LEREN DENKEN '09'10 DURVEN DOEN LEREN DENKEN ZADKINE 2009/2010 DURVEN DOEN LEREN DENKEN DURVEN DOEN LEREN DENKEN TRENDS EN CIJFERS
1
De genen van Zadkine In dit jaarbericht blikken wij terug en kijken wij vooruit op de voornaamste ontwikkelingen bij regionaal opleidingencentrum Zadkine. Deze uitgave geeft een snel en beknopt beeld van de belangrijkste thema’s en trends en cijfers, te beginnen met de genen van Zadkine. Onze missie, onderwijsvisie, besturingsfilosofie en onze Rijnmondse manier van werken vormen de basis van ons beleid.
Missie Zadkine is een van de grootste opleidingencentra voor middelbaar beroepsonderwijs in Nederland. Wij leiden vakmensen op en bereiden studenten voor op een zelfstandige, actieve en perspectiefrijke positie in de maatschappij. Vakbekwaam, dichtbij en betrokken. Wij streven naar effectiever onderwijs en een blijvende relatie met onze studenten in het kader van Een leven lang leren.
2
Besturingsfilosofie Bij Zadkine staat de student centraal, maar net zo belangrijk zijn onze medewerkers en maatschappelijke partners. Zadkine is een mensenorganisatie, die alleen floreert als alle betrokkenen dat doen. Daarom verwachten wij van iedereen een actieve houding, die is gebaseerd op zelfontwikkeling, betrokkenheid, bereidheid tot het afleggen van verantwoording, respect en zelfrespect.
Rijnmondse context Zadkine is een organisatie die participeert in de Rijnmondse samenleving. Bij het vormgeven van onze onderwijsprogramma’s werken wij dan ook nauw samen met werkgevers, bedrijven en instellingen in de regio. Rijnmondse vraagstukken staan hierbij centraal.
Onderwijsvisie De onderwijsvisie van Zadkine berust op competentiegericht leren: de student verwerft de benodigde kennis, vaardigheden en beroepshouding en leert functioneren in de beroepspraktijk. Hiertoe bieden wij een breed onderwijspakket, waarin wij ons nadrukkelijk richten op de totale ontwikkeling van onze studenten.
Het motto voor al onze activiteiten is leren, denken, durven, doen. Vier werkwoorden en dat is geen toeval. De mentaliteit van aanpakken is voelbaar en past uitstekend bij Rotterdam Rijnmond.
3
Inhoudsopgave 1 1.1 1.2 1.3 1.4
De omgeving Recessie en jeugdwerkloosheid Open bestel Problematiek grote steden Jongerenjaar
7 7 8 8 14
2 2.1 2.1.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.3 2.4 2.5 2.6
Het onderwijs Zadkine stand van zaken Kengetallen studenten Zadkine zet door Praktijk is de beste leermeester Taal- en rekenbeleid Zadkine extra Internationalisering en ondernemen Zadkine op maat Zadkine flexibel Zadkine zorgzaam Zadkine innoverend
15 15 15 18 23 24 24 27 28 32 32 33
4
5
3 3.1 3.2 4 4.1 4.2
Het personeel Ontwikkelingen 2009 Kengetallen personeel
35 35 38
De organisatie De stroomversnelling Organigram
43 43 45
5 5.1 5.2 5.3
De bedrijfsvoering Zadkine in control De financiën Kwaliteitszorg
47 47 48 53
De omgeving De omgeving is belangrijk voor Zadkine. Zadkine zoekt vanuit zijn maatschappelijke opdracht steeds meer binding met zijn omgeving. Rechtstreeks met het maatschappelijk middenveld, de politiek en het bedrijfsleven. Het doel daarbij is om uitdagend en kwalitatief goed onderwijs voor jongeren te kunnen realiseren. Dit is de belangrijkste reden waarom Zadkine reorganiseert naar een structuur waarin de relatie met de omgeving kan worden geoptimaliseerd. Uiteraard staan in de omgeving de ontwikkelingen niet stil. De belangrijkste daarvan zijn de recessie en de jeugdwerkloosheid, de grootstedenproblematiek en het Jongerenjaar.
1.1 Recessie en jeugdwerkloosheid 6
Ten gevolge van de economische crisis is Nederland in zwaar weer terechtgekomen. Hoewel de (jeugd)werkloosheid tot nu toe niet zo erg stijgt als was voorspeld, willen veel mensen hun kansen op de arbeidsmarkt vergroten door hun opleidingsniveau te verbeteren. In samenwerking met Gemeente Rotterdam zet Zadkine zich daarom in voor een passend onderwijsaanbod met meer instroommomenten, meer maatwerk, maatregelen ter stimulering van doorstroom naar hogere niveaus en bemiddeling naar werk. Het beroepsonderwijs, Zadkine Contract Activiteiten (ZCA) en het Zadkine Servicecentrum (ZSC) werken hierbij nauw samen.
Financiële vooruitzichten De economische crisis heeft tot gevolg dat de overheidsfinanciën erg onder druk staan. Ingrepen op de onderwijsbegroting zijn dan ook zeker niet uit te sluiten. Met name de additionele middelen vanuit de lagere overheden dreigen te verdwijnen. Dit betekent dat wij ons bij alle activiteiten moeten afvragen op welke manier wij deze in de toekomst kunnen bekostigen. Dit vraagt creativiteit en doorzettingsvermogen.
Zadkine in actie tegen jeugdwerkloosheid Om de in- en uitstroom van studenten te reguleren kent Zadkine talrijke initiatieven. De belangrijkste zetten wij hieronder op een rij: • Loopbaanbegeleiding: gericht op instroombevordering terug de opleiding in en herplaatsing. Uitgevoerd door loopbaanadviseurs en professionals op het gebied van zorg en begeleiding. • School-Ex: gericht op tijdige studie- en loopbaanbege- leiding van eindexamenkandidaten die de school verla- ten met een diploma. • Zadkine Center: gericht op het ambulant begeleiden van studenten zonder bpv-plaats en zonder leerbaan. Een jongeren-voor-jongerenorganisatie. • JobZ: gericht op het aan een vaste baan helpen van jongeren na een uitzendperiode. • Spot ’n Job: gericht op het creëren van werk voor stu- denten met een diploma die de arbeidsmarkt opstro- men. Uitgevoerd door het Zadkine Leerflexpunt.
7
De omgeving
De omgeving
1.2 Open bestel
1.3 Problematiek grote steden
Spot ’n Job
Marktwerking zal zijn effect hebben op Zadkine – en heeft dit in 2009 wederom gehad op Zadkine Educatie. Gebleken is dat concurreren op de vrije markt voor grote instellingen met een onderwijs-CAO eigenlijk niet mogelijk is. Zadkine heeft zich eerder in een pamflet uitgesproken tegen een open bestel in het mbo. Efficiency- en kwaliteitswinst vallen volgens ons niet te behalen door een veel groter aantal aanbieders. Schaalvoordelen evenmin en de garantie van continuïteit ontbreekt. De beoogde efficiencyslag zal macro-economisch gezien alleen maar tot meer kosten en grotere schooluitval leiden. Maatschappelijk en economisch rendement nemen hierdoor af.
Zadkine is geworteld in het Rotterdamse (regio Groot-Rijnmond). Rotterdam is een jonge stad, met ongeveer 160.000 jongeren tot 23 jaar. Een deel hiervan heeft te maken met omstandigheden die een negatieve invloed hebben op ontwikkeling, schoolloopbaan of sociaal-maatschappelijk functioneren. Recent onderzoek wijst uit dat meer dan 85 procent van de jongeren in Rotterdam een achterstandspositie heeft, waardoor zij vaak een goede aansluiting missen met vervolgonderwijs.
Om de jeugdwerkloosheid aan te pakken heeft Zadkine in 2009, samen met andere partners in de regio, de Taskforce Jeugdwerkloosheid opgericht. De focus ligt onder andere op doorleren, banen creëren en kansen vergroten voor kwetsbare jongeren. Een belangrijk onderdeel van de Taskforce is Spot ’n Job. Met dit initiatief wil Zadkine honderden extra jobs realiseren, zowel binnen als buiten de eigen organisatie. Bijgestaan door het UWV en DAAD onderzoekt het jongerenteam van Spot ’n Job inmiddels banenopties bij bedrijven als Adecco, Enter Werk, Watch Out en HEMA. Ook kunnen (oud-)studenten bij het jongerenteam terecht voor praktische hulp bij solliciteren.
