1. Doelstelling. 2. Kernactiviteiten

Jaarrekening

Jaarrekening 2010  |  3

2  |

Inhoudsopgave

Jaarverslag

1. Doelstelling

ziekenhuizen en de farmaceutische groothandel. Plasma bevat veel verschillende eiwitten die de basis zijn voor de

De Wet inzake bloedvoorziening beoogt de kwaliteit, veilig-

te bereiden geneesmiddelen. Er wordt voldoende plasma

heid en beschikbaarheid van bloed en bloedproducten in

ingezameld om aan de Nederlandse vraag te voldoen naar

Nederland zeker te stellen. Deze doelstelling heeft Sanquin

het meest schaarse eiwit. Er blijven door de aard van dit

overgenomen. Het mission statement van Sanquin luidt:

bereidingsproces dus ook eiwitten over. De eiwitten die niet

Jaarverslag

3

1. Doelstelling

3

2. Kernactiviteiten

3

De Stichting verzorgt op non-profitbasis de bloedvoorziening

therapeutisch gebruik buiten Nederland geleverd.

3. Juridische structuur

4

en bevordert transfusiegeneeskunde zodanig dat wordt voldaan

Binnen de divisie Diagnostiek worden alle testactiviteiten

4. Corporate Governance

4

aan de hoogste eisen van kwaliteit, veiligheid en doelmatig-

van donaties ten behoeve van de bloedbanken uitgevoerd.

5. Personeel en organisatie

4

heid. Zij levert producten en diensten, verricht wetenschap-

Daarnaast levert deze divisie een groot aantal dien-

5

pelijk onderzoek en verzorgt onderwijs, opleidingen, bij- en

sten aan ziekenhuizen op het gebied van specialistisch

nascholing.

bloedonderzoek.

6. Ontwikkeling gedurende het boekjaar

benodigd zijn voor de Nederlandse markt, worden voor

7. Financiële resultaten en financiële positie

11

8. Risico’s en risicobeheersing

14

Het wetenschappelijk onderzoek van de Stichting is gecon-

9. Kwaliteit, arbo, milieu en veiligheid

16

centreerd in de divisie Research. Samen met academische

10. Vooruitzichten voor 2011

17

2. Kernactiviteiten

medische centra en vele algemene ziekenhuizen wordt gewerkt aan een samenhangend klinisch en sociaal­

Geconsolideerde jaarrekening 2010

19

De Bloedbankdivisie zamelt bloed in bij donors. Het bloed

wetenschappelijk onderzoeksprogramma. Een deel van het

Geconsolideerde balans per 31 december 2010

20

wordt getest en gescheiden in rode bloedcelconcentraten,

onderzoeksbudget wordt gefinancierd door een opslag op

Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2010

21

bloedplaatjes en plasma. Deze producten worden – met

de prijzen voor kort houdbare bloedproducten. Daarnaast

Geconsolideerd kasstroomoverzicht over 2010

22

uitzondering van het overgrote deel van het plasma –

vindt financiering plaats uit externe subsidies, contract-

Toelichting op de geconsolideerde balans en winst- en verliesrekening

24

aan de Nederlandse ziekenhuizen geleverd. Soms worden

research en co-development. Ook opbrengsten van de

bloed- en tussenproducten beschikbaar gesteld aan onder-

divisies Plasmaproducten en Diagnostiek worden voor

Enkelvoudige jaarrekening 2010

47

zoeksinstituten voor onderzoeksdoeleinden.

R&D gebruikt.

Balans per 31 december 2010

48

Het plasma wordt voor het grootste deel geleverd aan de

Binnen de business unit Reagentia worden testreagentia

Winst- en verliesrekening over 2010

49

divisie Plasmaproducten. Daar worden de verschillende

ontwikkeld en geproduceerd die worden gebruikt in

Toelichting op de balans en winst- en verliesrekening

50

eiwitten uit het plasma gezuiverd en verwerkt tot genees-

laboratoria van onder andere ziekenhuizen, bloedbanken

middelen, zoals stollingsfactoren voor de behandeling van

en universiteiten.

Overige gegevens

55

hemofilie, albumine voor onder andere de behandeling

De business unit Pharmaceutical Services ontwikkelt

Voorstel resultaatbestemming

55

van brandwonden en immunoglobulinen voor bijvoor-

productieprocessen op basis van zoogdiercelkweek en

Gebeurtenissen na balansdatum

55

beeld patiënten met een tekort aan afweerstoffen. Deze

eiwittechnologie met het doel nieuwe biologische genees-

Controleverklaring

56

lang houdbare bloedproducten gaan naar apothekers,

middelen op de markt te brengen, in samenwerking

4  |

Jaarrekening 2010  |  5

met de farmaceutische industrie. Daarnaast worden in

De Raad van Bestuur bestond in 2010 uit:

opdracht specialistische kwaliteitscontroles uitgevoerd.

–– dr. ir. T.J.F. Buunen (voorzitter) –– drs. H.J.C. de Wit (vice-voorzitter)

6. Ontwikkeling gedurende het boekjaar Kerncijfers van de bloedvoorziening

–– prof. dr. E. Briët (tot 1 augustus)

3. Juridische structuur

–– prof. dr. R.A.W. van Lier (vanaf 1 september)

De activiteiten van Sanquin in Nederland zijn onderge-

Secretaris: mw. mr. H.M.H. de Bruijn-van Beek

2010

2009

Donorbestand bracht in een Stichting. Conform de aanbevelingen uit het

Aantal geregistreerde donors

406.127

404.184

Aantal ingeschreven donors *

395.226

393.811

1,63

1,70

rapport ‘Markt en Overheid’ uit 2005 is de administratieve

In verband met het bereiken van de pensioengerechtigde

Donatiefrequentie volbloeddonors per jaar

organisatie van Sanquin zodanig ingericht dat er onder-

leeftijd trad prof. dr. E. Briët af. In de vacature werd voor-

Donatiefrequentie plasmaferesedonors per jaar

scheid kan worden gemaakt tussen de marktconforme

zien door benoeming van prof. dr. R.A.W. van Lier.

Aantal donors per 1.000 inwoners

Sanquin neemt in België voor 50,01% deel in CAF. Deze

De Raad van Toezicht bestond in 2010 uit:

Aantal donaties

onderneming (Coöperatieve Vennootschap met Beperkte

–– mr. J.H. Schraven (voorzitter)

Aansprakelijkheid) waarin ook het Belgische Rode Kruis en

–– mw. prof. dr. L.J. Gunning-Schepers (tot 1 september)

de Franse plasmafractioneringsorganisatie LFB deelnemen,

–– prof. dr. F.C. Breedveld (vanaf 1 september)

exploiteert een fractioneringsinrichting in België. Sanquin

–– prof. dr. B. Löwenberg

Oy in Finland is een 100% dochter van Sanquin.

–– drs. J.C.M. Schönfeld

Gebruik

–– drs. M. van Rijn

5,53

5,34

24,40

23,70

Totaal aantal donaties

883.346

906.767

Aantal volbloeddonaties

542.160

575.050

Aantal afereses

341.186

331.717

Gebruik rode bloedcelconcentraten

548.105

564.290

Aantal bloedplaatjes (uit volbloed in donoreenheden)

281.476

246.768

81.742

90.390

348.369

342.995

activiteiten en de publieke activiteiten van de bloedbanken.

4. Corporate Governance

In verband met haar benoeming tot voorzitter van de

Aantal eenheden vers bevroren plasma

Gezondheidsraad trad prof. dr. L. Gunning-Schepers tus-

Kilo's plasma totaal (incl. aferese geleverd) aan divisie Plasmaproducten

De principes van de Code Tabaksblat sluiten goed aan bij

sentijds af. In de vacature werd voorzien door benoeming

* excl donors die wel zijn geregistreerd, maar nog niet hebben gedoneerd

de statuten en de inrichting van de bestuurlijke processen

van prof. dr. F.C. Breedveld. Verhouding donors en levering rode cellen

van Sanquin. De Code zelf is echter niet direct en volledig van toepassing op een Stichting als Sanquin. In de gezondheidszorg is een

5. Personeel en organisatie

Corporate Governance code vastgesteld op basis van een model door de NVZ. Ook deze code is niet in alle opzichten

Het verzuimpercentage (exclusief zwangerschaps- en

toepasbaar, omdat Sanquin geen zorginstelling is. Er is

bevallingsverlof) daalde licht van 4,49% in 2009 naar

daarom besloten een eigen Sanquin code te maken en te

4,39% in 2010. Voor het tweede jaar op rij bleef het

implementeren. De Raad van Toezicht heeft in 2006 deze

verzuim daarmee lager dan in de totale zorgsector (5,69%)

Corporate Governance code voor Sanquin vastgesteld.

én in de ziekenhuisbranche (4,55%).



Volbloeddonors

333.439

331.738

Geleverde Erytrocyten

548.105

564.290

6  |

Jaarrekening 2010  |  7

In de afgelopen jaren is het gebruik van erytrocyten in de

2010 was het gereed en kwam het voor iedereen beschik-

Nederlandse bloedtransfusies zijn veilig. Door strenge

Door de concentratie van dieren en toediening van

ziekenhuizen sterk teruggelopen. Samen met de zieken-

baar op internet. Bloedbanken kunnen het gebruiken

selectie van donors en toepassing van kostbare en geavan-

bijzonder veel antibiotica in de Nederlandse bio-industrie

huizen is het gelukt om bij verbeterde zorg met minder

bij het inrichten en ontwikkelen van hun eigen organisatie.

ceerde tests is het risico op overdracht van infecties in

ontstaan nieuwe gevaren. Aan de ene kant door tot dusver

transfusies uit te komen. Transfusies zijn meer dan ooit

Naast een Engelse versie wordt nu ook gewerkt aan

Nederland vrijwel nul. ‘In Nederland is gedoneerd bloed

onbekende of onbeduidende ziekteverwekkers – zoals

levensreddend. Sanquin heeft het aantal donaties op deze

Nederlandse, Franse, Portugese en Spaanse vertalingen.

extreem veilig’, zegt prof. dr. Hans L. Zaaijer in zijn oratie,

prionen, de Q-koorts bacterie en hepatitis E-virus. Aan

trend aangepast en roept alleen donors op voor zover

Onlangs startte de derde fase van project DOMAINE:

uitgesproken bij de aanvaarding van zijn hoogleraarschap

de andere kant door resistent geworden oude bekenden –

nodig. Daarbij is door de succesvolle donorwerving het

het opzetten van een tweedaags interactief trainings­

Bloedoverdraagbare Infecties in het Academisch Medisch

zoals MRSA, VRE en recent de multiresistente E.coli

aantal actieve donors in 2010 toegenomen. De activitei-

programma om het handboek optimaal te kunnen

Centrum in Amsterdam.

bacterie, die urineweginfecties veroorzaakt. ‘Hervorming

ten met betrekking tot donorwerving en -behoud zorgen

gebruiken. In juni 2011, tijdens het jaarlijkse ISBT-congres

Ondanks alle inspanningen blijven er echter grenzen

van de intensieve veeteelt kan deze risico’s indammen’,

ervoor dat de bloedvoorziening op het huidige niveau in

in Portugal, vindt de eerste trainingssessie plaats.

aan de veiligheid. Enerzijds omdat de bekende ziekte-

besluit Hans z’n pleidooi.

stand kan worden gehouden.

verwekkers soms toch niet aangetoond kunnen worden.

Veiligheid

Anderzijds omdat steeds nieuwe gevaren dreigen,

Benchmark bloedproducten

Donors

Eind 2009 liet het zich aanzien dat er een grote Q-koorts

bijvoorbeeld vanuit de bio-industrie. En voor nieuwe

In 2009 gaf de minister van VWS onderzoeksbureau Plexus

In 2010 is een nieuwe medezeggenschapsstructuur inge-

epidemie zou uitbreken in bepaalde delen van Nederland.

infecties bestaan soms nog geen beproefde preventie­

opdracht om een Europese benchmark op te stellen voor

voerd voor donors. Sanquin hecht veel waarde aan een

Sanquin voorzag negatieve gevolgen voor de bloedvoor-

maatregelen, aldus Hans, die sinds 2008 de research­

de prijzen van kort houdbare bloedproducten en plasma.

structuur waarbij donors weten dat ze hun mening goed

ziening. Samen met een aantal ziekenhuizen werd een

afdeling Bloedoverdraagbare Infecties van Sanquin

Ook onderzocht het bureau hoe de prijzen tot stand zijn

kwijt kunnen. Samen met adviesbureau Twijnstra Gudde

test ontwikkeld om donors te testen op de aanwezigheid

Bloedvoorziening leidt.

gekomen door de kostenstructuren te analyseren. Naast

is heel zorgvuldig gekeken hoe dat het beste vorm kan

van de Q-koorts bacterie. Sanquin heeft deze maatregel

De overdracht van besmettelijke ziekten door bloedtrans-

Nederland namen Finland, Frankrijk, Ierland en België

worden gegeven. De nieuwe Landelijke Donorraad heeft

genomen omdat de bacterie wellicht via bloed overdraag-

fusies in Nederland is extreem zeldzaam. Nederlandse

deel aan het onderzoek. Begin 2010 werd het Plexus-

nu ook vier zetels voor nieuwe, onafhankelijke partijen,

baar is. Dan zouden donors via hun bloed iemand kunnen

bloeddonors krijgen veel minder vaak hepatitis B en C

rapport gepubliceerd.

zoals donorverenigingen. Het maakt de donorinbreng

besmetten. De door Sanquin ontwikkelde test wijst uit of

dan de rest van de bevolking. Maar helemaal uitgesloten

De kort houdbare bloedproducten van Sanquin zijn

transparanter. Sanquin verwacht dat donors zich hierdoor

iemand besmet is, ook als er nog helemaal geen ziekte­

is het niet. Langer bestaande infecties worden ontdekt

volgens het rapport gemiddeld zeven procent duurder

beter vertegenwoordigd zullen voelen.

verschijnselen bij donors zijn opgetreden.

met – goedkope – tests, die de afweerreactie van het

dan de omringende landen. De oorzaak ligt met name

Donors ondergaan altijd al een reeks aan bloedtests om

lichaam aantonen. Deze tests missen echter pas opgelopen

in de kosten die Sanquin maakt om optimale kwaliteit te

Medio vorig jaar werd op het congres van de Internati-

de bloedvoorziening zo veilig mogelijk te maken. Maar

infecties. Daarvoor bestaan duurdere tests, die direct de

waarborgen, zoals uitgebreide research en testprocedures.

onal Society for Blood Transfusion (ISBT) het Handboek

vanwege de dreigende Q-koorts epidemie werden alle

aanwezigheid van een virus aantonen. Jaarlijks worden

Het Plexus-rapport constateerde tevens dat Sanquin

Donormanagement gepresenteerd. Sanquin was project-

donors in onder andere de Brabantse risicogebieden vanaf

hiermee enkele gevallen van hepatitis B, hepatitis C en

– ten opzichte van de andere deelnemende landen – een

leider van het grootschalige Europese project DOMAINE

maart tot november 2010 extra getest op de Q-koorts

hiv ontdekt. Dat mag wat kosten. Hans wijst erop dat bij

lagere prijs dan gemiddeld hanteerde voor de leveringen

(DOnorMAnagement IN Europe), dat mede werd gefinan-

bacterie. Het testen van donors op de Q-koorts bacterie

beslissingen over veiligheid van bloed méér meespeelt dan

van plasma aan de Sanquin divisie Plasmaproducten.

cierd door de Europese Unie.

in de risicogebieden was een grootscheepse operatie,

kosten/batenanalyses. ‘Bloedveiligheid is geen rekensom.

