Nummer 1/2013
Nieuwsbrief Spanje en Portugal Nummer 1/2013 Berichten op het gebied van landbouw, natuur en voedselkwaliteit uit Spanje en Portugal
Inhoud LANDBOUWPOLITIEKE AANGELEGENHEDEN MARKT- EN HANDELSAANGELEGENHEDEN AKKER- EN TUINBOUW VEEHOUDERIJ EN ZUIVEL VISSERIJ EN AQUACULTUUR PLATTELANDSONTWIKKELING VOEDINGS- EN KWALITEITSAANGELEGENHEDEN DIERENWELZIJN FYTOSANITAIRE AANGELEGENHEDEN NATUUR, BOS, LANDSCHAPS- EN FAUNABEHEER DIVERSEN
LANDBOUWPOLITIEKE AANGELEGENHEDEN Portugal: Begroting 2013 In de begroting voor 2013 is een bedrag ad € 1.833,1 mln voor het Ministerie van Landbouw opgenomen. Dat betekent een stijging van 1,2% in vergelijking met de begroting van dit jaar. Minder goed nieuws is dat boeren en veehouders (inclusief konijnen-, pluimvee-, slakken-, bijen- en zijderupstelers) die tot nu toe een ontheffing van de btw hadden, vanaf januari 2013 6% moeten gaan betalen.
Terug naar boven
MARKT- EN HANDELSAANGELEGENHEDEN Spanje: Fusie van Cajamar en Ruralcaja afgerond: “Cajas Rurales Unidas” De in Almeria gevestigde bank Cajamar en de Valenciaanse bank Ruralcaja hebben hun fuseringsproces afgerond en zullen verder gaan onder de naam Cajas Rurales Unidas. De hoofdvestiging van deze nieuwe bank zal zich bevinden in Almeria. Cajamar beschikt over een omzetvolume van € 55,771 mld, € 32,999 mld aan activa en 2,5 miljoen klanten tegen
830.000 klanten, een omzetvolume van 14,655 mld euro en activa ter waarde van € 9,185 mld van Ruralcaja. Spanje: Spaans voorstel voor creëren van grote Iberische bedrijven Tijdens een bijeenkomst in Portugal over het coöperatiewezen heeft Eduardo Baamonde, directeur van de Spaanse landbouwcoöperatieorganisatie “Cooperativas Agro-alimentarias” voorgesteld bedrijven uit de primaire sector op Iberische niveau te creëren en nieuwe transnationale projecten op te zetten om zo te kunnen concurreren met de grote landbouw structuren in Noord Europa. Spanje: Spanje mogelijke besparing van € 5,360 mld per jaar door gebruik biomassa Volgens gegevens van de Spaanse Vereniging van Winning van Energie uit Biomassa (AVEBIOM), exporteert Spanje gemiddeld 345.000 ton/jaar aan biomassa, waarvan 87% bestemd is voor elektrische centrales in Noord-Europa. Omgerekend staan deze gegevens gelijk aan 138.000 ton petroleum (tep.). Dat wil zeggen als deze biomassa in Spanje zou worden gebruikt voor het genereren van elektriciteit of warmte, zou men niet de 138,000 ton olie hoeven te importeren en er dus niet mee circa 160 miljoen dollar aan deze brandstof te hoeven worden besteed. Spanje: Dalende export van Spaanse goederen naar Eurozonelanden De Spaanse export naar de EU landen vertegenwoordigt 62.9% van het totaal en blijft dalen met 1.7%, evenals de afzet in de Eurozone, die met 3.7% afneemt. Uit deze data, gepubliceerd door het Spaanse Ministerie van Economie en Concurrentievermogen, blijkt echter een toename van 3.6% van de Spaanse export naar EU-landen buiten de Eurozone. Ook valt een sterke groei waar te nemen van de export naar derde landen, te weten 37.1% van het totaal over de eerste elf maanden van 2012). Dit houdt een stijging in van 14.4% ten opzichte van het voorgaande jaar. Opvallend is dat Duitsland 7.4% meer Spaanse producten importeert. Ondanks deze negatieve gegevens, groeit de export van Spaanse producten gestaag. Tot november 2012 is deze toegenomen tot een waarde van 204.855,3 miljoen euro, 3.7% meer dan in dezelfde periode in 2011. De voornaamste exportsectoren zijn toeleveringsapparatuur, voedingsmiddelen, chemische producten, automobielindustrie en halffabrikaten. Onder de voedingsmiddelen springen met name vlees (+15.3%) en dranken (+11.7%) eruit. Verwacht wordt dat dankzij deze ontwikkelingen het handelstekort voor 2012 onder de 2% van het BBP uitkomt. Spanje: Verkoop detailhandel daalt met 6,8% in 2012 De verkoop in de detailhandel bleef in 2012 een dalende tendens vertonen. Na een afname van 5.8% in 2011, kwam deze in het afgelopen boekjaar op 6.8%, zoals gerapporteerd door het Spaanse Nationaal Instituut voor Statistiek. Het is het slechtste resultaat sinds het uitbreken van de crisis en tevens het vijfde jaar op rij van cijfers in de min voor de detailhandel. Gedurende de jaren 2008, 2009 en 2011 daalde de detailhandelomzet met meer dan 5%, terwijl dit in 2010 1.7% was. In 2012 bereikte de daling een percentage van bijna 7% als gevolg van de afname van de consumptie en de verhoging van de BTW, die van kracht is sinds 1 september 2012. De grootste omzetdalingen doen zich voor in de grootwinkelbedrijven, waar de daling 9.1% bedroeg. De verkoop van levensmiddelen nam met 2.5% af, terwijl die van non-food producten met 9.5% daalde.
