Macht & Pracht
14 /15 september 2013
open
monumentendag Doetinchem 1
Deze folder is mede mogelijk gemaakt dankzij de welwillende medewerking van de organiserende deelnemers evenals van de Gemeente Doetinchem, het Graafschap College, de Historische Vereniging Deutekom en de Rabobank Graafschap-Midden.
Ter inleiding De Open Monumentendag 2013 heeft als thema ‘Macht en Pracht’. Het gaat hierbij om de verschillende soorten macht en de pracht die hier vroeger uit voortkwam. Bij macht kan het gaan om politieke macht, kerkelijke macht, economische macht of rechterlijke macht. Vroeger was deze macht duidelijk zichtbaar. De overblijfselen van deze macht ervaren we bewust of onbewust nog steeds. In Doetinchem zijn hiervan prachtige voorbeelden te vinden, zoals kasteel de Kelder, kasteel en landgoed SlanHier opent wethouder genburg en Villa Ruimzicht. Als je goed kijkt zie je aan Drenth Open deze gebouwen nog steeds de invloed van de oorspronkelij- Monumentendag 2010 ke bewoners op hun omgeving en de belangrijke plek die zij met de onthulling van de Willem Rodalaan in de maatschappij innamen. Bijzonder om te zien hoe dat vroeger ging en het heeft ons mooie dingen gebracht. Inmiddels krijgen deze monumenten tegenwoordig vaak een heel andere invulling, passend bij de huidige tijdsgeest waarin veel minder de nadruk ligt op standsverschillen. De plek die een persoon vroeger innam binnen de samenleving, zie je ook nog op begraafplaatsen. Op de begraafplaats aan de Loolaan zijn de praalgraven te zien van diverse personen die een belangrijke rol gespeeld hebben in de geschiedenis van Doetinchem bijvoorbeeld drukker-uitgever Misset en dominee Van Dijk. Welgestelde families lieten hun doden ook vaak in de kerk onder een rijkversierde stenen plaat begraven. De minder welgestelde families vonden een plek rondom de kerk na hun dood. Recent zijn bij een opgraving rondom de Catharinakerk nog overblijfselen van acht mensen aangetroffen afkomstig uit de periode tweede helft zestiende eeuw. Het is een aparte gewaarwording om rond de kerk te lopen en te beseffen dat hier vele generaties mensen begraven liggen. Het programma voor Open Monumentendag 2013 biedt u weer ruimschoots de gelegenheid om veel verschillende monumenten in Doetinchem te bezichtigen. Dit jaar kunt u bijvoorbeeld een kijkje nemen in het voormalig bankgebouw in de Omdraai en het silogebouw in Wehl als voorbeelden van economische macht. Ook een rondleiding door Villa Ruimzicht en het arboretum staat dit jaar weer op het programma. In de folder vindt u een reeks van mogelijkheden om binnen en buiten te genieten van alles wat onze gemeente u te bieden heeft. Wie alles wil meemaken pakt het best de fiets! Ik wens u allen een prachtige dag! Peter Drenth wethouder ruimtelijke ordening
3
Programma < Officiële opening Open Monumentendag 2013 om 19.00 uur in het gemeentehuis (Toegankelijk voor alle belangstellenden) woord van welkom door Wolter Coops, voorzitter Comité Open Monumentendag Doetinchem officiële opening Open Monumentendag door Peter Drenth, wethouder gemeente Doetinchem dialezing Jan Berends over Van Baer, Ver Huell en Van Dijk < Zaterdag 14 september 1 Ambtsbegraafplaats pag. 6 2 Walmolen pag. 7 3 Voormalig bankgebouw in de Omdraai: kledingzaak “mooi ben jij” pag. 7 4 Catharinakerk pag. 8 5 Driekoningenkapel pag. 8 pag. 9 6 Silo Wehl < Zondag 15 september
7 Joodse begraafplaats pag. 10 8 Openbaar Vervoer Museum pag. 10
< Zaterdag 14 september en zondag 15 september
9 Stadsmuseum pag. 11 10 11 12 13
Kasteel De Kelder/Havezathe Hagen pag. 12 Moskee pag. 13 Hotel Villa Ruimzicht pag. 14 Arboretum bij Hotel Villa Ruimzicht pag. 14
Op beide dagen is het mogelijk om met een gids van het Gilde mee te lopen voor een stadswandeling. Startpunt is het Stadsmuseum aan de Van Nispenstraat. < Op zaterdag vertrekt de gids om 11.00 à 11.30 (afhankelijk van het aantal belangstellenden) en ook nog een keer om 14.00 uur. En op zondag is deze stadswandeling alleen om 14.00 uur. < Daarnaast zal oud-Gelderlander-journalist en monumentenkenner Rob Lureman bij voldoende belangstelling zowel op zaterdag als op zondag om 13.00 uur een rondwandeling verzorgen. < Wie op eigen gelegenheid een stadswandeling wil maken, kan een folder met twee stadswandelingen afhalen in het Stadsmuseum.
