Winkelatlas Rotterdam2011 Resultaten Koopstromenonderzoek 2011 Rotterdam April 2012
Winkelatlas Rotterdam 2011 Resultaten Koopstromenonderzoek 2011 Rotterdam April 2012
Colofon Uitgave
I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563, 7500 AN Enschede Rapportnummer
2012/030 Datum
April 2012 Opdrachtgever
Ontwikkelingsbedrijf Rotterdam
Auteurs
Jon Severijn Ruud Esselink Jasper Lohuis Bestellingen
Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever
Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.
Inhoudsopgave
pag.
Belangrijkste uitkomsten .........................................................................................................I 1. Inleiding............................................................................................................................. 1 1.1 Aanleiding
1
1.2 Onderzoeksaanpak
1
1.3 Leeswijzer
4
2. Gemeente Rotterdam .......................................................................................................... 6 2.1 Winkelaanbod per wijk
6
2.2 Koopstromen
8
2.3 Functioneren binnenstad Rotterdam
14
2.4 Kopen op zondag
22
3. Winkelgebieden per deelgemeente.................................................................................... 26 3.1 Overschie
26
3.2 Hillegersberg-Schiebroek
34
3.3 Deelgemeente Prins Alexander
42
3.4 Noord
55
3.5 Kralingen-Crooswijk
64
3.6 Delfshaven
73
3.7 Feijenoord
81
3.8 Charlois
90
3.9 IJsselmonde
100
3.10 Hoogvliet
109
3.11 Pernis
118
3.12 Rozenburg
122
3.13 Hoek van Holland
128
Belangrijkste uitkomsten
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Belangrijkste uitkomsten
Belangrijkste uitkomsten Ontwikkeling winkelaanbod • De totale oppervlakte aan winkelruimte beslaat ruim 942 duizend m2, waarvan bijna 95 duizend m2 leegstand betreft. Het winkelvloeroppervlak dat in gebruik is (exclusief Rozenburg) is toegenomen met duizend m2 wvo (+ 0,1 procent). De gemiddelde winkelgrootte in 2011 is 212 m2: een stijging ten opzichte van 2004 (190m2). • De ontwikkeling van het winkelaanbod in de deelgemeenten verschilt. De deelgemeenten Ijsselmonde en Hoogvliet kennen een relatief sterke toename, terwijl Noord en KralingenCrooswijk een relatief sterke afname kennen. • Het aantal winkelmeters per inwoner is stabiel. Het aantal winkelvloermeters per inwoner in 2011 (1,39 m2) is vrijwel gelijk aan 2004 (1,40 m2) en vrijwel gelijk aan het gemiddelde voor de G4. In Rotterdam Centrum is sprake van een kleine afname (van 6,91 m2 naar 6,46 m2). Koopgedrag • De koopkrachtbinding voor dagelijkse boodschappen in Rotterdam is 90 procent. De binding aan de eigen deelgemeente is het hoogst in Rozenburg (82 procent) en Hoogvliet (90 procent). • De koopkrachtbinding aan de eigen deelgemeente is in alle deelgemeenten teruggelopen. Deelgemeente Feijenoord kent de sterkste daling in binding voor dagelijkse artikelen van 65 naar 33 procent. Ook in het Centrum is die binding duidelijk afgenomen van 77 naar 54 procent. • De koopkrachtbinding voor niet-dagelijkse artikelen in Rotterdam is 67 procent. De afvloeiing van omzet naar plaatsen buiten Rotterdam (overig Nederland) is 19 procent en naar internet 14 procent. De deelgemeenten Prins Alexander (50 procent) en Hoogvliet (49 procent) halen de hoogste binding aan de eigen deelgemeente. • In vrijwel alle deelgemeenten is de binding aan de eigen deelgemeente voor niet-dagelijkse artikelen teruggelopen. Enige uitzondering hierop is Charlois, waar de binding-niet dagelijks toenam van 36 tot 38 procent. Overschie kent de sterkste afname van de koopkrachtbinding in de niet-dagelijkse sector van 48 naar 17 procent. • Inwoners van Rotterdam zijn voor hun niet-dagelijkse boodschappen vooral georiënteerd op het Centrum van Rotterdam (19 procent), gevolgd door Alexandrium (9 procent) en Zuidplein (7 procent). In de dagelijkse sector is de binnenstad eveneens de belangrijkste aankooplocatie (9 procent), gevolgd door Zuidplein en Keizerswaard (5 procent). • Bestedingen dagelijks in binnenstad van Rotterdam: € 157 miljoen, waarvan € 132 miljoen afkomstig van inwoners uit Rotterdam. In het westelijk deel van de binnenstad wordt € 87 miljoen omgezet en in oost € 65 miljoen. In de niet-dagelijkse sector is de omzet in het Centrum € 429 miljoen, waarvan € 233 miljoen in oost.
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Belangrijkste uitkomsten
Beoordeling winkelgebied binnenstad • Het Centrum van Rotterdam scoort als aankooplocatie vooral goed op bereikbaarheid met OV en compleetheid van het winkelaanbod. • Voor dagelijkse artikelen komt een groot deel van de binnenstadbezoekers te voet (40 procent) of op de fiets (31 procent). Voor niet-dagelijkse boodschappen komt ongeveer de helft met het openbaar vervoer. • Bezoekmotieven binnenstad: voor dagelijkse boodschappen is de nabijheid het meest van belang (71 procent), terwijl voor niet-dagelijkse boodschappen de compleetheid van winkelaanbod het meest van belang is (63 procent). • Een kwart van de consumenten uit Rotterdam maakt nooit gebruik van de koopzondag (G4: 20 procent). Bijna de helft (43 procent) bezoekt minstens maandelijks de koopzondag (G4: 45 procent). Het supermarktbezoek op zondag ligt met 47 procent lager dan gemiddeld in de G4 (59 procent). Verschuivingen per deelgemeente • In Overschie is de binding in de dagelijkse sector afgenomen van 65 naar 59 procent. In de nietdagelijkse sector is de binding afgenomen van 48 procent naar 17 procent. Hier speelt mee dat Spaanse Polder in 2011 niet bij Overschie is meegerekend. Dit verklaart echter maar een klein deel van de verschuiving. • In Hillegersberg-Schiebroek is de binding-dagelijks gedaald van 75 naar 58 procent. Winkelgebied Peppelweg is de Bergse Dorpsstraat voorbijgestreefd als belangrijkste aankooplocatie, terwijl het winkelaanbod juist is afgenomen aan de Peppelweg. In de niet-dagelijkse sector is de binding afgenomen van 33 naar 22 procent. • In Prins Alexander is de binding-dagelijks gedaald van 86 naar 78 procent. In de niet-dagelijkse sector is sprake van een afname van 58 naar 50 procent. Vier op tien inwoners van Prins Alexander koopt hun niet-dagelijkse boodschappen in Alexandrium (gelijk aan 2004). Tweederde van de omzet in Prins Alexander komt van buiten de eigen deelgemeente (gelijk aan 2004). • In deelgemeente Noord is de binding in de dagelijkse sector afgenomen van 72 naar 50 procent. Voor niet-dagelijkse boodschappen is de binding afgenomen van 27 naar 13 procent. Het belang van het Stadscentrum van Rotterdam is gedaald van 48 naar 31 procent. • In Kralingen-Crooswijk is sprake van een afname van de binding-dagelijks van 56 naar 50 procent. In de niet-dagelijkse sector is de binding licht afgenomen van 12 naar 10 procent. De oriëntatie op het centrum is afgenomen van 53 naar 33 procent. • In Delfshaven is de binding-dagelijks afgenomen van 54 naar 45 procent, terwijl de binding in de niet-dagelijkse sector is afgenomen van 13 naar 9 procent. • In Feijenoord is de binding-dagelijks afgenomen van 65 procent naar 33 procent. De oriëntatie op Charlois is toegenomen van 12 naar 19 procent. In de niet-dagelijkse sector is de binding afgenomen van 20 procent naar 11 procent. Er is een sterke oriëntatie op Charlois met 21 procent (2004: 25 procent). • In Charlois is de binding-dagelijks afgenomen van 61 naar 55 procent. In de niet-dagelijkse sector is de binding licht toegenomen van 36 naar 38 procent. De oriëntatie op het Centrum is minder dan in 2004.
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Belangrijkste uitkomsten
• • • •
Deelgemeente IJsselmonde kent een afname van de binding-dagelijks van 70 naar 58 procent. Voor niet-dagelijkse boodschappen is de binding afgenomen van 34 naar 24 procent. In Hoogvliet is de binding-dagelijks afgenomen van 94 naar 90 procent (nog altijd zeer hoog). Ook de binding voor niet-dagelijkse boodschappen is afgenomen (van 55 naar 49 procent). Pernis kent afname van de binding-dagelijks van 44 naar 37 procent. In de niet-dagelijkse sector is de binding gedaald van 7 naar 4 procent. Deelgemeente Hoek van Holland kent een afname van de binding-dagelijks van 86 naar 71 procent. In de niet-dagelijkse sector is de binding afgenomen van 31 procent naar 20 procent.
Hoofdstuk
Inleiding
1
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Inleiding
1. Inleiding 1.1 Aanleiding Aansluiting op Randstad Koopstromenonderzoek 2011 In de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland en Utrecht is het Randstad Koopstromenonderzoek 2011 uitgevoerd, waarbij in totaal een kleine 70.000 huishoudens zijn geïnterviewd over hun (ruimtelijk) koopgedrag. De gemeente Rotterdam heeft deelgenomen aan dit onderzoek. In totaal zijn zo’n 3.000 huishoudens in Rotterdam geënquêteerd om het koopgedrag van inwoners van Rotterdam in kaart te brengen. Aanvullend aan het Koopstromenonderzoek en de daarbij horende rapportages (overkoepelend hoofdrapport, website met resultaten) heeft de gemeente Rotterdam I&O Research gevraagd een winkelatlas samen te stellen die op deelgemeenteniveau het winkelaanbod en het koopgedrag van inwoners in 2011 in beeld brengt. Doel van de winkelatlas De winkelatlas Rotterdam moet inzicht verschaffen in het winkelaanbod, het koopgedrag en het economisch functioneren op deelgemeenteniveau en voor aankooplocaties afzonderlijk. Daarbij moet gekeken worden naar de stand van zaken anno 2011 en de ontwikkeling van vraag en aanbod sinds 2004.
1.2 Onderzoeksaanpak Onderzoeksmethodiek De basis van deze winkelatlas wordt gevormd door de gegevens die voortkomen uit het Randstad Koopstromenonderzoek 2011. Voor dit onderzoek is bij 67.000 huishoudens in het onderzoeksgebied en 2.400 huishoudens in het randgebied een enquête over koopgedrag afgenomen. De afname van de vragenlijst geschiedde telefonisch en online in de periode april-juli 2011. De vragenlijst bevatte vragen over: • de aankooplocatie waar men het laatst dagelijkse boodschappen heeft gedaan (waar, motief, beoordeling, frequentie en vervoermiddel); • de aankooplocatie waar men het laatst heeft gewinkeld (idem); • de aankooplocatie waar men de laatste keer in negen niet-dagelijkse branches iets heeft gekocht; • woon-werk aankopen; • zondagaankopen; • warenmarktaankopen; • internetaankopen; • achtergrondkenmerken. Omdat de koopstromen niet ophouden bij de grenzen van het onderzoeksgebied is voor de toevloeiing uit de gemeenten direct buiten het onderzoeksgebied ook in het randgebied geënquêteerd.
1
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Inleiding
Naast de uitgebreide enquêtering van consumenten, op basis waarvan de vraagzijde in beeld wordt gebracht, is voor de analyse van het winkelaanbod en leegstand1 gebruik gemaakt van aanbodgegevens van Locatus voor de jaren 2004 en 2011. Meer informatie Op www.kso2011.nl staat een gedetailleerde onderzoeksverantwoording. Hier wordt ondermeer aandacht besteed aan: • de details van de onderzoekopzet en –uitvoering; • de vertaling van de vragen uit de vragenlijst naar de koopstromen; • de vergelijkbaarheid van dit onderzoek met eerdere edities van het Koopstromenonderzoek. Opzet winkelatlas De opzet van de winkelatlas sluit aan bij de voorgaande versie uit 2005. Dat betekent dat naast Rotterdam als geheel ook gekeken is naar de koopstromen tussen de 13 deelgemeenten (en de wijken daarbinnen). Op verzoek van de gemeente Rotterdam is een tweetal extra gebiedsclusters toegevoegd: • Rotterdam Centrum wordt als geheel meegenomen, maar ook onderverdeeld in een Oostelijk en Westelijk deel; • De stad is als geheel meegenomen, maar ook onderverdeeld in Noord boven de ring/Noord beneden de ring/Zuid/Overige gebieden. Indeling winkelatlas In het algemene hoofdstuk over vraag en aanbod op stadsniveau komen de volgende onderdelen aan bod: • kernindicatoren voor de detailhandel in Rotterdam; • detailhandelsaanbod; • koopstromen (bindings- en toevloeiingstabellen, zogenoemde van-naar tabellen, met uitsplitsing dagelijks en niet-dagelijks: van Deelgemeente naar Deelgemeente; van Deelgemeente naar indeling Centrum Oost/West/Noord Boven ring/Noord Beneden ring/Zuid/Overige gebieden; van Deelgemeente naar winkelgebied. • ontwikkeling koopstromen 1994-2011 (voor zover vergelijkbaar); • kenmerken koopgedrag (frequentie, vervoermiddel, motief, beoordeling). Daarnaast zijn de belangrijke afvloeiingsgebieden buiten de Stad in beeld gebracht (met separaat de afvloeiing naar internet). Na het algemene hoofdstuk wordt volgens hetzelfde stramien specifieker ingezoomd op de 13 deelgemeenten.
1 Hierbij gaat het om (winkel-)panden waarvan het redelijkerwijs te verwachten is dat in het (leegstaande) pand een verkooppunt in de detailhandel, horeca of consument-gerichte dienstverlening zal terugkomen.
2
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Inleiding
Gebiedsindeling In deze rapportage is uitgegaan van een indeling van Rotterdam in 13 deelgemeenten, namelijk: • Overschie; • Hillegersberg - Schiebroek; • Prins Alexander; • Noord; • Kralingen-Crooswijk; • Delfshaven; • Stadscentrum; • Feijenoord; • Charlois; • IJsselmonde; • Hoogvliet; • Pernis; • Hoek van Holland; • Rozenburg.
Per januari 2011 heeft Rotterdam ruim 610.000 inwoners, een stijging van 1,9 procent ten opzichte van januari 2005. Dit aantal is inclusief de nieuwe deelgemeente Rozenburg. Deelgemeente Prins Alexander kent een relatief sterke bevolkingsgroei tussen 2005 en 2011 van 7,9 procent, terwijl de bevolking van Kralingen-Crooswijk relatief gezien het sterkst gedaald is (-4,9 procent).
3
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Inleiding
Tabel 1.1 Inwonertal per deelgemeente, januari 2005 en 2011. wijk
2005
2011
groei
Overschie
15.998
15.946
-0,3%
Hillegersberg-Schiebroek
41.634
42.554
2,2%
Prins Alexander
85.883
92.640
7,9%
Noord
51.219
50.495
-1,4%
Kralingen-Crooswijk
52.476
49.880
-4,9%
Delfshaven
72.414
73.447
1,4%
Stadscentrum
30.300
30.243
-0,2%
Feijenoord
73.052
71.532
-2,1%
Charlois
66.684
64.020
-4,0%
IJsselmonde
59.930
58.430
-2,5%
Hoogvliet
35.431
34.051
-3,9%
Pernis
4.544*
4.789
5,4%
Hoek van Holland
9.354
9.664
3,3%
**
12.504
598.919
610.195
Rozenburg totaal
1,9%
Bron: Cbs, COS Rotterdam. * In 2005 was het deelgemeente Heijplaat en Pernis. Heijplaat valt in 2011 onder deelgemeente Charlois. ** In 2005 nog geen deelgemeente van Rotterdam.
Aanbodanalyse Voor de analyse van het winkelaanbod is gebruik gemaakt van Locatus-gegevens met als peildatum oktober 2011.
1.3 Leeswijzer In het tweede hoofdstuk worden winkelaanbod, koopstromen en overige aspecten van koopgedrag op gemeenteniveau gepresenteerd. In het daarop volgende hoofdstuk schetsen we per deelgemeente een beeld van aanbod (aantal winkels en aantal vierkante meter winkelvloeroppervlak), vraag (koopstromen) en voor zover mogelijk aanvullende kwalitatieve aspecten van het koopgedrag. Hierbij geldt dat gegevens zijn gepresenteerd wanneer er minimaal 50 waarnemingen zijn, gebaseerd op de vraag waar men voor het laatst gewinkeld heeft of boodschappen heeft gedaan. Deze aanpak heeft tot gevolg dat het aantal waarnemingen omtrent bezoek- of koopgedrag op grootschalige detailhandelsconcentraties, waaronder woonboulevards, vaak te beperkt is om hier uitspraken over te kunnen doen, omdat consumenten deze winkelgebieden minder vaak noemen als locatie waar het laatst gewinkeld is, dan wel boodschappen zijn gedaan.
