24 uur per dag Havenmeester

– NR. 24 JAAR 6 –NOVEMBER 2014

DE KRANT VOOR ALLE OMWONENDEN VAN DE ROTTERDAMSE HAVEN

Schild

erij

Win

oot

Ob LEG

24 uur per dag Havenmeester

FOTO: ERIK BUIS

Havenmeester René de Vries waakt over een veilige haven

VERSCHIJNT VIERMAAL PER JAAR. SAMEN MET BEWONERS, BEDRIJVEN EN GEMEENTEN BRENGT HET HAVENBEDRIJF ROTTERDAM EEN MOOIE, VEILIGE EN BEREIKBARE HAVEN DICHTBIJ

Kerst vieren op zee

Innovatiewerf WIN

P. 4

P. 9

Als je (zee)man van huis is met kerstmis

Jonge bedrijven en jong talent op RDM Campus

alle 1500 stukjes van dit LEGO containerschip

P. 11

2

De haven 24/7

De combinatie van topsport en parttime werken bij het Havenbedrijf Rotterdam is voor Nederlands Olympisch Laserzeiler Rutger van Schaardenburg (27) ideaal. ‘Sinds ik parttime ben gaan werken, heb ik met zeilen de beste resultaten ooit behaald.’ Rutger traint veel, vaak loopt hij hard in het Kralingse bos. Bij het Havenbedrijf waakt hij over het beheer en onderhoud van onder andere kademuren. Tijdens zijn studie Civiele Techniek aan de Hogeschool Rotterdam kwam Rutger in aanraking met de haven. Hij deed onderzoek naar het krachtenspel van golven. Dat onderzoek voerde hij uit in het meest westelijke puntje van de haven: de

Kop van de Beer. Dat is ook de plek waar de grootste schepen ter wereld de haven binnenvaren. Rutger zou best wel een keer willen zeilen bij de Kop van de Beer. ‘Het zou toch kicken zijn om naast schepen van vierhonderd meter lang te varen. Hoe groter de schepen, hoe indrukwekkender het zeilen met mijn kleine bootje.’ Met veel plezier is Rutger het nieuwe zeilseizoen van 2015 aan het plannen. Alles staat daarbij in teken van zijn kwalificatie voor de Olympische Spelen. Geen kalkoen deze kerst voor Rutger, want dan vaart hij met zijn Laser in de kustwateren van Rio de Janeiro. Op weg naar Olympisch goud.

‘Het zou toch kicken zijn om hier te zeilen ’

WWW.RUTGERVANSCHAARDENBURG.NL

FOTO: MARC BLOMMAERT

DE HAVENSPOT VAN zeiler Rutger van Schaardenburg

FOSSIELEN ZOEKEN op Maasvlakte 2 Gevonden: melkslagtand van babymammoet WIN EEN EXPEDITIE

» Maasvlaktestrand schatkamer voor fossielen uit ijstijd » Met Oervondstchecker op je smartphone op fossielenjacht

W

alter Langendoen (49) uit Oostvoorne is een ervaren fossielenjager. Versteende hyenakeutels, botten en kiezen van allerlei dieren en zelfs stukjes mensenschedel vond hij op het Maasvlaktestrand, waar hij dagelijks met zijn honden te vinden is. Ondanks zijn enorme verzameling en kennis kon hij een tandje van zo’n vijf centimeter, dat hij afgelopen mei vond, niet

precies thuisbrengen. Dick Mol, Nederlands bekendste mammoetspecialist, herkende de tand als een melkslagtandje van een mammoetbaby. Een uniek oervondst, want het is pas de tweede uit Nederlandse bodem.

oud. Zoeken kan op eigen houtje, maar ook met een fossielenexpeditie. Walter Langendoen helpt bij het vinden en herkennen van deze ‘schatten van het mammoetstrand’.

SCHATTEN

Ga met Walter Langendoen mee. In groepen tot 40 personen, leuk voor kinderen vanaf ca. acht jaar.

Opgespoten met zand uit de bodem van de Noordzee (tijdens de ijstijd een droge en kale grasvlakte en leefgebied van mammoeten, grottenleeuwen en hyena’s) kwamen bij de aanleg van Maasvlakte 2 overblijfselen van oeroud leven aan de oppervlakte. Wie goed zoekt vindt op het Maasvlaktestrand fossielen van makkelijk dertigduizend jaar

OERVONDST VINDEN?

Duur: 2 uur; start: 11.15 uur; kosten: € 7,00 per persoon. Begin- en eindpunt: FutureLand, het informatiecentrum over de aanleg en inrichting van Maasvlakte 2, Europaweg 902. Data, meer informatie en reserveren:

De web-app oervondstchecker. nl geeft direct op het strand een eerste ouderdomsindicatie van je oervondst. Simpel: door een foto van de fossiel te uploaden met je smartphone. Paleontologen en archeologen determineren vervolgens vondst zodat je weet wát je gevonden hebt. De verzameling van alle vondsten op oervondstchecker.nl vormt bovendien een bron van informatie voor de wetenschap. WWW.OERVONDSTCHECKER.NL

WWW.FUTURELAND.NL

FOTO: WALTER LANGENDOEN

De Havenkrant verloot 2 x 4 kaartjes voor een fossielenexpeditie. Stuur het juiste antwoord op de vraag: ‘Hoe heten de schepen waarmee het zand van Maasvlakte 2 is opgespoten?’ naar [email protected] o.v.v. ‘fossielenexpeditie’.

In elke Havenkrant vertelt Allard Castelein, algemeen directeur van het Havenbedrijf, wat er speelt.

De twee nieuwe containerterminals op Maasvlakte 2 zijn aan het proefdraaien. Voor hoeveel extra banen zorgen de nieuwe bedrijven? Op dit moment werken er zo’n vierhonderd mensen op de nieuwe terminals op Maasvlakte 2. Daarnaast werken er mensen bij toeleveranciers. Het aantal zal de komende jaren alleen maar toenemen als de terminals steeds meer containerschepen gaan behandelen. De nieuwe terminals zijn meer geautomatiseerd dan de bestaande, dus dat maakt de aard van het werk wel anders: meer werk achter het beeldscherm, minder achter het stuur. Gaat die nieuwe werkgelegenheid ten koste van banen bij andere containerterminals? Ik verwacht dat de nieuwe terminals

een groot deel van 2015, misschien zelfs nog een deel van 2016, nodig zullen hebben om op stoom te komen. Als ze eenmaal goed draaien, zal het waarschijnlijk tijdelijk minder druk zijn bij de terminals op Maasvlakte 1. Dat betekent dat naast de honderden banen die er nu al bijgekomen zijn op de nieuwe terminals, er straks banen verloren kunnen gaan op Maasvlakte 1 en mogelijk mensen ontslagen worden. Of bedrijven mensen ontslaan en hoeveel hangt van verschillende zaken af, onder andere hoeveel lading de Rotterdamse terminals uit andere havens weten te halen en hoe de economie zich ontwikkelt. De eerste negen maanden van dit jaar nam de containeroverslag in Rotterdam met 4% toe, de laatste maanden zelfs met 6%. Dat is een goed teken.

‘

MEER ACHTER HET BEELDSCHERM, MINDER ACHTER HET STUUR

’

Voelt het Havenbedrijf zich verantwoordelijk om ontslagen tegen te gaan? Het Havenbedrijf wil de containeroverslag laten groeien. Meer containers betekent meer economische activiteit en dat is goed voor de werkgelegenheid, zowel in de haven als daarbuiten. Daarom is Maasvlakte 2 aangelegd. Het voorkomen van ontslagen is in eerste instantie de verantwoordelijkheid van werkgevers en werknemers. Het Havenbedrijf ondersteunt deze partijen bij het zoeken naar mogelijkheden om alles zo soepel mogelijk te laten verlopen. Daarvoor zijn we met Deltalinqs, vakbonden, bedrijven en de gemeente een ‘sociale dialoog’ gestart. We hebben daarbij overigens ook oog voor andere sectoren in de haven.

FOTO: ERNST BODE

DRIE VRAGEN aan Allard Castelein over werkgelegenheid

De haven 24/7 3

FOTO: ELISABETH LTD

GESPOT groen slepen

LED it shine Vorig jaar sierden de eerste duurzame LED-straatlantaarns de historische Veerhaven in Rotterdam, nu is het de beurt aan de Oude Haven. De spiegel in de kap van de klassiek ogende lantaarn weerkaatst het licht en dat geeft een mooi effect. Deze LED-lantaarns gaan zeker dertig jaar mee en zijn volledig recyclebaar. Ook in de haven is steeds meer LED-verlichting. Dit bespaart energie, onderhoudskosten en CO2-uitstoot.