9
8
Jaaropening 2009: voorzitter College van Bestuur Zadkine, Henri van Vlodrop overhandigt burgemeester van Rotterdam Ahmed Aboutaleb een cheque voor tweehonderd werkplaatsen.
De omgeving
De omgeving
Zorg voor risico-student
Zadkine Fonds
Voorkomen van schooluitval is de belangrijkste opgave voor allen die werken aan de zorg en begeleiding van (potentiële) studenten van Zadkine. Zadkine heeft de ambitie dat de zorgstructuur in 2010 honderd procent dekkend is en tevens gekoppeld aan de lokale opleidingencentra. Daartoe zijn drie
zorgadviesteams (ZAT’s) gestart, in de loop van 2010 komen er nog drie bij. Ook woonbegeleiding, schuldhulpverlening en budgetbeheer krijgen aandacht van Zadkine. Daarvoor is er samenwerking met woonfoyer Zuiderster, Flexusjeugdplein, Sozawe Rotterdam, Achmea en ING.
Studenten die in de financiële problemen zijn geraakt en daardoor dreigen hun opleiding voortijdig te moeten afbreken, kunnen een beroep doen op het Zadkine Fonds. De schoolmaatschappelijk werker, aangesteld door de studieloopbaanbegeleider, begeleidt de aanvragen. Hij of zij zal eerst de
Aantal risicojongeren naar leerweg in de regio Rijnmond
12% 10
Tabel 1.2
Tabel 1.1
Aantal risicojongeren naar leerweg in Rotterdam 71%
bol
bbl
17%
financiële situatie van de student in kaart brengen en samen met de student, zijn ouders en de school naar oplossingen zoeken. Als blijkt dat bijkomstige opleidingskosten problematisch zijn – zoals kleding, boeken of gereedschap – biedt het Zadkine Fonds financiële ondersteuning.
Aantal
Totaal %
Bol %
Bbl %
Zonder bol of bbl %
Spijkenisse
362
18
2
2
96
Schiedam
303
15
4
3
93
zonder bol of bbl
Lansingerland
303
15
11
20
69
Capelle aan den IJssel
294
14
2
3
95
Vlaardingen
199
10
3
3
94
12%
Hellevoetsluis
106
5
2
2
96
Krimpen aan den IJssel
74
4
3
4
93
Totaal in Rotterdam 3.516 (bron: Monitor Stadsregio 2009)
Brielle
74
4
17
11
72
bol: beroepsopleidende leerweg vier dagen naar school, één dag werken bbl: beroepsbegeleidende leerweg vier dagen werken, één dag naar school
Maassluis
66
3
2
6
92
Barendrecht
59
3
10
10
80
Rozenburg
51
2
14
14
72
Ridderkerk
44
2
5
6
89
Bernisse
42
2
20
14
66
Albrandswaard
40
2
1
2
97
Westvoorne
25
1
2
2
96
2.042
100%
100%
100%
71%
17%
Totaal
11
De omgeving
De omgeving
1.4 Jongerenjaar
YOUR Space
My City!
In de multifunctionele ruimte YOUR Space, gelegen onder het Hilton Hotel op de Kruiskade, kunnen jongeren experimenteren en ervaring op doen. Het is dé plek waar activiteiten voor, door en met jongeren plaatsvinden. Dankzij de inzet van het Jongerenpanel heeft Zadkine deze ruimte vanaf 2010 tot haar beschikking. YOUR Space zal worden omgevormd tot een leerwerkomgeving met een programma door en voor studenten.
In februari 2009 hebben Zadkine-studenten gespeeld in een eigen theaterproductie: My City! Zij vertolkten hun visie op Rotterdam in 2030. De setting: cameracontroles op straat, strenge politieoptredens… de persoonlijke vrijheid tot een minimum beperkt, want Big Brother loert op elke straathoek naar je. Deze grimmige sfeer wordt doorbroken door een jongen en een meisje die verliefd op elkaar worden en, net zoals Romeo en Julia, samen zoeken naar een beter leven. My City! is mede georganiseerd door Cultdock en SKVR.
Het jaar 2009 was het Jongerenjaar van Rotterdam. De aanleiding voor jongeren om te laten zien wat zij kunnen en willen met de stad, vanuit het besef dat Rotterdam hen hard nodig heeft om zich verder te ontwikkelen.
Jongerenpanel Speciaal voor het Jongerenjaar heeft Zadkine een Jongerenpanel opgericht, waarin zeventien jongeren van diverse opleidingscentra zitting hebben. Het panel vormt een brug tussen de jongeren en volwassenen van Zadkine. Zo adviseert het panel over de communicatie met afgestudeerde Zadkine-
12
jongeren, het Zadkine Mediabedrijf en het festival Dream City. Ook buiten Zadkine is het Jongerenpanel actief. De panelleden spraken met wethouders over de opkomende werkloosheid, de herontwikkeling van het Bethemplein en diverse stedelijke jongerendiensten en -voorzieningen. Ook voerden zij 27 jongerenprojecten uit, op het gebied van sport, cultuur, muziek, dans, tienermoeders, loverboys en de leerlingenraad. De projecten stimuleerden creativiteit, ondernemerszin én maatschappelijke betrokkenheid. In het talentenfestival 010 Got Talent won Zadkine de derde prijs voor het beste jongerenproject in Rotterdam.
Dream City Op 28 november 2009 kropen 14.000 Zadkine-studenten uit de boeken en togen ze naar Ahoy Rotterdam, alwaar de eerste editie van het festival Dream City plaatsvond. Hier maakten jongeren de dienst uit en ze gingen volledig op in muziek, games, mode en dans. Een greep uit het gevarieerde programma: DJ Chuckie, Harlem-shaken, bouncen, de polonaise, DJ Irwan en Mental Theo. In een wat andere vorm zal dit evenement worden gecontinueerd.
13
Het onderwijs 2.1 Zadkine stand van zaken Bij Zadkine werken ongeveer 2.000 medewerkers; zo’n 25.000 studenten volgen onderwijs bij ons. Wij kunnen dus spreken van een grote onderwijsinstelling. Wij proberen in een dynamische en een zich voortdurend ontwikkelende omgeving onze ambities waar te maken. Niet voor niets is ons motto: leren, denken, durven, doen. Wij stellen dan ook alles in het werk om studenten niet alleen op een beroep voor te bereiden, maar ook op een leven als volwaardige burgers, die volledig kunnen participeren in onze veelzijdige samenleving.
Focus lag op de onderwijsinhoudelijke voorzetting van het beleid, zoals de invoering van competentiegericht onderwijs en een aantal specifieke speerpunten zoals bpv, examinering en de introductie van zogenoemde leerwerklandschappen. Veel van onze onderwijsteams hebben inmiddels het competentiegericht leren of varianten daarop ingevoerd. Dat proces zal voor Zadkine als geheel in 2011 worden afgerond. Het onderwijs in Nederlands, rekenen en moderne vreemde talen heeft veel aandacht gehad.
2.1.1 Kengetallen studenten 14
Tabel 2.1
Aantal Zadkine-studenten per leerweg, peildatum 1 oktober 2009
2009/2010
2008/2009
2007/2008
2006/2007
2005/2006
2004/2005
Bol
13.560
13.494
13.709
13.737
13.007
12.180
Bbl
4.674
5.333
5.219
4.628
4.320
4.862
665
811
858
1.198
1.095
1.242
18.899
19.638
19.786
19.563
18.422
18.284
Deeltijd-bol Totaal Vmbo Educatie (inclusief vavo)
90
107
119
139
142
154
6.039
4.225
4.634
5.792
6.140
6.045
15
Het onderwijs
Het onderwijs Jaarresultaat Zadkine in vergelijking met de norm
Bbl
Bol
OC Administratie, Beveiliging & ICT
297
2.821
Deeltijd-bol
Vmbo
Totaal
0
3.118
59,10%
2.150
74,94%
50,20%
90
1.587
niveau 3
54,28%
56,70%
niveau 4
60,10%
42,00%
OC Horeca & Toerisme
288
1.170
2.688
2.134
554
5.376
OC Gezondheidszorg, Laboratoriumtechniek & Optiek
449
1.457
13
1.919
OC Welzijn, Sport & Cultuur
314
2.172
0
2.486
ZAP Education
0
18
363
0
381
349
1.525
98
1.972
4.674
13.560
665
18.989
Tabel 2.3
Uitstroom per niveau, peildatum 1 oktober na afloop van het cursusjaar 16
2009/2010
2008/2009
2007/2008
2006/2007
Totale uitstroom
7.903
7.831
7.069
7.078
Waarvan gediplomeerd op niveau 1
343
443
429
507
Waarvan gediplomeerd op niveau 2
1.439
1.236
1.062
905
Waarvan gediplomeerd op niveau 3
1.055
956
856
967
Waarvan gediplomeerd op niveau 4
1.735
1.807
1.725
1.610
Waarvan ongediplomeerd
3.331
3.389
2.997
3.089
57,85%
56,70%
57,60%
56,40%
Aandeel gediplomeerde uitstroom in totale uitstroom
Norm 2008/2009
59,30%
1.879
(L)OC Zuid-Hollandse Eilanden
Rendement
niveau 1
271
OC Techniek
Opleidingsniveau niveau 2
OC Handel & Uiterlijke verzorging
39
Tabel 2.4
Uitvalgegevens regio Rijnmond per roc 2008-2009 Tabel 2.5
Tabel 2.2
Aantal Zadkine-studenten per opleidingencentrum per leerweg, peildatum 1 oktober 2009
Studenten
Uitval in aantallen studenten
Percentage
13.988
1568
11,2
Minder
(zelfs 100 minder dan ijkjaar 2005-2006)
Zadkine Albeda College
Minder of meer vergeleken bij 2007-2008
16.281
1932
11,9
Minder
Grafisch Lyceum
3710
222
6
Meer
Scheepvaart & Transport College
3628
258
7,1
Minder 17
Het onderwijs
Het onderwijs
2.2 Zadkine zet door
De onderwijsvisie van Zadkine staat op vijf pijlers
Onderwijsvisie
1. Leren met hoofd, hart en handen Oftewel: leren is denken, durven, doen. Dat vormt voor Zadkine de kern van leren. Kennis, vaardigheden, houding, gedrag en motivatie zijn alle nodig om te kunnen functioneren in een beroepsmatige of maatschappelijke situatie. Zadkine neemt de praktijk als uitgangspunt voor het leren en acht daarbij de drie componenten gelijkwaardig.
Met ingang van het schooljaar 2010-2011 moeten alle mboopleidingen competentiegericht zijn. Ook het onderwijs van Zadkine is gebaseerd op deze nieuwe kwalificatiestructuur: studenten verwerven de benodigde kennis, vaardigheden en beroepshouding en leren functioneren in de beroepspraktijk.
18
Hierbij is onze visie – Leren is samen denken, durven en doen (2008-2013) – richtinggevend en bindend. Het doel is dat de visie in 2013 integraal is geïmplementeerd binnen de organisatie. In 2009 is het internationaliseringbeleid van Zadkine vastgesteld. In 2010 is deze dimensie aan de visie toegevoegd.
2. Talent tot leven brengen Talent ontwikkelen, dat is waar het bij Zadkine om draait. De studenten barsten van talenten. Zadkine stimuleert hen daarvan gebruik te maken. Niet alleen in het heden, maar juist ook met het oog op de toekomst, wanneer de studenten een plek hebben verworven op de arbeidsmarkt. Talent tot leven brengen betekent niet alleen dromen, maar vooral doen en doorzetten. 3. Praktijk als leermeester Bij Zadkine is de praktijk het uitgangspunt voor het leren. In het onderwijs proberen wij de praktijk zo dicht mogelijk te benaderen. Dat kan op allerlei manieren: van praktijklokaal tot leerafdeling, van digitale simulatie tot opleiden op de werkvloer, van stage tot leerwerkbedrijf. Hoe realistischer, hoe beter. Zadkine beschouwt elke beroepsopleiding als een samenwerkingsproject met het betreffende werkveld. Gezamenlijk ‘maken’ wij het onderwijs.
4. Anytime, anyhow, anywhere Jongeren hebben behoefte aan structuur, maar vragen ook om snelle afwisseling van didactische werkvormen en keuzemogelijkheden. Zadkine gaat uit van de diversiteit van jongeren, in leerstijl, motivatie, tempo en mogelijkheden, wat maatwerk noodzakelijk maakt. Door de inzet van moderne, digitale leervormen en het realiseren van flexibele instroom maakt Zadkine het leren anytime, anyhow, anywhere mogelijk. 5. Co-makership Goed onderwijs valt of staat met de programmering van het leerproces en de interactie tussen student en docent: de docent binnen de school en de docent in het bedrijfsleven. Zadkine ziet leren als co-makership van student en docent, waarin beiden een gelijkwaardige rol spelen en kunnen ‘halen’ en ‘brengen’.
19
Het onderwijs
20
Implementatie onderwijsvisie
Regievoering implementatie
Na vaststelling van de onderwijsvisie is in 2009 een aanvalsplan geformuleerd voor de implementatie. Dit plan bestaat uit een omschrijving van het proces van invoering. De vijf pijlers zijn uitgewerkt in concrete standaarden en indicatoren. Op deze manier krijgen de onderwijsteams en de directies houvast bij het implementeren van de visie. Ook maken de standaarden en indicatoren het mogelijk om de voortgang zichtbaar te maken en bevorderen ze kennisuitwisseling en het leren van elkaar. Aan de hand van de standaarden en indicatoren kan op teamniveau een nulmeting worden uitgevoerd. Van daaruit kunnen vervolgens concrete activiteiten worden voorgesteld en gerealiseerd. Teams en opleidingen hebben afhankelijk van de context specifieke keuzen gemaakt en accenten gelegd.
Zadkine heeft in september 2009 twee leiders onderwijs aangesteld, die de regie voeren rondom de implementatie van de onderwijsvisie. Zij hebben de opdracht kennis te verzamelen en deze op structurele wijze te organiseren en te borgen bij de invoering van de nieuwe organisatiestructuur in augustus 2010. In de eerste fase – het verzamelen van kennis – bezoeken ze de opleidingencentra, nemen ze interviews af met sleutelfiguren binnen de organisatie en werken ze een collage uit, die inzicht geeft in de stand van zaken. Daarnaast verzamelen de leiders onderwijs best practices. Deze voorbeelden worden verspreid om de kwaliteit en de snelheid van de implementatie te bevorderen. Het Onderwijsplein heeft de opdracht gekregen onderdelen van de implementatie actief te ondersteunen.
Techniek kiest voor Kennis- en Expertisecentra Om het Opleidingencentrum Techniek, met zijn zes grote locaties, organisatorisch klaar te maken voor competentiegericht leren, is besloten tien Kennis- en Expertisecentra (KEC) op te richten. Daarmee wordt een wederzijdse relatie met het bedrijfsleven gerealiseerd. Bij de indeling is onder meer rekening gehouden met de regionale profilering, de herkenbaarheid voor het werkveld en een intensieve en effectieve begeleiding van studenten en bedrijven.
Opening Mobiliteitscentrum januari 2009: Ans Wijtvliet (College van Bestuur Zadkine) opent samen met Jan Hendrik Dronkers (Directeur-Generaal Rijkswaterstaat van het Ministerie Verkeer en Waterstaat), Herme Bruyn (Commercieel directeur van Innovam) en Hans Vervat, (wethouder Economie, Verkeer en Vervoer gemeente Rotterdam) het grootste onderwijsleerbedrijf van Nederland.
21
Het onderwijs
Het onderwijs
Zadkine en Erasmus MC
2.2.1 Praktijk is de beste leermeester
Erasmus MC en Zadkine gaan samenwerken, zodat studenten na diplomering optimaal toegerust zijn voor een baan in de kansrijke zorgsector. Het Erasmus MC is – gezien de diversiteit van de werkzaamheden en haar belangrijke rol in het medisch cluster – voor studenten op alle niveaus en van diverse opleidingen een uitstekende organisatie om praktijkervaring op te doen. Er worden leerwerklandschappen ingericht op het gebied van zorg, facilitaire dienstverlening, administratie en techniek. Maar er zijn nog meer goede ideeën: een opleiding Facilitair Zorgmedewerker op een locatie van het Erasmus MC en een tweede leerafdeling, waarin studenten van zowel mbo als hbo stage lopen. Al met al is Erasmus MC voor onze studenten een topleerwerklandschap met veel mogelijkheden.