van non-food producten met 9.5% daalde. Spanje: Uvesa investeert 9 mln euro in nieuwe kuikenbroederij Uvesa groep zal rond de 9 miljoen euro investeren in een nieuwe kuikenbroederij in de provincie Navarra. De nieuwe fabriek krijgt een oppervlakte van 4000 m2 met een aanvangsproductie van 750.000 kippen per week. De productie zou kunnen beginnen in 2014. Uvesa is een familiebedrijf dat vijftig jaar geleden is opgericht en een omzet heeft van ruim 300 miljoen euro. Het bedrijf heeft een wekelijkse productie van bijna 1 miljoen kippen, met bedrijven in Navarra, Malaga, Valladolid en Valencia. Spanje: Spanje achtste exporteur ter wereld van agro-food producten in 2011 In 2011 heeft Spanje voor een totaalwaarde van 34,9 mld euro aan agro-food producten geëxporteerd, waarmee het volgens WTO-gegevens verzameld door het Spaanse Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu, de achtste plaats op de wereldranglijst van exporterende landen inneemt. De eerste plaats wordt ingenomen door de Verenigde Staten, met € 121 mld, gevolgd door Nederland met € 77,7 mld. Citrusvruchten, wijn, varkensvlees, olijfolie en verse groenten behoren tot de tien belangrijkste producten die door Spanje worden geëxporteerd. Volgens dezelfde bronnen bevindt Spanje zich met € 214 mld op de 18e plaats wat betreft de totaalwaarde van de exporteerde goederen, een cijfer waaruit de belangrijke rol van landbouwproducten opgemerkt kan worden. Portugal: Portugal verhoogt export van verwerkte tomaat In 2012 heeft Portugal 1,2 mln ton tomaten verwerkt op 13.000 hectare grond; per hectare wordt 92 ton tomaat geproduceerd. Portugal staat wat betreft de productiviteit per hectare wereldwijd op de tweede plaats, na Californië. Met de productie in 2012 werd een omzet van meer dan € 250 mln behaald, waarvan 95% is geëxporteerd. Portugal is heden in Europa, ná Italië, de grootste exporteur van verwerkte tomaat. Het product – o.a. ketchup en tomatenpulp, vindt zijn eindbestemming voornamelijk in Engeland, Spanje, Nederland en Duitsland, maar ook Japan waar 10% van de totale export naar toe gaat. De toekomstige plannen voor het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid, heden ter discussie in Brussel, kan de sector echter flink de das om doen. In de voorstellen voor het GLB wordt als gevolg van de herverdeling de communautaire steun voor de sector aanzienlijk verminderd. In het geval van Portugal zou dit betekenen dat de steun per hectare van 2.100 naar 179 euro zou dalen met alle gevolgen van dien, aldus de Vereniging van de Tomatenindustrie (AIT). Portugal: Portugese export richt pijlen op China De export van Portugese producten naar China is stijgende. In de eerste acht maanden van 2012 is de export, in vergelijking met dezelfde periode van vorig jaar, met 53% gestegen; een bedrag van € 778 mln. Het betreft algemene exportcijfers, waaronder ook voedingsmiddelen en dranken. Zo verwacht de grootste Portugese fabrikant van niet-alcoholische dranken “Sumol+Compal” tot 2015 rond de 10 mln pakken fruitsap op de Chinese markt af te zetten. In oktober dit jaar zullen de eerste fruitsappen van het bedrijf in de schappen van een Chinese supermarktketen te koop worden aangeboden. Ook de grootste producent van druiven, de “Herdade Vale da Rosa”, bekend om de druiven zonder pit, heeft haar eerste lading (20 ton) op de Chinese markt afgezet. Het doel is om uiteindelijk een groot deel van de Aziatische markt van Portugese druiven te voorzien. De Portugese wijnen hebben al voet op de Chinese bodem gezet. In 2011 was de verkoop van Portugese wijnen 13,7
mln euro waard. Dit is een verhoging van 80% van de exportwaarde. Onder de cluster “Wines of Portugal” organiseert ViniPortugal (interprofessionele vereniging van Portugese wijnen) City Tastings/Grand Tastings in diverse steden van China om de nationale wijnen te promoten met als doel in 2014 een verkoopvolume van € 25 mln te behalen. Portugal: JM verhoogt omzet en blijft investeren De retailer Jerónimo Martins (JM), voor 49% in handen van Ahold, heeft haar omzet in 2012 met 10,5% verhoogd vergeleken met het jaar 2011. De omzet bedroeg in 2012 €10,9 mld. Dit is hoofdzakelijk te danken aan de Poolse supermarktketen Biedronka, in handen van JM. De omzet in Polen steeg in 2012 met 16,3%. In Portugal was deze stijging 2,4%. JM waagt zich binnenkort op de Colombiaanse markt met de opening van een “tienda de barrio”(buurtsuper) onder de naam “Ara” in de stad Pereira eind februari/begin maart. Het doel is om tot het jaar 2015 rond de 150 supermarkten te openen. De investering ligt rond de 400 mln euro. Ook zal JM blijven investeren in Polen. Van het totale € 2,5 mld