Deze prijs is in 2010 verhoogd en zo met het gemiddelde

Het project DOMAINE bestond uit drie fasen. In de eerste

waar Sanquin veel energie, tijd en geld in heeft gestoken.

Emoties spelen minstens zo’n belangrijke rol. Emoties van

gelijkgetrokken.

fase werd er een grootscheeps onderzoek gedaan naar de

Toen in november 2010 het gevaar geweken leek, is

publiek en patiënten, van donors, maar ook van bestuur-

good elements van alle Europese bloedbanken. Enkele the-

vooralsnog gestopt met deze test. Gelukkig bleek geen

ders en politici.’

Plasmaproducten

ma’s: Wat zijn slimme manieren om donors te werven en

enkele donor besmet met de Q-koorts bacterie.

Toch zijn er grenzen aan de uitgaven voor bloedveiligheid.

De Divisie Plasmaproducten heeft afgelopen jaar een

te behouden? Hoe organiseer je de inzameling en afname

De infrastructuur om donors te testen op de Q-koorts

Een test tegen het onbekende en meestal onschadelijke

sterke groei laten zien met de productie van Cinryze™.

van bloed? Hoe waarborg je de veiligheid voor donors?

bacterie staat echter paraat. Mochten er tekenen zijn

HTLV-virus werd ingevoerd, maar de kosten bedragen

Het geneesmiddel (voor de behandeling van hereditair

Deze onderzoeksresultaten vormden de basis voor het

dat een epidemie zich alsnog aandient, dan kan de

miljoenen euro’s per gewonnen levensjaar. Bij welke prijs

angio-oedeem, een erfelijke, soms levensbedreigende ziekte)

handboek. Het schrijven ervan vormde de tweede fase. In

testprocedure zo weer worden opgepakt.

besluiten we dat een restrisico aanvaardbaar is?

werd in 2008 officieel in de Verenigde Staten geregistreerd.

8  |

Jaarrekening 2010  |  9

Het middel wordt door Sanquin in Nederland in loon­

Research

afweercellen tegen kanker: immunotherapie. Bijvoorbeeld

epitoop herkent, koppelt hij zich vast aan de zieke cel en

productie bereid uit Amerikaans plasma voor het

In 2010 is er een nieuwe onderzoeksafdeling opgezet:

door bepaalde afweercellen (T-cellen) aan te zetten tot

schakelt hem uit.

Amerikaanse pharmaceutische bedrijf ViroPharma.

Hematopoiese Research. Deze afdeling, geleid door

een aanval op tumorcellen. Dat kan door het isoleren en

Wetenschappers proberen al jaren deze reactie zo te beïn-

Na goedkeuring door de Amerikaanse autoriteit FDA,

Marieke von Lindern, heeft een belangrijk speerpunt voor

opkweken van T-cellen die gericht zijn tegen kankercellen.

vloeden, dat T-killer cellen kunnen worden ingezet tegen

nam de vraag in de Verenigde Staten al snel fors toe.

het wetenschappelijk onderzoek binnen Sanquin Bloed-

Maar ook door weer andere cellen van het afweersysteem

kanker of infecties. Bijvoorbeeld door vaccins of immu-

En die vraag vertoont nog steeds een gestage groei.

voorziening tijdens de komende jaren: cellulaire therapie.

zo te manipuleren dat zij, eenmaal terug in het lichaam,

notherapie. De eerste successen zijn daarbij al geboekt,

Daarnaast zijn voor Cinryze™ tevens contracten met

Rode draad: het ontrafelen en beïnvloeden van de

T-cellen activeren die kankercellen kunnen vernietigen.

maar er zijn nog veel hobbels op de weg. Zo is het lang

ViroPharma afgesloten voor een groot aantal andere

vorming van de verschillende soorten bloed- en afweer­

Deze laatste strategie wordt onderzocht als behandeling

niet altijd duidelijk wélk eiwitfragmentje uit een kankercel

landen wereldwijd. Ook werden afspraken gemaakt

cellen (‘hematopoiese’). Jan Willem Smeenk van Research

van slokdarmkanker.

of virus een afweerreactie uitlokt. Om T-cellen nog beter

over nog te ontwikkelen andere indicaties. Om aan de

zegt het kort en bondig: ‘Hoe oogst je cellen, hoe kweek

sterk groeiende vraag te kunnen voldoen gaat in 2011

je cellen, en hoe zit de bloedcelvorming in elkaar. Deze

Meer over het wetenschappelijk onderzoek van Sanquin is

T-cellen in beeld te brengen. Precies daarvoor hebben de

een nieuwe productielijn gefaseerd van start.

onderzoeksgroep past perfect bij wat wij in patiëntenzorg

te vinden het wetenschappelijk jaarverslag.

onderzoeksgroepen van NKI en Sanquin Bloedvoorziening

Ondanks de grote druk die de toegenomen vraag naar

willen betekenen.’ Nu al verzorgt Sanquin een belangrijk

Cinryze™ liet zien, verliep ook de productie van de

onderdeel van de beenmergtransplantaties in de

Reagentia

UV-licht gebaseerde uitwisselingstechniek kunnen relatief

reguliere producten naar grote tevredenheid. Verder

Amsterdamse regio, namelijk het zuiveren en bewaren van

De samenwerkende onderzoeksteams van het Nederlands

eenvoudig duizenden verschillende fluorescerende com-

tonen inspecties aan dat het kwaliteitsniveau van de

beenmergcellen die worden (terug)gegeven aan patiënten

Kanker Instituut (NKI) en Sanquin Bloedvoorziening

plexen worden geproduceerd waarmee interessante T-killer

Divisie Plasmaproducten nationaal en internationaal

nadat de ziekmakende cellen zijn verwijderd. Om deze

hebben op 10 juni 2010 de Amsterdam Inventor Award

cellen zichtbaar gemaakt kunnen worden; de andere

aan alle normen voldoet. Ook als die, zoals de

eerste vorm van cellulaire therapie verder te verbeteren,

gewonnen. De teams ontwikkelden technologieën die een

techniek betreft een slimme kleurcodering. Met die twee

Nederlandse autoriteiten nu doen, onaangekondigd

is nog veel onderzoek nodig. Bijvoorbeeld om te kijken

snellere ontwikkeling van vaccins en immunotherapieën

technieken samen kunnen verschillende groepen T-killer

worden uitgevoerd.

of cellen zo gemanipuleerd kunnen worden dat ze beter

voor het voorkomen en behandelen van infectieziekten

cellen relatief snel en gemakkelijk worden opgespoord in

de weg terugvinden naar het beenmerg. Ook is Sanquin

en kanker een stap dichterbij brengen.

een bloedmonster.

Diagnostiek

betrokken bij het opzetten van gesloten kweeksystemen

De Award, een initiatief van de Amsterdamse Innovatie

Ziekenhuizen en andere leveranciers dreigden afgelopen

voor dit soort cellulaire therapieën.

Motor, Avantium en Economische Zaken van de Gemeente

Sanquin Bloedvoorziening heeft in samenwerking met

jaar in ernstige problemen te raken, toen de grootste

in te kunnen zetten, is het nodig epitopen te kennen en

twee vernieuwende technologieën ontwikkeld: met een op

Amsterdam, geldt als dé prijs voor de meest vernieuwende

Siemens Healthcare Diagnostics laboratoriumtests ont-

leverancier van Vitamine D-bepalingen onverwachts

Maar de nieuwe onderzoeksgroep heeft een bredere scope.

uitvinding van kennisinstituten en bedrijven in de regio.

wikkeld om de opsporing van een vorm van beenmerg-

niet in staat bleek aan de vraag te voldoen. Deze deed

Marieke werkt bijvoorbeeld aan het ontrafelen van de

De jury keek niet alleen naar de wetenschappelijke waarde

kanker te verbeteren. Het is een nieuwe test om in bloed

een dringend beroep op Sanquin om bij te springen

vorming van rode bloedcellen. Dat moet kennis opleveren

van de twintig uitvindingen, maar ook naar de maat-

de zogeheten vrije lichte ketens kappa en lambda van

voor de Nederlandse markt. Sanquin hoefde er dan

over zeldzame aangeboren vormen van bloedarmoede.

schappelijke relevantie en de economische belofte.

immuunglobulinen te kunnen meten. ‘Dit is een mijlpaal

ook niet lang over na te denken of ze de klanten binnen

Maar ook – nog spannender – de weg vrijmaken voor het

De onderzoeksteams van prof. dr. Ton Schumacher en

voor Sanquin’, zegt Roel Melsert, managing director van

zieken huislabs uit de brand wilden helpen. Vrijwel

kweken van kunstbloed. ‘Dat is nog wel toekomstmuziek’,

dr. Huib Ovaa (NKI) en dr. Wim van Esch (Sanquin Bloed-

de business unit Reagentia. ‘Er is vijf jaar aan de ontwik-

direct werden alle zeilen bijgezet om dit mogelijk te

benadrukt Jan Willem. ‘Met de huidige technologie heb je

voorziening) keken naar zogeheten T-killer cellen. Dat

keling van deze test gewerkt.’ Sanquin produceert de tests

maken. De mensen van Diagnostiek kregen het

een flinke brouwerij nodig om één zakje bloed te kunnen

zijn belangrijke afweercellen die ons beschermen tegen

voor Siemens. Siemens zorgt vervolgens voor wereldwijde

vervolgens voor elkaar om in zeer korte tijd – zo’n vier

maken.’ Maar toch. Op kleine schaal zou kunstbloed een

infecties en bepaalde vormen van kanker. In ons lichaam

distributie en verkoop. In december 2010 zijn de tests in

of vijf weken – de gevraagde Vitamine D-bepalingen

uitkomst kunnen zijn voor patiënten met zoveel antistof-

zijn er vele miljarden. Bijna elke T-killer cel herkent een

een aantal Europese landen geïntroduceerd, waaronder

operationeel te hebben. Naar verwachting wordt deze

fen dat zij geen donorbloed kunnen verdragen. Uiteindelijk

eigen ‘vijand’ aan kleine eiwitfragmentjes – epitopen. De

Nederland. Tijdens de eindontwikkeling is samengewerkt

extra dienstverlening van Sanquin voortgezet tot de

moet de afdeling uitgroeien tot landelijk expertisecentrum

epitopen verschijnen aan de buitenkant van lichaams­

met het Klinisch Chemisch en Hematologisch laborato-

oorspronkelijke leverancier weer in staat is om de

voor de rode bloedcellen.

cellen, die zijn geïnfecteerd met bijvoorbeeld virussen,

rium van het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den Bosch.

vitamine D test zelf te leveren.

Andere onderzoekslijnen werken aan het inzetten van

of die zijn ontstaan door kanker. Als een T-killer cel zo’n

De test is bedoeld voor de beenmergkanker multiple

10  |

Jaarrekening 2010  |  11

myeloom, ook bekend als de ziekte van Kahler. De ziekte

‘Er bestaat echter nog geen test die gevoelig genoeg is

van de nieuwe ontwikkeling. Andere bedrijven hebben

voorraad gereed product en onderhanden werk’

ontstaat uit een woekering van plasmacellen, afweercellen

om zeer kleine hoeveelheden prionen aan te tonen’,

al belangstelling getoond voor deze methodiek. Bovendien

opgenomen. Deze post bedraagt in 2010 € 16,3

die antistoffen (immuunglobulinen) produceren. Door deze

zegt Peter van Mourik, tot eind 2010 managing director

kan dit weer tot nieuwe samenwerking op andere

miljoen ten opzichte van € 12,3 miljoen in 2009.

woekering komen losse deeltjes van die immuunglobuli-

Pharmaceutical Services.

gebieden leiden.’