4
10
12 13
7
11
9 1
3
4 5
2
8 5
Zaterdag 14 september Ambtsbegraafplaats – hoek Dr. Huber Noodtstraat-Kennedylaan Op zaterdag 14 september 2013 van 11.00 tot 16.00 uur worden op de Ambtsbegraafplaats te Doetinchem informatie en rondleidingen gegeven over deze monumentale begraafplaats. Gidsen van de Stichting Behoud Stads- en Ambtsbegraafplaats en van het IVN Oude IJsselstreek zijn aanwezig. Een vrije wandeling is natuurlijk ook mogelijk. Het thema MACHT EN PRACHT komt schitterend tot uiting in de respectievelijk interessante begravenen/graven en de voor Doetinchem bijzondere biotoop. Tot aan het begin van de 19e eeuw werd er begraven rond en in kerken. In 1829 verbood de regering het begraven in en rond kerken waardoor zowel Stad- als AmbtDoetinchem nieuwe gemeentelijke terreinen inrichtten buiten de oude stadskernen. Aan de formele rechthoekige opbouw en dito padenstructuur is nog de juist gepasseerde Franse bezetting te herkennen. Naald- en loofbomen met hoge kronen zijn gecombineerd met lagere beplanting. De meer dan 100 grafstenen zijn niet evenwichtig verspreid, maar geconcentreerd in het noorden langs de hoofdingang (de meest Graf van Hendrik Jacob Eerligh, oudaanzienlijke) en in het zuiden (Meesterswethouder van Stad Doetinchem. Rechts straat-zijde). Ruim 135 jaar zijn hier inwoervan is het voormalige gemeentehuis van ners van de gemeente Ambt-Doetinchem Ambt Doetinchem te zien. begraven; grotendeels protestanten, maar voornamelijk in de beginperiode ook een enkele katholiek. Het beheer van de Stads- en Ambtsbegraafplaats geschiedt door de gelijknamige stichting samen met de gemeente als eigenaar. De stichting staat open voor vrijwilligers en donateurs! Parkeren Bij de hoofdingang aan de dr. Huber Noodtstraat is parkeren niet mogelijk. Vanuit het centrum komende kan men vóór de begraafplaats rechtsaf de Wilhelminastraat inrijden, en dan de 1e weg links (Meestersstraat). Parkeren rond de BMW garage. Maar veruit het beste is natuurlijk om te lopen of te fietsen! 6
Het in 2011 verschenen boek over de Stads- en Ambtsbegraafplaats is er te koop (€10,00). Website: www.stadsenambtsbegraafplaats.nl Walmolen aan de IJsselkade Zaterdag 14 september van 9.00 tot 16.00 uur. De Walmolen is een stellingmolen die in 1850 werd gebouwd. Honderd jaar later werd deze bijna gesloopt vanwege de deplorabele toestand. Dat had mede te maken met het feit dat ook in de Achterhoek windkracht uit de tijd raakte. Op initiatief van enige energieke Doetinchemmers werd de molen in 1965 gerestaureerd en draait deze nu voldoende uren om voor provinciale subsidie in aanmerking te komen. De molenaars zijn allen amateurs die een stevige cursus in theorie en praktijk achter de rug hebben. De Walmolen is wekelijks op zaterdag te bezichtigen, dus ook op 14 september. De aanwezige molenaar geeft dan alle gewenste informatie. Website: www.doetinchemsemolens.nl Voormalige bank in de Omdraai, kledingzaak “mooi ben jij!” Zaterdag 14 september van 10.00 tot 17.00 uur. Het bankgebouw uit 1914/15 voor de Geldersche Crediet Vereeniging vertoont veel elementen van de ‘Amsterdamse School’ zoals bij voorbeeld de ramen. Banken hadden indertijd vaak ‘iets’ met Indië en dat is onder meer te zien aan de prachtige deuren van teakhout. Bijzonder veel aandacht is er besteed aan details, geen voorgevormde elementen zoals bij de moderne bouw. Een bouwwerk om langer bij stil te staan. Architecten waren Bernard Ovink en Gerrit Versteeg. Het houtsnijwerk en het beeldhouwwerk is van Hildo Krop. Aangezien daarin thans de kledingzaak “mooi ben jij!” gevestigd is, wordt u hartelijk uitgenodigd om binnen een kijkje te nemen, althans op zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur. Website: www.mooibenjij.nl
7
De Catharinakerk (Simonsplein 25) en de Driekoningenkapel (Gasthuissteeg 2) Zaterdag 14 september van 11.00 tot 16.00 uur. Macht & Pracht, het thema van Open Monumentendag 2013, is zaterdag 14 september ook te vinden in de Catharinakerk. Onder meer in de epitaaf (het gedenkmonument) van mr. Quirijn Maurits Ver Huell (†1788) en zijn echtgenote Judith Elsabee Anna Ver Huell - Barones van Rouwenoort (†1785). Beiden zijn in deze kerk begraven. Q.M. Ver Huell was burgemeester van Doetinchem. Het epitaaf van zwart en wit marmer is in 1829 opgericht door zoon Carel Hendrik Ver Huell. Deze wordt omschreven als ‘Doetinchems grootste zoon’. Hij was Nederlands en later Frans vlootvoogd, admiraal en politicus. Carel Henrik stierf in Parijs en is begraven op Père Lachaise. Ook staat zijn naam vermeld op de Arc de Triomphe in Parijs als één van de 558 generaals van Napoleon. De patriciërsfamilie Ver Huell (ook wel Verhuell) leverde generaties lang bestuurders op allerlei niveaus, niet alleen burgemeesters voor Doetinchem, maar ook schrijvers en dichters. Zo werd uit het eerste huwelijk van Quirijn Maurits een dochter geboren die trouwde met Damiaan Hugo Staring, heer van Den Wildenborch in Vorden. Uit dit huwelijk werd in 1767 de bekende dichter Antoni Christiaan Wynandt Staring geboren. In het koor van de kerk liggen grafzerken, waaronder die van Frederik van Baer (†1622) en Judith Ripperda (†1636). Zij waren bewoners van kasteel de Slangenburg. In 1585 was het kasteel door Staatse troepen zwaar beschadigd en later geplunderd, omdat Dirk van Baer Spaansgezind was. Zoon Frederik liet omstreeks 1612 de Slangenburg herstellen. De familie Van Baer heeft De Slangenburg tot in de achttiende eeuw bewoond. In de Driekoningenkapel is de documentaire ‘Doetinchems verleden tot op de bodem uitgezocht’ te zien. Deze 45 minuten durende video is in 2005 gemaakt door Dick Bulten tijdens archeologisch onderzoek tot 3,5 meter onder maaiveld op het voormalige Van Perlsteinterrein. Dit onderzoek geeft een beter inzicht in de ontwikkelingsgeschiedenis van Doetinchem. Op grond van de vondst van een vuurstenen mes kan worden geconcludeerd dat rond 4500 tot 3000 v. Chr. het rivierduin langs de Oude IJssel al bewoond moet zijn geweest. Achter de Driekoningenkapel zijn funderingsresten aangetroffen. Die laten zien dat de toenmalige kerk zeker eenderde groter is geweest dan de huidige. En behalve de muurresten van het Middeleeuwse gasthuis en 8
het Grafelijke Hof ’t Brewinck is in de kelderruimte van een huis uit het begin van de 14e eeuw de oudste kacheloven in Nederland blootgelegd. Die werd gebruikt als heteluchtverwarming voor het huis. Uit vondsten in diverse afvalkuilen, water- en beerputten blijkt dat in de 16e en 17e eeuw een economische bloei heeft plaatsgevonden. Elke tijd had zijn eigen Macht & Pracht. Website: www.catharinacultureel.nl De silo in Wehl, Raphaëlstraat 1 Zaterdag 14 september van 11.00 tot 16.00 uur. Silogebouwen worden wel ‘de kathedralen van het platteland’ genoemd. Deze eretitel is zeker van toepassing op het silogebouw van Wehl, een gemeentelijk monument. Hoog torent het silogebouw boven dit Gelderse plaatsje uit. Het silogebouw en de bijbehorende magazijnen zijn gefaseerd gebouwd in de periode 1920 – 1956 als onderdeel van een meelfabriek. De agrarische industrie was erg belangrijk voor de ontwikkeling van Wehl. Toch was de graansilo jarenlang geen reden tot trots voor de inwoners van Wehl. Door leegstand ging de silo in conditie achteruit en in 1998 is al over sloop gesproken. Gelukkig is het niet zover gekomen. BOEi