Afdeling Utrechtse Heuvelrug
NIEUWSBRIEF Wintereditie
2009/2010
Inleiding Voor u ligt de 3e Nieuwsbrief die het bestuur van GroenLinks u aanbiedt. Een wat soberder editie dan de vorige twee, maar desondanks belangwekkende informatie over de bijdrage van de fractie van GroenLinks/PvdA op de lokale politiek, met ondermeer onze kijk op de structuurvisie. Dat heeft te maken met de komst van de gezamenlijke Nieuwsbrief Sociaal en Groen. Daarin staat met name informatie over de gezamenlijke campagne van GroenLinks/PvdA voor de komende gemeenteraadsverkiezingen. Dat heeft het bestuur doen besluiten om toch nog met een editie te komen, waarin met name nieuws over de lokale politiek. Of er na de verkiezingen nog een aparte GroenLinks Nieuwsbrief verschijnt is nog niet duidelijk. Wilt u daar iets over kwijt, dan stellen wij dat uiteraard op prijs. U kunt uw reactie sturen naar de afdelingssecretaris:
[email protected]. Onze lijsttrekker heeft daar alvast een duidelijke mening over, zoals u kunt lezen.
Inhoudsopgave Samen maar niet gefuseerd Verslag Nacht van de Nacht Fractieflitsen Grafrechtenschandaal Cultuurbeleid 2010-2013 Conceptnota Bedrijventerreinen Kritische kijk op de Structuurvisie Asielzoekerscentrum Leersum Participatiebeleid Nieuwe Wmo verordening Landschaps Ontwikkelings Plan
1 1 2 2 3 4 5 6 7 7 9
Samen maar niet gefuseerd door Hans Waaldijk We staan aan de vooravond van de verkiezingen. Op 3 maart gaan wij, GroenLinks samen met de PvdA op voor een mooi resultaat in deze gemeente. Maar dat betekent
natuurlijk niet dat de afdeling ophoudt te bestaan, integendeel. Juist nu is het van belang om de afdeling levend te houden om ook vanuit GroenLinks een stevige bijdrage te leveren aan de lokale samenwerking. Op lokaal niveau hebben we de samenwerking met de PvdA gevonden maar deze samenwerking moet een optelsom van kwaliteiten zijn en niet een efficiënte vorm van progressieve compromis politiek. Gelukkig ziet het gezamenlijke verkiezingsprogramma er goed uit. Maar ook na de verkiezingen moet in deze samenwerking de stem van GroenLinks leden goed gehoord worden. Ik wil er daarom voor pleiten dat wij een actieve afdeling blijven die, als dat nodig is, met elkaar zaken kan oppakken. Ik denk dan aan het deelnemen aan landelijk campagnes van GroenLinks of het meewerken verkiezingscampagnes als deze niet gaan over de gemeenteraad. Maar ook herinner ik mij de afgelopen jaren een aantal hele goede bijeenkomsten rond bijzonder thema’s. Politiek is meer dan alleen stemmen of campagne voeren. Juist de komende jaren zal GroenLinks actief in het debat mee moeten doen als het gaat om vraagstukken van duurzaamheid, milieu, integratie of economische problemen. Wij allen zijn niet voor niets lid van GroenLinks. Laten we dan ook de afdeling overeind houden. Bij alle bijeenkomsten van de afgelopen vier jaar heb ik heel veel actieve GroenLinksers gezien die met meer en soms ook met minder enthousiasme hebben meegewerkt aan de lokale samenwerking met de PvdA. Ik wil hen hartelijk danken voor deze inzet en hoop dat er ook nieuwe leden zullen aansluiten om de afdeling GroenLinks Utrechtse Heuvelrug levend te houden.
Is het ’s nachts donker genoeg op de heuvelrug? Door Gerry van der Hulst De fractie van GroenLinks/PvdA en veel inwoners vinden van niet. Dat bleek uit de vele reacties op de oproep van GroenLinks/PvdA om lichthinder te melden. 24 oktober was het de Nacht van de Nacht, waarin aandacht gevraagd werd voor overbodige verlichting. Veel mensen storen zich aan aangelichte gebouwen. Veelal prachtige monumentale gebouwen, maar moeten die na 12 uur ’s nachts ook nog in de schijnwerpers staan? Er is ’s nachts een zee van licht op het parkeerterreinen bij winkels en sportterreinen. En Rijkswaterstaat heeft al jaren geleden beloofd dat er iets gedaan zou worden aan de felle nachtverlichting van de A12, tot op heden zonder resultaat. Inwoners van woonwijken blijken zich te ergeren aan de te felle straatverlichting. De gemeente zelf is dus ook aan zet! In de komende begrotingsbehandeling heeft het
1
college net het voorstel gedaan om de uitvoering van het onderdeel bestrijding lichthinder te schrappen uit het milieu beleidsplan. Wat een vreemde prioriteiten worden er soms toch gesteld! In onze mooie gemeente is de sterrenhemel niet goed te zien. Voor uilen en andere nachtdieren is de verlichting storend. Ondernemers kunnen veel geld en CO₂ uitstoot besparen als zij de verlichting van hun gevel of kantoorpand om 11 uur ‘s avonds doven. Als zij de verlichting van boven naar beneden richten in plaats van andersom, is verlichting veel minder schadelijk voor nachtdieren. Op die bewuste 24e oktober is de Nacht van de Nacht gevierd door bij ondernemers en instellingen op de Utrechtse Heuvelrug die te veel licht aan hadden een brief met suggesties te bezorgen hoe zij hun verlichting kunnen verminderen. Die brieven zijn (in de stromende regen) bezorgd door leden van GroenLinks/PvdA Utrechtse Heuvelrug. Daarna genoten zij van een uurtje extra slaap, dat dan weer wel. De Nacht van de Nacht is een initiatief van Stichting Natuur en Milieu en de provinciale milieufederaties.
