Design by Performance Performance and Performativity in Design
14/03/2010 - 30/05/2010
Z33 Zuivelmarkt 33 3500 Hasselt België
Z33 toont nieuwe designtendens:
Design by Performance Op 14 maart start in Z33 de nieuwe grote thematentoonstelling: Design Design By Performance. In de designwereld merk je steeds meer dat de grenzen tussen kunst en experimenteel design vervagen. In Z33 werd hierop al eerder gefocust in de tentoonstelling ‘Designing Critical Design’ waarin designers aan bod kwamen die een kritisch element in hun ontwerpen introduceerden. Ils Huygens van Z33: ‘Met de tentoonstelling Design by Performance willen we aandacht schenken aan de toenemende performatieve tendensen in hedendaags design. design In de kunstwereld is ‘performance’ al sinds de jaren 60 gemeengoed, maar voor de designwereld is dit iets relatief nieuw en bovendien is het nog nooit in één tentoonstelling als fenomeen voorgesteld. Dat willen we in Z33 dan ook graag als eerste doen.’ Het begrip Performance durft in de designwereld al wel eens af te wijken van wat er in de kunst wordt onder verstaan. In de kunstwereld gaat het meestal over een kunstenaar die zelf een (vaak vreemde) actie onderneemt. In het design zijn het de objecten zélf die het initiatief nemen. De focus in Design by Performance ligt dan ook niet op het tonen van afgewerkte producten maar op het productieproces zelf. De objecten in de tentoonstelling zijn vaak niet ‘af’, maar worden doorlopend beïnvloed, gevormd of vervormd door de omstandigheden in de ruimte of de bezoeker.
=
N
Enkele voorbeelden maken veel duidelijk: zo is er de Honeycomb Vase van Tomas Libertiny, een vaas uit bijenwas die gemaakt werd door bijtjes of de lamp van Atelier NL die door te branden haar eigen lampenkamp breit. Er zullen niet enkel deze meer ambachtelijke ontwerpen te zien zijn, ook zijn er ontwerpers die gebruik maken van de snelheid van high tech technieken zoals 3D printers . Unfold en Tim Knapen presenteren een interactieve installatie met een 3d printer die live driedimensionale objecten in keramiek (!) maakt (productieopdracht z33)en grafisch collectief Edhv toont een installatie die posters ontwerpt op basis van de bewegingen van insecten. Het Engelse Studio Libertiny toont een machine die op ambachtelijke, maar geautomatiseerde wijze kaarsen maakt én maakt een nieuwe bankinstallatie in situ (productieopdracht z33). Daarnaast zijn er nog twee grote ruimtelijke installaties van Lawrence Malstaf en Laurent Liefooghe (productieopdracht z33) waar de bezoeker zelf de rol van performer op zich neemt. . Tijdens Design by Performance wordt Vleugel 58 een ruimte voor events, interventies en acties door designers, kunstenaars en het publiek.
Deelnemers Atelier NL (NL), Maarten Baas (NL), Pieke Bergmans (NL), David Bowen (USA), Oscar Diaz (UK), Edhv (NL), Front (Sw), Martino Gamper (UK), Simon Heijdens (UK/NL), Eric Klarenbeek (NL), Sofie Lachaert & Luc d’Hanis (B), Laurent Liefooghe (B), Lawrence Malstaf (B), Bruno Munari (IT), Markus Schinwald (Au), Studio Glithero (UK), Studio Libertiny (NL), Tjep. (NL), Unfold & Tim Knapen (B)
Beeld naar de originele fotoserie van Bruno Munari, “seeking comfort in an uncomfortable chair” Foto: Kristof Vrancken / Performer: Seppe Baeyens
=
O
Design by Performance Performance and performativity in design In de kunstwereld betekende de introductie van performance de transformatie van het kunstwerk als een autonoom object naar het kunstwerk als 'event', als actie. Met performance bevindt de artistieke expressie zich niet meer op het niveau van de representatie, het ‘tonen’ of beschrijven van de wereld maar wordt ze gedefinieerd door wat een kunstwerk ‘doet’, welke acties, happenings of interventies ze laat ontstaan. In de hedendaagse designwereld zien we momenteel een gelijkaardige shift naar het event, naar design als performance. design performance De introductie van performance laat zich het duidelijkst blijken in publieke designacts van ontwerpers als bijvoorbeeld Maarten Baas die zijn Smoke Furniture realiseerde door voor een live publiek klassieke meubelstukken te verbranden of Martino Gamper die op Design Miami in 2007 klassieke meubels van Gio Ponti versneed en er nieuwe mee maakte. Hoewel hun acts op performances van kunstenaars lijken, onderscheiden ze zich als designers omdat hun actie erop gericht is een product of object te creëren.