investeringsgeld zal 70% in dit land worden geïnvesteerd. De groep verwacht tot eind 2015 een 3000 winkels geopend te hebben. Daarnaast is JM voornemens om de komende jaren nog eens vijf nieuwe distributiecentra te openen zodat eind 2015 het totaal uitkomt op 15. Portugal: Sector agro-industrie één van de groeipilaren van de nationale economie De Portugese agro-industrie is, volgens een studie van Deloitte over deze sector, één van de groeipilaren van de nationale economie. Het is de verwerkende industrie met de grootste omzet, rond de 14 mld Euro, die tevens voor de meeste werkgelegenheid zorgt, 110.000 directe en 500.000 indirecte arbeidsplaatsen (16% van de totale nationale werkgelegenheid). De sector vertegenwoordigt 4,5 % van het BNP. Ook heeft deze sector bijgedragen aan een evenwichtiger handelsbalans. De export van agro-industriële producten ligt hoger dan de import. Sinds 2008 is de export 16% gestegen en de import 4%. Deloitte schat dat 2.500 Portugese bedrijven uit deze sector aanwezig zijn in externe markten. Portugal: Portugese en Spaanse verenigingen richten samen bedrijven op De Portugese vereniging ABR en de Spaanse vereniging AGELEPE hebben samen twee bedrijven opgericht; één in Alentejo en één in Andalusië, om de productie van granaatappels te promoten. Deze bedrijven, “Ibergranatum” genaamd, hebben dezelfde statuten en dezelfde bestuursraad. De verenigingen zijn tevens de aandeelhouders; elk 50% in beiden bedrijven. Het hoofddoel is om de productie, verwerking, distributie en handel van granaatappel in Lepe (SP) en Aljustrel (PT) te bevorderen. De verwachting is dat 40% van de productie van granaatappel vers zal worden afgezet. De rest zal worden verwerkt. De producten zullen in de eerste plaats gericht zijn op de Portugese en Spaanse markt.
Terug naar boven
AKKER- EN TUINBOUW Spanje: Landbouwinkomen per werknemer met 2.4% gestegen in 2012 Volgens schattingen van het Spaanse Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu (Magrama), is het landbouwinkomen per werknemer met 2.6% (€25.465) toegenomen, als gevolg van een krimp met 1,4% van de full-time werknemers. Een belangrijk deel van deze inkomsten waren subsidies. Een 29.1%, evenals in 2011. De sector ontving 6.526 miljard
euro, 1.2% meer dan in het voorgaande jaar. De landbouwproductie steeg met 2.9% (42,575 mld euro), terwijl de uitgaven voor productiemiddelen met 5% zijn toegenomen (20,966 mld euro). Opmerkelijk zijn de kosten voor productiemiddelen die, ondanks het feit dat zij met 1,1 % in hoeveelheid zijn gedaald, 93,42 % van het landbouw inkomen voor hun rekening namen. Spanje: De tuinbouwsector verkent alternatieve gewassen Spanje blijft een wereldleider in de productie van verse groenten en fruit. In feite heeft de export zich in 2012 middenin een diepe recessie op positieve wijze ontwikkeld. De sector verwacht het jaar af te sluiten met een groei van 10% en een omzet van meer dan 9,5 miljard euro. In het kader van een conferentie over de "Modernisering van de fruitteelt in Valencia", georganiseerd door de bank Cajamar, stelde Roberto García Torrente, directeur van de Technische Dienst voor Levensmiddelen en Coöperaties dat het potentieel van de Spaanse tuinbouw zeker verder kan groeien, maar dat er meer diversificatie moet zijn. Doel van de conferentie was bekendmaking van bestaande alternatieven voor omschakeling van de citrussector. De citrusteelt moet doorgaan, maar er kan ook worden gedacht aan de teelt van kakis, granaatappels, kiwi's, mispels of avocado’s. Bedrijven moeten groter en intensiever worden (ten minste 20-25 ha.), vroege rassen invoeren, bedrijfsvoering en verkoop bundelen en zich richten op verwerking van de producten, zoals vruchtensappen, en gebruiksklare groenten en fruit en bereide maaltijden. Gewezen werd op de mogelijkheden van de granaatappel, momenteel symbolische teelt in Alicante, de Paraguaya vrucht in Catalonië, die in 2012 al een productie van 47.000 ton behaalde. De blauwe bosbes heeft in Huelva terrein gewonnen en is al veel te zien in Asturië en Cantabrië. In Almeria zijn de "mini groenten" succesvol en de Murciaanse landbouw is betrokken bij een project voor de commerciële productie van ananas in de regio. Ook de mango, ongeveer 3.000 ha, wordt steeds belangrijker, na het succes van een andere tropische vrucht, de avocado (14.500 ha.) die haar entree op de Canarische eilanden en in Andalusië heeft gemaakt. Andere gewassen waar mogelijkheden voor bestaan in Spanje zijn pistache, framboos en pinda’s. Spanje: De productie van ui daalt met 30% in 2012 De sectororganisatie FEPEX heeft gemeld dat in de huidige campagne 2012/2013, die in de maand april