4
2
Hoofdstuk
Gemeente Rotterdam
5
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
2. Gemeente Rotterdam 2.1 Winkelaanbod per wijk 2.1.1
Aanbod winkels in wvo en aantal vestigingen
Minder winkels, meer meters, grotere winkels In Rotterdam zijn in 2011 ruim 4.700 winkels, waaronder ruim 700 leegstaande winkelpanden. Ten opzichte van 2004 is het aantal winkels dat in gebruik is (exclusief Rozenburg) afgenomen met 453, een daling met 10 procent. Het totale oppervlakte aan winkelruimte beslaat ruim 942 duizend m², waarvan bijna 95 duizend m² leegstand betreft. Het winkelvloeroppervlak dat in gebruik is (exclusief Rozenburg) is iets toegenomen met één duizend m² wvo (+0,1 procent). Hieruit resulteert een schaalvergroting. De gemiddelde winkelgrootte in 2011 bedraagt 212 m², een duidelijke stijging ten opzichte van 2004, toen deze 190 m² was. Tabel 2.1 Omvang winkelaanbod per wijk, 2011. m² WVO
wijk Overschie
dagelijks
nietdagelijks
aantal winkels
leeg
totaal
dagelijks
nietdageiljks
leegstand
leeg
totaal
m² WVO
aantal
(%)
(%)
4.653
3.617
749
9.019
32
41
9
82
8%
11%
Hillegersberg-Schiebroek
13.089
32.051
2.119
47.259
77
194
22
293
4%
8%
Prins Alexander
29.859
133.709
5.890
169.458
117
284
26
427
3%
6%
Noord
16.617
40.701
14.596
71.914
141
258
129
528
20%
24%
Kralingen-Crooswijk
13.213
20.877
6.676
4 0.766
96
154
56
306
16%
18%
Delfshaven
23.386
26.074
10.052
59.512
210
247
118
575
17%
21%
Rotterdam Centrum
22.866
172.615
23.823
219.304
165
674
131
970
11%
14%
Feijenoord
22.646
39.133
9.980
71.759
159
260
104
523
14%
20%
Charlois
20.770
60.891
10.715
92.376
141
253
84
478
12%
18%
IJsselmonde
15.059
50.427
3.140
68.626
68
127
22
217
5%
10%
Hoogvliet
16.855
24.206
4.719
45.780
57
103
18
178
10%
10%
980
495
373
1.848
7
5
2
14
20%
14%
Hoek van Holland
3.655
4.394
-
8.049
14
21
0
35
0%
0%
Rozenburg
3.828
4.914
1.707
10.449
15
39
11
65
16%
17%
111
25.538
308
25.957
2
40
1
43
1%
2%
207.587
639.642
942.076
1.301
2.700
733
4.734
10%
15%
Pernis
Haven/ industriegebieden totaal
94.847
Bron: Locatus, oktober 2011
6
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Het grootste aantal winkels is buiten het centrum te vinden in Delfshaven. Er zijn verder veel winkels in Feijenoord, Charlois en Noord. Als gekeken wordt naar winkelmeters, steekt Prins Alexander uit boven de overige wijken buiten het centrum. In Prins Alexander zorgt Woonboulevard Alexandrium voor het grootste deel van het winkelaanbod. 2.1.2 Ontwikkeling wvo per inwoner Aantal winkelmeters per inwoner stabiel Evenals het totale winkelaanbod (uitgedrukt in m² wvo) is het gemiddelde winkelvloeroppervlak per inwoner vrijwel gelijk gebleven (2004: 1,40; 2011: 1,39). Per deelgemeente zijn er forse verschillen, zowel in m² wvo per inwoner, als in ontwikkeling. Het stadscentrum van Rotterdam en Prins Alexander hebben, gerelateerd aan de bevolking, het grootste winkelvloeroppervlak en Pernis en Overschie het kleinste. In Overschie en Pernis is het winkelvloeroppervlak per inwoner duidelijk afgenomen, wat ook te maken heeft met de gewijzigde gebiedsafbakening. In IJsselmonde en Hoogvliet is het aantal m² wvo per inwoner substantieel toegenomen. In vergelijking met de G4 is het winkelaanbod per inwoner in de dagelijkse sector sterker toegenomen en in de niet-dagelijkse sector sterker afgenomen. De totale omvang per inwoners ligt iets boven het gemiddelde van de G4. Tabel 2.2 Omvang winkelaanbod (exclusief leegstand) per inwoner, 2004, 2011 (m² WVO). 2004
2011
niet-
wijk
niet-
dagelijks
dagelijks
totaal
dagelijks
dagelijks
totaal
Overschie
0,18
1,17
1,35
0,29
0,23
0,52
Hillegersberg-Schiebroek
0,28
0,72
1,00
0,31
0,75
1,06
Prins Alexander
0,26
1,60
1,86
0,32
1,44
1,77
Noord
0,32
0,96
1,28
0,33
0,81
1,14
Kralingen-Crooswijk
0,23
0,50
0,74
0,26
0,42
0,68
Delfshaven
0,23
0,53
0,76
0,32
0,36
0,67
Rotterdam Centrum
0,84
6,07
6,91
0,76
5,71
6,46
Feijenoord
0,30
0,51
0,81
0,32
0,55
0,86
Charlois
0,31
0,91
1,22
0,32
0,95
1,28 1,12
IJsselmonde
0,22
0,72
0,93
0,26
0,86
Hoogvliet
0,36
0,62
0,98
0,49
0,71
1,21
Pernis
0,12
1,26
1,38
0,20
0,10
0,31
Hoek van Holland
0,48
0,41
0,89
0,38
0,45
0,83
-
-
-
0,31
0,39
0,70
Rozenburg totaal Rotterdam
0,30
1,10
1,40
0,34
1,05
1,39
G4
0,29
1,06
1,34
0,31
1,05
1,36
Bron: Locatus, oktober 2011.
7
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
2.2 Koopstromen 2.2.1
Koopkrachtbinding en afvloeiing per wijk
Inwoners Hoogvliet voor dagelijkse boodschappen sterkst op eigen wijk georiënteerd De koopkrachtbinding voor dagelijkse artikelen voor Rotterdam als geheel bedraagt 90 procent, wat betekent dat 9 op de tien inwoners de dagelijkse boodschappen in de eigen gemeente doet. In Hoek van Holland en het havengebied is het aandeel inwoners dat de dagelijkse aankopen doet bij winkels in de gemeente Rotterdam wat lager dan gemiddeld (respectievelijk 73 procent en 78 procent). De hoogste binding in de dagelijkse sector aan de gemeente Rotterdam is met 97 procent te vinden in Pernis (zie ook tabel 2.3). Kijken we naar de mate waarin inwoners voor de dagelijkse artikelen georiënteerd zijn op het stadsdeel waarin men woont, dan ligt de binding lager. De koopkrachtbinding heeft dan ook sterk te maken met de omvang van de wijk en de omvang, samenstelling en ligging van het winkelaanbod. De binding aan de eigen wijk is voor dagelijkse artikelen het hoogst in Hoogvliet en Rozenburg, met aandelen van respectievelijk 90 procent en 82 procent. In Feijenoord en Pernis is de binding aan het eigen stadsdeel aanzienlijk lager, met respectievelijk 33 procent en 37 procent (figuur 2.1). Figuur 2.1 Koopstroombinding aan de eigen deelgemeente, dagelijkse artikelen (%)
8
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Delfshaven
Overschie
Noord
Hillegersberg-Sch.
Kralingen-Croosw.
Feijenoord
IJsselmonde
Pernis
Prins Alexander
Charlois
Hoogvliet
Hoek van Holland
Haven- ind. geb.
Rozenburg
Overige winkels2
Markt, tankstation
Totaal Rotterdam
Overig Nederland
Internet
Stadscentrum
54
9
1
2
1
2
5
1
0
1
0
0
0
0
0
13
4
91
7
2
Delfshaven
19
45
1
1
0
0
0
0
0
1
1
0
0
1
0
16
2
89
9
2
Overschie
8
0
59
1
4
0
0
0
0
2
0
0
0
0
0
14
0
90
10
0
Noord
11
1
1
50
3
2
0
0
0
2
1
1
0
0
0
19
1
91
8
1
Hillegersberg-Sch.
5
0
1
3
58
0
0
0
0
6
0
0
0
1
0
19
0
94
4
2
Kralingen-Croosw.
16
0
0
2
0
50
1
1
0
3
0
1
0
1
0
15
1
91
6
3
Feijenoord
5
1
0
0
0
1
33
11
0
2
19
1
0
2
0
14
2
90
7
3
IJsselmonde
1
0
0
1
0
0
3
58
0
2
2
1
0
2
0
11
2
83
17
0
Pernis
0
0
0
0
0
0
0
0
37
0
1
53
0
4
0
1
0
97
3
0
Prins Alexander
1
0
0
0
0
0
0
0
0
78
0
0
0
0
0
9
1
91
8
1
Charlois
4
0
0
0
0
0
4
2
0
1
55
2
0
1
0
15
2
88
10
2
Hoogvliet
1
0
0
0
0
0
0
0
0
1
2
90
0
0
0
1
0
95
4
1
Hoek van Holland
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
71
0
0
1
0
73
27
0
Haven- Ind.geb.
5
29
25
0
0
0
0
0
0
8
0
0
0
0
0
12
0
78
21
0
Rozenburg
0
1
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
0
82
0
2
86
14
0
Totaal
9
6
2
5
5
5
5
7
0
13
8
6
1
1
2
13
1
90
9
2
Van
Naar
Stadscentrum
Tabel 2.3 Koopstromen in de dagelijkse sector per deelgemeente, 2011 (%).
Dagelijkse sector: vanuit Pernis veel oriëntatie op Hoogvliet In Pernis en Feijenoord is er in de dagelijkse sector sprake van lage binding aan het eigen stadsdeel. De consumenten uit Pernis gaan voor hun dagelijkse boodschappen met name naar Hoogvliet. Voor Feijenoord is het beeld diffuser. Behalve in het eigen stadsdeel kopen de inwoners hun dagelijkse of wekelijkse boodschappen in Charlois en IJsselmonde en in mindere mate in het centrum van Rotterdam.
2 Onder ‘overige winkels’ vallen enerzijds winkels die niet bij een winkelgebied horen en anderzijds zijn de antwoorden van respondenten die geen specifiek winkelgebied hebben genoemd in deze categorie ondergebracht.
9
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Inwoners van Hoek van Holland kopen de dagelijkse artikelen relatief vaak buiten de gemeente Rotterdam. In mindere mate geldt dit ook voor IJsselmonde en Rozenburg (zie tabel 2.3). Als een ruimere gebiedsindeling wordt gehanteerd voor wat betreft de ligging van de aankooplocaties, dan komt naar voren dat de inwoners van de zuidelijke deelgemeenten Feijenoord, Charlois en IJsselmonde een sterke oriëntatie hebben op het gebied Zuid. Het gebied Noord buiten de ring kent relatief veel bestedingen vanuit Overschie, Hillegersberg-Schiebroek, Prins Alexander en Hoek van Holland.
Noord buiten ring
Centrum Oost/West
Haven- en ind.geb.
Zuid
Zuid (buitengebied)
Rotterdam overig
Totaal Rotterdam
Overig Nederland
Internet
Stadscentrum
12
2
54
0
6
0
17
91
7
2
Delfshaven
47
2
19
1
2
0
18
89
9
2
Overschie
2
65
8
0
0
0
15
90 10
0
Noord
53
6
11
0
1
1
20
91
8
1
Hillegersberg-Sch.
4
65
5
1
0
0
19
94
4
2
Kralingen-Croosw.
52
3
16
1
3
1
16
91
6
3
Feijenoord
2
2
5
2
63
1
15
90
7
3
IJsselmonde
1
2
1
2
63
1
13
83
17
0
Pernis
0
0
0
4
1
90
1
97
3
0
Prins Alexander
1
79
1
0
0
0
10
91
8
1
Charlois
1
1
4
1
61
2
17
88
10
2
Hoogvliet
0
1
1
0
2
90
1
95
4
1
Hoek van Holland
0
71
1
0
0
0
1
73
27
0
Haven- Ind.geb.
29
33
5
0
0
0
12
78
21
0
Rozenburg
1
0
0
0
0
83
2
86
14
0
totaal
16
21
9
1
21
8
14
90
9
2
Van
Naar
Noord binnen ring
Tabel 2.4 Koopstromen in de dagelijkse sector per deelgebied, 2011 (%).
Niet-dagelijkse sector: Binnenstad trekt vanuit alle wijken De gemiddelde binding voor niet-dagelijkse artikelen in Rotterdam ligt op 67 procent. Per deelgemeente zijn er verschillen in de binding aan Rotterdam als geheel.
10
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
De deelgemeenten Hoek van Holland (28 procent) en Rozenburg (45 procent) kennen een aanzienlijk lagere binding. Vanzelfsprekend speelt de ligging van deze deelgemeenten en nabijheid van andere gemeenten een rol. De binding aan de eigen deelgemeente voor niet-dagelijkse artikelen fluctueert per wijk sterker dan voor dagelijkse artikelen. De omvang en ligging van het winkelapparaat in de verschillende wijken speelt hierbij een grote rol. Naast het stadscentrum van Rotterdam, waar de binding door het zeer grote aanbod bij een betrekkelijk geringe omvang van de bevolking relatief hoog is (47 procent), hebben Prins Alexander (50 procent) en Hoogvliet (49 procent) een hoge binding aan de eigen deelgemeente. Het laagste bindingspercentage voor niet-dagelijkse artikelen is er in Pernis (4 procent), gevolgd door Delfshaven (9 procent). Naar gemeenten buiten Rotterdam vloeit gemiddeld 19 procent van de koopkracht af. Daarnaast is de afvloeiing door de aankopen via internet aanzienlijk. Gemiddeld gaat het om 14 procent.
Noord
Hillegersberg-Sch.
Kralingen-Croosw.
Feijenoord
IJsselmonde
Pernis
Prins Alexander
Charlois
Hoogvliet
Hoek van Holland
Haven- ind. geb.
Rozenburg
Overige winkels
Markt, tankstation
Totaal Rotterdam
Overig Nederland
Internet
2
1
1
1
1
0
1
0
3
1
0
0
0
0
8
3
69
15
16
37
9
0
1
1
0
0
0
0
2
1
0
0
1
0
11
2
67
17
16
Overschie
23
1
17
1
1
0
0
0
0
6
1
2
0
1
0
13
4
70
18
12
Noord
31
1
0
13
1
0
0
0
0
5
1
1
0
0
0
11
2
68
16
16
Hillegersberg-Sch.
19
1
0
3
22
1
0
0
0
10
1
0
0
1
0
13
2
71
15
14
Kralingen-Croosw.
33
1
0
2
0
10
0
1
0
8
1
1
0
0
0
10
3
71
15
13
Feijenoord
13
0
0
0
0
0
11
6
0
3
21
0
0
2
0
8
3
70
15
15
IJsselmonde
8
0
0
0
0
0
2
24
0
4
10
0
0
2
0
8
2
60
26
14
Pernis
6
0
0
0
0
0
0
1
4
1
5
40
0
3
0
2
3
64
24
12
Prins Alexander
8
0
0
0
0
0
0
0
0
50
0
0
0
0
0
7
1
68
19
13
Charlois
10
0
0
0
0
0
3
3
0
3
38
1
0
1
0
9
2
69
17
14
Hoogvliet
7
0
0
0
0
0
0
0
0
2
4
49
0
0
0
2
2
67
22
11
Hoek van Holland
5
0
0
0
0
0
0
0
0
0
1
0
20
0
0
1
0
28
56
16
Haven- Ind.geb.
24
10
9
0
0
0
0
0
0
8
0
0
0
0
0
10
0
61
32
7
Rozenburg
7
0
0
0
0
0
1
0
0
3
3
7
0
0
22
0
1
45
43
12
totaal
19
1
1
2
2
1
2
4
0
11
8
4
0
1
0
8
2
67
19
14
Delfshaven
47
Delfshaven
Stadscentrum
Stadscentrum
Van
Naar
Overschie
Tabel 2.5 Koopstromen in de niet-dagelijkse sector per deelgemeente, 2011 (%).
11
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
In tabel 2.6 zijn de koopstromen in de niet-dagelijkse sector van de deelgemeenten naar de deelgebieden weergegeven.
Noord buiten ring
Centrum Oost/West
Haven- en ind.geb.
Zuid
Zuid (buitengebied)
Rotterdam overig
Totaal Rotterdam
Overig Nederland
Internet
Stadscentrum
4
5
47
0
3
0
10
69
15
16
Delfshaven
10
3
37
1
2
0
13
67
17
16
Overschie
2
24
23
1
2
2
17
70
18
12
Noord
14
7
31
0
2
1
13
68
16
16
Hillegersberg-Sch.
4
32
19
1
1
0
14
71
15
14
Kralingen-Croosw.
13
9
33
0
2
1
13
71
15
13
Feijenoord
1
3
13
2
38
0
12
70
15
15
IJsselmonde
0
4
8
2
36
0
9
60 26
14
Pernis
0
1
6
3
6
43
4
64
24
12
Prins Alexander
1
50
8
0
1
0
8
68
19
13
Charlois
0
3
10
1
43
1
10
69
17
14
Hoogvliet
0
2
7
0
5
49
4
67
22
11
Hoek van Holland
0
20
5
0
1
0
1
28
56
16
Haven- Ind.geb.
10
17
24
0
0
0
10
61
32
7
Rozenburg
1
3
7
0
4
29
2
45
43
12
totaal
4
14
19
1
14
4
10
67
19
14
Naar
Noord binnen ring
Tabel 2.6 Koopstromen in de niet-dagelijkse sector per deelgebied, 2011 (%).
Van
2.2.2
Kooporiëntatie op de winkelgebieden
Het Centrum van Rotterdam trekt onder de Rotterdamse consumenten de meeste klanten voor zowel dagelijkse als niet-dagelijkse artikelen. Een aanzienlijk deel (9 procent) van de bestedingen aan dagelijkse artikelen door Rotterdammers komt in dit winkelgebied terecht. Andere grote aankooplocaties waar een relatief groot deel van de bestedingen terecht komt, zijn de winkelgebieden Zuidplein en Keizerswaard (beide 5 procent). Ook hoog staat het centrum van Hoogvliet (3 procent), wat vooral te verklaren is door de sterke binding vanuit deelgemeente Hoogvliet.
12
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Voor niet-dagelijkse artikelen is het Centrum van Rotterdam verreweg de belangrijkste aankooplocatie voor Rotterdam. Eenvijfde van dergelijke aankopen wordt hier gedaan. Op de tweede en derde plaats komen de Woonboulevard Alexandrium en Zuidplein, waar respectievelijk 9 en 7 procent van de Rotterdammers de niet-dagelijkse artikelen koopt. Tabel 2.7 Kooporiëntatie op belangrijkste winkelgebieden, dagelijkse en niet-dagelijkse sector, 2011. winkelgebied
dagelijks
niet-dagelijks
Centrum Rotterdam
9%
19%
Zuidplein
5%
7%
Keizerswaard
5%
2%
Centrum Hoogvliet
3%
3%
Alexandrium
3%
9%
Schiedamseweg
3%
0%
Eudokiaplein
2%
0%
Binnenhof
2%
0%
Zuiderboulevard
2%
2%
Hesseplaats
2%
0%
Karel Doormanstraat
0%
2%
2.2.3
Ontwikkeling koopkrachtbinding en afvloeiing per wijk 2004 - 2011
Deelgemeenten kennen duidelijke afname van de binding De koopkrachtbinding aan de eigen deelgemeente is sinds 2004 in vrijwel alle deelgemeenten teruggelopen. Een uitzondering is Charlois, waar de binding voor niet-dagelijkse artikelen toenam van 34 procent tot 38 procent. De grootste daling van de binding aan de eigen deelgemeente heeft zich voor dagelijkse artikelen voorgedaan in Feijenoord, waar de binding terugliep van 65 procent naar 33 procent. De binding voor niet-dagelijkse artikelen is het sterkst afgenomen in Overschie (van 48 naar 17 procent). Het Stadscentrum kent voor zowel dagelijkse als niet-dagelijkse artikelen een flinke afname van de koopkrachtbinding.
13
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Tabel 2.8 Koopkrachtbinding in dagelijkse en niet-dagelijkse sector per deelgemeente, 2004, 2011 (%). dagelijks
niet-dagelijks
Deelgemeente
2004
2011
2004
2011
Stadscentrum
77
54
68
47
Delfshaven
54
45
13
9
Overschie
65
59
48
17
Noord
72
50
27
13
Hillegersberg-Sch.
75
58
33
22
Kralingen-Croosw.
56
50
12
10
Feijenoord
65
33
20
11
IJsselmonde
70
58
34
24
Pernis
44
37
7
4
Prins Alexander
86
78
58
50
Charlois
61
55
36
38
Hoogvliet
94
90
55
49
Hoek van Holland
86
71
31
20
Haven- Ind.geb.
.
.
.
.
Rozenburg
,
82
.
22
2.3 Functioneren binnenstad Rotterdam 2.3.1
Aanbod winkels in wvo en aantal vestigingen
Niet-dagelijkse sector dominant in binnenstad De inwoners van de deelgemeente Stadscentrum hebben het grootste winkelaanbod per inwoner tot hun beschikking. Het merendeel van het winkelvloeroppervlak in de binnenstad (dat in gebruik is) bestaat uit aanbod voor niet-dagelijkse artikelen (88 procent). De binnenstad telt in totaal 839 winkels in gebruik, waarvan 674 voor niet-dagelijkse artikelen. In het winkelgebied 1e Middellandstraat, dat aan de westkant van het centrum ligt, is meer winkelaanbod voor dagelijkse dan voor niet-dagelijkse artikelen te vinden. De totale leegstand in de binnenstad bedraagt 11 procent.
