- nove mb e r 2 0 1 4 - nu mme r 1 - j a a rg a ng 1 -
EDITO
B
LAYN: Een ommekeer in de maak bij dit zwaar afgestrafte constructiebedrijf?
Black Friday
lack Friday of Zwarte Vrijdag heeft in het beleggerswereldje twee betekenissen. Aan de ene kant verwijst de term naar de beurscrash van 24 september 1869. Die vrijdag probeerden goudspeculanten de markt te corneren. Dit resulteerde in een zware crash van de goudprijs van meer dan 30%. Vandaag duiden beleggers echter een volledig ander fenomeen aan met de term. Black Friday staat in Amerika bekend als de eerste vrijdag na Thanksgiving, de dag waarop Amerikanen hun kerstaankopen doen. Black Friday valt dit jaar op 28 november en is dus het perfecte onderwerp voor een novembereditoriaal. Beleggers kijken ieder jaar met argusogen naar Black Friday. Die dag geeft immers een eerste indicatie van de eindejaarsverkopen. Omdat een heleboel retailers het merendeel van hun omzet realiseren in de eindejaarsperiode, is Black Friday ook een goede graadmeter voor de
algemene gezondheid van de (Amerikaanse) economie. Goed nieuws omtrent Black Friday heeft doorgaans een positief effect op de beurs. Slecht nieuws het omgekeerde. Aandelen zoals Amazon (AMZN), FedEx (FDX), Walmart (WMT) en Nordstrom (JWN) zijn extra volatiel rond Black Friday. Beursblad.com raadt dan ook aan het traden in deze aandelen te beperken. Dit jaar is Black Friday bijzonder interessant. De Amerikaanse economie klimt traag uit een diep dal en wordt sinds het tweede kwartaal opnieuw gekenmerkt door een versnelde groei (bbp +4,2%). De laatste maand kregen de beursindices echter een aantal flinke klappen. Een echte duidelijke reden kan hiervoor moeilijk aangeduid worden. De wereldeconomie doet het al bij al goed. De Amerikaanse werkloosheid zakte in september onder de zes procent. De meeste analisten hebben het dan ook over een lang uitgebleven
"Buy Low, Sell High", Layne Christensen noteert vandaag op een elfjarig dieptepunt. Er liggen echter plannen op tafel om het tij p. 3 te keren ...
TRENDS & VALUE: de portefeuille van Sven Vande Broek
p. 5 SFXE: consolidatie in de festivalwereld !
Het Belgische Tomorrowland werd recent opgeslorpt door de Amerikaanse groep SFX Entertainment. SFX Entertainment wil de markt voor dancefestivals p. 13 consolideren ...
correctie. Voor de kleine belegger biedt de huidige situatie zelfs een ideaal instapmoment. De vraag blijft echter of deze groei zich verderzet in het derde en vierde kwartaal. Black Friday kan hier als een eerste indicatie gelden. Toch moeten we opletten om niet te veel gewicht te geven aan nieuws rond Black Friday. De laatste jaren blijkt de correlatie tussen Black Friday en de gezondheid van de algemene economie immers ietwat zoek. In 2008 bijvoorbeeld tekende de beurs een verlies op van bijna 6,6% (gespreid over twee dagen) na teleurstellend nieuws omtrent Black Friday. Dit verlies werd echter ruimschoots goed gemaakt in de
twee daaropvolgende maanden. De Dow Jones herstelde en voor het einde van het jaar werd er een winst van 7,7% opgetekend. Beursblad.com blijft om die reden weg van retailaandelen. De twee beurstips voor november komen uit de constructie- en entertainmentindustrie (p. 3 en p. 13). In deze eerste editie onthullen we onze portefeuille "Trends & Value" (pp. 5-7) die stevige resultaten neerzet, maar ook een zware misser bevat (p. 11). In de spread geven we 7 tips mee aan beleggers (pp. 8-9). MVDV
I NHO UD Editoriaal
1
Trends & Value: track record
10
LAYN: een ommekeer in de maak
3
TRIT: opletten met microcaps
11
Trends & Value: portefeuille
5
KIV: opportuniteit in de energiesector
12
SFXE: Consolidatie in de entertainmentindustrie 13
Trends & Value: aandelen in portefeuille Trends & Value: bespreking november
7
16
7 tips voor beleggers
C O LO F O N BEURSBLAD.COM geeft een onafhankelijke, maandelijkse nieuwsbrief uit over beleggen in aandelen en opties op de beurs.
2
©Beursblad.com 2014, alle rechten voorbehouden. De informatie in deze nieuwsbrief is niet bedoeld als professioneel beleggingsadvies of als aanbeveling tot het doen van bepaalde beleggingen. De verstrekte informatie steunt op betrouwbare bronnen en zorgvuldige analyse. Beursblad.com kan geenszins aansprakelijk worden gesteld voor gederfde winst of verlies n.a.v. de verstrekte informatie of het gebruik ervan.
Lettertype: News Plantin - gelicentieerd door LinoType GmbH.
Layout: Michael Van de Velde
Fotografie: ©Fotolia, cUS Army Corps of Engineers flickr.com, cMixTribe Photography flickr.com, cRoy Luck flickr.com, cScott Beale flickr.com, cAvarty Photos flickr.com, cStampmedia flickr.com, ©Sven Vande Broek, ©Michael Van de Velde.
Eindredactie & v.u. : Sven Vande Broek Boomsesteenweg 189 2610 Wilrijk
[email protected]
Grafieken: Google en het Google-logo zijn geregistreerde handelsmerken van Google Inc., gebruikt met toestemming.
Online: Beursblad.com Social media: Facebook.com/beursblad Twitter.com/beursblad
Layne Christensen Company NASDAQ: LAYN
Recente koers Sector
anneer moet je aandelen van een bedrijf kopen? Het bekendste beurscredo luidt “Buy low, sell high”. Met andere woorden: als de koers laag staat, dan moet je kopen.
$7,20 zware constructie
Marktkapitalisatie $141 miljoen Omzet Boekwaarde Advies
$859 miljoen $11 opbouwen
Limietkoers
$6,8
Koersdoel
$12
Horizon Risico
W
Een ommekeer is in de maak
2-3 jaar bovengemiddeld
Een lage koers is duidelijk het geval bij Layne Christensen, dat maar liefst rond een elfjarig dieptepunt noteert. Het gaat het bedrijf uit Texas dan ook allesbehalve voor de wind. Jarenlange verliezen, vele teleurstellingen, hoge schulden, projectvertragingen en een corruptiezaak deden de onderneming erg veel pijn. Een lage koers alleen is onvoldoende om een aankoop te motiveren. Op het eerste zicht lijkt dit aandeel dan ook absoluut geen interessante belegging. Maar volgens ons is er een kentering in de maak waardoor het bedrijf niet zomaar ten dode is opgeschreven.
tijd en begint in 1882 met het boren van waterputten. Sindsdien is het bedrijf via groei en overnames geëvolueerd tot een globaal actieve dienstenleverancier in de sectoren constructie, waterbeheer en grondboringen. Hun klanten zijn overheidsdiensten, ondernemingen in de olie- en gassector en mijnbouwbedrijven. De onderneming bestaat uit 6 divisies. De afdelingen Geo en Heavy Civil voeren zware constructiewerken uit. Inliner, Water resources en Energy services leveren projecten op rond waterafvoer, -voorziening en -zuivering. De laatste divisie, Mineral services, voert grondboringen uit.
De afdeling Heavy civil, goed voor 31% van de groepsomzet, is een zorgenkind. Niet alleen kampte Heavy civil met projectvertragingen, het sleept ook oude, OVERZICHT VAN DE verlieslatende contracten ACTIVITEITEN mee. Het management De geschiedenis van Layne geeft aan dat het deze Christensen gaat ver terug in de contracten uitgevoerd
3
stijgingspotentieel van 100%. Bedrijven in moeilijkheden zijn al decennialang zijn ding. Ondanks Minder hoopgevend is de afdeling Mineral services. dat hij tot hiertoe al enorme procentuele verliezen Deze draagt eveneens iets minder dan een derde bij moest torsen (>50%), bouwde hij recent toch nog zijn aan de groepsomzet, maar zal volgend jaar verder positie verder uit. moeten afrekenen met onderbezetting. Door de crisis in de mijnbouwindustrie worden er maar weinig Wat opvallend is voor Van den Berg is dat hij ditmaal de activistische toer opgaat en dat is uniek. Het bedrijf nieuwe contracten getekend. wordt nu door de grootaandeelhouder aangemoedigd Inliner is de enige winstgevende divisie en is goed voor om enkele ingrijpende keuzes te maken. Op de agenda, die de activist onlangs aan de 17% van de omzet van Layne Christensen. interimbestuurders voorlegde, staan het verkopen van Vorig boekjaar werd een omzet van $859 miljoen een divisie, schuldafbouw en de inkoop van eigen behaald. Daarbij werd een nettoverlies van $129 aandelen. Dat maakt van Layne Christensen een turnmiljoen opgetekend. Het bedrijf is zwaar verlieslatend aroundkandidaat in een pril stadium. Bij succes kan zo een gedeelte van de waarde van weleer worden en heeft voor $148 miljoen schulden. hersteld, maar dat wordt vast een werk van lange adem. TIJD OM HET TIJ TE KEREN Eind augustus werd er een mooi contract De corruptiezaak, die sinds eind 2010 aansleepte, aangekondigd ter waarde van $132,5 miljoen. Tot eind werd inmiddels zonder vervolg geklasseerd. Intussen 2018 heeft de afdeling geoconstructies werk met het werden er ook veranderingen aan de top geïnitieerd. herstellen van een grote dam in Pittsburgh, Zo werden de CEO en CFO vervangen door Pennsylvania. interimbestuurders. Layne Christensen is geen spectaculair bedrijf, zo Dat kan de impressie wekken dat de kapiteins van worden de divisies door erg lage marges gekenmerkt weleer, het schijnbaar zinkende schip alvast hebben en is hun business kapitaalsintensief. Wel is er al heel verlaten. Ons lijkt het eerder te wijzen op een wat slecht nieuws de revue gepasseerd. Hierdoor kan (weliswaar moeilijke) zoektocht naar managers die een het aandeel op dit moment best wel eens in de buurt frisse, nieuwe wind doorheen het bedrijf kunnen doen van een bodemkoers noteren. Hun niches tonen waaien. Een breuk met het verleden, maar wel een gelukkig wel wat perspectief voor de nabije toekomst: een kleine omzetgroei behoort tot de mogelijkheden belangrijke stap. en kan daarna gerust nog enkele jaren aanhouden. Sinds vorig jaar is ook een bekende waardebelegger Een ingrijpende herstructurering zou dus een een positie aan het opbouwen in Layne Christensen. hefboom kunnen geven op de financiële resultaten. Arnold Van den Berg is een middellange- Gelet op de zware onderwaardering van het bedrijf en termijnbelegger die posities inneemt in zwaar de negatieve perceptie er rond, is er volgens ons een afgestrafte aandelen. Een typische positie voor hem, koerspotentieel van 75% mogelijk met een heeft een geschat dalingspotentieel van 20% en een beleggingshorizon van 2-3 jaar. wil hebben voor het einde van januari 2015.
