2010

Nieuwsbrief 2009/2010 Beste Lezers, Met blijdschap deel ik u mee dat de praktijk dit jaar zes jaar bestaat. Voor het jaar 2009 en 2010 hebben we nieuwe plannen en projecten, die u wellicht interessant vindt. Dit jaar werken we voornamelijk aan twee grote projecten: • Een tweede project in Ladakh: Preservation and Promotion of Traditional Tibetan Medicine Pharmacy. Het project voor het cultiveren van geneeskrachtige planten in Ladakh wordt uitgebreid met de bouw van een pand waar de kruiden worden gemaakt. Ook wordt de unieke manier van het vervaardigen van kruiden gedocumenteerd. • Op zoek naar een goede gezondheid? Voorkomen is beter dan genezen! Conferentie op 3 april 2010. Een platform voor verschillende geneeswijzen waar het belang van de patiënt centraal staat. In deze nieuwsbrief deel ik ook graag mijn ervaringen met u over een aantal bijzondere senior amchi’s die grote invloed hebben gehad op mijn ontwikkeling als Tibetaans arts. Misschien weet u dat Tibetanen dit jaar herdenken dat ze precies 50 jaar geleden zijn gevlucht. Op deze wijze wil ik mijn dank betuigen aan het land India, dat ons in deze periode een plek om te wonen heeft aangeboden. Mijn dank ook aan Europa, de VS en Canada voor het welkom heten van Tibetanen in hun land. Bovenal betuig ik mijn dank aan Nederland voor het aanbieden van een nieuw leven voor mij, mijn gezin en andere Tibetanen. We respecteren de inwoners van het land en houden ervan om hier te wonen. Met de beste wensen en een goede gezondheid, Amchi Lobsang Tsultrim

Inhoud Artikel Ter nagedachtenis aam mijn eminente leraren............................................................................................Pagina 2 Conferentie Op zoek naar een goede gezondheid?..................................................................................................Pagina 5 Programma conferentie Op zoek naar een goede gezondheid?................................................................................Pagina 6 Het tweede Ladakh Project.................................................................................................................................Pagina 7 Contactgegevens praktijk...................................................................................................................................Pagina 8

Nieuwsbrief   pagina 1

Ter nagedachtenis aan mijn eminente leraren Een biografie over enkele van de meest bekwame Tibetaanse senior amchi’s door Amchi Lobsang Tsultrim

M

eer dan twintig jaar zijn voorbij gegaan sinds ik Tibetaans arts ben geworden. Wat ik nu ben, ben ik geworden dankzij mijn grote leraren. Naast mijn studie aan het Men-Tsee-Khang in Dharamsala ontving ik bijles van mijn vader in diagnostische technieken en het vervaardigen van kruiden. Nadat ik afgestudeerd was heb ik veel kennis en ervaring kunnen opdoen bij de meest vooraanstaande artsen zoals dr. Tenzin Choedrak, dr. Lobsang Wangyal en dr. Kunga Gyurmey Narongshar. We hadden altijd veel plezier samen. Tot op de dag van vandaag gebruik ik hun grapjes nog bij de mensen die in de praktijk komen. Ik ben blij dat ik mijn ervaringen en hun levensverhaal met u kan delen.

