‘Iedereen bouwt mee’
Jaarverslaglegging Boekjaar 2010 01/07/2009 t/m 30/06/2010
Colofon Dit jaarverslag is een uitgave van Habitat for Humanity Nederland Prof. Van der Scheerstraat 207a 2035 AM Haarlem Postbus 4426 2003 EK Haarlem t + 31 (0)23 547 48 14 f + 31 (0)23 547 98 22
[email protected] www.habitat.nl giften: ing 6261 Tekst: Habitat for Humanity Eindredactie: Bureau ZHC, Anna Paulowna Vormgeving: Studio 57, Roosendaal
1
Inhoudsopgave
Jaarverslag Woord van de directeur Woord van de voorzitter Habitat for Humanity Verantwoordingsverklaring Habitat Nederland Bestuur & Directie Afdeling Fondsenwerving & Programma Afdeling Marketing & Communicatie Afdeling Financiën & Interne Zaken Activiteiten Giften Baten Kosten Resultaat Toekomstvisie Jaarrekening Balans per 30 juni 2010 Staat van baten en lasten over het boekjaar 2010 Kasstromenoverzicht over het boekjaar 2010 Grondslagen voor financiële verslaggeving Toelichting op de balans per 30 juni 2010 Toelichting op de staat van baten en lasten over het boekjaar 2010 Accountantsverklaring
3 4 5 7 9 13 15 21 23 27 27 28 28 29
31 32 33 34 37 41
2
Woord van de directeur Terwijl onze meerjarenstrategie nog volop in uitvoering is, wordt steeds duidelijker dat we goede keuzes hebben gemaakt. Zo wilden we onze donateurs, vrijwilligers en bouwreizigers meer bij ons werk betrekken en van betere informatie en service voorzien. En dat is gelukt. Er ligt een goed doordacht vrijwilligersplan klaar om onze vrijwilligers beter geïnformeerd en goed toegerust in te zetten voor ons werk. Daarnaast gaan we voor onze bouwreizen terug naar onze basis, doordat we de organisatie weer in eigen hand gaan nemen. Zo kunnen we beter toezien op de kwaliteit van onze bouwreizen. En dan was daar - nog net in dit boekjaar - de lancering van onze nieuwe website www.bouwmee.nl. Een site die met subsidie van het NCDO tot stand is gekomen, een platform voor het geven van informatie over onze projecten en die de mogelijkheid biedt virtueel mee te bouwen. De medewerkers van de afdeling Fondsenwerving & Programma hebben met succes een proactief fondsenwervingsbeleid ingevoerd. We ontvingen dit boekjaar maar liefst drie grote donaties: twee van vermogende particuliere gevers en één van een stichting. De fondsenwerving en informatievoorziening draaiden ook op volle toeren naar aanleiding van de aardbeving in Haïti. Hierdoor hebben we een aanzienlijke bijdrage kunnen leveren aan het noodhulp- en wederopbouwprogramma van Habitat for Humanity Haïti. De Samenwerkende Hulp Organisaties (SHO) zegde een bijdrage toe uit de opbrengsten van de giro 555 actie, die in het volgende boekjaar wordt besteed. Natuurlijk is niet alles hosanna, zeker niet. Naast vele hoogtepunten waren er helaas ook teleurstellingen te verwerken. Bijvoorbeeld de MFS-II subsidieaanvraag die niet gehonoreerd is. Jammer, omdat een sterk en nuttig project nu (voorlopig) niet kan doorgaan. Voorlopig, want we gaan eventuele andere financieringsmogelijkheden onderzoeken. Eveneens jammer, omdat het voorbereiden van de subsidieaanvraag een behoorlijke tijdsinvestering vergde van onze toch al beperkte capaciteit. We zien de ervaring echter als zeer waardevol. Tenslotte heeft het ons ook gedwongen een aantal organisatorische zaken die al even op de verlanglijst stonden nu versneld op te pakken. Het was een roerig jaar, met veel veranderingen. Maar wat is gebleven, is de keuze om dicht bij ons zelf te blijven en ons te focussen op dat waar we goed in zijn: bijdragen aan verbeterde huisvesting voor gezinnen wereldwijd! Jennifer Lemke Directeur Habitat for Humanity Nederland
3
Woord van de voorzitter Met veel waardering stel ik vast dat, ondanks een economisch zwaar jaar, de organisatie van Habitat for Humanity Nederland zich in de afgelopen periode goed staande heeft weten te houden en zich optimaal van haar taken heeft gekweten. Dit is in grote mate te danken aan de enorme inzet van de medewerkers en vrijwilligers en de betrokkenheid van het bestuur. Vanuit een stevige basis wordt in de komende periode verder gebouwd, onder andere aan de vastlegging van alle procedures. Dit helpt ons om op efficiënte en professionele wijze de ingeslagen weg te vervolgen. De vernieuwde website www.bouwmee.nl is een prachtig initiatief waar we de komende tijd nog veel meer uitbreiding op gaan zien. Meer informatie over nog meer projecten en landen, meer functionaliteiten en hopelijk nog meer bezoek en virtuele huisjes om zo nog weer meer gezinnen aan betere huisvesting te kunnen helpen. Een ander voorbeeld is het Major Donor Programma dat wordt ontwikkeld, waarmee we gericht vermogende particulieren willen gaan benaderen. De bedoeling is dat wij hen maatwerk kunnen bieden doordat zij bijvoorbeeld een project in een specifiek land of een bepaald thema - of dat nu vrouwen of aidswezen is - kunnen sponsoren. Omdat er veel kansen liggen bij deze doelgroep, gaan ook de bestuursleden een actieve rol spelen bij de uitvoering van het Major Donor Programma. Dat er nog voldoende te doen is, realiseerde ik mij toen ik zelf in de gelukkige omstandigheid was om een Habitat project in Ghana te bezoeken. Voor mij is het nu nog duidelijker geworden hoe belangrijk het is voor ons als organisatie de stijgende lijn voort te zetten. Mensen bewust maken van het wereldwijde huisvestingsprobleem en fondsen werven om zoveel mogelijk gezinnen te voorzien van verbeterde huisvesting. Inmiddels hebben we 400.000 gezinnen geholpen en daarmee zijn 2 miljoen mensen voorzien van verbeterde huisvesting. Laten we vooral met elkaar doorgaan, want er zijn nog zó veel mensen die onze hulp nodig hebben. Rob van der Heijden Voorzitter Habitat for Humanity Nederland
4
Habitat for Humanity Habitat for Humanity (Habitat) is een internationale non-profitorganisatie die gezinnen in ontwikkelingslanden een mogelijkheid tot verbeterde huisvesting biedt. Habitat verstrekt een lening zonder winstoogmerk aan de toekomstige huiseigenaar en bouwt huizen samen met lokale vaklui. Het initiatief daartoe ligt bij de gezinnen zelf, die meehelpen tijdens de bouw van hun eigen huis en dat van anderen. Habitat is opgericht in de Verenigde Staten. Sinds de start in 1976 kwamen er wereldwijd meer dan 90 vestigingen bij. Inmiddels heeft Habitat wereldwijd ruim 400.000 families geholpen en daarmee 2 miljoen mensen voorzien van verbeterde huisvesting. Internationale organisatie Habitat heeft haar internationale organisatie verdeeld over vijf regio’s: • Afrika & Midden-Oosten • Azië & Oceanië • Europa & Centraal Azië • Latijns Amerika & Caraïben • Verenigde Staten & Canada Elke regio heeft een regiovestiging en per land een nationale vestiging. Nederland behoort organisatorisch gezien onder de regio Europa & Centraal Azië, maar werft fondsen voor Habitat projecten wereldwijd. In de landen waar Habitat bouwt, zijn lokale Habitat gemeenschappen verantwoordelijk voor de bouwprojecten. Zij zorgen voor de selectie en begeleiding van gezinnen, de bouwtekeningen, de inkoop van materialen, de inzet van vaklui, het innen van de aflossing en overige praktische zaken. Een eigen huis hélpt! Habitat gelooft dat een eigen huis hét middel is om mensen te helpen uit de armoede te komen. Een goed onderkomen is een basis om op verder te bouwen. Het betekent veiligheid, zekerheid en verbeterde hygiënische omstandigheden. Een eigen huis is veel meer dan een dak boven je hoofd. Stevige muren en ramen en deuren die op slot kunnen. Voor veel arme gezinnen niet zo vanzelfsprekend, maar wél van groot belang om een prettige leefomgeving te creëren waarin je je veilig voelt. Een betonnen vloer, een solide dak, een aparte ruimte om te koken en een eigen toilet komen de gezondheid ten goede. En wie gezond is kan naar school of naar het werk en letterlijk werken aan een betere toekomst. Een eigen huis is jouw eigendom waardoor de kans op onteigening, uitzetting of het betalen van woekerhuur niet meer aan de orde van de dag zijn. Met een eigen huis biedt Habitat mensen ook toegang tot kapitaal. Het huis kan namelijk fungeren als onderpand voor een lening, voor microkrediet. Dat biedt huiseigenaren meer mogelijkheden en de kans zich verder te ontwikkelen. Daarnaast bevordert Habitat met een huis gelijke rechten. Vrouwen hebben vaak geen wettelijke rechten op grond. Hierdoor hebben ze minder kans op veilig wonen en kunnen ze zichzelf en hun kinderen onvoldoende beschermen. Ook omdat het aanvragen van krediet en het genereren van inkomen lastig is zonder eigen huis. Door de 5
projecten van Habitat worden vrouwen zich bewust van hun rechten en leren ze hiervoor op te komen. Duurzame huisvesting Habitat staat voor projecten waar letterlijk gebouwd wordt aan een betere toekomst. Gericht op duurzame huisvesting en economische ontwikkeling. Projecten die onder andere voorzien in verbeterde water- en sanitairfaciliteiten, waarbij tevens het onderhoud op de lange termijn in ogenschouw wordt genomen. Habitat zet mensen aan tot ondernemen. Daarom begeleidt en ondersteunt Habitat de toekomstige huiseigenaren bij het op- of uitbouwen van een eigen bestaan met trainingen, het ontwikkelen van specifieke vaardigheden en het opzetten van kleine ondernemingen. Hiermee bevordert Habitat de zelfredzaamheid en zelfstandigheid van mensen in ontwikkelingslanden; ze zijn niet afhankelijk van de geboden hulp. Habitat vult aan en creëert daarmee geen afhankelijkheid, maar draagt eraan bij dat huiseigenaren op eigen kracht verder kunnen. De wijze waarop wij werken is net zo belangrijk - zo niet belangrijker - als het huis zelf. Het Habitat huis Habitat streeft ernaar huizen van goede kwaliteit tegen zo laag mogelijke kosten te bouwen. Het ontwerp is eenvoudig en er wordt gebruik gemaakt van lokale materialen die volgens plaatselijk gebruik worden verwerkt door betaalde vakkrachten uit de nabije omgeving. In ieder land zien de huizen er dan ook anders uit en varieert de prijs. Habitat houdt de kostprijs van haar huizen laag door te werken met toekomstige huiseigenaren, bouwreizigers, gesponsorde bouwmaterialen en donaties.
