Jaarstukken 2012
Jaarstukken 2012
1
AANBIEDINGSBRIEF (voorstel 031/2013) Aan de gemeenteraad, Hierbij bieden wij u de Jaarstukken 2012 (Programmaverantwoording en Jaarrekening 2012) aan. De Jaarstukken 2012 bestaan uit de Programmaverantwoording en de Paragrafen. Hierin wordt verantwoord op welke wijze en in welke mate het college de voornemens uit de Programmabegroting 2012 heeft gerealiseerd en op welke wijze de daarvoor beschikbare gestelde middelen zijn ingezet. De Jaarrekening 2012 informeert u op hoofdlijnen over de rekening van baten en lasten, het resultaat en de balans. U vindt hier de financiële analyse per programma (onder andere over- en onderschrijdingen van budgetten). Financiële afwijkingen worden toegelicht als de afwijking ten opzichte van de (bijgestelde) begroting 2012 tenminste € 50.000 bedraagt. Wij bieden u hierbij de Jaarstukken 2012 (Programmaverantwoording 2012 en Jaarrekening 2012) aan en verzoeken u deze, gelet op het bepaalde in artikel 200 Gemeentewet, voor 15 juli 2013 vast te stellen. Een ontwerpbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Dit ontwerpbesluit is opgenomen op pagina 146. Papendrecht 23 april 2013, Burgemeester en wethouders van Papendrecht, de secretaris, de burgemeester,
R.G. Beek
Jaarstukken 2012
C.J.M. de Bruin
2
Jaarstukken 2012
3
NHOUDSOPGAVE TERUGBLIK OP 2012...........................................................................................................................8 JAARVERSLAG 2012 1. PROGRAMMAVERANTWOORDING ..............................................................................................11 1.1 Programma Samenleving ............................................................................................................11 1.1.1 Sociale zaken en werkgelegenheid..........................................................................................11 1.1.2 1.1.3 1.1.4
Onderwijs en jeugd .............................................................................................................16 Volksgezondheid ................................................................................................................20 Sport, recreatie en cultuur...................................................................................................21
1.2 Programma Ruimte......................................................................................................................27 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4
Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening .............................................................................28 Groen en milieu ..................................................................................................................36 Verkeer en beheer ..............................................................................................................41 Wijkgericht werken .............................................................................................................49
1.3 Programma Bestuur en Regio.....................................................................................................52 1.3.1 Organisatie bestuur, bestuursstijl, externe oriëntatie en communicatie.....................................52 1.3.2 Veiligheid / handhaving ...........................................................................................................52 1.3.3 Dienstverlenende gemeente....................................................................................................55 Bijlage indicatoren ............................................................................................................................62 1. Samenleving....................................................................................................................................62 2. Ruimte.............................................................................................................................................63 3. Bestuur en regio ..............................................................................................................................64 2. PARAGRAFEN ...............................................................................................................................67 2.1 Weerstandsvermogen....................................................................................................................67 2.2 Onderhoud Kapitaalgoederen ........................................................................................................70 2.3 Financiering...................................................................................................................................77 2.4 Woonlasten ...................................................................................................................................81 2.5 Grondbeleid...................................................................................................................................85 2.6 Bedrijfsvoering...............................................................................................................................88 2.7 Verbonden partijen ........................................................................................................................91
Jaarstukken 2012
4
Jaarstukken 2012
5
JAARREKENING 2012 3. PROGRAMMAREKENING..............................................................................................................97 3.1 Inleiding.........................................................................................................................................97 3.2 De financiële rekening ...................................................................................................................98 3.3 Herkomst en bestemming resultaat 2012 .......................................................................................99 3.4 Voorstellen overheveling budget 2012 naar 2013......................................................................... 101 3.5 Analyse jaarresultaat 2012 ten opzichte prognose Tweede Concernrapportage 2012................... 102 3.6 Overzicht van de incidentele baten en lasten (BBV artikel 19 lid c)............................................... 111 3.7 Overzicht algemene dekkingsmiddelen ........................................................................................ 112 3.8 Rechtmatigheid............................................................................................................................ 113 BALANS PER 31 DECEMBER 2012................................................................................................. 122 Overzicht reserves (voor resultaatbestemming 2012)......................................................................... 132 Overzicht voorzieningen .................................................................................................................... 136 SISA-BIJLAGE 2012 ........................................................................................................................ 138 CONTROLEVERKLARING ............................................................................................................... 142 ONTWERP- RAADSBESLUIT .......................................................................................................... 146 BIJLAGE .......................................................................................................................................... 148
Jaarstukken 2012
6
Jaarstukken 2012
7
TERUGBLIK OP 2012 Ook 2012 is een jaar geweest met een grote intensiteit aan overleggen, besluitvorming en actie. Het aangezicht van het centrum is zichtbaar veranderd door het autovrij houden van het plein voor het gemeentehuis en de sloop van de verouderde winkelpanden. Het geheel biedt ondanks verslechterde marktomstandigheden ruimte voor nieuwe ontwikkelingen en initiatieven. De ontwikkelingen aan de Lange Tiendweg met onder andere de bouw van een nieuw sportcentrum hebben veel aandacht en tijd gekost, maar zijn ook fysiek voor iedereen zichtbaar geweest. Op het gebied van onderwijs, economie en arbeidsmarkt heeft onze gemeente stappen gezet. Door zowel te verbinden in en met de maatschappij en maatschappelijke partners, maar ook door concrete acties in te zetten en daar waar mogelijk te ondersteunen. Dat heeft ook geleid tot een volle bestuurlijke agenda, waarbij meer dan eens agendapunten niet tijdens de reguliere geplande vergadering zijn afgehandeld, maar zijn doorgeschoven naar latere tijdstippen. Bestuurlijke aandacht hebbende thema’s als de heroverweging en bezuiniging op de kinderboerderij alsmede ook parkeren en onderwijshuisvesting hebben veel aandacht gevraagd en gekregen. Dit zijn ook thema’s waarbij de maatschappelijke actoren, inwoners, bedrijven, instellingen of besturen van instellingen, een meer dan gemiddeld belang hebben. Iedereen heeft een mening en vaak zijn dat ook meningen of inzichten die divergeren. De kracht van de lokale democratie wordt juist in die gevallen getoetst en dient haar waarde te bewijzen. In essentie wil iedereen het beste voor onze gemeente, maar worden ambities en verwachtingen getemperd door beperkte middelen, die helaas ook steeds beperkter worden. De heroverwegingen die bij de start van de collegeperiode stevig zijn ingezet zullen naar verwachting op termijn een vervolg krijgen. Het is van belang de ingezette heroverwegingen nauwgezet uit te voeren. Daar is ook in 2012 invulling aan gegeven. In 2011 is een traject ingezet om te komen tot een beschrijving van de eigen identiteit en een visie op intergemeentelijke samenwerking. Dit traject is in 2012 afgerond, met inbegrip van een maatschappelijke consultatie en frequent bestuurlijk debat. De gemeenteraad heeft voor de zomer van 2012 de visie op intergemeentelijke samenwerking vastgesteld. Het lokale Papendrechtse belang staat daarbij voorop, waarbij intergemeentelijke samenwerkingsarrangementen worden omarmd. Vooral daar waar het gaat om die samenwerking waardoor we producten en dienstverlening kostenefficiënt en effectief kunnen vormgeven. Daarbij is op voorhand geen voorkeur uitgesproken voor samenwerkingspartners, maar staat de gemeente open voor diverse vormen van samenwerking. Daarnaast wordt met name door de decentralisaties van rijk naar gemeente samenwerking als een verplichting meegegeven. Voor onze gemeente, is tijdens de in 2011 en 2012 gevoerde debatten over de visie op samenwerking gebleken, blijft essentieel dat samenwerking met andere overheden of andere partners de belangen van onze lokale gemeenschap moeten dienen. De kadernota onderwijs is een voorbeeld van een onderwerp waarbij ook nadrukkelijk maatschappelijk partners zijn betrokken. Tevens groeit het besef dat niet alle onderwerpen lokaal direct kunnen worden beïnvloed. De maatschappij wordt complexer, de bestuurlijke thema’s worden complexer en soms zijn via bovenlokale aanpakken grotere successen te boeken. Onderwerpen als milieu, verkeer en vervoer, economie, onderwijs, arbeidsmarkt, wonen, etc. kennen een bovenlokale component. Onze inzet is daaraan mee te werken en vervolgens de lokale uitwerking zo vorm te geven dat het passend is binnen onze ideeën en bestuursstijl, waarbij het belang van inwoners, bedrijven en instellingen van Papendrecht voorop staan. In 2012 is verder benadrukt dat de zelfredzaamheid van de samenleving belangrijk is. Op vele terreinen zijn wij initiatiefnemer, waarna inwoners, bedrijven en instellingen de regie overnemen of tenminste zelf actief worden. Een mogelijkheid om dat te bevorderen is ook telkens waar mogelijk het debat met de maatschappij op te zoeken en vormen van communicatie in te zetten die dat verder versterken. Op daartoe geëigende momenten worden ook nieuwe media gebruikt om dat debat met de maatschappij te verbreden. Ook bij de vorming van de visie op intergemeentelijke samenwerking is daarvan met succes gebruik gemaakt. Met ingang van 1 januari 2013 is de Nationale Politie gevormd. De politieregio Zuid-Holland Zuid is onderdeel geworden van de regionale politie-eenheid Rotterdam. En de brandweer Papendrecht is overgegaan naar de Regionale Brandweer Zuid-Holland Zuid. Daarmee is directe zeggenschap over de lokale brandweer niet meer aanwezig. Aansturing van de regionale brandweer vindt plaats vanuit het Algemeen Bestuur (AB) van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid.
Jaarstukken 2012
8
Het jaar 2012 is landelijk een jaar geweest waarbij veel nadruk is gelegd op de noodzaak van bezuinigen. De vorming van een nieuw kabinet heeft in dit teken gestaan (en dan vooral de wijze waarop moet worden bezuinigd). Het oude en het nieuwe kabinet hebben een uitgebreid bezuinigingsprogramma neergelegd, dat zeker ook onze gemeente zal raken. In 2012 is niet geheel duidelijk geworden in welke omvang en op welke terreinen wij het hardst worden geconfronteerd met deze bezuinigingen. Maar ook maatschappelijk gezien merkt onze gemeente de afnemende bereidwilligheid en mogelijkheden van partners om nieuwe initiatieven te financieren. Op het vlak van de grondexploitatie zijn veel gemeenten in de problemen gekomen. Nu hebben wij een relatief geringe grondpositie in de eigen gemeente, maar ook wij zullen toekomstige risico’s op de grondexploitatie moeten incalculeren. Ook nu blijft voorop staan dat we een gezond financieel beleid continueren. De jaarrekening 2012 sluit met een positief rekeningresultaat, een onverdeeld overschot van € 53.000. Met name incidentele meevallers zijn bepalend voor dit overschot. Aangezien het geen structurele meevallers zijn, kiezen wij voor conservatief scenario. In het verleden zijn overschotten vooral gebruikt om het weerstandsvermogen te versterken, juist met het oog op de toekomstige verwachte verdere druk op de financiële positie van de gemeente. Dat kan op een aantal manieren. In het licht bezien van de toenemende terughoudendheid van partners om ontwikkelingen te financieren en de daarmee samenhangende grondexploitaties hebben wij gekozen een substantieel deel van het overschot te gebruiken voor voeding van de reserve voor grondexploitaties.
Jaarstukken 2012
9
JAARVERSLAG 2012
Jaarstukken 2012
10
1. PROGRAMMAVERANTWOORDING 1.1 Programma Samenleving Papendrecht is een plezierige gemeente om in te wonen en in te werken en dat moet zo blijven. Om de gemeente leefbaar te houden moet de kwaliteit van de voorzieningen op het gebied van sport, onderwijs, cultuur, zorg, recreatie, winkelaanbod en welzijn op niveau zijn. Twee ontwikkelingen raken dit streven: veranderende demografische verhoudingen en de ontwikkelingen in het financieel perspectief. Zo zal het aantal mensen met een welzijnsvraag / zorgvraag de komende jaren stijgen en zal de groei van het aantal inwoners afvlakken en tot stilstand komen. Dit alles onder een minder rooskleurig financieel gesternte dat de komende jaren steeds meer om keuzes vraagt. Vanuit dit perspectief is het de inzet om het kwaliteitsniveau van de voorzieningen minimaal op het huidige niveau te houden en daar waar nodig en mogelijk een kwaliteitsverbetering te realiseren. Dit betekent in ieder geval dat ten aanzien van deze voorzieningen meer samenwerking zal worden gevraagd van betrokkenen en dat een soberder uitvoering niet altijd te vermijden is. De kern is dat we met minder meer moeten doen.
1.1.1 Sociale zaken en werkgelegenheid Beleidsplan Wet maatschappelijke ondersteuning Het Wmo-beleidsplan 2012-2015 is door de gemeenteraad op 28 juni 2012 vastgesteld. In dit beleidsplan zijn ambities gesteld op de volgende maatschappelijke vraagstukken: - Dienstverlening Wmo loketfunctie, cliëntondersteuning, inzet signaleerders en afstemming tussen maatschappelijke partners - Wonen, zorg en welzijn samenwerking tussen maatschappelijke partners en het formele en informele netwerk - De Kanteling van de Wmo project De Kanteling, basisvoorziening/-infrastructuur, sociale cohesie en netwerken en vervoersvoorzieningen voor inwoners met beperkingen - Verbreding Welzijnswerk welzijnswerk, kwaliteitsborging van de dienstverlening, sociale vraagstukken, vroegsignalering en sociaal isolement - Ondersteuning overbelaste mantelzorgers voorkomen van overbelaste mantelzorgers en respijtzorg - Preventieve maatschappelijke zorg algemeen maatschappelijk werk, lokaal zorgnetwerk en coördinatie ex-gedetineerden De ambities zullen verder in uitvoeringsplannen worden uitgewerkt. Brede Welzijnsinstelling (BWI) Een van de ambities in het Wmo-beleidsplan 2012-2013 is de verbreding van het welzijnswerk. Naar aanleiding van een door de Stichting Welzijn Ouderen Papendrecht (SWOP) opgestelde notitie heeft in 2012 intensief overleg plaatsgevonden. Dit heeft geleid tot een extra subsidie aan de SWOP zodat deze organisatie zich kon voorbereiden op een verbreding. Behalve scholing (verbreding doelgroep), communicatie en het ontwikkelen van een nieuwe website ging het met name om de opzet van een coördinatiepunt vrijwilligers, de maatschappelijke stagemakelaar en het sociaal raadsliedenwerk. Eind 2012 heeft de SWOP een activiteitenplan en begroting voor 2013 ingediend waarin de nieuwe taken zijn meegenomen. Voor wat betreft de huidige taken heeft de SWOP de opdracht gekregen deze te heroverwegen en met een voorstel te komen over voortzetting dan wel afbouw. Maatschappelijke Zorg Maatschappelijke Zorg is de verzamelnaam voor de prestatievelden 7, 8 en 9 van de Wmo. Het gaat dan om de maatschappelijke opvang, de openbare geestelijke gezondheidszorg (OGGZ) en het verslavingsbeleid. Van oudsher zijn dit thema’s waarbij vanuit het Rijk de financiering en verantwoordelijkheid voor een belangrijk deel bij de centrumgemeenten is gelegd. Voor deze regio is dat Dordrecht. De afgelopen periode zijn de centrumgemeenten geconfronteerd met diverse kortingen op dit terrein. Naar aanleiding hiervan heeft Dordrecht aangegeven zich te beperken tot kerntaken. Dat betekent stoppen met de financiering van diverse regionale activiteiten die hier niet direct onder vallen. In 2012 hebben hierover diverse overleggen plaatsgevonden. Dit heeft geresulteerd in een voorstel om o.a. de lokale zorgnetwerken, het coördinatiepunt nazorg na detentie en de risico inventarisatie tijdelijk huisverbod voort te zetten en vanuit het lokale Wmo budget te financieren. Jaarstukken 2012
11
Transitie AWBZ Op 14 februari 2012 is door de gemeente ingestemd met de startnotitie/bestuursopdracht Transitie extramurale begeleiding Drechtsteden. De beleidsvorming wordt hierdoor samen met de andere Drechtstedengemeenten opgepakt. De eerste opbrengst van de bestuursopdracht is een gezamenlijke conceptvisie Extramurale begeleiding in de Drechtsteden. Deze visie is gebaseerd op het lokale Wmo beleid en de visie van de G32 op de AWBZ. Daarnaast is via drie visietafels met een zeer divers samengesteld gezelschap van betrokken organisaties gevraagd welke elementen zij graag in een visie willen terugzien. De conceptvisie is in de tweede helft van 2012 (regionaal) besproken met allerlei betrokken partijen, te weten: Wmo Adviesraden, cliëntenraden, cliëntenorganisaties, bestuurders en professionals van zorgaanbieders, organisaties voor maatschappelijke ondersteuning, zorgverzekeraar/zorgkantoor VGZ en raadsleden. Op 25 oktober 2012 heeft de gemeenteraad ingestemd met een aantal (lokale) aandachtspunten en randvoorwaarden die door het college zijn benoemd ten behoeve van de verdere beleidsvorming. Hierbij kan worden opgemerkt dat de transitie AWBZ door het regeerakkoord van 29 oktober 2012, genaamd Bruggen slaan, ook een nieuwe wending krijgt door onder andere de decentralisatie van de AWBZ-functie Verzorging. De Kanteling van de Wmo De gemeente heeft op 31 mei 2011 ingestemd met het (regionale) Plan van Aanpak De Kanteling Wmo Drechtsteden. Het project De Kanteling is gebaseerd op een initiatief van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten om de compensatieplicht van de Wmo in de uitvoeringspraktijk handen en voeten te geven. Het belangrijkste doel van De Kanteling is de uitvoering van de Wmo zo vorm te geven dat participatie van de burger veel beter tot zijn recht komt. In 2012 zijn zowel lokaal als regionaal verschillende activiteiten uitgevoerd, zoals waarborging van de Kanteling in het Wmo-beleidsplan, aanpassing van de Wmoverordening, deskundigheidsbevordering van consulenten van de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) en cliëntondersteuners van diverse maatschappelijke partners en lokale bijeenkomsten omtrent de Kanteling. Nog niet alle (regionale) activiteiten uit het plan van aanpak zijn gerealiseerd. Een aantal activiteiten wordt in de eerste helft van 2013 gerealiseerd, zoals de implementatie van de digitale sociale kaart genaamd Hulpwijzer Drechtsteden en een Wmo-krant. Daarnaast maakt de Kanteling van de Wmo onderdeel uit van de uitvoering van het lokale Wmo-beleid. Maatschappelijke participatie Subsidiebeleid In de Programmabegroting 2011 en in de Voorjaarsnota 2011 is bepaald dat in 2012 een bedrag van structureel € 240.000 op de subsidies dient te zijn bezuinigd ten opzichte van de Programmabegroting 2010. Alle subsidies worden behandeld in de subsidiebundel. Gezien deze taakstelling is met de overige instellingen gezocht naar mogelijkheden voor bezuinigingen. Aan de voorkant van het proces is bepaald dat kleine instellingen (subsidiebedrag minder dan € 10.000) hierbij zouden worden ontzien. Uiteindelijk is eind 2011 de subsidiebundel over 2012 ten opzichte van de subsidiebundel 2010 € 240.000 lager vastgesteld, waarmee de oorspronkelijk vastgestelde bezuinigingstaakstelling voor 2012 is gehaald. Tevens zijn bij de Voorjaarsnota 2011 uitgangspunten voor een nieuw subsidiebeleid vastgesteld. Aan de hand daarvan is begonnen met het ontwerpen van een nieuwe subsidieverordening waarbij – conform de uitgangspunten – veel nadruk ligt op administratieve lastenverlichting voor de gesubsidieerde instellingen. Eind 2012 heeft het college besloten een nieuwe Algemene subsidieverordening aan de raad aan te bieden voor besluitvorming. Deze Algemene subsidieverordening gaat uit van proportionaliteit tussen het subsidiebedrag en de administratieve lasten. Hoe lager het subsidiebedrag per ontvanger is, hoe minder of eenvoudiger voorwaarden worden gesteld en hoe efficiënter de verantwoording is ingericht. Vrijwilligersbeleid Op 21 oktober 2011 is de kadernota vrijwilligersbeleid en maatschappelijke stage 2011-2015 door de gemeenteraad vastgesteld. In 2012 is een start gemaakt aan de uitvoering van het nieuwe vrijwilligersbeleid.
Jaarstukken 2012
12
Bijzondere projecten Vrijwilligerswerk (evenementen) NLdoet Op zaterdag 17 maart 2012 heeft Papendrecht voor de zevende keer aan de landelijke vrijwilligersdag NLdoet meegedaan. Het organiseren van de landelijke NLdoet dag in Papendrecht draagt bij aan het thema vanuit het college: het terugleggen van de verantwoordelijkheid bij de samenleving. Zeker gezien het stijgende aantal vaste vrijwilligers die zich naar aanleiding van deze dag opgeeft. In 2012 heeft dit in Papendrecht geresulteerd in het voorbereiden en uitvoeren van 27 activiteiten, door diverse organisaties (ruim 25 in 2012). Deze activiteiten zijn uitgevoerd dankzij de inzet van ruim 600 vaste en tijdelijke jonge en oudere vrijwilligers, waaronder het voltallige college, een groep raadsleden en een groep ambtenaren van de gemeente Papendrecht. Van deze groep vrijwilligers heeft zich naar aanleiding van de kennismakingsdag tussen de 40 en 50 nieuwe vaste vrijwilligers aangemeld bij de deelnemende organisaties. Hoezo niet actief De planning was om in november 2012 voor de vijfde keer de vrijwilligers informatiebijeenkomst Senioren voor Papendrecht te organiseren, onder de naam Hoezo niet actief. Dit project is niet gerealiseerd, omdat niet alle betrokkenen zich aan de afspraken hebben gehouden (dit heeft gevolgen voor de hoogte van de subsidie). De Brede Welzijns Instelling Papendrecht zal dit als introductie uitvoeren. Jumelage In 2012 is door de atletiekvereniging Passaat een zogenaamde estafetteloop van Papendrecht naar Blomberg georganiseerd. De ontvangst in Blomberg is samen met bestuurders uit Blomberg en de burgemeester van Papendrecht verzorgd. Adviesraden In het kader van de heroverwegingen is een bezuiniging ingeboekt per 2014 op de gemeentelijke bijdrage aan de adviesraden. In 2012 is onderzoek gedaan naar de bestaande kaders waarbinnen de adviesraden opereren, de bijdragen die de adviesraden leveren aan het gemeentelijk beleid en de mogelijkheden om op de adviesraden te bezuinigen. Besluitvorming hierover zal later plaatsvinden. Werkgelegenheid en Economie Lokaal belang bij een sterker regionaal profiel Op het gebied van wonen, milieu, werkgelegenheid, economie en vrijetijdseconomie, is de verbondenheid met de Drechtsteden groot. Vraagstukken op deze gebieden worden daarom op het niveau van de Drechtsteden aangepakt. De gemeente streeft samen met de andere Drechtstedengemeenten naar bevordering van de economische ontwikkeling. Doel is dat Papendrecht een sterke gemeente is en blijft in een economisch sterke regio. Papendrecht heeft in 2012 actief bijgedragen aan de beleidsontwikkeling op het vlak van kantoren, detailhandel en bedrijventerreinen. In 2012 is het uitvoeringsprogramma herstructurering bedrijventerreinen van het Regionaal Economisch Overleg geactualiseerd. Tevens is een bijdrage geleverd aan de Kantorenstrategie Drechtsteden en wordt aangehaakt bij het opstellen van de regionale detailhandelsvisie. Besluitvorming over de Kantorenstrategie en de regionale detailhandelsvisie vindt later plaats. Notitie Investeren in economie, onderwijs, arbeidsmarkt en duurzaamheid op weg naar een duurzame toekomst voor Papendrecht Op 20 september 2012 heeft de gemeenteraad ingestemd met de nota Investeren in economie, onderwijs, arbeidsmarkt en duurzaamheid op weg naar een duurzame toekomst voor Papendrecht. Vanaf 2012 zijn bedragen bestemd voor de projectleider onderwijs en arbeidsmarkt en voor een projectleider economie en duurzaamheid. Op het vlak van economie is vooral ingestoken op versterking van concurrerende vestigingsvoorwaarden voor bedrijven, versterking van de economische structuur, versterking van de verbinding onderwijs en arbeidsmarkt en versterking van contacten met en dienstverlening aan ondernemers. De inspanningen die in 2012 zijn verricht op het vlak van economie via verkenningen en inventarisaties welke acties succesvol kunnen zijn, mede gezien de verslechterende omstandigheden in de regio op het gebied van werkloosheid, monden uit in een concrete actieagenda. De verwevenheid vanuit deze aanpak met onderwijs en arbeidsmarkt is groot. Ten aanzien van onderwijs en arbeidsmarkt zetten we vooral in op stimulering en gebruik van technisch onderwijs, betere aansluiting tussen onderwijs en bedrijfsleven en helpen van jongeren bij een loopbaanstart. Jaarstukken 2012
13
Van groot belang is het imago van de gemeente Papendrecht. Nadat Fokker de gemeente Papendrecht tot nummer 1 heeft gekozen, is in de notitie een nieuwe uitdaging benoemd. Het streven was om bedrijventerrein Oosteind binnen 1,5 jaar in de top tien van beste bedrijventerreinen van Nederland te krijgen. Dit streven is in 2012 waargemaakt. Bij de verkiezing Beste bedrijventerrein van Nederland is bedrijventerrein Oosteind in de categorie Economie als zesde geëindigd, dankzij de belangrijke functie van Oosteind voor de werkgelegenheid. Deze strategische agenda uit de notitie, wordt omgezet in verder geconcretiseerde actieplannen. In deze actieplannen wordt rekening gehouden met een verbinding tussen de onderwerpen economie, arbeids- en onderwijsmarkt en duurzaamheid. Voorbereiding doorstart LOC Meedenken over mogelijkheden aanbod voldoende geschoold personeel voor bedrijfsleven Als het gaat om onderwijs en arbeidsmarkt wordt ook vaak gesproken over samenwerking tussen de drie O’s van Ondernemers, Onderwijs en Overheid. Vanuit het topsectorenbeleid is gesteld dat vanuit het economische belang voor ons land bedrijven hier een meer prominentere rol en verantwoordelijkheid in moeten nemen. Om inzicht te krijgen welk belang bedrijven hier hebben in deze regio is opdracht gegeven aan het Onderzoekscentrum Drechtsteden (OCD) voor het maken van een arbeidsmarktanalyse voor de WestAlblasserwaard. De resultaten van die analyse zijn vervolgens op 7 maart 2012 besproken met een aantal (grote) bedrijven in de West-Alblasserwaard zoals onder meer BosKalis, IHC-Merwede, Fokker, IV-groep, Valk Welding. Bedrijvigheid in deze regio is voornamelijk technisch georiënteerd en daar zijn nu al knelpunten, die alleen maar groter worden de komende jaren. Er is onvoldoende instroom in het onderwijs van leerlingen en studenten die kiezen voor een technische opleiding. En er is op dit moment al een probleem om bestaande vacatures ingevuld te krijgen. Het aantal vacatures zal de komende jaren steeds groter worden, los van conjuncturele ontwikkelingen. Daarnaast speelt ook een rol dat de vooropleiding onvoldoende aansluit bij de wensen vanuit de bedrijven. Er is onvoldoende afstemming tussen docenten en leermeesters uit het bedrijfsleven. De tekorten die gaan ontstaan zijn van MBO niveau 1 en 2 tot WO. De problematiek werd gedeeld door de aanwezige bedrijven en zij hebben aangegeven daarin te willen samenwerken om oplossingen te ontwikkelen en ook om het imago van techniek te promoten. Een neveneffect van de bijeenkomst was dat bedrijven het als bijzonder plezierig ervaren elkaar op deze wijze beter te leren kennen. Het gaat de bedrijven er om dat meer goed gekwalificeerde arbeidskrachten voor de techniek beschikbaar komen. Ook de mogelijkheden van een arbeids- en opleidingspool zijn besproken. De resultaten van die bijeenkomst zijn samengevat in drie punten die nader uitgewerkt en geconcretiseerd worden: Centrale coördinatie Er gebeuren nog teveel dingen dubbel en het overzicht van wat gebeurt ontbreekt. Concrete activiteiten en projecten Van belang dat activiteiten niet eenmalig worden opgezet, liever minder en duurzaam dan veel en ad hoc. Invloed op het onderwijsprogramma Door bedrijven bijvoorbeeld in de vorm van een technisch vakcollege. Voor een grote delegatie vanuit het voortgezet en beroepsonderwijs en dan met name die docenten en domeinleiders die verantwoordelijk zijn voor betavakken is 20 juni 2012 een bijeenkomst georganiseerd om ook daar de urgentie aan de orde te stellen en de consequenties van deze arbeidsmarktontwikkeling te bespreken. Dit heeft onder meer geleid tot een concrete vervolgstap om een nieuwe doelgroep te betrekken, Havo en Vwo leerlingen. Samen met Jet-Net is een traject gestart om docenten voor Havo en Vwo kennis te laten maken met bedrijven in deze regio. Gezamenlijk worden dan projecten en activiteiten ontwikkeld voor die doelgroep. Een nota, waarin de uitgangspunten voor de doorontwikkeling van het LOC zijn opgenomen is door de gemeenteraad van Papendrecht vastgesteld op 28 juni 2012. Deze uitgangspunten zijn ook met de gemeentes Alblasserdam en Sliedrecht besproken en aan de colleges aldaar gestuurd.
Jaarstukken 2012
14
Functies Kennismaken met techniek voor verschillende doelgroepen (leerlingen in de volle breedte van het onderwijs, maar ook ouders en zij-instromers). Innovaties en samenwerking met opleidingen op het terrein van luchtvaart en maritiem bevorderen. Vormen van contractonderwijs, gezamenlijke opleidingstrajecten voor twee of meer bedrijven, stages, carrousels, leerwerkbedrijven, po/vo projecten, specifieke beroepsgerichte opleidingen, profielwerkstukken, vakantiewerk, etc. Doelgroepen In het nieuwe arrangement zijn dat leerlingen in de hele keten (van primair onderwijs tot universitair) en ook zij-instromers. Bestuur Verantwoordelijkheid van bedrijven en deelname/betrokkenheid overheid en scholen ook bestuurlijk. Financiën Aandeelhouderschap voor de gezamenlijke organisatie, coördinatie en ontwikkelings- en promotiekosten. Bedrijven en scholen leveren menskracht en middelen voor de projecten waarin ze participeren. Locatie Meerdere locaties waar de functies worden gerealiseerd, in bedrijfsscholen, scholen (o.a. technisch paviljoens), leerwerkbedrijven, bedrijven. Organisatie Centrale plaats voor coördinatie en ontwikkeling en uitvoering van projecten en innovaties, die niet binnen de bestaande voorzieningen passen. LOC hal Ketelweg Na de zomer is gestart met de ontmanteling van de LOC hal aan de Ketelweg. Met de partnerbedrijven en scholen is afgesproken, dat de samenwerking gecontinueerd wordt in het nieuwe arrangement. Per 15 december 2012 is de huur van de hal aan de Ketelweg door de gemeente Papendrecht beëindigd. De hal is ontmanteld en een deel van de apparatuur is opgeslagen. Opnieuw en Co heeft de helft van de hal nu zelfstandig gehuurd. Bedrijfsschool Fokker Fokker heeft in het voorjaar van 2012 contact gezocht met de gemeente Papendrecht, omdat zij de bedrijfsschool graag dichtbij de fabriek en het onderwijs wilde huisvesten. De gemeente heeft gesprekken georganiseerd met het Willem de Zwijgercollege, omdat die school over ruimte beschikt, die ze niet nodig heeft voor onderwijsdoeleinden en kampt met financiële problemen. Er is een krediet beschikbaar gesteld door de gemeenteraad om de ruimte te verbouwen. De gemeente treedt op als verhuurder voor Fokker. Voorjaar 2012 is de ruimte verbouwd en geschikt gemaakt en op 21 november 2012 is de officiële opening van de bedrijfsschool van Fokker geweest. De leerlingen zijn er vanaf september 2012 aan het werk. Zij volgen de MBO opleiding vliegtuigbouwer Metaal. De opening is via een film op de website www.locwestalbasserwaard.nl terug te zien. In december is NOS on tour bij het Willem de Zwijgercollege op bezoek geweest en is een film gemaakt van de contacten tussen leerlingen van de school en de leerlingen van de bedrijfsschool van Fokker. Coördinatiecentrum LOC Na de ontmanteling van de Ketelweg is het coördinatiepunt vanaf december 2012 gehuisvest naast de bedrijfsschool van Fokker. In die ruimte wordt tevens een ontdekhoek gerealiseerd: de Newtonhoek, bedoeld voor onder andere basisschoolleerlingen om kennis te maken met natuurkundewetten en technologie. Kennisplatform en Nieuwsbrief November 2012 is de laatste nieuwsbrief (op papier) uitgegeven. Daarin wordt een terugblik gegeven op de afgelopen jaren en een vooruitblik naar het nieuwe arrangement. Naast een fysieke coördinatieplaats is de oude website van het LOC vernieuwd en deze zal steeds meer de functie van kennisplatform krijgen. Er wordt onder meer een inventarisatie gemaakt van projecten en activiteiten, die door de scholen in de West-Alblasserwaard worden aangeboden op het terrein van techniek. De website is vanaf december 2012 in de lucht: www.locwestalblasserwaard.nl Intergemeentelijke samenwerking De unieke samenwerking tussen bedrijven, bedrijfsscholen, onderwijs en overheid heeft ook belangstelling vanuit andere gemeentes. Papendrecht is verbonden in de samenwerking met Drechtsteden en maakt ook deel uit van het regionaal programma Arbeidsmarkt. Daarnaast is ook belangstelling om de mogelijkheden van samenwerking rond dit thema te concretiseren vanuit Hardinxveld-Giessendam en Molenwaard. Ook Jaarstukken 2012
15
de gemeente Oud-Beijerland wil een dergelijk initiatief van een bedrijfsschool ontwikkelen in hun regio en heeft over de aanpak advies gevraagd aan Papendrecht. Evenementen/Kerstmarkt De gemeente heeft actief ingezet op het vormgeven aan evenementen. Concrete initiatieven daartoe zijn de activiteiten met Blomberg, de kraampjes tijdens de kerstmarkt en het lichtjesfeest, als voorbeelden. Daarnaast hebben wij particuliere initiatieven gefaciliteerd en gepropageerd. In het najaar van 2012 is de Stichting huiskamer Papendrecht opgericht. Deze stichting stelt zich ten doel het mogelijk maken van evenementen in en rond het marktplein in Papendrecht. Als eerste evenement heeft de Stichting een ijsbaan gerealiseerd, welke 14 dagen (periode Kerstvakantie) op het marktplein heeft gelegen. Dit is naast de gemeentelijke bijdrage mogelijk gemaakt door een samenwerkingsverband van ondernemers op en rond het marktplein.
1.1.2 Onderwijs en jeugd Onderwijs Kadernota onderwijs De nieuwe kadernota onderwijs 2012-2016, getiteld Focus op talentontwikkeling, is op 28 juni 2012 door de raad vastgesteld. In de nota worden vier programma’s onderscheiden: voorschoolse voorzieningen, zorg in en om de school, de school in de wijk en onderwijs en arbeidsmarkt. De nota is in samenwerking met de maatschappelijke partners en het bedrijfsleven tot stand gekomen. De regie op de implementatie van de nota vindt plaats vanuit het overleg Lokale Educatieve Agenda, een bestuurlijk overleg dat de gemeente en het Papendrechtse onderwijsveld een aantal keer per jaar hebben (zie hieronder). In september zijn in dit overleg de prioriteiten voor het schooljaar 2012-2013 bepaald en is gestart met de gezamenlijke implementatie van de nota. Lokale Educatieve Agenda (LEA) / Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO) Er heeft vijf keer bestuurlijk overleg plaatsgevonden tussen de gemeente, het onderwijs, het peuterspeelzaalwerk en de kinderopvang. Er is gesproken over onderwijsinhoudelijke thema’s en over de onderwijshuisvesting (IHP). Doel hiervan was afstemming, gezamenlijke beleidsontwikkeling en (het wettelijk verplichte) op overeenstemming gericht overleg. Onderwijsmonitor Het OC heeft in opdracht van de gemeente de jaarlijkse Onderwijsmonitor uitgebracht. Deze monitor biedt (vooral) cijfermatige informatie over het lokale en regionale onderwijsbeleid. Brede School Concept Op alle schoollocaties zijn initiatieven genomen in het kader van de Brede School ontwikkeling. In het najaar hebben de gemeente, het onderwijsveld en Wasko kinderopvang een plan van aanpak voor de verdere uitrol van het Brede School concept opgesteld. Uitgangspunt is dat professionals de ruimte krijgen om op hun eigen wijze en in hun eigen tempo invulling te geven aan het concept, zodat zij kunnen aansluiten bij het profiel van de school en de situatie en behoeften in de wijk. Passend onderwijs Een regionale projectleider heeft samen met de maatschappelijke partners gewerkt aan een regionaal plan van aanpak passend onderwijs en een landelijke voorlopersaanpak. De nadruk ligt daarbij op het (juiste schaalniveau) realiseren van een goede aansluiting tussen het onderwijs en de jeugdzorgketen en een integrale indicatiestelling. Het plan van aanpak wordt naar verwachting in het eerste kwartaal van 2013 afgerond en aansluitend uitgevoerd. Taalontwikkelingsachterstanden Er is uitvoering gegeven aan het voor- en vroegschoolse educatiebeleid (VVE). In 2012 zijn op drie peuterspeelzalen 46 VVE-plekken voor kinderen met een (risico op) een taalachterstand gerealiseerd. Daarnaast is op 31 mei 2012 de samenwerkingsovereenkomst Kansen voor Kinderen II ondertekend.
Jaarstukken 2012
16
Hierin zijn afspraken gemaakt over het signaleren, toeleiden, subsidiëren, overdragen en monitoren van reguliere en risicokinderen. In september 2012 is gestart met de implementatie van de overeenkomst. Schoolzwemmen De motie De Roo (VJN 2011) is in 2012 afgehandeld. De zwemvaardigheid van alle leerlingen uit groep 5 van het basisonderwijs is in kaart gebracht. In Papendrecht heeft 96% van de leerlingen een zwemdiploma. Dit ligt ruim boven het landelijke gemiddelde van 85%. Met ingang van het schooljaar 2012-2013 wordt een verkorte zwemcursus voor leerlingen in groep 6, 7 en 8 aangeboden, zijnde een vangnetconstructie. In 2014 zal de zwemvaardigheid opnieuw worden geïnventariseerd. Leerlingenvervoer Begin 2012 is onderzoek gedaan naar een mogelijke stelselwijziging in het leerlingenvervoer. Daarbij is met name aandacht besteed aan een mogelijke invoering van een persoonsgebonden budget waarmee ouders zelf het vervoer voor hun kind kunnen inkopen. In de loop van 2012 heeft de VNG een onderzoek aangekondigd naar een mogelijke doordecentralisatie van het leerlingenvervoer naar de scholen (in het kader van Passend Onderwijs). De resultaten van dit onderzoek worden later bekend. Dan wordt een advies uitgebracht over de toekomst van het leerlingenvervoer, waarbij de opties uiteenlopen tussen afschaffing en een eventuele stelselwijziging in het leerlingenvervoer. Openbaar onderwijs Voor de stichting Openbaar Primair Onderwijs Papendrecht en Sliedrecht en de stichting Openbaar Voortgezet Onderwijs Willem de Zwijger College is instemming verleend aan de ontwerpjaarrekening over het jaar 2011. De ontwerpbegroting voor het jaar 2012 zijn voor beide stichtingen goedgekeurd. Daarnaast zijn met het Willem de Zwijger College afspraken gemaakt over de invulling van de toezichthoudende rol van de gemeente in het algemeen en met betrekking tot de ontwikkeling van de financiën in het bijzonder. Integraal Huisvestingsplan (IHP) en Uitvoeringsplan Brede Scholen Gedurende het jaar is veelvuldig overleg geweest met de scholen over een nieuw op te stellen IHP. Met het IHP wordt beoogd alle scholen adequaat te huisvesten. Met de scholen is intensief overlegd over de wijze waarop de onderwijshuisvesting moet worden ingericht. Mede door de financiële realiteit is het niet mogelijk om alle wensen van het onderwijs te realiseren. Een en ander heeft geresulteerd in een concept IHP dat in december 2012 door het college van B&W is vastgesteld en ter bespreking is voorgelegd aan de commissie Samenleving, dit conform het verzoek van de raad. In 2013 wordt het IHP verder uitgewerkt en zal besluitvorming plaatsvinden. Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten (BLVS) BLVS heeft uitvoering gegeven aan de leer- en kwalificatieplicht en aan de wetgeving in het kader van de Regionale Meld- en Coördinatiefunctie. Het Jaarverslag Leerplicht 2011-2012 is aan de gemeente toegezonden. Daarnaast hebben BLVS, de onderwijsinstellingen en het ministerie van OCW in 2012 een nieuw convenant Voortijdig Schoolverlaten gesloten voor de periode 2012 tot en met 2015. Op basis hiervan is een uitvoeringsprogramma opgesteld. Sinds 1 januari 2013 is BLVS onderdeel van de Dienst Gezondheid & Jeugd die onder de Gemeenschappelijke Regeling Publieke Gezondheid en Jeugd ZuidHolland Zuid valt. Verder is deelgenomen aan Route 27, een samenwerkingsverband van gemeenten, werkgevers en professionals om voortijdig schoolverlaten en jeugdwerkloosheid in de Drechtsteden te bestrijden. In december 2012 heeft de stuurgroep Route 27 besloten om per 1 januari 2013 te stoppen. Jeugd Kadernota jeugd Er is uitvoering gegeven aan de kadernota jeugd en de bijbehorende uitvoeringsnotities: de notitie Meedoen over het kind- en jongerenwerk en het Plan van aanpak Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG). In het najaar van 2012 is een tussenevaluatie van de kadernota jeugd opgesteld. In deze evaluatie zijn de conclusies en aanbevelingen meegenomen uit het Rekenkameronderzoek naar het Papendrechtse jeugdbeleid dat in het voorjaar van 2012 is afgerond.
Jaarstukken 2012
17
Centrum voor Jeugd en Gezin 2012 was het eerste jaar dat het Centrum Jeugd en Gezin (CJG) Papendrecht volledig was geopend. Vanaf maart 2012 is een coördinator CJG aangesteld bij Rivas. De coördinator heeft zich vooral gericht op de bekendheid van het CJG, onder andere door wekelijkse publicatie in het Papendrechts Nieuwsblad en de website CJG Papendrecht. Het netwerk rond het CJG is opgebouwd, zoals de relatie met het onderwijs, de kinderopvang, het jongerenwerk, het Veiligheidshuis en de verbindingen binnen Rivas met maatschappelijk werk en de jeugdgezondheidszorg. Er is een CJG-monitor ontwikkeld en een nulmeting gedaan. Per 1 januari 2013 zijn het gemeentelijke Multidisciplinair Team en Zorg Advies Team overgegaan in één CJG casuïstiekoverleg 0 tot 23 jaar. Met de kernpartners CJG, vertegenwoordiging van het onderwijs en kinderopvang, Bureau Jeugdzorg, Rivas en (vanaf halverwege 2012) Yulius heeft vier maal overleg plaatsgevonden. Kinderopvang Het gemeentelijk jaarverslag 2011 is opgesteld. In 2012 zijn alle reguliere inspecties uitgevoerd bij de kinderdagverblijven, buitenschoolse opvang en de peutergroep (inclusief voor- en vroegschoolse educatie). Een wettelijke verplichting is doorgevoerd ten aanzien van de gastouderopvang. Voor 1 oktober 2012 zijn alle opvanglocaties in de gastouderopvang geregistreerd in het Landelijk Register Kinderopvang en Peuterspeelzalen. In 2012 is het handhavingsbeleid geactualiseerd en gepubliceerd. Kind- en jongerenwerk Interval Het activiteitenprogramma voor 2011/2012, gebaseerd op de notitie Meedoen, richtte zich op de volgende activiteiten: talentontwikkeling, individuele begeleiding bij zorg en hulpvragen, jongerenwerk naar aanleiding van overlast en brede school. In het kader van talentontwikkeling zijn drie succesvolle projecten gestart: Phototastic, Alex in Blunderland, Wanna be a DJ. Bijna 50 jongeren namen deel aan deze activiteiten. In het kader van hun maatschappelijke stage werkten tien jongeren mee aan de Zomerpretdagen, Aan dit evenement deden maar liefst 1200 kinderen in de leeftijd van 6-12 jaar mee. Ook in 2012 zijn (naast het reguliere activiteiten en cursusaanbod voor de doelgroep 4-24) een aantal activiteiten opgepakt, zoals het Powerpark festival en de Zomerpretdagen. Ook heeft Interval een coördinerende rol gehad in de voorbereiding van het Oud&Nieuw feest. Bijzondere aandacht voor jongeren met ondersteuningsbehoefte De scholen voor primair en voortgezet onderwijs ontvangen een subsidie voor het in stand houden van hun interne zorgstructuur. De gemeente biedt daarnaast de mogelijkheid tot casuïstiekoverleg in het Centrum Jeugd en Gezin en de landelijke verwijsindex Zorg voor Jeugd. Zorg voor Jeugd is gekoppeld aan de landelijke verwijsindex. Het aantal meldingen dat is uitgewisseld in de regio Zuid-Holland Zuid is meer dan verdubbeld. Het gebruik van Zorg voor Jeugd door professionals in Papendrecht is gelijk gebleven of licht gedaald. Eind 2012 heeft een training Zorg voor Jeugd plaatsgevonden in het overleg van de zorgcoördinatoren van het basisonderwijs. Stimuleren sociale infrastructuur en maatschappelijke participatie Het peuterspeelzaalwerk levert een bijdrage aan de vroege signalering van problemen en achterstanden van kinderen en waar mogelijk (samen met andere instanties) het voorkomen en verminderen van deze achterstanden en problemen. Het streven is het peuterspeelzaalwerk toegankelijk en betaalbaar te houden voor de lagere inkomensgroepen en doelgroepkinderen. In 2012 waren minimaal 154 capaciteitsplaatsen regulier peuterspeelzaalwerk beschikbaar op vijf verschillende locaties. Per 1 januari 2012 is de ouderbijdrage verlaagd en is het voor peuters waarvan beide ouders werken mogelijk gemaakt dat de ouders via de belastingdienst kindertoeslag kunnen aanvragen. Inhoudelijk is het aanbod van het peuterspeelzaalwerk niet veranderd. Verwachting is dat de vraag naar peuterspeelzaalwerk de komende jaren toeneemt. Maatschappelijke stage Goed onderwijs bereidt leerlingen voor op hun rol in en bijdrage aan de samenleving. De maatschappelijke stage is van belang voor de toekomst van jongeren en voor hun deelname aan vrijwilligerswerk. Jongeren krijgen zelf de kans te ontdekken hoe leuk het is om verantwoordelijkheid te nemen voor anderen, de buurt, de politiek en de samenleving. Op die manier kan de maatschappelijke stage banden tussen verschillende groepen mensen tot stand brengen. Jaarstukken 2012
18
Om de samenwerking te bekrachtigen is op 13 september 2012 namens de gemeenten en scholen van voortgezet onderwijs in de Alblasserwaard een samenwerkingsovereenkomst ondertekend, om de intensieve samenwerking tussen de gemeenten en de scholen van voortgezet onderwijs op het gebied van maatschappelijke stages vanaf het schooljaar 2012-2013 te waarborgen. In Papendrecht hebben in het jaar 2012 ongeveer 500 leerlingen een maatschappelijke stage gelopen. Ongeveer 80%, 400 leerlingen heeft zelf een stageplaats weten te vinden via (sport)verenigingen waar ze zelf of hun ouders lid van zijn. Ongeveer 20%,100 leerlingen is bij het vinden van een stageplek geholpen door de school zelf, die extra ondersteuning hierin geeft aan voornamelijk VMBO leerlingen. In 2012 is ook het matchingssysteem eXperience in gebruik genomen. Dit systeem biedt voor de leerlingen, leerkrachten en de stagemakelaars een totaaloverzicht van de beschikbare stageplaatsen en gelopen stages. Speelruimtebeleid De speelplekken in de wijken Kraaihoek en Middenpolder zijn in april 2012 aangepakt in het kader van het uitvoeringsprogramma speelruimtebeleid Papendrecht 2011-2016. De nadruk hierbij ligt op: - aanpassing naar aanleiding van de leeftijdsopbouw van de kinderen in de wijk; - vervanging en/of reparatie van oude speeltoestellen; - indien noodzakelijk aanpassing van de veiligheidsondergrond. De wijk Kraaihoek heeft 19 speelplekken. De wijk Middenpolder heeft 9 speelplekken. Alle speeltoestellen zijn door de kinderen uit de directe omgeving gekozen. JOngeren Overleg Papendrecht (JOOP) In 2012 zijn de jongerenwerkers, de wijkagenten, de wijkcoördinatoren, de woningbouwvereniging en de beleidsmedewerker Jeugd acht keer bij elkaar gekomen om in het JOOP (JOngeren Overleg Papendrecht) overlast op straat gezamenlijk te voorkomen en te bestrijden. In 2012 is een aanzet gemaakt voor een nieuwe werkwijze van het JOOP die beter aansluit bij de bestaande structuren in en buiten de gemeente zoals het Jeugd Preventie Team, het Veligheidshuis en het Centrum voor Jeugd en Gezin. Met ingang van 1 januari 2013 maakt Halt Zuid-Holland Zuid onderdeel uit van één landelijke Halt organisatie. Met deze organisatie zijn meerjarenafspraken gemaakt over het preventieve aanbod in Papendrecht voor de periode 2013-2015. Decentralisatie Jeugdzorg De decentralisatie van de jeugdzorg is één van de drie terreinen waarbij het Rijk taken decentraliseert naar de gemeenten. De voorbereidingen op de decentralisatie van de jeugdzorg worden op regionaal niveau (Zuid-Holland Zuid) getroffen. Daarbij vindt zowel ambtelijk als bestuurlijk afstemming plaats met de decentralisatie van de AWBZ-begeleiding, de invoering van de Participatiewet, de Wmo-kanteling, de invoering van passend onderwijs en de doorontwikkeling van het Veiligheidshuis. Op 28 juni 2012 is een bestuursopdracht vastgesteld. Hierin is vastgelegd dat gezamenlijk een visie, ontwerp en transformatieplan voor de decentralisatie van de jeugdzorg wordt opgesteld. Uitgangspunt daarbij is dat gemeenten zelf kunnen besluiten welke taken zij op lokaal niveau uitvoeren en welke taken zij bovenlokaal - dat wil zeggen op het niveau van de regio Zuid-Holland Zuid of op het niveau van de Drechtsteden - willen uitvoeren. In december 2012 heeft de gemeenteraad het visiedocument Jeugdigen en Gezinnen Versterken vastgesteld. Leidend voor deze visie zijn de centrale thema's die de G-32 voor de decentralisatie heeft benoemd. In de visie worden vier uitgangspunten benoemd: integraliteit, dichtbij de gezinnen, lokaal regelen wat lokaal kan en opschalen indien nodig. Deze uitgangspunten sluiten aan bij de lokale ambities van de gemeente Papendrecht: - het eenvoudiger maken van het jeugdstelsel door ondersteuning en hulp sneller en effectiever mogelijk te maken; - betere aansluiting bij de eigen kracht en sociale netwerken van jeugdigen en hun ouders of verzorgers; - voorkomen dat ouders en jeugdigen verdwalen in het systeem; - lokaal wat lokaal kan en regionaal wat regionaal moet. Het visiedocument is uitgebreid met de betrokken maatschappelijke partners besproken. Op (sub)regionaal niveau zijn bijvoorbeeld kennisateliers, bilaterale overleggen en bijeenkomsten georganiseerd en op lokaal niveau is gesproken met de Stuurgroep Centrum Jeugd en Gezin, de Wmo-adviesraad en de huisartsen. De diverse betrokkenen hebben aangegeven zich te kunnen vinden in de uitgangspunten zoals die zijn verwoord in het visiedocument.
Jaarstukken 2012
19
1.1.3 Volksgezondheid
Volksgezondheid Uitvoeringsprogramma’s lokaal gezondheidsbeleid De GGD heeft op basis van de door de gemeenten vastgestelde nota lokaal gezondheidsbeleid in 2012 uitvoeringsprogramma’s vastgesteld op het gebied van bevorderen van gezond gewicht, bevorderen van mentale weerbaarheid, terugdringen van alcoholgebruik door jongeren en het verzorgen van prenatale voorlichting. De uitvoering is aansluitend op de uitvoeringsprogramma’s uit de vorige periode doorgegaan. Nieuwe GR Publieke Gezondheid en Jeugd In de loop van 2012 is de gemeenschappelijke regeling Zuid-Holland Zuid als uitvloeisel van de toekomstvisie Zuid-Holland Zuid voor wat betreft de onderdelen gezondheid en jeugd omgevormd tot een gemeenschappelijke regeling Publieke Gezondheid en Jeugd. In aansluiting op deze gewijzigde gemeenschappelijke regeling is de naam van de dienst veranderd in Dienst Gezondheid en Jeugd. Binnen deze GR is de bestuurlijke structuur sterk vereenvoudigd en is ook de ambtelijke advisering geconcentreerd in een zogenaamd kernteam. Invoering integrale jeugdgezondheidszorg Per 1 juli 2012 heeft – na een jarenlange voorbereiding – de overdracht van de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg naar het consortium Rivas / Careyn plaatsgevonden. Vanaf deze datum is dus de uitvoering van de volledige jeugdgezondheidszorg in handen van één uitvoerder. De GGD vervult vanaf deze datum de rol van regisseur en toezichthouder op de jeugdgezondheidszorg. Invoering digitaal dossier jeugdgezondheidszorg In samenhang met de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg, dient ook de invoering van het digitaal dossier jeugdgezondheidszorg (DD-JGZ) plaats te vinden. Nu de feitelijke overdracht van de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg heeft plaatsgevonden, kon ook eindelijk gestart worden met de invoering van het DD-JGZ. De aanbesteding en gunning heeft in 2012 plaatsgevonden, maar de eerste kosten zullen pas later bij de gemeenten in rekening worden gebracht Nota lokaal gezondheidsbeleid 2012-2015 In vervolg op de in 2011 vastgestelde nota van uitgangspunten, is in 2012 is de nota lokaal gezondheidsbeleid 2012-2015 vastgesteld. Hierin zijn de hoofdlijnen voor het gezondheidsbeleid voor de komende jaren vastgelegd. De thema’s hebben weliswaar gedeeltelijk een andere naam gekregen, maar zijn feitelijk aangepaste voortzettingen van de thema’s uit de vorige beleidsperiode. Bij de vaststelling van de nieuwe nota is ook kort teruggeblikt op de bereikte resultaten in de periode 20072011. Uittreding Logopedische Dienst Kring Sliedrecht Al in 2011 is, naar aanleiding van de heroverwegingen, het besluit genomen dat Papendrecht uit de gemeenschappelijke regeling Logopedische Dienst Kring Sliedrecht zal treden. Daarnaast had ook een aantal andere gemeenten een dergelijk verzoek gedaan. Als gevolg van de bezuinigingen en de daarmee samenhangende verzoeken tot uitreding van een tweetal andere gemeenten uit de Logopedische Dienst is in opdracht van het algemeen bestuur onderzoek gedaan naar de toekomstige invulling van de taken op het gebied van de logopedie. Een heroriëntatie was onontkoombaar omdat verdere besparingen niet meer mogelijk zijn en daarmee is het bestaansrecht van Jaarstukken 2012
20
de dienst onder grote druk komen te staan. Het eindrapport van dit onderzoek is eind 2012 opgeleverd. Besluitvorming hierover vindt later plaats.
1.1.4 Sport, recreatie en cultuur Sport
Beleidsnota Sport op Koers De beleidsnota Sport op Koers wordt uitgewerkt in uitvoeringsprogramma’s. Over het eerste uitvoeringsprogramma is de raad bij raadsinformatiebrief van 26 maart 2012 geïnformeerd. De prestatieindicator voor sportdeelname geeft aan dat sprake is van een stijging van 61% naar 63%. 60+ actief gemeente Papendrecht (Galm-project) Galm staat voor het Groninger Actief Leven Model (ontwikkeld door de Rijksuniversiteit Groningen in samenwerking met de toenmalige Stichting Meer Bewegen voor Ouderen) en richt zich op niet-actieve ouderen. Papendrecht is in 2005 met dit project gestart. Stichting Welzijn Ouderen voert dit project uit. In december 2011 zijn 48 nieuwe deelnemers de wijk Westpolder begonnen met Galm (In totaal bewegen 115 deelnemers volgens het Galm project). Onder de deelnemers die vóór december 2011 al deelnamen aan het Galm-project is een tevredenheidenquête gehouden. Hieruit komt naar voren dat dit project voorziet in de behoefte. Daarnaast wordt jaarlijks een Beweegwijzer samengesteld. De Beweegwijzer geeft een overzicht van sportactiviteiten voor inwoners van Papendrecht van 55+, compleet met startdatum, locatie en tijden. Buurtsportproject Dit is een project waarbij scholen materiaal kunnen bestellen waarmee ze verplicht zijn een activiteit te organiseren voor de school en de wijk. Het materiaal kan tevens gebruikt worden in de pauzes en voor en na schooltijd. In 2012 is materiaal uitgegeven aan zeven scholen. Kaboutersport Gelet op de gemeentelijke ambitie om het overgewicht bij de jeugd terug te dringen, wordt het sportkennismakingsproject Kaboutersport door Stichting Hattrick voor de gemeente Papendrecht uitgevoerd. Het project Kaboutersport is bedoeld voor leerlingen van de groepen één en twee van het basisonderwijs. In acht weken tijd kunnen de deelnemers kennis maken met diverse takken van sport. In 2012 hebben 60 leerlingen en één sportvereniging aan dit project deelgenomen. Kies voor hart en sport in het basisonderwijs Op de meeste basisscholen in Papendrecht wordt het project Kies voor Hart en Sport uitgevoerd. Dit project wordt in samenwerking met de gemeente Alblasserdam uitgevoerd. Er is een gezamenlijke projectgroep ingesteld en er wordt een gezamenlijke brochure uitgebracht met een sportaanbod van verenigingen uit Papendrecht en Alblasserdam. Kies voor Hart en Sport is bedoeld voor de groepen zes, zeven en acht van de basisschool. Met lesmodules over voeding, het hart en sportvoorlichting worden kinderen bewust gemaakt van het belang van een gezonde voeding en beweging voor de gezondheid. In 2012 hebben acht locaties van Papendrechtse basisscholen in totaal 751 Papendrechtse leerlingen deelgenomen. Van deze deelnemende leerlingen hebben er 257 deelgenomen aan de sportclinics bij de 18 deelnemende sportaanbieders (12 Papendrechtse en zes Alblasserdamse). De Sportiefste School Bokaal is uitgereikt aan de school die de meeste inschrijvingen voor Kies voor hart en sport, samen met het aantal deelnemers aan de schoolsporttoernooien had. In 2012 was dit voor de vierde maal achter elkaar ’t Kofschip, locatie De Wielen. Jaarstukken 2012
21
Lekker Fit! Lekker fit! is een lesprogramma voor de basisschool met als doel overgewicht bij kinderen te voorkomen. De methode bestaat uit een reeks van acht lessen per leerjaar voor groep één tot en met acht. Er deed in 2012 één Papendrechtse school mee aan Lekker fit! Schoolsport De sportverenigingen in Papendrecht en omgeving organiseren diverse schoolsporttoernooien en wedstrijden voor de (basisschool-)jeugd. De sportconsulente treedt hierbij namens de gemeente op als contactpunt tussen de scholen en de sportverenigingen. In 2012 zijn 13 schoolsporttoernooien georganiseerd. Hier deden ruim 1350 kinderen aan mee. Op 1 juni 2012 is voor de 50e keer de gemeentelijke schoolsportdag georganiseerd voor de leerlingen van groepen zeven en acht van het basisonderwijs. Schooljudo In het najaar van 2012 is gemeente Papendrecht benaderd door organisatie 2Basics voor het organiseren van Schooljudo. Schooljudo bestaat uit een geheel georganiseerd pakket. Totaal hebben 605 leerlingen meegedaan aan Schooljudo. Aan het naschoolse programma hebben 49 leerlingen deelgenomen. Clinics voortgezet onderwijs Het project Verenigingssport in het voortgezet onderwijs is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Alblasserdam en Papendrecht, de scholengemeenschappen De Lage Waard en het Willem de Zwijgercollege. In mei 2012 zijn door Isenia Baseballclinics honkbalclinics georganiseerd. Aan deze honkbalclinics hebben circa 600 leerlingen deelgenomen. Sport- en beweegkalender 2012-2013 De Sport- en Beweegkalender 2012-2013 is een uitbreiding van de voormalige Schoolsportagenda. Er staan onder andere alle sport- en beweegprojecten op, die op initiatief van de gemeente Papendrecht aangeboden worden. De scholen krijgen de kalender in mei, zodat zij met het team kunnen kiezen aan welke projecten zij willen deelnemen. Deze kalender is in 2012 ook aangeboden op de site van de gemeente Papendrecht. Mini-sportcongres Op 19 november 2012 is in samenwerking met de gemeente Alblasserdam een mini-sportcongres georganiseerd om deskundigheid van de sportverenigingsbesturen te bevorderen. Tijdens dit minisportcongres is het thema Scoren met social media aan de orde geweest. 36 deelnemers, waaronder opvallend veel jongeren, hebben de avond bezocht. De avond werd in het algemeen beoordeeld met een 7,8. De presentatie door de docent, alsmede de inhoud van de presentatie werd beoordeeld met een 8,5. Wel winnen hé! In het kader van Naar een veiliger sportklimaat is voor vrijwilligers in de sport in theater de Willem op 19 december 2012 de voorstelling Wel winnen hé! gespeeld. Cruyff court Met de Cruyff Court Foundation is een overeenkomst afgesloten van minimaal zes activiteiten op jaarbasis. In 2012 hebben deze activiteiten plaatsgevonden, variërend van straatvoetbaltoernooi tot sport-en spelmiddag voor basisschooljeugd. Samenwerkingsverband Aangepast sporten Drechtsteden (SAD) De wethouders van de zes gemeenten (Alblasserdam, Dordrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht) in het Drechtstedengebied hebben in 2011 een convenant ondertekend waarin zij aangeven samen te willen blijven werken om het aangepast sporten te stimuleren in de regio Drechtsteden. Begeleidingscommissies aangepast zwemmen In 2012 namen 36 mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking deel aan het door zwemvereniging De Geul georganiseerde aangepast zwemmen. Gemeentegarantie Papendrechtse Tennisclub (PTC) Op 4 juni 2012 heeft het college besloten aan PTC een gemeentegarantie te verlenen voor 50% van de betalingen voor rente en aflossingsverplichtingen vanwege een nieuwe door deze club af te sluiten lening Jaarstukken 2012
22
voor de renovatie van het clubhuis en de vervanging van drie French Court banen door drie Smashcourts. De Smashcourt banen zijn op 1 september 2012 in gebruik genomen. Vaststelling subsidieverordening aangepast sporten in de regio Drechtsteden 2013 Op 6 december 2012 heeft de gemeenteraad de subsidieverordening aangepast sporten in de regio Drechtsteden 2013 vastgesteld, die de gelijknamige subsidieverordening uit 2011 vervangt. Deze verordening voorziet in subsidiemogelijkheden van de buitengewone kosten van het aangepast sporten. Deze subsidieverordening wordt in regionaal verband uitgevoerd. Holland Ladies Tour In 2011 is in Papendrecht een etappe van de Holland Ladies Toer verreden. Op 30 oktober 2012 heeft het college van B&W ingestemd met de kandidaatstelling voor de organisatie van een etappe in 2013. Voorzittersoverleg sportverenigingen In 2011 heeft v.v. Papendrecht het initiatief genomen voor het starten van een voorzittersoverleg voor sportverenigingen. Van gemeentewege is dit initiatief gestimuleerd. In 2012 hebben twee vergaderingen van voorzitters plaatsgevonden, respectievelijk bij v.v. Papendrecht en PKC. Onderzoek kunstgrasvoetbalvelden In het kader van de ontwikkelingen bij Fokker en het Slobbengors is gesproken over een Integraal Ontwikkelingsplan [Re]creatie op Slobbengors. Een van de bespelers van het Slobbengors is v.v. Papendrecht. Bij deze vereniging leeft de wens een kunstgrasveld te realiseren. Daarnaast leeft bij v.v. Drechtstreek al geruime tijd de wens om een extra kunstgrasveld te realiseren op de bestaande accommodatie. Naar aanleiding hiervan is een onderzoek gedaan naar noodzaak, alternatieven en exploitatie van kunstgras voetbalvelden in Papendrecht. Met name de kosten en de kostenverdeling tussen gemeente en verenigingen is een discussiepunt. Jubileumsubsidies In 2012 vierden de Papendrechtse Tennisclub (PTC), Volleybalvereniging Flits, Basketbalvereniging Flush ’72 en Handbalvereniging DES’72 hun 50- respectievelijk 40-jarig bestaan. Aan deze verenigingen zijn jubileumsubsidies toegekend. Jeugdsportsubsidies Sportclubs kunnen in aanmerkingen komen voor subsidies ten behoeve van jeugdleden of activiteiten voor de jeugd in het algemeen. Aanvragen worden beoordeeld en administratief verwerkt. Buurtsportcoaches Op 10 april 2012 heeft het college besloten een haalbaarheidsonderzoek te laten doen naar invoering van de zogenaamde buurtsportcoaches. Dit mede in het licht van de cofinancieringsmogelijkheden zoals die door het Ministerie van VWS door Programma Sport en Bewegen in de buurt worden geboden. In het najaar van 2012 heeft een consultatieronde plaatsgevonden, waarbij gesprekken zijn gevoerd met vertegenwoordigers van onderwijsinstellingen, sportverenigingen, GGD, maatschappelijke instellingen en wijkplatforms. De uitkomsten van dit haalbaarheidsonderzoek worden nader beschouwd. Bijzondere projecten sport (evenementen) Verenigingsmarkt Op zaterdag 23 juni 2012 is in Papendrecht voor de 12e keer Power Park georganiseerd. De locatie van het evenement was het Vondelpark. Het dagprogramma bestond uit de verenigingsmarkt met een aanvullend familieprogramma. Met de verenigingsmarkt worden de Papendrechtse verenigingen/organisaties uitgedaagd om, op een interactieve manier, een bijdrage te leveren aan deze dag, door zich te presenteren aan de bezoekers van alle leeftijden. In 2012 waren er 14 deelnemers aan de verenigingsmarkt. De dag heeft ongeveer 4.000 bezoekers gehad. Zwembad en sportaccommodaties In 2012 zijn bezoekersaantallen van het buitenzwembad achterbleven bij de verwachting. De oorzaak hiervan is de slechte zomer. In het laatste kwartaal van 2012 is het bezoekersaantal aangetrokken, het betrof hier het bezoekersaantal voor het binnenzwemmen. Vooralsnog heeft deze stijging in bezoekersaantallen geen structureel karakter, maar is het een incidentele meevaller.
Jaarstukken 2012
23
Ook de overdekte sportaccommodaties hadden in het laatste kwartaal te maken met een stijgend aantal bezoekers. Net als bij het zwembad is deze stijging niet van een structureel karakter maar is het een incidentele meevaller. In 2012 zijn de voorbereidingen gestart voor het nieuwe sportcentrum.
Cultuur
Cultuurnota Op 10 mei 2012 heeft de gemeenteraad de Herijking nota van uitgangspunten cultuurbeleid van de gemeente Papendrecht 2012-2014 vastgesteld. Deze herijking was noodzakelijk omdat de nota van uitgangspunten cultuurbeleid zoals die op 10 december 2009 was vastgesteld als gevolg van de ombuigingen van de Voorjaarsnota 2011 niet langer houdbaar was. Vragen hieromtrent zijn bij brief van 21 mei 2012 aan de gemeenteraad beantwoord. De prestatie-indicator voor cultuurparticipatie geeft aan dat sprake zou zijn van een daling van 83% (in 2009) naar 76% (in 2012). Hiermee wordt niet voldaan aan de streefwaarde (de streefwaarde gaf stabilisering aan). Vooralsnog wordt ervan uitgegaan dat deze terugloop een gevolg is van de economische crisis. Bibliotheek Op 15 april 2011 is namens 12 gemeenten aan de bibliotheek aangegeven dat een korting van 15% op de subsidie voor 2012 van toepassing is. Daarvan kon 5% worden terugverdiend door het opstellen van een toekomstvisie. Er is een kerngroep geformeerd van bestuurders (met ambtelijke ondersteuning) van de gemeenten Papendrecht, Albrandswaard, Gorinchem en Leerdam. De richtinggevende uitspraken van de kerngroep over het meerjarenperspectief zijn tijdens het subsidiëntenoverleg positief ontvangen. Het uitgewerkte meerjarenperspectief is tijdens het subsidiëntenoverleg van 20 september 2012 besproken en dient als basis voor de komende periode. Cultuuronderwijs/participatie Vanaf 1 januari 2013 is de nieuwe rijksregeling Cultuureducatie met kwaliteit van kracht. De regeling is gericht op het borgen van de kwaliteit van cultuureducatie in het basisonderwijs. De regeling kent een matchingsregeling waarbij een andere overheid de rijksbijdrage moet matchen. Papendrecht neemt samen met de andere regiogemeenten (met uitzondering van Dordrecht) deel aan deze regeling. Voor deelname aan de regeling moest voor 1 juli 2012 een ondertekende intentieverklaring afgegeven worden. Deze intentieverklaring is namens de regiogemeenten ondertekend door het Drechtstedenbestuur (DSB). De aanvraag door ToBe bij het Fonds voor Cultuurparticipatie moest vergezeld gaan van een ondertekende adhesieverklaring van alle deelnemende gemeenten afzonderlijk. Deze adhesieverklaring is op 12 december 2012 ondertekend. Het matchingsbedrag voor de gemeente Papendrecht bedraagt € 17.616,-per jaar voor een periode van vier jaar. Dit bedrag valt binnen de reguliere subsidie aan Stichting ToBe. Marktplein als huiskamer van Papendrecht In het najaar van 2012 hebben alle scholen uit het lager onderwijs in Papendrecht meegedaan aan het project: het Marktplein als huiskamer van Papendrecht. Alle scholen hebben met zowel groep 7 als 8 meegedaan. Hieruit zijn per klas winnende tekeningen gekozen, die in december zijn tentoongesteld in het gemeentehuis. Uit deze tekeningen zijn winnaars gekozen, die hun tekening hebben overgeschilderd op een groot paneel. Per school zijn twee panelen geplaatst naast het gemeentehuis.
Jaarstukken 2012
24
Anjeractie In de week van zondag 20 mei 2012 tot en met zaterdag 26 mei 2012 heeft de Anjeractie van het Prins Bernhard Cultuurfonds plaatsgevonden. De inkomsten die het Prins Bernhard Cultuurfonds via deze actie verkrijgt worden volledig uitgekeerd aan financiële bijdragen ten behoeve van cultuur en natuurbehoud in Nederland. Dit jaar hebben twee organisaties met in totaal 35 vrijwilligers meegewerkt aan de collecte. Theater De Willem In Theater De Willem speelden in 2012 twee grote onderwerpen. 1. Afwikkeling van de nieuwbouw. Nog steeds zijn niet alle zaken rond de nieuwbouw van Theater De Willem afgesloten. De beloofde renovatie van de buitenmuur laat op zich wachten. Ook op het gebied van klimaatbeheersing en herplaatsing van fietsenstallingen zijn in 2012 niet de gehoopte resultaten bereikt. 2. Kaartverkoop. De kaartverkoop was in 2012 zorgelijk te noemen. In lijn met landelijke trends loopt het aantal bezoekers terug, sterker dan in 2010 en 2011, toen Theater De Willem iets beter presteerde dan het landelijk gemiddelde. De kosten voor voorstellingen nemen gestaag toe. Hierdoor trekt op de resultatenrekening de balans tussen recettes en kosten scheef. Een belangrijke factor is de teruglopende belangstelling voor jeugdvoorstellingen. Aanbod voor de jeugd is een speerpunt in het beleid van Theater De Willem, maar kennelijk bezuinigen de bezoekers het allereerst op theaterkaarten voor hun kinderen. Andere ontwikkelingen: - De verwachte toestroom van bezoekers uit Dordrecht is grotendeels achterwege gebleven, terwijl een deel van de programmering hier wel op was afgestemd. Kengetallen
Aantal Aantal bezoekers Gem. zaalbezetting Gem. entreeprijs *) = incl. € 2,00 consumptie Voorstelling naar genre
Professionele voorstellingen 102 23.017 226 € 21,25 *) cabaret 32
muziek 20
Jeugdvoorstellingen
Verhuringen
19 3.577 188 € 11,40
10 3.440 344
show 18
toneel 11
jeugd 19
overig 2
Collectie De Rietgors Ook in 2012 is de gemeente nog steeds verwikkeld geweest in een gerechtelijke procedure met een erfgename van de heer N.H. Luigies, die in 1972 zijn kunstverzameling aan de gemeente schonk. Een erfgename heeft gevraagd beslag te leggen op de collectie. Op 7 maart 2012 werd de gemeente volledig in het gelijk gesteld. De erfgename is tegen deze uitspraak in beroep gegaan. Op 10 juli 2012 heeft het hof een zogeheten comparitie van grieven gelast, zonder dat dit tot een doorbraak heeft geleid. Het hoger beroep zal in 2013 plaatsvinden. Kunst in de openbare ruimte Door de jaren heen hebben in Papendrecht heel wat kunstwerken een plekje gekregen. Veel kunst is gekoppeld aan scholen en openbare gebouwen. Omdat sommige van die gebouwen de eigenlijke functie hebben verloren, is de destijds gekozen plek voor de kunst niet in alle gevallen meer de juiste. In 2012 is een begin gemaakt om samen met de sectie Beeldende Kunst van de Culturele Raad Papendrecht een nieuwe plek voor een aantal kunstwerken te zoeken. In mei 2012 is het beeld Nils Holgerson, de vliegende gans herplaatst bij kinderdagverblijf Benjamin aan de Staringlaan. Vijf dagen na plaatsing is het beeld ontvreemd. Naar aanleiding hiervan is de herplaatsing van beelden in de openbare ruimten opgeschort en is prioriteit gegeven aan het zichtbaar en onzichtbaar beveiligen van kunstwerken en beelden.
Jaarstukken 2012
25
Nog in 2012 heeft besluitvorming door het college plaatsgevonden over beveiliging van de bronzen kunstwerken in de openbare ruimte. De voor diefstal meest gevoelige beelden zijn preventief weggehaald en door een bedrijf in Haarlem verstevigd. Herplaatsing geschiedt in 2013.
Wat heeft het gekost ? Omschrijving (-/- = nadelig)
Realisatie 2011
Raming 2012 (voor wijziging)
Raming 2012 (na wijziging)
Realisatie 2012
Verschil
Programma Samenleving Lasten
29.648.000
30.001.000
28.767.000
27.988.000
779.000
Sociale zaken en werkgelegenheid Onderwijs en jeugd Ouderen en volksgezondheid Sport, recreatie en cultuur
16.292.100 5.241.000 896.000 6.590.000
15.943.000 6.380.000 854.000 6.824.000
15.563.000 5.892.000 621.000 6.691.000
15.550.000 5.758.000 706.000 5.974.000
13.000 134.000 -85.000 717.000
Baten
12.765.000
10.778.000
10.918.000
12.007.000
1.089.000
9.857.000 1.464.000 21.000 1.423.000
8.853.000 389.000 21.000 1.515.000
8.631.000 599.000 21.000 1.667.000
9.980.000 610.000 21.000 1.396.000
1.349.000 11.000 0 -271.000
-16.883.000
-19.224.000
-17.849.000
-15.981.000
1.868.000
Sociale zaken en werkgelegenheid Onderwijs en jeugd Ouderen en volksgezondheid Sport, recreatie en cultuur Saldo Samenleving
Jaarstukken 2012
26
1.2 Programma Ruimte Programmadoelstelling Ruimtelijk beleid Ruimtelijk beleid wordt ontwikkeld en uitgevoerd op basis van de Structuurvisie Papendrecht 2020; een venster naar de toekomst. De strategische hoofdkeuzen zijn hierin beschreven. Groei voor Papendrecht ligt niet meer in kwantiteit, maar in kwaliteit. De kernkwaliteiten van Papendrecht; goed wonen in een stedelijke setting met een groene uitstraling en met een passend voorzieningenaanbod, goede toegankelijkheid en bereikbaarheid; dienen als uitgangspunt bij ruimtelijke ontwikkelingen. Dit betekent ook aandacht voor (verkeers)-veiligheid van kwetsbare deelnemers zoals fietsers en voetgangers. Dit beleid is ondanks de veranderde economische omstandigheden actueel gebleven. Om te kunnen beoordelen of de doelstellingen van het college gerealiseerd worden, zijn in de begroting van 2012 prestatie indicatoren geïntroduceerd. Ten aanzien van het programma Ruimte wordt vooral gestreefd om de lijn vast te houden van de referentiemeting uit 2009 omdat de beoordeling over het algemeen al behoorlijk goed is. Ondanks de slechte economische situatie (waardoor mensen de neiging hebben lagere scores in te vullen) is het goed gelukt. De beoordeling van de aantrekkelijkheid van winkelcentrum de Meent vraagt wel aandacht, want die is iets gedaald. De beoordeling van de parkeermogelijkheden is in de referentiemeting laag, dus wordt op dat punt wel gestreefd naar een verbetering. In 2012 zijn dan ook de nodige acties uitgevoerd om tot een nieuw parkeerbeleid voor het centrumgebied te komen. In 2012 is ook gewerkt aan een verdere uitwerking van het uitvoeringsprogramma van de structuurvisie. Zo is een start gemaakt met het opstellen van de Dijkvisie en de visie op het Groenblauwe netwerk. Het erfgoedbeleid is zo goed als afgerond en het welstandsbeleid en de woonvisie zijn vastgesteld. Daarnaast is veel voortgang geboekt in de actualisatieslag van de bestemmingsplannen. De verwachting is dat Papendrecht (ruim) voor 1 juli 2013 gaat voldoen aan de Wro. In de vertaling van beleid en ambities naar de uitvoer van projecten, is zoals overal in Nederland, ook in Papendrecht de recessie in 2012 goed voelbaar geweest. De voortgang van verschillende projecten wordt erdoor vertraagd en nieuwe projecten komen moeilijk van de grond. Deze vertragingen in planningen in lopende grondexploitaties brengen risico’s op financiële tegenvallers met zich mee.
.
Jaarstukken 2012
27
1.2.1 Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening
Ruimtelijke ordening Op 1 juli 2008 is de Wro in werking getreden. Deze wet schrijft voor dat bestemmingsplannen niet ouder dan tien jaar mogen zijn. Wanneer de plannen deze termijn overschrijden, mogen voor bouwplannen in dat plangebied geen bouwleges meer worden geïnd. Na een overgangsperiode van vijf jaar, dienen op 1 juli 2013 alle bestemmingsplannen aan deze termijn te voldoen. Op basis van deze wet is binnen de gemeente Papendrecht een actualiseringsopgave ingezet om enerzijds te voldoen aan de wettelijke opgave en om anderzijds ook een slag te maken in het laten afnemen van het aantal bestemmingsplannen. In maart 2012 is besloten om, in plaats van de diverse verschillende bestemmingsplannen, drie beheersverordeningen op te stellen voor de gebieden buitengebied, woongebied en centrum. Hiermee wordt voldaan aan de wettelijke opgave. Naast de werkzaamheden ten behoeve van de actualisatieverplichting is in 2012 ook gewerkt aan diverse procedures ten behoeve van grote gebiedsontwikkelingen en projecten. Beheersverordeningen Buitengebied, Woongebied en Centrum De beheersverordening Buitengebied is conform planning in 2012 voorbereid en opgeleverd. Het gebied omvat het landelijk gebied van de gemeente, ook wel Vriesenpolder genoemd. De beheersverordening Centrumgebied heeft een parallel opsteltraject doorlopen en is in november 2012 opgeleverd. De inspraak is de tweede helft van december 2012 gestart en liep door tot en met 21 januari 2013. Na vaststelling van de drie beheersverordeningen in de raad is voor de gebieden voldaan aan de actualiseringsverplichting. Bestemmingsplan Oosteind In 2012 is het planologisch complexe ontwerpbestemmingsplan Oosteind opgesteld. In dit bestemmingsplan is een vernieuwende wijze van milieuzonering verwerkt. Tevens is het bestemmingsplan voorzien van een geactualiseerde versie van het zonebeheersplan. Alvorens het plan als ontwerp in procedure is gegaan, is begin 2012 uitvoerig met belanghebbenden gecommuniceerd. Naast het ontwerpbestemmingsplan is ook het voor dit bestemmingsplan verplichte planMER opgesteld. Beide zijn in 2012 in procedure gegaan. Het bestemmingsplan heeft tot enkele zienswijzen geleid. Het planMER heeft tot een conceptadvies van de commissie MER geleid. Eind 2012 is gestart met het vervolmaken van het planMER conform dit conceptadvies. Bestemmingsplan Sportcentrum Een gewijzigd ontwerpbestemmingsplan Sportcentrum is in januari 2012 uit de terinzagelegging gekomen. Dit heeft geleid tot vaststelling van het bestemmingsplan op 29 maart 2012, zodat het bestemmingsplan inmiddels onherroepelijk is geworden. Jaarstukken 2012
28
Projectplan Pieter Zeemanlaan Ontwikkeling maatschappelijke ruimten en huurappartementen hoek Pieter Zeemanlaan/ Albert Schweitzerstraat In 2011 is de buitenplanse ontheffingsprocedure doorlopen voor de aanvraag omgevingsvergunning, activiteit bouwen voor een op te richten woon-/zorggebouw. Deze is op 9 mei 2012 verleend. Na afronding van de planologische procedures, ondermeer voor het kappen van bomen op de bouwlocatie, is eind oktober 2012 de eerste paal voor het bouwproject geslagen. Voorafgaand zijn de laatste funderingsresten van de oude opstallen verwijderd, zijn diverse bomen gekapt en is het terrein bouwrijp gemaakt. De oplevering van het complex is voorzien in de tweede helft van 2013. Alsdan zal ook de omgeving van gemeentewege woonrijp worden gemaakt. Amberdreef Afronden van planologische procedure, bouw woningen en herhuisvesten van voormalig bewoners woonwagenlocatie Amberdreef De inrichting van de woonwagenlocatie Amberdreef in de wijk Wilgendonk wordt aangepast. Hiertoe zijn watergangen aangepast en is het terrein geschikt gemaakt om te kunnen bouwen. De voorbereidende werkzaamheden en de gunning voor dit werk hebben plaatsgevonden. In het voorjaar van 2012 is de buitenplanse ontheffingsprocedure vervolgd door terinzagelegging van de ontwerp omgevingsvergunning en bijbehorende stukken. Eind mei 2012 is de omgevingsvergunning verleend. Er zijn geen bezwaarschriften tegen de vergunning ingediend. Nadat de omgevingsvergunning op 19 juli onherroepelijk is geworden is vervolgens gestart met het bouwrijp maken van deze locatie. Op 17 september 2012 is de eerste paal geslagen voor de nieuwbouw (negen woonwagenwoningen en zes patiowoningen). De oplevering van de woningen is voorzien in het eerste kwartaal van 2013. De grond voor de patiowoningen is vooraf verkocht aan de woningcorporatie. De woonwagenwoningen worden pas na de oplevering verkocht/doorgeleverd aan de woningstichting.
Planologische procedures Naast de verplichting tot het actueel houden van de grotere bestemmingsplangebieden, wil de gemeente Papendrecht goed inspelen op zich aandienende ontwikkelingen geïnitieerd door zowel derden als door de eigen organisatie met omgevingsvergunning (Wabo), projectplan (bestemmingsplan voor ontwikkellocatie) of met buitenplans ontheffingsbesluit. Eén van de gemeentelijke kerntaken is het toetsen van bouwplannen. Naast het belang van de veiligheid, vereisen ook aspecten als gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en de ruimtelijke kwaliteit blijvende aandacht. De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), die de omgevingsvergunning regelt, is op 1 oktober 2010 ingevoerd. Onder de omgevingsvergunning vallen nu alle vergunningen op VROM–gebied zoals die ook al golden voor wonen, bouwen, ruimte en milieu. Maar ook vergunningen op andere beleidsterreinen zijn in de omgevingsvergunning opgegaan. Hieronder vallen vergunningen voor monumenten, voor natuurbescherming, voor flora en fauna en voor water. De gemeente Papendrecht is in staat om in plaats van die minimaal 25 afzonderlijke vergunningen één zogenaamde omgevingsvergunning af te geven. Jaarstukken 2012
29
In 2012 zijn onder andere voor een aantal grote projecten omgevingsvergunningen verleend, te weten; realisatie sportcentrum, realisatie woon-/ zorggebouw aan Pieter Zeemanlaan,woonwagenwoningen en zes patiowoningen Amberdreef en het vestigen van een oogkliniek in het bestaande pand Veerpromenade 22. Met de bouw van deze projecten is ook in 2012 aangevangen en is vanuit de gemeente toezicht gehouden op de bouwwerkzaamheden. Aanvragen omgevingsvergunningen bouwen, brandveilig gebruiken en strijdigheid bestemmingsplan Aanvragen Ingediende aanvragen - reguliere procedure - uitgebreide procedure Vooroverleg/ schetsplan Verleend Geweigerd Ingetrokken Buiten behandeling gesteld
2012 161 154 7 50 160 1 9 5
Tabel 1: Productie vergunningen en meldingen uit jaarverslag 2012 uitvoering milieutaken voor de gemeente Papendrecht
Producten Vergunningen en meldingen milieu Omgevingsvergunningen
aantal 13 8
Integrale handhavingstaken In het kader van de Wabo moet de gemeente beschikken over een handhavingsnota. Daarin wordt onder meer aangegeven hoe in de gemeente, in samenspraak met andere instanties, integraal toezicht en handhaving is geregeld. In 2011 en 2012 is gewerkt aan een handhavingsbeleid met een bestuurlijk gedragen prioritering. In 2012 is ervoor gekozen de liggende en binnenkomende zaken in volgorde van urgentie op te pakken en zijn die zaken opgepakt waarbij een verzoek om handhaving is ingediend. Voor de reguliere Publiekrechtelijke handhavingszaken die vallen onder hat taakveld Bouwen wordt geconstateerd dat in 2012 niet op alle overtredingen is gehandhaafd. Er zijn in 2012: 55 zaken afgehandeld, 24 zaken in behandeling en 24 handhavingszaken zijn nog in portefeuille. Subsidieverordening beeldbepalende panden In samenspraak met de Stichting Dorpsbehoud is een aantal jaren geleden de lijst Beeldbepalende Panden tot stand gekomen. De in die lijst opgenomen woningen komen in aanmerking voor een subsidie in het kader van de Verordening Subsidie Beeldbepalende Panden. Op grond van deze verordening wordt ieder jaar een bedrag gereserveerd. In 2012 is hiervoor € 26.600 begroot. Er is in het jaar 2012 een stijging te zien geweest van de aanvragen voor subsidie. Het is van belang dat inwoners van Papendrecht zich comfortabel voelen in de leefomgeving. Daarbij hoort dat inwoners zich veilig voelen en voorzieningen dichtbij zijn en inwoners via de wijkplatforms mee kunnen denken over de directe leefomgeving. Het creëren van een comfortabele leefomgeving is ook een verantwoordelijkheid van de inwoners zelf, waarbij de overheid het particulier initiatief zal stimuleren in een tijd dat de financiële middelen beperkt zijn. De gemeentelijke ambitie voor 2012 was om te blijven werken aan maatregelen om de gevolgen van de economische recessie minder ernstig te laten zijn. Zo waren er geen wijzigingen in het voorgenomen beleid en bleven geplande investeringen in de utiliteitsbouw en infrastructuur gehandhaafd. Er werd actief ingezet op het stimuleren van (sociale) woningbouw en de voortgang van de centrumontwikkelingen om zo de bedrijvigheid in de particuliere sector te vergroten. Bovenstaande ambitie heeft geleidt tot veel uitgevoerde werkzaamheden die hieronder worden beschreven, maar van sommige projecten moet geconcludeerd worden dat vooral door een afhankelijkheid van marktpartijen de ambities nog niet zover zijn ingevuld als vooraf werd ingeschat. Ontwikkeling van de wijk Oostpolder Aalscholver De ontwikkeling van woningbouw in particulier opdrachtgeverschap aan de Aalscholver is niet van de grond gekomen. Dit heeft het college doen besluiten een marktpartij de mogelijkheid te bieden ter plekke binnen de aanwezige ruimtelijke verkaveling - halfvrijstaande woningen te realiseren. Aan het plan wordt nog gewerkt. Jaarstukken 2012
30
EFRO subsidie In het kader van het Operationeel programma EFRO 2007-2013 West-Nederland is subsidie toegekend voor de Versterking groenrecreatieve structuren Papendrecht. Het project is onderverdeeld in een viertal samenhangende projecten die in afzonderlijke fasen ten uitvoering worden gebracht, te weten Tiendzone Oostpolder, Noordtrand Oostpolder, Matenasche Scheidkade en Groengebied Land van Matena. Met de feitelijke uitvoering van de eerste drie projecten is in 2011 gestart. De werkzaamheden zijn in 2012 voltooid. De werkzaamheden in Groengebied Land van Matena moeten eind 2014 gereed zijn. Tiendzone In samenhang met de uitvoering van het EFRO-project is een zevental ruime bouwkavels voor vrijstaande woningen in de Tiendzone Oostpolder bouwrijp gemaakt. De bouwpercelen kunnen in 2013-2014 worden uitgegeven. Ontwikkeling van de wijk Land van Matena Op 19 april 2011 heeft het college een besluit genomen over de ontwikkeling van het voorzieningencentrum Land van Matena en deze gegund aan een partij. Het plan omvat ruimte voor winkels en koopappartementen. Na deze besluitvorming zijn de mogelijkheden bezien om de gunning te effectueren. Daartoe is overleg gevoerd over het sluiten van een ontwikkelingsovereenkomst c.q. grondtransactieovereenkomst. Eind 2012 bevond het overleg zich in een afrondende fase. Ontwikkeling woningbouw op het Merwehoofd De stagnatie op de woningmarkt als gevolg van de economische omstandigheden heeft de projectontwikkelaar voor het Merwehoofd in de loop van 2012 doen besluiten de woningbouw aldaar voor onbepaalde tijd stop te zetten. Wat resteert is de bouw van 18 eengezinswoningen (op de al wel gebouwde parkeergarage) en de geplande woontoren met 43 appartementen. De bouwlocatie was eind 2012 vrijwel opgeruimd. Verbeteren van de leefbaarheid omgeving Erasmusplein Op 1 februari 2011 heeft het college ingestemd met het schetsplan voor de herbestemming van het woon/winkelcomplex Erasmusplein tot het te vormen woon-/bedrijvencomplex Erasmusplein. Na afronding van de planologische procedure is medio september 2012 met de verbouw van het complex gestart. Het doel van de herontwikkeling is/was een ‘centrum met kantoorachtige functies’ voor (door)startende ondernemers op te richten, waarvoor de Stichting Bedrijvencentrum Drechtsteden de verhuur en het beheer verzorgt, alsmede de begeleiding van startende ondernemers. Met de directeur van Stichting Bedrijvencentrum Drechtsteden (SBD) is de haalbaarheid van het plan onderzocht, is de belangstelling voor huur van een werkunit gepeild en zijn onderhandelingen gevoerd over het beheer van het pand en de aanvullende dienstverlening van SBD. Ook zijn verschillende gesprekken gevoerd met sleutelfiguren van de Kamer van Koophandel, Ondernemersvereniging en beroepsopleidingen. Eind mei 2012 heeft het bestuur van de stichting onvermoed en onverwacht evenwel aangegeven de onderhandelingen af te breken en uit het project te stappen. Na divers overleg heeft de stichting in november 2012 aangegeven alsnog een aantal diensten te kunnen verlenen. Eind 2012 moest het college nog besluiten of al dan niet van deze diensten gebruik zal worden gemaakt.
Jaarstukken 2012
31
Revitalisering bedrijventerrein Oosteind (met behulp van Uitvoeringssubsidie Herstructurering Bedrijventerreinen (UHB) van de provincie Zuid-Holland) In juli 2011 is voor Oosteind de UHB (2e tender 2011) verleend. Daarna is in de tweede helft van 2011 een projectorganisatie opgezet die de planvorming ter hand heeft genomen voor de herstructurering van de openbare ruimte van het bedrijventerrein Oosteind. In 2012 is voor Oosteind zuidwest en zuidoost de definitiefase doorlopen. In deze definitiefase zijn onder andere interviews met alle eigenaren grenzend aan de toegangswegen afgenomen, om hun wensen met betrekking tot de herinrichting van de openbare ruimte te inventariseren. De wensen van de ondernemers en de uitgangspunten van de gemeente Papendrecht zijn en worden meegenomen bij het opstellen van de ontwerpen voor de herinrichting van de openbare ruimte. Het ontwerp voor Oosteind zuidoost is opgesteld en met het opstellen van het ontwerp voor Oosteind zuidwest is gestart. Beide ontwerpen worden later ter besluitvorming voorgelegd. Tevens zijn in 2012 de eerste planvormende werkzaamheden gestart ten behoeve van de uitvoering.
Wonen Woonvisie Op 6 december 2012 heeft de gemeenteraad de Woonvisie Papendrecht 2012-2020 vastgesteld. Het streven naar kwaliteit boven kwantiteit vormt de hoofddoelstelling. Wat we willen bereiken is: - Een evenwichtige bevolkingssamenstelling; - Een aantrekkelijke woningvoorraad. - Een aantrekkelijk woonmilieu. - Niet meer woningen bouwen dan nodig is. Bij de totstandkoming van de woonvisie hebben zowel intern als extern betrokkenen tijdens een aantal bijeenkomsten hun bijdrage kunnen leveren. Jaarstukken 2012
32
Leegstandwet Door de crisis op de woningmarkt is de Leegstandwet actueel. De Leegstandwet biedt eigenaren die inmiddels een andere woning hebben de mogelijkheid om hun leegstaande woning tijdelijk te verhuren zonder dat de huurder aanspraak kan maken op huurbescherming. Het voordeel is dat hij met tijdelijke verhuur van de te koop staande woning de dubbele lasten kan drukken. Het aantal aanvragen neemt toe. In 2012 zijn 27 vergunningen voor tijdelijke verhuur van een woning op grond van de Leegstandwet aangevraagd waarvan 21 verleend, 1 geweigerd en 5 opgeschort wegens het nog niet voldoen aan de voorwaarden. Kwaliteitseisen nieuwbouw Om de kwaliteit van nieuwbouw in de Drechtsteden te verbeteren, is Gemeentelijke Praktijk Richtlijn Gebouw (GPR Gebouw) ingevoerd en is hiertoe door de Drechtstedengemeenten, de in de Drechtsteden werkzame corporaties en ontwikkelaars, het Convenant Kwaliteitseisen Nieuwbouw Drechtsteden ondertekend. GPR Gebouw is een meetinstrument dat de kwaliteit van een gebouw op kwantitatieve wijze in beeld brengt. GPR Gebouw meet de kwaliteit van nieuwe gebouwen voor de thema’s, milieu, energie, gezondheid, gebruikskwaliteit en toekomstwaarde. Hoewel het convenant meer eisen stelt dan het Bouwbesluit en daarmee niet juridisch afdwingbaar is, streven wij er naar alle nieuwbouw aan de eisen van GPR Gebouw te laten voldoen. Door aan de met GPR Gebouw gestelde eisen te voldoen worden kwalitatief betere woningen gebouwd. Voor de thema’s milieu en gezondheid geldt een minimumscore van 6,0; voor de thema’s energie en toekomstwaarde geldt een minimumscore van 7,0 en voor het thema gebruikskwaliteit geldt een minimumscore van 8,5. In 2012 kon één project getoetst worden aan GPR Gebouw. Het project voldeed ruimschoots aan de eisen. Huurverhoging De gemeente verhuurt een aantal woningen, schuren en woonwagenstandplaatsen. Op basis van de Circulaire Huurprijsbeleid 1 juli 2012 tot en met 30 juni 2013 (MG 2012-01) is de huur van de woningen, schuren en woonwagenstandplaatsen met ingang van 1 juli 2012 met 2,3% verhoogd. Overleg Huurdersadviesraad Papendrecht–Gemeente Papendrecht In 2012 heeft driemaal overleg plaatsgevonden tussen de gemeente Papendrecht en de Huurdersadviesraad Papendrecht. Bij twee vergaderingen was ook Woonkracht10 vertegenwoordigd. Tijdens deze overleggen wordt informatie uitgewisseld over onder andere de ontwikkelingen van de (Papendrechtse) woningmarkt en de voortgang projecten en wordt besproken wat onder de huurders van Woonkracht10 leeft. Voorrangsverklaringen Een woningzoekende met een ernstig huisvestingsprobleem kan onder voorwaarden met voorrang in aanmerking komen voor de toewijzing van woonruimte. Een aanvraag voor een voorrangsverklaring wordt door de Regionale Voorrangscommissie Woonruimteverdeling Drechtsteden beoordeeld. Op basis van deze beoordeling worden wij geadviseerd over het al dan niet toekennen van een voorrangsverklaring. Overigens is het afgeven / weigeren van een voorrangsverklaring gemandateerd aan Woonkracht10. In het Platform Uitvoering Voorrangsregeling (PUV), waaraan alle in de regio werkzame corporaties deelnemen, worden de voorrangskandidaten over de corporaties verdeeld. De corporatie is verantwoordelijk voor huisvesting van de urgent woningzoekende. In 2012 is één bezwaarschrift ingediend. Op grond van nieuwe informatie die tijdens de zitting van de bezwaarschriftencommissie naar voren is gekomen, is alsnog een voorrangsverklaring verleend. Vergunninghouders Op grond van de Huisvestingswet dragen burgemeester en wethouders zorg voor de huisvesting van verblijfsgerechtigden in de gemeente volgens de aan de gemeente opgelegde halfjaarlijkse taakstelling. Bij de huisvesting van verblijfsgerechtigden zijn naast de gemeente ook Woonkracht10 en Vluchtelingenwerk Zuidvleugel betrokken. Door de goede samenwerking met deze partijen was in september 2012 al aan de taakstelling van 2012 (9 personen) voldaan. Met ingang van 1 oktober 2012 is de procedure veranderd. Sinds die datum worden vergunninghouders aan een gemeente gekoppeld. Binnen twaalf weken moet aan de vergunninghouder een woning toegewezen worden. Voorheen werden woningen aangeboden waaraan door het COA (Centraal orgaan Opvang Asielzoekers) vergunninghouders gekoppeld werden. Met de nieuwe procedure zouden vergunninghouders sneller vanuit de asielzoekerscentra door moeten stromen naar woningen. Omdat Papendrecht de taakstelling al voor de inwerkingtreding van de nieuwe procedure had gehaald, is in 2012 geen ervaring opgedaan met de nieuwe werkwijze. Jaarstukken 2012
33
In 2010 is door voormalig vergunninghouders een huisvestingsverzoek ingediend. De juridische procedures die hiermee verband hielden, liepen door in 2012. In oktober 2012 is het betreffende gezin met onbekende bestemming uit Papendrecht vertrokken. Daarom is het dossier afgesloten. Centrumontwikkeling Het college vindt het belangrijk dat het centrum van Papendrecht verder wordt ontwikkeld en er wordt grote waarde gehecht aan het realiseren van een gezellig centrum. De doelstelling van het college is het vergroten van de aantrekkelijkheid van het centrum. Uit de vervolgmeting van de prestatie indicatoren is gebleken dat het oordeel over winkelcentrum de Meent is gedaald ten opzichte van de referentiemeting uit 2009. Kanttekening hierbij is dat mensen in tijden van economische tegenspoed in het algemeen minder positief reageren op vragenlijsten, waardoor relativering van de uitkomsten op zijn plaats is. Over het totale winkelaanbod in Papendrecht is het oordeel van de bewoners van Papendrecht wel gestegen. Het vergroten van de aantrekkelijkheid van het centrum is en blijft een zeer belangrijk aandachtspunt en in 2012 is dan ook veel inzet gepleegd om het centrum af te ronden, met prioriteit op de locatie Den Briel, het marktplein en de Van der Kevielocatie. Als gevolg van de economische recessie is in 2012 echter merkbaar geworden dat de voortgang van projecten vertraagt en nieuwe projecten moeizaam van de grond komen. De verwachting is dat het Masterplan 2001 niet eind 2012, maar eind 2015 zal zijn gerealiseerd. Onderstaand wordt ingegaan op de lopende en nog te realiseren deelprojecten. Locatie Den Briel Voor deze locatie is in 2011 gewerkt aan planvorming voor wooneenheden, commerciële ruimten en een parkeervoorziening. In 2012 bleek met name voor de appartementen geen of onvoldoende markt te bestaan en de commerciële ruimten bleken eveneens moeilijk afzetbaar. Daarna is bezien of omvorming van de wooneenheden tot een andere bestemming tot de mogelijkheden behoorde. Ook over de planvorming voor een invulling van de commerciële ruimten is nader overleg gevoerd. De parkeervoorziening is in de nieuwe plannen fors verkleind. De rest van het gebied krijgt in de nieuwe plannen een groene invulling. Ontwikkeling Van der Kevielocatie In mei 2011 is het college akkoord gegaan met huuropzegging van alle lopende huurovereenkomsten tegen 1 april 2012 en met het starten van de procedure voor aanvraag van de sloopvergunning. Na het vertrek van de laatste huurders is het complex in september-oktober 2012 gesloopt. Eind 2012 is het vrijgekomen terrein van een tijdelijke inrichting voorzien door invulling te geven aan een kunsttuin, die door de wethouders cultuur en centrum feestelijk is geopend. In 2012 zijn met een drietal marktpartijen verkennende gesprekken opgestart over de mogelijk te realiseren bouwmassa op de locatie Veerpromenade en een geschikte invulling van de nieuwbouw. Criteria daarbij zijn ondermeer: aanvullend op het bestaande winkelaanbod, verjonging van de consumentengroep en mogelijke toevoeging van trekkers. Het Marktplein Het college heeft de wens uitgesproken om het marktplein in Papendrecht door middel van een interactief proces met de bevolking vorm te geven. In december 2012 is het college akkoord gegaan met het plan van aanpak voor het ontwikkelen van scenario’s voor het marktplein. Oplevering Schooldwarsstraat met woningen en winkel Het project ‘De Lagedijcke’ met woningen en enige winkelruimtes is medio 2012 opgeleverd. Eind 2012 waren alle woningen verkocht met uitzondering van de zes halfvrijstaande dijkwoningen aan het Westeind. Voor deze locatie langs het Westeind wordt, in verband met beperkte belangstelling naar de mogelijkheden voor een ander meer marktconform type woningen gezocht. De openbare ruimte rond het bouwproject is voorzien van een tijdelijk inrichting. Ontwikkeling locaties in de zuidrand van het centrum Voor het in 2003 aangekochte pand De Gouden Bokaal is een renovatieplan gemaakt. In 2012 is het pand verbouwd en geschikt gemaakt voor een tweetal winkeleenheden en een bovenwoning. Eind 2012 waren de beide winkeleenheden verhuurd. De locaties in de zuidrand van het centrum hebben voor de gemeente geen prioriteit. Wel worden gesprekken gevoerd op basis van particuliere initiatieven. In dat kader hebben zich sinds 2010 meerdere marktpartijen gemeld met de wens tot het ontwikkelen van locaties in de zuidrand van het centrum tussen Westeind en Beatrixstraat. Er is een eerste stedenbouwkundige visie geschetst voor de Centrum Zuidrand. Vanuit stedenbouw zijn ruimtelijke kaders Jaarstukken 2012
34
voor nieuwe ontwikkelingen opgesteld en op basis van het schetsontwerp is in het afgelopen jaar gesproken met marktpartijen. Vooralsnog heeft dit nog niet tot concrete ontwikkelingen geleid.