De eerste hybride sleepboot, de RT Discovery ging op 27 oktober in de Rotterdamse haven aan het werk voor haar Maltese eigenaar Elisabeth Ltd. Deze ‘Rotortugs’ hebben een speciale aandrijving die hen wendbaarder, sneller en krachtiger maakt dan gewone sleepboten. Goed nieuws voor het milieu: deze nieuwe generatie sleepboten verbruikt ook nog eens een kwart minder brandstof dan de oude generatie. TWITTER.COM/GROENERVAREN, WWW.ROTORTUG.COM

Bijzondere havenfoto delen? facebook/havenrotterdam of twitter@Havenrotterdam, e-mailen naar:

[email protected]

44

jaar bestaat het DeltaPORT Donatiefonds. Dit ‘havenfonds’ is een initiatief van het bedrijfsleven, Deltalinqs en het Havenbedrijf Rotterdam. In 2013 gaven 110 havenbedrijven geld aan het fonds voor activiteiten in de regio. Zoals de dorpstuin in Rozenburg of het VL.Loggerfestival in Vlaardingen. In 2014 deed het fonds 125 schenkingen. Jaarlijks is er ruim 3 ton te schenken. Zo’n 170 duizend euro komt vanuit het bedrijfsleven en 160 duizend euro van het Havenbedrijf Rotterdam. WWW.DELTAPORTDONATIEFONDS.NL

EEN BEREIKBARE HAVEN – VOOR OMWONENDEN EN VRACHTVERKEER

Werk in uitvoering Files, opstoppingen en knelpunten, dagelijks loopt het weg- en waterverkeer rond Rotterdam vast. Ondertussen wordt er hard gewerkt om de bereikbaarheid van regio en haven te verbeteren. Vijf projecten en de effecten op een rij. DE VERBREDING VAN DE A15

Om de files terug te dringen, verbreedt Rijkswaterstaat de A15 tussen de Maasvlakte en het Vaanplein. Deze snelweg is een belangrijke verbinding tussen het Rotterdamse haven- en industriegebied en het Europese achterland en speelt een grote rol in het Europese goederenvervoer. Rijkswaterstaat maakt de A15 breder, zodat er meer verkeer gemakkelijker en veiliger door kan rijden. Er worden extra rijstroken aangelegd – in totaal 85 kilometer – en verkeersmanagementsystemen, zoals matrixborden. Een ingrijpende klus, maar toch is er weinig verkeersoverlast tijdens de werkzaamheden. Dit komt doordat er zoveel mogelijk ’s nachts en in het weekend wordt gewerkt. Uiterlijk eind 2015 is de verbreding van de A15 klaar.

2

DE NIEUWE BOTLEKBRUG: DE HOOGSTE HEFBRUG VAN EUROPA

Er is al een heel stuk te zien van de nieuwe Botlekbrug over de Oude Maas, in september werden de eerste brugdelen geplaatst. De oude brug is aan vernieuwing toe, omdat hij te smal en te laag is. Bovendien moet hij vaak open voor de scheepvaart, waardoor het weg- en treinverkeer vertra-

In totaal krijgt de A15 er 85 kilometer aan rijstroken bij ging oploopt. De huidige brug stamt uit 1955 en is met één rijstrook per richting voor wegverkeer en één spoor voor treinverkeer te klein voor het hedendaagse verkeer. Hoogste tijd voor een nieuwe Botlekbrug, die breder wordt zodat het scheepvaartverkeer van twee kanten tegelijk onder de brug door kan varen en hoger, zodat hij minder vaak open hoeft om schepen door

FOTO’S: HOLLANDSE HOOGTE

1

De nieuwe Botlekbrug in aanbouw. De brug met heftorens van 63 meter hoog, is de hoogste hefbrug van Europa. te laten. De nieuwe Botlekbrug is straks met zes betonnen heftorens van 64 meter hoog zelfs de hoogste hefbrug van Europa. Volgens de planning is de brug begin 2015 voor het autoverkeer af. Voor het treinverkeer nog niet, ProRail begint in januari met de bouw van het spoor op de nieuwe brug. In 2016 is de brug gereed en begint de sloop van de oude brug.

3

COLORADOVIADUCT: KRUISPUNT VOOR CONTAINERS

Het Coloradoviaduct op de Maasvlakte is de spil in de ongehinderde aan- en afvoer van containers. Het aantal behandelde containers groeit de komende jaren dankzij de nieuwe terminals op Maasvlakte 2.

Het viaduct zorgt ervoor dat treinen en vrachtwagens niet op elkaar hoeven te wachten bij gelijkvloerse kruisingen. De aanleg van het viaduct in de Europaweg ter hoogte van de Coloradoweg startte in juli 2012. Het viaduct is direct voor de poorten van de containerterminals van APMT en ECT gebouwd. Verkeer van en naar deze terminals moest tijdens de bouw ongehinderd doorgang vinden. Tegelijkertijd voorzagen hoogspanningskabels bovenlangs Nederland van elektriciteit. Daardoor was niet alleen het ontwerp, maar ook de realisatie een ingewikkelde logistieke puzzel. Het Coloradoviaduct is sinds oktober volledig in gebruik.

4

Bouwvakkers nemen een pauze tijdens aanleg Coloradoviaduct.

A4 MIDDEN DELFLAND: NA RUIM 50 JAAR REALITEIT

De A13 tussen Den Haag en Rotterdam is berucht om zijn files in de ochtenden avondspits. Om de A13 te ontlasten, moeten er alternatieve routes komen. Het doortrekken van de A4 (die nu nog bij Delft stopt) naar Schiedam is een van die alternatieven. Dit plan kent een lange geschiedenis. Al in 1952 verscheen een studie naar het doortrekken van de A4. In de jaren zeventig kocht de regering de grond aan, maar in 1976 stopte de aanleg na felle protesten en Kamervragen. Vrees voor aantasting

Wanneer is het klaar? 2014

Coloradoviaduct gereed

2015

A15 verbreed A4 doorgetrokken van Delft naar Schiedam Botlekbrug klaar voor autoverkeer

2016

Botlekbrug klaar voor treinverkeer

2022

Blankenburgtunnel in gebruik

van de natuur en geluidoverlast deden het plan in de koelkast belanden. In 1993 dreef het plan weer boven, maar vond de regering het financieel niet haalbaar. Uiteindelijk werken overheid, omwonenden en maatschappelijke instanties sinds 2000 samen aan een nieuw plan, dat in 2010 goedkeuring kreeg. Volgend jaar kan het verkeer gebruik maken van de nieuwe snelweg, die zeker de filedruk op de A13 zal verminderen.

5

BLANKENBURGTUNNEL IN 2022

Rijkswaterstaat werkt aan een nieuwe verbinding tussen de A15 en de A20 ten westen van Rotterdam: de Blankenburgverbinding. Met de komst van deze tunnel wordt de Beneluxtunnel een minder groot knelpunt en heeft de weggebruiker een alternatieve route om het water over te steken. Het plan voor aanleg van de Blankenburgtunnel kent veel voor- en tegenstanders. Daarom zijn bewoners, bedrijven, belangengroepen en gemeenten nauw betrokken bij de planvorming en zijn vijf varianten uitgewerkt. Minister Schultz van Verkeer sprak eind 2011 al haar voorkeur uit voor de Blankenburgtunnel. In 2017 start de aanleg van de tunnel; naar verwachting kan hij in 2022 in gebruik worden genomen.

Verhalen uit de haven

Kerstmis op zee Op de christmas cruise van de Holland Amerika Lijn heersen Amerikaanse kerstsferen. Daar kan first officer Jeroen de Winter over meepraten. Toch staat de kerstboom nergens mooier dan thuis. ‘Kerst aan boord is sfeervol maar ook leeg. Je weet: dit feest hoor je thuis te vieren.’