afloopt, de productie van ui 30% minder zal zijn dan in de vorige campagne. Volgens de gegevens van het Spaanse Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu, was in 2012 in Spanje een areaal van 21.911 ha aan de uienteelt gewijd. De export tot en met oktober 2012 kwam op 211.662 ton, 2% meer dan in dezelfde periode in 2011, met een waarde van 174,3 miljoen euro (26%). Nederland, grootste uienexporteur van de EU, exporteerde 979.853 ton uien tot en met oktober 2012; Spanje neemt de tweede plaats in. Tijdens dezelfde periode was de import 43.675 ton, 17% minder, met een waarde van 13,3 miljoen euro (- 41%). Portugal: Jonge boeren in opmars In 2012 zijn 2000 jonge ondernemers een landbouwbedrijf begonnen, dat is een gemiddelde van 200 boeren per maand. Velen van deze jonge ondernemers zijn hoog opgeleid, aldus de voorzitter van de grootste boerenbond, CAP. De laatste twee jaar heeft de landbouwsector ruim 20.000 nieuwe banen geschapen. De verwachting is dat er nog eens 30.000 bij zullen komen dankzij de projecten die zijn bij het ministerie van landbouw ingediend om financiële steun te vragen in het kader van het plattelandsontwikkelingsplan(PRODER). De laatste 5 jaar is ruim € 5,7 mld in de landbouw geïnvesteerd (jaarlijks ruim 1 mld), grotendeels private
geïnvesteerd (jaarlijks ruim 1 mld), grotendeels private investeringen. Slechts 30% is afkomstig van publieke investering. Gezegd kan worden dat de landbouwsector aan het verjongen is. Er wordt flink gemoderniseerd, beter en meer geproduceerd en zodoende wordt de rendabiliteit verhoogd. De waarde van de landbouw ligt heden rond de € 10 mld. Ook de export van landbouwproducten stijgt; deze ligt rond de 13% met de verwachting dat deze tot het eind van het jaar zal toenemen ondanks de financiële en economische crisis in Portugal. Vooral de wijnbouw-, olijfteelt- en groenten- en fruitsector dragen bij aan deze stijging. De wijn wordt naar diverse landen geëxporteerd, de olijfolie naar Brazilië, terwijl de verse producten in Noord-Europa worden afgezet. Ook de bloemensector is in Portugal in opmars. De bloemen weten hun weg vooral naar Nederland te vinden.
Terug naar boven
VEEHOUDERIJ EN ZUIVEL Spanje: Laag concurrentievermogen gevaar voor de zuivelsector De Spaanse minister van Landbouw, Voedsel en Milieu, Miguel Arias Cañete, luidt de noodklok voor de zuivelsector. Als er niet snel maatregelen worden getroffen om het concurrentievermogen te versterken dreigt de sector te verdwijnen. Spanje heeft een melkquotum van 6,4 miljoen ton en een werkelijke productie van 6 miljoen, dit tegenover een totale vraag naar zuivelproducten van 9 miljoen ton. Het verschil wordt aangevuld met import, voornamelijk Franse melk en Duitse kaas, grotendeels tegen dumpprijzen Momenteel zijn er 20.000 melkveehouderijbedrijven en 40% van de melkproductie is in Galicië geconcentreerd. In juni 2012 was de gemiddelde melkprijs in Spanje € 0,306 per liter, 0,9% minder t.o.v. de maand ervoor, hetgeen een voortzetting betekent van de zes maanden eerder ingezette prijsdaling. Op EU niveau was in juni 2012 de gemiddelde prijs 0,318 euro/liter (tegen 0,323 euro/liter in mei 2012). De problemen in de sector worden voornamelijk veroorzaakt door de volgende vier factoren: sterke stijging in de voederprijzen (voer maakt 75% van de productiekosten uit), het niet kunnen doorberekenen van de stijging van productiekosten in de verkoopprijs, het gebruik door supermarkten van melk tegen lage prijs (70% is wit merk) als lokmiddel en de aanvoer van melk en kaas onder de kostprijs uit Frankrijk en Duitsland. Afgezien van de problemen van de veehouders, is 60% van de melk bestemd voor vloeibare melk, waarvan 25% voor Frankrijk, een land dat hoofdzakelijk producten met meer toegevoegde waarde fabriceert. De minister heeft bij de verwerkende industrie gepleit voor rechtvaardiger contracten en prijzen voor veehouders, terwijl hij de grootwinkelbedrijven heeft verzocht melk niet als reclamestunt te gebruikten. In dit verband heeft hij het beleid van de supermarktketen Mercadona onder de aandacht gebracht, die zijn leveranciers heeft gevraagd de aan de veehouders uit te betalen prijs te verhogen met 1,50 cent/liter, met als doel deze verhoging aan de consument door te berekenen. Doelstelling van de minister is dat er binnen enkele weken een akkoord wordt getekend tussen producenten, industrie en distributie dat transparant is en een beter evenwicht in de keten brengt. De Spaanse Nationale Commissie voor de Mededinging (CNC) bestudeert echter de mogelijkheid om strafmaatregelen te nemen tegen diverse bedrijven uit de sector vanwege verondersteld anti-concurrentiegedrag.
