150
150-158_scenes_Huis_AR-Plus.indd 150
07/02/11 18:25
EEN MUUR VOOR EEN SCHILDERIJ Alles voor de kunst. Jos Rosseels - architect en zaakvoerder van AR Plus - is een gepassioneerd man. Hij bouwde zijn privéwoning om tot een kleine kunstgalerij waar hij dagelijks kan genieten van zijn geliefde kunstwerken en verzameling boeken en CD’s. AR Plus staat steeds jaren voor een meerwaarde van architectuur en kwaliteit. Deze realisatie kan zich daarbij aansluiten. Een frisse en aantrekkelijke woning, voedsel voor geest en zintuigen. TEKST: INGRID ALLAERTS BEELD: AR PLUS De woning is 30 jaar geleden ontworpen. Vandaar de lage plafonds die hier en daar nog te zien zijn. Het concept met de vides bleef ongewijzigd, maar anderzijds had de bouwheer nood aan muren om er kunstwerken aan op te hangen. Kunst is namelijk één van zijn grote passies. De renovatie ging niet over één nacht ijs. De eerste plannen dateerden van zeven jaar geleden. Alles is heel doordacht ontworpen, tot in het kleinste detail. Geen enkel facet werd uit het oog verloren. “Het is een uitzonderlijk project. Eigenlijk is het maatwerk, doorgedreven maatwerk. Deze keer was ik de klant. Het is belangrijk om jezelf de vraag te stellen: wat heeft prioriteit in het leven? Voor mij is het muziek, mijn boeken en kunstwerken. Wat je zelf belangrijk vindt, moet jouw woning ook uitstralen.”
HOGE EN LAGE PLAFONDS De woning is niet meer te herkennen. Het oorspronkelijke zadeldak werd verhoogd door de muren op te trekken zodat er grote wanden ontstonden. “Eigenlijk is het de bedoeling om een kleine galerij of museum te creëren. Je voelt nog de bestaande structuur van de woning. Al wat er bijgekomen is aan uitbreiding, heeft hogere plafonds. Die creëren een licht en open galerijgevoel. Het leuke is, elke keer dat je je verplaatst in de ruimte zie je een ander beeld, een ander perspectief. Door de lage plafonds krijg je een zonering met zithoek, eethoek en een bibliotheek in een ruimte die open en vrij speels is. Dit was ook het concept 30 jaar geleden. De vides waren anders, met metalen balustrades. Nu zijn er volle, massieve wanden gecreëerd die rustiger ogen. De hoge deuren komen tot tegen het plafond waardoor ze haast in de wand verdwijnen.
151
150-158_scenes_Huis_AR-Plus.indd 151
07/02/11 18:25
De ronde tafel met het Carrara marmeren blad in de eethoek is van Eero Saarinen en de stoelen zijn van Charles Eames. “De tafel heb ik nieuw gekocht in 1970, maar ze doet het nog altijd vind ik. Ik kan er geen afscheid van nemen.”
PASSIE De kunstwerken hangen op ooghoogte en terwijl je zi,t blijf je een goed contact behouden. “Een aantal werken staan nog op de grond uitgestald. De kunstwerken krijgen een definitieve plek toegewezen maar zolang nog niet duidelijk is waar, blijven ze hier nog even staan. Zo voel je in welke context ze kunnen opgehangen worden, zo leer ik. De televisie zit verborgen achter een wand. Wanneer de wand openschuift, verlengt die de haardwand.” “Dit is één van de bibliotheekwanden”, vervolgt de gastheer. “Ik heb ook een passie voor boeken en ik ben nog volop aan het klasseren. In deze wandkast in de zithoek staan voornamelijk kunstenaars uit België geklasseerd, zowel uit de muziekwereld als uit de schilderkunst, de architectuur en de fotografie. Dit zijn zowat mijn Belgische lievelingskunstenaars die ik een aparte plaats wilde geven met ondermeer Raoul De Keyser, Jean-Marie Bytebier en Panamarenko, ja, die mag er ook zijn.”
