Woonblad van Clavis. 35e jaargang - no 1 - april 2013
Verkoop woningen | blz 4 Cheques voor klusjes | blz 5 Opening prikpost | blz 8
inho ud so p gave
I nh o ud Wie een woning huurt, betaalt elke maand huur
3
Voorzieningen in woonzorgcentra
6
“Je ziet mensen van alle leeftijden in het woonzorgcentrum. Er is ontmoeting, contact met de samenleving. Dat is goed”, zegt Will Timmermans, fysiotherapeut in woonzorgcentrum de Egelantier in Oostkapelle.
Corporaties helpen vluchtelingen aan een woning
7
Voor corporaties zijn statushouders - vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben gekregen - een kleine maar belangrijke doelgroep. “Statushouders vormen immers een kwetsbare groep in de samenleving”, zegt Gérard van Wanrooij van Zeeuwland.
35 jaar bewonersblad
10
Nette tuin, nette buurt
10
“Als je elke week het onkruid weghaalt en de boel goed bijhoudt, heb je weinig werk. Iets moois moet je mooi houden, vind ik. Je moet er wat tijd in steken, daar komt het op neer”, zegt Leen Hendrikse uit Zierikzee.
De nieuwe huurprijzen
11
Energiezuinig wonen
11
De familie Kanters verhuisde een jaar geleden naar een door R&B Wonen energiezuinig gemaakte woning in Heinkenszand. Na een jaar is het tijd om de rekening op te maken. “Wij verwachten een gehalveerde energierekening.”
Bouwen in eigen beheer
12
In Burgh-Haamstede bouwt Zeeuwland betaalbare woningen voor starters. Initiatiefnemer Theo Grefkens: “Als je de samenleving leefbaar wil houden, moet je ervoor zorgen dat jonge mensen hier blijven wonen. Dan kun je de voorzieningen in deze kern in stand houden. Het belangrijkste is dat we perspectief bieden aan starters.”
Vaste rubrieken Regionieuws
4 en 8
Puzzel
15
Contactgegevens
16
Ommetjes zijn populair bij dorpsbewoners en toeristen 13 Leven met water, zestig jaar na de Watersnoodramp
14
Het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk is dé plaats om de ramp van 1953 te herdenken en te herinneren, maar ook om ervan te leren en vooruit te kijken. Het museum is vernieuwd met onder meer een simulator die laat zien wat de gevolgen zijn van een overstroming in je eigen omgeving. Goed voor de bewustwording.
2
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
Sabina Adelaar van Zeeuwland.
D e c o r p o r at ie
Jeroen Vernooijs van R&B Wonen.
M eeste huurd e rs b etalen de hu u r o p t ijd Ook dit jaar zoomt de redactie in op een aantal taken die de woningcorporatie uitvoert. In elk nummer is een pagina gereserveerd voor een onderdeel van de werkzaamheden. Dit artikel gaat over het incasseren van de huur. Hoe gaat het in zijn werk? Wat komt er allemaal bij kijken?
W
ie een woning huurt, betaalt elke maand huur. De corporatie gebruikt dat geld om woningen te onderhouden, te renoveren en te bouwen, en om de organisatie draaiend te houden. Verreweg de meeste huurders betalen hun huur netjes op tijd. Ze zorgen ervoor dat het bedrag uiterlijk op de afgesproken datum, meestal vóór de eerste van de maand, bij de corporatie op de rekening staat. Betalen kan door middel van automatische incasso of acceptgiro. Ongeveer driekwart van de huurders kiest voor de eerste mogelijkheid. “Is de betaling op de tiende van de maand nog niet binnen, dan sturen we een herinnering. Een vriendelijke brief”, zegt Sabina Adelaar, medewerker bedrijfsadministratie van Zeeuwland. “Als die herinnering geen effect heeft, volgt er rond de twintigste van de maand een aanmaning. Is de huur op de eerste van de volgende maand nog niet betaald, dan melden we in de zogenoemde ‘14-dagenbrief’ welk bedrag er nog openstaat en hoe hoog de
incassokosten zijn die erbij komen. Men heeft dan veertien dagen de tijd om de huur te voldoen. In de tussentijd gaat de klantmanager langs bij de huurder. Hij kent de mensen en bespreekt de huurachterstand. Ook biedt hij zonodig hulp aan om de achterstand in te lopen. Samen proberen we hiermee hoge incassokosten voor de huurder te voorkomen. Pas als het echt niet lukt om afspraken te maken, schakelen we de deurwaarder in.” R&B Wonen is wat strenger. Administratief medewerker Jeroen Vernooijs: “Wij sturen twee aanmaningen: één op de tiende en één op de vijfentwintigste van de maand. Daarna geven we de huurincasso uit handen aan de deurwaarder.” Uiteindelijk kan ontruiming het gevolg zijn. R&B Wonen moest in 2012 zeven keer ontruimen, Zeeuwland twee keer. Behalve wanbetaling kan ook hennepteelt of overlast leiden tot ontruiming.
Oplossing De corporaties doen er alles aan om een
ontruiming te voorkomen. Bijvoorbeeld dus door in een vroeg stadium op bezoek te gaan bij huurders die niet op tijd betalen. “Het persoonlijk contact werkt beter dan brieven”, zegt Sabina Adelaar. “Samen proberen we een oplossing te vinden in de vorm van een betalingsregeling. Blijkt er meer aan de hand, dan is het ook mogelijk om bijvoorbeeld het maatschappelijk werk of de kredietbank in te schakelen.” Bij R&B Wonen gaat het niet anders. “Zo’n persoonlijke aanpak werkt goed”, aldus Jeroen Vernooijs. “Je helpt de huurder door er kort op te zitten. Zo voorkom je erger. Tja, wij zijn geen huisjesmelkers, maar sociale verhuurders. Maar men moet zich uiteraard wel aan de algemene voorwaarden houden. Streng kun je ons niet noemen, wel correct.” “Het werk is zeer afwisselend. Je maakt van alles mee, ik kan wel een boek schrijven”, zegt Sabina Adelaar. “Het is mooi als je huurders er weer bovenop kunt helpen. Dankbaar werk is het dan.” ■ 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
3
Clavis
column
Veel gemak voor weinig geld
Waar staan we nu? Eerder las u er al eens iets over van mij: waarmee de corporaties te maken hebben als het gaat om onze Rijksoverheid. Inmiddels zijn we maanden verder, maar is er nog steeds geen zekerheid. Ik heb het wel eens over dagkoersen. Zo is het huurplafond de ene dag 4,5 procent van de WOZ-waarde, wat voor ons een enorme huurverlaging zou betekenen. En de volgende dag is dit plan weer verdwenen en hanteren we weer het puntensysteem. Dat in de toekomst dan wel een WOZcomponent zou krijgen. Eerst zou de heffing voor corporaties 2 miljard bedragen, nu nog 1,75 miljard. De Eerste Kamer debatteert over het wel of niet invoeren van de heffing. Op het moment dat ik dit schrijf is de uitkomst daarvan nog onzeker. We weten dus gewoon niet waar we staan. Iemand vroeg mij
Iedereen heeft wel eens klusje waarbij een extra paar handen
nadat het Carnavalsakkoord was gesloten: ‘Hangt de vlag bij
uitkomst zou bieden. Rommel dat naar de stort moet, een bed
jullie nu niet meer halfstok?’ Mijn antwoord was, dat wij de
dat naar beneden getild moet worden of een woning die moet
vlag helemaal niet meer uit hebben hangen en dat halfstok
worden leeggeruimd.