heeft zich over de graansilo ontfermd en heeft het gebouw in 2011 – 2012 gerestaureerd. Het gebouw heeft zijn oorspronkelijke grandeur terug en is klaar voor een nieuwe functie. Historie Het complex is in drie fasen gebouwd. Het oudste, meest westelijke gedeelte is een magazijn daterend uit de jaren ‘20 en uitgevoerd in baksteen. Enkele jaren daarna is het middelste gedeelte aangebouwd, ook in baksteen en afgedekt met een zadeldak. Aan de oostzijde wordt het complex afgesloten door de hoge silo, gebouwd in 1956. In juli 2011 heeft BOEi de graansilo van Wehl overgenomen van de gemeente Doetinchem. In november 2011 begon de restauratie en deze is eind 2012 afgerond. Website: www.boei.nl
9
Zondag 9 september Joodse begraafplaats Zondag 15 september, rondleidingen om 13.00, 14.00 en 15.00 uur. Op de IJkenberg, een langgerekt stuifduin, ligt de oude joodse begraafplaats die al meer dan 200 jaar in gebruik is. Een stille plek die vroeger buiten het stadje lag. Likeur- en jeneverstoker en raadslid Van Perlstein ligt er bij voorbeeld begraven. Door middel van gedenkstenen en een plaquette in de aula worden de 125 joodse Doetinchemmers herdacht die in de oorlog zijn weggevoerd en vermoord. Er gaat een serene rust uit van deze dodenakker die, anders dan andere begraafplaatsen, de eeuwigheid symboliseert doordat joodse graven nooit mogen worden geruimd. Rondleidingen op zondag 15 september uitsluitend om 13.00 uur, 14.00 uur en 15.00 uur. Rondleider: Jan Berends. Geen aanmelding vooraf. Ontvangst in de aula. Jongens en mannen wordt verzocht om op de begraafplaats het hoofd te bedekken. Dat kan met eigen pet of hoed, maar ter plaatse zijn voldoende ‘keppeltjes’ aanwezig. Navigatieadres Joodse begraafplaats: Borneostraat ongenummerd. Openbaar Vervoer Museum – Stationsstraat 50 Zondag 15 september geopend van 13.00 tot 17.00 uur. Het museum, gelegen aan de meer dan 125 jarige spoorbaan Winterswijk-Arnhem, bevat een waardevolle collectie op het gebied van trein-, tram- en busvervoer. De unieke collectie is te zien in meer dan 40 vitrines en wordt gevormd door schaalmodellen van treinen, trams en bussen en door voorwerpen die met het openbaar vervoer te maken hebben. Grote collectie voorwerpen In het museum wordt niet alleen aandacht geschonken aan vervoermiddelen. Er is ook een grote collectie van voorwerpen die iets met het openbaar vervoer te maken heeft. Het gaat hierbij onder andere om uniformen van conducteurs, kaartjes en gebruiksvoorwerpen uit de wereld van het openbaar vervoer. Geldersche Tramwegen Veel ruimte is gereserveerd voor het vervoer in Gelderland, waar de voormalige Geldersche Tramwegen (GTW) een bekend beeld vormde in stad en land. Door de jaren heen is een unieke collectie ontstaan van gebruiksvoorwerpen uit die tijd van de Gel10
dersche Stoomtramwegmaatschappij (GSM), Geldersche Tramwegen (GTW) en de overgang naar de busmaatschappijen GSM, GVM, Oostnet en Syntus. Daarnaast wordt ook een beeld gegeven van het openbaar vervoer elders in Nederland zoals van HTM, NZH, GvB en NS. Historie Het Openbaar Vervoer Museum is ontstaan uit de particuliere verzameling van de familie Ooijevaar. Het museum is in 1988 officieel geopend in Den Haag, in 1990 heropend in Borculo, en staat sinds 2006 in Doetinchem. De contactgegevens: Stationsstraat 50, 7005 AK Doetinchem. Telefoon: (0314) 39 51 06 E-mail:
[email protected], website: www.ovm-doetinchem.nl