Onderzoek beroepspraktijkvorming
Zadkine Centers
De praktijk is het uitgangspunt voor het leren. Daarom maakt Zadkine werk van beroepspraktijkvorming (bpv). Het BPV Platform heeft in samenwerking met het lectoraat een breed onderzoek gehouden naar de stand van zaken. De resultaten zijn vastgelegd in het rapport Beroepspraktijkvorming bij Zadkine 2008-2009. Drie werkgroepen vertalen de resultaten naar een plan van aanpak om de professionalisering van bpv binnen Zadkine vorm te geven. Zij buigen zich over diverse thema’s: bpv en ict, bpv en matching van opleiding en arbeidsmarkt en bpv-kwaliteit in relatie tot de externe omgeving. In 2010 zal een plan van aanpak zijn uitgewerkt en in het schooljaar 2010-2011 zullen de projecten worden geïmplementeerd.
Een Zadkine Center is een frontoffice voor de onderwijsleerbedrijven van Zadkine en voor informatie over de opleidingen. En méér, want ondernemers kunnen er hun stageplekken aanmelden en buurtbewoners kunnen er terecht voor vragen en opdrachten aan Zadkine-studenten. Die kunnen, zeker in de toekomst, heel breed worden gezien. Denk bijvoorbeeld aan zorgverlening, technische klusjes, hulp bij het invullen van formulieren en administratieve ondersteuning voor verenigingen in de wijk. In 2010 hebben de eerste Zadkine Centers hun deuren geopend. In 2012 moet elk lokaal opleidingencentrum over een eigen Center beschikken. De Zadkine Centers komen op plaatsen waar veel mensen komen – de wijk als leerlandschap. Samenwerking met de deelgemeenten, andere (onderwijs)organisaties en bedrijven behoort zeker tot de mogelijkheden.
Leerwerklandschappen: méér dan bpv 22
Met leerwerklandschappen biedt Zadkine studenten onderwijs aan in een relevante en aantrekkelijke beroepscontext. Zij krijgen theorie- en praktijk op één plek: in de organisatie waar ze werken. Daartoe hebben wij afspraken gemaakt met een aantal grote toonaangevende organisaties in de regio, zoals Ahoy, stoomschip De Rotterdam, Sparta, Erasmus MC en Rotterdam Airport. Samen zijn wij verantwoordelijk voor de inhoud en uitvoering van (een deel van) de opleiding. Op die manier slaan wij een brug tussen onderwijs en praktijk. Leerwerklandschappen zijn dan ook méér dan bpv.
23
Het onderwijs 2.2.2 Taal- en rekenbeleid
2.2.3 Zadkine extra
Beheersing van diverse talen en rekenen is essentieel voor het volgen van onderwijs en het functioneren in de maatschappij. Extra aandacht voor deze vakken in het mbo is daarom van groot belang. Het blijkt dat het vereiste taalkennisniveau bij het gros van onze studenten onvoldoende is. Daarom heeft Zadkine een eigen Taal-en-rekencentrum (TRC) opgericht.
Zadkine leidt jongeren op tot uitstekende vakmensen. Maar wij geven ze graag iets extra’s mee. Daarom is er binnen Zadkine veel aandacht voor sport en bewegen en kunst en cultuur. Binnen het uitdagende Zadkine-plusprogramma – waar het ontwikkelen van burgerschapcompetenties onderdeel van is – ontwikkelen de studenten zich breed, waardoor zij steviger in de maatschappij komen te staan.
Taal-en-rekencentrum
24
Het TRC richt zich exclusief op het taal- en rekenonderwijs van onze instelling en geeft daarmee een extra impuls aan de taal- en rekenvaardigheden van onze studenten. Het werkveld omvat Nederlands, rekenen en de moderne vreemde talen Engels, Duits, Spaans en Frans. Bij het TRC werkt een kernteam van eerstegraads experts aan het ontwikkelen en implementeren van onderwijsprogramma’s. Ook biedt het kernteam ondersteuning aan de (externe) docenten die de lessen verzorgen en aan studenten met een taal- of rekenachterstand. Het TRC werkt vraaggestuurd; het opleidingsteam en/ of opleidingencentrum is opdrachtgever. De opleidingencentra kunnen er ook terecht voor diverse activiteiten op maat, zoals zomercursussen, minors en het begeleiden van hbo-stagiaires op het gebied van didactiek.
Sport en bewegen Zadkine verricht op allerlei plekken, zowel in de school als in de stad, activiteiten om sport en het belang ervan voor studenten van Zadkine én inwoners van Rotterdam op de kaart te zetten. Dat gaat dus verder dan onze opleiding Sport en Bewegen. Zadkine is in de regio uniek in de begeleiding van topsporters. We hebben tussen de 100 en 150 topsporters in huis, die een aangepaste beroepsopleiding volgen. Daarnaast zetten wij het sport- en bewegingsonderwijs op het programma voor alle studenten, voor hun gezondheid, ontwikkeling en plezier. Het Sport Expertisecentrum coördineert Zadkine beweegt! en organiseert clinics, workshops en evenementen. Niet alleen voor studenten, maar ook voor medewerkers. Want ook voor hen wil Zadkine sporten zo makkelijk mogelijk maken. Het expertisecentrum is bovendien een erkend leerbedrijf voor onze studenten: een win-winsituatie dus!
Het onderwijs Breedtesport De ambities van het Sport Expertisecentrum reiken ver. Zij willen het domein ‘sport’ in de volle breedte op de kaart zetten. Dat betekent breedtesport ontwikkelen, waarbij Zadkine en diverse sportverenigingen nauw samenwerken, zodat zo veel mogelijk jongeren kunnen sporten en studeren tegelijk. Bijvoorbeeld in de leerwerklandschappen bij Sparta of in het toekomstige Sport Onderwijscentrum (SOC) op Rotterdam-Zuid.. Extra pluspunt: alleen met breedtesport krijgt topsport echt een kans. Talent komt immers pas tot ontplooiing als je op veel plaatsen sporten organiseert.
25
Het onderwijs Kunst en cultuur Zadkine richt zich op de totale ontwikkeling van studenten. Wij vinden dat ook kunst en cultuur daar bij horen. Een bijzonder cultureel initiatief is de Zadkine Popacademie: een officiële beroepsopleiding op niveau 4 waarin studenten hun weg leren vinden in de popscene. Ook bij Cultdock, onze kunst- en cultuurwerf, krijgen ze de kans hun eigen talenten te ontdekken.
Cultdock Cultdock is een samenwerkingsverband van SKVR en Zadkine en een erkend leerwerkbedrijf. Studenten ontwikkelen er hun talenten, vergroten hun zelfvertrouwen en leren van elkaars cultuur door veel samen te werken. Op die manier draagt Cultdock bij aan competentiegericht leren en burgerschap. Een greep uit de activiteiten, mede georganiseerd door jongeren: politieke cartoons tekenen (waarbij politieke discussies onvermijdelijk zijn), theaterlessen, een talentenjacht voor podiumkunsten, een jongerenfilmfestival en diverse workshops en voorstellingen. In 2009 namen circa 3.500 studenten van Zadkine deel aan de activiteiten; in 2010 hopen wij dit aantal op te voeren naar 5.500. cultdock_kaartje.indd 7
26
04-01-2010 13:24:16
2.2.4 Internationalisering en ondernemen Zadkine wil zich ontwikkelen als ondernemend roc met een internationaal profiel. In 2009-2010 is het international office van start gegaan. Uitgangspunt daarbij is het concept Internationalisering@home. Dit bevordert dat curricula meer internationaal georiënteerd raken en meer dan nu expliciet inspelen op de interculturele en internationale context die Rotterdam en omgeving bieden. Zo wordt het internationale aanbod uitgebreid met de opleidingen Business en Fashion en Beauty. Daarnaast kunnen ruim vijfhonderd studenten jaarlijks een stage volgen in het buitenland of meedoen aan een uitwisselingsproject. De Rotterdamse ondernemers academie leidt jongeren op tot ondernemer of tot ondernemend medewerker. Er is een traject ontwikkeld dat er voor zorgt dat de studenten naast de reguliere lessen voor een vakdiploma ook de benodigde kennis opdoen om ondernemer te worden. Steeds meer jongeren kiezen voor deze uitdaging. Als voorbeeld kunnen tegelzetters worden genoemd die werken als ZZP’er.
27
Het onderwijs Enkele succesvolle internationale projecten: • Deelname aan de wereldtentoonstelling in Shanghai; • Ontwikkeling van de internationale stagebank Certicom; • Stars in Their Eyes (studenten betrekken bij diverse internationale voetbalprojecten); • Human Support (studenten betrekken bij ontwik- kelingssamenwerking). In het kader van Stars in Their Eyes gaven twee Zadkine-docenten voetbaltrainingen in Zuid-Afrika aan trainers en kinderen in achterstadswijken.
28
2.3 Zadkine op maat Rotterdams Offensief Het Rotterdams Offensief, een samenwerkingsverband tussen Zadkine, Albeda en LMC, creëert voorzieningen voor specifieke doelgroepen, die niet optimaal worden bediend door het reguliere aanbod van de drie partners afzonderlijk. Ook de gemeente Rotterdam is hierbij betrokken. In 2009 is succesvol gelobbyd in Den Haag om nieuwe initiatieven gefinancierd te krijgen. Dit heeft geleid tot de toekenning van een substantieel bedrag vanuit vijf ministeries. Rotterdam is daarmee een pilotregio, met als belangrijkste taken om uitval te voorkomen en talent optimaal te ontwikkelen, zodat de lokale arbeidsmarkt beter wordt bediend. Hiervoor is een ambitieus programma opgesteld en zijn zogenaamde wijk-, vak- en topscholen opgericht. Deze nieuwe schooltypen komen náást het bestaande aanbod van vmbo en mbo.
Wijkscholen Wijkscholen zijn bestemd voor jongeren die in de knel zijn geraakt. In kleine leerkernen krijgen zij structuur en begeleiding, zodat ze aan het einde van het traject een mbo-opleiding kunnen volgen of zelfstandig kunnen werken. In januari 2010 zijn twee Wijkscholen in bedrijf met in totaal ongeveer tweehonderd (overbelaste) jongeren. Zij werken aan het verkrijgen van een arbeidsidentiteit door te klussen en stage te lopen bij werkgevers in de wijk. Daarnaast werken de jongeren (op maat) aan basiscompetenties (werknemerscompetenties, LLB) en behalen een keur aan certificaten. Bij aangetoond succes wordt de wijkschool een structurele onderwijsvoorziening en zal het concept worden opgeschaald.
Het onderwijs Vakscholen Te veel jongeren vallen nu nog uit in vmbo en mbo. Vakscholen bieden jongeren een alternatief door een praktijkgerichte opleiding waar sprake is van ‘meester-gezel-leersituaties’. De beroepspraktijk is het voertuig voor alles wat geleerd moet worden. Daarom worden er, in nauwe samenwerking met bedrijven en instellingen, contextrijke leerplekken gerealiseerd. Hier kunnen jongeren op een praktische manier werken aan vakmanschap en ondernemerschap. In september 2008 is de Vakschool voor Horeca van start gegaan. Op termijn zullen er ook twee vakscholen voor Techniek en één voor Zorg & Welzijn komen.
Topscholen Topscholen zijn bestemd voor talentvolle niveau 4-studenten die meer uitdaging vragen en aankunnen. De scholen zijn gericht op het behalen van het Associate Degree. Voor het lesprogramma heeft Zadkine samenwerking gezocht met Hogeschool Rotterdam. In veel sectoren wordt aan topinitiatieven gewerkt. Voorbeelden hiervan zijn de School of Excellence voor de ict-sector en de Kennis- en Expertisecentra voor techniek.
Talentklassen Een nieuw initiatief van het Rotterdams Offensief is de vorming van talentklassen, gericht op studenten onder of op niveau 4. De bedoeling is om studenten met voldoende aanleg en motivatie te selecteren voor een pluspakket waarmee ze hun opleiding kunnen verrijken of verdiepen. Talentontwikkeling wordt zo gepositioneerd dat er een prestatieverhogend effect ontstaat binnen de opleidingen.
ZAP Education Zadkine neemt ook verantwoordelijkheid voor jongeren in Rotterdam die overbelast zijn en daardoor nog geen diploma hebben behaald. Jongeren die ondanks persoonlijke, sociale en materiële problemen weer naar school willen. Verder leren om en hun talenten verder te ontwikkelen en een diploma te behalen, om te werken aan hun toekomst en een baan te vinden. In de AKA en ZAP opleidingen wordt gewerkt aan beroepenoriëntatie, sociale en werknemersvaardigheden, vakgerichte kennis en vaardigheden, waarbij de beroepspraktijk een belangrijke rol speelt. De jongeren worden daarnaast intensief begeleid om aan de oplossing van hun problemen te werken en de randvoorwaarden voor een succesvolle deelname te regelen.
29
Het onderwijs
Het onderwijs Zadkine Contract Activiteiten
EVC Loket
Zadkine Contract Activiteiten (ZCA) draagt bij aan de versterking van de arbeidsmobiliteit en richt zich daarbij op werkenden en werkzoekenden. Opleiden is een belangrijke doelstelling van ZCA. Jaarlijks worden tussen de 2.000 en 2.500 mensen opgeleid in diverse sectoren, van techniek tot welzijn en van ict tot optiek. Het aanbod varieert van functiegerichte trainingen voor volwassenen tot maatwerktrajecten voor werknemers in het bedrijfsleven. Werkzoekenden kunnen bij ZCA terecht voor onder meer persoonlijke coaching en reintegratietrajecten. Ook werkt ZCA aan de verbinding tussen onderwijs en arbeidsmarkt, niet in de laatste plaats door de nieuwe organisatieonderdelen EVC Loket en JobZ.
Sinds 2009 heeft Zadkine een eigen EVC Loket, waar kandidaten terechtkunnen voor EVC-procedures voor Mbo-opleidingen. EVC staat voor Erkenning Verworven Competenties. Met een EVC-procedure kunnen mensen hun competenties officieel laten erkennen en vastleggen in een Ervaringscertificaat. Dit certificaat biedt mogelijkheden bij diplomering of een verkort opleidingstraject. Ook kan het certificaat uitkomst bieden in sollicitatieprocedures. Zadkine Contract Activiteiten regisseert de EVC-procedures, het EVC Loket is daar ook te vinden.
Nieuwe marktgerichte opleidingen van ZCA 30
• • •
opleiding tot profvoetballer bij Sparta; opleiding Helpende Zorg, voor facilitaire mede- werkers in een ziekenhuis zodat zij ook zorgta- ken op zich kunnen nemen; opleiding voor debiteurenbeheerder, door zijn duale vorm toegankelijker geworden voor mede- werkers van accountantskantoren.
JobZ Als antwoord op de voorspelde jeugdwerkloosheid heeft ZCA JobZ in het leven geroepen. JobZ is het werkbureau voor jongeren tot 27 jaar die een zetje nodig hebben om op de arbeidsmarkt succes te hebben. JobZ richt zich op alle sectoren en is opgezet als maatschappelijk initiatief. Doelstelling is om jongeren na een uitzendperiode aan een vaste baan te helpen, maar het werkbureau bemiddelt ook naar tijdelijke en/ of bijbanen. Maatwerk, individuele benadering en begeleiding staan centraal. De inschrijfbalie van JobZ bevindt zich op de Benthemstraat 27, in het centrum van Rotterdam. Daarnaast is JobZ wekelijks op de verschillende Zadkine-locaties te vinden.
31
Het onderwijs
Het onderwijs
2.4 Zadkine flexibel
2.5 Zadkine zorgzaam
2.6 Zadkine innoverend
Zadkine werkt al geruime tijd aan het flexibiliseren van zowel opleidingen in de beroepsopleidende leerweg (bol – vier dagen naar school, één dag werken) als de beroepsbegeleidende leerweg (bbl – vier dagen werken, één dag naar school). Omdat iedere student moet kunnen rekenen op een maatwerktraject, is in 2009 de stuurgroep Flexibilisering opgericht. De stuurgroep werkt de flexibiliseringvraagstukken verder uit, zoals flexibele instroom, leerarrangementen en Zadkine Introklassen.
Zorgschil
Het proces van innoveren krijgt steeds meer vorm binnen Zadkine. Elke partij die in Zadkine wil innoveren kan een projectaanvraag indienen bij het College van Bestuur. Het College beoordeelt de aanvragen onder andere op samenhang met het strategisch beleid. Recente ontwikkelingen tonen aan dat de aanvragen van de verschillende organisatieonderdelen steeds meer samengevoegd worden tot Zadkine brede projecten waarin expertise wordt gedeeld.
Zadkine Intro
32
Vanaf september 2009 kent Zadkine één aanmeldpunt waar de zorg en begeleiding voor risicojongeren met multiproblematiek wordt afgestemd. Zij komen in aanmerking voor Zadkine Intro. Dit is een maatwerktraject voor 16- t/m 27-jarigen onder het motto ‘Eén student, één plan, één aanpak’. Elke jongere krijgt een intensieve intake met een diagnoseprogramma waarin wij kijken welke loopbaan wenselijk en welke zorg nodig is. Het diagnoseprogramma wordt gevolgd door een loopbaanprogramma en zorgtraject. De studenten kunnen onder meer worden geplaatst op een beroepsopleiding (bol of bbl) of in een ZAP- of AKA-traject. Het streven is om Zadkine Intro aan zeshonderd studenten aan te bieden.
