Zorgverzekeraars 2016, prijzen en voorwaarden December 2015
Index Titel 1. Introductie 2. Vergelijking basisverzekeringen Budgetpolissen (reguliere) Naturapolissen Restitutiepolissen 3. Conclusies
Titel
Introductie – Achtergrond & Opdracht
De gereguleerde markt van zorgverzekeringen. • Iedereen die in Nederland woont of werkt moet een basiszorgverzekering hebben. De minister beslist elk jaar wat er in het basispakket moet zitten. • Alle basiszorgverzekeringen bieden dezelfde basisdekking, zodat iedere verzekerde toegang heeft tot dezelfde basiszorg. • De manier waarop toegang tot de basiszorg verleend wordt, kan echter verschillen. Met name de vrijheid die je hebt om zelf een zorgverlener te kiezen, én de mate waarin niet‐gecontracteerde zorg wordt terugbetaald, lopen uiteen. • De verzekeraars hebben geen ruimte om zich te onderscheiden op de basisdekking, maar vinden dus wel ruimte om zich te onderscheiden op uitvoeringsvoorwaarden. De vraag is of deze ruimte ook leidt tot voldoende prijsdifferentiatie; hebben consumenten nu echt iets te kiezen? • Uit eerder onderzoek (2015) bleek dat de basiszorgverzekeringen toch wel erg op elkaar lijken en dat het woud aan labels meer keuzevrijheid suggereert dan er daadwerkelijk is. • In dit onderzoek is gekeken of de situatie voor 2016 anders is.
Titel
Introductie – Achtergrond & Opdracht
Key Intelligence Question: Wat zijn de belangrijke wijzigingen in prijzen en voorwaarden van de basiszorgverzekeringen in 2016 t.o.v. 2015? Scope: De basiszorgverzekeringen van de verschillende labels van de grote 4 zorgverzekeraars, Achmea, CZ, VGZ en Menzis. Dit zijn er 35 in totaal. Methodologie: 1. De zorgverzekeringen zijn primair onderzocht op prijs, dekking niet‐gecontracteerde zorg, en beperkingen die gebruikt worden t.a.v. de vrije keuze in zorgverlener. 2. Er is gebruik gemaakt van op de websites geadverteerde prijzen voor 2016; expliciete kortingspercentages zijn daarbij zoveel mogelijk verdisconteerd. 3. Er is, in tegenstelling tot het eerdere onderzoek, alleen gebruik gemaakt van primaire bronnen (directe informatie van de verzekeraars).
Titel
Basiszorgverzekeringen, welke opties zijn er?
De consument kan kiezen tussen twee typen polissen: de naturapolis en de restitutiepolis Natura
• • • •
• Restitutie • • •
Bij naturapolissen worden gemaakte zorgkosten direct met de zorgverlener afgerekend. De zorgverlener moet dan wel een contract hebben met de zorgverzekeraar. Ga je naar een niet‐gecontracteerde zorgverlener dan moet je een deel van de kosten zelf betalen. Naturapolissen zijn daardoor gemiddeld wat goedkoper dan restitutiepolissen. ‘Budgetpolissen’ zijn ook naturapolissen, met versoberde voorwaarden t.o.v. de ‘normale’ naturapolis.
Bij restitutiepolissen betaal je in principe als consument de zorgkosten zelf wanneer je naar een niet‐ gecontracteerde zorginstelling gaat. De kosten declareer je achteraf (vandaar de naam ‘restitutie’) en krijg je dan in principe volledig vergoed. Met een restitutiepolis kun je in principe bij iedere zorgverlener terecht. Meestal zijn er wel wat beperkingen in de kosten die je kunt declareren, er wordt dan bijvoorbeeld een maximum te declareren bedrag ingesteld door de verzekeraar. Restitutiepolissen zijn over het algemeen duurder dan naturapolissen.
