Docentenhandleiding LOB in het VMBO
2012/2013
Loopbaanleren in het VMBO Inleiding ‘Elke leerling heeft het recht te ontdekken en te ervaren welke beroepskeuze het best aansluit bij zijn of haar interesses en talenten.’ Loopbaan Oriëntatie en –Begeleiding (LOB) draait feitelijk om de vorming van een arbeidsidentiteit. Dat gaat niet vanzelf; hoewel het aantal beroepen en functies de afgelopen decennia veel groter is geworden, komen jongeren uit het Voortgezet Onderwijs steeds minder in aanraking met de die arbeidsmarkt. Toch is het belang groot: een goed ontwikkelde arbeidsidentiteit zorgt voor gemotiveerde leerlingen, minder uitval in het vervolgonderwijs en een betere match met de arbeidsmarkt. Er ligt dus een belangrijke taak voor het Voortgezet Onderwijs om jongeren te ondersteunen tijdens de vorming van hun arbeidsidentiteit. Het draait daarbij om het ontwikkelen van een 4-tal competenties: Onderzoeken Het doen van onderzoek is één van de belangrijkste competenties. Onderzoek naar werk en vervolgopleiding moet praktisch zijn en ertoe leiden dat een leerling zelfstandig in staat is antwoord te vinden op voor-de-hand liggende vragen en op eigen individuele vragen. Bij het doen van onderzoek hoort ook het inzicht krijgen in de eigen drives, ambities en interesses. Hierdoor is loopbaanonderzoek tot op zekere hoogte altijd een individuele aangelegenheid. Netwerken Onze leerlingen zijn erg goed in netwerken, maar dan wel in hun eigen sociale netwerk. Om goed op onderzoek uit te kunnen gaan, is het nodig dat een leerling ook in staat is professioneel te netwerken. Dat betekent dat je jezelf moet leren te presenteren: kort en bondig vertellen wie je bent, wat je wilt, waarom je dat wilt, aan bekenden en onbekenden. Dit is iets wat maar weinig mensen spontaan kunnen. Reflecteren en sturen Terugkijken op ervaringen, en op basis daarvan keuzes maken. Dat zijn twee competenties die nauw met elkaar samenhangen. Reflecteren is iets wat je niet alleen doet: je kan het met een mentor doen, in een groep, met vrienden of (on-)bekenden. In elk geval moet een leerling de ‘skills’ ontwikkelen om het gesprek aan te kunnen gaan, en keuzes vanuit eigen motivatie en ervaringen te onderbouwen.
! !
2
Opdrachten Loopbaanleren in Peppels.net In deze handleiding staat per leerjaar beschreven welke opdrachten in Peppels.net beschikbaar zijn. Alle opdrachten kunnen door de school aangepast worden, en natuurlijk kunt u zelf ook eigen opdrachten plaatsen en gebruiken. Cursussen en handelingsopdrachten De opdrachten binnen Peppels.net zijn verdeeld in vijf cursussen. Per cursus is één of meer handelingsopdrachten aanwezig. Deze opdrachten zorgen voor de borging van de ervaringen in de betreffende cursus. We raden aan deze opdrachten op te nemen in het handelingsdeel van het curriculum.
Jaar 1
Cursussen Werken met Peppels.net
2
Mijn presentatie
Beroepsinterviews & Competenties
Basiscursus
Praktische Sector Oriëntatie (PSO)
3
Oriënteren en Snuffelen
4
Verdiepen en Kiezen
Ontwikkel Plan
Programmering: per uur in de onderbouw, integraal in de bovenbouw Veel activiteiten in leerjaar 1 en 2 vinden plaats binnen en met de groep en kunnen binnen het rooster per week worden geprogrammeerd. De activiteiten in leerjaar 3 en 4 worden zijn meer individueel gericht, vaak zullen de uren niet vast binnen het rooster geprogrammeerd worden, of zal er juist sprake zijn van een integratie met de andere (praktijk-) vakken.
Organisatie In het algemeen is het aan te raden per leerjaar in frequent overleg (eens in de vier a zes weken) te bespreken wat de onderwijsactiviteiten in de komende periode zijn, onder regie van een loopbaancoördinator of decaan.
Tips & trucs Multimediaal Opdrachten binnen Peppels.net zijn praktisch, de digitale omgeving wordt vooral gebruikt om ervaringen vast te leggen. Laat leerlingen daarom foto’s en films maken tijdens projecten, presentaties en interviews. Laat een leerling niet meer dan 20 % van de tijd achter de computer actief zijn, eventueel thuis. Netwerken Netwerken kunnen aanleggen en gebruiken is belangrijk binnen loopbaanleren. De leerlingen moeten dat dus zelf oppakken en kunnen ‘netwerken’ als competentie ontwikkelen. In 1e instantie doen zij dat op een veilige en laagdrempelige manier door familieleden en kennissen te benaderen of door met een groepje samen gestandaardiseerde vragen aan onbekenden te stellen. In tweede instantie zal het netwerken individueler worden, en meer plaatsvinden op basis van leer- en ontwikkelvragen van de leerling zelf. ! !
3
Tijdens de opdrachten zullen de leerlingen veel begeleiding nodig hebben bij het netwerken. Daarbij is het van belang dat een leerling zichzelf kan presenteren en op zoek kan gaan naar mensen die vragen kunnen en willen beantwoorden. Het netwerken zelf is van net zoveel belang als de ervaring die daaruit voortvloeit, en zal zeker in het begin veel tijd en aandacht vragen. De verleiding is soms groot om het netwerken van de leerling over te nemen door gastlessen en stages te regelen vanuit de school. Bedenk daarbij dat een stageplaats of gastles die door leerling(-en) zelf geregeld is, van veel meer waarde is. Het kan helpen door als school een netwerk van ouders, bedrijven in de buurt en oud-leerlingen via het prikbord van Peppels.net beschikbaar te stellen waar een leerling in het begin gebruik van kan maken. Presenteren van ervaringen Een ervaring opdoen vraagt veel voorbereiding van een leerling zelf. Ook na het opdoen van een ervaring is nog veel ‘rendement’ te behalen. Door ervaringen te presenteren, wordt een leerling zich bewuster van ervaring, en wordt de ervaring ook op de anderen overgedragen. Bovendien leert de leerling zich op een goede manier te presenteren. Dat presenteren kan verschillend vorm krijgen: korte individuele presentaties, klassikaal, voor ouders, (beroepen-) markt, spreekbeurt binnen een (onderbouw-)klas, etc. Ouderbetrokkenheid Ouders spelen een een belangrijke rol in de loopbaankeuzes van hun kind. Het betrekken van ouders bij LOB kan op verschillende manieren vorm krijgen: reflectiegesprekken met ouders en leerling, presentaties tijdens ouderavonden, ouders inzetten vanuit hun werknemerschap voor gastlessen, (snuffel-)stages, etc. Reflecteren en sturen In een goed reflectiegesprek is de leerling aan het woord, en gaat het over zijn of haar ervaringen en zijn of haar onderbouwing van loopbaankeuzes (inclusief LOB-activiteiten) in de toekomst. Goede vragen die het gesprek ondersteunen: Inhoud - Welke ervaringen heb je de afgelopen periode opgedaan, binnen en buiten school? Mening - Wat vond je daarvan en waarom? - Waar zou je meer van en over willen weten? Waarom? Proces - Hoe zou je dat kunnen aanpakken? Een reflectiegesprek kan in meerdere settings worden gevoerd: klassikaal, individueel of in kleine groepjes, met ouders, met vervolgopleider of stagebegeleider en gewoon op de gang. Uiteindelijk kan een leerling het gesprek ook zelfstandig met iemand in zijn of haar omgeving voeren. Het vastleggen van een aantal gesprekken kan nuttig zijn, maar moet geen doel op zich worden. Binnen Peppels.net kunnen door middel van POP-opdrachten korte gespreksverslagen worden klaargezet.
! !
4
Leerjaar 1 De opdrachten in het eerste jaar zijn verspreid over drie cursussen.
