1 Basisbeginselen Word 2007/2010 Hogeschool De Kempel Auteur: Giel van Santvoort Versie 1.1 juni 20102 23 Inhoudsopgave: Voorwoord Kennismaken met Wor...
Inhoudsopgave: Voorwoord ................................................................................................................................7 1. Kennismaken met Word 2007/2010 .....................................................................................9 1.1 Starten van Word............................................................................................................9 1.2 Invoeren van tekst ........................................................................................................11 1.3 Selecteren van tekst .....................................................................................................12 1.4 Simpele tekst-opmaak ..................................................................................................14 1.5 Document opslaan........................................................................................................15 1.6 Een nieuw document beginnen ....................................................................................17 1.7 Document opvragen .....................................................................................................19 1.8 Documenten afdrukken.................................................................................................20 1.9 Word afsluiten...............................................................................................................22 1.10 Tekst verplaatsen .......................................................................................................22 1.11 Tekst kopiëren ............................................................................................................23 1.12 De help-functie............................................................................................................24 2. Documenten .......................................................................................................................27 2.1 Snel door de tekst verplaatsen .....................................................................................27 2.2 Meerdere documenten..................................................................................................27 2.3 Tekst uit andere documenten kopiëren ........................................................................28 2.4 Andere Word-documenten............................................................................................29 2.5 Gegevens uit andere programma’s kopiëren................................................................30 3. Lettertypes en lettergrootten ..............................................................................................33 3.1 Tekenopmaak via het Lint.............................................................................................33 3.2 Tekenopmaak met het snelmenu .................................................................................35 3.3 Super- en subscript.......................................................................................................36 3.4 Bijzondere tekens, trema's en accenten .......................................................................37 4. Tabs en opsommingtekens ................................................................................................41 4.1 Tabs instellen en verwijderen met behulp van dialoogvenster .....................................41 4.2 Tabs instellen en verwijderen met behulp van de liniaal ..............................................44 4.3 Opsommingtekens en nummeringen............................................................................45 5. Teksthandelingen ..............................................................................................................51 5.1 Afbreken van woorden..................................................................................................51 5.2 Woorden bijeenhouden.................................................................................................52 5.3 Nog enkele verwijdermogelijkheden .............................................................................52 5.4 Nieuw pagina ................................................................................................................54 5.5 Paginanummers............................................................................................................56 5.6 Functiecodes ................................................................................................................57 6. Paginaopmaak ...................................................................................................................59 6.1 Marges..........................................................................................................................59 6.2 Tekst verticaal centreren ..............................................................................................61 6.3 Papierformaat en papierinvoer .....................................................................................62 6.4 Papieroriëntatie.............................................................................................................63 7. Alineaopmaak.....................................................................................................................67 7.1 Uitlijnen .........................................................................................................................68 7.2 Witregels en regelafstand .............................................................................................69 7.3 Kaders ..........................................................................................................................69 8. Inspringen...........................................................................................................................73 9. Zoeken en vervangen en Spellingcontrole .........................................................................77 9.1 Zoeken..........................................................................................................................77 9.2 Vervangen ....................................................................................................................78 9.3 Navigeren .....................................................................................................................80 9.4 Spellingcontrole ............................................................................................................80 9.5 Autocorrectie.................................................................................................................82