De consument kan ervoor kiezen het ‘eigen risico’ vrijwillig op te hogen. • • • •
Iedere basisverzekering kent een verplicht eigen risico dat ieder jaar door de minister op Prinsjesdag bekend gemaakt. Het verplicht eigen risico was in 2015 €375,‐ en wordt 385,‐ in 2016. Dit eigen risico is (vaak in 5 stappen van €100,‐) op te hogen naar € 885,‐, Bij een hoger vrijwillig eigen risico gaat de verzekeringspremie omlaag.
Titel
Introductie – Basiszorgverzekeringen, welke opties zijn er? In dit onderzoek: 35 polissen, 2 varianten (eigen risico) per polis, ingedeeld in 3 categorieën • De verschillende producten zijn ingedeeld in drie categorieën; één categorie restitutiepolissen en twee categorieën naturapolissen. • In de eerste categorie naturapolissen zitten de budgetpolissen. Deze polissen zijn goedkopere varianten van ‘gewone’ naturapolissen, blijven gemiddeld onder de €90,‐ en zijn goedkoper doordat zij extra beperkingen aanbrengen in waar je je zorg kunt afnemen. Overigens is het onderscheid tussen de budgetpolis en de ‘gewone’ naturapolis niet altijd scherp te maken. • De tweede categorie zijn de ‘gewone’ naturapolissen. Bij deze polissen betaal je eveneens een deel van de zorgkosten zelf, wanneer je de zorg afneemt bij een niet‐gecontracteerde zorgverlener. De polissen in deze categorie kennen echter minder beperkingen dan die in de eerste categorie. Voor een reguliere naturapolis betaal je gemiddeld zo’n € 95,‐. • De restitutiepolissen, de derde categorie, zijn de duurste polissen. Zij kosten gemiddeld ruim € 98,‐ en vergoeden 100%* van de zorgkosten, ook wanneer de zorg wordt afgenomen bij een niet‐gecontracteerde zorgverlener. • Niet iedere verzekeraar biedt deze drie opties, sommige verzekeraars bieden maar twee basisverzekeringen of slechts een enkele aan. We hebben ons gericht op de niet‐collectieve producten. In totaal zijn 2 varianten (minimaal en maximaal eigen risico) van 35 basisverzekeringsproducten onderzocht.
Titel
Introductie – De vier grote zorgverzekeraars en hun labels
Titel Resultaten 1. Budgetpolissen 2. (reguliere) Naturapolissen 3. Restitutiepolissen
Titel
Budgetpolissen: wat zijn de prijzen? (1)
Extra eigen risico € 500,‐
Extra eigen risico € 0,‐
Gemiddeld
Dekking ‘niet‐ gecontracteerd ’
1. Gewoon Zekur (Univé)
€ 71,00
€ 86,00
€ 78,50
Tot 80%
2. Menzis Basis voordelig
€ 70,75
€ 90,75
€ 80,75
65% ‐75%
3. De Friesland Zelfbewust
€ 69,75
€ 91,75
€ 80,75
Tot 80%
4. Anderzorg basis
€ 69,00
€ 93,00
€ 81,00
Tot 75%
5. Univé Zorg select
€ 74,95
€ 89,95
€ 82,45
Tot 70%
6. CZ Direct
€ 75,00
€ 94,95
€ 84, 98
Tot 65%
Categorie: ‘budget’
Veranderingen t.o.v. 2015
• Prijsstijging van 4,6 % • Geen andere opvallende wijzigingen, specifieke behandelbeperkingen worden niet vermeld. • Prijsstijging van 1,25 % • Het product heeft een andere naam gekregen. • Vergoeding niet‐gecontracteerd is 65%‐70%, dat werd voorheen als ‘tot 70%’ gecommuniceerd. • Geen specifieke behandelbeperkingen vermeld. • Prijsstijging van 1,25% • Geen melding van specifieke behandelbeperkingen. • Prijsstijging van 1,9 %. • Geen melding van specifieke behandelbeperkingen. • Prijsstijging van ruim 8% • Dekking ‘niet‐ gecontracteerd’ van 50% naar 70%. • Nieuwe beperkingen voor niet‐spoedeisende zorg. • Nieuwe insteek voor behandelbeperkingen: voor 8 behandelingen kunt u alleen naar zorgaanbieders die zorginnovatie stimuleren. • Prijsstijging van ruim 6,5 %. • Geen melding van beperkingen op specifieke behandelingen.