Dr. Tenzin Choedrak Dr. Tenzin Choedrak is geboren in 1922 in Tibet en is één van de meest vooraanstaande leermeesters in de Tibetaanse medische traditie. Na de Chinese invasie van Tibet in 1959 werd hij door het communistische regime meer dan twintig jaar lang gevangen gehouden. Hij slaagde erin te ontsnappen en vestigde zich in Dharamsala in Noord-India in 1980. Dr. Choedrak werd de senior lijfarts van Z.H. de 14e Dalai Lama. Tevens werd hij de directeur en hoofdarts van de Farmaceutische Afdeling van het Men-Tsee-Khang in Dharamsala In 1984 bezocht dr. Choedrak voor het eerst het Westen. Hij participeerde in een internationale conferentie in Venetië, gevolgd door een bezoek aan de Verenigde Staten. In 1987 onderzocht hij in New York, Washington D.C., Phoenix en San Francisco de mogelijkheid om een wetenschappelijk onderzoeksprogramma op te zetten om de effectiviteit van Tibetaanse geneeskunde te testen voor de behandeling van verschillende ziekten. In de daaropvolgende jaren bezocht hij Europa, Canada, de Verenigde Staten, Rusland, Mongolië, Japan en Mexico voor het geven van medische consulten, lezingen, seminars en tentoonstellingen over de Tibetaanse geneeskunde. In 1999 ontving ik onder leiding van dr. Choedrak en andere senior artsen extra onderricht en behaalde de Menrampa-Chungwa graad in Tibetaanse geneeskunde. Ik assisteerde dr. Choedrak in verscheidene medische kampen in India en nam samen met hem deel aan diverse internationale conferenties.

Nieuwsbrief   pagina 2

Dr. Tenzin Choedrak

Ik heb altijd bewondering gehad voor zijn kalme persoonlijkheid. Hij leerde me technieken om een kalme geest te behouden in stresssituaties. Daarnaast onderwees hij me in de toepassing van de Gouden Hamer, Gouden Naald en Cupping therapie.

Verklarende woordenlijst

Amchi: Traditionele Tibetaanse arts. Cupping: het met warmte vacuum laten trekken van een koperen kom op plekken met spanning in het lichaam. Gouden Hamer: het verhitten van een specifiek punt op het lichaam met een instrument met een gouden uiteinde. Gouden Naald: toepassing van acupunctuur op de kruin van het hoofd met gouden naald die wordt verhit met kruiden. Menrampa-Chungwa graad: examen na 10 jaar praktische ervaring als traditioneel arts, gelijk aan MD (Medical Doctor) Men-Tsee-Khang: Tibetaans Medisch en Astrologisch Instituut, heropgericht in India.

en besloot op uitnodiging van Z.H. de 14e Dalai Lama als zijn lijfarts in het Men-Tsee-Khang in Dharamsala te blijven werken. Sinds die tijd bekleedde hij veel belangrijke betrekkingen zoals het hoofd van het MenTsee-Khang College en adviseur voor het Onderzoek- en Ontwikkelingsdepartement. Helaas kwam dr. Wangyal op 19 mei 2003 te overlijden. Ik assisteerde dr. Wangyal met consulten, lezingen en tentoonstellingen naar Noorwegen, Zweden, Denemarken, de Tsjechische Republiek en Japan. We hadden altijd veel plezier naast het werk. Tijdens het reizen deden we ’s ochtends altijd samen onze gebeden voor de Medicijnboeddha. Op een avond nodigde een vriend ons uit voor sight-seeing. In de auto vielen we in slaap en toen we weer thuis waren, realiseerden we ons dat we niets van de omgeving hadden gezien. Onze vriend besloot dat we een welverdiende rust hadden gehad…

Dr. Kunga Gyurme Narongshar

Dr. Lobsang Wangyal

Dr. Lobsang Wangyal

Dr. Kunga Gyurme Narongshar is in 1935 geboren te Lhasa in Tibet. Hij groeide op als het jongste kind van dhr. Narongshar Rigzin Lhundrub Paljor en mevr. Tsering Pelmo. Gedurende zijn studie geneeskunde bleek dat hij

Dr. Lobsang Wangyal is geboren in 1920 in Lhoga, Tibet. Hij studeerde geneeskunde en astrologie aan het Lhasa Men-Tsee-Khang in Tibet onder leermeesters als dr. Khenrab Norbu, de oprichter van het Lhasa Men-TseeKhang en persoonlijk lijfarts van Z.H. de 13e Dalai Lama. Na de inval van China werd dr. Lobsang Wangyal gevangen gezet en gemarteld. Door een kleine mate van politieke vrijheid binnen het Chinese gezag kreeg dr. Wangyal na ongeveer twintig jaar de mogelijkheid om reguliere geneeskunde te studeren. Het Chinese regime erkende zijn toegewijde bijdrage aan de mensheid en verleende hem in 1980 de titel ‘Great Master Physician’. In 1983 maakte dr. Wangyal een pelgrimstocht naar India