design by performance Design by Performance verwijst niet alleen naar design performances maar wil performance als een bredere tendens binnen de hedendaagse designpraktijk duiden. Net als in de kunst verschuift de klemtoon van het autonome afgewerkte product naar het proces: proces design acts in plaats van design objecten. De plaats van actie kan het lichaam van de ontwerper zijn, maar evengoed het object zelf, een installatie of de ruimte. Design by Performance belicht performance vanuit verschillende facetten die met elkaar gemeen hebben dat ze de tijd en verandering als factor in design naar voren schuiven. Het object wordt deel van een wordingsproces dat vorm krijgt door actie en interactie met de tijd, de ruimte en de bezoeker. performing objects
Het design object wordt onderdeel van een actie, van een tijdsverloop. Zo kunnen objecten nog ontwikkelen, groeien of evolueren nadat ze de designstudio hebben verlaten. Ook wordt het ontwerpproces opengesteld naar externe factoren, zoals de omgevende ruimte, natuurelementen, het publiek of de eindgebruiker. De ontwerper levert geen statisch en functioneel gedefinieerd product maar een object in wording waarin onvoorspelbare vormontwikkelingen en toevalselementen een rol spelen. De Design by Animals reeks of de Blow Away Vase van Front bijvoorbeeld, die respectievelijk door dieren of door de wind werden ontworpen. Of de Honeycomb Vase van Studio Libertiny die enkel de mal ontwierp en de uiteindelijke vaas liet vormgeven door een bijenkolonie die er haar intrek in nam. performing machines
Ook zien we dat het productieproces zelf vaak als een vorm van performance wordt opgevoerd, zoals in Panta Rei van Studio Glithero, Glithero een machine die continu kaarsen
=
P
produceert of de lamp van Atelier NL die haar eigen lampenkap breit. Het eigenlijke product en het maken van dat product vallen hier met elkaar samen. Terwijl deze twee voorbeelden een zekere fascinatie voor mechanische productieprocessen voor de dag leggen hebben we in deze tentoonstelling ook aandacht voor de nieuwe creatieve mogelijkheden die het toenemende gebruik van rapid prototyping machines zoals 3d printers introduceren. Waar een onmiddellijke materialisatie, van schets naar object mogelijk wordt zoals in Sketch Furniture van Front. Front
performing space Ook in de architectuur zien we een discours rond performance doorsijpelen. Hier gaat het dan vooral over het activeren van de ruimte, de ruimte niet alleen vorm te geven en te structureren maar een plaats te ontwerpen waar bepaalde acties kunnen plaatsvinden. Een architectuur die niet vanuit een programma maar vanuit potentiële acties vertrekt. De werken van Laurent Liefooghe en Lawrence Malstaf exploreren deze link tussen performance en architectuur in de vorm van performatieve installaties waarin niet alleen de ruimte maar ook het publiek een centrale rol speelt.
campagnebeeld Het campagnebeeld van Design by Performance refereert naar een zeldzame klassieke designperformance. De veelzijdige Italiaanse ontwerper Bruno Munari maakte in de jaren 50 al een fotoreeks met als titel ‘Seeking comfort in an uncomfortable chair’. Bij wijze van hommage aan deze vroege designperformance deed Z33 een re-enactment van de fotoreeks met Seppe Baeyens.
Z33 Z33 Kunstencentrum Z33 verkent de grensgebieden van de disciplines actuele beeldende kunst en vormgeving door het creëren van artistieke tentoonstellingsprojecten die maatschappelijke ontwikkelingen en wetenschappelijke fenomenen duiden. Z33 heeft geen vaste collectie maar initieert, creëert en toont tijdelijke tentoonstellingen Z33 is gehuisvest op de voormalige begijnhofsite van Hasselt, waar het behalve de begijnhofhuisjes ook projecten presenteert in Vleugel ’58 de museale vleugel op de site. Z33 beschikt over een tentoonstellingsinfrastructuur die uniek is in de regio en in Vlaanderen. De naam Z33 is afgeleid van het adres: Zuivelmarkt 33 Meer informatie over Z33 en het tentoonstellingsprogramma is te vinden op www.z33.be
=
Q
Extra aanbod 13 maart - 19u30 VERNISSAGE + PARTY live interventies: kunst door insecten in Debug van Edhv, on site 3d printing met Unfold & Tim Knapen, Running Mould van Studio Glithero + performances in het kader van “... Grey Zone” 14 maart 14u – 17u DESIGN BY FAMILIES Gezinsactiviteit Mobiles maken met juweelontwerpster Roos De Krom + live interventies Edhv en Unfold & Tim Knapen 16 maart – 20u AZ lezing - Marcus Fairs (design journalist en oprichter Dezeen en Icon) The Making Of... the rise of performance design 3 april live interventies Edhv en Unfold & Tim Knapen 22 april – 20u15 DOC’Z – Objectified (Gary Hustwit, 2009) Essentiële design documentaire van, over en met designers. 2 mei finissage “... Grey Zone“ + live interventies Edhv en Unfold & Tim Knapen 27 mei – 20u15 20u15 DOC’Z – Helvetica (Gary Hustwit, 2007) Onderhoudende documentaire over het verhaal achter het populaire lettertype Helvetica. 2828 -30 mei PERFORMANCE - Martino Gamper In een open workshop leert Gamper traditionele houtbewerkingtechnieken van een lokale vakman.
29 mei WORKSHOPS in het kader van Cumulus + live interventies Edhv en Unfold & Tim Knapen
=
R
Meer informatie (niet voor publicatie) Tim Toubac Communications & Public Relations Z33 Zuivelmarkt 33, B-3500 Hasselt België +32 (0)11 295 996 +32 (0)494 33 70 13
[email protected] www.z33.be Ils Huygens Curator Z33 Zuivelmarkt 33, B-3500 Hasselt België +32 (0)11 295 990
[email protected] www.z33.be
Download Fotos: http://www.z33.be/sites/default/files/PERSBEELDEN%20DBP.zip Volledige informatie over de tentoonstelling in de expogids: expogids download hier http://www.z33.be/sites/default/files/DBPexpogidssmall_0.pdf
Video interview met curator en een aantal kunstenaars beschikbaar vanaf 13 Maart
=
S
Bio’s Tjep. Het Nederlandse designbureau Tjep. werd opgericht door Frank Tjepkema. Door middel van innovatieve ideeën van functionaliteit en visuele elegantie proberen zij kwaliteit, energie en verwondering aan de wereld toe te voegen. Tjep. ontwierp reeds voor Droog Design, Ikea en vele anderen. www.tjep.com Bruno Munari De Italiaanse kunstenaar Bruno Munari (1907-1989) was een creatieve duizendpoot die zijn talent verdeelde over verschillende vakgebieden, waaronder design. Zijn bekendste designvoorwerp is de asbak Cubo. Zijn revolutionaire ideeën over de ontwikkeling van creativiteit bij kinderen worden ‘metodo Munari®’ genoemd, een bekend begrip dat staat voor zintuiglijk denken. www.brunomunari.it Oscar Diaz Oscar Diaz is een Spaanse productdesigner die leeft en werkt in Londen. Daar behaalde hij een master in Product Design in ‘the Royal College of Art’ na zijn studies Beeldende Kunst en Industrial Design. In een eigenzinnig mix van handenarbeid en technologie zoekt hij nieuwe elementen in alledaagse voorwerpen en situaties. Diaz’ aanpak is veelzijdig, onderzoekend en speels. www.oscar-diaz.net
Studio Libertiny Tomás Gabzdil Libertiny was reeds van jongs af aan gefascineerd door het maken van voorwerpen. Hij werd geboren in Slovakije en studeerde in 2007 met de ‘Honeycomb Vase’ af aan de Design Academy te Eindhoven. Zijn aandacht voor het proces definieert de carrière van deze beginnende, maar sterk bejubelde designer. www.studio-libertiny.com Pieke Bergmans Deze jonge productontwerpster studeerde op designscholen in Breda, Arnhem, Eindhoven en Londen. Bergmans werkt over de hele wereld aan een grote verscheidenheid van projecten. Ze past bestaande productieprocessen aan en creëert zo elegante nieuwe vormen en verrassende functies. www.piekebergmans.com
Maarten Baas De Nederlandse designer Maarten Baas, geboren in 1978, studeerde in 2002 af op de ‘Design Academy Eindhoven’. Hij werd door ‘Design Miami’ uitgeroepen tot ‘Designer of the year’ en exposeerde reeds in New York, Tokyo en Milaan. www.maartenbaas.com www.youtube.com/watch?v=aYD-CDMhnmI www.youtube.com/watch?v=SXNT4T56EmM www.youtube.com/watch?v=sfarPaLVTIg www.youtube.com/watch?v=46UYoM4hsT0
=
T
Eric Klarenbeek Eric Klarenbeek, ‘designer of the unusual’, woont en werkt in Amsterdam. Zijn ontwerpen manifesteren zich als de realisatie van een visueel concept of in een advies, boodschap of kunstobject. Hij experimenteert graag met nieuwe technologieën en trekt functie en schoonheid op gelijke lijn. www.ericklarenbeek.com www.youtube.com/watch?v=-4rhjoq1_wo
Studio Glithero Designergroep Studio Glithero werd opgericht door Tim Simpson en Sarah van Gameren die elkaar ontmoetten in het Royal College of Art in Londen. Ze zijn geïnteresseerd in enerzijds traditionele in onbruik geraakte productieprocessen en anderzijds de transformatie van materiaal tot een object. Met hun performatieve, vaak poëtische installaties proberen ze dan ook dit ongrijpbare moment zichtbaar te maken voor het publiek. www.studioglithero.com http://vimeo.com/2277954 Atelier NL Na het afstuderen aan de Design Academy Eindhoven in 2006 richtten Nadine Sterk en Lonny van Ryswyck Atelier NL op. Nadine vindt haar inspiratie in de functies en oplossingen van de natuur, terwijl Lonny vooral de kernwoorden observatie, denkwerk en realisatie belangrijk acht. www.ateliernl.com Front Front Design, gebaseerd in Stockholm, is een designergroep opgericht door vier vrouwen: Sofia Lagerkvist, Charlotte von der Lancken, Anna Lindren en Katja Sävström. Voor het ontwerpen van hun producten vertrouwen ze op dieren, fysica en omgevingsfactoren. Sommige van hun producten bestaan slechts tijdens een momentopname, anderen zijn steeds veranderlijk. www.designfront.org www.youtube.com/watch?v=8zP1em1dg5k David Bowen De Amerikaan David Bowen onderzoekt de samenwerking tussen kunst en wetenschap met zijn kinetische, interactieve en plastische werken. Hij kreeg reeds exposities in Tokyo en New York. Zijn ‘Growth modeling device’ kreeg de ‘Grand Prize in Art Division’ in Tokyo. www.dwbowen.com
Unfold Claire Warnier en Dries Verbruggen stichtten na het afstuderen van de Design Academy te Eindhoven in 2002 het designbureau Unfold in Antwerpen. Het zou een platform worden voor alles wat ze al creëerden en nog zullen creëren. Het duo focust zich op drie overlappende domeinen: ‘berekening- en productiemethoden’, ‘ruimtelijk design en producten’ en ‘theorie en samenstellen’. www.unfold.be http://unfoldfab.blogspot.com/
=
U
Tim Knapen Tim Knapen studeerde af als grafisch vormgever aan het St.-Lucas in Antwerpen, maar weigert zich in het hokje 'graficus' te laten plaatsen. Hij zoekt doelbewust het grensgebied tussen toegepast en autonoom werk op. Zijn afstudeerproject 'GODMODE' is daar een goed voorbeeld van. Knapen vormt sinds 2008 samen met 3 kompanen de Indianen. Hun werk varieert van grafisch werk, naar het bedenken van websystemen, tot het maken van interactieve installaties. http://www.pacesetter2000.be/tk/v2/ Edhv Edhv is een in Eindhoven gelegen bureau dat zich in niets specialiseert. Tenzij het team dat wilt. Ze geven ideeën de vrijheid om zich te ontwikkelen. Zodat deze ideeën kunnen groeien naar concepten met een eigen identiteit. Dit alles in termen van design, inhoud en context. www.edhv.nl Laurent Liefooghe Sinds een tiental jaar is Laurent Liefooghe actief als architect. Eerst met zijn eigen architectenbureau b.d.p. later bij Xavier De Geyter architecten. Parallel hiermee ontwikkelde hij een eigenzinnig oeuvre dat de grenzen tussen theorie en praktijk, architectuur, beeldende kunst en performance aftast. Zijn installaties zijn vaak sitespecific waarbij het publiek zelf een essentiële rol speelt in de beleving ervan. www.liefooghe.be Lawrence Malstaf Het werk van Lawrence Malstaf situeert zich in het grensgebied tussen het beeldende en het theatrale. Hij ontwierp onder meer scenografiëen voor Meg Stuart maar begaf zich meer en meer naar de beeldende kunst met de ontwikkeling van ruimtelijke installaties. De bezoeker wordt een essentieel lichamelijk onderdeel van wat er gebeurt en beleeft dit van binnen uit. http://www.fortlaan17.com/artists/lawrence-malstaf/ Markus Schinwald Markus Schinwald werd geboren in Salzburg in 1973 en leeft en werkt in Wenen en Los Angeles. Tussen de uiteindes van mode, kunst, performance en film onderzoekt hij een geladen complex dat het menselijk lichaam, kledij, taalcodes en de sociale ruimte in zich opneemt. Simon Heijdens Simon Heijdens stapte na zijn opleiding experimentele film over naar de ‘Design Academy’ in Eindhoven. Vanuit zijn fascinatie voor film en natuurlijke groeiprocessen ontwerpt hij dynamische en interactieve objecten en installaties die reageren op de omgeving en de bezoeker. www.simonheijdens.com
=
V
Martino Gamper Martino Gamper ontwikkelde al vanaf zijn jeugd, die hij doorbracht in het noorden van Italië een liefde voor meubelkunst. Hij ging in de leer bij een lokale vakman en ging later Industriële Vormgeving studeren. Maar noch ambachtelijk werk, noch industriële toepassingen konden hem boeien. Na een studie aan de Royal College of Art ging hij steeds meer vrij werk produceren waarbij hij zich overlevert aan improvisatie en actiegericht design. http://www.gampermartino.com/
Sofie Lachaert & Luc d’Hanis Sofie Lachaert en Luc d’Hanis werken al bijna 20 jaar samen aan een eigenzinnig en design oeuvre dat vooral verwondering oproept bij de toeschouwer. Met hun vaak surrealistische objecten geven ze nieuwe betekenissen aan dagelijkse objecten. In de galerij Sofie Lachaert te Tielrode en Gent stellen ze bijzondere design tentoonstellingen samen vanuit een onconventionele curatoriele aanpak. http://www.lachaert.com/
=
NM
Design by Families
Families die samen hedendaagse kunst ontdekken? Heerlijk. Samen uit, samen thuis. Z33 nodigt je uit! Op zondag 14 maart 2010 krijgt je gezin de kans om z’n talenten te ontplooien. Eerst neemt een gids je mee op een interactieve tocht doorheen de tentoonstelling Design by Performance. De objecten in deze expo hebben allemaal één ding gemeen: ze zijn gemaakt tijdens een performance of vormen er zelf één. Denk aan een vaas gemaakt door bijen, of een machine die voortdurend kaarsen produceert. Daarna maak je mobiles onder begeleiding van juweelontwerpster Roos De Krom. Deze in de lucht rondzwalpende schoonheden worden gebaseerd op de werken van Bruno Munari, een creatieve duizendpoot die zijn talent verdeelde over verschillende vakgebieden, waaronder design. Zijn revolutionaire ideeën over de ontwikkeling van creativiteit bij kinderen worden ‘metodo Munari®’ genoemd, een bekend begrip dat staat voor creatief denken. De mobiles blijven nadien gedurende de tentoonstelling ‘Design by Performance’ in het zaplab te bewonderen.