Titel
Budgetpolissen: wat zijn de prijzen? (vervolg)
Categorie: ‘budget’
Extra eigen risico € 500,‐
Extra eigen risico € 0,‐
Gemiddeld
Dekking ‘niet‐ gecontracteerd ’
7. Zilveren kruis budget
€ 78,45
€ 96,95
€ 87,70
Tot 75%
• Prijsstijging van ruim 10%. • Waarschijnlijk een ruimere toegang tot zorgaanbieders.
Tot 75%
• Prijsstijging 4,5 % • Vergoeding niet gecontracteerd opgehoogd naar 75% • Specifieke behandelbeperkingen zijn nu in de context van ‘zorginnovatie’ geplaatst.
Tot 65%
• Prijsstijging van bijna 5% • Geen beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen vermeld. • Opvallend is de lage dekking ‘niet‐ gecontracteerd’.
8. VGZ goede keuze
9. CZ bewust
gemiddelden
€ 84,95
€ 83,80
€ 75,29
€ 99,95
€ 92,45
€ 101,30
€ 92,55
€ 93,84
€ 84,57
Opmerkingen
Titel
Budgetpolissen: spreiding in prijzen en voorwaarden De ‘budget’ basisverzekering kost tussen de € 69,‐ en € 101,30. • De gemiddelde kosten voor een ‘budget’ basisverzekering zijn € 84,57 pm. Bij maximaal eigen risico is dat gemiddeld € 75,29 pm, bij minimaal eigen risico is het gemiddeld € 93,84 pm. Daarmee is het product ‘budgetpolis’ in 2016 4,8% duurder dan in 2015. • Vrijwel alle geanalyseerde producten in deze categorie zijn duurder geworden. Opvallend is de prijsstijging van Zilveren Kruis budget; dit product werd gemiddeld ruim 10% duurder. • De goedkoopste polis is net als in 2015 van Anderzorg. Daar betaal je € 69,‐ pm voor een polis met maximaal eigen risico, €3,‐ meer dan in 2015. De duurste polis in deze categorie is net als in 2015 de CZ Bewust polis. Deze kost bij minimaal eigen risico € 101,30 pm en is daarmee de enige polis in deze categorie die over de €100,‐ gaat. • De spreiding op de gemiddelde prijs is € 14,05 op jaarbasis scheelt dat € 168,60. De totale spreiding binnen de categorie budgetpolissen is €32,30. Op jaarbasis is dat 387,60. De echte ‘budgetpolis’ lijkt wat te verdwijnen. • Univé en VGZ vielen in 2015 op door een erg magere dekking ‘niet gecontracteerd’ (50%), zij hebben dit voor 2015 beiden opgetrokken naar 75%. CZ scoort nu op dit vlak het slechts met een dekking van slecht 65%, terwijl de CZ producten niet goedkoop zijn. • Alle verzekeraars beperken de keuze in waar je zorg kunt afnemen, geheel in lijn met wat je mag verwachten van een naturapolis. Opvallend is dat het inzetten van beperkingen in waar je specifieke behandelingen kunt ondergaan veranderd is. Veel verzekeraars maken hier geen melding meer van; anderen hebben dit in een nieuwe context geplaatst ‘het stimuleren van zorginnovatie’.
Titel
Reguliere naturapolissen: wat zijn de prijzen?