door dit akkoord het maximaal haalbare lijkt te zijn. In Den Haag stond een rijtje politici zichzelf op de borst te
Voor deze kleine klusjes in en om het huis zijn er speciale diensten-
kloppen. Zij zouden met het akkoord de bouw gered hebben.
cheques van Dethon. Deze cheques zijn eenvoudig te bestellen. Ze
Maar hoe dan? Een lagere heffing dat zet de corporaties niet
zijn bovendien bijzonder aantrekkelijk. Een voorbeeld? Als u een
aan tot investeren, want de mogelijkheden blijven beperkt.
dienstencheque koopt ter waarde van 15 euro, dan kunt u voor dat
Ja, maar jullie kunnen nu toch, afhankelijk van het inkomen,
bedrag twee medewerkers één uur inlenen. U betaalt dus 7,50 euro
de huren flink verhogen en met de opbrengst investeren?
per man per uur.
Clavis zal zeker de huren verhogen, we moeten wel. Maar in ons geval wegen de huurverhogingen niet op tegen de heffing.
Op het moment dat u een klus heeft, belt u heel eenvoudig met
Wat investeren niet dichterbij brengt. Bovendien moeten wij,
de uitvoerende afdeling via telefoonnummer 0115 – 67 52 79. De
als doorgeefluik van de belastingdienst, de inkomsten van de
telefoonmedewerker beoordeelt de klus.
huurverhoging rechtstreeks doorsluizen naar de overheid.
Aan deze service zijn enkele voorwaarden verbonden:
Kortom, het is nog steeds niet duidelijk waar we nu staan.
• Het is een incidentele, particuliere klus
Later zullen we zeggen: ‘Het was een uitdagende tijd.’
• Het tijdsbeslag is minder dan acht uur voor twee personen
Ik wens u ondanks mijn sombere noot toch een schitterende
Voldoet uw klusje hieraan, dan wordt een afspraak met u gemaakt.
zomer toe.
Na afloop betaalt u de medewerker heel eenvoudig met een dienstencheque.
Robert de Ridder directeur 4
Deze dienstencheques kunt u ook kopen bij de receptie van Clavis.
Clavis
Clavis gaat actief woningen verkopen Clavis heeft eind jaren negentig een groot aantal van haar
Clavis met een informatiebrochure en een interesseformulier.
huurwoningen verkocht, onder andere voor de financiering
Huurders van woningen die voor verkoop in aanmerking komen,
van het herstructureringsproject Triniteit. De laatste jaren
benadert Clavis tussen eind januari en eind juni 2013.
heeft Clavis een tamelijk terughoudend verkoopbeleid gevoerd. Vanwege nieuwe herstructureringsopgaven en de
Geselecteerde woningen waarvan de huur is opgezegd, verkoopt
maatregelen in het regeerakkoord heeft Clavis besloten het
Clavis rechtstreeks via makelaardij Reham en Putter Vastgoed.
beleid aan te passen. Dit heeft geresulteerd in een actief
Deze woningen zijn terug te vinden op de website van deze ma-
verkoopbeleid. Clavis komt met dit beleid ook tegemoet
kelaars en ook op de website van Clavis. De woningen worden
aan de wens van de overheid om bestaande huurders de
verkocht op basis van de huidige marktwaarde.
mogelijkheid te geven hun woning te kopen. Meer informatie: Clavis wil graag een evenwichtige verdeling van haar woningbezit
Makelaardij Reham,
houden. Uit het bestaande woningbezit is een selectie gemaakt
tel. 0115-432514. www.reham.nl
van woningen die voor verkoop in aanmerking komen. Het gaat in het totaal om 240 woningen. Als het om bewoonde
Makelaardij Putter Vastgoed, tel. 0115-611489,
woningen gaat, dan krijgen de huurders daarvan een brief van
www.puttervastgoed.nl
‘Huurhuis kopen heeft veel voordelen’ ’We hebben geluk gehad”, zegt Vilem Sarkisian. Begin 2013 kocht hij zijn huurwoning aan de Schuberthof in Terneuzen. “De prijs die Clavis vroeg was heel goed voor ons.” Sarkisian, een Armeniër, woont dertien jaar in Nederland. Hij en zijn gezin voelen zich er thuis. “Een rustig land, beter dan waar ik vandaan kom.” De laatste vier, vijf jaar huurde de familie de woning aan de Schuberthof. “Het is een hoekwoning. Een perfect huis in een goede buurt. Ik had de woning eerder van Clavis willen kopen, maar dat kon toen niet.” Inmiddels heeft de corporatie het verkoopbeleid geactiveerd. 240 huurwoningen zijn geselecteerd voor de verkoop. De huurders van deze woningen hebben een aanbod ontvangen of kunnen dit binnenkort tegemoet zien. Toen Vilem Sarkisian het aanbod van Clavis kreeg om zijn woning te kopen, hoefde hij niet lang na te denken. De koop was vervolgens snel rond. “Gelukkig kon ik nog profiteren van de oude regels op het gebied van de hypotheekrenteaftrek.” In de nieuwe situatie is hij minder geld kwijt aan woonlasten. “Als je huurt gaat het geld elke maand de deur uit. Nu betalen we minder voor ons eigen huis. Dat geeft een ander gevoel. En vergeet niet dat de huur elk jaar omhoog gaat. Voor ons is dat
Vilem Sarkisian
nu verleden tijd”, zegt Vilem Sarkisian. Wel komt nu natuurlijk het onderhoud van de woning voor zijn rekening. “Maakt niet uit. Ik heb
Wie een aanbod van Clavis krijgt om zijn of haar huurwoning te
het huis helemaal opgeknapt. Het ziet er mooi uit, we hoeven er
kopen, zou daar volgens Sarkisian serieus naar moeten kijken. Hij
de komende jaren niets aan te doen. Alleen als er wat kapot gaat
zou iedereen aanraden om op het aanbod in te gaan. “Tuurlijk,
natuurlijk... Gelukkig ben ik handig en kan ik veel zelf doen.”
waarom niet? Het heeft alleen maar voordelen.” 5
Wo o n z o r g c o m p l e x e n
Voorzieningen brengen leven in de brouwerij
tot stand gekomen. Er wordt hier ook nog yogales gegeven.” Ideaal voor de bewoners van de Egelantier, volgens de fysiotherapeut. “Ze hoeven niet naar buiten en kunnen hier drempelloos binnenstappen. We zijn gemakkelijk aanspreekbaar en kunnen zo nodig ook snel iemand thuis bezoeken. Dat is grote winst, we brengen de zorg bij de mensen.” Maar er komen uiteraard ook veel mensen van buiten de Egelantier over de vloer. “Je ziet mensen van alle leeftijden in het woonzorgcentrum. Er is ontmoeting, contact met de samenleving. Dat is goed. Of ik hier zelf zou willen wonen? Zeker, het is een mooie stek met goede voorzieningen in een prachtige omgeving.”