6
Verantwoordingsverklaring Habitat Nederland Habitat for Humanity Nederland, kortweg Habitat Nederland, is een zelfstandige fondsenwervende organisatie, die de internationale Habitat missie om armoedebehuizing de wereld uit te bannen ondersteunt. Onze doelstellingen, zoals omschreven in de statuten, zijn het structureel verbeteren van leef- en woonsituaties in ontwikkelingsgebieden en het stimuleren van bewustwording rondom de huisvestingsproblematiek. Deze worden bereikt door het werven van fondsen en middelen voor het opzetten en (mede)financieren van projecten, het werven en uitzenden van bouwreisteams om die projecten (mede) te realiseren en het geven van voorlichting teneinde draagvlak te creëren. Habitat Nederland is zelfstandig in de keuze van de projecten die zij financieel ondersteunt. Vrijwel alle nationale Habitat organisaties, waaronder Habitat Nederland, zijn zelfstandige organisaties. Deze organisaties zijn niet financieel afhankelijk van Habitat International. De relatie met Habitat International behelst een overeenkomst waarin wij ons conformeren aan de missie en de doelstellingen van Habitat en onze activiteiten overeenkomstig uitvoeren. Wij zijn echter vrij om zelf te bepalen welke projecten wij financieel ondersteunen. Bij Habitat Nederland zijn op 30 juni 2010 twaalf medewerkers (8,6 fte) werkzaam. De organisatie bestaat uit drie afdelingen: Fondsenwerving & Programma, Marketing & Communicatie en Financiën & Interne Zaken.
7
Organogram Habitat for Humanity Nederland
Directeur - Jennifer Lemke
Manager Financiën en interne zaken
Manager Marketing en Communicatie
- Bert de Boer
Manager Fondsenwerving en Programma
- Wilma van der Heide
- Mette Pronk
Office manager - Marianne Oort
Coördinator Loyaliteit en Vrijwilligers - Marije Minderop
Coördinator Projecten - Jenet Fenenga
Fondsenwerver Coördinator Marketing en Communicatie
- Karin Nas
- Maroesja Kuut
Coördinator Bouwreizen - Clair Streckfuss
Medewerker Marketing en Communicatie - Milou Langemeyer
8
Bestuur & Directie Aan het hoofd van de stichting staat het bestuur dat een toezichthoudende en controlerende rol heeft. De dagelijkse leiding is in handen van de directeur. Het bestuur van Habitat Nederland handelt volgens drie grondregels: A. Binnen de stichting dient de functie toezicht houden (vaststellen of goedkeuren van plannen en het kritisch volgen van de organisatie en haar resultaten) duidelijk te zijn gescheiden van het besturen dan wel van de uitvoering. B. De stichting dient continu te werken aan een optimale besteding van middelen, zodat effectief en doelmatig wordt gewerkt aan het realiseren van de doelstellingen. C. De stichting streeft naar optimale relaties met belanghebbenden, met gerichte aandacht voor de informatieverschaffing en de inname en verwerking van wensen, vragen en klachten. A. Toezicht houden en uitvoeren Binnen de stichting is het bestuur van Habitat Nederland het hoogste orgaan. Het bestuur heeft de verantwoordelijkheid goedkeuring te geven over de volgende besluiten: 1. Het jaarverslag en de jaarrekening. 2. Het jaarplan, het meerjaren strategisch plan, de begroting en de investeringen. 3. Het formuleren van de directievoorschriften en veranderingen in het arbeidsvoorwaardenbeleid. 4. Bekrachtigen projectbijdragen van € 100.000,- en hoger. Het bestuur en de directeur van Habitat Nederland vergaderen tenminste vier keer per jaar. Het bestuur stelt tijdens deze bijeenkomsten het jaarplan, de begroting, de jaarrekening en het jaarverslag vast en houdt zo toezicht op de gang van zaken. De directeur houdt geregeld contact met de bestuursvoorzitter. In het verslagjaar heeft het bestuur drie keer vergaderd en daarnaast was er een bijeenkomst met de CEO van Habitat International. Naast de goedkeuring van de voorgestelde begroting, het jaarverslag en de jaarrekening, heeft het bestuur onder meer gesproken over de MFS II subsidieaanvraag en de impact ervan op het bestuur en de organisatie, het directiereglement, het gastlidmaatschap van de SHO, de kwartaalrapportages, de wisseling van de functie van penningmeester en het aantrekken van een nieuw bestuurslid voor de portefeuille Media per 1 september 2010. Samenstelling bestuur Het bestuur van Habitat Nederland bestaat uit minimaal vijf en maximaal acht leden. Een bestuurslid wordt voor een termijn van drie jaar aangesteld en kan tot twee keer toe opnieuw worden benoemd. Bij wijzigingen in het bestuur wordt bij de selectie van nieuwe bestuursleden gekeken naar de huidige samenstelling en de bestuursprofielschetsen om zo tot voldoende diversiteit in de portefeuilleverdeling en ledensamenstelling te komen. Daarnaast beoordeelt het bestuur of het nieuwe lid past in de ontwikkelingen die de organisatie doormaakt. Als leidraad hiervoor gelden de voor bestuursleden opgestelde profielschetsen.
9
Bestuur en directie Habitat Nederland De bestuursleden in 2010: Dhr. M.R. van der Heijden, voorzitter In functie sinds 22 april 2008. Maatschappelijke functie: oud-burgemeester van Zandvoort. Dhr. H.A.J.M. Knebel, penningmeester In functie sinds 15 mei 2007. Maatschappelijke functie: directeur Rabobank Wielerploeg. Dhr. S. van der Meer, secretaris In functie sinds 13 januari 2009. Maatschappelijke functie: emeritus-predikant. Dhr. P.M.H. van Zijl, bestuurslid In functie sinds 8 april 2003. Maatschappelijke functie: directeur MedicomZes. Dhr. W.R. Brock, bestuurslid In functie sinds 20 september 2005. Maatschappelijke functie: directeur Resource Development Habitat for Humanity International Europe and Central Asia. Dhr. A.W. Rijneveld, bestuurslid In functie sinds 22 April 2008. Maatschappelijke functie: directeur MDF Training & Consultancy BV. De directie in 2010: Mevr. J.S. Lemke, directeur In functie sinds 1 april 2009. Het bestuur voldoet aan een aantal belangrijke voorwaarden. Zo zetten de leden zich op vrijwillige basis in voor de organisatie, hebben zij - om belangenverstrengelingen te voorkomen - geen zakelijke banden met Habitat Nederland en bespreken en keuren zij vier keer per jaar de beleidsstukken. De directeur heeft de verantwoordelijkheid het bestuur deze informatie te verschaffen. Het bestuur ontvangt geen bezoldiging. Wel ontvangen zij een vergoeding voor eventueel ten behoeve van de stichting gemaakte kosten. Dit betreft in het boekjaar 2010 een minimale vergoeding voor parkeerkosten. Beoordeling directeur Het bestuur heeft de verantwoordelijkheid het functioneren van de directeur te evalueren. Net als voor de overige medewerkers is er een halfjaarlijkse evaluatie waarbij jaardoelstellingen, jaarplan en budget aan de orde komen. De voorzitter houdt de beoordelings- en functioneringsgesprekken met de directeur. Bij de vaststelling van het salaris van de directeur is het van belang dat deze in verhouding staat tot de grootte van de organisatie en de activiteiten die daaruit voortvloeien. De beloning aan de directeur is getoetst aan de adviesregeling beloning directeuren van de goede doelen van de Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI). De norm voor de sector ontwikkelingssamenwerking, de zogenaamde DG-norm, is die van de hoogste 10
ambtenaar van een ministerie. De directeur van Habitat Nederland zit op 50% van deze norm. B. Effectief en doelgericht besteden Het bestuur van Habitat Nederland geeft sturing aan het behalen van de doelstellingen van de organisatie door in samenwerking met de directeur het strategisch meerjarenplan, de jaarplannen en de begroting vast te stellen. Aan de hand van maandelijkse rapportages houdt het bestuur zicht op de activiteiten van de organisatie. De activiteiten, baten, lasten en het resultaat worden verderop in dit jaarverslag besproken en in de jaarrekening cijfermatig toegelicht. De maandelijkse rapportages voorzien het bestuur van de meeste actuele informatie over de organisatie. De rapportages geven zicht op het begrote en werkelijk behaalde resultaat en stellen het managementteam in staat om het beleid te optimaliseren en daar waar nodig aan te passen. Habitat Nederland is in mei 2010 begonnen met de vastlegging van een kwaliteitssysteem om de kwaliteit van de organisatie te waarborgen. Hierin worden procedures, processen en beleidslijnen vastgelegd. Door middel van interne audits zullen deze regelmatig getoetst worden. Om effectief en doelgericht te kunnen handelen werkt Habitat Nederland voor de uitvoering van door haar ondersteunde projecten nauw samen met de lokale Habitat kantoren in de zogenaamde programmalanden. Door de korte lijnen is het goed mogelijk om snel in te spelen op veranderende omstandigheden. Door de afdeling Fondsenwerving & Programma worden afspraken gemaakt met de programmalanden over voortgangsrapportages en overmakingsschema’s. Op deze wijze wordt continu de vinger aan de pols gehouden over de besteding van onze middelen. De lokale Habitat kantoren worden gemonitord door een van de vijf regiokantoren. C. Contact betrokkenen Belanghebbenden van Habitat Nederland zijn onder andere de (toekomstige) huiseigenaren, particuliere donateurs, bedrijven, (semi-)overheid, institutionele donateurs, bouwreizigers, vrijwillige reisbegeleiders en andere vrijwilligers, leveranciers en dienstverleners, Partos, VFI, CBF en interne partijen zoals Habitat International en de Habitat landenorganisaties waar Habitat projecten worden uitgevoerd. De organisatie streeft zo open en helder mogelijke communicatie na met haar belanghebbenden. Hiervoor stelt Habitat Nederland naast algemene informatie - zoals in dit jaarverslag, op haar websites en in folders en brochures - ook doelgerichte inhoudelijke en financiële informatie beschikbaar. Dit laatste omvat specifieke projectvoorstellen en terugkoppeling over projecten aan bedrijven en donateurs die een specifiek project steunen. De medewerkers van de afdeling Marketing & Communicatie zijn in samenwerking met de afdelingen Fondsenwerving & Programma en Financiën & Interne Zaken verantwoordelijk voor het zo compleet mogelijk informeren van alle belanghebbenden. Hiertoe heeft Habitat Nederland verschillende middelen en kanalen tot haar beschikking. Zo hebben de internationale Habitat organisatie en de Habitat landenorganisaties waar de bouwprojecten 11
worden gerealiseerd een belangrijke rol in het uitwisselen en vergaren van volledige informatie. Een voorbeeld van een informatiekanaal is het internationale intranet van Habitat waarop projectinformatie en beeldmateriaal beschikbaar is voor alle Habitat vestigingen wereldwijd. Een meer volledig overzicht van de communicatiemiddelen volgt hieronder in het hoofdstuk waarin de afdeling Marketing & Communicatie aan bod komt.
