21

Februari – mei 2015, jaargang 5/6, nummer 20/21 boerzoektburger6.jpg

O

ei!!! Dit is wel een heel erg late uitgave van het februari nummer van het Burmania Blaadje! Pas in juni…. Het was afgelopen maanden een behoorlijke drukke tijd op de boerderij en binnen ons gezin, waardoor deze boerin er werkelijk niet eerder aan toe kwam om er eens goed voor te gaan zitten om het winternummer te schrijven. En daarom nu maar, terwijl het buiten 25 graden is, de winter- en voorjaarseditie samen. Excuus! Drukke tijden dus op de boerderij, met name in maart en april tijdens de lammertijd. In totaal zijn er uiteindelijk 199 schapenlammeren van ons op de boerderij geboren. Een oplettende facebook-volger denkt nu meteen “Hé, maar het antwoord op de prijsvraag was toch meer, namelijk 211?” Klopt! Maar bij dat aantal zaten ook nog de 7 geitenlammetjes, én de lammetjes van de schapen die bij ons tijdens de aflamperiode “logeerden”… We zijn dik tevreden over het aantal lammeren, gemiddeld zitten we op twee lammeren per schaap. Het weiland is behoorlijk gevuld met de ruim 300 dieren!

Voorjaarswerkzaamheden De eerste snede zit weer in de bult! Zo noem je dat wanneer het gras gemaaid wordt voor de eerste keer (zo kennen we dus ook een tweede snede en derde etc.). Voor de Vrienden die al langer lid van ons zijn wordt dit een beetje een standaard opmerking in het Blaadje. Maar afgelopen voorjaar hebben we veel nieuwe Vrienden gekregen, dus leg ik het toch nog een keertje uit, .

Om eten voor de koeien in de winter te houden (wanneer er geen gras buiten groeit) wordt het gras in het voorjaar en in de zomer extra vaak gemaaid. Het gras wordt bewaard in de ronde balen die rondom de boerderij staan. Nadat er gemaaid is, gaat Folkert of de loonwerker de mest van de koeien op het land brengen, zodat het gras weer gaat groeien voor een volgende snede. Wanneer deze klus klaar is, strooit Folkert nog kunstmest over het weiland wat zorgt voor extra mineralen waardoor het gras van beter kwaliteit wordt. Als het gras weer lang genoeg is om te maaien of voor het weiden van de koeien begint de cirkel van werkzaamheden weer opnieuw.

In volgend blaadje zal er dieper ingegaan worden op de kringloop van een melkveebedrijf. Deze kringloop staat namelijk behoorlijk in de belangstelling bij de politiek, aangezien er binnenkort maatregelen getroffen gaan worden door de minister om de groei van melkveehouderij wat in te dammen na de afschaffing van het melkquotum.

Weetje:  

Gras is lang genoeg om te maaien wanneer het ongeveer 30 cm lang is. Gras is lang genoeg om koeien te laten weiden wanneer het zo lang is als een vuist met de duim omhoog.

“Like” betekent dus eigenlijk gewoon “de koeien gaan in de wei!”

“Kunnen we al naar buiten?”

Afschaffing melkquotum, wat betekent dat nu voor ons? Ongetwijfeld zal een aantal van jullie het wel gelezen hebben in de krant:

De melkquota, het systeem waarmee de Europese Unie de melkprijs 30 jaar lang reguleerde, is per 1 april 2015 afgeschaft. Mocht je voorheen maar een bepaalde hoeveelheid melk leveren aan de fabriek, vanaf 1 april kun je ongelimiteerd doormelken binnen bepaalde milieueisen. Wat betekent dit nu voor ons? Gaan wij ineens ook meer dan 100 koeien melken? Nee, die ruimte is er qua stal en arbeid niet. En zijn we blij met de afschaffing van het melkquotum?? Nee, want sinds april is de melkprijs dramatisch gedaald door de enorme melkhoeveelheid die ineens op de markt kwam. In afgelopen jaren zijn er in Nederland veel grote stallen gebouwd die nu ineens vol gezet worden met melkgevende koeien. Overaanbod verstoort de markt en heel veel boeren kunnen nu nog maar net hun “hoofd boven water houden”. Ook de grote melkveehouderijen, dan maakt het niet uit of je groot of klein bent….