Cursus
Lesuren
Nodig - docentenhandleiding (zie bijlage 1 en 2)
Werken met Peppels.net
2
- accounts - 2e les: computers en internet
Mijn Introductie
12 tot 24
- docentenhandleidingen
Basiscursus
ca. 10
(database van Peppels.net)
Elke opdracht heeft een docentenhandleiding in de database van Peppels.net. Natuurlijk kunt u ook zelf opdrachten toevoegen. De twee lessen van de cursus ‘Werken met Peppels.net’ zijn als bijlage in deze handleiding (pagina 14 en 15) opgenomen, de leerlingen werken dan namelijk nog niet in hun digitale omgeving van Peppels.net.
Mijn Introductie Deze cursus omvat de volgende opdrachten: 1.
Mijn Motto
2.
Mijn Presentatie
3.
Mijn Ambitie
4.
Beroeps Interesse Test
5.
Mijn Interesses
6.
Mijn Netwerk
7.
Mijn Lifelog
8.
Mijn Shortlist
9.
Afspraken maken met elkaar
10. Veilig internetten 11. Mijn Introductie (handelingsopdracht) Alle opdrachten sluiten aan bij het mentoraat in het eerste leerjaar: kennismaken met elkaar. Kennismaken is een eerste stap in de ontwikkeling van de loopbaancompetentie ‘netwerken’. Mentoren hebben vaak eigen opdrachten die ook ingezet kunnen worden. Opdracht 9 en 10 ondersteunen het mentoraat, maar zijn niet noodzakelijk om het loopbaanleren vorm te geven. Opdracht 11, Mijn Introductie, is de afsluitende handelingsopdracht, hier keren alle voorafgaande opdrachten terug.
! !
5
Basiscursus Deze cursus omvat de volgende opdrachten: 1.
Mijn droomberoep
2.
Beroepen in de buurt
3.
Beroepswerkstuk “Mijn Beroep” (handelingsopdracht)
4.
Het eerste POP-gesprek (handelingsopdracht)
Het accent binnen deze cursus ligt op laagdrempelig onderzoek naar werk en de eigen interesses. Er wordt veel in groepjes gewerkt, de individuele vraag is minder belangrijk dan het gewend raken aan het thema. Tips & Tools Denk als extra opdrachten ook aan bedrijfsexcursies, exit-interviews met 4e jaars waarin zij vertellen welke opleiding zij gaan doen en waarom, presentatie van de beroepswerkstukken tijdens de ouderavond.
! !
6
Leerjaar 2 De opdrachten in het eerste jaar zijn verspreid over twee cursussen:
Cursus Beroepsinterviews & Competenties
Lesuren
Nodig
ca. 16
docentenhandleidingen (database van Peppels.net)
Praktische Sector Oriëntatie (PSO)
ca. 16
Elke opdracht heeft een docentenhandleiding in de database van Peppels.net. Natuurlijk kunt u ook zelf opdrachten toevoegen. Vorig jaar heeft de leerling kennis gemaakt met het vak LOB en de wereld van werken & opleiden. Dit jaar gaat de leerling de activiteiten meer in het perspectief van de eigen loopbaan zetten, en breed onderzoeken wat mogelijkheden binnen de specifieke sectoren zijn. Dat gebeurt met name door beroepsinterviews en onderzoek naar de eigen competenties. In januari maakt de leerling een voorlopige sectorkeuze, in maart/april wordt deze bevestigd. Ook als de schoolorganisatie daar niet om vraagt, past een sectorkeuze in het proces om de leerling te leren reflecteren op ervaringen en sturen in de loopbaan. Op basis van deze keuze bepaalt de leerling namelijk binnen welke sector of richting hij of zij verder op onderzoek gaat binnen LOB. Als een school kiest voor het uitstellen van de keuze tot bv. het eind van het derde jaar, is dat alleen maar winst bij deze aanpak. Als startles van het jaar kan onderstaande lesopzet behulpzaam zijn.