F

eestdagen zijn niet de beste dagen voor zeemannen met een jong gezin, maar gelukkig staat er veel tegenover. ‘Als ik alles optel, ben ik er meer voor de kinderen dan iemand met een negen tot vijf baan.’ Jeroen de Winter (37) komt uit Ridderkerk. Veertien jaar geleden monsterde hij aan bij de Holland Amerika Lijn (HAL). Van vierde stuurman, is hij , inmiddels first officer en geeft leiding aan een team van tien man op de Zaandam. Drie maanden op, drie maanden af. In de zomer vaart hij op Alaska en in de winter rondt hij de Kaap in Zuid-Amerika. Jeroen ontmoette zijn vrouw Gekelien (36) op zee. Zij werkte op hetzelfde schip, als bloemist. Het tweetal werd verliefd en ging samenwonen in

Charlois, in Rotterdam. Omdat hun diensten te vaak verschilden vond Gekelien werk aan wal. De twee wilden kinderen. Vijf jaar geleden verhuisden ze naar Klijndijk in Drenthe, waar Gekelien vandaan komt. Haar familie woont op nog geen tien minuten rijden. Ze leven in een ruim huis met hun twee zoontjes Hidde (4) en Daniël (1) midden op het platteland. ‘Dat is het voordeel van varen. Je kunt wonen waar je wilt. Sommige van mijn Nederlandse collega’s wonen in Amerika en in Engeland’, zegt Jeroen.

EERSTE STAPJE Gekelien heeft haar baan opgezegd en zorgt voor de kinderen. Jeroen: ‘Daar hebben we bewust voor gekozen. Als ik er niet ben, komt alles twee keer zo hard aan. We

hebben daarom wel wat ingebouwd. Als er iets met de auto is bijvoorbeeld, kan Gekelien de ANWB bellen.’ Gekelien vult aan: ‘Ik ben die drie maanden meer aan huis gebonden, maar ik weet ook dat Jeroen er daarna weer helemaal voor ons is. En ik heb me voorgenomen dat het ook leuk moet zijn als Jeroen op zee is.’ Jeroen: ‘Je kan geen goede zeeman zijn als je geen goede vrouw achter je hebt staan.’ Dankzij e-mail en Skype staat Gekelien niet overal alleen voor. En dat Jeroen verjaardagen mist, is niet zo erg. Wat harder aankomt, is het gemis van het eerste stapje of het eerste tandje. ‘Kinderen veranderen snel in drie maanden, zeker als ze heel jong zijn’. Moeilijk is het als een dierbare komt te overlijden. Jeroen: ‘Toen het met mijn oma slecht ging, ben ik over komen vliegen. Daar doet de HAL niet

moeilijk over. Maar je werkt in een team. Als jij er niet bent, moet iemand anders je werk doen.’

KANAALKOORTS Met kerst is het feest aan boord: er klinken kerstliedjes, de kerstboom staat en de Kerstman komt op bezoek. ‘Je gaat in je nette pak aan tafel. Erg sfeervol maar ook leeg. Je viert kerst met collega’s en je weet: dit feest hoor je thuis te vieren.’ Toch vindt Jeroen de kerstdagen niet de slechtste dagen aan boord. De mensen aan boord zijn blij, het schip ziet er prachtig uit. ‘Ik heb het vooral echt moeilijk in de eerste week nadat ik mijn gezin heb verlaten. Daarna ben ik weer op mijn gemak. Ik houd van dit werk op zee. Een week voordat ik weer naar huis ga, krijg ik ‘kanaalkoorts’. Dan verlang ik steeds meer naar huis. Het mooiste van weggaan is thuiskomen.’

Het mooiste van weggaan is thuiskomen FOTO: DUCO DE VRIES

4

De haven 24/7 5

DE HAVEN MET EEN STRIK EROM Wie in december origineel wil uitpakken, geeft Rotterdamse havencadeaus. Boeken, foto’s of een uitje. De haven in de zak of onder de boom.

Handgemaakt door oma

Haventaal

Een warme sjaal of trui, die mogen natuurlijk niet ontbreken onder de boom of in de zak. En dan het liefst een zelfgebreide. Patronen van echte schipperstruien: ZEEUWSEVISSERSTRUIEN.BLOGSPOT.NL

‘Die kerel reed met een dolly de kutzak in de prak.’ Pardon? ‘Allien veurwarrek is schoein warrek!’ Ah ja, natuurlijk. Jargon uit de haven, daar gaat dit boekje over. De gekste uitdrukkingen, de vreemdste woorden: het is de taal die de havenarbeiders uit Rotterdam én Antwerpen onderling spraken. Het boekje blikt terug op vervlogen tijden. Haventaal leert je welke woorden in de haven zijn geboren. Het boekje is geschreven door ex-havenarbeider en Rotterdammer Kobus de Tallyman en is voor 12 euro online te koop bij elke boekhandel. Meer boeken over scheepvaart zijn te vinden bij de Scheepvaartboekhandel.

Als je zelf kunt breien: ga meteen aan de slag. Kun je niet breien? Leer het online! WWW.ALLESOVERBREIEN.NL

Maar je kunt natuurlijk ook je eigen oma aan het werk zetten. Heb je geen (breiende) oma? Geen nood. Huur een oma in: bij Granny’s finest grossieren ze in Rotterdamse oma’s en prachtig en hip handgemaakt breiwerk. WWW.GRANNYSFINEST.COM.

WWW.SCHEEPVAARTBOEKHANDEL.NL

Schepen op schaal Prijzig maar prachtig. Handgemaakte houten scheepsmodellen, van allerlei schepen: allerlei schepen: van containerschepen tot zeiljachten. Wat dacht je van de miniversie van de Willem Ruys of het SS Rotterdam? Goed voor jaren kijkplezier. Je kunt ook op verzoek een model laten bouwen bij WWW.BOOTMODEL.NL Meer scheepsmodellen vind je ook bij Egge Maritiem aan de Schiedamsedijk. Maar ook scheepsklokken en -lampen, globes of prenten van Rotterdam – nautische cadeaus voor echte havenrotten. WWW.EGGEMARITIEM.NL

Echte mannen

Haal de haven van vroeger binnen met een historische zwart-wit foto uit de haven van Rotterdam. Mensen, staal, touwen en schepen vind je in de beeldbank van het Fotomuseum. Zoals de havenarbeiders uit 1951, vastgelegd door de beroemde fotograaf Cas Oorthuis of het vertrek van de Holland Amerikalijn van fotograaf Aart Klein. Je kunt deze en veel andere historische havenfoto’s bij het Nederlands fotomuseum bestellen. Wisselende prijzen.

Win actie!

Dinner is served Geef een romantisch diner weg. Op de Oude Engelse Lightvessel no. 11 (deze oude lichtbaken was tot 1988 in bedrijf) voeren Gravy en Brontë sinds dit jaar het bevel over keuken en restaurant. Hun gastropub in de historische Wijnhaven. Je stapt aan boord en waant je in een Engelse pub. Op het menu: chicken pie en roasted pork. Pub-eten, maar dan beter. Cheers! WWW.VESSEL11.NL Eten én varen tegelijkertijd? Neem dan de Tapasboot. Spaanse hapjes, sangria en flamencomuziek gecombineerd met een spectaculair Rotterdamse uitzicht. De kapitein van de Tapasboot – een oude salonboot – neemt je al dinerend tweeëneenhalf uur lang mee door de havens en langs de skyline van Rotterdam. Muy bien. WWW.TAPASBOOT.NL

Wil je echt indruk maken? Geef dan een kunstwerk cadeau. En de Havenkrant maakt het je makkelijk: dat hoeft je niets te kosten, want je kunt dit kunstwerk winnen! Deze Fine Art Print is gemaakt door de Rotterdamse kunstenaar Tymon Ferenc de Laat, beter bekend als Melikepainting. Het kunstwerk kost 195 euro. Laat ons weten aan wie je dit schilderij cadeau wilt doen en waarom. De drie meest originele inzendingen worden beloond. Stuur je reactie naar [email protected] o.v.v. Melikepainting. Je kunt hem natuurlijk ook zelf bestellen op WWW.MELIKEPAINTING.NL.

Pieter Schelte: offshore krachtpatser Het grootste schip ter wereld én het enige schip dat in één keer een heel booreiland kan optillen wordt in de Rotterdamse haven afgemonteerd. Dat gebeurt begin volgend jaar in de Alexiahaven op Maasvlakte 2, in een speciaal daarvoor gebaggerde put.

ILLUSTRATIES: JELLE HOOGENDAM

WWW.NEDERLANDSFOTOMUSEUM.NL

ONTMANTELING VAN EEN BOOREILAND

Alexiahaven

Het dekhuis kan 571 medewerkers herbergen

Maasvlakte 2 16 hefbalken van 65 meter lang 1 (die worden geïnstalleerd in de Alexiahaven) kunnen samen met hydraulische grijpers 2 de bovenbouw van een olie- of gasplatform tot 48.000 ton in één keer optillen en meenemen. Onderdelen demonteren of takelen is er niet meer bij: dat scheelt tijd en kans op ongelukken voor mens en milieu.

