2013

Datum van inontvangstneming

:

27/09/2013

,

\

Entree

01

RECHTBANK OOST BRABANT Sector strafrecht Parketnummers: 0 I/993212-12, 0 I/993220-12, 0 I/993225-12 en 0 I/993226-12 Datum beslissing: 21 juni 2013 Tegenspraak Beslissing van de rechtbank Oost-Brabant, meervoudige kamer voor strafzaken, in de zaak tegen verdachten: I. Nicky Franciscus Gielen, geboren te Eindhoven op 25 september 1986, \ raadsman mr. M.M.H. Zuketto, advocaat te Maastricht;

_-------7-:--

·1sf EB

.!! .::!

2. Mark Marinus Johannes Geerings, geboren te Eindhoven op t8 mei 1982

raadsman mr. M.PJ.C. Heuvelmans, advocaat te Venlo. 3. Franciscus Antonius Cornelis Pruijmboom, geboren te Waalre op 4 oktober 1988 raadsman mr. E.M.J. Thomas, advocaat te Breda. en 4. Antonius Amandus Pruijmboom, geboren te Eindhoven op 16 augustus 1964 raadsman mr. PJ.A. van de Laar, advocaat te Eindhoven.

1I 'It

i

~

~'8 :i~ ~j:! 0

ti; ~~ 81

~

::;

8-

~

~

\ i { ~t .J~

oS

INLEIDING Deze beslissing is gegeven naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van 25 januari 2013. De rechtbank heeft na de zitting een eerste concept opgesteld van de hierna omschreven prejudiciële vragen. Dit concept is gel ijktijdig verzonden aan de officier van justitie en de bovengenoemde raadslieden. De officier van justitie heeft gereageerd, en enkele aanpassingen voorgesteld. Deze reactie is tevens verzonden aan de raadslieden, met verzoek aan te geven of er van die zijde nadere opmerkingen/aanpassingen voorgesteld worden. Mrs. Zuketto en Heuvelmans hebben gereageerd. Van de andere raadslieden zijn geen nadere opmerkingen/voorstellen ontvangen, hoewel zij daartoe bij brief van 2 mei 2013 tot 24 mei 2013 in de gelegenheid zijn gesteld. De rechtbank heeft kennis genomen van de voorstellen en heeft uiteindelijk besloten de hierna te noemen prejudiciële vragen te stellen. De rechtbank zal in deze beslissing eerst het relevante gedeelte van de tenlastelegging weergeven. Aansluitend zal zij de kaders schetsen waarbinnen de nader aan te geven vragen, wat de rechtbank betreft, dienen te worden geplaatst. TENLASTELEGGING Aan de verdachte rechtspersoon is ten laste gelegd hetgeen is vermeld in de dagvaarding. De tekst van de tenlastelegging is als bijlage aan deze beslissing gehecht. Deze bijlage maakt deel uit van dit vonnis. De hierna te verwoorden prejudiciële vragen hebben uitsluitend betrekking op feit I primair en subsidiair op de tenlastelegging. Omwille van de leesbaarheid en overzichtelijkheid van deze beslissing zal alleen dit gedeelte van de tenlastelegging worden weergegeven. Dit gedeelte van de tenlastelegging zal thans tevens worden afgesplitst, aangezien op dit moment een verdere gelijktijdige behandeling ervan met de rest van de tenlastelegging niet in het belang van het onderzoek is (art. 285 lid 3 van het Wetboek van Strafvordering).

,

'