Spanje: Aanpassing welzijnsregels leidt tot verdwijnen van 850 zeugenbedrijven Op basis van schattingen gedaan door Anprogapor (de Spaanse Vereniging van Varkenshouders) kan worden aangenomen dat als gevolg van de nieuwe dierenwelzijnsregels voor de varkenshouderij circa 850 zeugenbedrijven in Spanje zijn verdwenen, ofwel door sluiting of doordat ze zijn overgegaan op het houden van vleesvarkens. Tevens meldt de organisatie dat van de 13.000 varkenshouderijen die zich aan de nieuwe verordening moesten aanpassen, er 350 op een andere productie zijn overgestapt en ongeveer 500 voor bedrijfsbeëindiging hebben gekozen. Anprogapor verwacht overigens dat een aantal van de varkenshouders die nu hun bedrijf hebben gesloten, later hun activiteiten weer zullen oppakken, zodra de voorgeschreven aanpassingen zijn uitgevoerd. Portugal: Zuivelindustrie kritisch over studie melkprijzen De zuivelindustrie heeft zich zeer kritisch uitgelaten over een studie, uitgevoerd door het Ministerie van Landbouw, betreffende de melkprijzen. In dit rapport wordt de ontwikkeling van de melkprijzen in kaart gebracht gedurende de jaren 2005 en 2001. De conclusie is dat, door de stijging van veevoer, de melkproductie in deze jaren met 6,6% is gestegen. Een stijging die veel hoger ligt dan de ontwikkeling in de prijs die wordt betaald aan de producent met als gevolg een veel lagere productiemarge, mede ten gunste van de zuivelindustrie. De zuivelindustrie is echter van mening dat in deze studie niet de juiste methodologie is gebruikt zodat er een vertekend beeld van de werkelijkheid wordt gegeven. Een voorbeeld hiervan is dat in de studie wordt vermeld dat de prijs van verpakte melk uit de fabriek vanaf het jaar 2005 met 15% is gestegen. Onjuist, aldus de zuivelindustrie omdat de prijs niet gemeten kan worden. De prijs is afhankelijk van een aantal factoren zoals de grote diversiteit aan contractuele en niet-contractuele kortingen die de winkel/distributie eist. De 15%, genoemd in het rapport, ligt dus veel hoger dan datgene wat de fabrikant ontvangt. In januari 2012 heeft een grote hypermarkt melk verkocht voor 13 cent p/liter, circa 20 cent lager dan de dagprijs. Hoewel Portugal voldoende melk produceert om de eigen markt te voorzien, heeft desbetreffende hypermarkt melk ingekocht uit Spanje voor een veel lager prijs dan de kostprijs van melk, oftewel dumping. Het zou de distributie vooral gaan om het behalen van grotere winstmarges ten koste van de Portugese melkproducenten die door dit soort praktijken falliet dreigen te gaan, aldus de zuivelindustrie. Portugal: Geringe stijging in de prijs van varkensvlees De prijs van varkensvlees is in Portugal tussen 2005 en 2011 slechts 0,1% gestegen terwijl in de rest van Europa deze stijging jaarlijks rond 2,5% ligt. De productiekosten daarentegen zijn met 6,6% gestegen. De hoge productiekosten zijn voornamelijk te wijten aan de graanprijzen. Portugal produceert slechts 20% van de behoeften aan granen en is dus voor dit product erg afhankelijk van de aanvoer uit het buitenland. De wispelturige schommelingen in de graanprijzen worden niet doorgevoerd in de prijs die de producent ontvangt voor zijn varkens, volgens recente gegevens over de prijzen in de voedselvoorzieningsketen. Na de oprichting op 15 november 2011 van PARCA, een begeleidingsplatform waarbij de hele voedingsketen is aangesloten – van boer tot distribiteur – met als doel de schakels in de gehele voedingsketen in evenwicht te brengen, en sinds de aanstelling van de commissie op 10 januari 2012 worden deze gegevens in kaart gebracht . De productie van varkensvlees vertegenwoordigt 20% van de dierproductie in Portugal. De zelfvoorzieningsgraad ligt rond de 67%. Portugesen eten jaarlijks 490.000 ton varkensvlees. De prijs per kilo karkas ligt rond de 2,10 Euro. Terug naar boven
VISSERIJ EN AQUACULTUUR Spanje: Spanje vrij van Blauwtong Serotype 8 Sinds 15 januari is Spanje vrij verklaard van het Blauwtongvirus Serotype 8. Het Ministerie heeft in Brussel de resultaten van het Nationale Toezichtprogramma gepresenteerd, waarin aangetoond werd dat het virus al twee jaar niet meer is geconstateerd. Dit serotype verscheen voor het eerst in Spanje in januari 2008 en was afkomstig uit het noorden van Europa, waar het al sinds 2006 aanwezig was. Wat betreft de twee andere in Spanje aanwezige serotypes, 1 en 4, blijft het Ministerie van Landbouw voor sommige gebieden vrijwillige vaccinatie aanbevelen. In de huidige risicoperiode 2012/13 van de vector, hebben zich twee gevallen van serotype 1 voorgedaan op Sentinel-boerderijen in Extremadura. Wat betreft het serotype 4, dateren de laatste uitbraken van het virus uit maart 2012, in Andalusië, ook in Sentinel boerderijen. Spanje: Pilot "Eén loket" in de Spaanse havens Het Spaanse Ministerie van Ontwikkeling en het staatsorgaan “Puertos del Estado” werken samen aan de opzet van een "Eén loket-systeem” in de Spaanse havens ter vereenvoudiging van de douaneformaliteiten en -inspectie en ter verbetering van het concurrentievermogen van de bedrijven om zo hun kosten te verlagen. Minister Ana Pastor heeft aangekondigd dat er de komende maanden een pilot zal worden uitgevoerd. Ook kondigde zij andere 'ambitieuze doelstellingen' aan, zoals