14
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Tabel 2.9 Winkelaanbod per winkelgebied in deelgemeente Stadscentrum Rotterdam, 2011. dagelijks
winkelgebied
niet-dagelijks
aantal
m²
aantal
m²
Centrum Rotterdam
107
16.586
569
160.474
1e Middellandstraat
38
4.281
35
Nieuwe Binnenweg
13
1.284
Van Vollenhovestraat
4
Overig Centrum totaal
2.3.2
leeg aantal
totaal m²
aantal
m²
97
20.008
773
197.068
2.397
17
738
90
7.416
57
7.666
11
1.536
81
10.486
215
5
1.425
4
401
13
2.041
3
500
8
653
2
1.140
13
2.293
165
22.866
674
172.615
131
23.823
970
219.304
Ontwikkeling wvo
Lichte afname omvang winkelmeters Rotterdamse binnenstad Tussen 1994 en 2004 is het winkelvloeroppervlak (dat actief in gebruik is) in de binnenstad van Rotterdam met 32 procent toegenomen tot 209.340 m2 wvo. Ten opzichte van 2004 is het winkelvloeroppervlak in 2011 teruggelopen tot 195.480 m2 wvo. De afname van het aanbod van dagelijkse artikelen is relatief gezien sterker (10 procent) dan de afname van het aanbod van nietdagelijkse artikelen (6 procent). Tabel 2.10 Winkelvloeroppervlak binnenstad Rotterdam (m² WVO, exclusief leegstand). dagelijks
niet-dagelijks
totaal
2011
22.866
172.615
195.481
2004
25.343
183.998
209.341
1999
15.620
151.850
167.470
1994
14.040
145.140
159.180
2.3.3
Draagvlak en toevloeiing
Dagelijkse sector: Centrum kent beperkte toevloeiing van buiten Rotterdam In de binnenstad van Rotterdam wordt in 2011 in totaal voor € 157 miljoen besteed aan dagelijkse artikelen. Daarvan is € 132 miljoen afkomstig van inwoners van Rotterdam en € 25 miljoen van consumenten uit de rest van Nederland.
15
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Ruim de helft van de inwoners van de binnenstad (54 procent) doet de dagelijkse of wekelijkse boodschappen in het Centrum van Rotterdam. Ook de deelgemeenten Delfshaven (19 procent) en Kralingen-Crooswijk (16 procent) zijn relatief sterk georiënteerd op het Centrum voor de aankoop van dagelijkse artikelen. Figuur 2.2 Binding van de deelgemeenten aan het centrum van Rotterdam, dagelijkse artikelen (%). Stadscentrum
54
Delfshaven
19
Overschie
8
Noord
11
Hillegersberg-Sch.
5
Kralingen-Cr.
16
Feijenoord
5
IJsselmonde
1
Pernis
0
Prins Alexander
1
Charlois
4
Hoogvliet
1
Hoek van Holland
1
Rozenburg
0
De binnenstad kan worden onderverdeeld in een oostelijk en westelijk deel. Het grootste deel van de bestedingen in de dagelijkse sector worden gedaan in West (€ 87 miljoen). Een relatief groot deel van deze bestedingen komt, naast van inwoners van de binnenstad (€ 22 miljoen), van de inwoners van Delfshaven (€ 25 miljoen). Het winkelaanbod in het oostelijke deel van het Centrum wordt vooral bediend door inwoners van Kralingen-Crooswijk (€ 11 miljoen), Delfshaven (€ 8 miljoen) en Noord (€ 7 miljoen).
16
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Tabel 2.11 Bestedingen in de binnenstad Oost en West aan dagelijkse artikelen naar herkomstgebied, 2011 (€). afkomstig uit Stadscentrum
Oost
West
Totaal
14.675.000
22.309.000
36.985.000
8.238.000
24.601.000
32.839.000
992.000
1.935.000
2.927.000
Noord
7.125.000
5.652.000
12.777.000
Hillegersberg-Schiebroek
2.136.000
2.348.000
4.484.000
11.524.000
6.664.000
18.188.000
Feijenoord
2.562.000
5.383.000
7.944.000
IJsselmonde
1.106.000
842.000
1.948.000
45.000
0
45.000
Prins Alexander
1.322.000
1.429.000
2.751.000
Charlois
3.834.000
2.699.000
6.532.000
500.000
173.000
673.000
0
220.000
220.000
4.000
14.000
18.000
Rozenburg
20.000
20.000
39.000
Rotterdam
54.084.000
74.288.000
128.371.000
Overig Nederland
11.442.000
13.191.000
24.633.000
totaal
65.526.000
87.479.000
153.005.000*
Delfshaven Overschie
Kralingen-Crooswijk
Pernis
Hoogvliet Hoek van Holland Haven- en ind.geb.
* Dit totaal aantal wijkt licht af omdat de Witte de Withstraat buiten de indeling in Oost/West valt.
Niet-dagelijkse sector: bijna helft bestedingen Centrum van buiten Rotterdam Aan niet-dagelijkse artikelen wordt € 436 miljoen besteed in het Centrum van Rotterdam. Daarvan is € 250 miljoen (57 procent) afkomstig van inwoners van Rotterdam en het overige deel (43 procent) afkomstig van buiten Rotterdam. Bijna de helft van de inwoners van de binnenstad (47 procent) doet de dagelijkse of wekelijkse boodschappen in het Centrum van Rotterdam. Ook de deelgemeenten Delfshaven (37 procent), Noord (31 procent) en Kralingen-Crooswijk (33 procent) zijn relatief sterk georiënteerd op het Centrum voor de aankoop van niet-dagelijkse artikelen.
17
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Figuur 2.3 Binding van de deelgemeenten aan het centrum van Rotterdam, niet-dagelijkse artikelen (%).
Stadscentrum
47
Kralingen-Cr.
33
Charlois
10
Delfshaven
37
Feijenoord
13
Hoogvliet
7
Overschie
23
IJsselmonde
8
Hoek van Holland
5
Noord
31
Pernis
6
Rozenburg
7
Hillegersberg-Sch.
19
Prins Alexander
8
Iets meer dan de helft (54 procent) van de bestedingen in de niet-dagelijkse sector worden gedaan in het oostelijke deel van de binnenstad (€ 233 miljoen). In tegenstelling tot de dagelijkse sector zijn de bestedingen vanuit de verschillende deelgemeenten tamelijk gelijkmatig over beide centrumgebieden (oost/west) verdeeld. De deelgemeenten Delfshaven en Feijenoord zijn weliswaar sterker georiënteerd op West, maar het verschil in bestedingen tussen Oost en West is beperkt. Het grootste deel van de bestedingen in zowel Oost als West is afkomstig van deelgemeente Delfhaven (€ 57 miljoen).
18
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Tabel 2.12 Bestedingen in binnenstad Oost en West aan niet-dagelijkse artikelen naar herkomstgebied, 2011 (€). afkomstig uit
Oost
Stadscentrum
15.021.000
16.564.000
31.586.000
Delfshaven
26.647.000
30.388.000
57.035.000
Overschie
4.078.000
3.597.000
7.675.000
19.259.000
14.120.000
33.379.000
9.762.000
7.185.000
16.947.000
18.906.000
16.497.000
35.403.000
Feijenoord
8.976.000
10.964.000
19.940.000
IJsselmonde
6.022.000
3.859.000
9.881.000
350.000
235.000
585.000
Prins Alexander
9.108.000
5.828.000
14.936.000
Charlois
6.926.000
6.042.000
12.969.000
Hoogvliet
3.157.000
1.600.000
4.757.000
Hoek van Holland
375.000
680.000
1.056.000
Haven- en ind.geb.
58.000
28.000
86.000
Rozenburg
933.000
844.000
1.777.000
Rotterdam
129.579.000
118.433.000
248.012.000
Overig Nederland
103.610.000
77.904.000
181.514.000
totaal
233.189.000
196.337.000
429.526.000*
Noord Hillegersberg-Schiebroek Kralingen-Crooswijk
Pernis
West
Totaal
* Dit totaal aantal wijkt licht af omdat de Witte de Withstraat buiten de indeling in Oost/West valt.
2.3.4
Beoordeling winkelvoorzieningen
Dagelijkse sector: Centrum van Rotterdam scoort goed op bereikbaarheid met OV Het Centrum van Rotterdam, waar veel consumenten hun dagelijkse of wekelijkse boodschappen doen, wordt voor wat betreft de compleetheid van het winkelaanbod en de bereikbaarheid per openbaar vervoer goed beoordeeld. De parkeermogelijkheden en de bereikbaarheid met de auto worden door de bezoekers die in de binnenstad boodschappen doen met een krappe voldoende beoordeeld.
19
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Figuur 2.4 Beoordeling Centrum van Rotterdam voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). 8,2
Compleetheid winkelaanbod
7,6
Sfeer en uitstraling winkelgebied
7,2
Veiligheid winkelomgeving 6,0
Parkeermogelijkheden
7,6
Aanbod van daghoreca 6,4
Bereikbaarheid per auto
8,3
Bereikbaarheid per openbaar vervoer 0
2.3.5
2
4
6
8
10
Vervoerswijzen
Niet dagelijks: bijna helft bezoekers per openbaar vervoer Bezoekers van het Centrum van Rotterdam komen voor de aankoop van dagelijkse artikelen vooral te voet (40 procent) of met de fiets (31 procent). Het aandeel bezoekers dat met de auto komt, is beperkt. De bereikbaarheid met de auto wordt dan ook door bezoekers met een krappe voldoende beoordeeld. Als het gaat om winkelen, komt een aanzienlijk deel van de bezoekers per openbaar vervoer. In totaal komt ongeveer de helft met de metro, tram, trein of bus naar de binnenstad van Rotterdam. Het aandeel van de auto bedraagt een kwart (26 procent). Tabel 2.13 Vervoerswijze naar Centrum van Rotterdam voor dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen. vervoerswijze
dagelijks
niet-dagelijks
te voet
40%
9%
fiets
31%
15%
auto
8%
26%
tram
10%
14%
metro
8%
23%
trein
2%
7%
scootmobiel
1%
0%
scooter/brommer
0%
1%
bus
0%
4%
20
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
2.3.6
Overige karakteristieken
Niet-dagelijkse: compleetheid winkelaanbod belangrijkst bezoekmotief Consumenten die hun dagelijkse artikelen in het Centrum van Rotterdam kopen, doen dit vooral vanwege de nabijheid. Andere redenen liggen in de compleetheid van het winkel- en artikelenaanbod of betreffen overwegingen die te maken hebben met reizen. Relatief vaak wordt genoemd dat het boodschappen doen gecombineerd wordt met de reis naar of van het werk of met de reis naar of van andere activiteiten. Voor de aankoop van niet-dagelijkse artikelen speelt vooral de compleetheid van het winkelaanbod een belangrijk rol (63 procent). Nabijheid is veel minder van belang, terwijl overwegingen als de bereikbaarheid per openbaar vervoer en de sfeer/uitstraling van het winkelgebied relatief zwaarder meewegen. Tabel 2.14 Motieven voor keuze Centrum van Rotterdam voor dagelijkse en niet-dagelijkse aankopen (meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
dagelijks
niet-dagelijks
dichtst bij huis
71%
19%
compleetheid winkelaanbod
28%
63%
compleetheid aanbod artikelen
19%
39%
op de route van/naar andere activiteiten
15%
5%
op de route van/naar werk
14%
6%
sfeer/uitstraling winkelgebied
13%
25%
bereikbaarheid per openbaar vervoer
12%
24%
prijsniveau winkelaanbod
11%
10%
combinatie met bezoek familie/vrienden
4%
5%
bereikbaarheid per auto
3%
6%
parkeermogelijkheden
0%
3%
De klanten voor dagelijkse artikelen van het Centrum van Rotterdam doen met een betrekkelijk hoge frequentie hier hun boodschappen. Een zevende (15 procent) koopt er (bijna) dagelijks en in totaal doet 88 procent wekelijks of vaker hier de boodschappen. Consumenten die hun niet-dagelijkse artikelen kopen in de Rotterdamse binnenstad, doen dat het vaakst 1-2 keer per maand (45 procent), terwijl een derde dat minder dan 1-2 keer per maand doet.
21
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Tabel 2.15 Bezoekfrequentie Centrum van Rotterdam voor dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen. bezoekfrequentie
dagelijks
niet-dagelijks
(bijna) dagelijks
15%
2%
3 tot 4 keer per week
28%
3%
2 keer per week
25%
5%
1 keer per week/wekelijks
20%
13%
1-2 keer per maand
8%
45%
minder dan 1-2 keer per maand
4%
32%
Centrum van Rotterdam vooral op zaterdag bezocht De zaterdag wordt door de bezoekers die hun niet-dagelijkse artikelen kopen in het Centrum van Rotterdam het meest genoemd als de aankoopdag (30 procent). Ook de zondag wordt relatief vaak genoemd, wat te maken heeft met de wekelijkse koopzondag. Figuur 2.5 Aankoopdag voor niet-dagelijkse artikelen. Maandag
4% 11%
Dinsdag
10%
Woensdag
13%
Donderdag
20%
Vrijdag
30%
Zaterdag 14%
Zondag 0%
10%
20%
30%
40%
50%
2.4 Kopen op zondag Kwart maakt nooit gebruik van koopzondag Een kwart van de consumenten uit Rotterdam (26 procent) zegt nooit een koopzondag te bezoeken. Dat percentage ligt hoger dan het gemiddelde voor de G4 (20 procent). Bijna de helft van de inwoners van Rotterdam (43 procent) bezoekt minstens maandelijks een koopzondag en dat aandeel ligt iets lager dan het gemiddelde voor G4, dat 45 procent bedraagt.
22
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Figuur 2.6 Bezoekfrequentie koopzondag en supermarkten op zondag. 6%
Meer dan 4 keer per maand
4% 27%
2-4 keer per maand
20% 14%
1 keer per maand / maandelijks 1 keer per kwartaal
14%
Minder dan 1 keer per jaar
supermarkten op zondag
4%
1 keer per half jaar 1 keer per jaar
19%
8%
8%
koopzondag
2% 3% 3% 4% 34%
Nooit Weet niet
26% 2% 2% 0%
10%
20%
30%
40%
50%
Supermarktbezoek op zondag minder dan gemiddeld in G4 Op zondag zijn in Rotterdam diverse supermarkten - overwegend ’s middags – geopend. Inwoners van Rotterdam gaan ten opzichte van inwoners van de vier grote steden gemiddeld minder vaak op zondag naar de supermarkt. Bijna de helft (47 procent) van de inwoners van Rotterdam koopt minstens eens per maand op zondag in de supermarkt, tegenover 59 procent van de inwoners van de G4. De Rotterdamse consumenten hebben verschillende verbetersuggesties genoemd. Daarin komen ook de koopzondag en openingstijden op zondag terug (figuur 2.7). Verder noemen de consumenten relatief vaak thema’s als parkeergelegenheid en bereikbaarheid, veiligheid, diversiteit van het winkelaanbod.
23
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Gemeente Rotterdam
Figuur 2.7 Genoemde verbeterpunten winkelvoorzieningen in eigen woonplaats door inwoners Rotterdam.
24
3
Hoofdstuk
Winkelgebieden
25
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3. Winkelgebieden per deelgemeente 3.1 Overschie 3.1.1
Winkelaanbod
Burg. Baumannlaan grootste aankooplocatie In de Rotterdamse deelgemeente Overschie zijn drie winkelgebieden, waarvan dat aan de Burgemeester Baumannlaan het grootste is met 6.300 m² wvo. Het aanbod aan winkelvloeroppervlak voor de verkoop van dagelijkse artikelen bedraagt in deze drie winkelgebieden ruim de helft (61 procent). De buiten deze drie winkellocaties gelegen winkels vormen vooral niet-dagelijks winkelaanbod. De leegstand bedraagt in de deelgemeente 8 procent. Ten opzichte van 2004 is er een sterke toename van het wvo in gebruik voor de verkoop van dagelijkse artikelen (2004: 2.819 m²). Voor niet-dagelijkse artikelen is het wvo dat in gebruik is, juist sterk gedaald met 6.500 m² (20043: 10.020 m²). Deze flinke afname heeft grotendeels buiten de winkelgebieden plaatsgevonden. Het aantal winkelvloermeters aan de Burgemeester Baumannlaan is zowel voor dagelijkse als niet-dagelijkse artikelen toegenomen ten opzichte van 2004. Tabel 3.1 Winkelaanbod per winkelgebied in deelgemeente Overschie, 2011. dagelijks
winkelgebied
aantal
Abtsweg
niet-dagelijks m²
aantal
m²
leeg
totaal
aantal
m²
aantal
m²
8
584
2
75
3
206
13
865
15
3.666
24
2.393
4
280
43
6.339
Van Noortwijckstraat
8
381
6
434
2
263
16
1.078
Overig Overschie4
1
22
9
715
-
-
10
737
33
4.653
41
3.617
9
749
82
9.019
Burg. Baumannlaan
totaal
3
Dit is exclusief Spaanse Polder.
4
In 2005 is Spaanse Polder tot deelgemeente Overschie gerekend. In dit rapport valt Spaanse Polder onder de Haven- en
industriegebieden.
26
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.1.2
Kooporiëntatie bewoners Overschie
Ruim de helft van de bestedingen in de dagelijkse sector door inwoners van Overschie komt terecht in het winkelgebied Burgemeester Baumannlaan (59 procent). Ook het Stadscentrum van Rotterdam en de Kleiweg staan in de top-3 van aankooplocaties voor dagelijkse artikelen, maar hier wordt aanzienlijk minder uitgegeven. Niet-dagelijkse artikelen kopen inwoners van Overschie het meest in het Centrum van Rotterdam (23 procent), gevolgd door de Burgemeester Baumannlaan (17 procent) en Alexandrium (5 procent). Tabel 3.2 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Overschie. dagelijks
niet-dagelijks
Burgemeester Baumannlaan
59%
Centrum Rotterdam
23% 17%
Centrum Rotterdam
8%
Burgemeester Baumannlaan
Kleiweg
2%
Alexandrium
5%
Op buurtniveau blijkt dat bewoners van Landschie sterk op de eigen deelgemeente zijn georiënteerd (95 procent). De inwoners van Zestienhoven bezoeken relatief vaak de Kleiweg voor hun dagelijkse boodschappen (33 procent). Tabel 3.3 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Overschie op buurtniveau (%) Overschie
totaal
Landzicht
Overschie
Zestienhoven
Schieveen
Noord-Kethel
Kleinpolder
deelgemeente
winkelgebied
Overschie
Burgemeester Baumannlaan
66
34
33
56
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
5
11
1
13
Delfshaven
Franselaan
1
Noord
Stadhoudersplein Rotterdam
Hillegersberg-Sch.
Bergse Dorpsstraat
59 8 0
0
Kleiweg Peppelweg
95
5
2
1
0
0
33
0
2
2
16
1
3
2
Kralingen-Crooswijk
Oostzeedijk
Prins Alexander
Alexandrium (woonboulevard)
0
0
Binnenhof
3
1
Charlois
Zuidplein
0
0
Hoogvliet
Centrum Hoogvliet
0
Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
5
0
0 1
27
0
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
internet+
via internet
totaal
6
100
41
100
100
0 100
13
Overschie
overig Nederland
8
totaal
overig Nederland
18
Landzicht
markt
Overschie
overig Rotterdam
overig
Zestienhoven
ov Rotterdam (onb.)
Schieveen
winkelgebied
Noord-Kethel
Kleinpolder
deelgemeente
14
1
0
9
12
10
100
100
5
0
0 100
100
Voor niet-dagelijkse artikelen is het centrum van Rotterdam, naast de Burgemeester Baumannlaan in de eigen deelgemeente, een populaire aankooplocatie. De buurtbewoners van Landzicht zijn het sterkst op de Burgemeester Baumannlaan georiënteerd (31 procent), terwijl in Kleinpolder en Schieveen ruim een kwart van de buurtbewoners de binnenstad bezoekt voor de aankoop van niet-dagelijkse artikelen.
28
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.4 Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Overschie op buurtniveau (%) Overschie
Delfshaven
1e Middellandstraat
0
7
Bergselaan
0
Oude Noorden
1
Hillegersberg-Sch.
Bergse Dorpsstraat Kleiweg
1
Peppelweg
0
Crooswijkseweg
0
Oudedijk
0
Feijenoord
Zuiderboulevard
1
IJsselmonde
Keizerswaard Stadionweg Rotterdam
1
Prins Alexander
Alexandrium (woonboulevard)
6
Binnenhof
1
Centrum Hoogvliet
2
overig Hoogvliet Rotterdam
1
overig Rotterdam via werk
17
22
23
1
0
1
1
0
0
0
1
0
0
1
0
1
6
0
1 0
2
0 0 0 0
3
3
5
4
8
5 0
2 0
weet niet
31
20
0
Zuidplein
ov Rotterdam (onb.)
16
10
1
Katendrechtse Lagedijk
Botlek Rotterdam
20
1
Noord
Haven- en ind.geb.
12 28
0
Schiedamseweg/Nw. Binnenwg
0
1
2
8
1 1 1
2 3
1
12
3
1
2 7
10
2 9
0
10 0
fabriek / groothandel
2
0
1
markt
3
4
3
overig Nederland
overig Nederland
internet+
via internet
totaal
totaal
27
overig Nederland
Landzicht
17
Centrum Rotterdam
Hoogvliet
Overschie
Burgemeester Baumannlaan
Stadscentrum
Charlois
Zestienhoven
winkelgebied
Overschie
Kralingen-Crooswijk
Schieveen
Noord-Kethel
Kleinpolder
deelgemeente
8
80
27
26
27
16
12
9
20
23
10
5
12
100
100
100
100
100
100
100
29
18
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.1.3
Draagvlak winkelgebied Burgemeester Baumannlaan
Winkelgebied Burgemeester Baumannlaan vooral verzorgingsfunctie voor eigen wijkbewoners Het winkelgebied Burgemeester Baumannlaan kent een omzet van ruim € 27 miljoen aan dagelijkse artikelen. Het merendeel (81 procent) van de bestedingen komt uit de eigen deelgemeente. Uit Delfshaven en Hillegersberg-Schiebroek is respectievelijk 6 en 4 procent van het draagvlak voor dagelijkse artikelen afkomstig. De toevloeiing van buiten Rotterdam bedraagt 3 procent. Tabel 3.5 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden Burg. Baumannlaan (%). afkomstig uit
Burg. Baumannlaan5
Stadscentrum
2
Delfshaven
5
Overschie
81
Noord
3
Hillegersberg-Schiebroek
4
Kralingen-Crooswijk
2
Haven- en industriegebieden
0
Rotterdam Overig Nederland totaal
97 3 100
Het draagvlak voor niet-dagelijkse artikelen is voor de Burgemeester Baumannlaan met € 7,9 miljoen aanzienlijk kleiner dan voor de dagelijkse artikelen. De bestedingen komen vooral uit Overschie (73 procent). Substantiële toevloeiing is er vanuit de deelgemeenten Stadscentrum (7 procent) en Noord (6 procent) en van buiten Rotterdam (4 procent).
5
Winkelgebied Burgemeester Baumannlaan is het enige winkelgebied in Overschie met voldoende waarnemingen om erover te rapporteren.
30
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.6 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Overschie(€). afkomstig uit
Burg. Baumannlaan
Stadscentrum
7
Delfshaven
4
Overschie
73
Noord
6
Hillegersberg-Schiebroek
1
Kralingen-Crooswijk
3
Feijenoord
1
IJsselmonde
1
Charlois
0
Haven- en industriegebieden
0
Rotterdam Overig Nederland totaal
96 4 100
Het winkelgebied Burgemeester Baumannlaan kent een vloerproductiviteit in de dagelijkse sector van € 7.390 per m2 wvo en in de niet-dagelijkse sector van € 3.290 per m2 wvo. Tabel 3.7 Vloerproductiviteit winkelgebied Burgemeester Baumannlaan (€/m² wvo).
Burgemeester Baumannlaan
3.1.4
dagelijks
niet-dagelijks
totaal
€ 7.390
€ 3.290
€ 5.770
Waardering winkelvoorzieningen
Burgemeester Baumannlaan: bereikbaarheid per auto en parkeermogelijkheden scoren goed Het winkelgebied Burgemeester Baumannlaan wordt door bezoekers die hier de dagelijkse of wekelijkse boodschappen doen gemiddeld als ruim voldoende gewaardeerd. Uitschieters naar boven vormen de waardering voor de bereikbaarheid met de auto (rapportcijfer 8,0) en de parkeermogelijkheden (rapportcijfer 8,1). Naar beneden blijft de waardering voor het aanbod van daghoreca achter (rapportcijfer 5,9).
31
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Figuur 3.1 Beoordeling Burgemeester Baumannlaan voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). 7,3
Compleetheid winkelaanbod
7,1
Sfeer en uitstraling winkelgebied
7,6
Veiligheid winkelomgeving
8,1
Parkeermogelijkheden 5,9
Aanbod van daghoreca
8,0
Bereikbaarheid per auto
7,5
Bereikbaarheid per openbaar vervoer 0
3.1.5
2
4
6
8
10
Vervoerswijzen
Bijna de helft van de klanten van de winkels aan de Burgemeester Baumannlaan voor dagelijkse artikelen komt met de auto (49 procent). Een kwart (26 procent) komt te voet en 18 procent met de fiets. De overigen komen met de scooter of de bus (7 procent).
3.1.6
Overige karakteristieken
Vier op tien klanten bezoekt Burg. Baumannlaan minstens 3 keer per week voor dagelijkse artikelen Ongeveer vier op de tien klanten van de Burgemeester Baumannlaan die dagelijkse artikelen kopen, doet dit met een hoge frequentie. Een vijfde (18 procent) doet dit (bijna) dagelijks en een kwart (24 procent) doet dit 3 á 4 keer in de week. Het aandeel klanten dat wekelijks of minder vaak de boodschappen doet bedraagt 31 procent. Klanten voor dagelijkse artikelen bezoeken het winkelgebied Burgemeester Baumannlaan vooral vanwege de nabijheid. Dit aspect noemt 82 procent van de bezoekers. Ook de parkeermogelijkheden zijn een belangrijk motief (30 procent), terwijl ongeveer één op de vijf het prijsniveau en de compleetheid van het winkelaanbod als bezoekmotief noemt.
32
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.8 Belangrijkste motieven keuze winkelgebied voor dagelijkse aankopen (meer antwoorden mogelijk). Burgmeester
aspecten
Baumannlaan
dichtst bij huis
82%
parkeermogelijkheden
30%
compleetheid winkelaanbod
21%
prijsniveau winkelaanbod
18%
bereikbaarheid per auto
16%
33
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.2 Hillegersberg-Schiebroek 3.2.1
Winkelaanbod
Bergse Dorpsstraat groot aanbod dagelijks In de deelgemeente Hillegersberg-Schiebroek zijn vijf winkelgebieden, met in totaal circa 32.000 m² wvo. Daarnaast is er nog 13.000 m² wvo verspreid over de deelgemeente. Het winkelvloeroppervlak voor de verkoop van dagelijkse artikelen is ruim een kwart van het totale winkelvloeroppervlak (29 procent). De Bergse Dorpstraat kent relatief veel m² wvo voor dagelijkse artikelen. De totale leegstand in de deelgemeente bedraagt 5 procent en is in het winkelgebied Kleiweg het hoogst met 14 procent. Ten opzichte van 2004 is er een toename van het wvo dat in gebruik is van 3.600 m². Deze toename heeft zich zowel bij dagelijkse als niet-dagelijkse artikelen voorgedaan (2004 dagelijks: 11.576 m² en niet-dagelijks: 29.992 m²). Tabel 3.9 Winkelaanbod per winkelgebied in Hillegersberg-Schiebroek, 2011. dagelijks
winkelgebied
niet-dagelijks
teeg
aantal
m²
aantal
m²
aantal
Bergse Dorpsstraat
27
5.736
87
10.501
Kleiweg
14
2.298
37
Peppelweg
14
1.763
Teldersweg
6
Van Beethovensingel Overig Hillegersberg/Schiebroek totaal
3.2.2
totaal m²
aantal
m²
2
330
116
16.567
5.077
11
1.192
62
8.567
45
4.000
5
322
64
6.085
859
0
.
0
.
6
859
11
1.249
7
750
0
.
18
1.999
5
1.184
18
11.723
4
275
27
13.182
77
13.089
194
32.051
22
2.119
293
47.259
Kooporiëntatie bewoners Hillegersberg-Schiebroek
Ruim een kwart van de bestedingen in de dagelijkse sector door inwoners van Hillegersberg-Schiebroek vinden plaats in winkelgebied Peppelweg (27 procent). Ook de winkelgebieden Bergse Dorpsstraat en Kleiweg halen een relatief hoog bestedingsaandeel in deze sector. Niet-dagelijkse artikelen worden door de inwoners van Hillegersberg-Schiebroek vooral in het Centrum van Rotterdam gekocht. Daarnaast zijn de Bergse Dorpsstraat, Peppelweg en Alexandrium relatief populaire aankooplocaties voor niet-dagelijkse artikelen met een bestedingsaandeel van 9 procent.
34
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.10 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Hillegersberg-Schiebroek dagelijks
niet-dagelijks
Peppelweg
27%
Centrum Rotterdam
19%
Bergse Dorpsstraat
20%
Bergse Dorpsstraat
9%
Kleiweg
12%
Peppelweg
9%
De kooporiëntatie van de inwoners van Hillegersberg-Schiebroek verschilt per buurt. In Schiebroek zijn buurtbewoners sterk georiënteerd op de Peppelweg (63 procent), terwijl de bewoners van Hillegersberg-Noord en Molenlaankwartier het vaakst naar de Bergse Dorpsstraat gaan voor dagelijkse boodschappen. Tabel 3.11 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Hillegersberg-Schiebroek op buurtniveau (%)
Centrum Rotterdam
54
3
2
3
12
2
4
2
9
27
4
8
1
7
3
5
3
0 1
1
0
1
Burgemeester Baumannlaan
1
Bergselaan
1
Eudokiaplein
0
Oude Noorden
1
Kralingen-Crooswijk
Crooswijkseweg
1
IJsselmonde
Keizerswaard
1
1
0
0 1
0
0
Spinozaweg
1
Alexandrium (woonboulevard)
0
Ambachtsplein
0
0 0
2
2
5
1
47
Hesseplaats Botlek Rotterdam
ov Rotterdam (onb.)
weet niet overig Rotterdam
overig
markt
1 1
1
35
3
5
0
0
2
1 15
1 0
Binnenhof
Haven- en ind.geb.
1
6 6
Jonker Fransstraat
overig Hoogvliet Rotterdam
20
3
Noord
Hoogvliet
38
63
Overschie
Prins Alexander
13
Hillegersberg-Sch.
Stadscentrum
49
totaal
Peppelweg
9
Molenlaankwartier
Kleiweg
3
Terbregge
Bergse Dorpsstraat
Hillegersberg-Noord
winkelgebied
Hillegersberg-Sch.
Hillegersberg-Zuid
Schiebroek
deelgemeente
0 5
1 12
25
1 1
16 0
25
18 0
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Hillegersberg-Sch.
totaal
Molenlaankwartier
Terbregge
Hillegersberg-Noord
Hillegersberg-Zuid
Schiebroek
deelgemeente
winkelgebied
overig Nederland
overig Nederland
4
3
1
3
8
internet+
via internet
1
0
1
4
4
2
100
100
100
100
100
totaal
100
4
Voor niet-dagelijkse artikelen gaan de bewoners van Hillegersberg-Schiebroek relatief vaak naar de binnenstad van Rotterdam. Vooral in Hillegersberg-Zuid is de oriëntatie op de binnenstad relatief sterk (29 procent). De bewoners van Terbregge zijn relatief sterk georiënteerd op Alexandrium (27 procent). Tabel 3.12 Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Hillegersberg-Schiebroek op buurtniveau (%)
4 1
3
11
2
Peppelweg
21
1
3
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
17
29
15
Delfshaven
1e Middellandstraat
4 9
19
19 0 0
0
0
Overschie
Burgemeester Baumannlaan
0
0
Noord
Bergselaan
1
1
Kralingen-Crooswijk
1
1 0
9
3
2
Schiedamseweg/Nw. Binnenwg Vierambachtsstraat
13
22
Hillegersberg-Sch.
22
totaal
3
Molenlaan-kwartier
Kleiweg
1
Terbregge
Bergse Dorpsstraat
Hillegersberg-Noord
winkelgebied
Hillegersberg-Sch.
Hillegersberg-Zuid
Schiebroek
deelgemeente
0 1
1
Eudokiaplein
0
0
1
Oude Noorden
2
2
2
1
1
Jonker Fransstraat
0
1
0
0
Linker Rottekade
0
0
0
0
0
Oostzeedijk
0
0
2
0
Oudedijk
0
0
Feijenoord
Zuiderboulevard
0
0
IJsselmonde
Keizerswaard
Prins Alexander
Alexandrium (woonboulevard)
0 8
Binnenhof
4 1
36
0 9
27
6
9
4
1
1
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
0 1
Lage Land
1
Winkelpromenade Zuidwijk
0
Zuidplein
1
1
0
0
0 0
2
1
Hoogvliet
overig Hoogvliet Rotterdam
Haven- ind.geb.
Botlek Rotterdam
ov Rotterdam (onb.)
weet niet
0
1
2
0
overig Rotterdam
11
12
12
10
0
1 0
3
via werk
1 1
15
0
12 0
fabriek / groothandel
0
1
0
0
markt
1
1
3
1
1
1
17
15
11
22
12
15
overig Nederland
overig Nederland
internet+
via internet
totaal
3.2.3
Hillegersberg-Sch.
1
Hesseplaats
overig
totaal
winkelgebied Boulevard Nesselande
Charlois
Molenlaan-kwartier
Terbregge
Hillegersberg-Noord
Hillegersberg-Zuid
Schiebroek
deelgemeente
0
17
14
8
15
12
14
100
100
100
100
100
100
Draagvlak per winkelgebied
Toevloeiing in dagelijkse sector vooral uit Noord Het winkelgebied Peppelweg heeft in Hillegersberg-Schiebroek het grootste draagvlak voor dagelijkse artikelen (€ 28 miljoen). Klanten voor de winkelgebieden in het stadsdeel komen vooral uit Hillegersberg-Schiebroek zelf. Daarnaast is er belangrijke toevloeiing uit Noord, met name in de richting van Bergse Dorpsstraat en Peppelweg. Het winkelgebied Kleiweg kent relatief veel toevloeiing uit Overschie. Tabel 3.13 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden Hillegersberg-Schiebroek (%) afkomstig uit
Bergse Dorpstraat
Kleiweg
Peppelweg
totaal
Stadscentrum
2
0
0
1
Overschie
0
6
2
2
Noord
8
2
4
5
80
88
92
87
Kralingen-Crooswijk
0
0
0
0
Feijenoord
1
0
1
1
Hillegersberg-Schiebroek
37
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
afkomstig uit
Bergse Dorpstraat
Kleiweg
Peppelweg
totaal
IJsselmonde
0
0
0
0
Prins Alexander
3
0
0
1
Charlois
0
3
0
1
95
100
99
98
5
0
1
2
100
100
100
100
Rotterdam Overig Nederland totaal
Het draagvlak voor niet-dagelijkse artikelen in de onderscheiden winkelgebieden is kleiner dan voor dagelijkse artikelen. Ongeveer een derde (31 procent) van het totale draagvlak in de deelgemeente bestaat uit bestedingen aan niet-dagelijkse artikelen. Het verschil is vooral te zien in het winkelgebied aan de Peppelweg. Toevloeiing voor de winkelgebieden in Hillegersberg-Schiebroek is er vooral uit Delfshaven en Noord en dan met name in de richting van het winkelgebied Kleiweg. Tabel 3.14 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Hillegersberg-Schiebroek (%). afkomstig uit
Bergse Dorpsstraat
Kleiweg
Peppelweg
totaal
Stadscentrum
1
2
2
2
Delfshaven
1
12
0
3
Overschie
0
3
2
2
Noord
5
8
1
5
62
52
90
69
Kralingen-Crooswijk
2
1
0
1
Feijenoord
0
4
0
1
Prins Alexander
5
1
1
3
Charlois
2
2
0
1
Hoogvliet
1
0
0
0
Rotterdam
80
85
96
86
Overig Nederland
20
15
4
14
100
100
100
100
Hillegersberg-Schiebroek
totaal
Het winkelgebied Peppelweg haalt de hoogste vloerproductiviteit in de dagelijkse sector met € 16.250 per m2 wvo, op een overigens wel gering vloeroppervlak. Ook in de niet-dagelijkse sector haalt Peppelweg de hoogste vloerproductiviteit in het stadsdeel, terwijl de vloerproductiviteit van winkelgebieden Bergse Dorpstraat en Kleiweg vrijwel gelijk is.
38
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.15 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Hillegersberg-Schiebroek (€/m² wvo). dagelijks
niet-dagelijks
totaal
Bergse Dorpstraat
€ 4.220
€ 1.280
€ 2.320
Kleiweg
€ 5.980
€ 1.320
€ 2.770
Peppelweg
€ 16.250
€ 2.290
€ 6.560
3.2.4
Waardering winkelvoorzieningen
Veiligheid en sfeer winkelomgeving bij Bergse Dorpsstraat best beoordeeld De winkelgebieden in Hillegersberg-Schiebroek worden door bezoekers die hier de dagelijkse boodschappen doen gemiddeld als voldoende gewaardeerd. De waardering voor de veiligheid van de winkelomgeving en de bereikbaarheid per auto en openbaar vervoer scoren voor alle gebieden relatief hoog, terwijl de waardering voor daghoreca en parkeermogelijkheden wat achterblijven. Ook de sfeer/uitstraling van de winkelgebieden scoren matig, met uitzondering van de Bergse Dorpsstraat. Tabel 3.16 Beoordeling winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). aspecten
Bergse Dorpsstraat
Kleiweg
Peppelweg
compleetheid winkelaanbod
7,9
6,6
7,2
sfeer en uitstraling winkelgebied
7,9
6,6
6,9
veiligheid winkelomgeving
8,0
7,7
7,5
parkeermogelijkheden
6,4
6,9
7,1
aanbod van daghoreca
6,9
6,0
6,0
bereikbaarheid per auto
7,3
7,6
7,6
bereikbaarheid per openbaar vervoer
7,5
7,9
7,6
3.2.5
Vervoerswijzen
De helft van de klanten van de winkelgebieden Bergse Dorpsstraat en Kleiweg die hier de dagelijkse boodschappen doen, komt te voet of op de fiets. Voor het winkelgebied Peppelweg ligt dit aandeel iets hoger (64 procent), terwijl minder klanten met de auto (30 procent) komen dan in de overige twee winkelgebieden. Het aandeel dat met het openbaar vervoer komt is relatief beperkt en het hoogst voor de Kleiweg (13 procent).
39
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.17 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. vervoerswijze
Bergse Dorpsstraat
Kleiweg
Peppelweg
te voet
28%
26%
40%
fiets
22%
25%
24%
auto
44%
36%
30%
scooter/scootmobiel
6%
8%
1%
-
5%
5%
bus/tram
3.2.6
Overige karakteristieken
Bergse Dorpsstraat trekt ook laagfrequente bezoekers Een groot deel van de klanten van de winkelgebieden in Hillegersberg-Schiebroek die hier dagelijkse artikelen koopt, doet dit met een hoge frequentie. Dat geldt vooral voor de Peppelweg en Kleiweg, waar ruim de helft 3 keer of meer per week de boodschappen doet. De Bergse Dorpsstraat kent relatief veel wekelijkse bezoekers (38 procent). Tabel 3.18 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. bezoekfrequentie
Bergse Dorpsstraat
Kleiweg
Peppelweg
(bijna) dagelijks
16%
17%
27%
3 tot 4 keer per week
33%
38%
31%
9%
26%
20%
38%
13%
20%
4%
5%
1%
-
-
-
2 keer per week 1 keer per week/wekelijks 1-2 keer per maand minder dan 1-2 keer per maand
Klanten voor dagelijkse artikelen bezoeken de winkelgebieden in Hillegersberg-Schiebroek vooral vanwege de nabijheid. Dit aspect noemt ruim driekwart van de bezoekers. Naast de compleetheid van het winkel- en artikelenaanbod speelt de sfeer/uitstraling van het winkelgebied een belangrijke rol bij de keuze voor winkels aan de Bergse Dorpsstraat. Dit geldt in mindere mate voor de winkelgebieden Kleiweg en Peppelweg.
40
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.19 Bezoekmotieven winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (5 meest genoemde, meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Bergse Dorpsstraat
Kleiweg
Peppelweg
dichtst bij huis
81%
84%
79%
compleetheid aanbod artikelen
34%
8%
21%
sfeer/uitstraling winkelgebied
32%
13%
13%
compleetheid winkelaanbod
31%
13%
32%
parkeermogelijkheden
13%
10%
9%
41
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.3 Deelgemeente Prins Alexander 3.3.1
Winkelaanbod
Alexandrium grootste winkellocatie in deelgemeente In de deelgemeente Prins Alexander is in totaal bijna 170.000 m² winkelvloeroppervlak aanwezig, waarvan bijna tweederde (63 procent) gelegen in Rotterdam Alexandrium is. In winkelcentrum Alexandrium zijn vooral winkels voor niet-dagelijkse artikelen te vinden, waaronder een woonboulevard. Naast Alexandrium zijn er verschillende kleine winkelgebieden in Prins Alexander, waarvan Lage Land de grootste is met 10.000 m² wvo. De leegstand bedraagt 3 procent. Ten opzichte van 2004 is het winkelaanbod toegenomen. Het wvo in de dagelijkse sector nam toe met 7.000 m² (2004: 22.649 m²) en dat in de niet-dagelijkse sector met ruim 3.000 m² (2004: 137.097). De leegstand in het stadsdeel is beperkt (circa 6.000 m²), maar is wel relatief omvangrijk in het winkelgebied Hesseplaats, waar 1.240 m² leegstand is ten opzichte van 6.200 m² wvo.
Tabel 3.20 Winkelaanbod per winkelgebied in Prins Alexander, 2011. dagelijks
winkelgebied Binnenhof
aantal
niet-dagelijks m²
aantal
leeg
m²
totaal
aantal
m²
aantal
m²
16
4.169
21
2.675
3
269
40
7.113
8
3.335
14
2.253
2
510
24
6.098
15
3.332
18
2.874
2
1.240
35
7.446
J Dutilhwg
1
700
3
374
0
.
4
1.074
Jan van Campenplein
4
937
3
479
2
168
9
1.584
15
2.445
25
6.641
5
917
45
10.003
6
2.506
3
557
0
.
9
3.063
33
7.560
162
97.265
7
2.093
202
106.918
Zevenkamp
9
2.273
15
1.901
3
623
27
4.797
Zevenkampse Ring
3
981
0
0
.
3
981
Overig Prins Alexander
7
1.621
20
18.690
2
70
29
20.381
117
29.859
284
133.709
26
5.890
427
169.458
Boulevard Nesselande Hesseplaats
Lage Land Mia van IJperenplein Rotterdam Alexandrium
totaal
42
.
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.3.2
Kooporiëntatie bewoners Prins Alexander
De inwoners van Prins Alexander kopen hun dagelijkse artikelen het vaakst in Alexandrium (17 procent), gevolgd door de winkelgebieden Hesseplaats (13 procent) en Binnenhof (12 procent). Nietdagelijkse artikelen kopen inwoners van Prins Alexander relatief vaak in winkelgebied Alexandrium (38 procent). Ook het Centrum van Rotterdam (8 procent) en winkelgebied Hesseplaats (3 procent) staan in de top-3 van aankooplocaties, maar de bestedingen liggen hier aanzienlijk lager. Tabel 3.21 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Prins Alexander (%). dagelijks
niet-dagelijks
Alexandrium
17
Alexandrium
38
Hesseplaats
13
Centrum Rotterdam
8
Binnenhof
12
Hesseplaats
3
Als de kooporiëntatie van de inwoners van Prins Alexander op buurtniveau wordt bekeken, dan blijkt dat de inwoners van Oosterflank voor dagelijkse artikelen sterk op Alexandrium zijn georiënteerd (62 procent), terwijl inwoners van Kralingse Veer vaak buiten de gemeente Rotterdam hun boodschappen doen (77 procent). Tabel 3.22 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Prins Alexander op buurtniveau (%). Het Lage Land
Ommoord
Zevenkamp
Oosterflank
Nesselande
9
1
15
31
7
11
62
5
Ambachtsplein Binnenhof Boulevard Nesselande
1
Hesseplaats
4
Lage Land Mia van Ijperenplein Stadscentrum Delfshaven
1
Centrum Rotterdam
1
1
1
2
40
0
Hillegersberg-Sch.
Bergse Dorpsstraat
1
3 67
10
35
15
2
0
13
0
1
10
0
10
7
3
30
40
44
13
37
4
3
3
1
1
8
2 2
0
2
9 1
0
0 1
Stadhoudersplein Rotterdam
0 1
43
0 0
1 0
1 0
0
Kralingen-Crooswijk Crooswijkseweg
8 12
2
Franselaan Bergselaan
3
5
17
2
Schiedamseweg/Nw. Binnenweg Noord
38
Prins Alexander totaal
Prinsenland
Alexandrium (woonboulevard)
Kralingse Veer
winkelgebied
Prins Alexander
s-Gravenland
deelgemeente
0 1
0
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Prins Alexander totaal
Lusthofstraat
0
0
Kralingen: Oudedijk
3
0
Vrij Entrepot (Entrepot)
IJsselmonde
Keizerswaard
Pernis
overig Pernis
1
0
Zuiderboulevard
1 1
Zuidplein
Hoogvliet
Centrum Hoogvliet
1
Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
2
ov Rotterdam (onb.) weet niet overig Rotterdam
0
2 11
3
0
1
0
1
0
0
1
0
5
7
6
14
5
0
markt internet+
via internet
0
0
via werk
overig Nederland
0 0
0
tankstation overig Nederland
0
1 0
Charlois
totaal
Nesselande
winkelgebied
Feijenoord
overig
Oosterflank
Zevenkamp
Ommoord
Het Lage Land
Prinsenland
Kralingse Veer
s-Gravenland
deelgemeente
15
77
4
1
0
1
100
100
100
1 10
1
0
0
0
2
1
1
1
8
3
5
8
11
8
1
0
1
2
1
100
100
100
100
100
100
1
Voor niet-dagelijkse artikelen zijn de inwoners sterk georiënteerd op Alexandrium. In Oosterflank gaat 52 procent van de inwoners voor niet-dagelijks artikelen naar Alexandrium. Vanuit ’s Gravenland en Prinsenland is de oriëntatie op het stadscentrum relatief sterk.
44
8
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.23 Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Prins Alexander op buurtniveau (%). Prinsenland
Het Lage Land
Ommoord
Zevenkamp
Oosterflank
Nesselande
Prins Alexander totaal
Alexandrium (woonboulevard)
Kralingse Veer
winkelgebied
Prins Alexander
s-Gravenland
deelgemeente
30
20
39
34
36
41
52
34
38
Ambachtsplein Binnenhof Boulevard Nesselande
7
0
1
2
1
7
1
0
1
10
2
0
Hesseplaats Lage Land
1 1
2
2
0
1
7
3
0
8
10
1
0
1
0
0
3
5
0
0
0
0
0
0
Mia van Ijperenplein
8
2
5
0
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
14
8
10
7
Delfshaven
1e Middellandstraat
0
0
Schiedamseweg/Nw Binnenweg Noord
8
0
Bergse Dorpsstraat
1
1
0
0
0
0 0
0 0
Oostzeedijk
1
0
0
0
0
0
0
Oudedijk
0
0
Pretorialaan Zuiderboulevard
0
0
0
0
0
Keizerswaard
0
Spinozaweg
0
0
0
0
0 0
0 0
0 0
Charlois
Winkelpromenade Zuidwijk
Hoogvliet
Lengweg
Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
ov Rotterdam (onb)
weet niet
1
1
overig Rotterdam
11
7
0
0
0
0
0 1
2
1
0
0
0 0
1
0 0
7
0 0
overig Hoogvliet
45
0
0 0
Vuurplaat
Stadionboulevard / De Veranda
0 0
0
Lusthofstraat
Zuidplein
1
0
1 0
Crooswijkseweg
Stadionweg Rotterdam
8
0
Jonker Fransstraat
IJsselmonde
8
0
Peppelweg
Feijenoord
3
0
1
Kleiweg Kralingen-Cr.
3 1
0
Oude Noorden Stadhoudersplein Rotterdam
Hillegersberg-Sch.
2
0
1
1
1
4
7
0 0
0
2
2
1
5
2
5
6
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
0
Prins Alexander totaal
1
1
Nesselande
markt
0
Oosterflank
0
Zevenkamp
1
tankstation
Ommoord
fabriek / groothandel
Het Lage Land
overig
Prinsenland
winkelgebied
Kralingse Veer
s-Gravenland
deelgemeente
0
0
0 1
2
1
0 1
1
1
1
overig Nederland
overig Nederland
20
48
18
21
14
21
16
22
19
internet+
via internet
8
9
8
14
13
14
17
15
13
100
100
100
100
100
100
100
100
100
totaal
3.3.3
Draagvlak
Alexandrium trekt relatief veel omzet uit overig Nederland De totale bestedingen aan dagelijkse artikelen in Prins Alexander bedragen € 219 miljoen. Ruim een kwart komt terecht in Alexandrium (29 procent). Dit winkelgebied trekt ook veel klanten van buiten Rotterdam. Het winkelgebied Binnenhof kent een relatief omvangrijke toevloeiing uit HillegersbergSchiebroek ().
46
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.24 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden Prins Alexander (%). Blvd
Ambachts
Binnen-
um
-plein
hof
Stadscentrum
0
0
0
0
0
2
0
0
Delfshaven
0
5
1
0
0
0
0
1
Overschie
0
0
1
0
0
0
0
0
Noord
2
0
0
2
0
3
0
1
Hillegersberg-Schiebr.
2
0
13
0
0
0
0
3
Kralingen-Crooswijk
1
0
1
0
1
2
6
1
Feijenoord
1
0
0
6
0
1
0
1
IJsselmonde
2
1
1
1
2
0
0
1
Prins Alexander
58
90
75
81
96
87
85
77
Charlois
1
0
2
0
1
0
0
1
Hoogvliet
1
0
0
0
0
0
0
0
Haven- en Ind.gebied
0
0
0
0
0
0
0
0
Rotterdam
68
97
95
90
99
94
91
87
overig Nederland
32
3
5
10
1
6
9
13
100
100
100
100
100
100
100
100
totaal
Nesselande
Hesse-
Mia van
Alexandri
afkomstig uit
plaats
Lage Land
IJperen-
Het winkelgebied Alexandrium is voor de niet-dagelijkse artikelen nog dominanter dan voor de dagelijkse artikelen. De bestedingen bedragen in dit winkelgebied € 283 miljoen en de bestedingen in de overige winkelgebieden samen € 33 miljoen. Een kwart van het draagvlak voor de niet-dagelijkse artikelen in Alexandrium is afkomstig uit de wijk Prins Alexander, een zesde uit de rest van Rotterdam en ruim de helft uit de rest van Nederland (58 procent). In de overige winkelgebieden is de toevloeiing van buiten Rotterdam aanzienlijk kleiner en varieert van 10 tot 28 procent.
47
totaal
plein
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.25 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Prins Alexander (%). afkomstig uit
Alexandrium
Ambachts-
Blvd Binnenhof
plein
Nesselande
Hesseplaats
Mia van Lage Land
IJperen-
totaal
plein
Stadscentrum
1
0
0
0
0
1
1
1
Delfshaven
1
0
2
0
3
0
3
1
Overschie
1
0
1
0
0
0
0
1
Noord
2
0
1
1
0
1
0
2
Hillegersberg-Schiebr.
3
0
8
3
1
2
0
3
Kralingen-Crooswijk
3
0
2
7
2
5
8
3
Feijenoord
2
1
0
1
0
0
1
1
IJsselmonde
2
0
1
2
5
0
0
2
Pernis
0
0
0
0
0
1
0
0
Prins Alexander
26
83
66
56
79
78
77
31
Charlois
1
0
0
3
0
0
0
1
Hoogvliet
1
0
0
0
0
0
0
1
Hoek van Holland
0
0
0
0
0
0
0
0
Haven- en Ind.gebied
0
0
0
0
0
0
0
0
Rozenburg
0
0
0
0
0
0
0
0
Rotterdam
42
85
83
72
90
88
90
46
overig Nederland
58
15
17
28
10
12
10
54
100
100
100
100
100
100
100
100
totaal
In de dagelijkse sector verschilt de vloerproductiviteit van de verschillende winkelgebieden weinig. Het winkelgebied Lage Land haalt de hoogste productiviteit met € 9.830 per m2 wvo, terwijl Boulevard Nesselande met € 7.700 m2 wvo het laagst scoort. In de niet-dagelijkse sector kennen vrijwel alle winkelgebieden een vloerproductiviteit tussen € 2.000 en € 3.000 per m2 wvo. Het winkelgebied Mia van Ijperenplein scoort relatief hoog, maar telt slechts 3 winkels.
48
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.26 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Prins Alexander (€/m² wvo). dagelijks
niet-dagelijks
totaal
Alexandrium
€ 8.460
€ 2.910
€ 3.310
Ambachtsplein
€ 7.940
€ 2.010
€ 5.240
Binnenhof
€ 8.440
€ 2.360
€ 6.060
Boulevard Nesselande
€ 7.700
€ 2.430
€ 5.570
Hesseplaats
€ 8.860
€ 2.270
€ 5.810
Lage Land
€ 9.830
€ 1.070
€ 3.430
Mia van IJperenplein
€ 8.970
€ 6.540
€ 8.530
Ruim een derde van de bevolking van Prins Alexander koopt de niet-dagelijkse artikelen in winkelgebied Alexandrium. De noordelijk gelegen deelgemeenten Hillegersberg-Schiebroek, KralingenCrooswijk en Noord zijn eveneens deels georiënteerd op dit winkelgebied voor de niet-dagelijkse artikelen. In de zuidelijker gelegen deelgemeenten is de kooporiëntatie op Alexandrium weliswaar minder, maar wel aanwezig.
49
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Figuur 3.2 Binding van de deelgemeenten aan Alexandrium Rotterdam voor niet-dagelijkse artikelen (%).
Stadscentrum
3
Kralingen-Cr.
7
Charlois
3
Delfshaven
2
Feijenoord
3
Hoogvliet
2
Overschie
5
IJsselmonde
4
Hoek van Holland
0
Noord
5
Pernis
1
Rozenburg
3
Hillegersberg-Sch.
9
Prins Alexander
3.3.4
38
Beoordeling winkelgebieden
Alexandrium goed beoordeeld door klanten Klanten van het veel bezochte winkelgebied Alexandrium beoordelen de verschillende aspecten van het winkelgebied over het algemeen als goed. Het meest tevreden zijn ze over de bereikbaarheid met het openbaar vervoer en de compleetheid van het winkelaanbod. De waardering voor het aanbod van daghoreca blijft achter voor het Ambachtsplein en Mia van IJperenplein. Ook de bereikbaarheid per auto scoort relatief slecht voor het Mia van IJperenplein (rapportcijfer 5,2).
50
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Alexandrium
Am-bachtplein
Binnenhof
Blvd Nesselande
Hesseplaats
Lage Land
IJperenplein
Tabel 3.27 Beoordeling winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer).
compleetheid winkelaanbod
8,4
6,7
7,7
6,9
7,5
7,8
6,9
sfeer/uitstraling winkelgebied
7,9
6,2
7,3
7,4
7,3
7,0
7,1
veiligheid winkelomgeving
7,7
6,2
7,7
7,4
7,6
7,6
7,7
parkeermogelijkheden
7,7
6,4
8,0
7,7
7,6
7,6
7,4
aanbod van daghoreca
7,6
5,4
6,8
7,0
6,1
6,7
5,7
bereikbaarheid per auto
8,1
7,6
8,3
8,1
8,1
7,9
7,9
bereikbaarheid per openbaar vervoer
8,4
8,5
8,1
7,7
8,6
6,7
5,2
aspecten
3.3.5
Vervoerswijzen
Boulevard Nesselande trekt veel bezoekers per auto Het winkelgebied Alexandrium wordt voor niet-dagelijkse artikelen vooral met de auto bezocht (61 procent). Voor de dagelijkse artikelen wordt minder vaak de auto gebruikt (29 procent). Ruim eenderde van de klanten (35 procent) komt te voet en eenvijfde (18 procent) met de fiets. De klanten van Boulevard Nesselande komen relatief vaak met de auto (73 procent), terwijl de bezoekers van Ambachtsplein vaak te voet komen (46 procent).
51
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.28 Gebruik vervoermiddel Alexandrium, dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen. vervoer
dagelijks
niet-dagelijks
te voet
35%
8%
fiets
18%
12%
auto
29%
61%
bus/trein
3%
9%
metro
13%
9%
anders
4%
1%
Blvd Nesselande
Hesseplaats
Lage Land
46%
32%
9%
31%
34%
28%
fiets
29%
17%
16%
16%
17%
18%
auto
21%
42%
73%
44%
39%
55%
scooter/scootmobiel
2%
2%
2%
5%
5%
-
bus/tram
-
5%
-
-
-
-
trein
-
-
-
-
4%
-
metro
2%
1%
-
3%
-
-
3.3.6
IJperenplein
Binnenhof
te voet
vervoerswijze
Mia van
Ambachtsplein
Tabel 3.29 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen.
Overige karakteristieken
Vooral bij niet-dagelijkse aankopen is compleetheid belangrijk bezoekmotief Voor de consumenten die hun dagelijkse artikelen in Alexandrium kopen, is de nabijheid het meest genoemde motief. Tweederde (67 procent) noemt dit aspect, wat overigens wel lager is dan winkelcentra die sterk op de onmiddellijke omgeving zijn gericht. De compleetheid van het winkel- en artikelenaanbod speelt daarnaast een belangrijke rol in deze sector. In de niet-dagelijkse sector is de compleetheid van het winkelaanbod een aanzienlijk belangrijker motief (65 procent), de nabijheid is juist minder belangrijk. Ook de bereikbaarheid met de auto en de parkeermogelijkheden worden door bezoekers voor niet-dagelijkse artikelen relatief belangrijk gevonden.