Les 1 – Introductieles: inleiding leerjaar 2 Vertel in deze les op hoofdlijnen uit welk soort opdrachten het programma dit jaar bestaat. Als introductie op het leerjaar wordt er meer informatie gegeven over het onderwijssysteem. De overige opdrachten bestaan uit beroepsinterviews binnen alle sectoren, competentietesten, sectororiëntatie, een werkstuk over één sector en een Elevator Pitch. Hiermee onderbouwt de leerling de sectorkeuze. Laat vervolgens alle leerlingen inloggen en hun profiel bijwerken: nieuwe presentatie, motto, ambities, lifeblog, vakantiewerk, etc. Het is handig als leerlingen hun wachtwoord aanpassen.
! !
7
Beroepsinterviews & Competenties Deze cursus omvat de volgende opdrachten: 1.
Het onderwijssysteem
2.
Voorbereiding beroepsinterviews
3.
Beroepsinterviews
4.
Presentatie Beroepsinterviews (handelingsopdracht)
5.
Competentietest a.Werkhouding Zelf – b.Uitslag - c.Feedback – d.Vergelijking
6.
Competentietest a.Werkrol Zelf – b.Uitslag - c.Feedback – d.Vergelijking
7.
Competentietest a.Werktype Zelf – b.Uitslag - c.Feedback – d.Vergelijking
8.
Competentietest a.Werkoriëntatie Zelf – b.Uitslag - c.Feedback – d.Vergelijking
9.
Competentietest a.Relatietype Zelf – b.Uitslag - c.Feedback – d.Vergelijking
10. Competenties & Beroepen 11. POP-2: Voorlopige sectorkeuze (handelingsopdracht) De eerste opdracht geeft de leerling inzicht in zijn of haar doorstroom-mogelijkheden binnen het onderwijs. De Beroepsinterviews laten de leerling zelf op onderzoek uitgaan om een beeld te ontwikkelen van de beroepen binnen de verschillende sectoren. De handelingsopdracht bestaat uit het presenteren van de Beroepsinterviews. Dat kan individueel of in groepen; de bedoeling is dat leerlingen in de klas met zoveel mogelijk beroepen in aanraking komen en met elkaar in gesprek gaan over beroepen en sectoren. a De competentietesten geven zelfinzicht en maken het mogelijk dat de leerling samen met de omgeving kan reflecteren op zijn of haar kwaliteiten en het gebruik daarvan.
Praktische Sector Oriëntatie (PSO) Deze cursus omvat de volgende opdrachten: 1.
Gastles
2.
Praktisch Project
3.
Werkstuk sectorbeeld (handelingsopdracht)
4.
POP-3: Sectorkeuze
5.
Elevatorpitch Sectorkeuze (handelingsopdracht)
De tweede helft van het tweede leerjaar staat in het teken van PSO en het kiezen van een sector voor de bovenbouw. Ook als de schoolorganisatie daar niet om vraagt, past een sectorkeuze in het proces om de leerling te leren reflecteren op ervaringen en sturen in de loopbaan. Op basis van deze keuze bepaalt de leerling namelijk binnen welke sector of richting hij of zij verder op onderzoek gaat binnen LOB in het derde leerjaar. Als een school kiest voor het uitstellen van de keuze tot bv. het eind van het derde jaar, is dat alleen maar winst bij deze aanpak. Tijdens de Elevatorpitch ‘verdedigt’ de leerling zijn of haar keuze. Elke school bepaalt zelf hoe het PSO programma eruit ziet en dus ook wanneer en hoe vaak de opdrachten worden gebruikt. Denk bij het invullen van het programma ook aan gastlessen door ouders, oudleerlingen, een beroepen-markt door leerlingen zelf georganiseerd en/of een carrousel van praktische opdrachten.
! !
8
Leerjaar 3 & 4 Van Oriënteren & Snuffelen naar Verdiepen & Kiezen In het 3e en 4e eerjaar gaan de leerlingen dieper en gerichter onderzoek doen naar werk en opleiding, en wordt er met meer nadruk een koppeling gemaakt tussen de sector en de consequenties daarvan voor beroepskeuze en vervolgopleidingen. Uiteindelijk formuleren de leerlingen een voorlopige beroepsrichting aan het eind van het 3e leerjaar en gaan vandaar uit in het 4e leerjaar op zoek naar een vervolgopleiding. Het oriëntatietraject in de bovenbouw heeft een meer individueel karakter dan in de onderbouw. Met name bij het VMBO op basis- en kaderniveau staat het (praktische) onderwijs in de bovenbouw in het teken van loopbaanleren. Tijdens stages en praktijkvakken worden veel ervaringen opgedaan die binnen het loopbaanportfolio van Peppels.net een plaats kunnen krijgen. Aan het begin van het jaar kan het best begonnen worden met onderstaande introductieles.