De Pieter Schelte positioneert zich nauwkeurig om het olie- of gasplatform.

Hydraulische grijpers omsluiten de poten van de bovenbouw. Door bewegingscompensatie blijft het schip t.o.v. het platform stabiel, en kan bij golven tot wel 3,5 meter blijven werken.

2

1

59 m

382 m Op het dek passen met gemak 3 voetbalvelden.

122 m

124 m

De Pieter Schelte vaart op eigen kracht tot 14 knopen per uur (26 km/u); kan door 40 centimeter dik ijs (dus ook in de poolgebieden). Naamgever: Pieter Schelte Heerema, pionier in de off shore en vader van eigenaar Edward Heerema van Allseas. Vanwege de gevoeligheid rond de rol van de naamgever in de oorlog zijn in 2008 Kamervragen gesteld.

TAKELEN VAN EEN PLATFORMONDERSTEL

Het onderstel van een olie- of gasplatform noem je een jacket. De Pieter Schelte kan op het achterdek jackets tot 25.000 ton en 70m hoog tillen. 3

Als het platform losgemaakt is van de onderbouw worden de grijpers in een snelle beweging 2 meter omhooggedrukt.

Nu kan het platform veilig mee om te ontmantelen.

INFOGRAPHIC: JAN PETER HEMMINGA

WWW.PORTOFROTTERDAM.COM/HAVENKRANT

3

6

Dingen doen in de haven

1 2

4

5

TIMING IS ALLES

als een schip de Rotterdamse haven binnenvaart 1

8 6 7

9

2

Dertigduizend zees haven , soms hond organisatie die loo agenten tot loodsen hij moet doen, op h wakend over de vei het Havenbedrijf R

3

4

SCHEEPSAGENT

KAPITEIN

HAVEN COÖRDINATIE CENTRUM

VERKEERSCEN

Zonder lading geen scheepvaart. Wie goederen wil verschepen, stapt naar een scheepsagent, ook wel cargadoor genoemd. Deze agent gaat op zoek naar een geschikte rederij (scheepseigenaar) en een plekje aan de terminal. De scheepsagent voert administratieve klussen uit, zoals douaneformaliteiten en brengt rederij, eigenaar van de lading en terminal samen. Sluiten deze partijen een contract, dan kan de kapitein van het schip de reis gaan plannen.

De kapitein plant de reis van zijn schip, hij kiest de optimale vaarsnelheid en bepaalt de hoeveelheid brandstof nodig om tijdig bij de terminal te zijn. 24 uur voordat de loods aan boord komt, waarschuwt de kapitein de scheepsagent. Die zorgt dat het Loodswezen, de divisie Havenmeester , de Douane en Zeehavenpolitie op de hoogte zijn van de komst van het schip en geven al dan niet formele toestemming om de haven te bezoeken.

Mag een schip de haven binnen , dan krijgt het eerst administratieve ‘clearance’ van het Haven Coördinatie Centrum. De HCC kun je vergelijken met de verkeerstoren op een vliegveld. Vanuit het World Port Center houden ze toezicht op alle in- en uitgaande schepen en de bijbehorende planning. Ook geeft het HCC geschatte aankomsttijd, in jargon: estimated time of arrival (ETA), door aan alle nautische dienstverleners, zoals de loodsen, slepers en roeiers.

30 mijl buiten de met de verkeersce worden alle schee elektronische data een bestemming, is beschikbaar voo ook voor politie, b incident. Is alles in binnenvaren. De o blijft contact houd

5

6

LOODS

SLEPERS

PATROUILLEVAARTUIGEN

Voor Hoek van Holland, wordt de loods aan boord gebracht met een ‘loodstender’ of helikopter. Een smalle vaargeul, beperkte diepte: de loods helpt de kapitein om veilig de haven binnen te varen. Soms neemt hij (of zij) het roer volledig over. Loodsen kennen het havengebied als hun broekzak. Is het schip veilig aangemeerd, dan gaat de loods van boord. Alle loodsen zijn aangesloten bij het Loodswezen, een organisatie die al ruim vierhonderd jaar bestaat.

Containerschepen en tankers raken bij lage snelheden nagenoeg onbestuurbaar. Zodra ze de haven naderen, wachten meestal twee (één voor, één achter) en soms zelfs vier sleepboten deze kolossen op. In afstemming met de loods leiden de slepers het schip de haven in. De Rotterdamse haven beschikt over ruim dertig sleepboten en vier sleepdiensten: Kotug, Smit, Fairplay en Svitzer. Rederijen maken zelf contractueel afspraken met de sleepdiensten.

De geel-blauwe RPA’S (Rotterdam Port Authority) zijn de ogen en oren van de divisie Havenmeester. De patrouillevaartuigen begeleiden schepen door de haven en staan paraat bij incidenten. Elke RPA heeft bluskanonnen aan boord en kan de brandweer assisteren. Ook voeren RPA’s inspecties uit, of bijvoorbeeld het ‘bunkeren’ (tanken van brandstof ) zonder morsen verloopt. Is dat niet het geval, dan geven ze de schipper een boete.

7

Dingen doen in de haven 7

10

3

schepen per jaar ontvangt de Rotterdamse derd op een dag. Dat kan alleen met een opt als een Zwitsers uurwerk. Van scheepsn, van slepers tot roeiers: iedereen doet wat het juiste moment. Spin in het web en iligheid: de divisie Havenmeester van Rotterdam.

Havenmeester René de Vries is 24/7 waakzaam Met 30.000 zeeschepen per jaar, goed voor 80.000 scheepsmanoeuvres, rust er een zware verantwoordelijkheid op de divisie Havenmeester. Dit onderdeel van het Havenbedrijf Rotterdam is de spin in het web voor een vlotte, schone en bovenal veilige afwikkeling van de scheepvaart in een gebied dat loopt van 60 kilometer uit de kust tot 40 kilometer landinwaarts. Aan het hoofd van de deze 450 man sterke divisie en eindverantwoordelijk voor de veiligheid in de haven: havenmeester René de Vries. Iedere ochtend om 6 uur krijgt hij een actueel overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen op en rond het water. Is er een incident in de haven, dan gaat de havenmeester onmiddellijk om de tafel zitten met alle partners binnen de Veiligheidsregio Rotterdam (politie, brandweer, DCMR Milieudienst Rijnmond en de burgemeester van Rotterdam) om de incidentenbestrijding effectief te coördineren. Gelukkig is dat zelden nodig. ‘Voor het laatste ernstige incident moeten we terug naar 2007 toen tijdens een zware storm het containerschip CMA-CGM-Claudel lossloeg en een steiger van Maasvlakte Olie Terminal raakte.’ Dat neemt niet weg dat de divisie Havenmeester altijd op scherp staat: ‘We zijn tevreden over de veiligheid, maar blijven continu waakzaam. Tien procent van de Nederlandse bevolking woont rondom de Rotterdamse haven. Willen we ook in de toekomst bestaansrecht hebben, dan moeten we een veilige haven zijn en blijven.’

NTRALE HOEK VAN HOLLAND

8

9

10

ROEIERS

TERMINAL

NAUTISCHE SERVICES

Roeien doen ze al lang niet meer, maar de taak van de roeiers is sinds de oprichting van de Koninklijke Roeiers Vereeniging Eendracht (KRVE) in 1885 niet veranderd: zeeschepen vastleggen aan wal. Een verantwoordelijke klus. De roeiers manoeuvreren hun motorbootjes tussen schip en kade terwijl ze enorme trossen slepen en vastzetten – gevaarlijk werk, je kunt tussen wal en schip raken.

Aan de kade van een terminal, moet de scheepslading zo snel mogelijk gelost, want tijd is geld. Elke terminal heeft een ander specialisme. Er zijn terminals voor containerschepen, voor droge bulk of voor vloeibaar aardgas (LNG). Hier wordt lading wordt overgeheveld voor verder vervoer met vrachtwagens, goederentreinen en binnenvaartschepen (of pijpleidingen, in het geval van gas en olie). Eindbestemming: de fabriek of de consument.

Terwijl het schip aan de kade ligt, wordt het klaargemaakt voor zijn volgende reis. Een bunkerschip komt langszij liggen om de tank vol te gooien. Speciale vrachtwagens komen het scheepsafval ophalen. Gespecialiseerde besteldiensten leveren – per busje of kleine scheepjes (tenders) – proviand en scheepsonderdelen. De waterboot levert, jawel, drinkwater. Het schip is klaar om wederom het ruime sop te kiezen. Op weg naar de volgende haven.