12
Afdeling Fondsenwerving & Programma De afdeling Fondsenwerving & Programma is verantwoordelijk voor de fondsenwerving van Habitat Nederland. Het betreft hier de één-op-één (1:1) fondsenwerving bij bedrijven, instellingen, stichtingen en overige organisaties die financieel bijdragen aan onze projecten, alsmede vermogende particulieren (major donors) die substantiële projectfinanciering voor hun rekening nemen. Daarnaast onderhoudt de afdeling contacten met projectlanden voor het vergaren van projectinformatie over projecten wereldwijd. Dit is van belang voor een nauwkeurige selectie van projecten die Habitat Nederland zou willen steunen en monitoring en administratie van de door Habitat Nederland ondersteunde projecten. Fondsenwerving In het afgelopen boekjaar hebben diverse bedrijven ons weer op velerlei wijze ondersteund. Met een aantal van hen zijn gesprekken gestart om een langetermijnstrategie ter ondersteuning van ons werk te initiëren. Verder zijn nieuwe en hernieuwde institutionele sponsors met meerjarige projectondersteuning gestart voor projecten in onder andere India, Kirgizië en Mozambique. Ook zijn we proactief bestaande donateurs gaan benaderen met het verzoek tot lange termijn sponsoring. Dit heeft geleid tot positieve resultaten, waarbij twee vermogende donateurs kiezen voor lange termijn sponsoring van Habitat projecten. Een andere donateur heeft zijn meerjarige ondersteuning verlengd. Met veel enthousiasme zijn de fondsenwervers ook dit boekjaar in gesprek gegaan met bedrijven en particuliere initiatiefnemers om bouwreizen te organiseren naar voor ons bekende en ook nieuwe bouwreisbestemmingen. Het team heeft zeer actief geworven voor de Habitat organisatie in Haïti vlak na de aardbeving van 12 januari 2010. Het doel van Habitat is om 50.000 gezinnen te ondersteunen op het gebied van huisvesting. Om een aantal sponsors heel concreet bij ons werk en de organisatie te betrekken, heeft een van onze donateurs deelgenomen aan het Jimmy Carter weekend in Atlanta, Verenigde Staten, in het voorjaar van 2010. Het weekend stond in het teken van een kennismaking met de voormalig president. Carter zet zich samen met zijn vrouw sinds jaar en dag in voor het werk van Habitat door samen met duizenden vrijwilligers gedurende een week ergens ter wereld in een zogenoemde Jimmy & Rosalynn Carter Work Project huizen te helpen bouwen.
Programma De afdeling Fondsenwerving & Programma selecteert op basis van noodzaak welke bouwprojecten Habitat Nederland steunt. Daarbij gaan we eveneens na welk project de Nederlandse samenleving het meeste zou aanspreken. Zo wegen we de kosten van fondsenwerven af tegen de verwachte opbrengsten. Via een vaste procedure toetsen we de haalbaarheid van het project. Er wordt onder andere gekeken naar de inhoud van het project, de duur, de kosten en de partijen waarmee wordt 13
samengewerkt. Habitat Nederland onderhoudt hiervoor intensief contact met de diverse Habitat landen en regiovestigingen. De samenwerking met de nationale Habitat vestiging is van belang om inzicht te hebben in de kwaliteit, budgetten, resultaten en voortgang van een project. Steeds vaker kiest Habitat Nederland voor projecten met een holistische aanpak waarbij er naast de bouw van huizen bijvoorbeeld ook aandacht is voor watervoorzieningen, sanitaire voorzieningen en inkomensgenererende activiteiten. Deze vaak langdurige projecten zorgen voor financiële continuïteit in het betreffende land en dit past binnen de structurele, duurzame aanpak die Habitat zo belangrijk vindt. Bovendien biedt het veel meer mogelijkheden tot lange termijn relaties met (bedrijfs)donateurs. Een geheel andere aanpak is vereist in geval van een ramp, zoals zich 12 januari 2010 in Haïti voordeed. Daar is snelheid geboden. Snel schakelen is mogelijk omdat Habitat al tientallen jaren actief is in dit land. Echter, hulp organiseren bij een ramp van dergelijke omvang kost tijd en geld. Gelukkig ontving Habitat directe steun van diverse bedrijven en organisaties en is Habitat Nederland gastdeelnemer van de giro 555 actie van SHO. Met deze donaties kan Habitat Nederland vorm geven aan haar projectvoorstel waarin de nadruk ligt op wederopbouw: van het repareren en bouwen van huizen tot het verzorgen van trainingen van lokale mensen hierin. Het project in Haïti wordt verderop in het hoofdstuk activiteiten verder besproken. Evaluatie Het boekjaar 2010 is voor de afdeling een uitdagend jaar geweest. De keuze om de 1:1 fondsenwerving aan de afdeling toe te voegen moest zich nu in de praktijk bewijzen. Er is veel werk verzet om een basis te creëren voor de toekomst. Zelfs met minder mensen - een zwangerschapsverlof, langdurig ziekteverzuim en openstaande vacatures - is dit gerealiseerd. De eerste fondsenwervervacature konden we vrij snel invullen doordat een vrijwillige reisbegeleider met jarenlange verkoopervaring solliciteerde. De tweede vacature moet nog worden ingevuld. Ondanks de onderbezetting slagen wij erin om de fondsenwerving op peil te houden. Een duidelijke bevestiging dat de reorganisatie succesvol is geweest en we beschikken over een gedreven, resultaatgericht team.
14
Afdeling Marketing & Communicatie De afdeling Marketing & Communicatie heeft als belangrijkste doelstellingen Habitat Nederland bekend te maken en fondsen te werven voor onze projecten onder het brede publiek (1:n). Daarnaast ondersteunt de afdeling de andere afdelingen met de benodigde materialen en teksten. Ook de organisatie van bouwreizen valt onder de afdeling Marketing & Communicatie. De communicatiemiddelen en -kanalen die door de afdeling worden ingezet om doelstellingen te behalen, zijn onder andere de bouwreizen, donateursnieuwsbrief, brochures, het jaarverslag, diverse websites, e-nieuwsbrieven, free publicity en sinds afgelopen boekjaar ook social media. Afgelopen boekjaar lag de nadruk vooral op de ontwikkeling en lancering van de vernieuwde website www.bouwmee.nl en herstructurering van de bouwreizenorganisatie. Beide leggen grote druk op de afdeling en dwingen tot het maken van duidelijke keuzes om bepaalde activiteiten wel uit te voeren en andere door te schuiven naar het volgende boekjaar. Dit is ook belangrijk omdat de coördinator Bouwreizen en de coördinator Marketing & Communicatie minder uren gaan werken. De manager Marketing & Communicatie combineert haar functie met die van particuliere fondsenwerver. Marketing & Communicatie Bouw Mee Bouw Mee vertegenwoordigt de twee doelstellingen van de organisatie, namelijk het creëren van bewustwording en het werven van fondsen voor de Habitat projecten wereldwijd. Ontwikkelingssamenwerking 2.0, particulier initiatief en transparantie - van ‘tell me’ en ‘show me’ naar ‘involve me’ - zijn de uitgangspunten van de site: om de mensen ‘hier’ te betrekken bij de mensen ‘daar’. Met Bouw Mee willen we een voorsprong ontwikkelen op het gebied van online fondsenwerving en willen we meer en nieuwe doelgroepen betrekken bij ons werk. Al in eerdere jaren waren er plannen om de website www.bouwmee.nl opnieuw te bouwen, met nieuwe technieken en inspelend op de trends en ontwikkelingen van deze tijd. Het doel: een online variant creëren op de ervaring van een bouwreis. Door de echte verhalen van de huiseigenaren en andere mensen uit het veld en door te laten zien hoe een huis daadwerkelijk je leven verbetert, leef je mee en bouw je mee. Echter, het uitwerken van onze ideeën voor Bouw Mee en het bouwen van een geheel nieuwe fondsenwervende website is in een financieel moeilijk jaar lastig te realiseren. Habitat is daarom op zoek gegaan naar subsidie en vond hiervoor een mogelijkheid in de PRO-actief Nieuwe Media subsidie van de nationale commissie voor internationale samenwerking (NCDO). Met behulp van een vrijwilliger is een subsidieaanvraag ingediend voor het bedrag van ruim € 90.000 ,-. Bouw Mee van Habitat was een van de acht projecten, geselecteerd uit ruim vijftig aanvragen, die subsidie ontvangen. Samen met een freelance projectmanager en een extern bureau is gewerkt aan de uitwerking van het concept en de ontwikkeling van de site. Het resultaat is een site die per land door middel van nieuwsberichten, interviews met huiseigenaren, blogs, foto’s en video’s informatie over de Habitat projecten geeft en laat zien hoe een eigen huis daadwerkelijk 15
levens verbetert. Daarnaast kunnen mensen met een virtueel huis - dat met elke donatie verder wordt gebouwd - een project naar wens steunen en hun persoonlijke netwerk hierbij betrekken. De site gaat nog net voor het einde van het boekjaar, op 28 juni, live met algemene basisinformatie over de Habitat landen en projecten. Het volgende boekjaar staat in het teken van de officiële lancering van de site en het verder ontwikkelen ervan. Invulling geven aan ontwikkelingssamenwerking 2.0 is hierbij een belangrijk onderdeel. Social media Tegelijk met de ontwikkeling van Bouw Mee is gestart met de inzet van social media. Social media passen bij uitstek bij het concept achter Bouw Mee: zelf kiezen welk project je ondersteunt en je netwerk vragen daarbij te helpen. Daarnaast draaien social media - net als Bouw Mee - om het betrekken van mensen door met ze in gesprek te gaan. Social media zijn betaalbare middelen om in contact te komen met een brede doelgroep en bieden daarmee een alternatief voor de traditionele, kostbare media. Voor Habitat Nederland was er afgelopen jaar geen budget om te adverteren. Wervingsadvertenties, bijvoorbeeld door inserts in relevante magazines of advertenties in bladen, zijn te kostbaar. Habitat moest op zoek naar een nieuwe manier om donateurs aan zich te binden, want met het natuurlijke verloop van het donateursbestand betekent niets doen dat het aantal donateurs alleen maar zal afnemen. Van de huidige donateurs is meer dan de helft 65+. Habitat heeft de hoop met social media een doelgroep te bereiken waarmee een langdurige band kan worden opgebouwd. Bovendien past de manier van communiceren op social media bij hoe Habitat met zijn achterban wil communiceren: door actief te luisteren en de dialoog aan te gaan. Uit een onderzoek van een studente die bij ons haar afstudeerstage op dit gebied deed, bleek dat onze doelgroep (hoogopgeleid, maatschappelijke betrokken) op Twitter, LinkedIn en Facebook is te vinden. Habitat heeft daarom nu twee accounts op Twitter, voor Habitat Nederland (@habitatNL) en specifiek voor Bouw Mee (@bouwmee), twee groepen op LinkedIn (Bouw Mee en Bouwreisbegeleiders), en een Facebook Bouw Mee pagina. Er was al een account op You Tube (habitatnederland). Hierop worden alle filmpjes doorgeplaatst die ook op Bouw Mee en de Facebookpagina zijn te vinden. In boekjaar 2011 wordt de You Tube pagina aangepast, waardoor het de ‘look & feel’ van Habitat Nederland krijgt en er links komen naar andere social media. Alle social media zijn op die manier aan elkaar gekoppeld en dit zorgt voor een gebalanceerde social media mix. Websites Naast het ontwikkelen van een nieuwe Bouw Mee is het aanpassen van habitat.nl en bouwreizen.nl ook van belang. Bovendien is het achterliggende content management systeem (CMS) waarmee de site wordt beheerd, sterk verouderd en aan vervanging toe. Habitat heeft begin 2010 besloten beide websites, inclusief het achterliggende CMS, aan te passen. Het eerste conceptontwerp is hiervoor gemaakt en de teksten staan voor een deel al klaar. In boekjaar 2011 worden ook deze vernieuwde websites live gezet.
16
Media Bouwreizen is een van de peilers waarmee we ons in de media willen profileren. Door de bouwreizigers centraal te stellen en ze hun persoonlijke verhaal te laten vertellen zijn we in staat om veel free publicity te genereren in de pers. Bij verschillende bouwreizen zendt de afdeling Marketing & Communicatie persberichten uit naar lokale media, waarin bouwreizigers uit de plaats waarin de media verschijnen zelf aan het woord komen. Lokale media zijn erg geïnteresseerd in deze berichten en nemen ze veelvuldig op of houden naar aanleiding van het persbericht een interview met de bouwreiziger zelf, voorafgaand én na terugkomst van de bouwreis. Hiermee brengen we bouwreizen onder de aandacht, maar geven we ook Habitat Nederland meer naamsbekendheid. Habitat Nederland was een van de tien genomineerden voor de Anbo Max Goede Doelen prijs. Deelname leverde diverse vormen van publiciteit op, waaronder een interview en radiospot bij Omroep Max en diverse persvermeldingen. De prijsuitreiking vond medio november 2009 plaats. Hoewel Habitat Nederland niet als winnaar uit de bus kwam, heeft deelname veel publiciteit gegenereerd. De samenwerking met VCK, die een bouwreis in combinatie met een bezoek aan het WK in Zuid-Afrika aanbood, leverde veel mediaaandacht op in de reisbladen. In januari en februari genereerde het gastdeelnemerschap aan de SHO voor de giro 555 actie ‘help slachtoffers Haïti’ veel media-aandacht. Er verscheen onder andere een artikel in Cobouw en Onze Wereld over onze expertise met betrekking tot huisvestingsoplossingen na rampen. De redactie van tv-programma Eén Vandaag interviewde directeur Jennifer Lemke over de uitslag van MFS II. Dit item haalde helaas het nieuws niet, maar geeft wel aan dat de landelijke media ons steeds vaker weten te vinden. In boekjaar 2010 hebben we in totaal 121 publicaties geregistreerd. Bouwbrief en e-nieuwsbrieven Habitat informeert haar donateurs door het versturen van de Bouwbrief en e-nieuwsbrieven. Bij de Bouwbrief, die vier keer per jaar wordt verstuurd, zit een acceptgiro en daarmee is het eveneens een fondsenwervend instrument. De opbrengsten van de mailings worden verderop in dit verslag besproken. De e-nieuwsbrieven zijn zes keer verzonden aan gemiddeld 2.600 ontvangers. Het openingspercentage van de e-nieuwsbrief ligt tussen de 30 en 35% en het doorklikpercentage is gemiddeld 20%. Jaarverslag Met het vorige jaarverslag heeft Habitat besloten deze niet meer in gedrukte versie te verspreiden maar online te publiceren. De opmaak van een pdf zorgt ervoor dat het verslag te mailen is en geprint kan worden. Om ook hierin een professionaliseringsslag te maken, heeft Habitat haar verslag voorgelegd aan de Transparantprijs. Het boekjaar van Habitat loopt niet gelijk aan een kalenderjaar. Om die reden is het gezien de tijd onmogelijk alle aanbevelingen direct in het huidige verslag op te nemen. Aanbevelingen waarvoor meer tijd nodig is, worden doorgeschoven naar het volgende jaarverslag.
17
Evaluatie en klachtenprocedure Voor het behoud van goed en open contact met de achterban, inventariseert de afdeling Marketing & Communicatie regelmatig de wensen en tevredenheid van de betrokken partijen. Onder de contactpagina op www.habitat.nl staat aangegeven wat donateurs kunnen doen, indien ze minder post willen ontvangen en hoe onze klachtenprocedure is. Verder ontvangt elke bouwreiziger een evaluatieformulier, zodat wij - waar mogelijk - onze bouwreizen kunnen verbeteren. Informatieavonden Habitat Nederland organiseert informatieavonden om belangstellenden te informeren over haar werk en deelnemers te werven voor de bouwreizen. Na geslaagde avonden op het kantoor in Haarlem, werd de bijeenkomst maandelijks op verschillende locaties in het land gepland. In september 2009 in Amsterdam, oktober 2009 in Naarden, november 2009 in Alkmaar en in januari 2010 in Arnhem. De laatste reeks informatieavonden kreeg minder belangstelling. Vanwege geringe animo zijn bijeenkomsten in Heerenveen, Rotterdam, Apeldoorn en Groningen afgelast, met uitzondering van de bijeenkomst op het kantoor in Haarlem in mei 2010. Ondanks het minimaal aantal bezoekers zijn er mensen die zich na hun bezoek aan de informatieavond hebben aangemeld voor een bouwreis, wat het alsnog tot een succes maakt. Echter, gezien de wisselende interesse voor deze bijeenkomsten zullen we de opzet van de bijeenkomst en manier van promoten ervan evalueren en mogelijk voor de toekomst een andere opzet kiezen. Bouwreizen Habitat Nederland organiseert bouwreizen naar verschillende landen. Een bouwreis combineert de twee doelstellingen van de organisatie - creëren van bewustwording en werven van fondsen voor de Habitat projecten wereldwijd - op unieke wijze. Habitat bouwreizen zijn een hele concrete en vooral unieke en bijzondere vorm van het betrekken van donateurs bij ons werk. En hoe kun je beter bewustwording creëren dan door mensen een week mee te nemen en ze letterlijk een kijkje in de keuken te geven. Daarnaast dragen bouwreizigers financieel en fysiek hun steentje bij door mee te bouwen aan Habitat huizen op locatie. Bouwreizen zijn daarmee een belangrijk fondsenwervend instrument. De donatie is € 600,- per particuliere bouwreiziger, voor bedrijven is het donatiebedrag € 2.000,- per deelnemer. Boekjaar 2010 was geen makkelijk jaar. We hadden weinig bedrijfsbouwreizen en in totaal maar 284 deelnemers. Dat is in vergelijking met boekjaar 2009 (375 deelnemers) weinig. Gelukkig ziet het boekjaar 2011 er wel weer veelbelovend uit. Van de in totaal zestien bouwreizen hadden zeven de bestemming Ghana, waar Nederland een langlopend project heeft. Er waren twee reizen waarvoor iedere belangstellende zich kon inschrijven, een zogenaamde open bouwreis. Een ging naar Ghana, de andere was de vrouwenbouwreis naar India. Er waren vier besloten groepsreizen, waaronder een ouder/kind reis naar Zambia en Jan Bodewes die met zijn team Soest alweer voor de tiende keer op bouwreis ging. Deze reis heeft zeer veel aandacht van de media gekregen. De vier bedrijfsbouwreizen waren met partners die al eerder met Habitat op bouwreis waren geweest, zoals de BAM Groep, de Stiho Groep, Schretlen en Vebego . Onder de noemer instellingen, stichtingen en overige organisaties gingen nog eens zes groepen op bouwreis, 18
waaronder serviceclubs, woningcorporaties en een internationale school met studenten uit verschillende landen. Bouwreisorganisatie In 2007 zijn we een samenwerking gestart met reisorganisator Djoser. Na twee jaar met Djoser te hebben samengewerkt, besluiten we de organisatie van de bouwreizen weer in eigen handen te nemen. Op deze manier kunnen we zelf de relatie met de Habitat partnerlanden onderhouden, weten we precies wat er speelt en zijn we er als organisatie directer bij betrokken. Daarnaast is het nu eenvoudiger om onze klant centraal te stellen in het proces van voorbereiden en informeren. Uitgangspunten voor de nieuwe organisatie zijn: •
Meer aandacht voor ontwikkelingssamenwerking.
•
Klant centraal.
•
Goed online inschrijfsysteem (efficiënte administratieve afhandeling).
•
Overzichtelijke bouwreizenwebsite.
•
Goede informatieoverdracht naar de klanten via brieven, presentaties,etc.
•
Klantvriendelijke en snelle service.
•
Professionele Habitat reisbegeleiders die het voorproces en de reis begeleiden.
We zijn op zoek gegaan naar een ticketleverancier. Uit een offerteronde met meerdere partijen kwam ATP als sterkste naar voren, onder andere door hun professionaliteit, grote inkoopkracht van tickets, marketing en communicatiemogelijkheden. Bovendien kenden wij elkaar al, aangezien we in het verleden al met ATP werkten. Het contract met ATP is in boekjaar 2011 getekend. We gaan een contract aan van een jaar met de intentie die volgend jaar te verlengen. Vrijwilligers Habitat Nederland beschikt sinds het bestaan van de bouwreizen over vrijwillige reisbegeleiders. Naast hen wordt nu ook gekeken op welke andere vlakken vrijwilligers zich kunnen inzetten voor onze organisatie en zo indirect meehelpen aan de Habitat projecten wereldwijd. Afgelopen jaar is er gewerkt aan een beleidsplan voor deze groep om het vrijwilligersbeleid meer vorm te geven. Het vrijwilligersbeleid is er op gericht om Habitat Nederland meer als vrijwilligersorganisatie in Nederland te profileren. Vrijwilligers worden in de regel voor specifieke projecten/taken geworven. Het beleid richt zich er ook op om de vrijwilliger te stimuleren zich te laten ontwikkelen en daarmee te behouden voor de organisatie. Expliciet buiten het vrijwilligersbeleid van Habitat Nederland vallen de bouwreizigers en internationale vrijwilligers die langere tijd voor een Habitat kantoor aan de slag gaan. De coördinator Loyaliteit & Vrijwilligers zal uitvoering geven aan het vrijwilligersbeleid, maar is afgelopen boekjaar voor het grootste gedeelte van haar tijd nog ingezet om de bouwreisorganisatie te ondersteunen. Hierdoor verschuift concretisering van het plan naar boekjaar 2011. Ondanks dat is coachingbureau Kootsj sinds het voorjaar van 2008 zeer actief met de vrijwillige begeleiding van het professionaliseringstraject van de reisbegeleiders. Een 19
jurist ondersteunt ons sinds 1 december 2009 met juridische adviezen en de afdeling Fondsenwerving & Programma wordt bij de ontwikkeling van het Major Donor Programma ondersteund door een vrijwillige kracht. Reisbegeleiders De bouwreizen worden begeleid door vrijwillige reisbegeleiders die gemiddeld een keer per jaar met een Habitat bouwreis meegaan. Op 30 juni 2010 werkte Habitat Nederland met 31 vrijwillige reisbegeleiders. Iedere reisbegeleider is verplicht in het bezit te zijn van een EHBO-diploma. Daarnaast vindt er twee keer per jaar een bijeenkomst plaats waar de training van een bepaalde vaardigheid centraal staat. In oktober 2009 ging dit over de fondsenwervende activiteiten van reisbegeleiders ten gunste van Habitat Nederland. In april 2010 was er een filmworkshop, zodat reisbegeleiders de bouwreis op film kunnen vastleggen. De filmpjes worden gebruikt voor de website www.bouwmee.nl. De professionalisering van de reisbegeleiders is een continu proces. Er wordt hiervoor een plan gemaakt met daarin doelstellingen voor de komende drie jaar.