Fractieflitsen Door Wilma Hielema Toegankelijkheid Kerkplein GroenLinks/PvdA hamert al een half jaar op betere toegankelijkheid van het kerkplein voor mensen met een functiebeperking en ouderen. Het plein is ondanks enkele aanpassingen veel te hobbelig en ‘kierig’. Daarnaast is het bij regen glad. De voorzitter van de raad heeft ons in de decemberraad toegezegd zich er persoonlijk mee te gaan bemoeien en ‘zijn gewicht in de schaal te leggen’. Er zijn afspraken gemaakt met de architect. In januari worden (ijs en weder dienende) de benodigde stappen gezet. Er is inmiddels €50.000,- voor gereserveerd, zou voldoende moeten zijn denkt dhr. Naafs. We zullen zien en blijven kritisch toezien op snelle verbetering van de toegankelijkheid van het plein. Combinatiefunctionaris We hebben samen met andere raadsfracties een motie ingediend voor 3,7 fte combinatiefunctionarissen sport, cultuur en onderwijs. Deze motie kreeg brede steun.
Geen Bijzonder onderwijs in stichting Openbaar onderwijs De fractie gaf steun aan een amendement van de SP op de statutenwijziging Stichting Openbaar Onderwijs om daarmee te voorkomen dat de deur op een kier gaat voor bijzonder onderwijs in deze stichting. Dat is ons inziens niet in het belang van het Openbaar Onderwijs. Met 14 stemmen voor en 13 tegen is deze motie aangenomen. Actueel overzicht realisatie sociale woningbouwprojecten Onno de Jong krijgt als het goed is op zijn verjaardag, in de raad van 27 januari 2010, eindelijk zijn lang verwachte en vaak gevraagde actuele overzicht van de gerealiseerde en aanwezige sociale woningbouw van wethouder Waltmann. Ontwikkeling van woonservicegebieden We zien het belang en de meerwaarde van de ontwikkeling van Woonservicegebieden. Het college wilde toestemming én budget voor een eerste start met een inventarisatie en analyse. Prima, maar wij zetten grote vraagtekens bij de voorbarige vooronderstemming van de wethouder dat de realisatie van woonservicegebieden zonder extra budget zou kunnen. Immers die zgn. visievorming is nog maar het allereerste stapje en dat kan blijkbaar al niet uit de reguliere middelen betaald worden. Na de visieontwikkeling komt het aan op echte planvorming en realisatie. Daarvoor is volgens ons niet alleen geld maar ook intensieve samenwerking met woningbouwverenigingen, zorgaanbieders en welzijnsorganisaties noodzakelijk. Verder vinden wij dat de woonservicegebieden op wijkniveau moeten worden ontwikkeld. Anders is de afstand tot dat ‘fysieke hart ‘ in veel gevallen te groot. We hebben ook zorgen over de mate waarin de toenemende privatisering en marktwerking en daarmee dus concurrentie tussen zorgaanbieders op gespannen voet zal staan met het aangaan van duurzame en intensieve samenwerkingsrelaties met zorgaanbieders. Én we vinden dat voor visievorming over woonservicegebieden geen geld ontrokken mag worden uit de reserve kwaliteitsfonds sociale woningbouw.
Grafrechtenschandaal Door Wilma Hielema GroenLinks/PvdA wil na geblunder van college een nette inning van achterstallige grafrechten De fractie is door diverse onaangenaam verraste tot zeer wanhopige inwoners benaderd nadat ze van het college een aardig kerstcadeautje in de bus kregen. Een
2
rekening achteraf voor drie jaar grafrechten, geharmoniseerd tarief, in veel gevallen een verviervoudiging van de kosten. In het concrete geval van Doorn betaalde men € 47,- p.j. en krijgt men nu een rekening van € 163,- over 2008 en € 197,- over 2009 (naast oude tarief over 2007). De gemeenteraad heeft hiertoe (harmonisatie van tarieven) in meerderheid besloten, maar is er wel van uitgegaan dat de informatie over en de uitvoering van het nieuwe geharmoniseerde beleid fatsoenlijk plaats zou vinden. We hebben het college medio december de volgende vragen gesteld (aan een antwoord wordt nog steeds gewerkt): 1. U hebt de inwoners dit jaar twee brieven gestuurd over grafrechten: één om te vertellen dat u drie jaar achterliep met de inning tezamen met een nota voor 2006 (oude tarief) én één om alle persoonsgegevens te checken t.b.v. nieuwe systeem. Waarom hebt u de rechthebbenden/betalingsplichtigen niet tijdig, of anders in elk geval in één van die brieven in 2009, persoonlijk op de hoogte gebracht van de nieuwe, sterk verhoogde tarieven? 2. Betrokkenen krijgen van u de gelegenheid het bedrag in 2 termijnen te betalen, de helft voor eind januari, de andere helft voor eind februari. Kunnen ze dat niet moeten zij verzoeken om een betalingsregeling. De bal heeft veel te lang bij het college gelegen, die kunt u nu, net voor de kerstdagen, toch niet op deze manier naar de inwoners toerollen? 2 x € 200,ophoesten is voor veel huishouden niet te doen, zeker niet in deze tijd. De redenatie ‘ze wisten het en hadden moeten reserveren’ gaat maar zeer gedeeltelijk op. Men kon op z’n hoogst het bekende tarief van € 47,- opzij leggen maar wist niet dat het € 197,- per jaar was geworden! Wij vragen het college actief aan alle betrokken inwoners een betalingsregeling van 12 termijnen in één jaar aan te bieden. 3. Dan willen tot slot graag weten of mensen…. a. met terugwerkende kracht kwijtschelding kunnen aanvragen voor grafrechten en of zij een eventuele in de afgelopen 4 jaar overeengekomen verlening van de periode van grafhuur – of koop ongedaan kunnen maken nu ze de nieuwe tarieven kennen? alsnog de onderhoudsrechten voor een bepaalde periode kunnen afkopen met ingang van 2008 tegen het tot dan geldende tarief.