FOTOGRAFIE: ERIK BUIS, GINOPRESS, THEO VAN PELT, GERRIT DE HEUS, FREEK VAN ARKEL, ARIE KIEVIT, SAM RENTMEESTER, DAVID ROZING

INFOGRAPHIC: JAN PETER HEMMINGA

kust legt de kapitein radiocontact entrale in Hoek van Holland. Hier epsgegevens gekoppeld aan een abase en krijgt het stipje op de kaart lengte, diepgang. Deze informatie or loodsen, roeiers en slepers, als brandweer en GGD, in geval van een n orde, dan mag het schip de haven operator van de Verkeerscentrale den met de kapitein en de loods.

8

Werk in de haven

HAVEN IN BEELD Too good to waste De ‘plastic soup’, vooral de kleinere stukken plastic die wereldwijd in zee belanden, of erger, in de maag van vogels en vissen, blijft een zorgelijk probleem. De film ‘Too good to waste’ legt uit waarom het Havenbedrijf Rotterdam het als zijn plicht ziet bij te dragen aan een schone zee. Te beginnen bij een schone haven, waar afval lozen verboden is en waar afvalrecycling de laatste jaren toeneemt. Hoeveel kilo afval heeft het Havenbedrijf ingenomen vorig jaar? In de film van het Havenbedrijf vind je het antwoord. HTTP://YOUTU.BE/WCO90LO1-GE

FILMSTILL UIT ‘TOO GOOD TO WASTE’

Oplossing prijsvraag Havenkrant 23

Stuur dat antwoord op naar [email protected] o.v.v. ‘Too good to waste’ en maak kans op een DVD van deze film.

De vraag was: waar staat de afkorting NASM voor? De oplossing is: Nederlandsch-Amerikaansche Stoomvaart Maatschappij. Onder de goede inzenders zijn drie boeken ‘Schepen van weleer’ verloot.

De haven als oefenterrein

D

e Van Ghentkazerne, het opleidingscentrum van het Korps Mariniers bij de Esch in Kralingen, huisvest jaarlijks honderden jonge mariniers in opleiding. De band tussen Rotterdam en de marine bestaat al sinds de zeventiende eeuw. In mei 1940 verdedigden mariniers de stad en stopten de oprukkende Duitsers op de Maasbruggen. Toen Defensie vanwege bezuinigingen begin dit jaar de kazerne (waar zo’n zevenhonderd mensen werken) wilde sluiten, leidde dat tot protesten uit de stad. Een handtekeningenactie en een lobby van burgemeester Aboutaleb zorgde ervoor dat de kazernedeuren open blijven, voor het korps mariniers en voor andere veiligheidsonderdelen van leger en politie. Luitenant-kolonel der mariniers Wil Briggen: ‘We gaan met het korps meer en zichtbaarder

Ruim 1200 bedrijven zijn actief in de haven, in petrochemie, containeroverslag, scheepvaart, logistiek en dienstverlening. Momenteel telt de haven zo’n 150.000 arbeidsplaatsen. Veel havenwerkers gaan de komende jaren met pensioen. Zo ontstaan jaarlijks ruim 2000 vacatures.

oefenen in de haven. Daarnaast gaan we in de stad ook op zoek naar nieuwe mariniers.’

KRUIPEND DOOR DE MODDER De haven biedt het korps veel mogelijkheden om te oefenen. De meeste oefeningen vinden ‘s nachts plaats. In het pikkedonker, gaan de mariniers soms kruipend door de modder recht op hun doel af. Iemand die bevrijd moet worden bijvoorbeeld. Een doorbraak forceren, explosieven opsporen en onschadelijk maken, uitrukken met supersnelle speedboten: allemaal oefensituaties die de mariniers in opleiding voorbereiden op ‘echte’ situaties. De mariniers trainen niet alleen bij nacht en ontij, maar ook op klaarlichte dag. Tijdens de Wereldhavendagen in september pakte de Koninklijke Marine met verschillende eenheden groots uit. Briggen vindt de zichtbaarheid van zijn korps mariniers in de haven belangrijk. Niet alleen voor de show. ‘Ik wil dat de mensen weten dat we er zijn en zien wat we doen voor hun veiligheid.’

De Koninklijke Marine (onderdeel van Defensie) zorgt wereldwijd voor veiligheid op en vanuit zee. Het Korps Mariniers is een speciaal onderdeel van de marine, een goed getrainde eenheid die opereert op de grens van water en land, onder extreme omstandigheden, waar ook ter wereld. Een pittig beroep, dat zware eisen stelt aan lichaam en geest. WWW.WERKENBIJDEFENSIE.NL

Er zijn in de periode 2015 - 2030 zo’n 6.000 extra werknemers nodig, vooral met een technische of logistieke opleiding. Werken in de haven betekent allang geen vieze handen meer, maar een baan met toekomstperspectief en doorgroeimogelijkheden.

KIJK VOOR HAVENBANEN OP:

MARINIER: PITTIG BEROEP FOTO: MINISTERIE VAN DEFENSIE

Het Korps Mariniers gaat de Rotterdamse haven vaker als oefenterrein gebruiken.

CARRIÈRE MAKEN IN DE HAVEN?

WWW.MOTORVANJECARRIERE.NL WWW.TALENT-GEZOCHT.NL WWW.WATERTALENT.NL WWW.MARITIEMEVACATUREBANK.NL WWW.PORTOFROTTERDAM.COM/ VACATURES WWW.ROTTERDAMPORTINFO.COM

HANDEN UIT DE MOUWEN om glooiingen te onderhouden Jan Slagboom (54) is steenzetter in de haven. Hij rolt met zware basaltblokken en zet ze in de glooiingen, de veel voorkomende taluds in de haven. Zwaar onderhoudswerk. ‘Voor dit werk moet je een bikkel zijn.’

STERKE STEENZETTERS GEZOCHT In de haven van Rotterdam ligt 174,5 kilometer aan glooiingen of taluds. Die glooiingen bestaan uit

basaltstenen. De blokken basalt wegen 25 kilo en soms meer. De steenzetters rollen de stenen naar hun plek en zetten ze met de hand. Voor het onderhoud van de glooiingen in de

haven zijn (sterke) steenzetters hard nodig. Het Havenbedrijf van Rotterdam financiert daarom 50% van de praktijkopleiding voor dit soort steenzetters in Nederland zodat de steen-

zetterij en onderhoudswerk in de haven kan blijven bestaan. Dit doen zij voor twee gecontracteerde aannemers; Rotterdams steenzetbedrijf (RSB) en Van den Herik.

STEENZETTER WORDEN? De steenzetter komt in dienst van het leerbedrijf (of als ZZP-er) en gaat daar direct fulltime meewerken onder begeleiding van een

andere steenzetter, de leermeester. Voor meer informatie kan er contact opgenomen worden met het leerbedrijf Van den Herik via [email protected] of bel met 0184-412881.

FOTO: THEO VAN PELT

‘Als klein kind ging ik al met mijn vader en mijn opa mee. Zij waren steenzetters. Zelfs mijn overgrootvader was al steenzetter. Ze zaten net als ik op de glooiingen. Ik vond het toen al geweldig om de hele dag buiten te zijn. Voor mij was het dan ook snel duidelijk: dit wil ik gaan doen. En nu, 38 jaar later, ga ik nog steeds met plezier naar mijn werk. Mensen denken maar dat als je schoon blijft, je een mooi leven hebt. Maar dat is niet zo. Buiten werken is heerlijk, ik kom op de mooiste plekken in Nederland. In de haven van Rotterdam is het werken een grote uitdaging. De glooiingen zijn hier nooit hetzelfde. De dijken zijn soms zo steil, dat het een uitdaging is de stenen te zetten. Gelukkig heb ik een stootijzer, een ijzeren stok, daar sla ik de basaltblokken mee vast en voorkom ik onnodig tillen. Mijn werk is net puzzelen, je moet eerst nadenken, anders blijf je sjouwen en rollen met die kilo’s stenen. Het werk is zwaar, zeker op de glooiingen in de haven van Rotterdam. Omdat we hier nog alles met de hand doen, de kranen kunnen niet overal bij. Voor dit werk moet je een bikkel zijn. Ook als het stormt of vriest ligt die glooiing klaar voor onderhoud.’

