3/12/2013
Uitdagingen
ADHD op de werkvloer
7e
Nans De Greef ADHD-dag 2013
Landschaps-kantoor… Volwassene met ADHD Volwassenen en ADHD Basiskenmerken ADHD:
• Aandachtstekort/Organisatieproblemen • Hyperactiviteit / Impulsiviteit
Volwassene met ADHD
Hoe maakt je je huidige job meer op maat? “de persoonlijke manager werkt soms niet goed”
Of
Hoe vind je de baan die bij jou past?
1
3/12/2013
Persoonlijke profielschets
Waar ben ik goed in én doe ik graag? Wat doe ik beter niet? In welke situaties lukt het me best? Waarbij heb ik hulp nodig?
• • • •
Je sterke kanten inzetten2 • • • • • • • •
Veel overtuigingskracht Voortdurend de omgeving scannen Resultaatgericht Zelfstandig werken Energiek Humoristisch Plichtsbewust …!
Wat kan je zelf doen?
• Binnen je huidige werksituatie leren omgaan met je valkuilen
Je sterke kanten inzetten1 • • • • • • •
Vastberaden Uitdagingen aangaan Enthousiast: trekt collega’s over de drempel Spontaan en openhartig Een kei in het vinden van oplossingen Storten zich helemaal op iets (hyperfocus) Rechtvaardigheid hoog in ‘t vaandel
Situatie: zéér belangrijk weinig ADHD-gedrag (A,H,I) bij • Gestructureerde situatie • Nieuwe omgeving • Interessante activiteit • 1-1 contact • Regelmatig positieve feedback • Doe-activiteit
Binnen je huidige job 1 Aandachtsproblemen: • Apart kantoor / stille plaats? • Thuiswerk? • Bureau opruimen • Notitieschrift /tablet: voor briljante ideeën
• Of een andere functie vragen • Of ander werk zoeken
2
3/12/2013
Binnen je huidige job 2 Organisatieproblemen: • Te doen-lijsten • “Doe het nu of schrijf het op” • Alarm/gsm /agenda • Prioriteiten toekennen
Binnen je huidige job 4 Impulsiviteit: leren remmen • Handeling die je helpt remmen Vb diep inademen, parafraseren Vb “daarover moet ik eens nadenken” Je commentaren noteren >< eruit gooien Selftalk: overleggen met jezelf
• Risicosituaties voorzien en strategie inoefenen • Je doel visualiseren: foto, symbool, ... • Zit ik nog op spoor?
Binnen je huidige job 6 Jezelf motiveren: positieve toekomst • Emoties leiden meestal tot acties Vb vreugde en genot: verder doen >< angst: vechten/vluchten
Het positieve eindresultaat in je verbeelding zien En de positieve emotie die je daarbij wil voelen Vb: Trots / tevreden over jezelfaken
• Een beloning voor jezelf voorzien
Binnen je huidige job 3 Hyperactiviteit: • Korte pauzes • Noteren tijdens vergaderingen • Productieve bewegingen inlassen (koffiepauze, wandeling, …) • Trainen of wandelen tijdens lunchpauze • Je regelmatig fysiek uitleven
Binnen je huidige job 5 Geheugen: extern geheugen • Nota nemen/vragen in een notitieschrift/smartphone/tablet • Reminders: Pc/smartphone/keukenwekker • Aan een routine iets nieuws vastkoppelen • Visualiseren: mindmaps, schema’s • “Lanceerplatform”: om dingen mee te nemen • Checklist
Binnen je huidige job 7 Verveling • Lange saaie taken in stukjes opdelen • Onderbrekingen nemen, water drinken, even rondstappen • Timer zetten om je bij de taak te houden • Opgewekte muziek opzetten • Deuntje in jezelf zingen • Leuke toekomstplannen als beloning
3
3/12/2013
Binnen je huidige job 8 Uitstel • Tijdslimiet met jezelf/anderen afspreken • Samen met iemand aan een project werken • Jezelf motiveren: welk doel voor ogen? • Je laten steunen door een bemoedigend persoon • Begin, al is het voor slechts tien minuten (wie weet vergeet je de tijd en werk je door ) … • Plan je dag/week vooraf
Binnen je huidige job 10 • Mensen aanspreken • Bondgenoten, ”je maatje” • Peter/meter/mentor • Bedrijfsarts / bedrijfspsycholoog • Je baas • Andere functie binnen het bedrijf?