Cultuurbeleid 2010-2013 Door Wilma Hielema Cultuurparticipatie is belangrijk voor een dynamische samenleving. GroenLinks/PvdA gelooft in de verbindende en inspirerende kracht van cultuur en wil graag dat zoveel mogelijk mensen, als maker of bezoeker, mee kunnen doen aan cultuur in brede zin. We stemmen van harte in met het cultuurbeleid 2010-2013 maar maken ons zorgen over de manier waarop de gemeente met de cultuurprogramma’s van cultuurhuizen omgaat en willen graag een flexibel inzetbaar budget per dorp voor het aanmoedigen en ondersteunen van lokale, verbindende culturele initiatieven. Er was voor de herindeling al veel te doen en te beleven op cultureel gebied in de dorpen. Deze nieuwe gemeente is er in geslaagd dat te structureren en uit te bouwen, extra schwung en aandacht te geven aan cultuur, mensen te enthousiasmeren en een heus gemeentelijk cultuurbeleid te ontwikkelen. Daarvoor nemen wij ons petje af. Op 12 januari werd in de allerlaatste commissie samenleving van deze raadsperiode de nieuwe cultuurnota besproken. Daarin wordt het cultuurbeleid voor het eerst geëvalueerd en staan de plannen voor 2010-2013. Wij hebben, net als de cultuurraad, benadrukt dat het voor de toekomst van belang is objectief te kunnen evalueren en dat daarvoor meet- en monitoringsinstrumenten moeten worden opgenomen. Maar voor nu is ook uit de toenemende betrokkenheid van inwoners en groeiende bezoekersaantallen veel positiefs af te lezen. In grote lijnen hebben we het voorliggende interactieve en op samenwerking gericht cultuurbeleid van harte onderschreven. Wel met een paar belangrijke kanttekeningen en opmerkingen. We spraken over het belang van de rol van de onafhankelijke cultuurraad en van de cultuuraanjager. We stemden in met de keuze voor programmasturing maar vinden dat dit meer in relatie gezien moet worden met de structurele subsidierelaties die de gemeente heeft met tal van spelers in het brede culturele veld, omdat deze direct bijdragen aan de uitvoering van deze cultuurprogramma’s. Ondanks het feit dat Dwergpop gelukkig behouden is gebleven gebeurt er op het gebied van cultuur voor de jongeren weinig. Die constatering deed ook het college, maar concrete voorstellen om in dit hiaat te voorzien missen we. Jeugdtheater is een mogelijkheid maar denk
3
ook aan bijvoorbeeld laagdrempelige workshops graffitispuiten, rappen of streetdance. GroenLinks/PvdA is een groot voorstander van een flexibel inzetbare subsidiepot per dorp om lokale, verbindende culturele activiteiten en initiatieven mee te kunnen aanmoedigen en ondersteunen. Dat zien we niet in dit cultuurbeleid, maar we komen er de volgende raadsperiode zeker op terug. Cultuurhuizen spelen in die lokale verbindende kracht een grote rol. We hebben nog eens benadrukt dat wij het noodzakelijk en wenselijk achtten om de kunst- en cultuurfunctie van de cultuurhuizen structureel te faciliteren. Alleen in de opstartfase subsidiëren is niet realistisch. Het succes van het cultuurbeleid de afgelopen twee jaar, vooral de toename van de passieve cultuurbeleving, is voor een niet onbelangrijk deel te danken aan het prachtige podiumaanbod van cultuurhuis Doorn. Dat wordt bedreigd omdat deze raad van de mooie theaterzaal in het cultuurhuis Doorn primair een raadszaal wenst te maken en omdat nu ook nog het programmabudget door verdeling over Leersum én Doorn verder wordt verdund. De programmaraad raakt zolangzamerhand steeds meer gedemotiveerd en het voortijdig einde dreigt van een geweldig podiumprogramma voor deze gemeente die haar inwoners, gezien de omvang en gebleken behoefte, toch wel iets meer mag bieden dan alleen een plek voor dorpsgerichte amateurkunst! We hebben, hopelijk ten overvloede, nog eens gewezen op de vele cultuurinitiatieven die er al zijn of waren in de dorpen (denk bijv. aan literatuurkringen, filmhuizen, jeugdtheatergroep Doorn etc.) en het college verzocht contacten met die initiatiefnemers te leggen of te onderhouden. Tot slot hebben we een lans gebroken voor een goede plaats in cultuur- en subsidiebeleid voor het arboretum. Grappig is dat ik me vier jaar geleden als eerste wapenfeit in deze nieuwe raadsperiode sterk heb gemaakt voor behoud van een muurschildering op OBS Kameleon in Doorn. Toen tevergeefs. Vier jaar later kunnen kunstmuur en graffitispuiten in cultuurbeleid op politieke steun rekenen. Het cirkeltje is rond, mijn laatste commissievergadering zit erop.