Deze opbrengstenpost wordt met name verklaard

nen in het bloed terecht – waaronder ook de zogenoemde

Bij bloedtransfusies zijn risico’s alleen te verkleinen door

vrije lichte ketens.

bepaalde groepen donors uit te sluiten. In het productie-

De nieuwe test spoort die vrije lichte ketens gemakkelijker,

proces van plasmaproducten is meer mogelijk, omdat hier

betrouwbaarder en preciezer op dan oudere tests. Dat wil

meer verschillende processtappen plaatsvinden. Van één

zeggen dat de vrije lichte ketens al bij geringere hoeveel-

van die processtappen, een virusverwijderende techniek

heden aantoonbaar zijn, én dat er minder vaak sprake is

door middel van nanofiltratie, is inmiddels aangetoond

Bedrijfsopbrengsten

De belangrijkste verklarende factoren hiervoor zijn:

van een vals alarm. ‘Deze tests zijn geautomatiseerd’, zegt

dat hiermee ook prionen kunnen worden verwijderd. Peter:

Het totaal van de bedrijfsopbrengsten steeg in 2010 met

–– De kosten voor ‘Grond- en hulpstoffen’ zijn gestegen met

Roel. ‘Bovendien zijn ze gevoeliger en specifieker dan de

‘Om het prionverwijderend vermogen van een processtap

€ 26,1 miljoen naar € 379,3 miljoen (+ 7%). De belangrijk-

€ 2,2 miljoen (+ 2%), vooral door de gestegen productie

oude tests. Een ander voordeel is dat er bij de nieuwe test

in kaart te brengen moet je allereerst over een betrouwbare

ste ontwikkelingen met betrekking tot de bedrijfsopbreng-

van plasmaproducten.

geen verschillen tussen de productieseries meer zijn en dat

test beschikken en ook over materiaal met een voldoende

sten kunnen als volgt worden samengevat:

monsters met extreem hoge concentraties niet langer over

hoge concentratie prionen. Vorig jaar kregen we het voor

het hoofd worden gezien. Die problemen waren er bij de

elkaar een degelijke validatiemethodiek te ontwikkelen op

–– Bij de Bloedbank was sprake van een omzetdaling van

miljoen (+ 6%). Belangrijkste oorzaak is de stijging van de

oude methoden wel, vertelt Roel.

basis van deze beide componenten.’

€ 1,9 miljoen (-/- 1%). Bij een toename van de prijzen

formatie (+ € 2,7 miljoen) in lijn met de verhoging van de

Voor de ziekenhuislaboratoria betekent het beschikbaar

De methode voor het meten van prionverwijdering bestaat

met 1,7% wordt dit voornamelijk veroorzaakt door een

omzet. Tevens zijn conform de CAO Sanquin 2009-2011

komen van deze nieuwe tests dat er een breder aanbod

uit een aantal stappen. In een notendop: prionen worden

daling van de afzet van kort houdbare bloedproducten

de salarissen verhoogd (+ € 3,7 miljoen) en zijn de sociale

is aan diagnostiek. Artsen kunnen de ziekte sneller op

eerst vermenigvuldigd totdat hoge concentraties kunnen

het spoor komen en beter volgen. Multiple myeloom treft

worden geoogst. Vervolgens worden ze in het uitgangsma-

vooral ouderen. Gezien de vergrijzing is een toename van

teriaal gestopt van de te onderzoeken processtap. Uitvoe-

een toename van de omzet met € 20,4 miljoen (+ 14%).

met € 2,0 miljoen (+ 11%) in lijn met het hogere

het aantal patiënten te verwachten. De ziekte gaat vaak

ring van deze stap vindt op laboratoriumschaal plaats,

Deze toename is vooral toe te schrijven aan de productie

investeringsniveau en de daarbij behorende hogere

gepaard met botpijnen door de woekering van plasmacel-

waarna men met behulp van een zogenoemde Western-Blot

len in het beenmerg. Soms treden zelfs spontane botbreu-

test meet of er nog prionen aanwezig zijn. Peter: ‘We zijn

ken op, evenals bloedarmoede en een verlaagde afweer.

in staat geweest om de test zo te optimaliseren, dat we

bloedmonsters van Nederlandse instellingen voor

(+ 8%). Belangrijkste oorzaak daarvoor is de stijging

Met de juiste behandeling kan de ziekte soms jaren onder

structureel zelfs bij een verdunning van het materiaal met

gezondheidszorg groeide in 2010 met € 0,7 miljoen

van de kosten voor onderhoud van de gebouwen

controle gehouden worden.

een factor tienduizend nog steeds een positief testresultaat

(+ 4%) door een uitbreiding van de dienstverlening

en de apparatuur, deels in lijn met de gestegen

krijgen. Met deze gevoeligheid kunnen we de veiligheids-

gecombineerd met een reguliere verhoging van de

contractproductie.

door de toename van de balanspost ‘Voorraden’.

7. Financiële resultaten en financiële positie

Bedrijfslasten De bedrijfslasten voor incidentele posten zijn in 2010 gestegen met € 19,9 miljoen naar € 349,5 miljoen (+ 6%).

–– De kosten voor lonen, salarissen, sociale lasten en pensioenpremies zijn in 2010 toegenomen met € 8,1

aan de ziekenhuizen. –– Leveringen van plasmaproducten hebben geleid tot

van Cinryze™ voor de Amerikaanse markt. –– De omzet van diagnostische dienstverlening op

lasten en pensioenpremies verhoogd (+ € 1,7 miljoen). –– De afschrijvingen op materiele vaste activa zijn gestegen

afschrijvingslasten. –– De overige bedrijfskosten zijn gestegen met € 7,7 miljoen

Pharmaceutical Services

bijdrage van een processtap goed in kaart brengen en dat

De plasmaproducten van Sanquin Bloedvoorziening moe-

is belangrijk voor de divisie Plasmaproducten.’

ten aan de strengste eisen voldoen. Vorig jaar ontwikkelde

Tot nu toe was de divisie afhankelijk van een beperkt aan-

omzet uit externe subsidie-inkomsten en contractresearch

De stijging van de bedrijfsopbrengsten, gecombineerd

de business unit Pharmaceutical Services een methode om

tal Europese bedrijven dat de validatiemethodiek onder het

van € 0,5 miljoen (+ 7%). De financiering van een voor

met een minder hoge stijging van de kosten, leidt in 2010

priondeeltjes te meten, afwijkende eiwitdeeltjes met ziek-

vereiste kwaliteitssysteem kon aanbieden. Volgens Peter

de organisatie adequaat onderzoeksprogramma vraagt

tot een forse verbetering van het bedrijfsresultaat voor inci-

makende eigenschappen. Zoals de gekke koeienziekte of de

hebben de collega’s van de divisie Plasmaproducten nu

nog steeds bijzondere aandacht.

dentele posten naar € 29,8 miljoen (+ 26%). Belangrijkste

ziekte van Creutzfeldt-Jakob. Om bloed- en plasmaproduc-

geen last meer van lange wachtlijsten en wordt optimaal

ten zo veilig mogelijk te maken, is het belangrijk om zeker

geprofiteerd van de bestaande voorzieningen bij Pharma-

te weten dat er geen virussen of prionen in aanwezig zijn.

ceutical Services. ‘Maar ook wijzelf plukken de vruchten

tarieven. –– Onderzoek en ontwikkeling kende een stijging van de

–– De omzet van reagentia is in 2010 gestegen met € 1,0 miljoen (+ 15%). –– In de bedrijfsopbrengsten is de post ‘Wijziging in

Resultaat

oorzaak hiervoor was de stijging van de contractproductie, onder andere voor Cinryze™. In 2009 is een incidentele post van € 19,8 miljoen

12  |

Jaarrekening 2010  |  13

verantwoord in het resultaat als gevolg van de vrijval

De post Belastingen heeft in 2010 een negatieve invloed op

Financiële positie

van de Tax Busquin-verplichtingen in België. Dit heeft in

het resultaat van € 1,0 miljoen. In 2009 werd de belas-

De financiële positie en de liquiditeit van de Stichting zijn als gevolg van de positieve resultaten in 2010 verbeterd.

2010 nog tot een nabetaling geleid van € 0,4 miljoen.

tinglast van € 7,0 miljoen bijna volledig veroorzaakt door

Het werkkapitaal van Sanquin kan als volgt worden gespecificeerd:

Per saldo werden in 2010 rentelasten gerealiseerd van

de vrijval van de Tax Busquin-verplichtingen in België.

€ 0,1 miljoen (2009: rentebaten van € 0,7 miljoen). Ook

Het Aandeel derden van -/- € 1,4 miljoen is opgenomen

(* € 1.000 ,-)

werd een eenmalige opbrengst gerealiseerd op de verkoop

om het geconsolideerde resultaat van Sanquin waarin CAF

Liquide middelen

van aandelen CAF-DCF van € 0,1 miljoen (2009:

voor 100% is opgenomen, te corrigeren voor het minder-

Kortlopende vorderingen:

€ 1,9 miljoen) gebaseerd op een actualisatie van de in

heidsbelang in CAF dat niet in handen is van Sanquin.

Handelsdebiteuren

2008 ontvangen verkoopprijs als gevolg van de vrijval

Het bedrijfsresultaat, gecombineerd met bovengenoemde

Overige vorderingen

van de Tax Busquin-verplichtingen.

financiële baten en lasten, incidentele posten en

Voorraden

In 2010 werd bovendien een eenmalige boekwinst gereali-

belastingen, leidt per saldo tot een nettoresultaat van

Kortlopende schulden:

seerd van € 1,4 miljoen met betrekking tot de verkoop van

€ 29,3 miljoen, ten opzichte van € 32,4 miljoen in 2009.

31-12-2010

31-12-2009

88.256

70.537

55.719

50.103

9.513

8.668

104.859

92.770

Handelsschulden en personele verplichtingen

-/- 47.866

-/- 42.525

een pand in Leiden.

Overige schulden op korte termijn

-/- 22.129

-/- 20.261

De specificatie van de stijging van het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belasting is als volgt:

Werkkapitaal

188.352

159.292

(* € 1.000 ,-) Toename som der bedrijfsopbrengsten

26.098

Met name door de verhoging van de activiteiten bij de divisie Plasmaproducten is het werkkapitaal van de Stichting met € 29,1 miljoen gestegen naar € 188,4 miljoen.

Toename grond- en hulpstoffen

-/- 2.151

Ten aanzien van investeringen in materiele vaste activa geldt dat deze bij voorkeur gefinancierd worden met op lange

Toename salarissen en sociale lasten

-/- 8.063

termijn voor de Stichting beschikbare middelen. Uit onderstaande specificatie blijkt dat dit is gerealiseerd:

Toename afschrijvingskosten

-/- 1.993

Toename overige reguliere bedrijfskosten

-/- 7.655

Toename som der bedrijfslasten Toename bedrijfsresultaat voor incidentele posten

(* € 1.000 ,-) -/- 19.862

31-12-2010

31-12-2009

Materiële vaste activa

133.749

130.970

Financiering met lange termijn middelen

322.101

290.262

6.236 De financiering met lange termijn middelen kan als volgt worden gespecificeerd: (* € 1.000 ,-) Groepsvermogen Voorzieningen Langlopende schulden Financiering met lange termijn middelen

31-12-2010

31-12-2009

281.594

250.914

9.953

10.537

30.554

28.811

322.101

290.262

Uit de balans kan worden afgeleid dat de solvabiliteit van Sanquin (Groepsvermogen / Totaal Vermogen) is gestegen van 71% in 2009 naar 72% in 2010.

14  |

Jaarrekening 2010  |  15

8. Risico’s en risicobeheersing

Eén van de hoofdactiviteiten van Sanquin is het leveren

laboratorium te kunnen uitwijken. De noodprocedures

De organisatiestructuur en het beleid zijn gericht op

van producten voor therapeutische toepassing bij de mens.

worden van tijd tot tijd in de praktijk getest.

heldere informatie en communicatie. Geformaliseerd werk-

Risicoprofiel

Het inzamelen van de grondstof voor deze producten, het

De activiteiten van Sanquin zijn deels gebaseerd op een

testen ervan en het uitvoeren van de bereiding, vinden

Risicobeheersing

interne mededelingen, een personeelsblad, een blad voor

publieke, door de Nederlandse overheid vastgestelde, taak.

plaats binnen een uitgebreid stelsel van nationale wet­

Als werkmodel voor risicobeheersing wordt uitgegaan van

ziekenhuizen, een blad voor donors, een intranet en een

Voor het overige spelen zij zich af in een marktconforme,

geving en Europese richtlijnen. Sanquin voldoet aan deze

het “Committee of Sponsering Organizations” raamwerk

website. De interne communicatie van financiële informa-

internationale omgeving. De goedkeuring door de Neder-

wetgeving en richtlijnen, die onder andere gedetailleerde

(COSO) voor interne beheersing. De in het raamwerk

tie vindt maandelijks plaats. Managementinformatie over

landse overheid van de begroting en jaarrekening van

eisen stellen aan de kwaliteitszorg. De grondstof voor vele

opgenomen elementen zijn binnen Sanquin in belangrijke

personeelszaken en kwaliteitszaken wordt per kwartaal

Sanquin is wettelijk vastgelegd en richt zich primair op het

van onze producten is biologisch menselijk materiaal die

mate aanwezig.

binnen een geformaliseerd systeem gedistribueerd. Ook

publieke deel. In het marktconforme deel zijn er, vanuit de

om die reden een bijzonder risicoprofiel kent. Sanquin stelt

Binnen alle divisies bestaan beleidsregels en procedures ter

opleiding en training leveren een bijdrage aan de commu-

aard van die omgeving, onvermijdelijke en andere risico’s

alles in het werk om de veiligheid van haar producten te

beheersing van geïdentificeerde risico’s. De belangrijkste zijn:

nicatie. Voor de verschillende divisies bestaan gestructu-

dan in het publieke deel.

maximaliseren, maar is zich bewust van de beperkingen

–– De structuur van de organisatie zoals vastgelegd

reerde interne en externe opleidingsprogramma’s. Er is een

Sanquin besteedt veel aandacht aan een volledige en

die een biologische grondstof in dit opzicht met zich mee-

in statuten, documenten over de inrichting van de

structuur voor de communicatie met vertegenwoordigers

frequente informatie van overheid, afnemers en gebruikers

brengt. Sanquin vindt het noodzakelijk R&D uit te voeren

organisatie, besluitvormingsprocedures van de Raad van

van donors en van gebruikers van de Sanquin producten

van haar producten over dit onderwerp.

om de kwaliteit en betrouwbaarheid van de producten te

Bestuur en divisiedirecteuren, procedures voor interne

en diensten, zowel landelijk als per bloedbank divisie. Er

Wetenschappelijke ontwikkelingen, waardoor synthetische

blijven verhogen.

delegatie van bevoegdheden en autorisaties voor externe

zijn adviesraden met externe deskundigen die de Raad

alternatieven voor bloedproducten worden ontwikkeld en

Sanquin is een organisatie waarvan de soms zeer verschil-

vertegenwoordiging van de organisatie.

van Bestuur adviseren over ethiek, wetenschap, medische

op de markt geïntroduceerd, kunnen een bedreiging

lende activiteiten in aparte divisies zijn ondergebracht.

vormen voor de bedrijfseconomisch verantwoorde exploi-

De risico’s waarmee Sanquin wordt geconfronteerd worden

tatie van met name de bereiding van plasmaproducten.

per divisie beoordeeld en op corporate niveau vergeleken

Door het wegvallen van de vraag naar sommige produc-

en vastgesteld.