Uitwerken structuurvisie Gedurende de gehele collegeperiode heeft de uitwerking van onderdelen van de structuurvisie prioriteit. In 2012 is gestart met het opstellen van de dijkvisie, het afronden van de herijking van het welstandsbeleid, het opstellen van archeologie en erfgoedbeleid. Ook is gestart met het opstellen van een visie op het groenblauwe netwerk. Dijkvisie Op 10 mei 2012 heeft de raad de startnotitie voor de dijkvisie vastgesteld. In deze startnotitie zijn doel van de dijkvisie, proces naar een vast te stellen visie en de planning uiteengezet. Na vaststelling van de startnotitie is gewerkt aan inventarisatie en analyse van het dijklint. De historie van het dijklint, de openbare ruimte en de bebouwing van het dijklint zijn in kaart gebracht. Er is een middag op de dijk met voorbijgangers gesproken en tijdens drie drukbezochte avonden in november 2012 is gesproken met bewoners, belanghebbenden en andere geïnteresseerden. Vanuit deze communicatieve momenten is veel informatie verzameld over de kwaliteiten, knelpunten en kansen voor de dijk. De analyse en resultaten van de bewonersavonden vormen de basis voor de nota van uitgangspunten, die weer de basis vormt voor de ontwerpfase voor de dijkvisie.
Voor een deel van de uit te voeren werkzaamheden hebben we ambtelijke capaciteit uit de regio kunnen inzetten. Door het lagere uurtarief dat binnen de regio onderling gerekend wordt, is zelfs extra inzet mogelijk geweest. Welstandsbeleid Op 25 oktober 2012 heeft de gemeenteraad de herziening van de Welstandsnota Papendrecht 2012 vastgesteld. Deze herziening bevat het toe te passen kader voor de welstandstoets bij bouwplannen. Met deze herziening van de welstandsnota is de gebruiksvriendelijkheid voor de gebruiker (aanvragers en behandelaars) verbeterd. In de herziening zijn de criteria voor de kleine bouwwerken vereenvoudigd, waar Jaarstukken 2012
35
mogelijk samengevoegd en waar nodig aangepast aan de wettelijke (vergunningvrije) mogelijkheden. Het gebiedsgerichte beleid is efficiënter ingedeeld, gebieden zijn teruggebracht van zeventien naar twaalf gebieden en nieuwe ontwikkelingen zijn voor zover mogelijk in de gebieden opgenomen waarbij de hiervoor opgestelde beeldkwaliteitsplannen uitgangspunt zijn geweest. Erfgoedbeleid In augustus 2012 stemde het college in met het concept erfgoedbeleid bestaande uit de Beleidsnota archeologie, de Archeologische verwachtings- en beleidskaart en de Erfgoedverordening Papendrecht 2012. In september 2012 is de inspraak gestart. De inspraaktermijn liep tot en met 3 oktober 2012. Besluitvorming door de gemeenteraad volgt later.
1.2.2 Groen en milieu Groen Visie voor het groenblauw netwerk In de Structuurvisie Papendrecht 2020 Een venster naar de toekomst staat het beleid ten aanzien van groen, water, natuur en recreatie in hoofdlijnen beschreven. Het beleid is gericht op het behoud van de bestaande groene, blauwe en recreatieve kwaliteiten van de wijken en op het versterken van de groen- en waterstructuur en van de recreatieve structuur. In de dynamische stedelijke omgeving van Papendrecht en de Drechtsteden is een duidelijke visie op het groenblauwe netwerk van groot belang, enerzijds om richting te geven aan ontwikkelingen in de gemeente en het landschap en anderzijds om in te spelen op kansen die deze ontwikkelingen bieden. Op 10 mei 2012 heeft de gemeenteraad de startnotitie voor de visie op het groenblauwe netwerk vastgesteld. Vervolgens is in de zomer gestart met de eerste fase van het project de voorbereidingen voor en het opstellen van de nota van uitgangspunten. Er is een bijeenkomst georganiseerd voor vertegenwoordigers van belangenpartijen. Vervolgens is daaruit een klankbordgroep geformeerd. Met hen is de nota van uitgangspunten in november 2012 besproken. Daarnaast zijn ook diverse externe partijen (ambtelijk) geconsulteerd zoals het Waterschap Rivierenland en de buurgemeentes. In december 2012 is de nota van uitgangspunten in het college behandeld. In november 2012 is door het OCD bij het bewonerspanel van Papendrecht een enquête uitgezet met ongeveer 20 vragen over het groen in en om Papendrecht. De conclusies zullen worden meegenomen in het vervolgtraject. Onderdeel van de visie op het groenblauwe netwerk is ook het onderzoek naar een (financieel haalbare) invulling van het buitengebied (de Vriesenpolder) met een natuurgerichte, recreatieve bestemming. Samenhangende visie voor het Slobbengors, met aandacht voor het vergroten van recreatieve mogelijkheden In het Integraal Ontwikkelingsplan Slobbengors zijn de ambities neergelegd voor de ontwikkeling van het Slobbengors, inclusief het nieuwe hoofdkantoor van Fokker. De voor deze ontwikkeling noodzakelijke afspraken zijn opgenomen in de “Samenwerkingsovereenkomst Fokker locatie Slobbengors”. Na de behandeling van beide documenten in de raad van december 2011, is in 2012 invulling gegeven aan de voorbereiding en het opstellen van de verschillende onderdelen van het Integraal Voorlopig Ontwerp. Eind 2012 is gestart met het opstellen van een beeldkwaliteitsplan en een inrichtingsschets voor de openbare ruimte. Beide maken deel uit van het genoemde Integraal Voorlopig Ontwerp en lopen parallel aan en in samenhang met de concretisering van het programma van eisen voor het hoofdkantoor van Fokker.
Jaarstukken 2012
36
Ecologische hoofdstructuur tussen de Zwijndrechtsewaard en de Alblasserwaard (EHS 70) Met de aanleg en inrichting van de ecologische zone in polder Nieuwland wordt praktisch invulling gegeven aan de realisatie (van een klein deel) van de ecologische hoofdstructuur tussen de Zwijndrechtsewaard en de Alblasserwaard (EHS 70). De ecozone is een schakel door de gemeente vanaf de Noord via het park Noordhoekse Wiel naar het Alblasserbos en vice versa. Met de aanleg van het watersysteem in polder Nieuwland is in 2012 gestart. Aanleg voorlandkering, inrichting ecozone met aanleg calamiteitenroute (door projectontwikkelaar) Met de grondexploitant BRC zijn - in het verleden - door Papendrecht en Alblasserdam privaatrechtelijke overeenkomsten gesloten met betrekking tot de aanleg van de openbare voorzieningen, waaronder de verbetering van de voorlandkering en de waterhuishoudkundige inrichting van de polder. Op bestuurlijk niveau is overleg gevoerd met de directie van BRC over de uitwerking van voornoemde basisplannen, de aanvragen van de benodigde vergunningen en de uitvoering van de diverse werkzaamheden. In 2012 is qua uitvoering de prioriteit gelegd bij de aanleg van de voorlandkering. De aanleg van de voorliggende waterkering is de eerste stap in de realisering van het watersysteem voor de polder. Na het gereed komen van de voorlandkering, zal de aanleg van de waterhuishoudkundige inrichting starten (in- en uitlaatsysteem met gemalen). De aanleg van de ecologische zone (ecozone) hangt qua werkzaamheden nauw samen met de waterhuishoudkundige inrichting. De aanleg van de ecozone met de daarbij beoogde biodiversiteit vraagt nogal wat grondverplaatsingen en aanvullingen. Bezien wordt in welke mate werk met werk kan worden gemaakt. Daarbij komt dat een fors deel van de ecozone en de watergang langs de Hoogendijk is gelegen in de keurstrook van de primaire waterkering. Daar mag na 15 oktober 2012 niet meer worden gewerkt.
Groenvoorziening Het gemeentebestuur heeft besloten om de bomenverordening 2010 te wijzigingen naar het model Groene Kaart met redengevende omschrijvingen. In 2012 is de bomenverordening 2013 voorbereid. Het uiteindelijke resultaat is een uitgewerkte bomenverordening inclusief de groene kaart. In navolging van de Beleidsvisie Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR), is uitvoering gegeven aan het vastgestelde onderhoudsniveau. Dit heeft plaatsgevonden door medewerkers eigen dienst met ondersteuning van externen via onderstaande bestekken: onderhoud ruw en extensief gras 2012; schoffelbestek 2012; onderhoud gazon 2012. Vermeldenswaardig is dat een substantieel deel van het uitbestede werk wordt uitgevoerd door medewerkers van Drechtwerk. Om het plantsoen duurzaam te onderhouden is het van belang dat het aangeplante sortiment geen concurrentie krijgt van zaailingen van bomen. Hierin is in de afgelopen jaren een achterstand ontstaan. In 2011 is effectief begonnen met inlopen van deze achterstand om deze zaailingen te bestrijden, deze actie is in 2012 afgerond. In 2012 is een onderzoek (Visual Tree Assessment) voor de circa 13.000 gemeentelijke bomen uitgevoerd. Van deze gemeentelijke bomen komt uit de inspectie naar voren dat de meeste bomen een goede tot redelijke conditie hebben. De algehele conditie van het groen voldoet hierbij aan de door de raad gevraagde beeldkwaliteit (B). Uit veiligheidsoverwegingen is voor 96 bomen een kapvergunning verleend.
Jaarstukken 2012
37
Onderhoud groen Bestekvoorbereidingen ten aanzien van de onderhoudswerkzaamheden binnen de onderdelen groen, water en riolering hebben plaatsgevonden.
Zo zijn de bestekken voor ruw- en extensief gras, maaien gazons, schoffelen binnen diverse deelgebieden, maaien sportvelden, onkruidbeheersing op verharding, onderhoud watergangen en verlenging van het bestek machinaal reinigen van kolken ter hand genomen. Het schoffelbestek is medio december enkelvoudig aanbesteed aan Drechtwerk Groen. De aanbesteding van de overige onderhoudsbestekken volgen later. Milieu Milieubeleidsplan Op 26 januari 2012 heeft de gemeenteraad van Papendrecht het regionale milieubeleidsplan een regio duurzaam in balans, vastgesteld door de Drechtraad op 21 juni 2011, bekrachtigd. Met de bekrachtiging door de raad wordt het Milieubeleidsplan Drechtsteden 2011-2015 kaderstellend voor de uitvoering van het milieubeleid van de gemeente, waarmee eenduidigheid in de uitvoering op lokaal en regionaal niveau wordt versterkt. In het milieubeleidsplan is direct de relatie gelegd met de ruimtelijke en economische (gebieds)opgaven van de regio. Energieprogramma Drechtsteden 2010-2013 De Drechtstedengemeenten hebben samen met HVC de Routekaart Drechtsteden opgesteld. De routekaart geeft een kwantitatieve inschatting van de bijdrage die de verschillende maatregelen voor energiebesparing en duurzame energie kunnen hebben voor de regionale energiedoelstellingen voor de periode 2012-2015, met een doorkijk naar 2020. Anders gezegd, de routekaart schetst de mogelijkheden die de Drechtsteden hebben voor energiebesparing en duurzame energie. De Routekaart Drechtsteden presenteert een realistisch pakket maatregelen voor de korte termijn. Hierbij wordt nadrukkelijk aangesloten bij de regionale duurzaamheidambities. Voor Papendrecht is daarnaast een lokale energievisie met routekaart opgesteld door HVC. De presentatie van beide documenten heeft plaatsgevonden in de commissie Ruimte van 5 september 2012. In regionaal verband zijn op basis van de routekaart Drechtsteden zes projecten benoemd met een verantwoordelijk projectwethouder. Energiebesparing In 2012 is over het project Energiebesparing bij zorginstellingen in de Drechtsteden gerapporteerd. Er is een groot besparingspotentieel aanwezig bij zorginstellingen. Alle zorginstellingen hebben een plan van aanpak ingediend bij de omgevingsdienst. De plannen zijn goedgekeurd en kunnen worden uitgevoerd. Ook het project Energiebesparing bij scholen in de Drechtsteden gestart. De voorlopige uitkomst laat zien dat besparingspotentieel aanwezig is. Het project loopt door in 2013. Regionaal is besloten om de inwoners van de Drechtsteden een energiescan aan te bieden voor € 25. Met de energiescan krijgt een inwoner inzicht in te nemen maatregelen of gedragsaanpassingen voor energiebesparing in de woning. Aan alle ondernemers van Papendrecht is de Milieubarometer van Stichting Stimular gratis aangeboden. Het aantal aangemelde bedrijven in 2012 is zeer laag. In 2012 is daartoe contact gezocht met de Jaarstukken 2012
38
middelbare scholen in Papendrecht voor een stageproject, waarbij MAVO3-leerlingen de ondernemers gaan helpen met het invoeren van de gegevens in de Milieubarometer. In 2012 heeft een team bestaande uit wethouders, raadsleden en ambtenaren zich aangemeld voor de energiebesparingwedstrijd, georganiseerd door HVC. Als team is een flinke besparing geleverd op ons gebruik van gas en elektriciteit. Onderzoek naar plaatsing zonnecollectoren op gemeentehuis Een lokaal speerpunt in Papendrecht is het stimuleren van duurzame vormen voor energievoorziening, zoals zonne-energie. Toepassingen worden in eerste instantie gezocht bij gemeentelijke gebouwen. Naar aanleiding van de opgestelde routekaart Drechtsteden en daaruit volgende regionale projecten, is in 2012 een projectplan opgesteld voor het project zonnepanelen op gemeentelijke gebouwen in de Drechtsteden. In 2012 is ook gestart met het organiseren van een groepsaankoop zonnepanelen voor de inwoners van de Drechtsteden. Op 18 oktober 2012 is de installatie van zes zonnepanelen op het gemeentehuis met monitor in de publiekshal opgeleverd. Op de monitor zijn gegevens als opbrengsten en de bespaarde hoeveelheid Co2 af te lezen. De zonnepanelen hebben een educatieve en stimulerende functie voor de inwoners. Zes panelen is een gangbare hoeveelheid panelen voor op een woning. Restwarmte Op 6 maart 2012 is de samenwerkingsovereenkomst Warmtelevering Drechtsteden, samen met de regiogemeenten, provincie, projectontwikkelaars, woningcorporaties en HVC, ondertekend. Voor Papendrecht waren tot op dat moment twee kralen kansrijk: - sportcentrum met woningen, dit betreft alleen nieuwbouw; - renovatie en nieuwbouw Constantijn Huijgenslaan. In 2012 is gebleken dat Woonkracht10 geen medewerking kan verlenen aan de samenwerking bij het renovatietraject van appartementencomplex aan de Constantijn Huijgenslaan. Redenen zijn de huidige recessie en de wensen van de bewoners van de flat. Bodem Halverwege 2009 is het convenant Bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties in het kader van de Wet bodembescherming ondertekend door de ministeries van VROM, LNV en andere overheidspartijen. Hiermee is afgesproken dat de spoedlocaties met risico’s voor de volksgezondheid die in 2010 in beeld zijn gebracht, uiterlijk in 2015 zijn gesaneerd dan wel beheerst. Voor de spoedlocaties met alleen ecologischeof verspreidingsrisico’s (zonder risico voor de volksgezondheid) moet dit overzicht uiterlijk 31 december 2015 gereed zijn. Papendrecht kent één spoedlocatie: Nazorglocatie Veerdam / Het Havenhoofd. De gemeente heeft de OZHZ opdracht gegeven om een nazorgplan op te stellen. De bewoners worden door middel van een brochure geïnformeerd over de uitslagen van de eerder door de gemeente uitgevoerde onderzoeken, over het naar aanleiding daarvan door de gemeente opgestelde nazorgplan en over de gebruiksbeperkingen op de locatie. Het plan is ter goedkeuring aan de provincie aangeboden. Zij heeft vervolgens de ontwerpbeschikking gepubliceerd. Daarop is een aantal zienswijzen ingediend. De definitieve beschikking is hierdoor vertraagd. Geluidsbelastingkaarten/actieplannen omgevingslawaai wegverkeer Op basis van de Wet geluidhinder is het voor de Drechtsteden (met uitzondering van Alblasserdam) verplicht om eens in de vijf jaar geluidsbelastingkaarten met bijbehorende actieplannen op te stellen. In 2007 en in 2012 zijn voor de vijf gemeenten geluidsbelastingkaarten vervaardigd en door de gemeenten vastgesteld. De geluidsbelastingkaarten geven de geluidsbelasting weer die veroorzaakt wordt door wegen, spoorwegen en industrieterreinen in of nabij onze gemeente. De kaarten zijn per gemeente opgesteld. De kaarten vormen de basis voor het nog op te stellen actieplan. Lucht De Drechtsteden werken via het Programma Luchtkwaliteit Drechtsteden 2006-2015 aan een gezonder woon- en leefklimaat door het verbeteren van de luchtkwaliteit, waarbij tenminste wordt voldaan aan de geldende grenswaarden uit de Wet luchtkwaliteit en Europese regelgeving in 2015. De nadruk ligt op algemene maatregelen op het gebied van openbaar vervoer zoals de waterbus en Hoogwaardig Openbaar Vervoer. Verder wordt ingezet op aspecten van duurzame mobiliteit, zoals door invoeren van walstroom voor binnenvaart en het realiseren van aardgasvulpunten in de regio. Ook wordt ingezet op het oprichten van een warmtebedrijf (restwarmte).
Jaarstukken 2012
39
Externe veiligheid In de Structuurvisie Papendrecht 2020 is aangegeven dat externe veiligheid via concrete beleidsplannen zal worden uitgewerkt. Externe veiligheid is een vast onderdeel van de milieuadvisering in het kader van ruimtelijke ontwikkeling. In samenwerking met OZHZ worden drie beleidsdocumenten opgesteld. Maatwerk op gemeenteniveau is daarbij essentieel. Uiteraard wordt met buurgemeenten afgestemd. De startbijeenkomst heeft eind 2012 plaatsgevonden. Uitvoering milieutaken door Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid Nieuwe Gemeenschappelijke Regeling Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid (GR OZHZ) Gemeenten nemen per 15 september 2012 rechtstreeks deel aan de GR OZHZ (en dus niet meer via de GR Regio Zuid-Holland Zuid). De invloed van gemeenten is hierdoor vergroot. Het algemeen bestuur van de GR OZHZ bestaat uit één vertegenwoordiger per deelnemer (gemeenten en provincie). Jaarprogramma 2012 gemeente Papendrecht / Extra budget uitvoering wettelijke milieutaken Jaarlijks is € 270.000,-- beschikbaar voor de uitvoering van wettelijke taken. Dit budget wordt in vier gelijke delen, per kwartaal, vooruitbetaald. Na afloop van het jaar wordt op basis van werkelijk gemaakte kosten verrekend. Vandaar de benaming voorschottaken. Daarnaast is in de gemeentelijke begroting jaarlijks een budget beschikbaar van € 30.000,-- voor de uitvoering van milieutaken. Het budget kan worden besteed aan wettelijke taken, maar ook aan taken op het gebied van Milieu en Ruimte of aan andere milieutaken. Per jaar wordt bepaald waar het budget aan wordt besteed. In 2012 was de verdeling als volgt: 2/3 deel van het budget gaat naar het taakgebied Vergunningen en Meldingen, 1/3 naar het taakgebied Toezicht en Handhaving. In de door OZHZ opgesteld viermaandelijkse voortgangsrapportages is over de daadwerkelijke bestedingen gerapporteerd. Bovendien is maandelijks een financiële rapportage verstrekt. Het jaarverslag over 2012 wordt afgewacht. Nota Regionaal Uitvoeringsniveau Wabo-milieutaken (nota RUN) De voormalige Bestuurscommissie Milieu van OZHZ (BC Milieu) heeft op 28 juni 2012 de definitieve versie van de Nota Regionaal Uitvoeringsniveau Wabo-milieutaken voor Zuid-Holland Zuid 2013-2017 (nota RUN) besproken. De nota RUN is vervolgens unaniem door de BC Milieu vastgesteld. De gemeente Papendrecht heeft de nota bekrachtigd. Gemeenten verplichten zichzelf en verplichten zich naar elkaar. De focus ligt op het borgen van veiligheid en gezondheid voor die inrichtingen waar de risico’s het grootst zijn. Natuur- en milieueducatie (NME) Werkgroep NME Drechtsteden In 2012 is de regionale werkgroep Natuur- en milieueducatie (NME) en duurzaamheidcommunicatie weer actief geworden. Het hoofddoel van deze werkgroep is zorgen dat de activiteiten die plaatsvinden op dit terrein goed aansluiten op het actueel beleid in de Drechtsteden. Inmiddels is het werkplan NME 2013, gebaseerd op het meerjarenplan NME en Duurzaamheidscommunicatie 2011–2015, vastgesteld. Duurzame mobiliteit is als nieuw thema aan het programma toegevoegd. In 2012 heeft het educatieve schip de Watervlo ook Papendrecht weer aangedaan. Het schip reisde door Zuid-Holland in het kader van de campagne Stroom (2011-2012). In deze campagne werken de 22 ZuidHollandse centra voor natuur- en milieueducatie (NME) samen aan een uniek aanbod. Zij bieden specifieke water- en energieprojecten aan, die een directe bijdrage leveren aan inzicht in het behouden van droge voeten, schoon water (waterveiligheid en waterkwaliteit), energiebesparing en gezond binnenklimaat. In 2012 is het Bedrijvenplatform MVO Drechtsteden voor bedrijven met ambities op het terrein van Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) en duurzaamheid gelanceerd. In 2012 is het bedrijventerrein Oosteind bij de omgevingsdienst aangemeld als pilot voor het bepalen van de duurzaamheidprestaties met behulp van het conceptinstrument Duurzaamheidprofiel Locatie Bedrijventerrein (DPL BT). Met het instrument wordt de duurzaamheidprestatie bepaald in de huidige situatie (nulmeting) en in de toekomstige situatie (inclusief revitaliseringmaatregelen). Doel van de pilot is te bepalen of het instrument een hulpmiddel voor de gemeente kan zijn bij duurzame herstructurering van bedrijventerreinen. Het conceptrapport over bedrijventerrein Oosteind is in oktober 2012 ontvangen en besproken.
Jaarstukken 2012
40
Statiegeldmanifest Een echte held kiest statiegeld Begin 2012 is het statiegeldmanifest, van de Stichting Ons Statiegeld, voor uitbreiding van het inzamelen van plastic flessen getekend.
1.2.3 Verkeer en beheer Verkeer en vervoer Papendrecht wil een gemeente zijn waarin verkeersveiligheid, toegankelijkheid, leefbaarheid en bereikbaarheid, met name voor fietsers en voetgangers, met elkaar in evenwicht zijn. Een goede doorstroming op zowel lokaal als bovenlokaal niveau geldt daarbij mede als doelstelling. In Drechtstedenverband zet Papendrecht dan ook in op een verbetering van de kwaliteit, bereikbaarheid en het gebruik van het openbaar vervoer in het kader van het programma Hoogwaardig Openbaar Vervoer– Drechtsteden (HOV-D) en de Waterbus. Vaststellen van de studie bereikbaarheid Papendrecht West en het Bereikbaarheidsplan Na vaststelling van het Gemeentelijk Verkeers- en Vervoerplan (GVVP) voor Papendrecht is in 2012 de startnotitie voor het Bereikbaarheidsplan opgesteld. Verder is een advies opgesteld voor de toekomstige weginrichting van de Burgemeester Keijzerweg op basis van de studie naar de bereikbaarheid van Papendrecht-West. Parkeerbeleid centrum Het huidige parkeerbeleid centrum is in 2012 geëvalueerd. Na een presentatie van de parkeerevaluatie in de commissie Ruimte in maart 2012 is eind 2012 een nieuw voorstel voor het parkeerbeleid centrum vastgesteld door het college. In dit voorstel is het parkeren in het centrum integraal benaderd en aan de gemeenteraad aangeboden. Onderzoek haalbaarheid en consequenties van de uitbreiding van dienstverlening van de Waterbus Via de Drechtsteden zijn de haalbaarheid en consequenties van een uitbreiding van de dienstverlening van de Waterbus onderzocht. In overleg met de Waterbus zijn de mogelijkheden van verplaatsing van de Waterbushalte Oosteind verkend. Dit wordt nog verder uitgewerkt. Een fietsverbinding vanuit de woonwijken naar de halte Westeind wordt nog nader onderzocht. HOV-D In voorgaande jaren is in het kader van HOV-D de Burgemeester Keijzerweg tussen de Veerweg en het bedrijventerrein Kattestaart heringericht, inclusief voorzieningen voor het openbaar vervoer. In 2012 zijn de laatste Dynamisch Reizigers Informatie Systeem (DRIS-panelen) geplaatst en de laatste verkeerslichten voorzien van Korte Afstands Radio (KAR, prioriteit voor de bus). Vanwege de koppeling met het groot onderhoud aan de Burgemeester Keijzerweg (Noordhoek-Veerweg) is het niet gelukt de bijdrage van de provincie Zuid-Holland voor het verbeteren van de kwaliteit van de inrichting van het busstation ter hoogte van het kruispunt Burgemeester Keijzerweg – Molenlaan aan te wenden. Hiertoe heeft de provincie de subsidie ingetrokken. Hier zal nog verder actie op worden ondernomen. Veilige school–thuisroutes en schoolomgevingen In 2012 zijn de Vrijheer van Eslaan en de heringerichte Willem Dreeslaan voorzien van schoolzone wegmeubilair. Daarnaast is afstemming geweest om ter hoogte van de Wieklaan ook de oversteekvoorzieningen te voorzien van Octopus materieel. Op verschillende basisscholen wordt in het kader van het project “school-op-seef” door vakleerkrachten verkeerseducatie gegeven. In 2012 zijn twee School op Seeflabels uitgereikt. Op de middelbare scholen is het Totally Traffic programma voortgezet. Jaarstukken 2012
41
A15 – N3 aansluiting en verbreding A15 Op basis van het gepresenteerde Voorlopig Ontwerp van de A15-N3 aansluiting is in 2012 een bestemmingsplan opgesteld dat voorziet in de reconstructie van dit knooppunt. De lobby voor de verbreding is in 2012 voortgezet. Hierbij is afstemming gezocht met andere regio’s langs de A15 en met overige partijen (Kamer van Koophandel, Havenbedrijf Rotterdam). Aanleg Noordkil en Matenasche Scheidkade In 2011 is de infrastructuur van de gehele Noordkil gerealiseerd inclusief de toekomstige ontsluiting van de wijk Land van Matena. De subsidies in het kader van deze projecten zijn in 2012 afgewikkeld. Vervanging Witte Brug Papendrecht Het viaduct over de A15 ter hoogte van de Veerweg is in slechte technische staat. Hiertoe heeft Rijkswaterstaat besloten om de brug te gaan vervangen. De gemeente heeft inbreng geleverd voor het opstellen van de kaders (verbeteren situatie langzaam verkeer) en de toekomstige vormgeving van de brug. Het is de bedoeling om het viaduct in 2015 te vervangen onder regie van Rijkswaterstaat. De gemeente heeft een verzoek ingediend om de naamgeving te veranderen in Witte Brug Papendrecht in plaats van de Witte Brug. Beneden Merwedefietsroute In 2012 is een bestuurlijk convenant getekend voor de realisatie van de Beneden Merwederoute als snelfietsroute in het kader van het landelijke programma Fiets Filevrij. Op basis van de verkregen subsidie van het Rijk is in 2012 een maatregelenprogramma uitgewerkt en is de voormeting in het kader van de monitoring uitgevoerd. De maatregelen worden in 2013 en 2014 stapsgewijs uitgevoerd. Aansluiting Noordkil op Ouverture Sliedrecht In januari 2012 is de Noordkil aangesloten op de ontsluitingsstructuur van de gemeente Sliedrecht, zodat de Oostpolder een oostelijke ontsluiting erbij heeft gekregen. Container Transferium In 2012 is in het kader van het Container Transferium zowel bestuurlijk als ambtelijk aangehaakt bij bestuurlijke overleggen, de klankbordgroep en de werkgroep monitoring. Hierdoor ziet de gemeente toe dat de vastgelegde bestuurlijke afspraken worden nagekomen. De openstelling van het transferium zal volgens de laatste planning eind 2014, begin 2015 plaatsvinden. Europese Mobiliteitsweek 2012 In september zijn tijdens de Europese Mobiliteitsweek 2012 in Papendrecht en de regio diverse activiteiten georganiseerd die in het teken stonden van duurzame mobiliteit.
Resultaten subsidies In 2012 zijn verschillende subsidies verleend door en financieel afgewikkeld met de subsidieverlener. Daarbij is onder meer de subsidie voor de Noordkil en de aanleg van het fietspad Matenasche Scheidkade inclusief de aansluiting op de fietsbrug afgewikkeld. Verder zijn enkele subsidies voor toegankelijke bushaltes verantwoord en is het subsidietraject van de school-thuisroutes afgesloten. In het kader van de herstructurering van bedrijventerrein Oosteind is in 2012 het werk verder voorbereid. Deze werkzaamheden zijn ondersteund door twee planvormingssubsidies voor de begeleiding van het proces en een nader onderzoek naar de parkeersituatie op het bedrijventerrein. Voor de realisatie van de Beneden Merwedefietsroute zijn alle voorschotten ontvangen en de voorbereidende werkzaamheden zijn vrijwel afgerond. De uitvoering van de projecten staat gepland in 2013 en 2014. Ook is de beginsituatie in beeld gebracht door middel van een onderzoek en is de staat van de bewegwijzering geïnventariseerd. Voor de jaren 2012 en 2013 is een BDU subsidie aangevraagd voor het groot onderhoud aan de Burgemeester Keijzerweg. Jaarstukken 2012
42
Beheer In de Voorjaarsnota 2011 is besloten om in het komende wegenplan invulling te geven aan de opgelegde heroverweging, naast het beschrijven van de bestaande werkwijze. Een visie op beheer van Wegen en Groen is opgesteld, aansluitend zijn de heroverwegingen verwerkt waardoor inzicht is ontstaan naar de werkwijze voor de komende jaren. Naar verwachting wordt in de huidige collegeperiode het wegen- en het groenplan vastgesteld. In 2012 is de voorbereiding opgestart voor het nieuwe verbreed Gemeentelijke Rioleringplan (vGRP) voor de periode 2014-2018. Dit is vormgegeven met een inventarisatie en inspectie van alle pompen en gemalen binnen de gemeente. Met het vGRP wordt ingegaan op de drie zorgplichten, afvalwater, regenwater en grondwater. In 2012 zijn alle gemeentelijke en een selectie van de particuliere bomen in de gemeente Papendrecht geïnventariseerd en beoordeeld. Deze 13.000 bomen zijn door een groep vrijwilligers (burgerparticipatie) en een boomtechnisch bureau beoordeeld. Aan de hand van dit intensieve en lange proces hebben wij de concept Groene Kaart opgesteld. Vervolgens heeft het college het resultaat vrijgeven. Naar aanleiding van de ter inzage legging is een bezwaar ingediend, wanneer het bezwaar afgehandeld is, wordt de besluitvorming afgerond. Op initiatief van ONS-D is in 2012 proeftuin Beheer Openbare Ruimte opgestart. Vanuit deze proeftuin wordt per vakdiscipline naar verschillende vormen van samenwerking gezocht en aan ONS-D gerapporteerd. In het kader van samenwerking binnen de Drechtsteden (als onderdeel van de proeftuin Beheer Openbare Ruimte) is voor de civiele constructies dit jaar gestart met het opstellen van een algemeen beleidsplan civiele kunstwerken. Deze beleidsvisie vormt de basis voor het toekomstig beheer en onderhoud van de civiele kunstwerken. Wegen Naast het regulier onderhoud en diverse IBOR projecten (apart onderdeel in deze paragraaf) zijn groot onderhoudsprojecten uitgevoerd. Een aantal projecten komt voort uit het GRP en wordt gecombineerd met de riolering, zoals het Dr. Rietveldplein (uitgevoerd), Esdoornlaan (in uitvoering), Stellingmolen en Nicolaas Beetstraat (beide in voorbereiding). Vanuit het groot onderhoud asfaltwegen zijn de volgende asfaltprojecten opgepakt/uitgevoerd. Uitgevoerd in 2012 is het asfaltproject Willem Dreeslaan. Het asfaltproject Wieklaan is in 2012 in voorbereiding gegaan. Het groot onderhoud van het asfalt aan de Burgemeester Keijzerweg (Veerweg-Noordhoek) is in 2012 uitgesteld. Dit in verband met de besluitvorming over de principekeuze van de vormgevingsvariant door het college. Naast de groot onderhoud werkzaamheden, zijn werkzaamheden uitgevoerd in het kader van IBORprojecten in samenhang met werkzaamheden groen. Deze zijn onder andere: Kastanjelaan/Cypressenlaan, Oltmansstraat, Busken Huetstraat, Van der Palmstraat, De Savorin Lohmanlaan en de Jan Steenlaan en omstreken. In voorbereiding zijn de IBOR projecten P.J. Oudstraat (fase 3), Rembrandtlaan en Erasmusplein. Binnen het regulier onderhoud is na de strenge vorst de winterschade aan de asfaltwegen hersteld. Aanvullend is klein onderhoud uitgevoerd. Eind 2012 heeft een weginspectie plaatsgevonden, specifiek gericht op het klein onderhoud. Op deze wijze ontstaan mogelijkheden om proactief en meer gebiedsgericht, kleinere schades aan te pakken. Riolering Samenwerken in de waterketen Gemeente Papendrecht onderzoekt samen met het Waterschap Rivierenland en elf andere gemeenten in de polder Alblasserwaard- Vijfheerenlanden om te komen tot gezamenlijke bezuinigingen in de afvalwaterketen. In 2012 is het Feitenonderzoek uitgevoerd, regionaal afgestemd binnen de stuurgroep en individuele organisaties. Aansluitend hebben de colleges ingestemd met de kansrijke onderwerpen. Tevens is besloten tot het uitvoeren van acht businesscases om de onderwerpen tot concrete voorstellen uit te werken.
Jaarstukken 2012
43
Grondwatermeetnet Bij het bepalen van de locaties van de peilbuizen voor het grondwatermeetnet is een programma van eisen opgesteld voor het aanbrengen van de peilbuizen. Bij zowel de planvorming, alsmede bij de werkvoorbereiding en uitvoering is (en wordt) regionale samenwerking gezocht. Deze is gevonden bij de gemeenten Zwijndrecht, Hendrik Ido Ambacht en Vianen. Pompen en gemalen Voor pompen en gemalen heeft binnen de voorbereiding van het GRP een inventarisatie plaats gevonden en is aansluitend een meerjarenplanning opgesteld voor onderhoud en vervanging. Aanbrengen debietmeters Als uitvoeringsmaatregel van het GRP zijn in 2012 drie debietmeters geplaatst ter hoogte van de Rembrandtlaan, Rietgorsweg en de Bosweg. Civiele kunstwerken De vervanging van de Slobbengorsbrug is in 2012 voorbereid. Een specifieke aanbesteding heeft in 2012 plaatsgevonden, waarbij als uitgangpunt is gehanteerd dat de uitstraling van de brug behouden blijft (binnen bestaande budgetten). De uitgevoerde werkzaamheden in 2012 zijn de vervanging van de voetbrug Beltmolen en vervanging van de vissteiger Wipmolen. Daarnaast heeft onderhoud plaatsgevonden (zoals vervangen brugdekken, herstel leuningen) aan een 20-tal voet- en fietsbruggen. Bij een visuele inspectie is in 2012 bij de duikerbrug Veerweg/Wieklaan ernstige scheurvorming geconstateerd aan de onderzijde van de brug. Deze brug wordt door middel van deformatiemetingen gemonitord. In 2012 heeft een inspectie aan de geluidsschermen plaatsgevonden. Tijdens deze inspectie zijn geen ernstige tekortkomingen aangetroffen. Voor de aangetroffen schades zijn onderhoudsmaatregelen opgesteld die komend jaar uitgevoerd worden. In 2012 zijn vooruitlopend de glazen panelen gereinigd. Openbare verlichting Per 1 januari 2012 is de lichte Gemeenschappelijke Regeling (GR) met een Algemeen Bestuur (AB) en een Dagelijks Bestuur (DB) van start gegaan. In deze GR werken 12 gemeenten (Giessenlanden, Gorinchem, Graafstroom, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Leerdam, Liesveld, Nieuw-Lekkerland, Papendrecht, Nederlek, Vianen en Zederik) samen op het dagelijks beheer, databeheer en directievoering / toezicht op het onderhoudsbestek. In januari 2012 is de dienstverleningsovereenkomst getekend. In december 2011 was de aanbesteding afgerond. Na afhandeling van een bezwaar is op 15 maart 2012 Bureau OVL in het gelijk gesteld. De aanbesteding is daarmee definitief gegund. In 2012 heeft vervanging van armaturen plaatsgevonden in o.a. de Poldermolen, Acaciahof, Moerbeihof, Jacob Catslaan, Pontonniersweg en de Boomgaardstraat. Daarnaast is de openbare verlichting rond het winkelcentrum Wilgendonk (Espenhof) aangepast in verband met sociale veiligheid en zijn op een aantal locaties binnen de gemeente lichtmasten vanwege einde levensduur vervangen. Geo-informatieplan 2012-2015 Geo-informatie gaat over ruimtelijke informatie die gerelateerd is aan een fysieke locatie en is daarmee een belangrijk onderdeel van de gemeentelijke informatievoorziening. Zowel ter ondersteuning van de interne werkprocessen als in het contact met de burgers en bedrijven. In 2012 is het (concept) geo-informatieplan 2012-2015 voor de gemeente Papendrecht opgesteld waarin wordt beschreven wat de organisatie wil bereiken op het gebied van geo-informatie en hoe dit kan worden bereikt. Dit geo-informatieplan sluit aan op de landelijke @genda2015 van de VNG. De integratie van de verschillende soorten digitale (beheer)kaarten naar één objectgerichte kaart speelt hierbij een belangrijke rol. In de keten van ontwerp tot en met beheer van de openbare ruimte wordt geografische objectinformatie steeds sterker de verbindende schakel. Regie Basisregistraties en het NUP Eén digitale overheid: betere service meer gemak. De gemeentelijke dienstverlening aan burgers en bedrijven gaat de komende jaren fors veranderen. Door enerzijds uitbreiding van taken ondermeer als gevolg van decentralisatie en nieuwe wetgeving en anderzijds een bezuinigingstaakstelling is de gemeente genoodzaakt haar informatiehuishouding op orde te brengen en interne processen te optimaliseren. Het NUP (Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en E-overheid) biedt een basisinfrastructuur van ICT bouwstenen die randvoorwaardelijk is om de ambities te kunnen realiseren. Jaarstukken 2012
44
In de gemeente Papendrecht is thans 45 % van de 20 bouwstenen geïmplementeerd. Hiermee loopt Papendrecht iets voor op het gemiddelde van andere gemeenten in Nederland (gemiddeld 41%). De gemeente is verantwoordelijk voor de Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG), de Basisregistratie Onroerende Zaken (BOZ) en binnenkort de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). De gemeente is verder verplicht afnemer van de Basisregistratie Kadaster (BRK), de Basisregistratie Topografie (BRT) en in de toekomst de Basisregistratie Ondergrond (BRO). Basisregistraties Adressen en Gebouwen (BAG) De BAG gegevens zijn een belangrijke bron van ruimtelijke informatie, omdat de BAG koppelingen mogelijk maakt met een groot aantal administratieve gegevens, zoals bijvoorbeeld de waardebepaling van de WOZ. De gemeente is als wettelijk bronhouder verantwoordelijk voor de inhoud van deze gegevens. In 2012 is, conform het concept geo-informatieplan 2012-2015, gestart met het opzetten van een processenhandboek en kwaliteitssysteem. Een onderdeel van de opbouw van het kwaliteitssysteem is de in 2012 ingevoerde Kwaliteitsmonitor BAG. In geval van een calamiteit dient er wettelijk een ICT uitwijkvoorziening aanwezig te zijn voor de BAG. In 2012 is een verzoek ingediend bij het SCD om deze voorziening beschikbaar te stellen. Werkvoorbereiding In onderstaand overzicht is een opsomming van de meest grote projecten weergegeven die door de Werkvoorbereiding in 2012 zijn uitgewerkt. Inrichting De Tiendzone in de Oostpolder
Het gebied De Tiendzone in de wijk Oostpolder behoort tot de projecten die in aanmerking komen voor Europese subsidie (EFRO). Dit gebied sluit aan bij het beleid van de Drechtsteden waarbij een goede inrichting en ontsluiting van de overgangszone tussen stedelijk en landelijk gebied voor inwoners en bezoekers wordt gerealiseerd. Hiervoor is het noodzakelijk de groenrecreatieve structuren in deze zone te versterken en door middel van knooppunten met elkaar te verbinden. Met de realisering van De Tiendzone waarlangs fiets- en voetpaden zijn aangelegd, wordt een belangrijke schakel gerealiseerd in het toeristisch-recreatieve netwerk in de Drechtsteden. Om te komen tot een definitieve inrichting hebben veelvuldig gesprekken plaatsgevonden met de Tiendzone Advies Groep (TAG-groep). Dit alles heeft geresulteerd in het afronden van de voorbereidende werkzaamheden ten behoeve van de civiele aanleg, zoals paden, bruggetjes en duikers. Voorbereidende werkzaamheden voor de groenvoorziening zijn nog niet afgerond. Noordrand park Oostpolder en Matenasche Scheidkade Ook de Noordrand park Oostpolder en Matenasche Scheidkade behoren tot de projecten die in aanmerking komen voor de EFRO-subsidie. De voorbereidende werkzaamheden ten behoeve van deze projecten hebben geleid tot de definitieve aanleg. De groenaanplant aan de Matenasche Scheidkade gebeurt gelijktijdig met de realisatie van de groenstructuur land van Matena. Ophogen geluidswal N3 nabij Amberdreef De geluidswal langs de N3 wordt opgehoogd met licht ophogingsmateriaal dat bestaat uit PShardschuim. Op de wal komt een geluidsscherm. Met Rijkswaterstaat is overeenstemming bereikt qua technische uitvoering van de onder- en bovenbouw van het geluidsscherm. Het werk wordt verder voorbereid om aan te besteden.
Jaarstukken 2012
45
Groot onderhoud Algemeen Onder groot onderhoud, ook wel bekend onder de term reconstructie, vallen de grotere ingrepen in de openbare ruimte waarbij riolering, verharding, openbare verlichting en groenvoorziening herontworpen worden. Om tot een goed werkplan te komen wordt met de bewoners van het betreffende gedeelte van de wijk op diverse momenten gecommuniceerd. De voorbereiding kent sinds een aantal jaar een toename aan werkvoorraad waardoor de beschikbare budgetten uit de voorzieningen zijn opgelopen. Enerzijds heeft dit te maken met projecten die geparkeerd staan en (nog) niet kunnen worden voorbereid en anderzijds door het maken van een verbeterslag in de kwaliteit van de riolering. De Werkvoorbereiding heeft extra capaciteit ingezet. Het effect wordt in de voorziening pas zichtbaar zodra de werken zijn uitgevoerd en financieel zijn afgerond. Vanuit de beheer- en meerjarenplanning (voorzieningen) van taakveld Beheer gaat het om de volgende projecten. -
-
-
-
Groot onderhoud Esdoornlaan Onder groot onderhoud Esdoornlaan behoren ook de straten Vlierbeshof, Hoefbladlaan, Lavendelhof, Vuurdoornhof. De voorbereidende werkzaamheden zijn in het eerste kwartaal afgerond en overgedragen aan taakveld Groot onderhoud voor de uitvoering. Groot onderhoud Stellingmolen De reconstructie van de Stellingmolen omvat een groot gedeelte van de wijk Molenvliet waarmee een budget van circa € 3 miljoen is gemoeid. Door deze wijk in zijn geheel aan te pakken is de werkvoorbereidingsduur met een derde van de gebruikelijke tijd ingekort. De voorbereidende werkzaamheden van grootonderhoud van de totale Stellingmolen waren eind 2012 in de afrondende fase. Groot onderhoud Nicolaas Beetstraat De voorbereidende werkzaamheden zijn gaande. Eind 2012 is de inspraakprocedure van start gegaan en loopt door tot medio het eerste kwartaal van 2013. Reconstructie westelijk deel Willem Dreeslaan Dit project komt voort uit de meerjarenplanning asfaltvoorzieningen van taakveld Beheer. Dit project stond al enkele jaren eerder in de planning voor totale reconstructie. Ten gevolge van prioritering binnen de infrastructuur, waaronder het aanbrengen van de HOVD-lijn, de aanpak Burgemeester Keijzerweg, ter hoogte van de wijk Wilgendonk en de aanleg van de kluifrotonde nabij de N3 is dit project in de planning doorgeschoven. De voorbereidende werkzaamheden hebben in 2011 doorlopend naar begin 2012 plaatsgevonden. De gunning is in het tweede kwartaal 2012 afgerond en voor de uitvoering overgedragen aan taakveld Groot onderhoud.
Groot onderhoud Burgemeester Keijzerweg (westelijk deel) Dit project betreft het reconstrueren van een deel van de Burgemeester Keijzerweg tussen de Veerweg en Noordhoek inclusief het vernieuwen van de verkeersregelinstallatie bij het kruispunt met het busstation en het busstation zelf. In eerdere rapportages is aangegeven dat op een aantal plaatsen in de Burgemeester Keijzerweg (gedeelte Veerweg– Noordhoek) het schadebeeld van de asfaltweg dermate slecht is dat de bruikbaarheid in het geding zou komen. Hierna zijn de nodige noodreparaties uitgevoerd. Om het noodzakelijke grootonderhoud te kunnen uitvoeren hebben in de afgelopen jaren extra stortingen in de voorziening asfaltwegen plaatsgevonden. Hiermee bedraagt het gereserveerde budget circa € 2 miljoen. De voorbereidende werkzaamheden hebben deels plaatsgevonden, maar zijn uitgesteld. Dit heeft betrekking op onderzoeken die eerst moesten plaatsvinden naar de bereikbaarheid van Papendrecht West in relatie tot het transferium Nieuwland Parc.