UITSTALTABLET Haardwand aan de ene zijde en bibliotheekwand aan de andere vormen een visuele scheiding tussen zithoek en bibliotheek. Vanuit de bibliotheek heb je een prachtig zicht op de waterplas die volledig rond deze ruimte loopt. Het houten terras lijkt te drijven op het water. “De waterplas is vrij groot. Je moet altijd wat overdimensioneren wil het blijven hangen”, stelt Jos Rosseels. De tuin is nieuw aangeplant; het doel was een heel onderhoudsvriendelijke tuin te creëren. In de uitbouw is gelijk aan het wateroppervlak een smal raam voorzien met erboven een tablet over de volledige breedte. Dit tablet is een constructief element dat ook functioneert als uitstalruimte voor de kunstwerken en –boeken. “Op dit tablet kan ik tijdelijk werken uitstallen en ook wisselen. Werkt het niet, dan zet ik er een ander stuk. Het is eigenlijk een speels element waar ik nonchalant een boek kan openleggen.” ’s Avonds kan het lage raam door middel van een schuifpaneel afgesloten worden; de grote, glazen schuiframen door middel van een elektrisch bedienbaar gordijnensys-
152
150-158_scenes_Huis_AR-Plus.indd 152
07/02/11 18:25
153
150-158_scenes_Huis_AR-Plus.indd 153
07/02/11 18:25
teem van ‘Silent Gliss’. De bibliotheekwand in de bibliotheek is de thuishaven voor boeken van internationale kunstenaars. De gastheer opent genereus laden en kasten en ongegeneerd mag ik binnenkijken in zijn persoonlijke schatten. Een uitgelezen verzameling jazz CD’s verraadt nog een andere passie. We zien werk van de kunstschilder Laurent Cruyt naast het werk van de Belgische kunstenaar Denmark. Denmark transformeert informatiedragers zoals boeken, kranten en tijdschriften. Enthousiast rakelt Jos Rosseels anekdotes op. “Ik weet niet of je die tentoonstelling van Denmark gezien hebt in de Loketten van het Vlaams Parlement. Hij had grote delen van het Belgisch Staatsblad opgekocht en versneden. De eerste die een werk aankocht was Patrick Dewaele.” Regelmatig koopt hij nieuwe kunstwerken aan. Niet in consignatie, want als je iets graag ziet, dan doe je dat niet graag weg, wil je er dagelijks naar kijken en een band mee hebben. Heb je dan ook een band met de kunstenaar, wil ik weten? “Ja toch wel. Het contact met de kunstenaar maakt deel uit van mijn passie. Je blijft volgen wat ze doen. Je komt hen ook regelmatig tegen want het is uiteindelijk niet zo een groot circuit. Het zijn steeds dezelfde mensen die een bepaalde strekking vertegenwoordigen.” Het monumentale monochrome werk van Willy De Sauter komt volledig tot zijn recht op de witte wand. Het is een kunstenaar die vrij plastisch werkt, op een krijtachtige ondergrond. Hij speelt zowel met kleur als met de materie zelf. Bij ieder kunstwerk heeft de gastheer wel een verhaal te vertellen. Het doet hem zichtbaar genoegen zijn kennis te kunnen delen.
De traphal is een open ruimte, licht en speels. Een kunstwerk van Panamarenko gaat de dialoog aan met een monochroom werk van Hugo Degrilli.
TRANSPARANTIE Op de bovenverdieping krijg je nog meer een galerijgevoel. Het licht schijnt uitbundig, weerkaatst door de frisse, witte gevel. Lichtstraten, ramen en doorzichten zorgen voor transparantie en ruimtelijkheid. Vanuit de badkamer dringt het licht door op de trap en een stuk beneden. Het raam geeft licht in de ruimte en vervolgens via de vide ook licht in de zithoek. Indirect is er ook interactie met de slaapkamer die erachter ligt. Door de ramen van het bureau zie je dan weer de vijver in de tuin. Die wisselwerking is overal aanwezig. De verhoogde uitbouw boven de bibliotheek vormt een binnentuin met terras. Dezelfde structuur van beneden is hier doorgetrokken, een
154
150-158_scenes_Huis_AR-Plus.indd 154
07/02/11 18:25
Q
W
E
De traphal is een open ruimte, licht en speels. Een kunstwerk van Panamarenko gaat de dialoog aan met een monochroom werk van Hugo Degrilli.
