10. Werkloosheidsuitkeringen De werkloosheidsuitkeringen worden berekend in verhouding tot uw brutoloon met een begrenzing van € 1 676,07 per maand. Als u € 2 230 verdient, worden uw uitkeringen dus berekend op € 1 676,07.
UW RECHTEN
Uw uitkeringen zijn afhankelijk van de werkloosheidsduur en de samenstelling van uw gezin.
179 Inhoudstafel
RECHT Aan welke voorwaarden moet ik voldoen om recht te hebben op werkloosheidsuitkeringen? Na een periode van werk Opgelet!
U moet:
Lees aandachtig uw C4: een vermelding die een ontslag wegens foutief gedrag doet vermoeden, kan worden gesanctioneerd.
• uw C4 die u van uw werkgever hebt gekregen, aan de werkloosheidsdienst van het ABVV overhandigen; • binnen een bepaalde periode een minimum aantal dagen hebben gewerkt (zie schema); • minstens het minimumloon van het paritair comité hebben verdiend.
Opmerking U hebt ook recht op werkloosheidsuitkeringen als u het aantal vereiste werkdagen in een hogere leeftijdscategorie hebt gewerkt (waardoor u een langere referteperiode krijgt).
AANTAL VEREISTE WERKDAGEN* Leeftijd
Aantal werkdagen
Referteperiode
Minder dan 36 jaar
312
18 maanden
36 tot 50 jaar
468
27 maanden
Meer dan 50 jaar
624
36 maanden
Na uw studies Jongeren die de volledige cyclus van het lager secundair onderwijs (behalve algemene studies) of het hoger secundair onderwijs (alle opties) hebben doorlopen, hebben recht op een wachtvergoeding. Het diploma is niet vereist. De uitkeringen worden betaald na een wachttijd die afhankelijk is van uw leeftijd: • jonger dan 18 jaar: 155 dagen • van 18 tot 26 jaar: 233 dagen • ouder dan 26 jaar: 310 dagen
UW RECHTEN
De wachttijd begint op het moment van uw inschrijving (maar ten vroegste op 1 augustus na het einde van uw studies). Een studentenjob tijdens de vakantie verlengt uw wachttijd met het aantal gewerkte dagen.
180 Inhoudstafel
* De RVA baseert zich voor alle berekeningen op een 6-dagenweek.
BEDRAGEN Gezinshoofd, alleenstaande of samenwonende? Opmerkingen Gezinshoofd Worden beschouwd als gezinshoofd: • gehuwde werklozen die samenwonen met hun echtgeno(o)t(e) ten laste; • werklozen die samenwonen met hun partner ten laste; • de werkloze zonder echtgeno(o)t(e) of partner die uitsluitend samenwoont met kinderen en kinderbijslag ontvangt voor minstens 1 kind (het eventuele inkomen van de andere kinderen is dan van geen belang); • de werkloze zonder echtgeno(o)t(e) of partner die samenwoont met 1 of meerdere kinderen en geen kinderbijslag ontvangt – de kinderen hebben geen inkomen hoger dan € 329,88. Bijzondere gevallen • U leeft samen met ouders of grootouders die een bescheiden pensioen ontvangen (€ 1 003,96 of € 1 657,01 naar gelang van de situatie): u kan ook als gezinshoofd worden beschouwd. • Het inkomen van een jongere die pas is beginnen werken, wordt gedurende 12 maanden niet in aanmerking genomen: zijn vader of moeder blijft gezinshoofd • U bent gescheiden, woont alleen en betaalt alimentatiegeld (op basis van een rechterlijke beslissing of een notariële akte): u wordt ook als gezinshoofd beschouwd. Bij co-ouderschap was u gezinshoofd in de periodes dat de kinderen onder uw verantwoordelijkheid vielen.
Alleenstaande Worden beschouwd als alleenstaande: de personen die alleen wonen (behalve als ze alimentatiegeld betalen). Samenwonende
Leeftijd en geslacht hebben geen belang; iedereen (behalve de ouders) kan “partner” zijn. De partner moet de RVA laten weten (via de werkloosheidsdienst van het ABVV) dat hij ten laste is van de werkloze. De werkloze met echtgeno(o)t(e) of partner ten laste is altijd gezinshoofd, ook als andere leden van het gezin een inkomen hebben. De echtgeno(o)t(e) of partner ten laste mag niet werken, behalve als hij of zij minder verdient dan € 286,52 netto per maand. De echtgeno(o)t(e) mag evenmin een sociale uitkering ontvangen, behalve een pensioen lager dan € 440,80.
Nieuw sinds 01/01/03 De alleenstaande werkloze, die gescheiden leeft/is van zijn partner, en die zijn kinderen gemiddeld minstens twee dagen per week (één nacht) onder zijn hoede heeft, wordt beschouwd als gezinshoofd, ook op de dagen dat de kinderen er niet zijn. In geval van co-ouderschap op basis van een rechterlijke beslissing of een notariële akte kunnen de vader en de moeder dus allebei het statuut van “gezinshoofd” krijgen.