Zadkine kent veel studenten die extra zorg of begeleiding nodig hebben. Ons primaire doel is om te voorkomen dat zij voortijdig school verlaten. Daarom zijn nieuwe stappen gezet om de zorg binnen school te verbeteren en de betrokkenheid van hulpverleners buiten de school te versterken. Vanaf 2009 wordt gewerkt met het zorgbeleidsplan Uitvallen mag, laten vallen niet. Om het plan te concretiseren, staan er voor ieder opleidingsteam een loopbaanexpertteam (LET) en zorgadviesteam (ZAT) ter beschikking. Door middel van nauwe samenwerking en co-creatie tussen en door docenten, medewerkers en externe hulpverleners, wordt de zorgschil onderdeel van de organisatie. Thema’s voor 2010-2011: vroegtijdig schoolverlaten, risicojongeren, verzuim, financiële ondersteuning voor jongeren (Zadkine Fonds), veiligheid op school en jeugdwerkloosheid.
MBO-punt In januari 2010 opende scholengemeenschap Nieuw-Zuid een van de eerste MBO-punten in Rotterdam. Op dit MBO-punt begeleiden medewerkers van het Albeda College en Zadkine jongeren bij de overstap van vmbo naar mbo. Door het mbo een gezicht te geven, hoopt het MBO-punt de overstap te vergemakkelijken en jongeren te behoeden voor vroegtijdig schoolverlaten. De komende jaren zullen er nog circa vijftien MBO-punten bijkomen in Rotterdam Rijnmond.
2010 bezuinigingsjaar 2010 is ook een bezuinigingsjaar. De kans is groot dat de overheid voor 2011 weinig tot geen aparte innovatiebudgetten meer ter beschikking zal stellen aan de roc’s. Het is van belang dat goedlopende projecten op een goede manier worden afgerond en dat daar waar nodig geïnnoveerd wordt. 2010 wordt het jaar waarin Zadkine voor zich zelf helder krijgt hoe het onderwijs ondanks de bezuinigingen toch verbeterd kan blijven worden. De eerste stap is gezet: in 2009 is door Zadkine in kaart gebracht welke rollen en competenties van belang zijn voor het succesvol uitvoeren van een innovatietraject. In 2010 wordt bekeken hoe teams hierbij door middel van scholing ondersteund kunnen worden.
Voorbeeld Zadkine breed innovatieproject Zadkine Event Academie Rotterdam wordt steeds toonaangevender op het gebied van evenementen. Maar er bestaat nog geen mbo-4-opleiding waarbij studenten opgeleid worden tot organisator van evenementen. Daarom hebben drie opleidingencentra de handen ineengeslagen: Horeca & Toerisme, Welzijn, Sport & Cultuur én Administratie, Beveiliging & ICT. In 2010 doen zij een haalbaarheidsonderzoek naar de realisatie van een Zadkine Event Academie.
33
Het personeel 3.1 Ontwikkelingen 2009 Binnen Zadkine is een onderwijsteam de kleinste organisatorische eenheid. Alleen als dit team floreert, floreert ook Zadkine. Wij vragen van teams en de individuele leden een open en actieve houding. Ontwikkeling van het team en de docenten staat voorop. De programmalijn 'teams in hun kracht' faciliteert dit proces.
Teamontwikkeling
34
Voor de teamontwikkeling staan instrumenten als een teamscan ter beschikking. Voor hun individuele ontwikkeling kunnen teamleden gebruikmaken van de gesprekscyclus. Dat is een instrument dat bestaat uit ontwikkel- en beoordelingsgesprekken. In 2010 wordt gestart met de basisversie en in de toekomst wordt de gesprekscyclus verder uitgebouwd. Voor de ontwikkeling van het team als geheel kunnen teams terecht bij de Zadkine Academie. Te denken valt aan: resultaatgericht werken, omgaan met conflicten en dilemma’s, professionalisering, maar ook individuele performance coaching. Om goed in te kunnen spelen op de ontwikkelingsvraag werkt de Zadkine Academie met vijf adviseurs die zijn gespecialiseerd in het begeleiden van verandertrajecten.
Ondersteuning Ontwikkeling is een voortdurende beweging. Een leven lang leren, dat is waar Zadkine voor staat en waar het de medewerkers in voorziet. Om de ondersteuning naar de lijn zo goed mogelijk af te stemmen, heeft Zadkine prisma’s gevormd, samenwerkingsverbanden tussen de Zadkine Academie, beleidsmedewerkers van de oc’s en HRM-adviseurs. Door uitwisseling en bundeling van informatie en kennis zijn de prisma’s in staat meer gerichte service te leveren aan het management ter ondersteuning van de teams.
Op eigen kracht Een voorbeeld van teamontwikkeling is het project Op eigen kracht bij OC Horeca & Toerisme. In dit project leren teamleden vraagstukken delen en gezamenlijk oplossen, wat de openheid, de veiligheid en het teamgevoel versterkt en daarmee de kracht en kwaliteit van het team. Een deelproject is de invoering van een intervisietraject. Dit deelproject is in maart 2010 in samenwerking met de Zadkine Academie gestart.
35
Het personeel Nieuw HRM-beleid
Overige HRM-ontwikkelingen
Zadkine wil niet alleen een plek zijn waar het goed is om te leren, maar ook waar het goed is om te werken. Aantrekkelijk werkgeverschap is dan ook het uitgangspunt voor het te ontwikkelen HRM-beleid, waarin de besturingsfilosofie van Zadkine wordt doorgevoerd. Omdat Zadkine vindt dat iedere medewerker het recht heeft mee te denken en dat iedere medewerker belang heeft bij het beleid dat wij invoeren, is het College van Bestuur in gesprek gegaan met de teams. Naar verwachting is het nieuwe HRM-beleid gereed in augustus 2010.
Voor de serviceverlening aan Zadkine is het noodzakelijk dat ook de beheersmatige kant van de afdeling HRM op een hoog niveau wordt gebracht. Ter ondersteuning van dit proces zijn een teamleider personeels- en salarisadministratie en drie senior HRM-medewerkers benoemd. Verder werkt HRM in het kader van De Stroomversnelling aan een nieuw samenhangend functiebouwwerk voor de ondersteunende diensten.
Het personeel
Vier pijlers HRM-beleid
36
• de professional staat centraal • een gezonde leer- en werkomgeving • verbinding met een team voor een bepaalde periode • verbinding met een dynamische organisatie
Enkele speerpunten HRM-jaarplan: • aantrekkelijk werkgeverschap • teamontwikkeling • leeftijds- en loopbaanbewust personeelsbeleid
37
Het personeel
Het personeel
3.2 Kengetallen personeel Leeftijdsopbouw medewerkers Zadkine en ‘flexibele schil’ per 31 december
2009
2008
2007
2006
2005
Onderwijzend personeel (OP)
838,1
815,5
869,5
891,9
n.b.
Bijzonder ondersteunend en beroepspersoneel (BOBP)
171,7
165,0
147,1
107,3
n.b.
1.009,8
980,5
1.016,6
999,2
0,0
587,5
560,6
554,1
511,4
n.b.
Totaal personeel
1.597,3
1.541,1
1.570,7
1.510,6
1.531,5
Aandeel secundair (AOBP) in totaal personeel
36,8%
36,4%
35,3%
33,9%
Totaal primair proces Algemeen ondersteunend en beheerspersoneel (AOBP)
Tabel 3.3
Tabel 3.1
Personeel in wft (jaargemiddelde)
Leeftijdscat. Zadkine 2009 2008 2007
2006
2005
<25
1,10%
1,49%
2,04%
1,70%
Leeftijdscat. Flexibele schil
2009
2008
0,92%
8,62%
3,37%
25 - 34
13,62%
10,75%
10,32%
10,05%
9,35%
34,14%
33,67%
35 - 44
18,00%
18,70%
19,08%
19,52%
19,72%
20,00%
27,27%
45 - 54
33,66%
35,31%
37,68%
39,68%
42,84%
24,14%
24,92%
55 - 59
22,03%
23,36%
22,01%
21,12%
21,23%
7,59%
6,40%
>59
10,66%
10,20%
9,80%
8,14%
5,94%
5,52%
4,38%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%
Totaal
Leeftijdscat.