Conceptnota Bedrijventerreinen Door Onno de Jong, fractiespecialist Ruimte Eindelijk, na 3 jaar wachten en herhaald aandringen van GroenLinks/PvdA, heeft het college op de valreep de conceptnota Bedrijventerreinen het licht laten zien. Een
zwak stuk. Onze voornaamste bezwaren geef ik hieronder kort weer. Het college constateert een ruimtebehoefte van ca 12 ha aan netto bedrijventerrein. Hiervan is 7,5 ha directe vraag (binnen nu en 5 jaar). De rest is bedoeld om vanaf 2015 de groei van bedrijven en de uitplaatsing van bedrijven (uit woonkernen) op te vangen. Het college baseert de ruimtebehoefte op enkele inventarisaties, waaronder de uitkomst van een enquête van de Kamer van Koophandel (ingevuld door 37% van de ondernemers). Wij twijfelen echter aan de hardheid van de geconstateerde ruimtevraag. Bedrijven zullen immers een zekere neiging hebben hun ruimtebehoefte te overdrijven (het majoreringseffect). Bovendien is sommige informatie tamelijk oud (van 5 jaar geleden) terwijl de ontwikkelingen intussen niet hebben stilgestaan: economische crisis, veranderende grondprijzen, opkomst andersoortige bedrijvigheid (zzp-ers), en nieuwe ruimte op het bedrijventerrein bij de buren (o.m. Veenendaal). Kortom: de gegeven cijfers zijn tamelijk zwak. GroenLinks/PvdA wil een sterkere basis om nieuw beleid op te voeren. Het college heeft 3 ontwikkelvarianten bekeken om te zien hoe tegemoet kan worden gekomen aan de ruimtevraag. - Variant 1: “Terugdringen van de pendel”. Hierbij gaat het vooral om het scheppen van kantoorbanen. - Variant 2: “Profilering met een duurzaam werklandschap”. Hierbij gaat het vooral om het stimuleren van de komst van bedrijvigheid met een duurzaam productieproces (‘groene’ bedrijven). Daarnaast is het streven gericht op het duurzaam inrichten van terreinen en gebouwen. - Variant 3: “Wat je hebt beter faciliteren”. Hierbij gaat het vooral om het bevorderen van de huidige en de gewenste lokale economische structuur (‘het juiste bedrijf op de juiste plek’). Het college heeft zich uitgesproken voor variant 3. Maar deze voorkeur negeert in feite de kernboodschap van de kersverse structuurvisie: “groen dus vitaal”. Kortom, de keuze van het college is een zwaktebod. De voorkeur van GroenLinks/PvdA gaat uit naar een combinatie van de ‘groene’variant 2 en de ‘lokale’variant 3. Het college wil bedrijventerrein Maarsbergen uitbreiden van ca 4 ha netto naar ca 12 ha netto, een meer dan forse schaalvergroting. Wij maken ons grote zorgen over de gevolgen voor het milieu. Het college besteedt daar echter geen enkel aandacht aan en negeert daarmee opnieuw de structuurvisie. Die zegt over Maarsbergen dat er bij uitbreiding aandacht moet worden besteed
4
aan de gevolgen en compensatiemogelijkheden voor onder meer natuur en water (pag. 36). Kortom, een ernstige blinde vlek bij het college. GroenLinks/PvdA is van mening dat ook bij Maarsbergen de structuurvisie leidend moet zijn. Het college denkt aan aanvullende woningbouw van een paar honderd (200?) woningen bij het terrein. GroenLinks/PvdA wil geen (dure) woningbouw bij Maarsbergen – die buiten de rode contouren komen (!) – ter financiering van inrichting en infrastructuur van het bedrijventerrein Maarsbergen. Tenslotte, de conceptnota gaat eerst de inspraak in waarna te zijner tijd een eventueel bijgestelde versie door de nieuwe raad wordt vastgesteld. Voor meer informatie: Onno de Jong (
[email protected]; 514945).
Kritische kijk op de Structuurvisie 2030: Groen dus vitaal Door Hans Waaldijk, Hans Nijhof & Onno de Jong Na een lang en intensief inspraakproces is de nota Structuurvisie 2030 (“Groen dus vitaal’) op 7 januari jl. besproken in een gemeenschappelijke sessie van de commissies ruimte en samenleving. Hieronder de voornaamste kritische bijdrage van onze kant. Inleiding (Hans Waaldijk) GroenLinks/PvdA is blij dat er, op ons aandringen, in de structuurvisie nadrukkelijk ruimte is gekomen voor welzijn en sociale thema’s naast thema’s rond ruimte en verkeer. Natuurlijk hebben wij ook een paar kritische opmerkingen. • Kaasstolp. Een gemeentebrede visie met een thematische benadering is prima maar de samenhang tussen de thema’s is niet altijd even sterk. In het motto van de structuurvisie staat dat deze gemeente geen kaasstolp mag worden, maar jammer genoeg “verleidt” deze structuurvisie op veel aspecten wel degelijk tot het vertonen van kaasstolpgedrag. • Balans? Het is lastig dat de visie op sommige punten aanzienlijk gedetailleerder en planmatiger is dan op andere aspecten, waardoor de totale visie niet in balans is. Het overkoepelende toetsingsraamwerk bestaat daardoor hier en daar uit dikke lijnen (heldere kaders en uitgangspunten) en op andere punten uit hooguit vage stippellijntjes (intenties en gedachten die nader onderzoek vragen). Dat biedt bij sommige punten ruimte aan flexibele interpretaties. Gevaarlijk aan de ene kant omdat het pertinent ongewenste ontwikkelingen niet uitsluit. Goed wellicht aan de andere kant als we geen vastgeroeste, bewegingsloze gemeente willen worden.