Categorie: Natura
1. FBTO Natura
Extra eigen risico € 500,‐
Extra eigen risico € 0,‐
Gemiddel d
Dekking ‘niet‐ gecontracteer d’
Bijzonderheden
• Prijsstijging van 2,7% • Kan op basis van prijs ook in de categorie ‘budget’ • Prijsstijging van 6,8% • Dekking niet gecontracteerd is scherper gesteld op 75% (was variabel) • Kan op basis van prijs ook in de categorie ‘budget’ • Was een ‘combinatiepolis’ • Prijsdaling van 4,5 % • Voor 2015 waren er beperkingen op specifieke behandelingen, die zijn niet gevonden voor 2016
€ 73,42
€ 93,84
€ 83, 84
Tot 75%
€ 80,‐
€ 98,50
€ 89,25
Tot 75%
3. Univé zorg geregeld
€ 87,65
€ 96,30
€ 91,98
Tot 80%
4. IZA Natura
€ 82,89
€ 105,89
€ 94,39
Tot 75%
• Prijsdaling van 5,5% • Dit was een combinatiepolis
5. De Friesland Alles verzorgd
€ 85,50
€ 106,50
€ 95,50
Tot 80%
• Prijsstijging van 5%
6. IZZ
€ 88,28
€ 103,28
€ 95,78
Tot 80%
• Prijs is gelijk gebleven
7. CZ Zorg‐op‐maatpolis
€ 87,45
€ 104,95
€ 96,20
Tot 75%
• Prijsstijging van bijna 5%
Tot 75%
• Prijsstijging van 2,9% • Dit product is van naam veranderd, was ‘Zorg verzorgd’
2. Interpolis basisverzekering
8. Menzis Basis (Zorg Verzorgd)
€ 87,00
€ 107,00
€ 97,00
Titel
Reguliere naturapolissen: wat zijn de prijzen? (vervolg)
Categorie: Natura
Extra eigen risico € 500,‐
Extra eigen risico € 0,‐
Gemiddel d
Dekking ‘niet‐ gecontracteerd’
Bijzonderheden
9. Zilverenkruis basis zeker
€ 90,95
€ 109,45
€ 100,20
Tot 75%
• Prijsstijging van bijna 9% • Verlaging vergoeding ‘niet‐ gecontracteerd’ van 80% naar 75%. Was een combinatiepolis •
10. Avero Select zorgplan
€ 90,95*
€ 109,45
€ 100,20
Tot 75%
• Prijsstijging van bijna 9%
11. OZF
€ 90,95
€ 109,45
€ 100,20
Tot 75%
• Prijsstijging van ruim 8% • Dekking niet gecontracteerd staat nu op 75%, was eerder minder duidelijk
12. VGZ ruime keuze
€ 92,95
€ 107,95
€ 100,45
Tot 80%
• Prijs is gelijk gebleven • Geen expliciete beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen gevonden.
13. Azivo
€ 93,00
€ 108,00
€ 100,50
Tot 75%
• Prijsstijging van 2,8 %
€ 104,69
€ 95,81
Gemiddelden
€ 86,92
Titel
Reguliere naturapolissen: spreiding in prijzen en voorwaarden De reguliere natura basisverzekering kost tussen de € 73,42 en € 109,45. • Gemiddelde kosten voor een reguliere natura basisverzekering zijn € 95,81 pm. Bij maximaal eigen risico is dat gemiddeld € 86,92 pm, bij minimaal eigen risico is het gemiddeld € 104,69 pm. Daarmee is dit product ten opzichte van 2015 3% duurder geworden. • De goedkoopste polis in deze categorie is van FBTO. Daar betaal je € 73,42 pm voor een basisverzekering met maximaal eigen risico. De duurste polis is van Zilveren Kruis, Avero én OZF, voor al deze polissen betaal je bij en kost bij minimaal eigen risico € 109,45. • De spreiding in gemiddelde prijs is € 16,67. Op jaarbasis is dat €200,04. De totale spreiding binnen deze categorie is € 36,03. Op jaarbasis scheelt dat € 432,36. • Opvallend is dat in deze categorie twee producten goedkoper zijn geworden. Univé Zorg Geregeld daalde 4,5% in prijs, IZA natura werd 5,5% goedkoper. Voorwaarden: de combinatiepolis verdwijnt en dekking ‘niet gecontracteerd’ wordt scherper gecommuniceerd. • Alle verzekeraars beperken de vergoeding op kosten die gemaakt worden bij niet‐gecontracteerde zorgverleners (max. 75‐80%). Opvallend is dat verzekeraars iets duidelijker lijken te zijn in hoeveel ze vergoeden. • Opvallend is ook het verdwijnen van de zogenaamde ‘combinatiepolissen’, alle polissen die voorheen als combinatiepolis gepresenteerd werden, worden inmiddels gewoon ‘Naturapolis’ genoemd.