Van overgrootvader op achterkleinzoon

Haven van de toekomst 9

Vogelvriendelijke windturbine

Nieuw talent in oude werf 3

Leren & innoveren

3

Jonge bedrijven (start-ups)

OP ZOEK NAAR TALENT

DRIJVENDE WEG

Op RDM Campus werken Hogeschool Rotterdam en het Havenbedrijf Rotterdam samen met het bedrijfsleven aan beter techniekonderwijs, kennis en duurzame oplossingen. Hier komen jonge talenten en ondernemers samen om mee te bouwen aan de haven en stad van de toekomst. De Hogeschool Rotterdam doet dit vanuit het RDM Centre of Expertise. Sinds oktober maakt ook de opleiding procestechniek van ROC Zadkine gebruik van de moderne faciliteiten en leslocatie van RDM Campus. Zadkine werkt samen met het Albeda College in de mbo-opleiding Techniek & Technologie.

Hoe cool is dat: een drijvende weg, voorzien van water en elektra, langs waterkavels die je kunt huren. Welkom in het Aqua Dock voor het experimenteren, testen, demonstreren en produceren van innovatieve producten. Ondernemers én studenten kunnen zo’n kavel aan de drijvende weg in de Dokhaven huren. Aqua Dock is een coproductie van gemeente, Havenbedrijf, Hogeschool Rotterdam en Clean Tech Delta.

WWW.RDMCAMPUS.NL

IHC Merwede, gespecialiseerd in schepen voor natte mijnbouw, baggeren en offshore, heeft op de RDM Campus zijn eigen innovatielaboratorium. Het mes snijdt aan twee kanten: studenten maken kennis met de scheepsbouwer en tegelijkertijd komen via het lab potentiële medewerkers binnen. Dit IHC Innovation Lab - voor studenten van mbo tot universiteit - is te vinden op de kantoorvloer in het Innovation Dock.

In Zeeslag – van Imtech Marine – gaan twee innovatieteams van studenten de strijd aan om de ‘plastic soep’ uit de oceaan te ruimen. Dit doen zij met op schaal gebouwde, onbemande opruimschepen die ze op afstand besturen; de studenten zien hun schip alleen op de radar. In het Zeeslag-spel spelen hogeschoolstudenten van verschillende opleidingen tegen elkaar: werktuigbouwkunde, technische informatica en elektrotechniek. De schepen moeten voldoen aan de Imtech-voorwaarden: zelfstandig en emissieloos varen. Het team met de beste oplossing en uitvoering wint de Zeeslag.

WWW.IHCMERWEDE.COM

WWW.IMTECH.COM

3D-PRINTEN BIJ RDM MAKERSPACE

MET ROBOTS PRODUCTEN ONTWERPEN

Je eigen ontwerp 3D-printen? Bij RDM Makerspace kan het. Dit is het het tijdperk van de derde Industriële Revolutie: digital manufacturing. Het maken van dingen wordt steeds meer digitaal en de drempel om dingen zelf uit te voeren wordt lager. Bij RDM Makerspace heb je toegang tot een uitgebreid machinepark; van hout- en metaalbewerking machines en 3D printers tot lasersnijder, computergestuurde frees en elektronica gereedschap. Boek een van de cursussen of ga zelf los op de apparatuur met een ‘direct aan de slag’-kaart.

Robots gebruiken in je onderzoek naar vernieuwende fabricagemethodes voor de bouw? Waarom niet? Met hulp van de twee robotarmen van Hyperbody bedenken, ontwikkelen en bouwen studenten architectuur van TU Delft producten of hele gebouwen. De robots denken mee vanaf het begin van het ontwerpproces en houden rekening met bijvoorbeeld klimaat.

INNOVATIELAB VOOR STUDENTEN

WWW.RDMMAKERSPACE.NL

WWW.RDMCAMPUS.NL/AQUADOCK

PLASTIC SOEP OPRUIMEN

WWW.HYPERBODY.NL

3

FOTO: HOLLANDSE HOOGTE

RDM Campus is inmiddels al vijf jaar innovatieplek voor studenten, jonge ondernemers en gevestigde bedrijven. Het Innovation Dock – ooit de machinehal van de hier gevestigde RDM scheepswerf – vormt het middelpunt van de campus en is de kweekvijver van jong en gevestigd talent. Een greep.

Gevestigde bedrijven (grown-ups)

VEILIG VOOR VOGELS

Een 1,70 meter hoge windturbine met een voorkant als een oog. Veilig voor vogels, volgens maker The Archimedes. Voor vogels lijkt het oog een afgesloten geheel; de verwachting is dat ze er daarom niet in vliegen. Het bedrijf trok elf jaar uit voor de ontwikkeling van de Liam F1 Urban Wind Turbine, een spiraalturbine gemaakt van lichte materialen, met drie in elkaar gedraaide bladen. Door het ontwerp haalt de turbine veel meer energie uit wind dan de huidige windmolens. Bij een jaargemiddelde windsnelheid van 5 meter per seconde wekt de Liam 1.500 kilowattuur energie op, de helft van wat een gemiddeld huishouden nodig heeft. Doordat de windturbine zich als een windvaan naar de wind toedraait, gaat er geen energie verloren. WWW.DEARCHIMEDES.COM

WERKGELEGENHEID IN DE OFFSHORE De Europese vestiging van Franklin Offshore (hoofdkantoor in Singapore) huist sinds kort in de scheepsbouwloods en aan de Heijsehaven. Het bedrijf is specialist in het aanmeren, vastleggen, optuigen en uitrusten van offshore vaartuigen en objecten. Franklin heeft zich dusdanig ontwikkeld dat uitbreiding en waterontsluiting noodzakelijk waren. En het bedrijf groeit door: van 45 naar 200 werknemers over een paar jaar. WWW.FRANKLINEUROPE.NL

VLIEGEND TAPIJT OP WOESTE ZEE In de voormalige onderzeebootloods van RDM bevindt zich de productiehal van Ampelmann, ontwikkelaar van zeeplatformen. Wanneer zeelui van een schip op bijvoorbeeld een booreiland willen overstappen, gaat dit veilig via een platform dat de deining van de zee meet en de beweging compenseert. Zelfs op woeste zee blijft het platform stabiel. Een soort vliegende tapijten, kortom. WWW.AMPELMANN.NL

Het voormalige terrein van scheepswerf RDM, de Rotterdamse Droogdok Maatschappij, krijgt in 2009 een nieuwe bestemming: de RDM Campus. Onder het motto Research, Design and Manufacturing (RDM) biedt de werf plek aan kleinschalige, innovatieve technische bedrijven en opleidingen. In de monumentale machinehal (het Innovation Dock) werken zowel startende ondernemers als bestaande bedrijven aan hun producten. De hal is 23 duizend vierkante meter of wel drie voetbalvelden groot. Het dok is in tweeën gedeeld: een scholendeel met het Albeda College en Hogeschool Rotterdam, en een bedrijvendeel.

Uitgaan in de haven

100% HAVENSTAD Wouter

Gers!-mannen en ondernemers Wouter van Lieburg en Edwin Veekens geven tips voor uitgaan in hún havenstad.

Tip

Edwin

KIDS

Professor Plons Voor Wouter en Edwin was de Leuvehaven hun eerste kennismaking met de haven. Als kind vierden ze verjaardagsfeestjes op museumschip de Buffel, dat toen nog aan de kade lag. Eeuwig zonde dat ie weg is, vindt Edwin. Hij kan nog dat gevoel oproepen hoe je daar in de buik van het schip even in de gevangenis werd gezet. Maar gelukkig is er nu Professor Plons in het Maritiem museum. Wouters kinderen hebben er regelmatig dikke pret. En Edwin kan zijn kinderen niet blijer maken dan met een tochtje met de watertaxi en dan appeltaart bij Hotel New York. WWW.MARITIEMMUSEUM.NL WWW.WATERTAXIROTTERDAM.NL

Tip UIT ETEN

Entrepothaven Een klein buurtje met een grote havenhistorie. Een stukje stad dat veel te bieden heeft, al ligt de Entrepothaven een beetje uit het centrum. Vroeger was het gebouw ‘De vijf werelddelen’ (uit 1897, het bombardement overleefd) een pakhuis. Ladingen koffie, thee en specerijen werden er opgeslagen. Nu is het verzamelplek van winkels en restaurants. Zomers zorgt de jachthaven City Marina voor een vakantiegevoel. Wouter zit graag aan de Cargadoorskade bij restaurant Allure. Ze koken er goed en ze bieden je een prachtuitzicht op de haven. WWW.ENTREPOTHAVEN.COM