Zaterdag 14 september en zondag 15 september Stadsmuseum – Burg. Van Nispenstraat 2 Zaterdag 14 september van 11.00 tot 17.00 uur en zondag 15 september van 13.00 tot 17.00 uur. Het Stadsmuseum Doetinchem is gevestigd in het voormalig postkantoor van Doetinchem. Gebouwd in 1920 in Amsterdamse School-stijl, het uitbundige gebruik van decoratieve baksteen, naar ontwerp van de Rijksbouwmeester, architect Joseph Crouwel. Het exterieur van het pand is bijzonder goed en gaaf bewaard gebleven en het gebouw valt op door de bijzondere vormgeving, goede verhoudingen, het materiaalgebruik en de detailleringen. De bouwstijl was een reactie op het zakelijke en strenge rationalisme van Berlage, bij wie Crouwel in de leer was geweest. Het postkantoor bezit aan elke kant van de hoofdingang een natuurstenen wapenschild ontworpen door de bekende beeldhouwer Willem Brouwer. Het geheel is een mooi voorbeeld van hoe pracht tot uiting komt in opdracht van de bestuurlijke macht. Als rijksarchitect ontwierp Crouwel ook de postkantoren van Utrecht, Maastricht, Haarlem en Arnhem. In het Stadsmuseum is een tentoonstelling over post en het postkantoor te zien. Website: www.stadsmuseumdoetinchem.nl 11
De Kelder/Groot Hagen Kelderlaan 10 Zaterdag 14 en zondag 15 september van 11.00 tot 17.00 uur. Deze voormalige havezathe op het landgoed Hagen wordt tegenwoordig Kasteel De Kelder genoemd. De aanduiding De Kelder is al ouder (de laan ernaartoe heet Kelderlaan) en heeft misschien te maken met het souterrain met zijn gewelven. In deze donkere ruimte was lange tijd een klein natuurhistorisch museum. Het huidige gebouw stamt grotendeels uit 1934, toen het na een brand werd herbouwd. Oorspronkelijk zat er nog een gebouw aan vast, wat te zien is aan de rechte muur met slechts een enkel raam. Vermoedelijk is de Havezathe Hagen in de 15e of 16e eeuw gebouwd. Ook het bijgebouw dat als woonhuis dient is een monument. Tegenwoordig is het een gemeentelijke trouwlocatie en wordt het verhuurd voor feesten en partijen. Programma tijdens Open Monumentendag bij kasteel De Kelder Regelmatig zijn er rondleidingen onder leiding van een vrijwilliger van kasteel De Kelder, uiteraard ook tijdens het middeleeuws diner – op zaterdag, ongeveer van 11.00 tot 16.00 uur – van de Heer van Hagen. Een rondleiding duurt ongeveer 20 minuten. De Orangerie is op beide dagen open van 11.00 uur tot 17.00 uur. Hier kan men terecht voor koffie, thee en frisdrank. Er is doorlopend een powerpointpresentatie met afbeeldingen van het kasteel vroeger en nu, en van bewoners uit vroeger tijd. Op zaterdag wordt er ongeveer van 11.00 tot 16.00 uur een middeleeuws diner door en voor leden van De Compagnie van Cranenburgh. “Macht en Pracht” van de middeleeuwen komen in deze sfeer duidelijk tot uitdrukking: De Heer van Hagen, de edelman die in de 15e eeuw de bewoner van kasteel De Kelder was, zal enkele hooggeplaatste gasten uit de omgeving ontvangen in zijn kasteel en hen een middeleeuws feestmaal aanbieden. De bedienden rennen rond om de Heer en zijn gasten van de meest voortreffelijke spijzen en dranken te voorzien terwijl enkele muzikanten op hun middeleeuwse instrumenten de gasten vermaken met hun muziek. De Heer van Hagen heeft al voorpret bij de gedachte dat hij zijn gasten, edelen en ridders, de ogen kan uitsteken met het grootse feestmaal. Op zondag 15 september is er in de tuin bij kasteel De Kelder een hondenkeuring van de Club du Griffon Vendeen des Pays Bas, deze honden worden vaak gebruikt voor de jacht (voornamelijk in Frankrijk) waarbij het verschil in grootte bepalend is voor 12