20
Afdeling Financiën & Interne Zaken De afdeling Financiën & Interne Zaken draagt zorg voor de financiële administratie van de organisatie. Door middel van managementrapportages voorziet zij de organisatie van belangrijke informatie die onmisbaar is voor de planning en controlcyclus. Daarnaast is de afdeling verantwoordelijk voor personele zaken, de inkoop van middelen en ICT beleid en beheer. Managementrapportages Maandelijks wordt vanuit de financiële administratie een overzicht opgesteld van de gerealiseerde resultaten in die betreffende maand. Daarnaast houden we in een forecastmodel bij welke resultaten voor het lopende jaar zijn te verwachten. Hierin worden alle contacten die door de afdeling Fondsenwerving & Programma zijn gelegd gewaardeerd op waarschijnlijkheidspercentages: hoe waarschijnlijk het is dat het resultaat ook daadwerkelijk zal worden behaald. Deze bedragen worden toegevoegd aan het resultatenoverzicht om zo goed zicht te blijven houden op het behalen van beoogde doelstellingen. Vanuit de afdelingen wordt de resterende informatie aangeleverd over onder andere projecten en fondsenwervende activiteiten. Deze informatie wordt gedeeld met staf en bestuur. Personele zaken De personele bezetting was lager dan in het vorige boekjaar. Voor de vier medewerkers die in het boekjaar met zwangerschapsverlof waren, is alleen voor de directeursfunctie tijdelijk vervanging geregeld. In december ontstond een vacature op de afdeling Fondsenwerving & Programma, die in februari werd vervuld. Een tweede vacature op fondsenwerving wordt pas in het volgende boekjaar vervuld. Een aantal activiteiten kon worden overgenomen door vrijwilligers en stagiaires. In juni 2010 is door het hele team deelgenomen aan een tweedaagse cursus communicatie en persoonlijke effectiviteit. ICT beleid en beheer Voor de vastlegging van ons kwaliteitssysteem is contact gelegd met een softwareleverancier. Via de Orde van organisatiekundigen en –adviseurs (Ooa), die haar 70jarig bestaan vierde, kregen wij een gratis begeleidingstraject aangeboden van 48 uur. Deze uren zijn gebruikt voor de eerste opzet en het in kaart brengen van onze primaire processen. In december 2009 ging de leverancier van onze donordatabase failliet. Met alle getroffen gebruikers is intensief overlegd en samengewerkt om tot een oplossing te komen. Voor 2010 is voor iedereen een werkbare (tijdelijke) oplossing gevonden. Voor de langere termijn zijn wij op zoek naar een systeem dat beter op onze wensen aansluit. In maart 2010 zijn wij toegelaten tot het TechSoup programma, waarop wij door de VFI zijn geattendeerd. TechSoup geeft non-profitorganisaties toegang tot de donatieprogramma’s van technologieleveranciers. Met TechSoup kunnen non-profitorganisaties voordelig beschikken over veelgevraagde software en hardware en zo efficiënter hun goede werk doen. Via dit programma hebben wij voor een fractie van de commerciële waarde onze kantoorsoftware kunnen updaten. 21
Omzetbelasting In samenwerking met een van onze vrijwillige reisbegeleiders, een fiscaal adviseur, zijn wij een onderzoek gestart naar de mogelijkheid om door ons betaalde omzetbelasting terug te vragen op grond van het feit dat wij op basis van onze bouwreisactiviteiten onder de zogenaamde reisbureauregeling vallen. Het hiervoor ingediende teruggaafverzoek over de jaren 2004-2008 is nog in behandeling bij de belastingdienst. Shared services Onder de noemer shared services wordt in internationaal Habitat verband naar mogelijkheden gezocht om inzet van mensen en materiaal zo effectief mogelijk in te zetten. Een van de concrete uitkomsten hiervan is een samenwerking met Habitat Duitsland op het gebied van de financiële administratie.
22
Activiteiten Dit jaarverslag bestrijkt het boekjaar 2010, de periode 1 juli 2009 tot en met 30 juni 2010. Projecten Habitat Nederland steunt een scala aan projecten. Hieronder volgt een selectie van projecten waarnaar Habitat Nederland in het verslagjaar geld heeft overgemaakt. Ghana Habitat Nederland is in nauwe samenwerking met Habitat Ghana in 2008 een 4-jarig project gestart waarmee Habitat de acute woningnood en het gebrek aan veilig en schoon drinkwater bestrijdt in de Ashantiregio in Ghana. Habitat bouwt 405 huizen met sanitaire voorzieningen, besteedt aandacht aan malariapreventie en organiseert inkomensgenererende activiteiten. Per 30 juni 2010 zijn er voor 222 families huizen gebouwd, waarmee er voor 1.332 mensen een veiliger onderkomen is gerealiseerd. Daarnaast is de watervoorzieningbehoefte in de vier dorpen in kaart gebracht en is er naar aanleiding hiervan begonnen met de aanleg van extra waterpompen. In het dorpje Nkwantakese hebben vrouwen samen met medewerkers van Habitat Ghana een business plan geschreven ten behoeve van de cassaveverwerkingseenheid in het dorp. Naar aanleiding van gesprekken met bewoners tijdens een evaluatiebezoek vanuit Habitat Nederland is onder andere de aanpak van malariapreventie bijgesteld. Naast een eerder uitgevoerde nulmeting, het monitoringbezoek vanuit Nederland en het regiokantoor in Zuid-Afrika heeft er tevens een Mid-Term evaluatie plaatsgevonden onder leiding van Prof. Romanus van de Universiteit van Kumasi (Ghana). Uitkomsten hiervan zullen verwerkt worden in het verslag van boekjaar 2011. • • • • • •
Projectnaam: Securing Shelter, Water & Livelihood. Projectlocatie: Ashanti Provincie. Totale projectkosten: ca. € 1.000.000,-. Bijdrage Habitat Nederland tot en met 30-06-2010: € 426.583,-. Einde project: december 2011. Wetenswaardigheden: sinds 2008 zijn er 39 bouwreizen naar Ghana geweest met in totaal 291 deelnemers.
Haïti De aardbeving op 12 januari 2010 van 7.0 op de schaal van Richter en de sterke naschokken in de omgeving van de hoofdstad van Haïti, Port-au-Prince, hebben een extra dimensie gegeven aan de al heersende armoede in Haïti. 80% van alle Haïtianen leefden daarvoor al in extreme armoede. Volgens Reuters (een Amerikaanse nieuwsdienst) lag het epicentrum van de beving op 10 km diepte, ongeveer 15 km van de hoofdstad af. Ziekenhuizen, scholen en overheidsgebouwen waren ingestort en de lokale autoriteiten kondigden de noodtoestand af. In totaal zijn zo’n 3,7 miljoen mensen getroffen door de aardbeving en zijn ca. 2,3 miljoen mensen dakloos of leven in tijdelijke, onveilige, onhygiënische of overvolle onderkomens. Met ruim 220.000 doden en meer dan 300.000 gewonden was dit de zwaarste aardbeving die het gebied trof in ruim 200 jaar. 23
Om de negatieve gevolgen, zoals ziektes en onveiligheid, van een dergelijke ramp zoveel mogelijk te beperken, zijn basisvoorzieningen als gezondheidszorg, voedsel, water en onderdak van groot belang. Habitat’s doel is om families met een laag inkomen te helpen met puinruimen, hen te voorzien van shelter kits en te zorgen voor degelijke huisvesting. Habitat heeft zich samen met Habitat Haïti als doel gesteld 50.000 gezinnen te helpen in Haïti. Habitat Nederland draagt bij aan het totale doel met haar Nederlandse project dat tot stand kan komen dankzij de bijdrage van bedrijfs- en particuliere donateurs, en door de bijdrage van € 1.500.000,- van de giro 555 actie van de SHO. In het SHO project ligt de nadruk op de wederopbouwfase (reparaties, de bouw van huizen en de ondersteuning van een Habitat Resource Center). Dit project zal in het volgende boekjaar starten. Habitat werkt al 26 jaar in Haïti en zal zijn lokale expertise zoveel mogelijk inzetten zodat de wederopbouw zo efficiënt mogelijk kan plaatsvinden. Habitat’s programma in Haïti bestaat uit meerdere onderdelen. De eerste maanden en zelfs nog de komende weken biedt Habitat directe hulp door het uitdelen van Emergency Shelterkist. Tegelijk is een start gemaakt met het opruimen van puin en het plaatsen van zogenoemde transitional shelters. Dit zijn aardbeving- en orkaanbestendige overgangshuizen. De huizen kunnen snel worden gebouwd en in een later stadium eenvoudig worden verplaatst of worden benut ten behoeve van het uiteindelijke Habitat huis: een core house. Het core house is een eenvoudige, duurzame eenkamerwoning van beton met sanitaire voorzieningen. Het ontwerp sluit aan op wat in Haïti gebruikelijk is en is aardbeving- en orkaanbestendig. Het gezin kan deze woning uitbreiden zodra zij hiertoe de mogelijkheid heeft. Het grootschalige Habitat project wordt gecoördineerd en uitgevoerd via Habitat Resource Centers. Deze centra werken samen met lokale bedrijven en andere non-profitorganisaties. De resource centers stimuleren de lokale economie door te voorzien in de productie van bouwmaterialen, training in bouwvaardigheden, leveren van vaklui en financiële ondersteuning. Mozambique Het effect van hiv en aids op families en kinderen is dramatisch. Mozambique kent een zeer groot aantal aidswezen. Habitat Nederland werkt in samenwerking met Habitat Mozambique aan het verbeteren van leefomstandigheden van aidswezen en kwetsbare kinderen om hen zo een kans op een betere toekomst te bieden. Habitat Nederland bouwt familiehuizen voor 228 aidswezen en hun verzorgers. De kinderen gaan naar school en krijgen psychosociale steun via de partnerorganisatie Arepacho. Habitat geeft voorlichting over voogdijschap, testamenten en eigendomsrechten en zorgt dat alle betrokkenen over officiële documentatie beschikken om te kunnen aantonen dat ze eigenaar van het huis zijn. • • • • •
Projectnaam: Holistic Housing Solutions for Orphans & Vulnerable Children. Projectlocatie: Gaza, Mozambique. Totale projectkosten: ca. € 398.766,-. Bijdrage Habitat Nederland tot en met 30-06-2010: € 96.360,-. Einde project: midden 2011. 24
India Het project ‘Sustainable Shelter and Economic Development for Marginalised Families’ focust naast de bouw van 350 huizen, ook op capaciteitsopbouw van zowel de lokale (Habitat) partners en Self Help Groups als toekomstige huiseigenaren. Door middel van trainingen worden toekomstige huiseigenaren begeleid en opgeleid in het bouwproces alsmede getraind in het opzetten van kleine ondernemingen en het ontwikkelen van specifieke vaardigheden, zodat mensen een eigen bestaan kunnen op- of uitbouwen. Verder voorziet dit project in verbeterde water- en sanitaire faciliteiten waarbij de gemeenschap getraind wordt in onderhoud van deze voorzieningen op lange termijn. • • • • • •
Projectnaam: Sustainable Shelter and Economic Development for Marginalised Families. Projectlocatie: Thiruvallur District of Tamil Nadu, India. Totale projectkosten: € 586.200,-. Bijdrage Habitat Nederland tot en met 30-06-2010: € 36.000,-. Einde project: april 2013. Wetenswaardigheden: o Bouw 350 Habitat woningen. o Bouw 350 toiletten bij Habitat huizen. o Bouw 100 additionele toiletten. o Capaciteitsopbouw.. o Formatie 15 Self Help Groups. o 5 Ondernemerschaptrainingen, 5 Skills development trainingen, maandlange bouwvaardigheidstraining, 5 Algemene gezondheidstrainingen. o Verbetering gemeenschapswaterinfrastructuur door training management watervoorzieningen, benutten gebruikt water en t.b.v. onderhoud waterinfrastructuur.