52
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.30 Motieven voor keuze Alexandrium voor dagelijkse en niet-dagelijkse aankopen (meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
dagelijks
niet-dagelijks
dichtst bij huis
67%
34%
compleetheid winkelaanbod
47%
65%
compleetheid aanbod artikelen
33%
35%
prijsniveau winkelaanbod
14%
17%
sfeer/uitstraling winkelgebied
13%
24%
bereikbaarheid per openbaar vervoer
14%
16%
bereikbaarheid per auto
15%
28%
parkeermogelijkheden
8%
21%
parkeertarief
6%
8%
op de route van/naar werk
11%
4%
op de route van/naar andere activiteiten
10%
4%
combinatie met bezoek familie/vrienden
7%
5%
Hesseplaats
Lage Land
93%
83%
86%
74%
75%
83%
compleetheid aanbod artikelen
16%
40%
22%
38%
37%
27%
compleetheid winkelaanbod
11%
29%
11%
15%
20%
23%
prijsniveau winkelaanbod
20%
29%
2%
8%
13%
9%
parkeermogelijkheden
12%
24%
25%
20%
35%
21%
53
IJperenplein
Binnenhof
dichtst bij huis
bezoekmotieven
Mia van
Ambachtsplein
Blvd Nesselande
Tabel 3.31 Bezoekmotieven overige winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (5 meest genoemde, meer antwoorden mogelijk).
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Gros van bezoekers komt minimaal 1 keer per week De klanten voor dagelijkse artikelen van Alexandrium gaan het vaakst wekelijks (27 procent) of 2 keer per week (24 procent). De bezoekfrequentie in de overige winkelgebieden ligt over het algemeen iets hoger, met name in de gebieden Ambachtsplein en Boulevard Nesselande. Driekwart van de klanten van Alexandrium voor niet-dagelijkse artikelen koopt hier 1 of 2 keer per maand of minder vaak hun niet-dagelijkse artikelen. Het aandeel frequente bezoekers (wekelijks of vaker) ligt op 23 procent.
Tabel 3.32 Bezoekfrequentie Alexandrium voor dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen. bezoekfrequentie
dagelijks
niet-dagelijks
(bijna) dagelijks
18%
2%
3 tot 4 keer per week
20%
2%
2 keer per week
24%
5%
1 keer per week/wekelijks
27%
14%
1-2 keer per maand
5%
40%
minder dan 1-2 keer per maand
6%
36%
Blvd Nesselande
Hesseplaats
Lage Land
15%
17%
13%
14%
9%
21%
3 tot 4 keer per week
32%
20%
30%
26%
23%
20%
2 keer per week
31%
28%
35%
39%
42%
30%
1 keer per week/wekelijks
12%
34%
20%
17%
15%
28%
1-2 keer per maand
8%
1%
2%
3%
5%
2%
minder dan 1-2 keer per maand
2%
1%
6%
54
IJperenplein
Binnenhof
(bijna) dagelijks
bezoekfrequentie
Mia van
Ambachtsplein
Tabel 3.33 bezoekfrequentie overige winkelgebieden voor dagelijkse artikelen.
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.4 Noord
3.4.1
Winkelaanbod
Winkelaanbod verspreid over meerdere aankooplocaties In de deelgemeente Noord is in totaal bijna 72.000 m² WVO aanwezig, verspreid over 8 winkelgebieden. Hiervan behoort het grootste deel tot de niet-dagelijkse sector (40.700 m²). Het winkelgebied Rotterdam Oude Noorden is veruit het grootste winkelgebied met 40.400 m² WVO. De omvang van de leegstand is in het Oude Noorden en aan de Bergselaan aanzienlijk. Verspreid over de deelgemeente is ruim 16.000 m² WVO te vinden. Ten opzichte van 2004 is het winkelaanbod afgenomen, overigens uitsluitend voor wat betreft nietdagelijkse artikelen. De afname is hier 17 procent (2004: 49.235 m²). Het winkelaanbod voor dagelijkse artikelen is vrijwel gelijk gebleven (2004: 16.505 m²).
Tabel 3.34 Winkelaanbod per winkelgebied in Noord, 2011. dagelijks
winkelgebied Bentinckplein
aantal
niet-dagelijks m²
aantal
leeg m²
aantal
totaal m²
aantal
m²
5
1.900
1
48
0
.
6
1.948
Bergselaan
14
713
28
2.395
17
1.455
59
4.563
Eudokiaplein
10
2.841
4
627
0
.
14
3.468
Rodenrijselaan
3
243
5
373
5
314
13
930
Oude Noorden
90
9.577
346
40.411
83
7.862
173
22.972
Stadhoudersplein
5
1.605
11
909
3
181
19
2.695
Statenweg
7
696
3
234
4
250
14
1.180
Teilingerstraat
5
266
1
55
1
50
7
371
Overig Noord
9
491
32
13.088
9
2.769
50
16.348
16.617
258
40.701
129
14.596
528
71.914
totaal
141
55
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.4.2
Kooporiëntatie bewoners Noord
Een kwart van de bestedingen in de dagelijkse sector door inwoners van Noord komen terecht in winkelgebied Eudokiaplein (26 procent). Ook de winkelgebieden Oude Noorden en het Centrum van Rotterdam worden relatief vaak bezocht. Niet-dagelijkse artikelen worden door de inwoners van Hillegersberg-Schiebroek vooral in het Centrum gekocht (31 procent) en in mindere mate in het Oude Noorden en Alexandrium.
Tabel 3.35 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Noord. dagelijks
niet-dagelijks
Eudokiaplein
26%
Centrum Rotterdam
31%
Oude Noorden
14%
Oude Noorden
9%
Centrum Rotterdam
11%
Alexandrium
5%
De bewoners van deelgemeente Noord zijn voor hun dagelijkse boodschappen het sterkst georiënteerd op winkelgebied Eudokiaplein (26 procent). In de Agniesebuurt doet de helft van de buurtbewoners (51 procent) haar dagelijkse boodschappen in dit winkelgebied. De buurtbewoners van Blijdorp gaan relatief vaak naar het Stadhoudersplein (28 procent).
Tabel 3.36 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Noord op buurtniveau (%). Noord Totaal
Blijdorpse Polder
Oude Noorden
Delfshaven
Liskwartier
1
0
3
3
7
2
3
Eudokiaplein
51
36
45
10
34
15
26
Oude Noorden
14
4
1
14
30
14
16
28
3
9
4
16
1
1
1
1
1
0
Stadhoudersplein Stadscentrum
Blijdorp
Bergselaan
Bergpolder
winkelgebied
Noord
Provenierswijk
Agniesebuurt
deelgemeente
Centrum Rotterdam
11
1e Middellandstraat
4
20
Schiedamseweg/Nw. Binnenweg Overschie
Burgemeester Baumannlaan
Hillegersberg-Sch.
Bergse Dorpsstraat
8
2
Kleiweg
1
2
Peppelweg Kralingen-Crooswijk Crooswijkseweg
56
2
95
11
1
5
2
0
0
3
1
1
2
5
2
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
-vervolgJonker Fransstraat
0
0
Lusthofstraat Feijenoord
0
0
Vrij Entrepot
1
Vuurplaat
0
IJsselmonde
Spinozaweg
2
Prins Alexander
Alexandrium (woonboulevard)
1
0 0 1
Hesseplaats
0 0
1
3
1 0
0 10
1
Centrum Hoek van Holland
1
ov Rotterdam (onb.) weet niet
1
overig Rotterdam
0
2
13
38
1
1
5
12
3
7
11
0
0
1
0
1
100
100
100
100
100
9
23
fabriek / groothandel markt
overig Nederland
overig Nederland
internet+
via internet
totaal
0
1
overig Hoogvliet Rotterdam
overig
0
4
Centrum Hoogvliet Hoek van Holland
1
0
Lage Land Winkelpromenade Zuidwijk
1 0
1
Akkerwinde
2
1
Boulevard Nesselande
Hoogvliet
0
0 0
Binnenhof
Charlois
0
0
20
100
11
19 0
2 5
0 0
0
0 2
8
100
100
1
Voor niet-dagelijkse artikelen gaat bijna eenderde van de inwoners van Noord naar de binnenstad van Rotterdam. In alle buurten van Noord is de oriëntatie op de binnenstad het sterkst. In de Blijdorpse Polder is de oriëntatie op Bergselaan en Alexandrium groter dan in de overige buurten.
Tabel 3.37 Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Noord op buurtniveau (%).
1
13
Noord Totaal
2
Blijdorpse Polder
2
Oude Noorden
2
Liskwartier
1
Blijdorp
Bergselaan
Bergpolder
winkelgebied
Noord
Provenierswijk
Agniesebuurt
deelgemeente
1
Eudokiaplein
4
2
5
1
0
2
2
Oude Noorden
11
1
6
2
6
17
9
1
2
2
34
37
32
34
32
27
0
0
Stadhoudersplein Rotterdam Stadscentrum
Centrum Rotterdam
Delfshaven
1e Middellandstraat
57
0
1 36
31 0
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
-vervolgMathenesserweg Schiedamseweg/Nw. Binnenweg
0
1
1
0
2
Vierambachtsstraat
0
Overschie
Burgemeester Baumannlaan
0
Hillegersberg-Sch.
Bergse Dorpsstraat Kleiweg
1 0
Peppelweg Kralingen-Crooswijk Crooswijkseweg Jonker Fransstraat
2
1 0
0 1 2
Lusthofstraat
0 1
0 1
IJsselmonde Pernis Prins Alexander
1
1
0
1
0
0
0
0
1
0
0
0 0
0
0
Vuurplaat
1
0
Stadionboulevard / De Veranda
0
0
Stadionweg Rotterdam
1
Centrum Pernis
2
Alexandrium (woonboulevard)
7
2
0
1
0 0
3
2
7
7
0
0 1
0
Katendrechtse Lagedijk
0
0
1
Zuidplein
5
overig Rotterdam
1
1
0 3
3
overig Hoogvliet ov Rotterdam (onb.) weet niet
3 1 11
12
fabriek / groothandel
0
1
0
0
0
0
1
1
1
0
11
12
10
8
0
0
1 8
10 0
markt
7
1
1
1
1
2
overig Nederland
overig Nederland
3
13
17
19
16
17
internet+
via internet
3.4.3
5 0
Lage Land
Centrum Hoogvliet
totaal
14
0
Winkelpromenade Zuidwijk
overig
0
Vrij Entrepot
Boulevard Nesselande
Hoogvliet
0
1
Binnenhof
Charlois
5
2
Vlietlaan (Middelpunt) Feijenoord
1
20
16
14
18
16
16
100
100
100
100
100
100
2 24
16
100
100
16
Draagvlak
Omzet grotendeels uit eigen deelgemeente afkomstig Het winkelgebied Eudokiaplein haalt de hoogste bestedingen in dagelijkse artikelen in Noord. In totaal wordt hier € 35 miljoen besteed. Voor de winkelgebieden in deze deelgemeente (Bergselaan in mindere mate) geldt dat de bestedingen vooral afkomstig zijn uit Noord zelf. De toevloeiing van buiten is in de Bergselaan met 44 procent substantieel.
58
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.38 Draagvlak dagelijkse artikelen Noord (%). afkomstig uit
Bergselaan
Eudokiaplein
Oude Noorden
Stadhoudersplein
totaal
Stadscentrum
0
1
3
2
2
Delfshaven
0
2
0
6
2
Overschie
0
0
0
4
1
Noord
56
87
83
87
83
Hillegersberg-Schiebr.
11
3
7
0
4
Kralingen-Crooswijk
0
5
5
0
4
Feijenoord
12
0
0
0
1
IJsselmonde
8
1
0
0
1
Prins Alexander
5
0
0
0
0
Charlois
0
0
0
0
0
Rotterdam
92
99
98
98
98
overig Nederland
8
1
2
2
2
100
100
100
100
100
totaal
De bestedingen in de niet-dagelijkse sector in Noord blijven achter bij die in de dagelijkse sector. In totaal gaat het om circa € 26 miljoen, waarvan € 16 miljoen in het Oude Noorden en € 6 miljoen in de Bergselaan. De bestedingen aan niet-dagelijkse artikelen komen voor het grootste deel uit de eigen wijk, maar de Bergselaan trekt juist veel klanten uit de wijken buiten Noord en ook van buiten Rotterdam. De toevloeiing van buiten de deelgemeente bedraagt hier 73 procent.
59
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.39 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen Noord (€). afkomstig uit
Bergselaan
Eudokiaplein
Oude Noorden
Stadhoudersplein
totaal
Stadscentrum
1
4
2
0
2
Delfshaven
6
2
3
10
4
Overschie
2
0
1
0
1
27
68
59
80
53
Hillegersberg-Schiebr.
9
11
10
0
9
Kralingen-Crooswijk
6
4
11
0
9
Feijenoord
5
0
0
0
1
IJsselmonde
2
1
0
0
1
Prins Alexander
0
0
3
1
2
Charlois
0
1
0
3
0
Hoogvliet
3
0
0
0
1
Rotterdam
59
93
89
94
83
overig Nederland
41
7
11
6
17
100
100
100
100
100
Noord
totaal
In de dagelijkse sector heeft winkelgebied Eudokiaplein de hoogste vloerproductiviteit met € 12.470 per m2 wvo. Winkelgebied Bergselaan haalt eveneens een hoge productiviteit met € 8.000 per m2 wvo. Ook in de niet-dagelijkse sector heeft winkelgebied Eudokiaplein de hoogste vloerproductiviteit (€ 4.830 per m2 wvo). Tabel 3.40 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Noord (€/m² wvo). dagelijks
niet-dagelijks
totaal
Bergselaan
€ 8.000
€ 2.450
€ 3.720
Eudokiaplein
€ 12.470
€ 4.830
€ 11.090
Oude Noorden
€ 2.490
€ 690
€ 1.150
Stadhoudersplein
€ 6.470
€ 1.290
€ 4.600
60
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.4.4
Beoordeling winkelgebieden
Eudokiaplein scoort op meeste aspecten voldoende Klanten van het best bezochte winkelgebied Eudokiaplein beoordelen dit winkelcentrum over het algemeen met een voldoende. Het meest tevreden zijn ze over de bereikbaarheid met het openbaar vervoer (rapportcijfer 7,7). Duidelijk minder wordt het aanbod aan daghoreca beoordeeld, al is dit aspect doorgaans ook van minder groot belang wanneer het accent vooral op de dagelijkse boodschappen ligt. Tabel 3.41 Beoordeling winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). aspecten
Eudokiaplein
Oude Noorden
Stadhoudersplein
compleetheid winkelaanbod
7,4
7,3
7,3
sfeer/uitstraling winkelgebied
6,6
6,8
6,6
veiligheid winkelomgeving
7,2
6,8
7,6
parkeermogelijkheden
7,5
5,9
4,8
aanbod van daghoreca
5,3
6,2
5,2
bereikbaarheid per auto
7,4
6,6
6,0
bereikbaarheid per OV
7,7
7,2
5,3
3.4.5
Vervoerswijzen
Het winkelgebied Oude Noorden wordt vooral te voet bezocht, zowel voor dagelijkse (54 procent) als niet-dagelijkse artikelen (55 procent). In de dagelijkse sector komt eveneens een groot deel op de fiets (32 procent), terwijl dit percentage voor niet-dagelijkse artikelen 17 procent bedraagt.
Tabel 3.42 Gebruik vervoermiddel Oude Noorden, dagelijkse en niet-dagelijkse artikelen. vervoer
dagelijks
niet-dagelijks
te voet
54%
55%
fiets
32%
17%
auto
12%
14%
scooter/brommer
-
6%
scootmobiel
-
6%
1%
3%
tram
61
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.43 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. vervoerswijze
Eudokiaplein
Stadhoudersplein
te voet
46%
47%
fiets
34%
53%
auto
15%
-
scooter/brommer
2%
-
scootmobiel
3%
-
3.4.6
Overige karakteristieken
Nabijheid belangrijkste bezoekmotief Voor de klanten voor dagelijkse artikelen is de nabijheid van het winkelgebied het belangrijkste bezoekmotief. De compleetheid van het winkelaanbod is vooral belangrijk voor bezoekers van Eudokiaplein, terwijl bezoekers van het Oude Noorden belang hechten aan het prijsniveau van het winkelaanbod. Bezoekers van het Oude Noorden die niet-dagelijkse artikelen kopen, noemen ook de sfeer/uitstraling van het winkelgebied als motief.
Tabel 3.44 Belangrijkste motieven voor keuze winkelgebieden voor dagelijkse aankopen (5 meest genoemde, meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Eudokiaplein
Oude Noorden
Stadhoudersplein
dichtst bij huis
77%
89%
94%
compleetheid winkelaanbod
29%
22%
14%
compleetheid aanbod artikelen
18%
13%
10%
pp de route van/naar werk
14%
9%
10%
prijsniveau winkelaanbod
13%
27%
6%
62
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.45 Belangrijkste bezoekmotief Oude Noorden voor niet-dagelijkse aankopen (5 meest genoemde, meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Oude Noorden
dichtst bij huis
63%
prijsniveau winkelaanbod
29%
sfeer/uitstraling winkelgebied
25%
compleetheid winkelaanbod
24%
compleetheid aanbod artikelen
18%
De winkelgebieden Oude Noorden en Stadhoudersplein kennen meer hoogfrequente bezoekers voor dagelijkse artikelen dan het Eudokiaplein. Voor niet-dagelijkse artikelen bezoekt het grootste deel het Oude Noorden wekelijks of 1-2 per maand.
Tabel 3.46 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. bezoekfrequentie
Eudokiaplein
Oude Noorden
Stadhoudersplein
(bijna) dagelijks
8%
30%
19%
3 tot 4 keer per week
19%
20%
30%
2 keer per week
29%
23%
25%
1 keer per week/wekelijks
35%
20%
12%
1-2 keer per maand
6%
6%
14%
minder dan 1-2 keer per maand
3%
-
-
63
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.47 Bezoekfrequentie Oude Noorden voor niet-dagelijkse artikelen. bezoekfrequentie
Oude Noorden
(bijna) dagelijks
7%
3 tot 4 keer per week
8%
2 keer per week
20%
1 keer per week/wekelijks
30%
1-2 keer per maand
28%
minder dan 1-2 keer per maand
8%
3.5 Kralingen-Crooswijk 3.5.1
Winkelaanbod
Veel kleine winkelgebieden in Kralingen-Crooswijk In de deelgemeente Kralingen-Crooswijk is het winkelaanbod (40.770 m² WVO) verspreid over tien relatief kleine winkelgebieden, waarvan de Jonker Fransstraat met 5.700 m² WVO de grootste is. Buiten de genoemde winkelgebieden is verspreid over de deelgemeente 11.000 m² WVO te vinden. De winkelgebieden Jonker Fransstraat en Oostzeedijk zijn sterk op niet-dagelijkse artikelen georiënteerd. In de wijk staat 6.680 m2 leeg, waarvan het grootste deel in overig Kralingen-Crooswijk. Ten opzichte van 2004 is er een afname van het totale WVO dat in gebruik is van 4.480 m². Deze afname heeft zich enkel bij de niet-dagelijkse artikelen voorgedaan (2004 dagelijks: 12.090 m² en niet-dagelijks: 26.483 m²). Het aanbod van dagelijkse artikelen is toegenomen met 9 procent.
64
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.48 Winkelaanbod per winkelgebied in Kralingen-Crooswijk, 2011. dagelijks
winkelgebied Crooswijkseweg
aantal
niet-dagelijks m²
aantal
leeg m²
aantal
totaal m²
aantal
m²
14
1.830
6
801
3
273
23
2.904
De Esch
5
1.179
0
.
0
.
5
1.179
Goudse Rijweg
3
907
1
96
0
.
4
1.003
Jonker Fransstraat
5
312
19
4.184
15
1.265
39
5.761
Linker Rottekade
2
535
3
1.621
0
.