10. Illustraties .........................................................................................................................85 10.1 Illustraties in Word ......................................................................................................85 10.2 WordArt.......................................................................................................................88 11. Tabellen............................................................................................................................91 11.1 Tabellen maken ..........................................................................................................91 11.2 Breedte van de cellen veranderen..............................................................................93 11.3 Kolommen/rijen in een tabel toevoegen of verwijderen ..............................................93 11.4 Tabelkaders ................................................................................................................94 INDEX: ...................................................................................................................................97
Voorwoord In dit cursusboek worden de Word-vaardigheden t.bv. de module Tekstverwerking van het Digitaal Rijbewijs Onderwijs behandeld. Niet alle items uit de eindtermen Digitaal Rijbewijs Onderwijs (DRO), samengesteld door het PM-ICT van het Ministerie van Onderwijs Cultuur & Wetenschappen worden in dit cursusboek behandeld. In de praktijk is gebleken dat binnen een school of schoolbestuur, niet alle docenten (of het management) wensen om het volledige traject van DRO te volgen, maar een erg praktische cursus willen volgen. Daarom heeft Kenniscenter De Kempel een aantal nascholingscursussen samengesteld, waarin de basisbeginselen van het Digitaal Rijbewijs Onderwijs behandeld en geoefend worden. Diegene, die deze cursus doorlopen kunnen daarna zelfstandig of d.m.v. een cursus de extra items (vervolgonderwerpen) bestuderen en beoefenen. De inhoud van deze cursus is afgestemd op de dagelijkse praktijk in het basisonderwijs, zowel voor het begeleiden van kinderen in het gebruik van de computer als voor de eigen vaardigheid, zoals die minimaal gewenst is. In het cursusboek zijn voorbeelden opgenomen zoals deze ook in de klas gebruikt kunnen worden (zowel voor de kinderen als voor de docent). Deze voorbeelden zijn in de vorm van opdrachten en cases gemaakt door Dorry Feyen (docent onderbouw) en Jan v.d. Wijdeven (docent bovenbouw) van het schoolbestuur NOVEM. Deze opdrachten en cases “toetsen” de eigen vaardigheid en kennis van de behandelde stof. Doelstelling: De docent is in staat: - een tekstverwerkingsprogramma te gebruiken bij het vervaardigen van bruikbare documenten - een tekst te creëren en verbeteren (tekst typen, fouten verbeteren, tekstblok selecteren, plakken, knippen, kopiëren en verplaatsen, woorden zoeken en vervangen) - een bestand openen, wegschrijven, afdrukken en sluiten - het uiterlijk van een tekst veranderen (vet, cursief, lettertype, lettergrootte, regelafstand) - de opmaak aanpassen (opsomming, tabs, tabellen, paginanummering) - een illustratie in de tekst opnemen - tabellen te maken
Notatiewijze:
de te verrichten werkzaamheden tijdens de instructiefase (tijdens het lezen van de tekst/alinea)
Opdracht: Opdracht van uit te voeren werkzaamheden aan het einde van een paragraaf CASE: Volledige/complete opdracht aan het einde van een hoofdstuk, waarin alle behandelde onderwerpen van dat hoofdstuk nogmaals toegepast moet worden
1. Kennismaken met Word 2007/2010 1.1 Starten van Word Het starten van programma’s gaat voor bijna alle Windows-programma’s (Windows XP, Vista of Windows 7) op identieke wijze
Klik op de Start-knop
Kies voor de optie: (Alle) Programma’s
Zoek vervolgens naar de optie Microsoft Word 2007/2010 en klik deze optie aan. Word zal worden gestart (Eventueel eerst Microsoft Office kiezen).
Word wordt gestart. Indien u Word opstart, verschijnt altijd een venster, waarin vast een nieuw leeg document is aangemaakt. Het venster van Word ziet er als volgt uit: (Word 2007)
In tegenstelling tot eerdere versies (2000 of 2003) is er niet direct een menustructuur (met submenu) meer, maar wordt er met een TAB-menu gewerkt, waarin alle opties middels knoppen gekozen kan worden. Dit zogenaamde Lint is ook meer intuïtief. etc.. Uiteraard heeft ook dit Windows-programma een Statusbalk, waarin informatie zichtbaar is, zoals de positie, het aantal pagina’s en de pagina (nummer), waarop u werkt. De weergavenknoppen (Word 20070 / Word 2010):
Rechtsonder in het werkveld, vindt u een aantal knoppen, die betrekking hebben op de weergave van het document. Met behulp van deze knoppen kunt u aangeven op welke manier u naar het document kijkt. Deze knoppen hebben dezelfde functie als een aantal opties uit het tab-item Beeld. In principe kunt u het beste de Pagina- of Afdrukweergave kiezen, aangezien in deze weergave de pagina zodanig wordt weergegeven als ware het een afdrukvoorbeeld. Lezen in volledig scherm (boek) laat 2 pagina’s op het scherm zien (in een apart scherm dat men via Sluiten weer teniet doet). Web-layout (papier met wereldbol) laat de pagina zien schermbreed (dus niet zoals een A4 maar zoals op Internet). Overzicht (regels met punten) biedt de mogelijkheid om gedeelte van teksten (alinea’s) tijdelijk te sluiten/verbergen of om een document met sub-documenten op te bouwen (ook hier in de nieuwe weergave met de knop Sluiten om terug te keren naar de normale weergave). De laatste knop (regels) is Concept. Hiermee zie je het document niet als A-4 papier maar puur in een wit scherm (pagina-grenzen zijn gewone strepen).
Met behulp van de schuifbalk kan het document in- en uit-gezoomd worden (verkleinen/vergroten) – de plus of min-knop maken sprongen van 10%.
Klik op de eerste-knop (Afdrukweergave) rechts onderaan het venster
1.2 Invoeren van tekst Wanneer u vroeger een brief wilde typen met een typmachine, moest u eerst een vel papier in de machine stoppen. Ook binnen Word moet een (elektronisch) papier aanwezig zijn om op te kunnen werken. Het papier wordt in Word gerepresenteerd door het witte werkveld. Als u Word opstart, wordt er automatisch een document aangemaakt. Op dit “vel papier” kunt u uw teksten typen. Toch zijn er veel verschillen tussen het werken met de ouderwetse typmachines en de huidige computers met tekstverwerkers. Indien u binnen Word aan het einde van een regel bent gekomen, lopen de woorden vanzelf door op de volgende regel. En wanneer u binnen Word aan het einde van de bladzijde bent aangeland, wordt er automatisch een nieuwe pagina voor u aangemaakt. In het werkveld ziet u een knipperend streepje. Dit verticale streepje noemen we de cursor. De cursor bepaalt het invoegpunt in uw tekst:
Het pijltje dat u met de muis beweegt noemen we de muisaanwijzer. Dit is een pijltje als u niet over een tekst heen gaat.