Ziekteverzuim leeftijdsopbouw medewerkers Zadkine
OP Man
OBP Man
OP Vrouw
OBP Vrouw
TOTAAL personen
wtf
2
10
4
24
40
37
25 - 34
34
70
53
110
267
229
35 - 44
70
77
66
140
353
300
45 - 54
186
116
202
156
660
560
55 - 59
170
61
133
68
432
356
87
39
46
37
209
181
549
373
504
535
1.961
1.663
<25
>59 Totaal
Er werken bij Zadkine meer vrouwen (1039) dan mannen (922).
Tabel 3.4
38
Tabel 3.2
Man-vrouw verhouding medewerkers Zadkine naar leeftijd per 31 december 2009
Jaar
Ziekteverzuim Zadkine (%)
Ziekteverzuim BVE (%)
2009
6,26
5,79
2008
6,15
5,78
2007
5,04
5,67
2006
5,64
5,69
39
Het personeel
Het personeel
PERSONEEL 2009 2008 2007 2006 OP Vast Tijdelijk Totaal
2005
Aantal fulltime en parttime dienstverbanden per 31 december Tabel 3.6
Tabel 3.5
Aantal Zadkine-personeelsleden met vaste en tijdelijke dienstverbanden per 31 december
PERSONEEL 2009 2008 2007 2006 OP
2005
954
91%
925
92%
1062
94%
1.106
95%
1.143
94%
Parttime
531
50%
501
50%
613
55%
656
56%
701
58%
99
9%
82
8%
62
6%
61
5%
74
6%
Fulltime
522
50%
506
50%
511
45%
511
44%
516
42%
1.053
1.007
1.124
1.167
1.217
Totaal
1.053
1.007
1.124
1.167
1.217
OBP
OBP
Vast
694
76%
622
76%
611
78%
581
81%
562
89%
Parttime
384
42%
341
42%
316
40%
283
40%
258
41%
Tijdelijk
214
24%
195
24%
173
22%
132
19%
72
11%
Fulltime
524
58%
476
58%
468
60%
430
60%
376
59%
713
634
Totaal
908
Totaal
908
817
784
817
784
713
634
OP/OBP Vast Tijdelijk Totaal
OP/OBP
1.648
84%
1.547
85%
1.673
88%
1.687
90%
1.705
92%
Parttime
915
47%
842
46%
929
49%
939
50%
959
52%
313
16%
277
15%
235
12%
193
10%
146
8%
Fulltime
1.046
53%
982
54%
979
51%
941
50%
892
48%
1.880
1.851
Totaal
1.961
1.961
1.824
1.908
1.824
1.908
1.880
40
1.851 41
Sinds 2005 stijgt voor zowel het OP als het OBP het percentage tijdelijke aanstellingen. Bij het OBP is deze stijging duidelijk groter.
Het percentage fulltime aanstellingen in het OP stijgt sinds 2005. Het percentage bij het OBP blijft ongeveer constant.
De organisatie 4.1 De stroomversnelling
42
Het reorganisatieproject De Stroomversnelling is in september 2009 van start gegaan. De fundamenten van het proces zijn gestoeld op de CvB-notities Met opgestroopte mouwen en De Versnelling. Inhoudelijke uitgangspunten bij de stroomversnelling zijn kwaliteitsrijk en uitdagend onderwijs, verbreding van het onderwijsaanbod passend op de verschillende doelgroepen en meer binding met de omgeving. Hoofddoelstelling is meer menskracht voor de klas en middelen naar het onderwijs door slimmer te organiseren. Hieronder vallen onder andere de volgende doelen: • optimaliseren relaties met toeleverende scholen, bedrijfsleven en instellingen uit de regio • verhogen innovatieve slagkracht; beter kunnen inspelen op vragen vanuit de markt en de doelgroepen. En het aanbrengen van meer focus op opleidingen • teams in hun kracht • zeventig cent van iedere euro naar het onderwijs • goed werkgeverschap en HRM-beleid op de rails
De ontwerpperiode van de Stroomversnelling Fase 1: ontwikkeling van het ontwerp Fase 2: matching en het plaatsen van personeel Fase 3: voorbereiding van de implementatie In januari 2010 wordt fase 1 afgesloten. Dan ligt er een voorstel voor de inrichting van de nieuwe lokale opleidingencentra en de functieprofielen van de nieuwe managers. Eind 2009 is gestart met het matchen en plaatsen van medewerkers op de posities van directeur, onderwijsleider en programmamanager.
Vier programmalijnen: • • • •
Teams in hun kracht Loc- en domeinvorming Inrichting pleinen voor studenten, onderwijs en ondersteunende diensten HRM-ontwikkeling
Samenstelling College van Bestuur De heer drs. H.W.J.A.M. van Vlodrop, voorzitter Mevrouw J.M.C. Wijtvliet-Janssens RA
Samenstelling bestuur De heer ir. J. Schop, voorzitter De heer ir. F.J.C. Spruit, secretaris De heer drs. A. Heins RA, penningmeester De heer mr. R.R. Crince Le Roy, plaatsvervangend voorzitter Mevrouw P.B. Hansen-Geenemans Mevrouw prof. dr. D. van de Mheen De heer P.R.M. Rensen
43
De organisatie 4.2 Organigram
Bestuur Dhr. ir. J. Schop (vz)
College van Bestuur Dhr. drs. H.W.J.A.M. van Vlodrop (vz) Mevr. J.M.C. Wijtvliet-Janssens RA
Opleidingencentra
Administratie Beveiliging & ICT Mevr. A. Kaïm-Lamers
Educatie Mevr. P.H.M. Baudoinden Bichelaer
Horeca & Toerisme Dhr. R. de Jong
Handel & Uiterlijke verzorging vacature
Zadkine Contract Activiteiten B.V. Mevr. C. Salomons
Studentenplein
Onderwijsplein
Zadkine Servicecentrum
Lectoraat Beroepsonderwijs
Zadkine intro
Zadkine Academie
Deelnemerszaken
Onderwijs & Kwaliteit
HRM
Subsidie bureau
I&I
Gezondheidszorg, Laboratoriumtechniek & Optiek Mevr. drs. A. vd Berg-Ram
* in het kader van de StroomWelzijn, Sport & Cultuur vacature
versnelling tijdelijk opge vangen door huidige MT's.
Marketing & Communicatie
Projecten
Zuid-Hollandse Eilanden
FP&C
Unielocatie Zuiderpark
Centrale stafdiensten
Audit & Control
Techniek vacature
44 VAVO Rijnmond College Dhr. drs. J. Franken Samenwerking Albeda College Zadkine
Serviceplein
Campus Hoogvliet
Lansingerland
De Stroomversnelling
Zadkine Facilitair Bedrijf i.o.
Juridische Zaken
45
De bedrijfsvoering 5.1 Zadkine in control Zadkine opereert in een dynamische omgeving. Daarom moeten wij proactief kunnen handelen, flexibel en ‘in control’ zijn. Dit betekent dat de bedrijfsvoering planmatig verloopt en dat er een goede monitoring en terugkoppeling is op de resultaten. Daarbij heeft Zadkine de verantwoordelijkheid om de ondersteunende processen dermate efficiënt in te richten, dat zo veel mogelijk middelen aan het onderwijsproces worden besteed. In 2009 is afgesproken om na te streven dat in 2012 van iedere euro 70 procent direct naar het onderwijs gaat.
Integrale kwaliteitsverbetering
46
De transparantie van de onderwijskwaliteit en de rechtmatigheid en doelmatigheid van de besteding van middelen staan bovenaan de agenda. Zadkine heeft een kwaliteitszorgsysteem dat uitgaat van de plan-do-check-act-cyclus. De aandacht richt zich hierbij steeds meer op de integrale ontwikkeling van kwaliteit. Zadkine brengt daarmee samenhang aan tussen de kwaliteit van het onderwijs en die van de ondersteuning. In 2009 is de werkgroep Zadkine in Control (ZIC) ingesteld. Deze werkgroep voert regie over de prioriteiten wat betreft de kwaliteitslag en over de samenhang van de verschillende processen. Resultaten zijn bijvoorbeeld de realisatie van een beleidsrijk begrotingsproces voor 2010, verdere structurering van de managementcyclus en de opzet van een projectadministratie.