een bijdrage van meer dan 50% aan particuliere investeringen in de havens van Spanje. In 2011 bedroegen de particuliere investeringen € 700 mln. Spanje: De Spaanse aquacultuur behield zijn omzet in 2012 maar winsten verminderden De Spaanse aquacultuursector wist in 2012 zijn verkoop en werkgelegenheid te behouden, hoewel het zijn winstmarges verminderde door de lage prijzen of de stijgende productiekosten zoals de prijzen van energie en visvoer, die respectievelijk 15% en 20% hoger zijn geworden Vertegenwoordigers van de Spaanse Vereniging van Producenten van Mariene Teelt (Apromar) en het Productschap voor Continentale Aquacultuur (Aquapiscis) hebben verklaard dat 2012 werd gekenmerkt door een daling van de marges. De Manager van Apromar, Javier Ojeda, heeft gezegd dat de verkoop van zeebaars, tarbot en dorade niet veel zijn veranderd: "de consumptie is iets achteruitgegaan, maar er heeft zich een sterke daling van prijzen voorgedaan die het meest wordt waargenomen bij de eerste verkoopschakel". Ook de import vormt een bedreiging. "Als grote detailhandelaren panga uit Vietnam voor € 2,50 per kilo verkopen, kan men hiermee niet concurreren". Verder spelen de "onevenredige" tarieven van de havens voor de aquacultuur een rol, de traagheid van verlening bij vergunningen, de beperkingen door Natura 2000-gebieden en de gebrekkige etikettering van producten in de verkooppunten voor de eindverbruiker. De Spaanse aquacultuur levert jaarlijks een productie van 251.841 ton ter waarde van 413,1 miljoen euro, volgens de gegevens die gepubliceerd zijn door het Spaanse Ministerie van Landbouw, Voeding en Milieu. Spanje: Verlenging steun vanwege tijdelijke stillegging
van vloot in wateren Guinee-Bissau Het Spaanse Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu heeft de steun vanwege stillegging verlengd aan reders die in het kader van EU-visserijovereenkomst met Guinee-Bissau in die wateren vissen. De maatregel is genomen vanwege de onveilige politieke situatie in het land, waardoor het onmogelijk is om in deze wateren te vissen. De steun voor stillegging wordt verleend voor een periode van 6 maanden, waarmee een totaalbedrag van 1,2 mld euro is voorzien, eventueel te verhogen met € 200.000, voor maximaal 10 schepen die op schaal- en schelpdieren en inktvis vissen. Momenteel liggen er 8 schepen stil, die sinds 15 juni 2012 steun ontvangen.
Terug naar boven
PLATTELANDSONTWIKKELING Portugal: Plattelandsontwikkelingsplan PRODER al voor 61% uitgevoerd In het kader van PRODER (2007-2013) zijn tot op heden 22.200 projecten goedgekeurd, goed voor 3,3 mld euro. Het uitvoeringspercentage ligt rond de 61%, aldus het Ministerie van Landbouw.
Terug naar boven
VOEDINGS- EN KWALITEITSAANGELEGENHEDEN Spanje: Catalaanse voedingsmiddelenindustrie wijst nieuwe vetbelasting af De Catalaanse regionale regering heeft ingestemd met het heffen van belasting op gezoete dranken, binnen de nieuwe belastingen die bedoeld zijn om de inkomsten van de Catalaanse regionale overheid te verhogen na de laatste regionale verkiezingen. De industrie heeft echter een belasting op verzadigde vetten weten tegen te houden, aldus het digitale tijdschrift “elEconomista” dat gespecialiseerd is in Voeding. Met deze nieuwe belasting, die nog niet eerder in Spanje is toegepast, hoopt men een 22 miljard euro binnen te halen. Dit nieuws komt nadat Cobega, de bottelarij van Coca-Cola in Catalonië, heeft ingestemd te fuseren met haar tegenhangers in andere regio's en het hoofdkantoor in Madrid te vestigen. Spanje: Meer kip en minder vis op de tafels van Spaanse families Het voedingspatroon van de Spaanse gezinnen is aan het veranderen door de economische crisis. Dit blijkt uit het laatste rapport “Panel van de Voedselconsumptie van Huishoudens” van het Spaanse Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu. Ondanks het feit dat het voedselverbruik in de huishoudens in volume met 0.9% is gestegen en in waarde met 0,5% als gevolg van de daling van de prijzen met 0,4%, waren verse aardappelen (3.1%), kip (2.7%), rijst (2.1%) en pasta (1.6%) de producten die de grootste stijging in verbruik lieten zien. Ook vers fruit behoort tot de top tien van de meest geconsumeerde producten met een groei van 3.3%. Deze stijging van de fruitconsumptie valt samen met de opkomst van goedkope groentenwinkels in de grote steden. De consumptie van verse groenten is stabiel gebleven. Wat vlees betreft, werden verwerkte vleesproducten
