Usability Engineering en User Experience 2012/2013 Opdracht 3 Persona’s
Uitleg en begeleiding Deze opdracht gaat over usability testing met behulp van persona’s. De persona’s ontwerp je zelf en gebruik je voor het testen van de website Rijksoverheid.nl, en dan specifiek het deel over huurwoningen. Tijdens het werkcollege van 17 mei kun je ondersteuning krijgen bij de uitwerking van de opdracht. Zorg dat je dan in ieder geval fase 1 hieronder hebt uitgevoerd. Vóór het uitvoeren van de usability test, zal je je ontworpen persona’s nog voor moeten leggen aan de studentassistenten (per e-mail).Wat er allemaal aan UE wordt gedaan bij de overheid komt aan bod in het gastcollege van 7 juni (dit is na de deadline).
Inleveren Je levert zowel een digitale versie (in PDF!) als een papieren versie van je rapportage in, bestaande uit papieren versie: verslag, inclusief eventuele bijlagen digitale versie: verslag, met bijlagen, behalve de ‘informed consents’ Met uitzondering van de bijlage ‘informed consents’, zijn beide versies uiteraard identiek. Zonder de bijlagen mag het verslag uit maximaal 20 pagina’s bestaan, in Nederlands of Engels. De deadline voor inleveren en hoe je moet inleveren staan beschreven op de website. Na de deadline is er geen mogelijkheid meer om in te leveren. Niets inleveren resulteert in een 0 voor deze opdracht. Plagiaat leidt tot uitsluiting van de cursus. Feedback Nadat de opdracht is nagekeken zal de beoordeling ervan op verzoek besproken worden door de studentassistenten tijdens het eerstvolgende werkcollege. Omvang en tijdbesteding Dit is een opdracht voor twee personen; ieder wordt geacht zo’n 15 à 20 uur aan de opdracht te besteden. Literatuur De verplichte en aanbevolen literatuur is te vinden op de website van het vak.
1
Doelstelling In deze opdracht maak je kennis met het maken van persona’s die gebruikt worden bij usability engineering en user experience. Aandachtspunten hierbij zijn met name hoe je persona’s opzet en gebruikt. Voor de uitvoering dienen de volgende fasen te worden doorlopen: Fase 1 Voorbereiding Voordat je persona’s op kunt stellen moet je een goed idee hebben van wat persona’s wel en niet zijn. Lees daarom eerst van de volgende hoofdstukken de delen over persona’s: • • •
hoofdstuk 10 (met name 10.3) uit Sharp, Rogers & Preece (2011) hoofdstuk 9 “Designing for Pleasure” uit Cooper (2004) en eventueel: “The power of the Persona” van Rind (2007)
Geef nu antwoord op de volgende vragen: a) Wat wordt verstaan onder een ‘persona’ en hoe verhoudt zich een persona tot de doelen die gebruikers hebben? b) Leg uit wat een primaire persona is en wat een negatieve persona is. c) Wat is het verschil tussen iemand uit een doelgroep voor een product, en een persona? d) Wat verstaat Cooper onder een ‘elastic user’?
Fase 2 Eerste opzet van persona’s: “the cast of characters” Voordat je gedetailleerde persona’s opstelt, begin je eerst met breed brainstormen en daarna met een beknopte opzet voor een beperkt aantal persona’s. Stap 2-1 Maak een lijst van tenminste 10 stakeholders (met een korte beschrijving/motivatie). Dit zijn mensen waarvan je denkt dat ze gebruik zullen maken van een website met informatie over huurwoningen van de overheid. Denk zo breed mogelijk: wie heeft er allemaal, direct of indirect, met een huurwoning te maken? Stap 2-2 In de praktijk is de volgende stap om op basis van interviews met zoveel mogelijk stakeholders persona’s op te stellen. De beperkte tijdspanne voor deze opdracht laat hiervoor echter niet voldoende ruimte, dus mag je in deze stap zelf bedenken wat de kenmerken en behoeften van je stakeholders zijn. Maak nu een opzet voor 4 hypothetische persona’s, door per persona een beschrijving te geven van onderstaande 9 kenmerken: 1) voor- en achternaam; 2) foto; 3) leeftijd; 4) beroep en/of studie (kan ook ‘geen’ zijn); 5) woonsituatie; 6) doelen voor het gebruik van een website over huursubsidie;
2
7) wat voor attitude/houding heeft persona t.ov. website/instantie/algemeen; 8) gedrag; 9) behoefte Laat je hierbij inspireren door je antwoord op de vorige stap, de “Personas Cheat Sheet” (zie website) en hoofdstuk 9 van Cooper (2004), met name The cast of Characters en de Case Study bij Sony. Stap 2-3 a) Is tenminste een van je 4 persona’s een primaire persona? Zo ja, motiveer waarom; zo nee, beschrijf alsnog een primaire persona. b) Is een van je 4 persona’s een negatieve persona. Zo ja, motiveer waarom; zo nee, beschrijf alsnog een negatieve persona.