Nieuwe poging plasdras Vorige jaar is er in het weiland in Miedum een plasdras aangelegd. Plasdras is een stuk land wat onder water gezet wordt om zo de stand van de weidevogels te bevorderen. Weidevogels leggen hun eieren namelijk liefst in de buurt van een nat weiland, omdat ze daar voldoende voedsel; wormen, slakjes en andere insecten, kunnen vinden. In juni kregen we controle van de NVWA. Op dat moment bleek de waterstand in de plas te laag te zijn volgens de regels van het ministerie. Door de droogte in die maand was het water verdampt, ondanks dat er wel tot drie keer toe water ingepompt was door Firma Noordenbos uit Wyns. Dit hield in voor ons dat er een korting op de subsidie ingehouden zou worden. De subsidie is nodig omdat we land ter beschikking stellen voor de natuur en er daardoor verlies van grasopbrengst is. Ondanks dat we konden aantonen dat er meerdere pogingen waren geweest om de waterstand te handhaven en

pomp

dat de plas wel degelijk het doel, een verbetering van de weidevogelstand (bijna een verdubbeling tov andere jaren!) had bereikt, kregen we een “boete” van € 2200,-!!. Ook het argument dat er nesten lagen op de stukken in de plasdras (en deze dus zouden verdrinken als er weer water bij gepompt zou worden) vond geen gehoor. Zelf vinden we dit bedrag buiten proportie. Je kan je afvragen; wat is nu belangrijker, dat er volgens de regel aan het eind van het broedseizoen precies volgens de richtlijn voldoende water in de plas zit of dat er meer kuikens groot gebracht worden? Maar goed, dit terzijde… Om te voorkomen dat het dit jaar weer voorkomt, hebben we samen met de Vogelwacht een pomp op zonneenergie erbij geplaatst, waardoor we hopen dat we het water beter op niveau kunnen houden. Nieuwe ronde, nieuwe kansen…

Dertig nieuwe schapen Schreven we in het vorige Blaadje dat we tien nieuwe schapen gekocht hadden (weet u nog, de Shaun het Schaap – look-a-likes…), deze keer kunnen we weer melden dat er een uitbreiding geweest is, nl. met “Sippies” van onze buurman. Bij het opstallen van zijn schapen voor de lammerij bleek de stal van onze buurman te klein te zijn. Hij had geen plek voor dertig jonge schapen meer. Hij bood ze ons aan, en aangezien wij nog wel ruimte hadden in de schuur en het wel hele mooie schapen waren hebben we ze erbij gekocht. Maar 130 schapen laten aflammeren, dat doen we voorlopig niet meer! Dit was een beetje te veel om naast de verzorging van de koeien en het runnen van de beleefboerderij te doen. Gelukkig kregen we hulp van een kameraad van Folkert, die zijn 13 schapen bij ons heeft laten lammeren. Dat waren de mooie bonte schaapjes in de schuur voor diegene die ze gezien heeft.

De Suffolks, onze “Shaunies” werden als laatste in januari uit ‘t weiland gehaald en naar huis gebracht

Beleef de Boerderij! Wat loopt het met de beleefactiviteiten fantastisch! Dit hadden we niet bedacht toen we hier vijf jaar geleden mee startten. Hadden we voorheen maximaal 100 bezoekers tijdens de beleefdagen, sinds de voorjaarsvakantie is er een verdubbeling van dit aantal! Ook de vraag naar kinderfeestjes overtreft alle verwachting. Het is nu al zo ver dat we op de vrijdagmiddag een hulpboerin kunnen inschakelen om dubbele feestjes te kunnen draaien. Hartstikke mooi, want in de tijd dat de melkveehouderij in de media behoorlijk onder druk staat vinden we het ook heel belangrijk dat we kunnen uitleggen waarom we de dingen op de boerderij doen zoals we ze doen. Daarmee hopen we dat mensen een realistischer beeld krijgen dan dat TV programma’s zoals Radar en Zembla en ook niet te vergeten de Stichting Wakker Dier schetst.

En daarom zijn we ook dit jaar weer blij met uw steun! Ietwat verlaat zijn we ermee dit jaar, maar binnenkort ontvangt u weer een nota van de bijdrage voor Vriend van de Burmania Boerderij. Vorig jaar zijn we begonnen met het opsturen van de Vriendenpas. Dit jaar ligt de Vriendenpas voor u klaar bij de entree van de beleefdagen. We hopen u ook dit jaar weer vaak te mogen ontmoeten op deze gezellige dag. Door omstandigheden kon de beleefdag in juni niet doorgaan. De eerst volgende beleefdag is, vanwege vakantie, daarom op zaterdag 1 augustus Susie weer bekapt

Vlak voor de lammetjesdag werd ze nog even mooi gemaakt. Susie kreeg haar halfjaarlijkse bekapbeurt. Dit laten we altijd doen door Gerard Nielsen uit Jelsum. We hebben inmiddels besloten dat ze niet meer ingezet gaat worden tijdens de beleefdagen om op te rijden, alleen nog maar borstelen. Een paar rondjes vindt ze nog wel leuk, maar niet meer tientallen kinderen. Op haar 25-jarige leeftijd verdient ze rust. Hooguit dat we haar nog eens voor het karretje spannen (als we tijd hebben ;), zie intermezzo.

Met hamer en bijtel wordt er een deel van de hoeven af gehaald.

Intermezzo

Gebruik van Shetlanders Het is voor de sterke shetlandpony mogelijk om op een verharde weg lasten te trekken die wel twee maal zo groot zijn als zijn eigen gewicht. Omdat hij gezien wordt als een van de sterkste pony's en paarden ter wereld, denken veel mensen dat een shetlander ook grote lasten kan dragen. In werkelijkheid kan een shetlander slechts maximaal twintig procent van zijn eigen gewicht dragen omdat de pony anders op den duur last krijgt van de gewrichten in zijn rug en hij vrijwel onbruikbaar wordt om op te

De schaapscheerder hangt in een soort takel om zijn rug te ontlasten bij het scheren

rijden, hoe jong of oud hij ook is. Niet alleen het gewicht van de ruiter is van belang maar ook zijn lengte; als de ruiter te lang is, brengt deze de pony uit zijn balans.

Geschoren schapen Net als vorig jaar hebben we zes weken voordat de lammerij begon de schapen weer laten scheren. Ongeveer 6 á 8 weken voor het lammeren halen we de schapen uit het weiland en worden ze binnen een week geschoren. Ze komen daarna niet meer buiten totdat hun lammeren geboren zijn. Dit wordt winterscheren genoemd. Steeds meer schapenhouders scheren hun schapen op deze manier ipv de klassieke zomerscheren in juni/juli. Voordeel van het winterscheren is dat de schapen in het hok schoner blijven, wat hygiënischer is tijdens het aflammeren, en dat ze actiever zijn, omdat ze het minder warm hebben. Daarnaast kunnen de geboren lammeren de spenen aan het uier beter vinden bij te drinken. Nadeel is echter dat de schapen met hun lammeren wat later pas naar buiten kunnen, ivm de koude nachten in maart. Meestal doen we ze dus pas na drie weken naar buiten.

De wol wordt in grote zakken gedaan….

En aangestampt.

het bij de moeder drinkt, maar ook fleslammetjes doen dit standaard. Waarom doet een lammetje dit? Dit antwoord wist ik eigenlijk niet. Dus dan maar even googlen: Het kwispelen is een teken van tevredenheid, aldus Maarten Pieterse, dierenarts landbouwhuisdieren van de faculteit Diergeneeskunde van Universiteit Utrecht. Het is vermoedelijk een vorm van communicatie met hun moeder. Af en toe kijkt het moederschaap om en snuffelt aan de staart waarop ze nog heftiger gaan kwispelen. Het lammetje laat zo zien dat het voldoende melk krijgt. Als er niet genoeg melk is naar hun zin laten lammetjes dat ook merken. Om het laten schieten van de melk te stimuleren stoten ze hard met hun snuit tegen het uier. Andere diersoorten kwispelen ook wel eens tijdens het drinken, maar niet zo fel als lammeren. Vraag van de bezoeker (2):

“Reageren de koeien ook op een onweersbui zoals gisteravond?”