155
150-158_scenes_Huis_AR-Plus.indd 155
07/02/11 18:26
R
Vorige pagina: Q De inkom voelt meteen heel ruimtelijk aan. Aan de muur een foto op lood van de Zwitserse fotografe en kunstenares Eva Schlegel. W De ingewerkte kasten zijn overal in de woning uitgevoerd in een wit boordpaneel met een binnenafwerking in eik fineer, gebeitst of gevernist, naargelang de plaats waar ze zich bevinden. E “We kiezen steeds voor een eerlijke architectuur. De kolommen zijn constructief nodig. We laten ze ook zien en gaan ze niet wegmoffelen. Puur en zuiver, minimalistisch, maar toch warm en tijdloos. De haard is een nieuw type gashaard. Hij is 15 centimeter hoger dan de bestaande haarden
op de markt. Dankzij het gesloten systeem kan je heel wat warmte recupereren. De haard staat op de grond en niet op een sokkel. Dat zorgt voor rust. Geen lange smalle haard met vlammetjes maar een eerlijke haard zoals vroeger, maar dan wel gestileerd.” Deze pagina: R Het stofzuigsysteem ‘All-Vac’ zit verborgen in plinten en kasten, geen klep in de muur, wel zorgvuldig weggewerkt. De toestellen in de keuken zitten achter schuifdeuren zodat je de keuken heel clean kan houden. Ongebruikelijk is de berging achter een glazen wand. Vanuit de berging heb je zo zicht op de keuken en het buitengebied. Bedoeling is ook om achter het glas nog een mooi kunstwerk op te hangen. Het contact met kunst is hier overal aanwezig.
156
150-158_scenes_Huis_AR-Plus.indd 156
07/02/11 18:26
architectuur die doorloopt van binnen naar buiten. Vanuit de slaapkamer kijk je uit op het terras. Daartussen ligt de nachthal. Voor meer privacy kan je de kamer afschermen met een gordijn of het doorzicht naar het binnenterras afschermen met een schuifpaneel. Telkens creëer je een ander beeld, een andere sfeer. Overal is er sfeerverlichting waarmee je zelf de sfeer kan bepalen.
BADKAMER In de badkamer steelt de centraal geplaatste wastafel de show. De wastafel bekleedt met Calacatta marmer is losgeweekt van de wand zodat je er rond kunt lopen. Een spiegel over de ganse breedte weerspiegelt het sculpturale element dat lijkt alsof het uit de grond verrijst. De wastafel met grote tekeningen in het marmer is niet alleen mooi om naar te kijken maar is bovendien functioneel uitgerust met laden en vakjes om alles meteen bij de hand te hebben. Het bad is een andere zaak. Even werd er zelfs getwijfeld om een bad te plaatsen. Als het aan de bouwheer lag, was een inloopdouche meer dan voldoende. Opnieuw heb je hier een ruimtelijk en open gevoel, maar toch de mogelijkheid om zich af te sluiten en privacy te creëren. Het strategisch geplaatste Barcelona zitje van Mies van der Rohe – voorlopig niet het juiste zitje meent de gastheer – vormt een heerlijk rustpunt. Erboven prijkt een eikenhouten kunstwerkje, zo sober en zuiver. Onopvallend - alsof het deel uitmaakt van de constructie – werpt het zijn schaduw op de zonbeschenen muur. Het is een werk van de Waalse kunstenaar Marc Angeli.
157
150-158_scenes_Huis_AR-Plus.indd 157
07/02/11 18:26
ENERGIE Aan het E-peil van de woning werd flink gesleuteld. Zo zit er 12 centimeter isolatie in de muren en 16 centimeter in het dak. De woning is voorzien van vloerverwarming en een ventilatiesysteem D met warmterecuperatie en een warmtewisselaar die de koude lucht nog extra gaat opwarmen. In de slaapkamers is airco voorzien en de lichtstraten zijn uitgerust met een zonnewering van ‘Helioscreen’. In elke kamer kan je de muziek afzonderlijk instellen. Is kunst een inspiratiebron voor u, wil ik tot slot nog weten? “De kunstenaar draagt iets bij aan onze maatschappij, wil iets meedelen. Een kunstenaar is niet gebonden aan regeltjes, is niet stedenbouwkundig gebonden, heeft geen isolatienormen. Hij creëert, schudt onze maatschappij wakker. Architectuur zijn sculpturen, maar kunst gaat nog veel dieper. Een kunstenaar zal geen toegevingen doen. Hij deelt zijn boodschap mee of werkt die uit zoals hij dat aanvoelt.” Mist een architect die vrijheid? “Dat wordt ruimschoots gecompenseerd door de tentoonstellingen die ik bezoek”, lacht Jos Rosseels, “als ik dit niet zou hebben, zou ik die gedrevenheid niet hebben. Het moet spannend blijven. Ook een huis moet blijven boeien en daar moet je zelf voor zorgen.”
Een waterpartij geeft rust en is een verlengstuk van het binnengebeuren. Het is een uitnodiging tot uitbreiding van de binnenruimte. Visueel vormen tuin en water de rustige elementen in ons drukke, hedendaagse bestaan, stelt Jos Rosseels.
158
150-158_scenes_Huis_AR-Plus.indd 158
07/02/11 18:26