Deelnemers worden verwacht om 14.00 uur. uur De workshop duurt tot 17.00 uur. uur Voor deze namiddag betaalt u 10 euro per gezin. Leden van de Gezinsbond betalen slechts 7,50 euro. Inschrijven is noodzakelijk via
[email protected] of 011/29 59 60.
=
NN
Nog tot 02.05 in Z33 …
Nepotists, opportunists, friends, freaks and strangers intersecting in the grey zone Z33 zoekt grijze zone op Invited By project geeft jonge curator kans in Z33 Z33 nodigt vanaf 2010 jaar jaarlijks in de "Invited by" reeks een jonge curator uit om een tentoonstelling te maken. De eerste "Invited by" wordt gemaakt door bolwerK dat zichzelf omschrijft als een niet-exclusieve tijdelijke constellatie die projecten initieert, medieert en faciliteert waarin vragen centraal staan. De tentoonstelling is dus niet het resultaat van één curator die het verhaal schrijft, maar van een netwerk van mensen die samen een tentoonstelling (ver)vormen.
"Nepotists, opportunists, friends, freaks and strangers intersecting in the grey zone is een project waarin rol -bepalingen, -vervagingen, -verschuivingen binnen en buiten de kunst kruisen. De mise-enscène in Z33 wordt een mise-en-action waarin de kunstenaar, de bezoeker of het publiek op haar/zijn aanwezigheid, eigen verantwoordelijkheid en potentiële handelen in relatie tot zichzelf en anderen wordt aangesproken. De onbepaalde zone breekt in vorm en structuur buiten het kader van de klassieke presentatieplekken. Zo wordt de witte of zwarte box, grijs of gekleurd, en altijd veranderlijk." -bolwerK Grijze zone In de kunstwereld wordt er over een galerijruimte vaak gesproken als een 'white cube', een lege witte doos waarbinnen de kunst ongestoord kunst kan zijn. In het theater wordt gesproken over de 'black box', het podium waarop acteurs een imaginaire wereld creëren. Met het project 'Nepotists, opportunists, freaks, friends and strangers instersecting in the grey zone' zoekt bolwerK de tussenruimte op, een ongedefinieerde, interpretatieve ruimte tussen de plooien van de geijkte systemen. De grijze zone is een interpreteerbare ruimte. Het is een zone vol potentialiteit, waarin de nadruk ligt op dynamiek en actie. De grijze zone nodigt dan ook de kunstenaars, de toeschouwers, de tentoonstellingsbezoeker en de toevallige passant uit tot vrije bijdrage. De tentoonstelling valt het best te vergelijken met een doorlopende performance waarin de bezoeker zelf een rol speelt. Programma Het tentoonstellingsproject is opgebouwd uit drie verschillende acts. Het project gaat van start op 6 februari met 'ruimte, ontplaatst', een performatieve vernissage: vertrekpunt een bustocht uit Brussel. Tussen 7 februari en 31 maart loopt de tweede act 'naar een bron/netwerk' en in de periode tussen 1 april en 2 mei loopt de laatste act met een open einde: 'een strategie om onze rol te verluchten' Het volledige programma vind je hier: http://www.z33.be/projecten/nepotists-opportunists-freaksfriends-and-strangers-intersecting-grey-zone
=
NO