Jaarstukken 2012
46
-
Groot onderhoud Marktterrein Dit project staat geparkeerd. Voor het opknappen van het marktterrein is in de voorziening ruim € 1,5 miljoen gereserveerd. De voorbereiding kan echter pas ter hand genomen worden zodra tot definitieve inrichting wordt besloten.
Regionaal Het taakveld Groot Onderhoud is betrokken geweest bij de calamiteitenoefening die door de gemeenten Papendrecht, Alblasserdam, Sliedrecht en drinkwaterbedrijf Oasen georganiseerd was. De casus betrof het operationaliseren van een alternatief drinkwatersysteem. Taakveld Groot Onderhoud diende zorg te dragen dat dit alternatief gerealiseerd kon worden. Onderhoud bruggen Vervangen ophaalbrug Slobbengors De ophaalbrug Slobbengors (bouwjaar van de brug, waarschijnlijk tussen 1900 en 1925) is versleten en voldoet niet meer aan de huidige eisen. Technisch is de brug aan het einde van zijn levensduur. Dat geldt zowel voor de onderbouw als de bovenbouw. Gekozen is voor nieuwbouw. De brug is voor de omgeving beeldbepalend. De foto’s geven het ontwerp aan.
De voorbereidende werkzaamheden zijn in de afrondende fase en de aanbesteding heeft plaatsgevonden. Het werk is aanbesteed conform “Design & Construct” op basis van economisch meest voordelige inschrijving (emvi-methode). De aannemer maakt een plan van aanpak hoe de vervanging van de ophaalbrug gaat plaatsvinden. Een gerechtelijke procedure heeft het werk vertraagd met circa drie maanden.
Sportcentrum De voorbereidingen aan het nieuwe sportcentrum aan de Lange Tiendweg hebben veel extra inzet gevraagd. Onderzoek op de locatie, na de sloop van het oude hotel, toonde aan dat de bodem op de bouwlocatie minder stabiel was dan op basis van eerder onderzoek was verwacht. In afwachting van nader grondmechanisch onderzoek zijn de werkzaamheden tijdelijk stopgezet. Door middel van nader onderzoek zijn oplossingen gevonden. In goede samenwerking hebben de gemeente Papendrecht en de bouwaannemer gekozen voor een andere manier van ontgraven van de bouwput en het extra stabiliseren van de ondergrond. Hierdoor ontstaat een stabiele en veilige situatie. Al met al leverde de werkvoorbereiding extra inzet met een doorlooptijd van vier maanden.
Jaarstukken 2012
47
Wijkonderhoud De medewerkers van het wijkonderhoud zijn dit jaar zoals gebruikelijk op de reguliere vakgebieden actief geweest zoals onder andere: Groenonderhoud. Een aantal medewerkers is naast het regulier onderhoud betrokken geweest bij het opstellen van het groenplan, de groene kaart en de inventarisatie van het bomenarsenaal. Straatmeubilair. Het onderhoud van straatmeubilair begint jaarlijks direct naar nieuwjaarsdag. De oud- en nieuwjaar schade van onder andere borden en afvalbakken wordt opgenomen en hersteld. Het gehele jaar worden verkeers/straatnaamborden geplaatst en/of vervangen. Daarnaast hebben zij het onderhoud van de verkeersregelinstallaties, bruggen, banken en andere diverse verkeerselementen. Dit onderhoud geschiedt op planmatige wijze. Begraafplaats In 2012 zijn 119 mensen begraven. Dit is in lijn met het aantal begravingen dat afgelopen jaren heeft plaatsgevonden. Naast de reguliere begrafenissen in 2012 zijn 225 graven geruimd. Bij deze ruiming bedroeg het aantal herbegravingen 106. De ruiming is in alle rust en stilte op piëteitsvolle wijze uitgevoerd. Er zijn dan ook geen klachten en of opmerkingen van negatieve aard ontvangen. Gladheidbestrijding Het jaar 2012 was een regulier jaar voor wat betreft de gladheidbestrijding. In met name de maanden februari en december zijn de medewerkers op pad geweest om de gladheid te bestrijden. Afval (HVC) Bij de overname van Netwerk door HVC is onder andere kostenreductie een van de doelstellingen geweest. In dit verband is afgesproken dat de Service Level Agreement (SLA) wordt omgezet gaat worden naar een Dienstverleningsovereenkomst (DVO). In het verlengde hiervan zal een éénheidstarief per huisaansluiting ontworpen worden. Volgens planning was het de bedoeling om per 1 januari 2013 de DVO in te laten gaan. De recessie heeft zijn weerslag gehad op de inhoud van dit proces. In eerste instantie is het kostenniveau van de DVO, ook vanwege een herijking van de eenheidsprijzen, hoger uitgevallen. Eind 2012 is deze problematiek in regionaal verband opgepakt. Voor wat betreft de papierinzameling is een start gemaakt om het zwaartepunt van de inzameling naar het zogenaamde haalsysteem te verplaatsen. In oktober 2012 is gestart met het opzetten van het implementatie traject van de huis aan huisinzameling van oud papier. Kinderboerderij Een renovatie en hervormingsplan zoals verwoord in Toekomstplannen Kinderboerderij Papendrecht is naar aanleiding van eerdere besluitvorming uitgewerkt. Van 26 september t/m 24 oktober 2012 heeft het concept Toekomstplannen Kinderboerderij Papendrecht ter inzage gelegen. Op 22 oktober 2012 heeft een inloopavond plaatsgevonden. Op 6 december 2012 heeft de raad ingestemd met Toekomstplannen Kinderboerderij Papendrecht. Inzet festiviteiten Dit jaar zijn de medewerkers wederom ingezet bij diverse festiviteiten zoals: Koninginnendag, PowerPark Festival, diverse markten, wielerronde, intocht Sinterklaas en de kerstmarkt. Op dit gebied zijn verder geen bijzonderheden te vermelden.
Jaarstukken 2012
48
1.2.4 Wijkgericht werken
Wijkgericht werken is een gezamenlijke aanpak van wensen en problemen in de wijken van Papendrecht met als doel de leefbaarheid te verbeteren en de verantwoordelijkheid van burgers voor hun eigen woonomgeving te vergroten.
De gemeente onderhoudt intensieve contacten met de wijkplatforms, organiseert themabijeenkomsten over specifieke onderwerpen, werkbezoeken van collegeleden, wijkgerichte projecten en gemeentelijke projecten zoals het Wereldfeest. Er zijn structurele overlegvormen zoals de werkgroep wijkgericht werken, het Jongerenoverleg Papendrecht (JOOP) en het snoeprouteoverleg. Vanuit wijkgericht werken wordt vaker geadviseerd. Voorbeelden hiervan zijn: Integraal Veiligheidsplan (IVP), groen/blauw netwerk, interactieve beleidsvorming, kinderboerderij en brede school. Straat- en buurtfeesten Het organiseren van een straatfeest brengt niet alleen bewoners met elkaar in contact maar verstevigt ook de onderlinge band. Men feest niet alleen, maar durft elkaar ook aan te spreken op minder prettige situaties zoals verkeerd parkeren, geluidsoverlast, voetbaloverlast, rommel in de straat etc. In 2012 hebben in Papendrecht 28 straten een activiteit georganiseerd. Afhandeling meldingen en straatgesprekken In 2012 hebben 2.542 bewoners een melding gedaan op het meldpunt. Naar aanleiding van meldingen en/of verzoeken zijn verschillende straat- of buurtgesprekken georganiseerd. Het doel van een straatgesprek is om bewoners van die straat zelf te laten nadenken en onderhandelen over het oplossen van een probleem. Onderwerpen voor straatgesprekken waren voetbaloverlast, herplaatsing bomen, verkeersproblematiek en speelplekken. Specifieke problemen tussen huishoudens worden opgepakt door het project buurtbemiddeling. De gemeente Papendrecht was, samen met nog twee andere gemeenten, door Nederland Schoon genomineerd als ZAP-gemeente van het jaar (we hebben de tweede plaats gekregen). ZAP staat voor zwerfafvalpakker, inwoners die belangeloos met een afvalgrijper zwerfafval van de openbare weg halen. Papendrecht heeft eind 2012 ruim 100 ZAPpers. Werkbezoek college(leden) en wijkschouwen Op 26 juni 2012 heeft het college een werkbezoek afgelegd aan ’t Eiland. Op verzoek van wijkplatform wpWestpolder.nl is een flitsbezoek aan het Erasmusplein gebracht. Opmerkingen over groenonderhoud, scheve lantaarnpalen en omhoog gedrukte bestrating zijn genoteerd.
Jaarstukken 2012
49
Bomen over burgerparticipatie De wijkplatforms maken zich sterk voor behoud en herplant van bomen. In 2012 is, naar aanleiding van het interactieve traject bij het opstellen van de groene kaart, aandacht gevraagd bij de gemeente voor een betere communicatie met bewoners.
De wijken Papendrecht is geografisch verdeeld in vier wijken. Elke wijk wordt vertegenwoordigd door een wijkplatform. Het wijkplatform houdt regelmatig bijeenkomsten in de wijk, brengt nieuwsbrieven uit en overlegt in de Werkgroep Wijkgericht Werken met gemeente, politie en Woonkracht10 over zeer diverse zaken die in wijken spelen. De meest in het oog springende projecten en activiteiten op een rijtje: Sport- en spelmiddagen Het houden van een jaarlijkse sport- en spelmiddag is ontstaan nadat in 2005 centrale speelplekken in de wijken feestelijk werden geopend na een fikse opknapbeurt. De middagen zijn nu een begrip in elke wijk en worden georganiseerd door de wijkplatforms, samen met plaatselijke ondernemers, basisscholen en, indien nodig, met ondersteuning vanuit de gemeente. Kanjerwijk Op 29 augustus is op het Molenveld de kanjermiddag georganiseerd. De beide basisscholen prins Constantijn en De Leilinde zijn twee kanjergecertificeerde scholen. Als aftrap van hun gezamenlijke bredeschool activiteiten willen zij van ‘Kanjerschool’ naar ‘Kanjerwijk’. Het wijkplatform, Woonkracht10, Wasko en de gemeente organiseren samen een uitgebreide sport- en spelmiddag waarin drie BredeSchool activiteitenthema’s centraal staan: dansen, muziek maken en de natuur. De Kanjermiddag krijgt een vervolg. De Brede School activiteiten ook. Vijverparkfeest Het derde vijverparkfeest is een feest door en voor wijkbewoners, ondernemers, verenigingen platforms en instellingen. ‘s Middags vindt de jaarlijkse sport- en spelmiddag plaats. Een wijkfeest waar honderden bezoekers komen en een team enthousiaste vrijwilligers meehelpt. Speelruimtebeleid De speelplekken in de wijk Kraaihoek-Middenpolder zijn weer heel en ingericht. AED en reanimatiecursus In februari 2012 heeft een tiental bewoners van het Pieter de Koninghof in de wijk Oostpolder-De Kooy een reanimatiecursus van het Rode Kruis gevolgd, waarbij alle deelnemers zijn geslaagd. Bewoners van het Pieter de Koninghof hadden een aanvraag gedaan voor het plaatsen van een AED. Wijkplatform, gemeente, Woonkracht10 en het Rode Kruis hebben de bewoners een totaalpakket aan kunnen bieden van opleiding tot het daadwerkelijk plaatsen van de AED. Jaarstukken 2012
50
Jeugd In 2012 waren in de wijk Westpolder de activiteiten voor kinderen tot 12 jaar succesvol te noemen. Samen met vrijwilligers uit de Staringlaan, Breitnerstraat e.o., speeltuinvereniging De Wipwap en andere verenigingen is gedurende het jaar een aantal activiteiten georganiseerd. Voorbeelden zijn de Koek en Zopie bij de vijver naast de Breitnerstraat, de opening van het zomerseizoen van speeltuinvereniging De Wipwap, de Nationale Buitenspeeldag in de Breitnerstraat e.o. met dit jaar ruim 680 deelnemende kinderen en de sport- en speeldag op ’t Eiland. Het wijkplatform Westpolder stimuleert lidmaatschappen van verenigingen zodat de jeugd een zinvolle tijdsbesteding heeft en een veilige ontmoetingsplek waar zij zich kunnen ontwikkelen en ontplooien. Met de jongeren van de Chill-in bij de Laaght is op zaterdag 24 maart een survivaldag gehouden. Voor de oudere jeugd is in samenwerking met jeugdcentrum Interval een Sympho-Night georganiseerd, gevolgd door de CRP Rock-Night in samenwerking met Culturele Raad Papendrecht. Senioren Zaterdag 13 september 2012 was de jaarlijkse Wiekendag in de wijk Westpolder. Naast verzorgingstehuis de Wieken was door het wijkplatform en vrijwilligers een grote circustent opgebouwd. De bewoners hebben genoten van een heerlijke muzikale verwenmiddag met lekkere hapjes en drankjes.
Wat heeft het gekost ? Omschrijving (-/- = nadelig)
Realisatie 2011
Raming 2012 (voor wijziging)
Raming 2012 (na wijziging)
Realisatie 2012
Verschil
Programma Ruimte Lasten
39.376.000
35.237.000
35.918.000
36.138.000
-220.000
Huisvesting en ruimtelijke ordening Groen en milieu Verkeer en beheer
23.157.000 8.774.000 7.445.000
18.787.000 9.191.000 7.259.000
19.881.000 9.469.000 6.568.000
20.875.000 8.961.000 6.302.000
-994.000 508.000 266.000
Baten
27.977.000
25.661.000
26.152.000
26.427.000
275.000
Huisvesting en ruimtelijke ordening Groen en milieu Verkeer en beheer
20.396.000 6.452.000 1.129.000
17.391.000 6.707.000 1.563.000
18.726.000 6.707.000 719.000
18.600.000 6.836.000 991.000
-126.000 129.000 272.000
-11.399.000
-9.576.000
-9.766.000
-9.711.000
55.000
Saldo Ruimte
Jaarstukken 2012
51
1.3 Programma Bestuur en Regio 1.3.1 Organisatie bestuur, bestuursstijl, externe oriëntatie en communicatie Het college bepleit een sterke rol van de lokale samenleving via zelfwerkzaamheid en zelfredzaamheid. Diverse initiatieven en activiteiten van de gemeente ondersteunen dat. Sommige onderdelen zijn zeer actief in het bevorderen van het eigen verantwoordelijkheid nemen. Het van buiten naar binnen halen van informatie en mensgericht handelen is voor het draagvlak in de maatschappij van groot belang. Wel is essentieel dat op basis van die informatie ook oplossingen worden bedacht en zo mogelijk maatwerk geleverd. De bestuursstijl is gericht op het verkleinen van de afstand tussen ideeën, meningen en vragen van burgers en (belangen)groepen en de besluitvorming van de gemeente op het niveau van het college of de gemeenteraad. Daartoe hebben we de website vernieuwd en via een vraaggerichte structuur meer toegankelijk gemaakt. Ook meten we nauwgezet wat inwoners en ondernemers vinden van onze gemeente en gemeentelijke dienstverlening. Door dit op meerdere tijdstippen te doen zijn trends te constateren, die we later gebruiken bij het richten van de inspanningen. Brandweer Op 1 januari 2013 is de brandweer Papendrecht overgegaan naar de Regionale Brandweer Zuid-Holland Zuid. Daarmee is directe zeggenschap over de lokale brandweer verdwenen. Aansturing van de regionale brandweer vindt plaats vanuit het Algemeen Bestuur (AB) van de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. In 2012 zijn voorbereidingen getroffen voor deze overgang. Naar verwachting behoeft het afwikkelen van de overgang de nodige aandacht. Met name de huisvesting en taakoverdracht vereisen extra aandacht. Politie Met ingang van 1 januari 2013 is de Nationale Politie gevormd. De politieregio Zuid-Holland Zuid is onderdeel geworden van de regionale politie-eenheid Rotterdam. De politie heeft in 2012 veel energie gestoken in de inrichting van de nieuwe organisatie; nieuwe geografische indelingen, nieuwe overlegstructuren en nieuwe (beleids)plannen vroegen ook (actief) inzet van de gemeentelijke organisatie. Adoptie oorlogsmonument Vanwege het educatieve karakter en het bijbrengen van historisch perspectief wordt het oorlogsmonument jaarlijks geadopteerd door een andere school. In 2012 hebben de leerlingen van groep 8a en 8b van de openbare basisschool De Knotwilg, lokatie Wilgenhoeck de adoptie overgedragen aan de leerlingen van groep 7 van de christelijke basisschool Prins Florisschool. Communicatie Sinds 2012 wordt het bewonerspanel ingezet. Het Bewonerspanel Papendrecht is een digitaal panel met inwoners van Papendrecht die zichzelf hebben aangemeld en die graag hun mening geven via korte internetenquêtes. De deelnemers aan het panel zijn onder andere bevraagd op intergemeentelijke samenwerking, dienstverlening, het groen-blauwe netwerk en rtv Papendrecht. In toenemende mate worden de nieuwe mogelijkheden van social media benut. De gemeente beschikt over een eigen facebook-pagina en ook de twitteraccount @PapendrechtGem wordt regelmatig gebruikt. Ook de bestuurders benutten deze social media om het contact met inwoners te leggen. 1.3.2 Veiligheid / handhaving Integraal Veiligheidsplan (IVP) Het meerjarige Integraal Veiligheidsplan (IVP) 2012-2015 is in maart 2012 door de raad vastgesteld. In het IVP is voor een brede integrale benadering gekozen, waarbij collegeleden voor hun deelterrein mede verantwoordelijkheid nemen voor de integrale aanpak van veiligheid in Papendrecht. In het IVP zijn vier prioriteiten geformuleerd waar de meeste aandacht en dus uitvoeringscapaciteit van de gemeente en de partners die het IVP onderschrijven naar toe gaat de komende jaren: 1. vermindering jongerenoverlast; 2. vermindering geweld en alcoholoverlast; 3. vermindering veelvoorkomende criminaliteit; 4. vergroten operationele slagkracht in de samenwerking en invulling regierol gemeente.
Jaarstukken 2012
52
In 2012 is met het eerste IVP Uitvoeringskader gestart met de brede veiligheidsaanpak, zodat gemeente, (veiligheids) professionals en burgers er beter in slagen aan de voorkant van het probleem te komen in plaats van alleen veiligheidsincidenten te bestrijden. De gezamenlijke veiligheidsaanpak heeft in 2012 onder andere geresulteerd in bijeenkomsten van politie, Openbaar Ministerie en gemeente met vertegenwoordigers van de winkelcentra Westpolder en Wilgendonk. Onderwerp was de gezamenlijke aanpak van jongerenoverlast. Daarnaast zijn in het najaar, samen met de politie en de brandweer, vier succesvolle en drukbezochte bijeenkomsten rond het thema Veiligheid in en om de woning georganiseerd. Ook is in de Zaling in de wijk Oostpolder, in samenwerking met de politie, een enthousiast bewonersinitiatief Welkom in de Zaling gestart. Het project is net na de zomervakantie gestart. Een project waarbij actieve buurtbewoners zelf de verantwoordelijkheid willen dragen voor de aanpak in de buurt met als doel bewoners, bezoekers en gebruikers onderling met elkaar te verbinden: http://www.welkomindezaling.nl/ Thema avonden veiligheid in en rondom het huis In de wijk Oostpolder was in 2012 sprake van een verhoogd aantal inbraken. Aanleiding voor de vier wijkplatforms, politie en brandweer om een voorlichting over veiligheid in en rondom de woning te organiseren. De organisatie is integraal opgepakt en uitgevoerd en alle Papendrechters kregen een uitnodiging thuisgestuurd. De belangstelling was groot, zodat in totaal vier interactieve avonden zijn georganiseerd over veiligheid in en rondom het huis. Totaal aantal bezoekers was circa 1000. Heel duidelijk is geworden dat het thema veiligheid leeft in Papendrecht. Toezicht en Handhaving Toetsing verstrekking subsidies Het subsidieproces bestaat uit een jaarlijkse vaststelling waarbij het doen naleven van de doelstellingen en de controle op de activiteiten wordt meegenomen. Tot en met 2011 was bij de vaststelling sprake van het feit dat de laatste 10% van de subsidie werd overgemaakt bij de definitieve vaststelling. In een aantal gevallen is geconstateerd dat niet aan de doelstellingen en uitvoering van activiteiten was voldaan. Dit heeft in 2010 en 2011 bij een viertal organisaties geleid tot aanpassingen van het subsidiebedrag. Deze instellingen zijn op de hoogte gebracht en verzocht om te veel ontvangen gelden te retourneren. Daarnaast zijn in 2010 20 incidentele subsidies verstrekt en in 2011 16 incidentele subsidies. De verslagen van de vaststelling 2010 en 2011 zijn in 2012 aan het college en raad aangeboden. De informatie over subsidies 2012 kan pas na de vaststelling 2012 verstrekt worden. Dit vindt altijd achteraf plaats. Leerplicht De gemeente Papendrecht heeft de wettelijke taken die voortvloeien uit de leerplichtwet en het toezicht op de naleving van de kwalificatieplicht van 16- en 17-jarigen overgedragen aan Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten (BLVS) Zuid-Holland Zuid. Sinds 1 januari 2013 is BLVS onderdeel van de Dienst Gezondheid & Jeugd (verder: DG&J) die onder de Gemeenschappelijke Regeling (GR) Publieke Gezondheid en Jeugd Zuid-Holland Zuid valt. Bij ongeoorloofd schoolverzuim kan de DG&J handhaven door middel van een waarschuwing, Haltverwijzing of – uiteindelijk – een procesverbaal. Daarbij is de ernst van de overtreding leidend. In het zogenaamde Protocol Schoolverzuim staat aangegeven wanneer slechts een waarschuwing wordt afgegeven en wanneer direct overgegaan wordt tot een procesverbaal. Handhaving is soms onvermijdelijk, maar in de taakuitvoering ligt de nadruk op preventie. In dit kader worden bijvoorbeeld waarschuwingsgesprekken gevoerd, waarbij ouders, maar in het voortgezet onderwijs overwegend de jongeren zelf, worden aangesproken op het feit dat ze de Leerplichtwet overtreden en voorgelicht over de mogelijke maatschappelijke consequenties van schoolverzuim. Handhaving kinderopvang Jaarlijks wordt het gemeentelijk jaarverslag kinderopvang vastgesteld en conform de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen (Wko) aan de Inspectie van het Onderwijs toegestuurd. Het jaarverslag wordt met een korte toelichting over de belangrijkste conclusies jaarlijks ter informatie toegezonden aan de gemeenteraad. Het gemeentelijk jaarverslag kinderopvang 2012 is nog niet beschikbaar. Dit dient voor 1 juli te worden aangeleverd. Handhaving BOA’s De boa’s hebben in de openbare ruimte hun aandacht onder andere gericht op controles op onderstaande onderdelen: • controle parkeren; • controle horeca; Jaarstukken 2012
53
• • • •
controle/toezicht APV incl. evenementen; controle milieu; controle afvalstoffen; vrije surveillance.
Handhavingprioriteiten De boa’s hebben handhavingsancties geïnitieerd rondom bestuurlijke speerpunten. In onderstaand overzicht is vermeld op welke onderdelen extra inzet is geleverd: • overlast Alblasserbos; • overlast geparkeerde fietsen Meentpassage; • geluidsmetingen tijdens ijsbaan; • overlast jeugd winkelcentra en park Meelbeshof. Drank- en Horecawet Vanaf februari zijn de boa’s van de gemeente Papendrecht gaan controleren op het alcoholgebruik bij horecagelegenheden, slijterijen, supermarkten en evenementen. Het terugdringen van het alcoholgebruik onder jongeren is hierbij het voornaamste doel. Op de volgende onderdelen is gecontroleerd: • leeftijdscontrole in relatie tot de verkoop/verstrekking van alcoholische dranken; • aanwezigheid sterke drank; • aanwezigheid leeftijdsgrenzen aanduiding. Er zijn 16 horecabedrijven, zowel nat als droog, slijterijen en supermarkten gecontroleerd door de boa’s. Er is driemaal een waarschuwingsbrief uitgegaan voor het niet hebben van stickers met leeftijdsaanduiding. Bezwaarschriften en klachten De stand van zaken klachten 2012 Met betrekking tot het aantal klachten valt op dat de tendens van de afgelopen tijd is dat steeds meer klachten ter behandeling aan de gemeente worden voorgelegd. Dit heeft enerzijds te maken met het feit dat de burger steeds mondiger is geworden en sneller geneigd is een klacht in te dienen, anderzijds heeft dit ermee te maken dat het klachtbegrip de laatste tijd ruimer wordt geïnterpreteerd, in de lijn van het standpunt van de Nationale Ombudsman. In 2012 zijn 40 klachten bij de gemeente ingeboekt. Daarvan waren vier klachten bedoeld voor externe instanties en nog eens vier klachten konden als melding worden doorgezet naar de afdeling Beheer en Uitvoering. De overige klachten zijn als klacht in de zin van de Algemene wet bestuursrecht in behandeling genomen. Slechts één klacht is afgedaan met de officiële klachtenprocedure (deels gegrond). De klachtencoördinator gebruikt mediationvaardigheden waardoor de informele afhandeling van klachten is toegenomen, gericht op het daadwerkelijk oplossen van problemen. Zodra het bestuursorgaan naar tevredenheid van de klager aan diens klacht tegemoet is gekomen, vervalt de verplichting tot het verder toepassen van de formele klachtenprocedure (artikel 9:5 Awb). In Papendrecht is in 2012 de helft van het aantal klachten op deze wijze succesvol afgedaan. Bij enkele klachten hebben een of meerdere gesprekken plaatsgevonden waarna partijen (klager en beklaagde) er samen uit zijn gekomen en in andere gevallen was een telefoongesprek met klager voldoende om de zaak vlot te trekken en af te kunnen doen. Negen zaken zijn afgedaan met een brief. Een aantal zaken loopt nog. Bij negen klachten verwijst de burger naar niet-correcte informatie op bijvoorbeeld het internet, in brieven, folders, van ambtenaren en dergelijke. Bij 15 klachten geeft de burger aan dat deze het optreden van een ambtenaar als beledigend, onbehoorlijk of onredelijk heeft ervaren. Bij zeven klachten heeft de burger aangegeven dat de gemeente bijvoorbeeld te laat heeft gereageerd of dat de procedures niet goed zijn verlopen. Twee klachten zijn buiten de termijn van zes weken afgehandeld. Deze zaken zijn opgeschort in verband met een nog lopende bezwaarprocedure in dezelfde zaak. Dit is in overleg met klagers gebeurd. In 2012 is één klacht aan de Nationale Ombudsman voorgelegd, deze is niet in onderzoek genomen.
Jaarstukken 2012
54
Stand van zaken bezwaarschriften 2012 In 2012 zijn in totaal 47 bezwaarschriften binnengekomen. Dit is een groter aantal dan in 2011. Daarbij dient te worden opgemerkt dat tegen twee besluiten (omgevingsvergunning plaatsen hekwerk Markt en de vuurwerkbunkers) meerdere bezwaren zijn ontvangen (respectievelijk 15 en 11). Eén bezwaarschrift was ingediend door ruim 100 bezwaarmakers, maar deze zijn als zienswijze in behandeling genomen. Een aantal bezwaarschriften is niet in de commissie voor de behandeling van bezwaarschriften gekomen. Dit heeft te maken met de intrekking van het oorspronkelijke besluit. In deze situatie is het bezwaar door bezwaarmakers ingetrokken. Daarnaast heeft in een aantal gevallen een mediationgesprek (informeel gesprek) tot een voor bezwaarde bevredigende oplossing geleid en zijn de bezwaren ingetrokken. Ook in deze situaties is geen behandeling van het bezwaarschrift in de commissie voor de behandeling van bezwaarschriften geweest. Net als bij klachten zien we ook bij bezwaarschriften steeds meer een informele afhandeling door middel van de inzet van mediation. Hoewel dit in sommige gevallen ook hier tot een langere doorlooptijd leidt, zijn bezwaarmakers hier vaker geneigd het bezwaar uiteindelijk in te trekken, omdat het naar tevredenheid is afgedaan. Mediation zorgt ook in deze procedure voor wederzijds respect en begrip. Aantal bezwaarschriften Niet-ontvankelijk Gegrond Ongegrond Ingetrokken Aantal bezwaarschriften dat tijdig is afgehandeld (binnen 18 weken, voor 2010 14 weken)
2010 2011 2012 19 24 47 0 5 2 3 0 1 7 8 5 4 9 37 7 17 43
Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid / Rampenbestrijding Veiligheidsregio Met de invoering van de Wet Veiligheidsregio's (oktober 2010) is een ontwikkeling op gang gebracht waarmee het niveau van de risico- en crisisbeheersing naar eenzelfde, kwalitatief hoogwaardig niveau gebracht wordt binnen de gemeenten die zijn aangesloten bij de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. In 2012 zijn besluiten genomen over verdergaande samenwerking voor de (voorbereidingen op) bevolkingszorg in geval van een crisis en/of calamiteit binnen de Drechtsteden. Deze samenwerking komt duidelijk naar voren tijdens de opleidingen, trainingen en vaak ook multidisciplinair ingestoken oefeningen. Voorbereid zijn op deze taak op het vlak van risico- en crisisbeheersing vereist een permanente cyclus van opleiden, trainen en oefenen. In 2012 is gestart met de implementatie van het Regionaal Crisisplan (RCP). De daadwerkelijke implementatie, in combinatie met de organisatorische wijzigingen dankzij de samenwerkingsverbanden tussen Papendrecht, Alblasserdam en Sliedrecht, zal later zijn beslag krijgen. 1.3.3 Dienstverlenende gemeente Ontwikkelprogramma dienstverlening De Visie op dienstverlening Papendrecht gaat uit van de gemeente als eerste overheid. Een gemeente met een sterke eerstelijns dienstverleningsorganisatie die zich rechtstreeks verbindt met burgers, bedrijven en instellingen en vragen voor steeds meer overheidsinstanties afhandelt onder hoge kwaliteitseisen. Inmiddels zijn we een aantal jaren en ontwikkelingen verder. Kwalitatief hoogwaardige dienstverlening is en blijft van essentieel belang voor het vertrouwen in de lokale overheid. We hebben te maken met maatschappelijke trends als digitalisering en individualisering, waarbij burgers in toenemende mate behoefte hebben aan een eigen plek. Ze willen zelf kunnen bepalen op welke manier en wanneer ze contact leggen met de gemeente. Bovendien hebben ze steeds hogere verwachtingen van het dienstverleningsniveau. Daarnaast volgen de ontwikkelingen op het gebied van de gemeentelijke dienstverlening zich in rap tempo op. Als gemeente staan we dus voor een spannende uitdaging. Om die uitdaging ook de komende periode te lijf te kunnen gaan, hebben we in 2012 veel tijd geïnvesteerd in de ontwikkeling van het Ontwikkelprogramma dienstverlening Papendrecht. Dit betreft een uitwerking van de eerder door de gemeenteraad vastgestelde visie op dienstverlening. Om in alle ontwikkelingen op lokaal, regionaal en landelijk gebied positie te bepalen is het noodzakelijk een duidelijk toekomstbeeld te hebben, waarin we definiëren wat voor ons als dienstverleningsorganisatie essentieel is. We beschrijven hoe we met elkaar en met onze burgers, bedrijven en instellingen omgaan. Daar geven we concreet betekenis aan door gebruik te maken van een aantal richtinggevende uitspraken, Jaarstukken 2012
55
die tevens fungeren als afwegingskader voor de toekomstige projecten en ontwikkelingen. In 2012 is actief ingezet op het formuleren van een visie en missie die de basis en het kader vormen voor de dienstverlening nu en in de toekomst. We kunnen hiermee vanuit eigen kracht positie bepalen in lokale, regionale en landelijke ontwikkelingen. Klantvraaganalyse en klanttevredenheidsonderzoek In 2012 is niet meegedaan een klanttevredenheidsonderzoek. Het laatste onderzoek vond plaats in 2011. Op het gebied van de dienstverlening was de score gemiddeld een 7,9. Met hoge uitschieters op bejegening, wachttijden en betrouwbaarheid. In samenwerking met het Onderzoekscentrum Drechtsteden (OCD) is wel een vraaganalyse ontworpen en gehouden. In een vraaganalyse doen we onderzoek naar verwachtingen van burgers, bedrijven en instellingen. De resultaten van de vraaganalyse zijn een aanvulling op het tevredenheidonderzoek. In een vraaganalyse vragen we of we de goede dingen doen, in het tevredenheidonderzoek vragen we of we de dingen goed doen. De resultaten zijn verwerkt in onze toekomstplannen op het gebied van de dienstverlening. We zetten onder andere in op digitalisering, werken op afspraak en een aanpassing van de openingstijden. Hiermee bereiken we dat we onze plannen meer afstemmen op verwachtingen en wensen uit de samenleving. Alleen door invulling te geven aan die verwachtingen kunnen we onze dienstverlening daadwerkelijk verbeteren. Telefonische dienstverlening Eerder is de combifunctie receptioniste/telefoniste fysiek van elkaar gescheiden. Op die wijze is een Telefonisch informatiecentrum gecreëerd. Het is de bedoeling dat burgers daar terecht kunnen met steeds meer vragen, die bovendien ook direct worden afgehandeld. In 2012 hebben we veel tijd geïnvesteerd in de inhoudelijke ontwikkeling van de medewerkers. De medewerkers handelen inmiddels volledig zelfstandig de inkomende gespreken in het kader van de gemeentelijke belastingen en gevonden en verloren voorwerpen af. Daarnaast handelen ze in toenemende mate telefonie voor het cluster burgerzaken af.
Digitale dienstverlening In 2012 zijn meer producten digitaal beschikbaar gekomen. Zo kunnen burgers sinds afgelopen jaar onder andere digitaal aangifte doen van een verloren of gevonden voorwerp en direct online in de publicatielijst kijken of hun voorwerp geregistreerd is als gevonden. Naast dit soort concrete zaken is ook gestart met het opnieuw toetsen van de online beschikbare informatie. De gedachte is de informatie compacter en begrijpelijker weer te geven. Het accent is daarmee verschoven van toevoegen en uitbreiden, naar het beter doorzoekbaar maken en verhogen van de kwaliteit. Jaarstukken 2012
56
Fysieke dienstverlening Bij de receptie is een gastvrouw functie ontstaan door het opknippen van de functie receptioniste/telefoniste. Deze gastvrouw en de medewerkers aan de balie Burgerzaken proberen meer en meer op te treden volgens de principes van Hostmanship. Daarbij staan bezoekers centraal en wordt in een dialoog gezocht naar een passende oplossing voor de vraag van hen. Ook aan het inhoudelijk versterken van de kennis wordt gewerkt. Zo zijn in regionaal verband bijeenkomsten georganiseerd met de doelstelling de processen op burgerzaken te harmoniseren en optimaliseren. De medewerkers burgerzaken van de verschillende gemeenten ontmoeten elkaar, waardoor zij makkelijker kennis kunnen delen. Nationaal uitvoeringsprogramma e-overheid en dienstverlening (i-NUP) Ook in 2012 is verder gewerkt aan de realisatie van de 24 bouwstenen van het i-NUP. Veel projecten lopen echter om uiteenlopende, overwegend buiten de gemeente liggende, redenen vertraging op. Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de verwerving van de voor de Gemeentelijke Basisregistratie Personen (GBA) benodigde burgerzaken-modules. Papendrecht heeft zich daarbij ingeschreven voor een gezamenlijke verwerving via de VNG. Deze is echter komen te vervallen, waardoor het gehele traject vertraging op heeft gelopen. Wel heeft Papendrecht succesvol de laatste versie van de webrichtlijnen geïmplementeerd, met als doel de toegankelijkheid van de website te garanderen. Daarnaast zijn veel vooronderzoeken uitgevoerd naar de implementatie van de overige bouwstenen.
Servicenormen en kwaliteitshandvest De laatste hand is in 2012 gelegd aan de servicenormen en het kwaliteitshandvest. Implementatie volgt. Met een kwaliteitshandvest bieden we burgers, bedrijven en instellingen vooraf duidelijkheid over de procedure, doorlooptijd en verwachtingen. Onderzoek briefafhandeling rekenkamercommissie De rekenkamercommissie heeft in 2012 een quick scan uitgevoerd naar de briefafhandeling van de gemeente Papendrecht. De uitkomsten van dat onderzoek waren overwegend positief. De gemeente reageert in het algemeen tijdig en kwalitatief juist op inkomende post. Het onderzoek leidt desalniettemin tot een aantal aanbevelingen op het gebied van de gemeentelijke processen en duidelijkheid van de ontvangstbevestiging. Dit blijft een punt van zorg/aandacht. Gevonden en verloren voorwerpen Op 1 juni 2012 heeft de gemeente Papendrecht de taken op het gebied van de gevonden en verloren voorwerpen overgenomen van de politie Zuid-Holland Zuid. Daarbij heeft Papendrecht in de Drechtsteden en de veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid een vooraanstaande rol gespeeld door de beleidsstukken op te stellen, medewerkers te trainen en een communicatiecampagne op te zetten. De uitvoering van deze taak verloopt inmiddels succesvol. Burgerlijke stand In het kader van de administratieve lastenverlichting vragen wij burgers bij huwelijken/geregistreerde partnerschappen niet meer naar de bekende weg, als uit de gemeentelijke basis administratie persoonsgegevens (GBA) blijkt dat de juiste documenten/akten in de registers van de burgerlijke stand zijn vermeld. Hierdoor hebben we minder legesinkomsten, maar verbeteren we de dienstverlening. Gehandicapten Parkeer Kaart (GPK) Bij een eerste aanvraag voor een GPK moet een betrokkene worden gekeurd. Bij verlenging kan een geneeskundig onderzoek achterwege worden gelaten als uit de administratieve gegevens blijkt dat geneeskundig onderzoek niet nodig is. Deze nieuwe regeling werpt inmiddels zijn vruchten af. Burgers betalen geen leges meer voor de keuring en de werklast van de gemeente neemt af.
Jaarstukken 2012
57
Pilot vermissing/diefstal reisdocumenten en rijbewijzen In Papendrecht wordt meegewerkt aan de pilot vermissing reisdocumenten/ rijbewijzen. Naast de gemeente Amsterdam was de regio Zuid-Holland Zuid gevraagd om mee te doen. Dit houdt in dat bij een vermissing geen aangifte meer bij de politie gedaan hoeft te worden. In de pilot is deze aangifte afgeschaft en vervangen door een aangifte bij de gemeente die bij vermoeden van fraude direct contact opneemt met de vreemdelingenpolitie. Aan dit vermoeden liggen criteria ten grondslag. Uit resultaten van deze pilot blijkt dat het afschaffen van de aangifteplicht leidt tot een grote vermindering van de administratieve lasten, met name voor de burgers en de politie. Gezien het succes is deze pilot in oktober 2012 uitgebreid naar gestolen documenten. Het ministerie van Binnenlandse Zaken is akkoord met het voortzetten en uitbreiding van de pilot vooruitlopend op een mogelijke wetswijziging. Kinderbijschrijvingen in paspoorten Ingaande 26 juni 2012 is de geldigheid van kinderbijschrijvingen vervallen. Dit is het gevolg van Europese regelgeving. Om naar het buitenland te reizen moet ieder kind vanaf deze datum een eigen paspoort of identiteitskaart hebben. Dit heeft tot grote drukte geleid bij de balies. Over 5 jaar - dus in het jaar 2017 – leidt dit weer tot een piek omdat de geldigheid van een identiteitsdocument 5 jaar is. Men denkt erover om de geldigheid van identiteitsdocumenten te verlengen naar 10 jaar. Omdat hiervoor wetswijzigingen nodig zijn zal dit waarschijnlijk nog enige tijd duren. Verkiezingen De Tweede Kamer Verkiezingen van 12 september 2012 zijn goed verlopen. Het tellen van de stemmen is een omvangrijk proces dat veel tijd in beslag heeft genomen. Er hebben zich geen incidenten voorgedaan. De opkomst was 76%. Centrumoverleggen De structuur van de centrum overleg is dermate veranderd, dat geen sprake meer is van een structureel centrumoverleg met ondernemers en/of Kamer van Koophandel. Per project wordt afzonderlijk overleg ingepland met ondernemers, zoals bijvoorbeeld bij het overleg ter versterking van het Oude Veer. Deze nieuwe structuur maakt dat de overleggen efficiënter zijn vormgegeven. De Kamer van Koophandel spreekt de gemeente nog wel structureel bij het Ondernemersoverleg. Bedrijfsbezoeken In 2012 hebben negen bedrijvenbezoeken plaatsgevonden. Van ieder bedrijvenbezoek is een persbericht met foto geplaatst op de gemeentepagina in het Papendrechts Nieuwsblad en is een bericht op de subsite Ondernemen geplaatst. De bezochte bedrijven zijn: Van Sillevoldt Rijst, Dixi, Proserve, Eteha, ’t Waaltje, Cookers, Kooijman Home & Living, Robot Vloerverwarming en Van Noord Accountants. De bedrijfsbezoeken hebben als doel de contacten met ondernemers te versterken en vanuit deze groep te horen waar initiatieven van gemeente en ondernemers elkaar kunnen versterken. Subsite ondernemers In 2012 lag de prioriteit op het vormgeven aan de subsite Ondernemen en het starten met de maandelijkse uitgave van een digitale Nieuwsbrief voor ondernemers. De site is in het voorjaar 2012 de lucht in gegaan en in mei is de eerste uitgave van de digitale nieuwsbrief verstuurd. Inmiddels zijn er 150 abonnees. Iedere uitgave wordt gepromoot via Linkedin en Twitter. Het idee bestond om een bijeenkomst voor ondernemers te organiseren over Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. Hiervoor bleek echter weinig enthousiasme bij ondernemers te bestaan, omdat hier regionaal gezien voldoende aandacht aan gegeven wordt. Het vullen van het digitaal loket is inmiddels in de lijn geborgd. Jaarstukken 2012
58
Evenementenkalender De vergunningen voor evenementen worden in de agenda van communicatie geplaatst. Daar wordt In toenemende mate melding van gemaakt op de evenementenkalender op de website van de gemeente Papendrecht. Zeker voor grote evenementen volgt daarnaast vaak een apart communicatietraject. Terugdringen overlast honden Inzake de uitvoering van het hondenbeleid is regelmatig gecontroleerd, zowel in uniform als in burger. Er zijn daarnaast 63 meldingen via de melddesk ontvangen. In onderstaande tabel staan de aantal uitgeschreven proces verbalen onderverdeeld op basis van de overtreding. Feit er niet voor zorgen dat een hond zich niet van uitwerpselen ontdoet op een andere door College aangewezen plaats
Aantal 17
een hond op een weg binnen de bebouwde kom laten verblijven/lopen terwijl deze niet is aangelijnd
6
een hond laten verblijven/lopen op een publiektoegankelijke speelweide/ -plaats zandbak / aangewezen plaats
1
Buurtbemiddeling Sinds 2008 helpt buurtbemiddeling de inwoners van Papendrecht bij het oplossen van een conflict tussen de buren. Dit gebeurt door de inzet van 11 goed getrainde vrijwilligers. Buurtbemiddeling is een samenwerking tussen Gemeente, Politie en Woonkracht10. Woonkracht10 levert tevens jaarlijks een financiële bijdrage. In 2012 werden 59 zaken behandeld, waarvan 61% met goed resultaat. Buurtbemiddeling draagt hierdoor bij aan een leefbare en veilige gemeente. Voortgang Dienstverlening Proeftuin De verantwoordelijke afdelingshoofden Publiekszaken van de Drechtstedengemeenten hebben in de loop van 2012 samengewerkt in de Proeftuin Dienstverlening. Onder deze noemer zijn diverse samenwerkingstrajecten doorlopen, gericht op regionale afstemming en de verdere verbetering van de dienstverlening aan de inwoners van de regio. Voorbeelden van deze samenwerkingsprojecten zijn de invoering van eensluidende regelgeving, procedures en automatisering ten aanzien van de nieuwe taak verloren en gevonden voorwerpen, de voorbereiding op uniformering van processen binnen het taakveld burgerzaken, het definiëren van kwaliteitsnormen voor de verschillende werkprocessen binnen publiekszaken, gezamenlijke opleidingstrajecten voor medewerkers van het Servicepunt Papendrecht, het delen van gespecialiseerde deskundigheid in de backoffice burgerzaken, het (verder) invoeren van zaakgericht werken en digitalisering van archieven. 1.3.4
Regio
In 2012 is door de Drechtsteden gemeenten lokaal en regionaal gesproken over de bestuurlijke toekomst van de Drechtsteden. Dit heeft voor Papendrecht geresulteerd in de Visie op intergemeentelijke samenwerking. In deze visie beschrijven raad en college de bestuurlijke uitgangspunten en vuistregels aan de hand waarvan vorm wordt gegeven aan intergemeentelijke samenwerking. De lokale visies van de Drechtsteden gemeenten op de toekomst van de Drechtsteden vormen input voor een regionale visie op samenwerking en de toekomst van de Drechtsteden. Deze visie wordt gedragen door vier, aan elkaar verbonden onderdelen met een eigen uitwerking en dynamiek: de regionale politieke strategische agenda, de programmering op regionale thema’s. het netwerkbestuur en het ondersteunende organisatienetwerk. Met de uitwerking van deze vier onderdelen is in 2012 een start gemaakt.
Jaarstukken 2012
59
Wat heeft het gekost ? Omschrijving (-/- = nadelig)
Realisatie 2011
Raming 2012 (voor wijziging)
Raming 2012 (na wijziging)
Realisatie 2012
Verschil
Programma Bestuur en regio Lasten
8.581.000
7.053.000
7.375.000
7.933.000
-558.000
Veiligheid en handhaving Dienstverlening en communicatie Regionale samenwerking
1.658.000 5.294.000 1.629.000
1.744.000 4.710.000 599.000
1.754.000 4.828.000 793.000
2.112.000 4.753.000 1.068.000
-358.000 75.000 -275.000
Baten
842.000
688.000
678.000
684.000
6.000
Veiligheid en handhaving Dienstverlening en communicatie
114.000 728.000
95.000 593.000
95.000 583.000
105.000 579.000
10.000 -4.000
-7.739.000
-6.366.000
-6.697.000
-7.249.000
-552.000
Saldo Bestuur en regio
Jaarstukken 2012
60
1.4 Algemene dekkingsmiddelen Algemene dekkingsmidden betreft geen echt programma. Hieronder zijn de (financierings)middelen opgenomen van de overige programma’s. De producten die onder de algemene dekkingsmiddelen vallen zijn onder andere algemene uitkering, belastingopbrengsten en dividend.