• Toekomstvisie. Kijken in de toekomst blijft natuurlijk een hachelijke exercitie. Het jaar 1984 van Orwell leek bij verschijnen in 1949 ver weg en is nu voor sommigen onder ons een grijs verleden. Desondanks is in de structuurvisie de bevlogenheid en het vooruitzien te prijzen. Visies op thema’s welzijn en sociaal (Hans Nijhof) Leefbare dorpen (thema 4) • Woonservice-gebieden. Dit is een onderwerp dat de fractie van GroenLinks/PvdA hoog op de agenda heeft staan en met het fonds lokaal sociale impuls ook een gezicht heeft gegeven. Het ontwikkelen van woonservice-gebieden is al gaande, de schaalgrootte van deze gebieden is gelijk gesteld aan de maat van de dorpen. Wij willen niet uitsluiten dat deze gebieden wellicht verkleind moeten worden tot op wijkniveau. • Cultuurhuizen. Tevreden zijn wij met de cultuurhuizen in elk dorp, maar alléén een start- of aanloopsubsidie is in onze ogen onvoldoende. Terecht word aan cultuur en kunst in brede zin een belangrijke rol in de sociale cohesie toegekend. Dit belang zou dan ook in financiële middelen tot uiting moeten komen. • Gemeenteloket. Als belangrijk speerpunt in het wijkgericht werken word het dienstverleningsconcept van de gemeente genoemd. Terecht. Wij zijn van mening dat de gemeente met een loketfunctie in alle dorpen aanwezig moet zijn. Vrije tijd op de Heuvelrug (thema 5) • Groene ingangen. Er is sprake van het opzetten van een goed concept van groene poorten en entrees voor het verminderen van de automobiliteit binnen het nationaal Park. Prima dus, maar graag ook aandacht voor het duidelijk aangeven waar ze zijn. Aanleggen is goed, vervolgens laten weten dat ze er zijn is nog beter. • Sport en Akkerweg. Uiteraard is de sportbeoefening en sportbeleving binnen onze gemeente van belang. Wij vinden dat terug in deze visie. Wel een punt van grote zorg is de zoeklocatie Akkerweg in Driebergen. Een prachtig en ecologisch waardevol overgangsgebied tussen bebouwing en langbroekerwetering gebied. Wij zijn van mening dat met de mogelijkheid tot optimaliseren van sportpark De Woerd en het stationsgebied als zoeklocatie er voldoende toekomstvaste mogelijkheden zijn tot sportbeoefening in en om Driebergen. GroenLinks/PvdA is van mening dat de Akkerweg als zoeklocatie dient te vervallen. Het is een
5
landschappelijk gezien een te waardevol gebied om te belasten met de hoeveelheid licht, geluid en verkeershinder die nu eenmaal onvermijdelijk bij een sportpark hoort. • Natuurtoeristisch belevingscentrum. Volgens GroenLinks/PvdA is het goed om de mogelijkheid daartoe te onderzoeken bij station Driebergen. Wij zien bij een onderzoek naar een dergelijk centrum ook graag aandacht voor de mogelijkheid het centrum te situeren bij het Arboretum dan wel te komen tot vormen van samenwerken. Visies op thema’s milieu, ruimte en verkeer (Onno de Jong) Natuur over de heuvels (thema 1) • Ecologische hoofdstructur EHS. Volgens de structuurvisie zal er geen sprake zijn van uitbreiding van de EHS. Dat standpunt vinden wij nog veel te vroeg. Pas nadat alle zoekgebieden voor natuur zijn bekeken en mogelijk ingevuld zou hiertoe besloten kunnen worden. Om strategische redenen (onderhandelingen met de provincie) vindt GroenLinks/PvdA het gewenst om de optie van uitbreiding van de bestaande EHS open te houden. • Balans natuur en lanbouw. De zone tussen Doorn en Leersum ten zuiden van de N225 (zoen 1.6) was aanvankelijk bestempeld als uitsluitend natuurzone maar is in de huidige versie bijgesteld tot een combinatie van natuur en agrarische activiteit. Dat spreekt ons aan omdat veel van deze activiteiten vaak van groot belang zijn voor de instandhouding en ontwikkeling van natuur en landschap. GroenLinks/PvdA is van mening dat daarbij het vinden van een verantwoorde balans buitengewoon belangrijk is. Op de schouders van ons erfgoed (thema 2) • Herstel verdwenen buitenplaatsen. Wat dit onderwerp betreft onderschrijven wij van ganser harte de uitspraak in de visie op pag. 29: geen appartementengebouwen met een historische ‘ vleug’ op historische plekken. Volgens GroenLinks/PvdA betekent dit dat de gegeven opsomming van verdwenen buitenplaatsen (waaronder Rijsenburg in Driebergen) voorbarig is, niet beperkend hoeft te zijn, en ten onrechte bepaalde rechten suggereert. Om die redenen dient de opsomming vooralsnog te vervallen. Duurzaam bereikbaar (thema 3) • Doorgaand autoverkeer. Hierover lezen wij de uitspraak (pag. 19): doorgaand verkeer zoveel mogelijk verleiden dan wel geleiden om routes te kiezen buiten om onze gemeente heen. Deze for-
mulering vinden wij vrijblijvend en zo zacht als boter. Om strategische redenen (onderhandelen met de buurgemeenten over verkeersnetwerken) geeft GroenLinks/PvdA de voorkeur aan een hardere uitspraak, namelijk: geen medewerking verlenen aan ontwikkelingen die toename van doorgaand autoverkeer door onze gemeente met zich meebrengen. Wonen en werken (thema 6) • Sociale huur/ koop woningen. De structuurvisie geeft als uitgangspunt voor deze categorie woningen: minimaal 30%. Dat vinden wij veel te mager gezien de behoefte aan geschikte woningen voor jongeren en voor lagere inkomenss groepen. GroenLinks/PvdA willen dat er voor minimaal 50% gebouwd wordt aan sociale huur/koop woningen. • Woningen Overberg. De structuurvisie zoekt geen uitbreiding buiten de ‘rode’ contouren maar maakt een uitzondering voor Overberg. Volgens ons valt over deze uitzondering te praten mits ook duidelijk in de structuurvisie staat aangegeven dat er sprake moet zijn van passende compensatie (rood -> groen). GroenLinks/PvdA willen dat deze voorwaarde alsnog expliciet in de structuurvisie wordt opgenomen (nu alleen te vinden in de nota van beantwoording). Daarnaast heben wij zorgen over het aantal woningen dat is gepland om de eigen behoefte van Overberg te dekken. Dat komt neer op 100 tot 200 woningen in 2030. Een hele woonwijk dus. GroenLinks/PvdA betwijfelt of dit een realistische planning is. • Bedrijventerrein Maarsbergen. Voor ons dienen ondernemers op dit terrein, ook bij een uitbreiding ervan, hun ‘groene’ verantwoordelijheid te nemen bij de verdere inrichting van terrein en gebouwen. In tegenstelling tot de structuurvisie wil GroenLinks/PvdA geen bouw van (dure) woningen, nota bene buiten de ‘rode’ contouren gepland, ter wille van de financiering van inrichting en ontsluiting van het terrein.