Les 1 – Introductieles: inleiding leerjaar 3 of 4 Vertel in deze les op hoofdlijnen uit welk soort opdrachten het programma dit jaar bestaat. Betrek daarin ook de activiteiten buiten de school, zoals stages en bezoeken van open dagen. Laat vervolgens alle leerlingen inloggen en hun profiel bijwerken: nieuwe presentatie, motto, ambities, lifelog vakantiewerk, etc. Het is handig als leerlingen hun wachtwoord aanpassen.
Oriënteren & Snuffelen Deze cursus omvat de volgende opdrachten: 1.
Beroeps Interesse Test – 3e jaar
2.
Van interesses naar beroep
3.
a. Inventariseren snuffelberoepen - b. Hoe regel ik een snuffelstage? - c. Snuffelstages (handelingsopdracht)
4.
Oriëntatie op het MBO - breed
5.
Verslag bezoek open dag
6.
POP-4: voorlopige beroepskeuze (handelingsopdracht)
Verdiepen & Kiezen Deze cursus omvat de volgende opdrachten 1.
Stagevoorbereiding
2.
Stagelogboek (per week)
3.
Stageverslag (handelingsopdracht)
4.
Voorbereiding bezoek open dag
5.
Verslag open dag
! !
9
6.
Sectorwerkstuk
7.
POP-5: vervolgopleiding (handelingsopdracht)
8.
Elevator-pitch vervolgopleiding (handelingsopdracht)
Tips & Tools Denk ook eens aan: -
Meeloopdagen in het MBO
-
Gastlessen van oud-leerlingen uit het MBO of ouders
-
Praktische projectopdrachten
-
Sollicitatietraining
-
Work-shadowing
! !
10
Tot slot Loopbaanoriëntatie en -begeleiding is iets dat alle leerlingen aangaat en dat een centrale plaats in het onderwijs verdient. Dat betekent dat de verschillende functies nauw met elkaar samenwerken en dat ‘traditionele’ taakverdelingen niet meer toereikend zijn. Hieronder staat per functie een inventarisatie van mogelijke taken.
Decaan (2e lijn)
Mentor (1e lijn)
Docent (ondersteunend)
regisseren leerlijn
uitvoering onderwijs
uitvoering onderwijs
- invulling programma op
- LOB-lessen uitvoeren onder
- onderwijs vanuit eigen
hoofdlijnen bepalen
regie van decaan
- invulling activiteiten met
vakgebied in context van loopbaanleren plaatsen
docenten en mentoren bespreken - opdrachten ontwikkelen netwerken
reflectie
- netwerk van werkveld en
- voeren van reflectiegesprekken
vervolgopleidingen
met leerlingen
onderhouden t.b.v. activiteiten - netwerk met oud-leerlingen en ouders onderhouden t.b.v. activiteiten deskundigheid - informatie over relevante ontwikkelingen in werkveld, vervolgopleidingen en LOB vergaren en toegankelijk maken voor 1e lijn - specifieke informatie vergaren en toegankelijk maken voor leerling en 1e lijn (2e lijns infomatie-functie) advies - adviseren met betrekking tot inrichting curriculum en deskundigheid docenten
www.peppels.net I
[email protected] I Thom de Vries ! !
11
Bijlage 1
Les 1 – Kennismaking met LOB en Peppels.net
Inleiding LOB is een vak waarvan het eigenaarschap, in vergelijking met andere vakken, veel meer bij de leerling zelf moet liggen. Deze moet leren kiezen en daarvoor de competenties ontwikkelen. Deze les geeft meer informatie over het vak LOB, de loopbaancompetenties en de rol van Peppels.net daarbinnen. Lesopbouw In deze les wordt Loopbaan Oriëntatie en –Begeleiding (LOB), en de bijbehorende competenties, geïntroduceerd door middel van een Onderwijs Leer Gesprek. Als leidraad kan onderstaand verhaal worden gebruikt. Stel aanvullend vragen en geef voorbeelden die herkenbaar zijn voor de leerling. Onderwijsleergesprek Tijdens en na je schoolcarrière maak je keuzes die gevolgen hebben voor je loopbaan. > vraag naar voorbeelden. Welke sector of profiel kies je, welke vervolgopleiding ga je doen, welk soort werk, en waar ga je werken? Dat lijkt allemaal nog ver weg, toch is het belangrijk dat je keuzes leert te maken die bij je passen. Waar jij goed in bent, wat je leuk vindt of belangrijk, dat zijn belangrijke factoren, die voor ieder anders kunnen zijn. Bovendien zijn er veel mogelijkheden waaruit je kan kiezen: honderden vervolg-opleidingen en duizenden banen. Het is dus belangrijk dat je leert om keuzes te maken die aansluiten bij wat jij kan en wilt, maar ook bij de mogelijkheden die er geboden worden. Om goed te kunnen kiezen moet je een aantal vaardigheden bezitten. > bespreek hoe leerlingen denken tot een keuze te kunnen komen. Vat vervolgens het gesprek samen door onderstaande loopbaancompetenties toe te lichten. Loopbaancompetentie 1: Onderzoeken Het gericht praktisch onderzoek doen naar werk en opleiding. Hoe kom je meer te weten over een beroep of een opleiding of over jezelf? > vraag naar voorbeelden van onderzoek doen. Denk aan internet, testen, interviews, snuffelstages, gastlessen, stages, projecten doen. Loopbaancompetentie 2: Netwerken Een netwerk van contacten gericht op de arbeids- en opleidingenmarkt opbouwen en inzetten. Wie kan iets vertellen over een beroep, een vervolgopleiding of over jouw kwaliteiten? > vraag naar voorbeelden van mensen die leerlingen nu al in hun netwerk hebben. Denk aan familie, vrienden, werknemers van een bedrijf of organisatie maar ook docenten van de eigen opleiding of vervolgopleiding. Loopbaancompetentie 3: Reflecteren Het nadenken over en het combineren van motieven (wensen en waarden) en eigen competenties (kwaliteiten) die van belang zijn voor de eigen loopbaan. > geef voorbeelden: met mensen werken/ alleen werken, regelmatig werken/onregelmatig werken, mensen helpen/producten ontwerpen. > vraag naar kwaliteiten van leerlingen en voor welk soort werk die kwaliteiten belangrijk zijn. Loopbaancompetentie 4: Sturen Sturing geven aan de loopbaan op basis van input uit onderzoek, reflectie en netwerken. > licht toe aan de hand van je eigen loopbaan. Tijdens deze lessen ontwikkel je de loopbaancompetenties met behulp van een boel activiteiten, vanaf leerjaar één tot je examen. Voor dit vak gebruiken we Peppels.net. Daarin maak je een profiel aan, kan je jezelf presenteren en maak je de opdrachten die je van school krijgt. Straks gaat iedereen een eigen account aanmaken. Neem nu vast een kijkje op Peppels.net en PepTalk. Laat elke leerling naar www.peppels.net gaan en ook een kijkje nemen op PepTalk (in de grijze balk).
! !
12
Bijlage 2
Les 2 – Aanmaken account Peppels.net
Inleiding In deze les maakt elke leerling door middel van een instructie zijn of haar account aan. Afhankelijk van de groepsomvang kan dat tijdrovend zijn, een goede voorbereiding en opzet van de les is belangrijk! Lesopbouw Check vooraf of je voor elke leerling een blad hebt gekregen met de inlognaam en het wachtwoord van de leerlingen en of internet in het computerlokaal werkt. Door onderstaand stappenplan te volgen, heeft elke leerling aan het eind van de les een eigen account aangemaakt. Stappenplan 1.
Laat iedereen de computer en internet opstarten en naar www.peppels.net gaan.
2.
Maak duidelijk dat inlognaam en wachtwoord vertrouwelijk zijn.