Wat heeft het gekost ? Omschrijving (-/- = nadelig)
Realisatie 2011
Raming 2012 (voor wijziging)
Raming 2012 (na wijziging)
Realisatie 2012
Verschil
Algemene dekkingsmiddelen
Lasten
6.221.000
1.548.000
1.259.000
6.548.000
-5.289.000
Baten
41.485.000
35.322.000
35.907.000
41.259.000
5.352.000
Saldo Algemene dekkingsmiddelen
35.264.000
33.774.000
34.648.000
34.711.000
63.000
Jaarstukken 2012
61
Bijlage indicatoren
1. Samenleving 1e Hoofddoelstelling Uitbouwen sociale samenhang in de maatschappij door ondersteunen van verenigingsleven, activiteiten vrijwilligers en wijkgericht werken. Indicator Schaalscore sociale cohesie (samengestelde score)
Nulmeting / vervolgmeting
Streefwaarde
6,1 (2009)
5,9 (2011)
=
% inwoners dat het afgelopen jaar actief is geweest om de buurt te verbeteren
32% (2009)
20% (2011)
=
Deelname vrijwilligerswerk (% inwoners dat het afgelopen jaar vrijwilligerswerk heeft gedaan)
25% (2009)
=
2e Hoofddoelstelling Werkgelegenheid in de regio op peil houden door behoud van bestaande bedrijven en arbeidsplaatsen (in stand houden) en creëren van mogelijkheden voor ondernemers om hun bedrijfsactiviteit uit te voeren (uitbouwen). Indicator
Nulmeting / vervolgmeting
Oordeel ondernemers over het ondernemingsklimaat
6,6 (2010)
(Ontwikkeling) aantal startende ondernemers (t.o.v. regionale en landelijke ontwikkeling)
187 (2010) Ontwikkeling 2009-2010: Papendrecht +23%, Drechtsteden +16% en Nederland +17%
(Ontwikkeling) aantal werkzame personen (t.o.v. regionale en landelijke ontwikkeling)
Streefwaarde =
210 (2011) Ontwikkeling 2010-2011: Papendrecht +12%, Drechtsteden +5% en Nederland + 9% 11.381 (per 1-1-2010) Ontwikkeling 2009-2010: Papendrecht +3,0%, Drechtsteden +0,2% en Nederland -1,0%
=
=
11.471 (per 1-1-2011) Ontwikkeling 2010-2011 Papendrecht +0,8%, Drechtsteden +0,8% en Nederland +0,1%
3e Hoofddoelstelling Kwalitatief goed onderwijs moet in Papendrecht blijven met specifieke aandacht voor een goede aansluiting op de arbeidsmarkt en het voorkomen van vroegtijdig schoolverlaten. Ten aanzien van het onderwijsniveau is de rol van de gemeente vooral voorwaardenscheppend en faciliterend. Indicator
Nulmeting / vervolgmeting
Schoolverzuim (langdurig en relatief)
langdurig verzuim: relatief verzuim: (2008/2009)
Aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters
90 (voorlopig cijfer 2008/2009)
Jaarstukken 2012
4 84
Streefwaarde + (lagere absolute getallen) + (lager absoluut getal)
62
4e Hoofddoelstelling Stimuleren van maatschappelijke participatie (zowel ouderen als jongeren) door aandacht voor sport, onderwijs, cultuur en recreatie. Indicator
Nulmeting / vervolgmeting
Sportdeelname
61% (2009)
+
Cultuurparticipatie
83% (2009)
=
Gebruik recreatieve voorzieningen
85% (2009)
=
5% (2009)
+ (lager %)
10% (2009)
+ (lager %)
Onvoldoende sociale contacten Sociaal isolement
Streefwaarde
5e Hoofddoelstelling Voorkomen van schade aan gezondheid. Indicator
Nulmeting / vervolgmeting
Ervaren gezondheid (goed tot uitstekend)
88% (2009)
Oordeel inwoners over de gezondheidsvoorzieningen ((zeer) tevreden)
68% (2009)
Streefwaarde =
72% (2011)
=
2. Ruimte 1e Hoofddoelstelling Het in stand houden en versterken van een comfortabel woon-, leef- en werkklimaat. Kernwoorden daarbij zijn veiligheid, goede voorzieningen, bereikbaarheid, duurzaamheid, groen en milieuvriendelijkheid. Indicator Positief oordeel inwoners over de voorzieningen: -sportvoorzieningen -totaal winkelaanbod
Nulmeting / vervolgmeting
Streefwaarde
83% (2009) 80% (2009)
75% (2011) 80% (2011)
= =
7,3 (2009)
7,5 (2011)
=
Oordeel inwoners over openbaar vervoer (tevredenheid)
61% (2009)
61% (2011)
=
Positief oordeel inwoners over fietsvriendelijkheid
73% (2009)
74% (2011)
=
Positief oordeel inwoners over parkeermogelijkheden
41% (2009)
47% (2011)
+
Oordeel inwoners over hun woonomgeving (rapportcijfer)
Positief oordeel inwoners over bereikbaarheid van de gemeente en eigen wijk Bereikbaarheid van de buurt met de auto Bereikbaarheid van de buurt vanaf de snelweg
7,7 (2011) 8,0 (2011
= =
Oordeel ondernemers over bereikbaarheid per auto (rapportcijfer)
7,7 (2010)
=
Oordeel ondernemers over bereikbaarheid per openbaar vervoer (rapportcijfer)
6,8 (2010)
=
Jaarstukken 2012
63
2e Hoofddoelstelling Vergroten van de aantrekkelijkheid van het centrum met aandacht voor woon-, leef- en werkklimaat. Indicator
Nulmeting / vervolgmeting
Positief oordeel inwoners over winkelcentrum
72% (2011)
Streefwaarde =
3e Hoofddoelstelling Versterken van recreatie en groenfunctie. Indicator Oordeel inwoners over hun woonomgeving (rapportcijfer)
Nulmeting / vervolgmeting 7,3 (2009)
7,5 (2011)
Streefwaarde =
3. Bestuur en regio 1e Hoofddoelstelling Kwalitatief goed invulling geven aan de communicatieve en dienstverlenende rol van eerste overheid, waarbij de gemeente de regierol heeft en ondernemers, instellingen en inwoners interactief betrekt bij de beleidsvorming. Dit vraagt permanente inzet en aanhoudende aandacht. Algemeen maatschappelijke en economische omstandigheden zijn hier van grote invloed, terwijl tegelijkertijd een positief oordeel en daarmee gepaard gaand vertrouwen te voet komt en te paard gaat. Indicator
Nulmeting / vervolgmeting
Vertrouwen inwoners in de gemeente (% inwoners dat een redelijk tot volledig vertrouwen heeft in de gemeente)
74% (2011)
Streefwaarde =
Oordeel inwoners over het gemeentebestuur (rapportcijfer)
6,4 (2011)
=
Oordeel inwoners over hun betrokkenheid bij de totstandkoming van gemeentelijke plannen (rapportcijfer)
5,5 (2011)
=/+
Oordeel inwoners over hun betrokkenheid bij de uitvoering van gemeentelijke plannen (rapportcijfer)
5,3 (2011)
=/+
Oordeel inwoners over de gemeentelijke informatie (rapportcijfer)
6,7 (2011)
=
Oordeel inwoners over de duidelijkheid van gemeentelijke informatie (rapportcijfer)
6,9 (2011)
=
Oordeel inwoners over de beschikbaarheid van gemeentelijke informatie (rapportcijfer)
7,0 (2011)
=
Oordeel inwoners over gemeentelijke informatie via lokale krant (rapportcijfer)
7,1 (2011)
=
Oordeel inwoners over informatie op gemeentelijke website (rapportcijfer)
7,0 (2011)
=
Oordeel burgers over kwaliteit van de dienstverlening (rapportcijfer)
7,6 (2010)
Oordeel ondernemers over de kwaliteit van de gemeentelijke dienstverlening (rapportcijfer)
6,3 (2010)
Jaarstukken 2012
7,7 (2011)
8,0 / +
=
64
2e Hoofddoelstelling Bevorderen naleving van vergunningen en regels om leefbaarheid te vergroten en te handhaven (voorkomen overlast). Indicator
Nulmeting / vervolgmeting
Streefwaarde
Oordeel inwoners over controle en handhaving van regels door gemeente (rapportcijfer)
5,8 (2011)
+
Percentage inwoners dat overlast ervaart door groepen jongeren
15% (2009)
14% (2011)
+ (lager %)
Percentage inwoners dat parkeeroverlast ervaart
23% (2009)
24% (2011)
+ (lager %)
Percentage inwoners dat last heeft van te hard rijden
31% (2009)
31% (2011)
+(lager %)
3e Hoofddoelstelling: Verminderen van administratieve lastendruk en regeldruk voor inwoners en ondernemers. Indicator
Nulmeting
Oordeel inwoners over de hoeveelheid regels (rapportcijfer)
5,6 (2011)
+
Oordeel inwoners over deregulering door gemeente (rapportcijfer)
6,0 (2011)
+
Jaarstukken 2012
Streefwaarde
65
PARAGRAFEN
Jaarstukken 2012
66
2. PARAGRAFEN 2.1 Weerstandsvermogen Het weerstandsvermogen is het vangnet voor financiële tegenvallers. Voor de hoogte en samenstelling van het weerstandsvermogen zijn geen landelijke normen en richtlijnen vastgesteld. De normen voor het weerstandsvermogen worden door de raad vastgesteld. Het weerstandsvermogen geeft het volgende beeld: Weerstandsvermogen
incidenteel
structureel
Direct beschikbaar (ultimo) 2011
12.300.000
100.000
Direct beschikbaar (ultimo) 2012 bijgestelde begroting
13.000.000
100.000
Direct beschikbaar (ultimo) 2012 realisatie
12.400.000
100.000
Op termijn (ultimo 2016) beschikbaar
10.500.000
164.000
In 2012 is een voordelig resultaat behaald. Het resultaat voor bestemming bedraagt € 1,77 miljoen. Voorgesteld wordt het onverdeelde resultaat na bestemming ad € 53.000 ten gunste te brengen van de algemene reserve. Het weerstandsvermogen is gestegen ten opzichte van de raming bij de Programmabegroting 2013 omdat er een voordelig resultaat (voor bestemming) 2012 is en geoormerkte onttrekkingen uit de reserve zijn doorgeschoven naar het moment van daadwerkelijke boeking. Geplande onttrekkingen in de jaren 2013 – 2016 verklaren de daling van het incidentele weerstandsvermogen op termijn. Incidenteel weerstandsvermogen We plaatsen het weerstandsvermogen zoals verwacht op basis van de bijgestelde begroting 2012 (na tweede concernrapportage) naast het gerealiseerde weerstandsvermogen (na bestemming). ultimo 2011 na resultaat bestemming
Incidenteel weerstandsvermogen Direct
1. Algemene reserve
Direct
2. Reserve raadsvisie
Direct
3. Reserve stedelijke vernieuwing
ultimo 2012 bijgestelde begroting
ultimo 2012 na resultaat bestemming
5.691.000
6.528.000
5.775.000
524.000
532.000
532.000
1.464.000
1.664.000
1.509.000
4. Reserve zonder naam
Direct
5.022.000
4.708.000
5.001.000
5. Risicoreserve grondexploitaties
Direct
3.518.000
3.518.000
4.393.000
6. Risicoreserve erfpachtgronden
Direct
125.000
540.000
546.000
7. Risicoreserve deelnemingen
Direct
0
34.000
34.000
8. Risicoreserve Noordoevers transformatiezone
Direct
1.079.000
1.122.000
1.122.000
17.423.000
18.646.000
18.912.000
Subtotaal 9. Risico's grondexploitatie
Direct
-3.518.000
-3.518.000
-4.393.000
10. Risico's erfpachtgronden
Direct
-125.000
-540.000
-546.000
11. Risico's deelnemingen 12. Risicoreserve Noordoevers transformatiezone
Direct Direct
0 -1.079.000
-34.000 -1.122.000
-34.000 -1.122.000
13. Risico's bijdragen verbonden partijen
Direct
-450.000
-450.000
-450.000
14. Stille reserve aandelen Eneco
Direct
-
-
-
Subtotaal
12.251.000
12.982.000
12.367.000
Afgerond
12.300.000
13.000.000
12.400.000
15. Verwachting begrotingsresultaat
Op termijn
pm
16. Verwachting rekeningoverschot
Op termijn
pm
17. Afgegeven gemeentegaranties
Op termijn
-950.000
Totaal
Jaarstukken 2012
12.300.000
13.000.000
11.450.000
67
1 t/m 4 Diverse reserves Dit betreffen de reserves volgens de jaarrekening 2012 en (bij de eerste en tweede concernrapportage gewijzigde) begroting 2012. De reserve ontwikkeling nieuw beleid maakt onderdeel uit van de algemene reserve. In de stand ultimo 2012 na resultaatbestemming is het onverdeelde resultaat van 2012 ad € 53.000 toegevoegd aan de algemene reserve. 5 t/m 12 Risico’s grondexploitaties Deze posten houden verband met de risicoreserve grondexploitatie. De risico’s zijn bij de Jaarrekening 2012 geactualiseerd en hebben tot een bijstelling geleid (zie paragraaf Grondbeleid). Hiermee zijn de risico’s bij de grondexploitatie afgedekt. 13 Risico’s verbonden partijen De ontwikkelingen in 2012 en volgende jaren zijn onzeker en gelet op de risico’s bij de verbonden partijen schatten wij het benodigde weerstandsvermogen in op € 450.000. 14 Stille reserve aandelen Eneco De ontwikkelingen bij Eneco (zie paragraaf verbonden partijen) hebben gevolgen voor de waardering van de aandelen Eneco. Wij houden voor het weerstandsvermogen derhalve geen rekening met een overwaarde. 15 en 16 Verwachting begrotingsresultaat en rekeningoverschot Bij de Jaarrekening 2012 zijn de cijfers van voorgaande jaren en het resultaat van 2012 verwerkt. Bij de begroting 2014 zal het saldo ultimo 2017 worden weergegeven. 17 Afgegeven gemeentegaranties Er is door de gemeente Papendrecht voor € 9,3 miljoen aan geldleningen gegarandeerd. Daarnaast is zij achtervang voor het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) voor € 53,5 miljoen. Gemeenten kunnen daarvan voor maximaal 50% mogelijk worden aangesproken. Structureel weerstandsvermogen Structureel weerstandsvermogen
ultimo 2012
ultimo 2013
ultimo 2016
op termijn
1. Besparing inflatiecorrectie
Direct
2. Budget voor onvoorziene uitgaven
Direct
100.000
100.000
100.000
100.000
3. Onbenutte belastingcapaciteit
Direct
0
0
64.000
64.000
100.000
100.000
164.000
324.000
Totaal 4. Vermindering renteresultaat bij aanwending van alle reserves Weerstandsvermogen op korte en lange termijn
160.000
Op termijn
Totaal
-470.000
100.000
100.000
164.000
-146.000
1. Besparing inflatiecorrectie Enkele reserves worden jaarlijks gecorrigeerd om waardevast te blijven. Dit principe kan worden losgelaten met bijbehorende besparing. 2. Budget onvoorziene uitgaven Voor onvoorziene uitgaven is jaarlijks € 100.000 beschikbaar. In 2012 is voor € 7.000 gebruik gemaakt van de structurele begrotingspost onvoorzien. Het restant van € 93.000 is bij de tweede oncernrapportage ten gunste van het resultaat vrijgevallen. 3. Onbenutte belastingcapaciteit Voor 2013 kunnen de tarieven niet meer aangepast worden. Conform afspraak uit het collegeprogramma en de perspectiefnota 2013 is inflatiecorrectie toegepast. Bij de begroting mogen gemeenten de opbrengsten van de onroerende zaakbelasting (ozb) verhogen, maar zijn daarbij gebonden. Uitgegaan wordt van het landelijk gemiddelde op basis van de zogeheten macronorm. Het macro-plafond voor de onroerende zaakbelasting is ingesteld om te forse lokale lastenstijgingen te voorkomen. De onbenutte belastingcapaciteit voor Papendrecht is € 64.000. De opbrengsten uit afvalstoffenheffing en rioolheffing dekken volledig de kosten (100% kostendekkendheid), zodat op deze onderdelen geen sprake is van onbenutte belastingcapaciteit. Jaarstukken 2012
68
4. Vermindering renteresultaat bij aanwending van alle reserves De gemeente Papendrecht heeft algemene- en bestemmingsreserves op termijn van € 10,5 miljoen. Het aanwenden van reserves heeft een ongunstig effect op het renteresultaat. Bij aanwending neemt de financieringsbehoefte toe en stijgen de rentelasten, dit kan leiden tot een nadeel van € 470.000. Conclusies • Voor concrete risico’s zijn specifieke reserves benoemd en is de omvang inzichtelijk. Alle reserves zijn positief, we hebben geen negatieve reserves. • Het incidentele weerstandsvermogen is om eenmalige tegenvallers te financieren. Met een omvang van € 12,4 miljoen per ultimo 2012 en in samenhang met de huidige risico’s is het weerstandsvermogen toereikend. • De rekeningomvang 2012 bedraagt € 78,6 miljoen. Het incidentele weerstandsvermogen bedraagt per ultimo 2012 afgerond 16% en per ultimo 2016 13% van de rekeningomvang 2012. • Het structureel weerstandsvermogen bedraagt op termijn € 0,32 miljoen. Het begrotingssaldo in 2016 is positief. Indien het incidentele weerstandsvermogen 2016 wordt verrekend met het begrotingssaldo 2013 – 2016 en de afgegeven gemeentegaranties resteert een reserveomvang van 8,9 miljoen, afgerond 11% van de rekeningomvang 2012.
Jaarstukken 2012
69
2.2 Onderhoud Kapitaalgoederen Inleiding In deze paragraaf wordt aangegeven wat is gedaan aan de openbare infrastructuur en gebouwen in 2012. Wij hebben hiervoor de beschikking over een aantal kapitaalgoederen, zoals wegen, riolering, water, groen, civiele constructies en gebouwen. Al deze kapitaalgoederen dienen zo effectief mogelijk een bijdrage te leveren aan het doel waarvoor zij zijn aangelegd. De gemeente Papendrecht wil haar kapitaalgoederen goed onderhouden. De wijze waarop de inspanning die hiervoor in 2012 is geleverd, wordt in deze paragraaf onderhoud kapitaalgoederen beschreven. Openbare ruimte algemeen Beleidskader: Beleidsvisie IBOR 2009-2014. Doel beleid De doelstelling van IBOR is een koppeling van alle vakgebieden in de openbare ruimte tot een samenhangend geheel. Een integrale aanpak van het beheer van de openbare ruimte leidt tot een: - Afgewogen beleidsvorming - Samenhangende planvorming - Logische en efficiënte uitvoering - Financieel beheersbaar geheel. Stand van zaken Voor het beheer van de openbare ruimte beschikt de gemeente over: - Periodieke inspecties naar de onderhoudstoestand van de objecten. Aan de hand van deze resultaten wordt het benodigde onderhoud bepaald, waarna uitvoeringsplanningen worden opgesteld. - Beheersystemen waarin van alle objecten de relevante informatie aanwezig is. Het gaat hierbij om wat we aan areaal hebben, hoe we het beheren en onderhouden. Mutaties in het areaal worden doorlopend bijgewerkt. - De meerjarenvoorzieningen openbare ruimte, waarin de jaarlijkse bestemmingen van de beschikbare middelen voor groot onderhoud en vervanging zijn bepaald. Deze planning leidt ertoe dat werkzaamheden zoveel mogelijk worden gecombineerd en evenwicht ontstaat tussen benodigde en beschikbare middelen. Riolering Beleidskader Gemeentelijk Rioleringsplan 2009-2013 Egalisatievoorziening Groot onderhoud 2012-2022. Wat zouden we doen in 2012 (beleidsmatig)? Binnen het Samenwerken in de Waterketen in de polder Alblasserwaard-Vijfheerenlanden wordt een feitenonderzoek uitgevoerd, met na besluitvorming de start van businesscases. Voorbereidingen treffen voor het opstarten van een nieuw GRP. Wat zouden we doen in 2012 (uitvoering)? Uitvoeren van rioolvervanging in combinatie met wegen en groen in de volgende gebieden: Dr. Rietveldplein (en gedeelte Pontonniersweg) Stellingmolen, Esdoornlaan en Nicolaas Beetstraat. Het uitvoeren van regulier onderhoud, zoals schoonmaken riolering en inspecteren rioolstelsel. Wat hebben we gedaan (beleidsmatig)? In 2012 is de voorbereiding opgestart voor het nieuwe vGRP (verbreed Gemeentelijke Rioleringplan) voor de periode 2014-2018. Met het vGRP wordt ingegaan op de drie zorgplichten, afvalwater, regenwater en grondwater. Gemeente Papendrecht onderzoekt samen met het Waterschap Rivierenland en 11 andere gemeenten in de polder Alblasserwaard-Vijfheerenlanden om te komen tot gezamenlijke bezuinigingen in de afvalwaterketen. In 2011 is besloten om een regionaal Feitenonderzoek uit te voeren om kansrijke onderwerpen te selecteren. In 2012 is het Feitenonderzoek uitgevoerd, regionaal afgestemd binnen de stuurgroep en individuele organisaties. Aansluitend hebben de colleges ingestemd met de kansrijke onderwerpen. Tevens is besloten tot het uitvoeren van acht businesscases om de onderwerpen tot concrete voorstellen uit te werken. Jaarstukken 2012
70
Het gaat hierbij om: 1. Onderhoudswerkzaamheden (reiniging+inspectie+straatvegen) 2. Beheer en onderhoud gemalen en druk- en vacuümriolering 3. Opzetten waterloket 4. Onderzoek (inventarisatie, inspectie, beoordeling, metingen, innovatie) 5. Gegevens beheer en verwerking 6. Maatregelen en investeringen (gezamenlijke nadere (her-)overweging) 7. Financiën 8. Opstellen beleidsplannen (zoals een gemeentelijk rioleringsplan) Ter voorbereiding van het grondwatermeetnet heeft een grondonderzoek plaatsgevonden met het doel om de locaties van de grondwaterpeilbuizen vast te stellen. Wat hebben we gedaan (uitvoering)? De onderstaande riool vervangingswerkzaamheden zijn uitgevoerd in 2012: - Groot onderhoud Dr. Rietveldplein (en gedeelte Pontonniersweg). Deze werkzaamheden bestaan uit het ophogen van de verharding, het vervangen van het asfalt op een gedeelte van de Pontonniersweg, het gedeeltelijk vervangen van het rioolriool en het vervangen van het groen. - Willem Dreeslaan, vervangen gedeelte van een gedeelte van de riolering. Dit in het kader van het asfaltproject Willem Dreeslaan fase 2, waarin een reconstructie van het asfalt heeft plaatsgevonden. - In 2012 zijn de riool vervangingswerkzaamheden in de Esdoornlaan opgestart. Dit project bestaat uit de straten Hoefbladlaan, Vuurdoornhof, Lavendelhof, Esdoornlaan, Vlierbeshof en de Koolzaadhof. Vanwege de omvang van het project heeft dit groot onderhoudsproject een overloop in 2013 De onderstaande riool vervangingswerkzaamheden zijn in voorbereiding in 2012: - Groot onderhoud Stellingmolen. Deze werkzaamheden zijn na een intensieve inspraak in 2012 opgestart. De werkzaamheden bestaan uit het vervangen van de riolering (waar mogelijk) naar een gescheiden rioolstelsel, het ophogen van de verharding. - Groot onderhoud Nicolaas Beetstraat. Het aanpassen van het gemengde rioolstelsel naar een gescheiden rioleringsstelsel. Het ophogen van de verharding en het vervangen van het aanwezige groen. Bij deze grootonderhoudprojecten vindt door middel van boomonderzoek de invulling van de bomenverordening plaats. Deze invulling heeft geleidt tot diverse kapvergunningen, waarbij herplant elders in de gemeente plaatsvindt. Voor het groot onderhoud van De Markt zijn de groot onderhoudswerkzaamheden aangehouden in verband met besluitvorming sloop en nieuwbouw Van der Kevielocatie. Na het bepalen van de locaties van de peilbuizen voor het grondwatermeetnet is een programma van eisen opgesteld voor het aanbrengen van de peilbuizen. Bij zowel de planvorming, alsmede bij de werkvoorbereiding en uitvoering is (en wordt) regionale samenwerking gezocht. Deze is gevonden bij de gemeenten Zwijndrecht, Hendrik-Ido-Ambacht en Vianen. Voor pompen en gemalen heeft binnen de voorbereiding van het GRP een inventarisatie plaatsen van alle pompen en gemalen en is aansluitend een meerjarenplanning opgesteld voor onderhoud en vervanging. Als uitvoeringsmaatregel van het GRP zijn in 2012 drie debietmeters geplaatst ter hoogte van de Rembrandtlaan, Rietgorsweg en de Bosweg. Wegen Beleidskader Beleidsvisie IBOR 2009-2014, aanvullend wordt gewerkt volgens de CROW-richtlijnen. Voorziening asfaltwegen 2012-2022. Wat zouden we doen in 2012 (beleidsmatig)? In de Voorjaarsnota 2011 is besloten om in het komende wegenplan invulling te geven aan de opgelegde heroverweging, naast het beschrijven van de bestaande situatie. Wat zouden we doen in 2012 (uitvoering)? Uitvoeren van groot onderhoud aan de Willem Dreeslaan en Burgemeester Keijzerweg. Uitvoeren van reconstructie/ophoogwerkzaamheden in de Dr. Rietveldplein (en gedeelte Pontonniersweg), Nicolaas Beetstraat, Stellingmolen en de Esdoornlaan. Uitvoeren van IBOR werkzaamheden, indien mogelijk in combinatie met groen. Jaarstukken 2012
71
Het dagelijks onderhoud in het kort cyclisch (straatvegen, onkruidbestrijding, etc.) en meldingen gerelateerde onderhoud aan de openbare ruimte (losliggende tegels, verzakkingen in bestrating, wortelopdruk, etc.) Wat hebben we gedaan (beleidsmatig)? De bestaande werkwijze is in het wegenplan 2013-2017 beschreven. Een visie op beheer van wegen is opgesteld en aansluitend zijn de heroverwegingen verwerkt waardoor inzicht is ontstaan naar de werkwijze voor de komende jaren. Naar verwachting wordt in 2013 het wegenplan vastgesteld. Wat hebben we gedaan (uitvoering)? Naast het regulier onderhoud en diverse IBOR projecten (apart onderdeel in deze paragraaf) zijn groot onderhoudsprojecten uitgevoerd. Een aantal projecten komt voort uit het GRP en wordt gecombineerd met de riolering, zoals het Dr. Rietveldplein (uitgevoerd), Esdoornlaan (in uitvoering), Stellingmolen en Nicolaas Beetstraat (beide in voorbereiding). Vanuit het groot onderhoud asfaltwegen zijn de volgende asfaltprojecten opgepakt/uitgevoerd: o In 2012 is het asfaltproject Willem Dreeslaan uitgevoerd. In dit asfaltproject is een reconstructie uitgevoerd, inclusief werkzaamheden riolering, de vervanging voetgangersbrug en aanpassing (en vervanging) van het groen. o Het asfaltproject Wieklaan is in 2012 in voorbereiding gegaan, in 2013 vindt de uitvoering van deze groot onderhoudswerkzaamheden plaats. Met deze werkzaamheden wordt een reconstructie van het asfalt uitgevoerd, en vindt een gedeeltelijke ophoging van de rijbaan plaats. o Het groot onderhoud van het asfalt aan de Burgemeester Keijzerweg (Veerweg-Noordhoek) is in 2012 uitgesteld. Dit in verband met de besluitvorming over de principekeuze van de vormgevingsvariant door het college. Dit besluit heeft begin 2013 plaatsgevonden, waarna de voorbereiding van het asfaltproject is voortgezet. o Binnen het regulier onderhoud aan asfaltwegen is na de strenge vorst winterschade hersteld. Aanvullend is klein onderhoud uitgevoerd. Eind 2012 heeft een weginspectie plaatsgevonden, specifiek gericht op het klein onderhoud. Op deze wijze ontstaan mogelijkheden om proactief en meer gebiedsgericht, kleinere schades aan te pakken. Deze methode wordt in 2013 nader uitgewerkt. Groen Beleidskader Groenvisie Papendrecht 1991. Beleidsvisie IBOR 2009-2014. Wat zouden we doen in 2012 (beleidsmatig)? In de Voorjaarsnota 2011 is besloten om in het komende groenplan invulling te geven aan de opgelegde heroverweging, naast het beschrijven van de bestaande situatie. Uitwerking van het besluit om te komen tot een boomverordening model Groene Kaart. Wat zouden we doen in 2012 (uitvoering)? Uitvoeren groot onderhoud binnen de riool vervangingsprojecten en bij groot onderhoud van wegen. Uitvoeren van IBOR werkzaamheden, indien mogelijk in combinatie met wegen. Het dagelijks onderhoud in het kort cyclisch (maaien, snoeien, etc.) en meldingen gerelateerde onderhoud aan de openbare ruimte (overhangende takken, bladval, etc.) Wat hebben we gedaan (beleidsmatig)? Het gemeentebestuur heeft in 2011 besloten om de bomenverordening 2010 te wijzigingen. In 2012 is de bomenverordening 2013 voorbereid. Het uiteindelijke resultaat is een uitgewerkte bomenverordening inclusief de groene kaart. In 2012 zijn alle gemeentelijke en een selectie van de particuliere bomen in de gemeente Papendrecht geïnventariseerd en beoordeeld. Deze 13.000 bomen zijn door een groep vrijwilligers (burgerparticipatie) en een boomtechnisch bureau beoordeeld. Aan de hand van dit intensieve en lange proces hebben wij de concept Groene Kaart opgesteld. Vervolgens heeft het college het resultaat vrijgeven. Naar aanleiding van de ter inzage legging is een bezwaar ingediend, wanneer het bezwaar afgehandeld is, wordt de besluitvorming in 2013 verwacht. Een visie op beheer van groen is in 2012 vertaald naar een actueel beheerplan. Naar verwachting wordt in 2013 het groenplan definitief vastgesteld.
Jaarstukken 2012
72
Wat hebben we gedaan (uitvoering)? In 2009 is de Beleidsvisie Integraal Beheer Openbare Ruimte (IBOR) vastgesteld. Daarin wordt voor groen het beheersniveau schoon, heel en veilig het kwaliteitsniveau basis gehanteerd en voor winkelcentrum de Meent het kwaliteitsniveau hoog. Hieraan is uitvoering gegeven via 20 personen in eigen dienst en door uitbesteding van werk via de bestekken: - Onderhoud ruw en extensief gras 2012 - Schoffelbestek 2012 - Onderhoud gazon 2012 Om het plantsoen duurzaam te onderhouden is het van belang dat het aangeplante sortiment geen concurrentie krijgt van zaailingen van bomen. Jarenlang zijn deze zaailingen ongemoeid gelaten. In 2011 is effectief begonnen om deze zaailingen te bestrijden, deze actie is in 2012 afgerond. In 2012 is een onderzoek (Visual Tree Assessment) voor de circa 13.000 gemeentelijke bomen uitgevoerd. Van deze gemeentelijke bomen komt uit de inspectie naar voren dat de meeste bomen een goede tot redelijke conditie hebben (75%). De algehele conditie van het groen voldoet hierbij door de raad gevraagde beeldkwaliteit (B). Van de 13.000 bomen zijn 416 bomen in een slechte of zeer slechte conditie. Vanuit veiligheidsoverwegingen is voor 96 bomen een kapvergunning verleend. Ieder jaar wordt onderhoud aan de sportvelden binnen Papendrecht uitgevoerd. Dit vindt plaats door het regulier onderhoud. Naast het regulier onderhoud wordt jaarlijks op een sportveld groot onderhoud in de vorm van een renovatie uitgevoerd. Dit jaar vond een renovatie plaats op één van de velden in sportpark Slobbengors. Integraal beheer openbare ruimte (IBOR) Beleidskader Beleidsvisie IBOR 2009-2014. Voorziening IBOR 2012-2022. Stand van zaken (beleidsmatig) Met voorziening IBOR worden vanaf 2010 de onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd op locaties die te grootschalig zijn voor het dagelijks onderhoud en waarbij uitstel (bijvoorbeeld in verband met de veiligheid van de weggebruiker) niet meer mogelijk of wenselijk is. Wat zouden we doen in 2012? Regulier onderhoud van wegen en groen, waarbij de onderhoudsmaatregelen het doel hebben om de openbare ruimte naar einde levensduur te brengen of tussentijds te vervangen, om zo de functie in stand te houden. Wat hebben we gedaan in 2012? De volgende IBOR werkzaamheden (in hoofdlijnen) zijn uitgevoerd in 2012: o Kastanjelaan/Cypressenlaan: Vervanging en het verbeteren groeiplaatsen van de bomen langs de rijbaan en herstel van de verharding van de naastgelegen fietspaden. o Oltmansstraat: Herstel van de verharding op de voetpaden, rijbaan en parkeerplaatsen en vernieuwen (gedeeltelijk omvormen) van het groen. o Busken Huetstraat: Grootschalig herstel van de verzakkingen straatwerk van de rijbaan en het trottoir (wateroverlast). o Van der Palmstraat: Herstel van het straatwerk, aanbrengen van een voetpad en aanpassen de parkeerplaatsen. o De Savorin Lohmanlaan: Herstel van het straatwerk in rijbaan, voetpad en de parkeerplaats. o Jan Steenlaan/Gerard Dousingel/Aert de Gelderstraat: Herstel en ophogen straatwerk in rijbaan, voetpaden en het ophogen van de laad- en losplaats van de C1000. o Voetpad naar Volkstuinen Park Noordhoekse Wiel: Herstel van het straatwerk van het voetpad naar de ingang van de volkstuinen. De volgende IBOR werkzaamheden (in hoofdlijnen) in voorbereiding in 2012: o P.J Oudstraat (fase 3): Herstel straatwerk op parkeerplaats in verband met ernstige wortelopdruk en het omvormen van het groen. o Rembrandtlaan: Herstel straatwerk op het fietspad, voetpad en het aanhelen van de verharding voor en na de verkeersbrug. Daarnaast het vernieuwen (gedeeltelijk omvormen) van het groen. o Erasmusplein: Herstel van het straatwerk op het Erasmusplein en Marnixstraat, aansluitend aan de werkzaamheden van de afdeling Ruimtelijke Ontwikkeling. Jaarstukken 2012
73
De volgende IBOR werkzaamheden zijn uitgesteld in 2012: o Da Costastraat en omgeving: Deze werkzaamheden zijn uitgesteld in verband met mogelijke vervanging riolering. Met de uitgevoerde werkzaamheden in 2012 heeft binnen het budget van de voorziening IBOR een inhaalslag plaatsgevonden, waarbij het overschot uit 2010/2011 gedeeltelijk is weggewerkt. Openbare verlichting Beleidskader Wij hanteren de richtlijnen Openbare Verlichting ROVL-2011. Wat zouden we doen in 2012 (beleidsmatig/uitvoering)? De gemeente hanteert bij aanleg en vervanging de richtlijn openbare verlichting ROVL-2011, conform de lange termijnplanning gebaseerd op jaren van aanleg, aangevuld met visuele inspecties. Wat hebben we gedaan in 2012 (beleidsmatig/uitvoering)? Per 1 januari 2012 is de lichte GR (Gemeenschappelijke Regeling) met een Algemeen Bestuur, (AB) en een Dagelijks Bestuur (DB) van start gegaan. In deze GR werken 12 gemeenten (Giessenlanden, Gorinchem, Graafstroom, Hardinxveld-Giessendam, Hendrik-Ido-Ambacht, Leerdam, Liesveld, NieuwLekkerland, Papendrecht, Nederlek, Vianen en Zederik) samen op het dagelijks beheer, databeheer en directievoering / toezicht op het onderhoudsbestek. In januari 2012 is de dienstverleningsovereenkomst getekend. In december 2011 was de aanbesteding afgerond. Na afhandeling van een bezwaar is op 15 maart 2012 Bureau OVL werd in het gelijk gesteld. De aanbesteding is daarmee definitief gegund. In 2012 heeft vervanging van armaturen plaatsgevonden in o.a. de Poldermolen, Acaciahof, Moerbeihof, Jacob Catslaan, Pontonniersweg en de Boomgaardstraat. Daarnaast is de openbare verlichting rond het winkelcentrum Wilgendonk (Espenhof) aangepast in verband met sociale veiligheid en zijn op een aantal locaties binnen de gemeente lichtmasten vanwege einde levensduur vervangen. In 2012 heeft Stedin na een langlopend proces een bedrag van € 86.519,08 in het onderhoudsbudget gecrediteerd. Dit bedrag van Stedin is ontstaan omdat sinds 2004 de gemeente onterecht betaald heeft voor ontsteekpunten, binnen het transporttarief. Civiele constructies Beleidskader Er wordt gewerkt volgens het Bouwbesluit en de constructieve Europese normen. Wat zouden we doen in 2012 (uitvoering)? Het in stand houden van de objecten die zijn opgenomen in ons beheersysteem, alle objecten moeten veilig en heel zijn. Wat hebben we gedaan in 2012 (beleidsmatig)? In het kader van samenwerking binnen de Drechtsteden is voor de civiele constructies dit jaar gestart met het opstellen van een algemeen beleidsplan civiele kunstwerken. Dit vindt plaats in samenwerking met de gemeenten Alblasserdam, Dordrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Sliedrecht en Zwijndrecht. Deze beleidsvisie vormt de basis voor het toekomstig beheer en onderhoud van de civiele kunstwerken. Wat hebben we gedaan in 2012 (uitvoering)? In navolging van dit onderzoek zijn 24 bruggen geïnspecteerd. Op basis van deze visuele inspectie zijn onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd, zoals de vervanging van de voetbrug Beltmolen en de vissteiger Wipmolen. Daarnaast heeft onderhoud plaatsgevonden (zoals vervangen brugdekken, herstel leuningen) aan een 20-tal voet- en fietsbruggen. Bij de visuele inspectie is bij de duikerbrug Veerweg/Wieklaan ernstige scheurvorming geconstateerd aan de onderzijde van de brug. Deze brug wordt door middel van deformatiemetingen gemonitord. De vervanging van de Slobbengorsbrug is in 2012 voorbereid. Een specifieke aanbesteding heeft in 2012 plaatsgevonden, waarbij als uitgangpunt is gehanteerd dat de uitstraling van de brug behouden blijft (binnen bestaande budgetten). De uitgevoerde werkzaamheden in 2012 zijn de vervanging van de voetbrug Beltmolen en vervanging van de vissteiger Wipmolen. Daarnaast heeft onderhoud plaatsgevonden (zoals vervangen brugdekken, herstel leuningen) aan een 20-tal voet- en fietsbruggen. Jaarstukken 2012
74
Bij een visuele inspectie is in 2012 bij de duikerbrug Veerweg/Wieklaan ernstige scheurvorming geconstateerd aan de onderzijde van de brug. Deze brug wordt door middel van deformatiemetingen gemonitord. Om het grootonderhoud / vervanging van de geluidschermen financieel te waarborgen, is een voorziening geluidschermen ingericht. In 2012 heeft een inspectie aan de geluidsschermen plaatsgevonden. Tijdens deze inspectie zijn geen ernstige tekortkomingen aangetroffen. Voor de aangetroffen schades zijn onderhoudsmaatregelen opgesteld die komend jaar uitgevoerd worden. In 2012 zijn vooruitlopend de glazen panelen gereinigd. Speelruimte Beleidskader Speelruimtebeleid 2011-2016. Doel beleid Streven naar een woonomgeving met kwalitatief en kwantitatief goede speelruimte voor de verschillende leeftijdgroepen. Het realiseren van goed gesitueerde en ingerichte speelplaatsen is hierbij van groot belang. We streven naar een evenwichtige verdeling van de voorzieningen over de wijken, overeenkomstig de huidige en toekomstige kinderaantallen. Stand van zaken (beleidsmatig) In het kader van het speelruimtebeleid heeft inventarisatie van de speelplekken in Kraaihoek-Middenpolder plaatsgevonden. Wat zouden we doen in 2012? Naast het reguliere onderhoud zijn de voorbereidende werkzaamheden voor de speelplekken in KraaihoekMiddenpolder in 2011 afgerond, dit heeft geleid tot een uitvoeringsplanning voor de speelplekken in 2012. Wat hebben we gedaan in 2012 (uitvoering)? In 2012 is na onderzoek de uitvoering gestart voor de speelplekken in Kraaihoek-Middenpolder. Water en baggeren Beleidskader Stedelijk Waterplan 2007-2016. Voorzieningen baggeren vijvers en watergangen 2012-2022. Voorzieningen baggeren havens 2012-2022. Voorziening waterbus pontons 2012-2022. Doel beleid Het onderhoud van de watergangen wordt conform de beschikbare voorzieningen en het stedelijk waterplan uitgevoerd. Stand van zaken (beleidsmatig) De financiering van de baggerwerkzaamheden voor binnenwateren vindt plaats vanuit de voorziening baggeren vijvers en watergangen. Met het op te stellen baggerplan voor binnenwateren wordt rekening gehouden met het uitvoeringsplan van het Stedelijk Waterplan (2007-2016). In het kader van het stedelijk Waterplan zijn de eerste voorbereidingen opgestart om samen met het waterschap de tweede fase van de uitvoeringsplanning uit te voeren. Wat zouden we doen in 2012? Uitvoering onderhoudsbaggerwerk, beschoeiingen en afmeerpontons waterbus. Wat hebben we gedaan in 2012? Het baggerplan steunt de realisatie van de doelen uit het Stedelijk Waterplan. Voorbereidingen zijn gaande voor de baggercyclus 2013-2018, dit om de vereiste diepgang van vijvers en watergangen (ten behoeve van het doorstroomprofiel) op peil te houden. De waterdieptes zijn in dit kader gemeten, waarna selectief binnen de vijvers en watergangen is gebaggerd. Voorzien is onderhoud baggeren in de Kooihaven. Na peilen van de waterdieptes bleek dit voor dit jaar niet noodzakelijk en zijn de baggerwerkzaamheden uitgesteld.
Jaarstukken 2012
75
Naast het baggeren vinden eveneens werkzaamheden aan beschoeiingen plaats. Deze zijn uitgevoerd op basis van meldingen en het beschikbare onderhoudsbudget. Werkzaamheden aan beschoeiingen zijn ondermeer uitgevoerd in de Grondmolen, Standerdmolen en Admiraal de Ruyterweg. Voor het onderhoud aan de waterbus pontons is een voorziening beschikbaar. Het onderhoud vindt plaats in samenwerking binnen de Drechtsteden. In dit kader hebben in 2012 diverse onderhoudswerkzaamheden aan drie waterbus pontons plaatsgevonden. Havens Beleidsplan Geen vastgesteld beleidsplan. Doel beleid Het onderhoud van de havenvoorzieningen wordt functiegericht gevolgd en conform het beschikbare budget uitgevoerd. Stand van zaken (beleidsmatig) Het budget is toereikend om de geplande werkzaamheden en onderhoud in de havens uit te voeren. Wat zouden we doen in 2012? Uitvoering onderhoudswerkzaamheden en uitvoering vervangen meerpalen aan de autoloswal in de Kooihaven. Wat hebben we gedaan in 2012? Naast de reguliere werkzaamheden zijn de meerpalen aan de autoloswal in de Kooihaven vervangen. Dit vanwege de toename van het aantal (en lengte) aanmerende schepen aan de autoloswal in de Kooihaven. Het budget was gereserveerd middels een investeringskrediet. In 2012 zijn de meerpalen vervangen. Gelijktijdig zijn aanvullende werkzaamheden in de Kooihaven uitgevoerd. Gebouwen Beleidsplan Geen vastgesteld beleidsplan. Doel beleid Het onderhoud van de gebouwen wordt conform het beschikbare budget uitgevoerd. Stand van zaken Voor circa vijfendertig panden en vijf woningen die in eigendom van de gemeente zijn, is voor het jaarlijkse onderhoud een onderhoudsvoorziening ingericht. Over een voortschrijdende planperiode van tien jaar wordt jaarlijks de gemiddelde storting in de exploitatie van de betreffende panden verantwoord. De werkelijke kosten worden rechtstreeks op de voorziening van het pand geboekt. Wat hebben we gedaan in 2012? In 2012 zijn de meerjaren onderhoudsplanningen geactualiseerd en is een financiële analyse opgesteld van de uitgevoerde werkzaamheden.
Jaarstukken 2012
76
2.3 Financiering Algemeen In deze paragraaf wordt door het college verantwoording afgelegd over de uitvoering van het beleid op het gebied van treasury. Hierbij wordt ingegaan op de manier waarop de gemeente met het aantrekken en uitzetten van geldmiddelen, zowel op korte als op langere termijn, is omgegaan. Tevens worden de risico’s in beeld gebracht en eventuele genomen maatregelen om deze risico’s te beheersen vermeld. Interne ontwikkelingen De advisering over en de uitvoering van de gemeentelijke financieringstaken is sinds april 2008 door de gemeente opgedragen aan het Servicecentrum Drechtsteden (SCD). De besluitvorming rond deze zaken blijft veelal bij de gemeente. De toedeling van bevoegdheden op treasurygebied (wie autoriseert, wie voert uit) is vastgelegd in het gemeentelijke Financieringsstatuut. Conform de daarin opgenomen bepalingen heeft gedurende 2012 tweemaal ambtelijk voortgangsoverleg plaatsgevonden. Eén van de belangrijkste en vaste gespreksonderwerpen in dit overleg betreft de liquiditeitenplanning. Het doel van een liquiditeitenplanning is om zicht te krijgen op de meerjarige financieringsbehoefte, speciaal wat betreft de kasstromen die voortvloeien uit diverse gemeentelijke grondexploitaties en het investeringsplan. De planning heeft een horizon tot eind 2017. Economische ontwikkelingen In 2012 heeft zich een nieuwe fase ontvouwd in de internationale financiële crisis. Werd in 2011 al steeds nadrukkelijker getwijfeld aan kredietwaardigheid van landen, in 2012 kreeg die twijfel, zelfs binnen het eigen Eurogebied, tastbaar vorm middels afboekingen op c.q. afwaarderingen van staatsschulden. Naast Griekenland namen ook de twijfels rondom Spanje en Italië sterk toe. De economische situatie van die landen maakt het beheersen of terugbrengen van begrotingstekorten moeilijk, zo niet onmogelijk. Die twijfel weerspiegelde zich in sterk oplopende staatsrentes voor Spanje en Italië in 2012. Pas tegen het einde van het jaar lieten die rentes een daling zien nadat vanuit de EU omvangrijke steunpakketten waren afgekondigd. Deze ontwikkeling heeft vanuit het perspectief van kredietwaardigheid bijgedragen aan een scherpere scheiding tussen de noordelijke en zuidelijke landen in Europa, waarbij met name Duitsland, Finland en Nederland als veilige haven werden gezien. Dit heeft er toe geleid dat investeerders omvangrijke kapitaalstromen richting die landen hebben geleid, met een aldaar sterk dalende rente als gevolg. Het kan zijn dat de maatregelen van Europese beleidsmakers niet voldoende zullen zijn om de problemen in de Eurozone op te lossen. De kans dat de creditrating van Nederland (nu op AAA-niveau) de komende 2 jaar verlaagd zal worden is echter erg klein. Ook Nederland heeft te maken met negatieve economische ontwikkelingen. De economische groei, uitgedrukt in het bruto binnenlands product (BBP), zal over 2012 uitkomen op circa 1% negatief. Ofwel: krimp. Ook voor 2013 wordt nog een krimp verwacht (-0,5%). De werkloosheid nam in 2012 toe naar circa 5,5% van de beroepsbevolking. Voor 2013 wordt een verdere stijging naar 6% verwacht. Voorts daalde de koopkracht in 2012 met circa 2% (2011: daling 1%), onder meer door een tussentijds doorgevoerde BTW-verhoging. Deze factoren lagen ten grondslag aan een matig consumentenvertrouwen waardoor met name de aanschaf van duurdere goederen sterk afnam. Dit mechanisme houdt vooral ook de woningmarkt in zijn greep. De hierboven geschetste ontwikkelingen hebben gevolgen gehad voor de rente. De ontwikkeling van de rente gedurende 2012 kan als volgt worden weergegeven: Verloop rentetarieven 2012 10- jaars IRS
3,5%
3- maands Euribor
Percentage
3,0% 2,5% 2,0% 1,5% 1,0%
1-jan-13
1-dec-12
1-nov-12
1-okt-12
1-sep-12
1-aug-12
1-jul-12
1-jun-12
1-m ei-12
1-apr-12
1-m rt-12
1-feb-12
0,0%
1-jan-12
0,5%
Datum
Jaarstukken 2012
77
De korte rente (Euribor) bereikte in 2012 historisch lage waarden. De rente daalde van ongeveer 1,35% per begin 2012 tot slechts circa 0,2% eind 2012. De eerdergenoemde status van veilige haven gaven in Nederland, als gevolg van het grote kapitaalaanbod, ook zeer lage en dalende niveaus te zien voor de lange rente. Eind 2012 bedroeg de 10jaars rente circa 1,6% tegen circa 2,4% per begin van het jaar. De op deze renteniveaus geldende liquiditeitsopslagen, die van toepassing zijn indien een lening wordt opgenomen, bleven gedurende 2012 redelijk stabiel. Voor een 10-jaars lening moest in 2012 gerekend worden met een opslag van circa 75 basispunten, ofwel 0,75%. Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet hof) Deze ontwerp-wet, welke thans nog in behandeling is bij de Tweede Kamer, regelt de wijze waarop de Nederlandse overheid van plan is om de afspraken te implementeren die in Europees verband zijn gemaakt over de ontwikkeling van het EMU-tekort en de schuld van de overheid. De meeste nadruk gaat daarbij uit naar tekortreductie. De leidende gedachte bij deze wetgeving is dat begrotingstekorten van nationale overheden onder meer worden beïnvloed door tekorten bij decentrale overheden. In Europees verband is afgesproken dat het begrotingstekort van de rijksoverheid maximaal 3% van het BBP mag bedragen. Via de Wet hof wordt deze EU-begrotingsrichtlijn vertaald naar een toegestaan portie tekort voor de gezamenlijke decentrale overheden, de zogenoemde macronorm. Naar verhouding van begrotingstotalen wordt deze macronorm vervolgens herleid tot een tekortnorm per gemeente, de individuele referentiewaarde. Deze waarde dient te worden afgezet tegen het gemeentelijke EMU-saldo, zijnde een resultaat- c.q. tekortbepaling op kasbasis. Het ligt in de verwachting dat de wet ook sanctiebepalingen zal bevatten ingeval van overschrijding van de individuele referentiewaarde. In ieder geval is in het onderhandelaarsakkoord, zoals in januari 2013 tussen VNG en Rijk overeengekomen, bepaald dat zo’n sanctie in deze kabinetsperiode niet zal worden toegepast. Schatkistbankieren In het Begrotingsakkoord 2013 is afgesproken dat decentrale overheden vanaf 2013 (tijdelijke) overschotten aan geldmiddelen verplicht bij het Rijk zullen moeten stallen. Dit wordt aangeduid als schatkistbankieren zonder leenfaciliteit. Het is aldus beter om te spreken van schatkistbeleggen. De redenering van het Rijk met betrekking tot Schatkistbankieren luidt dat het aanhouden van overschotten bij het Rijk betekent dat de Nederlandse Staat minder geld hoeft te lenen op de financiële markten, hetgeen een voordelig effect geeft op de staatsschuld. De gemeentelijke autonomie met betrekking tot de wijze waarop zij met haar overtollige middelen wenst om te gaan wordt met het Schatkistbankieren ingeperkt. Bovendien zullen de rendementen op de bij de Schatkist gestalde middelen belangrijk lager zijn. Hoewel een wettelijke grondslag formeel nog niet is vastgesteld is wel duidelijk dat uiterlijk per 31 december 2013 overtollige geldmiddelen in principe beschikbaar moeten zijn voor de Schatkist. De regeling zal een eerbiedigende werking hebben voor middelen die reeds voor 4 juni 2012 in langjarige contracten waren uitgezet. Toegestaan blijft dat gemeenten een bedrag van 0,75% van het begrotingstotaal (met een maximum van € 2,5 miljoen) binnen de geldende fido-kaders mogen uitzetten. Voor Papendrecht komt deze grens uit op circa € 540.000,-. Daarnaast blijft toegestaan dat gemeenten geld uitlenen aan andere overheden. Leningverstrekking uit hoofde van de publieke taak blijft te allen tijde mogelijk en wordt niet beïnvloed door de introductie van het schatkistbankieren. Financiering In 2012 zijn twee nieuwe geldleningen aangetrokken. Vanuit het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVN) is een bedrag van € 735.000,als een 10-jarige SVN Pluslening beschikbaar gesteld tegen een rente van 1,5% over de gehele looptijd. De eerste drie jaren is deze lening aflossingsvrij, vanaf het vierde jaar vindt aflossing op annuïtaire basis plaats. Daarnaast heeft per 2 juli 2012 door de Nederlandse Waterschapsbank de storting plaatsgevonden van een lening van € 10 miljoen welke reeds in augustus 2011 was afgesproken op grond van de toenmalig berekende financieringsbehoefte. Deze behoefte vloeide voornamelijk voort uit de realisatie van het nieuwe Sportcentrum. Deze lineaire lening loopt tot eind 2021 tegen een rente van 3,19%. De totale langlopende leningschuld van de gemeente Papendrecht bedroeg per 31 december 2012 € 72,2 miljoen. Dit betreft 14 leningen. De gemiddelde rente over deze leningen bedroeg per eind 2012 4,05% (2011: 4,02%).