Nimmerdor
Kapster Jolanda Kluijfhout en in de stoel Jacoline Sneltjes, beheerster van Nimmerdor.
In verschillende woonzorgcomplexen zijn ze te vinden: een huisartsenpraktijk, een apotheek of een praktijk voor fysiotherapie. Ook zijn er met bijvoorbeeld een grand café, een winkel, een kapsalon of een bibliotheekvestiging. Prettig voor de bewoners én voor de omgeving.
P
raktijk voor fysiotherapie Kempe & Timmermans zit al dertig jaar in Oostkapelle. Eerst midden in het dorp, maar sinds mei 2012 in het nieuwe woonzorgcomplex de Egelantier. “De oude locatie was te klein en er waren daar geen mogelijkheden om uit te breiden”, vertelt Will Timmermans. “We kwamen in gesprek met Woonburg voordat de bouw van de Egelantier van start ging, en konden vanaf het begin meepraten. Zo hebben we onze wensen kunnen realiseren.”
De praktijk bestond in de oude situatie uit niet meer dan een wachtkamer en een behandelruimte. Die werd ook gebruikt door een logopediste. Nu, in de Egelantier, is er een aparte kamer voor de logopediste en is er bovendien een fitnessruimte. Will Timmermans: “De praktijkruimte is groter en beter. Ook hebben we hier voldoende parkeerplaatsen. Met een aanbod van fysiotherapie, logopedie, ergotherapie, Mensendieck, osteopathie en podotherapie is hier een klein gezondheidscentrum
Een paar kilometer verderop, in Grijpskerke, staat ook een nieuw woonzorgcomplex van Woonburg: Nimmerdor. Naast dertig appartementen bevat het gebouw een zorgsteunpunt, het dorpshuis, een gymzaal, een winkel en kapsalon ‘t Kniphoekje. Dat alles zorgt voor ontmoeting en brengt aardig wat leven in de brouwerij. “Jong en oud lopen door elkaar”, zegt Jacoline Sneltjes, beheerster van Nimmerdor. “Als er peutergym is, komen ouderen kijken. Er komen hier ook regelmatig scholieren om hun huiswerk te maken, snoep te kopen of een spelletje te doen. En op woensdag is het jeugdhonk open.” Jacoline Sneltjes heeft een winkel in het gebouw: Ikkus. Ze verkoopt er onder meer kaarten, kinderkleding en poppen, veelal zelf gemaakt. Ook geeft ze workshops en organiseert ze activiteiten voor bewoners van Nimmerdor en andere dorpelingen. ‘t Kniphoekje trekt ook bezoekers uit het hele dorp. “Voorheen had ik een kapsalon aan huis”, zegt kapster Jolanda Kluijfhout. “In januari 2012 ben ik hier begonnen. Het bevalt heel goed. Ik heb meer armslag en meer aanloop. Hier val je meer op dan in een stille woonwijk. Het is ook gezelliger. Het is handig voor de bewoners van Nimmerdor dat hier een kapsalon is, maar ik ben wel kapper voor het hele dorp. Hoe meer leven hoe beter.” ■
Het Erasmuspark in Goes telt, naast 156 appartementen, diverse voorzieningen: een zorgpost, een restaurant en ruimtes voor een pedicure, een fysiotherapeut, een kapper, de Conflictacademie (mediation) en Palazolli, een vrijwilligersorganisatie die mensen met kanker en hun familie ondersteunt en begeleidt. “De bewoners van het complex zijn zelfstandig wonende ouderen. Als ze zorg of hulp nodig hebben, is die hier onder handbereik”, zegt zorgcoördinator Ko Pieper. “Met alle voorzieningen heeft het Erasmuspark een wijkfunctie. Het is een onderdeel van de woonzorgzone hier. Dit is ook een centrum van ontmoeting. De interactie met de wijk zorgt voor levendigheid.”
6
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
D e huur d er
Zeeland huisvest jaarlijks 120 statushouders. Momenteel zijn het vooral mensen uit Somalië, Irak, Afghanistan en Soedan. VluchtelingenWerk Zeeland begeleidt 480 statushouders plus 250 bewoners van het asielzoekerscentrum in Goes.
Een nieuwe toekomst, met dank aan VluchtelingenWerk Voor corporaties zijn statushouders - vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben gekregen een kleine maar belangrijke doelgroep. “Statushouders vormen immers een kwetsbare groep in de samenleving”, legt Gérard van Wanrooij van Zeeuwland uit. Om de huisvesting zo goed mogelijk te laten verlopen, werken de corporaties nauw samen met VluchtelingenWerk.
E
lke gemeente in Nederland heeft de opdracht om een aantal status houders te huisvesten. Bij de gemeente Schouwen-Duiveland gaat het bijvoorbeeld om zeven personen per halfjaar. “Het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers, red.) levert ze aan en wij, als verhuurder, helpen ze binnen tien weken aan een huurwoning. Na het tekenen van het huurcontract en het overhandigen van de sleutel, moet de woning binnen twee weken ingericht zijn”, aldus Van Wanrooij, stafmedewerker klant en kern bij de corporatie op SchouwenDuiveland. “De gemeente zorgt ervoor dat de partijen bij elkaar komen. Behalve de corporatie en de statushouders is dat VluchtelingenWerk, een spin in het web voor elke vluchteling. De vrijwilligers van VluchtelingenWerk doen bijzonder goed werk. De samenwerking verloopt heel soepel.” Zeeuwland selecteert een woning voor een statushouder, die dit aanbod in principe moet accepteren. Gérard van Wanrooij: “Wij huisvesten deze doelgroep niet alleen in Zierikzee, maar ook in kleinere kernen. Tenminste, als er een busverbinding is en nog wat voorzieningen, zoals een school als het een gezin met kinderen betreft. Ook proberen we mensen uit hetzelfde land niet
te ver van elkaar te huisvesten. Zo kunnen ze elkaar gemakkelijker helpen.” De hulp, zeker in het begin, is in de eerste plaats in handen van VluchtelingenWerk. Het tekenen van het huurcontract, de inrichting van de woning, de verhuizing, alles valt onder de begeleiding door een vrijwilliger van VluchtelingenWerk. “Maar we zorgen er ook voor dat men niet in een sociaal isolement komt. Zo brengen we ze in contact met de buren”, zegt Luc Willem, coördinator van VluchtelingenWerk Zeeland. “We begeleiden op weg naar de arbeidsmarkt en scholing. We maken ze wegwijs als het gaat om de gebruiken in Nederland. Bijvoorbeeld: hoe koop je een treinkaartje op het station. Vergeet niet dat alles complex is, zeker als je de taal nog niet spreekt.” “Vergeet ook niet”, stelt Zeljana Miljus, directeur van VluchtelingenWerk Zeeland, “dat een vluchteling niet voor niets een vluchteling is. Het zijn bijna allemaal oorlogsvluchtelingen. Iedereen heeft zijn verhaal en iedereen moet een nieuw evenwicht vinden in een nieuwe omgeving en een heel andere cultuur. Dat is vrij pittig. Wij zijn er om daarbij te begeleiden, om te helpen bij de inburgering, om iemand opnieuw zelfstandig en zelfredzaam te maken. De
vluchtelingen zijn altijd heel blij met onze inzet.” De begeleiding stopt doorgaans na drie jaar. VluchtelingenWerk Zeeland beschikt over 190 vrijwilligers, waarvan meer dan de helft actief is als begeleider van statushouders. Er zijn ook taalcoaches. “We hebben jongere en oudere vrijwilligers. Sommigen doen het al dertig jaar, anderen lopen stage. We proberen ook ex-vluchtelingen in te zetten”, zegt directeur Miljus. Nieuwe vrijwilligers zijn welkom. ■ Meerdere corporaties bieden ook VluchtelingenWerk zelf onderdak. Bijvoorbeeld RWS, Zeeuwland en Clavis. “VluchtelingenWerk huurt in het souterrain van ons kantoor een halve verdieping tegen een minimaal tarief”, zegt Henry de Miranda, coördinator wonen van Clavis. “Men maakt gebruik van onder andere onze ICT en receptie. Clavis doet dit vanuit maatschappelijke betrokkenheid. VluchtelingenWerk zocht ruimte en wij hadden ruimte ter beschikking. Er is regelmatig contact tussen de corporatie en VluchtelingenWerk, dan is het prettig dat de lijnen heel kort zijn. Er is zeer snel overleg mogelijk, we hoeven alleen de trap maar af.” 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
7
Clavis
Nu ook prikpost aan Diepenbrockstraat
Zorg dicht bij huis
Carien Vos, Hilde Laurijs en Jolanda de Jong (v.l.n.r.) gaan op de prikpost werken.
ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen start op 2 mei een prikdienst in de wijk Oudelandse Hoeve. Wijkbewoners hoeven dan voor een bloedafname niet meer naar het ziekenhuis, maar kunnen terecht in de zorgpost aan de Diepenbrockstraat 141. Zo brengt ZorgSaam de zorg dichter bij de cliënt. Twee jaar geleden opende ZorgSaam de zorgpost in de middelste
Hoeve uit met een prikpost. “We willen zo dicht mogelijk bij de
Diepenbrockflat. “Vanuit deze post verzorgen wij de persoonlijke
cliënt zorg verlenen. Mede daardoor is men in staat om langer zelf-
zorg, verpleging en huishoudelijke hulp in de wijk”, zegt Peter Hiel,
standig te blijven wonen”, aldus Hiel.
leidinggevende van het team. “We doen dit omdat de wijk Oudelandse Hoeve vergrijst en er behoefte is aan zorg. Onze post is
Voor de hele wijk
laagdrempelig. We zijn aanspreekbaar voor iedereen met vragen,
“De prikpost is bedoeld voor de hele wijk”, zegt Christine van
ook als die over bijvoorbeeld tafeltje dekje of personenalarmering
Laeken, afdelingshoofd van het klinisch chemisch laboratorium
gaan. We werken bovendien samen met een huisartsenpraktijk in
van ZorgSaam. “Uit de wijk Oudelandse Hoeve kwamen vorig jaar
de wijk.” Verhuurder Clavis heeft de zorgpost toegankelijk gemaakt
bijna driehonderd patiënten per maand voor bloedonderzoek naar
voor scootmobielen.
het ziekenhuis. Die kunnen nu een stuk dichterbij terecht. Voor
Begin mei breidt ZorgSaam de dienstverlening in de Oudelandse
mensen die niet mobiel zijn of afhankelijk van anderen, is dat
8
Clavis
prettig. Overigens blijven we ook thuis prikken als men echt aan
Volgens Van Laeken past het initiatief binnen de wens van
huis gebonden is. Dit alleen op verzoek van de huisarts.”
Zorg-Saam om ‘belevingsgerichte’ zorg te verlenen. “Zorg op maat,
Op de prikpost komt een medewerker van ZorgSaam bloed af-
zo dicht mogelijk bij de cliënt.”
nemen, na verwijzing door een arts. Het laboratorium onderzoekt en analyseert het bloed om een diagnose te kunnen stellen. “Een ander onderdeel van ons werk is de trombosedienst. Die controleert de dikte van het bloed bij gebruik van antistollingsmiddelen. Ook voor die controle kan men vanuit de wijk Oudelandse Hoeve op onze prikpost terecht. Het laboratorium levert ook een bijdrage aan preventie- en vroegdiagnostiek van verschillende aandoeningen. Een voorbeeld is de diabetescontrole. In onderling overleg met de huisarts kunnen cliënten bloed laten afnemen. Ook dat kan bij de prikpost”, aldus Christine van Laeken. Voorlopig gaat de prikpost aan de Diepenbrockstraat één dag per week open: op donderdag van 7.45 tot 8.15 uur. “Zo vroeg, omdat men voor bepaalde onderzoeken nuchter moet komen.” Afhankelijk van de behoefte zal ZorgSaam de post langer of vaker openen
Een voorziening als de zorgpost van ZorgSaam maakt het wonen in de flats in de Oudelandse Hoeve nog aantrekkelijker. Clavis heeft de appartementen ingrijpend gerenoveerd en biedt daarmee oudere bewoners (50-plus) van een eengezinswoning in de wijk een uitgelezen mogelijkheid om te verhuizen naar een gelijkvloerse woning. Zo blijft zelfstandig wonen binnen handbereik. Ook voor mindervalide bewoners, want Clavis heeft de toegankelijkheid geoptimaliseerd en op iedere verdieping oplaadpunten voor scootmobielen gerealiseerd.
voor bloedafnames.
Clavis nu ook op Facebook! Sinds kort is Clavis ook te vinden op Facebook. Clavis wil met
zetten de eerste schreden op
haar Facebook-pagina de communicatie met de klanten verbreden
het pad van sociale media. Het
en laagdrempelig houden. Daarmee zien we dat de relatie met
begint meestal met het aanmaken
bewoners via steeds meer kanalen plaatsvindt.
van een Facebook-pagina. Het
Clavis heeft bij de officiële start een leuke actie: onder elke 20
doel: bewoners informeren over
likers wordt een cadeaubon van 25 euro verloot.
activiteiten en het aanbod van de
Vindt u ons ook leuk? Ga dan naar www.facebook.com/clavis en
corporatie.
klik op ‘vind ik leuk’.
Verspreidingsgebied Oplage: 26.500
Postbus 150, 4530 AD Terneuzen Rosegracht 2, 4531 HC Terneuzen Tel. 0115 62 24 44 Fax 0115 61 79 31 www.clavis.cc Voor urgente reparatieverzoeken Tel. 0115 63 03 00
Clavis Overige corporaties
Bewonersinformatieblad van: Clavis, Terneuzen Zeeuwland, Zierikzee RWS Partner in wonen, Goes R&B Wonen, Heinkenszand SMB / SBOM, Goes Woonburg, Koudekerke
091389
Steeds meer woningcorporaties
Productie: Muurlink Creatieve Communicatie Druk: LNO drukkerij, Zierikzee Gehele of gedeeltelijke overname van artikelen is alleen met bronvermelding toegestaan. Foto’s, cartoons, illustraties en puzzel zijn exclusief voor Wijkgevoel. Overname daarvan is slechts toegestaan na schriftelijke goedkeuring van de redactie. De uitgever aanvaardt geen aansprakelijkheid voor persoonlijke of materiële schade, veroorzaakt door onjuist heden in de teksten.
9
Bewo ner sbla d
D rie papiere n e d i t i e s é n digital e i n it ia t ie v e n Dit blad bestaat 35 jaar. Het verscheen tot nu toe altijd vier keer per jaar. Dat gaat in dit jubileumjaar veranderen. De lezer kan ook digitale initiatieven tegemoet zien.
H
t uinonderhoud
et eerste nummer verscheen in 1978. Het blad was een uitgave van vier woningcorporaties: Woningbouwvereniging Terneuzen (nu Clavis), Woningbouwvereniging Beter Wonen in Zierikzee (nu Zeeuwland), Woningbouwvereniging Reimerswaal in Kruiningen (opgegaan in R&B Wonen) en Stichting Samenwerking in
Goes (nu RWS). Men sloeg de handen ineen om, zoals het ten geleide van het eerste nummer stelt, “de voorlichting aan de eigen bewoners te verbeteren en/of uit te breiden” en koos voor een gezamenlijk blad omdat “vele onderwerpen over volkshuisvestingszaken een eensluidende voorlichting vragen, omdat ze voor elke corporatie gelden. Een gezamenlijke uitgave maakt een professionele aanpak mogelijk en is aanzienlijk goedkoper.” In de loop der jaren kwamen er corporaties bij en haakten corporaties af. Nu ontvangen de huurders van zes Zeeuwse corporaties het bewonersblad. Behalve de vier oprichters gaat het om SMB/SBOM in Goes en Woonburg in Koudekerke. Het blad had jarenlang
Wat verandert er in 2013? Het bewonersblad verschijnt niet vier keer, maar drie keer: in april, september en december. In de plaats van het vierde nummer komt de redactie met initiatieven om de banden met vooral de jongere doelgroep te versterken. Denk aan het gebruik van internet en social media. Nieuwe, digitale media die jongeren aanspreken en, in vergelijking met een papieren blad, meer interactie mogelijk maken. De veranderingen vloeien voort uit het vorig jaar gehouden lezersonderzoek. ■
Het geheim van een mooie tuin Sommige mensen die langs de Calandweg in Zierikzee wandelen, stoppen om de tuin van Leen Hendrikse te bewonderen. Er zijn er zelfs die een foto maken. Leen besteedt veel aandacht aan zijn tuin, dat is duidelijk. “Je moet van de zomer eens komen kijken”, zegt hij op een grijze ochtend in februari.
E
Leen Hendrikse werkt graag in zijn tuin.
10
één titel: Zeeland Woonkrant. Nu hanteren drie corporaties deze naam nog. Woonburg noemt het blad Thuis, Clavis WijKgevoel en Zeeuwland de Zeeuwland Woonkrant.
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
en verzorgde tuin, Leen Hendrikse heeft het van jongs af aan meegekregen. “Mijn vader was een echte tuinier. Hij kweekte allerlei groenten en had ook een mooie siertuin. Ik hielp hem graag.” In de tuin aan de Calandweg, zowel voor als achter, trekken de kunstig geknipte buxussen de aandacht. “Ach, met een beetje creativiteit kom je een heel end”, zegt Leen, die getuige de doeken aan de muur in de huiskamer ook met penselen en verftubes heel aardig uit de voeten kan. “Ik werk niet voor de vuist weg, maar met een plan. Kleur is belangrijk. Op de grond, tussen de buxussen, komen blauwe bloemen en wat witte. Daarnaast is er de witte stamroos, waar de postbode in de zomer altijd even aan ruikt, en de roze stamroos. Tot slot: wat rode accenten. Dat geeft een mooi effect, ook qua diepte. Van april tot november heb ik kleur in de tuin.” Leen vertelt dat ‘diepte’ een beter resultaat geeft dan alle beplanting op een rijtje. Naast kleur en diepte is onderhoud het geheim van een mooie tuin. “Als je elke week het onkruid weghaalt en de boel goed bijhoudt, heb je weinig werk. Zeker als je niet zo’n grote tuin hebt, zoals ik. Iets moois moet je mooi houden, vind ik. Niet alleen een tuin, maar ook
een auto of een paar schoenen. Je moet er wat tijd in steken, daar komt het op neer.” Dat Leen tuinieren in de vingers heeft, is meer mensen opgevallen. Inmiddels houdt hij twaalf tuinen bij. Soms verzorgt hij ook de aanleg. “Je maakt iets mooi, waar men tevreden over is. Daar doe je het voor.” De tuinen aan de Calandweg staan er over het algemeen netjes bij, vindt hij. “Maar je ziet natuurlijk ook wel mindere tuinen. Soms staat het onkruid zo hoog”, zegt hij met zijn hand een goede meter boven de vloer. “Ja, dan springen de tranen wel in je ogen, bij wijze van spreken dan.” Het is niet zo dat zijn handen dan gaan jeuken. Mensen zijn nu eenmaal verschillend. “Toch vind ik het wel van belang dat de buurt er goed uitziet. Als het netjes is, zijn mensen minder snel genegen rommel op straat te laten vallen of hun tuin te verwaarlozen.”
Voorjaarstips • Snoei de rozen. • Zet lavendel bij de rozen om luizen op afstand te houden. • Bemest zo nodig de aarde. • Verwijder elke week het onkruid. • Plant eenjarigen en houdt daarbij rekening met kleur en ‘diepte’. ■
Vorig jaar maart verhuisden Sjoerd en Anja Kanters, samen met hun kinderen Stijn en Sophie, naar een energiezuinige woning aan de Eendvogelstraat in Heinkenszand. Nu, een jaar later, is de tijd rijp om te vragen naar de ervaringen. Hoe bevalt het in deze duurzame woning? Zijn er nog minpunten of kinderziektes? Is het een succes?
D
e woning in Heinkenszand is energiezuinig gemaakt door R&B Wonen. Het dak, de gevels en de vloer zijn geïsoleerd. Er is verbeterd dubbel glas geplaatst. De plaats van de cv-ketel is ingenomen door een warmtepomp. Er is vloerverwarming. Zonnecollectoren op het dak wekken energie op en een zonneboiler zorgt voor warm water. De gasaansluiting is verwijderd. Voor R&B Wonen gaat het om een proef. “Wij zijn benieuwd naar het effect van deze maatregelen in een woning van dertig jaar oud”, zegt Laudie Bal van R&B Wonen. “Hoe is het comfort in huis en hoe ziet de energierekening eruit?” Aan de hand van de ervaringen en het energieverbruik in de Eendvogelstraat besluit de corporatie op welke manier andere woningen duurzamer worden gemaakt. De ambitie van R&B Wonen is om tot 2022 32 procent energie te besparen en in dat jaar voor het gehele woningbezit minimaal een energielabel B te bezitten. (De energielabels lopen van A tot G. A is het meest zuinig, G het meest onzuinig.)
D uur z a a m
‘Een huis uit duizenden’
Sjoerd en Anja Kanters met hun kinderen Stijn en Sophie.