Fase 3 Usability test en verfijning van de persona’s Voor de usability test maak je gebruik van de site van het dossier “Huurwoning” van de Rijksoverheid: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huurwoning Stap 3-1 Kies 2 persona’s uit je ‘cast’ van opgestelde persona’s bij stap 2 en 3 uit de vorige fase. Deze twee persona’s ga je gebruiken voor een usability test, dat wil zeggen: je zult proefpersonen gebruiken die ‘passen’ op deze persona’s. Leg deze, alvorens verder te gaan, samen met de beschrijving van de hele cast voor aan de studentassistenten (per e-mail naar
[email protected]). Stap 3-2 • Stel per persona 2 verschillende scenario’s op, waarin beschreven is waarom iemand de genoemde website bezoekt; de scenario’s moeten dus passen bij de persona. Zet deze scenario’s vervolgens om in een reeks afwisselende taken die uitgevoerd kunnen worden door proefpersonen. Laat je daarbij inspireren door de taken die in de bijlage genoemd zijn, maar beperk je daar niet toe. • Stel een ‘informed consent’ op (zie voorbeeld bij Opdracht 1). • Maak een overzicht van de demografische kenmerken die je van je proefpersoon te weten wilt komen (eventueel dmv een formulier). • Bedenk wat je allemaal te weten wilt komen tijdens de usability test, zowel met betrekking tot verbetering van de website (bijv. bepaalde usability/ user experience issues), als voor verfijning van je persona’s. Een deel van deze informatie haal je uit observatie. Voor de rest stel je een korte vragenlijst samen die je na afloop voorlegt aan de proefpersoon. • Werf 3 proefpersonen per persona. Let er bij het werven op dat deze wel aansluiten bij je persona!
3
Stap 3-3 Neem de usability testen af op http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huurwoning o Vergeet niet een ‘informed consent’ te laten ondertekenen. o Noteer naast demografische kenmerken van de proefpersoon ook factoren die het uitvoeren van de scenario’s mogelijk hebben beïnvloed. o Observeer het gedrag van de proefpersoon wanneer deze de 2 scenario’s uitvoert. Observeer steeds met 2 personen (de 2e persoon begeleidt tevens de proefpersoon) en vergelijk de observaties. Hiervoor is het belangrijk dat je vooraf goed met elkaar afspreekt hoe je observeert en waar je op gaat letten. o Leg de vragen van je vragenlijst voor. o Sluit de sessie af. Stap 3-4 Gebruik de gegevens uit je test om de persona’s verder aan te passen en in definitieve vorm te gieten. Besteed niet alleen aandacht aan inhoud, maar ook aan de presentatie van je persona. Zie bijvoorbeeld Sharp, Rogers & Preece (2011), pagina 360.
Fase 4 Aanbevelingen voor verbetering van de website Geef op basis van de twee uitgewerkte persona’s aanbevelingen voor verbetering van de website (per persona 3 aanbevelingen). Motiveer je aanbevelingen.
Fase 5 Rapportage Beschrijf de aanpak en resultaten in een verslag. Uiteraard moet de rapportage alle informatie bevatten om te kunnen reconstrueren wat jullie gedaan hebben (bijvoorbeeld in bijlagen), en in ieder geval de volgende elementen: Inleiding: Beschrijving van het doel van dit rapport. Persona’s voor Rijksoverheid.nl (fase 1 en 2): een eerste opzet met daarin een beschrijving van wat persona’s zijn en antwoord op de voorbereidende vragen uit fase 1, een beschrijving van tenminste 10 stakeholders, en je ‘cast’ (een beschrijving van tenminste 4 persona’s, waarvoor tenminste de 9 gevraagde kenmerken gegeven zijn). Geef van primaire en negatieve persona’s aan dat ze van dit type zijn, met een verklaring. Methode en materiaal (fase 3): Beschrijving van de opzet van de usability studie. Wat is je onderzoeksvraag, wat ga je onderzoeken en wat is het gebruikte materiaal? Welke persona’s gebruik je, wat zijn je scenario’s en bijbehorende taken? Welke vragenlijsten en/of andere formulieren gebruik je (indien nodig verwijzen naar een Bijlage). Resultaten (fase 3): Geef een korte samenvatting van je bevindingen; wat ging er wel en niet goed. Uitgebreide aantekeningen kunnen in een bijlage. Presenteer vervolgens
4
de definitieve versies van de twee persona’s waarvoor je de usability test hebt gedaan. Besteed niet alleen aandacht aan inhoud, maar ook aan presentatie! Aanbevelingen (fase 4): Voor elk van de 2 persona’s geef je 3 aanbevelingen voor het verbeteren van de website. Aanbevelingen zijn gebaseerd op de resultaten van je usability test en duidelijk gemotiveerd. Conclusie Literatuur: Overzicht van gebruikte literatuur. Bijlagen: In digitale versie in ieder geval een versie van je informed consent formulier; in de papieren versie ook de ondertekende exemplaren. Verder kan er in de bijlagen nog andere informatie opgenomen worden om te kunnen reconstrueren wat jullie gedaan hebben (aantekeningen, formulieren, etc).
5
Bijlage Mogelijke taken mbt Huurwoning. Per taak is aangegeven op welke pagina uiteindelijk het antwoord te vinden is. Met name bij de eerste twee taken zijn er meerdere manieren om er te komen. •
U hebt gehoord dat de huur van uw woning verhoogd wordt, en u wilt controleren of die verhoging niet hoger is dan wat volgens de wet is toegestaan. o http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huurwoning/vraag-enantwoord/hoe-hoog-is-de-maximale-huurverhoging.html
•
U wilt weten of u ook tijdelijk een lagere huur mag betalen omdat uw woning in slechte staat verkeert. o http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huurwoning/vraag-enantwoord/hoe-krijg-ik-tijdelijke-huurverlaging-bij-ernstigeonderhoudsgebreken-van-mijn-woning.html
•
U wilt bezwaar maken tegen de huurverhoging en gaat uitzoeken hoe u dat moet aanpakken. o http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huurwoning/huurverhoging
•
Uw dochter studeert en u wilt weten of zij na haar studie in haar studentenwoning kan blijven wonen. o http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huurwoning/vraag-enantwoord/mag-ik-na-mijn-studie-in-mijn-studentenwoning-blijvenwonen.html
6