Enkele processen waarop Zadkine heeft ingezet: • rendement van de opleidingen vergroten; • managementinformatie optimaliseren; • interne benchmarks beschikbaar stellen; • ict-infrastructuur vernieuwen en verbeteren; • vierkante meters effectiever gebruiken; • kosten reduceren door grote contracten en inkopen te heroverwegen; • meer aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO); • personeel betrekken bij MVO via het project Penny.
Additionele middelen Zadkine wil beleidsrijk blijven werken en is dan ook naarstig op zoek naar additionele middelen. In het bedrijfsresultaat zijn namelijk extra kosten opgenomen voor bijvoorbeeld de Zorgschil, onze toenemende basiszorg voor al onze studenten, maar ook voor de extra zorg die bijzondere doelgroepen vragen. Zadkine wordt daarbij uiteraard geconfronteerd met de grootstedenproblematiek. Daarnaast heeft Zadkine te maken met de tijdelijke kosten voor de invoering van competentiegericht onderwijs en de extra kosten die geavanceerde digitale leermethodes met zich meebrengen (en die slechts gedeeltelijk uit OCW-innovatiemiddelen worden gedekt).
47
De bedrijfsvoering
De bedrijfsvoering Balans 2009
In 2009 werd ons bijzondere gebouw aan de Marten Meesweg geopend. Het gebouw is volledig ingericht op ontmoeten, samenwerken en kennis delen. Alle randvoorwaarden zijn gecreëerd om een flexibele manier van werken te ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan open werkplekken, met verstelbare bureaus en een cleandesk policy, speciale teamkamers, waar
je met zes tot tien mensen bijeen kunt komen en cockpits, stilteplekken voor één persoon. In het gebouw aan de Marten Meesweg zijn, naast het onderwijs, ook Zadkine academie, ZCA, het innovatieplein en al onze ondersteunende servicediensten en stafdiensten en het College van Bestuur gevestigd.
Tabel 5.2
Anders werken op de Marten Meesweg Activa
31-12-2009
31-12-2008
Materiële vaste activa
98.149.494
75.007.202
Financiële vaste activa
6.409
9.409
98.155.903
75.016.611
Totaal Vaste Activa
Voorraden
Tabel 5.1
Bedrijfsresultaat Realisatie 2009
Begroting 2009
Begroting 2010
0,0
0,0
0,0
-6,9
-8,1
-6,9
Additionele baten
8,7
8,7
6,9
Resultaat
1,8
0,6
0,0
Boekwinst verkoop panden Bedrijfsresultaat Zadkine 48
443.124
13.289.373
15.030.962
Liquide middelen
27.421.728
30.818.805
Totaal Vlottende Activa
41.156.434
46.292.891
Vorderingen
5.2 De financiën
445.333
Het bedrijfsresultaat (het resultaat exclusief bijzondere baten en kosten) is nog steeds zwaar negatief. In de jaarrekening 2009 sloten we af met een bedrijfsresultaat van 8,1 miljoen euro negatief. Dit bedrijfsresultaat werd overigens geheel gedekt met additionele baten.
Totaal Activa
139.312.337
121.309.502
Passiva
40.178,00
31-12-2008
Eigen Vermogen
51.880.174
50.124.276
9.736.479
10.474.075
Langlopende schulden
23.760.844
14.982.277
Kortlopende schulden
53.934.839
45.728.874
139.312.337
121.309.502
Voorzieningen
Totaal Passiva
49
De bedrijfsvoering
De bedrijfsvoering
Benchmark financiële prestaties Tabel 5.4
Tabel 5.3
Exploitatierekening Realisatie 2009
Begroot 2009
Realisatie 2008
128.190.723
122.188.605
120.113.731
Personeelskosten
Overige overheidsbijdragen en -subsidies
21.507.383
21.087.791
17.658.002
Afschrijvingen
College-, cursus-, les- en examengelden
4.541.675
3.771.896
3.984.157
13.765.538
21.364.753
10.645.838
7.893.924
5.394.820
5.119.103
175.899.243
173.807.865
157.520.831
Rijksbijdragen
Baten werk in opdracht van derden Overige baten Totaal baten
Zadkine
Albeda
ROC van Amsterdam
Mondriaan Den Haag
€
%
€
%
€
%
€
%
115.211
70,9%
129.858
72,0%
173.179
73,0%
119.203
76,1%
9.013
5,5%
10.533
5,8%
12.212
5,1%
10.599
6,8%
Huisvestingskosten
16.832
10,4%
17.943
10,0%
19.560
8,2%
11.394
7,3%
Overige kosten
21.438
13,2%
21.994
12,2%
32.258
13,6%
15.513
9,9%
Totaal
162.494 100,0%
180.328 100,0%
237.209 100,0%
156.709 100,0%
Personeelslasten Afschrijvingen Huisvestingslasten
122.389.970
120.763.929
112.995.580
10.356.144
10.723.715
9.013.431
18.348.200
18.643.532
16.832.188
Overige lasten
22.163.675
21.963.094
21.437.492
Totaal lasten
173.257.989
172.094.270
160.278.691
50
Saldo baten en lasten
2.641.254
1.713.595
-2.757.860
Financiële baten en lasten
-852.474
-1.153.750
-88.059
Resultaat
1.788.780
559.845
-2.845.919
Belastingen Resultaat deelnemingen Totaal resultaat
-32.882
0
-27.535
0
0
0
1.755.898
559.845
-2.873.454
51
De bedrijfsvoering
De bedrijfsvoering 5.2 Kwaliteitszorg Tevredenheidsonderzoek studenten Zoals elk jaar heeft de afdeling Onderwijs & Kwaliteit ook in 2009 een tevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder studenten. De resultaten geven informatie over de opinie die studenten hebben over de kwaliteit van het aangeboden onderwijs. Deze informatie kan Zadkine gebruiken om het beleid te continueren of bij te stellen. De respons was hoog, 23 procent. Daarmee hoog genoeg om van representatieve resultaten te kunnen spreken.
52
Studenten zijn vooral te spreken over de intake, de organisatie van examens en de begeleiding vanuit het stagebedrijf. Minder tevreden zijn ze over de tijdbesteding op school, de kwaliteit van het rooster en de begeleiding vanuit school tijdens de stage. Ook zijn studenten van mening dat het te lang duurt totdat de examenuitslag bekend wordt gemaakt. Met de onderwijsteams zijn de resultaten besproken. Waar nodig worden mede op basis van de output uit de periodieke gesprekken met de studenten maatregelen genomen. De BPV en de begeleiding vanuit school vormen tevens een strategisch focuspunt.
Interne kwaliteitszorg Binnen Zadkine bestaat een expertgroep Kwaliteitszorg. Daarin zitten beleidsmedewerkers van elk opleidingencentrum samen met vertegenwoordigers van centrale afdelingen. Zij wisselen informatie uit over de gang van zaken en zijn
beleidsvoorbereidend. Zo bereidt de expertgroep samen met Audit & Control het inspectiebezoek voor. Ook heeft de expertgroep de Intakewijzer en de Intakekaart gemaakt, twee instrumenten waar de procedures van intake en plaatsing vastgelegd zijn.
Tevredenheidsonderzoek samenwerking Voor het eerst hebben in 2009 alle opleidingencentra een bedrijfstevredenheidsonderzoek uitgezet. De respons was echter laag en daarom kan niet worden gesproken van een representatief beeld (dat overigens relatief was). Alleen bij Educatie en Schoonhoven lijkt sprake te zijn van een representatieve meting. Daar was het bedrijfsleven over het algemeen (zeer) tevreden over de samenwerking met Zadkine. Wij streven naar een hogere respons in 2010.
Kwaliteitsbureau Zadkine verandert steeds. Dit heeft impact op de organisatie en de onderwijskundige modellen. Bij elke verandering moeten medewerkers kunnen terugvallen op heldere afspraken over processen, taakafbakening en verantwoordelijkheid. Zo kunnen wij voorkomen dat elk organisatieonderdeel zelf naar oplossingen zoekt en blijft Zadkine naar de buitenwereld toe eenduidig. Om kaders te scheppen en kwaliteit te borgen komen er een kwaliteits- en een examenbureau op ons toekomstige onderwijsplein. Beide onderdelen zetten kaders uit en helpen onderwijsteams waar nodig.
53
54
55
COLOFON REGIONAAL OPLEIDINGENCENTRUM ZADKINE College van Bestuur Marten Meesweg 50 3068 AV Rotterdam augustus 2010
LEREN DENKEN DURVEN DOEN LEREN DENKEN DURVEN DOEN LEREN DENKEN DURVEN DOEN LEREN DENKEN 56
www.zadkine.nl