Amchi Lobsang Tsultrim en Amchi Kunga Gyurme Narongshar

Amchi Lobsang Tsultrim en Amchi Lobsang Wangyal

zeer getalenteerd was en zo werd hij gekwalificeerd arts voor hij twintig was. Naast zijn praktijkvoering in Lhasa leidde hij de farmaceutische productie van zijn vader. Hij had een ongeëvenaarde scherpzinnige manier van diagnose stellen en doorgrondde de wezenlijke aspecten van de farmacologie, diagnose en behandeling. Hij ontvluchtte het Chinese regime in het begin van de jaren ’80 en voegde zich bij het Men-Tsee-Khang in Dharamsala in 1984. Een aantal jaren leidde hij een branche kliniek in Delhi en in 1998 werd hij tot junior lijfarts van Z.H. de 14e Dalai Lama benoemd. Na een lang ziekbed kwam hij in 2002 te overlijden. Dr. Kunga assisteerde ik tijdens reizen naar Nederland, Zwitserland en Oostenrijk. Van hem leerde ik specifieke diagnostische technieken. We vermaakten ons altijd prima

Nieuwsbrief   pagina 3

tijdens onze reizen. In Nederland sprongen we in de tram om tijdens onze pauzes de Albert Cuypmarkt te bezoeken. Hij hield altijd van uitstapjes. ’s Avonds na het werk gingen we vaak langs winkels wandelen. In 2002 had ik voor het laatst contact met hem. Ik kan me zijn woorden van afscheid nog goed herinneren. Hij stimuleerde me om door te gaan met het helpen van iedereen die dat nodig heeft en bedankt me voor de zorg en het plezier tijdens de kostbare tijd die we samen hadden doorgebracht.

Dr. Jamyang Tashi Dr. Jamyang Tashi, vader van Amchi Lobsang Tsultrim, is geboren in 1918 in het plaatsje Tsona in Tibet. Toen hij 18 was, werd hij door Tsona Rinpoche (de hoogste lama in de provincie Tsona) voorgedragen om geneeskunde in het Men-Tsee-Khang in Lhasa in Tibet te gaan studeren. Hij volgde zijn studie onder de grote leermeester Lamen Khenrab Norbu, persoonlijke lijfarts van Z.H. de 13e Dalai Lama. Hij werd aangesteld als hoofdarts van de Farmaceutische Afdeling voor een periode van acht jaar. Daarna, met goedvinden van zijn leraar, ging hij terug naar zijn geboortedorp en werd benoemd als persoonlijk lijfarts van Tsona Rinpoche. In 1960 vluchtte hij naar India. Net als vele andere Tibetanen werkte hij de daaropvolgende twee jaren aan de Indiase wegen. In 1963 ontving hij een brief van de Tibetaanse regering in ballingschap waarin hij werd verzocht om zich aan te sluiten bij het in Dharamsala opnieuw opgerichte Men-Tsee-Khang. Vanwege zijn ervaring met geneeskrachtige planten werd hij aangesteld als directeur van de Farmaceutisch afdeling. Als specialist geneeskrachtige planten instrueerde hij vele studenten in het identificeren en ontgiftigen van de planten en het samenstellen van de kruiden. Hij leidde diverse medische kampen om kruiden te identificeren in Marrhi, Rothang en