Sjoerd en Anja Kanters hebben geen moment spijt gehad van de verhuizing van Krabbendijke naar Heinkenszand. “Het is hier heerlijk. Fantastisch”, zegt Anja. Ze prijst de locatie: het bos voor de deur, de voorzieningen, het dorp als geheel en de woning. “Elke dag zeggen we tegen elkaar: wat een heerlijk huis om in te wonen.” “Zeker nu de schuur, die tegen het huis staat, ook geïsoleerd is”, reageert Sjoerd. “De schuur is enkelsteens en liet veel kou binnen. Het was moeilijk warm te krijgen in huis. In de zomer is dat niet erg, maar als het vriest en je moet het van de vloerverwarming hebben, dan is het minder prettig als je op zo’n 18 graden blijft steken. R&B Wonen heeft er snel werk van gemaakt en de schuur geïsoleerd. We merkten direct een verbetering. Het is nu behaaglijk in huis.” Andere ‘kinderziektes’ loste R&B Wonen ook snel op. Kanters noemt de extra boiler in de keuken en de thermostaatkraan in de badkamer. De eerste zorgt snel voor heet afwaswater, de tweede voor een constante
watertemperatuur onder de douche. “De corporatie laat ons letterlijk en figuurlijk niet in de kou staan. Minpunten zijn er niet meer. Dit is een huis uit duizenden.” Het energieverbruik is flink gedaald ten opzichte van de vorige woning. Dat heeft alles te maken met de goede isolatie, de afwezigheid van gas en de opwekking van energie op het dak. “Op een mooie, zonnige dag wekken we 15 tot 20 kilowatt op”, zegt Sjoerd. Hij verwacht een gehalveerde energierekening. “Echt goed dat R&B Wonen dit project doet”, vindt Anja. “Het is belangrijk om zuinig met de aarde om te gaan en de kinderen een goede toekomst te geven.” ■
Huurverhoging: 4 tot 6,5 procent P
er 1 juli 2013 kunnen de huren meer omhoog dan in de afgelopen jaren. Tot nu toe stegen de huren met het inflatiepercentage van het jaar ervoor. Nu krijgen corporaties de ruimte om de huren te verhogen met meer dan 2,5 procent (het inflatiepercentage van 2012): 4 procent. Voor hogere inkomens en middeninkomens gelden hogere percentages: 4,5 en 6,5 procent. Huurders met een huishoudinkomen tot 33.614 euro per jaar gaan, afhankelijk van wat de corporatie besluit, per 1 juli 4 procent meer huur
betalen. Wie meer verdient, maar minder dan 43.000 euro per jaar, krijgt een huurstijging van 4,5 procent. Terwijl huurders die meer verdienen dan 43.000 euro per jaar, 6,5 procent meer huur gaan betalen. Het kabinet wil met deze verschillende percentages het scheefwonen tegengaan. Scheef wonen is met een hoog inkomen in een relatief goedkope huurwoning wonen. De nieuwe huurprijzen zijn geldig van 1 juli 2013 tot en met 30 juni 2014. De corporaties stellen hun huurders vóór 1 mei op de hoogte van de huurverhoging per 1 juli.
De hoogte van de huur is afhankelijk van de kwaliteit van de woning. De waardering gebeurt via een puntensysteem: het woningwaarderingsstelsel. Hoe groter de kamers, hoe meer punten. Daarnaast leveren bijvoorbeeld een tuin of een balkon, het sanitair en de verwarming punten op, net als de woonomgeving, het type woning en het energielabel. In de toekomst gaat ook de WOZ-waarde van de woning meetellen in dit puntensysteem. WOZ staat voor waardering onroerende zaken. Onder andere de gemeente gebruikt de WOZ-waarde bij het heffen van belastingen. ■ 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
11
Bo uwen in eigen b eheer
Starters perspectief bieden is goed voor kleine kernen Een woning voor 140.000 tot 150.000 euro. Zeventien inwoners van Bruinisse - allemaal starter op de woningmarkt, vooral jongeren - hebben er belangstelling voor. Dat bleek uit een bijeenkomst die de dorpsraad eerder dit jaar hield over bouwen in eigen beheer. Als het project van de grond komt, is dat goed voor de leefbaarheid in Bruinisse.
D
e dorpsraad van Bruinisse kreeg duidelijke signalen: er is behoefte aan woningen tot zo’n 200.000 euro. Omdat die woningen er niet zijn, trekken starters weg, terwijl ze liever in het dorp hadden willen blijven wonen. De dorpsraad pikte de signalen op en kwam met het plan om te gaan bouwen in eigen beheer, samen met Collectief Particulier Ondernemerschap Zeeland (COPZ). “Het grote voordeel van bouwen in eigen beheer is dat je de projectontwikkelaar ertussenuit haalt”, zegt Nico de Danschutter van de dorpsraad in Bruinisse. “Dat scheelt 25 procent in de bouwkosten en je voorkomt leegstand. Voor starters is dit dé kans om een betaalbare woning te kopen. Als groep potentiële bewoners krijg je begeleiding bij het selecteren van een architect en aannemer. Je richt samen een rechtspersoon op, meestal een vereniging, om het project van de grond te tillen.” De dorpsraad wil op deze manier bijdragen aan een leefbaar Bruinisse. “Het dorp bewoonbaar houden, mensen hier houden. Dan houd je de voorzieningen op peil. Het moet mogelijk zijn om ten minste vier woningen in eigen beheer te laten bouwen. Door een aannemer uit de omgeving, dat is goed voor de conjunctuur van het eiland”, aldus De Danschutter.
Burgh-Haamstede Starters een perspectief bieden, de kern leefbaar houden. Ook in Burgh-Haamstede gelden deze argumenten. Theo Grefkens is hier de initiatiefnemer voor bouwen in eigen beheer en Zeeuwland gaat de woningen realiseren. “Je ziet toenemende vergrijzing. Jongeren die wegtrekken zie je nooit meer terug. Als je de samenleving leefbaar wil houden, moet je ervoor zorgen dat jonge mensen hier blijven. Dan kun je de basisschool in stand houden, de kinderopvang, de winkels en noem maar op. Maar dan moeten er wel betaalbare woningen zijn. Nu komen starters niet aan bod. Woningen die te koop staan gaan in veel gevallen naar mensen met een zak centen uit de Randstad.” Grefkens activeerde tientallen dorpsgenoten. Samen startten ze een burgerinitiatief: een plan vanuit de bevolking dat op de vergadertafel van
12
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
de gemeenteraad komt. De raad keurde het plan goed. “We hadden niet alleen een idee, maar ook een locatie: het Domineesbosje, een braakliggende plek, midden in Burgh-Haamstede. Voor de uitwerking van het plan hebben we contact gezocht met Zeeuwland. Daar was men meteen zeer geïnteresseerd.” In het Domineesbosje komen zestien woningen in het groen. Theo Grefkens: “Toekomstige bewoners zijn betrokken bij de ontwikkeling van het plan en kunnen hun casco woning indelen zoals ze zelf willen; alleen de buitenmuren staan min of meer vast. Het bouwen in eigen beheer gaat bij dit project om de binnenkant van de woningen. Door zelf aan de slag te gaan of elkaar te helpen, is er te besparen op de kosten. De bouw gaat waarschijnlijk volgend jaar van start, liefst met een bouwbedrijf uit de buurt, om de werkgelegenheid te stimuleren.” Volgens Grefkens is het bouwproject een absolute noodzaak voor BurghHaamstede. “Sterker nog, dit is een eerste aanzet. Er moet meer gebeuren om het tij te keren. Maar alle beetjes helpen en bovendien kunnen we leren van dit project. Het belangrijkste is dat we perspectief bieden aan starters in deze prachtige omgeving.” ■
Theo Grefkens op de toekomstige bouwlocatie in Burgh-Haamstede.