Een schaap vergeten? Nee de hond heeft het ook te warm!

Vraag van de bezoeker:

“Oh, kijk mama, het lammetje kwispelt!” Waarom doet hij dat? Wanneer een lammetje drinkt, gaat het staartje heen en weer. Niet alleen als

Jazeker! Koeien worden vooraf aan de bui sowieso onrustig. Dit is vooral te merken onder het melken wanneer de koeien vervelend worden als er een de onweersbui in aantocht is. Op stal is er verder eigenlijk geen onrust te merken. Lopen ze in het weiland, dan draait de koe haar achterwerk naar het slechte weer toe (bv heftige regen, hagel of wind wat je vaak ziet bij een dergelijk onweersbui) en ze staan dan met meerdere koeien in een groepje met de billen dezelfde kant op. Vaak is dit tegen de slootkant

aan, omdat ze voor de bui weglopen en ze niet meer verder kunnen bij de sloot. Toch haalt een boer vaak de koeien wel naar binnen wanneer er zwaar onweer aan komt. Dit om te voorkomen dat er ongelukken met blikseminslag gebeuren. Vier keer vier Er zijn dit jaar maar liefst vier vierlingen geboren op de boerderij. Eigenlijk is dit niet wenselijk, want meestal redden er een paar van deze lammetjes het niet, omdat ze te zwak zijn.

Verbouwing Eindelijk nieuwe sanitaire voorziening op de boerderij. Na vijf jaar onze privé toilet beschikbaar gesteld te hebben aan de bezoekers is dit vanaf nu niet meer nodig. Jacob Kuperus heeft een prachtige WC en wasgelegenheid buiten op het erf gemaakt. Karin is nog nooit zo blij geweest met een verbouwing op de boerderij,  Laatste lammeren geboren

Chocolademelkkoe In december werd er een heel mooi kalfje geboren. Zoals jullie weten, houden we wel van andere rassen koeien. Nu hebben we eindelijk een bijna zuivere Brown Swiss vaarskalfje (meisjeskalf).

En op 3 juni werden de laatste drie lammeren geboren. Een nakomeling.

De lammerij voorbij… En dan wanneer alles geboren is, blijf je met een berg mest over….

De geitenlammetjes die dit voorjaar geboren zijn.

Nieuws vanuit de Vogelwacht:

Ongedierte en andere boefjes Op de boerderij wonen naast de reguliere dieren ook dieren waar de boer niet zo gelukkig mee is. Ik bedoel muizen en ratten. Deze kunnen ziekten overbrengen en andere schade veroorzaken. Daarom worden de muizen en ratten bestreden en daarom lopen er op de boerderij vaak ook wat katten rond die wel een rat of muisje lusten. Ook de honden pakken wel een rat en zijn daarom nuttig. Op het erf lopen of wonen soms ook wel eens bunzingen. De bunzing, mud in het Fries, is een marterachtige die in vrijwel geheel Europa voorkomt. De bunzing is een bodembewoner die niet vaak klimt. De bunzing is een actief roofdier die ´s nachts jaagt en leeft van kleine en grote prooien zoals vogels en konijnen, maar ook een muisje of een rat zal hij niet versmaden. Hij jaagt in de schemering of ´s nachts. Hij wordt beschouwd als een nuttig roofdier, maar ze pakken ook wel eens een kip. Vroeger werd er actief op de bunzing gejaagd, omdat

zijn vel duur werd betaald. Dit vel werd gebruikt in de bontindustrie. De ‘muddejager` kon met een beetje geluk wel een weekloon verdienen op één avond. Hij bejaagt de mud met een muddehond, veelal een daartoe afgerichte stabij of wetterhûn. Een bunzing kan enorm stinken, vandaar het gezegde `stjonke as in mud´ voor iemand die niet al te fris ruikt. De bunzing en zijn broertje de fret worden al eeuwenlang gebruikt voor de konijnenjacht. Een gefretteerd konijn is te verkiezen boven een geschoten konijn omdat er geen hagel in zit. Een gedomesticeerde bunzing of fret kan zeer aanhankelijk en speels zijn.