Titel
Restitutiepolissen: wat zijn de prijzen?
Extra eigen risico € 500,‐
Extra eigen risico € 0,‐
Gemiddeld
1. OHRA basis
€ 79,43
€ 96,10
€ 87,77
• Prijsdaling van 5%
2. FBTO restitutie
€ 79,12
€ 99,95
€ 89,54
• Prijsstijging van 1,6%
3. UMC basis
€ 86,40
€ 98,90
€ 92,65
• Prijs is ongewijzigd
4. Gewoon Zekur Vrij
€ 85,80
€ 100,80
€ 93,30
• Prijsstijging van 1,4 %
6. Menzis Basis vrij (Zorgzo)
€ 87,75
€ 109,75
€ 98,75
• Prijsstijging van 0,5 % • Dit product is van naam veranderd
7. Delta Lloyd Basis
€ 90,83
€ 107,40
€ 99,12
• Prijsstijging van 4,8%
8. IZZ restitutie
€ 92,72
€ 107,72
€ 100,22
• Prijs is ongewijzigd
9. De Friesland Vrije keuze
€ 89,50
€ 111,50
€ 100,50
• Prijsstijging van 5,2 %
10. CZ zorgkeuzepolis
€ 93,20
€ 110,70
€ 101,95
• Prijsstijging van 4,8%
11. Zilverenkruis basis exclusief
€ 94,75
€ 113,25
€ 104,00
• Prijsstijging van 8,4%
12. Avero Zorgplan Keuze
€ 94,75
€ 113,55
€ 104,00
• Prijsstijging van 7,72%
13. Univé Zorgvrij
€ 96,65
€ 111,65
€ 104,15
• Prijsstijging van 2,9%
14. VGZ Eigen Keuze
€ 98,95
€ 113,95
€ 106,45
• Prijs is ongewijzigd
€ 107,30
€ 98,59
Categorie: Restitutie
gemiddeld
€ 89,99
Bijzonderheden
Titel
Restitutiepolissen: spreiding in prijzen en voorwaarden De restitutiebasisverzekering kost minimaal € 79,12 en maximaal € 113,95. • De gemiddelde kosten voor een restitutiepolis zijn € 98,65 pm. Bij maximaal eigen risico is dat gemiddeld € 89,99 pm, bij minimaal eigen risico is het gemiddeld € 107,30 pm. Dit product is gemiddeld 2,5% duurder dan in 2015. • De goedkoopste polis in deze categorie is (net als in de vorige categorie) van FBTO. Daar betaal je €79,12 pm voor een restitutiepolis met maximaal eigen risico. De duurste polis in deze categorie is van VGZ. Daar betaal je € 113,95 voor een restitutiepolis met minimaal eigen risico. • De spreiding op de gemiddelde prijs is € 18,69. Op jaarbasis is dat € 224,28. De totale prijsspreiding in deze categorie is €34,83, €417,96 op jaarbasis. • Opvallend is de prijsdaling van OHRA basis ~5%. Daar tegenover staat een prijsstijging bij Avero (Zorgplan keuze) van bijna 8%. Voorwaarden: de restitutiepolis blijft een product dat weinig varieert in vorm. Opvallend is dat de prijsspreiding binnen deze categorie dan relatief groot is. • Bij de restitutiepolis worden kosten bij niet‐gecontacteerde zorgverleners 100% vergoed. Daarmee is de ruimte voor productdifferentiatie wat minder dan bij naturaverzekeringen.
Titel Conclusies basiszorgverzekeringen
Titel
Basiszorgverzekeringen: conclusies prijs
Er zijn overall behoorlijke verschillen in prijs, maar binnen de verschillende categorieën is de spreiding beperkt. • Van de onderzochte basisverzekeringen is de gemiddelde prijs € 94,08. Daarmee is de prijs op de onderzochte producten 3,33% gestegen ten opzichte van 2015*. • De duurste polis is net als in 2015 de Eigen Keuze polis van VGZ; € 113,95 (bij minimaal eigen risico). Dit is € 44,95 meer dan de goedkoopste polis‐ Anderzorg Basis, €69,‐ (bij maximaal eigen risico). Op jaarbasis scheelt dat €539,40. De totale prijsspreiding is daarmee iets (€3,‐) kleiner geworden dan in 2015. • Kijkend naar de productcategorieën valt op dat ook hier de spreiding wat teruggelopen is. Het grootste prijsverschil vinden we de restitutiepolissen met maximaal eigen risico. Op dit product is de prijsspreiding €19,83 wat neerkomt op €237,96 per jaar. • De standaarddeviaties zijn ten opzichte van 2015 iets veranderd, maar doordat het aantal producten binnen de categorieën klein is, heeft dit statistisch weinig betekenis. Het globale beeld ten opzichte van 2015 is onveranderd; de producten met minimaal eigen risico hebben een kleinere standaardafwijking dan die met maximaal eigen risico en de overall standaardafwijking is niet bijzonder groot. Budget
Natura
Restitutie
Eigen risico
max
min
max
min
max
min
Gemiddeld
€ 75,29
€ 93,84
€ 86,92
€ 104, 69
€ 89,99
€ 107,30
Spreidingsbreedte
€ 15,95
€ 15,30
€ 19,58
€ 15,20
€ 19,83
€ 17,85
Stddev
€ 5,63
€ 4,66
€ 5,38
€ 4,96
€ 5,27
€ 5,21
Titel
Basiszorgverzekeringen: conclusies voorwaarden
De veranderingen ten opzichte van 2015 zijn beperkt: • De combinatiepolis bestaat niet meer, desbetreffende producten worden nu gewoon naturapolissen genoemd. • Beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen lijken grotendeels verdwenen. Op de websites van de verzekeraars wordt er over het algemeen geen melding meer van gemaakt. Wel moet er rekening mee worden gehouden dat informatie uit vergelijkingssites niet is meegenomen in dit onderzoek (in tegenstelling tot het eerdere onderzoek). • Verzekeraars die nog wel beperkingen t.a.v. specifieke behandelingen hanteren, doen dit onder de noemer ‘zorginnovatie’ (Univé). • De budgetpolis heeft een iets betere dekking; de producten met slechts 50% vergoeding van niet‐gecontracteerde zorg zijn verdwenen, 65% is nu het minimum. Het onderscheid tussen een budgetpolis en een gewone naturapolis wordt daarmee steeds moeilijker te maken. • Bij andere producten wordt de dekking van niet‐gecontracteerde zorg wat scherper geformuleerd. Wat valt er te kiezen? • Kijkend naar de productcategorieën valt op dat ook hier de spreiding wat teruggelopen is. • Daarnaast zijn de producten ten opzichte van 2015 nog meer homogeen geworden zijn: • Het aantal typen polissen is teruggelopen (verdwijnen combinatiepolis) • De budgetpolissen met extreem lage dekking niet‐gecontracteerd zijn verdwenen. • De specifieke behandelbeperkingen lijken grotendeels verdwenen (hoewel hier enig voorbehoud genomen moet worden). • Dit leidt tot de conclusie dat er in 2016 minder te kiezen valt. Daar tegenover staat wel dat de transparantie verbeterd lijkt.