–– Het treasury beleid waarin de beleidsregels voor het

zelfde hoeveelheid grondstof geïsoleerd. Hierdoor verkleint

Sanquin heeft een verscheidenheid aan ICT-systemen

–– Het kwaliteitsbeleid waarin het systeem voor

het aantal dragers voor de gemeenschappelijke kosten

(hardware, software, computernetwerken en datacommu-

van inzameling, testen en bereiden van plasmaproducten.

nicatie). De ICT-infrastructuur is ontworpen om de orga-

Voor sommige producten zijn of komen recombinante

nisatie op een effectieve, betrouwbare en veilige manier

verantwoordelijkheden, bevoegdheden en rapportages

zoek, waar tevens met de lokale ondernemingsraad wordt

alternatieven op de markt. Hierdoor wordt voor sommige

te ondersteunen. De continuïteit van de bedrijfsprocessen

over uit te voeren projecten zijn vastgelegd.

gesproken. Financiën, personeelszaken, kwaliteitszaken en

producten een daling van de afzet verwacht. Een sneller

is in hoge mate afhankelijk van de goede werking van

dan verwachte vervanging van plasmaproducten door

de ICT-systemen. De performance en de werking van de

synthetische alternatieven kan grote effecten hebben op

veiligheidsmaatregelen in de ICT-omgeving wordt daarom

–– Gedragsregels.

dures door derden zijn schriftelijk vastgelegd. De Raad van

het bedrijfsresultaat.

permanent gemonitord, zodat snelle bijsturing in geval

–– Risico inventarisaties en evaluaties in het kader van het

Bestuur meldt claims tijdens het overleg met de Raad van

Bij bereiding van geneesmiddelen uit plasma speelt kwa-

van (dreigende) verstoringen mogelijk is.Voor applicaties

liteitszorg een belangrijke rol. Een van de uitgangspunten

die tijdkritische processen ondersteunen zoals het

is dat productiestoringen direct leiden tot het blokkeren

landelijke testlaboratorium voor donaties zijn procedu-

van productiebatches om onzekerheid over de kwaliteits­

res ontwikkeld waarbij ingeval van technische storingen

borging te voorkomen. Het verder verhogen van de kwaliteitsmaatregelen verkleint de kans op productiestoringen.

ten worden er minder verschillende producten uit een-

overleg is hiervan de belangrijke basis. Daarnaast zijn er

–– De accounting manual met de handleiding voor de

zaken en donorzaken.

inrichting van de financiële verslaglegging en de voor de

De bewaking van de beheersingsmaatregelen vindt plaats

opstelling te volgen procedures.

door de periodieke maandelijks bespreking van de finan-

cash- en valutamanagement zijn opgenomen.

ciële managementinformatie door Raad van Bestuur en directeuren. De financiële rapportage wordt ook besproken met de Raad van Toezicht. Minimaal twee maal per jaar

kwaliteitszorg wordt beschreven.

bespreekt de Raad van Bestuur bovendien de algemene

–– Project control procedures waarin

gang van zaken in iedere divisie tijdens een bedrijfsbe-

–– Standard Operating Procedures voor de vele uitvoeringsprocessen op uitvoeringsniveau.

Arbo- en milieubeleid. –– Verzekeringen op het gebied van productaansprakelijkheid en andere bedrijfsrisico’s.

bouw staan standaard op de agenda. Interne regelingen voor het melden van claims en proce-

Toezicht. Een bespreking van de belangrijkste risico’s op strategisch niveau maakt jaarlijks deel uit van de discussie over het Middellange Termijn Plan van Sanquin.

–– Procedures en voorzieningen ter beveiliging van de ICT-

Het kwaliteitsbeleid van Sanquin is schriftelijk vast­gesteld

tijdelijk met alternatieve procedures gewerkt kan wor-

infrastructuur en back up voorzieningen in geval van

en richt zich op kwaliteitssystemen GMP en ISO. In dit ver-

den. Er is bovendien een overeenkomst gesloten met een

technische storingen.

band worden de verschillende bedrijfsonderdelen frequent

laboratorium in België om in geval van nood naar dat

geïnspecteerd door de Inspectie Gezondheidszorg van het

16  |

Jaarrekening 2010  |  17

ministerie van VWS, alsmede in het kader van ISO-certifi-

vinden, in ieder geval omdat ook de externe wereld

Sanquin kent een hoge prioriteit toe aan de veiligheid van

in de prijzen, stijgt met € 1,5 miljoen (van 4,25% naar

caties. Het uitvoeren van periodieke interne audits is één

verandert en Sanquin zich daarbij wil en moet aanpassen.

donors, patiënten en medewerkers.

4,80% van de opbrengsten van de bloedbank). De kosten

van de taken van de concernafdeling Kwaliteitszorg en

Het beleid van de Raad van Bestuur blijft erop gericht het

Vanaf 2008 worden alle bloed- en plasmadonaties getest

stijgen door de CAO-afspraken en prijsstijgingen voor

maakt deel uit van de continue bewaking van het risicobe-

risicobeheersingssysteem voortdurend te toetsen en

met behulp van een Nucleïnezuur Amplificatietest (NAT)

grondstoffen en diensten. De minister van VWS heeft de

heersingssysteem. Periodiek vinden er externe risico inven-

te verbeteren.

op de virussen HBV, HIV en HCV in minipools van zes

begroting 2011 van Sanquin en de daarin opgenomen prij-

tarisaties en evaluaties plaats, incidenteel ook in verband

donaties. Ontwikkelingen in het buitenland laten zien

zen voor de kort houdbare bloedproducten goedgekeurd.

met de productaansprakelijkheidsverzekering.

dat met de nieuwe NAT-test voor HBV vooral chronische

De externe accountant beoordeelt in het kader van

9. Kwaliteit, arbo, milieu en veiligheid

de controle van de jaarrekening het functioneren van

HBV-infecties worden gevonden die met de klassieke test

Voor de omzet van producten van de divisie Plasma-

niet detecteerbaar zijn.

producten inclusief CAF wordt in de begroting 2010 een

operationele procedures. De bevindingen worden gerap-

Kwaliteit en veiligheid zijn erg belangrijk voor de organi-

Opduikende infecties zijn infectieziekten die nog niet

voortgaande stijging verwacht. Deze stijging wordt vooral

porteerd aan de divisiedirecteuren en aan de Raad van

satie. Het kwaliteitsbeleid strekt zich uit over alle aspec-

bekend waren en nieuw zijn ontstaan (bijvoorbeeld SARS)

verwacht bij de contractproductie voor derden (voorna-

Bestuur. De externe accountant rapporteert op basis van

ten van de bedrijfsvoering. Sanquin hanteert voor alle

of die reeds bekend zijn, maar waarvan de verspreiding

melijk Cinryze™ voor de Amerikaanse markt). De omzet

het jaarlijkse accountantsverslag aan de Raad van Bestuur

organisatie­onderdelen een kwaliteits(management)systeem

plotseling toeneemt of verandert. In 2010 werd Sanquin,

van de overige producten blijft naar verwachting stabiel.

en de Raad van Toezicht. De Raad van Bestuur verklaart

waarin wordt voldaan aan de eisen van GMP (Good

evenals andere bloedtransfusiediensten in Europa, gecon-

Er zullen relatief grote investeringen in gebouwen en

door het tekenen van de “Letter of Representation” dat

Manufacturing Practices), GLP (Good Laboratory Practices)

fronteerd met een toename van opduikende infecties. Het

procesapparatuur plaatsvinden voor de vernieuwing van

de verstrekte informatie volledig en juist is. De Raad van

en ISO 9001:2000. Voor individuele onderdelen wordt dit

betrof vaak uitbraken of epidemieën van infecties die door

het productenpakket, maar ook voor de integratie van de

Bestuur baseert zich daarbij mede op de verklaringen van

aangevuld met specifieke systemen, zoals JACIE (voor het

insecten worden overgedragen en die door de klimaatver-

productie activiteiten met de CAF.

de divisiedirecteuren.

werk met stamcellen) en NedCordFact (voor het werk met

anderingen steeds verder naar het noorden migreren.

Voor de divisies Diagnostiek, Reagentia en Research wordt

Naast de hierboven genoemde elementen zijn er

navelstrengbloed).

in 2011 een lichte stijging van de opbrengsten verwacht.

diverse andere die samen het kader vormen voor de

10. Vooruitzichten voor 2011

risicobeheersing.

Het management beoordeelt regelmatig de werkprocessen om

Elementen zoals integriteit, zakelijke ethiek, deskundigheid

zeker te stellen dat deze aan eventueel veranderende omstan-

van medewerkers, stijl van leidinggeven en de wijze van

digheden of vereisten voldoen. Sanquin doet daarbij haar

Eind 2009 is een grootschalig investeringsprogramma

delegatie van bevoegdheden en verantwoordelijkheden

uiterste best om geluidshinder, grond-, water- en luchtveront-

vastgesteld voor de jaren 2010-2015. Eind 2010 is naar

maken daar deel van uit. In de Sanquin gedragsregels is

reiniging en het genereren van restmateriaal of gevaarlijke

aanleiding hiervan gestart met de nieuwbouw op de

een aantal kernwaarden vastgelegd door de Raad van

stoffen te voorkomen of zoveel mogelijk te beperken.

locatie in Amsterdam ten behoeve van de divisies Plasma-

Bestuur. Het gaat daarbij om service, resultaatgerichtheid,

In overeenstemming met haar doelstelling om de bloed-

producten en Research. Tevens wordt geïnvesteerd in een

flexibiliteit en samenwerking.

voorziening in Nederland op een kwalitatief hoogwaardige,

upgrade van de technische processen en systemen om in

veilige en doelmatige wijze te verzorgen, is Sanquin aan haar

de toekomst te kunnen blijven voldoen aan veiligheids-

Op grond van de beschreven activiteiten verklaart de Raad

klanten en belanghebbenden verplicht zich zo veel mogelijk

en kwaliteitseisen. Dit investeringsprogramma wordt

van Bestuur naar beste weten dat het proces van interne

in te zetten voor het toepassen van duurzame praktijken. De

gefinancierd uit eigen middelen. De liquide middelen van

risicobeheersing in het verslagjaar 2010 in het algemeen

Stichting streeft ernaar om door haar klanten, medewerkers

de Stichting zullen naar verwachting de komende jaren

naar behoren heeft gefunctioneerd. In 2010 hebben geen

en andere belanghebbenden gezien te worden als een veilige,

daardoor aanzienlijk dalen.

grote incidenten of verstoringen van de bedrijfsprocessen

innovatieve en betrouwbare organisatie die een duurzame

plaatsgevonden. De werkelijke effectiviteit kan slechts aan

bijdrage aan de samen­leving levert. Daarnaast streeft

De levering van kort houdbare bloedproducten blijft in

de hand van de resultaten over een langere periode wor-

Sanquin ernaar om haar beleid, werkmethoden en kennis

2011 naar verwachting stabiel ten opzichte van 2010. De

den beoordeeld. Een verdere uitbouw en completering van

omtrent duurzaam ondernemen blijvend te verbeteren en om

prijzen van de kort houdbare bloedproducten stijgen t.o.v.

de beheersingsprocessen zal in de komende jaren plaats

haar toonaangevende positie verder te versterken.

2010 met 3,2%. De researchbijdrage die is geïncorporeerd

18  |

Jaarrekening 2010  |  19

Jaarrekening 2010 Geconsolideerde jaarrekening 2010

20  |

Jaarrekening 2010  |  21

Geconsolideerde balans per 31 december 2010 (voor resultaatbestemming)

Geconsolideerde winst-en-verliesrekening over 2010

31-12-2010

31-12-2009

(* € 1.000 ,-)

2010

2009

(* € 1.000 ,-) Ref.

€

€

€

Ref.