Wat vlees betreft, werden verwerkte vleesproducten (hamburgers en worstjes), het meest door de Spaanse gezinnen in 2012 gekocht. De consumptie hiervan steeg met 2.7%, gevolgd door kip (2.1%). Rund- en lamsvlees daarentegen lieten een daling in consumptie zien van respectievelijk 1.6% en 8.4%. Hetzelfde gebeurde bij de visproducten, waarvan bevroren vis een daling ondervond van 3.9% en verse vis van 0.7%. Tot de lijst producten die een daling laten zien behoort ook olijfolie, met een afname van 2.1%, terwijl de aankoop van sterk alcoholische dranken steeg met 1.9%. In 2012 kozen de Spaanse gezinnen meer voor verse voedingsmiddelen. De consumptie van deze verse producten groeide met 1.7%. De meeste huishoudens gaven de voorkeur aan discountwinkels (5.5% stijging); daarentegen was de traditionele winkel het enige kanaal waar de verkoop van verse producten met 1.1% daalde. Uit het rapport blijkt ook dat er 1.461 euro per hoofd van de bevolking in 2012 werd uitgegeven, 0.5% meer dan in 2011. De consumptie was 658,66 kilo per persoon, wat eveneens 0.9% meer was dan in 2011. Portugal: Kant-en-klaar gebakken ei Het bedrijf “Derovo” komt binnenkort met een nieuw product op de markt. Het betreft een kant-en-klaar gebakken ei dat slechts opgewarmd dient te worden in de magnetron. Dit project “Egg Ready” genaamd, dat in samenwerking met de universiteit van Minho tot stand is gekomen, is in het leven geroepen na herhaaldelijke verzoeken van klanten die in het kader van hygiëne en voedselveiligheid, geen eierschillen in de keuken willen hebben. Dit kant-en-klare gebakken eitje is dan ook in de eerste plaats bestemd voor de horecasector. Er is vier jaar onderzoek naar verricht en de totale investering bedroeg € 400.000. Hetzelfde bedrijf Derovo heeft tevens recentelijk, samen met de Spaanse Groep ”Postres El Reina” in Portugal een fabriek met de meest geavanceerde technologieën geopend voor de productie van nagerechten. Het betreft een investering van 11 mln Euro. Derovo heeft 243 mensen in dienst en verwerkt dagelijks meer dan 3 mln eieren in haar twee fabrieken te Pombal (Portugal) en Astúrië (Spanje). Portugal: Export voedingsmiddelen gestegen De export van voedingsmiddelen en dranken is tussen januari en augustus 2012 met 13% gestegen. Dit ligt boven het nationale gemiddelde, dat rond de 10,4% ligt. Ook de export van groenten en fruit is gestegen, en wel met 16,3%, aldus het Ministerie van Landbouw. Een reden hiervoor is dat bedrijven door de crisis in eigen land gedwongen zijn andere afzetmarkten te zoeken.
Terug naar boven
DIERENWELZIJN Spanje: Voorstel Spanje voor vermindering stroomsterkte bij bedwelmen van schapen en geiten Het Spaanse Agentschap voor Voedselveiligheid en Voeding heeft een rapport in voorbereiding, waarin het voorstelt de communautaire wetgeving inzake dierenwelzijn op het moment van de slacht aan te passen aan de Spaanse omstandigheden. Het rapport, dat is gebaseerd op een studie in opdracht van de brancheorganisatie INTEROVIC, stelt dat de minimale stroomsterkte van 1 ampère die toegediend wordt om lammeren en geiten te verdoven vóór het slachten letsels op het karkas en de huid veroorzaken, met economische verliezen voor de sector als gevolg. De studie concludeert dat bij het toepassen van een intensiteit van 0,3 ampère de
dat bij het toepassen van een intensiteit van 0,3 ampère de dieren bewusteloos raken.
Terug naar boven
FYTOSANITAIRE AANGELEGENHEDEN Spanje: Bijna € 3 mln voor financiering van fytosanitaire programma's in Spanje Het Permanente Fytosanitaire Comité van de EU heeft groen licht gegeven aan de cofinanciering van 17 plantgezondheidsprogramma's in 7 lidstaten, voor een totaal van 11 miljoen EUR. Spanje is het tweede land dat de meeste fondsen zal ontvangen, namelijk 2,7 miljoen euro voor maatregelen, zoals de bestrijding van de uitbraken van dennen-nematoden in Extremadura of het onder controle houden van de Manzana Isla slak in rijstvelden.
Terug naar boven
NATUUR, BOS, LANDSCHAPS- EN FAUNABEHEER Spanje: WWF klaagt Spanje aan bij Europese Commissie vanwege overtredingen van het Natura 2000-netwerk Naar aanleiding van het 20ste jubileum van de Habitatrichtlijn heeft WWF Spanje publiekelijk de schending van deze regels door Spanje aangekondigd. Tevens heeft WWF Spanje een klacht ingediend in Brussel om de situatie aan de kaak te stellen. WWF heeft in haar recente rapport “Naturometro 2012” belicht dat van de 1.445 door Spanje voorgestelde gebieden er slechts 166 over de vereiste beheerplannen beschikten, wat inhoudt dat 89% van de Natura 2000-gebieden niet heeft voldaan aan de gestelde voorwaarden. Zelfs de Spaanse Minister van Landbouw, Voedsel en Milieu heeft zich beklaagd dat "er nog veel te doen is" maar voegde daaraan toe dat “Spanje buitengewone inspanningen levert om het mariene netwerk te voltooien". Spanje: Spanje viert World Wetlands Day Ter gelegenheid van de viering van de World Wetlands Day, heeft het Spaanse Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu de toevoeging bekendgemaakt van 30 nieuwe ecosystemen aan de Spaanse Inventaris van Wetlands, die reeds 267 wetlands telt met een oppervlakte van 167.358,44 h. in het hele land. Spanje neemt met 74 gebieden de derde plaats in op de Ramsarlijst van landen in de wereld met wetlands van internationale betekenis. Twee opvallende nationale parken binnen deze gebieden zijn, Doñana en las Tablas de Daimiel. Spanje: Bijna 210.000 hectare verbrand in 2012 Volgens gegevens van het Spaanse Ministerie van Landbouw, Voedsel en Milieu, is er in 2012 105.8% meer bosgebied verbrand dan in het voorgaande jaar en 82.93% meer dan het gemiddelde van de afgelopen tien jaar. Het Ministerie geeft aan dat de ongunstige klimatologische omstandigheden de hoofdoorzaak zijn. Volgens WWF Spanje echter is de belangrijkste reden "het ontbreken van beheer en ontplooiing van de bergen”. Slechts 5 branden waren toe te schrijven aan natuurlijke oorzaken, waardoor de Spaanse regering strengere sancties overweegt voor dergelijke misdaden.