UW RECHTEN
Worden beschouwd als samenwonende: de personen die geen gezinshoofd zijn en niet alleen wonen.
181 Inhoudstafel
Hoeveel bedraagt mijn werkloosheidsuitkering? Voortaan wordt een onderscheid gemaakt tussen nieuwe werklozen en oudere werklozen. Onder “nieuwe werklozen” verstaat men diegenen die na 01/01/02 werkloos geworden zijn en die in de voorafgaande 24 maanden, dus in 2000 en 2001, niet werkloos waren. Dit geldt voor alle werklozen, ook voor de werklozen met leeftijdssupplement.
BEDRAG VAN WERKLOOSHEIDSUITKERINGEN NA EEN PERIODE VAN WERK Gezinshoofden
Allenstaanden
Samenwonenden
Vous êtes licencié(e) De 12 eerste maanden 60% van het gederfde loon Minimum € 860,08
Maximum Oud € 954,72
Nieuw € 1 005,68
60% van het gederfde loon Minimum € 722,59
Maximum Oud € 954,72
Nieuw € 1 005,68
55% van het gederfde loon Minimum € 541,84
Maximum Oud € 875,16
Nieuw € 921,96
Na 1 jaar werkloosheid 60% van het gederfde loon Minimum € 860,08
Maximum Oud € 954,72
Nieuw € 1 005,68
Opgelet! Na 15 maanden werkloosheid (vermeerderd met 3 maanden per jaar dat u hebt gewerkt voordat u werkloos werd) ontvangt u als samenwonende een forfait van € 381,68. Deze vermindering geldt niet voor samenwonende werklozen met een beroepsloopbaan van meer dan 20 jaar en evenmin voor mensen met een handicap van 33% of meer (de handicap moet erkend zijn vóór het ontvangen van de forfaitaire uitkering).
50% van het gederfde loon Minimum € 722,54
Maximum Oud € 795,60
Nieuw € 837,98
40% van het gederfde loon Minimum € 541,84
Maximum Oud € 636,48
Nieuw € 670,54
Gezin met 2 samenwonenden Als u (al dan niet gehuwd) samenwoont met een partner die eveneens werkloos is, wordt de forfaitaire uitkering van € 381,68 verhoogd tot € 500,76 op voorwaarde dat de gezamenlijke werkloosheidsuitkeringen niet hoger zijn dan € 670,54 (anders zouden twee samenwonenden die allebei bijdragen hebben betaald, minder ontvangen dan een gezinshoofd!). Als uw partner en uzelf worden vergoed aan € 381,68 wordt het supplement aan beiden toegestaan. Als er een ander inkomen in het gezin is (al is dat maar een dag in de maand, bijvoorbeeld wegens ziekte, verlof…), verliest u beiden het supplement. Na uw studies
UW RECHTEN
Het bedrag van de wachtuitkeringen is afhankelijk van uw gezinssituatie en van uw leeftijd. Het gaat om forfaitaire bedragen (geïndexeerde bedragen geldig vanaf 01/06/03).
182 Inhoudstafel
• Jongeren met personen ten laste: • Jongeren die alleen wonen: - jonger dan 18 jaar: - tussen 18 en 20 jaar: - 21 jaar en ouder:
€ 837,98 € 233,22 € 366,60 € 595,40
• Jongeren die niet alleen wonen: samenwonenden ontvangen: - jonger dan 18 jaar: € 204,10 - 18 jaar en ouder: € 325,52 bevoorrechte samenwonenden (= partner beschikt slechts over vervangingsinkomen) ontvangen: - jonger dan 18 jaar: € 216,06 - 18 jaar en ouder: € 347,36
Worden er op mijn werkloosheidsuitkeringen belastingen afgehouden? Op de uitkeringen wordt in principe een bedrijfsvoorheffing van 10,09% verricht. Evenwel zijn de volgende werklozen niet aan de bedrijfsvoorheffing onderworpen (behalve wanneer zij hierom verzoeken), op voorwaarde dat ze geen enkel beroepsinkomen bovenop hun uitkeringen ontvangen: • de “werknemers met gezinslast”; • de alleenstaanden; • de samenwonenden die uitkeringen naar rata van 40% ontvangen, op voorwaarde dat hun echtgeno(o)t(e) enkel over vervangingsinkomens beschikt; • de samenwonenden die de forfaitaire uitkering ontvangen; • de werklozen die een vrijstelling genieten wegens sociale en familiale redenen. Op de bijpassing van de uitkeringen van werklozen tewerkgesteld door een plaatselijk werkgelegenheidsagentschap (PWA) wordt geen bedrijfsvoorheffing verricht.
Stempelen Als werkloze moet u tweemaal per maand stempelen (de 3de en de 26ste – bij feestdagen de eerstvolgende werkdag).