ADVIES De aanwezigheid van een aandeelhoudersactivist die op verandering aanstuurt, is een positief signaal. Een mogelijke verkoop van een afdeling, bv. Heavy civil of Mineral services, kan de zware schuldgraad fors doen verbeteren. Hierdoor kan er worden gefocust op de interessantere waterdivisies.
Beursblad.com is koper van 200 aandelen LAYN aan een limietkoers van $6,8. Het aandeel heeft een bovengemiddeld risico en een wisselkoersrisico. Turn-arounds zijn één van de moeilijkste thema’s in het beurslandschap, beperk daarom uw positie en hou rekening met mogelijke tussentijdse verliezen. SVB
4
Sven Vande Broek
O
TRENDS & VALUE portefeuille
nze portefeuille is een informatiehulpmiddel voor de abonnees van onze nieuwsbrief en richt zich tot beginnende en ervaren beleggers, die op middellange tot lange termijn een meerwaarde wensen te behalen door wereldwijd te beleggen in aandelen en opties. De portefeuille Trends & Value is geen fictieve portfolio. Het is onze eigen portefeuille met echt geld. Iedere aan- en verkoopaanbeveling die we voor de portefeuille geven, voeren we dus ook zelf uit. We staan achter onze eigen beurstips en dus is het logisch dat we ze zelf ook opvolgen.
RENDEMENT Jaarlijks kunnen er relatief grote verschillen zijn in het nettorendement van onze portefeuille. We streven ernaar om minstens een samengesteld rendement van 10% per jaar te realiseren over de lange termijn.
duidelijk op voorhand gedefinieerd plan. Dan kan je de tijd pas echt in je voordeel laten werken. De Trends & Valueportefeuille is piepjong (2 jaar) en is in deze fase vooral op vermogensgroei gericht. Op dit moment, in onze eigen langetermijnplanning, nemen we vaak posities in die op korte tot middellange termijn (1-5 jaar) met een wat hoger risico een relatief hoog rendement kunnen opleveren.
Beursblad.com houdt rekening met alle mogelijke kosten. Aan- en verkoopcommissies, beurstaksen, roerende voorheffingen, wisselkoerseffecten e.d. hebben allen één ding gemeen ze worden STRATEGIE allemaal meegenomen in de berekening van de prestaties van onze beurstips. Heel wat van onze strategieën zijn gefundeerd op de principes van waardebeleggen. Hierin staan o.m. een HORIZON stevige onderwaardering op de intrinsieke waarde, een of meerdere Wie belegt in aandelen doet dat best op de katalysatoren (die de hele lange termijn (10-40 jaar) met een onderliggende waarde van een
5
bedrijf naar boven kunnen halen) en de duurzaamheid van competitieve voordelen centraal. Vaak beleggen we in bedrijven die onder de radar vliegen, voor een groeifase staan, in een tijdelijke dip zitten of zelfs met zware moeilijkheden kampen. We beleggen met andere woorden vaak in aandelen van kleinere bedrijven die een volatiel koersverloop kennen. Een contraire visie ligt dikwijls aan de basis van onze beslissingen. Regelmatig hebben we een visie die afwijkt met het algemeen marktbeeld over een bedrijf. Dit tegendraadse gegeven kenmerkt onze werkwijze.
in onze portefeuille opnemen risicovol. De behaalde resultaten met onze individuele beurstips kunnen tussentijds flink wat afwijken van onze algemene verwachting voor de portefeuille op lange termijn (samengestelde jaarlijkse rendement van 10%). De portefeuille heeft bovendien een hoog concentratierisico. We beleggen liever in bv. 10 bedrijven die we goed kennen en adequaat kunnen opvolgen, dan in in 100 bedrijven die we vanop een afstand moeten opvolgen. De portefeuille is dus sterk geconcentreerd en weinig gediversifieerd.
We zoeken wereldwijd naar beleggingsopportuniteiten en dat in een universum van zowat 60.000 bedrijven. Vaak zijn er Risico wordt vaak beschouwd als de dan ook wisselkoersrisico’s aan onze afwijking van het behaalde resultaat ten beurstips verbonden. opzichte van het verwacht resultaat. In dit opzicht zijn de individuele beurstips die we Meer info: http://beursblad.com/strategie
RISICO
Posities in portefeuille Rating
Aantal
1A
1.887
C$3,17
C$2,97 -6,4% 27,3%
Western Lithium
2B
4.194
C$0,54
C$0,79 +45,6% 16,1%
Kivalliq
2B
10.484
C$0,23
C$0,17 -26,5% 8,7%
Tri-Tech Hold.
5C
699
$1,60
$0,30 -81,2% 1,2%
Rendement sinds 01/01/2014: Rendement sinds 15/11/2012: Samengesteld rendement:
+15,39% +45,59% +21,14%
Pulse Seismic
Maandgrafiek
(TSX: PSD)
(TSX: WLC)
(TSX-V: KIV) (OTC: TRITF)
6
Aankoopkoers Koers
Cash: Totaal:
Prestatie Gewicht
€6.753 €14.559
46,38% 100%
V
Bespreking november
orige maand hebben we het kwartaaldividend van Pulse Seismic ontvangen en kregen een nettobedrag van €27.
nog een enorm potentieel in de geplande LNG-activiteiten van Brits-Columbia. De Canadese provincie wil een poort naar Azië bouwen om er vloeibaar aardgas naar te verschepen. Pulse Seismic heeft zwaar Door de daling van de olieprijzen presteert geïnvesteerd in seismische 3D-data van de de koers van Pulse Seismic, een leider op Montneyvelden in Brits-Columbia, één van het vlak van seismische data, wat onder de grootste aardgasbronnen ter wereld. verwachting. Maar met een tijdelijk koersverlies van -6,4% maken we ons De koers van Western Lithium is de laatste weinig zorgen. Meer nog, we hebben sinds maand wat gezakt na de forse stijging van 26/09/2014 een openstaand order in de vorige maand. Het bedrijf kondigde in markt liggen om 1.258 aandelen bij te oktober de productie van Hectatone aan. kopen aan een limiet van C$2,75. We Dankzij een distributie-overeenkomst kan denken dat de olieprijs wel weer gaat het bedrijf uit Reno deze maand al een eerste omzet boeken. We hadden een stijgen. verkooporder staan aan C$1 om winst te Ons koersdoel van C$5,5 blijft intact. We nemen op de helft van onze positie, maar verwachten dat Pulse Seismic op korte dit verkooporder hebben we geschrapt. Het termijn de schulden verder kan afbouwen, aandeel is te behouden en koopwaardig op nettowinst kan boeken en opnieuw eigen koerszwakte. aandelen kan inkopen. Ook kan het bedrijf meeprofiteren van overname-activiteit in de Kivalliq wordt op p. 12 besproken. Trigas- en oliesector. Tech is een zware misser geworden, het waarom leest u op p. 11. Op de wat langere termijn (2020) schuilt er
OPENSTAANDE ORDERS Rating
Limiet
1A
C$2,75
C$2,97
Layne Christensen
2B
$6,80
$7,20
200
€1.754
SFX Entertainment
2B
$4,40
$5,14
550
€3.032
Pulse Seismic
(TSX: PSD)
(NASDAQ: LAYN)
(NASDAQ: SFXE)
Maandgrafiek
Rating: 1 kopen, 2 opbouwen, 3 houden, 4 afbouwen, 5 verkopen
Laatste koers Aantal
Totaal
1.258 €2.452
Risico: A marktrisico, B bovengemiddeld, C hoog
Geen frontrunning: nieuwe orders worden pas na publicatie van deze nieuwsbrief naar de markt verstuurd.
7
#1 VERMIJD FONDSEN De overgrote meerderheid van alle beleggingsfondsen slaagt er systematisch niet in om hun referentie-index te verslaan. Bovendien worden de beheerders van die fondsen voor die wanprestaties ook nog eens prima
vergoed. Een beter alternatief voor het merendeel van de fondsen kan in indextrackers (ETF’s) worden gevonden. Je betaalt veel minder kosten en je geld presteert op termijn merkelijk beter dan het vergelijkbare aandelenfonds.
#2 KLEINE BEETJES HELPEN Vermogend word je nog het snelst door het effect van samengestelde intrest voor je te laten werken en dat op de (heel) lange termijn. Pfff, wat klinkt dat saai hé? Niet voor Warren Buffett, de ultieme superbelegger. Hij schraapte maar liefst
99% van zijn vermogen bij elkaar na zijn 50ste. Als geen ander kent hij dan ook het effect van samengestelde intrest. Bij Beursblad.com gaan we daarom niet noodzakelijk op zoek gaan naar aandelen die maal 10 kunnen gaan!
#3 DE MARKT HEEFT ALTIJD GELIJK Eén van de meest bediscussieerde hypotheses in de wereld van financiën is de efficiënte-markthypothese. Hierin wordt de aanname gemaakt dat alle beschikbare informatie, net zoals alle verwachtingen over de toekomst van het bedrijf, al in de koers van het aandeel zit verrekend. Bijgevolg concludeert de efficiënte-markthypothese dat het onmogelijk is om structureel betere
resultaten dan het gemiddelde te behalen. Wie er dan toch in slaagde, had domweg geluk. Heel wat beleggers lachen deze theorie luidop weg, maar toch zit er een hoog waarheidsgehalte in die schijnbaar gekke veronderstelling. Over het algemeen is de markt behoorlijk efficiënt en is het verslaan van de index bijzonder moeilijk. De markt heeft meestal wél gelijk.
#4 NEEM VERLIES
8
Je kan er maar beter rekening meehouden dat je af en toe de bal (serieus) misslaat. Maar een fout toegeven is niet zo makkelijk. Vooral mannen blijken dat moeilijk te vinden. Vandaar het fenomeen dat veel mannelijke beleggers hun verlieslatende aandelen jarenlang als een koppige ezel bijhouden. Dit in de hoopvolle fantasie
dat ze deze ooit weer aan hun oorspronkelijke prijs kunnen verkopen... Je mag geduldig wachten op beterschap na een koersdaling, maar alleen als de redenering achter je analyse intact is gebleven. Is dat laatste niet het geval, maak er dan werk van om de positie met verlies te verkopen.
#5 HET ULTIEME AANDEEL BESTAAT NIET De natte droom van heel wat beginnende (en zelfs gevorderde) beleggers is om op een dag het ultieme aandeel, de beste indicator of de meest winstgevende tradingstrategie te vinden. Succesvolle beleggers weten echter dat de heilige graal niet bestaat en dat de zoektocht ernaar compleet zinloos is. Het is puur tijdverlies van mensen die in een staat van ontkenning verkeren. Op de vraag of superbeleggers op zoek zijn naar de spreekwoordelijke naald in een hooiberg
zijn ze kort: “De meeste hooibergen bevatten helemaal geen naald”. Wat moet je dan wel doen? Ga vooral niet op zoek naar aandelen die op enkele jaren tijd in waarde kunnen vertienvoudigen. Je wordt er doorgaans alleen maar armer van. Een veel betere kans om stevig te verdienen, verkrijg je door systematisch te beleggen. Bijvoorbeeld door aandelen te kopen die enkele tientallen procenten kunnen stijgen op middellange termijn.
#6 EEN LAGE k/w WIL VAAK NIETS ZEGGEN Een van de eerste indicatoren die beginnende zelfbeleggers tegenkomen is de koers-winstverhouding (k/w). Al snel volgt dan het idee dat aandelen met een lage k/w goedkoop zijn en aandelen met een hoge k/w duur. Omdat beleggen draait om het goedkoop kopen en het duurder verkopen van effecten, volgt de overtuiging dat het er simpelweg op aankomt om aandelen met een lage k/w te vinden. Beleggen is helaas niet zo
eenvoudig, vaker wel dan niet blijken aandelen met een hoge k/w zelfs beter te presteren dan aandelen met een lage k/w. Oké, moet je dan maar aandelen met een hoge k/w kopen? Neen, onthoud gewoon dat er veel meer aspecten nodig zijn om tot een volwaardig oordeel te komen. De koers-winstverhouding is een leuke en nuttige indicator in een analyse, maar het is er slechts eentje in een veel groter geheel.
#7 NEGEER AANDELENTIPS DIE NIET VOOR JOU OPGEVOLGD WORDEN Stel dat ik morgen een telefoontje krijg uit New York en dat George Soros aan de andere kant van de lijn hangt met een aandelentip voor mij. Niet alleen zou ik stomverbaasd zijn om deze levende legende aan de lijn te krijgen, ik zou ook zijn tip compleet negeren. Ondanks dat Soros wereldfaam verwierf met de speculatie rond de val van het Britse pond, heb ik geen idee wat hij volgende week of volgende maand over zijn aandelentip denkt. Wat als zijn mening intussen veranderd is? Het internet staat vol met gratis aandelentips en zijn vaak
precies waard wat je ervoor betaald hebt. Zelfs als een tip uit een ogenschijnlijk betrouwbare bron komt, heb je er helemaal niets aan als deze niet wordt opgevolgd voor jou. Overkwam het je al ooit dat je niet wist wat je nadien met een gekochte tip moest aanvangen? Precies! Bij Beursblad.com volgen we alle gemaakte tips overigens op. We doen deze opvolging gedurende de volledige cyclus: van aankoop tot aan de uiteindelijke verkoop. Omdat we ook zelf achter onze analyses staan, kopen we ook steeds onze tips zelf aan.
9
H
Track record Trends & Value
et track record van Trends & Value begon op 15 november 2012. Ons track record is dus nog vrij pril. Wel behaalden we tot hiertoe al een mooie nettowinst van 45,59%. Beter dan de belangrijkste indices.
Wel zien dat we vooral in de wat moeilijkere tijden de indices lijken te verslaan. Neem nu de BEL20, die gaf in oktober de volledige jaarwinst van 2014 op amper enkele dagen tijd helemaal terug. De AEX vertoont een gelijkaardig beeld. Tevreden zien we dan ook dat de portefeuille in 2014 al een mooie jaarwinst van +15,39% netto laat optekenen.
Ons doel is om op lange termijn een samengesteld rendement van 10% of meer te behalen. Tot hiertoe zijn we ruim geslaagd: we behaalden +21,14% op jaarbasis. Opmerkelijk is dat we gedurende deze periode een opvallend groot percentage van onze portefeuille aan de zijlijn hadden staan: gemiddeld 40% van onze portefeuille. In onze berekening van de samengesteld rendement nemen we (uiteraard) ook de kaspositie op. We waren met andere woorden helemaal niet volledig belegd. Als we dat wel waren, hadden we de indices misschien wel vernederd sinds 2012, maar waren we ook aan een hoger risico blootgesteld.
10
Opgelet met microcaps
B Tri-Tech Holding OTC: TRITF
Recente koers Sector
$0,35 waterzuivering
Marktkapitalisatie $2,5 miljoen Omzet Boekwaarde
$44 miljoen $7
Advies
verkopen
Risico
zeer hoog
De extreem lage verhouding (0,04) tussen de koers en de boekwaarde laat duidelijk merken dat beleggers absoluut niet geloven dat dit bedrijf nog enige waarde heeft.
eleggen in kleine bedrijven is zelden zonder risico, zeker als het om Chinese bedrijven gaat. Vaak zijn Chinese small caps en micro caps aandelen die je gewoon beter links kan laten liggen.
beursgang (IPO) te doorlopen via een zakenbank.
Tri-tech, dat actief is in projecten rond waterzuivering, koos in 2009 de meer stringente manier en kwam naar de markt via een IPO. Hun boekhouding had dus al een In 2012 en 2013 maakten we een rigoureuzere screening doorstaan uitzondering toen we Tri-Tech dan de dubieuze reverse mergers. aan (toen nog) opportune koersen konden kopen. Op dat moment Uiteindelijk verdienden we met 2 was het winstgevend bedrijf sterk posities +28,53% en +56,36% netto. Maar vlak na het openen ondergewaardeerd. Boekhoudschandalen bij diverse van een kleine nieuwe positie, andere Chinese small caps waren ging het onverwachts mis. de oorzaak en brachten de koersen van al deze spelers Aanleiding was een geschil tussen Tri-Tech en hun dochterbedrijf omlaag. BSST. De directeur van deze Veel van die dubieuze Chinese laatste had namelijk zomaar even bedrijven waren naar de besloten om voortaan op eigen Amerikaanse beurs gekomen via houtje verder te gaan met BSST. een reverse merger, ofwel een Tri-Tech verloor als het ware de omgekeerde overname. Zo’n controle over een van zijn reverse merger houdt in dat een belangrijkste dochters van de ene beursgenoteerde lege vennoot- dag op de andere. BSST was goed schap voor een prikje wordt voor 21% van de geconsolideerde overgenomen. Vervolgens worden omzet. alle aandelen van de overnemer erin gestopt en verandert het Tri-Tech’s koers stortte in en de overgenomen bedrijf van naam. aandelen werden naar de grijze markt verbannen. Phil Fan, TriDe motivatie voor de overnemer Tech’s CEO, heeft ondertussen de is dat het relatief snel en juridische strijd om controle van goedkoop is om een lege BSST nog niet opgegeven. beursschelp over te nemen. Het Noodgedwongen moest hij het alternatief is het veel stricter dochterbedrijf wel uit de cijfers gereglementeerde en duurdere deconsolideren. proces van een Amerikaanse
ADVIES Komt het terug goed met Tri-Tech? Waarschijnljik niet, maar omdat ze nog steeds operationeel zijn, aan de SEC rapporteren en langzaamaan opnieuw overeind proberen te krabbelen, houden we de aandelen bij. Dit enkel om ze op koerssterkte te verkopen.
Beursblad.com raadt aan om posities in exotische aandelen steeds te beperken. Verliezen kunnen opgevangen worden in een gediversifieerde portefeuille. SVB
11
O
ndanks dat defensiegigant Lockheed Martin vorige maand een interessante (maar vaag omschreven) doorbraak rond het thema cold fusion aankondigde en ondanks dat het thema alternatieve energie alsmaar interessanter wordt, zal de wereld nog een lange tijd genoodzaakt zijn om de stijgende energiebehoeftes met kerncentrales op te vangen.
Kivalliq
TSX-V: KIV
Recente koers
C$0,17
Sector
energie
Marktkapitalisatie C$33 miljoen Omzet Boekwaarde
Advies Limietkoers
C$0,27
opbouwen C$0,17
Koersdoel
C$0,9
Horizon
3-5 jaar
Risico
12
Opportuniteit op de energiesector
bovengemiddeld
Dat maakt dat uranium vooralsnog een belangrijke grondstof zal blijven. Het Canadese Kivalliq is daarin een vrij bekende juniorspeler omwille van de betrokkenheid van Ross Beaty. Deze 62-jarige ondernemer en geoloog is de oprichter van ondermeer Pan American Silver. Tijdens zijn carrière groeide Beaty uit tot een ware mijnbouwlegende door talloze investeringen succesvol te hebben afgerond. Kivalliq Energy Corp. wordt geleid door een bekwaam en gedreven team. Het zijn mensen met kennis, track record en een neus voor het financiële plaatje. John Robins is er de voorzitter van de raad van bestuur. Hij richtte in 1988 Hunter
Exploration Group op, één van Canada’s succesvolste exploratiebedrijven ooit. De projecten van Kivalliq getuigen dan ook van een hoog potentieel, maar zijn niet zonder risico. Kivalliq verkeert nog steeds in een vroeg stadium en een relatief hoog exploratierisico blijft aanwezig. Het vlaggenschipproject Angilak ligt in arctisch gebied. Ook al doet de uraniummarkt het de laatste 2 jaar niet zo goed, binnen onafzienbare tijd komt deze sector weer opnieuw in beeld. Marktwaarnemers verwachten vanaf 2017-2018 een licht uraniumtekort, dat in de jaren erna verder kan oplopen. Dit kan een sterk effect hebben op de uraniumprijs in aanloop naar 2020. Kivalliq noteert op dit moment aan 17 cent, bijna de laagste koers van het jaar. In 2011, vlak voor de ramp in Fukushima, haalde het aandeel een prijs boven 80 cent. Normaal wilt zo’n hoge koers uit het verleden weinig tot niets zeggen, maar hier halen we het aan omdat het Angilakproject alleen al een veelvoud van de huidige koers waard kan zijn.
ADVIES Beursblad.com heeft een beperkte positie in Kivalliq. We verwachten dat de onderneming in de toekomst zal worden overgenomen door een grotere speler. We hebben daarbij een horizon van 3 tot 5 jaar en een koersdoel van 0,9 C$. Dit aandeel heeft omwille van de forse koersdaling sinds de kernramp in Fukushima en het intussen verder verbeteren van het projectrisico een heel aantrekkelijk risico-rendementsprofiel gekregen. Hou echter rekening met tussentijdse verliezen. Beperk daarom de positie en respecteer de beleggingshorizon. SVB
SFX Entertainment NASDAQ: SFXE
Recente koers Sector
$5,14 entertainment
Marktkapitalisatie $459 miljoen Omzet Boekwaarde
Advies
$248 miljoen $2,74
opbouwen
Limietkoers
$4,4
Koersdoel
$11
Horizon
2 jaar
Risico
bovengemiddeld
Consolidatie in de entertainmentindustrie
H
et Belgische Tomorrowland werd recent quasi volledig opgeslorpt door de Amerikaanse groep SFX Entertainment (SFXE). SFXE is in Europa amper gekend. Het is dan ook een relatief jong bedrijf. SFXE werd in de zomer van 2012 opgericht door Robert F.X. Sillerman, een self-made man die niet aan zijn proefstuk toe is. Sillerman kan je gerust vergelijken met Herman Schueremans (Rock Werchter). Net als Schueremans dat deed voor de Belgische muziekscene (Het Circuit), consolideerde Sillerman in de jaren ‘90 de Amerikaanse markt voor live rock- en popconcerten. Die business verkocht Sillerman in 2000 voor een slordige $4,4 miljard aan wat vandaag Live Nation (NYSE: LYV) heet. Het lijkt er op dat hij dit scenario met SFXE wil herhalen. Deze keer richt Sillerman zich met SFXE specifiek op de nichemarkt van de live elektronische dansmuziek. Deze markt is kleiner dan de markt voor rock- en popconcerten, maar
is jaarlijks toch goed voor een geschatte omzet van ongeveer $4,5 miljard wereldwijd. Net zoals de rock- en popscene in de jaren ‘90 is de markt voor live elektronische dansmuziek vandaag enorm gefragmenteerd. De mogelijkheden tot consolidatie zijn voor iemand zoals Sillerman eindeloos. Consolidaties kosten echter geld, veel geld. Dit is meteen ook de reden waarom Sillerman, SFXE vorig jaar naar de beurs bracht. In totaal werd er zo’n $200 miljoen vers kapitaal opgehaald. Dit kapitaal werd volledig gebruikt om de aggressieve overname- en groeistrategie te financieren. Sinds 2012 spendeerde SFXE ruim $500 miljoen aan diverse overnames (250 in totaal). SFXE consolideerde op die manier ongeveer 10% van de markt. Deze overnamepolitiek verklaart meteen ook waarom het aandeel ruim 60% van zijn waarde verloor sinds de beursgang. Met overnames jaag je zowel analisten als beleggers de stuipen op het lijf. Het is immers onduidelijk of
13
de beoogde synergieën gerealiseerd kunnen worden en is belangrijker om naar de brutowinstmarge per zelfs indien dit het geval is, wanneer hiervan de bezoeker te kijken. vruchten geplukt kunnen worden. Het valt op dat SFXE er in slaagt om maar liefst 11 Voor de belegger met een middellange keer meer brutowinst te genereren per bezoeker ten beleggingshorizon, die naar de onderliggende opzichte van 2013. Positief, het betekent dat de fundamentals wilt kijken, biedt een aandeel als SFXE gemiddelde bezoeker meer spendeert. Bovendien best wel perspectieven. Zeker als er tegen een relatief draaien een heleboel festivals nog niet op volledige capaciteit (naamsbekendheid wordt over de jaren heen lage prijs ingestapt kan worden. opgebouwd). Het betekent dan ook dat er nog ruimte is voor omzetgroei naar de toekomst toe. In totaal steeg de totale omzet (platform + live events) in de OMZETEVOLUTIE & eerste twee kwartalen van $37 miljoen naar $115 EVOLUTIE BRUTOWINSTMARGES miljoen, met een gelijke verdeling van de brutowinst De omzet van SFXE valt uiteen in twee componenten. tussen het platform en de live events. Enerzijds is er de omzet uit live events en anderzijds is er de omzet uit het platform. Het platform wordt in het kwartaalverslag omschreven als: “The Company’s NEGATIEVE CASH FLOW 365-day per year engagement with the Company’s fans EN EVOLUTIE VAN DE SCHULDEN outside of live events.” Het omvat de inkomsten uit de online muziekwinkel Beatport, commissies uit de De impressionante brutogroeimarges die SFXE kan verkoop van tickets (online), inkomsten uit globale voorleggen, resulteren wel in een negatieve cash flow sponsorcontracten en inkomsten gerelateerd aan (-$119 miljoen). Er is met andere woorden onvoldoende cash beschikbaar om de operationele diverse ondersteunende activiteiten. kosten te dekken. Dit hoeft niet noodzakelijk een Deze opdeling is erg interessant omdat ze toelaat de probleem te zijn. Meer nog, het is een typisch onderliggende synergiehypothese te toetsen. Het verschijnsel bij bedrijven in volle expansie. platform is het enige schaalbare element binnen SFXE. Indien de brutowinstmarge daalt bij expansie, kan er Het betekent echter wel dat er extra geld gezocht moet onmogelijk sprake zijn van een synergievoordeel. Dit worden om de operationele kosten te dekken en dit tot is echter niet het geval. In vergelijking met vorig jaar is wanneer een operationeel break-even punt bereikt er voor de eerste twee kwartalen sprake van een wordt. In die optiek werd eind september een nieuwe stijging van de brutowinstmarge van ongeveer 11%. obligatielening afgesloten voor een totaalbedrag van Tegelijkertijd zien we een interessante evolutie met $75 miljoen. Omdat de balans van SFXE voornamelijk betrekking tot de brutowinstmarge uit de live events. uit goodwill en immateriële activa bestaat, wordt er op Hier daalt de brutowinstmarge weliswaar met maar het deze obligatielening een rentevoet van 9,625%
overzicht festivals
14
Total
North America
International
Q1 Q2 Q3 Q4
9 17 26 24
3 9 12 6
6 8 14 18
Total Festivals
76
30
46
Foodstands Tomorrowland Boom betaald. Deze nieuwe obligatielening vervalt in 2019, Sillerman stelde $10 miljoen ter beschikking. Samen samen met de obligatieleningen die in het verleden met de aankoop van 575.000 nieuwe aandelen begin werden afgesloten. oktober en de intentie om na de resultaten van Q3, opnieuw 3 miljoen aandelen in te kopen, wordt op die De totale uitstaande obligatieschuld bedraagt eind manier een duidelijk signaal gegeven naar de markten. oktober ongeveer $300 miljoen. De Sillerman staat volledig achter SFXE. septemberobligaties werden privaat geplaatst en ook
ADVIES De volgende kwartaalcijfers zijn erg belangrijk voor SFXE. Indien geen postieve cijfers voorgelegd kunnen worden, zal het aandeel zwaar afgestraft worden. Q3 en (in mindere mate) Q4 zijn de twee belangrijkste kwartalen voor SFXE. In het derde kwartaal worden de meeste en populairste festivals georganiseerd (Tomorrowland, Tomorrowworld en Electric Zoo). Bovendien krijgen beleggers in Q3 ook een eerste zicht op de inkomsten uit sponsoring en marketingactiviteiten. In het tweede kwartaal werd reeds aangekondigd dat SFXE een aantal globale sponsorcontracten afsloot met o.a. AB Inbev, T-Mobile, Mastercard en Diageo. Precieze cijfers met betrekking tot de grote van deze deals werden om strategische en praktische redenen niet vrijgegeven (de contracten worden op prestaties gevaloriseerd). Sillerman zelf liet echter vallen dat het gaat om $50 à $60 miljoen, gespreid over verschillende kwartalen.
Beursblad.com is koper van 550 aandelen SFXE aan een limietkoers van $4,4. Het aandeel heeft een bovengemiddeld risico en een wisselkoersrisico. Afhankelijk van de resultaten in Q3 wordt een koersdoel op korte termijn tussen $5,33 en $6,39 vooropgesteld. Op lange termijn is ons koersdoel $11. MVDV De auteur heeft aandelen SFXE in portefeuille.
15
S
ven Vande Broek is een 37-jarige informaticus uit Antwerpen. Als consultant deed hij heel wat financiële en technische kennis op met binnen- en buitenlandse projecten voor start-ups, banken, vermogensbeheerders, farmabedrijven en technologiegiganten. Hij schreef aandelenanalyses en achtergrondartikels voor enkele financiële adviesbrieven en werkte als analist op de derivatenafdeling van een investeringsbank. In 1999 schreef hij in zijn eerste beurscolumn dat beleggers in Lernout & Hauspie bedrogen gingen uitkomen. Bankaandelen vermijdt hij al sinds 2006, vlak voordat de bankencrisis uitbrak.
De gemiddelde fondsenbelegger draagt tijdens zijn carrière 57% van zijn vermogen af aan de beleggingsindustrie. De industrie houdt hen mét plezier een sterke illusie voor. De actieve belegger, die probeert de markt te timen of de volgende beurswinnaars te selecteren, is nog slechter af. Zelfbeleggers die zich laten adviseren, doen het dan weer goed op lange termijn. Met Beursblad.com wil Sven Vande Broek zijn 20-jarige passie voor de financiële markten vertalen naar concrete, winstgevende beurstips voor particuliere beleggers. Sinds de start van dit project in 2012, verkocht hij 12 winstgevende posities op een rij.
M
ichael Van de Velde (29 jaar) studeerde Filosofie en Toegepaste Economische wetenschappen aan de Vrije Universiteit Brussel. Tijdens zijn studentenjaren publiceerde hij in zowel De Moeial, Blauwzuur (LVSV) als diverse andere universitaire publicaties. Begin dit jaar emigreerde Michael naar Ierland waar hij vandaag aan de slag is als account executive voor het beursgenoteerde LinkedIn.
Met Beursblad.com wil Michael zijn interesse en passie in het beurswezen delen met een breder publiek. Vanuit Dublin heeft Michael een bijzondere en soms gepriviligeerde invalshoek op nieuwe ontwikkelingen in het technologielandschap. De analyses en tips van Michael beperken zich echter niet tot groeiaandelen in de technologiesector. De onderliggende gehanteerde beleggingsfilosofie is immers steeds deze van de value investor. Michael volgt in deze optiek Graham, Buffett en Icahn.