Een broer van de bunzing is de steenmarter en deze komt steeds meer voor. Ook deze leeft in vrijwel geheel Europa. Leeft de bunzing onder takkenbossen etc., de steenmarter geeft de voorkeur aan woningen en boerderijen. Het is een grote opportunist en hij past zich onder vrijwel alle omstandigheden aan. Hij geeft echter de voorkeur aan vlees en eet alles wat hem voor de voeten komt. Heeft hij eenmaal een kippenhok ontdekt dan is hij in staat in zeer korte tijd de gehele pluimveestapel dood te bijten. Ze leven vaak dichtbij de mensen en soms onder het zelfde dak.

Dat is niet prettig. Doordat ze hun prooien meeslepen en op een vaste plaats hun behoefte doen begint het al snel te stinken. Bovendien kunnen ze de hele boel slopen en ze zijn ´s nachts zeer luidruchtig en dat is niet prettig als je zelf wilt slapen. Bovendien hebben ze de nare gewoonte om de bedrading van auto´s door te bijten omdat bij de productie van bedrading visolie wordt gebruikt wat voor een steenmarter een aantrekkelijk luchtje is. Je kunt er weinig tegen uitrichten, want een steenmarter is een wettelijk beschermd dier. Het enige wat nog wel eens

schijnt te helpen is overdag loeiharde muziek aanzetten omdat ze overdag slapen. Dat is een soort oog om oog tand om tand. Jan Wind Vogelwacht Lekkum/Miedum. Aanvulling: Op dit moment woont er hoogstwaarschijnlijk een steenmarter op de zolder bij onze buren. Bij onze andere buren die ook kippen hebben heeft deze steenmarter alle kippen op één nacht doodgebeten. Verschrikkelijk gezicht toen ze de volgende ochtend in hun kippenhok kwamen. We hopen maar dat hij geen lucht krijgt van onze kippen.

Af en toe kalft er een koe bij ons in het weiland. Dit levert mooie plaatjes op.

Lammetjesdag 2015 en Koeiendans tegelijkertijd! Wat hebben wij een mooie dag gehad. Hopelijk jullie ook! Met dank aan alle vrijwilligers: Michaela, Kiki, Jantsje, Daniëlle, Fenna, Romkje, Marrit, Joke, Baukje, Trudie, Mark, Charlotte, Aukje, Pytsje, Dieuwke, Esther, Annewil, Hermien, Willy, Tia, Wimke, Albert, Foppe, Aly, Kees, Welmoed, en natuurlijk de crew….Debora, Martine en Ilse!

Kinderpagina REBUS

DE MOPPEN VAN LIEKE Mieke zit in bad als moeder zegt:kom er maar snel uit en droog je af anders krijg je kippen vel. Waarop Mieke antwoord:krijg ik dan ook veren? Jantje komt thuis van de tennisles. Zijn witte broek is van onder tot boven vuil. Moeder moppert:je ziet eruit als een vieze big. Je weet toch wat een big is? Ja, de zoon van een varken! Aan welke kant heeft een koe het meeste haar? Ik zou het niet weten. Aan de buitenkant natuurlijk.

ACTIVITEITEN - ZOMER 4 juli t/m 1 aug Vakantie! Za 1 aug Boerderij Beleefdag Za. 5 sept Boerderij Beleefdag

Vader komt thuis met twee grote emmers koeienmest die hij bij een boer in de buurt heeft gehaald. Waar is dat voor? Vraagt zijn zoontje van zes. Voor op de aardbeien, zegt vader. Het zoontje staart hem aan en zegt:ik heb ze toch liever met slagroom, mag dat ook?