5
2.156
15
1.027
20
1.792
4
286
39
3.105
Oostzeedijk
4
244
14
2.445
5
1.155
23
3.844
Oudedijk
9
2.897
20
2.424
2
105
31
5.426
Rusthoflaan
3
145
10
624
0
.
13
769
Vlietlaan
19
1.904
16
1.040
10
688
45
3.632
overig Kralingen-Crooswijk
17
2.233
45
5.850
17
2.904
79
10.987
totaal
96
13.213
154
20.877
56
6.676
306
40.766
Lusthofstraat
3.5.2
Kooporiëntatie bewoners Kralingen-Crooswijk
Een vijfde van de bestedingen in de dagelijkse sector door inwoners van Kralingen-Crooswijk komen terecht in winkelgebied Oudedijk (21 procent). Een zesde van de dagelijkse of wekelijkse boodschappen worden door de inwoners van Kralingen-Crooswijk in het Centrum van Rotterdam gekocht en 10 procent in winkelgebied Lusthofstraat. Het belangrijkste winkelgebied voor nietdagelijkse artikelen is voor inwoners van Kralingen-Crooswijk het Centrum van Rotterdam (33 procent). Tabel 3.49 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Kralingen-Crooswijk. dagelijks
niet-dagelijks
Oudedijk
21%
Centrum Rotterdam
33%
Centrum Rotterdam
16%
Alexandrium
7%
Lusthofstraat
10%
Lusthofstraat
4%
Op buurtniveau loopt de kooporiëntatie van de inwoners van Kralingen-Crooswijk enigszins uiteen. De Oudedijk en binnenstad van Rotterdam zijn winkelgebieden waar inwoners van Kralingen-Crooswijk vaak hun dagelijkse boodschappen doen. In Rubroek en Oud-Crooswijk is de oriëntatie op Crooswijkseweg relatief groot, terwijl de bewoners van Kralingen-West en Struisenburg sterk op de Oudedijk georiënteerd zijn.
65
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.50 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Kralingen-Crooswijk op buurtniveau (%).
28
9
28
2
6
3
18
4
Linker Rottekade
9 1
0
2
1
0
1
16
27
5
12
Oostzeedijk
1
1
4
4
4
8
3
6
35
22
10
31
21
0
7
8
15
2
0
Vlietlaan (Middelpunt)
10
Centrum Rotterdam
Overschie
Burgemeester Baumannlaan
Noord
Eudokiaplein
1
Oude Noorden
1
Hillegersberg-Sch.
Bergse Dorpsstraat
Feijenoord
Vrij Entrepot
11
2
Stadscentrum
27
32 13
10
16
0 2 1 0
0 90
4
Spinozaweg
1 6
1
4
1
2
0
Stadionweg Rotterdam
2 2
Binnenhof
0
10
0
Boulevard Nesselande
0
2 2
2
Mia van Ijperenplein
3
Zuidplein
2
Hoogvliet
Centrum Hoogvliet
overig Rotterdam
overig Nederland
internet+
via internet
totaal
1 0 1 0
0
2
0
0
11
29
10
3
5
6
7
6
100
100
66
1 0
5
36
14
0
markt overig Nederland
8
0
tankstation
0 0
2
overig Hoogvliet Rotterdam
0 0
Charlois
Botlek Rotterdam
3
0
Lage Land
0 0
Hesseplaats
ov Rotterdam (onb.) weet niet
0
0 0
16
3
Keizerswaard
Alexandrium (woonboulevard)
18
5
2
Stadionboulevard / De Veranda
10
3
Vuurplaat
overig
2
Lusthofstraat Oudedijk
Haven- en ind.geb.
Kralingen-
Jonker Fransstraat
Prins Alexander
Crooswijk totaal
Struisenburg
winkelgebied
Kralingen-Crooswijk Crooswijkseweg
IJsselmonde
De Esch
Kralingse Bos
Kralingen-Oost
Kralingen-West
Oud-Crooswijk
Nieuw-Crooswijk
Rubroek
deelgemeente
15 0
1
1
4
4
7
11
100
100
100
4
7 100
1
1
3
6
0
3
3
100
100
100
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Voor niet-dagelijkse artikelen is in alle buurten, met uitzondering van Kralingse Bos, de oriëntatie op de binnenstad tamelijk sterk (ongeveer eenderde). In Kralingse Bos zijn buurtbewoners meer op Alexandrium georiënteerd (45 procent).
Tabel 3.51 Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Kralingen-Crooswijk op buurtniveau (%).
Jonker Fransstraat
1
1
0
0
0
0
Lusthofstraat
1
5
12
1
4
4
1
1
1
1
1
4
8
3
3
3
31
35
33
Feijenoord
Centrum Rotterdam
1 37
39
1
0
0
32
35
26
1e Middellandstraat 0
Vierambachtsstraat
0
Burgemeester Baumannlaan
1
Bergselaan
1
Eudokiaplein
0
Oude Noorden
2
Bergse Dorpsstraat
1
Kleiweg
0
Peppelweg
0
1
0 0
1
0
1
1
0
1
0 0
1 9
1
0
1
0
4
1
0
1
1
2
0
1
0
0
Vrij Entrepot
12 1
1
Keizerswaard
16 0
0 1 3
0 0
0 1
Stadionweg Rotterdam 5
Binnenhof
0
7
0 0
Stadionboulevard / De Veranda Alexandrium (woonboulevard)
0 0
Spinozaweg
Prins Alexander
1
0
Schiedamseweg / Nw. Binnenwg
Zuiderboulevard IJsselmonde
1
0
Kralingen-Crooswijk
Hillegersberg-Sch
totaal
0
Vlietlaan (Middelpunt)
Noord
Struisenburg
6
Oudedijk
Overschie
De Esch
2
Oostzeedijk
Delfshaven
Kralingse Bos
Winkelgebied
Kralingen-Crooswijk Crooswijkseweg
Stadscentrum
Kralingen-Oost
Kralingen-West
Oud-Crooswijk
Nieuw-Crooswijk
Rubroek
deelgemeente
1
0
1
6
9
3
0 2 45
15
1 5
0
7 0
Boulevard Nesselande
1
0
Hesseplaats
0
0
Lage Land
0
Mia van Ijperenplein
67
1
1
0
0
2
1
0
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
-vervolgCharlois
Plein 1953 Rotterdam
0
Zuidplein Hoogvliet
Centrum Hoogvliet
Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
ov Rotterdam (onb.) weet niet overig Rotterdam overig
5
0
1 1 1
1
2
1
1
7
4
11
8
8
13
1
1 9
0
0 0
1 3
0
11
1
tankstation markt
1
1
via werk fabriek / groothandel
0 1
3
0 3
2
4
3
3
3 15
overig Nederland
overig Nederland
18
6
14
14
16
7
18
16
internet+
via internet
14
26
16
11
13
20
7
15
13
100
100
100
100
100
100
100
100
100
totaal
3.5.3
Draagvlak
Grootste winkelgebied Oudedijk haalt vooral omzet uit dagelijkse artikelen De totale bestedingen aan dagelijkse artikelen bedragen € 66 miljoen. Een aanzienlijk deel daarvan komt terecht in het winkelgebied Oudedijk (€ 26 miljoen). In dit winkelgebied is er enige toevloeiing uit Delfshaven en Prins Alexander. Het grootste deel van de omzet in de winkelgebieden in KralingenCrooswijk is afkomstig uit de eigen deelgemeente (87 procent).
68
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
0
13
2
0
2
Delfshaven
0
0
0
0
0
3
0
1
Overschie
0
0
0
0
1
0
0
0
16
5
0
0
0
0
0
4
1
10
0
0
0
0
0
1
Noord Hillgrsbg-Schiebr. Kralingen-Crooswk
totaal
0
(Middelpunt)
Lusthofstraat
5
Vlietlaan
Linker Rottekade
0
Oudedijk
Jonker Fransstraat
Stadscentrum
afkomstig uit
Oostzeedijk
Crooswijkseweg
Tabel 3.52 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden Kralingen-Crooswijk (%).
79
79
73
94
79
92
88
87
Feijenoord
0
1
27
1
3
0
0
1
IJsselmonde
0
0
0
0
0
0
0
0
Prins Alexander
1
0
0
0
0
2
0
1
Charlois
0
0
0
0
0
0
12
1
Hoogvliet
0
0
0
0
0
1
0
0
Rotterdam
98
100
100
96
97
99
100
98
2
0
0
4
3
1
0
2
100
100
100
100
100
100
100
100
overig Nederland totaal
De bestedingen aan niet-dagelijkse artikelen in Kralingen-Crooswijk (€ 17 miljoen) blijven achter bij die aan dagelijkse artikelen. De bestedingen komen voor bijna tweederde (62 procent) uit de eigen deelgemeente. Het winkelgebied Oostzeedijk genereert relatief veel omzet van klanten van buiten Rotterdam (41 procent).
69
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
totaal
(Middelpunt)
Vlietlaan
Oudedijk
Oostzeedijk
Lusthofstraat
Rottekade
Linker
Fransstraat
Jonker
afkomstig uit
Crooswijkseweg
Tabel 3.53 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Kralingen-Crooswijk (%).
Stadscentrum
8
12
0
3
4
2
0
5
Delfshaven
0
11
29
0
4
0
0
3
Overschie
2
0
0
0
0
1
0
0
Noord
4
13
0
0
0
0
5
3
Hillgrsberg-Schiebr.
0
12
41
0
2
2
0
4
Kralingen-Crooswk
61
15
0
92
31
83
95
62
Feijenoord
0
5
0
1
2
1
0
2
Pernis
0
0
0
0
1
0
0
0
Prins Alexander
1
7
0
2
14
1
0
4
Charlois
0
4
0
0
0
0
0
1
Rozenburg
3
0
0
0
0
1
0
1
Rotterdam
79
80
70
99
59
90
100
84
overig Nederland
21
20
29
1
41
10
0
16
100
100
100
100
100
100
100
100
totaal
In de dagelijkse sector springen de winkelgebieden Lusthofstraat en met name Oostzeedijk (€ 19.580 per m2) boven de andere winkelgebieden uit met een hoge vloerproductiviteit. In de nietdagelijkse sector scoort winkelgebied Crooswijkseweg de hoogste productiviteit binnen het stadsdeel met € 2.890 per m2 wvo, gevolgd door winkelgebied Lusthofstraat.
70
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.54 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Kralingen-Crooswijk (€/m² wvo). dagelijks
niet-dagelijks
totaal
Crooswijkseweg
€ 7.510
€ 2.890
€ 6.100
Jonker Fransstraat
€ 7.970
€
610
€ 1.120
Linker Rottekade
€ 4.110
€
340
€ 1.280
Lusthofstraat
€ 12.530
€ 2.480
€ 6.140
Oostzeedijk
€ 19.580
€ 1.050
€ 2.730
Oudedijk
€ 9.110
€ 1.760
€ 5.760
Vlietlaan
€ 1.860
€
€ 1.330
3.5.4
370
Beoordeling winkelgebieden
Parkeermogelijkheden Oudedijk scoren goed Klanten van het meest bezochte winkelgebied in Kralingen-Crooswijk, de Oudedijk, geven voor de meeste aspecten van het winkelgebied een ruime voldoende tot een goed rapportcijfer. De parkeermogelijkheden scoren het best (rapportcijfer 8,0) en het aanbod van daghoreca het minst (rapportcijfer 6,3). Bezoekers van de Crooswijkseweg zijn het meest kritisch over het aanbod van daghoreca en de sfeer/uitstraling van het winkelgebied. Tabel 3.55 Beoordeling winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). aspecten
Crooswijkseweg
Lusthofstraat
Oudedijk
compleetheid winkelaanbod
6,6
7,0
7,8
sfeer/uitstraling winkelgebied
6,2
7,2
7,2
veiligheid winkelomgeving
6,7
7,3
7,5
parkeermogelijkheden
6,3
6,7
8,0
aanbod van daghoreca
5,9
6,1
6,3
bereikbaarheid per auto
6,9
7,1
7,9
bereikbaarheid per OV
6,8
7,5
7,6
71
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.5.5
Vervoerswijzen
Het winkelgebied Crooswijkseweg wordt voor de aankoop van dagelijkse artikelen nauwelijks met de auto bezocht (11 procent). Het vaakst komen de klanten te voet (50 procent). De klanten van de Lusthofstraat komen het vaakst op de fiets (44 procent), terwijl bezoekers van de Oudedijk vaak met de auto komen (55 procent). De keuze voor het vervoermiddel (auto) hangt natuurlijk samen met het oordeel over de bereikbaarheid met de auto en de parkeermogelijkheden. Tabel 3.56 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. vervoerswijze
Crooswijkseweg
Lusthofstraat
Oude Dijk
te voet
50%
18%
23%
fiets
16%
44%
21%
auto
11%
24%
55%
scooter/brommer
16%
3%
-
scootmobiel
8%
-
-
tram
-
5%
1%
anders
-
5%
-
3.5.6
Overige karakteristieken
Nabijheid meest genoemde bezoekmotief Klanten voor dagelijkse artikelen bezoeken het winkelgebied Crooswijkseweg vooral vanwege de nabijheid. Dit aspect noemt 93 procent van de bezoekers. Naast de compleetheid van het winkelaanbod en het prijsniveau (13 procent) is volgens de klanten ook de bereikbaarheid per auto en het parkeertarief van belang. Voor klanten van de Oudedijk vormen naast de nabijheid vooral de parkeermogelijkheden en compleetheid van het winkelaanbod belangrijk bezoekmotieven. Tabel 3.57 Belangrijkste motieven keuze winkelgebied voor dagelijkse aankopen (meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Crooswijkseweg
Oudedijk
dichtst bij huis
93%
74%
compleetheid winkelaanbod
13%
27%
compleetheid aanbod artikelen
10%
17%
prijsniveau winkelaanbod
13%
1%
bereikbaarheid per auto
13%
18%
parkeertarief
16%
1%
parkeermogelijkheden
3%
29%
72
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Een derde van de klanten van Crooswijkseweg bezoekt (bijna) dagelijks dit winkelgebied voor dagelijkse artikelen. Het aandeel dagelijkse bezoekers ligt aan de Crooswijkseweg duidelijk lager (9 procent).
Tabel 3.58 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. bezoekfrequentie
Crooswijkseweg
Oudedijk
(bijna) dagelijks
34%
9%
3 tot 4 keer per week
13%
19%
2 keer per week
34%
33%
1 keer per week/wekelijks
13%
28%
1-2 keer per maand
3%
9%
minder dan 1-2 keer per maand
4%
2%
3.6 Delfshaven 3.6.1
Winkelaanbod
Nieuwe Binnenweg en Schiedamseweg grootste winkelgebieden in Delfshaven In de deelgemeente Delfshaven zijn acht winkelgebieden, die samen goed zijn voor bijna 52.000 m² WVO. Buiten deze winkelgebieden is er nog bijna 7.700 m² winkelvloeroppervlak. Het aanbod aan dagelijkse en nietdagelijkse artikelen komt redelijk overeen. De leegstand is aanzienlijk en bedraagt 17 procent. Ten opzichte van 2004 is het winkelaanbod dat in gebruik is, afgenomen met 5.400 m². In de dagelijkse sector is er sprake van een flinke toename (2004: 16.490 m²) en in de niet-dagelijkse sector daarentegen van een substantiële afname (2004: 38.370 m²).
73
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.59 Winkelaanbod per winkelgebied in Delfshaven, 2011. dagelijks
winkelgebied
niet-dagelijks
aantal
m²
aantal
leeg m²
aantal
totaal m²
aantal
m²
1e Middellandstraat
23
2.006
38
2.974
10
611
71
5.591
Burg. Meineszplein
6
220
2
188
4
198
12
606
13
1.656
4
296
2
189
19
2.141
4
1.135
0
.
0
.
4
1.135
Mathenesserweg
20
1.143
31
2.479
20
1.496
71
5.118
Nieuwe Binnenweg
38
4.528
46
6.541
32
3.003
116
14.072
Schiedamseweg
41
5.159
69
6.256
14
1.061
124
12.476
Vierambachtsstraat
33
3.854
32
5.378
16
1.485
81
10.717
Overig Delfshaven
32
3.685
25
1.962
20
2.009
77
7.656
210
23.386
247
26.074
118
10.052
575
59.512
Franselaan Mathenesserdk
totaal
3.6.2
Kooporiëntatie bewoners Delfshaven
Een kwart van de bestedingen in de dagelijkse sector door inwoners van Delfshaven komt terecht in winkelgebied Schiedamseweg/Nieuwe Binnenweg (25 procent). Daarnaast doen inwoners van Delfshaven relatief vaak hun dagelijkse boodschappen in het Centrum van Rotterdam (19 procent). Het Centrum van Rotterdam is ook een populaire aankooplocatie onder inwoners van Delfshaven voor de aankoop van niet-dagelijkse artikelen (37 procent).
Tabel 3.60 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Delfshaven. dagelijks
niet-dagelijks
Schiedamseweg / Nieuwe Binnenweg
25%
Centrum Rotterdam
Centrum Rotterdam
19%
Schiedamseweg / Nieuwe Binnenweg
4%
Alexandrium
2%
Mathenesserweg
9%
37%
De buurtbewoners van Bospolder en Tussendijken gaan voor hun dagelijkse boodschappen relatief vaak naar de Schiedamseweg/Nieuwe Binnenweg. In Middelland is de oriëntatie op de binnenstad van Rotterdam het sterkst, terwijl in Witte Dorp de oriëntatie op de Franselaan sterk is.
74
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.61 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Delfshaven op buurtniveau (%). Delfshaven Totaal
Schiemond
Witte Dorp
1e Middellandstraat
0
Mathenesserweg Schiedamseweg / Nw Binnenweg Centrum Rotterdam
Overschie
Burgemeester Baumannlaan
Noord
Eudokiaplein
3
6
24
1
2
1
1
29
Oudedijk Keizerswaard
4
5
20
13
16
1
2
68
53
14
13
13
9
26
25
4
5
1
1
2
29
14
8
6
25
37
7
3
17
19
3 1
0 2
9
2
2
20 0
0
2
0 0 3
Alexandrium (woonboulevard)
0
Binnenhof
0
1 0
Ambachtsplein 2 7
25
1
0
Stadhoudersplein IJsselmonde
6
2
Oude Noorden Kralingen-Crooswijk
6 46
36
Vierambachtsstraat
Prins Alexander
Oud-Mathenesse
Middelland
winkelgebied Franselaan
Stadscentrum
Nieuwe Westen
Spangen
Tussendijken
Delfshaven
Bospolder
Delfshaven
deelgemeente
1
0
0
0
2
1
0
0
1
0
0
Charlois
Zuidplein
Hoogvliet
Zalmplaat
1
0
overig Hoogvliet Rotterdam
1
0
Hoek van Holland
Centrum Hoek van Holland
2
Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
4
ov Rotterdam (onb.)
weet niet overig Rotterdam
overig
4
5
4
1
2 9
via werk
20
15
1 11
17
Markt overig Nederland
internet+
via internet
totaal
35
15
1
0
1
0
fabriek / groothandel overig Nederland
4
2
6
1
3
1
16
0
11
2
0
0
2
1
2
100
100
100
100
100
100
100
100
100
0 100
9
0
3
7
28
3
Voor niet-dagelijkse artikelen gaat ruim een eenderde van de bewoners van Delfshaven naar de binnenstad (37 procent). In Middelland is de oriëntatie op het centrum het sterkst (47 procent). De bewoners van Bospolder gaan relatief vaak naar de Schiedamseweg/Nieuwe Binnenweg (16 procent).
75
1
0 1 2
22
0
2
1
7
9
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.62 Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Delfshaven op buurtniveau (%).