Ik ben ouder dan 50 jaar. Ik heb recht op een leeftijdssupplement. Aan welke voorwaarden moet ik voldoen? Oudere werklozen die niet met brugpensioen zijn, ontvangen hogere werkloosheidsuitkeringen na 12 maanden werkloosheid, op voorwaarde dat ze een beroepsloopbaan van ten minste 20 jaar hebben (periodes van ziekte tellen mee – periodes van volledige werkloosheid tellen niet mee). Op welk supplement heb ik recht? 50 tot en met 54 jaar: • gezinshoofd : 60% van het loon (geplafonneerd op € 1 676,07) + € 99,58 (leeftijdssupplement) • alleenstaande: 54,5% • samenwonende: 45%
UW RECHTEN
Voltijds
183 Inhoudstafel
55, 56 en 57 jaar: • gezinshoofd : 60% van het loon (geplafonneerd op € 1 676,07) + € 99,58 (leeftijdssupplement) • alleenstaande: 60% • samenwonende: 50% 58 jaar en ouder: • gezinshoofd : 60% van het loon (geplafonneerd op € 1 676,07) + € 99,58 (leeftijdssupplement) • alleenstaande: 60% • samenwonende: 55% Oudere werklozen die opnieuw gaan werken Werklozen ouder dan 50 jaar mét leeftijdssupplement (20 jaar loontrekkende arbeid en één jaar werkloosheid) hebben recht op een maandelijkse premie van € 162,36 (wordt belast zoals de werkloosheidsuitkering, met voorheffing van 10,09%). Voor een deeltijdse baan heeft de werkloze de keuze tussen de inkomensgarantie-uitkering (als hij er recht op heeft) of de € 162,36. UITKERINGEN (INCLUSIEF LEEFTIJDSSUPPLEMENTEN) Maximum
Minimum Gezinshoofd • meer dan 50 jaar Alleenstaande • 50 tot en met 54 jaar • meer dan 55 jaar
UW RECHTEN
Samenwonende • 50 tot en met 54 jaar • 55, 56 en 57 jaar • 58 jaar en ouder
184 Inhoudstafel
Oude werkloze*
Nieuwe werkloze*
€ 920,66
€ 1 054,30
€ 1 105,26
€ 769,86
€ 867,20
€ 913, 38
€ 847,60
€ 954,72
€ 1 005,69
€ 626,86
€ 716,04
€ 754,26
€ 699,66
€ 795,60
€ 837,98
€ 769,86
€ 875,16
€ 921,96
* Onder “nieuwe werklozen” verstaat men diegenen die na 01/01/02 werkloos geworden zijn en die in de voorafgaande 24 maanden, dus in 2000 en 2001, niet werkloos waren. Dit geldt dus voor alle werklozen, ook voor de werklozen met leeftijdssupplement.
WERKLOOSHEID EN DEELTIJDSE ARBEID Deeltijdse werknemers: altijd hetzelfde statuut? Neen, voor de werkloosheidsreglementering bestaan er verschillende soorten deeltijdse werknemers: De onvrijwillig deeltijdse werknemers, d.w.z. de personen die een deeltijdse baan aanvaarden om uit de werkloosheid te geraken, de vrijwillig deeltijdse werknemers, d.w.z. de werknemers die bewust kiezen voor een deeltijdse baan. Daarnaast voorziet de werkloosheidsreglementering een derde categorie van deeltijdse werknemers, zij die een maandloon ontvangen dat minstens gelijk is aan het referteloon (€ 1 186,31 op 01/01/04 – interprofessioneel minimumloon). Men moet een onderscheid maken tussen verschillende periodes in het leven van de deeltijdse werknemer: tijdens zijn deeltijdse tewerkstelling, na zijn deeltijdse tewerkstelling, d.w.z. wanneer hij opnieuw volledig werkloos wordt.
ONVRIJWILLIG DEELTIJDSE WERKNEMERS Het behoud van rechten, wat is dat? Dit is de mogelijkheid om het recht op dezelfde werkloosheidsuitkeringen als voorheen (of waarop u recht zou hebben gehad vóór de aanvang van uw deeltijdse activiteit) opnieuw te openen.
Wat zijn de voorwaarden om dit te genieten? De werknemers: • die recht hebben op “volledige” uitkeringen (die ze ontvangen of zouden kunnen ontvangen aan het einde van de opzeggingsperiode of wachttijd); • die een deeltijdse betrekking aanvaarden van minimum 1/3de tijds (er zijn uitzonderingen) en maximum 4/5de tijds, maar waarvoor ze minder ontvangen dan € 1 186,31 bruto per maand (€ 972,77 voor personen jonger dan 21 jaar);
kunnen het statuut “behoud van rechten” aanvragen.
UW RECHTEN
• die ingeschreven blijven als voltijds werkzoekenden (en dus bereid zijn om elke aangeboden deeltijdse betrekking te aanvaarden);
185 Inhoudstafel
Wat moet ik doen om dit te genieten? Om het statuut van deeltijds werknemer met behoud van rechten te kunnen genieten vanaf het begin van uw deeltijdse tewerkstelling, moet u bij het ABVV uw aanvraag om het statuut te verkrijgen, indienen binnen een termijn van twee maanden die ingaat op de dag waarop de deeltijdse activiteit aanvangt. Als u deze stappen later zet, verkrijgt u dit statuut pas op het ogenblik van uw aanvraag (geen terugwerkende kracht van de aanvraag).