Jaarstukken 2012
78
Schuldpositie Binnen de landelijke- en gemeentelijke overheden is de afgelopen jaren meer bewustzijn ontwikkeld rond de schuldpositie. Een schuldpositie ontstaat indien de eigen middelen van een gemeente ontoereikend zijn om bijvoorbeeld investeringen te bekostigen. In dat geval dient externe financiering te worden aangetrokken. In de navolgende tabel wordt de (ontwikkeling van) de schuldpositie van de gemeente Papendrecht in beeld gebracht in termen van netto schuld, schuldevolutie en debt ratio. Tabel 1: Schuldpositie Per eind 2011 NETTO SCHULD Opgenomen langlopende leningen Kortlopende schulden + overlopende passiva Voorzieningen Subtotaal (= Totale schuld) Minus: Langlopende uitzettingen Liquide middelen Kortlopende vorderingen + overlopende activa Netto Schuld Aantal inwoners
A
€ 66.897.000 € 9.359.000 € 15.858.000 € 92.114.000
€ 72.249.000 € 9.833.000 € 18.373.000 € 100.455.000
B
€ 3.696.000 € 8.253.000 € 8.732.000 € 71.433.000
€ 3.677.000 € 12.471.000 € 7.629.000 € 76.678.000
C B/C
Netto Schuld per inwoner
Per eind 2012
32.032
32.075 € 2.230
€ 2.391
SCHULDEVOLUTIE Mutatie netto schuld 2012 t.o.v. 2011 Idem per inwoner
€ 5.245.000 € 161
DEBT RATIO Balanstotaal
D A/D
Debt ratio
€ 111.472.000 83%
€ 121.588.000 83%
Uit deze tabel blijkt dat de schuldpositie van de gemeente ten opzichte van 2011 is toegenomen. Daar tegenover staat dat de debt-ratio gelijk is gebleven en zich beweegt rond de VNG-norm van 80%. Risicobeheer De belangrijkste financiële risico’s bij de uitvoering van het treasurybeleid zijn de kasgeldlimiet, de renterisico’s en de kredietrisico’s. Kasgeldlimiet De kasgeldlimiet is het bedrag dat de gemeente per jaar maximaal met kort geld mag financieren. Volgens de Wet fido bedraagt deze limiet 8,5% van het totaal van de exploitatiebegroting. Gezien de omvang van de bijgestelde begroting 2012 (€ 72,1 miljoen) betekende dit dat de gemeente Papendrecht haar financiële huishouding voor € 6,1 miljoen met kort geld mocht financieren. In onderstaande tabel is het verloop van de gemeentelijke kortlopende middelen in 2012 ten opzichte van de kasgeldlimiet weergegeven. Hieruit blijkt dat de gemeente Papendrecht ruim binnen de grenzen van de kasgeldlimiet is gebleven. Tabel 2: Verloop kasgeldlimiet 2012 1e kwartaal Gem iddeld netto vlottende schuld (+) of gemiddeld netto vlottend overs cho t (-) Kasgeldlim iet Overs chrijding kas geldlim iet Ruim te onder kas geldlimiet
€ 6.948€ 6.145
€ 9.669€ 6.145
€ 13.093
Bedr agen x € 1.000,3e kwartaal 4e kwartaal
2e kwartaal
€ 18.310€ 6.145
€ 15.814
€ 17.131€ 6.145
€ 24.455
€ 23.276
In 2012 zijn geen kasgeldleningen of uitzettingen via deposito’s verricht. Vanwege de overliquiditeit zijn eind 2012 voorbereidingen gestart voor het openen van een zakelijke spaarrekening bij de ING en de Rabobank. Jaarstukken 2012
79
Renterisiconorm De renterisiconorm heeft tot doel om binnen de portefeuille aan langlopende leningen een overmatige afhankelijkheid van de rente in een zeker jaar te voorkomen. Om dat te bereiken mag het totaal aan renteherzieningen en aflossingen op grond van deze norm niet meer dan 20% zijn van het begrotingstotaal. Aldus bedroeg de renterisiconorm van de gemeente Papendrecht in 2012 € 14,5 miljoen. Uit onderstaande tabel blijkt dat de gemeente Papendrecht met haar financiering in 2012 ruim binnen de renterisiconorm blijft. Tabel 3: Toetsing renterisiconorm 2012 Bedragen x € 1.000,-
Berekening renterisico: Bedrag renteherzieningen Bedrag afloss ingen Totaal renteris ico ca. € 72,3 miljoen x 20%
Renterisiconorm Toets aan renterisiconorm Onders chrijding van de norm
€ € €
5.383 5.383
€
14.459
€
9.076
Kredietrisico’s De gemeente loopt kredietrisico op uitzettingen (o.a. verstrekte geldleningen) en leningen waarop door haar een borgstelling is afgegeven. Tabel 4: Overzicht kredietrisico’s Bedragen x € 1.000,-
Per 1-jan-2012
Categorie Uitzettingen Borgstellingen
Direct Indirect Totaal
Per 31-dec-2012
€
3.696
€
3.677
€ € €
11.356 56.341 67.697
€ € €
9.325 53.506 62.831
Het bedrag aan uitzettingen per 31 december 2012 van € 3.677.000 bestaat o.a. uit: (afgerond): Fabriek Slobbengors CV: € 1.689.000,Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (fondsdeelname): € 1.815.000,Daarnaast stond de gemeente per 31 december 2012 voor in totaal € 63,6 miljoen garant. Hiervan had € 53,5 miljoen (ofwel circa 84%) betrekking op de achtervangpositie in het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (indirecte borgstelling). Gezien de rond dat fonds gebouwde zekerheidsstructuur is hieraan een relatief laag risico verbonden. De huidige achtervangovereenkomst van de gemeente met het WSW loopt tot 31 december 2015. Het bedrag aan directe borgstellingen bedroeg per eind 2012 bijna € 9,3 miljoen. De grootste directe borgstellingen worden gevormd door: HVC Alkmaar (1,38%-belang; getrapt via GR Gevudo) € 8,1 miljoen Stichting Oostpolderhal € 0,734 miljoen Papendrechtse Ruiterclub € 0,296 miljoen Relatiebeheer De Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) is huisbankier van de gemeente Papendrecht. Naast de BNG houdt de gemeente een rekening aan bij de ING en bij de Rabobank.
Jaarstukken 2012
80
2.4 Woonlasten 1. Inleiding In 2012 is 18% van de inkomsten afkomstig uit lokale heffingen en deze vormen daarmee een belangrijke inkomstenbron voor de gemeente, vooral opgebracht door de burgers. De lokale heffingen kunnen we onderscheiden in heffingen waarvan de besteding gebonden dan wel ongebonden is. Gebonden wil zeggen dat de besteding gerelateerd is aan een direct aanwijsbare tegenprestatie van de gemeente, zoals de afvalstoffenheffing, leges en de rioolheffing. Deze heffingen, ook wel bestemmingsheffingen en/of retributies genoemd, worden verantwoord op de betreffende programma’s en niet tot de algemene dekkingsmiddelen gerekend. Ongebonden lokale heffingen zijn zuivere belastingen, waar geen directe tegenprestatie tegenover staat. Het gaat hierbij om de onroerendezaakbelastingen (OZB) en precariobelasting. Deze heffingen zijn niet verbonden aan een inhoudelijk programma en behoren tot de algemene dekkingsmiddelen. 2. Rijksbeleid In Nederland bepaalt het Rijk de maximale stijging van de OZB-opbrengst. De OZB mag ieder jaar met een maximaal percentage stijgen. Die stijging wordt de macronorm genoemd. Voor het jaar 2012 was dat 3,75%. Over heel Nederland mogen de gemeentes hun OZB tarieven verhogen zoveel ze willen, zolang de gemiddelde stijging van alle gemeentes in Nederland de macronorm van 3,75% niet overschrijdt. De macronorm is niet in wetgeving vastgelegd. Het is een bestuurlijke afspraak tussen het Rijk en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). In Papendrecht was sprake van een stijging van 2,2% ten opzichte van 2011. 3. Overzicht gemeentelijke belastingopbrengsten Overzicht inkomsten die op basis van door de gemeenteraad vastgestelde belastingverordeningen worden gegenereerd (x € 1.000) Belastingsoort Onroerende-zaakbelastingen Afvalstoffenheffing Rioolrecht Hondenbelasting Lijkbezorgingsrechten Bouwleges Overige leges Totaal
Rekening 2011 4.983 2.922 2.936 143 443 357 588 12.372
Begroting na wijz. 2012 5.035 2.958 3.248 166 450 476 635 12.968
Rekening 2012 4.979 2.986 3.348 158 403 470 616 12.960
Resultaat 2012 -56 28 100 -8 -47 -6 -19 -8
Procentueel aandeel per belastingsoort op totale belastingopbrengst 2012 B ouwleges
O v erige le ges
4%
5%
L ijkbezorgi ngs re c hten 3% H ondenbel as ting 1% O nro erende zaak be las ti nge n 38%
Rio olre c ht 26%
A fv als toffe nheffi ng 23%
Jaarstukken 2012
81
4. Heffingen woonlasten (lokale lastendruk) Tot de woonlasten worden gerekend de OZB, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing. De woonlasten vormen het grootste deel van de opbrengst uit de gemeentelijke heffingen en daarmee grotendeels de lokale lastendruk. In onderstaande tabel wordt de ontwikkeling van de woonlasten volgens de Atlas van de lokale lasten van het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) weergegeven over de laatste vier jaren:
OZB-eigenaar Afvalstoffenheffing Rioolheffing eigenaar Ontwikkeling lastendruk % stijging tov vorig jaar
2009 227,00 216,00 171,00 614
2010 229,00 222,00 177,00 628 2,3%
2011 232,00 222,00 204,00 658 4,8%
2012 237,00 222,00 228,00 687 4,4%
Bij de berekening van de woonlasten zijn de volgende uitgangspunten gehanteerd. Er wordt uitgegaan van een eigen woning die wordt bewoond door een gezin. De gemiddelde woningwaarde, basis voor de berekening van de aanslag OZB-eigenaar, is per peildatum 1 januari 2011 € 211.000. Deze is gebaseerd op de gemiddelde woningwaarde die door COELO wordt gehanteerd en is opgenomen in de Atlas van de lokale lasten. In 2012 zijn de tarieven verhoogd met de volgende percentages: Onroerende-zaakbelastingen Afvalstoffenheffing Rioolheffing
+ 2,2% + 0,0% + 11,7%
De verhoging OZB in 2012 is conform Programmabegroting 2012 gestegen ten opzichte van 2011 met het (inflatie) percentage van 2%. Daarnaast is bij de OZB-tarieven rekening gehouden met de ontwikkeling van de WOZ-waarden. Het tarief voor de afvalstoffenheffing in 2012 is ten opzichte van 2011 gelijk gebleven met € 222. De rioolheffing is met € 24 per aansluiting gestegen, conform besluitvorming bij de Voorjaarsnota 2008. De rioolheffing en afvalstoffenheffing worden niet voor inflatie gecorrigeerd: de tariefsegalisatiereserves waren voldoende groot om deze stijging voor 2012 achterwege te laten. Hieronder treft u per heffing een toelichting aan. Onroerende-zaakbelastingen (OZB) De onroerende-zaakbelastingen (OZB) genereren de hoogste belastingopbrengst. De OZB worden gesplitst in een eigenarenbelasting en een gebruikersbelasting. De opbrengst vloeit naar de algemene middelen van de gemeente. De raad bepaalt de tarieven en daarmee het bedrag dat de belastingplichtigen moeten betalen. De heffingsgrondslag is de waarde van de onroerende zaak. Deze wordt vastgesteld volgens de regels van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ). Voor 2012 gelden de WOZwaarden met als waardepeildatum 1 januari 2011. Met ingang van 2009 wordt de OZB berekend naar een percentage van de waarde van de onroerende zaak. Onderstaande tabel laat zien hoe de OZB-tarieven zich in de afgelopen jaren hebben ontwikkeld.
Eigenaar woning Eigenaar niet-woning Gebruiker niet-woning
2009 0,1021 0,1913 0,1532
2010 0,1026 0,1942 0,1555
2011 0,1081 0,1994 0,1598
2012 0,1124 0,2070 0,1659
Uitgangspunt bij het bepalen van de tarieven is de raming in de begroting van de meer- of minderopbrengst t.o.v. het jaar ervoor. Tevens dient rekening te worden gehouden met de WOZ-waardeontwikkeling. Per saldo is de OZB-opbrengst voor 2012 € 56.000 lager dan begroot. Dit wordt met name veroorzaakt door toename van leegstaande kantoren. Indien er op 1 januari van het belastingjaar geen gebruikers in een kantoor-of winkelpand zitten kan geen OZB-gebruikers in rekening worden gebracht. Overigens heeft Papendrecht de laagste leegstand van kantoren in de regio.
Jaarstukken 2012
82
Afvalstoffenheffing Afvalstoffenheffing wordt geheven ter dekking van de kosten voor het inzamelen en verwerken van huishoudelijk afval. Uitgangspunt is dat dit kostendekkend gebeurt. De tarieven hebben zich de afgelopen jaren als volgt ontwikkeld (x € 1): 2009 216,00
Tarief Stijging
2010 222,00 2,8%
2011 222,00 0,0%
2012 222,00 0,0%
Rioolheffing Gemeenten kunnen rioolheffing heffen voor het dekken van kosten die zij maakt voor een goed werkende riolering. Ook de kosten van de nieuwe wettelijke watertaken, zoals zorgplicht voor stedelijk afvalwater, hemelwater en structureel nadelige gevolgen van de grondwaterstand kunnen hiermee bekostigd worden. Uitgangspunt is dat de tarieven kostendekkend zijn. De tarieven hebben zich de afgelopen jaren als volgt ontwikkeld (x € 1):
Rioolheffing eigendom Stijging
2009 171,00
2010 177,00 3,5%
2011 204,00 15,3%
2012 228,00 11,8%
Papendrecht heft van eigenaren van panden een vast bedrag per jaar. Hierbij is 1 januari bepalend. Vergelijking andere gemeenten Om inzicht te krijgen in het algemene verloop van de hoogte van de woonlasten is het goed een vergelijk met andere gemeenten te maken. Ook het landelijk gemiddelde is hierin opgenomen. Vergelijking van woonlasten kan worden gemaakt met de Drechtstedengemeenten. Deze is gebaseerd op de actuele gegevens van de Digitale Atlas van de lokale lasten 2012 op www.coelo.nl en geeft de woonlasten van een meerpersoonshuishouden weer. De woonlasten in 2012 in Alblasserdam, Dordrecht, Hendrik-Ido-Ambacht, Papendrecht, Sliedrecht en Zwijndrecht laten zich samenvatten in onderstaand schema (x € 1). Gemeente
Gemiddelde
OZB
OZB
Rioolheffing
Afvalstoffen
WOZ-waarde
tarief
eigenaar
eig/gebr
heffing
Alblasserdam 216.000 0,1130 244 250 264 Dordrecht 176.000 0,1100 194 152 241 H.I. Ambacht 233.000 0,1207 281 145 300 Papendrecht 211.000 0,1124 237 228 222 Sliedrecht 190.000 0,0903 172 199 213 Zwijndrecht 193.000 0,1127 218 204 285 Landelijk gemiddelde 228.000 0,1050 239 177 267 De indicatie in de laatste kolom betekent hoe lager het rangnummer hoe lager de woonlasten.
Totaal
Rangnr. meerp.huish.
758 587 726 687 584 707 683
331 36 281 191 32 246
5. Kwijtscheldingen Als een belastingplichtige als gevolg van financiële omstandigheden niet in staat is een belastingaanslag geheel of gedeeltelijk te betalen, kan gehele of gedeeltelijke kwijtschelding worden verleend. De regels voor het toekennen worden bepaald door de rijksoverheid. Deze regels komen erop neer dat kwijtschelding mag worden verleend aan belastingplichtigen die een inkomen hebben dat niet hoger ligt dan 90% van de bijstandsnorm. Gemeenten mogen hier in die zin van afwijken, dat deze inkomensgrens wordt verruimd naar 100% van de bijstandsnorm. Onze gemeente hanteert de zogeheten 100%-norm, wat betekent dat inwoners met een inkomen op bijstandsniveau in beginsel voor kwijtschelding in aanmerking komen. Wel vindt een vermogenstoets plaats. Een groot deel van de kwijtscheldingen is geautomatiseerd getoetst. Het doel hiervan is om zo de administratieve lasten voor de burger te verminderen. Jaarstukken 2012
83
Gemeenten mogen wel zelf bepalen voor welke belastingen kwijtschelding wordt verleend. Er kan kwijtschelding worden gevraagd voor: • •
Afvalstoffenheffing Leges gereserveerde invalidenparkeerplaats
In onderstaande tabel treft u voor 2012 het bedrag aan verleende kwijtschelding.
Afvalstoffenheffing
Jaarstukken 2012
Bedrag begroot (x Bedrag werkelijk € 1.000) (x € 1.000) 91 126
84
2.5 Grondbeleid Algemeen Het grondbeleid 2012 is ten opzichte van 2011 niet gewijzigd. De nieuwe nota grondbeleid is in de raadsvergadering van maart 2013 vastgesteld. De financiële en economische crisis blijft voortduren en had ook in 2012 zijn weerslag op de bouwactiviteiten in de gemeente. Dit noopt tot realistische beschouwing. Potentiële kopers op de woningmarkt blijven terughoudend als gevolg van een stagnerende of dalende inkomensontwikkeling. Dit in samenhang met de behoedzaamheid van banken en aankomende nieuwe bezuinigingen bij het rijk. De onzekerheid rond de hypotheekrenteaftrek bleef ook in 2012 de vraag naar woningen beïnvloeden. Nadat eind 2012 duidelijkheid ontstond aangaande het rijksbeleid was sprake van een kleine opleving in de woningverkoop. De woningprijzen in Zuid-Holland zijn in 2012 gemiddeld met 5% gedaald. Diverse projectontwikkelaars verkeren financieel in zwaar weer. Projecten lopen vertraging op en/of worden verder doorgeschoven in de tijd. Nieuwbouw wordt heroverwogen (geoptimaliseerd) waardoor inkomsten uit grondverkoop lager zijn en vertragen in tijd. De risico’s manifesteren zich voor de gemeente vooral bij het complex Centrum en het complex Land van Matena. De gemeente is op dit moment nog in staat om de risico’s op te vangen binnen de aangelegde financiële reserves (risicoreserve grondexploitaties en reserve stedelijke vernieuwing). De (financiële) situatie vraagt van de gemeente echter ook een andere wijze van benaderen van de grondexploitatie. Het planaanbod van (woning)bouwactiviteiten voor de komende jaren zal optimaal moeten worden afgestemd op de vraag uit de markt. Daarnaast moeten eventuele partners in de ontwikkeling(en) extra worden getoetst op solvabiliteit. Meerjarenperspectief Grondexploitaties De exploitatieberekeningen worden jaarlijks herzien. Hiervoor wordt bij de jaarrekening per complex een bouwrekening opgesteld. In deze bouwrekeningen worden de werkelijke uitgaven en inkomsten vergeleken met de raming van het betreffende jaar. Daarnaast worden de grondexploitatieberekeningen bijgesteld, zodat een doorkijk kan worden gegeven naar het uiteindelijke resultaat. Hierbij wordt - naast de beoordeling van de beschikbare budgetten - ook gekeken naar de fasering en looptijd van een project en wordt de hoogte van de gehanteerde parameters voor rente en inflatie opnieuw beoordeeld. Voor de berekening van de financieringslasten wordt uitgegaan van een rentepercentage van 4,5% bij een positieve1 boekwaarde (uitgaven groter dan de inkomsten) en 1,5% bij een negatieve boekwaarde (inkomsten groter dan uitgaven). De geraamde kosten voor latere jaren zijn gecorrigeerd met 1,5% inflatie. Voor de geprognosticeerde opbrengsten wordt geen rekening gehouden met inflatie. De raad wordt vertrouwelijk met de rapportage Meerjarenperspectief Grondexploitaties 2013 over de actualisatie van de exploitatieberekeningen geïnformeerd. Niet in exploitatie genomen gronden De gemeente heeft gronden in bezit die nog niet in exploitatie zijn genomen. Dit betreft strategische grondaankopen inclusief planbegeleidingskosten en de kosten van haalbaarheidsonderzoeken voor nieuwe ontwikkelingen. De totale boekwaarde per 31 december 2012 bedraagt bijna € 875.000. De hierin begrepen strategische grondaankopen hebben een prijs van ruim € 10 per m2. Op basis van een marktverkenning worden deze gronden afgewaardeerd naar € 6 per m2. In exploitatie genomen gronden Jaarlijks worden de exploitatieberekeningen van complexen geactualiseerd. Voor complexen waar een tekort wordt verwacht, wordt een voorziening gevormd. In onderstaande tabel is een prognose van het totaal van in exploitatie genomen gronden opgenomen waarbij rekening is gehouden met verrekening van de voorziening tekort Centrumplan, de voorziening tekort Land van Matena en (tussentijdse) winstneming. Per saldo wordt een voordelig resultaat verwacht van € 1.576.000. Verloop van het totaal van in exploitatie genomen gronden Omschrijving Totaal in exploitatie genomen gronden
Boekwaarde per 1-jan-12 3.066.000
Uitgaven 2012 15.307.000
Boekwaarde Totaal nog Totaal nog Inkomsten per verwachte verwachte 2012 31-12-2012 (1) uitgaven (1) inkomsten (2) -4.083.000
14.290.000
43.376.000
59.242.000
Verwacht Resultaat (1-2) -1.576.000
1
Conform het Besluit Begroting en Verantwoording worden uitgaven positief en inkomsten negatief verantwoord. Jaarstukken 2012
85
Winstneming Winsten op grondexploitaties worden tussentijds genomen. Dit is, afhankelijk van de grootte van het complex, per deelgebied of voor het hele complex. Bij winstneming wordt het behaalde resultaat verrekend met de risicoreserve grondexploitaties. Voorgesteld wordt om bij het complex Oostpolder tussentijds winst te nemen in lijn met het afronden van fase 4. Totaal kan € 1.620.000 worden toegevoegd aan de risicoreserve grondexploitaties. Financieel verloop 2012 Door de inactiviteit op de woningmarkt bleven de uitgaven en inkomsten achter op de raming. Projecten zijn uitgesteld en planontwikkeling verloopt moeizaam. De totale uitgaven blijven, inclusief de voorgestelde tussentijdse winstneming uit complex Oostpolder van € 1.620.000, per saldo € 942.000 achter op de raming. De inkomsten vallen € 5.097.000 lager uit. Per saldo een nadeel van € 4.155.000. In de onderstaande tabel is een specificatie opgenomen per kostensoort. Resume grondexploitaties per kostensoort Begroot Kostensoort 2012
werkelijk 2012
Uitgaven Verwervingskosten Milieukosten Planontwikkeling Kosten bouw- en woonrijpmaken Financieringskosten Beheer- en administratiekosten Fondsvorming Totaal uitgaven
8.500.000 25.000 1.036.000 4.520.000 1.155.000 1.012.138 0 16.248.138
8.267.968 36.086 824.142 2.583.512 1.126.582 847.759 1.620.000 15.306.049
-232.032 11.086 -211.858 -1.936.488 -28.418 -164.379 1.620.000 -942.089
Inkomsten Gronduitgifte Huren Bijdragen Totaal inkomsten
-6.032.000 -284.000 -500.000 -6.816.000
-1.242.835 -428.494 -48.000 -1.719.329
-4.789.165 144.494 -452.000 -5.096.671
9.432.138
13.586.720
4.154.582
Totaal Saldo
Verschil 2012
Risicoreserve grondexploitatie De risicoreserve grondexploitaties vormt het weerstandsvermogen voor de grondexploitaties en is bedoeld om financiële risico’s van nog niet in exploitatie genomen gronden op te kunnen vangen en tekorten op lopende grondexploitaties af te dekken. Komt de risicoreserve boven of onder het gewenste niveau dan zal dit, in lijn met het gemeentelijk beleid, via de reserve stedelijke vernieuwing worden geëgaliseerd. Minimale omvang Risico’s in de grondexploitatie worden normatief bepaald. Uitgangspunt hierbij is, dat alle nog te verwachten uitgaven 5% hoger en alle te verwachten opbrengsten 10% (was 7,5% in 2011) lager zullen uitvallen. De verhoging van de bijstelling op de opbrengsten van 7,5% naar 10% houdt verband met het verhoogde risico op lagere grondopbrengsten. De uitkomst van bovengenoemde berekening is het gecorrigeerd resultaat (risico). De minimale omvang van de risicoreserve wordt vervolgens bepaald door bij het bovengenoemde gecorrigeerd resultaat het risico op niet in exploitatie genomen gronden op te tellen en gevormde voorzieningen hierop in mindering te brengen. Ultimo 2012 wordt de minimale omvang berekend op € 4.393.000 (was € 3.518.000). Verloop risicoreserve grondexploitaties Naast de tussentijdse winstneming uit complex Oostpolder moet voor complexen met berekende tekorten een voorziening worden gevormd. Uit de jaarlijkse actualisatie blijkt, dat de geprognosticeerde tekorten van complex Centrum en complex Land van Matena zullen toenemen. Dit wordt vooral veroorzaakt door een gewijzigde fasering en de daling van de grondwaarde in 2012. Voorgesteld wordt de voorziening tekort Centrumplan met € 1.000.000 en de voorziening tekort Land van Matena met € 660.000 te verhogen. Aanvulling van de voorziening wordt verrekend met de risicoreserve grondexploitaties. Daarnaast wordt ook de afboeking van de niet in exploitatie genomen gronden van Jaarstukken 2012
86
€ 382.000 met deze reserve verrekend. Na deze mutaties is de stand van de risicoreserve ultimo 2012 € 3.096.000 (zie onderstaande tabel). Verloop saldo Risicoreserve grondexploitaties Stand 1-1-12 3.518.000 Winstneming 2012 1.620.000 Afwaardering niet in exploitatie genomen 382.000Dekking aanvullende storting voorzieningen 1.660.000Stand 31-12-12 3.096.000
De stand van de reserve per 31 december 2012 is onvoldoende om de berekende risico’s op te vangen. Voorgesteld wordt, in afwijking op bovenstaand beleid, ten laste van het rekeningresultaat 2012, de risicoreserve met een ophoging van € 1.297.000 op het gewenste niveau van € 4.393.000 te brengen. In afwijking op het gemeentelijk beleid wordt voorgesteld, deze aanvulling te verrekenen met het voordelig jaarresultaat 2012. Hiermee blijft de reserve stedelijke vernieuwing op niveau. Wanneer deze aanvulling wel verrekend zou worden met de reserve stedelijke vernieuwing wordt het saldo van deze reserve per 31 december 2012 € 212.000 en vormt daarmee een onvoldoende buffer om effectief in te kunnen zetten voor stedelijke vernieuwingsprojecten.
Jaarstukken 2012
87
2.6 Bedrijfsvoering Organisatie Het organisatieontwikkelingsproces Papendrecht (OOP) is qua structuur en plaatsingsproces formeel afgerond in 2011. In 2012 heeft een eerste onderhoudsronde functiewaardering plaatsgevonden. In verband met de overgang naar de Veiligheidsregio is voor de afdeling Brandweer uitvoering gegeven aan het Regionaal Sociaal Plan. In 2012 is een medewerkertevredenheidsonderzoek (MTO) uitgevoerd. Het vorige MTO dateert van 2009. De deelname lag dit keer boven het landelijk gemiddelde. Het onderzoek is de basis voor gesprekken per afdeling waarvan de resultaten in 2013 bekend worden. Personeel Het totale personeelsbestand bestond eind 2012 uit 54,63% mannen (118) en 45,37% vrouwen (98). Die verhouding is stabiel ten opzichte van 2011. Van de vrouwen heeft bijna 80% een parttime functie. Bij mannen is dat net 20%. Landelijk beeld bij gemeenten is dat 70% van de vrouwen een parttime betrekking heeft, tegenover 15% van de mannen. Onze organisatie is langzaam maar zeker aan het vergrijzen. De gemiddelde leeftijd is ruim 45,5 jaar. Dit geldt zowel voor mannen als voor vrouwen. Circa 78% van de bezetting is ouder dan 35 jaar. De gemiddelde leeftijd bij gemeenten ligt nog iets hoger (46,3). Landelijk is 85% ouder dan 35 jaar. Opleiden en ontwikkelen In 2012 is minder uitgegeven aan opleidingen dan aan budget beschikbaar is. Belangrijkste reden is dat een aantal geplande opleidingen niet is uitgevoerd, als gevolg van het niet doorgaan van aangeboden opleidingen (waarschijnlijk als gevolg van het geringe aantal inschrijvingen, mede als gevolg van de crisis). De opleidingskosten voor met ons qua omvang vergelijkbare gemeenten bedragen 2% van de loonsom. In 2012 bedragen de opleidingskosten in Papendrecht 1,2% van de loonsom. De verwachting is dat het aanbod in 2013 weer aantrekt. Opleiding en ontwikkeling zijn nodig om de kwaliteit van de producten en dienstverlening te verbeteren, maar ook om medewerkers te boeien en te binden aan onze organisatie. Daarnaast is het, gelet op de diverse ontwikkelingen die de komende jaren op ons afkomen, nodig om in te zetten op mobiliteit en flexibiliteit van medewerkers. Dit om langdurige inzet van medewerkers te waarborgen. Om die reden is in 2012 een start gemaakt om te komen tot een methode voor strategische personeelsplanning met als inzet de juiste medewerker op het juiste moment op de juiste plaats. Ziekteverzuim Ziekteverzuim-percentage
2008
2009
2010
2011
2012
Papendrecht
4,16
4,36
4,92
4,91
5,28
5,0
5,1
nnb
4,1
4,30
nnb
Vergelijkbare gemeenten
Gemeentelijke verzuim norm *)
4,2
4,1
* 25% van de vergelijkbare gemeenten heeft een lager verzuimpercentage Het ziekteverzuimpercentage 2012 is ten opzichte van de laatste jaren gestegen. Belangrijkste factor is het langdurig verzuim. In 2012 zijn voor alle locaties Risico-inventarisaties en evaluaties (RIE) uitgevoerd. De RIE-rapporten worden, ondersteund met de resultaten van het MTO, omgezet in plannen van aanpak, gericht op het bevorderen van gezond en veilig werken. Vacatures In 2010 en 2011 is een inhaalslag gemaakt op de invulling van een aantal langer openstaande vacatures. Dit nadat het plaatsingsproces OOP van de medewerkers was uitgevoerd. In 2012 is er evenwicht in instroom (14 medewerkers) en uitstroom (12 medewerkers, exclusief brandweer) ontstaan. De reguliere uitstroom is de laatste jaren stabiel en vergelijkbaar met de landelijke percentages. Jaarstukken 2012
88
Inhuur van extern personeel Onze gemeente heeft een relatief kleine organisatie in omvang. Voor deze slanke organisatie is bewust gekozen. Passend daarbij is een flexibele schil waarop een beroep kan worden gedaan bij specifieke deskundigheid, piekbelastingen, efficiëntere flexibele inzet, projecten en moeilijk in te vullen vacatures. Ook tijdelijke knelpunten van kwalitatieve en kwantitatieve aard worden zoveel mogelijk in de flexibele schil opgelost, omdat bij invulling met eigen medewerkers een relatief hoog risico op uitkeringslasten ontstaat (eigen risicodrager). Het algemene beeld is dat de inhuur van extern personeel verder daalt van 18% in 2010 naar 15,1% in 2011 en 14,0% in 2012. In het collegeprogramma is opgenomen dat de inhuur van externen zoveel mogelijk beperkt dient te worden, waarbij zoveel mogelijk wordt uitgegaan van eigen kracht. Dat wordt zoveel mogelijk uitgevoerd. De tijdens de heroverwegingen aangegeven korting op inzet externen is administratief verwerkt. De uitvoering van de heroverwegingen ligt over de hele linie op koers. Bij het vaststellen van de Programmabegroting 2013 is een aanzienlijke reductie van formatie verwerkt. Met name de reductie op de formatie maakt een beroep op de flexibele schil meer waarschijnlijk. Bij knelpunten in de formatie wordt ook steeds meer gekeken naar de mogelijkheid om binnen het Drechtstedennetwerk tot oplossingen te komen. Ook zal, mede ter uitvoering van de in 2012 vastgestelde CAO, inzet plaatsvinden op flexibiliteit van medewerkers. Onderdeel daarvan is de benoeming in algemene dienst voor alle medewerkers. Huisvesting c.s. Vanuit bouwkundige onderzoeken is gebleken dat de noodzaak om te komen tot groot onderhoudsmaatregelen groot is. De noodzaak is met name ingegeven in de klimaatbeheersing en de brandveiligheidsrisico's op technische installaties zoals verlichting en brandwerende scheidingen. In 2012 is een projectplan gemaakt om te komen tot een gemeentehuis dat voldoet aan de huidige wettelijke eisen die aan een gebouw van deze omvang gesteld morgen worden. Hierbij is nadrukkelijk gekeken naar de terugverdientijd in het kader van duurzaamheid. Het toepassen van duurzaamheidsmaatregelen zou kunnen leiden tot een vermindering van de exploitatiekosten. Ook op vermindering van werkplekken, applicaties en accounts is in 2012 gestuurd naar een acceptabel niveau. Informatie- en communicatietechnologie (ICT) De ICT projecten zijn ondergebracht in het zogenaamde (regionale) programma informatisering Processen en Automatisering (IP&A). In 2011 is een IP&A projectenportfolio ontwikkeld, een bundeling van ICT projecten. In 2012 heeft dit verder vervolg gekregen en zijn van diverse projecten businesscases opgeleverd. In 2013 zal dit tot verdere uitvoering leiden. Het terugdringen van het aantal applicaties in de Drechtstedengemeenten is nog steeds onze inzet en heeft permanente aandacht. Planning en control In 2012 heeft een verbeterslag plaatsgevonden in de planning en controlcyclus. Nadat het traject om te komen tot de perspectiefnota is afgerond, zal een evaluatie volgen over de wijziging van de planning en controlcyclus (dat is nadat de cyclus 1 heel jaar heeft gedraaid). De wijzigingen betreffen minder zichtbare aanpassingen, maar ook direct tastbare procesaanpassingen. Zo zijn bijvoorbeeld de jaarrekening, perspectiefnota en begroting in alle raadscommissies behandeld. Dit om tegemoet te komen aan de wens van de gemeenteraad tot meer beraadslagingen over de diverse beleidsterreinen en inwoners de mogelijkheid te bieden tot inspreken. In 2012 heeft de gezamenlijke regionale aanbesteding van de accountantsdiensten geleid tot het gunnen van de accountantsdiensten voor de controlejaren 2012–2014 (met mogelijke verlenging van 2 jaren) aan Deloitte Accountants B.V. Aan deze gezamenlijke aanbesteding hebben naast Papendrecht de gemeenten Alblasserdam, Dordrecht en Zwijndrecht samen met de GR Drechtsteden geparticipeerd. Hendrik-IdoAmbacht en Sliedrecht besloten als Drechtsteden gemeenten niet mee te doen. In 2012 heeft in het kader van “Auditing in het netwerk” Papendrecht geparticipeerd in regionale interne controle op de administratieve organisatie. Jaarlijks verschuiven de accenten van de controle. In 2012 heeft uitvoering plaatsgehad op het vlak van leges bouw/omgevingsvergunning, secretarieleges, crediteuren, debiteuren, tussenrekeningen en kasgelden. In 2012 is tevens lokaal een start gemaakt met de gestructureerde interne controle. In tegenstelling tot voorafgaande jaren vindt interne controle nu gefaseerd over het jaar plaats door eigen medewerkers.
Jaarstukken 2012
89
Juridische kwaliteitszorg In 2012 is de inzet van mediationvaardigheden bij de afhandeling van bezwaarschriften en klachten geïntensiveerd. Dit heeft geleid tot intrekking dan wel oplossing van diverse bezwaarschriften c.q. klachten, waarmee formele procedures zijn voorkomen. Tevens zijn maatregelen doorgevoerd om de tijdige afhandeling van bezwaarschriften en klachten te bevorderen.
Jaarstukken 2012
90
2.7 Verbonden partijen Algemeen De uitvoering van een aantal gemeentelijke taken is overgedragen aan verbonden partijen. De gemeente ervaart een duidelijke meerwaarde van samenwerking met deze partijen. Hoewel de gemeente de taken niet meer zelf uitvoert, blijft zij hiervoor wel verantwoordelijk. De verbonden partijen kunnen onderverdeeld worden in gemeenschappelijke regelingen, vennootschappen en stichtingen. Verbonden partijen zijn rechtspersonen waarin de gemeente een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Het financiële belang bestaat uit de middelen die aan de verbonden partij beschikbaar zijn gesteld en die niet verhaalbaar zijn bij een faillissement van de verbonden partij, dan wel uit een bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Het bestuurlijk belang verwijst naar hetzij de zeggenschap uit hoofde van vertegenwoordiging in bestuur, hetzij uit hoofde van stemrecht. Onze verbonden partijen staan in onderstaande tabel. Daarbij wordt aangegeven wat onze bijdrage is geweest in 2012 waarbij de jaarrekening cijfers worden afgezet tegen de primaire begroting. Indien nog geen definitieve jaarrekening voorhanden was wordt uitgegaan van de laatst bijgestelde begroting. V ertegenwoor*
Zeggen- Geinvesteerd J aarrek e-
diging DB en A B sc hap
Gemeensc happelijke regelingen
B egrot ing J aarrek e-
Kleur
verm ogen
ning 2011 prim 2012 ning 2012
* € 1. 000
* € 1.000
* € 1. 000
stoplicht
* € 1.000
1 Drechts teden
bijdr
DB/AB
11,8%
Ja
16.607
15. 048
2 GR P ubliek e Gezondheid & Jeugd ZHZ**
bijdr
AB
6,6%
Nee
949
767
15.540 ** * Oranje 766
Oranje
3 Omgevings dienst Zuid-Holland Z uid
bijdr
AB
6,6%
Nee
276
266
266
Oranje
4 Veiligheids regio Zuid-Holland Z uid
bijdr
AB
6,6%
Nee
328
313
5 Sociale werkvoorziening Drechtwerk
bijdr
AB
11,0%
Ja
3.178
3. 240
3.244
Oranje
Nee
90
80
250
Groen
84
6 Gevudo (garants telling HVC)
div
7 Logopedische dienst
bijdr
AB
11,1%
Ja
8 Bureau Openbare V erlic ht ing
bijdr
DB/AB
8,3%
Nee
318 ** * Oranje
77
77
Groen
47
47
Groen
Lek-Merwede B V (OV L) V ertegenwoordi- Zeggen- Geinvesteerd J aarrek eging DB en AB
sc hap
verm ogen
P rivaatrec htelijk e rec ht spersonen 9 Enec o
* € 1.000 0,7%
B egrot ing J aarrek e-
Kleur
ning 2011 prim 2012 ning 2012 * € 1. 000
stoplicht
* € 1.000
div
Nee
984
479
900
693 ** * Groen
10 Bank Nederlands e Gemeenten
div
Nee
14
15
17
7 ** * Groen
11 Oasen
div
Nee
13
Groen
12 Regionale Ont wikkelmaatsc happij
div
Nee
201
Groen
bijdr
Nee
ROM-D 13 Gemeente Papendrecht S lobbengors
100,0%
18
6
6
Groen
Beheer B.V .
*
code div is ontvangen dividend (baat ), overigen zijn bijdragen (last )
**
start m edio 2012 en is een voortz et ting van de GR Regio Zuid-Holland Zuid
*** bijst elling heeft plaat sgevonden via 1e en/ of 2e concernrapportage 2012
Toelichting kleur stoplicht De risicoanalyse volgens de stoplichtenmethode brengt in beeld welke risico's de gemeente loopt in haar financiële, informatieverstrekkende en bestuurlijke relatie met de verbonden partij. Ook algemene omstandigheden, bijvoorbeeld jonge regeling, worden meegewogen. Indien er geen opmerking over het risico is, is het stoplicht groen. Kunnen enkele opmerkingen gemaakt worden, kleurt het stoplicht oranje. Mocht de relatie met de verbonden partij risicovol zijn dan is het stoplicht rood. Gemeenschappelijke regeling Drechtsteden Het jaar 2012 stond in het teken van de doorontwikkelen van de Gemeenschappelijke regeling Drechtsteden en haar dochters. Tevens is in 2012 de verdere doorontwikkeling van de samenwerking binnen de Drechtsteden en met de Drechtstedengemeenten - de ontwikkeling van een netwerkbestuur en organisatienetwerk - onderwerp van gesprek geweest.
Jaarstukken 2012
91
In 2012 heeft het Servicecentrum Drechtsteden (SCD), vanuit de evaluatie van de commissie PricewaterhouseCoopers (2011) de organisatie SCD en haar dienstverlening verder geoptimaliseerd, wat heeft geresulteerd in verschillende vormen van vernieuwde dienstverlening, zoals inkoop nieuwe stijl. Ook is in 2012 een aanzet gegeven tot een nieuwe manier van bijdragen aan het SCD, het ontwikkelen van een nieuwe rekensystematiek. Tevens heeft een verdere afronding, afwikkeling en ontvlechting plaatsgevonden van het SCD ten opzichte van de gemeenschappelijke regelingen Omgevingsdienst, Publieke Gezondheid en Jeugd en de Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. In 2012 heeft een herijking plaatsgevonden van het in 2011 opgestelde meerjarenprogramma 2011 – 2014 (rMJP). Deze herijking stond in het kader van uitvoering en afmaken van hetgeen waaraan de Drechtsteden zijn begonnen. Ook in 2012 is, vanuit de doorontwikkeling van de Drechtstedenlijke samenwerking in 2011 en de maatschappelijke opgaven, de verdere doorontwikkeling van de samenwerking binnen de Drechtsteden een belangrijk thema van gesprek geweest. Dit is mede ingegeven door de decentralisatieopgaven in het sociale domein en de visie van de rijksoverheid over de uitvoeringskracht van gemeenten in deze. Eind 2012 is in het Drechtstedenbestuur een start gemaakt met de visievorming op de nieuwe samenwerking, door - gevoed vanuit de discussies en de lokale visies op intergemeentelijke samenwerking - een visie op de toekomst van het netwerkbestuur en organisatienetwerk te bespreken, mede in het kader van de regionale agenda voor de toekomst en de programmering in deze. Regio Zuid-Holland Zuid en Omgevingsdienst Als uitvloeisel van het visietraject inzake de toekomst van Zuid-Holland Zuid, is de gemeenschappelijke regeling regio Zuid-Holland Zuid in 2012 getransformeerd naar een gemeenschappelijke regeling Publieke Gezondheid en Jeugd Zuid-Holland Zuid. Binnen deze regeling zijn zowel de GGD Zuid-Holland Zuid als Bureau Leerplicht en Voortijdig Schoolverlaten ondergebracht. Het jaar 2012 is dus een overgangsjaar, waarin de eerste begroting (2013) voor de nieuwe gemeenschappelijke regeling is opgesteld. De milieutaken (milieudienst Zuid-Holland Zuid) zijn voor de gemeenschappelijke regeling Publieke gezondheid en Jeugd Zuid-Holland Zuid vervallen. Per maart 2010 is door de provincie en de toenmalige Gemeenschappelijke Regeling regio Zuid-Holland Zuid de Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid aangegaan. Als gevolg van het bovengenoemde visietraject toekomst Zuid-Holland Zuid zijn per september 2012 de regiogemeenten in Zuid-Holland Zuid rechtstreeks gaan deelnemen aan de Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid. Hiermee is de Gemeenschappelijke regeling Publieke Gezondheid en Jeugd Zuid-Holland Zuid op 22 november 2012 teruggetrokken als deelnemer aan de Gemeenschappelijke regeling Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid. Regionale ontwikkelmaatschappij ROM-D In 2012 hebben de zes Drechtsteden gemeenten besloten om af te zien van de in 2011 gevraagde garantiestelling van in totaal € 8,5 miljoen ter versterking van de financieringspositie van de ROM-D. Voorwaarde voor de garantiestelling was dat voor het project Noordoevers-Transformatiezone sprake was van een financieel sluitende businesscase en dat een second opinion zou worden uitgevoerd. Deze second opinion is in het derde kwartaal van 2011 door Deloitte uitgevoerd. Uit dit onderzoek bleek dat geen sprake was van een sluitende businesscase voor Noordoevers-Transformatiezone, waardoor de garantiestelling kwam te vervallen. Om toch de toegezegde middelen (10 miljoen) van de provincie veilig te stellen hebben alle gemeenteraden in maart 2012 besloten tot uitname van het project Noordoevers. Hiermee werd de druk op de financiële positie van de ROM-D verlaagd. In de Algemene aandeelhoudersvergadering van oktober 2012 is een principe akkoord bereikt over de uitname van het project per 1 april 2012. De juridische afwikkeling zal in de loop van 2013 worden afgerond. Naast genoemde uitname van project Noordoevers-Transformatiezone is met de Bank Nederlandse Gemeenten N.V. een nieuw financieringsarrangement afgesloten voor Dordtse Kil III. Voorwaarde van de huisbankier van ROM-D is dat uiterlijk 1 januari 2013 dit project wordt ondergebracht in een aparte entiteit. De definitieve besluitvorming aangaande deze splitsing zal begin 2013 plaatsvinden. Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid Met de invoering van de Wet Veiligheidsregio's (oktober 2010) is een ontwikkeling op gang gebracht waarmee het niveau van de risico- en crisisbeheersing naar eenzelfde, kwalitatief hoogwaardig niveau gebracht wordt binnen de gemeenten die zijn aangesloten bij de Veiligheidsregio Zuid-Holland Zuid. In 2012 zijn besluiten genomen over verdergaande samenwerking voor de (voorbereidingen op) bevolkingszorg in geval van een crisis en/of calamiteit binnen de Drechtsteden. Deze samenwerking komt duidelijk naar voren tijdens de opleidingen, trainingen en vaak ook multidisciplinair ingestoken oefeningen. Jaarstukken 2012
92
Voorbereid zijn op deze taak op het vlak van risico- en crisisbeheersing vereist een permanente cyclus van opleiden, trainen en oefenen. In 2012 is gestart met de implementatie van het Regionaal Crisisplan (RCP). De daadwerkelijke implementatie, in combinatie met de organisatorische wijzigingen dankzij de samenwerkingsverbanden tussen Papendrecht, Alblasserdam en Sliedrecht, zal in 2013 zijn beslag krijgen. Gemeenschappelijke regeling Sociale werkvoorziening Drechtsteden (Drechtwerk) In 2012 heeft Drechtwerk zich aanvankelijk voorbereid op de invoering van de Wet werken naar vermogen. Hoewel deze wet en de daarbij behorende herstructureringsfaciliteit niet is doorgegaan, heeft Drechtwerk wel een herstructurering doorgevoerd. Daarbij is ook een forse afslanking van de ambtelijke personele formatie ingezet. Op verzoek van de Drechtraad zijn samen met de Sociale Dienst Drechtsteden (SDD) in 2012 de mogelijkheden voor nauwere samenwerking met de SDD in het kader van toekomstige wetgeving (Participatiewet) onderzocht. De resultaten hiervan komen begin 2013 beschikbaar. Als gevolg van de economische recessie is de omzet achtergebleven bij de begroting. Ook de uitstroom van boventallig (ambtelijk) personeel is langzamer verlopen dan gepland. In hoeverre dit gevolgen heeft voor het resultaat over 2012 zal uit de jaarrekening van Drechtwerk blijken. Gevudo (garantstelling HVC) De GR Gevudo vertegenwoordigt haar deelnemers als aandeelhouder in HVC. Het belang van de gemeente Papendrecht in GR Gevudo bedraat ca. 7 % en indirect in HVC voor 1%. GR Gevudo heeft het karakter van een “houdstermaatschappij”: zij voert zelf geen operationele taken uit. Het beoogd maatschappelijke effect is derhalve beperkt. Gevudo kan uitsluitend haar invloed als aandeelhouder aanwenden. Gevudo staat naar rato van haar deelname in HVC garant voor het nakomen van de financiële verplichtingen, die HVC aangaat in het kader van de financiering van verbrandingsinstallaties. Hiervoor wordt jaarlijks een garantstellingprovisie ontvangen. Gelet op het beperkte eigen vermogen van Gevudo, en de omvang van de garantstelling, staan feitelijk de deelnemende gemeenten garant. De garanstellingprovisie wordt daarom door GEVUDO aan de gemeenten uitgekeerd, naar rato van het gemiddelde over de afgelopen vijf jaar aangeleverde tonnage verbrandbaar afval. Het risico voor de gemeente Papendrecht is daarom beperkt. Bij paragraaf financiering en weerstandsvermogen rekening is gehouden met de borgstelling. De markt partij HVC kan betiteld worden als een nutsbedrijf dat haar opdracht om "het hoogste milieurendement te realiseren tegen de laagst verantwoorde kostprijs" consciëntieus realiseert. HVC als ketenbedrijf voor duurzaam afvalbeheer zet voor haar aandeelhouders vol in op de ambitie om zoveel mogelijk te recyclen en zo min mogelijk huishoudelijk afval te verbranden. HVC heeft een rol als collectief instrument dat de gemeentelijke ambities ten aanzien van duurzame energie kan helpen realiseren. Logopedische Dienst In 2011 is, naar aanleiding van de heroverwegingen, het besluit genomen dat Papendrecht uit de gemeenschappelijke regeling Logopedische Dienst Kring Sliedrecht zal treden. Daarnaast heeft een aantal andere gemeenten een dergelijk verzoek gedaan. Als gevolg van de bezuinigingen en de daarmee samenhangende verzoeken tot uitreding van een tweetal andere gemeenten uit de Logopedische Dienst is in opdracht van het algemeen bestuur onderzoek gedaan naar de toekomstige invulling van de taken op het gebied van de logopedie. Een heroriëntatie was onontkoombaar omdat verdere besparingen niet meer mogelijk zijn. Daarmee is het bestaansrecht van de dienst onder grote druk komen te staan. Het eindrapport van dit onderzoek is eind 2012 opgeleverd. Besluitvorming hierover vindt begin 2013 plaats. Eneco Het resultaat van Eneco is ten opzichte van het voorgaande jaar gegroeid. De omzet steeg in 2011 van € 4,9 miljard naar € 5,0 miljard. Het bedrijfsresultaat groeide van € 274 miljoen naar € 388 miljoen, terwijl de netto winst steeg van € 141 miljoen naar € 204 miljoen. Alle bedrijfsonderdelen van Eneco hebben aan dit voordelig resultaat bijgedragen. In de lijn met voorgaande jaren heeft de Algemene aandeelhoudersvergadering de dividenduitkering vastgesteld op 50% van de netto winst. Voor Papendrecht een uitkering van bijna € 590.000. Voor 2012 wordt een vergelijkbare winst verwacht. In de tabel verbonden partijen staat overigens € 693.000 vermeld, omdat hierin ook de terug ontvangen ad € 100.000 dividend belasting is opgenomen. Bureau Openbare Verlichting (Bureau OVL Lek Merwede) Per 1 januari 2012 is de lichte GR Gemeenschappelijke Regeling Bureau Openbare Verlichting met een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur van start gegaan. In deze gemeenschappelijke regeling werken twaalf gemeenten in de regio Zuid-Holland Zuid samen betreffende het dagelijks beheer, databeheer en directievoering / toezicht op het onderhoudsbestek. Jaarstukken 2012
93
De portefeuillehouder van gemeente Papendrecht heeft zitting in het algemeen bestuur en is door het algemeen bestuur gekozen als lid van het dagelijks bestuur. In januari 2012 is door de portefeuillehouder de dienstverleningsovereenkomst getekend.