3.
Deel de accounts pas uit als het inlogscherm zichtbaar is.
4.
De leerling moet nu inlognaam en wachtwoord invoeren, en komt dan in een aanmeldscherm waarin: a.
om het e-mailadres wordt gevraagd.
b.
het wachtwoord kan worden aangepast. Het is handig als dat meteen gebeurt.
c.
een aantal instellingen kan worden gedaan: doorsturen e-mail, publiek zetten e-mail, supporters / referenties / favorieten en het zichtbaar zijn van achternaam en geboortedatum.
5.
Inlognaam en wachtwoord worden verstuurd naar het opgegeven e-mailadres. Het formulier met inlog-gegevens moet na de les worden vernietigd. De decaan kan altijd gegevens inkijken en aanpassen.
6.
Laat elke leerling nu: a.
bij mijn instellingen een eigen achtergrond kiezen.
b.
PepTalk bekijken.
c.
zijn of haar profiel aanmaken (foto, presentatie, motto, ambitie, interesses, shortlist) Voor een (eerste) klas waarvan de leerlingen elkaar nog niet goed kennen, kan het verstandig zijn om het profiel in het kader van de cursus ‘Kennismaken’ (zie verder –competentieniveau 1) te plaatsen.
7.
Geef leerlingen als huiswerk mee dat zij hun profiel aanmaken, en vertel eventueel dat de lessen op school dit kunnen ondersteunen.
! !
13
Bijlage 3
Overzicht
Cursus 1: Mijn Introductie (leerjaar 1) Mijn Motto • Mijn Presentatie • Mijn Ambitie • Beroeps Interesse Test • Mijn Interesses • Mijn Netwerk • Mijn Lifeblog • Mijn Shortlist • Afspraken maken met elkaar (ondersteunend) • Veilig internetten (ondersteunend) • Mijn Introductie (handelingsopdracht) • Cursus 2: Basiscursus (leerjaar 1) • • • •
Mijn droomberoep Beroepen in de buurt Beroepswerkstuk “Mijn Beroep” (handelingsopdracht) Het eerste POP-gesprek (handelingsopdracht)
Cursus 3: Beroepsinterviews & Competenties (leerjaar 2) • • • • • • • • • • •
Het onderwijssysteem Voorbereiding beroepsinterviews Beroepsinterviews Presentatie Beroepsinterviews (handelingsopdracht) Competentietest a.Werkhouding Zelf – b.Uitslag - c.Feedback – d.Vergelijking Competentietest a.Werkrol Zelf – b.Uitslag - c.Feedback – d.Vergelijking Competentietest a.Werktype Zelf – b.Uitslag - c.Feedback – d.Vergelijking Competentietest a.Werkoriëntatie Zelf – b.Uitslag - c.Feedback – d.Vergelijking Competentietest a.Relatietype Zelf – b.Uitslag - c.Feedback – d.Vergelijking Competenties & Beroepen POP-2: Voorlopige sectorkeuze (handelingsopdracht)
Cursus 4: Praktische Sector Oriëntatie (PSO) (leerjaar 2) • • • • •
Gastles Praktisch Project Werkstuk sectorbeeld (handelingsopdracht) POP-3: Sectorkeuze handelingsopdracht) Elevatorpitch Sectorkeuze (handelingsopdracht)
Cursus 5: Oriënteren & Snuffelen (leerjaar 3) • • • • • •
Beroeps Interesse Test – 3e jaar Van interesses naar beroep a.Inventariseren snuffelberoepen - b.Hoe regel ik een snuffelstage? - c.Snuffelstages (handelingsopdracht) Oriëntatie op het MBO - breed Verslag bezoek open dag POP-4: voorlopige beroepskeuze (handelingsopdracht)
Cursus 6: Verdiepen & Kiezen (leerjaar 4) • • • • • • • •
! !
Stagevoorbereiding Stagelogboek (per week) Stageverslag (handelingsopdracht) Voorbereiding bezoek open dag Verslag open dag Sectorwerkstuk POP-5: vervolgopleiding (handelingsopdracht) Elevator-pitch vervolgopleiding (handelingsopdracht)
14