Kirgizië Sinds de onafhankelijkheid van Kirgizië groeit de populatie gestaag en dat ondanks het vertrek van de Russisch sprekende bevolking. In Bisjkek en de regio genaamd Chue is een groot aantal slecht onderhouden appartementenblokken te vinden. Ze zijn wel bewoond en geprivatiseerd maar de bewoners hebben geen geld om hun huis van onderhoud te kunnen voorzien, laat staan om een beter huis te kopen. In één gebouw wonen over het algemeen tussen de 200 en de 250 families. De grootte van de kamers ligt tussen de 16 en 18 vierkante meter waarin twee tot vijf families wonen. Vaak delen ongeveer zes families, oftewel zo’n 24 mensen, één badkamer waarvan de riolering lek en doorgerot is. Badkuipen en wastafels zijn gebroken en mensen gebruiken in de plaats daarvan plastic bakken om een douche te nemen. De daken lekken en dat leidt weer tot beschadiging van de vloeren, balken en muren. Zelfs de stalen versterkingen zijn aan het verroesten. Onder deze omstandigheden leven, is ongezond en onveilig. Mensen lijden aan allerlei ziektes door het gebrek aan riolering. Daarbij zorgen de waterlekken om de haverklap voor kortsluiting. Dat is niet alleen gevaarlijk, maar zorgt ervoor dat kinderen door gebrek aan elektriciteit niet de juiste omgeving hebben om huiswerk te maken. En dan spreken we niet eens over het mogelijke instortingsgevaar.
25
Bewoners zijn radeloos en zetten stichtingen op om steun te kunnen ontvangen. De overheid heeft hen nog nooit gesteund en hun inkomen is te laag om daadwerkelijk zelf actie te ondernemen. In 2006 ontwierp Habitat Kirgizië daarom een programma dat zich specialiseerde op leningen voor huisrenovaties van hele appartementengebouwen om zo honderden mensen tegelijk te kunnen helpen. De werkzaamheden bestaan uit het realiseren van nieuwe daken, elektriciteit, isolatie en verwarming, riolering en watervoorziening en interieur. De families zelf betalen gemiddeld zo’n $ 8,- per maand. Het project zelf behelst de volgende karakteristieken: • Een innovatieve manier om kwetsbare groepen te bereiken. • Een partnerschap om gezondheidsdiensten toegankelijker te maken. • Innovatieve netwerken, zoals het verbeteren van de watertoevoer, sanitaire voorzieningen, binnenshuis luchtvervuiling, wegen etc. voor zieken/ziektes/ongeluk preventie. • Kostenefficiënte aanpak om lokale capaciteit te versterken om zodoende statistieken betreffende gezondheid, voeding en bevolkingsaantallen te kunnen vergaren. Met het programma zijn 1.056 families geholpen, hetgeen aantoont dat met een kleine hoeveelheid geld toch veel mensen geholpen kunnen worden. Dit in samenwerking met stichtingen in Bisjkek en de Chui regio. Zij hopen nog 600 families te helpen in 2010. • • • •
Projectnaam: Improving living conditions of condominium inhabitants. Projectlocatie: Bishkek en Chui region in Kirgizië. Totale projectkosten: € 240.000,Einde project: juli 2013.
26
Giften De giften die Habitat Nederland ontvangt zijn bestemd of onbestemd. Bij bestemde giften is vooraf bepaald waaraan het geld wordt besteed. Bij onbestemde giften bepaalt Habitat Nederland waar het geld het beste aan kan worden besteed. Het bedrag aan bestemde giften in het boekjaar 2010 bedroeg bijna € 778.000,-. Ter vergelijking: over het boekjaar 2009 bedroeg dit ruim € 865.000,-. Met bestemde giften worden projecten gefinancierd. In 2009 werd ruim € 777.000,- overgemaakt naar deze projecten. (2008: € 1.000.000,-).
Baten Alle baten en lasten worden vergeleken met de begroting zoals goedgekeurd in de jaarrekening van het vorige boekjaar. Mailings De opbrengst uit mailings bedroeg bijna € 72.000,-. De Bouwbrief, onze donateursnieuwsbrief die vier keer per jaar werd uitgegeven, bracht ruim € 66.000,- op. Een kerstmailing naar een aantal bedrijven bracht € 5.700,- op. Bouwreizen Er vonden zestien bouwreizen plaats met 284 deelnemers, waar in de begroting was gerekend met 23 bouwreizen met 391deelnemers. Het bedrag aan bestemde bouwreisdonaties bedroeg ruim € 240.000,-, waar € 425.000,- was begroot. Donaties De opbrengsten uit donaties zijn ruim € 380.000,- hoger dan begroot. Twee vermogende particulieren deden een projectdonatie van € 200.000,-. De noodhulpactie voor de slachtoffers van de aardbeving in Haïti bracht (los van de actie via giro 555) bijna € 250.000,- op. De opbrengst van sponsoring door bedrijven bleef € 29.000,- achter bij de begroting. De donaties van particulieren via incasso’s, notariële schenkingen en spontane donaties bleven ruim € 87.000,- achter bij de begroting. Baten uit beleggingen Het beleid van Habitat Nederland is er op gericht geen beleggingen te doen. De baten die onder deze noemer vallen, betreffen dan ook alleen renteopbrengsten. Overige baten De overige baten betreft een bijdrage van Habitat International ter ondersteuning van de activiteiten in Nederland.
27
Kosten Personeelskosten De personeelskosten zijn € 37.000,- lager dan begroot. Dit wordt ondermeer veroorzaakt doordat één vacature nog niet is opgevuld en twee medewerkers gebruik maken van de ouderschapsverlofregeling. Ten opzichte van 2009 werden geen salarisverhogingen doorgevoerd. Overige kosten De huisvestingskosten zijn lager dan begroot door het terugvragen van energiebelasting over voorgaande jaren.
Resultaat Het resultaat bedraagt € 40.008,- negatief. Dit resultaat geeft een vertekend beeld, doordat donaties die in eerdere jaren zijn ontvangen in het boekjaar 2010 zijn overgemaakt aan de projecten. Deze donaties zijn onttrokken aan het bestemmingsfonds bestemde giften, het fonds waarin alle bestemde donaties uit meerdere jaren samenkomen tot ze naar de projecten worden overgemaakt. Na correctie van deze eerder ontvangen donaties komt het resultaat van het boekjaar 2010 uit op € 4.996,- positief. Dit bedrag wordt toegevoegd aan de vrije reserve. Boekjaar 2010 Doelbestedingspercentage van de baten Bestedingen aan doelstellingen / totale baten 77,3% Doelbestedingspercentage van de lasten Bestedingen aan doelstellingen / totale lasten 75,4% Fondsenwervingpercentage Kosten eigen fondsenwerving / baten eigen fondsenwerving 17,3% Kosten beheer en administratie Kosten beheer en administratie / totale lasten 8,3%
Boekjaar 2009 89,7% 77,2% 21,2% 6,6%
Doordat fondsen niet altijd in het jaar van ontvangst kunnen worden overgemaakt, beïnvloedt dit het doelbestedingspercentage, zowel positief als negatief. Het fondsenwervingpercentage komt uit op 17,3% Dit is onder de door het CBF gestelde norm van 25%. Het procentuele aandeel Beheer en Administratie is dit jaar hoger, omdat er een relatief lager procentueel aandeel Fondsenwerving is (een nog niet ingevulde vacature). Bij de kosten Beheer en Administratie streeft Habitat Nederland ernaar dat deze kosten maximaal 8% van de totale kosten zijn.