Jaarstukken 2012
94
Jaarstukken 2012
95
JAARREKENING 2012
Jaarstukken 2012
96
3. PROGRAMMAREKENING 3.1
Inleiding
Het opstellen van het financiële deel van de Programmarekening is gebeurd conform de voorschriften van het Besluit begroting en verantwoording (BBV). Het financiële gedeelte 2012 bestaat uit: Recapitulatie resultaat per programmaveld Herkomst en besteding resultaat Analyse jaarresultaat ten opzichte van geprognosticeerd resultaat bij de 2e concernrapportage 2012 Overzicht incidentele baten en lasten Overzicht algemene dekkingsmiddelen Balans per 31 december 2012 en de toelichting op de balans, inclusief de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Overzicht reserves Overzicht voorzieningen Rapportage Single Information Single Audit (SiSa)
De recapitulatie van de financiële rekening 2012 geeft per programma de totalen weer, gesplitst in baten en lasten. Na deze recapitulatie volgt een voorstel tot resultaatbestemming 2012. Uiteindelijk berust de keuze en de vaststelling van de bestemming bij de gemeenteraad. Gevolg is dat besluiten over de resultaatbestemming genomen in 2013 niet als eindstand 2012 gepresenteerd kunnen worden. Om dit inzicht wel te behouden zijn extra regels en totalen toegevoegd. De programma’s betreffen: Samenleving, Ruimte, Bestuur en regio en Algemene dekkingsmiddelen. Onder dit laatste programma, wat eigenlijk niet echt als een programma is te beschouwen, worden de middelen opgenomen welke vrij besteedbaar zijn en dienen ter financiering van de gemeentelijke activiteiten zonder dat deze aan een specifieke programma kunnen worden toegerekend. Het betreft posten als algemene uitkering, belastingopbrengsten, dividenden e.d. Middelen waarvan de besteding wel is gebonden zoals rioolrechten, afvalstoffenheffingen en leges en die aan specifieke producten kunnen worden toegerekend, worden verantwoord onder de programma’s waar deze producten deel van uitmaken. Bij de analyse ten opzichte van de stand bij de tweede concernrapportage wordt een overzicht gegeven van de ontstane verschillen ten opzichte van het verwachte jaarresultaat bij de tweede concernrapportage, de raming na wijziging. Als gevolg van diverse factoren ontstaan in de laatste periode van het jaar nog verschillen. Dit kan het gevolg zijn van voortschrijdend inzicht, niet uitgevoerde werkzaamheden, verschuivingen in investeringen en/of externe factoren als verandering van wet- en regelgeving. Hoewel het BBV geen verplichte overzichten meer voorschrijft, wordt omwille van de onderbouwing van de cijfers en een beter, vollediger inzicht in de totale financiële positie van de gemeente een aantal financiële overzichten opgesteld. Deze overzichten worden niet meer toegevoegd als bijlage bij het jaarverslag, maar zijn op te vragen bij de afdeling Financiën. De financiële overzichten zijn:
Uitsplitsing per programma per product; Staat van personele sterkte- en lasten Staat van vaste activa Staat van langlopende geldleningen Staat van gegarandeerde geldleningen Overzicht van de (restant) kredieten Specificatie algemene uitkering
Eventuele afwijkingen in de uitsplitsing per programma worden veroorzaakt door afrondingen.
Jaarstukken 2012
97
3.2 De financiële rekening Recapitulatie per programma Realisatie 2011
Omschrijving (-/- = nadelig)
Programma 1
Programma 2
Programma 3
Programma 4
Raming 2012 Raming 2012 Raming 2012 primair (2e concern) (incl resultaatbestem. 2011)
Realisatie 2012
Verschil
Samenleving Lasten Baten
29.649.000 12.765.000
Saldo
-16.884.000
30.002.000 10.778.000
29.775.000 12.053.000
28.767.000 10.918.000
27.988.000 12.007.000
779.000 1.089.000
-19.224.000 -17.722.000
-17.849.000
-15.981.000
1.868.000
Ruimte Lasten Baten
39.376.000 27.978.000
35.237.000 25.661.000
35.883.000 26.153.000
35.918.000 26.152.000
36.138.000 26.427.000
-220.000 275.000
Saldo
-11.398.000
-9.576.000
-9.730.000
-9.766.000
-9.711.000
55.000
Lasten Baten
8.582.000 842.000
7.054.000 688.000
6.547.000 653.000
7.375.000 678.000
7.933.000 684.000
-558.000 6.000
Saldo
-7.740.000
-6.366.000
-5.894.000
-6.697.000
-7.249.000
-552.000
Bestuur en regio
Algemene dekkingsmiddelen Lasten Baten
6.221.000 41.485.000
1.548.000 35.322.000
8.980.000 43.144.000
1.259.000 35.907.000
6.548.000 41.259.000
-5.289.000 5.352.000
Saldo
35.264.000
33.774.000
34.164.000
34.648.000
34.711.000
63.000
83.828.000 83.070.000
73.841.000 72.449.000
81.184.000 82.003.000
73.319.000 73.655.000
78.607.000 80.377.000
-5.288.000 6.722.000
-758.000
-1.392.000
819.000
336.000
1.770.000
1.434.000
Totaal programma's Lasten Baten Resultaat voor bestemming
Resultaatbestemming, formele stand per 31 december 2012 Lasten Baten Saldo
-758.000
-1.392.000
819.000
-
-
-
336.000
1.770.000
1.434.000
4.621.000 2.904.000
-3.337.000 1.368.000
Resultaatbestemming, volgens ontwerp raadsbesluit bij de Jaarrekening 2012 Lasten Baten
2.486.000 3.639.000
350.000 1.916.000
1.284.000 1.051.000
1.284.000 1.536.000
Saldo
1.153.000
1.566.000
-233.000
252.000
395.000
175.000
587.000
588.000
Resultaat na bestemming
-1.717.000 -1.969.000 53.000
-535.000
Het resultaat na bestemming is gelijk aan het resultaat voor bestemming en bedraagt € 1.770.000 voordelig. Het reëel jaarresultaat, inclusief de bestemming volgens het bijbehorende ontwerp raadsbesluit, bedraagt € 53.000 voordelig. Jaarstukken 2012
98
3.3 Herkomst en bestemming resultaat 2012 Om een reëel resultaat 2012 te presenteren wordt eerst een onverdeeld resultaat gepresenteerd, gevolgd door een voorstel tot bestemming. In het voorstel tot resultaatbestemming wordt vervolgens een lijst opgesteld met daarop een mogelijke verdeling, inclusief de verrekeningen met de reserves. De gemeenteraad besluit uiteindelijk over de definitieve bestemming. Bij de Tweede Concernrapportage 2012 werd uitgegaan van een voordelig resultaat van € 587.000 na bestemming. Het rekeningsaldo 2012, rekening houdend met het bijbehorende ontwerp-raadsbesluit, is een voordelig resultaat van € 53.000 na bestemming. Uit de kolom begroting na wijziging blijken de financiële beleidsvoornemens op basis van de primaire begroting, aangevuld met de vastgestelde cijfers uit de Eerste en Tweede Concernrapportage 2012. Op basis hiervan is het onderstaande schema tot stand gekomen als voorstel tot bestemming: Raming (na wijziging) Baten Lasten
Grondslag
RB jaarrekening 2011 RB jaarrekening 2011 RB jaarrekening 2011 RB jaarrekening 2011 RB jaarrekening 2011 RB jaarrekening 2011 RB jaarrekening 2011 RB jaarrekening 2011 RB jaarrekening 2011 RB jaarrekening 2011
Overheveling budget 2011 naar 2012 Cruyff Court Maatschappelijk huisvesting Duurzaamheid Onderhoud Gemeentehuis Onderwijs en arbeidsmarkt Bedrijfsvoering - archivering in combinatie met ICT Structuurvisie Digitaal dossier jeugdgezondheidszorg Beheer en uitvoering Centrum Jeugd en Gezin, huisvesting Totaal overheveling budget 2011 naar 2012 *)
20.000 25.000 15.000 35.000 40.000 47.000 60.000 78.000 65.000 100.000 485.000
-
Realisatie Baten Lasten
20.000 25.000 15.000 35.000 40.000 47.000 60.000 78.000 65.000 100.000 485.000
-
Algemene reserve Begroting 2012
Inflatiecorrectie diverse reserves
RB Tweede Concern 2012 RB Tweede Concern 2012 RB Tweede Concern 2012 Ontwerp RB 2012 Ontwerp RB 2012
Overheveling budget 2012 naar 2013 Jeugd en gezin Groot onderhoud gemeentehuis Risico Drechtsteden JGZ maatwerkdeel Verschuiven afboeking boekwaarde De Donck
Tweede Concern 2012 Begroting 2012 Ontwerp RB 2012
Algemene reserve Afboeken boekwaarde Oranje Nassauschool Dekking ontwikkeling nieuw beleid NUP 2011 naar Egalisatiereserve rijksstromen
Tweede Concern 2012 Begroting 2012
Reserve zonder naam, Afboeken boekwaarde Moerbeihof Bijdrage in kosten sportcentrum
Ontwerp RB 2012 Ontwerp RB 2012 Ontwerp RB 2012 Ontwerp RB 2012
Egalisatiereserve rijksstromen taakmutaties WMO transitie extramurale begeleiding AWBZ NUP 2012 NUP 2011 Brede impuls combinatiefuncties sport en bewegen
Begroting 2012 Tweede Concern 2012
Reserve stedelijke vernieuwing Bijdrage in kosten beeldbepalende panden 50% verkoopopbrengst Beukmolen
Begroting 2012 Ontwerp RB 2012 Ontwerp RB 2012 Ontwerp RB 2012 Ontwerp RB 2012
Risicoreserve grondexploitatie Storting resultaat grondverkopen Aanvullende storting Winstneming 2012 Dekking aanvullende storting voorzieningen Afwaardering NIEG
Jaarstukken 2012
241.000
245.000
100.000 142.000 120.000
100.000 73.000 120.000 169.000 142.000
200.000
9.000 110.000 60.000
88.000 300.000
53.000 42.000
74.000 60.000 60.000 45.000
25.000
24.000 43.000
43.000
155.000
1.297.000 1.620.000 1.660.000 382.000
99
Raming (na wijziging) Baten Lasten
Grondslag Begroting 2012 Begroting 2012 Eerste Concern 2012
Tariefsegalisatiereserves Onttrekking afvalstoffenheffing 2012 Onttrekking resp.storting riolering 2012 Toename onderhoud hoger aantal rioolpompen
Eerste Concern 2012
Reserve frictiekosten personeel Bedrijfsvoering, inzet frictiereserve
Eerste Concern 2012
Risicoreserve erfpachtsgronden Transactie Fokker, risicoopslag
Eerste Concern 2012
Tweede Concern 2012
Realisatie Baten Lasten
127.000 174.000 60.000
69.000 18.000 -
77.000
79.000
415.000
418.000
Risicoreserve deelnemingen Transactie Fokker, financiering
34.000
34.000
Bestemmingreserve bedrijfsvoering Liquidatie-uitkering IZA
34.000
34.000
Subtotaal resultaatbestemming 2012
1.051.000
1.284.000
2.419.000
4.621.000
Totaal resultaatbestemming
1.536.000
1.284.000
2.904.000
4.621.000
*) In de Eerste en Tweede concernrapportage zijn de budgetoverhevelingen van 2011 naar 2012 niet weergegeven.
Jaarstukken 2012
100
3.4 Voorstellen overheveling budget 2012 naar 2013 Bij de Tweede concernrapportage 2012 is besloten budget over te hevelen voor Programma Jeugd en gezin, voor reservering Drechtsteden en voor groot onderhoud gemeentehuis. Door in 2012 toch een deel van het onderhoud aan het gemeentehuis is uitgevoerd. Er wordt voorgesteld € 69.000 minder over te hevelen naar 2013: - Jeugd en gezin: Conform besluit bij de Tweede concernrapportage € 100.000 overhevelen naar 2013. - Minder budgetoverheveling gemeentehuis Bij de Tweede Concernrapportage 2012 is voorgesteld om € 142.000 over te hevelen naar 2013. In 2012 is alsnog voor € 69.000 ingezet voor onderhoud gemeentehuis en extra kosten ten behoeve van ICT 2012. Voorgesteld wordt om € 73.000 over te hevelen naar 2013. - Risico Drechtsteden Conform besluit bij de Tweede concernrapportage € 120.000 overhevelen naar 2013. Voorgesteld wordt aanvullend € 311.000 over te hevelen naar 2013. De toelichting per post is als volgt: Jeugdgezondheidszorg Maatwerkdeel (voorheen Elektronisch Kind Dossier) € 169.000 Gemeenten zijn sinds 2010 verplicht een digitaal dossier Jeugdgezondheidszorg te ontwikkelen, in te voeren en in stand te houden. Via de algemene uitkering wordt hiervoor budget ontvangen. Binnen de bestuurscommissie volksgezondheidszorg ZHZ is in 2010 besloten de verkregen middelen te reserveren voor de realisatie van het DD-JGZ. Hoe de kosten over de verschillende jaren verdeeld gaan worden is (nog) niet duidelijk, gesproken is over een bandbreedte. Voor Papendrecht betekent de bovengrens dat we maximaal € 293.000,- beschikbaar dienen te houden voor kosten over 2010 tot en met 2015. De uitvoering van de volledige jeugdgezondheidszorg (JGZ) is in 2012 ondergebracht bij één uitvoerder: Rivas/Careijn. Vooruitlopend daarop is bij de jaarrekening 2011 budget overgeheveld naar 2012. Aangezien de kosten nog niet bij de gemeenten in rekening zijn gebracht bestaat nog onduidelijkheid over de hoogte van de afrekening. Over de jaren 2013 t/m 2015 staat in totaal als uitgave € 123.000 geraamd in de begroting, zodat tenminste € 169.000 dient te worden overgeheveld om de maximaal benodigde € 293.000 beschikbaar te houden. In lijn met vorig jaar wordt voorgesteld € 169.000.over te hevelen. Verschuiven afboeking boekwaarde De Donck € 142.000 Sporthal De Donck stond in 2012 op de nominatie om gesloopt te worden. Hiervoor was in de begroting rekening gehouden met de afboeking van de boekwaarde van € 142.000. Nu de sloop in 2013 zal plaatsvinden, wordt voorgesteld dit bedrag over te hevelen naar 2013.
Jaarstukken 2012
101
3.5 Analyse jaarresultaat 2012 ten opzichte van de prognose bij de Tweede Concernrapportage 2012 Een overzicht van de grootste verschillen per programma (€ 25.000) is als volgt: Programma 1 Samenleving
Baten
Onderwijs en arbeidsmarkt Haalbaarheid sportcentrum Brede impuls combinatiefuncties sport en bewegen Theater De Willem WMO huishoudelijke hulp WMO ex-wvg hulpmiddelen Wet inburgering 2007 - 2009 Apparaatskosten SDD Minimabeleid Verstrekken van uitkeringen WWB / BBZ Uitkering IAU 2011 Jeugdgezondheidszorg maatwerkdeel Jeugdgezondheidszorg uniformdeel Jeugd en gezin Boekwaarde De Laaght niet naar Grex Zembad de Hooght Kapitaallasten Meer doorbelasting naar programma samenleving Overige verschillen kleinder dan € 25.000 (per saldo)
38.000 V
Lasten 95.000 175.000 50.000 -32.000 329.000 294.000 254.000 329.000 48.000 -339.000 -704.000 169.000 48.000 76.000
V V V N V V V V V N N V V V
31.000 N
50.000 340.000 -542.000 139.000
V V N V
1.089.000 V
779.000
V
1.868.000
V
-95.000 N
581.000 V 704.000 V
-200.000 N 30.000 V
Tekstuele toelichting programma 1 Samenleving Onderwijs en arbeidsmarkt Vanuit de reserve ontwikkeling nieuw beleid is in 2011 een bedrag van € 100.000 beschikbaar gesteld voor O & A, waarvan € 40.000 is overgeheveld naar 2012. In 2012 is € 150.000 uit de reserve beschikbaar gesteld. Daaruit heeft financiering vanuit LOC West-Alblasserwaard plaatsgevonden en heeft de gemeente uitgaven gehad voor ambtelijke inzet en een krediet voor de stichting van een bedrijfsschool. Van het € 190.000 beschikbare budget in 2012 is € 95.000 over. In de exploitatie is dit, als gevolg van lagere kosten een voordelig verschil. Bij de resultaatbestemming wordt voorgesteld € 40.000 minder te onttrekken. Haalbaarheid sportcentrum
Nader bodemonderzoek bij de bouw van het nieuwe sportcentrum is het werk later gestart dan gepland. Om de vertraging zoveel mogelijk te beperken is de prioriteit komen te liggen op een snelle doorstart. Hierdoor zijn de werkzaamheden voor het maken van een nieuw exploitatie-opzet doorgeschoven naar 2013, wat leidt tot een lagere onttrekking van de geoormerkte gelden binnen de Reserve zonder naam (zie resultaatbestemming).
Brede impuls combinatiefuncties sport en bewegen
Als gevolg van deelname aan de Brede impuls Sport en Bewegen (combinatiefuncties) is een bedrag van € 56.000 aan decentralisatie-uitkering ontvangen. Slechts een gedeelte is ingezet voor een haalbaarheidsonderzoek, waardoor een bedrag van € 45.000 niet is besteed. Via een reserve egalisatie rijksstromen zal dit restant worden overgeheveld naar 2013. De regeling betreft een co-financieringsregeling.
Theater De Willem
De kaartverkoop in 2012 is,in lijn met landelijke trend, vooral teruggelopen bij jeugdvoorstellingen, een speerpunt in het beleid van Theater De Willem. De gehoopte toestroom van bezoekers uit Dordrecht is grotendeels achterwege gebleven, terwijl een deel van de programmering hier wel op was afgestemd. Het niet invullen van de vacature Assistent Toneelmeester heeft een verhoging van de kosten voor inhuur van derden met zich mee gebracht.
Jaarstukken 2012
102
WMO huishoudelijke hulp
De positieve afwijking wordt enerzijds verklaard door een nieuwe wijze van indiceren als gevolg van de Kanteling van de WMO, door de verhoging van de eigen bijdrage waardoor een verschuiving heeft plaatsgevonden tussen dure en goedkopere zorg en de reserve WMO is ten gunste van de gemeenten vrijgevallen. Vooralsnog een incidentele meevaller.
WMO ex-wvg hulpmiddelen
De gerealiseerde lasten hulpmiddelen zijn aanmerkelijk lager door een nieuwe wijze van indiceren, waarbij eerst wordt gekeken naar de mogelijkheden van de klant en zijn/haar omgeving.
Wet inburgering 2007 - 2009
Het ministerie van SZW is overgegaan tot de definitieve afrekening met de gemeenten van het cohort 2007-2009 van de Wet Inburgering. Het betreft hier de afrekening toen de Wet inburgering nog geen deel uitmaakte van het Participatiebudget.
Apparaatskosten SDD
In de loop van 2012 is de formatie van de SDD fors ingekrompen, hetgeen tot lagere personele lasten, huisvestingslasten en overheadkosten heeft geleid.
Minimabeleid
Het aantal aanvragen voor een toekenning minimabeleid is in 2012 verder gedaald. Daarnaast laten de lasten van de collectieve verzekering IZA/CURA en de toekenning van persoonlijke minimabudgetten een positieve ontwikkeling zien.
Verstrekken van uitkeringen WWB/BBZ
Als gevolg van een positieve bijstelling van het definitieve macrobudget 2012 voor de uitkering van inkomensvoorzieningen stijgt het gemeentelijk aandeel. De gemeentelijke bijdrage aan de SDD is overeenkomstig verhoogd. In totaliteit is de WWB voor het geheel van de SDD positief afgesloten, hiervan is een deel gestort in de programmareserve en het resterende deel is op grond van het vijf jaar voortschrijdend gemiddeld klantenaantal verdeeld over de gemeenten.
Uitkering IAU 2011
In 2012 is - evenals over het jaar 2010 - voor het jaar 2011 een Incidentele Aanvullende Uitkering (IAU) aangevraagd en toegekend. Voor Papendrecht een bedrag van circa € 704.000 en wordt één op één doorbetaald aan de SDD. Het totaal van de uitkering van de deelnemende gemeenten ( € 6.994.000) compenseert voor een deel het nadeel van de SDD voor 2012.
JGZ maatwerkdeel
Dit is meegenomen als voorstel tot budgetoverheveling bij de resultaatbestemming. Voor een complete verklaring op de onderschrijding zie de toelichting bij het voorstel tot budgetoverheveling.
JGZ uniformdeel
Het jaar 2012 is het eerste jaar waarin de jeugdgezondheidszorg in één hand is gebracht. Onduidelijk is wat de gemeentelijke bijdrage voor de jeugdgezondheidszorg voor de toekomst is. Het benodigde budget voor 2012 is behoedzaam geraamd. Hierdoor is er voor 2012 een overschot ontstaan. Vooralsnog een incidentele meevaller, vanwege de onduidelijkheid over de toekomstige kostenverdeling.
Jeugd en gezin
Bij de Tweede Concernrapportage is al een bedrag afgeraamd en een budget overgeheveld. De aframing was behoedzaam benaderd, vanwege onzekerheid over de kosten en welke (extra) bijdragen van de provincie te verwachten waren.
Boekwaarde De Laaght niet naar Grex
Inhaalafschrijving de Laaght heeft niet plaatsgevonden, boekwaarde naar niet naar Grex.
Jaarstukken 2012
103
Zwembad de Hooght
Ondanks de mindere zomer en de daarmee samenhangende bezoekers aantallen zijn de entree inkomsten toch gerealiseerd. De werkelijke energiekosten en waterverbruik zijn lager uitgekomen dan begroot was, het bewuster omgaan met onder andere het energieverbruik heeft een positieve uitwerking gehad. In verband met realisatie nieuwe sportcentrum is de vervanging en aanschaf van inventaris uitgesteld.
Kapitaallasten
Inhaalafschrijving Sporthal de Donck en de Laaght heeft niet plaats gevonden.
Meer doorbelasting naar programma samenleving
Betreft afwijking tussen geraamde en gerealiseerde uren
Jaarstukken 2012
104
Programma 2 Ruimte
Baten
Onderhoud wegen Straatreiniging Lichtmasten en armaturen Verkeersregelinstallaties Realisatie fietsroute Beneden Merwede Beheer en onderhoud vijvers / watergangen Onderhoud groen Afvalinzameling Riolering Grafrechten Onderhoud graven Bouwleges Economie en duurzaamheid Inflatie naar voorziening Centrum/LVM Tussentijdse winstneming Oostpolder Afwijkingen grondexploitatie Afwaardering niet in exploitatie genomen gronden Aanvulling voorziening tekort Centrumplan Aanvulling voorziening tekort Land van Matena Kapitaallasten Minder doorbelasting naar programma ruimte Overige verschillen kleiner dan € 25.000 (per saldo)
Lasten -62.000 -35.000 114.000 15.000 -156.000 67.000 97.000 33.000 129.000
N N V V N V V V V
-30.000
N
50.000
V
158.000 V
1.080.000 -382.000 -1.000.000 -660.000 23.000 556.000 -59.000
V N N N V V N
275.000 V
-220.000
N
55.000
V
15.000 V 156.000 V 28.000 27.000 99.000 -50.000
V V V N
50.000 V -680.000 N 1.620.000 V -1.148.000 N
Tekstuele toelichting programma 2 Ruimte Onderhoud wegen De in het begin van het jaar opgetreden vorstschade zorgde voor meerkosten die gedurende het jaar is gepoogd in te lopen, waarbij veiligheid en voorkomen van gevaarzetting het uitgangspunt was. Achteraf is toch sprake van een overschrijding. Straatreiniging
De overschrijding van het budget voor inhuur moet in relatie gebracht worden met de apparaatskosten voor straatreiniging in het centrum (resp. meer en minder). In de begroting 2013 zijn beiden posten bijgesteld. In het beheer van de openbare ruimte is bovendien de tendens waar te nemen, het werk verschuift zich naar onder andere straatreiniging.
Lichtmasten en armaturen
In 2012 heeft Stedin een deel van de betaalde transport- en netwerk kosten gecrediteerd. Dit gecrediteerde bedrag compenseert de teveel betaalde kosten voor het in stand houden van de ontsteekpunten van de openbare verlichting. In de raming was daarmee behoedzaamheidshalve geen rekening gehouden. Daarbij is voor het jaar 2012 een groter voorschot voor het stroomgebruik betaald. Deze kosten zijn ten laste gekomen van 2011 in plaats van 2012.
Verkeersregelinstallaties (VRI's)Twee schades zijn aan de gemeente uitgekeerd (voordeel op de baten) en het voordeel op de lasten ontstond omdat VRI's minder storing hebben gehad en het aantal VRI’s in Papendrecht is verminderd door het aanbrengen van het duurzaam veilig verkeersplein. Fietsroute Beneden Merwede
Door de Provincie Zuid Holland is een subsidie verstrekt van € 1,3 mln. voor dit regionale project. De gemeente Papendrecht is penvoerder van dit project. De kosten 2012 zijn verrekend met de Vooruitontvangen subsidie. Aangezien aan zowel de inkomsten- als uitgavenkant geen ramingen zijn opgenomen, ontstaan verschillen ter hoogte van de uitgaven. Als nadeel op de uitgaven en een voordeel op de inkomsten.
Beheer en onderhoud vijvers/ watergangen
In combinatie met het waterschap zijn in het laatste kwartaal baggerwerkzaamheden uitgevoerd. Op deze manier is een win-win situatie ontstaan dat zich vertaald heeft in lagere uitvoeringskosten.
Jaarstukken 2012
105
Onderhoud groen
Afvalinzameling
De onderschrijding op lasten is het gevolg van een aanbestedingvoordeel van het bestek “schoffelen” en "gras maaien. Het voordeel op de baten volgt uit doorbelasting aan het Waterschap aan de gemaakte kosten waar in de raming mee geen rekening is gehouden. In een periode van drie jaar zijn de achterstanden in het opleggen van invorderingen van aanslagen weggewerkt. Met kleine cumulerende verschillen tot gevolg. Bovendien is het aantal wooneenheden te laag ingeschat. Totaal samen een positief effect op de inkomsten. Door het optimaliseren van het scheiden van afvalstoffen op het afvalbrengstation, zijn de kosten van afvalverwerking lager dan geraamd. Ook het vuil aanbod is lager geweest.
Riolering
In een periode van drie jaar zijn de achterstanden in het opleggen van invorderingen van aanslagen weggewerkt. Met kleine cumulerende positieve verschillen tot gevolg. De onderschrijding van de lasten bestaat uit een aantal componenten: Beoogde herberekening rioolstelsel is uitgesteld, latere opstart van het vernieuwde GRP eind 2012 en minder storingen aan de pompen en gemalen in 2012.
Grafrechten
Het aantal begravingen is in 2012 lager geweest dan daar waar rekening mee gehouden was. Het product begraafplaats heeft een kosten neutraal karakter. Voor het gehele product geldt dat dit in 2012 behaald is met een klein positief saldo.
Onderhoud graven
De formatie van de begraafplaats is in 2012 niet geheel ingevuld. Een vacature heeft langer opgestaan dan verwacht. Hierdoor is op het product meer gebruikt gemaakt van derden (aannemer). Het product begraafplaats heeft een kosten neutraal karakter. Voor het gehele product geldt dat dit in 2012 behaald is met een klein positief saldo.
Bouwleges
De opbrengsten bouwleges zijn € 50.000 hoger dan geraamd.
Economie en duurzaamheid
Bij de resultaatbestemming wordt minder ontrokken uit de reserve ontwikkeling nieuw beleid. De prioriteit in 2012 is gelegd op de raadsnotitie. Verdere uitwerking volgt in 2013.
Inflatie naar voorziening
Zie paragraaf grondbeleid. I.v.m. Meerjaren perspectief
Centrum/LVM
Grondexploitaties, worden de geraamde kosten voor latere jaren gecorrigeerd met 1,5% inflatie.
Tussentijdse winstneming Oostpolder
Zie paragraaf grondbeleid, winsten op grondexploitaties worden tussentijds genomen.
Afwijkingen grondexploitatie
De inkomsten en uitgaven op de grondexploitaties worden jaarlijks toegevoegd aan de post onderhanden werk. Afwijkingen worden meegenomen in de jaarlijkse actualisatie van de grondexploitaties (zie paragraaf grondbeleid).
Afwaardering niet in exploitatie De gemeente heeft gronden in bezit die nog niet in exploitatie genomen gronden zijn genomen. De betreft strategische grondaankopen inclusief planbegeleidingskosten en de kosten van haalbaarheidsonderzoeken voor nieuwe ontwikkelingen. De totale boekwaarde per 31 december 2012 bedraagt bijna € 875.000. De hierin begrepen strategische grondaankopen hebben een prijs van ruim € 10 per m2. Op basis van marktverkenning worden deze gronden afgewaardeerd naar € 6 per m2. Aanvulling voorziening tekort Centrumplan
Zie paragraaf grondbeleid, voor complexen met berekende tekorten wordt een voorziening gevormd.
Aanvulling voorziening tekort Land van Matena
Zie paragraaf grondbeleid, voor complexen met berekende tekorten wordt een voorziening gevormd.
Jaarstukken 2012
106
Kapitaallasten
Met name lagere kapitaallasten op onderdel riolering.
Minder doorbelasting naar programma ruimte
Betreft afwijking tussen geraamde en gerealiseerde uren.
Jaarstukken 2012
107
Programma 3 Bestuur en Regio
Baten
College OCD Repressieve brandweerzorg Integrale veiligheid GR Drechtsteden Meer doorbelasting Bestuur en Regio Overige verschillen kleiner dan € 25.000 (per saldo)
Lasten
6.000 V
34.000 34.000 -61.000 62.000 -333.000 -223.000 -71.000
V V N V N N N
6.000 V
-558.000
N
-552.000
N
Tekstuele toelichting programma 3 Bestuur en Regio College Binnen het product is een budget geraamd voor verzekeringen arbeidsongeschiktheid en levensverzekeringen. Realisatie heeft nog niet plaatsgevonden. Een incidenteel voordeel van € 25.000. Op dit moment wordt onderzocht in welke mate deze verzekeringen benodigd zijn in relatie tot het risico. Daarnaast is een voordelig resultaat op (waardeoverdracht) pensioenen behaald van € 20.000. Op diverse kleinere posten is een incidenteel nadeel gerealiseerd van € 11.000. OCD
In de budgettering Onderzoekcentrum Drechtsteden wordt onderscheid gemaakt tussen het basispakket, waarvoor een vaste bijdrage wordt betaald en een pluspakket van opdrachten waar opdrachtgevers voor betalen naar afname. Papendrecht heeft minder pluspakket afgenomen, wat tot een voordeel leidt van € 34.000.
Repressieve brandweerzorg
Overschrijding door meer uitrukken, hogere kosten vorming en opleiding en meerkosten onderhoud en reparatie materieel.
Integrale veiligheid
Onderschrijding op integrale handhaving, lagere bijdrage regionale veiligheidsvoorzieningen en onderuitputting op werkbudgetten integrale veiligheid.
GR Drechtsteden
Manden Maken heeft een maximaal tekort van € 3,0 miljoen. Hoewel nog niet besloten is over de resultaatbestemming van de GRD levert verdeling van het tekort over de gemeenten via de sleutel van de inwoneraantallen voor Papendrecht een nadeel op van € 364.000. Een klein voordeel op de algemene dekkingsmiddelen levert een totaal nadeel op de GR Drechtsteden van € 333.000.
Meer doorbelasting bestuur en Betreft afwijking tussen geraamde en gerealiseerde uren. regio
Jaarstukken 2012
108
Programma 4 Algemene dekkingsmiddelen Bespaarde rente Renteresultaat Overige baten en lasten (inflatie) Overige baten en lasten (vrijval claim SDD inzake WMO) Overige baten en lasten (vrijval bijstand kwetsbare groepen) Overige baten en lasten (terugontvangst BTW sportbesluit) Overige baten en lasten (correctie taakmutaties AWBZ) Overige baten en lasten (overig) Baten OZB Algemene uitkering Bijdrage SCD Kapitaallasten Minder doorbelasting algemene dekkingsmiddelen Overige verschillen kleiner dan € 25.000 (per saldo)
Baten
Lasten
680.000 V 170.000 V 35.000 155.000
V V
88.000
V
96.000 -44.000
V N
-945.000 -63.000 556.000 5.000
N N V V
-117.000
N
63.000
V
82.000 V
-55.000 N -697.000 N
180.000 V
Tekstuele toelichting programma 4 Algemene dekkingsmiddelen Bespaarde rente Zie inflatie naar voorziening Centrum/LVM, programma 2. Renteresultaat
Er is sprake van een positief renteresultaat. Het renteresultaat is het saldo van de werkelijk betaalde rente en de rente die doorberekend wordt aan de grondexploitaties of via kapitaallasten.
Overige baten en lasten (inflatie)
Bij de begroting 2012 is ervan uitgegaan dat de kosten niet mochten stijgen. Omdat er toch rekening is gehouden met onvermijdbare stijgingen is oorspronkelijk een bedrag van € 75.000 geraamd. In een later stadium is dit verminderd met een bedrag van € 40.000. Deze geraamde (inflatie) kosten betreffen het geheel van de kosten en kunnen dus niet per product worden teruggerekend, maar maken deel uit van de totale analyse.
Overige baten en lasten Bij het toekennen van WMO bedragen in de algemene uitkering (vrijval claim SDD inzake WMO)wordt steeds rekening gehouden dat niet alle kosten zullen worden doorbetaald aan de SDD. De vrijval van deze post moet meegenomen in de analyse van de jaarcijfers van de SDD. De kosten worden namelijk vertaald in een maandelijks voorschot, waarbij niet altijd duidelijk is, welk deel van de verhoging gerelateerd kan worden aan individuele posten. Overige baten en lasten (vrijval Structureel wordt binnen de algemene uitkering een taakmutatiebijstand kwetsbare groepen) bedrag gerekend voor bijstand kwetsbare groepen. In 2012 is hiervoor door de SDD nog geen beleid ontwikkeld. Bij navraag bleek 2012 vrij te kunnen vallen omdat deze niet zal worden opgehaald. Meerjarig blijft de raming van ± € 88.000 in tact. Overige baten en lasten (terug- Ten gevolge van een aangetekend bezwaar rondom het sportbesluit ontvangst BTW sportbesluit) is alsnog een bedrag terugontvangen aan BTW. Overige baten en lasten Als gevolg van een dubbele verwerking aan de uitgaven zijde, (correctie taakmutaties AWBZ) eenmaal in de exploitatie en eenmaal als stelpost, kan dit bedrag als correctie eenmalig vrijvallen. Overige baten en lasten (overig)
Jaarstukken 2012
Betreffen vrijval taakmutaties uit oudere circulaires (2011). Hierbij zijn ook negatieve taakmutaties t.b.v. € 86.700, die niet één op één kunnen worden verrekend met de SDD. Bijv. omdat landelijk een korting is toegepast op een maatregel die op regionaal gebied al juist werd toegepast. De overige posten betreffen vergoedingen die in de voorschotten SDD waarschijnlijk al zijn verrekend, zonder dat deze afzonderlijk zichtbaar zijn genoemd.
109
Baten OZB
Er is een meeropbrengst OZB woningen te melden, welke deels incidenteel is omdat we door de aanhoudende recessie te maken hebben met een sterk dalende woningmarkt met als gevolg mindere opbrengsten bij gelijkblijvende tarieven. De dalende koop- en huurtransacties bij commercieel vastgoed kunnen forse waardedalingen als gevolg hebben en bij gelijkblijvende tarieven minder opbrengsten. Dit zijn met name de oorzaken van tegenvallende OZB-opbrengsten niet-woningen. Per saldo een nadeel op de OZB-opbrengsten van € 55.000.
Algemene uitkering
Het verschil wordt veroorzaakt door grote verrekeningen in de algemene uitkering van de korting eigen inkomsten (WOZ). Zo moest over 2010 en 2012 in totaal een bedrag van ruim € 450.000 worden terugbetaald. Voor 2011, waarvoor nog geen bijstelling is gedaan, is een bedrag van € 300.000 als te betalen opgenomen. Het grote verschil in de vaststellingen en de ramingen van de WOZ-waarden wordt volgens de GBD veroorzaakt door opleveringen in de niet-woningensfeer. Overigens zijn de opbrengsten wel op peil.
Bijdrage SCD
Hoewel nog niet over resultaatbestemming van de GRD is besloten is het voornemen ten behoeve van bovenformatief personeel bij het Servicentrum Drechtsteden in 2012 een voorziening te vormen. Het aandeel van Papendrecht hierin bedraagt € 570.000. Aan de Drechtraad is verzocht middelen ter beschikking te stellen voor de uitvoering van het transitieplan I&A Drechtsteden. De kosten van het transitieplan bestaan uit éénmalige inhaalafschrijvingen € 375.000.
Kapitaallasten
Heeft betrekking op de lening aan Fokker. Hier staat een opbrengst tegenover. Het verschil wordt gestort in de risicoreserve deelneming.
Minder doorbelasting algemene Betreft afwijking tussen geraamde en gerealiseerde uren dekkingsmiddelen
Jaarstukken 2012
110
3.6 Overzicht van de incidentele baten en lasten (BBV artikel 19 lid c) Bij de beoordeling van de financiële positie en het resultaat wordt een onderscheid gemaakt in structurele en incidentele baten en lasten. Om een goed beeld te krijgen in de trendmatige ontwikkeling van het resultaat moeten éénmalige beïnvloedingen hiervan worden uitgesloten en te worden geëlimineerd. Een overzicht van de incidentele baten en lasten over 2012 ( > € 100.000) Baten
Lasten
Programma 1 Samenleving SDD Uitkering IAU 2011 Jeugdzorg
581.000 704.000
N N
915.000 V -704.000 N 169.000 V
156.000
V
-156.000 N -680.000 N
Programma 2 Ruimte Realisatie fietsroute Beneden Merwede Inflatie naar voorziening Centrum/LVM Tussentijdse winstneming Oostpolder Afwaardering niet in exploitatie genomen gronden Aanvulling voorziening tekort Centrumplan Aanvulling voorziening tekort Land van Matena
1.620.000 V -382.000 N -1.000.000 N -660.000 N
Programma 3 Bestuur en Regio Programmarekening: Manden Maken
-333.000 N
Programma 4 Algemene dekkingsmiddelen Eerste concernrapportage: ABP Herstelopslag Uitkering deelname Gevudo GR Stelpost algemene uitkering Dividend Eneco Bespaarde rente Renteresultaat Overige baten en lasten (vrijval claim SDD inzake WMO) Algemene uitkering ICT/SCD frictie Resultaatbestemming Haalbaarheid sportcentrum Jeugdzorg Risicoreserve grondexploitaties
Jaarstukken 2012
-100.000 N 165.000 250.000 -200.000 680.000 170.000
V V N V V 155.000 V
-697.000 N -945.000 N
-258.000 N 2.042.000 V
-169.000 N -2.917.000 N
5.213.000
-6.807.000
111
3.7 Overzicht algemene dekkingsmiddelen Omschrijving
(-/- = nadelig)
Lasten Baten Saldo Algemene dekkingsmiddelen Lokale middelen waarvan de besteding niet gebonden is Onroerend zaakbelasting Af: kwijtschelding Hondenbelasting Uitvoering Wet Onroerende Zaken Af: ontvangen vergoeding derden Organisatiekosten gemeentelijke heffingen Organisatiekosten invordering Af: ontvangen vergoeding voor invordering
Realisatie 2011
6.221.000 41.485.000 35.264.000
Raming 2012 Raming 2012 (na Realisatie 2012 (voor wijziging) wijziging) 1.548.000 35.322.000 33.774.000
1.259.000 35.907.000 34.648.000
6.548.000 41.259.000 34.711.000
4.983.000 143.000 32.000-
5.035.000 1.000166.000 45.0000
5.035.000 1.000166.000 45.0000
4.979.000 158.000 47.000-
255.00041.000-
340.00011.000-
288.00011.000-
274.000-
-
1.000
1.000
-
Verschil
5.289.0005.352.000 63.000
56.0001.000 8.0002.0001.00014.000 11.000 1.000-
Saldo lokale middelen waarvan de besteding niet gebonden is
4.798.000
4.805.000
4.857.000
4.816.000
41.000-
Algemene uitkering Ontvangen algemene uitkering Hiermee verband houdende uitgaven
29.124.000 -
28.991.000
29.497.000 -
28.802.000 -
695.000-
Totaal algemene uitkering
29.124.000
28.991.000
29.497.000
28.802.000
695.000-
92.000 478.000 148.000 15.000 -
80.000 700.000 150.000 18.000 1.000 1.000 -
245.000 700.000 150.000 8.000 1.000 1.000 35.000
253.000 693.000 148.000 7.000 35.000
8.000 7.0002.0001.0001.0001.000-
Dividend HVC (incl. bereidsstellingsprovisie) Eneco Eneco - concessievergoeding BNG ROM-D Hydron Deelneming Slobbengors Hiermee verband houdende (financierings) uitgaven Totaal dividend
61.000-
61.000-
96.000-
99.000-
3.000-
672.000
889.000
1.044.000
1.037.000
7.000-
Uitkomst renteverdeelstaat Participatie SVN Overige ontvangen rente Hiermee verband houdende (financierings) uitgaven
1.589.000 36.000 106.000
31.000 -
1.551.000 31.000 98.000
2.378.000 30.000 51.000
827.000 1.00047.000-
Totaal financieringsfunctie
1.635.000
Saldo van de financieringsfunctie
96.000-
114.000-
2.366.000
801.000
1.712.000142.00091.000370.000-
2.181.000165.000112.000147.000
469.00023.00021.000517.000
2.315.000-
2.311.000-
676.000309.00070.00091.000
Totaal overig
964.000-
828.000-
Jaarstukken 2012
35.265.000
22.000
1.565.000
100.000130.00041.000 142.00091.000406.000-
Saldo algemene dekkingsmiddelen
93.000-
83.000-
Overig Gebruik Onvoorzien Nieuw beleid college Saldo van de kostenplaatsen Voormalig personeel Boventallig personeel Overige algemene baten en lasten
-
115.000-
33.774.000
34.648.000
34.711.000
4.000 63.000
112
3.8 Rechtmatigheid De audit op rechtmatigheid richt zich op twee onderwerpen, namelijk het begrotingscriterium respectievelijk. het voorwaardencriterium. Hieronder is aangegeven welke onderwerpen per criterium zijn beoordeeld. De audit 2012 heeft plaatsgevonden aan de hand van het op 16 december 2010 door de raad vastgestelde Normenkader 2010, dat ook van toepassing is voor het jaar 2012. Begrotingscriterium: Financiële beheershandelingen, die ten grondslag liggen aan de baten en lasten en balansposten, dienen tot stand te zijn gekomen binnen de grenzen van de geautoriseerde begroting en hiermee samenhangende programma’s (begrotingscriterium). In de begroting zijn de maxima voor de lasten vermeld die door de raad zijn vastgesteld. Dit houdt in dat de financiële beheershandelingen dienen te passen binnen de begroting, waarbij niet alleen het juiste programma, maar ook de toereikendheid van het begrotingsbedrag en het begrotingsjaar van belang zijn. Bij de gemeente Papendrecht heeft de gemeenteraad de autorisatie op vier programmaniveaus vastgesteld. Onderdeel a. Staat van baten en lasten; van (begrotings) onrechtmatigheid is sprake als het totaal van de lasten per programma is overschreden c.q. onderschreden.
Bevinding Bij de programma’s 2 Ruimte, 3 Bestuur en 4 Algemene dekkingsmiddelen is sprake van overschrijding van de lasten.
Rechtmatig?
De overschrijding op programma 2 Ruimte is het gevolg van een storting (€ 382.000) in een nieuw te vormen voorziening “Strategische aankopen”. Dit is gebeurd op advies van de accountant en betreft een afboeking van de grondwaarde. Gezien het tijdstip van aanpassing heeft geen overleg meer plaats kunnen vinden met de Raad. De afwaardering is echter in lijn met de regelgeving en heeft dan ook geen gevolgen voor de rechtmatigheid. De overschrijding op programma 3 Bestuur bedraagt € 558.000. Het verschil wordt veroorzaakt door afwijkingen tussen gerealiseerde uren en geraamde uren (€ 223.000). Dit betreffen verschuivingen tussen programma’s en zijn geen extra kosten. Het overige deel betreft een door Gr Drechtsteden in rekening gebrachte bijdrage in het verwachte maximale tekort van project Manden Maken. Het Papendrechtse aandeel hierin bedraagt € 333.000. Dit is naar de letter een overschrijding, en dus onrechtmatig. Echter, omdat dit pas bij het opstellen van de jaarrekening bekend is geworden, zal dit niet worden meegenomen in het oordeel van de accountant. De overschrijding op programma 4 Algemene dekkingsmiddelen van € 5.288.000 wordt veroorzaakt doordat een raming van een uitgavenpost (saldo kostenplaats) bij de inbreng van de begroting als een negatieve inkomst is verantwoord. Dit heeft weliswaar geen gevolgen voor de rechtmatigheid, maar het geeft zowel aan de inkomsten- als uitgavenkant grote verschillen. In de toekomst is het wenselijk dat dit aan de uitgavenzijde op te nemen.
Jaarstukken 2012
113
Onderdeel
Bevinding Een ander deel van het verschil wordt veroorzaakt door een bijdrage aan de Gr Drechtsteden in verband met de vorming van een voorziening ten behoeve van bovenformatief personeel (€ 570.000) en kosten in verband met de uitvoering van het transitieplan I & A Drechtsteden (€ 375.000).
Rechtmatig?
Van onrechtmatigheid zou sprake zijn als genoemde overschrijdingen al bekend waren gedurende het jaar en niet eerder zouden zijn gemeld. Aangezien dit pas bij het opstellen van de jaarrekening bekend is geworden, vanwege de late vaststelling van de jaarrekening van de Gr Drechtsteden, wordt deze overschrijding niet meegenomen door de accountant in het oordeel omtrent rechtmatigheid. b. Investeringen; van begrotingsonrechtmatigheid is sprake indien het toegestane investeringsvolume per programma is overschreden.
Bij de investeringen 2012 zijn 3 overschrijdingen op te merken. Krediet parkeergarage Overtoom Dit betreft een bedrag van € 5.145 dat al jaren wordt meegenomen. Dit heeft te maken met een nog niet afgewikkeld juridisch geschil met de aannemer.
Gevel Zuidkil Voor het onderdeel Deze investering laat per saldo een overschrijding Gevel Zuidkil is zien € 40.000 voor de buitenkant en mogelijk 14.000 sprake van een voor de binnenkant. De accountant heeft onrechtmatigheids geconstateerd dat ten onrechte geen rekening is fout € 40.000 gehouden met de doorbelasting van de ambtelijke toezichtzuren van met name de bouwkundige Reparatie is in gang begeleiding van de aanvullende bouwkundige gezet, maar ten tijde werkzaamheden. De overschrijding van het krediet is van de accountantsniet gemeld bij de Tweede concernrapportage 2012, controle nog niet omdat de afwikkeling nog in volle gang was en afgerond. Mogelijk onduidelijkheid bestond over de hoogte van een vervalt de mogelijke overschrijding. onrechtmatigheid. Naar nu duidelijk is heeft de accountant geconstateerd dat dit geleid heeft tot een onrechtmatigheid ter grootte van € 40.000. Bijgevolg is de raad voorgesteld ter afsluiting het krediet voor de buitenzijde van de gevel Zuidkil met € 40.000,- te verhogen, opdat de aan het project bestede ambtelijke uren op de juiste wijze administratief kunnen worden verwerkt. Voor het totaal aan de binnenzijde te verrichten werkzaamheden is een nieuw kredietvoorstel naar de raad. Vastgoedinformatiesysteem In het investeringsprogramma waren 2 kredieten voor een Vastgoedinformatiesysteem opgenomen, voor 2008 een bedrag van € 33.500 en voor 2009 € 32.000. Het krediet voor 2008 is ten onrechte te vroeg afgesloten, waardoor een onderschrijding op dit krediet is ontstaan. Het krediet kon echter niet opnieuw geactiveerd, waardoor het krediet 2009, Jaarstukken 2012
114
Onderdeel
c.
Bevinding naast de eigen uitgaven ook voor de resterende lasten van het krediet 2008 is gebruikt. In totaal is een overschrijding ontstaan van € 5.000. Beide, vergelijkbare, investeringen samen zijn overigens ruimschoots onder de afzonderlijk gevoteerde kredieten gebleven. Er is dus slechts sprake van een verschuiving van de kosten. Van onrechtmatigheid is geen sprake.