Tip TERRAS

De Pelgrim Nog zo’n vergeten hoekje in de stad, het oudste hoekje nog wel. Delfshaven werd dit jaar 625 jaar. En die historische sfeer ademt het nog. Edwin kijkt uit naar Xmas Town, de kerstmarkt en kerstfestiviteiten in Delfshaven in een natuurlijk negentiende-eeuws Christmas Carol-decor. Wouter denkt bij Delfshaven vooral aan de zomer en aan het afgeladen terras voor de deur van de Pelgrim, de Rotterdamse brouwerij. Daar zit hij graag, met een Rotterdams Stoombiertje in zijn hand en uitkijkend over het water. WWW.PELGRIMBIER.NL

T

wee Rotterdammers (geboren en getogen), twee ondernemers, twee vrienden. Edwin Veekens en Wouter van Lieburg kennen elkaar vijf jaar. De een heeft een reclamebureau, de ander een bedrijf in printmanagement. Er is een klik bij een biertje bij Melief op de Oude Binnenweg. Ze delen dezelfde liefde voor de stad en dezelfde ondernemerszin. Daar wordt Gers! geboren, het glossy magazine over Rotterdam waarin de liefde voor de stad van elke pagina spat. Want we wonen toch ook in een prachtige stad? Welke stad in Nederland kan tippen aan de skyline van Rotterdam of aan de positieve energie en creativiteit van haar inwoners? De juiste mix van gebouwen én van mensen, vinden Wouter en Edwin. Dus weg dat ‘tweede-stad-syndroom’, koester wat mooi is en deel dat gevoel. Dat is wat de makers van het magazine Gers! dan ook geheel belangeloos doen: al dat moois een podium bieden. Fotografen, kunstenaars, bekende en onbekende Rotterdammers, kortom iedereen die net zoveel houdt van Rotterdam als Edwin en Wouter. Mensen die Gers! maken omdat ze iets voor hun stad willen doen, omdat de stad ook veel voor hen doet. Nummer 7 is net verschenen, maar Wouter en Edwin zijn alweer verder. De volgende stap is ‘Wij zijn gers!’ een netwerk van Rotterdamse ondernemers die houden van hun havenstad. Hou ze in de gaten, deze gerse gasten. WWW.GERSMAGAZINE.NL EN WWW.WIJZIJNGERS.NL – OOK OP FACEBOOK

FOTO: WOUT JAN BALHUIZEN

10

11

SCHIP

in 1500 stukjes

Ben je gek op schepen? Het liefst zo groot mogelijk? Vraag dan aan Sinterklaas het grootste containerschip ter wereld. De LEGO Maersk Triple-E bouw je met meer dan 1500 stenen en is net echt. De containers kun je makkelijk optillen en er is zelfs een wachttoren en machinekamer aan dek. Zoek onder de voormast en vind een muntje voor extra geluk. Het schip kan alleen niet mee in bad. Onder andere te koop bij WWW.BOL.COM.

Win deze boot Het mooiste decembercadeau krijg je van de havenkrant. Maar daar moet je wel wat voor doen! Wil jij deze LEGO Maersk-container winnen? Zet dan je eigen LEGOboot in elkaar, maak een foto van de boot en jezelf en post die op Facebookpagina van het Havenbedrijf. En wie weet ben jij straks trotse kapitein van dit containerschip!

Sint heeft speciaal voor de Havenkrant dit gedicht geschreven, over alles wat je rond zijn verjaardag in de havenstad kunt beleven. Lieve havenkinderen, Stond je aan de kade toen ik de haven binnenvoer? Mijn pakjesboot was volgeladen, Piet stond aan het roer, De boot hing scheef van de lading pakjes en cadeaus. We zonken bijna – er werden wel wat Pieten boos… Maar er zijn ook zoveel lieve kindjes in de havenstad, Het zou toch niet zo mooi zijn als ik een van hen vergat…

Gelukkig zijn de Pieten met de pakjes aan het sjouwen; Ze springen over daken en heel hoge gebouwen. Wil jij ze misschien helpen? Dat kan bij het Maritiem. Haal pakjes uit een container, samen met een Pietenteam Neem je Spetterpas mee, je mag je schoen zetten – een nachtje Want alleen als je slaapt, vult Piet ’m – wat dacht je! Ben je wat ouder? Maak dan in het museum je eigen marsepein.

De kleintjes moeten 3 december bij Villa Zebra zijn, Voor mooie voorleesverhalen En dan, na 5 december is over mij en alle Pieten, het grote feest voorbij: peuters andere met Om samen Op 6 december vaar ik uit – van te genieten. zwaai je dan naar mij? Of kom op 30 november naar Bij Hoek van Holland kijk j Bakkeri de Studio ik nog een keertje om Liedjes zingen, en ja natuurlijk Maar ik beloof alvast dat ik gaan die over mij. volgend jaar terugkom! en pakhuiz wat nog ik En dan heb die je kunt bezoeken, Sinterklaas In Schiedam en in Brielle – oeken. havenh alle in eigenlijk

WWW.MARITIEMMUSEUM.NL • WWW.VILLAZEBRA.NL • WWW.STUDIODEBAKKERIJ.NL• WWW.SINTSTADSCHIEDAM.NL • WWW.HETBRIELSESINTERKLAASHUIS.NL • WWW.ROTTERDAMINFO.NL

kijken

Het zal je maar gebeuren. Je zit op een vrachtschip en opeens klauteren er een paar aapjes van de ene op de andere container. Vijf Java-apen waren afgelopen november in Maleisië stiekem aan boord geklommen van een Maersk-containerschip. In de haven van Rotterdam stond stichting AAP klaar om de vijf mannetjesaapjes op te vangen. De bemanningsleden hebben goed voor de beestjes gezorgd. Het is nog onduidelijk of de apen in Nederland blijven. Eén ding is zeker: als ze terugreizen, gaan ze met het vliegtuig.

ILLUSTRATIE: ZUS&IK ILLUSTRATIE UIT 'HET DAGBOEK VAN SINTERKLAAS’

FACEBOOK/HAVENROTTERDAM

AAPJES

Hoe gebruik je een scheepstoeter? ‘Net als een auto heeft elk schip een toeter. Iedere scheepstoeter klinkt anders, zoals ieder schip anders is. Schepen tot zo’n twintig meter lang hebben een toeter die een fluitof belsignaal afgeeft, een kort en scherp geluid. Grote schepen hebben een scheepstoeter die veel harder klinkt, die noem je een gong. Het geluid dat een gong maakt, galmt over het water. Op grote schepen gaat als de scheepstoeter afgaat op het zelfde moment een geel licht branden. Schepen gebruiken geluidsignalen en lichtsignalen om met elkaar te communiceren. Hoort of ziet een schipper op een mistige dag een ander schip aankomen, dan laat hij zijn scheepstoeter klinken. Op dat moment weet de andere schipper: oppassen, mogelijk gevaar voor aanvaring! Een scheepstoeter kan een kort signaal van één seconde of een lang signaal van vier seconden afgeven. Een korte toeter betekent: ‘Ik ga naar bakboord (links)’, of ‘Ik kan niet uitwijken.’ Achter elkaar lang toeteren doen schippers alleen in geval van nood. Lang of kort, fluitend of bellend, als een schipper zijn scheepstoeter gebruikt is maar één ding echt belangrijk: hij moet duidelijke taal spreken.’

Heb jij een vraag voor de Havenmeester? Mail naar [email protected] o.v.v. Havenmeester

12

Uit & Thuis in de haven KERST IN FUTURELAND

DOORLOPEND

DELTA HOTEL, BRASSERIE NAUTIQUE Het Delta Hotel aan de Maasboulevard in Vlaardingen ademt haven. Het uitzicht op de Maas, de voorbijtrekkende schepen, de kamers met namen als stuurman, kapitein en matroos. Voor een lunch, (kerst)diner of nautisch nachtje.

www.deltahotel.nl 010-4345477.

biertje of de enige echte Rotterdamse Scheurkalender. Cadeautjes voor Rotterdammers die groos (trots) zijn op zijn stad. Groos is een conceptstore aan de Schiekade 203 en je kunt er alleen Rotterdamse producten kopen.

www.groos.nl 010-4145816

ROTTERDAMSE SCHEEPVAARTBOEKHANDEL Of je nu iets wilt weten over oorlogsschepen of de logistiek in de haven, stoomboten of de VOCschepen: de scheepvaartboekhandel is specialist in nautische en maritieme boeken. En prenten, en scheepsmodellen…

ROTTERDAMSE KOOPWAAR Ketelbinkie, een Rotterdams blond

Schiehaven 15, Rotterdam. 010-2760115 www.scheepvaartboekhandel.nl

ZO WERKT HET

Wat zijn je lichtjes wonderschoon…

Deze krant is verrijkt met Layar. Dit is aangeduid met bovenstaand icoon. Het betekent dat een artikel extra media bevat die zijn te bekijken met de Layar-app op je smartphone.