Heb ik tijdens mijn deeltijdse betrekking recht op werkloosheidsuitkeringen? De werknemer die voldoet aan de voorwaarden om het “behoud van rechten” te verkrijgen en die daarenboven voltijds werkzoekende blijft, kan in bepaalde gevallen een inkomensgarantie-uitkering (IGU) krijgen. Het bedrag van deze uitkering heeft tot doel om aan de werkloze die een deeltijdse baan aanvaardt, een inkomen te waarborgen dat hoger is dan de werkloosheidsuitkering, zelfs als zijn loon erg laag is. Er moet tegelijkertijd aan meerdere voorwaarden worden voldaan: • het gemiddeld aantal uren van de deeltijdse activiteit mag niet méér bedragen dan 4/5de van een voltijdse activiteit; • het brutomaandloon moet minder bedragen dan het refertemaandloon (€ 1 186); • het nettoloon van de deeltijdse activiteit, samengevoegd met de IGU, mag niet méér bedragen dan de werkloosheidsuitkering vermeerderd met - € 148,08 voor een gezinshoofd; - € 118,47 voor een alleenstaande; - € 88,84 voor een samenwonende; • de VDAB of de BGDA moeten worden ingelicht over de deeltijdse betrekking en u moet ingeschreven zijn als voltijds werkzoekende binnen de twee maanden volgend op de aanvang van de deeltijdse activiteit; • u moet aan uw werkgever vragen om bij voorrang een voltijdse betrekking te verkrijgen ingeval een dergelijke betrekking vacant zou worden.
Hoe wordt de inkomensgarantie-uitkering (IGU) berekend ?
UW RECHTEN
De formule die moet worden gebruikt, is de volgende:
186 Inhoudstafel
(referte-uitkering* + aanvulling) – netto deeltijds loon
* De uitkering die de werknemer zou hebben ontvangen indien hij volledig uitkeringsgerechtigd werkloos zou zijn geweest in plaats van een deeltijdse baan te aanvaarden.
> Voorbeeld Maria woont alleen. Haar werkloosheidsuitkering bedroeg € 645. Ze aanvaardt een deeltijdse baan waarvoor ze € 500 netto verdient. Ze heeft recht op een inkomen van € 645 + € 118,47 = € 763,47. Aangezien ze slechts € 500 ontvangt, heeft ze recht op een inkomensgarantie-uitkering van € 263,47. Voor de berekening van de IGU wordt rekening gehouden met de anciënniteitstoeslag die wordt toegekend aan de 50-plussers.
Opgelet! Het statuut “behoud van rechten” en de inkomensgarantie-uitkering worden nooit automatisch toegekend. Ze moeten worden aangevraagd aan de hand van het formulier C 131 A dat u bij het ABVV kunt verkrijgen.
Voor- en nadelen tijdens de arbeidsovereenkomst
Voor- en nadelen na de arbeidsovereenkomst
Voor alle deeltijdse werknemers met behoud van rechten
De procedure tot schorsing wegens langdurige werkloosheid kan niet worden ingezet. Uw recht op uitkeringen kan dus niet worden geschorst tijdens de duur van uw deeltijdse arbeidsovereenkomst.
U hebt opnieuw recht op volledige uitkeringen die, in principe, berekend worden op een voltijds loon. De werkloosheidsperiode voorafgaand aan een ononderbroken periode van deeltijdse arbeid met behoud van rechten wordt niet in rekening gebracht voor de berekening van de duur van uw werkloosheid, indien de deeltijdse tewerkstelling ten minste 3 jaar heeft geduurd en indien u ten minste 1/3de van een voltijdse tewerkstelling of ten minste 12 uren per week hebt gewerkt.
Voor de deeltijdse werknemers met behoud van rechten zonder inkomensgarantieuitkering
Naast de formaliteiten betreffende het behoud van rechten, dient u geen enkele administratieve formaliteit te vervullen gedurende uw deeltijdse tewerkstelling.
De periode van uw deeltijdse tewerkstelling zonder IGU wordt niet in aanmerking genomen voor de berekening van de duur van uw werkloosheid, ongeacht het werkrooster. Het bedrag van uw uitkering kan gunstig beïnvloed worden indien u gedurende minstens 2 jaar ten minste halftijds of gedurende minstens 3 jaar ten minste 1/3de hebt gewerkt (u kunt dan een nieuwe cyclus aanvangen). Een periode van tewerkstelling als deeltijdse werknemer met behoud van rechten zonder IGU van minstens 3 maanden verlengt de lopende periodes van werkloosheid.