Onderhoudsvoorzieningen; De geplande stortingen hebben alle plaatsgevonden van tot een totaalbedrag van € 4.123.000. Geraamd was begrotingsonrechtmatig- een bedrag van € 4.107.000. Het verschil wordt heid is sprake indien de veroorzaakt door een hogere storting als gevolg van geplande storting ten actualisaties in personele voorzieningen als FPU en gunste van voorzieningen wethouderpensioenen. achterwege is gelaten.
Rechtmatig?
Ja
d. Onderhoudsvoorzieningen De beheerplannen bestaan voornamelijk uit Nee, onrechtmatig van onderhoudsprogramma’s voor de komende jaren en voor een bedrag begrotingsonrechtmatig- beslaan doorgaans een periode van 10 jaar. De van € 15.000 heid is sprake indien storting en de uitgaven voor het komende jaar uitgevoerde werken ten vormen de basis voor de begroting. De begroting laste van de gevormde wordt goedgekeurd door de Raad. onderhoudsvoorziening zijn gebracht die niet in het Binnen het gemeentelijk vastgoed zijn de ramingen beheerplan staan en/of in totaliteit niet overschreden. De werkzaamheden waarvan het geraamde zijn conform onderhoudsprogramma’s uitgevoerd en bedrag wordt worden op de volgende manieren gecontroleerd. overschreden. Verantwoording uitgaven begroot versus realisatie; functiescheiding tussen uitvoering en beheer; door de parafenstructuur: hoofd afdeling, controller en beheerder. In de overige Onderhoudsvoorzieningen is aan het einde van het jaar een negatief saldo te zien op de Voorziening speelplaatsen van ± €.15.500. Dit wordt veroorzaakt door uitgaven voor de herinrichtingen van de speelplaatsen Kraaihoek en Middenpolder. De eerste stond gepland voor 2011, maar is in 2012 uitgevoerd. Omdat voorzieningen volgens de voorschriften (BBV) niet negatief mogen zijn, had in 2012 een aanvullende storting plaats moeten vinden, wat leidt tot een onrechtmatigheid ter grootte van het negatief saldo. e. Grondexploitatie; van begrotingsonrechtmatigheid bij grondexploitatie (GREX) is sprake indien er nadelige verschillen zijn ten opzichte van de vastgestelde exploitatieberekening. Per project zijn de nadelige verschillen (baten en lasten) onrechtmatig. Jaarstukken 2012
Van financieel onrechtmatig handelen is geen sprake.
Ja
De individuele complexen worden voortdurend kritisch beoordeeld. Niet alleen vanwege de grote risico’s die momenteel worden gelopen op de waarderingen van de grond als gevolg van de economische crisis, maar ook om tijdig ramingen aan te kunnen passen. Mochten tekorten ontstaan of dreigen te ontstaan wordt een voorziening gevormd voor betreffend complex. In de GREX komen twee verlieslatende complexen voor, t.w. het Centrum en 115
Onderdeel
Bevinding Land van Matena, waarvoor voorzieningen zijn gevormd.
f.
De kosten van de bedrijfsvoering worden op zogenaamde kostenplaatsen geboekt en via urenverantwoordingen ten laste van de exploitatie, investeringen of grondbedrijf gebracht. Het verschil dat ontstaat wordt overgeboekt naar de exploitatie als Saldo kostenplaatsen. Nacalculatie vindt niet meer plaats. Afwijkingen, zowel positief als negatief op de budgetten zijn er dus wel, maar worden “rechtgetrokken” door het saldo ten gunste, resp. ten laste van de exploitatie te brengen.
Kosten bedrijfsvoering (kostenplaatsen); van begrotingsonrechtmatigheid bij de bedrijfsvoering is sprake indien het budget voor de bedrijfsvoering wordt overschreden.
Rechtmatig?
Ja
Voorwaardencriterium: Het betreft hier financiële beheershandelingen waarbij wet- en regelgeving zoals opgenomen in het normenkader, niet is nageleefd en waaruit financiële gevolgen voortkomen die de baten, lasten en/of balansmutaties in de jaarrekening beïnvloeden. Dit kan leiden tot fouten die meewegen voor het accountantsoordeel. Deze fouten worden gekwantificeerd door de uit regelgeving in het normenkader blijkende mogelijke consequentie voor de betreffende jaarrekeningpost in geld uit te drukken. In het kader van het voorwaardencriterium zal dat beperkt blijven tot de bepalingen recht, hoogte en duur. Een groot gedeelte van de werkzaamheden en daarmee de controle van de rechtmatigheid ligt bij externe partijen:
Onderdeel Wet maatschappelijke ondersteuning Minimabeleid Educatie- en beroepsonderwijs Wet werk en bijstand IOAW IOAZ Bijstandsbesluit zelfstandigen (BBZ) Inburgering Wet werkloosheidvoorziening (WWW) Participatiebudget
Risico Gemiddeld Hoog Hoog Hoog Hoog Hoog Gemiddeld Hoog Laag Gemiddeld
Verklaring van: Sociale Dienst Drechtsteden (SDD). De accountant heeft geëxtrapoleerd naar de gemeente Papendrecht de volgende fouten en onzekerheden bij de SDD geconstateerd:
Schuldhulpverlening
Laag
BTW compensatiefonds Wet op de omzetbelasting Financieringsstatuut (treasury) Salarissen, toepassing CAR/UWO incl. verordeningen Stimuleringsfonds startersleningen Afvalstoffenheffing Rioolrechten Onroerende zaakbelasting (OZB)
Hoog Hoog Laag
Laag Laag Laag Gemiddeld
Geen opmerkingen
Hondenbelasting
Laag
Sociale werkvoorziening
Gemiddeld
Geen opmerkingen SISA verklaring van Drechtwerk
Fout: Inkomensondersteuning € 40.600 Onzekerheid: Wmo € 28.200
Servicecentrum Drechtsteden (SCD)
Gemiddeld Gemeentelijke Belastingdienst Drechtsteden (GBD)
Daarnaast steunt de gemeente Papendrecht op diverse onderzoeken van het regionaal auditteam (RAT). Over het boekjaar 2012 heeft verbijzonderde interne controle plaatsgevonden op de volgende processen: debiteuren, crediteuren, memoriaalboekingen (tussenrekeningen) en salarismutaties, inclusief Jaarstukken 2012
116
beloningscomponenten. Deze controles hebben allen plaatsgevonden bij het SCD. De overige uitgevoerde regionale controles hebben plaatsgevonden bij de aangesloten gemeenten en betroffen leges omgevingsvergunningen en secretarieleges. De uitkomsten van de audits worden in 2013 gerapporteerd aan het Centraal Overleg Bestuurders (COB). Overigens zijn geen bevindingen naar voren gekomen die negatieve gevolgen hebben voor de rechtmatige totstandkoming van baten, lasten of balansmutaties. Overigens heeft de gemeente Papendrecht de verklaringen van de SDD, Drechtwerk en de GBD nog niet ontvangen.
Jaarstukken 2012
117
Interne controle op rechtmatigheid. Controles op rechtmatigheid hebben op de volgende onderwerpen plaatsgevonden. Onderdeel 1. Subsidies
Bevinding Geen bijzonderheden geconstateerd.
Rechtmatig Ja
2. Leerlingenvervoer
Geen bijzonderheden geconstateerd
Ja
3. Secretarieleges
Geen bijzonderheden geconstateerd.
Ja
4. Parkeergelden
Geen bijzonderheden geconstateerd.
Ja
5. Begraafrechten
Geen bijzonderheden geconstateerd.
Ja
6. Leges omgevingsvergunningen
Het is niet gelukt om de volledigheid vast te stellen tussen (bouw)aanvragen in Mozaïek en de in rekening gebrachte bedragen (K2f). Het verschil is echter van beperkte omvang, waardoor hier verder geen aandacht aan is geschonken.
Ja
Verder zijn in 2012 intern geen kapvergunningen verrekend. 7. Bouwleges
Bij de specifieke, op regionaal niveau uitgevoerde audit zijn ten aanzien van de berekende bouwleges zijn geen bijzonderheden geconstateerd.
Ja
Zie ook hetgeen is vermeld onder punt 6. 8. Inkoop en aanbestedingen
In 2012 zijn geen werken uitgevoerd, of hebben aanbestedingen plaatsgevonden, die de Europese aanbestedingsnorm overstegen. In 2012 is deze voor werken vastgesteld op een bedrag van € 5 mln.
Ja
Bij gecontroleerde aanbestedingen onder dit bedrag zijn geen bijzonderheden geconstateerd, behalve dat in sommige gevallen gemotiveerd is afgeweken van de regelgeving. In die gevallen waarbij dit is gebeurd, is gemotiveerd aangegeven waarom is afgeweken van de regionale inkoop- en aanbestedingsregels. Bijvoorbeeld bij het aanbesteden van een schoffelbestek 2012 is bewust gekozen om dit uit te laten voeren door Drechtwerk. Niet alleen omdat dit passend werk betreft voor deze organisatie, maar ook omdat, in het kader van een eerder afgesloten convenant, de gemeente zich heeft verplicht voor 2012 tot een bedrag van € 612.000 af te nemen. Bij het niet-afnemen van dit bedrag volgt een “boete”. Ten aanzien van inhuur geldt het gevaar dat als opdrachten verlengd worden dit uiteindelijk leidt tot een overschrijding van de drempel voor Europese aanbesteding. In de meeste gevallen betreffen dit voor de gemeente Papendrecht zogenaamde II-b diensten, waarvoor een verlicht Jaarstukken 2012
118
regime geldt. Het houdt echter wel in dat deze diensten bij aanbesteding gemeld moeten worden bij de Europese Commissie. Deze meldingen hebben niet plaatsgevonden. De kans dat dit zal leiden tot boetes, claims of schadevergoedingen is, gezien het karakter van de opdrachten en opgebouwde expertise, niet te verwachten. Wel is er sprake van een formele onrechtmatigheid. 9. Marktgelden
Geen bijzonderheden geconstateerd.
10. Onderhoudsvoorzieningen (stortingen) 11. Onderhoudsvoorzieningen (beheerplannen)
Geen bijzonderheden geconstateerd.
12. Kosten bedrijfsvoering
Geen bijzonderheden geconstateerd.
Ja
13. Kredieten
Geconstateerde overschrijding Gevel Zuidkil. Zie toelichting onderdeel b onder begrotingscriterium.
Onrechtmatig tot een bedrag van € 40.000
14. Grondexploitaties
Geen bijzonderheden geconstateerd.
Ja
Jaarstukken 2012
Ja
Voorziening speelplaatsen sluit met een negatief Onrechtmatig tot een saldo van ± € 15.500 o.a. als gevolg van een bedrag van € 15.500 doorgeschoven raming uit 2011. Het betreft de aanleg in Kraaihoek (raming 2012 : € 55.000).
119
Recapitulatie fouten en onzekerheid betreffende het getrouwe beeld en rechtmatigheid
Getrouwheid Begrotingsonrechtmatigheid Voorwaardencriterium Totaal fouten/onzekerheden getrouw beeld/rechtmatigheid
Fouten
Onzekerheden
fouten en onzekerheden
0 55.500 40.600
0 0 28.200
55.500 68.800
96.100
28.200
124.300
Er is geen sprake van een vermoeden van fraude.
Jaarstukken 2012
120
Jaarstukken 2012
121
BALANS PER 31 DECEMBER 2012
Jaarstukken 2012
122
Balans per 31 december 2012 (bedragen x € 1.000)
ACTIVA
2012
2011
VASTE ACTIVA Materiële vaste activa Investeringen met economisch nut gronden uitgegeven in erfpacht overige investeringen met een economisch nut
81.170 21.928 59.242
85.381 21.928 63.453
5.488
5.507
Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan: Deelnemingen
1.811
1.811
Leningen aan: Deelnemingen
1.689
1.712
Overige langlopende leningen
23
45
Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd ≥ 1 jaar
1.965
1.939
TOTAAL VASTE ACTIVA
86.658
90.888
14.831
3.749
VLOTTENDE ACTIVA Voorraden Niet in exploitatie genomen bouwgronden Onderhanden werk: Bouwgronden in exploitatie Uitzettingen met een rentetypische looptijd < 1 jaar Vorderingen op openbare lichamen Overige vorderingen Liquide middelen Kas Bank
Overlopende activa TOTAAL VLOTTENDE ACTIVA TOTAAL ACTIVA
Jaarstukken 2012
541
683
14.290
3.066
4.620 3.488 1.132
6.869 3.582 3.287
12.471 16 12.455
8.253 10 8.243
3.009
1.713
34.931
20.584
121.588
111.472
123
Balans per 31 december 2012 (bedragen x € 1.000)
PASSIVA
2012
2011
VASTE PASSIVA Eigen vermogen Reserves: Algemene reserve Bestemmingsreserves voor opvangen ongewenste schommelingen in tarieven t.l.v. derden Overige bestemmingsreserves Rekeningresultaat boekjaar voor bestemming Voorzieningen Voorzieningen ter egalisatie van kosten Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's Voorzieningen voor middelen van derden waarvan de bestemming gebonden is
21.121 5.691
5.894
1.463 12.197
1.689 12.527
1.770
-758 18.374
Waarborgsommen
15.857
14.494 3.755
13.231 2.501
125
125
Vaste schulden met een rentetypische looptijd ≥ 1 jaar Onderhandse leningen van: Binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen Binnenlandse banken en overige financiële instellingen Binnenlandse bedrijven Buitenlandse instellingen
19.352
72.260
66.904
24.534
23.799
39.215 2.500 6.000
34.598 2.500 6.000
11
7 111.755
TOTAAL VASTE PASSIVA
102.113
VLOTTENDE PASSIVA Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar Tegoedbonnen Theater De Willem Overige schulden
3.850 4 3.846
3.223 1 3.222
Overlopende passiva
5.983
6.136
TOTAAL VLOTTENDE PASSIVA
9.833
9.359
121.588
111.472
63.681
67.697
TOTAAL PASSIVA Gegarandeerde geldleningen (borgstellingen)
Jaarstukken 2012
124
Toelichting op de balans per 31 december 2012 ACTIVA VASTE ACTIVA Immateriële vaste activa De gemeente Papendrecht heeft geen immateriële vaste activa. Materiële vaste activa met economisch nut De materiële vaste activa bestaan uit de volgend onderdelen :
Investeringen met een economisch nut
ultimo 2012
ultimo 2011
81.170.000
85.381.000
21.928.000 5.339.000 42.276.000 5.936.000 604.000 4.551.000 536.000
21.928.000 5.387.000 45.768.000 6.160.000 677.000 4.863.000 598.000
81.170.000
85.381.000
De onderverdeling is als volgt : erfpachtgronden gronden en terreinen (algemene dienst) bedrijfsgebouwen grond-, weg- en waterbouwkundige werken vervoermiddelen machines, apparaten en installaties overige materiële vaste activa totaal Overzicht verloop materiële vaste activa met economisch nut
*)
*)
erfpachtgronden gronden en terreinen (algemene dienst) bedrijfsgebouwen grond-, weg- en waterbouwkundige werken vervoermiddelen machines, apparaten en installaties overige materiële vaste activa
Waarde ultimo 2011 21.928.000 5.387.000 45.768.000 6.160.000 677.000 4.863.000 598.000
investering 2.119.000 160.000 51.000 34.000 58.000
totaal 85.381.000 2.422.000 Het investeringsbedrag 2012 is incl. € 44.000 terugontvangen BTW.
desinvestering 4.677.000 -
afschrijvingen 48.000 934.000 384.000 124.000 346.000 120.000
4.677.000
1.956.000
bijdrage derden
Waarde ultimo 2012 21.928.000 5.339.000 42.276.000 5.936.000 604.000 4.551.000 536.000
0
81.170.000
Financiële vaste activa Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2012 wordt in onderstaand overzicht weergegeven : Boekwaarde 1-1-2012 Kapitaalverstrekkingen aan: ● Deelnemingen Langlopende leningen aan: ● Deelnemingen Overige langlopende leningen Idem, met looptijd van 1 jaar of langer totaal
Investeringen
Aflossingen/ afschrijvingen
Boekwaarde 31-12-2012
1.811.000
-
-
1.811.000
1.712.000 45.000 1.939.000
26.000
23.000 22.000 -
1.689.000 23.000 1.965.000
5.507.000
26.000
45.000
5.488.000
VLOTTENDE ACTIVA Voorraden De in de balans opgenomen voorraden worden uitgesplitst in de volgende categorieën : ultimo 2012 Grond- en hulpstoffen, gespecificeerd naar : niet in exploitatie genomen bouwgronden Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie totaal
Jaarstukken 2012
ultimo 2011
541.000 14.290.000
683.000 3.066.000
14.831.000
3.749.000
125
Toelichting Van de niet in exploitatie genomen bouwgronden kan het volgende overzicht worden gegeven : Boekwaarde 1-1-2012 683.000
investeringen 240.000
desinvesteringen -
naar gronden in exploitatie -
Boekwaarde 31-12-2012 923.000
Mutatie voorziening 382.000
Balanswaarde 31-12-2012 541.000
Mutatie voorziening
Balanswaarde 31-12-2012
verwervingsprijs per m2 € 6,00
Van de in exploitatie genomen (bouw)gronden kan het volgende overzicht worden gegeven : Boekwaarde 1-1-2012
Investeringen
3.066.000
13.687.000
Inkomsten
1.720.000
Winst uitname 1.620.000
Boekwaarde 31-12-2012 16.653.000
2.363.000
14.290.000
Het gaat hier om de volgende complexen: Merwehoofd, Centrum de Meent, Oostpolder, Revitalisering Oosteind, Land van Matena, Polder Nieuwland, Groencreatieve structuur, Amberdreef, Sportcentrum, Overige grondexploitaties en Voorziening onderhanden werk. Zoals voorgeschreven wordt het saldo onderhanden werk in de balans onder het onderdeel voorraden. Uitzettingen met een rentetypische looptijd <1 jaar Soort vordering ultimo 2012 Vorderingen op openbare lichamen Overige vorderingen Overige uitzettingen totaal
ultimo 2011
3.488.000 1.132.000 4.620.000
3.582.000 3.287.000 6.869.000
Op basis van geschatte inningskansen, is € 700.000 opgenomen als oninbare debiteuren. Hierin is voor belastingdebiteuren een bedrag van € 202.000 opgenomen.
Liquide middelen Onder de liquide middelen zijn opgenomen de kas-, bank- en girosaldi ultimo 2012
Specificatie Kas ING ING Publiekszaken Rabobank Bank Nederlandse Gemeenten Kruisposten totaal
ultimo 2011
16.000 8.000 4.000 21.000 12.418.000 4.000 12.471.000
10.000 7.000 1.000 26.000 8.204.000 5.000 8.253.000
Overlopende activa De post overlopende activa kan als volgt onderscheiden worden : ultimo 2012 Vooruitbetaalde bedragen Nog te ontvangen bedragen totaal
ultimo 2011
99.000 2.910.000 3.009.000
131.000 1.582.000 1.713.000
Toelichting Vooruitbetaalde bedragen Onder deze post zijn facturen verantwoord die voor 31 december 2012 betaalbaar zijn gesteld, maar waarvan de lasten betrekking hebben op het dienstjaar 2013. Hieronder vallen bijvoorbeeld verzekeringspremies en contributies. Nog te ontvangen bedragen Onder deze post zijn bedragen verantwoord die ten gunste van 2012 komen, maar waarvan de bedragen in de loop van 2013 worden ontvangen. Hieronder vallen met name nog te ontvangen bedragen van de provincie, belastingdienst en GRD.
Jaarstukken 2012
126
PASSIVA VASTE PASSIVA Eigen vermogen Het in de balans opgenomen Eigen Vermogen bestaat uit de volgende posten : ultimo 2012 Algemene reserve Bestemmingsreserves : voor egalisatie van tarieven overige bestemmingsreserves Resultaat na bestemming totaal
ultimo 2011
5.691.000
5.893.000
1.463.000 12.197.000 1.770.000 21.121.000
1.690.000 12.527.000 -758.000 19.352.000
Het verloop in 2012 wordt in onderstaand overzicht per reserve weergegeven. Saldo 1-1-2012
Algemene reserve Bestemmingsreserves: voor egalisatie van tarieven Overige bestemmingsreserves Resultaat na bestemming totaal
toevoeging
onttrekking
vermindering ter dekking afschrijving
resultaat 2012
Saldo 31-12-2012
5.894.000
1.554.000
1.757.000
-
5.691.000
1.689.000 12.527.000 -758.000
1.926.000 -
226.000 2.256.000 758.000
1.770.000
-
1.463.000 12.197.000 1.770.000
19.352.000
3.480.000
4.997.000
1.770.000
0
21.121.000
Onder "Bestemming resultaat" staan de toevoegingen of onttrekkingen vermeld uit hoofde van de bestemming van het resultaat van het voorgaand boekjaar ad. € 758.000 (negatief). Conform het raadsbesluit van 07-06-2012 is het saldo 2011 als volgt bestemd: a. b. c. d. e. f. g. h. i. j. k. l. m. n. o. p.
Toevoeging als inflatiecorrectie aan diverse reserves Toevoeging aan de algemene reserve (overheveling beleid 2011) Toevoeging aan risicoreserve Noordoevers transformatiezone Toevoegen aan de risicoreserve grondexploitatie Toevoegen aan de risicoreserve erfpachtsgronden Te onttrekken aan de algemene reserve (overheveling beleid 2010) Te onttrekken aan de algemene reserve Te onttrekken aan de algemene reserve voor risicoreserve Noordoevers transformatiezone Te onttrekken aan risicoreserve Noordoevers transformatiezone Te onttrekken aan de reserve stedelijke vernieuwing Te onttrekken aan de reserve raadsvisie Te onttrekken aan de tariefsegalisatie riool- en afvalstoffenheffing (per saldo) Te onttrekken aan de reserve maatschappelijke kapitaaluitgaven Te onttrekken aan de reserve maatschappelijke kapitaaluitgaven Te onttrekken aan de reserve frictie personeel Toevoeging aan de algemene reserve (onverdeeld resultaat 2011)
-189.000 -485.000 -1.200.000 -488.000 -125.000 457.000 100.000 1.200.000 121.000 323.000 25.000 226.000 76.000 1.080.000 31.000 -394.000
Een overzicht van de reserves is opgenomen na de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling. Voorzieningen Het verloop van de voorzieningen in 2012 wordt in onderstaand overzicht weergegeven. Saldo 1-1-2012 Voorzieningen Voorzieningen ter egalisatie van kosten Voorzieningen voor verplichtingen, verliezen en risico's Voorzieningen van derden waarvan de bestemming gebonden is totaal
Toevoeging
13.231.000 2.501.000 125.000 15.857.000
3.924.000 1.596.000 5.520.000
Vrijval
Aanwending
0
2.661.000 342.000 3.003.000
Saldo 31-12-2012 14.494.000 3.755.000 125.000 18.374.000
Vaste schulden met een rentetypische looptijd ≥ 1 jaar De onderverdeling van de in de balans opgenomen langlopende schulden is als volgt : ultimo 2012 -
Obligatieleningen Onderhandse leningen: binnenlandse pensioenfondsen en verzekeringsinstellingen binnenlandse banken en overige financiële instellingen binnenlandse bedrijven buitenlandse instellingen, fondsen, banken, bedrijven en overige sectoren Waarborgsommen totaal
24.534.000 39.215.000 2.500.000 6.000.000 72.249.000 11.000 72.260.000
ultimo 2011 23.799.000 34.598.000 2.500.000 6.000.000 66.897.000 7.000 66.904.000
De totale rentelast voor het jaar 2012 met betrekking tot de vaste schulden bedraagt € 2.797.706.
Jaarstukken 2012
127
In onderstaand overzicht wordt het verloop weergegeven van de vaste schulden over het jaar 2012.
Onderhandse leningen Waarborgsommen totaal
saldo 1-1-2012 66.897.000 7.000 66.904.000
vermeerderingen 10.735.000
aflossingen
10.735.000
5.383.000
saldo 31-12-2012 72.249.000 7.000 72.256.000
totaal
ultimo 2012 3.850.000 5.983.000 9.833.000
ultimo 2011 3.223.000 6.136.000 9.359.000
totaal
ultimo 2012 4.000 3.846.000 3.850.000
ultimo 2011 1.000 3.222.000 3.223.000
5.383.000
VLOTTENDE PASSIVA Onder de vlottende passiva zijn opgenomen : Schulden < 1 jaar Overlopende passiva
Netto vlottende schulden met een rentetypische looptijd < 1 jaar De in de balans opgenomen kortlopende schulden kunnen als volgt gespecificeerd worden : Tegoedbonnen Theater De Willem Overige schulden
Toelichting Overige schulden De overige schulden bestaan met name uit de crediteuren, die overigens bij het opmaken van de balans nagenoeg voldaan zijn, en de transistorische rente. Overlopende passiva De specificatie van de post overlopende passiva is als volgt : Vooruitontvangen bedragen Nog te betalen bedragen totaal
ultimo 2012 1.536.000 4.447.000 5.983.000
ultimo 2011 984.000 5.152.000 6.136.000
Toelichting Vooruitontvangen bedragen Onder deze post zijn opgenomen de bedragen die in 2012 reeds zijn ontvangen maar betrekking hebben op 2013. Tevens zijn de ontvangen middelen van derden verantwoord, welke het volgende jaar nog besteedbaar zijn. Met verwijzing naar de stelselwijziging (toegelicht bij de waarderingsgrondslagen) is de specificatie van deze door derden "beklemde" gelden als volgt : Beginsaldo Van der laan subsidies ISV II Manden maken inzake LOC Fietsroute Beneden Merwede Onderwijsachterstanden
71.000 42.000 261.000 353.000 727.000
Overige vooruitontvangen posten
257.000 984.000
Mutaties Eindsaldo 2012 Toevoegingen Bestedingen 71.000 42.000 261.000 1.000.000 157.000 1.196.000 146.000 146.000 1.146.000 564.000 1.309.000
1.146.000
564.000
227.000 1.536.000
Nog te betalen bedragen Dit betreft posten welke ten laste van het dienstjaar 2012 zijn gebracht, doch waarvan de facturen in de loop van 2013 zijn ontvangen en betaalbaar gesteld. Deze posten worden in 2013 afgewikkeld. Niet uit balans blijkende verplichtingen Hieronder worden de niet in de balans opgenomen belangrijke financiële verplichtingen vermeld waaraan de gemeente voor toekomstige jaren is verbonden.
Gegarandeerde geldleningen Voor de gegarandeerde geldleningen van de Woningstichting geldt dat er alleen een achtervang is voor het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Voor stichtingen, verenigingen en andere maatschappelijke instellingen zijn conform de Verordening Algemene Garantievoorwaarden geldleningen gegarandeerd door de gemeente Papendrecht.
Per ultimo boekjaar zijn deze als volgt: Woonkracht 10 Zorginstellingen Overige niet-natuurlijke rechtspersonen totaal
Jaarstukken 2012
ultimo 2012 Borg gemeente 107.012.000 53.506.000 849.000 849.000 592.408.000 9.326.000 700.269.000 63.681.000
128
Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling. Algemeen De jaarrekening is opgesteld conform de regeling "Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten" (BBV). Algemene waarderingsgrondslagen De waardering van de activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. De baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. Verliezen en risico's die hun oorsprong vinden voor het einde van het einde van het begrotingsjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn geworden. Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als bate genomen op het moment waarop de hoogte van het dividend bekend is. Personeelslasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben.
ACTIVA 1. Vaste activa Artikel 59 BBV beschrijft het onderscheid tussen investeringen met uitsluitend maatschappelijk nut in de openbare ruimte en investeringen met een (beperkt) economisch nut. Investeringen die op enigerlei wijze kunnen leiden tot of bijdragen aan het verwerven van inkomsten zijn investeringen met economisch nut. De gemeente Papendrecht heeft enkel investeringen met een economisch nut op de balans verantwoord. 1.1 Immateriële vaste activa De gemeente Papendrecht heeft geen immateriële vaste activa. 1.2 Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht. In die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. Afschrijvingen geschieden met inachtneming van de verwachte gebruiks- of nuttigheidsduur. Er wordt afgeschreven vanaf het eerste jaar na het jaar waarop het krediet beschikbaar is gesteld, tenzij de investering in dat jaar in het geheel niet is uitgevoerd. Op grondbezit wordt niet afgeschreven. Op grond van artikel 65 van het BBV wordt bij de waardering van de vaste activa rekening gehouden met een vermindering van hun waarde, indien deze vermindering naar verwachting duurzaam is. De afschrijvingsmethode is vastgelegd in de door de raad vastgestelde verordening ex art.212. Indien extra wordt afgeschreven wordt dit toegelicht.
1.3 Financiële vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g en overige uitzettingen zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zonodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht. Bij het begrip "rentetypische looptijd" gaat het om de definitie vanuit de Wet Fido en is ingegeven door beheersing van renterisico's. De definitie luidt: het tijdsinterval gedurende de looptijd van een geldlening, waarin op basis van de leningvoorwaarden van de geldlening sprake is van een door de verstrekker van de geldlening niet beïnvloedbare constante rentevergoeding. Voor een uitzetting die een looptijd kent van tien jaar met een vaste rente, geldt dat deze altijd als vast activum dient te worden opgenomen ook al resteert minder dan 1 jaar van de oorspronkelijke looptijd. Van een "deelneming" is krachtens artikel 1d BBV sprake als de gemeente participeert in het aandelenkapitaal van een NV of BV. Deelnemingen worden gewaardeerd tegen marktwaarde indien deze lager is dan de verkrijgingsprijs.
Jaarstukken 2012
129
2. Vlottende activa 2.1 Voorraden De nog niet in exploitatie genomen bouwgronden zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. Er wordt geen rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden. De als "onderhanden werken" opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijpmaken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratieen beheerskosten. Winsten uit de bouwgrondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Gerede producten worden gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de marktwaarde lager is dan de kostprijs.
2.2 Vorderingen en overlopende activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. De voorziening wordt statisch bepaald op basis van de geschatte inningskansen. 2.3 Liquide middelen en overlopende posten Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen. Op het punt van uitzettingen is gekozen voor de terminologie van de Wet Fido te volgen. Het begrip uitzettingen heeft zowel betrekking op vorderingen als op effecten. Het onderscheid tussen beiden is komen te vervallen. PASSIVA 1. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit het saldo van de rekening na bestemming, de algemene reserves en bestemmingsreserves. Het resultaat van 2011 is in 2012 conform het raadsbesluit administratief verwerkt. Een specificatie is in de toelichting opgenomen. 2. Voorzieningen Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting ten behoeve van de wethouders is echter op de contante waarde van de (reeds opgebouwde) toekomstige uitkeringsverplichtingen gewaardeerd. Ook de voorziening Centrumplan is gewaardeerd tegen de contante waarde. De onderhoudsegalisatievoorzieningen is gebaseerd op een meerjarenraming van het uit te voeren groot onderhoud aan (een deel van ) de gemeentelijke kapitaalgoederen. In de paragraaf "onderhoud kapitaalgoederen" die is opgenomen in het jaarverslag, wordt het gevoerde beleid toegelicht. Voorzieningen worden op grond van artikel 44 BBV gevormd voor: a. verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op balansdatum onzeker is doch redelijkerwijs te schatten. b. bestaande risico's op balansdatum ter zake van verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs te schatten is. c. kosten die in een volgend begrotingsjaar worden gemaakt maar de oorsprong hebben in het begrotingsjaar of een eerder begrotingsjaar en de voorziening strekt tot kostenegalisatie. d. van derden verkregen middelen die specifiek besteed moeten worden.
3. Vaste schulden Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer. 4. Vlottende passiva De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Volgens besluit van 10 juli 2007 tot wijziging van het BBV moet met ingang van 2008 bedragen van Europese en Nederlandse overheidslichamen onder de Overlopende activa (nog te ontvangen) of onder de Overlopende passiva (ontvangen voorschotbedragen) worden opgenomen. Jaarstukken 2012
130
Randvoorwaarden hierbij zijn: bedragen dienen voor een specifiek bestedingsdoel en hebben betrekking op volgende begrotingsjaren. Tot en met 2007 zijn de ontvangen voorschotbedragen opgenomen bij Voorzieningen ‘door derde beklemde middelen’. De wijziging is met ingang van 2008 verwerkt en heeft geen gevolgen voor de vermogenspositie en het resultaat.
Niet uit balans blijkende verplichtingen Borg- en Garantstellingen Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. Overigens is in de toelichting op de balans nadere informatie opgenomen.
Jaarstukken 2012
131
Overzicht reserves (voor resultaatbestemming 2012)
Omschrijving Algemene reserves Algemene reserve Algemene reserve ontwikkeling nieuw beleid Algemene reserve overheveling beleid Resultaat 2011 Totaal algemene reserves
Saldo 31-12-11
5.435.000 600.000 457.000 758.0005.734.000
Resultaatbestemming 2011 Storting
471.000 485.000 956.000
Onttrekking
1.200.000 100.000 457.000 1.757.000
4.706.000 500.000 485.000 5.691.000 5.022.000 1.079.000 1.464.000 524.000 1.464.000 3.518.000 125.000 186.000 278.000 13.660.000 19.351.000
Bestemmingsreserves Reserve zonder naam Risicoreserve Noordoevers transformatiezone Reserve stedelijke vernieuwing Reserve raadsvisie Reserve tariefsegalisatie riool- en afvalstoffen Reserve maatschappelijke kapitaaluitgaven Risicoreserve grondexploitatie Risicoreserve erfpachtsgronden Reserve frictie personeel Reserve bedrijfsvoering Totaal bestemmingsreserves
4.949.000 1.758.000 539.000 1.690.000 76.000 4.110.000 217.000 278.000 13.617.000
488.000 125.000 1.925.000
121.000 323.000 25.000 226.000 76.000 1.080.000 31.000 1.882.000
Totaal reserves
19.351.000
2.881.000
3.639.000
Saldo 31-12-12
Bestemmingsreserves Reserve zonder naam Risicoreserve Noordoevers transformatiezone Reserve stedelijke vernieuwing Reserve raadsvisie Reserve tariefsegalisatie riool- en afvalstoffen Risicoreserve grondexploitatie Risicoreserve erfpachtsgronden Reserve frictie personeel Reserve bedrijfsvoering Risicoreserve deelnemingen Egalisatiereserve rijksstromen taakmutaties
Voorstel Resultaatbestemming 2012 Storting
Omschrijving Algemene reserves Algemene reserve Algemene reserve ontwikkeling nieuw beleid Algemene reserve overheveling beleid Resultaat 2012 (voor bestemming) Totaal algemene reserves
73.000 1.200.000 29.000 10.000
4.706.000 500.000 485.000 1.770.000 7.461.000
91.000
Saldo 01-01-13
Onttrekking
554.000 110.000
604.000 695.000
Saldo 01-01-12
1.717.000 2.381.000
5.022.000 1.079.000 1.464.000 524.000 1.464.000 3.518.000 125.000 186.000 278.000
74.000 43.000 69.000 8.000 87.000 2.917.000 421.000
Totaal bestemmingsreserves
13.660.000
3.926.000
2.240.000
15.346.000
Totaal reserves
21.121.000
4.621.000
4.621.000
21.121.000
Jaarstukken 2012
95.000
4.243.000 390.000 1.089.000 53.000 5.775.000
24.000
2.042.000 79.000
34.000 34.000 239.000
5.001.000 1.122.000 1.509.000 532.000 1.551.000 4.393.000 546.000 107.000 312.000 34.000 239.000
132
Reserves worden gevormd uit winstbestemming, hebben een vrij besteedbaar karakter en vormen een onderdeel van het eigen vermogen. Reserves bestaan uit algemene reserves, bestemmingsreserves en tariefsegalisatiereserves. Algemene reserves hebben geen specifiek bestedingsdoel en kunnen door de raad vrij worden ingezet, terwijl bestemmingsreserves juist worden gevormd voor een specifiek doel. Tariefsegalisatiereserves zorgen voor een gelijkmatig verloop zonder jaarlijks grote uitschieters. Toelichting per reserve Reserve zonder naam
Risicoreserve Noordoevers Transformatiezone
Deze reserve is gevormd uit de verkoop van de centrale antenne inrichting (CAI). Komende jaren wordt de reserve ingezet om een deel van het verwachte jaarlijkse exploitatietekort op het nieuw te bouwen sportcentrum af te dekken. Reserve is bedoeld voor het opvangen van het risico Noordoevers en de uitkoop van Noordoevers uit ROM-D. De reserve maakt onderdeel uit van het gemeentelijke weerstandsvermogen.
Reserve stedelijke vernieuwing Deze reserve wordt gevoed door bijdragen uit de grondexploitatie. Te weten 2,5 % van de grondverkopen, aangevuld met eventuele "overschotten" uit de risicoreserve grondexploitatie. Bestedingen liggen in het karakter van de volkshuisvesting. Reserve raadsvisie
Deze reserve heeft een meer algemeen karakter en de middelen worden door de raad veelal ingezet in het kader van nieuw beleid.
Tariefsegalisatie riool- en Afvalstoffenheffing
Deze reserve dient om grote tariefsmutaties op te vangen. De kosten (gemeentelijk rioleringsplan (GRP) resp. de inzamelingskosten) worden verrekend met de opbrengsten. Het saldo wordt vervolgens onttrokken aan of gestort in deze reserve.
Risicoreserve grondexploitatie Reserve is bedoeld voor het opvangen van risico's van nog niet in exploitatie genomen gronden, terwijl ook tekorten op lopende exploitaties worden afgedekt. Afwijkingen van de gewenst hoogte worden verrekend met de reserve stedelijke vernieuwing. De reserve wordt gevoed door tussentijdse winstnemingen en eventuele toevoegingen vanuit de algemene middelen. Risicoreserve erfpachtgronden De reserve is gevormd om waardedaling op erfpachtgronden in geval van herbestemming op te vangen. De reserve wordt gevoed door gehanteerde risico-opslagen in de berekende erfpachtcanon jaarlijks toe te voegen. Reserve frictie personeel
Deze reserve is in 2007 gevormd om alle, o.a. vanuit de regionale samenwerking ontstane, personele frictiekosten te dekken. Daarnaast wordt vanuit deze reserve ook een groot gedeelte voor de organisatie ontwikkeling Papendrecht (OOP) bekostigd, als onderdeel van een verdere harmonisatie en vorming van een mede op de regio gerichte organisatie.
Reserve bedrijfsvoering
Het besluit tot het vormen van deze reserve is genomen bij de vaststelling van de najaarsnota 2009. Deze wordt bij het voorstel tot winstbestemming bekrachtigd. De reserve wordt "gevoed" uit de opbrengsten van de verkoop van een vakantiehuisje en de uitkering opheffing IZA. Het voorstel is de reserve de komende jaren in te zetten voor personeel gerelateerde uitgaven.
Risicoreserve deelnemingen
Deze reserve dient ter afdekking van het risico in de deelnemingen Slobbengors. De reserve wordt gevoed vanuit de risico-opslag op de financiering van de commanditaire vennootschap Fabriek Slobbengors C.V.
Jaarstukken 2012
133
Egalisatiereserve rijksstromen taakmutaties.
Jaarstukken 2012
Voorgesteld wordt een nieuwe (egalisatie)reserve te vormen voor ontvangen rijksmiddelen. In 2012 hebben we rijksbudgetten (algemene uitkering, specifieke geldstromen) ontvangen waar (zeer waarschijnlijk) kosten of tekorten in 2013 en verder tegenover staan. Ook in de komende jaren kunnen nog niet ingezette rijksmiddelen toegevoegd worden aan deze reserve en tekorten worden onttrokken.
134
Jaarstukken 2012
135
Overzicht voorzieningen VOORZIENING
600 * 613 703 706 707 708 710 720 723
701 702 704 719 725 726 727 728
Ter egalisatie van kosten VZ onderhoud gebouwen VZ Ponton Waterbus VZ egalisatie reconstructies VZ egalisatie asfaltlagen VZ baggeren vijvers en watergangen VZ baggeren havens VZ egalisatie speelplaatsen VZ Onderh. geluidsschermen VZ Beheer Openbare Ruimte (IBOR) Totaal ter egalisatie van kosten Voor verplichtingen, verliezen en risico's VZ pensioenen wethouders VZ FPU personeel VZ personele verplichtingen VZ retourbetaling 2017 de Biezen VZ Regio Zuid-Holland Zuid VZ ROM-D Noordoevers VZ ICT/SCD frictie VZ Manden Maken Totaal voor verplichtingen, verliezen en risico's.
Voor middelen van derden, waarvan de bestemming gebonden is 709 VZ onderhoud ecozone polder Nieuwland Totaal voor middelen van derden, waarvan de bestemming gebonden is Totaal voorzieningen
Stand 1-1-2012
Dotaties
Vrijval
Verminderingen
3.324.000 4.530.000 2.658.000 390.000 724.000 64.000 1.306.000 236.000 13.231.000
802.000 51.000 2.059.000 419.000 143.000 80.000 70.000 300.000 3.924.000
-
415.000 944.000 685.000 102.000 10.000 149.000 355.000 2.661.000
1.998.000 157.000 6.000 65.000 154.000 121.000 2.501.000
260.000 59.000 945.000 333.000 1.596.000
-
87.000 95.000 6.000 154.000 342.000
125.000 125.000
15.857.000
-
5.520.000
-
-
Stand 31-12-2012
3.710.000 51.000 5.645.000 2.392.000 430.000 794.000 16.0001.306.000 181.000 14.494.000
2.171.000 121.000 65.000 121.000 945.000 333.000 3.755.000
-
3.003.000
125.000 125.000
18.374.000
Toelichting per voorziening: 600
Dit betreffen onderhoudsvoorzieningen die zijn gebaseerd op een 10-jarige onderhoudsplanning en dienen ter nivellering van de jaarlijkse kosten. Op basis van de kosten wordt een (gemiddelde) storting berekend. Op basis van nacalculatie worden de voorzieningen bijgesteld en, waar nodig, de stortingen voor de toekomst aangepast. In de benaming van de voorziening is het specifieke object(en) benoemd.
* 613 Voorziening Ponton Waterbus. Wordt afzonderlijk gepresenteerd, was oorspronkelijk meegenomen in voorziening egalisatie recontructies. 703
Meerjarig worden de grotere reconstructies (riolering, wegen en groen) in beeld gebracht. Om de kosten gelijkmatiger te verdelen, wordt jaarlijks een bedrag gestort.
706- Niet alleen voor gemeentelijke panden worden voorzieningen getroffen. Ook voor werkzaamheden in de openbare ruimte die, gezien de hoogte van de kosten, op basis van een meerjarig onderhoudsprogramma worden gepland. Deze 710 werkzaamheden zijn in de tenaamstelling van de voorzieningen opgenomen. 720
Voor het onderhoud en vervangen op termijn van de geluidsschermen langs de rijksweg A15 is een voorziening ingericht. Kosten zijn gebaseerd op een meerjarig onderhouds- en vervangingsplanning. Tot en met 2010 werd jaarlijks € 103.000 gedoteerd. Met ingang van 2011 is het inzicht in de technische ontwikkelingen bijgesteld en is de voorziening van voldoende omvang en kunnen dotaties achterwege blijven.
723
Om de geraamde levensduur van objecten als bijv. wegen te garanderen is klein cyclisch onderhoud nodig. Voor deze werkzaamheden is in 2010 de Voorziening IBOR in het leven geroepen.
Jaarstukken 2012
136
701
In deze voorziening is de geactualiseerde waarde opgenomen van de wethouderspensioenen. Deze worden door derden berekend en, afhankelijk van de berekening wordt de storting (of vrijval) bepaald.
702
In deze (aflopende) voorziening zijn de rechten opgenomen voor die mensen die gebruik maken van de oude (fpu) regeling gemeenten. Als eventueel zich nog mensen, die hier nog aanspraak op kunnen maken zich nog voor de regeling aanmelden, zal de hoogte hierop worden aangepast.
704
Onder deze voorziening zijn de, gekapitaliseerde, opgebouwde verlofrechten (spaarverlof) opgenomen van een tweetal medewerkers.
719
Dit betreft een ontvangen bedrag wat mogelijk na afloop van een 10-jarige huurperiode terugbetaald dient te worden. Afhankelijk van het al of niet verlengen van het contract.
725
Regio Zuid-Holland Zuid heeft geadviseerd rekening te houden met een eenmalige inwonerbijdrage van € 5,- ter compensatie van haar negatieve reserves.
726
Volgens de verslaggevingsvereisten moet voor het risico Noordoevers met name de uitkoop uit ROM-D een voorziening worden getroffen. In eerdere besluiten was deze post bij de risicoreserve opgenomen. Over de aankoop van de CV Noordoevers Transformatiezone uit ROM-D zijn geen financiele afspraken gemaakt.
727/7 Deze nieuwe voorzieningen zijn gevormd uit voorzichtigheidsprincipe en mede op advies van de accountant op basis van 28 het concept-voorstel resultaatbestemming GRD 2012.
Jaarstukken 2012
137
SISA-BIJLAGE 2012
Jaarstukken 2012
138
Jaarstukken 2012
139
Jaarstukken 2012
140
Jaarstukken 2012
141
CONTROLEVERKLARING
Jaarstukken 2012
142
Jaarstukken 2012
143
Jaarstukken 2012
144
Jaarstukken 2012
145
ONTWERP-RAADSBESLUIT
Jaarstukken 2012
146
Jaarstukken 2012
147
BIJLAGE
Jaarstukken 2012
148
Jaarstukken 2012
149
Overzicht restantkredieten 2012 Omschrijving Invoeren basisregistratie/wkpb 2008 Vervanging laarzen 2012 Brandweer digitale informatievoorziening 2010 Voertuig bevelvoerder Vervanging opzetzoutstrooier 2012 Krediet gebouw parkeergarage Overtoom Parkeerautomaten Overtoom Vervangen meerpalen Kooyhaven Bredeschool Knotwilg Moerbeihof 2009 Gevel Zuidkil Gebouw bedrijfsschool Fokker Sportcentrum Renovatie bijvelden PKC 2011 Renovatie voetbalvelden 2011 Renovatie voetbalvelden 2012 Verbouwing Theater De Willem 2007 Renovatie theater De Willem - toneelinstallaties Renovatie theater De Willem - inrichting Vervanging containerauto 2012 Vervanging minitruck 2011 Riolering Ketelweg 2003 Plaatsen debietmeters riolering Aanbrengen grondwater meetnet Ruimen graven 2012 Renovatie woonw.centrum Amberdreef 2002 Vastgoedinformatievoorziening 2009 Plotter Renovatie Gouden Bokaal Renovatie Erasmusplein Aanpassing gemeentehuis 2008 Arbo aanpassingen 2011 Arbo aanpassingen 2012 Archivering opschoonactie 2010 Vervanging auto algemene dienst 2011 Vervanging calamiteitenauto 2011 Wagen Bestratingen 2012 Transportwagen 2012 Waterspuittank 2012 iPads TOTAAL
Begroot 75.000 10.000 16.000 15.000 70.000 -5.000 29.000 45.000 0 51.000 100.000 7.000.000 -41.000 48.000 40.000 69.000 25.000 16.000 220.000 30.000 531.000 45.000 58.000 100.000 58.000 32.000 20.000 270.000 735.000 15.000 11.000 15.000 159.000 30.000 20.000 75.000 65.000 15.000 18.000 10.085.000
OverOnderNog Werkelijk schrijding schrijding beschikbaar 8.000 0 67.000 67.000 8.000 0 2.000 2.000 0 0 16.000 16.000 0 0 15.000 15.000 51.000 0 19.000 19.000 0 5.000 -5.000 0 0 29.000 29.000 45.000 0 0 0 0 0 0 0 105.000 54.000 -54.000 98.000 0 2.000 2.000 1.184.000 0 5.816.000 5.816.000 -44.000 0 3.000 3.000 41.000 0 7.000 7.000 22.000 0 18.000 18.000 42.000 0 27.000 27.000 13.000 0 12.000 12.000 2.000 0 14.000 14.000 0 0 220.000 220.000 0 0 30.000 30.000 0 0 531.000 531.000 45.000 0 0 0 0 0 58.000 58.000 52.000 0 48.000 48.000 0 0 58.000 58.000 37.000 5.000 -5.000 0 0 20.000 20.000 271.000 1.000 -1.000 418.000 0 317.000 317.000 0 0 15.000 15.000 0 0 11.000 11.000 5.000 0 10.000 10.000 0 0 159.000 159.000 0 0 30.000 30.000 0 0 20.000 20.000 0 0 75.000 75.000 0 0 65.000 65.000 0 0 15.000 15.000 18.000 0 0 0 2.421.000 65.000 7.729.000 7.664.000
Code C A A B A C C A E B A C B A A A A A A C B A C C E A C A C D D D D C C C C A A
Verklaring code en aantal malen dat deze voorkomt A 16x Investeringen die worden afgesloten; B 4x Investeringen die zijn uitgevoerd waarvan de financiële afwikkeling nog moet plaatsvinden; C 13x In uitvoering zijnde investeringen; D 4x Investeringen die in voorbereiding zijn; E 2x Investeringen waarvan de voorbereiding nog moet worden opgestart. Toelichting grootste afwijkingen Gevel Zuidkil Binnen de werkzaamheden van de buitengevel en de balkkoprenovatie van de hoofddraagconstructie van het dak gebouwencomplex Zuidkil is een kredietoverschrijding van € 54.000 ontstaan. Dit heeft te maken met meerwerk dat uit de balkkoprenovatie is ontstaan. Na een eerste renovatieopdracht van 32 balkkoppen, die uitwendig waren aangetast, is de opdracht na vaststelling van meer aangetaste balkkoppen na verwijdering van afdekplaten uitgebreid tot alle 72 balkkoppen. Daarnaast zijn door een faillissement van de aannemer extra kosten gemaakt die niet waren voorzien. Door het faillissement kon niet met zekerheid worden gezegd wat de definitieve kosten zouden gaan bedragen. Dit is daardoor niet in de najaarsnota meegenomen. Tevens dienen ook beide scholen nog een bijdrage te leveren in de kosten voor het schilderwerk.
Jaarstukken 2012
150