€

Activa

Netto-omzet

Vaste activa

Wijziging in voorraden gereed product en onderhanden werk

Materiële vaste activa

5

133.749

130.970

Financiële vaste activa

6

0

0

16

Overige bedrijfsopbrengsten

€

€

€

356.971

336.247

16.300

12.303

6.032

4.655

Som der bedrijfsopbrengsten 133.749

€

379.303

353.205

130.970 Kosten van grond- en hulpstoffen

Vlottende activa

92.726

90.575

Lonen en salarissen

17

111.654

105.746

Voorraden

7

104.859

92.770

Sociale lasten incl. pensioen

17

23.440

21.285

Vorderingen

8

65.232

58.771

Afschrijvingen op materiele vaste activa

21

20.003

18.010

Liquide middelen

9

88.256

70.537

Overige bedrijfskosten

22

101.633

93.978

258.347

222.078

Som der bedrijfslasten voor incidentele posten

392.096

353.048

Bedrijfsresultaat voor incidentele posten Vrijval Tax Busquinverplichtingen

26

349.456

329.594

29.847

23.611

424

19.794

Passiva Groepsvermogen

Bedrijfsresultaat

Eigen vermogen

10

262.834

233.518

Aandeel derden

11

18.760

17.396 281.594

250.914

Voorzieningen

12

9.953

10.537

Langlopende schulden

13

30.554

28.811

Kortlopende schulden

14

69.995

62.786 353.048

43.405

Opbrengst materiële vaste activa

24

1.373

0

Opbrengst financiële vaste activa

24

133

1.893

Rentebaten

24

3.161

3.594

Rentelasten

24

-3.291

-2.917

31.647

45.975

-966

-6.979

Aandeel derden

-1.365

-6.561

Resultaat na belastingen

29.316

32.435

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

392.096

30.271

26

22  |

Jaarrekening 2010  |  23

Geconsolideerde kasstroomoverzicht over 2010 2010

2009

(* € 1.000 ,-) €

€

€

€

Vrijval Tax Busquinverplichtingen

29.847 424

Bedrijfsresultaat

€

23.611

Investeringen materiële vaste activa

19.794

Desinvesteringen materiële vaste activa

Mutatie voorzieningen

€

€

30.271

43.405

-32.555

-22.877

9.774

398

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Aanpassingen voor: Afschrijvingen op materiële vaste activa

2009 €

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat voor incidentele posten

2010 (* € 1.000 ,-)

20.003

18.010

-584

378

-22.479

15.978

12.352

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Ontvangst uit langlopende schulden

19.419

-22.781

18.388

Aflossing langlopende schulden

5.000

5.500

-3.259

-6.476

Verandering in werkkapitaal: Toename Voorraden Toename Vorderingen Toename Kortlopende schulden

-12.089

-14.274

-6.461

7.514

7.209

-15.793

Kasstroom uit bedrijfsoperaties

-11.341

-22.553

38.349

39.240

1.373

Opbrengst financiële vaste activa

133

1.893

3.161

3.594

-966

-6.979

-3.291

-2.917

Vennootschapsbelasting Betaalde interest

410 Kasstroom uit operationele activiteiten

-976

Netto kasstroom

17.719

11.376

Toename/(afname) geldmiddelen

17.719

11.376

Het verloop van de geldmiddelen is als volgt:

Opbrengst materiële vaste activa Ontvangen interest

1.741

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

38.759

2010 €

2009 €

Stand per 1 januari

70.537

59.161

Mutatie boekjaar

17.719

11.376

Stand per 31 december

88.256

70.537

-4.409 34.831

24  |

Jaarrekening 2010  |  25

Toelichting op de geconsolideerde balans en winst-en-verliesrekening

1.3 Verbonden partijen

veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de

Als verbonden partij worden aangemerkt alle rechtsper­

betreffende jaarrekeningposten.

sonen waarover overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Ook rechtspersonen die overwegende zeggenschap kunnen uitoefenen worden aangemerkt als verbonden

1. Algemene toelichting

2. Grondslagen voor waardering van activa en passiva

De groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen

partij. Ook de statutaire directieleden, andere sleutelfunc-

waarop zij een overheersende zeggenschap kan uitoefe-

tionarissen in het management van Sanquin en nauwe

2.1 Algemeen

1.1 Activiteiten

nen of waarover zij de centrale leiding heeft, worden voor

verwanten zijn verbonden partijen.

De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in over­

De activiteiten van de Sanquin betreffen de bereiding

100% in de consolidatie betrokken. Het aandeel van der-

Transacties van betekenis met verbonden partijen worden

eenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9

en levering van lang en kort houdbare bloedproducten

den in het groepsvermogen en in het groepsresultaat wordt

toegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoor-

Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen

in Nederland alsmede bloedonderzoek in opdracht van

afzonderlijk vermeld.

waarden zijn aangegaan. Hiervan wordt toegelicht de

voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven zijn door de

aard en de omvang van de transactie en andere informa-

Raad voor de Jaarverslaggeving. De jaarrekening is

tie die nodig is voor het verschaffen van het inzicht.

opgesteld in euro’s.

derden. Sanquin voert tevens gesubsidieerd en contractonderzoek uit en verzorgt onderwijs in samenwerking met

Intercompany-transacties, intercompany-resultaten en

de Universiteit van Amsterdam. In België worden door

onderlinge vorderingen en schulden tussen groepsmaat-

dochteronderneming CAF lang houdbare bloedproducten

schappijen en andere in de consolidatie opgenomen

1.4 Kasstroomoverzicht

Activa en passiva worden in het algemeen gewaardeerd

bereid en geleverd. In Finland wordt door Sanquin Oy

rechtspersonen worden geëlimineerd. Ongerealiseerde

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte

tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Indien geen

voor de lokale markt de marketing verzorgd voor de lang

verliezen op intercompany-transacties worden ook

methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht

specifieke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waar-

houdbare bloedproducten.

geëlimineerd tenzij er sprake is van een bijzondere

bestaan uit de liquide middelen. Kasstromen in vreemde

dering plaats tegen de verkrijgingsprijs. In de balans, de

Stichting Sanquin Bloedvoorziening heeft als hoofdlocatie

waardevermindering. Waarderingsgrondslagen van

valuta zijn omgerekend tegen gemiddelde koersen. Koers-

winst-en-verliesrekening en het kasstroomoverzicht zijn

Plesmanlaan 125, 1066 CK te Amsterdam en is ingeschre-

groepsmaatschappijen en andere in de consolidatie

verschillen met betrekking tot liquide middelen worden

referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwe-

ven in de Kamer van Koophandel Amsterdam onder num-

opgenomen rechtspersonen zijn waar nodig gewijzigd om

afzonderlijk in het kasstroomoverzicht getoond. Ont-

zen naar de toelichting.

mer 41217565.

aansluiting te krijgen bij de geldende waarderingsgrond-

vangsten en uitgaven uit hoofde van interest, ontvangen

slagen voor de Groep.

dividenden en winstbelastingen zijn opgenomen onder de

2.2 Vergelijking met voorgaand jaar

1.2 Consolidatie

kasstroom uit operationele activiteiten. Transacties waarbij

De gehanteerde grondslagen van waardering en van

In de consolidatie worden de financiële gegevens van de

Aangezien de winst-en-verliesrekening over 2010 van de

geen instroom of uitstroom van kasmiddelen plaatsvindt,

resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het

Stichting Sanquin Bloedvoorziening opgenomen, haar

Stichting Sanquin Bloedvoorziening in de geconsolideerde

zijn niet in het kasstroomoverzicht opgenomen.

voorgaande jaar.

groepsmaatschappijen en andere rechtspersonen waarop

jaarrekening is verwerkt, is in de enkelvoudige jaarreke-

zij een overheersende zeggenschap kan uitoefenen of

ning volstaan met een beperkte toelichting op de balans

1.5 Schattingen

aparte post opgenomen met betrekking tot de vrijval

waarover zij de centrale leiding heeft. Groepsmaatschap-

en de winst- en verliesrekening.

Om de grondslagen en regels voor het opstellen van

van de Tax Busquinverplichtingen in België. Conform de

pijen zijn rechtspersonen waarin de Stichting Sanquin

In de geconsolideerde winst- en verliesrekening is een

de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat

verslaggevingsregels moet deze post verwerkt worden als

Bloedvoorziening overheersende zeggenschap, direct

De in de consolidatie begrepen vennootschappen zijn:

het bestuur van de Stichting Sanquin Bloedvoorziening

negatieve post onder de ‘Overige bedrijfskosten’. Vanwege

of indirect, kan uitoefenen doordat zij beschikt over de

–– Stichting Sanquin Bloedvoorziening, Amsterdam,

over verschillende zaken zich een oordeel vormt, en

de omvang en het incidentele karakter van de post is

dat het bestuur schattingen maakt die essentieel kun-

ervoor gekozen deze apart zichtbaar te maken. Hierdoor

meerderheid van de stemrechten of op enig andere wijze

Nederland

de financiële en operationele activiteiten kan beheersen.

–– CAF-DCF CVBA, Brussel, Belgie (50,01%)

nen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedra-

zijn de cijfers met betrekking tot de reguliere bedrijfslasten

Hierbij wordt tevens rekening gehouden met potentiële

–– Sanquin Oy, Helsinki, Finland (100%)

gen. Indien het voor het geven van het in art. 2:362 lid

en het bedrijfsresultaat voor de jaren 2009 en 2010 beter

stemrechten die direct kunnen worden uitgeoefend op

–– Euroclone BV, Amsterdam, Nederland (100%)

1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van

met elkaar vergelijkbaar.

balansdatum.

deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende

26  |

Jaarrekening 2010  |  27

2.3 Vreemde valuta

Overige vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrij-

De eerste waardering van gekochte deelnemingen is geba-

gings- of vervaardigingsprijs inclusief direct toerekenbare

seerd op de reële waarde van de identificeerbare activa en

2.6 Bijzondere waardeverminderingen   van vaste activa

Functionele valuta

kosten, onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedu-

passiva op het moment van acquisitie. Voor de vervolg-

Door de Stichting wordt op iedere balansdatum beoordeeld

De posten in de jaarrekening van de groepsmaatschappijen

rende de verwachte toekomstige gebruiksduur, of lagere

waardering worden, uitgaande van de waarden bij eerste

of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bij-

worden gewaardeerd met inachtneming van de valuta van

bedrijfswaarde. De vervaardigingsprijs bestaat uit de

waardering, de grondslagen toegepast die gelden voor deze

zondere waardevermindering onderhevig kan zijn. Indien

de economische omgeving waarin de groepsmaatschappij

aanschaffingskosten van grond- en hulpstoffen en kosten

jaarrekening.

dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare

voornamelijk haar bedrijfsactiviteiten uitoefent (de functionele

die rechtstreeks toerekenbaar zijn aan de vervaardiging

valuta). De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in euro’s;

inclusief installatiekosten. De implementatiekosten van

Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan

waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een

dit zijn de functionele en presentatievaluta van Sanquin.

software wordt rechtstreeks ten laste van het resultaat

worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrij-

actief hoger is dan de realiseerbare waarde; de realiseer-

gebracht.

gingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waarde-

bare waarde is veelal gelijk aan de directe opbrengst-

vermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere

waarde bij verkoop.

Transacties, vorderingen en schulden

waarde van het actief vastgesteld. Van een bijzondere

Transacties in vreemde valuta gedurende de verslag­periode zijn

Er is geen sprake van een verplichting tot herstel na afloop

waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de

in de jaarrekening verwerkt tegen de koers op transactiedatum.

van het gebruik van de activa. Voor de toekomstige kosten

winst-en-verliesrekening.

Monetaire activa en passiva in vreemde valuta wor-

voor groot onderhoud aan de bedrijfsgebouwen is geen

den omgerekend tegen de koers per balansdatum.

voorziening voor groot onderhoud gevormd. De kosten

Vorderingen op deelnemingen

De uit de afwikkeling en omrekening voortvloeiende

worden rechtstreeks in het resultaat verantwoord.

De onder financiële vaste activa opgenomen vorderingen

Grond- en hulpstoffen en halffabricaten

koersverschillen komen ten gunste of ten laste van de

worden gewaardeerd tegen de reële waarde van

De grondstoffen omvatten plasma en hulpmaterialen.

winst-en-verliesrekening.

het verstrekte bedrag, gewoonlijk de nominale waarde,

Deze voorraden zijn gewaardeerd tegen kostprijs of eventu-

onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen.

ele lagere marktwaarde. Een voorziening voor incourante

2.5 Financiële vaste activa

2.7 Voorraden

Niet-monetaire activa die volgens de verkrijgingsprijs

voorraden is waar nodig in mindering gebracht op de

worden gewaardeerd in een vreemde valuta, worden

Deelnemingen

Effecten

waarde van de voorraad.

omgerekend tegen de wisselkoers op de transactiedatum.

Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige

De onder financiële vaste activa opgenomen effecten die

De halffabricaten, inclusief de per balansdatum onder-

deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden

bestemd zijn om de uitoefening van de werkzaamheid

handen productie, zijn gewaardeerd tegen direct bestede

uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de nettovermogens-

van de onderneming duurzaam te dienen, worden gewaar-

kosten plus een opslag voor directe fabricagekosten, of

2.4 Materiële vaste activa

waardemethode. Wanneer 20% of meer van de stemrech-

deerd tegen verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde.

eventuele lagere marktwaarde. Een voorziening voor

Bedrijfsgebouwen en -terreinen worden gewaardeerd tegen

ten uitgebracht kan worden, kan men ervan uitgaan dat

Waardeverminderingen van deze effecten worden verwerkt

incourante voorraden is waar nodig in mindering gebracht

verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten of vervaardigings-

er invloed van betekenis is.

ten laste van de winst-en-verliesrekening.

op de waarde van de voorraad.

de geschatte economische levensduur. Op terreinen wordt

De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de

Overige vorderingen

Gereed product en handelsgoederen

niet afgeschreven.

grondslagen die gelden voor deze jaarrekening.

De onder financiële vaste activa opgenomen overige

De voorraad gereed product is gewaardeerd tegen de

Op vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering wordt niet afge-

Indien de waardering van een deelneming volgens de

vorderingen omvatten leningen die tot de vervaldag

grondstofkosten plus de direct toerekenbare fabricage­

schreven tot het moment dat het activum in gebruik wordt

nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil

zullen worden aangehouden. Deze vorderingen wor-

kosten, dan wel lagere marktwaarde. Een voorziening voor

genomen.

gewaardeerd. Indien en voor zover de Stichting Sanquin

den gewaardeerd tegen aflossingswaarde. Bijzondere

incourante voorraden is waar nodig in mindering gebracht

Er wordt rekening gehouden met de bijzondere waarde­

Bloedvoorziening in deze situatie geheel of gedeeltelijk

waardeverminderingen worden in mindering gebracht

op de waarde van de voorraad.

verminderingen die op balansdatum worden verwacht.

instaat voor de schulden van de deelneming, dan wel het

op de aflossingswaarde en direct verantwoord in de

Handelsgoederen zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs

Voor de vaststelling of voor een materieel vast actief sprake

stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van

winst-en-verliesrekening.

of lagere marktwaarde. Een voorziening voor incourante

is van een bijzondere waardevermindering wordt verwezen

haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening

voorraden is waar nodig in mindering gebracht op de

naar paragraaf 2.6.

getroffen.

waarde van de voorraad.

prijs onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende

28  |

Jaarrekening 2010  |  29

2.8 Vorderingen

voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale

Overige voorzieningen

Vorderingen worden bij eerste verwerking gewaardeerd

waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzake-

De overige voorzieningen zijn met name gevormd voor

tegen de reële waarde van de tegenprestatie. Handelsvor-

lijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders

de verwachte extra kosten van het uittyperen van het

Verkoop van goederen

deringen worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen

vermeld.

donorbestand.

Opbrengsten uit de verkoop van goederen worden verwerkt

dering is uitgesteld op grond van een verlengde overeen-

Voorzieningen personeel

2.12 Langlopende schulden

tot de eigendom van de goederen zijn overgedragen aan

gekomen betalingstermijn wordt de reële waarde bepaald

De personele voorzieningen bestaan uit verplichtingen met

Langlopende schulden worden bij de eerste waardering

de koper.

aan de hand van de contante waarde van de verwachte

betrekking tot bestaande afvloeiingsregelingen, reorgani-

gewaardeerd tegen aflossingswaarde. Transactiekosten die

ontvangsten en worden er op basis van de effectieve

satiekosten, gereserveerde en te compenseren pensioen-

zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden

Verlenen van diensten

rente rente-inkomsten ten gunste van de winst-en-verlies­

premies, jubileumuitkeringen, doorbetaling bij langdurige

worden direct verwerkt in de winst- en verliesrekening.

Opbrengsten uit het verlenen van diensten worden ver-

rekening gebracht. Voorzieningen wegens oninbaarheid

ziekte en verplichtingen ten aanzien van de overgangs-

Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen

werkt indien en voorzover de betreffende diensten daad-

worden in mindering gebracht op de boekwaarde van de

regeling persoonlijk levensfasebudget conform de CAO

de op dat moment geldende aflossingswaarde. Het gedeelte

werkelijk zijn verricht.

vordering.

Sanquin.

van de langlopende schulden dat wordt afgelost in het

de geamortiseerde kostprijs. Als de ontvangst van de vor-

3.2 Opbrengstverantwoording

zodra alle belangrijke rechten en risico’s met betrekking

komende boekjaar, is opgenomen onder de kortlopende

Koersverschillen

schulden.

Koersverschillen die optreden bij de afwikkeling van

2.9 Liquide middelen

Latente belastingvorderingen en -verplichtingen

Liquide middelen bestaan uit kas, banktegoeden en direct

Latente belastingvorderingen en -verplichtingen worden

opeisbare deposito’s met een looptijd korter dan twaalf

opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen de waarde

2.13 Leasing

maanden. Rekening-courantschulden bij banken zijn

van de activa en passiva volgens fiscale voorschriften

Bij de Stichting Sanquin Bloedvoorziening kunnen er lease-

opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder

enerzijds en de boekwaarden die in deze jaarrekening

contracten bestaan waarbij een groot deel van de voor- en

3.3 Netto-omzet

kortlopende schulden. Liquide middelen worden gewaar-

gevolgd worden anderzijds. De berekening van de latente

nadelen die aan de eigendom verbonden zijn, niet bij de

Netto-omzet omvat de opbrengsten uit levering van

deerd tegen de nominale waarde.

belastingvorderingen en -verplichtingen geschiedt tegen

Stichting ligt. Deze leasecontracten worden verantwoord

goederen en diensten onder aftrek van kortingen en

de belastingtarieven die op het einde van het verslagjaar

als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van

dergelijke en van over de omzet geheven belastingen

2.10 Aandeel derden

gelden, of tegen de tarieven die in de komende jaren

operationele leasing worden, rekening houdend met

en na eliminatie van transacties binnen de groep.

Het aandeel derden als onderdeel van het groepsvermogen

gelden, voor zover deze al bij wet zijn vastgesteld.

ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis

wordt gewaardeerd tegen het bedrag van het nettobelang

Latente belastingvorderingen uit hoofde van verrekenbare

verwerkt in de winst- en verliesrekening over de looptijd

3.4 Overige bedrijfsopbrengsten

in de desbetreffende groepsmaatschappijen.

verschillen en beschikbare voorwaartse verliescompensatie

van het contract.

Overige bedrijfsopbrengsten bestaan uit onder andere uit

2.11 Voorzieningen

monetaire posten worden in de winst- en verliesrekening verwerkt in de periode dat zij zich voordoen.

worden opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat

subsidie-opbrengsten. Subsidies worden als baten verant-

er toekomstige fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee

woord in de winst- en verliesrekening in het jaar waarin

verliezen kunnen worden gecompenseerd en verrekenings-

3. Grondslagen voor bepaling van het resultaat

de gesubsidieerde kosten zijn gemaakt. De baten worden

Algemeen

mogelijkheden kunnen worden benut.

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwing-

Latente belastingen worden verantwoord voor tijdelijke

bare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum

verschillen inzake groepsmaatschappijen, deelnemingen

3.1 Algemeen

bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom

en joint ventures, tenzij Sanquin in staat is het tijdstip

Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de

van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang

van afloop van het tijdelijk verschil te bepalen en het niet

opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten

3.5 Kosten van grond- en hulpstoffen

op betrouwbare wijze is te schatten.

waarschijnlijk is dat het tijdelijke verschil in de voorzien-

en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties

De grond- en hulpstoffen zijn de aan de netto-omzet direct

De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste

bare toekomst zal aflopen.

worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gereali-

toe te rekenen verbruikte grondstoffen, alsmede kosten van

schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om

Belastinglatenties worden gewaardeerd op nominale

seerd; verliezen kunnen al gerealiseerd worden zodra zij

fabricage tegen inkoopwaarde, dan wel bij handelsgoede-

de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De

waarde.

voorzienbaar zijn.

ren de directe inkoopwaarde. Tevens zijn hierin begrepen,

verantwoord als het waarschijnlijk is dat deze worden ontvangen en de Stichting Sanquin Bloedvoorziening de condities voor ontvangst kan aantonen.

30  |

Jaarrekening 2010  |  31

indien van toepassing, de afwaardering van voorraden tot

3.8 Bijzondere posten

Stichting heeft vooral betrekking op toekomstige transac-

houdbare bloedproducten vindt plaats aan Nederlandse

lagere marktwaarde en eventuele getroffen voorzieningen

Bijzondere kosten zijn baten of lasten die voortvloeien uit

ties in US-dollars. Indien significante meerjarige leverings-

ziekenhuizen. Bij de verkoop van lang houdbare bloed­

voor incourante voorraden.

gebeurtenissen of transacties die behoren tot het resultaat

verplichtingen worden aangegaan, worden in principe

producten vindt alleen verkoop plaats aan afnemers

uit gewone bedrijfsuitoefening, maar die omwille van de

prijsafspraken in Euro’s gemaakt.

die voldoen aan de kredietwaardigheidstoets van de

vergelijkbaarheid apart toegelicht worden op grond van de

De resterende transacties in buitenlandse valuta zijn rela-

Stichting. Verkoop vindt plaats op basis van kredietter­

aard, omvang of het incidentele karakter van de post.

tief gering en eventuele daaruit resterende risico’s worden

mijnen tussen de 14 en 60 dagen. Voor grote leveringen

derhalve niet afgedekt.

kunnen aanvullende zekerheden worden gevraagd,

3.6 Personeelsbeloningen Periodiek betaalbare beloningen Lonen, salarissen, sociale lasten en pensioenbijdragen

3.9 Financiële baten en lasten

worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in

Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt,

Marktrisico

de winst- en verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn

rekening houdend met de effectieve rentevoet van de

De Stichting Sanquin Bloedvoorziening is onderhevig

aan werknemers.

betreffende activa en passiva.

aan risico’s met betrekking tot grondstof- en energieprij-

4.3 Liquiditeitsrisico

zen. Dit risico wordt beheerst door de afhankelijkheid van

De Stichting Sanquin Bloedvoorziening maakt gebruik

waaronder vooruitbetalingen en garantiestellingen, of worden kredietverzekeringen afgesloten.

Pensioenen

3.10 Belastingen

leveranciers zoveel mogelijk te verminderen, de inkoop

van meerdere banken om over meerdere kredietfaciliteiten

Sanquin maakt voor de pensioenregeling in Nederland

De belasting over het resultaat wordt berekend over het

waar mogelijk te centraliseren en zoveel mogelijk langdu-

te kunnen beschikken. Voor zover noodzakelijk, worden

gebruik van het Pensioenfonds Zorg & Welzijn. Deze

resultaat voor belastingen in de winst- en verliesrekening,

rige prijsafspraken te maken met leveranciers. Uitgangs-

nadere zekerheden verstrekt aan de bank voor beschikbare

pensioenregeling is verwerkt volgens de verplichtingen­

rekening houdend met vrijgestelde winstbestanddelen,

punt bij het aangaan van inkooprelaties is dat gestreefd

kredietfaciliteiten.

benadering. De over het verslagjaar verschuldigde premie

investerings- en overige faciliteiten. De belastingplicht is

wordt naar prijsstijgingen die vallen binnen de marges

wordt als last verantwoord.

alleen van toepassing op het marktconforme deel van de

van de overheidsregeling voor prijscompensatie voor

Pensioenregelingen van dochterondernemingen in het

organisatie.

budgetten in de gezondheidszorg.

buitenland, die vergelijkbaar zijn met de wijze waarop het Nederlandse pensioenstelsel is ingericht en functioneert, worden eveneens volgens de verplichtingenbenadering

4. Beheer van financiële risico’s

verwerkt. Van buitenlandse pensioenregelingen die niet

Rente- en kasstroomrisico De Stichting Sanquin Bloedvoorziening loopt renterisico over de rentedragende vorderingen (met name onder

vergelijkbaar zijn wordt een beste schatting gemaakt van

De Stichting Sanquin Bloedvoorziening is onderhevig aan

financiële vaste activa en liquide middelen) en rentedra-

de per balansdatum bestaande verplichting, op basis

verschillende financiële risico’s: prijsrisico (waaronder

gende langlopende en kortlopende schulden (waaronder

van een in Nederland algemeen aanvaarde actuariële

valutarisico, marktrisico en rente- en kasstroomrisico),

schulden aan kredietinstellingen).

waarderingsmethodiek.

kredietrisico en liquiditeitsrisico. De omvang van deze

Voor vorderingen en schulden met variabele rente­

risico’s in de dagelijkse bedrijfsvoering is niet zodanig dat

afspraken loopt de Stichting risico ten aanzien van

3.7 Afschrijvingen op materiële vaste activa

financiële instrumenten worden gebruikt om de risico’s af

toekomstige kasstromen; met betrekking tot vastrentende

Materiële vaste activa worden vanaf het moment van

te dekken. Het beheer van financiële risico’s wordt centraal

vorderingen en schulden loopt de Stichting risico’s over de

ingebruikneming afgeschreven over de verwachte toekom-

uitgevoerd door de afdeling Concern Control op basis van

marktwaarde.

stige gebruiksduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven.

beleid dat is vastgesteld door de Raad van Bestuur.

Met betrekking tot deze vorderingen en schulden worden

Indien een schattingswijziging plaatsvindt van de econo-

geen financiële derivaten met betrekking tot renterisico’s

4.1 Prijsrisico

gecontracteerd.

Valutarisico

4.2 Kredietrisico

Boekwinsten en -verliezen bij verkoop van materiële vaste

De Stichting Sanquin Bloedvoorziening is voornamelijk

De Stichting Sanquin Bloedvoorziening heeft geen signi-

activa zijn begrepen onder de afschrijvingen.

werkzaam in de Europese Unie. Het valutarisico voor de

ficante concentraties van kredietrisico. Verkoop van kort

mische levensduur, dan worden de toekomstige afschrijvingen aangepast.

32  |

Jaarrekening 2010  |  33

Toelichting op de balans

Investeringen in projecten die per balansdatum nog onderhanden zijn worden verantwoord in de kolom ‘Vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering’. Na oplevering worden deze projecten verantwoord als ‘Bedrijfsgebouwen en terreinen’, ‘Machine en installaties’ of ‘andere vaste bedrijfsmiddelen’. De bijbehorende afboeking van ‘Vaste bedrijfsmiddelen in uitvoering’ is zichtbaar als een negatieve post bij de ‘Investeringen’. De activa staan ter vrije beschikking van de Stichting. De actuele waarde van de vaste activa wijkt niet significant af van de boekwaarde.

5. Materiële vaste activa De investeringen in 2010 groter dan € 1,0 miljoen in materiële vaste activa zijn: De mutaties in de materiële vaste activa worden als volgt weergegeven:

(* € 1.000 ,-)

Bedrijfsgebouwen en -terreinen

Machines en installaties

€

€

Andere vaste Vaste bedrijfsbedrijfs­ middelen in middelen uitvoering €

€

Totaal

€

Stand per 1 januari 2010

–– Procesinstallatie Cinryze

€ 1,7 miljoen

–– Installaties uitbreiding alcoholfractionering

€ 1,6 miljoen

–– Installaties klimaatbeheersing

€ 1,5 miljoen

–– Vriesdroger plasmaproducten

€ 1,3 miljoen

–– Voorbereidings- en sloopkosten nieuwbouw Amsterdam

€ 1,0 miljoen

De desinvesteringen waren in 2010 incidenteel van een hoog niveau in verband met de verkoop van een pand in Leiden

Verkrijgings- of vervaardigingsprijzen

110.636

116.259

22.542

7.520

256.957

Cumulatieve afschrijvingen

-27.823

-81.766

-15.927

-471

-125.987

82.813

34.493

6.615

7.049

130.970

5.143

9.690

3.190

14.532

32.555

-13.559

-3.003

-2.846

-153

-19.561

te Rotterdam. Het aandelenbelang van Sanquin bedraagt 11%.

-5.907

-10.707

-3.366

-23

-20.003

Vitaleech ontwikkelt een middel tegen ontstekingen van het tandvlees. Het overgrote deel van de aandelen heeft

3.965

2.865

2.806

152

9.788

Boekwaarden

Desinvesteringen Afschrijvingen Afschrijvingen desinvesteringen

6. Financiële vaste activa Deelnemingen

Mutaties Investeringen

met een boekwaarde van € 7,3 miljoen. Bij deze verkoop is een boekwinst gerealiseerd van € 1,4 miljoen.

Sanquin heeft een niet meegeconsolideerde deelneming in een andere maatschappij: Vitaleech Bioscience NV,

Sanquin verworven in de jaren 2000 tot en met 2005 als vergoeding voor geleverde producten en diensten ten behoeve van onderzoek door Vitaleech. Vanwege onzekerheid over de toekomstige winstgevendheid van de onderneming is

-10.358

-1.155

-216

14.508

2.779

Verkrijgings- of vervaardigingsprijzen

102.220

122.946

22.886

21.899

269.951

Cumulatieve afschrijvingen

-29.765

-89.608

-16.487

-342

-136.202

Saldo

het belang volledig afgewaardeerd.

Stand per 31 december 2010

Boekwaarden Afschrijvingspercentages

72.455 0%-10%

33.338 10%-20%

6.399 20%-33%

21.557 0%

133.749

7. Voorraden (* € 1.000 ,-)

31-12-2010 €

31-12-2009 €

Grond- en hulpstoffen en halffabricaten

57.811

56.110

Gereed product en handelsgoederen

41.820

33.647

Onderhanden werk loonfractioneren

5.228

3.013

104.859

92.770

34  |

Jaarrekening 2010  |  35

De voorraden zijn toegenomen als gevolg van de uitbreiding van de activiteiten en vanwege het beleid om de voorraden

Belastingen en premies sociale verzekeringen

grondstoffen, hulpstoffen, halffabricaten en gereed product op te hogen in verband met de hogere veiligheidsmarges bij het zekerstellen van de bloedvoorziening. (* € 1.000 ,-) Bij de waardering van de voorraden is rekening gehouden met een voorziening voor incourantheid van € 9,9 miljoen

Omzetbelasting

(2009: € 6,0 miljoen).

Sociale lasten

De voorraden staan ter vrije beschikking van de Stichting. Uitzondering daarop vormt het onderhanden werk met betrek-

31-12-2010 €

31-12-2009 €

2.992

1.104

186

303

3.178

1.407

king tot loonfractioneren voor derden. Bij loonfractioneren levert de contractpartij van Sanquin zelf het te fractioneren plasma aan. Dit plasma en de daaruit voortvloeiende tussen- en eindproducten blijven tijdens het gehele productieproces

Overige vorderingen en overlopende activa

eigendom van de contractpartij. Als onderhanden werk wordt verantwoord de door Sanquin toegevoegde waarde per balansdatum.

(* € 1.000 ,-)

8. Vorderingen (* € 1.000 ,-) Handelsdebiteuren

Waarborgsommen 31-12-2010 €

31-12-2009 €

55.719

50.103

Belastingen en premies sociale verzekeringen

3.178

1.407

Overige vorderingen en overlopende activa

6.335

7.261

65.232

58.771

31-12-2010 €

31-12-2009 €

134

110

Vooruitbetaalde kosten

1.461

1.537

Nog te ontvangen inkomsten

4.740

5.614

6.335

7.261

Ten aanzien van de vorderingen zijn geen zekerheden verstrekt aan andere partijen.

9. Liquide middelen Alle vorderingen hebben een resterende looptijd korter dan een jaar. De post geldmiddelen in het kasstroomoverzicht is als volgt samengesteld:

Handelsdebiteuren

(* € 1.000 ,-) Handelsdebiteuren Af: voorziening dubieuze debiteuren

31-12-2010 €

31-12-2009 €

55.903

50.201

184

98

55.719

50.103

(* € 1.000 ,-) Kas Banktegoeden Deposito’s

De deposito’s hebben alle een resterende looptijd van minder dan een jaar.

31-12-2010 € 35

31-12-2009 € 20

9.817

18.117

78.404

52.400

88.256

70.537

36  |

Jaarrekening 2010  |  37

10. Eigen vermogen

Het verloop van de voorzieningen is als volgt:

Het eigen vermogen wordt in de toelichting op de balans in de enkelvoudige jaarrekening nader toegelicht.

Personele voorzieningen (* € 1.000 ,-)

11. Aandeel derden

€

Latente Belastingen €

Overige voorzieningen

Totaal

€

€

2.686

4.239

3.612

10.537

99

0

1.314

1.413

2.785

4.239

4.926

11.950

Onttrekkingen

-433

-6

-722

-1.161

Vrijval

-836

0

0

-836

1.516

4.233

4.204

9.953

Stand per 1 januari 2010 Dotatie

Het verloop van het aandeel derden is als volgt:

(* € 1.000 ,-)

2010

2009

€

€

Stand per 1 januari

17.396

10.834

Resultaat boekjaar

1.364

6.562

18.760

17.396

Stand per 31 december

Stand per 31 december 2010

De personele voorzieningen bestaan uit verplichtingen met betrekking tot bestaande afvloeiingsregelingen, reorganisa-

12. Voorzieningen

tiekosten, gereserveerde en te compenseren pensioenpremies, jubileumuitkeringen en doorbetaling bij langdurige ziekte. Voor de verschillen tussen de fiscale en de vennootschappelijke waardering van balansposten van CAF-DCF die leiden tot een

(* € 1.000 ,-)

31-12-2010

31-12-2009

€

€

Personele voorzieningen

1.516

2.686

Latente belastingverplichtingen

4.233

4.239

Overige voorzieningen

4.204

3.612

9.953

10.537

toekomstige verplichting tot het betalen van vennootschapsbelasting, is een voorziening voor latente belastingen gevormd. De overige voorzieningen zijn voornamelijk gevormd voor de verwachte extra kosten van het uittyperen van het donorbestand en voor risico’s ten aanzien van productaansprakelijkheid. De voorzieningen zijn grotendeels als langlopend (langer dan een jaar) aan te merken.

13. Langlopende schulden

(* € 1.000 ,-) Leningen Schulden aan kredietinstellingen Stand per 31 december

Aflossingswaarde per 31-12-2010

Aflossingsverplichting 2011

r

€

Resterende looptijd > 1 jaar

Resterende looptijd > 5 jaar

€

€

28.898

0

28.898

0

2.430

774

1.656

0

31.328

774

30.554

0

38  |

Jaarrekening 2010  |  39

15. Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen

Aflossingsverplichtingen binnen 12 maanden na afloop van het boekjaar zoals hierboven toegelicht zijn opgenomen onder de schulden op korte termijn. De waardering van de langlopende schulden tegen aflossingswaarde benadert de geamortiseerde kostprijs van de schulden.

Per balansdatum zijn door Sanquin investeringsverplichtingen aangegaan van € 37,4 miljoen. Het betreft investeringen voor de nieuwbouw ten behoeve van de uitbreiding van de huisvesting van de divisies Plasmaproducten en Research en

Leningen

procesapparatuur voor de bereiding van plasmaproducten en laboratoriumapparatuur. De investeringsverplichtingen

De opgenomen leningen betreffen:

kennen voor ongeveer de helft een looptijd van minder dan een jaar, en zijn voor de andere helft aangegaan voor een

–– Een lening van de Landsteiner Stichting voor BloedtransfusieResearch (LSBR) van € 20,0 miljoen. De lening loopt

termijn tot maximaal 5 jaar.

tot en met 2014 en over het uitstaande bedrag is 4,75% rente verschuldigd. Ten behoeve van deze lening zijn geen

Sanquin huurt op vele locaties afnamecentra. De jaarlijkse huurverplichting die daarmee samenhangt, bedraagt

zekerheden verstrekt.

€ 3,3 miljoen. De diverse huurcontracten kennen looptijden tussen de 1 en 5 jaar.

–– Een tweetal leningen van ViroPharma van oorspronkelijk € 12,8 miljoen ter financiering van de procesinstallaties

Met name ten behoeve van het wagenpark zijn leasecontracten afgesloten met een jaarlijkse financiële verplichting ter

voor de bereiding van Cinryze™. De leningen lopen tot en met 2014 en over het uitstaande bedrag is geen rente

hoogte van € 0,4 miljoen. Leasecontracten kennen een maximale looptijd van 5 jaar.

verschuldigd. Ten behoeve van deze leningen zijn geen zekerheden verstrekt. De leningen zullen worden terugbetaald

Aan diverse contractpartijen zijn bankgaranties verstrekt ter waarde van € 2,6 miljoen.

door het geven van een korting op het overeengekomen tarief voor loonproductie van Cinryze™. Het uitstaande bedrag per 31 december 2010 bedraagt € 8,9 miljoen.

Schulden aan kredietinstellingen Dit betreft een lening van een bank met een totaalbedrag van oorspronkelijk € 7,0 miljoen. De lening heeft een looptijd tot en met 2013 en over het uitstaande bedrag is 4,5% rente verschuldigd. Ten aanzien van deze schuld zijn geen zekerheden verstrekt.

14. Kortlopende schulden (* € 1.000 ,-) Aflossingsverplichtingen

31-12-2010

31-12-2009

€

€

774

740

Salarissen en vakantiegeld

12.488

11.376

Schulden aan leveranciers en handelskredieten

35.378

31.149

0

1.339

Belastingen en premies sociale verzekeringen

5.832

5.128

Pensioenpremies

1.438

1.309

Overige schulden en overlopende passiva

14.085

11.745

Stand per 31 december

69.995

62.786

Tax Busquin verplichtingen CAF

De kortlopende schulden hebben alle een resterende looptijd van korter dan een jaar.

40  |

Jaarrekening 2010  |  41

Toelichting winst- en verliesrekening

17. Lonen en salarissen

(* € 1.000 ,-) Lonen en salarissen

16. Netto-omzet

2010 €

2009 €

111.654

105.747

Sociale lasten

14.889

13.965

Pensioenlasten

8.551

7.319

135.094

127.031

De netto-omzet kan als volgt worden onderscheiden naar geografische gebieden:

(* € 1.000 ,-)

2010 €

2009 €

Nederland

246.444

247.879

Buiten Nederland

110.527

88.368

356.971

336.247

De kosten voor lonen, salarissen, sociale lasten en pensioenpremies zijn in 2010 toegenomen met € 8,1 miljoen. Belangrijkste oorzaak is de stijging de salarissen conform de CAO Sanquin 2009-2011. Tevens zijn de sociale lasten en pensioenpremies verhoogd. Tenslotte is de formatie bij de divisie Plasmaproducten gestegen in lijn met de verhoging

18. Gemiddeld aantal werknemers

De netto-omzet is voorts naar de belangrijkste categorieën te onderscheiden:

(* € 1.000 ,-)

2010 €

2009 €

Omzet Bloedbanken

158.365

160.268

Omzet Plasmaproducten

163.506

143.150

Omzet Diagnostiek

van de omzet.

18.305

17.617

Omzet Reagentia

8.192

7.146

Omzet Research en Pharmaceutical Services

8.603

8.066

356.971

336.247

Gedurende het jaar 2010 waren gemiddeld 2.439 werknemers in dienst op basis van een volledig dienstverband (2009: 2.389). Hiervan zijn er 191 werkzaam in het buitenland (2009: 172).

42  |

Jaarrekening 2010  |  43

19. Beloning Raad van Bestuur

21. Afschrijvingen op en overige waardeveranderingen van materiële vaste activa

(* € 1.000) De totale beloning, inclusief sociale lasten en pensioenpremies, van de Raad van Bestuur bedraagt € 861. Hiervan komt € 333 ten laste van de private activiteiten van Sanquin. In 2009 bedroeg de totale beloning van de Raad van

(* € 1.000 ,-)

Bestuur € 810. De specificatie is als volgt:

Materiële vaste activa (paragraaf 5)

2010

Beloning

Sociale lasten

Pensioenpremies

T.J.F. Buunen

258

5

28

H.J.C. de Wit

226

5

24

62

2

7

222

2

20

R.A.W. van Lier (vanaf 1-9-2010) E. Briët (tot en met 31-7-2010)

2009

Beloning

Sociale lasten

Pensioenpremies

2009 €

20.003

18.010

20.003

18.010

2010 €

2009 €

22. Overige bedrijfskosten (* € 1.000 ,-)

T.J.F. Buunen

256

9

26

Overige personeelskosten

H.J.C. de Wit

224

9

22

Huisvestingkosten

E. Briët

212

18

34

De salarissen van de Raad van Bestuur zijn in 2010 aangepast op basis van de CAO Sanquin.

2010 €

7.635

8.799

15.623

14.208

Donorkosten

3.913

4.295

Transportkosten

4.006

3.919

Algemene kosten

70.456

62.757

101.633

93.978

20. Beloning Raad van Toezicht (* € 1.000)

De overige bedrijfskosten zijn gestegen met € 7,7 miljoen. Belangrijkste oorzaak daarvoor zijn de voorbereidingskosten met betrekking tot de uitbreiding van de productie. Tevens zijn de kosten voor onderhoud van de gebouwen en de appa-

De beloning van de Raad van Toezicht bedraagt € 30 (2009: € 30) en kan als volgt worden gespecificeerd: 2010 B. Löwenberg J.C.M. Schönfeld *) J. Schraven

ratuur gestegen. 2009

7

7

-

-

16

16

L.J. Gunning-Schepers (tot en met 30-8-2010) *)

-

-

M.J. van Rijn

7

7

F.C. Breedveld (vanaf 1-9-2010) *)

-

-

*) Voor sommige leden van de Raad van Toezicht stort Sanquin de vergoeding direct naar een goed doel of de werkgever.

44  |

Jaarrekening 2010  |  45

23. Accountantshonoraria

25. Kosten van onderzoek en ontwikkeling

De volgende bedragen aan accountantshonorarium voor de dienstverlening door PWC zijn ten laste van het resultaat gebracht:

De ten laste van het resultaat over 2010 gebrachte kosten van onderzoek en ontwikkeling bedragen € 18,8 miljoen (2009: € 17,4 miljoen).

(* € 1.000 ,-) Controle van de jaarrekening

2010 €

2009 €

26. Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

317

334

Andere controlewerkzaamheden

6

33

Fiscale Advisering

3

2

De Stichting Sanquin Bloedvoorziening heeft een non-profitdoelstelling. Ten aanzien van de marktconforme activiteiten

Andere niet-controlediensten

-

77

van de Stichting zijn afspraken gemaakt met de fiscale autoriteiten over de vaststelling van het belastbare bedrag en de daarover verschuldigde vennootschapsbelasting.

326

363 De Belgische groepsmaatschappij CAF verricht alleen marktactiviteiten en valt daarmee onder het Belgische regime voor belastingen naar de winst. Vanwege door CAF geleden verliezen in het verleden tot en met 2008, is voor de groep als

Bovenstaande honoraria betreffen uitsluitend de werkzaamheden die bij de vennootschap en de in de consolidatie

geheel een latente belastingvordering ontstaan. In 2009 is dit compensabel verlies door de vrijval van de Tax Busquin-

betrokken maatschappijen zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in art. 1,

verplichtingen bij CAF volledig benut.

lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties).

De jaarrekening van CAF is nog niet vastgesteld door de aandeelhouders. Vaststelling van de jaarrekening is afhankelijk

De post ‘Andere niet-controlediensten’ betreft met name een door de accountantsorganisatie in opdracht van Sanquin

van een nader onderzoek naar de mogelijkheden van toepassing van Belgische fiscale regels rondom coöperatieve ven-

uitgevoerde risico-inventarisatie in 2009.

nootschappen. Hierdoor bestaat de mogelijkheid dat post Belastingen uiteindelijk lager wordt vastgesteld dan het nu in de jaarrekening verwerkte bedrag.

24. Financiële baten en lasten (* € 1.000 ,-)

2010 €

2009 €

Opbrengst van materiële vaste activa

1.373

0

Opbrengst van financiële vaste activa

133

1.893

Rentebaten

3.161

3.594

Rentelasten

-3.291

-2.917

1.376

2.570

De opbrengst van materiele vaste activa betreft een boekwinst die gerealiseerd is bij de verkoop van een pand in Leiden. De opbrengst van financiële vaste activa betreft een herrekening van de boekwinst op de verkoop van aandelen in CAFDCF die in 2008 is verantwoord. Deze herrekening werd opportuun door contractuele afspraken daarover in verband met de vrijval van de Tax Busquin-verplichtingen bij CAF.

46  |

Jaarrekening 2010  |  47

Enkelvoudige jaarrekening 2010

48  |

Jaarrekening 2010  |  49

Balans per 31 december 2010 (voor resultaatbestemming)

Winst-en-verliesrekening over 2010 31-12-2010

31-12-2009

(* € 1.000 ,-)

2010

Ref.

€

€

€

Ref.

€

Activa

Netto-omzet

Vaste activa

Wijziging in voorraden gereed product en onderhanden werk

Materiele vaste activa Financiële vaste activa

2009

(* € 1.000 ,-)

28

110.900

109.507

18.902

17.494

Overige bedrijfsopbrengsten

€

294.356

14.649

10.967

5.660

3.200 328.461

€

308.523

127.001

Vlottende activa

Kosten van grond- en hulpstoffen

Voorraden

€

308.152

Som der bedrijfsopbrengsten 129.802

€

75.813

72.006

80.489

70.635

Lonen en salarissen

101.659

97.049

Vorderingen

29

49.143

46.370

Sociale lasten incl. pensioen

19.994

18.315

Liquide middelen

30

85.990

67.639

Afschrijvingen op materiele vaste activa

16.372

14.635

Overige bedrijfskosten

88.092

83.284

215.622

184.644 Som der bedrijfslasten

345.424

301.930

285.289

26.531

23.234

311.645 Bedrijfsresultaat

Passiva Eigen vermogen

31

Stichtingskapitaal Bestemmingsreserve

1.957 32

Overige reserves Resultaat boekjaar

1.957

Opbrengst materiële vaste activa

1.373

0

Opbrengst financiële vaste activa

133

1.893

15.540

13.299

Rentebaten

3.120

3.577

216.021

185.827

Rentelasten

-3.142

-2.730

29.316

32.435 Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen

28.015

25.974

-106

-142

1.407

6.603

29.316

32.435

262.834

233.518 Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

Voorzieningen

33

4.386

6.273

Langlopende schulden

34

28.898

26.384

Kortlopende schulden

35

49.306

45.470

345.424

311.645

Aandeel derden Resultaat na belastingen

50  |

Jaarrekening 2010  |  51

Toelichting op de balans en winst-en-verliesrekening

Lijst deelnemingen De rechtstreeks door Stichting Sanquin Bloedvoorziening gehouden deelnemingen zijn: Aandeel in geplaatst kapitaal in % Volledig geconsolideerd CAF-DCF cbva, Brussel

27. Algemeen

50,01

Sanquin Oy, Helsinki

100,00

Euroclone BV, Amsterdam

100,00

De enkelvoudige jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.

De volledig geconsolideerde deelnemingen kwalificeren als verbonden partijen waarop door de Stichting Sanquin Bloedvoorziening beleidsbepalende invloed kan worden uitgeoefend.

De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling voor de enkelvoudige jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening zijn gelijk. Deelnemingen in groepsmaatschappijen worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaarde in

De Stichting Sanquin heeft zich niet garant gesteld voor de schulden van de geconsolideerde deelnemingen en heeft

overeenstemming met paragraaf 2.5 van de geconsolideerde jaarrekening.

daar ook geen verplichting of voornemen toe.

Voor de grondslagen van de waardering van activa en passiva en voor de bepaling van het resultaat wordt verwezen Aandeel in geplaatst kapitaal in %

naar de toelichting op de geconsolideerde balans en winst-en-verliesrekening. Overige kapitaalbelangen die niet als deelneming kwalificeren Vitaleech BV, Rotterdam

11,00

28. Financiële vaste activa 29. Vorderingen

Het verloop van de financiële vaste activa kan als volgt worden gespecificeerd:

(* € 1.000 ,-) Stand per 1 januari 2010 Investeringen Resultaat deelnemingen Desinvesteringen Stand per 31 december 2010

Deelnemingen in groepsmaatschappijen €

Totaal €

(* € 1.000 ,-)

17.495

17.495

Debiteuren

0

0

1.407

1.407

0

0

18.902

18.902

Vorderingen op groepsmaatschappijen

31-12-2010 € 40.937

31-12-2009 € 37.949

0

768

Belastingen en premies sociale verzekeringen

2.923

1.049

Overige vorderingen en overlopende activa

5.283

6.604

49.143

46.370

52  |

Jaarrekening 2010  |  53

30. Liquide middelen

33. Voorzieningen 31-12-2010 €

(* € 1.000 ,-) Kas Banktegoeden Deposito’s

31-12-2009 €

35

20

9.451

17.619

76.504

50.000

85.990

67.639

31-12-2010 €

(* € 1.000 ,-)

31-12-2009 €

Personele voorzieningen

1.516

2.686

Overige voorzieningen

2.870

3.587

4.386

6.273

34. Langlopende schulden 31. Eigen vermogen Stichtings- Bestemmingskapitaal reserve (* € 1.000 ,-) Stand per 1 januari 2010

€

€

Algemene reserve

Onverdeelde winst

Totaal

€

€

€

1.957

13.299

185.827

32.435

233.518

Resultaat lopend boekjaar

0

0

0

29.316

29.316

Winstbestemming

0

2.241

30.194

-32.435

0

Overige mutaties reserves

0

0

0

0

0

1.957

15.540

216.021

29.316

262.834

(* € 1.000 ,-) Leningen Schulden aan kredietinstellingen

Mutaties

Aflossingswaarde per 31-12-2010

Aflossingsverplichting 2011

Resterende looptijd > 1 jaar

Resterende looptijd > 5 jaar

r

€

€

€

28.898

0

28.898

0

0

0

0

0

28.898

0

28.898

0

35. Kortlopende schulden Stand per 31 december 2010

(* € 1.000 ,-)

32. Bestemmingsreserve

31-12-2010 €

31-12-2009 €

Salarissen en vakantiegeld

10.716

9.887

Schulden aan leveranciers en handelskredieten

23.700

22.970

Belastingen en premies sociale verzekeringen

4.934

5.106

De bestemmingsreserve betreft geheel de Egalisatiereserve research. Deze reserve is oorspronkelijk gevormd uit de posi-

Pensioenpremies

1.389

1.224

tieve exploitatiesaldo’s van de voormalige research Stichting dr. Karl Landsteiner die bij de fusie is opgegaan in Sanquin.

Overige schulden en overlopende passiva

8.567

8.698

49.306

47.885

Met ingang van 2004 zijn hieraan toegevoegd de nog uit te geven kosten voor product- en procesontwikkeling voor kort houdbare bloedproducten. Voor deze uitgaven zijn al toezeggingen gedaan op interne projecten. Conform het besluit van de Raad van Bestuur aangaande de bestemming van het resultaat 2009 is per saldo € 2,2 miljoen ten gunste gebracht van de bestaande reserve.

54  |

Jaarrekening 2010  |  55

Overige gegevens

36. Verbonden partijen De transacties tussen de Stichting Sanquin Bloedvoorziening en de met haar verbonden partijen CAF-DCF, Sanquin Oy en Euroclone betreffen met name plasmafractionering die Sanquin en CAF-DCF voor elkaar uitvoeren. De prijzen die daarbij worden doorberekend zijn marktconform.

Voorstel resultaatbestemming De Raad van Bestuur heeft besloten om van het resultaat na belasting van € 29,3 miljoen, een bedrag van € 0,5 miljoen

Amsterdam, 12 mei 2011

toe te voegen aan de bestemmingsreserve egalisatie research. Dit betreft het verschil tussen de middels een opslag op de Stichting Sanquin Bloedvoorziening

prijzen voor kort houdbare bloedproducten verkregen middelen voor product- en procesontwikkeling van € 8,1 miljoen en de daadwerkelijke researchuitgaven ten behoeve van product- en procesontwikkeling van € 7,6 miljoen. Het resterende onbestemde resultaat van € 28,8 miljoen wordt toegevoegd aan de algemene reserve.

Raad van Bestuur

Raad van Toezicht

Dr. ir. T.J.F. Buunen

Mr. J.H. Schraven

Gebeurtenissen na balansdatum

Drs. H.J.C. de Wit

Prof. dr. F.C. Breedveld

Er zijn geen gebeurtenissen na balansdatum te melden.

Prof. dr. R.A.W. van Lier

Prof. dr. B. Löwenberg



Drs. J.C.M. Schönfeld



Drs. M.J. van Rijn

56  |

Jaarrekening 2010  |  57

Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende Burgerlijk Wetboek (BW).

Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Aan: de Raad van Bestuur en Raad van Toezicht van

geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle

Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden

Stichting Sanquin Bloedvoorziening

zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van

wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar

zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwij-

aanleiding van het onderzoek of het bestuursverslag, voor

Verklaring betreffende de jaarrekening

kingen van materieel belang bevat.

zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel

Wij hebben de in dit verslag op pagina 19 tot en met 55

Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter

9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:392 lid 1

opgenomen jaarrekening 2010 van Stichting Sanquin

verkrijging van controle-informatie over de bedragen en

onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd.

Bloedvoorziening te Amsterdam gecontroleerd. Deze jaar-

de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werk-

Tevens vermelden wij dat het bestuursverslag, voor

rekening bestaat uit de geconsolideerde en enkelvoudige

zaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant

zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de

balans per 31 december 2010 en de geconsolideerde en

toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschat-

jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW.

enkelvoudige winst-en-verliesrekening over 2010 en de

ten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van

toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de

materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten.

gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en

Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de

andere toelichtingen.

accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor

Verantwoordelijkheid van het bestuur

het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van

Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het

controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstan-

opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het

digheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet

resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het

tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de

opstellen van het bestuursverslag, beide in overeenstem-

effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een

ming met Titel 9 Boek 2 van het in Nederland geldende

controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid

Burgerlijk Wetboek (BW). Het bestuur is tevens verant-

van de gebruikte grondslagen voor financiële verslagge-

woordelijk voor een zodanige interne beheersing als het

ving en van de redelijkheid van de door het bestuur van

noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening

de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie

mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel

van het algehele beeld van de jaarrekening.

belang als gevolg van fraude of fouten.

Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controleinformatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing

Verantwoordelijkheid van de accountant

voor ons oordeel te bieden.

Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij

Oordeel

hebben onze controle verricht in overeenstemming met

Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld

Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controle-

van de grootte en de samenstelling van het vermogen van

standaarden. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons

Stichting Sanquin Bloedvoorziening per 31 december 2010

Amsterdam, 12 mei 2011 PricewaterhouseCoopers Accountants N.V.

Colofon Uitgave Stichting Sanquin Bloedvoorziening Plesmanlaan 125 1066 CX Amsterdam (020) 512 30 00 KvK Amsterdam 41217565 Amsterdam, juni 2011 Concerncontroller Drs. R. van den Braak RA Concept & realisatie ZB Communicatie & Media bv Vormgeving Studio DIN Teksten Sanquin, ZB Drukwerk Modderkolk Grafische Projecten

De gegevens voor deze jaarrekening zijn met grote zorgvuldigheid verzameld. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend.