LB 52-55
> Lees Eilanden en riffen en Bekende eilanden.
5.1 Het werelddeel Oceanië
1
Op het plaatje zie je een warmwaterbron. Hoe komt het dat zo’n meertje warm is?
4
a Zoek in je boek de zin die past bij dit plaatje.
b Eilanden kunnen ontstaan door een vulkaanuitbarsting. Hoe kunnen eilanden nog meer ontstaan?
5 2
De Maori’s waren de eerste bewoners van Nieuw-Zeeland. Sommigen leven nu nog in reservaten. De eerste bewoners van Amerika heten:
In het boek worden namen van eilanden in de Grote Oceaan genoemd. Streep de vier namen door. k
d
n
a
l
i
e
s
a
a
p
h
a w a
ï
i
r
i
b
a
t
t
a
t
i
i
i
j
i
f
h
i
Welk woord blijft over? Reservaten zijn:
Dit is de naam van een land in Oceanië. Het bestaat uit drie groepen eilanden.
> Lees De andere kant van de aarde. 3
Neem de kaart op bladzijde 71. Maak de opdracht.
> Lees Nieuw-Zeeland en Bodemgebruik. 6
a Waardoor is de grond in Nieuw-Zeeland zo vruchtbaar?
b Vul de woorden in. © Noordhoff Uitgevers bv
In Nieuw-Zeeland zijn veel schapen die voor en De vele bossen zorgen voor
. In het zonnige en vochtige klimaat groeit veel fruit zoals
N
227514_WDDW2_WERKB8.indb 34
.
De runderen op de grasvlakte zorgen voor
W
34
zorgen.
0
,
O Z
2000 km
en
.
14-02-2011 15:30:11
> Lees Groot en rustig en Bewoners toen en nu. 7
a In Nederland wonen 16 miljoen mensen. Hoeveel keer meer is dat dan in NieuwZeeland? 2 keer meer 6 keer meer 4 keer meer 8 keer meer b Zet de woorden op de juiste plek. (5% van de Nieuw-Zeelanders zijn Nederlanders!) Kies uit: Maori’s – Engelsen – Nederlanders – anders
9 10
*
Maak opdracht 1 van Kijk mee terug op bladzijde 40.
a Lees het krantenbericht.
Bedreigde diersoorten Door illegale handel dreigen vele diersoorten uit te sterven. Dat meldt het Wereld Natuur Fonds. Bijvoorbeeld: de doornhaai, de haringhaai, de westelijke zaagvis, het rode en roze koraal. Toch staan deze dieren nog steeds niet op een lijst voor beschermde diersoorten. Weinig mensen weten bijvoorbeeld dat koraalsieraden afkomstig zijn van bedreigde dieren. b Schrijf jouw mening over dit artikel op.
5% =
10% =
15% =
70% =
> Lees Veel te beleven. 8
a Pak de kaart De wereld – natuurkundig. Zoek de werkzame vulkanen op. Teken ze hieronder als rode driehoeken.
Auckland
Manukau Tauranga
an
zee
Hamilton
11
Ta
sm
*
NIEUW-ZEELAND Wellington
Vul de zinnen aan. Zoek de antwoorden in het boek. In Nieuw-Zeeland zijn er: mensen
Grote Oceaan
N W Dunedin
O Z
0
Reken uit hoeveel schapen er zijn per mens!
500 km
b Pak de kaart Australië en NieuwZeeland. Zoek de drie hoogste bergen op. Teken ze hierboven als plusjes. c Waar liggen de Nieuw-Zeelandse Alpen? Kleur het gebied oranje.
227514_WDDW2_WERKB8.indb 35
schapen
miljoen mensen miljoen schapen
4 mensen
1 mens
schapen
schapen
© Noordhoff Uitgevers bv
Christchurch
35
14-02-2011 15:30:12
LB 56-59
> Lees Tijdsverschil.
5.2 Australië
1
4
In welk land is deze foto gemaakt?
a Gebruik de kaart Australië en NieuwZeeland. Zet de gekleurde letters op de juiste plek. Perth – Melbourne – Brisbane – Adelaide – Sydney – Canberra
In disch e Oceaan
Ko
aa
r
lze e
A U S T R A L I Ë
Waarom denk je dat?
13.00 Ind
N
2
W
Noem vijf steden in Australië.
0
1
2
4
1000 km
he
Oc
ea
an
> Lees Bijzondere dieren en Zeer dunbevolkt.
5
> Lees Ingepikt door de Engelsen en Vijf klimaten.
© Noordhoff Uitgevers bv
Z
isc
b Gebruik de kaart Poolgebieden en tijdzones – C. Tijdzones. Als het in Perth 13.00 uur is, hoe laat is het dan in Adelaide en Brisbane? Schrijf de tijd bij deze steden.
3
3
O
5
a Kijk naar het plaatje. Wat klopt niet?
Kijk naar plaatje 2. Vul de cijfers in: 1 = woestijn-klimaat, 2 = steppeklimaat, 3 = tropisch regenwoudklimaat, 4 = Middellandse Zeeklimaat of 5 = zeeklimaat.
Dit gebied ligt in het noorden. Er leven krokodillen.
Hier groeien druiven en sinaasappels. Het gebied ligt in het zuidwesten.
Hier regent het bijna nooit. Er groeien vetplanten.
Dit gebied lijkt op Nederland. Het ligt in het zuidoosten.
Dit gebied is erg droog. Er groeien geen bomen, maar wel gras.
b Waarom leven er in Australië zoveel bijzondere dieren?
36
227514_WDDW2_WERKB8.indb 36
14-02-2011 15:30:16
> Lees Werk genoeg. 6
a Welke producten levert Australië aan de rest van de wereld? wol hout zilver suiker ijzer staal aluminium goud diamant krokodillenleer
8
Maak opdracht 2 van Kijk mee terug op bladzijde 40.
9
Waarom zou jij als toerist naar Australië willen gaan? Schrijf vier redenen op.
*
1
b Waar komt het vandaan? Trek lijnen. wol
bauxiet
suiker
schaap
ijzer
ijzererts
aluminium
suikerriet
2
> Lees De eerste bewoners. 7
3
a Welke zinnen over Aboriginals zijn waar? Kleur die vakjes.
waar niet waar
c
s
e zijn de eerste bewoners Z van Australië.
e
u
e werden door de NederZ landers weggejaagd.
l
z
e moesten leven in de Z slechtste gebieden van Australië.
t n u l
o u e r
Ze spreken een eigen taal. e geloven dat de Engelsen Z de aarde hebben gemaakt. Ze werden gediscrimineerd.
4
10
*
Hieronder zie je een schilderij. Het is gemaakt door een Aboriginal en het bestaat uit stippen. Maak je eigen Aboriginal-schilderij op een los blad.
e leven gemiddeld veel Z langer dan Australiërs.
c Wat heeft dat woord met Aboriginals te maken?
© Noordhoff Uitgevers bv
b Welk woord lees je in de gekleurde vakjes?
37
227514_WDDW2_WERKB8.indb 37
14-02-2011 15:30:17
LB 60-63
> Lees Het landschap.
5.3 Antarctica
1
Bekijk het plaatje.
4
a Vul de verschillen in. Noordpool
Zuidpool
ten noorden van Rusland [afb.WddW2–wb8.5.3.1]
tot 4 meter dik ijs
geen land, alleen ijs en sneeuw
Wat zou jij leuk vinden aan zo’n omgeving?
geen inwoners b Welke temperaturen komen voor midden op de Zuidpool? Kleur de grafiek. –80 –70 –60 –50 –40 –30 –20 –10
Wat vind jij minder leuk?
0
10 20 30 40 50
60 70 80 90
> Lees Dikke vacht en vetlaag. 2
Wat hoort bij een poolklimaat? koele zomers en lange winters warme zomers en zachte winters in de zomer en in de winter erg koud altijd heet en geen winter
5
Welke dieren leven in het Zuidpoolgebied?
> Lees De ontdekking van Antarctica. 3
Het is 1912 en Amundsen is weer thuis. Iemand stelt hem een vraag:
Hoe was uw tocht naar de Zuidpool?
© Noordhoff Uitgevers bv
Bedenk het antwoord van Amundsen.
38
227514_WDDW2_WERKB8.indb 38
14-02-2011 15:30:33
> Lees Vakantie op Antarctica. 6
8
a Wat zijn de nadelen van veel toerisme naar de Zuidpool?
Kijk naar plaatje 7 in je boek. Noem vijf landen die het Antarctisch Verdrag getekend hebben. Je mag Alle landen van de wereld uit de atlas gebruiken. 1
b Wat zijn de voordelen?
2 3 4 5
c Zou jij op vakantie willen naar Antarctica? Ja/nee, omdat
9 10
> Lees Op zoek naar..., Niemandsland en
*
Maak opdracht 3 van Kijk mee terug op bladzijde 40.
Pak de kaart Poolgebieden en tijdzones – B. Zuidpoolgebied. a Hoeveel kilometer is Antarctica op het breedste deel?
Ruimteonderzoek.
7
b Hoe hoog is de hoogste berg, Mount Vision?
Wat kunnen onderzoekers op Antarctica onderzoeken?
Ik onderzoek waarom het ijs smelt.
c Welke oceanen grenzen aan Antarctica?
Ik wil weten welke stoffen in de grond zitten.
d Amundsen heeft Antarctica ontdekt. Hoe zie je dat op de kaart?
Ik wil weten met hoeveel centimeter het zeewater zal stijgen.
Ik wil weten wat er met de dieren gebeurt als het zeewater stijgt. Ik wil alle soorten bomen beschrijven.
11
*
Antarctica heeft geen eigen vlag. Ontwerp er een. © Noordhoff Uitgevers bv
Ik wil de cultuur van de eerste bewoners onderzoeken.
Ik wil weten hoe snel het ijs smelt. 39
227514_WDDW2_WERKB8.indb 39
14-02-2011 15:30:33
Kijk mee terug
1
Het werelddeel Oceanië a Streep de foute woorden door. Oceanië is het 7e werelddeel/de 7e wereldzee. Het heet zo omdat er meer/minder water is dan land. Er liggen honderden/duizenden eilanden in de Grote Oceaan. Het grootste eiland heet: Australië/Hawaï. Veel eilanden zijn eigenlijk ijsvlaktes/vulkanen. Andere eilanden zijn gevormd door koraal/tufsteen. b Waarom heet Nieuw-Zeeland zo?
2
Australië a Vul de woorden in. woestijn – wol – noorden – dieren – wereld – Middellandse Zee – Aboriginals – bauxiet – zuidelijk – strafeiland Australië is het grootste eiland van de
.
Het was jarenlang een
.
Australië ligt op het
halfrond.
In een groot gedeelte van Australië is een -klimaat. In het is een tropisch regenwoudklimaat. In het zuidwesten heerst een -klimaat. Er leven bijzondere
in Australië.
De eerste bewoners heten
.
Australië heeft veel delfstoffen zoals steenkool c Hoe heten de eerste bewoners van Nieuw–Zeeland? Maori’s Aboriginals indianen Inuit
en
. Er wordt veel uitgevoerd naar andere landen.
b Welke woorden horen bij Aboriginals? Zet er een rondje om. eerste bewoners rijk
© Noordhoff Uitgevers bv
3
Antarctica
weggejaagd
a Welke zinnen over Antarctica zijn waar? Kleur die vakjes.
1,5% van de bewoners
waar
niet waar
pi
ro
ntarctica bestaat alleen uit A ijs.
al
da
ntarctica bestaat uit land A met daarop een dikke laag ijs.
da
ng
Het is er verschrikkelijk koud.
ui
mu
Er leven veel ijsberen.
nd
na
et ijs begint er langzaam te H smelten.
rie
sen
Antarctica is van Australië.
eigen cultuur
islamitisch
reservaten
ongelijkheid
blank discriminatie trompet
werkloosheid minder gezond
b Welke naam vormen de gekleurde vakjes? c Wat heeft hij met Antarctica te maken?
d Van wie is Antarctica? van Australië van de Verenigde Staten van de hele wereld van niemand van onderzoekers
40
227514_WDDW2_WERKB8.indb 40
14-02-2011 15:30:34
Kies wijzer
1
Extra wijzer
2
Rondje topo
3
Maak de opdrachten op herhalingsblad 5.1.
5
Maak de opdrachten op herhalingsblad 5.2, blad 1 en 2.
Plan een reis door Australië Stel, je gaat een reis door Australië maken. Van tevoren maak je een lijst van de dingen die je daar beslist wilt zien of doen. Je zoekt uit wat daarvoor de beste route en het beste reisschema zijn. Je doet de opdracht met zijn tweeën. Wil je deze opdracht doen? Vraag dan verdiepingsopdracht 5.3.
Maak een collage over zeedieren Op sommige plaatsen is de oceaan kilometers diep. Het licht van de zon komt niet zo ver. Op elke diepte van de oceaan leven verschillende zeedieren. Jij laat dat zien in een collage. Je doet de opdracht alleen of met zijn tweeën. Wil je deze opdracht doen? Vraag dan verdiepingsopdracht 5.1.
6
Maak een schilderij De eerste bewoners van Australië waren de Aboriginals. Zij maken bijzondere schilderijen. Heel bekend zijn de dots (stippen) daarop. Jij gaat zo’n dot-painting maken. Je doet de opdracht alleen. Wil je deze opdracht doen? Vraag dan verdiepingsopdracht 5.4.
Maak een spel over de polen Tussen de Noordpool en de Zuidpool zijn grote verschillen. Daarover maak je een spel dat je met de hele klas of met een groepje kunt spelen. Je doet de opdracht in een groepje. Wil je deze opdracht doen? Vraag dan verdiepingsopdracht 5.2.
© Noordhoff Uitgevers bv
4
41
227514_WDDW2_WERKB8.indb 41
14-02-2011 15:30:38
LB 64-67
> Lees Oerwouden.
6.1 Dichtbevolkt of dunbevolkt
1
Woon jij in een dichtbevolkt of in een dunbevolkt gebied? dichtbevolkt dunbevolkt
2
Kijk naar het plaatje. Is het een dichtbevolkt of een dunbevolkt gebied? dichtbevolkt dunbevolkt
4
Kijk naar de kaart De wereld – werelddelen, bevolkingsdichtheid – B. bevolkingsdichtheid. Hoeveel inwoners wonen in het Amazonewoud per km²? Kleur twee rondjes. minder dan 1 10–50 1–10 50–100
5
Neem de kaart op bladzijde 72-73. Maak de opdracht.
Waarom is dat zo?
0
5000 km
> Lees Heel veel mensen. > Lees Waar kun je wonen? en Te koud of te warm. 3
6
Wat kan deze rijke Javaanse boer zeggen over zijn werk?
a Waar letten mensen op als ze ergens willen gaan wonen? op het klimaat of er werk is of er een mooie taal wordt gesproken op het landschap of er interessante dieren leven b Kruis aan. dichtbevolkt
dunbevolkt
Wat zegt deze arme Javaanse boer?
vlak land
© Noordhoff Uitgevers bv
berggebied
42
gebied met een woestijnklimaat gebied met vruchtbare grond in de buurt van een rivier gebied met een poolklimaat bij fabrieken
227514_WDDW2_WERKB8.indb 42
14-02-2011 15:30:41
7
Welke zin uit het boek legt het beste uit waarom er zoveel Chinezen dicht op elkaar wonen? Op plekken waar de grond heel vruchtbaar is, wonen vaak veel mensen. Veel arme boeren trekken daarom naar de hoofdstad Jakarta. Het grootste deel van China bestaat uit bergen.
10
a Waarom wil de Chinese regering dat er minder kinderen komen?
b Waardoor vergrijzen veel westerse landen?
> Lees Oplossingen zoeken en Toeristen en werk. 8
a Vul in. De Indonesische regering wil dat er meer mensen gaan wonen op de eilanden. De regering doet dat door gratis en Maar ook door
Maak opdracht 1 van Kijk mee terug op bladzijde 48.
12
Bekijk de kaart De wereld – werelddelen, bevolkingsdichtheid – B. Bevolkingsdichtheid. Schrijf vijf dichtbevolkte steden of landen op.
te geven. te bouwen op
dunbevolkte eilanden. Zo komen op die eilanden meer
11
én meer
*
beroepen in het toerisme.
1
b Sommige boeren keren van hun nieuwe eiland terug naar het drukke Java, omdat de grond niet vruchtbaar genoeg is. ze ontzettende heimwee kregen. ze niet tegen het klimaat kunnen. ze ruzie kregen met de eilandbewoners.
2 3 4 5 Schrijf vijf dunbevolkte landen op.
> Lees Minder kinderen of meer kinderen? 9
1 2
Dit reclamebord hangt in de straten van China. Wat wil de regering?
3 4
13
*
Nederland vergrijst. Wat kan de Nederlandse regering daar tegen doen? 1
2
© Noordhoff Uitgevers bv
5
43
227514_WDDW2_WERKB8.indb 43
14-02-2011 15:30:43
LB 68-71
6.2 Te veel of te weinig water
1
5
Vul in. Op plaatje zie je een vloedgolf. Deze is ontstaan door een orkaan in de VS.
Noem drie dingen waar mensen water voor nodig hebben. 1 2
Op plaatje
zie je een tsunami in Indonesië.
Op plaatje 1953.
zie je de watersnoodramp van
3
2
Maak de som. 29% van de aarde is land. Hoeveel procent is 1
dan water?
> Lees Water gaat nooit verloren. 3
Schrijf de cijfers op de juiste plek. 1 grondwater – 2 verdamping – 3 wolkenvorming – 4 rivier – 5 regen – 6 sneeuw
2
3
> Lees Het zeewater stijgt! 6
> Lees Overstromingen en Water uit zee. 4
Vul de woorden in. rivierbodem – boomwortels – overstroming – modder – grond – gekapt
© Noordhoff Uitgevers bv
Het regenwater zakt in de
.
Het landijs en de gletsjers gaan smelten.
Het zeewater stijgt.
De aarde wordt daardoor warmer.
Er is steeds meer luchtvervuiling.
7
a Ahmed woont in de woestijn van Mali in Noord-Afrika. Hoe komt Ahmed aan water?
.
Daardoor stroomt er veel naar de rivier. De modder zakt naar de . Doordat de rivier minder diep
44
> Lees Te weinig water en Irrigatie.
houden de grond vast. Maar nu zijn helaas veel bomen
Zet de zinnen in de juiste volgorde. Zet er 1, 2, 3 of 4 voor.
wordt, ontstaat er vaker een
227514_WDDW2_WERKB8.indb 44
b Hoe noemen we grondwater dat heel lang in de grond heeft gezeten?
.
14-02-2011 15:30:47
8
Dit is Hanif. Hanif is boer. Hij wil zijn land irrigeren. Schrijf drie manieren op hoe hij dat kan doen.
10
Maak opdracht 2 van Kijk mee terug op bladzijde 48.
11
Kijk op de kaart Nederland – hoog en laag. Stel, er is een watersnoodramp. Welke vijf provincies van Nederland zouden dan (voor een deel) onder water lopen?
*
1 2 3
1
4
2
5
> Lees Te weinig schoon drinkwater en Van zout naar zoet.
9
a Bekijk de kaart Europa – staatkundig. Welke vier landen werken samen om de Rijn schoner te maken? 1
3
2
4
b Welke drie landen werken samen om de Maas schoner te maken? 1 2 3 c Schrijf A, B, C en D op de juiste plek. A Water verdampt. B Zout en vuil blijven liggen. C Schoon water vormt druppels op de wanden. D Schoon water wordt opgevangen in vaten.
227514_WDDW2_WERKB8.indb 45
12
*
Hoe hard het waait, staat aangegeven op de schaal van Beaufort. De schaal loopt van windkracht 0 tot en met 12. Vul de juiste windkracht hieronder in. kracht benaming
omschrijving
matig
papier waait op, haar raakt verward
stormachtig
jonge takjes breken van bomen, lopen gaat zeer moeilijk
zwak
rook waait schuin
zeer zware grote schade aan bossen storm krachtig
problemen met paraplu’s, hoeden waaien af
stil
rook stijgt recht of bijna recht omhoog
zware storm
grote schade aan gebouwen, bomen waaien om
matig
opwaaiend stof, vlaggen wapperen
vrij krachtig
bladeren van bomen ritselen, golven op meren en kanalen
orkaan
grote verwoestingen
zwak
wind voelbaar in gezicht, blad ritselt
hard
lastig tegen de wind in te lopen of te fietsen
storm
dakpannen waaien weg, takken breken af
© Noordhoff Uitgevers bv
3
45
14-02-2011 15:30:49
LB 72-75
> Lees Oorlog om land en Ruzie om geloof.
6.3 Oorlog en ruzie
1
a Schrijf in je eigen woorden op wat oorlog is.
4
Bekijk de kaart Israël – D. De Palestijnse kwestie. Streep de foute woorden door. Op de Westelijke Jordaanoever staan vooral Joodse/Palestijnse steden. De Israëlische en Palestijnse gebieden liggen wel/niet door elkaar. In Jeruzalem/Nabulus wonen Palestijnen en Joden door elkaar. De Westelijke Jordaanoever wordt vooral gecontroleerd door Palestijnen en Joden samen/Israël.
b Waarom breken er oorlogen uit?
b Welke godsdiensten zijn in het MiddenOosten ontstaan? het jodendom het christendom het hindoeïsme het communisme de islam
> Lees Oorlog om olie. 2
Welke oorlogen ken je? Noem er drie. 1
5
2
Vul de woorden in. duurder – oorlog – haven – uitvoeren – de helft De Verenigde Staten en Europa halen meer dan
3
3
van hun olie uit het
> Lees Oorlog om water.
Midden-Oosten. Daarom letten ze goed op of er
Kijk naar de kaarten Zuidwest-Azië en Turkije. a Schrijf hieronder een E bij de Eufraat. b Teken de Atatürk-dam. c Schrijf de letters op de juiste plek. Turkije (TU), Syrië (SY), Irak (IK) en Iran (IN).
gebied. Als er oorlog uitbreekt, kunnen die
geen
landen misschien geen olie meer naar de VS en Europa. Want als een bezet wordt, kunnen er geen schepen meer varen. Olie wordt dan snel
6 © Noordhoff Uitgevers bv
dreigt in dat
.
Bekijk plaatje 4 in je boek. Waarom brandden veel oliebronnen tijdens gevechten in Irak?
N W 0
O Z 500 km
46
227514_WDDW2_WERKB8.indb 46
14-02-2011 15:30:50
Hieronder zie je wie vroeger in Afrika de baas zijn geweest.
*
RIO DE ORO
N
TUNESIE
MAROKKO ALGERIJE
W LIBIË
EGYPTE
FRANS WEST-AFRIKA
Afrika nu
LIBERIA
NIGERIA
FRANS EQUATORIAAL AFRIKA KAMEROEN
GOUDKUST
ANGLO EGYPTISCHE SOEDAN ITALIAANS OOST-AFRIKA OEGANDA
BELGISCH KONGO
RH
Bekijk plaatje 5 in je boek. Noem vijf Afrikaanse landen met burgeroorlog. 1
Zelfstandig gebied
2 3
ES
IA
PORTUGEES OOSTAFRIKA
ZUIDAFRIKAANSE UNIE
0
1000 km
Frans gebied
Portugees gebied
Italiaans gebied
Brits gebied
Spaans gebied
Belgisch gebied
Vergelijk de kaart met de kaart Afrika – staatkundig in je atlas. Kleur de landen in de juiste kleur.
4 5
Sierra Leone
> Lees Van wie zijn de polen? 9
NJASSALAND OD
BEETSJOEZUIDWEST- ANALAND AFRIKA PROTECT.
Afrika in 1937
KENIA KOLONIE
TANGANJIKA TERRITORIUM
ANGOLA
8
O Z
KAR
Afrika vroeger
11
GS
Vul de cijfers van de zinnen in het schema in. 1 werelddeel met de meeste oorlogen 2 Europese landen zijn de baas 3 grenzen getrokken om nieuwe landen te maken 4 Afrikaanse koloniën onafhankelijk 5 niet altijd duidelijk wie de baas is
Maak opdracht 3 van Kijk mee terug op bladzijde 48.
DA
7
10
MA
> Lees Oorlog om grenzen en Vechten om macht.
a Van wie is de Noordpool?
Kameroen
VK
Gabon
Marokko
Tanzania
Namibië Frans
Mali
Kenia
Madagaskar Belgisch
Democratische Republiek Kongo
b Welke landen willen er de baas worden?
12
d Hoe zou jij de ruzie tussen de landen proberen op te lossen? Wat zou je willen zeggen?
*
© Noordhoff Uitgevers bv
c Wat kan er gebeuren als er veel landen de baas willen worden op de Noordpool?
Bedenk bij elk plaatje een zin.
47
227514_WDDW2_WERKB8.indb 47
14-02-2011 15:30:54
Kijk mee terug
1
Dichtbevolkt of dunbevolkt
3
a Vul in. dichtbevolkt =
dunbevolkt =
b Wat hoort bij dichtbevolkt? Kleur de rondjes rood. Wat hoort bij dunbevolkt? Kleur de rondjes groen. hooggebergten poolgebieden in de buurt van rivieren in vruchtbare gebieden in gebieden met veel aardolie of steenkool in gebieden met een gematigd klimaat in kustgebieden tropisch regenwoud woestijnen vlak land
© Noordhoff Uitgevers bv
2
Oorlog en ruzie a Zoek vijf oorzaken van oorlogen. Streep ze door. e
i
l
o
n w a
t
e
r
t
s
n
e
i
d
s
d
o
g
o
o
n
e
z
n
e
r
g
r
d
p
o m a
c
h
t
o
l
b Welk woord vormen de overgebleven letters?
c Waarom zullen hier misschien ruzies over ontstaan?
Te veel of te weinig water Maak de puzzel. 1 In 1953 was er in Nederland een ... 2 De aarde wordt warmer. Daardoor kunnen ... ontstaan. 3 3 Bevloeien van grond die te droog is, heet: ... 5 4 Een ... is een hele hoge golf. 5 Landen werken samen om de Rijn ... te maken. 6 In landen met een woestijnklimaat pompen ze ... op. 7 Door de ... verandert de hoeveelheid water op aarde nooit. 8 Ruim 97% van al het water op aarde is ... 9 Waar te veel bomen zijn gekapt, spoelt ... mee de rivier in.
1
2
4
6 8
7
9
48
227514_WDDW2_WERKB8.indb 48
14-02-2011 15:30:55
Kies wijzer
1
Extra wijzer
2
Rondje topo
3
Maak de opdrachten op herhalingsblad 6.1.
4
Maak de opdrachten op herhalingsblad 6.2, blad 1 en 2.
Maak een grote-steden-kaart In onze tijd woont de helft van de mensen op aarde in een stad. Sommige steden hebben miljoenen inwoners. Je gaat een kaart maken van de 20 grootste steden van de wereld. Je doet de opdracht in een groepje.
Schrijf een brief aan de president Het klimaat verandert. Nederland bereidt zich voor op een toekomst met te veel water. Andere landen kunnen misschien wat van ons leren. Bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Jij schrijft een brief aan de president van de VS waarin je vertelt wat Nederland doet. Je doet de opdracht alleen. Wil je deze opdracht doen? Vraag dan verdiepingsopdracht 6.2.
5
Wil je deze opdracht doen? Vraag dan verdiepingsopdracht 6.1.
Maak een muurkrant over het nieuws Elke dag is er nieuws van over de hele wereld. Nieuws over oorlogen, over de natuur, of over mensen. Maar wat is er aan de hand? Waar gebeurt het? Dat laat je zien op een grote wereldkaart. Je doet de opdracht met zijn tweeën. Wil je deze opdracht doen? Vraag dan verdiepingsopdracht 6.3.
6
Maak een poster over de toekomst In de toekomst zullen er steeds meer mensen op de aarde leven. Daarvoor is niet genoeg plaats. Geleerden zijn nu al bezig oplossingen te bedenken. Daarbij hebben ze hulp nodig! Jullie bedenken ideeën waarmee de geleerden aan de slag kunnen. Je doet de opdracht met de hele klas.
© Noordhoff Uitgevers bv
Wil je deze opdracht doen? Vraag dan verdiepingsopdracht 6.4.
49
227514_WDDW2_WERKB8.indb 49
14-02-2011 15:31:04