Recreat ie
Vrijwilligers markeren een nieuwe wandelroute.
Een korte wandeling, op een zonnige zondagmiddag In Noordgouwe op Schouwen-Duiveland begon het. Vijf jaar geleden kwam daar het eerste Zeeuwse ommetje tot stand. Daarna zijn de ommetjes als paddestoelen uit de grond gekomen. Inmiddels telt de provincie er drieëntwintig.
H
et ommetje Kloetinge leidt de wandelaar door en rond het prachtige dorp. De route gaat over dreven, weiden, velden en historische paden, zoals het Hooge pad, een verbinding uit de twaalfde eeuw tussen ‘s-Heer Arendskerke en Kapelle. Het ommetje is gerealiseerd op initiatief van de Vereniging Dorpsbelangen Kloetinge, met ondersteuning van de Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) en de gemeente Goes.
Voor bewoners “Het initiatief voor een ommetje komt altijd uit het dorp zelf”, zegt Ewoud Voogd van SLZ. “Denk aan een dorpsraad of een groep bewoners. In opdracht van de provincie adviseren en ondersteunen wij bij de realisatie van een ommetje. We denken mee over de route en coördineren het project. Zo overleggen we met landeigenaren om het mogelijk te maken dat de route over hun terrein loopt. Ook zorgen we voor geld en voor de bewegwijzering. Een ommetje is in de eerste plaats bedoeld voor de bewoners. Heerlijk voor een zonnige zondagmiddag: een korte wandeling, tot een kilometer of zes, in je eigen omgeving.” Wie niet genoeg heeft aan zo’n rondje door
de historie en natuur van zijn dorp, of eens wat anders wil zien, kan zijn vleugels gemakkelijk uitslaan. Overal in Zeeland zijn namelijk wandelnetwerken en er komen nog altijd nieuwe bij. Zoals dit jaar het wandelnetwerk Goes-Kapelle, waarvan het Kloetingse ommetje een onderdeel zal zijn. Ewoud Voogd: “Er is een duidelijke behoefte aan langere wandelingen. Het mooie van de wandelnetwerken is dat je van knooppunt naar knooppunt loopt en dus zelf je route kan bepalen. Het past bij de ambitie van Zeeland om wandelprovincie te worden.”
Charmes ontdekken Ommetjes zijn niet typisch Zeeuws. De korte wandelroutes komen in heel Nederland voor. Wel heeft het fenomeen sinds de introductie in Noordgouwe een hoge vlucht genomen in Zeeland. Elk jaar stijgt het aantal ommetjes. Bovendien zijn ze populair bij dorpsbewoners en, steeds meer, bij toeristen die de verborgen charmes van Zeeland willen ontdekken: de watergangen, de bomenlanen, de kerkenpaden, de velden en natuurlijk de dorpen. “Het mooiste ommetje? Elk dorp vindt z’n eigen ommetje het mooist. De ommetjes zijn stuk voor stuk tot stand gekomen met veel inzet vanuit het dorp”, zegt Ewoud
Voogd. “Maar als ik dan toch de mooiste moet noemen... dan zeg ik: het Parlevinkerpad rond het sluizencomplex van Hansweert. Of het Jacoba van Beierenpad bij ‘s-Heer Hendrikskinderen, door het interessante landschap.” ■
Natuur- en landschapsbeheer Stichting Landschapsbeheer Zeeland (SLZ) houdt zich bezig met natuur- en landschapsbeheer in de provincie. De organisatie geeft advies over het realiseren of herstellen van streekeigen landschapselementen - zoals hagen, knotbomen, bosjes, welputten en damhekken - en het onderhoud daarvan. SLZ werkt met vrijwilligersploegen. Vrijwilligers zorgen ook voor de bewegwijzering van ommetjes. Ewoud Voogd: “Dat is veel werk. Voor een kort ommetje ben je zo drie dagen bezig. Vrijwilligers controleren ook of de paden goed beloopbaar blijven en of de pijlen en overstapjes nog in orde zijn. SLZ coördineert dat allemaal.” Zie voor meer informatie over SLZ: www.landschapsbeheer.nl/zeeland. 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
13
L even m et wat er
Herdenken, leren en vooruitkijken in het Watersnoodmuseum
Zestig jaar na de Watersnoodramp, 1 februari 2013, vond de Nationale Herdenking plaats bij het Watersnoodmuseum in Ouwerkerk. Een goede plaats. Het museum is immers dé plaats om de ramp van 1953 te herdenken en te herinneren, maar ook om ervan te leren en vooruit te kijken. Bovendien is het museum vernieuwd met onder meer een indringende overstromingssimulator.
P
rik zelf de dijk door en kijk wat er gebeurt. Moet ik een goed heenkomen zoeken op zolder? Of komt het water zo hoog dat er een boot nodig is om te ontkomen? De simulator laat zien wat de gevolgen van een overstroming zijn in je eigen omgeving. Dat kan best confronterend zijn, in ieder geval is het goed voor de bewustwording, zeker als je in het westen van het land onder de zeespiegel woont. Het Watersnoodmuseum ging in 2001 open in één van de caissons waarmee in november 1953 het dijkgat bij Ouwerkerk werd gesloten. Meer dan een collectie krantenknipsels, foto’s en wat voor de wederopbouw gebruikte machines waren er niet te zien. Later - het museum groeide en was snel volwassen - zijn alle vier caissons in gebruik genomen. Wandelend door de betonkolossen (60 x 20 x 20 meter) komt de bezoeker van alles te weten over de feiten van de Watersnoodramp, de emoties, de wederopbouw en de
14
35e jaargang | nummer 1 | april 2013
toekomst. Wat speelde zich af op 1 februari 1953, hoe kon het gebeuren, welke gebieden zijn getroffen door het water - dat alles is te zien in de eerste caisson. De tweede bevat een muur met de namen van alle 1836 slachtoffers, die een gezicht krijgen via een multimediaal monument 1835+1. Persoonlijke verhalen klinken en het museum geeft hier ook een beeld van de hulpverlening. Caisson drie gaat over de wederopbouw. Hier is een Deense geschenkwoning uit Zierikzee te zien, naast materieel dat gebruikt is voor het herstel, een waterschapskotje en de overstromingssimulator. De vierde caisson, ten slotte, ziet er heel anders uit. Hier kijkt de bezoeker vooruit, in een toekomst waarin het gaat om ‘leven met water’. Dit vernieuwde gedeelte van het museum is high-tech en interactief, met veel touchscreens. Allemaal bedoeld om te ontdekken dat water niet alleen een vijand is, waartegen je je moet beschermen, maar ook tal van (economische)
mogelijkheden biedt. Zoals zilte akkerbouw en een getijdencentrale. Het Watersnoodmuseum trekt jaarlijks zo’n 60.000 bezoekers. Er werken, naast een kleine betaalde staf, ruim honderd vrijwilligers. Het museum draait in de eerste plaats op entreegelden. Daarnaast komt er wat subsidie binnen en is er een schare donateurs. ■ Rond de Nationale Herdenking van de Watersnoodramp verschenen twee boeken: ‘1953, de stormvloed buiten Nederland’ van Jasper Goedbloed en ‘De Ramp getekend, hoe de watersnood in kinderboeken werd verbeeld’ van Herman Vuijsje. Daarnaast ging de tentoonstelling ‘Harte-plicht 1953/2013’ van start, waren er open dagen, herdenkingsconcerten en vond de presentatie plaats van het Watersnoodpad, een wandelroute van ruim honderdvijftig kilometer. De Zeeuwse Bibliotheek, het Watersnoodmuseum en het Gemeentearchief Schouwen-Duiveland rondden vlak voor 1 februari de digitalisering af van de documentatie over de Watersnoodramp. Daardoor kan iedereen krantenknipsels, brochures en boeken over deze ingrijpende gebeurtenis digitaal bekijken. Er zijn in 2013 het hele jaar door activiteiten in het kader van de zestigste herdenking. Meer informatie: www.watersnoodmuseum.nl.
1
2
9
3
4
5
10
14
11
15
16
20
13
18
19 23
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
37
38
42
39
43
47
8
22
24
36
7
12
17
21
6
48
44
35 40
41
45
49
46 50
52
51
53
55
54
56
Oplossing: 32
14
7
p uz z el
Nog niet verdwenen
Gewapend met de camera trok de redactie eropuit. Hoe is het gesteld met uw kennis van bijzondere plaatsen in Zeeland? Achter het kruiswoordraadsel zit zo’n kenmerkende plaats verborgen. Dit keer: een kerkdorp zonder kerk. Het is geen ramp als u de details niet meteen herkent. Los gewoon de puzzel op, vul de juiste letters in en klaar is Kees. E-mail uw oplossing vóór 1 juni 2013 naar
[email protected]. Of schrijf de oplossing op een briefkaart en stuur deze aan: Puzzelredactie Zeeland Woonkrant, Postbus 158, 4460 AD Goes. Vermeld duidelijk uw naam en adres. Onder de goede inzenders verloten we tien boeken ‘Het Nederlands Viskookboek (verantwoord lekkerbekken met vis van dichtbij en stoere vissersverhalen)’ van Bart van Olphen. Oplossing en prijswinnaars worden in het volgende nummer van Zeeland Woonkrant bekend gemaakt.
39
48
28
53
40
3
18
15
23
Oplossing puzzel uit het vorig nummer: Neeltje Jans De winnaars: Mevr. Dorreman-Ravia Fam. Padmos J. Heijt N. Sinke A. Overheid-v.d. Put E. Thielen H.J. de Wit A.N. van Keulen-Fraanje R. Kattouw A. de Jager
Gravenstraat 9 Volkerakstraat 3 Dahlialaan 63 Slagveldstraat 33 Groen van Prinstererstraat 48 Boszicht 23 Domburgseweg 70c Egelantier 49 Edvard Grieghof 33 Edvard Grieghof 61
4301 4301 4401 4416 4463 4462 4356 4356 4536 4536
GV XV GZ CB SE BH BL JS EP EP
ZIERIKZEE ZIERIKZEE YERSEKE KRUININGEN GOES GOES OOSTKAPELLE OOSTKAPELLE TERNEUZEN TERNEUZEN
Horizontaal 1 stadion 5 voetbalterm 10 steen 12 bijwoord 14 persoonlijk voornaamwoord 16 scheidsrechter 19 moeder 20 naad 22 laten zien 23 lof 24 dokter 26 met (Frans) 27 zangstem 29 familielid 30 afgod 31 Azerbeidzjanen 33 atoom 34 Belgische omroep 36 hoogleraar 40 zettekst 42 meisjesnaam 43 beslist 46 geestelijke 47 persoonlijk voornaamwoord (Frans) 49 voetbalclub 51 muzieknoot 52 Spaanse uitroep 53 droog 55 lichaamsoefening 56 oefenmeester
Verticaal 2 rooms-katholiek 3 roem 4 hechtmiddel 6 slotwoord 7 ontkenning 8 lidwoord 9 Italiaanse voetbalclub 11 meertje 13 Spaanse voetbalclub 15 wagen 17 zeil 18 openbaar vervoerbedrijf 19 mede 21 sportpaleis 23 Engelse voetbalclub 25 zwoegende huisvrouw 26 topartikel 28 vat 29 gemeentelijke belasting 32 midvoor 35 deel van het doel 37 mannetjeshond 38 ordelijk 39 Brabantse stad 41 zet 43 worm 44 hert 45 oliemaatschappij 49 parasiet 50 een en ander 52 voorzetsel 54 inhoudsmaat
Neeltje Jans Zeehonden, een waterspeelplaats, een orkaanmachine. Dat zijn enkele attracties van Deltapark Neeltje Jans, hét themapark op het gebied van Deltawerken, kust en water. Het eiland is een onderdeel van de Oosterscheldekering tussen Noord-Beveland en Schouwen-Duiveland. Tijdens de aanleg van deze waterkering fungeerde Neeltje Jans als werkeiland. In 1986 was de Oosterscheldekering klaar. Toen was het themapark van nu een educatief centrum, Delta-Expo geheten. Later kwamen er steeds meer recreatieve en pretparkachtige functies bij. De naam Neeltje Jans schijnt afkomstig te zijn van een schip dat vastliep op de zandplaat, die het huidige eilandje ooit was. Een plaat in de monding van de Oosterschelde. 35e jaargang | nummer 1 | april 2013
15
Betaalbaar, comfortabel en verzorgd wonen 20 huurappartementen Máxima, Terneuzen Koninklijk wonen aan de Westerschelde Het nieuwe complex Máxima, dat haar naam vanzelfsprekend ontleent aan onze prinses, wordt gerealiseerd op de locatie van het voormalige verpleeghuis Ter Schorre midden in een nieuw aan te leggen wandelpark. Máxima biedt ruimte aan 40 koopappartementen en 20 huurappartementen. Atrium De architectuur van Máxima is modern en imposant, het wooncomplex bestaat uit zeven etages. Het atrium vormt het hart van het gebouw, een prachtig aangelegde binnentuin omsloten door de woningen. De speciale constructie zorgt voor een bijzondere lichtinval, wat het atrium tot een plek maakt waar het heerlijk vertoeven is. Buiten en toch binnen!
20 huurappartementen ■ ■ ■ ■ ■
Betaalbaar en comfortabel wonen Weids uitzicht en direct aan de Westerschelde Veilig en beschermd wonen Mogelijkheid voor 24-uurszorg Huurtoeslag mogelijk!
Huurprijs e 656,36 (prijspeil Huurprijs € 641,60 (prijspeil 1 1 juli juli 2012) 2011) inclusief eigen parkeerplaats parkeerplaats in in de deparkeerkelder parkeerkelder
Geïnteresseerd?
Onze woonconsulenten informeren u uitgebreid over dit unieke plan. Belt u ons gerust voor een afspraak voor een persoonlijk gesprek. Wij berekenen dan uw woonlasten en u ontvangt de uitgebreide projectbrochure.
exclusief aanbod
Voor meer informatie: Clavis, Rosegracht 2, Terneuzen tel: 0115 622 444 www.clavis.cc