28
Toekomstvisie De basis voor 2011 en verder is gelegd. We durven voorzichtig ambitieus te zijn. En dat vertaalt zich in onze doelstellingen en activiteiten voor het nieuwe jaar. Begroting boekjaar 2011 (1 juli 2010 tm 30 juni 2011) Baten Bedrag in euro’s Lasten Bedrag in euro’s Mailings 75.000 Structurele hulp 1.854.000 Opbrengsten 596.000 Voorlichting en 169.000 bouwreizen bewustmaking Donaties 1.120.000 Kosten eigen 274.000 fondsenwerving Baten uit beleggingen 12.000 Beheer en administratie 135.000 SHO Haïti 634.000 Begroot overschot 5.000 Totaal 2.437.000 2.437.000 Activiteiten Met de lancering van de nieuwe website www.bouwmee.nl hopen we het volgende jaar een groter, nieuw en jonger publiek te interesseren voor ons werk. We lopen voorop als het gaat om de inzet van een interactief medium voor voorlichting en fondsenwerving in ontwikkelingssamenwerking waarbij social media een grote rol speelt. De afdeling Marketing & Communicatie zal een groot deel van haar capaciteit besteden aan het verder uitwerken van het Bouw Mee concept en het promoten van de site met een online en offline campagne. Naast de particuliere markt wordt eveneens gewerkt aan functionaliteiten om Bouw Mee in te kunnen zetten voor bedrijven. Voor de organisatie van bouwreizen voorzien we een uitbreiding van het aantal FTE. Om de reorganisatie (het weer in eigen hand nemen van de administratieve en logistieke organisatie) goed te kunnen implementeren en om het aantal bouwreizen dat is gepland voor 2011 (30 t.o.v. 23 geplande in 2010) adequaat en klantgericht te kunnen uitvoeren, wordt een medewerker Bouwreizen geworven. Het verder opleiden en professionaliseren van de reisbegeleiders is een cruciaal onderdeel in het proces en wordt ook in het komende jaar weer opgepakt door onder andere trainingen op het gebied van ’development education’ en presentatietechnieken. Verder wordt een individueel ontwikkelingsplan uitgedacht om alle reisbegeleiders op eenzelfde kwaliteits- en kennisniveau te krijgen. De werving voor de nieuwe en tweede fondsenwerver is in volle gang. We hopen in de eerste helft van het volgende boekjaar ook daar een nieuwe collega te verwelkomen. Maar ook in de ondersteuning van de fondsenwervers wordt capaciteit toegevoegd. Een medewerker Fondsenwerving & Programma helpt van binnenuit het team zo optimaal en efficiënt mogelijk te laten werken. En daarmee hopen we de afdeling goed en compleet te hebben uitgerust voor de uitdagende doelstelling voor 2011. De activiteiten zullen zich met name richten op het werven van bouwreisteams en het werven van fondsen bij instellingen, organisaties en bedrijven. Voor de vermogende particulier wordt een speciaal programma ontworpen, waarin we ondersteund worden door Habitat International en haar wereldwijde 29
campagne ’World of Hope’, die erop gericht is zogenaamde major donors en leiders in de politieke en private sector bij ons werk te betrekken. Ook voor dit initiatief werken we nauw samen met onze collega’s uit het internationale Habitat netwerk. Voor de afdeling Financiën & Interne Zaken zal het komende jaar in het teken staan van het verder implementeren van het kwaliteitsysteem. Door een extern consultant (bekostigd door de Ooa) is een plan van aanpak opgesteld en een pakketselectie uitgevoerd. Dit heeft er toe geleid dat wij in het eerste kwartaal van het nieuwe jaar starten met het ingeven van onze processen en procedures. Een activiteit die het hele jaar zal blijven doorlopen. Ook is er aandacht voor de selectie van een nieuwe database, waarvoor samen met de afdeling Marketing & Communicatie een procedure gestart wordt. Het meest noemenswaardig is, is dat de afdeling onderdeel uitmaakt van het Habitat regioinitiatief ’Shared Services’, wat inhoudt dat een aantal landen bepaalde diensten gaan delen om de kosten zo laag mogelijk te houden. Het is een pilotproject, waarbij onze Manager Financiën & Interne Zaken en de Office Manager onze collega’s van Habitat Duitsland meehelpen bij het opzetten en onderhouden van de financiële administratie. Zo dragen wij ook op die manier ons steentje bij aan de internationale organisatie. Al met al zien we uit naar een vol jaar, met diverse activiteiten. Alle gericht op het meehelpen aan een betere toekomst voor gezinnen wereldwijd.
30
Jaarrekening Balans per 30 juni 2010 (in euro’s, na resultaatbestemming) 30-06-2010
Activa
30-06-2009
Materiële vaste activa Bedrijfsmiddelen Voorraden
19.695
40.485
5.130
3.031
Vorderingen en overlopende activa Debiteuren Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige vorderingen en overlopende activa
215.076
81.764
103
11
55.978
53.185 271.157
134.960
Liquide middelen
516.962
589.530
Totaal
812.944
768.006
95.298
69.512
Passiva Eigen vermogen Vrij besteedbaar vermogen Vrije reserve Vastgelegd vermogen Bestemmingsfonds bestemde donaties Fonds activa bedrijfsvoering
514.003
559.007
19.695
40.485 533.698
599.492
628.996
669.004
Kortlopende schulden Belastingen en premies sociale verzekeringen
13.469
15.506
Crediteuren
39.956
52.887
130.523
30.609
Overige schulden en overlopende passiva
Totaal
183.948
99.002
812.944
768.006
31
STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2010 (in euro’s) BATEN Begroting Boekjaar 2010
Boekjaar 2010
2009
BATEN EIGEN FONDSENWERVING Mailings Opbrengsten uit bouwreizen Donaties
71.867
100.000
96.963
395.958
425.000
495.698
1.086.967
706.000
972.512
1.554.792
1.231.000
1.565.173
BATEN UIT BELEGGINGEN
10.864
15.000
4.986
OVERIGE BATEN
37.244
115.000
187.643
SOM DER BATEN
1.602.900
1.361.000
1.757.802
1.238.673
1.013.000
1.576.168
Kosten eigen fondsenwerving
268.322
235.000
331.235
BEHEER EN ADMINISTRATIE
135.913
151.000
135.164
LASTEN BESTEED AAN DOELSTELLINGEN Structurele hulp Voorlichting en bewustmaking
1.024.665
826.000
214.008
187.000
WERVING BATEN
BIJZONDERE LASTEN SOM DER LASTEN RESULTAAT
-
-
286.800
1.642.908
1.399.000
2.329.367
-40.008
-38.000
-571.565
RESULTAATBESTEMMING Onttrekking bestemmingsfonds Toevoeging vrije reserve
-45.004 4.996
-38.000 -38.000
-593.507 21.942 -571.565
32
KASSTROMENOVERZICHT BOEKJAAR 2010 (in euro’s) Boekjaar 2010
2009
Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat boekjaar
-40.008
-571.565
30.613
43.674
Aanpassingen voor: afschrijvingen Mutaties in werkkapitaal Toename vorderingen
-136.197
-15.210
Toename voorraden
-2.099
936
Toename overige schulden en overlopende passiva
84.946
-18.545 -53.350
Kasstroom uit operationele activiteiten
-32.819 -62.745
-560.710
Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa
-9.823
Kasstroom uit investeringsactiviteiten
Afname geldmiddelen
-2.349 -9.823
-2.349
-72.568
-563.059
Liquide middelen aanvang boekjaar
589.530
1.152.589
Liquide middelen einde boekjaar
516.962
589.530 -563.059
-72.568
33
Grondslagen voor financiële verslaggeving Algemeen De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en de resultaatbepaling zijn gebaseerd op historische kosten. Voorzover niet anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. De opbrengsten en kosten worden toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben. Richtlijn Fondsenwervende instellingen Dit jaarverslag is opgesteld conform de ‘Richtlijn 650’ voor fondsenwervende instellingen van de Raad voor de Jaarverslaggeving. Grondslagen voor de omrekening van vreemde valuta De rapporteringsvaluta van de jaarrekening is de euro ( €). De vorderingen en schulden worden omgerekend tegen de koers per balansdatum Transacties gedurende het boekjaar worden verantwoord tegen de koers op transactiedatum. Koersverschillen worden onder de financiële baten of lasten ten gunste respectievelijk ten laste van de staat van baten en lasten gebracht. Grondslagen voor waardering van activa en passiva Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafprijs. Materiële vaste activa die om niet worden verkregen, worden gewaardeerd tegen de waarde in het economisch verkeer. De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de aanschafprijs Voorraden Voorraden worden gewaardeerd op historische aanschafwaarde. Voor incourante voorraden wordt een voorziening getroffen. Vorderingen Vorderingen worden gewaardeerd op de nominale waarde onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid.
34
Eigen vermogen Binnen het eigen vermogen wordt onderscheid gemaakt in vrij besteedbaar vermogen en vastgelegd vermogen. Vrij besteedbaar vermogen De bestemmingsreserve is een onderdeel van het vrij besteedbaar vermogen waarvan de beperkte bestedingsmogelijkheid door het bestuur is bepaald. Het bestuur heeft deze beperking zelf aangebracht en kan deze dus ook zelf opheffen. Vastgelegd vermogen Het ”bestemmingsfonds bestemde donaties” is een afgezonderd deel van het vastgelegd vermogen waarvan de beperkte bestedingsmogelijkheid door derden is bepaald. In veel gevallen geeft de donateur bij zijn gift aanwijzingen omtrent de besteding ten behoeve van een specifiek project of in een bepaald land. Voor zover deze donaties niet reeds in het boekjaar zijn afgewikkeld worden zij opgenomen in dit fonds. Het fonds activa bedrijfsvoering betreft het deel van het eigen vermogen dat is aangewend voor de financiering van materiële vaste activa. Grondslagen voor de resultaatbepaling Baten uit eigen fondsenwerving Opbrengsten uit mailings en particuliere donaties worden verantwoord in het jaar van ontvangst. Overige donaties worden verantwoord wanneer deze schriftelijk zijn overeengekomen. Opbrengsten uit bouwreizen worden verantwoord in het jaar waarop zij betrekking hebben. Nalatenschappen worden opgenomen in het boekjaar waarin de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Voorlopige uitbetalingen in de vorm van voorschotten worden in het boekjaar waarin ze worden ontvangen verantwoord als baten uit nalatenschappen. Grondslagen voor kostentoerekening De loonkosten worden toegerekend aan één van de volgende kostendragers: Structurele hulp, Voorlichting en bewustmaking, Eigen Fondsenwerving, en Beheer & Administratie. Toerekening geschiedt op basis van tijdsbesteding. De huisvestingskosten alsmede de kantoor-, afschrijvings- en algemene kosten worden toegerekend op basis van het aantal fte’s (full time equivalenten) in één van deze categorieën ten opzichte van het totale aantal fte’s. 35
Bij de verdeling is uitgegaan van de volgende verdeling van fte’s: gemiddeld
gemiddeld
fte.2010
fte.2009
0,9
0,9
- Structurele hulp
2,3
3,8
- Voorlichting en bewustmaking
1,9
1,2
- Werving baten - Beheer en administratie
2,1 1,4
2,8 1,1
8,6
9,8
Directie, toegerekend als bovenstaand Personeel, toegerekend aan:
Grondslagen voor het opstellen van het kasstromenoverzicht Het kasstromenoverzicht wordt opgesteld volgens de indirecte methode, waarbij het resultaat als uitgangspunt wordt genomen voor het bepalen van de kasstroom uit operationele activiteiten
36
Toelichting op de balans per 30 juni 2010 in euro’s Activa Materiële vaste activa Bedrijfsmiddelen Inrichting en
Hardware
Software
Telefonie
Totaal
inventaris Stand per 1 juli 2009 Aanschafwaarde
64.887
25.542
103.649
3.221
197.299
Cumulatieve afschrijving Boekwaarde
50.513 14.374
20.053 5.489
83.027 20.622
3.221 -
156.814 40.485
306
8.297
1.220
-
9.823
8.795 -8.489
4.801 3.496
17.017 -15.797
-
30.613 -20.790
Aanschafwaarde
65.193
33.839
104.869
3.221
207.122
Cumulatieve afschrijving Boekwaarde
59.308 5.885
24.854 8.985
100.044 4.825
3.221
187.427 19.695
20,0 - 33,3%
33,3%
33,3%
20,0%
Mutaties in het boekjaar Investeringen Afschrijvingen
-
Stand per 30 juni 2010
Afschrijvingspercentage
-
Voorraden 30-06-2010
30-06-2009
5.130
3.031
De verantwoorde voorraden betreffen aan de bouwreizen gerelateerde artikelen zoals t-shirts, petten en rugzakjes.