Asielzoekerscentrum Leersum De fractie van GroenLinks/PvdA stemt van harte in met de omvorming van het asielzoekerscentrum van Terugkeercentrum naar Oriëntatie- en Inburgeringscentrum. Hierdoor komen er 150 bewoners erbij, waardoor het totaal op 650 bewoners komt. Het bijkomende goede bericht is dat het tevens betekent dat de sporthal gerenoveerd wordt en de school meer levensvatbaar en toekomstbestendiger wordt. Humane en veilige huisvesting moet wel gewaarborgd zijn. Dat is voor ons een
6
punt van aandacht maar we hebben op basis van de plannen geen reden tot zorg hierover.
Kadernota Wet Participatie budget Door Gerry van der Hulst Ontschotting, dat klinkt altijd mooi. Nu worden de gemeentelijke middelen voor volwassenenonderwijs, inburgering en re-integratie samengevoegd tot één pot geld voor participatiebevordering in brede zin. Effectiviteitsverbetering, deregulering, integrale aanpak, maatwerkmogelijkheden. Dat klinkt niet verkeerd. Maar zoals gebruikelijk heeft het kabinet de nog te verwachten effectiviteitswinst al bij voorbaat weer ingeboekt. Zo krijgen we ruimere doelgroep en een kleiner budget . Kassa! Dat schiet lekker op. Het is een uitdaging. Zo wordt het in de kadernota die we nu bespreken gebracht. Maar de korting en de economische crisis waardoor de budgetten voor werk en inkomen toch al extra onder druk staan, brengt het gevaar met zich mee dat juist de mensen met de grootste taalachterstand of afstand tot de arbeidsmarkt buiten de boot gaan vallen. Zij kosten per persoon het meeste en hebben de minste kans van slagen. Nu er bij educatie en inburgering ook nog eens budgetten worden toegekend naar resultaten, is het gevaar dat kansarmen voortijdig worden ‘afgeschreven’ nog groter. Nu ligt de kadernota participatiebudget op tafel. Vorig jaar bogen wij ons over de startnotitie participatiebudget. Toch gaan we in 2010 gewoon nog verder met oud beleid want……er moet nog een beleidsnota worden geschreven. Wat gaat het toch langzaam allemaal. Okee, niet zeuren. Er wordt nog een beleidsnota gemaakt. Wat willen we daarin? We vragen de wethouder nadrukkelijk om: Ten eerste: aandacht te besteden aan de spanning tussen het aanbieden van voorzieningen aan de meest kansarmen aan de ene kant en de beperkte budgetten en afrekening op resultaten aan de andere kant. Hoe voorkomt u concreet dat budgetbepaald & resultaatgericht gaat betekenen dat alleen op meer kansrijke educatietrajecten en werkzoekenden ingezet gaat worden? Hoe bereiken wij juiste de mensen die nu thuiszitten en niet participeren. Ten tweede. We willen een nota die niet geschreven is in jargondoorspekte taal. Ik kan het toch niet laten om weer te citeren uit dit stuk: het gaat nu over “nuggers, educatie voorzieningen, het deelhebben aan de maatschappij, participatie wielen en participatie ladders”. Het is een beetje flauw om er grappen over te maken. Ik citeer niet voor het eerst uit dit type nota’s. Maar het is vooral naar. Want het betekent dat de mensen die dit schrijven, de ambtelijke
werkelijkheid van budgetten, subsidies en ontschotten, niet goed vertaald krijgen naar de echte mensen werkelijkheid. En je simpel, concreet en duidelijk uitdrukken is juist zo belangrijk als je wilt werken voor en met mensen met grote afstand tot de arbeidsmarkt. Anders begrijpen die gewoon niet waar je het over hebt. En de gouden regel is: als je het niet kan uitleggen aan je doelgroep, deugt het niet. Daarom vragen we de wethouder om de mensen aan het woord te laten om wie het gaat. Praktijkverhalen van mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt of de Nederlandse taal, die uiteindelijk toch een baan vonden hebben of een inburgeringsdiploma haalde. Wat waren de successen en welke factoren hebben daaraan bijgedragen? Laat deze mensen eens zeggen wat hen daarbij het meest geholpen heeft. Welke activiteiten waren zinvol en welke acties werkten niet? Hoe zouden zij het liefst ondersteunt worden wanneer ze opnieuw aan het begin van het traject zouden staan? Tips van ervaringsdeskundigen. Vervolgens willen we lezen hoe de regionale sociale dienst en aanpalende organisaties die ‘lessen’ concreet in praktijk gaan brengen. Ten derde willen we graag dat in de nota staat hoe de Wet Maatschappelijke ondersteuning en de Wet Sociale Werkvoorziening ingezet gaan worden bij die integrale mensgerichte aanpak. We juichen toe dat in de kadernota staat dat integrale trajecten waar nodig in de omgeving van de inwoners worden aangeboden, maatwerk. Prachtig. We willen graag weten wat dat concreet betekent. Hoe krijgt dit vorm in de dorpen van de Heuvelrug?
Verordening Maatschappelijke Ondersteuning Door Wilma Hielema In december 2009 wilde het college dat de raad zou instemmen met een gewijzigde verordening maatschappelijke ondersteuning. GroenLinks/PvdA kon en wilde dat niet omdat deze op een aantal punten indruist tegen de letter van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en mensen met een functiebeperking aantast in hun recht op keuzevrijheid en op goede compensatie van hun beperkingen ten aanzien van zelfstandigheid en maatschappelijke participatie. Recente uitspraken van de rechtbank én de Centrale Raad van Beroep (CRvB) sterken ons in deze overtuiging. We hebben de aangeboden verordening daarom op drie punten getracht te amenderen. Helaas hebben deze amendementen het niet alle drie gehaald en zagen we ons genoodzaakt de verordening af te wijzen. GroenLinks/PvdA wil niet dat mensen met een persoonsgebonden budget (PGB) voor huishoudelijke hulp
7
25% minder budget gaan krijgen dan het bedrag dat hoort bij hulp bij het huishouden in natura. Het PGB is bedoeld om mensen die langdurig afhankelijk zijn van hulp zelf de regie te geven op de inkoop daarvan. PGB is een instrument om keuzevrijheid en zelfstandigheid te bevorderen. Door dit voorstel wordt PGB meer een goedkoper financieringsvorm voor huishoudelijke hulp dan een gelijkwaardig alternatief. Budgethouders moeten vanuit het budget ook reserveren voor vervanging van hun hulp bij ziekte of vakantie. Daarnaast maken veel mensen administratiekosten. De wethouder zegt dat men de administratie gratis kan laten doen bij de SVB waarmee de gemeente een contract heeft. Maar budgethouders verplichten om zich bij de SVB te vervoegen druist in tegen de keuzevrijheid die beoogd wordt met een PGB. De CRvB Heeft op 17 nov. jl. een duidelijke uitspraak gedaan over PGB voor hulp bij het huishouden. Het gaat in die uitspraak over het principe van de vergelijkingsmaatstaf tussen hulp in natura en PGB en niet over bedragen! Ons tweede amendement ging over het niet langer vergoeden van de verhuiskosten bij een ´voorzienbare´verhuizing naar bijv. een seniorenwoning. Het college vindt dat zo’n verhuizing in de lijn der levensverwachting ligt. Echter ook hier heeft zeer recent de rechter zich over uitgesproken. De rechtbank Haarlem heeft geoordeeld dat afwijzing van een aanvraag voor verhuiskostenvergoeding op deze grond niet terecht is. Kwestie van tijd voordat de CRvB dat zal bekrachtigen. Daar gaan we toch niet op zitten wachten? Art. 4 lid 2 Wmo wordt aangepast nav amendement Tweede Kamer lid Van der Vlies. Dit Wmo artikel zegt dat het college bij het bepalen van de voorzieningen rekening moeten houden met de persoonskenmerken en behoeften van de aanvrager, waaronder verandering van woning ivm wijziging in de leefsituatie. In de toelichting staat klip en klaar dat het hier gaat om een ‘normale wooncarrière’ en gedacht kan worden aan verhuizing naar een kleinere ( al dan niet senioren) woning. De Wmo is gebaseerd op het compensatiebeginsel. Het gemeentebestuur moet personen met aantoonbare beperkingen ogv ziekte of gebrek door het treffen van voorzieningen een gelijkwaardige uitgangspositie verschaffen. Dat betekent dat iemand die geen beperkingen tgv ziekte of gebrek heeft niet in aanmerking komt voor een Wmo-voorziening zoals verhuiskostenvergoeding! Massaal gebruik (sommigen suggereren zelfs misbruik) is dus niet aan de orde. Als 3e en laatste hebben we geprobeerd per amendement een streep te halen door een artikel in de voorgestelde verordening waarin het recht op vergoeding van woningaanpassingen (WAP) wordt gemaximeerd. De middelen (25 mlj) die ten tijde van de Wet voorzieningen gehandicapten bij het ministerie van VWS aanwezig waren voor
de uitvoering van dure woningaanpassingen zijn via het gemeentefonds gefaseerd maar wel volledig én structureel naar de gemeenten toegegaan samen met de taak ook woningaanpassingen boven de € 45.378, - uit te voeren. Het doel van de vergoeding van dure woningaanpassingen is het zelfstandig, al dan niet in gezinsverband, kunnen blijven wonen van zwaar lichamelijk gehandicapte volwassenen of kinderen. Wanneer de raad instemt met een ‘plafond’ voor WAP laat ze dit uitgangspunt los en wordt de aanvrager van die dure doch noodzakelijke WAP gedwongen tot permanente opname in een zorginstelling of verpleeghuis. De hardheidsclausule is in de cie genoemd. Deze is echter bedoeld voor schrijnende situaties waarin mensen onbedoeld buiten de boot vallen, niet ter compensatie van een bewust bedoelde uitsluiting van zwaar gehandicapten van het recht op noodzakelijke woningaanpassingen wanneer de kosten hiervoor meer dan € 65.000 bedragen. Een zorgvuldige indicatieprocedure, het uitgangspunt van de goedkoopst adequate oplossing én de primaten voor zowel verhuizen als het plaatsen van een woonunit bieden naar ons idee meer dan voldoende garantie tegen het ‘onnodig’ verstrekken van dure woningaanpassingen. Over onze bijdrage en amendementen is in de raad stevig gedebatteerd. De coalitiepartners denken dat de WMO onbetaalbaar wordt als we de rechten van mensen niet gaan inperken. Wij wijzen op zorgplicht en compensatiebeginsel maar D66, VVD, CDA en SGP denken met deze bezuinigingen nog steeds aan de verplichtingen te voldoen en that’s it. Het CDA noemt onze bewering dat maximeren van het bedrag voor woningaanpassingen kan lijden tot gedwongen opname ‘idioot’. Er is altijd nog een hardheidsclausule. Dat vinden wij idioot. Mensen het recht op adequate woonvoorzieningen afnemen om ze vervolgens bij wijze van gunst via de hardheidsclausule alsnog tegemoet te komen. In het debat werd door de coalitie én de wethouder tot onze verbazing regelmatig gesuggereerd dat er oneigenlijk gebruik gemaakt wordt of kan worden van de WMO en dat met deze aanpassingen wordt ingeperkt. Een schandelijke suggestie, iedereen moet immers een indicatie hebben voor een Wmo voorzieningen. Of dat nu een woningaanpassing, een verhuizing of huishoudelijke hulp betreft, je krijgt het echt niet zomaar! Een en passant gestelde vraag van de wethouder aan de raad: “wie betaald eigenlijk uw huishoudelijke hulp” kan door ons dan ook alleen maar als ongepast worden gekwalificeerd! Ons amendement over de verhuiskostenvergoeding is met algemene stemmen aangenomen, de andere twee hebben het ondanks de steun van SP, CU en in één geval ook BVH, niet gehaald.