strengere sancties overweegt voor dergelijke misdaden. Portugal: Bosbranden 2012 Het aantal bosbranden is in 2012 verdubbeld in vergelijking met het jaar er voor. Volgens de gegevens van het Instituut voor Natuurbescherming en Bosbouw, hebben er in de periode tussen 1 januari en 30 september ruim 20.500 branden gewoed (104.000 hectare). In 2011 waren dit er 17.500 (46.000 hectare). De oorzaken zijn voornamelijk onzorgvuldigheid, opzettelijk aansteken en de extreme droogte en warmte van dit jaar.
Terug naar boven
DIVERSEN Spanje: Spoorverbinding met mediterrane corridor voor Almeria Het regionale bestuur van Andalucia heeft een project gepresenteerd voor de aanleg van een goederenspoorterminal die de Logistieke zone van Almeria zal verbinden met de Mediterrane Corridor. Het project, dat van groot regionaal belang is, zal een oppervlakte van 287 ha omvatten. Dit gebied zal opgesplitst zijn in twee sectoren; de hoofdstad Almeria met 105 ha en de zone Níjar met 182 ha. Met de bouwwerkzaamheden van de eerste fase, die van de hoofdstad Almeria, is een investering van ongeveer 40 miljoen euro gemoeid. Spanje: Goederenvervoer over de weg daalde met 2.8% in 2012 De omzet van het goederenvervoer over de weg in Spanje daalde vorig jaar met 2.8%, terwijl deze in Portugal afnam met 7%, zo concludeert de studie gepubliceerd door het bedrijf DBK. Volgens het DBK, werd er op de Iberische markt in de boekjaren 2010 en 2011 een jaarlijkse sterke groei van het goederenvervoer over de weg geregistreerd van rond de 2%, dit ondersteund door hogere prijzen voor de dienstverleningen, binnen een context van een sterke stijging van de prijzen van brandstoffen. In 2012 is er een trendverandering opgetreden als gevolg van de daling in de industriële productie en de sterke verslechtering van de bouwsector in Spanje en Portugal. De omzet op de Iberische markt kwam hiermee op 16,55 miljard euro, 3.5% minder dan het voorgaande jaar. Deze dalende tendens blijft op korte termijn aanhouden, zodat er naar verwachting voor 2013 een extra achteruitgang wordt voorzien van rond de 1%. De studie geeft ook aan dat er een overaanbod bestaat, dat bovendien sterk versnipperd is; de eerste vijf exploitanten namen in 2011 8.1% van de totale omzet voor hun rekening, terwijl dit aandeel met inachtneming van de eerste tien stijgt naar 13.9%. Portugal: Stijging BTW nekt restaurants Sinds de verhoging van de BTW van 13 naar 23% begin 2012 is het aantal bezoeken aan restaurants gedaald. Het consumentengedrag is gewijzigd door de aanhoudende economisch/financiële crisis in Portugal. Consumenten gaan minder vaak in restaurants eten, nemen geen voor – en nagerecht of delen een gerecht met meerdere personen. De consumptie is met 25% afgenomen, aldus AHRESP, de vereniging van hotel- en restaurantwezen. ARESP verwacht dan ook dat over het hele jaar genomen 11.000 restaurants de deuren definitief zullen sluiten en 37.500 arbeidsplaatsen zullen verdwijnen.
Terug naar boven
Colofon Contact: Ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden Landbouwraad Paseo de la Castellana, 259D 28046 Madrid
tel:+34-91-353 7521 fax:+34-91-353 7567 e-mail:
[email protected] web: www.mfa.nl/mad
Dit bericht kan informatie bevatten die niet voor jou is bestemd. Indien je niet de geadresseerde bent of dit bericht abusievelijk aan je is toegezonden, word je verzocht dat aan de afzender te melden en het bericht te verwijderen. De Staat aanvaardt geen aansprakelijkheid voor schade, van welke aard ook, die verband houdt met risico's verbonden aan het elektronisch verzenden van berichten. This message may contain information that is not intended for you. If you are not the addressee or if this message was sent to you by mistake, you are requested to inform the sender and delete the message. The State accepts no liability for damage of any kind resulting from the risks inherent in the electronic transmission of messages.