welke jacht ze kunnen worden ingezet. De soort heeft 4 varianten welke verschillen in grootte van 30 cm tot 75 cm hoogte. Website: www.kasteeldekelder.nl Moskee – Kennedylaan nr. 107 Te bezichtigen op beide dagen, zaterdag 14 september en zondag 15 september. Bezoekers worden individueel of in groepjes rondgeleid; op zaterdag tussen 11.00 en 17.00 uur en op zondag tussen 13.00 en 17.00 uur. Denkt u eraan om uw schoenen binnen uit te doen! In het ontwerp van de moskee met een Turks cultureel centrum is gezocht naar een evenwicht tussen het islamitisch idioom en de Nederlandse context. Het gebouw combineert ‘Hollands’ metselwerk met een symbolische ‘stille’ minaret. Het door Atelier Puuur uit Amsterdam ontworpen bouwwerk heeft een compact volume, zodat het omringende terrein kan dienen als openbare ruimte en groene buffer voor de omgeving. De buitenruimten lopen geleidelijk over in de ruimtes van het interieur. Het gebouw is wegens de verplichte oriëntatie op Mekka een kwartslag gedraaid ten opzichte van de stedelijke structuur. Het terrein krijgt daardoor een eigen karakter. De gevels van de moskee bestaan uit betonnen kolommen, waartussen metselwerk in een bijzonder blokverband is geplaatst. De plint van het gebouw bevat veel glas, om het gebouw een uitnodigend karakter te geven. De moskee herbergt onder meer een bibliotheek, een conferentiezaal en een winkel. De bovenste twee verdiepingen zijn gebedsruimtes. Het interieur is opgedeeld in ‘ringen’. De buitenste ring bevat de ondersteunende functies, terwijl de kernfuncties in de binnenste zijn ondergebracht. Beide ringen zijn gescheiden door een kolommengalerij, die dient als verkeerszone. Website: de moskee heeft geen website meer.
13
Gebouw Ruimzicht en het arboretum – Ruimzichtlaan 150 Rondleidingen op zaterdag 14 en zondag 15 september: in het hotel op beide dagen van 15.00-17.00 uur, in het arboretum zaterdag om 13.00 uur, zondag om 13.00 en 15.00 uur. Gebouw Oorspronkelijk in 1853 gebouwd als klein boerenlandhuis, kwam het gebouw Ruimzicht in 1868 in bezit van ds. Van Dijk die er een internaat in vestigde. In verband met het groeiend aantal bewoners kreeg het in 1885 zijn huidige vorm. Tot 1952 verbleven hier jongelieden die het gymnasium bezochten om daarna theologie of geneeskunde te gaan studeren. Nadat het ‘Doetinchemse Werk’ Doetinchem had verlaten, vestigde de gemeente er in 1954 het lyceum in. In de jaren zestig van de 20e eeuw bleek het gebouw te klein te worden en werd er een nieuwe school naast gebouwd. Toch bleef het nog lang in gebruik voor onderwijsdoeleinden. Sinds september 2007 herbergt het Hotel Villa Ruimzicht. In het hotel kunt u zich op beide dagen tussen 15.00 en 17.00 uur laten rondleiden. Website: www.hotelvillaruimzicht.nl Arboretum Ter ‘leringhe ende vermaeck’ van de jongens in het internaat liet ds. Van Dijk rond gebouw Ruimzicht een arboretum aanleggen, een ‘bomentuin’, met veel uitheemse bomen zoals de sequoia, een vijver en wandelpaden. Waren de jongelieden moe en dorstig van het wandelen, dan wachtte hun een theekoepeltje, dat inmiddels is verdwenen. Het achthoekige stenen huisje daarentegen was bedoeld om er rustig het examen te kunnen voorbereiden, later werd het een woonhuis. Het arboretum is een Rijks monument, in bezit van de ge meente, en hoort nu bij het hotel ‘Villa Ruimzicht’.
14
Gidsen van het IVN verzorgen enige rondleidingen door het arboretum. Iedereen kan daaraan meedoen: zaterdag 14 september: rondleiding om 13.00 uur. zondag 15 september: rondleidingen om 13.00 uur en om 15.00 uur.
Redactie: kerncomité Open Monumentendag Doetinchem Sluiting redactie: 5 juli 2013 Adres: Stadsmuseum, Burgemeester van Nispenstraat 2, 7001 BS Doetinchem www.stadsmuseumdoetinchem.nl 15
Het regionale opleidingencentrum voor beroepsonderwijs en educatie in Oost-Gelderland Sectoren: Techniek & Informatica Economie & Dienstverlening Zorg & Welzijn Educatie & Participatie
www.graafschapcollege.nl
Je weet het, je kunt het !