8
Onbeperkt meedoen Deze beleidsnota voor mensen met een beperking is toch vooral een nota met beperkingen geworden. Beschikbare middelen zijn schaars en kunnen o.i. beter gebruikt worden om concreet dingen te doen en toegankelijkheid te verbeter voor mensen met een functiebeperking dan daar eindeloos plannen over te schrijven. Heel veel woorden en veel te weinig daden tot nu toe. En tot ons grote verdriet worden er in deze nota weer andere nota’s aangekondigd. Ga aan de slag, geen woorden maar daden, niet schrijven maar doen. Schrijf niet dat er een contactambtenaar wordt aangewezen voor contacten met PMF maar wijs er één aan en lég de contacten. Daar wordt nu al zolang naar gevraagd en op gewacht! Schrijf niet dat het plein toegankelijk moet zijn voor gehandicapten maar zorg dat het toegankelijk is! Zeg niet dat je het de AED- apparaten gaat inventariseren maar doe het en zorg voor dat sluitende netwerk! De nota heeft het over gelijke kansen voor mensen met een handicap en geeft hoog op over keuzevrijheid. Maar de net gepasseerde verordening voorzieningen laat zien wat deze prachtige woorden in de praktijk voor college en groot deel van deze raad betekenen. We beperken de budgetten voor gehandicapten omdat we voorzien dat ze ons anders te veel kunnen gaan kosten. Is dat wat u verstaat onder onbeperkt meedoen? GroenLinks/PvdA niet! Wij willen dat die tijd en dat geld aan uitvoering van concrete verbeteringen in toegankelijkheid voor en participatie door gehandicapten wordt gestoken. Er is slechts €25.000 gemiddeld p.j. beschikbaar voor de uitvoering. Als we dan lezen dat minstens 60% van dat budget de komende drie jaar niet naar uitvoering gaat maar naar inventariseren en schrijven van afzonderlijke nota’s voor sociale activering en maatschappelijke participatie gaat bij ons het licht echt uit. Kappen nu met schrijven. Actie! Doen!
landbouw, recreatie en cultuurhistorie. Door zo'n samenhangende aanpak kunnen meer resultaten worden geboekt. Op de inhoud van de plannen is wat GroenLinks/PvdA betreft ook weinig aan te merken. Des te betreurenswaardiger is het dat uitgerekend onze gemeente heeft gezorgd voor een valse start door nog voor de vaststelling van het LOP al fors op de uitvoeringsmiddelen te bezuinigen. Collegepartijen als CDA en VVD hebben vaak de mond vol over de waarde van het groen en het belang van de landbouw, maar nu er eens boter bij de vis moet worden geleverd, gaat al direct de kaasschaaf erover. Zorgen maken wij ons over de vraag of het landschap door dit plan maatschappelijk sterker bij de bevolking zal gaan leven. Terecht wordt in het uitvoeringsprogramma opgemerkt dat het voor het draagvlak belangrijk is dat regelmatig informatie aan de bevolking wordt gegeven over de voortgang van het uitvoeringsprogramma. Maar echt draagvlak ontstaat natuurlijk pas als de bevolking zelf ook actief kan participeren, als wensen en initiatieven van bewoners worden mogelijk gemaakt en aangemoedigd. Uit de stukken komt niet helder naar voren hoe dit gaat gebeuren. We zullen het college aanmoedigen om vooral daar werk van te gaan maken.
Landschapsontwikkelingsplan Door Tim Verhoef GroenLinks/PvdA is blij met extra aandacht voor landschap, maar gaat het landschap ook leven? Zes gemeenten in het Kromme Rijngebied (ruim gedefinieerd) hebben samen één plan opgesteld voor de bescherming en versterking van de natuur- en landschapswaarden in ons gebied. Het gaat om Bunnik, Houten, Zeist, Wijk bij Duurstede, De Bilt en Utrechtse Heuvelrug. Wat onze fractie betreft alle lof dat het Landschapsontwikkelingsplan (LOP) op deze grote schaal is aangepakt en dat het plan ook een breed karakter heeft gekregen, met aandacht voor landschap en natuur, maar bijv. ook voor
9