Parketnummers: 01/993212-12.01/993220-12.01/993225-12

en 01/993226-12

OVERWEGINGEN De rechtbank heeft vragen over de interpretatie van de toepasselijke wet- eu/of regelgeving, voor de beantwoording waarvan zij behoefte heeft aan nadere informatie van het Hofvan Justitie van de Europese Unie. De rechtbank acht het in het belang van de Nederlandse rechtspleging en noodzakelijk dat die vragen reeds thans aan het Hofworden voorgelegd. Het onderzoek ter terechtzitting ten aanzien van deze feiten zal pas kunnen worden hervat nadat de rechtbank antwoord heeft ontvangen van het Hof van Justitie van de Europese Unie ter zake de hierna te omschrijven prejudiciële vragen. Het onderhavige geschil betreft de uitleg van de Verordening EEG nr. 273/2004. Gezien het bovenstaande zal de rechtbank, op grond van het bepaalde in artikel 267 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, het Hof van Justitie verzoeken de navolgende prejudiciële vragen te beantwoorden. De inleiding beoogt aan te geven binnen welk (juridisch en feitelijk) kader de rechtbank haar vragen stelt. Gelet op de geschorste voorlopige hechtenis van verdachten, verzoekt de rechtbank zo mogelijk toepassing van de prejudiciële spoedprocedure. PREJUDICIËLE VRAGEN In deze vier strafzaken is het voor de rechtbank van belang om aan de hand van het antwoord op de navolgende vragen vast te kunnen stellen of, en indien deze vraag bevestigend kan worden beantwoord, op welke grond(en), de stof alfa-phenylacetoacetonitril (CAS-nummer 4468-48-8, verder: APAAN) is aan te merken als een stof die valt onder de werking van art. 2 onder a. van de Verordeningen 273/2004 en 111/2005 (verder: de Verordeningen) met inbegrip van de bijlage "Geregistreerde stoffen in de zin van artikel 2 onder a), categorie I" bij deze Verordeningen (verder: de Bijlage). Indien dat het geval is, valt daarmee de stof onder de werking van de Nederlandse Wet Voorkoming Misbruik Chemicaliën, de Nederlandse strafrechtelijke (wettelijke) inpassing van de beide Verordeningen. Opzettelijke overtreding van deze bepaling is door de wetgever aangemerkt als een economisch misdrijf en kent een maximale strafbedreiging van zes jaren gevangenisstraf. De rechtbank heeft tot op heden aangenomen dat APAAN niet valt onder de werking van de Verordening en niet te brengen is onder het begrip "geregistreerde stof', mede gelet op het legaliteitsbeginsel zoals in Nederland vastgelegd in artikel I lid) van het (Nederlandse) Wetboek van Strafrecht. De vier verdachten bevinden zich in een geschorste voorlopige hechtenis. Bij de beantwoording van de vragen mag door het Hof worden uitgegaan van de juistheid van het gestelde in het rapport van dr. J.O.1. van den Berg, NFI-deskundige forensisch drugsonderzoek uit december 2012, daar waar het rapport in hoofdstuk 3. de wijze beschrijft waarop de stof APAAN kan worden omgezet in de stof) -fenyl-Z-propanon (CAS-nummer) 03-79-7, verder: BMK). Dit rapport zal (tevens) in vertaling (in de Franse en Engelse taal) als bijlage 2 bij deze beslissing worden gevoegd. Verder kan er, voor zover het bij de beantwoording van de prejudiciële vragen door het Hof van belang mocht worden geacht, van worden uitgegaan dat aanzienlijke geldelijke voordelen zijn te behalen met de omzetting van APAAN naar BMK (in het kader van de uiteindelijke verdere bewerking/omzetting naar amfetamine), een en ander zoals verwoord in bijgevoegd samenvattend proces-verbaal (idem toegevoegd in (dubbele) vertaling). In het proces-verbaal wordt (in essentie) aangegeven dat de waarde van BMK (in het criminele circuit) ongeveer het tienvoudige bedraagt van het totaal van de aanschaf- en transportkosten van het APAAN, vermeerderd met de kosten van de omzetting van APAAN naar BMK.

-------------

Parketnummers:

01/9<13212-12. 01/9<13220-12. 01/9<13225-12 en 01/993226-12

Het wettelijk kader. De Nederlandse vertaling van artikel 2 van de Verordeningen is, voor zover in deze zaken van belang, . als volgt (cursivering door de rechtbank): "Artikel 2 onder a. "Geregistreerde stof", elke in de bijlage genoemde stof, met inbegrip van mengsels ( .... ) die dergelijke stoffen bevatten, doch uitgezonderd zijn ( ... ) mengsels ( ... ) en andere preparaten die geregistreerde stoffen bevatten, die zodanig zijn vermengd dat genoemde stoffen niet gemakkelijk of met economisch rendabele middelen kunnen worden gebruikt of geëxtraheerd". In het Engelse, respectievelijk Frans tekst van dit gedeelte van de Verordening luiden als volgt (cursivering door de rechtbank): "mixtures or other preparations containing scheduled substances that are compounded in such a way that they cannot be easily used or extracted by readily applicable or economically viabie means" en "mixtures ou autres préparations contenant des substances classifiées qui sont composées de manière telle que ces substances ne peuvent pas être facilement utilisées, ni extraites par des moyens aisés à mettre en oeuvre ou économiquement viables" De prejudiciële vragen. Ia. Kan de chemische stof alfa-phenylacetoacetonitril (CAS nummer 4468-48-8, verder aan te duiden als APAAN) worden gelijkgesteld met de geregistreerde stof l-fenyl-2-propanon (CAS-nummer 10379-7, verder aan te duiden als BMK)? Met name vraagt de rechtbank aan te geven of de Nederlandse aanduiding "bevatten", resp. de Engelse begrippen "containing" en Franse "contenant" zo moeten worden uitgelegd dat de stof BMK als zodanig reeds aanwezig dient te zijn in de stof APAAN. Indien vraag 1a ontkennend wordt beantwoord wil de rechtbank onder I. de navolgende, aanvullende, vragen aan het Hof voorleggen: Ib. Moet APAAN wel of niet gezien worden als (een) "stoffen ( ... ), die zodanig zijn vermengd dat genoemde stoffen niet gemakkelijk of met economisch rendabele middelen kunnen worden gebruikt of geëxtraheerd" en "substance that is compounded in such a way that it cannot be easily used or extracted by readily applicable or econornically viabie means" en " une autre préparation contenant un au plus de substances c1assifiées qui sont composées de manière telle que ces substances ne peuvent pas être facilement utilisées, ni extraites par des moyens aisés à mettre en oeuvre ou économiquement viables" ? Uit de bijlage 3 blijkt het volgens de politie te gaan om een betrekkelijk overzichtelijk, wellicht zelfs eenvoudig, omzettingsproces. Ic. Is het bij de beantwoording van vraag Ib., meer in het bijzonder: het onderdeel "economische rendabele middelen/economically viabie means/économiquement viabIe", van belang dat met de omzetting van APAAN naar BMK klaarblijkelijk -zij het op illegale wijze- zeer aanzienlijk geldbedragen (kunnen) worden verdiend, wanneer verdere verwerking van APAAN naar BMK en/of amfetamine slaagt en/of bij de (illegale) handel van het uit APAAN verkregen BMK 'l 2. Het begrip "rnarktdeelnerner" wordt omschreven in artikel 2 onder d van de Verordening 273/2004 en in artikel 2 onder fvan de Verordening 111/2005. Bij de beantwoording van de volgende vraag verzoekt de rechtbank er van uit te gaan dat er sprake is van een geregistreerde stof in de zin van artikel 2 onder a. of daarmee gelijk gestelde stof in de zin van "bijlage I geregistreerde stoffen in de zin van artikel 2 onder a)" van de Verordeningen. Dient onder dit begrip "marktdeelnerner' tevens een natuurlijk persoon worden verstaan die, al dan niet samen met (een) andere rechtsperso(o)n(en) en/ofnatuurlijke perso(o)n(en), een geregistreerde

3

Parketnummers: 01/993212·12. 01/993220-12. 01/993225·12 en 01/993226·12

stof (opzettelijk) zonder vergunning voorhanden heeft, zonder verder bijkomende verdachte omstandigheden?

BESLISSING De rechtbank:

splitst af het onderzoek, voor zover het raakvlakken heeft met feit I primair en subsidiair op de dagvaarding; verzoekt het Hof van Justitie van de Europese Unie bij wijze van prejudiciële beslissing uitspraak te doen ten aanzien van de vragen als hiervoor onder I en 2 geformuleerd. Deze beslissing is gegeven op 21 juni 2013 door: mr. W.A.F. Damen, voorzitter, en mrs. C.B.M. Bruens en E.M.J. Raeijmaekers, rechters, in tegenwoordigheid van mr. U.A.M. Balemans-Jongeneelen,

griffier.

De griffier is buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.

------------~-

Parketnummers: 01/993212-12. 01/993220-12.01/993225-12

en 01/993226·12

Bijlagen bij beslissing van 21 juni 2013

I. gedeelte tekst van de tenlastelegging 2. Informatieblad APAAN (versie december 2013), dit stuk betreft een kennisdocument van het Nederlands Forensisch Instituut te Den Haag. 3. Twee bladzijden uit proces-verbaal van politie, opgesteld door verbalisanten Blum en Van den Dries, handelend over opbrengst van omzetting APAAN in BMK en aansluitend de omzetting van BMK in amfetamine.

l

'1

1\rn )Julissel1ll'll

tsparket

Lm-Je li Ik Parket POStbl13 J')5 po s tcode 3000 AJ Dubbef

Sector Pdrketnr Vûlgnr

Rottefd_am ~_

~~~~~~~~~~~L~:.~ DAGVAARDING VAN VERDACH;

LP U1/993212 0004

-12

naam: Gieien voornamen: Nicky Francisclls 'Jeboren op: wonende te: verblijvende: adres:

25 september 1986 te Eindhoven Eindhoven Huis van Bewaring De Boschpoort, Breda Nassdusinqel 26

o Hierbij dagvaard ik 11 om als verdachte te verschijnen op vrijdag 25 januari 2013, te 11.15 uur, ter terechtzitting van de meervoudige strafkamer in het arrondissement Oost-Brabant. zitting houdende te 's-Hertogenbosch, Leeqhwaterlaan

8 te 's-flertoqenbosch,

teneinde terecht te staan t.erzake Vdn hetgeen hieronder is omschreven. Ik verwijs naar de mededelinqen dit blad.

onder 1,2,5,6,7,8,9

en 10 op de achterzijde van

I~t betreft een regiezitting.

_-()

Aan bovenbedoelde gedagvaarde 1.

hij, als een in de Europese Gemeenschap gevestigde marktdeelnemer. op een or meerdere tijdstip( pen) in of omstreeks de periode van 27 .ianusr i 2012 tot en met 28 juni 2012, meermalen. althans eenmaal, te Frankfurt (Duitsland) en/of t.eWaalre en/of te Eindhoven, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ~nder of anderen, althans alleen, (telkens) opzettelijk, een geregistreerde stof van categorie 1 van bijlage I van de Verordening nummer 111/2005 van de Raad, te weten een stof (Alpha-phenylacetoacetonitrillel waaruit gemakkelijk met eenvoudige en/of economisch rendabele middelen l-Fenyl-propanon (BMK) is te extraheren en/of die gemakkelijk met eenvoudige en/of economisch rendabele middelen i5 om te ~ptt~n in l-Fenyl-2-propanon (BMK) , zonder in het bezit te zUn van een door de bevoegde instantie van de lidstaat (Duitsland en/of Nederland) afgegeven /p.rCjlwnwq, binnen het douaneqeb i.edvan de Europese Gemeenschap heeft ingevoerd en/of uitgevoerd en/of met betrekking tot die stof intermediaire ,:u..:t 1v i te it.·:n heeft ontplooid name IUk heeft/hebbende hi i , verdachte en/,)f zrin ~ederlader(s), in of omstreeks de periode van 27 januari 2012 tot en met 28 'Ilrtl _:012. miO'p.rmf1.len . althans t:!f>nmaal. bovenvermelde stc t t.est.e Ld b i i een

•.

\.'

Arrondissementsparket Luide Li ik Purke t

Post.bus

postcode 3000 AJ

Jt)')

Rotte~ .... jam

l

Dubbel

Sector

LP

Parke tnr

011993212-12

Volqnr

0004

~~

__ L! BlaQ_

leverancier in China, te weten bU Hangzhou Dayangchem Co LTD te Hangzhou, Zhejiang in China en/of vervolgens voormelde bestelling(en) betaald en/of laten transporteren van China naar Duitsland en/of vervolgens voormelde bestelling(en) naar Nederland heeft getransporteerd enlof laten transporteren; (De terminologie is gebruikt in rle zin van de Wet voorkoming misbruik chemicaliën en de Verordening (EG) nr. 111/2005 van de Raad van 22 december 2004, houdende voorschriften voor het toezicht op de handel tussen de Gemeenschap en derde landen in drugsprecursoren).

o

(artikel 2 onder a van de Wet voorkoming misbruik chemicaliën 6 lid 1 van de EG verordening nr 111/2005)

juncto artikel

Subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of .!Oll kunnen leiden:

o

hU, op een of meerdere tUdstip(pen) in of omstreeks de periode van 27 januari 2012 tot en met 28 juni 2012 te Frar~furt (Duitsland) en/of te Waalre en/of te Eindhoven, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, (telkens) opzettelijk, (een) (grote) hoeveelhe(i)dCen) geregistreerde stof van de categorie 1 van bijlage I van de Verordening nummer 273/2004 van het Europees Parlement en de Raad. te weten een stof (Alpha-phenylacetoacetonitrille), waaruit gemakkelijk met eenvoudige en/of ~conomisch rendabele middelen 1-Fenyl-2-propanon(BMKl is te extraheren en/of die gemakkelijk met eenvoudige en/of economisch rendabele middelen is om te zetten in l-Fenyl-2-propanon (BMK), zonder een door de bevoegde instanties afgegeven vergunning, in zijnlhun bezit heeft/hebben gehad en/of in de handel heeft/hebben gebracht; (De terminologie is gebruikt in de zin van de Wet voorkoming misbruik chemicaliën en de Verordening (EG) nr. 273/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 11 februari 2004 inzake drugsprecursoren) artikel 2 onder a van de Wet voorkoming misbruik chemicaliën juncto artikel sub a eu lid 3 lid 2 van de EG verordening nr. 273/2004)

t

meer subsidiair althans, indien het vorenstaande niet tot een veroordeling mocht of zou kunnen leiden:

hij op een of meer tijdstip(pen) gelegen in of omstreeks de periode van 27 januari 2012 tot en met 28 juni 2012 te Waalre, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, om een feit, bedoeld in het vierde of vUfde lid van artikel 10 van de Opiumwet. te weten het opzettelUk bereiden, bewerken. verwerken. verkopen. afleveren. verstrekken. vervoeren an/of binnen an/of buiten het grondgebied van Nederland ~.rengen van nmfetamine e%~~f 4-methylamfetamine, in elk geval een hoeveelheid van een materiaal bevattende amfetamine en/of 4-methyl.9ffifetamine,zijnde amfetamine ~n/l)f 4-methylamfetamine (een) middel (en) vermeld op de bU de epiumwet behorende 1ijst I en/of een ander middel vermeld op de bij de !~!pil:mwet behorende lijst r voor te bereiden eu/of te bevor deren ,

Nederlands Forensisch Instituut Ministerie VQn Veiligheid en Justitie

Informatieblad

APAAN

December 2012

Kennisdocument Nederfands Forensisch Instituut Postadres Postbus 24044 2490 AA Den Haag Bezoekadres laan van Ypenburg 6 2497 GB Den Haag T (070) 888 66 66 F (070) 888 65 55 www.forensischinstituut.nl

Nederlands Forensisch Instituut Ministerie van Veili9heid en Justide

Informatie

Dit Informatieblad betreft een overzicht van de chemische kennis die er bij de afdeling Verdovende Middelen Is over de stof a-fenylacetoacetonltril (APAAN).

Algemene inlichtingen Inhoudelijke inlichtingen

T (070) 888 68 88 Forensisch Chemisch Onderzoek - Productgroep Verdovende Middelen F (070) 8886557

2

Nederlands Forensisch Instituut

Ministerie van Veiligheid en Justitie

1. Algemene gegevens a-fenylacetoacetonitril

(APAAN)

Figuur 1. Moleculaire structuur APAAN Synoniemen: 2-fenylacetoacetonitril, a-acetylbenzylcyanide, 3-oxo-2fenylbutaannitHI (IUPAC-naam 1), a-acetylfenylacetonltrll, 2-oxo-l-fenylpropyl cyanide, l-cyano-1-fenylpropaan- 2 -on, 1-cyano-BMK, 3-keto- 2-fenyl-butyronitril, aceto-a-cya notol ueen

a-

CAS: 4468-48-8 EINECS: 224-737-4 Formule: C10HgNO Moleculair gewicht: 159,18 Smeltpunt/-traject: 8B-94 ·C Dichtheid: 1,086 g/cml Uiterlijk: wit tot gelig kristallijn poeder Veiligheidsinformatie2 R20/21/22: Schadelijk bij inademing, opname door de mond en aanraking met de huid 536/37/38: Irriterend voor de ogen, de ademhalIngswegen en de huid. Gevarencode: Xn Schadelijk 2. Bekende toepassingen De stof a-fenylacetoacetonitril (APAAN) kan worden gebruikt als een grondstof of reagens (bouwsteen) bij organische syntheses, zowel In de chemische industrie als de academische wetenschap. De bekendste toepassing van APAAN is als grondstof voor de synthese van benzylmethylketon (BMK). Documentatie hierover is terug te vinden in zowel de wetenschappelijke Iiteratuur1.4 als op diverse websites en fora waar informatie over het maken van synthetische drugs wordt gegeven. Ook zijn er forensische publicaties verschenen waar de productie van BMK uit APAAN wordt beschreven zoals aangetroffen in zeekonderzoekt.

• Naam volgens een systematische methode van naamgeving van organische chemische stoffen, zoals aanbevolen door de International Unlon of Pure and Applied Chemistry (IUPAC) Velligheldsinformatieblad o acetylfenylacetanltrll, Sigma-Aldrlch, Versie 5.0, herzlenlngsdatum 30· 11· 20 12 , Organic Syntheses, Call. Val. 2, p.389 (1943); Vol. 18, p. 54 (1938) • BobranskIl, B.R. and Drabik, Va V., New methad of preparing 1-phenyl-2-amlnoprapane. Chemical Abstracts 36, 1942, 2S31. Malayslan J. Far. Scienee, Vol. 1, 1, p. 8

3

Nederlands Forensisch Instituut Minlscerie VQn Veiligheid en Justide

Er zijn twee toepassingen gedocumenteerd In de patentliteratuur waarbij APAAN genoemd wordt als onderdeel van een syntheseroute. Dit betreft de synthese van fenylmethylfumaardinitril en fenylmethylmaleinedinitril (phenylmethylfumaric dlnitrile en phenylmethylmaleic dinitrile), stoffen die gebruikt kunnen worden blj/Voor de productie van kleurstoffen (GB739275-1955). De tweede toepassing betreft de synthese van een stof die genoemd wordt als mogelijke stabilisator van fotografische emulsies (GB628994-1949): een amino-1,2,4-trlazalndollzlne. Gezien de vooruitgang In de wetenschap is het niet aannemelijk dat de bovengenoemde toepassingen nog plaatSVinden.

3. Beschrijving

omzettingsproces

van APAAN in BMK

Het proces van de vervaardiging van BMK uit APAAN zoals dat is aangetroffen in diverse zaakonderzoeken en beschreven is In diverse bronnen, bestaat globaal uit de volgende stappen: a. Vervaardiging BMK 1.1 APAAN wordt gemengd met een zuur en water. 1.2 Het mengsel wordt gedurende een aantal uur verwarmd, waarbij de olieachtige ruwe BMK zich afscheidt van de zure onderlaag. De onderlaag bestaat uit een verdund zuur waarin opgelost wat BMK, een ammoniumzout en eventueel niet omgezette APAAN. 1.3 De ruwe BMK wordt van de waterige onderlaag gescheiden en verder bewerkt; de zure waterige onderlaag, meestal met een kleine olielaag of drijfogen, Is afval.

zuur

+

warmte

APAAN

CO

+ ammoniumzout

2

BMK

Figuur 2. Algemeen reactieschema van de vervaardiging van BMK uit APAAN met een sterk zuur Er zijn vier varianten van de omzetting van APAAN bekend, waarbij respectievelijk gebruik werd gemaakt van: 1. Zwavelzuur, water, koeling en een verwarmingsbron 2. Zwavelzuur, water en een koeling 3. Geconcentreerd zoutzuur en een verwarmingsbron 4. Geconcentreerd fosforzuur en een verwarmingsbron Bovengenoemde varianten hebben gemeen dat de vervaardiging van BMK uit APAAN een relatief eenvoudig proces is dat met eenvoudige apparatuur en chemicaliën uitgevoerd kan worden. Naarmate de schaal van het proces vergroot wordt, zullen echter de risico's van het werken met een sterk zuur toenemen. De verschillen in de uitvoering worden hieronder kort besproken, Uitgaande van variant 1.

4

,

'

Nederlands Forensisch Instituut Ministerie van Veiligheid en Justitie

Vervaardiging BMK - Variant 1 1.1 In de eerste stap wordt APAAN gemengd met water en geconcentreerd zwavelzuur. Omdat hierbij veel warmte vrij komt, dient het mengsel bij voorkeur gekoeld te worden. 1.2 Vervolgens wordt het mengsel korte tijd tot 100°C verwarmd en daarna weer afgekoeld tot onder kamertemperatuur. 1.3 Nadat het mengsel afgekoeld Is wordt een grote hoeveelheId water toegevoegd. 1.4 Het reactiemengsel wordt vervolgens weer tot 100°C verhit, en gedurende een aantal uur op deze temperatuur gehouden, waarbij de olieachtige ruwe BMK zich af scheldt van de zure onderlaag. De onderlaag bestaat uit verdund zwavelzuur, wat BMK en eventueel niet omgezet APAAN. 1.5 De ruwe BMK wordt van de waterige onderlaag gescheiden en verder bewerkt; de zure waterige onderlaag, meestal met een kleine olielaag of drijfogen, is afval. Vervaardiging BMK - Variant 2 De chemische omzetting zoals bij variant 1 beschreven kan ook uitgevoerd worden zonder externe verwarmingsbron, door gebruik te maken van de warmte die vrijkomt bij het toevoegen van water aan geconcentreerd zwavelzuur. De snelheid van het toevoegen van water bepaalt hierbij de warmteontwikkeling. Vervaardiging BMK - Variant 3 In plaats van zwavelzuur en water kan ook geconcentreerd zoutzuur gebruikt worden. Het nadeel van geconcentreerd zoutzuur is dat dit bestaat uit opgelost zoutzuurgas in water; bij verhitten zal het zoutzuurgas uit het reactiemengsel dampen. Zonder koeling van de vrijkomende dampen en/of een goede gaswasser kan hierdoor zoutzuurgas vrijkomen. Vervaardiging BMK - Variant 4 In plaats van zwavelzuur kan ook fosforzuur gebruikt worden. Voorwaarde voor een goede omzetting is wel dat het reactiemengsel tot een beduidend hogere temperatuur verwarmd moet worden; het toevoegen van water moet daarom achterwege blijven.

b. Zuivering BMK Nadat de BMK is afgescheiden kan deze optioneel opgewerkt worden om de zuurgraad ervan te verlagen en de zuiverheid te verhogen. Er zijn meerdere vervolgstappen denkbaar waarmee de ruwe BMK opgezuiverd kan worden. Deze kunnen elk afzonderlijk of in combinatie uitgevoerd worden. 2.1. De BMK kan gewassen worden met water, een zoutoplossing of een alkalische waterige oplossing zoals natronloog€>om het in de BMK aanwezige zwavelzuur te verwijderen. 2.2 De BMK kan worden gedestilleerd, al dan niet onder verlaagde druk; hiermee kunnen water en syntheseverontreinigingen die qua kookpunt sterk verschillen van BMK worden verwijderd .

.. een oplossing van natriumhydroxide

(caustische

soda) in water

5

Nederlands Forensisch Instituut

Ministerie van Veiligheid en Justitie

4. Opbrengst aan BMK vervaardigd uit APAAN Uit het NFI onderzoek van een illegale BMK productieplaats, waar variant 1 van het proces werd gebruikt, is vastgesteld dat uitgaande van ca. 2,25 kg APAAN de opbrengst ca. 1,27 kg bedroeg, uitgedrukt als zuivere BMK. Dit komt overeen met ca. 68% ten opzichte van de maximale theoretische opbrengst. Bij uitvoering van het proces op kleinere schaal op het NFI werd uitgaande van ca. 64 gram APAAN een opbrengst aan BMK behaald van ca. 74%. In de IIteratuur7 wordt voor de vervaardiging van BMK met dit proces een behaalde opbrengst beschreven van 77 tot 86%. Er is een samenvatting van een Russisch artikelS gepubliceerd waarin geclaimd wordt dat het gebruik van fosforzuur een hogere (niet nader gedefinieerde) opbrengst geeft. Het is niet bekend wat de te verwachten opbrengsten zijn bij de omzetting van APAAN met zwavelzuur zonder externe verwarmingsbron en zoutzuur.

5. Omzetting uit APAAN verkregen BMK in amfetamine Benzylmethylketon (BMK) dat vervaardigd is uit a-fenylacetoacetonitril (APAAN), zoals aangetroffen in diverse zaakonderzoeken blijkt een tamelijk onzuiver product te zijn. In vrijwel alle tot nu toe onderzochte zaken bleek de BMK nog aantoonbare hoeveelheden APAAN te bevatten. Met een aantal experimenten is door de productgroep Verdovende Middelen van het NFI onderzocht of bij de productie van amfetamine met de Leuckartmethode de nog in de BMK aanwezige APAAN wordt omgezet. Vervolgens Is gekeken of de gevormde verbindingen ook nog terug te vinden zijn in het Uiteindelijke eindproduct amfetaminesulfaat. Uit die synthese-experimenten is gebleken dat er tenminste één verbinding wordt gevormd die gerelateerd is aan de aanwezigheid van APAAN en uiteindelijk ook in amfetaminesulfaat wordt teruggevonden. Deze verbinding is eveneens aangetroffen in amfetaminesulfaat dat speciûek door de productgroep Verdovende middelen is onderzocht op aanwezige syntheseverontreinigingen in het kader van vergelijkend onderzoek". Het aandeel van de onderzochte amfetaminemonsters dat deze APAAN gerelateerde verontreiniging bevatte is de afgelopen vier jaren flink toegenomen. 6. APAAN en Wvmc De chemische stof a-fenylacetoacetonitril (CAS-nummer 4468-48-8) is niet als geregistreerde stof vermeld In bijlage J van de Verordening (EG) nr. 273/2004.

,

Ori:lanic Syntheses. Coll. Vol. 2, p.389 (1943); Vol. 18, p. 54 (1938) Bobranskii, B.R. and Drabik, Ya.V., New method of preparing 1-phenvl-2·amlnopropane. Chemlcal Abstracts 1942, 2531. Dit betreft partijen amfetamine van meer dan 500 gram en monsters van illegale productielocaties.

36,

6

ts '1lf(~

se&u.\:~ ~ ev.. f. t.,m.

'.

\

f~Ûl?-~~ 'V~

~

H.l4 . rn te

~

'U~J

d . .t. ,~

de

Vermoedelijke opbrengst van de handel in APAAN

2.6.1

Eenvoudig omzettingsprocedé

B (.(.u., OüuUl!l 2.0, 1-

C!.~

2.6

APAAN naar BMK

Dat de stof APAAN op eenvoudige wijze is te extraheren wordt ondersteunt door het aantreffen van een notitie in een door de Belastingdienst IFIOO onlangs opgerold omzettingslaboratorium in Nederland. In deze notitie werd de procesbeschrijving volgt beschreven:

voor de omzetting van APAAN naar BMK als

14 liter l)JV 1 1/2 liter water 60 tot 65 graden 10 kilogram poeder 2 x 5 kilo goed mengen tot geen korrels.

•

zw

staat voor zwavelzuur. Als dit proces is uitgevoerd is ruwe BMK vervaardigd. Water en zwavelzuur is op eenvoudige wijze te verkrijgen . Uit telefonisch overleg met het NFI is bekend geworden dat de opbrengst BMK uit APAAN circa 75% is. Rendabele wijze Zoals bekend is geworden, komt APAAN voornamelijk uit China. In China is het voor circa € 30,-/35,- per kilo te koop. Hier komen dan de vervoerskosten, luchtvracht en invoerrechten bij zodat de totale kosten circa € 40,-/50,per kilo bedragen. Oe partijen APAAN ingekocht en afgehaald door Nicky Gielen bedroegen in totaal 4900 kilogram. Oe prijs voor APAAN bedraagt volgens de invoice van de leverancier Hangzhou Dayangchem Co., limited uit China USO 21480 per 600 kilo. Aan de hand van de gebruikte wisselkoers een bedrag in euro's, van 16.676 euro. Deze ,. prijs is per kilo circa 28 euro...Voor de navolgende berekeningen wordt uitgegaan väiï40 euro per kilo, rekening houdend met kosten van invoer etc. Omzetting APAAN naar BMK 4900 kilogram omgezet naar BMK levert circa 3675 kilogram op. Prijs BMK illegale circuit De kosten van BMK in het illegale circuit bedragen tussen de € 650 en € 800,- per kilo. Het kopen van 3675 kilo BMK kost: 3675 x € 650,- = € 2.388.750,Kosten van omzetting Zoals hierboven is omschreven, heeft men voor de omzetting van 10 kilo APAAN 14 liter zwavelzuur nodig. Ook kan zoutzuur of fosforzuur worden gebruikt. Aangezien in dit onderzoek in de loods ook geconcentreerd zwavelzuur werd aangetroffen, is bij de verdere berekening gebruik gemaakt van de prijS van zwavelzuur. Voor de omzetting van 3675 kilo APAAN 3675 :10 x14 = 5145 liter zwavelzuur Op internet biedt men zwavelzuur aan van 37% in 25 liter jerrycans voor E20.95 ex btw ( bron www.zwembadengroothandel.nl.).

=

5145 liter: 25 liter 205 jerrycans 205 x 20,95 x 119% (inclusief btw)

=

€ 5.110,-

Kosten om 4900 kilo APAAN om te zetten naar BMK 4900 kilo APAAN € 196.000,"

=

Dossier 50019

3

Pagina 20 van 28

•

. . ., G l,\,t._V 5145 liter zwavelzuur

=

E 5.110,E 201.110,-

3675 kilo BMK kost in het illegale circuit E 2.388.750,3675 kilo BMK uit 4900 kilo APAAN kost E 201.110,Direct winst bij omzetting E 2.187.840,Gezien de kosten van de middelen APAAN, zwavelzuur en de benodigde materialen en de opbrengst van BMK is het economisch rendabel om APAAN om te zetten in BMK.

Gebruik en opbrengst BMK BMK wordt in Nederland illegaal gebruikt voor de vervaardiging van amfetamine. Oe opbrengst vanuit een liter BMK naar amfetamine is vanuit het Nederlands forensisch Instituut (NFI) vastgesteld op minimaal een halve kilo puur amfetaminesulfaat. maar vanuit de verklaringen van illegale productie kan vanuit een liter BMK gemiddeld 1,2 kg droge amfetamine en 1,8 kilogram natte amfetamine gehaald worden.

•

Tevens is er een gewichtsverschil tussen natte en droge amfetamine maar ook per batch kan het gewicht verschillen maar ook de zuiverheid daarvan. Bij de verkoop van amfetamine naar het buitenland wordt veelal natte amfetamine verkocht. Volgens informatie brengt een kilo natte amfetamine bij verkoop in Nederland ongeveer 1200 tot 1400 euro per kilo op, maar bij de verkoop naar het buitenland ligt dit op ongeveer 3000 euro per kilo. Opgemerkt wordt nog, dat bij de verkoop van natte amfetamine, deze veelal al versneden is met een zogenaamd versnijdingmiddel om het volume/gewicht groter/hoger te maken.

=

Gezien deze berekening is uit 3675 kilo BMK x 1,6 5880 kilo natte amfetamine te halen. 5580 kilo x E 1200,-( minimale opbrengst) = € 7.058.000,-

Samenvatting mogelijke opbrengst Zoals hierboven beschreven kan met behulp van ervaringscijfers een indicatie worden gegeven van de opbrengst welke met de door verdachte Nicky Gielen ingekochte APAAN zal zijn behaald. Samenvattend kan met een partij van 4.900 kg APAAN een winst bij omzetting naar BMK worden gemaakt van € 2.187.840,-. Indien deze BMK dan wordt omgezet naar amfetamine kan hierbij een winst worden gemaakt van € 7.058.000,-.

2.6.2

Overige opmerkingen in relatie tot de stof APAAN

APAAN en WVMC Gezien het bovenstaande kan gesteld worden dat uit APAAN op gemakkelijk met eenvoudige of economisch rendabele middelen BMK kan worden geêxtraheerd of vervaardigd. Derhalve is APAAN een geregistreerde stof als bedoeld in de bijlagen in categorie 1 van de verordeningen 273/2004 en 111/2005.

Vergunning voor de WVMC Voor het bezit, het vervaardigen en in de handel brengen van geregistreerde stoffen is een vergunning van onze minister nodig. Oe vergunning wordt verstrekt door de Centrale Dienst In en Uitvoer (COlU) Uit navraag bij het COl U, door mij verbalisant 1, is bekend geworden dat de verdachten niet in het bezit zijn van enige vergunning conform de WVMC.

Dossier 50019

Pagina 21 van 28

,1