U kunt met de muisaanwijzer ergens in een tekst klikken om het invoegpunt te bepalen. Wanneer de muisaanwijzer boven tekst komt, verandert het pijltje in een verticaal streepje.
Op het punt waar u klikt, komt de cursor te staan. Wanneer u begint te typen, wordt de tekst vanaf het invoegpunt op het scherm geplaatst.
Opdracht: Type de volgende tekst in: Nadat de juffrouw het proefwerkblad uitgedeeld had, kregen de kinderen de opdracht om eerst hun naam boven aan het bladpapier te schrijven met hun groepsnummer er bij. Nadat ze de kinderen uit klas 7 veel succes gewenst had, konden de kinderen beginnen met het maken van het moeilijke aardrijkskunde-proefwerk. Het werd stil in de klas. Opmerking: Laat deze tekst op het scherm staan. U kunt een letter uit de tekst verwijderen met behulp van de en de toetsen:
Verplaats het invoegpunt naar een positie achter een woord of letter die u wilt verwijderen. Plaats de cursor achter het cijfer 7
Basisbeginselen Word 2007/2010
11
Hogeschool De Kempel
Word 2007/2010
Druk op om de letters of het woord te verwijderen Verwijder hier het cijfer 7 en type daarna het cijfer 8 in
Verplaats het invoegpunt naar een positie vóór een woord of letter die u wilt verwijderen. Plaats de cursor voor het woord klas
Druk meerdere malen op om alle letters van het woord klas te verwijderen. Type daarna in: groep.
U hebt wellicht gezien dat, wanneer u iets intypt binnen een regel, de rest van de regel naar rechts opschuift.
Verwijder dan weer de tekst: groep Typ in: klas.
Fouten herstellen kan ook in Word. U kunt naar een ‘vorige situatie’ terugspringen oftewel de huidige situatie ongedaan maken.
(niet op het zwarte driehoekje ernaast)
Klik linksboven op
De situatie 1 stap terug wordt hersteld.
Klik nog enkele malen in de werkbalk op Ongedaan maken totdat het woord Groep er weer staat
Opdracht: Gebruik bij deze opdracht de tekst uit de vorige opdracht. Gebruik alleen het toetsenbord: Ga naar de eerste regel. Vervang juffrouw door meester. Vervang in de volgende alinea ze door hij. Laat de tekst staan voor de volgende opgaven!
1.3 Selecteren van tekst Het komt wel eens voor dat u grotere stukken tekst wilt wijzigen. In dat geval is het noodzakelijk dat u eerst tekst selecteert. U vertelt Word op die manier welke stukken tekst u wilt wijzigen. U kunt van geselecteerde teksten bijvoorbeeld de opmaak wijzigen. U kunt teksten selecteren met de muis en met het toetsenbord. Geselecteerde tekst wordt met een zwarte balk weergegeven: De muis biedt u de volgende mogelijkheden: Tekst selecteren:
Klik op de eerste letter van het woord dat u wilt selecteren (“meester”) Sleep de muis naar de laatste letter van het laatste woord dat u wilt selecteren en laat de muisknop los (“d” van proefwerkblad) Klik buiten de geselecteerde tekst om de selectie weer op te heffen (niets meer zwart)
Basisbeginselen Word 2007/2010
12
Hogeschool De Kempel
Word 2007/2010
Een woord selecteren:
Dubbelklik op het woord van uw keuze (“meester”). Klik buiten de geselecteerde tekst om de selectie weer op te heffen (niets meer zwart)
Een regel selecteren:
Zet de pointer/muisaanwijzer vóór een regel (“Nadat”). De pointer heeft de vorm van een pijl. Klik eenmaal. De regel wordt geselecteerd. Klik buiten de geselecteerde tekst om de selectie weer op te heffen (niets meer zwart)
Een alinea selecteren:
Zet de muiscursor in de linker marge voor de alinea (2e alinea) Geef een dubbelklik Klik buiten de geselecteerde tekst om de selectie weer op te heffen.
Alles selecteren:
Klik 3x in de linker marge (pointer is een pijl). Klik buiten de geselecteerde tekst om de selectie weer op te heffen.
Wanneer u met het toetsenbord tekst wilt selecteren, kunt u gebruik maken van de volgende toetscombinaties: Een teken naar rechts: Een teken naar links: Tot het einde van een woord: Tot het begin van het woord: Tot het einde van een regel: Tot het begin van een regel: Een regel omlaag: Een regel omhoog: Tot het einde van de alinea: Tot het begin van de alinea: Tot het einde van het document: Tot het begin van het document: Het gehele document: