEN BIJ SL UITING ZORGINSTELLING

Vilans, kenniscentrum voor de langdurende zorg, heeft grappige posters ontwikkeld met ezelsbruggetjes zoals Laat OMA (Oordelen, Meningen, Adviezen) thuis, en Smeer NIVEA (Niet Invullen Voor Een Ander).

Wanneer een zorginstelling gaat sluiten moet de zorgaanbieder de kosten van de verhuizing voor bewoners vergoeden. Dit heeft het Zorginstituut Nederland (voorheen College voor Zorgverzekeringen) besloten.

Bij het nieuwe thema ‘Goed in gesprek’ zijn ook negen video’s te vinden die gratis te downloaden zijn. Ze laten een situatie zien waarin de communicatie slecht verloopt en een situatie waarin het beter gaat. De filmpjes gaan over het aankaarten van kritiek, en feedback geven en ontvangen.

Bron: www.actiz.nl

Door de veranderingen in de zorg worden meer dan voorheen locaties van zorginstellingen gesloten. Cliëntenraden meldden bij de landelijke vereniging LOC dat sommige aanbieders de verhuiskosten niet wilden betalen. Soms wilden ze alleen betalen als bewoners naar een ander huis van dezelfde stichting verhuisden. LOC heeft het Zorginstituut Nederland om een uitspraak gevraagd, omdat het zorginstituut bepaalt wat er in het Awbz-pakket zit. Volgens de nieuwe uitspraak dient de zorginstelling een verhuizing te vergoeden wanneer men door sluiting van een locatie van de zorginstelling moet verhuizen. En dit is ongeacht of de bewoner verhuist naar een ander pand van de zorginstelling of naar een andere zorginstelling of eigen woning. Eerder is al besloten dat een zorgaanbieder de verhuizing moet betalen wanneer bewoners moeten verhuizen door sloop of renovatie van een pand. Bron: www.loc.nl

COR-Nieuws 2014

nr. 3, juni

Op Zorgvoorbeter.nl staan veel praktische materialen: werkbladen, feedbackkaarten, klikstrips en video’s. De brochure ‘Goed in gesprek: communiceren in de langdurige zorg’ is een praktische handreiking om beter te leren communiceren. De publicatie ‘Eenvoudige werkvormen’ geeft een overzicht van 32 werkvormen om in teamverband te reflecteren over communiceren. Bekijk het thema op: www.zorgvoorbeter.nl/communiceren STEUN VOOR TOEZICHTHOUDERS De rol van de Raad van Toezicht in de zorg is de afgelopen jaren sterk veranderd en zal de komende jaren verder ontwikkelen. Fouten in beheer en beleid worden publiekelijk tentoongesteld in de media en de overheid zoekt naar manieren om de verantwoording van zorginstellingen helderder en veiliger te krijgen.

Pagina 8 van 10

De Nederlandse Vereniging van Toezichthouders in Zorg en Welzijn (NVTZ) is een vereniging die staat voor verantwoordelijk toezicht in zorg- en welzijnsinstellingen. Met en voor meer dan 4000 leden werken ze aan professionalisering en ondersteuning van het toezichthoudende vak. Ze vertegenwoordigen toezichthouders bij beleidsmakers, bij zorgorganisaties en naar de samenleving. Ook zijn ze een wetenschappelijke vereniging die het vakgebied van governance in zorg en welzijn volgt en ontwikkelt. Ze voeren onderzoek uit, ontwikkelen publicaties en nemen het voortouw in discussies over governance en modern toezichthouderschap. Waar nodig neemt de NVTZ standpunten in over de beloning van bestuurders en toezichthouders, gedragsregels & een moreel kompas, transparant functioneren en het afleggen van maatschappelijke verantwoording. De komende jaren zal de NVTZ zich toeleggen op: 

De professionalisering van de toezichthouders in de zorg



Verrijking relatie toezichthouders en bestuurders



Collectief van toezichthouders spreekbuis naar de samenleving

als

Voor de realisatie van deze ambities zijn tal van instrumenten ontwikkeld. 

De NVTZ Academie draagt bij aan de professionalisering door opleidingen.



Het tijdschrift Lucide verschijnt ieder kwartaal.



Er zijn verschillende publicaties beschikbaar die de toezichthouder richting kunnen geven.



Er zijn verschillende commissies en/of werkgroepen actief.

Lidmaatschap van de NVTZ kan (nieuwe) leden van een RvT op veel verschillende

COR-Nieuws 2014

nr. 3, juni

manieren helpen bij het goed vervullen van hun taak. meer info: www.nvtz.nl

ZICHT OP ZORG: HET RETRAITEHUIS IN UDEN Een bericht van het Retraitehuis, woonzorgcentrum met verpleeghuiszorg in Uden Het Retraitehuis in Uden bestaat als zorgorganisatie 25 jaar. Tegelijkertijd vieren we het 125 jarig bestaan van de congregatie en het 100 jarig bestaan van de congregatie en het Retraitehuis in Uden. Wat een geweldig moment samen! Het is een moment om te vieren in juni en het is ook een moment om stil te staan en dankbaar en verheugd te zijn voor de vele inspanningen die medewerkers en vrijwilligers afgelopen jaren gepleegd hebben ten goede van de zorg en de bewoners. Naast de waardige zorg die op deze bijzondere locatie geboden wordt, met een actieve cliëntenraad, zijn ook de financiële resultaten over 2013 positief. Afgelopen jaar zijn grote verandering geweest in het Retraitehuis met betrekking tot het management, bestuur en het toezicht. Deze ontwikkelingen komen overeen met ontwikkelingsfasen die een kloosterbejaardenoord als organisatie doormaakt als zij zich ontwikkeld tot verpleeghuis en woonzorgcentrum. Je kan zeggen, het is onderdeel van de biografie. De zusters van de Congregatie hebben de formele zeggenschap overgedragen aan het stichtingsbestuur waar zij zelf geen deel meer van uitmaken. Dat is een belangrijk moment geweest voor de Congregatie en voor de zusters. De Congregatie heeft en houdt vertegenwoordiging in de cliëntenraad en heeft recht van voordracht voor de Raad van Toezicht. De verbinding tussen Congregatie en Retraitehuis is opnieuw bekrachtigd via een 'basisovereenkomst'. Ook is het Retraitehuis zelf gestart met de verhuur van zelfstandige zorgappartementen.

Pagina 9 van 10

Het Retraitehuis staat voor haar identiteit. Dat is intrinsiek onderdeel van het huis en dat blijft, ook naar de toekomst toe. Daarbij is een sluitende begroting en een sluitende financiële meerjarenraming voor de periode 2014-2017 even belangrijk. We hebben indachtig de veranderingen die in het overheidsbeleid op ons afkomen nieuwe prognoses opgesteld. Niet dat we deze jaren exact kunnen voorspellen. Maar door het maken van deze meerjarenprognose krijgen we wel meer grip en kunnen we beter sturen op de financiën. Met de woningcorporatie Area is de buitenomgeving verrijkt met vogelhuisjes en een dierenhok. Concreet zullen ook de balkons komende tijd een extra beveiliging krijgen, zodat deze volledig veilig gebruikt kunnen worden voor bewoners en familie, vrijwilligers. Het Retraitehuis kan de deuren openen voor religieuzen en niet-religieuzen die met zorgindicatie op zoek zijn naar een waardige plek voor wonen, zorg en welzijn. In een goed proces van afweging en samenwerking is de Stichting Hercules uit Vught de nieuwe eigenaar geworden van het Retraitehuis. Het gebouwbeheer was een toenemende zorg voor de congregatie, en dat is nu veilig gesteld bij een deskundige ontwikkelaar en vastgoedbeheerder. De koop van het Retraitehuis brengt mogelijkheden met zich mee om het aantal woonappartementen in het gebouw en rondom uit te breiden. Er zijn nieuwe mogelijkheden voor het Retraitehuis om in te spelen op belangrijke ontwikkelingen in de zorg, zoals het scheiden van wonen en zorg. Bovenal werken we er met z'n allen hard aan, om de goede zorg en de identiteit op deze bijzondere locatie voort te zetten, met de waarden die de Congregatie heeft meegegeven zoals gastvrijheid en sociale cohesie. Een strofe van het gedicht dat onlangs voor zusters en medewerkers en vrijwilligers in het Retraitehuis werd voorgelezen wil ik u graag meegeven.

Prachtige woorden die ook zullen klinken tijdens de feestelijkheden in de maand juni in het Retraitehuis. Ik wens u een prettige zomer toe. Bob Pluijter, directeurbestuurder Stichting Retraitehuis, tevens partner bij Kern Konsult B.V.: [email protected] tel: 0413-337500. Meer info: www.retraitehuis.nl

LAAT VAN U HOREN U kunt uw zorginstelling voor religieuzen profileren in het COR-Nieuws in onze rubriek “Zicht op Zorg”. Ook nieuws uit uw organisatie, zoals een fusie, verhuizing, opening of een nieuwe directeur kan via ons bekend gemaakt worden in de wereld van religieuzen en zorg. Mail uw berichten naar: [email protected].

U kunt Yvonne van Geffen telefonisch bereiken via het secretariaat van de KNR: telefoon: 073 69 21 321.

VOLGENDE COR-NIEUWS Het volgende COR-Nieuws wordt in augustus 2014 verzonden. De deadline voor de volgende editie is 31 juli 2014.

COLOFON Het COR-nieuws is een tweemaandelijkse nieuwsbrief van de KNR op het gebied van ouderenzorg aan religieuzen. Deze nieuwsbrief wordt kosteloos toegestuurd aan voormalige leden van de VOR (Vereniging Ouderenzorg Religieuzen), aan religieuze instituten en aan belangstellenden die actief zijn op het gebied van ouderenzorg aan religieuzen. U kunt u aanmelden via [email protected] of schriftelijk via het adres van de KNR: COR, Postbus 111, 5201 AC ’s-Hertogenbosch. Het COR-Nieuws is ook digitaal te verkrijgen, in plaats van óf naast de papieren versie. De digitale versie is te vinden op de website van de KNR www.knr.nl, op de pagina van de commissie COR. U kunt ook een verzoek sturen om de nieuwsbrief digitaal te ontvangen op uw e-mailadres. Stuur daarvoor een berichtje naar [email protected].

'Gods geest waait door de tijd. Als we het goede pogen, ontsluit hij onze ogen voor zijn aanwezigheid.'

COR-Nieuws 2014

nr. 3, juni

Pagina 10 van 10