R

ondom de Kerst is het extra gezellig in FutureLand. Dankzij alle activiteiten in de kerstvakantie is FutureLand als gezinsuitje nóg leuker dan anders! Naast de gezellige sfeer rondom de kerstboom, met appelbeignets en glühwein, zijn er bijvoorbeeld leuke én leerzame kinderrondleidingen. Ook maakt de FutureLand Ferry naast reguliere rondvaarten dagelijks een uitgebreide ‘containertour’, die ook bestaande terminals op Maasvlakte 1 laat zien. Om 16:30 uur gaan de trossen bovendien los voor een lichtjestour. Bekijk vanaf het water de sprankelende verlichting van de modernste containerterminals ter wereld. In het donker natuurlijk!

Van dinsdag t/m vrijdag van 10.00-17.00, op zondag van 11.00-17.00. Op maandag en zaterdag is FutureLand gesloten. Europaweg 902. WWW.FUTURELAND.NL 010-2522520

Via de Kaap naar de Veerhaven reisverslag van een driemaster BEZOEKADRES Havenbedrijf Rotterdam World Port Center (WPC) Wilhelminakade 909, 3072 AP Rotterdam Havennummer 1247 POSTADRES Afdeling Corporate Communicatie Postbus 6622, 3002 AP Rotterdam 010-2521010 [email protected]

Win dit boek

COLOFON

NOVEMBER / DECEMBER DUINSTRUINEN Ontdek met een struintocht welke dieren er in de duinen leven.

VEILIGHEID VOOROP Hoe wordt de veiligheid in de haven bewaakt en wie komen in actie bij calamiteiten? Dat wordt duidelijk op zaterdag 29 november tijdens de themadag Veilige nieuwe haven. Inclusief excursie op de FutureLand Ferry.

WINACTIE

Zaterdag 20 december, vanaf de Zeetoren, Helmweg 7 in Hoek van Holland 0174-383415 Toegangsprijs Start 12.00 uur, FutureLand Europaweg 902 010-2522520 €4,- p.p. www.zeetoren.nl www.futureland.nl RONDJE HAVEN Zondag 7 december is de Bruggenloop, een hardloopwedstrijd van 15 km door de stad. Start bij het Feyenoordstadion, via de Erasmusbrug (3 km) langs de Maasboulevard over de Van Brienenoordbrug (10 km). Alleen aanmoedigen kan nog, de inschrijving is al gesloten. Langs het parcours: live muziek en sfeer.

www.bruggenloop.nl

HALLO 2015! Geen betere start van het nieuwe jaar, dan met elkaar. Vier het groots, met heel veel Rotterdammers: kom vanaf 23.00 uur naar de Boompjeskade om precies 00.00 uur knalt het vuurwerk los vanaf de Erasmusbrug. 10, 9, 8 ….

Rotterdams Nationale Nieuwjaarsnacht http://nieuwjaarsnacht.nl/ (vanaf 5 voor 12 live op tv bij RTL5 en RTL8)

Stap 1 Download de gratis Layar-app voor Android of iPhone. Stap 2 Open Layar bij artikelen met het Layar-logo, houd de smartphone boven de pagina en druk op ‘tap to view’. Stap 3 En kijk, luister en lees meer dan in de Havenkrant alleen.

Lezers van de Havenkrant maken kans op een exemplaar van dit prachtige boek in het Engels. Stuur een mailtje naar havenkrant@ portofrotterdam.com ovv ‘Oosterschelde’. Onder de inzenders worden 3 exemplaren verloot.

D

e Oosterschelde uit 1918 is de laatst overgebleven Nederlandse driemastschoener. Sinds 1992 bevaart dit historische zeilschip de wereldzeeën. De opvarenden – kapitein, bemanning en gasten aan boord – maakten samen een reisverslag van formaat: ‘Sailing around the world with Oosterschelde’. Het boek verslaat in woord en beeld de meest recente reis (20122014) die de driemaster langs de drie wereldkapen leidde. De zeiltocht gaat via Kaapverdië en Brazilië naar

Kaapstad, langs Kaap de Goede Hoop en Mauritius door naar de Houtman Abrolhos, aan de westkust van Australië. Deze Abrolhos-eilanden staan bekend om de vele scheepswrakken die er op de bodem van de Indische Oceaan liggen, zoals de 17e-eeuwse Batavia. Kaap Leeuwin ligt ook op de route, Tasmanië, Nieuw-Zeeland en de meest roemruchte van alle kapen: Kaap Hoorn. Na twee korte expedities naar Antarctica komt het schip uiteindelijk aan in de thuishaven: de Veerhaven in Rotterdam.

LEVENDE HAVEN Stampende stoommachines, loeiende scheepshoorns en zwaaiende mensen: de permanente tentoonstelling MainPort Live in het Maritiem Museum neemt je mee naar het kloppend hart van de dynamische havenstad die Rotterdam was en is. Een vijftien meter lange maquette van havengebied, geluidsfragmen-

ten, lichteffecten en huizenhoge filmbeelden versterken die dynamiek. De haven komt letterlijk tot leven: in Pernis fakkelt een benzinefabriek gassen af, via een verbinding met de controlekamer van het Havenbedrijf Rotterdam volg je ‘live’ de scheepvaart. In de nagebouwde controlekamer nemen de duizenden historische

havenbeelden je mee op een reis door de tijd. Must see voor iedereen die van de haven houdt. Maritiem Museum Leuvehaven 1, 010-4132680 www.maritiemmuseum. nl Open van di - za 10.00 - 17.00 uur en op zon- en feestdagen van 11.00 - 17.00 uur. Toegangsprijzen: volwassenen: € 8,50 en kinderen € 4,50.

De Havenkrant is een uitgave van het Havenbedrijf Rotterdam. De krant wordt vier keer per jaar verspreid onder inwoners van de regio Rijnmond in een oplage van 500.000 exemplaren. Overname van artikelen en beeld uit de Havenkrant is alleen toegestaan na schriftelijke goedkeuring van het Havenbedrijf Rotterdam. De inhoud is met zorg gemaakt. Ondanks de zorgvuldigheid kunnen er onjuistheden in staan. Aan de inhoud van de krant kunnen geen rechten worden ontleend. Meningen in deze krant zijn niet noodzakelijkerwijs de mening van de directie van het Havenbedrijf Rotterdam. SUGGESTIES? Mail: havenkrant@portofrotterdam. com Post: Havenbedrijf Rotterdam, redactie Havenkrant, Postbus 6622, 3002 AP Rotterdam. REDACTIE Anouska HoogendoornLagerwaard (hoofdredacteur), Erik Stenhuis (eindredacteur), Regina Koelega, Roos Gardien (stagiair), Tie Schellekens, Gijs Warmenhoven (Havenbedrijf Rotterdam), Maureen Land, Rody van der Pols, Anne Kleijne (stagiair) (Maters & Hermsen Journalistiek) TEKSTEN Havenbedrijf Rotterdam, Maters & Hermsen Journalistiek FOTOGRAFIE Archief Havenbedrijf Rotterdam, Freek van Arkel, Wout Jan Balhuizen, Marc Blommaert, Erik Buis, Ginopress, Gerrit de Heus, Hollandse Hoogte, Arie Kievit, Theo van Pelt, Sam Rentmeester, David Rozing , Thinkstock, Duco de Vries COVER Erik Buis ILLUSTRATIES Allseas, Jelle Hoogendam, Zus&ik INFOGRAPHICS Jan Peter Hemminga CONCEPT Heino van Benthum en Jeroen Maters (Maters & Hermsen Journalistiek) BASISONTWERP Jelle Hoogendam (Maters & Hermsen Vormgeving) en Luis Mendo (GOOD Inc.) ART DIRECTION EN VORMGEVING Jan Peter Hemminga, Martin Raven (Maters & Hermsen Vormgeving) LITHOGRAFIE Mark Boon DRUK Janssen/Pers Gennep VERSPREIDING Post NL