0 0
2
3
1
Mathenesserweg
1
0
7
2
5
0
1
Schiedamseweg/Nw Binnenwg
4
16
10
1
2
3
1
Vierambachtsstraat
2
1
1
0
2
0
1
Centrum Rotterdam
41
36
32
31
41
47
21
0
Noord
Bergselaan
0
1
Eudokiaplein 0
1
0
0
0
Bergse Dorpsstraat
1 37 0
0 0
Jonker Fransstraat
0
9
1
0 0
1
1
0
0
0
14
1
1
0
0 0 0
Lusthofstraat
0
Oostzeedijk
0
Pretorialaan
0
0
0
0 0
Zuiderboulevard
1
Keizerswaard
0
0
0
0
0
Oude Watering Spinozaweg
0 0
0
0
0
0
Stadionboulevard / De Veranda
0
Stadionweg Rotterdam
1
0 0
1
0
Centrum Pernis
0
0
overig Pernis
0 1
2
2
Binnenhof
1
Hesseplaats
1
2
1
76
1
5
3
1
0 1
3
0
Mia van Ijperenplein Zuidplein
0 0
Vrij Entrepot
3
0 0
1
Alexandrium (woonboulevard)
0 0
Peppelweg
Charlois
1
0
1
Linker Rottekade
4
40
1
Kleiweg
Prins Alexander
3
0
Stadhoudersplein
Pernis
2 6
0 0
Oude Noorden
1 0
1 1
IJsselmonde
3
4
Burgemeester Baumannlaan
Feijenoord
Delfshaven Totaal
1e Middellandstraat Franselaan
Van Vollenhovestraat
Kralingen-Crooswijk
Schiemond
Witte Dorp
winkelgebied
Overschie
Hillegersberg-Sch.
Oud-Mathenesse
Middelland
Nieuwe Westen
Spangen
Stadscentrum
Tussendijken
Delfshaven
Bospolder
Delfshaven
deelgemeente
3
2 0
0
0
0
0
0
0
1
0
1
0
1
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
-vervolgHoogvliet
Centrum Hoogvliet
Hoek van Holland
Centrum Hoek van Holland
Haven- en ind.geb.
0
0
overig Hoek van Holland
1
Botlek Rotterdam
4
weet niet
1
2
0
4
1
10
8
10
0
0
1
1
2
12
10
5
9
15
via werk fabriek / groothandel markt
0 0
1 1
overig Rotterdam overig
0 0
Maasvlakte Rotterdam ov Rotterdam (onb.)
0
2
5
2
1
0
0
3
1
1
0
0
1
14
10
1
0
1
0
2
2
overig Nederland
overig Nederland
11
10
11
23
16
12
36
34
13
17
internet+
via internet
18
16
16
19
12
18
22
25
14
16
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
totaal
3.6.3
Draagvlak
Schiedamseweg/Nieuwe Binnenweg grootste winkelgebied in Delfshaven Het winkelgebied Schiedamseweg/Nieuwe Binnenweg heeft binnen de deelgemeente Delfshaven het grootste draagvlak voor dagelijkse artikelen (€ 46 miljoen), gevolgd door de 1e Middellandstraat (€ 19 miljoen). Dit laatste winkelgebied heeft een aanzienlijk toevloeiing uit het Stadscentrum (30 procent). De Franselaan kent relatief veel toevloeiing van buiten Rotterdam (28 procent).
Tabel 3.63 Draagvlak dagelijkse artikelen Delfshaven (%). afkomstig uit
1e Middellandstraat
Franselaan
Mathenesserweg
Schiedamse,
Vierambachts-
Nwe Binnenweg
straat
totaal
Stadscentrum
30
0
2
0
0
7
Delfshaven
56
70
89
91
83
81
Overschie
0
2
0
0
0
0
Noord
4
0
0
1
0
1
Feijenoord
2
0
4
0
0
1
IJsselmonde
0
0
0
0
10
0
Prins Alexander
0
0
0
0
0
0
Charlois
1
0
0
0
0
0
Hoogvliet
0
0
0
0
0
0
77
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
-vervolg Haven-Ind.gebied
0
0
1
0
0
0
Rozenburg
0
0
1
0
0
0
Rotterdam
93
72
98
93
93
92
7
28
2
7
7
8
100
100
100
100
100
100
overig Nederland totaal
Het draagvlak voor niet-dagelijkse artikelen bedraagt in Delfshaven € 23 miljoen, waarvan bijna de helft bestaat uit bestedingen op Schiedamseweg/Nieuwe Binnenweg. Net als bij de dagelijkse artikelen komt een relatief groot deel van de bestedingen in de 1e Middellandstraat uit Stadscentrum.
Tabel 3.64 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Delfshaven (%). afkomstig uit
1e Middellandstraat
Franselaan
Mathenesser weg
Schiedamse, Nwe Binnenweg
Vierambachtsstraat
totaal
Stadscentrum
20
0
2
1
6
5
Delfshaven
37
73
82
63
64
62
Overschie
2
0
0
2
0
1
Noord
3
0
7
6
3
5
Hillegersberg-Schiebr.
8
0
0
1
5
2
Kralingen-Crooswijk
0
0
0
6
6
3
Feijenoord
3
15
0
1
2
2
IJsselmonde
0
0
0
0
0
0
Prins Alexander
5
0
0
1
0
1
Charlois
0
0
2
1
0
1
Hoogvliet
0
0
0
0
0
0
Hoek van Holland
0
0
0
1
0
0
Haven-Ind.gebied
0
3
0
0
0
0
Rozenburg
0
0
0
1
0
0
Rotterdam
79
91
93
82
86
84
overig Nederland
21
9
7
18
14
16
100
100
100
100
100
100
totaal
78
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
In de dagelijkse sector scoort winkelgebied Mathenesserweg de hoogste productiviteit met € 14.760 per m2 wvo, gevolgd door winkelgebied 1e Middellandstraat (€ 9.590 per m2 wvo). In de nietdagelijkse sector ligt de vloerproductiviteit van winkelgebied Franselaan (€ 3.070 per m2 wvo) duidelijk hoger dan in de andere winkelgebieden. Tabel 3.65 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Delfshaven (€/m² wvo). dagelijks
niet-dagelijks
totaal
1e Middellandstraat
€ 9.590
€ 1.530
€ 4.780
Franselaan
€ 5.460
€ 3.070
€ 5.100
Mathenesserweg
€ 14.760
€ 1.750
€ 5.850
Schiedamseweg/Nieuwe Binnenweg
€ 4.790
€ 840
€ 2.540
Vierambachtstraat
€ 1.010
€ 460
€ 690
3.6.4
Waardering winkelvoorzieningen
Winkelgebieden scoren gemiddeld krappe voldoende De winkelgebieden in Delfshaven scoren over het algemeen een krappe voldoende op de verschillende aspecten. De bereikbaarheid per openbaar vervoer scoort verreweg het hoogst (met uitzondering van de Franselaan), terwijl de parkeermogelijkheden het minst gewaardeerd worden. De compleetheid van het winkelaanbod aan de Schiedamseweg/Nieuwe Binnenweg springt er verder in positieve zin uit (rapportcijfer 7,3). De overige aspecten scoren alle matig tot voldoende. Tabel 3.66 Beoordeling winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). Mathenesser
Schiedamsewg
weg
Nwe Binnenwg
6,5
6,7
7,3
6,0
5,3
6,9
6,6
Veiligheid winkelomgeving
5,9
6,0
6,7
6,7
Parkeermogelijkheden
4,4
4,7
6,0
5,2
Aanbod van daghoreca
5,6
4,5
5,0
6,6
Bereikbaarheid per auto
6,5
6,7
6,3
6,6
Bereikbaarheid per OV
7,5
6,3
8,0
8,0
1e Middellandstraat
Franselaan
Compleetheid winkelaanbod
6,4
Sfeer/uitstraling winkelgebied
Aspecten
3.6.5
Vervoerswijzen
Ruim de helft van de klanten van de winkelgebieden Franselaan, Mathenesserweg en Schiedamseweg/Nieuwe Binnenweg die hier dagelijkse boodschappen doen, komen te voet.
79
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Voor de 1e Middellandstraat bedraagt dit aandeel iets minder dan de helft (45 procent). Verder komt ongeveer een kwart van de bezoekers van de vier winkelgebieden met de fiets. Tabel 3.67 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. Schiedamsewg /
1e Middellandstr.
Franselaan
Mathenesserweg
te voet
45%
65%
54%
55%
fiets
16%
9%
15%
13%
auto
26%
25%
30%
18%
scooter/brommer
2%
-
-
1%
scootmobiel
6%
-
-
-
tram
6%
-
-
8%
metro
-
-
-
4%
vervoerswijze
3.6.6
Nwe Binnenwg
Overige karakteristieken
Veel dagelijkse bezoekers Schiedamseweg / Nieuwe Binnenweg Bijna eenderde van de bezoekers van de Schiedamseweg / Nieuwe Binnenweg (30 procent) bezoekt dit winkelgebied voor dagelijkse artikelen op (bijna) dagelijkse basis. In de andere winkelgebieden ligt dit aandeel lager. In de 1e Middellandstraat bedraagt dit aandeel 6 procent. Hier geeft een grotere groep bezoekers aan er wekelijks te komen voor de boodschappen. Tabel 3.68 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. 1e Middelland-
bezoekfrequentie
Mathenesser-
Schiedamsewg
straat
Franselaan
weg
/Nwe Binnenwg
(bijna) dagelijks
6%
19%
15%
30%
3 tot 4 keer per week
29%
29%
22%
18%
2 keer per week
11%
20%
25%
22%
1 keer per week/wekelijks
44%
31%
24%
28%
.
.
14%
2%
10%
.
1%
.
1-2 keer per maand minder dan 1-2 keer per maand
Klanten voor dagelijkse artikelen bezoeken de winkelgebieden in Delfshaven vooral vanwege de nabijheid. In de Schiedamseweg/Nieuwe Binnenweg scoort dit aspect het hoogst met 85 procent. Voor de 1e Middellandstraat geldt dat het prijsniveau van het winkelaanbod een belangrijke rol speelt. Daarnaast worden ook de compleetheid van winkel- en artikelenaanbod genoemd.
80
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Minder van belang vinden de bezoekers de bereikbaarheid en de parkeermogelijkheden, met uitzondering van de Mathenesserweg. Tabel 3.69 Bezoekmotieven winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (meest genoemde per winkelgebied, meer antwoorden mogelijk). 1e
bezoekmotieven
Schiedamsewg /
Middellandstr.
Franselaan
Mathenesserweg
Nwe Binnenweg
dichtst bij huis
57%
87%
74%
85%
prijsniveau winkelaanbod
43%
8%
16%
14%
compleetheid winkelaanbod
27%
8%
12%
20%
compleetheid aanbod artikelen
18%
4%
14%
10%
bereikbaarheid per OV
14%
.
.
3%
bereikbaarheid per auto
3%
7%
7%
6%
parkeermogelijkheden
3%
3%
16%
4%
3.7 Feijenoord 3.7.1
Winkelaanbod Feijenoord
De deelgemeente Feijenoord telt in totaal 11 winkelgebieden met een omvang van bijna 50.000 m² WVO. Ruim de helft hiervan is te vinden in het winkelgebied Zuiderboulevard (ruim 29.000 m² WVO), waar vooral winkels voor niet-dagelijkse artikelen zijn gevestigd. Verspreid over de deelgemeente is nog eens ruim 22.000 m² WVO te vinden. De leegstand in Feijenoord bedraagt zo’n 10.000 m2 WVO (14 procent). Ten opzichte van 2004 is het totale winkelvloeroppervlak dat in gebruik is, licht toegenomen met 2.760 m² WVO. Deze toename zit vooral in de niet-dagelijkse sector (2004: 37.140 m²), hoewel het aanbod dagelijkse sector ook licht is toegenomen (2004: 21.890 m²).
81
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.70 Winkelaanbod per winkelgebied in Feijenoord, 2011. dagelijks
winkelgebied
niet-dagelijks
aantal
m²
aantal
leeg m²
totaal
aantal
m²
aantal
m²
Bree
2
100
4
375
2
125
8
600
Dordtselaan
8
433
8
918
2
96
18
1.447
Groenezoom
7
835
4
178
2
110
13
1.123
Lange Hilleweg
4
938
0
.
1
175
5
1.113
Oranjeboomstraat
4
693
2
75
3
267
9
1.035
Pretorialaan
14
1.164
21
2.137
8
915
43
4.216
Putsebocht
4
727
5
590
2
95
11
1.412
Putselaan
5
247
6
652
2
124
13
1.023
Vrij Entrepot
3
3.039
7
809
9
1.099
19
4.947
Vuurplaat
11
2.564
8
1.058
0
19
3.622
Zuiderboulevard
45
6.364
122
19.031
38
3.759
205
29.154
Overig Feijenoord
52
5.542
73
13.310
35
3.215
160
22.067
159
22.646
260
39.133
104
9.980
523
71.759
totaal
3.7.2
.
Kooporiëntatie bewoners Feijenoord
De inwoners van Feijenoord doen hun dagelijkse boodschappen het vaakst in winkelgebied Zuidplein (19 procent), gevolgd door de winkelgebieden Zuiderboulevard (15 procent) en Vuurplaat (12 procent). In de niet-dagelijkse sector komt een vijfde van de bestedingen door inwoners van Feijenoord terecht in winkelgebied Zuidplein. Ook het Centrum van Rotterdam trekt een substantieel deel van de bestedingen naar zich toe (13 procent). Tabel 3.71 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Feijenoord. dagelijks
niet-dagelijks
Zuidplein
18%
Zuidplein
20%
Zuiderboulevard
15%
Centrum Rotterdam
13%
Vuurplaat
12%
Zuiderboulevard
82
7%
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
In Hillesluis doet bijna de helft hun dagelijkse boodschappen in winkelgebied Zuiderboulevard (47 procent). De inwoners van Bloemhof zijn sterk georiënteerd op Zuidplein (44 procent) en de inwoners van Feijenoord gaan vaak naar Zuidplaat (47 procent).
Tabel 3.72 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Feijenoord op buurtniveau (%).
Centrum Rotterdam
Delfshaven
1e Middellandstraat
Noord
5
Mathenesserweg
1
Schiedamseweg/Nw Binnenwg
0
Bergselaan
1
11
5
2
2
1
4
19
4
4
12
47
16
12
11
23
5
6
0
3 11
19
47
5
7
3
1
2
2
8
2
15
2
0 0
0
3
Eudokiaplein Hillegersberg-Sch.
0
0
Bergse Dorpsstraat
1
Kleiweg
0
0
0
0
0
Peppelweg Kralingen-Crooswijk
2
Jonker Fransstraat
0
Linker Rottekade
2
0 2
Oostzeedijk
1
Keizerswaard
3
Spinozaweg
4
4
19
0
7
0
0
9
10
Binnenhof
5
0
0
0 0
5
Lage Land
3
1
1
0
Katendrechtse Lagedijk
8
Plein 1953
1
1
Winkelpromenade Zuidwijk
0
4
Zuidplein
3
83
17
1
3
1
Boulevard Nesselande
6 5
Ambachtsplein
Charlois
5 3
Alexandrium (woonboulevard)
0 0
10
Stadionweg Prins Alexander
0 0
1
Lusthofstraat IJsselmonde
Feijenoord Totaal
Zuiderboulevard Stadscentrum
Noordereiland
38
Feijenoord
Vuurplaat
1
Afrikaanderwijk
18
Katendrecht
4
Vrij Entrepot
Hillesluis
Pretorialaan
Bloemhof
winkelgebied
Feijenoord
Vreewijk
Kop van Zuid-Entrepot
deelgemeente
2 44
19
9
1 10
4
18
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
-vervolgHoogvliet
Akkerwinde
1
Centrum Hoogvliet
0
1
Oude Wal Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
2
ov Rotterdam (onb.)
weet niet
1
overig Rotterdam overig
4
1
3
0
0
1
0
7
2
8
8
18
8
1
35
15
12
via werk
13
4
fabriek / groothandel
0
1
0
tankstation
2
markt
1
0
2
3
1
overig Nederland
overig Nederland
7
15
4
3
1
12
internet+
via internet
8
0
0
5
3
4
100
100
100
100
100
100
totaal
23
7 100
1
7
3
3
100
100
Eenderde van de inwoners van de buurten Feijenoord en Noordeiland gaat voor hun niet-dagelijkse boodschappen naar het centrum van Rotterdam. In Bloemhof en Vreewijk zijn de bewoners sterker georiënteerd op Zuidplein.
Tabel 3.73 Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Feijenoord op buurtniveau (%). Feijenoord Totaal
winkelgebied Pretorialaan
2
0
1
Vrij Entrepot
3
0
0 1
3
2
7
7
25
2
6
3
11
7
18
8
0
0
Vuurplaat
3
Zuiderboulevard
3
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
Delfshaven
1e Middellandstraat
25
Franselaan
1
5
Burgemeester Baumannlaan
Noord
Bergselaan
Hillegersberg-Sch.
Bergse Dorpsstraat
1
1
1
3
8
30
33
13
1
0
1
0 1
Vierambachtsstraat Overschie
1 1
Schiedamseweg/Nw Binnenweg 0
0 1
1
0 0
Jonker Fransstraat
84
0 0
1 0
0 0
0
Kleiweg Kralingen-Crooswijk
Noordereiland
Feijenoord
Afrikaanderwijk
Katendrecht
Hillesluis
Bloemhof
Feijenoord
Vreewijk
Kop van Zuid-Entrepot
deelgemeente
0 0
0 1
0
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Lusthofstraat
IJsselmonde
1 0
0
Oudedijk
0
0
Keizerswaard
1
Spinozaweg
Prins Alexander
2
1
3
2
1
1
5
1
2
1
0
1
1
1
1
1
Stadionweg
3
3
2
2
2
3
8
4
3
Alexandrium (woonboulevard)
3
2
5
5
1
1
5
3
1
0
0
Lage Land
0 0
0
Mia van Ijperenplein
1
Katendrechtse Lagedijk
0
0
Plein 1953 Rotterdam
1
Winkelpromenade Zuidwijk
2
Zuidplein
8
27
Centrum Hoogvliet
0
1
2
ov Rotterdam (onb.) overig
Botlek Rotterdam
1
1
1 0 35
2
0 0 0
17
0
18
14
0
0
0
0
0
8
2
overig Hoogvliet Rotterdam Haven- en ind.geb.
2 0
Stadionboulevard / De Veranda
Boulevard Nesselande
Hoogvliet
1
1
Ambachtsplein
Charlois
0
Oostzeedijk
1
15
2
20
weet niet
1
2
0
0
2
2
3
1
1
overig Rotterdam
6
6
11
5
17
3
4
8
7
via werk
0 1
0
1
0
fabriek / groothandel tankstation
0 3
1
markt
0
3
2
2
2
1
5
5
4
3
overig Nederland
overig Nederland
15
15
16
11
16
24
9
14
15
internet+
via internet
19
18
6
21
12
17
15
16
15
100
100
100
100
100
100
100
100
100
totaal
3.7.3
Draagvlak
Zuidereiland en Vuurplaat genereren veel omzet in dagelijkse sector In de dagelijkse sector komt bijna de helft van de bestedingen terecht in het winkelgebied Zuidereiland (43 procent). Daarnaast genereert winkelgebied Vuurplaat een groot deel van de omzet in Feijenoord (36 procent). Driekwart van de totale bestedingen in de vier winkelgebieden zijn afkomstig uit Feijenoord, maar er is ook substantiële toevloeiing uit Charlois (8 procent) en Ijsselmonde (6 procent).
85
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.74 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden