< - SURAbAj. CJL NGAGllK 3^ -,;0 T AK?OS 3S4

KAiMpyN

l

?y -

/.CHLi .ptfinaON_______ PENER311:

CJL

NGAGllK

3^

-

.L i^ ï/ <

,;0 TA K ? O S

3S 4

-

SURAbAj.

\V

•ft'

y

f a

£ /o

R

A

L

A

T.

K a tja 29 — Bab 11 — Larikan 4 : 2.

Paing. W ong kang lair ing, pasaran Paing, w ataké: Melikan, kumudu demen marang sabarang kang katon.

3.

Pon. W ong kang lair ing pasaran Pon, wataké: pamèr. tegesé: kumudu ngatokaké donjané, ambeké diri lan nguiuh.

H arga Rp. 1 2.—

p lim b o n SABDA

PANDITA

Prlm b on é p a r a Ahli'nudjum Kaimpun:

7 Z .'Z Z a n 0 f o

„TR1MURTI" Djl. Ngaglik 36-Kotakpos 3 5 4 -S u ra b a ja.

FAK. s a -; t r a Tanggal 9^> No

^

1SI BU KU 1K1 K a tja : Paugeran. Kawitanjiig Dina lan Pasaran, kang dadi asal-usulé Neptui^ïng Dina lan Pasaran ................... 5 2. I. Pétung Pant ja-Suda Asli .................................... 10 12 3. II. Pétung Pa~ntja-Suda ing Pawukon ..................... 4. m . Petung P^ntja-Ringkes (Rakam) ..................... 14s * 5. Wataking MrrnUgaj miturut Paarasan kalairané ...... . 15: 6. Neptuning I)u ia lan Pasaran sarta tibaning pétung Pantja-Suda! u lan I I I Pantja-Ringkes sarta P = \ Paarasan .. i .................................................................. (17 J 7. Wataking 'Manusa, miturut Wuku kalairané, jja iku widjining tjiptané wong-tuwané ............................... 21 8. TumindaMking Wuku Telung-puluk ............................ 25 9. W ataking Manusa, miturut Aksara Sirahing Djeneng 26 10. Watak^ing Manusa, miturut Dina kalairané ............. 29 11. Wata king Manusa, miturut Pasaran kalairané. Ala29 \ mati^^g kanugrahan utawa papa-sangsara ............. 12.) Wat aiding Manusa, miturut Dina Ian Pasaran kalairané ........ .......................................................... 30 13. W-^taking Manusa, miturut Palintangan. •Prat^lan Manggo pamilihing Lintang. Pepantjèning Lintang Ipcang kena dipilih. Lintang Rolas sarta watak-wataké 32 14- ,v Wataking Manusa, miturut Tanggal Djawa kalairané 39 .... 40 15. Wataking Manusa, miturut Sasi kalairané 16. & Wataking Manusa, miturut Taun kalairané .............. 41 17- i f wataking Manusa, miturut Masa kalairané .............. 42 i ®*-': Wataking Manusa, miturut Pantja-Suda (sédjé rupa) 42 . Wataking Manusa, miturut Firasat Imam Safi’i ......• 43 ). Wataking Manusa, miturut ukuran Luliuring Dedegé 48 2’ i . Kadang Papat Kalima Pantjer, sarta memuljané lan __ ! memetriné ......................................................;..... •■••• C: 22. Kadang Papat Kalima Pantjer, kuwasané déwé-déwé (50; 23. Kadang Papat Kalima Pantjer, panangkising pangrentjana ing dina Kijamat — kita pribadi ..................... 50 24. Slametan Weton, miturut Dina pitu ......................... 51 25. Na’as Nabi, N a ’aaé para Kangdjeng Nabi wolu ....... 52 26. Sangaran Taun, dina lan pasaran kang dadi sangar ing dalem sataun-tauné .............................................. ^2 27. Panagan lan Sangaran Sasi, Djatingèrang lan Ridjal 53 28. Isjarat jèn Nemu Gawé, miturut Dina pitu .............. 54 29. Sa’até Baginda Ali, jèn kala mangkat anglurug ....... 55 30. Sa’at Nabi rinangkepan Sa’at Tatal ......................... 56 31. Sa’ at Nabi rinangkepan Sa’at Tatal (sédjé rupa) ....... 57 32. Panguwasané Sa’at Nabi, kanggo samubarang gawé 58 ( 33 ) Karjané Dina Pitu, kanggo samubarang gawé ........... 59 34. Pétung Barang Ilang, pétung pitü ............................. 61 35. Pétung Barang Hang, pétüng .papat .......................... 62 36. Pétung Pasatuwan Tjukup Pepak. Miturut pangandikané Ingkang Maha Agung. Miturut djaman 1.

37. 38. 39. 40. 41 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66 . 67.

68. 69.

Katja Kabuddlian. Miturut karsané Sang- A d ji Saka. Miturut Dawuhé Kangdjeng Para Wali. Dan Pasatuwan lija-lijané manèh ........................... s,......................... 62 Pétung Sandang-Pangan .................. . . . . \ .................... Entar-éntaran Sri Saddhana. Keterang^né Entarentaran Sri Saddhana. Purwaning Tirtgkah Sri Saddhana ........................................ \ gg Wataking Sasi kanggo Ngedegaké Ómah g e ié utawa 68 tjilik ..................................... .................... Pamilihing Sasi Kang Betjik ...... \ gg Dina kanggo Ngedegaké Omah .................... \........... -69 Mantram kanggo Nututaké Sato Kéwan 69 .......... I...... Dina kanggo Tuku Sato Kéwan . 69 Pétung kanggo Mikat Manuk Perkutut ............ V " " Pétung kanggo Sowan W ong Gedé~~~~ ..............." J8 L Pétung kanggo Lelungan Adoh, miturut" N e o tu n iX ^ Dina lan Pasaran ........................... r Pétung kanggo Lelungan Adoh,” miturut"Tam reafi Djawa .......................................................... \ _A ...... \ Vi Pétung W ong Lara .................................. Pétung W ong Lara (sédjé rupa) .... ......................\ Pétung Lakuning Naga Dina ............... .. . ................ )>Z4 Wataking Bumi .......................................... ................ Panuia/ring Bumi kang ala ........................7^ Waliju’llah ing Tanah Djawa .................................... 7^ Wamané Sadjèn kang pepak kanggo Ngedegaké Omah 73 Dunungé kang pada disadjèni turnrap Ngedegaké Omah ................................................1 ................................................................................... 74 Isjarat lan sadjèn kang ganep kanggo ngelihi Omah Anjar ............................................................................ 75 Wataking sasi kanggo ngelihi Omah anjar .............. 75 76 Pétung Dawaning Omah .......................... .................. Pétung Dawa lan Ambaning Saka Omah ................. 76 Pétung Tjatjahing Usuk ............................................ 76 Pétung Tjatjahing Usuk Pring ................................. 77 Pétung Ukuring Pager Pomahan ................................. 77 77 Pétung Pasikoning Pomahan ...................................... Pétung Ukur Doh — Antaraning Panti lan Pandapa 78 Pétung Ukuring Gedogan Utawa Kandang ............... 78 Pétung Ukuring Doh — Antaraning Podjok Omah tumekané Podjok Gedogan utawa Kandang .............. 78 Pétung Ukuran Dawa — Plajuning Omah utawa Pomahan ...................................................................... 7g Pétung Ukuring Pager — Warana ......................... 78 Pétung Longkanging Omah tumekané Pawon lan Longkanging Pandapa tumekané Régol ..................... 79 Pétung Kéblating Sumur ........................................... 79

1.

P A I G E E A X

K A W IT A N IN G D IN A L A N P A S A R A N K A N G D AD I A S A L-U S U LE N E P T IiM N G R IN A L A N P A S A R A N 1.

Wasésa-sagara. Budi kang winenangaké anggajuh kaluhuraning ngaurip ana ing ’alam donja iki.

2.

Tunggak-semi. Pakartining budi nuwuhaké budaja, babaring budaja kang bisa dadi djalaran nembadani gegajuhaning ngaurip ana ing ’alam donja iki. Satrija-wibawa. Kasembadaning gegajuhaning ngaurip ana ing ’alam donja iki.

3. 4.

5.

6.

Satrija-wirang. Ngaurip tansah enggoné marsudi marang kautaman, supaja sadjroning uripé ora nganti tumiba ing nista kang andjalari nandang-wirang. Bumi-kapetak. Wekasaning ngaurip ana irig ’alam donja iki. Lebu-katijub-angin. Wekasaning ngaurip kang tanpa. tilas.

I.

Pétung Pantja-Suda Asli. Bebarengan pangawikan kang tuwuh saka purba wasésaning budi, sajekti tilar tilas. Katerangaké kaja mg ngisoi iM. 0 + 1 0 = Sabtu: wekasaning dina, djumeneng wasésa,^ tegesé. mekasi, wekasaning bodo marang pinter. ija iku pakartining budi. 1 — Legi: kawitaning pasaran, djumeneng purba, tegese: miwiti, kawitaning pinter saka bodo, ija iku uga pakartining budi. tumuruning Sri Gati. 0 + 1 = Sabtu Legi: wekasaning dina (wasésa) l a n kawitaning pasaran (purba), kumpulé dipralambangi: Wasésa-sagara, tegese . purba wasésaning budi, ija iku kawitaning ngaurip, wiwit lair saKa guwa-garbaning ibu, uwis kasinungan budi, kang mauné bodo ban djur dadi pinter, ija budi iku kang winenangaké anggajuh kaluhuraning ngaurip ana ing ’alam donja iki. Antarané: 0 + 1 karo 1 + 2, ija iku antarané: Wasésasagara” karo „Satrija-wibawa” , utawa antarané: ,,purba wasesaning budi” karo „Satrija kawasa mardika” , tengah-tengahé dipra­ lambangi : Tunggak-semi, tegesé: w it urip nuwuhaké urip, ija iku pakartining budi nuwuhaké budaja, ija saka babaring budaja iku

kang bisa dadi djalaran nembadani gegajuhaning ngaurip ana ing ’alam donja iki.

+

1 2 1 = Ahad: kawitaning d i n a , u g a kawitaning wuku, djumeneng purba, tegesé: miwiti. 2 = Paing: kawitaning wuku (S in ta), djumeneng kawasa, tegesé: wenang. 1 + 2 = Ahad Paing: kawitaning wuku Sinta, djumeneng kang kawasa. l. + 2 = Kawitaning dina (purba) lan kawitaming wuku Sinta (kawasa), kumpulé dadi: kang kawasa, dipralambangi: Satrijawibawa, tegesé: Satrija kawasa mardika, ija iku kasembadaning gegajuhaning Satrija utawa ngaurip ana ing ’alam donja iki.

2 + 2

. . . Antarané: 0 + 1 karo 1 + 2, ija iku antarané: „Satrija,.kawasa” karo „apes” , tengali-tengahé dipralambangi: Satrijawirang, tegesé: Satrija nandang wirang, ^ wiranging Satrija jèn kongsi tumindak nista, mungguh ing atasé^ Satrija, pilih anemahi pati tinimbang karo urip anandang wirang, éwadéné sanadyan pilih anemahi pati, patining Satrija tetep ngrungkebi utama, mulané para Satrija utawa ngaurip kang wis luhur daradjating kamanusané, pada tansah enggoné marsudi marang kautaman, supaja sadjroning urip ora nganti tumiba ing nista kang andjalari nandang wirang, nganti lumeka wekasaning urip anemahi pati, tetep mantep enggoné ngrungkebi kautaman. 2 + 3 2 = Senèn. 3 = Pon. 2 + 3 — Senèn Pon. 2 + 3 = Senèn Pon Arjang Sinta, iku dina nudju Samparwangké utawa Ringkel-djalma, tegesé: apesing manusa, dipralam­ bangi: Bumi-kapetak, tegesé: bumi kapendem, ija iku ’anasiring manusa kang asal saka bumi, dumadi badan wadag, jèn wis tumeka wewangené, badan wadag iku kapetak ing bumi, ija iku wekasaning ngaurip ana ing ’alam donja iki. Ananging mungguh ing djiwané kaprijé? Ija awit saka anané patakonan kang mangkono iku, kangbandjur nuwuhaké panggraitaning ngaurip sumedya ambabaraké pangawikan. 3 + 3 Antarané: 3 + 3 karo 3 + 4, ija iku antarané: „Bum i-kaoetak” karo „Lairé Pantja-Suda Asli” , utawa antarané: „wekasanine ngaurip anemahi pati” karo „Babaring pangawikan kans tnwnh ' saka purba wasésaning budi” , ija iku antarané: „tanpa tilas” karo ..tilar tilas” , tengah-tengahé dipralambangi: Lebu-katjijub-angin

tegesé: tilasing ngaurip mung kaja bledug katut ing angin, tansah. ngregedi papan kang sutji. Sarèhné ana pralambang kang surasané kaja mangkono, mulané para Sudjana lan Sardjana utawa ngaurip kang wis luhur daradjating kamanusané, pada tansah enggoné marsudi marang pangawilcan lan kautaman, supaja ngaurip tumekaning pati anaa tilasé betjik, netepi bebasan: patining sima atingga) tjarma, balik patining djanma atilar asma, ija iku djanma utama 3 + 4 3 = Selasa. 4 = Wagé. 3 + 4 = Selasa Wagé. 3 + 4 = Selasa Wagé: kawitaning pétungPantja-Suda Asli, ija iku babaring pangawikan kang tuwuh saka purba wasésaning budi, kang dadi mula-bukané ana pétung Neptuning dina lan pasaran, kang bandjur kanggo patokan métung pétungané pétungpétung sakalir, kang kelumrah tumindak ana ing nusa Djawa. Déné tembung „Neptu” iku asalé saka tembung ’Arab „Naptu” , tegesé: „Tjetjek” , minangka tetengering wilangan. Dèk ir,g kunané, tetengering wilangan iku arupa tjetjek, upamané dina Selasa, iku jèn kawilang saka dina kawitan, ija iku: Ahad: 1, Senèn: 2, Selasa: 3, tinemuning wilangan dina Selasa iku tiba dina kang kaping 3, tengeré tjetjek telu ( : .); déné pasaranWagé. iku jèn kawilang saka pasaran kawitan, ija iku: Legi: 1, Paing: 2, Pon:3, Wagé: 4,tinemuning wilangan pasaran Wagé iku tiba pasaran kang kaping 4, tengeré tjetjek papat ( : : ); dadi dina Selasa Wagé tengeré tjetjek utawa neptu: . / : : Ana déné Neptuning dina lan pasaran, neptuning dina wiwit neptu 4 nganti tmneka 9, lan neptuning Pasaran wiwit neptu 5 nganti tumeka neptu 9, iku tatanané ora katurutaké saka kawita­ ning dina (Ahad) lan kawitaning pasaran (L e g i), ananging muhung miturut purba wasésaning budiné Sardjana kang nganggit pétung Pantja-Suda Asli, awewaton pangawikan 3 prakara, ija iku: 1. 2. 3.

Dina pitu 7 Pasaran lima 5 Pétung nem

\ 7 X 5=35 ) I ---------- >

=

6, 6 , 6, 6, 6 , 6, 5.

6 )

Kabagé dadi 2 angkatan wilangan bali kawitan : Wilangan 1 1 : Wasésa-sagara 1 + 5 — 6 2 2 : Tunggak-semi 2 + 4 = 6 3 3 : Satrija-wibawa 2 + 3 = 5 4 4 : Satrija-wirang 3 + 3 = 6 5 5 : Bumi-kapetak 4 + 2 = 6 6 : Lebu-katijub-angin 5+ 1 = 6 6

Katurutaké dadi 12 wilangan, 7 tumeka 18 Wilangan

7 S 9 10 11 12

—>

13 14 15 16 17 18

: : . : : :

Wasésa-sagara. Tunggak-semi. Satrija-wibawa. Satrija-wirang. Bumi-kapetak. Lebu-katijub-angin.

A w it saka pamoring pangawikan 3 prakara iku, bandjur dumadi pétung Pantja-Suda Asli, kang uga nglairaké pétung Neptuning dina lan pasaran kaja ing ngisor iki : Selasa Senèn Ahad

W agé L egi

Ija iku mula-bukané ana pétung Neptuning dina lan pasaran, kang bandjur kanggo métung pétungane pétung-pétung sakalir, kang kalumrah ana ing nusa Djawa. Tinemu wewadiné, saka pamarsudfné R. X A N O J O Surakarta, 15 Djuli 1948

Terangé manèh bandjur mariksanana I. TI.

Pétung Pantja-Snda Asli. Pétung Pantja-Suda ing Pawukon.

III. Pétung Pantja-Ringkes (Rakam).

PAUGERAN u CÖ M c a m3

Kawitan lan Neptuning dina Sabtu

pasaran

0

+

1 Legi

1 + 1

ft iMig

Ahad

-3

Senèn

I§ 8

1

2

+

2 Paing

Selasa

3

Ahad

4

5

be

a

E>jum’at 6

7

S

9

2. Tunggak-semi

=

3

'

3. Satrrja-wibawa

+

3 Fon

=

5

5. Bumi-kapetak

=

6

6. Lebu-katijub-angin

=

7

1 . Wasésa-sagara

=

8

2 . Tunggak-semi

=

9

3. Satrtj a-wibawa

X

=

10

4. Satrtja-wirang

+ ■ 6 {----- )

=

11

5. Bumi-kapetak

X

=

12

6. Lebu-katijub-angin

=

13

1 . Waaésa-sagara

+

4 Wagé

+

+

5 Legi

7 Pon

+

8 Kliwon

+

9 Paing

— 14

2 . Tunggak-semi

=

3. Satrija-wibawa

15

— 16

4. Satrija-wirang

=

17

5. Bumi-'kapetak

=

18

6. Lebujkatjjub-angin

0 W ATAKE

1. 2. 3. 4-

2

4. Satrij a-wirang

9+ 9 Sabtu

=

4

X Kemis

1 . Wasésa-sagara

=

X Rebo

1

«

X Senèn

=

2+ 2

8+ 3

SI

PETUNGANE PANTJA - SUDA A S LI

P A N T J A - SUDA

ASLI

Wasésa-sagara, wataké: Djembar budiné nanging tjilik dradjaté. Tunggak-semi, wataké: Betjik atiné, redjekiné sathithik. * Satrya-wibawa, wataké: Ambeké luhur, nanging tan lana atiné. Satrfla-wirang, wataké: Kerep kasusahan, nanging kalis ing wisa, rahaju d a rb ij

Neptuning dina lan pasaran ganep salapan Wagé

Legi

5—

Pon

Kliwon

Neptuning Paing

dina

pasaran

•5»

§ *n s Oh cn 3+4

3 Selasa

4 Wage 5 Legi

4+4

3+5

4 Senèn

5+4

4+5

5 Ahad

6+4

5+ 5

3+7

7+4

6+5

4+7

3+8

8+ 4

7+5

5+ 7

4+8

9+4

8+5

6+7

9+5

6 Djum’at 7 Pon 7 Rebo

8 Kliwon

3+9

8 Kemis

9 Paing

5+8

4+9

9 Sabtu

7+7

6+8

5+9

8+ 7

7+8

6+9

9+7

8+8

7+9

9+8

8+9 9+9

5.

6.

: Betjik a t in é , n a n g i n g p e t e n g a n ati. Lebu-katijubJangin, wataké: Mawut rusak; kerep susah, tur asor dradjaté.

B u m i- k a p e t a k , w a t a k é

Kawitané pétung Pantja-Suda Asli iki, dadi mula-bukané ana pétung Nepturing dina lan pasaran kang bandjur kanggo patokan métimg pétungané pétungpétung sakalir, kang kalumrah tumindak ana ing nusa Djawa.

Keterangan Kawltaning dina lan pasaran

3

Kawit an lan Neptuning

&

dina

Sabtu

pasaran

0

+

1 Legi

1+ 1 Ahad

1

+

2 Paing

2+2 Senèn

2

+

3 Pon

3+3 Selasa-

S

+

Jf Wagé

X Senèn Neptuningdina Ian pasaran

p

PAUGERAN

4

+

5 Legi

X Kemis

5

+

6 ( -----).

X Ahad ) Rebo )

6

+

7 Pon

X Djum’at

7

+

S Kliwon

X Sabtu

8

+

8 Paing

« § 5 £ &

S3 JO

PETUNGANE PANTJA-SUDA

Cu

3

ING PAW UKON

! P

=

1

1 Wasésa-sagara

=

2

2 Tunggak-semi

=

3

3. Satrija-wibawa

= 4

4. Sumur-sinaba

= 5

5. Satrija-wirang

=

6

6, Bumi-kapetak

=

7

7. Lebu-katijub-angin

=

8

1 . Wasésa-sagara'

— 9

2. Tunggak-semi

=

10

3. Satrija-wibawa

=

11

4. Sumur-sinaba

=

12

5. Satrija-wirang

=

13

6. Bumi-kapetak

= 14

7. Lebu-katijub-angin

=

15

1.

=

16

2. Tunggak-semi

=

17

3. Satrija-wibawa

Wasésa-sagare

W A T A K E PANTJA-SU D A IN G PAW U K O N 1. Wasésa-sagara, wataké: Sugih ngapura, djembar budiné, gedé prabawané. Z' i u?£gak"semi' wataké: Demen garedjegan, nadyan pinapas adreng. 6. Satrjja-wibawa, wataké: Olèh kamuktèn, lan kawibawan. . Sumur-sinaba, wataké: Dadi pangungsèn, balaba ing donjané.

----------Neptuning dina lan pasaran ganep salapan

Neptuning dina

Wagé

Kliwon

Pon

5—

Legi

pasaran

Paing

1 !

1 IQ

o

II II cö i* £ Ph 03 3+4

3 Selasa

4 Wagé 5 Legi

4+4

3+5

4 Senèn

5+ 4

4+5

( 6)+ 4 ( 6") 7+4

5+5

5 Kemis (Ahad 7 Pon ü (Rebo 7 Djum’at 8 Kliwon

<61+5 ( 6) 7+5

8+4

8+5

3+ 7 5—

4+7

3+8

5+7

4+8

3+9

(6 ) + 7 ( 6) 7+7

5+8 ( 6) , 8 ( 6) 7+8

4+9

8+ 7

8+8 1 i

1

.....

8 Sabtu

9 Paing

5+9 ( 6) , o (e ; + 7+9 8+9

j

5 . S a t r ija - w ir a n g , w a t a lc é : Kerep k a lin g s e m a n , n a d y a n budi k a n g b e t j i k d a d i ala. 6. Bumi-kapetak, wataké: Betahan, taberi barang gawé, raantep lara lapa. 7. Lebu-katrjub-angin, wataké: Mlaratan, tan djenakan. Dum&diné ana pétung Pantja-Suda ing Pawukon iki, owah-owahan saka péturg Pantja-Suda Asli, déné kanggoné mung kamatonaké dadi kantiné Pawufceii baé.

t

III.

PETUNG

PANTJA-RINGKES

(R A K A M )

*

bo

3 T3 01 e. •3 'O 3 £

p <

<1 Oh

s cd ■<_> S

«3

C

txo

fi

bn c

3 5

cd

cC bi)

3

•D

03 *

cï

ft -6

c A 3. cd •3

$ cti 1/1

CÖ +j

•C

nS "3

4->

.5

eS

.5 d £

bfl c

'O O CC C w .A -*-> C c3

CO

£

%

•*?

W

To

30 cd

1

+j Si

a

c CÖ 4-> cfl

Nudju-pati

OT H s * £ O Ic-I 1*5 < ? « P < Eh 05 H £

rH

uures^d ubj swp 5uxun;dajsi ?indwnj[

w-

« >o +

SP s o CU

cö O. a d g •a ba S •M C 3

+

bo •a M a.

a.

+

+ N

+ N

^

II

II

W4

II

+ w

*® -r. in + 4- + OT 5 vs

IO +

+ eo

+

+ t-

« +

ro

+

<*> eo + +

N + m

Cl + cc

N + t~

»

W

+ io

CO

bü ’5p

>N

$

+ iH

4C4

o

js 5'

a.

i-

4" ■f
bfl 3

A a

ro

e>? + CO

7

+

H H + +

I

I

a

«

^

bl>

G «3

Ph

02

«3

1

CO

be

J4)s «

rt

-f t-

+

CO

t-

*? +

1.

2. 3 4. 5. 6.

Nudju-padu, ala. Kala-tinantang, aia. . . . , Sanggar-waringin, betjik, watak bisa ngajorai wangsané. Mantri-sinarodja, betjik, déné mantri ganep.(> Matjan-katawan, sedeng, watak kéringan. Nudju-pati. ala. KANGGONE PANTJA-RINGKES (R A K A M )

1. 2. 3 4 5. 6.

' Kanggo ngedegaké omah. Nudju-padu, ngedegna: Pawon. Kala-tinantang, ngedegna: Kandang lan gedogan. Sanggar-waringin, ngedegna: Masdjid lan pamelengan. Mantri-sinarodja, ngedegna: Omah m buri.^ Matjan-katawan, ngedegna: Pandapa lan regol. Nudju-pati, gawéja: Pager bumi lan djabung.

Kanggo nikahan. Manawa kanggo nikahan uga kena, nanging miliha: Sanggarwaringin, utawa: Mantri-sinarodja. Mungguh wataké: S an ggar-w arin gin : padang atiné, lan karem marang ngèlm u. Mantri-sinarodja: ora kurang sandang pangan, jèn manggaota pakolèh, lan sugih anak. Dumadiné ana pétung Pantja-Ringkes (Rakam) iki, asal saka pepiridan lan besutan saka kahanané pétung Pantja-Suda Asli lan pétung Pantja-Suda ing Pawukon, kawangun ringkes.

5 W A T A K IN G M ANUSA M ITURUT P A A R A S A N K A L A IR A N É Pétung Paarasan iku awewaton saka kumpulé Neptuning dina lan pasaran (miturut pétung Pantja-Suda A sli). Manawa kumpule Neptu tinemu : 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18.

Lakuning Bumi. Lakuning Geni. Aras-Peksi utawa Lakuning angin. Aras-Pepet utawa Lakuning Pandita Sakti. Aras-Tuding utawa Lakuning Sjétan. Aras-Kembang utawa Lakuning Djedjodon. Lakuning Lintang. Lakuning Rembulan. Lakuning Srengéngé. Lakuning Banju. Lakuning Bumi Gedé. Lakuning Geni Gedé.

Déné watak-wataké kapratéJakaké ing ngisor iki. 7.

Lakuning Bumi, baji lair wataké: amem meneng, tjugetan

£ san?k’ tur ketuI Pikiré wonê iku> f ada kanggonan demen sembranan lan wong èstri.

8 . Lakuning Geni, baji lair wataké: panas baranan, ambansun prang, panasten, dengki, akèh kang pinragut, jèn wadon sok aggung gawé bilahi. , ö 9. Aras-Peksi utawa Lakuning Angin, baji lair wataké- meneng, mandita, omah-omah anggung alihan, demen gimmea-uni? nanging jen duwe djapa ora mandi, mulané terandjalan nora dien üjem budine. ujei1 10. Aras-Pepet ntawa Lakuning Pandita Sakli, baii lair watn ke : meneng anggitan, jèn winuruk nuli bisa, djero nepsuné, sokkena tinakonan, bisa menjang padukunan, pamuwusé sok umuk won» il*u djenenge misuwur lantaran sastra. • ö ' , A r^ / Ba* o ta w » Lakoning Sjétan, baji lair watakéwaBi angambah mg ^ndel, lan duwé dandanan kudu dèn dol kewala, lan tjalunut, melik marang duwèké tangga. !2. Aras-Kembang utawa Lakuning Bjedjodon, baii lair m take: tan derman lare punika, lan akèh sanaké lfoulutan djalma djalu lan estri, gampang lamun n®rraita ïJn ? mara* g nanging lamun omah-omah (laki-rabi,tegesé duwé £ j j 5 *’ 13. Lakuning Lintang, baji lair wataké: menen? nah, nanging tan darbé sadulur, tan duwé nepsu lan' bpH w , S

»

engl' adDl baSané' taM iré dagan& 3*“

k -ep

lutan „a ra n g djamna, adjembar budiné, nanging sunfkana’ïïa n nora' lan

Pamitjarané „anis,

jen mangan tan kena ingaweran, kalebu tjatjad

E apa^ kat;i"ipta-

sok paréntah sam ining *dja lS ? k e ^ ïu d in é ^ tGmbé laSré punika gelem jèn kurang mangan diem bar nnio* * ??n Paduné i-ka, n ora rabi) m anggung tukaran, ikmun tan d ^ o d ^ n l w i ° m ah' omah (la k i'

-k n L a s i^ S

X

S

padaning djalma, J a

f f

W*

Lakimino- n

- s,

I ’

Wt také: * *

™

- t a .5 ?kul

kandane jektinjata.

wnnTdiangliWatl S S S b a S "u k u ïte oT a^ ' W w * gujuné. Jèn nepsu ora lani, p a ^ u n iT o n ï

d

baranan, " " " *

(j

NEPTUNING D IN A L A N PA S A R A N SARTA t ib a n in g

petu ng

PA N T JA - SUDA I, II L A K IH = P A N T J A . RINGKES SARTA P = P A A R A S A N Kanggoné pétung-pétung iki : I. Pantja-Suda Asli, kanggo métung sabarang karep. |>, Paarasan, kanggo métung kalairan. II. Pantja-Suda ing Pawukon., mung kanggo métung kalairan baé. III. Pantja-Ringkes (Rakam), kanggo métung kalairan, ngedegake omah lan nikahan.

NAPTÜ

Dina Ahad

Paing

5 5

6

Senèn

Pon

Selasa

Wagé

Rebo

Kemis

Kliwon

Legi

3 4 4 4 4 3 3 3 5 7 7

6 6 8 8

5 7 Djum’at Paing

I'D e 3 bC to c 3 Ü

Pasaran

DINA PASARAN

6 3 7

1

9 9 9 3 7 7 7 4 4 4

4

5 •S

8 8 1

5 5 5

2

9 9 9 3

14 14 15

6 11 11 11 8 7 7 7

10

15 15 14 7 13 13

10

9 15 15 16 4

TIBANING PETUNG: I. Pantja-Suda Asli. P. Paarasan. n. Pantja-Suda ing Pawukon. m . Pantja-Ringkes (Rakam). I. Tunggak-semi. P. Lakuning Rembulan. II. Wasésa-sagara. m . Nudju-pati. I. Bumi-kapetak. P. Aras-Tuding. n. Sumur-sinaba. HI: Kala-tinantang. I. Wasésa-sagara. P. Lakuning Bumi. n. Lebu-katijub-angin. in . Mantri-sinarodja. I. Satrjja-wibawa. P. Lakuning Srengéngé •H. Lebu-katijub-angin. TTT. Nudju-padu. I. Wasésa-sagara. P. Lakuning Lintang. n. Satrija-wibawa. m . Sanggar-waringin. L Satrjja-wibawa. P. Lakuning Srengéngé n. Tunggak-semi.

m . Mantri-Sinarodja.

NAPTU

Pasaran

PASARAN Dina

DINA

Sabtu Pon

9 9

6

3 Senèn Kliwon

Selasa Legi

Rebo Paing

Kemis Pon

*4 4 4 5

9 9

!• P. IIHI-

Satrija-wirang’. Lakuning Banju. 4 Wasésa-sagara. Nudju pati.

I- Satrjja-wibawa. P- Aras-Peksi.

10 8

II. Satrija-wibawa. HI- Kala-tinantang. X. Leba-katijub-angin. P. Aras-Kembang. II. Satrija-wirang. m . Matjan-katawan.

12 12 12

3 3 3 5

5 5 5

S

5

8 8

2

7

7 7 G

16

6

9 9 9 3

S

7

5 7

7 7 4

I. Tunggak-semi. P. Lakuning Geni Wasésa-sagara. •Lu. Nudju-padu.

10

!• •P. .u. HI.

15 15

12 11

I. Satrija-wibawa. P- Lakuning Srengéngé. Satrija-wirang. HI. Matj an-katawan.

4 4 4 5

10 10 11 6

^ TT ■U. IH-

9 9

8 8 8 1

17 17 16 3

5 | 5 I

5 5 5

10 10 , 11

6 6 1

8 2 Ahad Legi

6

8 8 8 1

7

Sabtu Kliwon

Ü

4 4 4 4

8

Djum’at Wagé

1

.a* 16 16 15

o

5 5

to

7 7 7 4

8 Ahad Wagé

1

TIBANING PETUNG: I. Pantja-Suda Asli. P. Paarasan. II. Pantja-Suda ing Pawukon. III. Pantja-Ringkes (Rakam).

6

3 I

2

15 9

5

Satrya-wirang Lakuning Banju. Wasésa-sagara. Sanggar-waringin.

Satrqa-wirang. ^-ras-pePet. Sumur.sinaba Nudju-pati.

I. Bumi-kapetak. f j Lakuning Bumi Gedé n. Tunggak-semi. Sangga.r.Waringin. IPII■ill.

Satrija-wirang. Aras-Pepet. Sumur-sinaba. Matjan-katawan.

NAPTU bn Dina

Pasaran

DINA PASARAN

Senèn Paing

’ Selasa Pon

Rebo Wagé

Kemis Kliwon

9 9 9 3

13 13 13 7

I. P. IL m.

3 3 3 5

7 7 7 4

10 10 10

I. Satrija-wirang. P. Aras-Pepet. IL Satrija-wibawa. •IU. Sanggar-waringin.

4 4 4 5

11 11 10 11

I. P. U. ITT.

8 8 8 1

16 16 13 S

5 5 5

11 11 12

I. Satrija-wirang. P. Lakuning Banju. n. Bumi-kapetak. m . Kala-tinantang. I. Bumi-kapetak. P. Aras-Tuding. n. Satrija-wirang. HI. Sanggar-waringin.

7 7

6 6 8 8

6 6 7

1

Sabtu Paing

18 18 17 5

L P. n. HE.

Lebu-katijub-angin. Lakuning Geni Gedé. Satrija-wibawa. Matjan-katawan.

5 5

7 7 7 4

12 12

13 7

I. P. H. HI.

Lebu-katijub-angin. Aras-Kembang. Bumi-kapetak. Nudju-padu.

4 4 4 4 3 3 3 5

4 4 4

8 8 8

7 7

5 5 5

I. P. II. UT. I. P. n. HI. I. P. n. m.

Tunggak-semi. Lakuning Géni. Wasésa-sagara. Sanggar-waringin. Bumi-kapetak. Aras-Tuding. Sumur-sinaba. Nudju-pati. Lebu-katijub-angin. Aras-Kembang. Sumur-sinaba. Kala-tinantang.

6

Selasa Kliwon

Rebo Legi

3

Bumi-kapetak. Aras-Tuding. Satrija-wibawa. Matjan-katawan.

9 9 9 3

3 Senèn Wagé

2

9

Wasésa-sagara. Lakuning Lintang. Bumi-kapetak. Nudju-padu.

9 9

8 2 Ahad Pon

0

4 4 4 4

5 7

Djum’at Legi

tuj bo

TIBANING PETUNG: I. Pantja-Suda Asli. P. Paarasan. H. Pantja-Suda ing Pawukon HI. Pantja-Ringkes (Rakam)

6 6

6 8 8 8 1

2

9

11 11 11 6 12 12 11 8

DINA PASARAN

a Dina

Kemis

Paing

9 9 9 3

17 17 14

6 6

7 7 7 4 4 4 4 5

13 13 14 5

7

1 Sabtu

Wagé

9 9

8 2 Ahad

Kliwon

5 5

6

3 Senèn

Legi

Selasa

Paing

Rebo

Pon

Kemis

Wagé

4 4 4 4 3 3 3 5 7 7

6 6 8 8

5 7 Djum’at Kliwon

6 6

7

1 Sabtu

Legi

1to 0}

0*

8 8

5 7

Djum'at Pon

Gunggung

NAPTU

9 9 &

2

10

13 13

12

8 8 8 1

7 13 13 14 4

5 5 5

9 9 9

2

!

9 9 9 3 7 7 7 4 4 4 4 5

6 12 12 12 8

I 1 ;

14 14 13

8 8 8 1

.

5 5 5

2

10 12 12

9

12

14 14 15

2

14 14 13 4

TIBANING PETUNG: I. Pantja-Suda Asli. P. Paarasan. n. Pantja-*Suda ing Pawukon. UE. Pantja-Ringkes. (Rakam). ! I. P. II. HE.

Bumi-kapetak. Lakuning Bumi Gedé Lebu-katijub-angin. Mantri-sinarodja,

I. Wasésa-sagara. P. Lakuning Lintang. n. Lebu-katijub-angin. HI. Matjan-katawan. I. Wasésa-sagara. P. Lakuning Lintang. n. Satrija-wirang. m . Nudju-pati. I. Wasésa-sagara. P. Lakuning Lintang. I!. Lebu-katijub-angin, jm. Mantri-sinarodja I. Satrija-wibawa. P. Aras-Peksi. n. Tunggak-semi. m . Nudju-pati. I. Lebu-katijub-angin. P. Aras-Kembang. n. Satrija-wirang. ‘m . Kala-tinantang. I. Tunggak-semi. 1 P. Lakuning Rembulan. H. Bumi-kapetak. 1 m. Mantri-sinarodja. I. Lebu-katijub-angin. , P. Aras-Kembang. n. Tunggak-semi. If. Nudju-pati, I. Tunggak-semi. P. Lakuning Rembulan. II. Wasésa-sagara. ] II. Kala-tinantang. 1 ! I. Tunggak-semi. P. Lakuning Rembulan. n. Bumi-kapetak. 1H. Mantri-sinarodja.

7.

W A T A K IN G M ANU SA M ITURUT W UKU K A L A IR A N E IJ A IK U W IDJINING T J IPT A N E WONG T Ü W A N E

1. Wuku Sinta: Tjandrané: Edra nastapa, wataké gedé prihatiné, nanging gedé pijangkuhé, karem marang laku kapandilan. Lambangé: Patining wong awig. Bilahiné: satengah tuwuh tan dreman. Murih rahaju slamet sidekahé: gedang saba kang suluh satundun, lan sakèhing arès-arèsan (pala pendem, gumanlung, kasinapar), tindih 2 1 pitjis. 2. Wuku. Landep. Tjandrané: Surating raditya, wataké èngetan, padangan atèn, bangkit samubarang gawé, lan bisa madangi tyasing sesama. Lambangé: Mina pringga pedjah. Bilahiné: karubuhan kaju. Murih rahaju slamet sidekahé: madja 30 idji, lan arès-arèsan, tindih 4 pitjis. 3. W uJïu WuMr: Tjandrané: Gunung katon, wataké jèn tinom saka kadohan asri kawurjan, nanging jèn tjinedakan ala lansungil, jèn djanraaa wataké gampang ing ndjaba, angèl ing ndjercv nanging pradah bodja-kramané, lila ing ati, lan mateng kawignjané. Lambangé: Sato wana lesu. Bilahiné: kinaniaja. Murih rahaju slamet sidekahé: klapa sataboné 4 gluntung, lan arès-arèsan, tindih 5 pitjis. 4. Wului Kurantil. Tjandrané: Woh-wohan, wataké gèk lebar gèk ungsum, jèn djanmaa wataké gèk sugih gèk mlarat. Lambangé: Dandang angurag. Bilahiné: memènèk. Murih rahaju slamet sadekahé: nanas sakuntjungé 7 idji, lan arès-arèsan, tindah 7 pitjis. 5. Wuku Tolu. Tjandrané: Kekuwung lan lengkawa, wataké angkuh tan langgeng tur madidig, remen doratjara. Lambangé: Pasaréjan sakèhing wuku. Bilahiné: kasijung. Murih rahaju slamet sidekahé: semangka wutuhan 7 idji, lan arès-arèsan, tindih 3 pitjis.

6. Wuliii Gumbreg. Tjandrané: Geter pater, wataké: sugih ngèlmu akèh kodjahé, nanging datan wruh wekasané, witjarané anungsung ngèlmu, kutjiwa tan waton tetannja. Lambangé: Patining wreksa. Bilahiné: kablabak. Murih rahaju slamet sidekahé: beneman gembili 10 idji, lan arès-arèsan, tindah 4 pitjis. 7. Wuku Warigalit. Tjandrané: Kaju kamladéjan, wataké saenggon-enggoné bisa dadi, nanging tjatjadé nora lana. Lambangé: Djalma mati, Bilahiné: kèmbèt. Murih rahaju slamet sidekahé: gedang garaita kang suluh satundun, lan arès-arèsan, tindih 4 pitjis.

8. Wuku Warigagung. Tjandrané: Ketuk lindu, wataké abot sesanggané ing wekasan, déning guna datan katara, nanging linjok sadjroning ati. Lambangé: Mina lodan mati. Bilahiné: kabendon. Murih rahaju slamet sidekabé: uwi ingedang wewutuhan, lan arès-arèsan, tindih 5 pitjis. 9. Wuku Djulungwangi. Tjandrané: Kembang, wataké wangi arum manis witjarané, nanging sadjroning ati amrih dudu. Lambangé: Bantèng lumpuh. Bilahiné: tinebak ing matjan, Murih rahaju slamet sidekahé: durèn 7 gluntung, Ian arès-arèsan, tindih kutjing. 10. Wuku Sungsang. Tjandrané: Kembang wora-wari bang, wataké gedé nepsuné, nanging kena pinalangan. Lambangé: Djaka wuru tiba. Bilahiné: kawesèn. Murih rahaju slamet sidekahé: djagung 40 ontong, lan arès-arèsan, tindih 10 pitjis. XI. Wuku Galungan. Tjandrané: Peksi anèng luhur, wataké anenungkul enggoné andjupuk asil, atutup goragoda. Lambangé: Pring anggagar. Bilahiné: atetukaran. Murih rahaju slamet sidekahé: Djeruk gedé 4 glundung, Ian arès-arèsan, tindih 9 pitjis. 12. Wuku Kuningan. Tjandrané: Garodjogan, wataké akèh gorohé, ramé witjarané, jèn ditundjel nora bisa. Lambangé: Lata parutul. Bilahiné: kaamuk. Murih rahaju sla­ met sidekahé: gedang emas satundun, lan arès-arèsan, tindih 6 pitjis, 13. Wuku Langkir. Tjandrané? Gunung gumaludug, wataké witjarané teka njilikaké ati, nanging ora ngapaa. / Lambangé: Laré wani. Bilahiné: kadurdjanan lan tetukaran. Murih rahaju slamet sidekahé: benda 6 glintir, lan arèsarèsan, tindih 6 pitjis. 14. Wuku Mandasija. Tjandrané: Watu item munggèng papreman, lan wreksa gung djero pantjeré, wataké luwih sabar, nanging jèn metu nepsuné anemeni. Lambangé: Mina tinilaring warih. Bilahiné: kena ing sijung. Murih rahaju slamet sidekahé: djambu klutuk 100 idji, lan arèsarèsan, tindih 10 pitjis. 15. Wuku Djulungpudjud. Tjandrané: Baita anèng lautan, wataké ngalor ngidul ngétan ngulon enggoné ngupaja pangan, mulané datan kekurangan redjeki. Lambangé: Tumuruné Sapi Gumarang, akèh lara sambang rimpung. Bilahiné: kateluh lan kataragnjana. Murih rahaju slamet si­ dekahé: gedang betjitji satundun kang suluh, lan arès-arèsan, tindih ft pitjis.

16. Wuku Pahang. Tjandrané: Pulo katon saking katebihan, wataké sutji ing ndjaba, nanging ing dalem kalbu anggung prihatin. Lambangé: Akèh manuk kena. Bilahiné: kinaniaja. Murih rah'aju slamet sidekahé: djambu klampok 100 idji, lan arès-arèsan, tindih 7 pitjis. 17. Wuku Kuruwelut. Tjandrané: Banjü bandjir agung, wa­ také witjarané kaja-kajaa bisa andadalaké, nanging temahané tan tèjèng wigati, malah anggegawa kang akèh-akèh. Lambangé: Kapas agring. Bilahiné: susah lan kinaniaja, utawa kena ing sandjata. Murih rahaju slamet sidekahé: tebu ireng 4 londjor, lan arès-arésan, tindih 6 pitjis. 18. Wuku Marakèh. Tjandrané: Kembang sataman sinengkeran, wataké kumet witjara arum, jèn dèn tundjel ing pikir betjik, bandjur andjalomprongaké uwong amrih duduné. Lambangé: Ron asempal. Bilahiné: kabalabak. Murih rahaju slamet sidekahé: kemiri 100 idji, lan arès-arèsan, tindih 100 pitjis. 19. Wuku Tambir. Tjandrané: Gadjah meta anéng pugeran wataké gedé prabawané. Lambangé’: Sarira lesu. Bilahiné: kena ing pasangan. Murih ra­ haju slamet sidekahé: timun watang 25 idji, lan arès-arèsan, tindih dom 100 idji lan pangot wadjah sarakit. 20. Wuku Medangkungan. Tjandrané: Brekutut méntjok putjaking aldaka, wataké nistané jèn tapa ing gunung, tan sokuran atiné tansah ngandut rerenggi. Lambang: Baja ngurag. Bilahiné: kasudukan. Murih rahaju slamet sidekahé: klaju satampah, lan arès-arèsan, tindih 1 0 pitjis. 21. Wuku Maktal. Tjandrané: Gunung guntur, wataké witjara­ né sija-sija marang sapada-pada, betjik ati jèn wis tuwa. Lambangé: Matjan alupa. Bilahiné: tetukaran. Murih rahaju slamet sidekahé: manggis 30 idji, lan arès-arèsan, tindih 6 pitjis. 22. Wuku Wujé. Tjandrané: Bedil muni kukus awor lan. nal, wataké atèn-atèné pakéwuh, tanpa dadi enggoné prang pamikir. Lambangé: Pasangané manuk. Bilahiné: kateluh lan kataragnjana. Murih rahaju slamet sidekahé: katjang dundungan 6 tekem. lan arès-arèsan, tindih 7 pitjis. 33. Wuku Manahil. Tjandrané: Lintang awor lan mendung, wataké amentjira marang pakarjaning ratu, tjat katon uga ora, tegesé sok sregep üga sok kesèd. Lambanga: W idji kapapas. Bilahiné: kawesèn. Murih rahaju slamet sidekahé: kapundung satampah, lan arès-arèsan, tindih 9 oitjis.

24. Wuku Prangbakat. Tjandrané: Wesi kalèn purasani, wa­ také isinan puguh kaku, dreman ngèlmu atiné sutji. Lambangé: Kaju waringin sempal déning aliwawar. Bilahiné: memènèk. Murih rahaju slamet sidekahé: rambutaij. satampah, lan arès-arèsan, tindih wesi gligèn. 25. Wuku Bala. Tjandrané: Udan salah masa, wataké salang tjandak enggoné ngupaja pangan, sakit kasurang-surang. Lambangé: Pandita angluh. Bilahiné kateluh lan kena upas. Murih rahaju slamet sidekahé: kara satampah, lan arès-arèsan, tindih 7 pitjis. 26. Wuku Wugu. Tjandrané: Awang-uwung, wataké djembar budiné ing Jtawekasané. Lambangé: Kaluju kerah, patiné pada rowang. Bilahiné: katjuwik ing ula. Murih rahaju slamet sidekahé: kimpul satampah, lan arès-arèsan, tindih 10 pitjis. 27. Wuku Wajang. Tjandrané: Daxnar muruh anèng bumi langit, wataké juwana lan sugih ngèlmu. Lambang: Méga kang lunaaku, patiné andaka wana. Bilahiné: katjidra. Murih rahaju slamet sidekahé: pelem kang manis-manis satampah, lan arès-arèsan, tindih 8 pitjis. 28. Wuku Kulawu. Tjandrané: Bun tumètès ing sendang, wa­ také kawitan miskin wekasan dadi sugih. Lambangé: Peksi déwata kumpul. Bilahiné: kenèng wisaja. Mu­ rih rahaju slamet sidekahé: waluh 2 idji ingedang ing ndjero ginulan, lan arès-arésan, tindih 4 pitjis. 29. Wuku Dukut. Tjandrané: Tunggul asri sengkeraning ratu, wataké jèn mungguh djanmaa bagus wamané, lan agemi prawirèng lungid, kutjiwané wedi lan isin ing paprangan. Lambang: Kitri kang tinata. Bilahiné: kutah getib ana satengahing pajudan. Murih rahaju slamet sidekahé: paréwelutwewutuhan kinulub satampah, lan arès-arèsan, tindih 6 pitjis. 30. Wuku Watugunung. Tjandrané: Lintang lan kulan karahinan, wataké sinung terang djroning tyas. Lambangé: Patining wreksa Naréndra, apagera ndjaba. Biiahiné: kinaniaja. Murih rahaju slamet sidekahé: gedang radja kang suluh satundun, lan gedang gabu satundun, Ian mundu kang kuning satampah, miwah arès-arèsan kang pepak kabèh pala pendem gumantung kasimpar, tindih satak sawé.

•a 3 nJ W

■ 3 O H

1 g> 3 M

0

w

Ifl rH ,

•a

bo c a « o & 3 £

T5 .3 •■5* 3 o•r-4

bo

s 3

S bfl c 3 ,*

bo

2

”3 W ifi C4

rt

$

aai

3

§

*3

CO

00 Cï

S Ö e*

3

£

cj

:e >

*

•a

■*

Ti

bo s

g,

■a

Ss fU

'O c3 .0

3

(h X 3

£

<5

ci

14.

CÖ

bo ctf to •G

Sh 3 bo

£

s ►J

00

CO

•a to •e

$

rt

■3

1 eS

a •a

bn d ci X a> I£ & -O S t> cd 3 •s m

be i

■a

C3 £

§ c 3

I3

? bo (3 3 ■a o

bo

bO s

SF £

e m

£

I 2 & ■ *§ 2 ■§ < w

bo ju

I

6

g,

I

9.

W A T A K IN G

M ANUSA

M ITU ItU T A K S A K A SIRAH ING DJENENG Ik i kang ingaran Endraswara, kang sinebut-sebut ing wong, saka djenengé tjilik, iku angangsari marang pikir dadi wataking wong, saka djenengé tjilik mau, mula dipada milih wataking aksara kang betjik kanggo djeneng, iku kaetrapna kanggo sirahing djeneng, upamané aksara Sa, iku bandjur kaetrapaké kanggo sirahing djeneng: Sudjana, Sardjana, Subekti, Suwarni, Sjajid, Sa’adah, lan lija-lijané sapanunggalané manèh, utama jèn nganggo karudjukaké karo widjiwidjining tjiptané wong tuwané (wuku), apa déné kapakolèhaké karo Palintangané, sarta Pantjasudané. (Pétung Palintangan bakal katerangaké ing mburi). Ha. Akèh wiraganing wong,' brema^a anglentrèh, kéntir déning maruta. Manawa wong djeneng aksara Ha, iku wataké tan kena kaungkulan budi, tan kena pinojokan, jèn kabenera.n lilan, jèn nepsu kaja denawa, tanpa kéring, wani lampus, iku prajoga. Na. Nangling sang wirèng munggèng juda, sura manempuh matyèng laga. Jèn wong djeneng aksara Na, iku jèn angutjap kaduk wani, ngatokaké ing nepsuné, tan kena ingampah sapadaning wong lan para deduwurané, wani lampus barang pikiré ika. Tja. Tjatur parangmuka tumempuh kadya tan kalok ing panantjang. Jèn wong djeneng aksara Tja, iku lamun èstri tjendala, kumèdep marang wong lanangé, apapréntah purun, rumaket maring sanak, ora kena saru maring sanak, jen aluput wani njaru, pada sapengarepané kang luput mau. Ra. Rata sempal kèdekan djagadé kéntir gumuruh. Wataké wong djeneng aksara Ra, iku pinter ririh putungan atèn, jèn nepsu gelis ledjaré, sembrana parikena, para lutju nora njenjengit, bisa manis pamitjarané, djuwèh ing pamikirane. Ka. K o n g k a n g muninja mangelèng, kadya pamrih kiwul. W a­ také wong djeneng aksara Ka, iku ladak peksa ririh luwih jèn dèn umpak, mutju-mutju kaja wudun mèh matjotot, lan para wadulan sabarang bangsa pikir, lan tjéngkré padu. Da. Daliwara liweran munggèng rana, kang turangga tumamèng juda, nempuh sura matyèng ngalaga^ Wataké wong djeneng aksara Da, iku èseman jèn angling, bebudèné momot, gegatokané raadon, luguné rabèn pikir. Ta. Tawang pandita mumbul ngawijat. Wataké .wong djeneng aksara Ta, iku nawang-nawangaké pikir, lan wasising ati, tjètjègan pangnatjap, ora kena udjar luput, kudu amaoni, titiné lajang Endra­ swara iki. Sa. Satmata tanggal sapisan, saliring kawi sreping kedaton. Wataké wong djeneng aksaia Sa, wasis sabarang kardi, lembut budiné, madya kuwanèné, lemes bisa kaku bisa, saking adoh manis, jèn tjelak kaku pikiré iku. Wa. Wukir maléla kadi tjemara sèwu wuluh gading. Wataké wong djeneng aksara Wa, angkuh njennjengit pangutjapé. lan ka-

wonan, trekadang kawongan matjan, jèn mernitra nora lana, tani buteng kaku pikirané, jèn rudjuk wetoné sasi. La. Liweran mati salira, tangkepnja mamrih angkuh, tédjanja makuwung. Wataké wong djeneng aksara La, iku duwé kaku jèn asesanakan, ora lana ana pangarahé, jèn ncpsu lir denawa, tjarobo pepikirané, lan para pangan tjarobo. Pa. Punggeling kang buron ranu amangsa gundik. Wataké wong djeneng aksara Pa, iku tjugetan atèn, tan kawetu ora lana, jèn wong wadon larang anak, pikiré tjarobo murang sarak, busuk ngaku pinter, luput maring bijung, wekasané ala tobata. ïja. Da guna léna anguwuh ing banju, ontrag tenaganira. W a­ také wong djeneng aksara Da, iku susahan atèn, guna ririh pangarep sabar, jèn wus putung ora bisa pulih pikiré, namung akas adangan marang pagawéjan, nora pilih gawé madju pikir. Dja. Djaliwara sang narpati manah sarira, amengkul kekudunging tédja lan tatit. Wataké wong djeneng aksara Dja, alembut budiné, anawang déné kagungan, ingkang sikir kèndel regu ambeké, anitèni sabarang pikir, ingkang ala betjik. Ja. Ja giri amenggaha miliha atiné, tansah kèwuhan. Wataké wong djeneng aksara Ja, iku anglengus goragoda, susahan atèn, jèn wèwèh sok mesgul, anganggo witjara saru, jèn wong wadon luwih ala Nja. N ja gedé menggah mungguha, katah éwaiung ati. Wataké wong djeneng aksara Nja, iku gumingsir gumisa kumawi mitjara, batiné bodo tjupet pikiré, lamba kurang duganing pradja, trekadangan tjalimut, dojan mangan tur imul. Ma. Ma gelunging djagad kadi dedarén ngajap, sami manembah. Wataké wong djeneng aksara Ma, gedé atiné djembar budine, mantep ing pakéwuh .ora gumingsir jèn prajaji kumawawa, pangrasa djagad ginulung kabèh, kaja ginegem pangrasané. Ga. Gadjah gading kagiri-giri, matreping ngalaga pamukira. Wataké wong djeneng aksara Ga, iku kagedèn atèn, ^sugih napsu barangasan, nanging gelis ledjaré, loma bodja rongèh^ pikir, jen rabi kudu lola salah sawidji, bapa bijungé, lan ana tjatjade. Ba. Binuntjang parang rèdjèng, dinulu andaleming pinaran ambajani. Wataké wong djeneng aksara Ba,* iku jèn wong wadon gedèn ati, jèn ala kaliwat alané, sinawang sri-gunung, saking tebih 3aé, tjinelakan ala kèh tjatjadé, luwih ala pikiré. Ta. Tatit mandra-guna nguwuh kalbunja tan kéwran. Wataké wong djeneng aksara Ta. iku bodo nanging élingan, jèn pinter munggah umpakan, sadjatiné busuk atiné iku, rada murang sarak marang wong tuwané, lanang wadona ala pikiré. Nga. Ngongkang kadya tjemara gigia, kéwraning galih. W a­ také wong djeneng aksara Nga, iku ija bodo nanging élingan, sadja­ tiné kotong, lan nduwèni pikir butarepan, marang bodjo, marang panganan iku murka saèn, iku wong ala.

TJAKAKAN

D JAW A

20

Ang-ka-urutmg- Tjarakan D jaw a, lan Neptune, sarta Fanggonané. Apa déné N eptuning Kina, W engi, lan Eotjah.

6 Ma 16

1

1

3

Ga

Ba

Ta

17

11

19

1 N ga

20

L o r

3 N ja 15

1 Ha 5

10 Ja 14

3 Dja 13

2 Na 4

s S3

a o

£

•ü 5£

|1|1

4 Da 32

1 P a 11

3 T ja 3

4 Ra 3

5 Ka 3

K id u l

10

9

La

Wa

5

7

8 Sa

2

7

6

Ta

•Da

3

4

Neptuning Kina 9. Neptuning W engi 10. Neptuning B otjah 16.

10. ! W ATAK IN G MANUSA jtm U R U T D IN A K A L A IB A N E 1. Ahad. Wong kang lair ing dina Ahad, wataké: Samudana, tegesé: betjik mung ing lairé baé, kelaju tiru-tiru, ambeké nuwa. Prajogané nandura kang amrili uwit. 2. Senèn. Wong kang lair ing dina Senèn, wataké:^ Semuwa, tegesé: kumudu betjik sabarang patrap lan sabarang gawé, nanging kerep kaluputan patrapé. Prajogané nandura kang atarih godong. ■3. Selasa. Wong kang lair ing dina Selasa, wataké: Sudjana, tegesé: prajitna ing batin, ora lamba pamikiré, datan andelan, butarepan, anggung kagètan. Prajogané nandura kang amrih kembang. 4. Kebo.; Wong kang lair ing dina Rebo, wataké: Sembada, tegesé: kumüdu pantes sabarang gawé, njembadakaké amrih patut, rada sembrana, nanging momot. Prajogané nandura kan£ amrih pentil. 5. KeniLs. Wong kang lair ing dina Kemis, wataké: Surasa tegesé: sabarang karepé kemudu dirasakaké, lumuh kaungkulan atiné. Prajogané nandura kang amrih uwoh. 6 . Djnm’at. Wong kang lair ing dina Djum’at, wataké: Sutji^ tegesé: kumudu resik sabarang patrapé, gumunggung amrih giriuguwa. Prajogané nandura kang amrih ojod. 7. Sabtu- Wong kang lair ing dina Sabtu, wataké: KasumbuBg, tegesé: demen ngalem kang sarwa betjik lanmadakang sarwa ala, surakah barang karepé, amrih tiniruwa. Prajogané nandura kang amrih dangkèl. 11.

W ATAK IN G M ANUSA MITURUT PAS AK AN K A L A IB A N E

1. Legi Wong kang lair ing pasaran Legi, wataké: Mengku, tegesé: kumudu saguh lan nguwasam sabarang patrap, kalawan lega ngarep atiné, mikir ala betjik. 2. Paing. Wong kang lair ing pasaran Paing, wataké: Mélikan, kumudu demen marang sabarang kang katon^ ^ ^ 4. Wagé. Wong kang lair ing pasaran Wagé, wataké: Kentjeng, tegesé: kentjeng witjarané, kau, kakon atèn. 5. Kliwon. Wong kang lair ing pasaran Kliwon, wataké: M itjaraf tegesé: bisa nganggit basa, nitèni ala betjik. \

Alamating Kanugrahan

utawa Papa-sangsara.

1. Legi Wong kang lair ing pasaran Legi, manawa wis sarwa sabar sarèh sumèh, tanda bakal tumuli tampa kanugrahan. Godané jèn kau lengus brangasan, tanda isih nemu papa-sang­ sara. %, Paing. Wong kang lair ing pasaran Paing, manawa wis sarwa kukuh kentjeng marang imané, anut sjaraking Rasui, wedi

marang saréngating Ratu, weruh tatakramaning nagara, tanda tumuli bakal tampa kanugrahan. Godané jèn budi arda karem marang maksijatan, tanda isih nemu papa-sangsara. 3. Pon. W ong kang lair ing pasaran Pon, manawa wis sarwa sutji budiné, tanda bakal tumuli tampa kanugrahan. Godané jèn reged budiné, tanda isih nemu papa-sangsara. 4. W agé W ong kang lair ing pasaran Wagé, manawa wis sarwa akèh kaèngetané, demen melèk mintiring budi, tanda bakal tampa kanugrahan. Godané jèn kelalèn dojan turu, tanda isih nemu papa-sangsara. 5. Kliwon. W ong kang lair ing pasaran Kliwon, manawa wis kawawa tjegah sanggama, arang mangan, tanda bakal tampa ka­ nugrahan. Godané jèn karem sarta mangan, tanda isih nemu papasangsara. 12.

W A T A K IN G

M A N U S A M ITU RU T D IN A K A L A IR A N E

LAN

PASARAN

Iki pratélaning watak kalairaning wong, kang kagawa saka ing daja kumpuling dina lan pasaran, kang pada mudoni marang wewatakan mau. awit kumpuling dina lan pasaran mau uga andajani dadi bebudèning wong, kaja ing ngisor iki pratélané : 1. Ahad Kliwon. W ong lamun lair ing dina Ahad Kliwon . wataké: bener kentjeng sabarang pepikirané, iku kena ginawé tuwa amung jèn kadinginan pikir iku bandjur éwa atiné. 2. Senèn Legi. W ong lamun lair ing dina Senèn Legi, wataké: jèn lanang busuk rada kurang pikir; jèn wadon sedengan barang pikir, lumrah ing sanak. 3. Selasa Paing. W ong lamun lair ing dina Selasa Paing, wa­ také:' busuk sarta wiraga prasadja pikiré, jèn wadon basa bédang wani pikir ala. 4. Rebo Pon. Wong lamun lair ing dina Rebo Pon, wataké: lanang wadona isinan, bisa ngingoni wong pada sidji, pikir sutji pareng marang gawé. 5. Kemis Wagé. Wong lamun lair ing dina Kemis Wagé, wataké: jèn meneng pratjaja, jèn rètjèh pratitis, prajitna marang pakewuh, lan bisa umbak ala betjik. 6.^ Djum’at Kliwon. Wong lamun lair ing dina Djum’at Kliwon, wataké: jèn lanang ora pati mitjara, mung sedengan baé, jèn wadon lanas wani marang wong lanang. 7. Sabtu Legi. Wong lamun lair ing dina Sabtu Legi,. wataké: tjukeng sugihan pinter ngupaja mélik, balaba rékané baé nginguwa ajaran bisa wasis lan sugih. ’ w a t a l 'p - ^ - ,Pni^ ‘ Wong lamun lair ing dina Ahad Paing kaja m u f ^ f j a g a d e pr^ ? tna ing weweka’ “ anging diri pijangkuhé

9. Senèn Pon. Wong lamun lair ing dina Senèn Pon, wataké mania witjarané, bisa ngénaki pikir sasama-samaning wong, lan bisa golèk redjeki. 10. Selasa Wagé. Wong lamun lair img dina Selasa Wag-é. wataké: lumuh ing wuruk lan lumuh ing betjik, tur nora mitjara, lamun wadon prajoga bisa simpen arta. —^ r - il. Rebo Kliwon. Wong lamun lair ing dina Rebo Kliwon, wataké: wegig-am itj ara pikiré, nanging tjalimut marang wong wadon, jèn wis mari rusuh bisa anggajuh wataking pandita. 12. Kemis Legi. Wong lamun lair ing dina Kemis Legi, wataké: bèr pikir lumuh kaungkulan, jèn wadon tjandala, marang wong lanang wani padu. 13. Djum’at Paing. Wong lamun lair ing dina Djum’at Paing, wataké: meneng jèn busuk babar pisan, nanging madju ing gawé, jèn pinter dadi panutané wong akèh, tur dadi pudjangga. 14. Sabtu Pon. Wong lamun lair ing dina Sabtu Pon, wataké: krija gawéné, wegigé- jèn awan wadon bisa golèk mélik mbalubut. 15. Ahad Wagé. Wong lamun, lair ing dina^ Ahad Wagé, wataké: gedé kekarepané, jèn duwé pikir ora kena dèn palangi, jèn wadon iku ala. 16. Senè Kliwon. Wong lamun lair ing dina Senèn Kliwon, wataké: meneng pikiré, jèn misih anom bodo sadéla, bareng tuwa alus pikirané. 17. Selasa Legi. Wong lamun lair ing dina Selasa L ejp> wataké: kurang witjarané, jèn djuwèh wegig, barang pikir apik, jen ngutuh wekasané ala. 18. Rebo Paing. Wong lamun lair ing dina Rebo Paing, wataké: munggah umpakan, para diri lumuh kaungkulan temene tjètjègan pikir banter. 19. Kemis Pon. Wong lamun lair ing dina Kemis Po1}, watake . anteng pikir pijangkuh besus sabarang nora katara pijangkuhe, tegesé gemi. 30. Djum’at Wagé. Wong lamun lair ing dina Djum’at Wage, wataké: bisa amitjara djuwèh rètjèh pratitis watak pandita, tjeta nanging tjengkiling, lilan nanging kerep kesandung. 21. Sabtu Kliwon. Wong lamun lair ing dina Sabtu Kliwon, wataké: bodo ngaku pinter, kurang wegig lalèn, nanging temen madju ing gawé. 22. Ahad Legi. Wong lamun lair ing dina Ahad Legi, wataké: lalèn kurang wegig pepikirané, jèn pinter luwih sapadaning wong, nanging karem madon, kang pada laku ala panggawé ngiwa. 23. Senèn Paing. Wong lamun lair ing dina Senèn Paing, w a t a k é : murka marang panggawéjan samubarang pikir sedengan, jèn wadon luwih prajoga. 24. Selasa Pon. Wong lamun lair ing dina Selasa Pon, wataké: kuiang pikir lumuh ing prakara, jèn wadon betjik prajoga dadi selir prijaji.

^25. Rebo Wagé. W ong lamun lair ing dina Rebo Wagé, wa­ také: sedengan barang pikir madju ing gawé, jèn wadon tjendala marang wöng lanang. 26. Kemis Kliwon. W ong lamun lair ing dina Kemis Kliwon, wataké: kurang pikir nanging petel marang gawé, jèn wadon se­ dengan pikirané. 27. Djum’at Legi. W ong lamun lair ing dina Djum ’at Legi, wataké: ila-ilu ora duwé pikir déwé, jèn kalah gela djroning pikir, luwih susah 'atiné. 28. Sabtu Paing. W ong lamun lair ing dina Sabtu Paing, w a­ také : lanang wadona bisa golèk mélik, bisa simpen, w itjara alus lan agal. 29. Ahad Pon. W ong lamun lair ing dina Ahad Pon, w a ta k é: kurang pikir p ratjaja lilan, jèn wadon prajoga, bisa simpen kajané wong lanang. 30. Senèn W agé. W ong lamun lair ing dina Senèn Wagé, wa­ také: kurang pikir, bregundung kaku pikiré, jèn wadon betjik, jèn lanang wani lampus utawa wani nanggulang pakéwuh. 31. Selasa Kliwon. W ong lamun, lair ing dina Selasa Kliwon, wataké: jèn busuk babar pisan, jèn pinter dadi pudjangga, sadjatiné ngulama. 32. Rebo Legi. W ong lamun lair ing dina Rebo Legi, wataké: lumrah prasadja, ndjaluk gelem didjaluki awèh, jèn wadon prajoga barang pikiré. 33. Kemis Paing. W ong lamun lair ing dina Kemis Paing, wataké: temen anteng tani pikir madju ing gawé demen dadi prijaji, tjelak marang wong agung sedengan sabarangé. 34. Djum’at Pon. W ong lamun lair ing dina Djum’at Pon. wataké: w egig sadjroning pikir, jèn nora kaduga maléngos, éwa atiné kang ala. 35. Sabtu W agé. W ong lamun lair ing dina Sabtu Wagé, w a­ také:. lalèn nanging nggraita pikir, djroning ati kaku lengus sadéla nuli man. 13.

W A T A K IN G M A N U S A M ITU R U T P A L IN T A N G A N

Iki Palintangan kang méntjok marang djenenging botjah, kèhé lintang ana rolas, manawa sedya arep andjenengaké botjah, angétunga Neptuning Aksara D jaw a kang rong-puluh salah sidji, ija iku sawidjining aksara kang arep dienggo sirahing djeneng, pira neptune bandjur kaaduwa karo Neptuning dina lan pasaran nalika lairé, pira gunggungé kabèh, manawa gunggungané luwih saka 1 2 , prelu kabuwang rolas-rolas, sapira kariné pétungé ija iku lintangé, kang miturut angkaning lintang, endi kang didemeni, ija kaaraha wataké kang betjik, mungguh angka uniting lintang lan djenenging lintang, apa déné wataking lintang, kaja kang kapratélakaké ing ngisor iki, sarta kawiwitan pratélan kanggo anggampangaké pamilihing lintang kang disenengi.

Z 2 o ) O i O ) 2 c> co — ~ ^1 ° °i''t.c n —

co rH

2 o> co co co o C/3


O

o o o r - t - t - c o t - c o — o ii n c o — fO? o__ To oTco“ co - V - * ' < ® £aI— — — 2 — — _T _ oCTNo —■ ■— OICM—•C'»— C -42*-O OJ

1/5

o o r - o o c o t —o m * — co t - so o ctTa f co* cc oT m t>' o f o o c n c o i n « r : o c o « c o

SS & LLNTANG

co

r ^ C ^ C N C N C N C ^ C N ^ - C N C N ^ C N C N C ^ C N C M ^ - ^ r ^ * —'

-3 s

cC c a en a Ü-

PAMILIHING

i>

co'ca*'— -^ca" —" oJC > f 'JC ^ f ^'l'— 'o 'cv,r t 2 S j r ; S S' CT!^ ï® J C NC'lC'JtN’O aCNC 'lO CNC'IC'lfNM —CM •

CO ÏT W 'T

co

'flO T f CO 0 0 ,0 « . “ I ^

* " 1

' Ci ' , - (N.

oor~o~
co co co --r co (M_t--_in_ —_ ’■r.co — co_

co -^_

SB

C gS

OJ CMCN _ M T rco c N o a c a c o o a — co coc a ^ o c ^ io — — cm_— c o 'i n 't V ' •*ƒio ■'*'co" co t o e i i o V — t-c a ca ca

5 M rmj

- Z=~ ca 00 ■** rvj in CO ~ OJ co co — rr co o in C Oca t Tf CO CO co' iD — ca —

KANGGO

•r"

PRATELAN

a 3 6 V z c CS ai 3 M) bXJ C s O

CM -

NW PJ rr co « M N

O'

co CM

CM o oca — o ___ ca co t" ■*r ca o 'St' o co ca o> ca tn o o c a

M „ o> C — CO o in CO CT5ca

CM - o

CM

CM

CO

er oi

tr-~

^ •j 'o'

-

o co

ca a> CT> — Oi •«t a i o> — =

, 0 0 0 —0 ,

——— ^ o o

-

05

oV

^ V

qo' -

' oV

'o

m o ó co o co

/■ / ca a

55 «C O

.2

Z

<

3 O o

m Cu

&£ c fi

es

‘g 3

z

p c

c 0 ei

z

a. O V Z u a < te

x>

2

u

a &£

£

OJ -M « 60 CL iM c B • m U a

a

hJ <

O

Z <

b* B

a a be C o

Tj'COCOCO'TCOCat-m — TTCO o co to

a s . 2 , « a s 5 ( 3 e8< * a o o . = , _ —, «

— co

b

# s »

BZHSXöHcn^J^Qa^KSüüflHK ba\b Cq

b ib s ^ y

S u ia m d »^

12

12

12

12

12

CSJ f“ “)

I

1 S

tuQ to C s 3 S 1f-

Ol

1 2

KANG

KENA LINTANG

O) ffl

00

00

I I

r-

j

[ M

vo

|
|

1

i =

1

10

1 =

| O)

1

|

1 °i

<3

=

-

t-

o

+ w « U§ HU G I ’"’ 5 5
10

!

10

=

10

ON

O) Oi O) o>

00

1

00 00 00 00 00 CO

1

“ a I

s hJ

.

II <0

' sy -y

« I ' 5

! £ = ® .3

toiD

s .

|

| 10 05 o

O

I

(O ffi to

to °

M

LO

in

j

| in

m

m

m m

^

'=f

■'T

w

m

j

^

1

1

1

s <

|

j

| ■*?

CO CO CO CO CO co co


M

oi w

^

i“ H

..................... 1

01

1

1

1

1 N

rf<

n

I

'

allcd

1

'4!* 3 l

1 "

1

1™

- gj

.S T3 a « , J g 2 S* tj Ctf cö g &3 tortw «Ö § rt- c*8 :» 2 a to toco" o ® v© oo" to g § a M B s to

a CB

PEPANTJENE

=

10

D IPILIH

fee

o r—t

=

10

1 1

=

10

3 r-f 1 —1

9* S

p i ti °* .5 a ;^ •« jr3 s i f t

3

g *C-4 § W g

n e ie s B j nej BüiQ S n ra n jd a ^ fin d in r n j

s -a •m 5 to f & § 3 .5 &

Lintang rolas sarta watak - wataké 1. Kang dihin lintang Karaal arané, wataké iku geni agung, kang minangka satruné lintang ’Arab, sanaké lintang Midjran, warnané putih kuning, kekasihé wong iku emas lan salaka, lamun lajar ing sagara gelis rusak, karana lintang Kamal iku, jèn genija gem naraka, lan bambang-awak tur sedep rerasané déning wong aken, lan murah tapané asih ing kekasihé, lan bekti ing wong tuwane karo, utawa betjik tatakramané marang sanaké tuwa, asih marang panggawéjan betjik, nanging ana bitet ing awaké utawa toh, nanging ora atut lan sanaké dadi satru, nanging nora kalah. déning satrune; déné pasatuwané matjan, nabiné Kangdjeng Nabi Adam, kajune arèn, manuké merak, jèn umur telung taun teka larane, jen wus kaUwat dawa umuré, lamun sakit weteng énggal adjale, dene dinané kang betjik Ahat lan Selasa, wulané Muharram, dinane kang ala dina Senèn lan Rebo, sasiné Shafar, lamun lara ing kono ngalamat teka ing adjalé, lamun arep slamet sidekaha kens, beras abang ajam putih, dongané tawil-’umur, jèn. lara tambané daging wedus abang, ginorèng lenga widjèn adja nganggo ujah, iwake pinangan lengané urutna awaké kabèh, insja Allah slamet, lan nganggowa sarat ali-ali kang sotja kuning lan putih, iki pudjiné: ja kaliKu, kawatja rambah kaping sanga. 2. Kapindo lintang Sur arané wataké bumi agung, kang mi­ nangka sanaké lintang ’Aserab, satruné lintang Dali, warnané putih abang, kang dèn kasihi amba rainé djembar alisé, awaké ora gede, warnané tetiga, ireng abang putih,’ tegesé salin-salin, rainé wingwing lan pantes betjik atiné, jèn lelungan ing désa adoh ana wong arep nganiaja, bandjur wedi pisah lan sanaké, lan asih ing ngèlmu, sarta tatakrama marang wong agung, nanging asring dèn sengiti marang wong agung, lan awaké ana biteté, utawa gigiré, utawa sukuné kena sandjata, lan kala satengah tuwuh kurang artane, jen kaliwat (tengah tuwuh) akèh artané, jèn sesawah utawa gaga perak gunung akèh brekaté, tur dadi ulu-uluné (wong kono), nanging bapakné mati dingin, lan kerep rabi kaping pindo, utawa ping pat, kang dingin pegat utawa mati, lan akèh anaké ana mati, ana unp, pegat nganggowa djimat perak satruné, nanging ora ngapaa, lainun umur pat-belas taun sakit sanget, jèn kaliwat (saka iku) dawa umuré, lamun lara sirah kang dèn anglut, dinané kang betjik Rebo atawa^ Djum’at, sasiné Sapar, dina (kang ala) Kemis lan Sabtu, wulané Sja'ban, lamun lara ing kono lamat teka ing adjalé, lamun arep nulak bilahiné, sidekaha djarit ireng, ajam ireng, beras abang, slawaté emas wawrat nem-belas saga insja Allah slamet, déné jèn lara tambané ajam putih utawa wedus, ginorèng lenga widjèn adja nganggo ujah, lengané ingurutaké awaké kabèh, lamun nganggo sarat ali-ali kang sotja idjo, iki pudjiné: „Ja’alimu” , kaping lima-las.

3 . Kaping telu lintang Kur arané, leksana angin agung, sanaké lintang Kus, satruné lintang Djali, lan lintang Kut, rupané wong iku duwur awaké, bunder rainé, manuké pelung, pasatuwané ma­ tjan, kajuné ketèpèng, awaké ana bitet, utawa belang alisé, lan murah tangan, lan asih ing rabiné, sengkalané gelis, nanging sa-

truné perak, lan asili ing- bener, sanaké pada iri-atine,adja lelungan Jan wong lijan, ana tatuné sukuné dèn tjokot ing asu, utawa ula, lamun sakit wetengé kang dèn rasa, tatkala satengah tuwuh kiraug artané jèn kaliwat (saka iku) akèh artané, jèn arep nulak biiahme wong iku, sidakaha salaka bobot telung-puluh saga, lan ajam putih beras putih, panganggoné kang betjik menanduira, wulane kang betjik Rabi’ulawaL dinané Rebo, Djum’at lan Ahad, wulane kang ala Ramadlan, dinané Sabtu lan Selasa, lamun lara tetambane ïwak dara ireng, ginorèng lenga widjèn, o'ca. nganggo ujah, null pinangan, lengané urutena awaké kabèh, insja Allah slamet, lamun nganggo ali-ali kang sotja ireng, iki pudjiné: „Ja kadirui” , ping sepuluh. 4 Kaping pat lintang Surtan arané, sanaké lintang Kadi, satruné lmtang Dali, pasatowané kapiting, kajuné katèpèng, manure Gudali, larané ngelu, rupané putih, awaké dawa pantes, lamun lara asring kalemper, pagawéné ireng putih kunmg, ana bitet uitawa toil awaké, tatkala sakit wolung taun umuré sarta pajah, jen rerasan keras, lamun sarengen kaja arep matèni, lan rabi kaping pat, rabine akèh ambentjana, tapi ora ngapaa, daulaté anenandur, wulane kang betjik Rabi’ulachir, dinané Senèn, wulané kang ala Sja ban, dinaae Aliat, lamun lara ing kono lamat teka ing adjalé, lamun lara tambané daging wedus ireng lan ajam ireng, ginorèng^ lenga widjen ad]a nganggo ujah, pinangan, lengané urutena awaké kabèh, msja Allah slamet, lamun nganggo ali-ali kang sotja idjo, déné jèn arep nulak bilahiné, sidekaha djarit abang, beras abang, ajam putih, iki pudjiné. ,,Ja rabba” , ping telung-puluh. 5 Kaping lima lintang Adas arané, leksanané geni, sanake lm­ tang Dali satruné lintang Kot, pasatowané matjan-kombang, manuké alap-alap, kajuné djeruk, sabarang gawéné gelis, nanging wekasan samar, rupané manis, ora akèh anaké, ana tandane awake tiba utawa dèn tjakot ula, lan perak satruné, lamun srengen kaja matènana, jèn lara panas awaké, panggawéné betjik akeh artane, na­ nging kèh drengki wekasan gelis rusak, kang drengki tatkala anom akèh artané, jèn wis satengah tuwuh kurang artanié, jèn wus r.niur patang-puluh taun, ana tatune awaké, utawa naine, lamun sakit panas awaké; déné kang betjik wulané Djumadi ’lawal, dinané Ahad, wulané kang ala Zu’lhidjdjah, dinané Sabtu, lamun lara ing kono lamat teka ing adjalé, déné jèn lara tambané daging wedus abang utawa ajam abang, ginorèng lenga widjèn adja nganggo ujah, iv/aké pinangan, lengané dèn urutaké awaké kabèh, insjah Allah slamet, lamun arep nulak bilahiné sidekaha dodod putih, lan ali-ali snJaka, ajam putih beras putih, lan nganggowa ali-ali kang sotja abang, iki pudjiné: „Ja raclimanu” , kaping sapuluh. 6. Kaping nem lintang Sumbulali arané, leksanané bumi^gummg Iianengah, tegesé idjo abang panggawéné, tur akèh ngèlmune, betji sesawaha akèh redjekiné, lan akèh mas salakané, wataké murah lan asih lan wong miskin, nanging rabi ping pat, lan ana bitet in » awaké utawa toh, lan perak satruné, wulané kang betjik Djumadi lacbir, dinané Rebo lan Kemis wulané kang ala Zul’lkaédah, dinané oantu lan Selasa, jèn lara ing kono lamat teka ing adjalé, lan kalané

dadi laré lara pajah, lamun lara tambané daging wedus abang, utawa ajam abang, ginorèng lenga widjèn adja nganggo ujah, iwaké pinangan, lengané urutna ing awaké kabèh, jèn arep nulak bilahiné sidekaha wedus lan ajam putih, beras putih, insja Allah slamet, la­ mun nganggo ali-ali kang sotja abang, iki pudjiné: „Ja klamuna” , kaping lima-ias. 7. Kaping pitu lintang Midjran arané, leksanané angin paneno-ah, warnané putih semu kuning, sanaké lintang Kamal, satnmé lintang’ Kot, manuké gudali, kajuné pisang, pasatowané garangan, ana wadon ambentjana, nanging nora ngapaa, lamun lara sirahé kang dèn angluh, duk umur pitung taun sakit sanget, jèn wus kaliwat bisa umur wolung-puluh taun, umuré, wulané kang betjik Radjab, dinané Djum’at, wulané kang ala Zu’lhidjah, dinané Sabtu jèn lara ing kono teka ing adjalé, lamun lara tambané ajam putih lanang, ginorèng lenga widjèn adja nganggo ujah, iwaké pinangan, lengané urutna awaké kabèh, déné jèn arep nulak bilahiné, sidekaha. timah putih bobot rong kati, lan ali-ali salaka, beras putih ajam putih, insja Allah slamet, lamun nganggo ali-ali kang sotja idjo, iki. pudjiné: „Ja kadiru” , kaping sawelas. 8 . Kaping wolu lintang ’Akrab arané, leksanané banju, kali, sanaké lintang Sur, satruné lintang Djug, rupané alus wong iku, ambeké putih, panggawéné abang idjo t\lï perali ing ratu, utawa wong agung, lan bener atiné, daulaté saking sawah, tur dadi uluning désa, teguh imanê, dawa umuré, lan olèh lungguh saka rabiné, lamun wong wadon angreres saking lakiné, karana suwala, sawisé iku akèh redjelriné, akèh anaké, ana mati ana urip, pangga­ wéné kang betjik dagang lajar, nanging bijangé mati dingin, lamun omah-omah lan sawah kang perak kali, utawa telaga, lamun sakit wetengé kang dèn angluh, utawa panas, patiné lara weteng, lamun lara tambané daging wedus ginorèng lenga widjèn^ adja^ nganggo ujah, iwaké pinangan, 'lengané dèn urutna ing awaké kabèh, umuré wolung-puluh taun, wulané kang betjik Sja’ban, dinané Kemis, wu­ lané kang ala Muharam, dinané Rebo, jèn sakit ing kono teka ing adjalé, lamun arep nulak bilahiné, wong iku, sidekaha emas bobot sakati, lan ajam abang beras abang, insja Allah slamet jèn nganggo ali-ali kang sotja idjo, iki pudjip.é: „Ja mkasi” , kaping wolu. 9. Kaping sanga lintang Kus arané, rupané kaja panah hari, sanaké lintang Djug, satruné lintang Surtan, manuké pelung, wong iku pantes awaké, lan dèn kasihi ing wong agung, bener ing udjaré, lan asih ing sandjata, asih ing tamu, widjang dadané, ana bitet ing sirahé, nanging rabi olèh randaning wong, kalané dadi laré umur sepuluh taun lara pajah, sawusé kono ösdi uluning désa, nanging nuli dèn sengiti ing wong agung, nanging nora ngapaa, déné akèh ngèlmuné, lan akèh kabetjikané, karo kang dingin pegat lan rabiné, utawa mati, lamun ana wong wadon asih ing- pepanganan, adja dèn pangan, karana wong iku mbahjani, dedalané lara wong iku, lamun umur sangang taun utawa sapuluh taun, jèn wus kaliwat dawa umuré, sèket tauii manèh lara pajah, lamun lara tetambané ajam putih, ginorèng lenga widjèn adja nganggo ujah, iwaké pinangan, lengané ingurutaké awaké kabèh, déné wulané kang betjik Ramadlan.

dinané Kemis, wulané kang ala Shafar, dinané Rebo, jèn sakit ing kono lamat teka ing adjalé jèn arep nulak bilahiné sidèkaha SBmak (walulang) sakebar, lan ajam putih, beras putih, insja Allah slamet, lamun nganggo ali-ali kang sotja abang, déné jèn arep ngurutaken tamba mau, awit ing dina Kemis soré, utawa Ahad, iki pudjiné: „Ja kapijamu hening” , kaping wolu. 10. Kaping sepuluh lintang Djadijun arané, upama wedus ana ing lautan, leksanané gunung parah, warnané wong iku semu putih, panganggoné abang ireng betjik, kèh gorohé kèh temené, sanaké lintang Surtan, satruné lintang Djus, penjakité ngelu, nanging dawa umuré, pawong sanaké pada ngandel, tur péngïnan, jèn gugup atine kerep ngerabi, pasatowané matjan, asih ing sandjata, nanging dèn sengiti ing wong sugih, atiné ngeres, daulaté saking sawah lan gaga kang perak kali, utawa telaga, lamun omah-omah marepa ing kéblat kang bener, wong iku brekat, lamun kabendon wong agung putung atiné, duk umur limang taun sakit, jèn wus kaliwat pitungpuluh taun umuré, lara pajah, lan. awaké ana biteté, déné wulané kang betjik Sjawal, dinané Sabtu, wulané kang ala Djumadi’Iawal, dinané Rebo, lamun sakit ing kono lamaté teka ing adjalé, jèn lara tambané daging wedus ireng, utawa ajam ireng, ginorèng lenga widjèn adja nganggo ujah, iwaké pinangan, lengané urutena ing awaké kabèh, déné jèn arep nulak bilahiné sidekaha djarit batin, lan ajam ireng beras abang, slawaté salaka bobot limang saga, insja Allah slamet, lamun nganggo ali-ali kang sotja ireng, iki pudjiné: „Ja Rabbi” , kaping wolu. 11. Kaping sawelas hntang D ali arané, leksanané angin, sanaké lintang Asad, satruné lintang Surtan, pasatowané matjan, kajuné katèpèng, manuké merak, panganggoné abang ireng iku betjik, keras udjaré, kedik berkaté, nanging pantes awaké asih mg tetamu, asring oleh arta, nanging gelis lungané, wulané kang betjik Zu’lkaédah dinané Sabtu, wulané kang ala Djumadi'lacliir, dinané Selasa, jèn sakit kono lamat teka ing adjalé, kala umur sapuluh taun lara pajah, lamun lara tambané dara ireng ginorèng lenga widjèn adja nganggo ujah, iwaké pinangan, lengané urutena ing awaké kabèh, déné jèn arep nulak bilahiné, sidekaha daging wedus lan ba'nju beras, slawaté emas bobot rolas saga, insja Allah slamet, jèn ngang­ go ali-ali kang sotja abang, iki pudjiné: „Ja kadiru” , kaping wolu. 12. Kaping rolas lintang I£ut arané, leksanané banju telaga, sanaké lintang Sumbulah, satruné lintang Asad, pasatowané iwak loh, manuké sandanglawé, kajuné djeruk, awaké pantes, redjekine metu saka bumi, ora ana kekurangané asring olèh mas salaka, lan suka atiné, panggawéné kang betjik sawaha, kèh redjekine, utawa dagang lajar betjik, wulané kang betjik Zu’lhidjdjah, dinané Kemis, wulané kang ala Radjab, dinané Selasa, jèn lara ing kono teka mg adjalé, kalané dadi laré umur rong taun lara pajah, tambané iwak loh, ginorèng lenga widjèn adja nganggo ujah, iwaké pinangan, lengane urutna awaké kabèh, jèn arep nulak bilahiné sidekaha emas bobot hmang saga, utawa telung saga, ajam putih beras? putih, sarta adusa kang autji, insja Allah slamet, jèn nganggo ali-ali kang sotja abang, >ki pudjiné: „Ja rahimu” , wa’llahu a’lam.

14.

YVATAKE MANUSA MITURUT TANGGAL D IA W A K A L A IR A N É

Iki manèh wataking tanggal, miturut pananggalan Djawa, karsaning para Nabi para Wali, wataking wong lair iku manuta. ing tanggal, budining wong mau pada sumurupa ingkang ala lan ingitang betjik, adja rija, kang ala singkirana. 1. Wong lair tanggal gapisan, agedé pijangkuhé, nanging gedé begdjané, jèn kasandung babar pisan, wurung dadi unusanmg wong. 2. Wong lair tanggal kaping 2, sugih sanak sugih mitra, sugih anak, bebudèné pilih kasih, semu lengus pikire alon. 3. Wong lair tanggal kaping 3, sumèh prasadja, jen kaku gelis ledjaré, golongané kakon atèn, nanging gumati marmg battir. 4. Wong lair tanggal kaping 4, wegig amitjara, akèh pikire ing­ kang betjik, lan élingan samubarang karja. 5. Wong lair tanggal kaping 5, amitjara nanging mara tanS ^ mara tjangkem, nanging lorna ing bodjakrama, resikan tani pikiré. ' 6 . Wóng lair tanggal kaping 6, busuk lalèn sabarang pikir, tjarojjo sabarang kang ginarap, kesèd marang panggawejan iku elrnga. 7. Wong lair tanggal kaping 7, wegig amitjara limpad, nangmg. rada pareng marang wong wadon, ingkang ala pikire saru, iku élinga saru. 8 . Wong lair tanggal kaping 8, sugih étung ala betjik, sugi' sadulur lan rukun, sabarang pikiré betjik. 9. Wong lair tanggal kaping 9, kakon atèn panas baranan, nanging gelid ledjar, lumrah pikirané, lila ing samubarang. 10. Wong lair tanggal kaping 10, iku pepet sumber lalèn, nanging wegig pikiré, demen kena wadul ala betjik anggugu. 11. Wong lair tanggal kaping 11, iku bèr pikir djubrija sumnkehan, nanging weruh ing tata ala betjik’. 12. Wong lair tanggal kaping 12, demen nisip molah, jèn meneng lengus, jèn rongèh pratitis samubarang wasis. 33. Wong lair tanggal kaping 13, limpad amitjara pratitis wegi0, kaku mung sadéla berangasan gelis ledjar. 14. Wong lair tanggal kaping 14, sugih witjara betjik, sabarang tjeta kawruhé, sutji lair lan batiné, pratjaja pikiré. 1 5 . Wong lair tanggal kaping 15, terang sabarang pikirané, se­ dengan dadi pudjangga akèh witjarané ingkang sutji. 16. Woiig lair tanggal kaping 16) busuk lalèn tjarobo sabarang pikir kapara kesèd marang panggawéjan, iku ala. 17 Wong lair tanggal kaping 17, sugih étung ala betjik, sugih sadulur pada rukun, barang pikiré prajoga sutji. 18 Wong lair tanggal kaping 18, wegig amitjara limpad, nanging rada karem madon, ingkang ala lakuné.

19. Wong lair tanggal kaping 19, kakon atèn panas baranan, gelis ledjaré, lilan barang pikiré bodjakrama murah. 20. Wong lair tanggal kaping 20, lalèn pepet pikiré, wekelJ pikir demen kena wadul sabarang wong ala betjik. 21. W ong lair tanggal kaping 21, bèr pikir djubrija sumakèhan, nanging weruh ing tata ala betjik. 22. W ong lair tanggal kaping 22,' demen isin molah, jèn meneng lengus, jèn djuwèh patitis nalaré. 23. W ong lair tanggal kaping 23, limpad m itjara patitis, berangasan sadéla nuli ledjar sarèh maning. 24. W ong lair tanggal kaping 24, sugih witjara betjik tjeta kawruhé, lan sutji pikiré lair batin. 25. W ong lair tanggal kaping 25, terang sabarang pikiré sedengan, dadija pudjangga akèh pikiré ingkang sutji. 26. W ong lair tanggal kaping 26, busuk lalèn tjarobo sabarang pikiré, barang gawèjan iku kesèd. 27. Wong lair tanggal kaping 27, sugih étung ala betjik, sugih sanak sadulur pada rukun, pikiré tata. 28. Wong lair tanggal kaping 28, sugih w itjara anjenjet tembungé, rada pareng marang wadon, ingkang ala pikir ngiwa. 29. Wong lair tanggal kaping 29, kakon atèn panas baranan, gelis ledjar, gelis lilihé, lilan marang tjangkem karut. 30. Wong lair tanggal kaping 30, gedé pijangkuhé, lan gedé begdjané, jèn kasandung gedé nora ngapaa tur gelis pulih. 15.

W A T A K IN G M A N U S A M ITU R U T SAS I K A L A IR A N E

Iki manèh wataking sasi, tunggal dadi bebudèning wong, jèn wis pada sumurup iku pada singkirana alané muriha betjiké. 1. Lamun wong lair sasi Muharam, iku ^wataké lumrah pikiré, blatèr bebudèné, kaku nora suwé, sanaké wong ngapusi, nanging awaké déwé temen, prasadja barang karepé lumrah. 2. Wong lair sasi Shafar, iku wataké kurang guwajané bijas, jèn meneng lengus, jèn djuwèh srudag-srudug, lan kurang tatakramané, jèn wadon demen kiwa (laku ngiwa), tjalimut. 3. Wong lair sasi Rabi’ u’lawal, iku pinter dèn remeni m a r a n g wong agung, békané diri, lan karemané madon, ingkang ala gawéné, jèn wis manuh ngréjoh pikiré, lan lengguk semuné. 4. Wong lair sasi RabiVlachir, pinter temen setya tuhu, dèn re.: mem marang wong agung, mungguh tani nenandur tulus, sutji ptkiré. je n rusuh gelis tjilaka, sanaké wong ndialuk, pada pa* renge ing ati pikir. 5. Wong lair sasi Djumadi’Iawal, pinter samubaranff sembrana nankena ingkang betjik, wegig waon, nora k a ta rf’ wasis.

6 . Wong: lair sasi Djumadi’lachir, wataké nora lana pikiré, monjar7.

8.

9. 10. 11.

12.

manjir tan antepan, parengané wong sugih, gatokané kudu olèh, lumuh kalongan, witjarané manis semuné duwé pangarah. Wong lair sasi Radjab, wataké busuk tjukeng lalèn, nanging sugihan, sanaké wong tani, jèn nepsu lali maring betjik, ga­ tokané buteng, jèn wèwèh lali lair batiné. Wong lair sasi Sja’ban, wataké prasetya batiné, pikiré lrnnrah, nanging ora betah luwé, sanaké wong ngapusi, jèn nepsu gelis ledjaré, nanging kereng, gumati marang anak bodjoné lan para batur. Wong lair sasi Ramadlan, wataké anteng pikiré, lan betah luwé wani marang bodjakrama, nanging guwajané lesu, sabarang gawé alon, jèn wus wani mundur isin, ing pepikirané. Wong lair sasi Sjawal, wataké loma maring bodjakrama, bisa r.génaki marang atining wong durdjana, para dursila maling pada wedi, wong durdjana pada blaka, kudu prasetya pikir. Wong lair sasi Zu’lkaèdah, wataké anteng djinem bisa rerawat wadi, lan momot pikiré, sanaké para ngulama, ingkang witjaksana, lan para pinter, jèn wadon parengané ngibadah ngulama sedengan. Wong lair sasi Zu’lhidjdjah, wataké manis ing pasemon, tur guna nora katara, kanggo ing para agung, para samubarang pikiré, prajoga dadija pinituwa lan guru pikir.

16.

W ATAKING MANUSA MITURUT TA U N K A LA IR A N É

Iki watak kalairané wong, manut saka wataking taun, pepikirané mèlu duwé watak déwé-déwé. 1. Jèn wong lair ing tahun Alip, wataké kudu bener sedengan. rètjèh élingan resikan lair batiné. 2. Jèn wong lair ing tahun Ehé, akèh pikiré nanging tjarobo sadjroning ati, wegig pepikirané, tur sabar lila ing donja, nanging remen madon. 3. Wong lair ing tahun Djimawal, wataké nuwa pikir landung, lan momot djatmika, bisa simpen nanging kumet, lengguk bisa le• d?,ar , a’ semuné djatmika, jèn ora kaduga malérok, kaja gela pikire, nanging sedengan sabarang pikiré, tahun Djé, wataké setya tuhu temen tuwtung kijal, batine kekurangan pikir, nanging wasis lumrah prasadja pikiré, semune perak kamulyané, lan sakira radja-amal sakira lila, déné sanake wong para ndjaluk iku dèn prajitna. 5 , Wong lair ing tahun Dal, wataké demen isin molah, tur lilan nora pradulen, sabarang kang katingalan karepé resikan, lair batiné bener satuhuné, dadi santri satuhuné ngulama, lan pareng maring misil ingkang prajoga resik. 6. Wong lair ing tahun Bé, wataké rusuh ngetoprah, karemé ma­ don, sok murungaké bakal, jèn ana bodja sok lali marang betjik, jèn wong wadon iku pikiré ala rusuh.

7. Wong lair ing tahun Wawu, wataké wuwuh-wuwuh witjarané ala betjik, nanging kurang guwajané, jèn kurang wulang iku tjalimut tjangkem karut, éwa-éwa atiné, tjarobo ngutuh ing wong wadon. 8. Wong lair ing tahun Djimachir, wataké diri pijangkuhé, memes witjarané, kabotan bokong, sutik sandja ing^ pawong sanaké, angur disandjanana, lumrah maring bodjané, para lila lair batiné. 17. W A TA K IN G M AN U SA M ITU KU T M ASA K A L A IR A N E Iki ana manèh wataking masa, jèn ana laré lair 'pinudju masa ingkang tampa, dadi bebudèning wong, sami anitènana sadaja, wa­ taking. wong kang ala lan betjik. 1. Kasa. Wong lair ing masa Kasa, wataké kinasihan sasamaning urip pada pareng asih. 2. Karo. Wong lair ing masa Karo, watake tjarobo letek barang kjVTSflfTlé 3. Katiga. ’ Wong lair ing masa Katiga, wataké kumet tjukeng ariwil darengki nggarudel ing wuri. 4. Kapat. Wong lair ing masa Kapat, wataké resik ing sabarang karsané, ramping sabarangé. 5. Kalima. W ong lair ing masa Kalima, wataké djuwèh rèsèh ngatipris dadi dalang prajogané. 6 . Kanem. W ong lair ing masa Kanem, wataké undagi barang karsané, patitis tur tjeta. 7. Kapitu. W ong lair ing masa Kapitu, wataké tjangkiling tangan tjangkem barang pikiré madju. 8. Kawolu. W ong lair ing masa, Kawolu, wataké murah bodjakrama lilan mring amal. 9. Kasanga. Wong lair ing masa Kasanga, wataké berabah tembung, luguné sarwa saru pikir. 10. Kasadasa. W ong lair ing masa Kasadasa, wataké tjalimut asring kena wadul ala mijur pikiré. 11. D esta. W o n g la ir in g m asa D esta, w a ta k é tjin g è n g pikiré lan m ripaté iku ala.

12. Saddha. Wong lair ing masa Saddha, wataké duga prajogané pratitis samubarang pikiré j-esik. • 18. *V A TA K IN G M AN U SA M ITU KU T PANTJA-SU D A (SEDJE R U P A ) Iki ana manèh wataking Pantja-Suda, kang wus tunggal ana dinané Pawukon, iku duwé watak déwé-déwé, tunggal dadi bcbudening wong. 1. Sagara-wasésa arané, wataké sugih wong betjik. 2. Satrija-wibawa arané, wataké wiludjeng sadjegé gegrija. 3. Tunggak-semiarané, wataké kèringan ing wong ala. 4. Sumur-sinaba arané, wataké sugih pawong sanak lan atut runtut.

5. Satrija-wirang arané, wataké sabarang langkung awon. 6. Bumi-kapetak arané, wataké mati salah sawidji, langkung awon. 7. Lebu-katijub-angin arané, wataké boros sabarangé. Déné étunging Pantja-suda mau mamit saka neptuning dina pasaran, takiunpulaké, buwangané pitu-pitu. A. B.

Jèn digawé Pantja-suda Karep, iku miturut neptu kang wutuh. Jèn. diga^é Pantja-suda Weton, iku miturut neptu kang sudawuwuh. Kaja ing ngisor iki pratélaning neptu. Dina Pasaran : Neptu kang wutuh: Neptu kang suda-wuwuh : Ahad Senèn Selasa Rebo Kemis Djum’at Sabtu Legi Paing Pon Wagé Kliwon

5 .................................. 6 4 4) 3 ....................., 3 ) Tetep' 7 .................................. 6 8 .................................. 5 6 ................................... 7 9 ................................... 8 5) 9) 7) Wutuh ora suda-wuwuh. 4) 8)

19. W A TA K IN G M ANUSA MITURUT F IR A S A T IM AM S AFFI Iki ana manèh wawasan Firasating manusa, lanang utawa wa­ don, midjil saking Imam Safi’i, terang saking Hjang Maha Agung, ananging para wemh matja, poma pada weruha kang ala lan kang betjik, ananging adja wani-wani apabuka firasat sawidjining manusa, ingkang ala utawa ingkang betjik, mugi samija waged apil, lan wageda simpen, nanging adja kongsi kabuka sawidjining wong, sirikan dalilu’llah, jèn kalair ngapesaken kaluhuran, lan ngudaraken marang bangsa ngèlmuné, lan pisah kawruhé, firasat iku agemé para Ratu, lan para Satrija ingkang agung, lan para Pandita ingkang wus sinebut witjaksana ing sabarang pikir, lan ingkang sutji patrap lair batiné, déné pratélané ing ngisor iki. Rambut :

1 . Rambut akas, wataké kakon' atèn doso ing pikiré. 2 . Rambut jèn putjuk abang, iku rambut durdjana, wataké sikir rusuh nalaré.

3 . Rambut lemes, wataké milar-milur pikiré. 4 . Rambut brintik, wataké sugih kawanèn kurang deduga. Sirah :

1. 2. 3. 4.

Sirah Sirah Sirah Sirah nalar.

gedé kang bunder, wataké wutah ati bèr pikir. tjilik, wataké lalèn lan kurang pikir kang betjik. péndjol, wataké nora duwé kekentjengan pikir. sedeng kang bunder, iku sirahé wong ahli pikir sutji

Batuk : 1. 2. 3. 4.

Batuk Batuk Batuk Batuk

amba kang rata, iku loma sabarang. tjijut, iku kumet marang tjangkem karut. nonong, iku tjalak sumalonong barang pikir. sedeng, iku sugih pikir alus tur miljara.

Kuping : 1. Kuping amba, iku arepan, tur djirèh wedi ing gawé. 2. Kuping ndjepiping, iku diri, ngegungaken rada gemi sega. 3. Kuping tjijut, iku lalèn kaku pamikirané, nanging mantep • pikiré. 4. Kuping sedeng, iku kupingé wong witjaksana bèr budi. Alis : 1. 2. 3. 4. 5.

Alis kandel, Alis tepung, Alis kurang, Alis ndjlirit, Alis sedeng,

iku kandel pikiré, waringut semuné. iku doso, galebut pikiré lengus. iku djirèh, njuda pikir tur kumet. iku ngadingkring besus mrijaji pikir. iku witjaksana sugih pikir autji.

Idep : 1. Idep tumantjep, iku besus mélikan lara mripat. 2. Idep ngadeg, iku diri kagètan samubarangé. 3. Idep padjeg, iku lepas pikiré anteng betjik. Nétra : 1. Nétra pendul, iku djirèh, mijar-mijur kurang pikir. 2. Nétra legok, iku sugih mélikan barang pikir. o. Netra legok alis© mudun, iku sugih uwasing ati. k nai *a*er’ iku tjalimut sabarang pikir. 5 . Netra seret kuning, iku betjik sarèh pikir. b. Netra biru, iku durdjana ketuh kudu oièh. o JtLp tad^em> iku tetep kandel ati maton. n S ï ra ?e.deng\ iku witjaksana pikiré. in -M'^ra H1JUt .,*ku ora wenih kabetjikaning wong. 1 1 ’ ^r'^ra , ? j a’ su&i^ mélikan ngarah-arah. 19 S ï ra i f-r' lku lalèn nora betjik pikiré rusuh. , 0 ' 7vjxfra J®? J°?g ,.lku méükan marang wong wadon. ’ ^andfrangan.116118:0 amba PUtihé’ iku balér0 nBgaiigap 14. Nétra akèh irengé, iku padjeg paningalé prasadja. Kedèp : 2

Kedèp

k eren ’Urn

;?^angku.hdiri ndJalukan gugu d jro n in g a ti.

. £eaep kerep,&u demen-njar marang pildr pinter •i. Kedep sedeng, iku witjaksana pikir sutji.

ïruug : Irung tjilik, iku lalèn barang pikir ala betjik. Irung gedé, iku kumet marang patakon malah takon. Irung lantjip, iku sutji sugihan nanging lalèn marang pikir sutji. Irung gedé putjuk, iku para madon kurang pikir. Irung piseg, iku isinan lalèn dojan mangan. ft. Irung sedeng, iku bèr pikir witjaksana ing pakéwuh.

'l. 23. 4. 5.

Bolongan irung : 1. 2. 3.

Bolongan irung tjijut, iku durdjana madon. Bolongan irung amba, iku dojan mangan tur tukang itjip. Bolongan irung sedeng, iku witjaksana prasadja.

1. 2. 3.

Tutuk amba, iku dojan mangan rusuh rètjèh pikiré Tutuk tjijut, iku betah prihatin para ambek marang pikir. Tutuk sedeng iku witjaksana pikiré.

1. 2. 3.

Lambé Lambé Lambé Lambé

Tutuk ( = Tjangkem):

: kandel, iku para amem, lengus kurang pikir. tipis, iku djuwèh pamitjara ala betjik. sedeng, iku bèr budi pamitjara alus.

Untu : 1. Untu gedé arang, iku dojam mangan daremba rusuh. 2. Untu tjilik pepet, iku betah ngredatin. 3- Untu tjilik arang, iku dursila rusuh. 4. Untu gingsul ingkang metu, iku banter ati kurangdeduga. 5. Untu malebu, iku djirèh njuda nalar uwas. D janggut:

1 . Dj,anggut lintjip, iku ngariwil kurang pikir tembung rengu ngeres. 2. Djanggut papak, iku welu betah mangan sega. 3. Djanggut sedeng, iku sugih pikir sutji. Gulu : 1.

2. 3. 4.

Gulu dawa, iku djirèh besus pijangkuh kurang pikir. Gulu tjendak, iku lalèn kak om. atèn setja pikir. Gulu panggel, iku ngesut anggung salah kurang pikirGuilu sedeng, iku sugih nalar sutji. Pundak:

1 . Pundak kandel, iku doso buteng pikir. 2. Pundak tipis, iku besus ngadingkring kurang rosa sabarang. 3 . pundak sedeng, iku limpad pamitjara mantep pikir.

Bau : 1- Bau dawa, iku tjalimut, am itjara parigel sabarang. 2. Bau tjendak, iku kurang. pikir kidung gawé. 3. Bau sedeng, iku witjaksana w egig pikir. Daridji Daridji Daridji Daridji Daridji Daridji maling. 6. Daridji 12. 3. 4. 5.

1. 2. 3. 4. 5. 6. T-

Dada Dada Dada Dada Dada Dada Dada Dada

: putjuk kandel, iku garoboh barang gawé. tjendak kandel, iku tjalim ut tjangkem karut imul. alus gèpèng, iku limpad sabarang pikir. gedé putjuk kaku, iku durdjana pikiré. tjendak, iku durdjana sabarang pikir mara dalu w a dawa, iku setja legawa sabarang pikir.

: djembar, iku kamot sabarang pikir ala betjik. tjijut, iku sesak sabarang lalèn marang betjik kudu ali mringkus, iku ngruwil sabarang pikiré. miring, iku durdjana dora ngesut pikir. tjiju t ing nduwur, iku busuk ngaku pinter druwolo piki: tjiju t ing ngisor, iku ngadingkring ora rosa. padjeg sedeng, iku witjaksana sugih pikir sutji.

Iga : Iga landung, -iku besus ora tèjèng sabarang gawé. 2- Iga tjekak, iku kaku kidung nanging wani lampus. Iga sedeng, iku sugih pikir nalar ingkang betjik.

CO

to M

Lambung : • Lambung gedé, iku rosa pikir lan rosa sabarang gawé. • Lambung tjilik, iku nora rosa sabarang gawé. • Lambung sedeng, iku bèr pikir alus sabarangé. Weteng :

CIAWMM

• • • • •

Weteng Weteng Weteng Weteng Weteng

tjilik, iku lumuh panggawéjan sugih pikir alus. gedé, iku rosa sabarang gawé. bèkèl, iku sugih pikir njata kapara wantah. sedeng, iku witjaksana bèr pikir -andap asor. mèpèt, iku betah ngredatin alus ing pikir.

► f» CO tO M

Bokong : T*°iCOns iku kandel pikir nanging rosa. ° ng ^pos, iku ngadingkring nora rosa. R °u °ng tjantik, iku musibating pikir ala. okong tjilik sisih, iku nora prasadja barang pikir. • Pupu :

1- Pupu gilig sedeng, iku sugih tjatur setja atiné.

Gares : . 1. Gares ingkang sedeng, iku mitjara rosa nalaré. 2. Gares ingkang kentjeng, iku witjaksana pikir alus mitjara tjeta. 3. Gares ingkang impur, iku ngaruwil kedikkudu oleh.

1. 2. 3. 4. 5.

Tapak Tapak Tapak Tapak Tapak Tapak

: kang ndjebèbèh kandel, ngetokroh pikir. kang tarintjing, iku kesit witjarane kijat lumaku lunga. kang mangkurep, iku gemi medit samubarange. kang sedeng, iku sugih pikir alus pamitjarane. malumah, iku ora bisa gemi samubarange.

Lumaku : 1. Lumaku tungkaké obah, iku durdjana sabarang pikiré. Gigïr 1. Gigir 2. Gigir 3. Gigir

: wungkuk, iku madju ing gawé pikiré sutji tjelatu tjeta. dèmpèng, iku munggah umpakan sabarang pikir ala. sedeng, iku witjaksana sabarang pikiré.

Dada : 1. Dadalegok ing nduwur, iku dursila pikir kurang ati. 2. Dada legok ing pulung ati, iku sutji demen isi molah. Xindak :

1 . Tindak arang, iku pikiré Ielep megelaken ati ala. 2. 3. 4. 5.

Tindak Tindak Tindak Tindak

sedeng, iku witjaksana ing pakéwuh sutji pikiré. rikat, iku bodo kurang prajitna pikiré. nguntul, iku sabarang lamba kurang witjara alus. kang tumungkul sedengan, iku sugih pikir alus.

Wulu :

1 . Wulu kang ana ing dada baé, iku ala wani ngisin pikiré. 2. Wulu ing dada tepak gigir, iku madju ing gawé santosa.

1. 2.

3. 4. 5.

Mangan : Wong mangan rikat, iku madju ing gawé, geroboh pikiré sura. Wong mangan sinambi tjaturan, iku kurang pikir, lan rongèh pikiring ati. Wong mangan anteng tumungkul, iku sugih pangati-ati. Wong mangan sinambi djelalatan, iku garoboh geragas durdjana ing ati. Wong mangan kètjèr barang panganané. iku boros sabarange.

20.

W A T A K IN G M A N U S A M IT U R U T U K U R A N L U H U R IN G DEDEGE

Ik i ana manèh étung dedeging wong, kang numusi marang wa­ tak bebudèné, kaukur saka luhuring dedeg, ukuré kepelé déwé, iki étungé : 1. M angkrak; 2. N gatin gkrak; 3. Seging; 4. Gentalo. Jèn tiba Mangkrak, wataké ala panas baranan. Jèn tiba Ngatingkrak, wataké ala lengus. Jèn tiba Seging, wataké betjik akèh kang asih, atiné djudjur. Jèn tiba Gentalo, wataké dojan mangan, sungkanan barang karja. 21.

K A D A N G P A P A T K A L IM A P A N T J E R S A R T A M E M U L J A N E L A N M E M E T R IN E

K atjarita Prabu Basupati ing W irata, karsa njoba ngagem lenga Pranawa, sanalika aningali patamanan luwih asri kawurjan, satengahing patamanan baton ana wisma kantjana papat, kalima tengah munggul déwé, Prabu Basupati tumedak teka ing patamanan iku, luwih katjarjan enggoné ningali, déné isèn-isèné awarna-warna, amepeki, sangkep kang adi-adi sarwa pèni, sarta rengganing wisma kantjana banget angéramaké, nul) ana wong prija angatjarani apekik warnané, matur nembah kuntjup kang asta angaras ing grana: Sumangga kaka Prabu, pandjenengan-paduka katimbalan rakadjengandika. Prabu Basupati kagèt ing batos, déné kang angatjarani kuntjuping asta manembah ora kapundi ing embun2 an, sarta tembungé animbali, nanging winengku ing galih, wekasan anurut, tumeka wisma kantjana kang tengah, Prabu Basupati sumerep jèn ana Ratu Djalu, karo Ratu 'Wanita, lenggah ing dampar sesotya, siniwi ing wadya bala, sarta ana kang lenggah ing dampar manèh, kèhé papat, pada angapit-apit, bareng Prabu Basupati tjelak bandjur angatjarani lenggah, ing dampar retna, pangandikané Ratu Djalu marang kang lenggahan angapit-apit mau mangkéné: Lah kaja ngapa suka bungahira, katemu kadangira pantjer. K ang diandikani manembah kuntjuping asta pada kaaras ing grana. Ratu Djalu angandika ma* rang wadya bala kang sumiwi ing ngarsa: Sira apa ija bungah ka­ temu lan kadangira kang metu bareng sadina. K ang kadangu ma­ nembah kuntjuping asta g ja kapundi ing embun-embunan. Nuli Ratu Djalu anambrama marang Prabu Basupati: Pada rahajuné ing praptanira ing kéné ja ji Prabu. Prabu Basupati èwed wangsulané, arep mangsuli males tanpa krama, manawa kasaru, mngsuli krama, rumaos lingsem, wekasan dadi mung mantuk baé. Ratu Djalu mèsem, wis sumerep ing wewadiné, bandjur angandika tembung krama manis manuhara: Duh kalingané ja ji Prabu, dèrèng sumerep jèn kagungan sadèrèk ingkang mboten karawatan, sadèrèk ingkang mboten medal ing marga-hina kekalih, sadèrèk ingkang medal saking marga-hina sakawan. Wangsulané Prabu Basupati, walèh jèn durung sumurup. Ratu Djalu muwus manèh: Ing mangké w iw it sumerep langkung prajogi, asring dipun memuléja.

Memulénipun sadèrèk ingkang mboten medal ing marga-hina: sekul golong, petjel ajam, djangan menir, ulam sato, ulam paksi, ulam loh, djedjanganan, sekar tjampur-bawur, sedah aju, pisang aju, lisah wangi, djuruh santen, winadahan dados satunggal, lisah sundul-langit, tapé, opak-angin, tetindihipun timah. Memulénipun sadèrèk ingkang medal ing marga-hina: sekul golong gangsal, winadahan takir pontang, ulamipun ulam segara, ulam rawa, ulam bengawan, ulam kali, gantal kalih supit, dados sawungkus, sekar tjepaka gangsal pasang, ing sapontangipun katumpangan sapasang, tetindihipun timah, katumpangan pijambakpijambak. aaoaK. Jèn kalampahan asring dipun memulé makaten, saestu sami rumeksa ing rahinten 'dalu. Ananging sadjatosipun, memulé punika mboten susah sarana punapa-punapa, amung kasambata, ing saben dahar, ing saben angundjuk, utawi jèn lenggah, jèn lumampah, miwah jèn wonten damel, sampun supé, kasambat ingadjak dahar, sapanunggilanipun, sadaja wau, jèn saré kasambata, kinèn mbau-reksa kémawon, sampun ngantos kasambat ingadjak saré. Ing mangké kula-serepaken sadèrèk ingkang kasambat sadaja punika, ing nalika kangdjeng ibu ambabar anggarbini,' dumugi ing lèkipun, karaos anggerahi, punika emaring sarira, kumesaring pango-alih. temahan ngawontenaken kula, kalijan adi-kula èstri punika, kasebat Mar Marti, wedal kula (kekalih) saking djadja, sareng ngadjengaken uwating baji, punika wonten ingkang medal rumrjin, saking marga-hina, dipun wastani Kawah, ladjeng. dados adi-kula ingkang asipat petak punika, tumunten wedaling baji saking margahina, ladjeng dados ing jaji Prabu punika, nunten kasundulan we­ daling Ari-ari, dados arinta kang asipat- djenar punika, nunten ka­ sundulan wedaling Rah, dados arinta kang asipat abrit punika, sareng pupaking Puscr, dados arinta kang asipat tjemeng punika, mila jèn kasebut sadaja wau makaten: Mar Marti,.kakang Kawah, adi Ari-ari Getih, Puser, saduluringsun kang nora karawatan, saduluringsun kang metu ing marga-hina, saduluringsun kang ora metu ing marga-hina, saduluringsun kang metu bareng sadina, bapak-ta ana ing ngarep, ibu-nta ana ing mburi. Nunten kasambata: A io pada anu, dahar utawi ngundjuk sapanunggilanipun, amung jèn saré dipun pamitana: Ingsun arsa turn, baureksanen sanraningsun sa-radja darbèkingsun. Andiawi saking punika, wonten mahh ingkang k a s e b u t saderek. inekane medal sareng sadinten, punika pepantaranipun jaji Prabu, inlkanS peparengan wedalipun, mboten manusa kémawon, sanadyan ioeaning déwa, tmvin denawa, sato wana, paksi, buron toja, utawi hanesa. siluman, jèn dipun pepetri, badanipun alus, sami ambaueksa dateng jaji Prabu sadaja, awit sami kadadosan kawula-warganipun» sadèrèkipun jaji Prabu sadaja wau.

Menggah panietrinipun saking reresik, kalijan asring dedupa, sarta dipun memuléja: liwet ketan kinepangaken sakendilipun, lan sekul golong, petjel ajam, djangan menir, sekul tumpeng, sekul minggah, ingkang dipun anggé uwos salamet, sekar tjepaka, sekar kenanga, tindihipun timah. Telas pangandikaning raka, wangsulané Prabu Basupati: Langkung suka bingah, badé angèstokaken. Bandjur atetakon; Karanten punapa ing ngriki sembahipun awarni-warni. Wangsulané kang raka: Jèn ing ngr'ki tatamng sembah punika amung kalih pangkat, jèn sembahing kawula dateng ing gusti, bektinipun anguotjupaken asta kapundi ing embun-embunan, sumungkemipun angèstu pada, jèn sembahing anèm dateng sepuh, bektinipun anguntjupaken asta kaaras ing grana, sumungkemipun anguswa djengku. Prabu Basupati wis lega panggalihé, bandjur pada kondur, tumeka ing pura, katjarita wis kalakon kabèh sawewelinging kang raka, ing antara dina, Prabu Basupati adedawuh nata panembah, kaja tataning djaman kang katon mau, kawuwuhan anembah pranata anekem karna, karo anekem djadja, iku kurmating tuwa marang anora, kang bangsa luhur anekem karna, kurmating guru marang sakabat, ingkang bangsa luhur anekem djadja. 22.

KADANG P A P A T KALEVIA P A N T J E R K U W A S A N E DEWE-DEWE Mar lan Marti, kuwasané among urip, anganakaké tjipta. Kawah, kuwasané rumeksa ing badan, anekakaké sedya. Ari-ari, kuwasané amajungi laku, angenakaké pangarah. Getih, kuwasané angréwangi ulah, andadèkaké karsa. Puser, kuwasané andjurungi sabawa, nuruti ing paneda. Iku jèn dipepetri lan dimemulé saben ing dina nudju kalairané, jekti agung sawabé, poma dilakonana. Balik jèn ora dilakoni, kadang-kadang mau pada ngrentjana, temah gawé uraning tjipta, murugaké sedya, uglupuiaké pangarah, laci migaraké karep, gagar tanpa dadi, saking kurang tumemen madep.ing laku, iku prajoga dèn awas dèn éling. 23. K AD AN G P A P A T K A L IM A P A N T JE R PAN A N G K ISIN G PAN C R E N TJA N A ING D IN A R IJA M A T — K IT A PR IB A D I Prabu Anom Djajaamidjaja matur ing rama Prabu Djajabaja: Kangdjeng rama, menggah ingkang dipun wastani Djagadpralaja, saha dinten kijamat, punika kados pundi, déné tjarijos kukudaning djagad. Prabu Djajabaja angandika: Hé kulup sira weruha, wulanging guruningsun, udjaring kitab Musarar mangkéné: Kijamat iku tegesé kukudané djagad lan widji kang gumelar iki, iku tekané Djadjal la’nat pada arupa asu, utawa tjèlèng, bisa anganakaké tjahja ireng, iku sadjatiné kadadijané Puser, ija Puserira déwé iku. Nuli ana manèh rupa kalabang, diarani Klabang Kurès, bisa nganakaké tjahja abang, sadjatiné ananing Getih, ya Getihira déwé. Nuli ana manèh, ampa ula naga, bisa nganakaké tjahja kuning, sadjatiné Ari-ari, ija Ari-arinira déwé, k a d a n g i r a k a n g l a i r bareng s a d in a , m i d j i l saka m a r g a - h i n a , ing t e m b é d è n a r a n i D a b a t u ’ l a r d l i .

.Nuli ana manèh arupa buta, bisa nganakaké tjahja putih, sadjatiné kadang Kawahira, uga lair bareng sadina, pada metu ing rnarga-hina, ing tembé dèn arani Jakdjudja wa Makdjudja, dadi wranané anak Adam sakembaran kang asalah warna. Nuli ana manèh rupa djanma djalu èstri, bisa anganakaké tjahja idjo, iku sadjatiné kadangira, kang tan metu marga-hina, Emar lan Mar, ing tembé iku dèn arani Haruta wa Maruti, dadi wranane anak Adam sakembaran kang murtat ing bapa, awor amgin. Kang kasebut pangrentjana limang prakara mau mg tembe bakal kasirnakaké, déning para Ridjalu’llah Gaib: 1. Nabi Kilir, Nabi Djas, 3. Nabi Armija, 4. Nabi ’Isa, 5. Said TJmar ibnu Urmja, 6 . Sèch Waïs, 7. Said Muchammad Kanafijah, 8 . Sèeh Senan, 9. Sech Mala^ungguh ing dina Kijamat kita pribadi, tekaning pangrentjana, cak'i kadangira papat, kalima pantjer, jèn sakarat panangkisu, Lnung anapèkaké rahsaning Djatiwisésa, tegesé angeniraken angenan°en iku dadi tulak, lan santosaning ati, Kijamat Kubra iku, sadja­ tiné tan béda lan' Kijamat kita déwé, kabèh kang nggegoda mau rnung amrih kuwuring tjipta, pambiraté saka mochlis, tegesé mur.gkul ing betjik, pangukudé sarwa ichlas, mung mungkul sawidji, pasrah, moehlis iku eneng, ichlas ana ing ening, lungguhé ana awas éling, panganggoné, misahaké antaraning kawula Gusti, suménde satitah, antaraning kawula, lan santosa barang kaèstiné iku, antara­ ning Gusti, déné jèn wis mangkono, nuli pinuntu panunggalé KawulaGusti, pangédjané lan pangèstiné iku, kinumpulaké dadi sawidji, lair batinadja kawoworan, awit dina Kijamat iku bakal pasamuwaning bangsa rochani kabèh, kang djumeneng anglimputi ’alam, amung tjahjaning Pangéran Kang Asifat Esa, gumilang tanpa wewajangon, lohchil makfuling kawula, winidjang sawidji-widji, muhung Ingkang Kawasa, amisésani isining djagad, wa’llahu a’lam Pangéran Kang Asiiat Samak Basar. Telas pangandikané Prabu Djajabaja, kang putra liwat amemundi sabdaning raraa kaéstokaké kabèh. 24. SLAM ETAN WETON Iki pétung slametan wetoné ing botjah, nudju ing dina apa nalika lairé botjah mau, iku anduwèni weton slametané déwé-déwe, apa déné dongané uga déwé-déwé, kaja kang kapratelakake mg ngisor iki : 1. Ahad. Botjah lair ing dma Ahad, slametane sega gurin kang putih,déné dongané Rasul, njuwun supangat wiludjeng. 2. Senèn. Botjah lair ing,dina Senèn, slametané sega punar. déné dongané Kunut. ^ A 3. Selasa. Botjah lair ing dma Selasa, slametane djenang abang, djenang baro-baro, lan tukon pasar, déné dongané Barik. 4. Rebo. Batjah lair ing dina Rebo, slametané sega tumpeng, déné dongané Slamet5 . Kemis. Botjah lair ing dina Kemis, slametané sega wuduk, déné dongané Slamet. u. Djum’at. Botjah lair ing dina Djum’at, slametané sega wuriuk, déné dongané Ibrahim.

7. ^ Sabtu. Botjah lair mg dina Sabtu, slametaaié bubur sungsum, déné dongané Innanis saluka. 25.

N A ’AS N A B I

Sasi kang isl N a’as Nabi iku ana pitu, kang kapratélakaké ” ing ngisor iki : 1. Muharram, tanggal kaping 3, ija iku na’as. kala Kangdjeng Nabi Ibrahim dèn obong déning Radja Namrut. 2. Rabi’u’Iawal, tanggal kaping 3, ija iku ria’as kala Kangdjeng Nabi Adam tinurunaken saking swarga. 3R a li’ulachir, tanggal kaping 8 , ija iku
AJip, Sangaran Taun tiba Selasa Pon. Ehé, Sangaran Taun tiba Sabtu Paing. Djimawal. Sangaran Taun tiba Kemis Paing. Dje,Sangaran Taun tiba Senèn Legi. Dal, Sangaran Taun tiba Djum’at KliwonBe, Sangaran Taun tiba Rebo Kliwon. Wawu, Sangaran Tann tiba Ahad Wagé. D.pmaehir, Sangaran Taun tiba Kemis Pon.

27.

PANAGAN LAN SANGARAN SASI DJATINGARANG LA N RIDJAL

1. A. Sasi Muharram. Djatingarang ana wétan, sirahing Naga ana lor-wétan, petit ana tengah, weteng ana lor-kulon, gigir ana kidul-wétan, nglirik ngétan,' Ridjal ana lor. B. Djatingarang ana wétan, sirahing Naga ana lor, weteng ana wétan, petit ana kidul, gigir ana kulon, Sangarané Sabtu Ahad. 2. A. Sasi Shafar. Djatingarang ana wétan, sirahing Naga ana lor-wétan, petit ana tengah, weteng ana lor-kulon, gigir ana kidulwétan, nglirik ngétan, Ridjal ana lor. B. Djatingarang ana wétan, sirahing Naga ana lor, petit ana kidul, weteng ana wétan, gigir ana kulon, Sangarané Sabtu Ahad. 3. A. Sasi Rabi’ulawal. Djatingarang ana wétan, sirahing Naga ana lor-wétan, petit ana tengah, weteng ana lor-kulon, gigir ana kidul-wétan, nglirik mangétan, Ridjal ana lor. B. Djatingarang ana wétan, sirahing Naga ana kidul, petit ana wétan, weteng ana lor, gigir ana kidul, Sangarané Senèn Selasa. 4. A. Sasi Rabi’ulachir. Djatingarang ana kidul, sirahing Naga ana kidul-wétan, petit ana tengah, weteng ana lor-wétan, gigir ana kidul-kulon, nglirik ngulon, Ridjal ana wétan. B. Djatingarang ana kidul, sirahing Naga ana kulon, petit ana wétan, weteng ana lor, gigir ana kidul, Sangarané Senèn Selasa. 5. A. Sasi Djumadi’lawal. Djatingarang ana kidul, sirahing Naga ana kidul-wétan, petit ana tengah, weteng ana lor-wetan, gigir ana kidul-kulon, nglirik mangulon, Ridjal ana ‘kidul-wetan. B. Djatingarang ana kidul, sirahing Naga ana kulon, petit ana wétan, weteng ana lor, gigir ana kidul, Sangarané Senen be

6. A. Sasi Djumadi’Hichir. Djatingarang ana kidul.sirahmg Naga ana kidul-wétan, petit ana tengah, weteng ana lor-wetan, gigir ana kidul-kulon, nglirik mangulon, Ridjal ana wétan. B. Djatingarang ana kidul, sirahing Naga ana kulon, petit ana wétan, weteng ana lor, gigir ana kidul, Sangarané Rebo Kemis. 7. A. Sasi Rad jab. Djatingarang ana kidul-kulon, petit ana tengah, gigir ana lor-kulon nglirik, mangulon, Ridjal ana kidul. B. Djatingarang ana kulon, - sirahing Naga ana kidul, petit ana lor, weteng ana kulon, gigir ana wétan, Sangarané Rebo Kemis.

8. A. Sasi Sja’ban. Djatingarang ana kulon, siraliing Naga ana kiduJ-wétan, petit ana tengah, weteng ana kidul-wétan, gigir ana lor-tulon, nglirik mangulon, Ridjal ana kldul. B. Djatingarang ana kulon, sirahing Naga ana kidul, petit ana lor, weteng ana kulon, gigir ana wétan, Sangarané Rebo Kemis. 9. A . Sasi Ramadian. Djatingarang ana kulon, sirahing Naga ana kulon, petit ana tengah, weteng ana kidul-wétan, gigir ana lorkulon,nglirik mangulon, Ridjal ana wétan. B. Djatingarang ana kulon, sirahing Naga ana wétan, petit ana kulon, weteng ana kidul, gigir ana lor, Sangarané Djum’at. i "j ??' tA * Sasi Sjawal. Djatingarang ana lor, sirahing Naga ana kidul-kulon, petit ana tengah, weteng ana kidul-kulon, gigir ana lorwetan, nglirik mangétan Ridjal ana kulon. B. Djatingarang ana lor, sirahing Naga ana wétan, petit ana kulon, weteng ana kidul, gigir ana lor, Sangarané Djum’at. 11. A. Sasi Zul’Ikaédah. Djatingarang ana lor, sirahing Naga ana kidul-kulon, petit ana tengah, weteng ana kidul-kulon, gigir ana lor-wétan, nglirik mangétan; Ridjal ana kulon. B. Djatingarang ana lor, sirahing Naga ana wétan, petit ana kulon, weteng ana kidul, gigir ana lor, Sangarané Djum’at. 12. A. Sasi Zu’Ihidjah. Djatingarang ana lor, sirahing Naga ana kidul-kulon, petit ana tengah, weteng ana kidul-kulon gigir ana kidul-wétan, nglirik mangétan, R idjal ana lor. ,

p- Djatingarang ana lor, sirahing Naga ana wétan, petit ana idul, weteng ana, wétan, gigir ana kulon, Sangarané Sabtu Ahad. 28. ISJARAT JEN NEM U G AW E MIXURTJX D IN A P IT U

irIki tjarita Hadis saking Kangdjeng Nabi, jèn ana sabarang prakara kang prelu, nitènana dinané, nuli nindakna isjarat kaja kang kapratélakaké ing ngisor iki, insja Allah katutugan karepé, lan rahaju slamet sapanduwuré. 1. Djum’at. Jèn nemu gawé ing dina Djum’at, angkaté kekemuwa dmgin, lan susur, kang andarbèni laku Kangdjeng Nabi Rasul. ]p ?• Jèn nef u Sawê ing dina Sabtu, angkaté nganduta emah dmekek pueer, kang anderbèni laku Kangdjeng Nabi Adam. 3. Ahad. Jèn nemu gawé ing dina Ahad, angkaté neanffffowa sesumping, kang andarbèni laku Kangdjeng N a ^ j u8uf g

4. Senèn. Jèn nemu gawé ing dina Senèn, angkaté anatabalandep, kang andarbèni laku Baginda ’Umar. 5. Selasa. Jèn nemu gawé ing dina Selasa, angkaté mangganga tangan ing geni, kang andarbèni laku Baginda Abu Bakar.

6. Rebo. Jèn nemu gawé ing djna Rebo, angkaté kudunga sindjang sakedap, kang andarbèni laku Kangdjeng Nabi Jakub. 7. Kemis. Jèn nemu gawé ing dina Kemis, angkaté tumengaa ing langit, jèn wis tumenga nuli tumungkul ing bumi, kang andar­ bèni laku Baginda ’Ali. Jèn linakonan nindakaké isjarat kaja kang kasebut' ing duwur mau, insja Allah katutugan karepé, lan rahaju slamet sapanduwuré.

29.

SA’A T E BAGINDA A L I JEN K A L A M ANGKAT ANGLURUG

Iki Sa’até Baginda Ali, jèn kala mangkat anglurug, amitjala petjakïng wajangané déwé, lan miturut dina pitu, supaja djaja perangé, lan rahaju slamet sapanduwuré.

1 . Ahad. Jèn dina Ahad, manawa wis wajangan sapuluh petjak. iku mangkata, panguwasané garuda kalah déning ula. 2 Senèn. Jèn dina Senèn, manawa wis wajangan nem petjak, iku mangkata, panguwasané matjan kalah déning mendjangan.

3. Selasa. Jèn dina Selasa, manawa wis wajangan rong petjak, iku mangkata, panguwasané singa kalah dening gadjah. 4 Rebo. Jèn dina Rebo, manawa wis wajangan pitung petjak. iku mangkata, panguwasané surja kalah denmg rembulan. * Kemis. Jèn dina Kemis, manawa wis wajangan rolas petjak, iku mangkata, panguwasané kutjing kalah déning tikus.

6 Djum’at. Jèn dina Djum’at, manawa wis wajangan telu-las petjak, iku mangkata, panguwasané asu kalah déning kantjil. 7. Sabtu. Jèn dina Sabtu, manawa wis wajangan rolas petjak. iku mangkata, panguwasané ula kalah déning kodok.

o có o

Q

Ia I? rt (U

o -o

'5>
?

• i* t-3 r ,2 Ö w

3(H +3J

a> P< d 03

=2 3

O’ S

a
►a

fl

«J 04 CU u a>

a

2 5?

I Tfl

o o

c3

■§ § 5 -g

5* o eo

=1 Cd *> © jQ g Q w

£ U

'S rt ** ©

S a
..

*

co

bO s •5^ ,5 M «3 A<

’Idjrail

pi

ba § c3 •§ m

I

g

■3

£

o

§ o

co co

'3 o

bfi

Q

M

Djibraü Patjakweai

30.

SA’AT

NABI RINANGKEPAN

SA’AT

TATAL

«©

E?

s i l ! £g

t-

00

O)

C4

?bo

e
est

«w

Cï

o eo ift
N (£>1 1—

N

eo e*

c4

N iH

rH

00

o»

C4

s

a

CO

r-t

V r-i

in ' tH

CO

t—"

00

N

of

aT V

rH

o"

cT i-t >o

R Ü PA)

Sh

(SEDJE

1 § .o 1 3 M

£3

c 3 s-öi -y 3 QE .fi

•i-

ft

.i 2 ■5 Si S 'o 5 «2 W QJ

—. 3

ho M fi 3 d ’S On

ft 0)

u ei X
W s có 3 I

■s

co

II Q W^

cö s

s *3

.5

II fi &

tJ

1 1 s a

IB —

a * s = 5 «

'y sW -«T -> 3 -O *-ï o tó

00

§ ■s s ■S

o bfl W> s

«s* 2a ö CO

«M

bjp

£ 13 h

31.

SA’AT NABI RINANGKAPAN

SA’AT TATAL

+->

ja

al

cS

bfl 0] H

00 C*

CM

« N

N

t-‘ rH

00

oT

rH rH

ei

co

•^T

CO

C-"

CO'

es'

r-T

N

CC

«o o

ces

N

n iM

CO rH

T

r-t

r-t rH

05

o eo IQ W

i-i H

o (M

«,

w

rH O

T-l to

32.

P A N GAW A S A N E

S A ’A T N A B I, GAW E

KANGGO

SAM UBAR A N G

Ik i panguwasané Sa’at N abi kang lima inau kabèh, ing ngisor iki pratélané saw idji-w idji : 1. Ahmad. K an ggo nikahan, ngadegaké ornah, karaton djumenengan, andjundjung prijaji, gaw é pangulu, lamun ana saw idji ningali sarwa putih iku dadi betjik, lamun amèk donja gelis olèh, lamun lunga dagang utawa la ja ra sakarepé tinekan sarwa putih lan sarwa kuning, lamun ana w arta kang betjik iku temen, lamun w a rta ala iku dora, karana ing nalika iku saking rahmatu’llah, lamun kailangan ora tulus ilangé, maksih ana ing omahé, didodok ing nduwuré turu m g lempitané, kang amèk w on g kang nunggal sadjroné omahé, sedyané dèn elih, lamun ana kang m inggat, satoné kang ilang, ora tulus ilangé lamun angadu uwong menang kang putih, kalali kang abang lan kang ireng. 2. Djibrail. Dèn anggo nikahan para gedé, sabarang, bangsa punaut, nagih potang, ndjedjaluk, lamun lèlungan am anggihi w ong sa^rl^Ji atiné slamet, lamun perang mangidul anganggowa sarw a idjo, sabab atiné madep Djibrail, kang atulung, lamun ngadu uwong menang kang idjo^ rada kuning, kalah kang abang lan ireng, jèn dagang gelis olèh é,‘ nenandura tulus, lamun ana w arta betjik iku temen, jen w arta ala iku dora, nalika iku tumuruné rahmatu’llah, jèn kélangan gelis katemu, kang amèk wong lanang saru, budiné lan ambeke, dèn singitaken kidul omahé, p inggir kali, sangisoring kaju kang aluhur, lamun w on g m inggat utawa kebo sapi ilang, iku mangidul parané gelis katemu. 3. Ibrahim. Dèn anggo njapih, misah madang mangan déwé, puwasa, nginjakaké, m etot sato kéwan, tetak, sunat, tindik, pasah, an ngambil beburon gelis olèh, mematèni je k ti mati, jèn lelungan dagang lajar manggih getih, kang dèn tingali rusak, adja lelungan, jen ningalana maha anekakaken kélangan, lamun kélangan barang ilang nora katemu-, kang amèk w ong lanang betjik rupane mbambang-awak, keras pangutjapé, nora nedya angulihaké, dèn i?-U durdjanané, karepé anglaranana amatèni, lamun ana wong sakit ngalamat mati, lamun ngadu uwong menang kang abang, kalah ang ireng kuning, betjik madepa nengen anganggowa sarwa abang, maaepa ngalor, lamun golèk gawéjan olèh nanging aningali getih. ™ *, i ,usuf- Dèn anggo lunga kadji, puruhita, njuwitakaké laré, mupu lare, puwasa tingkeb punika saé, lelungan betjik kang tinemu, pandata lan w ong agung, lan manggih banju, dagangja ra oleh bati akeh, tur sarwa kuning, lamun ana warta betjik iku emen, jen ana warta ala iku linjok, lamun ngadu uwong kang kuning ■a« ? nvLireng -T bet:jlk' marepa mangétan, kang pulili kalah, lamun ^ ong wadon kan& amèk, prak-ati betjik warnané, n a n ^ ra^ U ?riS ambeké> lamun w ong lanang kapanggih uga, r a a S L r ' w n WOng mülSgat utawa kebo sapi ilang, mangétan parane, katemu nanging lawas. peparing, nggegandjar, animbali, pepager, g we pradjunt, nitipnksa barang, barang njampuri. nggunam wong.

ndjabané iku ala, karana nalika iku tibaning bilahi, lamun ana warta ala iku temen, jèn vvarta betjik iku dora, lamun ngadu uwong menang kang abang ireng, madepa mangulon nganggowa sarwa ireng lan abang, lamun dagang rusak tan bati, nenandura ora tulus, lamun barang ilang utawa wong minggat ora katemu, wong kang durdjana salawasé nora nedya betjik, dedegé duwur ireng, saranane ala pangutjapé. 33.

K AR JAN E D IN A PITU, KANGGO SAMUBARANG GAYVE

Iki ana bab manèh ingaran Karjané Dina Pitu, manawa karsa sabarang karep, miliha dina kang prajoga, manawa wis sela saka kang wis sinebut N a’as Nabi, Sangaran Taun lan Sangaran Sasi . 1 Ahad. Dèn anggo ngadegaké pawon utawa gawé pawon, ngobong bata, ambendung kali, ngilèkaké susukan, ndjamom wong, S d S n i kéwan sikil pat sikil loro, iku betjik, jen takon wong ara, teka bentjanané déwé; utawa sétan, nuli tambanana kang aweh lara, ièn takon brana ilang, wong wadon kang amek, tur pawong sanake déwé, omahé elor, jèn wong minggat ngalor parane, jen lungan tungo-al parané, jèn takon ama laba, wetan kang ngarani^ tui kapit tumbal jèn takon laré djro wetengan, jen unp larene, sugih utang vrang-tuwané, jèn takon laki-rabi ora atut, jen Ahad Pon lara kawonlan Ahad Kliwon panggawéné uwong, Ahad Legi parek maxang natiné Ahad Pahing iku pitulungan, jèn lingsir surup srengenge iku L kena tinambanan, jèn barang ilang iku kadjupuk sanake dewe, ttpndak guluné impur lakuné, awulu langsep tjuwik raine, lor omahe, Hèn singidaken ing alas, nuli upajanen mesti kapanggih, lan sarate angrasulna, angsung dahar Kandjeng Rasui, ajamé putih mulus. 2 Senèn. Ing dina iki prajoga dèn anggo dadi pjjaji, gawe h ekel ’ ngadegaké omah, ngelihi omah, gawé pandapa ga.ndok bale-

nasaneerahan gedogan lan kandang sadaja wau sae, jen wong l^ m ^ a rga n é saking duwé nijat udjar betjik marang wong:tuwane % «o- lirKkon iia iku wong-tuwané bakal dipengadeg, (dipisungsung barang saidangan sapangadeg), tibané lara saka barang ilang wong wadon kang amek, lemes rambute, landung tah S e a S jèn ngutjap manis arum, tuntung njenjengit, ulat tjelom, den nnmahané mwon, prenah lor ing omahe, jen wong mingg a t ngidul-ngétan parané, jèn wong lungan mèh teka lag: omahé mitrané, lamun takon laré djro wetengan iku e w h m p c, jen totan djatu-krama kulon omahé, rupane ireng memak rambute^ kawong sesama, Soma Manis larané marga saka mg latar, Soma Pamg ana nijaté durung kalakon, Senèn Pon lara saking kaki Senen Wage la” a saking panggawéné uwong. Senen Kliwon kena kaju dojong, kane awéh lara prenalié lor-wétan, nuh sidekaha ajam barumbun, olahen sega wuduk, kang sarwa sutji, kembang borèh kutug menjan adja kari. 3 Selasa. Kanggo gawé keris, njepuhi, marangi, tetak, tindik, sunat* pasah, misaja, nggunani wong, jèn wong lara manggih wengi. l*in manggih udjar betjik durung kalakon ngleksanakaké udjar mau

marang- wong tuwané, larané kapit pomahané, jèn tekané lingsir ora oleh. tamba, jèn tekané soré mati, jèn barang ilang wong lanang kang amèk, mbambang-awak akas rambuté, ulat manis, tjupet irungé, den singidaken ing tanggané, jèn wong m inggat ngalor parané, upajanen mangidul arep mulih, jèn kebo sapi ilang lor-wétan enggoné, jèn wong lelungan lawas ulihé, jèn takon Iaré djro wetengan ewnh uripé, jèn takon djatu-krama lor omahé, kuning mbanmbangawak, akas rambuté abang putjuké, jèn takon wong laki-rabi atut, wekasané pegatan, jèn lara margané saka kaju prenahé lor. Selasa L egi ana nijaté durung kalakon, Selasa Paing olèh walat saka guruné, Selasa Pon, olèh laknating bapa, Selasa W agé kena panggawéning uwong, tikus pinendem ana ing ngarepé lawang, iku upajanen mesti kapanggih, iku warasé kang lara, Selasa Kliwon, lara kawongan, atine. kisruh. 4. Rebo. Kanggo mbedahi panganggo, nenandur, ndjamoni wong, gawé lawang pawon, pakiwan, kakus, pepager, golèk iwak, nggebiri djago, jèn lara marga saka kaju kang aluhur ngaubi po­ mahan, lan ana nijaté durung kaluwaran, lan angalap duwèké wong tuwané, sidekaha tumuli kaping pitu sadina, adja lali gerèh lan lom­ bok abang, jèn ora kalakon tumuli mati, jèn teka soré pitulungan, jen barang ilang wong lanang kang amèk, kuning kulité lemes rambute, gede guluné, kandel lambéné, érang-érang dedegé, dèn singida­ ken kidul, jèn kebo sapi ilang tunggal parané, kaja wong minggat den singidaken kebon elor kaju gedé, jèn tetakon wong laki-rabi tetukaran, jèn laré djro wetengan urip, jèn takon djatu-krama kidul omahe, kuning èrèng-èrèng awaké, lemes rambuté, Rebo Paing olèh lara saking sawah, Rebo Pon olèh lara saking wétan, Rebo W agé oleh lara saking lungguh, Rebo Kliwon lara saka panggawéning uwong, pinendem ing djogan kidul-kulon prenahé, upajanen mesti kapanggih ing kono. • .. ?.* Kemis. In g dina iki dèn anggo dadi prijaji, utawa niksa Ppjaji, nganjari barang wesi, masdjid, gandok, lumbung, ngunggahf. 5?11 Pari mrin» lumbung, maguru utawa medj&ng ngèlrnu iku be­ tjik, jen takon wong lara marga kena laknaté wong tuwa, lan ana kaju kang ngaubi omah kanggonan banaspati, kang awèh lara ija iku,pomahan bolongen, lan ana nijaté durung luwar, sidekaha sarwa sutji, jen takon ésuk pitulungan, jèn teka dawuh pindo nijaté kang kataliban, jèn teka tengangé kapit ing lara, jèn teka lingsir kasengkala sétan, jèn teka soré anggelisahaken, jèn . barang ilang wong wadon kang amèk, madya dedegé rompèk awaké, landung talingané, ngrondjé awaké, lemes rambuté, alit daridjiné, ing wataké angrasani kabetjikan, dèn singidaken luhuring omah, jèn kebo sapi ilang tung­ gal parané ngulon, jèn takon wong lelungan tangèh ulihé kasandung enmg wong wadon, jèn takon wong laki-rabi tan asih, jèn takon pomahan kidul-wétan, jèn takon djatu-krama kidul omahé, tugel w f ’i^eïl • l a?é d^ro wetengan urip laréné, nanging ramakané i i ? - a’ Kemis LeSi °lèh laknating wong tuwané, Kemis Paing w “ asdjid, Kemis Pon olèh laknat saka wétan omahé, age olèh laknat udjaré durung kahnvaran, Kemis Kliwon

lara kawongan kena panggawéné uwong, rambut dipendem upajanen pasti kapanggih, lan sidekaha. 6. Djum’at. Ing dina Djum’at 001 kangg ° nganjari masdjid, mulang laré ngadji tuwin matja, nikahan, medjang ngèlmu, mantjasi nalar, gawé prau, gawé lawang, nata pamadjegan, iku kabèh betjik, jèn takon wong lara marga wali tjarma lemah. prenahé^ lorwétan, lan ana banaspatiné, kasilep saking omah. lcang lor-wétan, lan ana nijaté saka wong-tuwané durung kalakon luwar, sidekaha kupat, lan wong-tuwané kang mati lumaku disidekahi, jèn teka ésuk lemah kang awèh lara, jèn teka bedug, nijaté kataiban, jèn teka soré tunggal kang awèh lara, rebut sih, jaiku sidekaha ulam lembu, lamun duw.é barang ilang kataliban déning wong wadon, pideksa dedegé akas rambuté balut nétrané, tjendak daridjiné, lakuné njalimpet semu égol, omahé lor-wétan, dèn singidaken sumur mati sanding pawon, jèn wong minggat ngalor-ngétan parané, ngalamat katunu, jèa takon wong ‘lelungan tangèh tekané, kasaput déning wong wadon, lagi asih sinapa déning wong wadon,^ jèn takon laré djro wetengan urip ananging bapa-bijungé sakit, jèn takon djatukrama lor-wétan, mbambang-awak pasagi dedegé, lemes rambuté, jèn Djum’at Legi lara saking wongtuwa, Djum’at Paing saking nijaté durung luwar. Djum’at Pon kena lakuné wong-tuwané lanang wadon. 7. Sabtu. Ing dina Sabtu, kanggo gawé sumur, gawé rumpon, gawé régol lawang butulan, gawé lumbung, gawé kandang gedogan, amisaja uwong iku betjik, jèn takon wong lara manggih wani wong marga tetukaran, sidekaha kang nganti kalakon, jèn tan kalakon tansah lara, jèn kalakon semajané sadina sawengi mesti nuli waras, kapidursilané durga ana ing saka wolu, terkadang ana ing sumur mati, sidekaha sarwa mentah, jèn teka ésuk larané teka pangutjap lan upas, jèn teka dawuhtiga larané pati, teka laknaté wong-tuwa, jèn barang ilang wong wadon kang amèk, tunggal wismané, dedegé andap alit ireng, akèh rambuté, dèn pendem ing lemah, dèn sasabi watu, ana kidul, jèn wong minggat mangidul parané metu kulon, kang minggat ala atiné, jèn takon wong lelungan tangèh tekané, kasaput déning wong wadon, jèn takon wong laki-rabi atut, andulur adol atuku laris, jèn takon djatu-krama kidul bener, mbambangawak pasagi dedegé, lemes rambuté, jèn Sabtu Paing éling santriné laléjan, mungguh rupaning uwong kakon atèn, sira dèn prajitna, ing sabarang solahing uwong muna lan rauni, agawéja tanda solahing wong mati. 34. PETUNG BARANG ILANG PETUNG PITU Iki manèh P é t u n g Barang Ilang, manawa ana barang ilang, adoh tjedaké kang andjupuk, manawa kasumurupan sanalika, kapétanga saka neptuning dina lan pasaran, déné manawa ora kasumurupan sanalika, jjaapa dinané nalika kasumurupan iku baé, jèn iku kang kanggo ngétung, kaja ing ngisor iki étungé: 1. Naga, manawa tiba Naga, ora karuhan kang andjupuk. rentah ilangé.

2. Panagan, manawa tiba Panagan, kang andjupuk ija pada rowangé déwé. 3. latar.

Basu, manawa tiba Basu, kang andjupuk ija pada tunggal-

4.

Tanu, manawa tiba Tanu, kang andjupuk tanggané let pager.

5. Bramana, priman.

manawa tiba Bramana,

kang andjupuk wong

6 . Watu, manawa tiba Watu, kang andjupuk kasingsal, ora karuhan. 7.

Gadjah, manawa tiba Gadjah, iku wis adoh parané. 35.

P E T U N G B A R A N G IL A N G P E T U N G P A P A T

Iki ija Pétung Barang Ilan g manèh, ija uga angétunga neptuning aina lan pasaran, kaétunga nalika ilangé utawa nalika konangané i ange kaja ing duwur mau ing ngisor iki wilangané: 1. Pitilc, manawa tiba Pitik, kang andjupuk pada rowangé tunggal sapangon. 2.

Benik, manawa tifca Benik, pada rèntèngané kang andjupuk.

manèh ^ um^u' mailawa tiba Tjumbu, adat gampang ketemuné 4.

Epleng, manawa tiba Epleng, ora ketemu. 36.

Tsj

P E T U N G P A S A T U W A N T JU K U P P E P A K M itu r u t

p a n g a n d ik a n é

K a n g d je n g

M itu r u t

D a u n th -d a le m .

In g k a n g

M itu r u t

d ja m a n

Sang

A d ji

Saka.

P a ra

W a li.

Lan

Kabuddhan. M itu r u t

N abi M aha

M itttr u t

D avm hé

P a s a tu w a n

A d c u tn . Agung. k a rs a n é

K a n g d je n g

ly a -Iija n é

m anèh.

’alaihi wassalam. Ik i pangandikané Kangdjeng kaIÖan Kangdjeng Nabi Rasul : Umat-ingsun ingkang ra n Ken, pasatuwan iku, mung ngétunga lanang olèh wadon, kang pada parengé. . 6 a

.

>a^aihi wassalam. Dawuh-dalem Ingkang Maha : j satuwan iku, kang rukun marang wong-tuwané lanang lawaséWa n’ ^an Pikiré kang pada rudjuké, iku rupané djodo sansriJ^Ó.. Dérï f Kabuddhan, kang aran pasatuwan iku, kang °°tjahe, jèn nari wus pada parengé botjahé, lan kalané bampun kel, kang kasaidan para pinisepuh sadaja. S a k a ta ka^sanf p rabu Saka, *ja iku kang kasebut Sang A d ji aksaranè * •’ dJenenginS botjah lanang lan wadon Kadjupuk aksarane sirahing djenengé, lan angkané wilangané.

Sawisé njumurupi aksarané sirahing djenengé botjah lanang lan wadon, bandjur kanggo waton njumurupi angka wilangané aksara mau lanang wadoné kakumpulaké dadi sidji, pira ketemuné gunggungé, sawisé kebuwang pitu-pitu, jèn kari : 1. Asih alaki, wataké rukun, tunggal karep. 2 Kemaron sih, wataké kerep padu, sulaja pikirané. 3 Sukarta, wataké pakéwuh, ora tulus laki rabi. 4 ’ Kolutaka, wataké ora betjik, énggal olèh pangkat 5 ’ Mantri suka, wataké betjik, énggal olèh pangkat. 6 Saka sugih, wataké énggal dadi sugih lan awèt. 7. Lintang purnama, wataké luwih betjik, kasembadan saba­ rang sedyané. V. Lan maningé karsané Sang Adji Saka, tmnrap djenengé mau miliha aksarané sirahing djenengé lanang lan wadon, jèn golongané aksara lor olèh golongané aksara kidul iku ala, dibasakaké nglangkahi gunung pawaka, jèn golongané aksara kulon olèh golo­ ngané aksara wétan iku ala uga gondang-kasih arané, déné paribasané ora ngamohaké kalasa sidji, ija iku kalah salah sidji, bedjabedjané mung pegatan baé, déné kang betjik jèn golongané aksara wétan olèh pada wétan, jèn kulon pada kulon, jèn kidul pada kidul jèn lor pada lor, jèn ora olèha pada panggonan, ija olèha kang mili, tegesé wétan olèh kidul, kidul olèh kulon, kulon olèh lor, lor tepung olèh wétan, iku sapira ala-alané, nanging ïsih kena disengkakaké.

VI. Déné dawuhé Kangdjeng Para Wali

a) Kang kanggo pasatuwan iku, kalairané ing botjah lanang kalawan wadon, kinumpulaké sapira neptuning dina lan pasaran, kang betjik bisaa olèh pétungan gandjil. b) Déné manawa kang kanggo métung pasarané, manawa tiba tunggal pasarané iku aran rudjuk, iku kang djodo. c) Arané kang kanggo milang nikahé, jèn ora rudjuk djenengé déwé, ija disalinana aran Ni Bumi lan K i Widji. VII. Déné djodoné wong laki-rabi mau, kang wus sinebut rudjuk ing pikir, utawa sinung redjeki, déning Allah ta’ala, para Nabi W ali sadaja, iku pada ngupajaa sadurungé dadi parengé, jèn wus kabatjut éwuh pikiré wong-tuwané, betjik takokna sadurungé pareng dingin, jèn wus rudjuk nuli takokena, jèn dasar pareng iku .rupané djodo. V m . Déné jèn nembung nakokaké botjah wadon mau, nganggowa étung dina pasaran, katemu pira neptuné, nuli winilang kalawan iki étungé: Somah, Duda, Randa, Sida, Rija. 1- Somah, tibaning pétung, iki kang betjik. 2. Duda, tibaning pétung, kang lanang ora awèh. *3- Randa, tibaning pétung, kang èstri ora awèh. %4. Sida, tibaning pétung, iku bisa kadadijan manawa olèh pangestuné guruné. 5. Rija, tibaning pétung pawong sanaké kang ora awèh. Jèn nembung marang wong kang omahé marep mangidul (upamané), diaraha kang duwé omah mau nalika nemoni adja marep mangidul, jèn marep mangidul kang duwé omah, iku kang nembung kalah, déné jèn kang duwé omah mau bisa nemoni marep mangalor, kang nembung bisa memoni marep mangidul mesti menang. Pétung Pasatuwan Gandjil, upamané : Ahad Kliwon 5 + 8 = Selasa Pon 3 + 7 = 10 2- Djum’at Wagé 6 + 4 = 10 3. Ahad L egi 5 + 5 = 10 4. Kemi Wagé 8 + 4 = 12

13, djodone :

)

>

sarwa ganep

Senèn Legi 4 + 5 = 9, djodoné : 1- Ahad Pon 5 + 7 = 12 2. Rebo Legi 7 + 5 = 12 Kemis Wagé 8 + 4 = 12 4- Sabtu Paing 9 + 9 = 1 8

\ ) > )

sarwa ganep

Selasa Paing 3 + 9 =

12, djodoné :

1 . Djum’at Paing 6 + 9 = 15 2 . SabtuWagé 9 = 4 = 13 3. 4. 5.

Rebo Wagé 7 + 4 = Djum’at Legi 6 + 5 = Kemis Pon 8 + 7 = Kemis Wagé 8 + 4 =

1. 2. 3. 4.

11 11 15

sarwa gandjil

12, djodoné :

Djum’at Pon 6 -f 7 = 13 Sabtu Wagé 9 + 4 — 13 Rebo Wagé 7 + 4 = 11 Djum’at Legi 64* 5 = 11

sarwa gandjil

X. Ing pétung kang kasebut ing duwur iku, kadjaba wong mursal, utawa labet ala, jèn nganggo Pasatuwan Para Wali : a) Kang betjik nganggowa kumpulé wong loro mau, lanang lan wadoné, tinemuné kang tiba gandjil, iku betjik, kang ingaran gatuk pikiré, *) déné kang tinemu ganep wataké ala kabèh. + ) . b) Mungguh tinemuné kang betjik kaaraha tunggal paturoné, ija iku upama Wagé pada Wagé, jèn Legi pada Legi, Pon pada Pon Kliwon pada Kliwon, Paing pada Paing. c) Déné étungé kanggo panikah, anganggowa dina saka panguripané déwé, kang metu saka dina palintangané, amung anjingkirana Na’asé déwé, utawa Na’as Nabi, Sangaran Taun lan Sangaran Sasi, karaha selané, déné kang kanggo ngétung, ndjupuka neptuning dina, pasaran, sasi Djawa (1 — 12), taun* Djawa (1 — 8 ), lan kaping pira tanggalé Djawa (1 — 30), étung neptulimangbab mau bandjur kakumpulna dadi sidji, bandjur binuwang telu-telu, kang betjik karija telu, manawa kari loro pangantèn ana wali ilang, ma­ nawa kari sidji wali ana pangantèn ilang, jè kari telu iku pepak, wali pangantèn pangulu dunungé. 36. Kena sandungan kaluputan ing sabarang karjané. 34. Kangèlan saking ana sabarang pepikirané tansah susah baé. 32. Kerep lara awaké, utawa pikiré lan sandang pangané. 30. Kerep kèlangan nanging rukun pepikirané lan gawéné. «) Déné kang ingaran betjik, kumpulé wetcmé wong loro mau kang tinemu gandjil, ija iku tinemu 35, 33, 31,,29, 27, 25, 23, 21,19,1.7 utawa 15, iku pada betjik kabèh. -(-) Déné kang pétung tinemu ganep mau ala kabèh, pada dènpra* jitna sabarang panggaotané angupajaa pangané déwé, bedja.bedjané jèn sinung redjekj dénïng Allah kutjiwa larang anaké, manawa sugih anak kutjiwa kurang redjekiné, mula pada muriha kang pétung gandjil, akèh mupangaté, jéai ana bedjané olèh gandjaraning Pangéran, sugih anak lan bisa angingoni.

28, 26, 24, 22, 20, 18, 16, 14,

Kangèlan kasyal-sgal saking putrané. Ora m andjat m arang gawéné, tuna m ati anaké. Kélangan saben dina, boros in g sabarangé. L aran g anak kangèlan anggung sugih arta. M alarat karusakan m ati salah sidji. Tuna liw a t barang pikiré, kangèlan katreka ala. Kapatèn anak gedé, katunan salawasé urip. Kerep ngalih kamalingan saben dina, susah in g pikiré.

X I. Ik i ana manèh Pétungané W o n g Laki-Rabi, kan g ana bedjané lan kang ora ana bed jan é,. kinumpulna angka aksarané lanang lan wadon, buwangé nenem-nenem, jèn kari: 1, 2, 3, 4, 5, 6,

tiba tiba tiba tiba tiba tiba

Lawang, redjekiné sanget tekané, lan sajiget lungané. Gedoug, bisa simpen w on g iku. Omah, bisa simpen redjeki lan slamet. Balé, boros w ong iku. Pawon, ora kasusahan w on g iku. Latar, kasusahan w on g iku salawasé.

In g ngisor iki pratélané pasatuwan kang tinemu ganep, sarta katerangané : X II. Ik i Pétunging Pasatuwan manèh, kaétunga saking wetoné botjah lanang lan waüon, sapira neptuné kakumpulaké dadi sidji, nuli binuwang pitu-pitu, jèn kari. 1. Pisang punggel, wataké manawa duwé anak sidji, jèn la­ nang kalah bapaké, jè n wadon kalah by'ungé. 2. Sanggar waringin, wataké ajem sarta wiludjeng, salawasé. 3. Gedong rembulan, wataké énggal sugih, anging asring kapandungan. 4. Balé, kadawang, wataké panas in g patileman, asring sakit. 5. Gadjah plasungan, wataké wiludjeng, nanging jèn duwé anak wis diwasa adjal. 6. W arak pengungrungan, wataké bisa golèk pangan, nanging ora bisa simpen. 7. Garangan matjan, wataké gampang golèk sandang pangan, nanging asring dèn apusi ing wong. 37.

PETUNG SANDANG PAN G A N

Iki Pétung Sandang Pangan, ija iku pétungané wong bisa golèk sandang pangan, lan w ong kang bisa mbuwang, utawa bisa simpen, dèn étunga neptuning dina lan pasaran wetoné, buwangané telu-telu, jèn kari : 1, Tjutjuk, wataké wong iku bisa golèk. 2, Telèh, wataké wong iku bisa simpen. •*. Silit, wataké wong iku mung bisa mbuwangi baé.

ub2ub[ I ^

« w c o T r i o c o t - o o c j S - S E S Ï Ï S E : »

. u d Sc o j

•a uq in cc; CO niinj j n i u f l

,~ iM IX I't O 'D M ö .t O 'O M M T O (D Ï{S S < 0 t _ " ^ j ^ cv ) T r r r m < c u 5 r ' r - c 0 O 5 O 5 2 2

uoZiuii,!

- - o i o o - - m

unci jn iu Q

<

< «

O

— M io m

— o-^r

j

!D O )M 1 , 0 < D C ' i a ' f O O ' N i » T O ( O g — — o i c ' ) o o ,T ' 3 ' i o o t o t ' N x o i a i b :

tfi

Z

M

unSnnj •Sanpuct;

| 1

M t 'M O f ' — 0^1

J

CO .^ C N C O ^ O O C N «-tO !O N K l> T O Q

n n r i jiu u f)

|

|

Z

•<

<

£

-J <

S A

«

<

z

o

cc

£

£

z

Xfl

ncSuuj - rtncpnog

^

□no] jn u iQ ucSuuj •S n o p u o g

iio S u b j -SUBpORg

c

<

UDSnOfi -Saopncg UC1B) JIHUQ

-J «<

Z i—<

unjjti o,j -Shmputrg

10 i n

— O T

—1 1

-

[

.j

« r > ) M ,t o ( O N c O ' ! f O ( O M c o ^ r o

i

i

■

— o

1

\

1

— •'* ■«• O O " ? — 'S’ O

^

ft

o — —1m

10

1 1 1 I I I

[

I

|

J

I

m N C O 'fl'O lO N W 'fO 'O M C O ® — '- w m m 'T - ^ in t o 'p r - r -

i 1

| 1

1 1

1

1 1

o m

cm

o

I

!

c o —■ © i n

ancj jn m j)

■ Q.

— —' IO CM O — IN

.-.C M C O '^ J -O tO rq C O -^ -O tO C M C O 't ' O — — CM CO CO-*r-«T IO CD CO t - f - C C

UI1BJ JIIOIQ

•*<

§

o

— cm

— © ^ f —' ^ r o — T j - r t o

|

|

|

I

|

|

t o C M C O -*© C O C 'lc e "«l-O C O < N 'O - . - N C O M T 't lO O IO t'

I 1

1 1

I

'

I 1

1

I 1

CM T

I

I

I

1

1

1

1

[T, CM 00 "■* © c o CM CO © CD I ^ — CM CO c o -*t -
I !

| I

I

I

I

I 1

|

1 1

I

1

I

— — 00 — O — CM O CM

fi

W

uim ) j n u i q O 1—1

C3

z

Of b£>

z

00

M Ö

1

—1

z

p H aw « p Qm

ncflu oj -rtnnpusg u n in jn t U Q iieduG( { -fin op nu g nnoi jn iu f]

cc

3

usSasj -daspueg a m i jn tn fl

UDita»^ •3QBjiaog uiib )

aeSunji^

jnniQ

1 1

— o - ^ r — — co © © c o

.„ C M O C 'fO C O C M C O -t© , — — C M C O C O 't-'T in cC 1

1 1

1 1

1 1

1 1

1 1

1 1

I 1

CM IO — © ^

1

|

1

I

1

1

1

1

1 1

1 1

1 1

l 1

1 1

1

1

I

—

O —'

. o N C D ’t O C D C 'I C O ^ f « 3 — — CM CO CO T f TT i o

1

1 •

1 >

1 1

< t - o

1

1

j

I I J

— o n o f - . |

‘“ S Ï Ï S S S S Ï S

I I

1 1 1 1 1 1 1 1

„ - ^ • - O C M N

I

| ||

< o 2 2 3 8 8 S ?

I I

I I

| ||

1 1 I I

| | |

|

1 I I

— cMco,?f, i o c o t ~ o o a } 2 l ^ cv5M' :,' in<®

« co

Katerangaué Entar-éntaran Sri Saddhana Iki Entar-éntaran Sri Saddhana, sadurungé ana araning dina lan pasaran, iku pratingkahé jèn arsa ngawikani dawa-tjendaking juswa, lan begdja-tjilakané ( pasang-suruting sandang-pangan), mangka dèn étunga neptuning dina lan pasaran, iku tinemu pira, kalairané wong iku, nuli pinukul kaping nem, iku dadi pira, ija iku juswané kang darbé kalairan, jèn arsa ngawikani sugih lan miskining manusa, dina lan pasaran nalika lairé wong iku tinemu pira neptuné, iku tumraping angka kang duwur mau, mangka aningalana angka rong prakara, kang tjiri sastra kang muni umur, ija iku dawa-tjendaking juswa, sastra kang muni sandang-pangan, ija iku tandané sugih-miskin, mg nalika kawruhan sandang-pangan iku, jèn nudju das pinudju tjilaka, jèn aaigka sidji mung bisa mangan, jèn angka loro mung bisa njandang mangan, jèn -angka luwih saka loro pratanda bisa simpen, Jèn angkané sangsaja akèh sajekti sangsaja gung begdjané. Purwaning Xingkah Sri Saddhana Purwaning Tingkah Sri Saddhana iki, agawéja pomahan anuta neptuning dina lan pasaran, dèk nalika lairé wong iku, ing kono dèn ïsenajtó kalih-kalih, jèn wis, nuli kalakokna kaja tjarané dakon, jèn suwung wis mandeg, mangka dèn tingalana isining omah sidji-sidjiné, kang suwung, kang akèh isiné kang betjik, jekti kadi kang wus ginambar ing duwur iku. .. W A T A K IN G SASI KANGGO N G EÖ EG AKE OMAH GEDE U T A W A T J IL IK Iki étung Wataking Sasi, kang ala lan kang betjik, jèn kanggo ngedegaké omah gedé utawa t jilik, miliha sasi kang kasebut betjik, mg ngisor iki pratélané : 1 * Muharram, kobongan susah atiné bandjur ngalih omah. 2. Shafar, betjik akèh réwangé pada bebarengan tekané. 3- Rabi’ulawal, geringan gelis mati lanang wadon. 4. Rabi’uJaehir, betjik rahaju tulus sabarangé redja. 5. Djumadi’lawal, akèh nalaré lan pikiré. 6 . Djumadi’lachir, betjik akèh sanak kang asih pada teka kabeh. 7. Radjab, ala sinangga sato galak pada prapta bengi. , 8 . Sja’ban, winedèn ing djanma, akèh redjekiné, akèh pitutur betjik, katekan kadjate. -ia ’ ®amadlan> luwih betjik katekan mas salaka kang sutji. 1 0 . Sjawal, ala gelis ngalih saking omahé kono. 19 redjeki kang para sutji, salijaning wong. y£. Zu’HiIddjah, tinekan kebo sapi, sarta sabarangé tulus. 40. P A M tU H IN G SASI K A N G B ETJIK Bapak Putjung : ngedegna sabarang iku, pinjaji lan wisma, miliha ïtabi’u’lachir. Madi'laehir Radjab Sja’ban lawan Besar.

41.

DINA KANGGO NGADEGAKE OMAH

Iki pétung jèn arep Ngadegaké Omah, gedé utawa tjilik, angétunga neptuning dina lan pasaran, kakumpulaké dadi sidji, bandjur kawilang nganggo étung papat ing ngisor i k i : Bumi, Djanma, Wana, Kapetak. 1. Kaaraha tiba Bumi, wataké tetep kukuh rahaju slamet. 2. Jèn tiba Djanma, durung sataun kemalingan utawa kesajaban. 3. Jèn tiba Wana, geringan kateluh brekasakan, bandju r lara wusanané mati. 4. Jèn tiba Kapetak, durung nganti salaun sima mati kang darbé wisma. Prajogané miliha kang tiba pétung Bumi mau, lan kaaraha dina kang sela, liré adja nganti nerak dina Na’as Nabi, Sangaran Taun lan Sangaran Sasi, iku singkirana, dina kang wis ingaran ala mau kabèh. 42.

MANTRAM KANGGO NUTUTAKE SATO K E W A N

Iki piranti mantram, jèn arep Nenutut marang Sato Réwan, iki mantramé: Saka' léka, saka léku singa buntut idepa idepé idepku, tutut saudjarku. Déné jèn arep ngelus-elus sabarang kéwan, iki mantramé: Singa wulu singa buntut ingusapa déning Pandawa lima, tutut saudjarku. 43.

D IN A KANGGO TUKU SATO K EW AN

Iki pétung manawa arep tuku satu sikil papat utawa sikil loro, ièxi arep bajaran duwit, tekaa ing kandang utawa gedogan, sarta manawa mandjingaké ing kurungané anjar, kapétunga saking neptu­ ning dina lan pasaran, kakumpulaké, bandjur kapétung nganggo wilangan lima ing ngisor iki : Suku, Watu, Gadjah, Buta, Ratu. Kang betjik tibaa wilangan Buta, utawa tiba wilangan Ratu. 44.

PETUNG KANGGO M IKAT M ANUK PERKUTUT

Iki pétung kanggo jèn Mikat manuk Perkutut, utawa ngelih ma­ rang kurungané anjar, apa manèh kanggo jèn ndjaluk tuwin tuku, apadéné jèn andjamoni kang bangsa sikil loro, mêtunga neptuning dina lan pasaran, kakumpulaké, bandjur kapétung nganggo wila­ ngan papat ing ngisor iki : Dina, Sasi, Taun, Windu. Kaaraha tiba wilangan Dina, iku betjik. 45.

PETUNG KANGGO SOWAN WONG GEDE

Iki pétungé kanggo wong jèn arep sowan marang wong gedé, angétunga tanggalé sasi Djawa nudju tanggal kaping pira, bandjur kawilang nganggo étung papat ing ngisor ini :

Esri, Teka, Mangkawa, Duka. 1. Jèn tiba Esri, iku betjik. 2. Jèn tiba Teka, iku sarèh. 3. .Ten tiba Mangkawa, iku kasusahan pikir. 4. Jèn tiba Duka, bandjur balija disik. 46. P E T U N G K A N G G O L E L U N G A N A D O H M IT U K U T N E P T U N IN G D IN A L A N P A S A R A N Ik i pétungé w on g jèn arep Lelungan Adoh, am ilanga neptuning dina lan pasaran, kakumpulaké, bandjur kawilanga nganggo étung lima ing ngisor iki : Suku, Watu, Gadjah, Baja, Ratu. 1.

Jèn Jèn Jèn Jèn Jèn

tiba tiba tiba tiba tiba

Suku, mung olèh kesel. W atu, tansah kasandung-sandung. Gadjah, iku betjik. Baja, nemahi bilahi. Ratu, iku prajoga.

47. P E T U N G K A N G G O L E L U N G A N A D O H M IT U K U T TA N G G A L D JAW A ^Ik i pétung manèh, jèn arep Lelungan Adoh, kapétung saka tanggalé sasi D jaw a nudju tan ggal kaping pira, iku wis ana wataké déwédéwé. 1 . Tan ggal 1, tan ana labané. 2. 2 , olèh laba. 3. 3, ala, tan ana laba. 4. 4, rekasa in g marga. 5. 5, manggih laba. 6. 6 , manggih laba, ilang karjané. 7. 7, prajoga, manggih rahm ating Pangéran. 8. 8 , gering ana in g paran. 9. 9, nemu pakéwuh, nemu pati. 1 0. 1 0 , nemu laba rahaju. 11 . 1 1 , betjik, nemu laba. 12. 1 2 , ora nemu laba. 13. 13, olèh utang. 14. 14, betjik, nemu laba. 15 15, betjik, olèh rahaju. 16. 16, ora olèh laba. 17. 17, nemu rahaju. 18. 18, nemu laba. 19. 19, betjik, rahaju. 20 . 20 , gering ing marga. 21 . 2 1 , susah anèng paran. 22. 22 , luwih rahaju. 23. 23,, ora olèh laba. 24. 24, betjik.

25. 26. 27. 28. 29. 30.

Tanggal ’ ,, „ ’ ,, ,, ,,

25, ala. 26, nemu pati. 27, ala. 28, olèh laba. 29, manggib rahmat. 30, olèh utang ing paran. 48.

PETUNG WONG L A R A

Iki pétung Wong Lara ndjaluk tamba, kapétunga saking neptu­ ning dina lan pasaran, kakumpulna, bandjur kawilanga étung papat ing ngisor iki : Sebda, Guna, Wana, Pralaja. 1. Jèn tiba Sabda, iku udjaré déwé. 2. Jèn tiba Guna, iku dèn panggawé ing uwong. 3. Jèn tiba Wana, iku ginanggu ing demit. 4. Jèn tiba Pralaja, iku mesti mati, warasa lawas. 49.

PETUNG WONG L A R A (SEDJE R U P A )

Iki étungé Wong Lara, kaétunga saking neptuning dina lan pa* saran, saking tibaning lara, bandjur kawilang nganggo étung papat ing ngisor iki : Udjar, Wantéja, Ula-bandotan, Rasulu’llah. 1. Jèn tiba Udjar, kena saka udjaré déwé. 2. Jèn tiba Wantéja, lara sangun, kasengkala sadjroning oma­ hé déwé. 3. Jèn tiba Ula-bandotan, lara salat, kena sengkala saking de* dalan. 4. Jèn tiba Rasulu’llah, lara saka gandjaraning Allah. 50. PETUNG LAKU N ING NAG A DINA Iki pétung lakuning Naga Dina, jèn karsa nganggo iku betjik, jogja kaèngetana. 1. Ahad. Sirah kulon, buntuté wétan bener. 2. Senèn. Sirah kidul, buntuté lor bener. 3. Selasa. Sir^h wétan, buntuté kulon bener. 4. Rebo. Sirah lor, buntuté kidul bener. 5. Kemis. Sirah lor-wétan, buntuté kidul-kulon. 6 . Djurn’at. Sirah-lor-kulon, buntuté kidul-wétan. 7. Sabtu. Sirah kidul-kulon, buntuté lor-wétan. 51.

W ATAK IN G BUMI

1. Jèn bumi andap wétan luhur kulon, iku sima pasakit wataké. nanging tan lulus pala-krama. 2. Jèn bumi andap kilèn luliur wétan, aran Sri Saddhana, wa­ také rebut basa lan rabiné, kerep kélangan, pangrasané sengit mitrané, tangga teparoné pada sengit.

3. Jèn bumi-kidul banjuné, aarta pipit désa kiwa tengen, araii Sekar Sinom, akèh. arta kerep kélangan, sinung pagawéjan tjuwa ing karsa, kélangan anak rabi. 4. Jèn bumi andap kidul luhur lor, aran Gelagah Tinunu, wa­ také langar witjara. 5. Jèn bumi andap lor luhur kidul, aran Bumi Rasa, wataké akèh rabiné, sugih donja, sugih putra, sanak réwang pada asih. 6 .^ Jèn bumi kinepung antjala, aran Kawula Katubing Bala, wataké kinaluluting donja, sanak sadulur pada asih. 7. Jèn bumi kinepung banju, utawa djrambahé metu banjuné, aran Sigar Pandjalin, wataké suwala marang sanaké. 8 .^ Jèn bumi kulon ana antjala, lebak wétané, aran Angelak. wataké wong kang awisma ing kono, ana wongé ngamuk. 9. Jèn bumi umop toja, Singa Meta arané, wataké kerep lara. 52.

P A N IIL A K IN G

BUMI K A N G

ALA

1. Jèn bumi iku ala, tulaké kataneman w it Tjotjorbèbèk, katanema padoning pakarangan kang taretip. 2. Jèn bumi Sri Saddhana, tetulaké kataneman Pisang Klutuk, katanema padon lor-wétan. 3. Jèn bumi Sekar Sinom, tulaké kataneman Asem lan Dalima. 53.

W ALIJtJ’I X A H

IN G T A N A H D JAW A

Pratélané Kangdjeng W aliju’llah ing tanah Djawa, ing sasédane Kangdjeng Susuhunan ing Ampèldenta, kang kawilang dadi Panggedening para wali kabèh. h' m K ^ ffd je n g Susuhunan ing Gunungdjati, namané timur Raaen Tamjid, bandjur nama Sultan Muchijidin ing Tjirebon, martaQ. *r Djati, karan Susuhunan ing Gunungdjati, ingkang apei tra bech Sutamaradja kang sumaré ana ing muarèng Demak. ,. • Kangdjeng Susuhunan ing Giri Gadjah Kadaton, nama _mur Raden Satmata, bandjur nama Susuhunan Prabu Sètmata, ing w .u m ,. Kadaton, ga Susuhunan Ratu Unggul, ingkang apeputra oecn Wali Lanang. hnnJ-' ^ an?^ jeng Susuhunan Daradjat, nama timur Radèn Amat, •j7 Jur nama Susuhunan Mukti ing Daradjat, ingkang apeputra Kangdjeng Susuhunan ing Ampèldenta. ^— ëtfjeng Susuhunan ing Bénang, nama timur Radèn MuSane R^t nama Kangdjeng Susuhunan Anjakrakusuma, ija <3nc,,v, " r . ahdat, dalem ing Bénang, ingkang apeputra Kangdjeng susuhunan mg Ampèldenta. banri-iiiT. ^ ^ ^ j e n g Susuhunan Kalidjaga, nama timur Radèn Sahid, diap-n Kangdjeng Susuhunan Djoharmanik, dalem ing Kalifi' aPePutra Tumenggung W ilwatikta ing Djepara. ’lislarri r~ar^ ’. ^ eriS Susuhunan Tembajat, nama timur Sèch Walijuarane- ’ nama Pangéran Adipati Natapradja, ing Pandani n e k £ J T ^ Pf n g J?embaj at> bandjur nama Susuhunan Tembajat, uigKang apeputra Sèch Molahu’lislam.

7: Kangdjeng Susunan Kudus, nama twnur Radèn Alii'ah, bandjur nama Susuliunan Kalifah ing Kudus, ingkang apeputra Kangdjeng Susunan ing Ngudung, kang séda ing rana nalika isih dadi sénapati ngajuda. 8. Kangdjeng Susuhunan Murjapada, nama timur Radèn Jusuf, bandjur nama Kangdjeng Susuhunan Mahardika ing Murjapada, ingkang apeputra Kjai Ageng Malaka, ibu putrané Kangdjeng Susuhunan ing Ampèldenta, nama Njai Ageng Malaka. 9. Kangdjeng Susunan Madjagung, nama timur Radèn Mahmut, bandjur nama Susuhunan Mahwudin ing Madjaagung, ingkang apeputra Kangdjeng Susuhunan Daradjat. 54. W AKNANE SADJEN KANG PE PA K KANGGO NGEDEGAKE OMAH Iki étung saking dawuhé Ingkang Para Wali Sanga, kang diowel para putra wajah, lan abdi ing mburi, kang kurang ekasé ing laku, jèn ana bangsa kaju djati kang singit, tuwin angker, sudangraba prabatang selep, iku pada dèn prajitnani', adja ana kang pada mèlu kaja kang wis sinebut ekas mau. Jèn arep ngedegaké omah gedé tjilik, ngupajaa dina kang be­ tjik, lan njingkirana dina kang wis sinebut ala kabèh, kaja ta Na’as Nabi Sangaran Taun lan Sangaran Sasi, iku wadjib dèn singkirana lan nganggowa sadjèn kang ganep, kang supaja rahajuné dienggoni, utawa kang pada njambutgawé kabèh, déné warnané sadjèn kabèh, kaja ing ngisor iki pratélané : 1 . Arta wolung duwit, disèlèhaké ing tjatokan wolung pangffonan. 2. Djarit kembangan wolung rupa, kabebetaké ing saka wolu, wolung panggonan. 3. Iwak dèndèng godong sénté dedak kapendem ngisor saka panggonané. 4. Tumpeng among sadjodo, g'etjok mentah wolung takir ing tjatokan enggoné. 5. Pari sebelah krambil satjukil gula salirang tunggalané. 6. Gedang aju suruh aju gambir djambé tembako apu gantal katja menga tunggalané. 7. Klasa bangka anjar sidji kutug dijan adja mati tunggalané. 8 . Krambil sataboné sidji, tengahing omah panggonané. 9. Gentong anjar papat pada isi banju kang kiwa panggonané. 10. Kendi anjar papat pada isi banju, lan kembang sataman ing tengah enggoné. 11. Tjengkaruk gimbal wadjik arang kembang pari tunggalané. 12. Godong kluwih, godong apa-apa, godong dadap srep, godong kara, tjangkriag wali-kukun tunggalané. 1 3 . Empluk papat pada isi beras kebak ing podjok enggoné.

14. Sega wuduk, ajam petak dèn ulah lembarang, kang kiwa panggonané. 15. S ega golong sangang djodo, iw ak kebo sidji, p etjel tawon. kang k iw a panggonané. 16. Tukon pasar sawarnané rong tampah kan g pepak nganggo endjet. 17. Djenang abang satampah, djenang baro-baro satampah. 18. Apem kotjor, dawet tunggalané. 19. Sega iwak panganan kan g akèh kang sarw a resik prajoga. 55.

DUNUNGE

KANG

PAD A

D IS A D J È N I

TU M R A P N G E D E G A K E OM AH In g ngisor iku pratélan dunungé kang pada disadjèni 19 prangkat kasebut in g nduwur mau. 1. K ang disadjèni salahing tja tok an kan g anget. 2. Anadjèni kaju sundang lan panas kan g sisip in g ngisor. 3. Anadjèni kaju kang kependem tales in g lemah kang ngangsari ala. 4. Anadjèni para lelembut kang isih botjah kang pada mbesur. 5. Anadjèni para sisil tikus adja angrusuhi sabarangé. 6 . Anadjèni kang para alus putri brekasakan. 7. Anadjèni kang para alus lang bangsa seseler kang andulu. 8 . Anadjèni kang bangsa tjo lo n g m aling tjalim ut kang mbeler. 9. Anadjèni kang bangsa mondok tuwin dajoh mampir adja pada mélik. 10. Anadjèni bangsa dajoh lanang wadon ajem a kang pada mampir lan kang njambut gawé. 11. Anadjèni klabang kaladjengking babak-salu tawon kang bangsa antup kabèh. 12. Anadjèni kang bangsa tenung tudju kalisa ing pasangan uwong. 13. Anadjèni adja kurang sandang pangané, tuwin redjekiné anaa baé. 14. Njuwun supangat rahaju in g Gusti Rasul kang agung sawabé. 15. Njuwun pangèstu P ara K angdjeng Para W ali Sanga, kawiludjengan sapanginggilé. 16. Anadjèni K an g Rumeksa D ang H jan g K an g Smara-bumi ing bumi kono. 17. Anadjèni K ang Akal-Bakal ing bumi kono lilané dèn nggoni. 18. Anadjèni Kangdjeng N abi K ilir, lan K angdjeng Nabi Ilja s: 19. Anadjèni wong kang sami njambut gawé supaja saguh aengkut dumuwé.

56. ISJARAT L A N SADJEN K AN G GANEP KANGGO NGELIH OMAH AN JAR Iki Isjaraté wong arep Ngelihi Omah Anjar, sadurungé line* bonan, dèn pirantèni Sadjèn disik, déné sawarnaning sadjèn mau, kang ganep, kaja mg ngisor iki pratélané : a) b) c) a)

Kem bar-m ajang, sarakit, Tuwuhan, sarakit. Bedaringan isi beras kang kebak. Botèkan isi tjrakèn kang kebak.

e) f) g) h)

Gentong lan- djembangan pada isi banju kan kebak. Pari sagèdèng. Tjikal sidji utawa luwih. Krambil satabone sidji lan gulasatangkep.

(B a ran g'sa d jèn a tumeka h iku kudu didokokaké in g p a n g g o n a n kan g sapatuté). i) Sega wudujk ulam ajam putih mulus in golaii lem barang, ing patanèn panggonané.

j ) Gedang aju suruh aju, gambir djambé mbako apu gantalan, katja menga kutug dijan adja mati, ing patanèn enggoné. Bareng teka kang duwé omah, ing sawantji-wantjiné bandjur sidekah lan nindakaké sjarat-sjarat kaja ing ngisor iki : a) Memiilé Ingkang Akal-Bakal kono, lan Kang' Smarabumi. déné warnaning slametan mau, sega golong sangang djodo, ulam kebo sidji, petjel tawon. djangan menir, djenang abang lan djenang baro-baro, tukon pasar kang pepak. b) Getjok mentah winadahan .takir, dinokok ing pangeret enggoné. c) Déné kang duwé omah lanang wadon adja nganti turu sawengi nutug, lan sapa kang pada mèlu melèk sawengi pada kasukanana- arta sapantesé, sawisé bangun ésuk pada katjaosana dahar sega liwet pitik tulak, déné balung lan wuluné bandjur kapendema ana satengahing djogan, pamendemé mau, adja nganti kawruhan ing wong. 57. W ATAK IN G SASI KANGGO NG E LU I OMAH A N J A R Iki Wataking Sasi, kang ala lan kang betjik, jèn kanggo ngelihi omah anjar, kapiliha kang betjik wataké, ing ngisor iki pratélané. 1 Muharram, ngalamat ura-uru, tur akèh bilahiné. 2 Shafar, betjik akèh djanma wedi asih. 3 . Rabi’u lawal, ngalamat mati lanang wadon susah kang kari. 4 ] Rabi’u lachir, akèh kang asih pada tumeka ing sira. 5 . Djumadi’lawal, luwih saking ala saka ing pétungé. 6. D ju m adi’Iachir, n galam at geringan saking n ggo n ira ngalih.

7 ’ Radjab, betjik kinasihan ing sapada-pada. 8 . Sja’ban, betjik, akèh mas salakané, tulus sabarang. 9 . R a n i a d l a n , betjik olèh mas tur rahaju.

10. Sjawal, gelis kobongan sira, iku ing pétungé. 1 1 . Zu’kaédah, kinasihan pawong sanak sadulur. 1 2 . Zu’lhidjdjah, ngalamat olèh sih-ing sapepadané. 58.

P E T U N G D A W A N IN G OM AH

Iki pétungé jèn bakal karsa jasa o m a h gedé utawa tjilik, bakal aawaning omah kapétung saking petjaké déwé, étungané lima, kaja mg ngisor iki : Esri, Kardi, Gana, Emas, Salaka. 1. Jèn omah, kaaraha tiba Emas. o' ^ aiK*aPa, kaaraha tiba Salaka. • Jen. Pawon, kaaraha tiba Gana. 4 . Jen Lesung, kaaraha tiba Kardi. Jen Lumbung, kaaraha tiba Esri. 59.

PETUNG D A W A L A N A M B A N IN G S A K A OMAH

Iki pétung ukuring Saka Omah, kadjabaning tantjeb, lan purus, dawané saka kang katon iku baé, lan ambané (ga n s tengahé), kaukur saking petjaké déwé, déné wilangané nganggo étung lima, kaja lng ngisor iki :

• • g’

Bumi, Banju, Gunung, Sengkala, Geni. tinemuné saking wilangan lima mau, kang betjik arahen tiba. Bumi, .wataké Bumi ikü tetep. Jen tiba Banju, wataké serepan. Jen tiba Gunung, wataké kerep ngalih. tiba Sengkala, wataké kerep gering. en tiba Geni, wataké kerep kobongan. 60.

PETUNG TJATJAH IN G USÜK

S 1 Pétungané Tjatjahing Usuk tumrap kanggo omah, pandapa, asdjid, régol lan pawon, déné étungané uga lima, kaaraha lungguhé i? We'.,ewé’ suPaja bisa tjotjog angsaré kang betjik, kaja ing ngisor wxlangané kang lima : Esri, Kitri, Gana, Kaliju, Pokah. Jèn kanggo Omah, arahen tiba Esri. Jen kanggo Pandapa, arahen tiba Kitri. kanggo Masdjid, arahen tiba Gana. (Jèn kanggo lijané masbisa dadi angker, ngemungaké kanggo Kandang lan Geogan iku ana prajogané). • Jen kanggo Régol, arahen tiba Kaliju. Jen kanggo Pawon, arahen tiba Pokah.

1•

Ik i pétung T ja tja h in g Usuk Prin g, ija lim a w ilangané, dèn pada angjektèkena, kang pada n ganggo usuk pring, jè n ora bisa m ila n g kabèh, mung kaaraha wilangané usuk kan g m arang tebenging molo, iku baé adja tan ora, kudu nganggo pétungan kang b e tjik m iturut lungguhé déwé-déwé, apa déné kang tumrap omah, pandapa, gandok, pawon, kandang, gedogan lan lumbung, iku kabèh pada olèhna lu n g­ guhé, k aja in g ngisor iki wilangané kang lim a :

1. 2. 3. 4. 5.

Esri, W redi, Gana, Emas, Salaka. Esri,- lungguhé tumrap kanggo Lumbung. W redi, lungguhé tumrap kanggo Kandang. Gana, lungguhé tumrap kanggo Pawon. Emas, lungguhé tumrap kanggo Omah. Salaka, lungguhé tumrap kanggo Pandapa. 62,

P E T U N G U K U R IN G P A G E R P O M A H A N

Ik i Pétu n g U kuring P a g e r Pomahan, déné kan g kan ggo ngukur, nganggo depa utawa dedegé déwé, ana déné d jem b arin g pomahan mung m iturut sasukané kang darbé pomahan iku, w ilan gan é pétung ana lima, k aja n gisor iki : Esri, Tapa, Lungguh, Saddhana, P u ger. 1. 2. 3. 4. 5.

Jèn tiba E sri, w ataké serepan. Jèn tib a Tapa, w ataké keluwèn. Jèn tiba Lungguh, w ataké tetep. Jèn tib a Saddana, w a ta k é sugihan. Jèn tiba Pu ger, w ataké kukuh. Karudjukna karo pétung P asikon in g Pom ahan kan g kasebut in g n gisor iki. 63.

P E T U N G P A S IK O N IN G P O M A H A N

Ik i ana manèh pétung P asikon in g Pom ahan, k an g k an ggo ngu­ kur ija depané déwé, déné w ilangané n gan ggo pétu n g papat, k aja in g ngisor iki pétungané : Bumi, K a rta , K ala, K ali. Ik i patrapé jè n ngukur, kaolèhna pétungé. A w it saking pod jok lor-kulon, mangidul, tum ekané p od jok kidulkulon, bisaa tib a K arta. A w it saking podjok kidul-kulon, m angétan, tum ekané pod jok kidul-wétan, bisaa tiba Bumi. Déné panggaw éné lawang-butuïan, kaarah a k an g tib a pétu n g Kala. A n a déné sapira djem b ar-tjiju tin g pom ahan mau, ija sasukané kan g duwé pom ahan déwé.

64. PETU N G

U K U R DOH - A N T A R A N IN G LAN

PANTI

PAND APA

Iki pétung Ukur Doh-Antaraning Panti lan Pandapa, kang kang­ go ngukur petjaké déwé, miturut wilangan papat ing ngisor iki : Balé,

Omah, La,tar,

Bandjur kaaraha 65.

Pawuhan.

tibané pétung Balé.

PETUNG UKURING GEDOGAN U T A W A K AND ANG

Iki pétung Ukur jèn areP ijasa Gedogan miwah Kandang, kang diuk’rj ija iku palangé gedogan utawa kandang kang arep digawé, kadjabané purus, kaukur nganggo petjaké déwé, miturut wilangan papat ing ngisor iki. 1. 2. G6.

Tjandi, Karta, Rogoh, Sampojong. Ukuran dawaning Palang, kaaraha tibané Karta. Ukuring dawaning Saka, kaaraha tibané Tjandi. PETUNG U KURING DOH - A N T A R A N IN G PODJOK OMAH TÜM EKANING PODJOK GEDOGAN U T A W A K AN D A N G

Iki pétung doh - tjedaking Gedogan utawa Kandang, antarané karo Omah, ukuré rja petjaké déwé, miturut wilangan papat ing ngisor iki : Karta, Baja, Samaja, Ngemasi. Déné wiwiting pangukur, wiwit saking podjok omah, tumekané podjök gedogan utawa kandang, iku kaaraha tibané wilangan Karta. 67.

PETUNG U K U R A N D A W A - PLAJU N IN G OMAH U T A W A PO M AH AN

Iki pétung ukuran dawa-plajuning omah utawa Pomahan, kang kanggo ngukur petjaké déwé, nganggo pétung lima ing ngisor iki : 1. 2. 3. 4.

Karta, Kajasa, Tjandi, Rétog, Tempojong. Kang prajoga' kaaraha tiba Karta. Jèn tiba Kajasa, kerep ngalih. Jen tiba Tjandi, geringan lan samun. Jen tiba Rétog, melarat gedé. Jen tiba Tempojong, kerep kasusahan pikir sabarang nalar. Muga pada anitènana ing pétung iki.

68.

PETUNG

UKURING

PAG E R - W A R A N A

b a tu ? L P^ UkUrinS Pager-Warana, pangukuré saking podjok s a k ? n V S o r W n r g e r ,Wétan’ ukuré bau kiwa> déné kang kulon étungé e a n * J wilangan w ?W ' ^ kulon’ etunge n nganggo papat ingPager ngisor ik i': ukuré bau tengen,

Tamporat, Tempajang, ICadang-nétra, Bau-teka.

1 . Warana kang wétan, kaaraha tiba Kadang-nétra. 2. Warana kang kulon, kaaraha tiba Bau-teka. Pétung iki awewaton omah kang marep ngidul. 69. PETUNG LONGKANGING OMAH TUM EKANE PAW ON L A N LONGKANGANING P A N D A PA TUM EKANE REGOL Iki pétung longkanging Omah tumekané Pawon, lan long­ kanging Pandapa tumekané Régol, étungé pada nganggo wilangan papat ing ngisor iki : Bumi, Karta, Kala, Kali. 1. Longkanging Omah tumekané Pawon, kang kanggo ngukur sakubenging wetengé déwé, kaaraha tiba Karta. 2. Déné longkanging Pandapa tumekané Régol, kang kanggo ngu­ kur petjaké déwè, kaaraha tiba Bumi. 70.

PETUNG K EBLATING SUMUR

Iki pétung Kéblating Sumur, kang ala lan kang betjik, muga dèn kawikanana. Jèn omah marep mangidul, kéblating sumur kaaraha ana sakidul pawon, utawa salor pawon, kang kanggo ngukur gulon-klambiné ^déwé, déné gonggangé saka pawon, lan ukuré ambané sumur, kaja dohé mau, nganggo étung wilangan papat ing ngisor iki : Telaga, Kali, Segara, Sendang. 1. Jèn tiba Telaga, agung banjuné, nanging anta rasané. 2. Jèn tiba Kali, asring katjemplungan sarah barang. 3. Jèn tiba Segara, asin rasané banjuné. 4. Jèn tiba Sendang, lan singit.

énak rasané banjuné, nanging asring asat

Saking piranti wamané sadjèn kang pepak, jèn arep wiwit gawé, kaaraha ing dina Sabtu Legi, tibaa nudju padang rembulan.

B A B A R A N

ANJAR:

Prim bon

„Pudja - Mantra” Ilmu Karatoning W a li P itu : Isi 225 bab, * A n la r a n e 1.

Psn gagem an .

2.

C b ’ k u ’ I la h .

3.

M aran g

K a w n ik ln g

4.

K n w n ih

m a ra n g

S.

T c tilla k w iia .

6. 7.

Pan gèd ep an

8. 9.

isitie :

►

N g a u r ip .

P a m a d ji.

m a ra n g

p is la

um wa

m ari-a c

M a n tra

k aro

le lc m b u t.

d a w a n in g

jè n

rasn n in g

arsa

n itis a k é

w id jio in g

M a n u sa . P u d ji

13.

M a n lr a p a n g lu p u iin g m in m in g M u n lr a p a n a w n ta b a r a n g .

18. 17. 19. • 20.

iu p a 2

ag u n g

t a w s b i.

M a n tra k a n g g o n iu lja k o k é M a n t r a p a n a la a a n . M a n t r a ilm u k a r o ia n . M a n lr a

sea iog ga h

b e d il. L 1 I

m a lin g .

Ijoljnk-id ja gaib.

35.

A d j i P a le m n n a n . D o n g a «u p a ja b e ta h lu w e . I lm u T a p e l A d a m la m u n a r e p

A d j i B r a d ja m u d i. M a n tra p ir a n li oged ob ak é M a n tra

tim b u la o .

23.

M a n tra M a n lr a

p e n g a b a ra n g e lo p aa ju ta . p ir a n t i n g ila n g a k é k a w a n ë n in g

24.

hm u

25.

M a n tra

m u n gsu h . G u n lin g a n . p a n a a g k ia

oungu

Sapi

M a n lr a n ija té

29.

M a n tra

Panaw a

JO.

M a n lr a

an ggedèkaké

42.

M a n tra

4 t. 45.

A d ji

47. 18.

r a h a ja

a m b e d il.

A u n araga m a. P u lih .

A d j i P a n g a » ih a n si S e m a r K u n t n g . I lm u P a n g le b u ra n B a d a a a n g le b u r k l h l n g d u ta. D o n g a rió jè n n g im p i a la . M a n tra

P a tn u d a rin g

S o ro g e

jè n

P ra k a ra

m aodeng

S a k a lir .'

S re n g é n g é

lo g

«c fc .

In n a

S I.

M a n tra tu la k Ic o u n g u ta w a w if a ja . Is m u kaiiR go N ju la p s o ru p a n ln g

1 I

S3.

52.

ia -

P a m h u te ta a

B e d il.

s u lo p a n .

[

55.

A d j i V a m ilo la G a ib . O jo p a - d ja p u p a n u n d u n g la r a n g e lu . D j a p o n i u ju n d o n g w o n g a r e p 01 a n a k .

56.

D ja p a

S7. 58. S9.

D ja p a S u w iik b o tja h n a n g is. M n n tra P a la r is n n k a n g g o w o n g d a g ra g M a n tra k a n g g o m a t i n i d a ja n in g upas

60.

D on ga

54.

Suwuk

b o t ja h

budi

a n g a ja n g .

s a k a lir .

S a k a lir .

g e g ir ia i.

A d ji

W o lu t

k a w e d ja n g

la m u n

1 i

1 le g a h

arep

k olftk an

TJdan.

43.

k a w ln b a lin . ru p a

P an cran g

a ju .

SO.

u ta w a

tn n to ia . 28.

M a n t r a p a n a lo s a n D on ga

te g u h

1

s u n gu K e b o . A d j i D ja r a n - g u jïn g . N ija té m c le k m u r ih

S a se d y a n é . P n d jin é d jin a b a l

tr a ja h m i n t '» .

p a n g a s ih a n .

M a n t r a . K a w in B a lin . M a o fr a N Jksh B a lls .

49.

22.

27.

A d ji

«6 .

w o n g la r a .

21.

26.

34.

39. -to. 41.

W a n ila .

12. 14. 15. 16.

t jo lja k - id jo

38.

p a n ju w u a

p a m liu k a

M a n tra

I jo t ja k - id jo

A d ji

37.

K a ro ta n .

kanggo

M a n lr a

A d ji

30.

I’ a n g a tih a n . Pan gèd ep an

s a w a rn a n ln g

u ranr. 10. 11.

32. 33.

m edèn i

p o in b u n g k o m a n

«a fc a lir .

angLan

is ib .a ln ja u

«n a n it

lin g

p e flu ? .

B u ka kang wigati sarta mentes iki regane mung R p . 10»'"' Oitambah ongkos kirim t e r lja t a t........................ ..... 1-5° Bisa m undut in g

Toko2 B u k n u la w a la n g su n g m a ra n g :

Penerbit: „ T R I M U R T T Kolakpos 554 ^ S U R A B A J A

Perpustakaan FIB UI

0 0 0 3 2 9 9 8

Perpustakaan UI