Inspiratiesessie: Clinical Leadership Project (CLP): leiding geven voor betere patiëntenzorg
Dirk Gils 21/03/2013
• sinds 1/09/ 2009 is AZ Turnhout één regionaal ziekenhuis. • ruim 1700 medewerkers • 160 artsen • 650 bedden verspreid over 2 campussen 2
Organogram zorgdepartement
Directeur zorg
Directeur verpleging Stafmedewerkers
5 Clusterverantwoordelijken
Verpleegkundig specialisten
27 Hoofdverpleegkundigen 8 adjuncten - 2 hoofdvroedvrouwen – 6 paramedici
3
“Leiderschap” • Ik weet niet hoeveel ik weet over leiderschap. Daarvoor zou ik moeten kunnen schatten hoeveel ik niet weet, en dat is niet te zeggen.
De context • • • • •
patiënten geneeskunde zorgverleners ziekenhuizen overheid
Gevolg: complex, woelig, verandering is de regel, …..
De nood aan sterk leiderschap - Aiken Linda: • voldoende mensen aan bed • communicatie artsen - verpleegkundigen • steun van de leidinggevende - Magneet ziekenhuizen: de 14 magneetkrachten: - kwaliteit van verpleegkundig leiderschap - - -
- Belimage studie - RN4CAST
Belimage studie 2001 - 2003 • 22 Belgische ziekenhuizen 9941 verpleegkundigen
Belang van het leiderschap
89,3% heeft nood aan een goede leider met visie
83,9% meent dat het goed functioneren van het verpleegkundig team afhankelijk is van het leiderschap van de hoofdverpleegkundige
63.8% vindt goede werkrelaties met leidinggevenden heel belangrijk tot prioritair
84.2%
vindt regelmatige feedback door leidinggevenden belangrijk voor de kwaliteit van hun werk als verpleegkundige.
Ervaring van leiderschap 48.9% voelt zich niet gesteund door het verpleegkundig beleid binnen zijn instelling
36.1% ervaart de relatie met zijn leidinggevenden niet als een ondersteuning
43.0% heeft geen communicatie met verantwoordelijken over zijn professionele problemen
Besluit:
effectief leiderschap is noodzakelijk om verpleegkundigen te ondersteunen in hun opdracht goede zorg te verlenen • belang van context voor verpleegkundige zorg • belang van leiderschap gericht op leren en ontwikkelen •
Welke stijl van leidinggeven?
• Relationele leiderschapsstijlen (versus taakgerichte leiderschapsstijl) hebben positievere effecten op tal van werkuitkomsten binnen de gezondheidszorgsector. Cummings, G. G., MacGregor, T., Davey, M., Lee, H., Wong, C. A., Lo, E., Muise, E., Stafford, E., (2010). Leadership styles and outcome patterns for the nursing workforce and work environment: a systematic review. International Journal of Nursing Studies, Vol. 47 (3), 363-385. Cummings
Clinical Leadership Project
• Sinds 2006 CLP als ondersteuning van leidinggevenden zorgdepartement
• Vraag: Hoe kan uw leiderschap bijdragen aan goede patiëntenzorg?
Hoe ziet een CLP traject eruit? • Info en intake • 6 workshops • 360° feedback en persoonlijk ontwikkelingsplan • patiënteninterviews en observatie van zorgcontext • 8 action learning sets (ALS) • individuele begeleiding (OTO)
CLP Programma 2012 - 2013
mei/12
jun/12
sep/12
okt/12
27/sep
25/okt
nov/12
dec/12
jan/13
feb/13
mrt/13
apr/13
mei/13
jun/13
selectie intake ws
1 20/dec
14/mrt
16/mei
13/jun
360° ALS gr. 1
22/nov
11/dec
15/jan
5/feb
in overleg
in overleg
in overleg
in overleg
ALS gr 2
22/nov
13/dec
17/jan
7/feb
in overleg
in overleg
in overleg
in overleg
1:1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
obs/interv.
evaluatie
tussentijds
eindevalua
Gerapporteerde effecten • “CLP is een uitdaging om los te komen van
een vastgeroeste situatie en ik voel me daar goed bij” • “De 360° feedback heeft heel wat teweeg gebracht, het veroorzaakte in eerste instantie frustratie. Ik heb in ALS beter zicht gekregen op die frustraties en heb de voorgenomen acties uitgevoerd. Nu voel ik me zekerder.” • “het wederzijds begrip van collega’s sterkt me om iets te doen aan de problemen waar ik mee worstel”
Gerapporteerde effecten • “ door te werken aan mijn POP, mijn CV en
de 360° feedback, is mijn toekomst voor een stuk “maakbaar” geworden” • “ALS heeft me geholpen om mijn medewerkers op een andere manier te begeleiden – ik stimuleer hen om zelf oplossingen te vinden” • “ALS werkt verruimend, je krijgt goede ideeën mee van collega’s • “De interviews zijn een goede training geweest in luisteren.”
Effecten op persoonlijk vlak • Meer zelfvertrouwen – vastberaden • Meer durf om problemen (anders) aan te pakken • Meer zicht op eigen kwaliteiten, valkuilen en uitdagingen • Beter inzicht in rol van leidinggevende • Versteviging van eigen rol en positie • Meer vertrouwen in het kunnen van anderen • Beter leren kennen van collega’s • ….
19
Effecten op werken met een team • Betere motivatie van medewerkers door ondersteunen en “loslaten” • Team meer betrokken • Vastberaden aanpak wordt gewaardeerd • Hoger zelfvertrouwen heeft effect op functioneren van het team • Team meer aandacht voor eigen houding en begrip voor het gevoerde afdelingsbeleid • …..
20
Hindernissen - Opmerkingen • Tijdsinvestering soms onderschat maar ……. = goed besteed • In begin toch nog veel vragen – onzeker over aanpak • 360° feedback vraagt inspanning maar ……..= goed besteed • Het betrekken van het team en anderen bij het project is niet evident • zorgobservaties en patiënteninterviews als controle ervaren, vragen ook veel tijd en planning
Strategische keuze 2012 Voor AZ Turnhout is de inbreng van alle leidinggevenden van cruciaal belang en daarom investeert AZ Turnhout in het versterken of in de ontwikkeling van hun leiderschap.
Dank voor uw aandacht.