37
30-06-2010
30-06-2009
Vorderingen en overlopende activa Debiteuren
215.076
81.764
Dit betreft gefaktureerde, maar nog niet ontvangen bedragen met betrekking tot bouwreizen en donaties. Belastingen en premies sociale verzekeringen BTW
103
11
Overige vorderingen en overlopende activa Rekening courant Habitat for Humanity International Overige vorderingen en overlopende activa
Totaal vorderingen en overlopende activa
1.361
-
54.617 55.978
53.185 53.185
271.157
134.960
1.067
1.357
508.296
576.477
3.694
10.769
3.905 516.962
927 589.530
Liquide middelen Kas ABN-AMRO bank ABN-AMRO bank (dollarrekening) ING (Postbank)
De liquide middelen staan geheel ter vrije beschikking van de Stichting.
38
Passiva Eigen vermogen Bestemmings-
Fonds
fonds
activa
Vrije reserve
bestemde donaties
bedrijfsvoering
Totaal
69.512
559.007
40.485
669.004
4.996
-45.004
Mutatie-overzicht
Stand per 1 juli 2009 Resultaatbestemming Mutatie fonds activa bedrijfsvoering Stand per 30 juni 2010
20.790 95.298
-
514.003
-40.008
-
-20.790 19.695
-
628.996
Vrije reserve Het resultaat van 2010 is, rekeninghoudend met de toevoeging aan het bestemmingsfonds bestemde donaties, toegevoegd aan de vrije reserve. Het bestuur streeft ernaar de vrije reserve zo laag mogelijk te houden. Deze reserve dient ter waarborging van de continuïteit. De vrije reserve mag niet hoger zijn dan het gewogen gemiddelde van de organisatiekosten van het boekjaar en de twee daaraan voorafgaande boekjaren. Indien in enig jaar het gestelde maximum wordt overschreden, bepaalt het bestuur een bestemming in het kader van de doelstelling ter grootte van de overschrijding, welke zal worden toegevoegd aan de “bestemmingsreserve door het bestuur bepaald”. Bestemmingsfonds bestemde donaties Het verloop van het fonds gedurende het boekjaar is: Stand per 1 juli 2009
559.007
Toevoeging aan het fonds Bestemde donaties
777.814
Onttrekking aan het fonds Afgewikkeld in het boekjaar
429.398
Afgewikkelde donaties voorgaande jaren
393.420 822.818
Per saldo onttrokken aan het fonds
-45.004
Stand per 30 juni 2010
514.003
39
Fonds activa bedrijfsvoering Dit deel van het eigen vermogen kan niet zonder meer worden besteed, omdat daarmee activa voor de bedrijfsvoering zijn gefinancierd. De stand van het fonds is gelijk aan de boekwaarde van de materiële vaste activa per 30 juni 2010. 30-06-2010
30-06-2009
Kortlopende schulden Belastingen en premies sociale verzekeringen Loonbelasting
13.469 13.469
15.506 15.506
Reservering vakantiegeld en vakantiedagen
20.744
21.362
Vooruitontvangen bedragen
97.553
Overige schulden en overlopende passiva
Overlopende passiva
12.226 130.523
-
9.247 30.609
Niet in de balans opgenomen activa en passiva Huurverplichtingen Stichting Habitat for Humanity Nederland huurt twee kantoorunits gelegen aan de Prof. van der Scheerstraat in Haarlem. De huurcontracten van beide units eindigen van rechtswege op 1 februari 2015. De huurlast bedraagt op jaarbasis € 33.784
40
Toelichting op de staat van baten en lasten over 2010 in euro’s 2010
2009
BATEN UIT EIGEN FONDSENWERVING Mailings Bouwbrief
66.700
46.659
Overige mailings
5.167 71.867
50.304 96.963
Omzet bouwreizen
156.219
151.882
Bouwreisdonaties
239.739 395.958
343.816 495.698
13.754
279.289
Major donors
168.000
80.000
Noodhulp
221.617
Opbrengsten uit bouwreizen
Donaties Bestemde donaties Bedrijven
Particulieren
-
5.019
28.344
129.685 538.075
134.113 521.746
Bedrijven
69.154
139.127
Major donors
54.000
20.000
Noodhulp
25.256
1.308
Particulieren
125.148
148.061
Overheden en instellingen
129.867
30.270
Nalatenschappen
145.467 548.892
112.000 450.766
Totaal donaties
1.086.967
972.512
Totaal baten uit eigen fondsenwerving
1.554.792
1.565.173
Overheden en instellingen
Onbestemde donaties
41
In veel gevallen geeft de donateur of subsidiegever bij zijn donaties aanwijzingen omtrent de besteding ten behoeve van een specifiek project of in een bepaald land. Deze bestemde inkomsten zijn als volgt over de bestemmingen te verdelen:
deelnemers
Bouwreizen
Donaties
Totaal
44
19.800
8.729
28.529
221.483
221.483
7.952
98.100
550
550
119.979
135.073
Bouwreis-
Filippijnen Haïti Noodhulp Ghana
103
90.148
Sri Lanka India
33
15.094
Lesotho
14
21.500
Mozambique Zambia
12
5.400
Kyrgistan
21.500 124.445
124.445
1.994
7.394
52.562
52.562
Roemenië
38
17.108
17.108
Guatemala
24
36.000
36.000
Zuid-Afrika
16
34.689
34.689
Overige landen Totaal
284
239.739
381 538.075
381 777.814
RESULTAAT UIT BELEGGINGEN 2010 Rentebaten deposito Rentelasten terugbetaling projectgelden
2009
10.685 -
18.623 -10.807
Bankkosten
-5.034
-5.448
Koersresultaten
5.213 10.864
2.618 4.986
37.244
187.643
OVERIGE BATEN Habitat for Humanity International
42
LASTENVERDELING
Doelstellingen Beheer en Structurele Voorlich- Werving adminihulp ting baten stratie FTE salaris% Subsidies en bijdragen
2,29
2,19
2,41
1,76
8,64
28,2
20,0
30,0
21,7
100,00
848.270
Publiciteit en communicatie
79.223
Uitbesteed werk Salarissen en sociale lasten
Totaal Boekjaar 2010
80.911
Begroting Boekjaar 2010
Totaal Boekjaar 2009
848.270
554.000
1.046.780
79.223
70.000
111.255
80.911
70.000
89.723
123.669
87.924
131.729
95.365
438.686
476.000
573.335
Overige personeelskosten
8.792
6.251
9.365
6.780
31.188
36.000
38.917
Reis- en verblijfkosten
5.946
4.228
6.334
4.585
21.093
34.000
20.908
10.623
10.174
11.181
8.161
40.140
47.000
44.813
Kantoorkosten
9.927
9.507
10.448
7.626
37.508
36.000
32.678
Afschrijving
8.102
7.760
8.528
6.224
30.614
29.000
43.674
Overige algemene uitgaven
9.336
8.941
9.826
7.172
35.275
47.000
40.483
1.024.665
214.008
268.322
135.913
1.642.908
1.399.000
2.042.566
Huisvestingskosten
Boekjaar 2010
Boekjaar 2009
Bestedingen aan doelstellingen / totale baten Doelbestedingspercentage van de lasten
77,3%
89,7%
Bestedingen aan doelstellingen / totale lasten Fondsenwervingspercentage
75,4%
77,2%
Kosten eigen fondsenwerving / baten eigen fondsenwerving Kosten beheer en administratie
17,3%
21,2%
8,3%
6,6%
Doelbestedingspercentage van de baten
Kosten beheer en administratie / totale lasten
Bezoldiging directeur Het brutojaarsalaris inclusief vakantietoeslag dat in het boekjaar 2010 is betaald aan de directeur, bedraagt € 63.006. Aan pensioenkosten is er voor deze functie € 4.515 betaald.
43
LASTEN BESTEED AAN DOELSTELLINGEN 2010
2009
Structurele hulp Financiering bouwprojecten
777.156
1.009.966
Bouwreizen
71.114 848.270
36.814 1.046.780
De financiering van bouwprojecten is als volgt over de landen te verdelen: Haïti Noodhulp China Filippijnen Ghana Guatemala India
180.286
-
31.908
-
17.820
-
176.905
96.087
32.400
86.648
198.560
266.172
Indonesië
-
6.354
Ivoorkust
-
14.720
Lesotho
-
180.661
Mexico
-
4.000
Slowakije
-
8.100
Roemenië
11.250
58.593
Jordanië
-
11.299
Verenigde Staten
-
47.500
Zambia
-
18.873
Zuid Afrika
63.575
Mozambique
96.360 777.156
179.051 -
1.009.966
Bouwreizen zijn bouwprojecten van Habitat-organisaties in het buitenland, waaraan Nederlandse vrijwilligers persoonlijk én ter plaatse hebben meegebouwd. De kosten van de projecten omvatten daarom naast een projectbijdrage in de meeste gevallen ook reisen verblijfkosten. Zowel de projectbijdrage als alle bijkomende kosten zijn te allen tijde begrepen in de bijdrage die een vrijwilliger aan Habitat for Humanity betaalt voor zijn deelname. De projectbijdrage is niet noodzakelijkerwijze in alle gevallen voldoende voor de financiering van een of meerdere huizen, maar wordt wel aan de bouw van huizen in het 44
bezochte project besteed. Projectbijdragen voor bovengenoemde bouwreizen, totaal € 239.739 zijn, voor zover nog niet overgemaakt, per 30 juni 2010 opgenomen in het bestemmingsfonds bestemde donaties. 2010
2009
Voorlichting en bewustmaking Bouwbrieven
12.942
22.340
Databeheer
10.754
17.861
107
41.284
1.567
9.920
309
1.002
50.064
1.275
1.607
17.573
Wervingsacties Advieskosten Advertentiekosten Kosten website Voorlichtingsmateriaal Overige kosten
1.873 79.223
111.255
Bouwbrieven
12.942
22.339
Kosten website
46.723
Databeheer
10.754
17.860
Wervingsacties
10.492 80.911
49.524 89.723
-
Werving baten -
Haarlem, Het bestuur en de directie
M.R. van der Heijden
H.A.J.M. Knebel
J.S. Lemke
voorzitter
penningmeester
directeur
45