Ander werk zoeken 1 Wat trekt mij aan in een job? • veel zelfstandigheid? • veel mobiliteit? • in team werken of alleen? • 9 to 5 of wisselende uren?
Binnen je huidige job 9 Snel geïrriteerd zijn • Een time-out voor jezelf nemen om “af te koelen” • En dan “in de helicopter”: kijken van op afstand • Leer hoe je je kan ontspannen • Zoek fysieke uitlaatkleppen buiten het werk • ...
Aandacht voor sociale relaties Als je een fout hebt gemaakt: 1. Vermoedelijke reden erkennen: “Oeps daar gaat mijn ADHD” 2. Je fout toegeven: “Mijn fout” 3. Je excuses aanbieden, schuld niet afschuiven: “Excuses daarvoor”= herstellen 4. Belofte best doen volgende keer anders te doen: “Ik ga uitzoeken hoe ik hier volgende keer anders kan mee omgaan”
Ander werk zoeken 2 Jobs selecteren • functieprofiel goed doorlezen en herlezen • advies vragen aan vrienden/familie • meer info zoeken van het bedrijf op internet of door te bellen • voor- en nadelen afwegen • een nachtje over slapen
4
3/12/2013
Ander werk zoeken 3 Sollicitatiegesprek • goede voorbereiding! • gerichte vragen stellen mbt ADHD • heb ik een privé-werkruimte? hoeveel collega’s? • zijn er glijdende uren? • is er ruimte om autonoom te werken?
• vraag eventueel naar een rondleiding • bedenktijd vragen en nemen
Als je vastloopt: hulp zoeken1 Hulp thuis • Poetsen, strijken, klusjes, kinderopvang • LETs: ruilsysteem • Afspreken met buren voor vervoer kinderen • …
Minder druk op de ketel thuis, meer ontspanning, je draagvlak vergroten ….
Als je vastloopt: hulp zoeken 2
Als je vastloopt: hulp zoeken 3
Coaching/trainingen: hulp bij praktische vragen • Samen zoeken naar strategieën die jou helpen • Aanmoediging / Echt begrepen worden • Loopbaan- of trajectbegeleiding • Medestanders in deelnemersgroep
De meeste topsporters worden gesteund door
Therapie: werken op diepere lagen • Verwerken van schuldgevoelens en schaamte • Negatief zelfbeeld veranderen in positiever • Depressie aanpakken • Leren omgaan met angsten • Problemen in je relaties aanpakken
coaches/trainers, jij verdient het des te meer ….
Als je tandpijn hebt ga je naar de tandarts, als je emotionele pijn hebt….
Hebt u nog vragen?
Humor Verlies je gevoel voor humor niet “ADHD is best ernstig, maar je hoeft er niet altijd een serieus gezicht bij te trekken”
• Maak nu een afspraak voor een speeddate • Spreek onze medewerkers of vrijwilligers aan tijdens de pauze of de receptie!
(Barkley, 2011)
5
3/12/2013
En nog…
Centrum ZitStil U kan er altijd terecht Individuele hulpverlening ADHD-consultatielijn Informatie Workshops ouders op 11 plaatsen in Vlaanderen • Trainingen voor ouders en voor volwassenen • Trainingen voor jongeren • • • •
Dank voor uw aandacht!
• • • • •
Magazine ‘ZitStil’ Publicaties Documentatiecentrum Website www.zitstil.be …
www.zitstil.be
6