Dr. Jamyang Tashi Nieuwsbrief   pagina 4

Triund (Himachal Pradesh, Noord-India). Voor het eerst werden de kruiden in India in het wild verzameld. Vanwege de schamele omstandigheden werden de trektochten altijd te voet ondernomen. Het was de lijfspreuk van Dr. Jamyang Tashi om de kruiden met een warm hart en compassie te vervaardigen. In 1976 werd hij benoemd tot de persoonlijke lijfarts van Z.H. de 14e Dalai Lama. Hij begeleidde Z.H. de 14e Dalai Lama op verschillende reizen en leidde wederom vele medische kampen. Tot aan zijn overlijden wijdde hij tijdens barre omstandigheden zijn leven aan de Tibetaanse geneeskunde. Naast mijn opleiding in het Men-Tsee-Khang College leerde mijn vader me de geheime kennis van de farmacie en het behandelen van patiënten. Hij drukte me op het hart dat de belangrijkste motivatie van een arts het helpen van lijdende individuen is, en niet de rijkdom. Dr. Jamyang Tashi was een vriendelijke arts en hielp altijd arme mensen met gratis behandelingen en kruiden. Bij de consulten hielp ik altijd met het verstrekken van de kruiden. Zo leerde ik de namen kennen en de werkzaamheid van de kruiden. Ik voel me vereerd dat ik de volgens traditie de orale overdracht van de Ghyü Zhi (de ‘Vier Medische Teksten’) van hem heb ontvangen. Binnen de overlevering is dit een belangrijke stap om de lijn van de geneeskunde voort te zetten. Mijn vader heeft me geïnspireerd om de richting van Tibetaanse geneeskunde te kiezen. Ik voel me gezegend om in zijn voersporen te treden en zijn werk voort te zetten.

Bronvermelding Choedrak, dr. Tenzin, Het Regenbogenpaleis, Arena Amsterdam, 1999. Wangyal, dr. Lobsang, My Life My Culture, Ridak Publisher, Archana, 2007.

Op zoek naar een goede gezondheid? Zaterdag 3 april 2010 Hof van Wageningen (WICC) in Wageningen

Voorkomen is beter dan genezen! De conferentie is een platform waar verschillende geneeswijzen naast elkaar worden gepresenteerd. U hoort hoe een medische netwerkgroep functioneert, zodat u als patiënt op de goede wijze wordt doorverwezen. Vanuit de Westerse, de traditionele Oosterse geneeskunde en de complementaire en alternatieve geneeskunde (CAM) wordt geadviseerd hoe chronische aandoeningen zoals reuma, artritis en fibromyalgie worden behandeld en wat patiënten er zelf aan kunnen doen. Tevens krijgt u veel informatie over gezondheidsbevorderende elementen waar veel onderzoek naar is gedaan zoals voeding, beweging en meditatie. Voor wie Op de conferentie is iedereen welkom die geïnteresseerd is in samenwerking tussen Westerse en traditionele geneeskunde. We verwelkomen geneeskundigen, maar vooral ook patiënten die gebruik (willen) maken van zowel de Westerse als de traditionele geneeskunde. Er zal veel informatie worden gegeven over het behandelen, maar ook het voorkómen van chronische klachten. ŠŠ Iedereen die geïnteresseerd is in het voorkomen van ziekte en het toepassen van alledaagse adviezen om een goede gezondheid te behouden ŠŠ Geneeskundigen uit verschillende medische systemen die geïnteresseerd zijn in samenwerking tussen verschillende geneeswijzen ŠŠ Patiënten met een chronische ziekte zoals reuma, artritis en fibromyalgie of andere chronische aandoening Doelstellingen ŠŠ Het vormen van een platform waar de verschillende medische systemen elkaar ontmoeten en kennis uitwisselen ŠŠ Mensen voorlichten over het voorkómen van en omgaan met chronische ziekten en het behouden van een goede gezondheid ŠŠ Het bewustzijn vergroten over de voordelen van de samenwerking van reguliere en traditionele geneeskunde

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de Praktijk Traditionele Tibetaanse Geneeskunde De Gasperisingel 18 6716 RB, Ede 0318-622580 (10:00-16:00 uur) Toegangsprijs: € 85,00 Medische studenten: € 45,00 De toegang is inclusief lunch en gehele dag koffie en thee.