UW RECHTEN
VOORDELEN VAN HET BEHOUD VAN RECHTEN
187 Inhoudstafel
VOORDELEN VAN HET BEHOUD VAN RECHTEN (VERVOLG) Voor- en nadelen tijdens de arbeidsovereenkomst Voor de deeltijdse werknemers met behoud van rechten met inkomensgarantieuitkering
Voordelen U krijgt de IGU. Nadelen U moet beschikbaar blijven voor aanvullende uren en voor een voltijdse tewerkstelling; u moet iedere maand een bepaald aantal formaliteiten vervullen.
Voor- en nadelen na de arbeidsovereenkomst Voordelen De periode van uw deeltijdse tewerkstelling met IGU wordt niet in aanmerking genomen voor de berekening van de duur van uw werkloosheid indien u minstens 1/3de tewerkgesteld geweest bent. Het bedrag van uw uitkering kan gunstig beïnvloed worden indien u gedurende minstens 2 jaar ten minste halftijds hebt gewerkt (u kunt dan een nieuwe cyclus aanvangen). Dit voordeel wordt niet toegekend tijdens de periode waarin u het werk deeltijds hervat bij dezelfde werkgever, als deze werkhervatting gebeurt binnen de 3 maanden na de uitdiensttreding. Nadelen Na uw ontslag kan het bedrag van uw uitkeringen worden verlaagd (het bedrag van de uitkeringen van de alleenstaanden en van de samenwonenden vermindert immers geleidelijk).
UW RECHTEN
Indien uw werkrooster minder dan een 1/3de bedraagt, wordt uw periode van tewerkstelling met IGU beschouwd als een periode van werkloosheid voor de berekening van uw werkloosheidsduur.
188 Inhoudstafel
VRIJWILLIG DEELTIJDSE WERKNEMER Tijdens de arbeidsovereenkomst Tijdens hun deeltijdse tewerkstelling hebben de werknemers geen recht op werkloosheidsuitkeringen voor hun inactiviteitsuren. Na de arbeidsovereenkomst De vrijwillig deeltijdse werknemers die (gemiddeld) ten minste 12 uur per week zijn tewerkgesteld, hebben recht op werkloosheidsuitkeringen als ze hun baan verliezen en dit voor de uren waarop ze tewerkgesteld waren. De berekeningswijze is ingewikkeld, maar het resultaat geeft uitkeringen die in verhouding staan tot “volledige” uitkeringen. Om de werkloosheidsuitkeringen te genieten, moet de vrijwillig deeltijdse werknemer – net zoals elke voltijdse werknemer – het bewijs leveren van een aantal arbeidsprestaties binnen een periode die onmiddellijk voorafgaat aan zijn aanvraag tot werkloosheidsuitkeringen. > Voorbeeld Als gezinshoofd verdien ik € 850 voor een halftijdse baan (het overeenstemmende voltijdse loon bedraagt dus € 1 700, wat méér is dan het (nieuwe) plafond van € 1 676,07). Als ik mijn baan verlies, zal ik recht hebben op de helft van de maximumuitkering voorzien voor een “voltijdse" baan = de helft van € 1 005,68 (het loonplafond van € 1 676,07 wordt naar verhouding toegepast). Voltijdse werknemer die vrijwillig overstapt naar een deeltijdse baan De voltijdse werknemer die reeds voldoet aan de voorwaarden om volledige werkloosheidsuitkeringen te genieten en die vrijwillig overstapt naar een deeltijdse baan, behoudt zijn recht op “volledige” werkloosheidsuitkeringen als hij zijn baan verliest binnen de drie jaar na de overgang naar de deeltijdse baan.
UW RECHTEN
Hetzelfde geldt voor de voltijdse werknemer die zijn prestaties met de helft vermindert om een kind jonger dan 3 jaar op te voeden. De vermindering van de prestaties mag niet langer dan 6 maanden duren. Ook hier moet de werknemer reeds voldoen aan de toelaatbaarheidsvoorwaarden om volledige werkloosheidsuitkeringen te genieten alvorens de vermindering van prestaties aan te vangen.
189 Inhoudstafel
DEELTIJDSE WERKNEMER DIE MET EEN VOLTIJDSE WERKNEMER WORDT GELIJKGESTELD Wat is dit? Dit zijn de deeltijdse werknemers die een maandloon ontvangen dat minstens gelijk is aan het referteloon (€ 1 186,31 op 01/06/03 – interprofessioneel minimumloon). En die de toelaatbaarheidsvoorwaarden vervullen om werkloosheidsuitkeringen te genieten als voltijdse werknemer.
Wat is het statuut van de deeltijdse werknemer die met een voltijdse werknemer wordt gelijkgesteld? Tijdens de arbeidsovereenkomst Tijdens de arbeidsovereenkomst kunt u geen werkloosheidsuitkeringen genieten voor de inactiviteitsuren. Na de arbeidsovereenkomst Als u aan de 4 volgende voorwaarden voldoet, bent u vergoedbaar als voltijdse werknemer en kunt u werkloosheidsuitkeringen genieten voor alle dagen van de week (behalve de zondag) en in principe voor onbepaalde tijd. 1. Deeltijds werken. Een werk is deeltijds wanneer het minder arbeidsuren per week omvat dan de maximale arbeidsduur in de onderneming of wanneer het loon niet overeenstemt met het loon voor een volledige werkweek in het bedrijf. 2. Alle maanden een loon ontvangen dat minstens gelijk is aan € 1 186,31 bruto (geïndexeerd bedrag geldig vanaf 01/06/03) voor de werknemers van minstens 21 jaar en € 972,77 bruto (geïndexeerd bedrag geldig vanaf 01/06/03) voor de werknemers van minder dan 21 jaar (het betreft een referteloon).
Let op!
UW RECHTEN
Indien u een deeltijdse werknemer bent die gelijkgesteld wordt met een voltijdse werknemer, kunt u er belang bij hebben om het statuut van deeltijdse werknemer met behoud van rechten aan te vragen.
190 Inhoudstafel
3. De voorwaarden vervullen om te worden toegelaten als voltijdse werknemer op het ogenblik van de uitkeringsaanvraag (na de arbeidsovereenkomst of in geval van tijdelijke werkloosheid). 4. U laten inschrijven als voltijds werkzoekende op het ogenblik van de uitkeringsaanvraag en bereid zijn om iedere voorgestelde voltijdse betrekking te aanvaarden (behalve indien u een vrijstelling van deze verplichtingen hebt verkregen).
Dit statuut kan u de volgende voordelen verschaffen: • u behoudt uw voltijdse toelaatbaarheid; • uw werkloosheidsuitkering zal worden berekend op basis van het loon dat u hebt ontvangen vóór de deeltijdse tewerkstelling; • de inactiviteitsperiodes worden met activiteitsperiodes gelijkgesteld voor de berekening van uw pensioen. Hervorming van de IGU op 01/10/04 Om werklozen ertoe aan te zetten een deeltijdse baan van méér dan 1/3de tijds te aanvaarden, stelt Minister van Werk Frank Vandenbroucke een hervorming van de inkomensgarantie-uitkering voor. De uitkering zal worden afgeschaft voor zij die minder dan 1/3de tijds werken en zal voor de anderen progressief naar gelang van de gepresteerde deeltijdse arbeidstijd worden toegekend. Over het algemeen zal dit echter minder interessant zijn dan de huidige formule. De onderliggende idee bestaat erin de “mini-jobs” te laten aan zij die vrijwillig deeltijds willen werken en de anderen te verplichten om formules van deeltijdse arbeid te zoeken die in de richting van een voltijdse baan gaan. Maar dan nog moeten de werkgevers het spel willen meespelen…
> Voorbeeld Een werkloos gezinshoofd met een uitkering van € 860,08 die € 250 verdient in een deeltijdse baan van 8 uur/week, zal zijn werkloosheidsuitkering verminderd zien worden met € 250. Als hij 12 uur/week werkt (voor een voltijdse regeling van 38 u) en € 325 verdient, zal zijn uitkering verminderd worden met € 325. Hij zal dus nog steeds € 860,08 ontvangen. Enige troost: een deeltijdse baan van minder dan 1/3de tijds zal niet worden beschouwd als een passende betrekking. Een werkloze kan deze baan dus weigeren zonder het risico te lopen een sanctie te krijgen. Eén derde van de IGU-trekkers werkt minder dan 40% van een voltijdse baan.
UW RECHTEN
De nieuwe IGU in verhouding tot de gepresteerde uren Minder dan 1/3de tijds: geen werkloosheidsaanvulling Volgens de Minister is de hervorming van de IGU bedoeld om de nadelige situatie waarin een deeltijdse werkloze die 80% werkt niet méér verdient dan iemand die 10% werkt, bij te sturen. Vanaf oktober 2004 zal de aanvulling bij de werkloosheidsuitkering voor iemand die minder dan 30% deeltijds werkt, worden afgeschaft. Zo zal de werkloze die aan 30% van een voltijdse baan werkt (12u30 op 38 u) niet méér verdienen dan iemand die slechts 10% werkt. Het loon zal gewoon worden afgetrokken van de werkloosheidsuitkering zonder aanvulling… op voorwaarde dat de werkloze die deze deeltijdse baan aanvaardt, zich als voltijds werkzoekende inschrijft.
191 Inhoudstafel
Hervorming van de IGU op 01/10/04 (vervolg) Meer dan 1/3de tijds: een progressieve aanvulling die echter minder interessant is dan de huidige IGU Vanaf oktober 2004 zal de IGU voor de werklozen die een deeltijdse baan van meer dan 1/3de tijds aanvaarden, in verhouding staan tot het maandelijks aantal werkuren ten bedrage van € 2,5 voor een gezinshoofd, € 1,75 voor een alleenstaande en € 1 voor een samenwonende per werkuur boven de 1/3de tijdse regeling. Het aantal uren dat overeenstemt met een 1/3de tijdse baan, verschilt van sector tot sector. In een stelsel van 36 uur per week bedraagt een 1/3de tijdse baan 12 uur. In geval van een 38 uurregeling bedraagt de 1/3de tijdse baan 12u40 min. De uurtoeslag ontvangt men pas vanaf het eerste werkuur boven de 1/3de tijdse regeling. De bedoeling van de Minister is de mensen ertoe aan te sporen om aan hun werkgever zoveel mogelijk uren tussen 1/3de tijds en 4/5de tijds te vragen. De – uiteraard verkeerde – redenering van de Minister luidt: “Als iemand écht geïnteresseerd is in een voltijdse baan, dan is de beste manier om dit te bewijzen dat men méér deeltijdse uren gaat werken”… Voor een gezinshoofd dat een deeltijdse baan aanvaardt, wordt het – ten opzichte van de basiswerkloosheidsuitkering – pas financieel interessant als die deeltijdse baan méér dan 40% van een voltijdse baan bedraagt.
Opmerking
UW RECHTEN
De werklozen die momenteel een IGU genieten, blijven het oude stelsel volgen, voor zover ze hun huidige deeltijdse baan behouden. Ze kunnen echter wel naar het nieuwe stelsel overstappen indien dit interessanter zou blijken.
192 Inhoudstafel
Mààr… bij een deeltijdse baan van 60% voor gezinshoofden, 70% voor alleenstaanden en zelfs 80% voor samenwonenden blijft de IGU-aanvulling minder interessant dan de huidige IGU, wat wellicht de 39 miljoen euro besparingen verklaart die de Minister van dit stelsel verwacht eens het op kruissnelheid is. Op het ogenblik dat deze brochure wordt opgesteld, wordt de inwerkingtreding van de hervorming ons aangekondigd op 01/10/04.
SANCTIES Wanneer kan ik tijdelijk worden uitgesloten van werkloosheidsuitkeringen? U hebt uw werk verlaten In geval van werkverlating zonder wettige reden, kunt u een verwittiging krijgen of u kunt van het recht op uitkeringen uitgesloten worden gedurende ten minste 4 weken en ten hoogste 52 weken. Een deel of geheel deze periode van uitsluiting kan uitgesteld worden, d.w.z. dat het recht op uitkeringen behouden blijft gedurende de periode van uitstel. Hetzelfde geldt wanneer u een passende betrekking hebt geweigerd of wanneer u zich niet bij een werkgever hebt aangeboden. U werd ontslagen door uw eigen schuld Indien u schuld hebt aan uw ontslag, dan kunt u een verwittiging krijgen of u kunt van het recht op uitkeringen uitgesloten worden gedurende ten minste 4 weken en ten hoogste 26 weken. U bent onbeschikbaar voor de arbeidsmarkt Indien u onterechte voorwaarden stelt m.b.t. uw werkhervatting waardoor uw mogelijkheden op tewerkstelling worden beperkt, dan zult u worden uitgesloten van het recht op uitkeringen voor de duur van uw onbeschikbaarheid.
Opgelet! Deze lijst met sancties is niet volledig. Wij raden u sterk aan om bij problemen advies in te winnen bij uw gewestelijke ABVV-afdeling.
Wat is een “passende” betrekking? Het weigeren van een passende betrekking is dus één van de redenen die tot – soms zware – sancties kunnen leiden. Hoe kan dit begrip echter worden omschreven? U kan niet zelf bepalen wat passend is en wat niet. Dit beslist de RVA volgens betrekkelijk subjectieve criteria.
Om passend te zijn, moet de betrekking ook worden vergoed conform de geldende barema’s. Een passende betrekking mag geen afwezigheid van meer dan 12 uur (of meer dan 4 uur verplaatsing) met zich meebrengen. Na een bepaalde tijd bent u als werkloze verplicht u in te schrijven in een Plaatselijk Werkgelegenheidsagentschap (PWA). U kan echter altijd verklaren dat u geen “klusjes” wilt uitoefenen (de reglementering verplicht het PWA-werk maar er bestaat een consensus om deze regel niet toe te passen).
Opgelet! Behalve enkele uitzonderlijke gevallen is deeltijds werk een passende betrekking. Als u dit weigert, riskeert u een sanctie.
UW RECHTEN
Voor sommige gevallen worden echter toch “objectieve” principes gehanteerd. Bijvoorbeeld: binnen de eerste 6 maanden werkloosheid wordt een job die niet beantwoordt aan het behaalde diploma of aan het beroep dat men doorgaans uitoefent, als niet-passend beschouwd. Daarna houdt men rekening met uw bekwaamheden en opleiding.
193 Inhoudstafel
Is de toekenning van uitkeringen onbeperkt in de tijd ? Ja voor gezinshoofden en alleenstaanden. Neen voor samenwonenden (artikel 80). Aan de hand van artikel 80 kan de RVA de forfaitaire uitkeringen van samenwonenden schrappen wanneer ze de gemiddelde werkloosheidsduur in hun streek meer dan anderhalf keer overschrijden. De forfaitaire uitkering wordt opgelegd aan samenwonenden die nog geen 20 jaar loopbaan hebben, die jonger dan 50 jaar zijn, die niet gehandicapt zijn en die langer dan 12 maanden + 3 maanden per werkjaar vóór het verlies van de baan werkloos zijn. Dit forfait bedraagt € 381,68. De RVA stuurt een bericht van uitsluiting naar alle samenwonenden met een forfaitaire uitkering die op het punt staan de toegelaten werkloosheidsduur te overschrijden (zie tabel). Dit heeft geen betrekking op samenwonenden in gezinsverband wiens inkomens (uit arbeid) lager zijn dan € 17 085,06 netto belastbaar + € 683,42 per persoon ten laste. De eventuele inkomens van de werkloze worden voor een maximum van € 3 438,24 vrijgesteld (dit bedrag wordt dus niet toegevoegd aan de gezinsinkomens). Werklozen die in deze situatie zitten, moeten dit onmiddellijk aan de RVA laten weten : ze kunnen dan hun uitkeringen behouden (ondanks het bericht van uitsluiting verstuurd door de RVA die de middelen van het gezin niet kent). Werklozen in gezinsverband met hogere inkomens hebben nog een kans om zich te redden wanneer ze beroep indienen bij de Nationale Administratieve Commissie. Op voorwaarde dat ze kunnen aantonen dat ze buitengewone inspanningen hebben gedaan om opnieuw een baan te vinden, of dat ze geen baan hebben gevonden omwille van hun gezondheidstoestand (om vergoedingen van het ziekenfonds te krijgen, moet men voor ten minste 66% ongeschikt zijn ; met een ongeschiktheid van bijvoorbeeld 50% is het echter niet gemakkelijk om een baan te vinden).
UW RECHTEN
Het ABVV verdedigt de werklozen bij de Nationale Commissie.
194 Inhoudstafel
ARTIKEL 80: WERKLOOSHEIDSDUUR DIE NIET MAG WORDEN OVERSCHREDEN (IN MAANDEN) Vrouwen Werkloosheidsbureau
Minder dan 36 jaar
36 tot minder dan 46 jaar
Vanaf 46 jaar
AALST
48 maanden
63 maanden
90 maanden
ANTWERPEN
39 maanden
44 maanden
59 maanden
BOOM
41 maanden
44 maanden
59 maanden
BRUGGE
41 maanden
47 maanden
57 maanden
BRUSSEL
47 maanden
62 maanden
77 maanden
DENDERMONDE
51 maanden
63 maanden
87 maanden
GENT
50 maanden
63 maanden
87 maanden
HASSELT
74 maanden
84 maanden
92 maanden
IEPER
48 maanden
62 maanden
87 maanden
KORTRIJK
50 maanden
65 maanden
86 maanden
LEUVEN
59 maanden
68 maanden
86 maanden
MECHELEN
53 maanden
59 maanden
75 maanden
OOSTENDE
30 maanden
35 maanden
47 maanden
OUDENAARDE
36 maanden
53 maanden
87 maanden
ROESELARE
47 maanden
59 maanden
80 maanden
SINT-NIKLAAS
48 maanden
57 maanden
74 maanden
TONGEREN
68 maanden
80 maanden
90 maanden
TURNHOUT
63 maanden
72 maanden
83 maanden
VILVOORDE
42 maanden
51 maanden
75 maanden
Herstelde uitkeringen De uitkeringen kunnen opnieuw worden aangevraagd wanneer de gezinsinkomens afnemen tot minder dan € 15 091,34 + € 683,42 per persoon ten laste.
Werkloosheidsbureau
Minder dan 36 jaar
36 tot minder dan 46 jaar
Vanaf 46 jaar
AALST
35 maanden
44 maanden
56 maanden
ANTWERPEN
32 maanden
38 maanden
51 maanden
BOOM
33 maanden
39 maanden
45 maanden
BRUGGE
27 maanden
38 maanden
48 maanden
BRUSSEL
33 maanden
42 maanden
56 maanden
DENDERMONDE
35 maanden
44 maanden
56 maanden
GENT
33 maanden
44 maanden
54 maanden
HASSELT
38 maanden
47 maanden
60 maanden
IEPER
32 maanden
42 maanden
53 maanden
KORTRIJK
32 maanden
44 maanden
54 maanden
LEUVEN
33 maanden
39 maanden
51 maanden
MECHELEN
35 maanden
41 maanden
53 maanden
OOSTENDE
30 maanden
38 maanden
50 maanden
OUDENAARDE
32 maanden
41 maanden
51 maanden
ROESELARE
29 maanden
39 maanden
47 maanden
SINT-NIKLAAS
36 maanden
42 maanden
53 maanden
TONGEREN
36 maanden
45 maanden
62 maanden
TURNHOUT
33 maanden
44 maanden
57 maanden
VILVOORDE
29 maanden
35 maanden
51 maanden
UW RECHTEN
Mannen
195 Inhoudstafel