Nieuwsbrief   pagina 5

Op zoek naar een goede gezondheid? Zaterdag 3 april 2010 Hof van Wageningen (WICC) in Wageningen

Programma 9:00-9:45

Ontvangst, koffie en thee

9:45-9:50

Opening van de conferentie door de dagvoorzitter, Wendy Grobben

9:50-10:00

Welkomstwoord door de organisator, Amchi Lobsang Tsultrim

10:00-10:15

Traditionele Tibetaanse openingsceremonie

10:15-11:00

One Health Care System, but not (only) One Type of Medicine - is medical pluralism possible in our evidence-based era? door dr. Swan Hoo Kwee, traditioneel Chinees arts, acupuncturist en Westers arts

11:00-11:45

Op zoek naar een goede gezondheid door interactie in een netwerkgroep: case studies door drs. H.E.E.M. Ketzer, huisarts

11:45-12:00

Pauze

12:00-12:45

Reuma, artritis en fibromyalgie - de oorzaken en behandeling volgens de Westerse geneeskunde door dr. J.A.M. Hoevenaars, huisarts en acupuncturist

12:45-14:00

Lunchpauze

14:00-14:45

Reuma, artritis en fibromyalgie - de oorzaken en behandeling volgens de Tibetaanse geneeskunde door Amchi Lobsang Tsultrim, Tibetaans arts

14:45-15:30

Integrale Huisartsen Zorg tussen eerste en tweede lijn door drs. E.C. Waarsenburg, huisarts

15:30-15:45

Pauze

15:45-16:30

Gezondheidsbevorderende elementen van de integrale psychiatrie: voeding, beweging en meditatie door drs. H.J.R. Hoenders, psychiater en onderzoeker

16:30-17:30

Paneldiscussie

17:30-17:45

Dankwoord door de organisator

17:45 -18:15

Traditionele Tibetaanse afsluiting

Nieuwsbrief   pagina 6

Het Ladakh Project Het project voor bescherming en bevordering van traditionele Tibetaanse farmacie en de unieke geneeswijzen van traditionele artsen (amchi’s) in Ladakh Dit jaar heeft de praktijk voor Tibetaanse geneeskunde een tweede fonds van DSM Utility Support Group gekregen voor het project in Ladakh. Het fonds is toegekend voor het starten van een farmacie; een gebouw waarin de geneeskrachtige planten verwerkt zullen worden tot kruiden. Hieronder leest u de doelstellingen van het project. Wij zijn DSM en onze projectcoördinator Wim Kurvers zeer dankbaar! Introductie Tibetaanse geneeskunde is ouder dan 2500 jaar en wordt nog steeds beoefend in landen als Tibet, India, Mongolië, Nepal, Rusland en Bhutan. De oude kennis wordt van leraar tot leerling overgedragen. De geneeskunde maakt gebruik van geneeskrachtige planten die in de oorspronkelijke omgeving worden gevonden, maar steeds meer worden gecultiveerd. Het is een uniek medisch systeem dat lichaam en geest als één geheel benaderd. Huidige situatie Tegenwoordig zijn er niet veel amchi’s meer die de specifieke kennis hebben van het identificeren en ontgiftigen van de planten, het samenstellen van de kruiden en de traditionele farmacie. Jonge amchi’s hebben niet veel interesse om de traditionele farmacie te leren omdat ze kruidenpillen van de senior amchi’s kunnen krijgen en ze geen voldoende inkomen krijgen voor dit beroep. Het gevaar bestaat dat deze unieke kennis van de geneeskrachtige planten verdwijnt. Project In Ladakh wordt in samenwerking met senior amchi’s een farmacie opgezet om de geneeskrachtige planten tot kruiden te verwerken. De instelling fungeert tegelijkertijd als educatief centrum voor jonge amchi’s. Ook wordt er de kennis over de traditionele farmacie gedocumenteerd. Het project wordt gecoördineerd door Amchi Lobsang Tsultrim en betrokken senior amchi’s. Doelstellingen ŠŠ Het behouden en bevorderen van traditionele farmacie ŠŠ Het onderwijzen van jongeren in het identificeren en ontgiftigen van geneeskrachtige planten en het samenstellen van de kruiden ŠŠ Documenteren van de unieke traditionele kennis over geneeskrachtige planten en kruiden ŠŠ Het aanpassen van recepturen door substituten te gebruiken van planten die zeldzaam zijn ŠŠ Organiseren van een seminar voor kennisuitwisseling tussen jonge en senior amchi’s Beoogde resultaten ŠŠ Het opzetten van een netwerk van en goede relatie tussen jonge en senior amchi’s ŠŠ Behouden en bevorderen van traditionele farmacie ŠŠ Het oprichten van een uitgebreide documenteren van de unieke traditionele kennis over geneeskrachtige planten en kruiden ŠŠ Het oprichten van een schone en veilige farmacie, waar lokale amchi’s kruiden kunnen verkrijgen ŠŠ Het voortzetten van het behandelen van patiënten met een op de natuur gebaseerde geneeskunde Nieuwsbrief   pagina 7

Workshops Verschillende keren per jaar organiseren we workshops met als doel een tipje van de sluier op te lichten van de eeuwenoude Tibetaanse geneeskunde. Aan bod komen de filosofische achtergrond van de geneeswijze, de diagnostische methoden en het evenwicht tussen lichaam en geest. Zowel artsen als leken zijn welkom. Door het volgen van een workshop komt u meer te weten over de Tibetaanse geneeskunde en hoe u de balans in het dagelijks leven kunt behouden. Dit jaar worden weer workshops aangeboden, zowel een introductie als een vervolgcursus. De workshops worden aangeboden in twee delen. In workshop deel 1 leert u hoe u het evenwicht in het dagelijks leven kan behouden en welke rol onze emoties hierbij spelen. Ook krijgt u een introductie over de beginselen van de urinediagnose, de polsdiagnose en drukpuntenmassage. In workshop deel 2 wordt dieper ingegaan op de drie energieën, welke constitutie u heeft en toepassingen zoals Tibetaanse yoga oefeningen.

Tentoonstelling In de praktijk in Ede is een kleine tentoonstelling over de Tibetaanse geneeskunde te bezichtigen. U ziet verschillende soorten Tibetaanse kruiden, ingrediënten en oude medische instrumenten. Met deze tentoonstelling willen we meer belangstelling voor deze geneeswijze wekken. Het is mogelijk deze tentoonstelling voor bepaalde tijd te bruiklenen. Yuthog Yonten Gonpo (708-833), de grondlegger van de Tibetaanse geneeskunde.

Doelstellingen van de praktijk in Ede ŠŠ Het bevorderen van de traditionele Tibetaanse geneeskunde zodat deze kan bijdragen aan de gezondheid en het welzijn van de mensen in Nederland. ŠŠ Een brug bouwen tussen de Westerse en Oosterse geneeskunde, door uitwisseling van kennis met andere (allopathische) artsen. ŠŠ Het leggen en onderhouden van contacten en het samenwerken met personen en organisaties die op vergelijkbaar gebied werkzaam zijn. ŠŠ Het bevorderen van research naar de effectiviteit van de Tibetaanse geneeskunde.

Contact met de praktijk van Amchi Lobsang Tsultrim U kunt ons helpen ŠŠ Vrijwilligerswerk

ŠŠ Donaties (financieel of materieel) ŠŠ Verspreiding van folders ŠŠ Organiseren van workshops, lezingen en/of tentoonstellingen ŠŠ Laat vrienden en kennissen er meer van weten

Meer informatie over aankomende activiteiten en achtergrondinformatie vindt u op onze website. Neemt u voor consulten, het organiseren van lezingen, visuele presentaties, informatieavonden, workshops en tentoonstellingen telefonisch contact met ons op. Amchi Lobsang Tsultrim (Tibetaans arts) . Wendy Grobben (Office manager) De Gasperisingel 18 . 6716 RB, Ede 0318-622580 (tussen 10:00 - 16:00 uur)

www.tibetmedicine.nl Nieuwsbrief   pagina 8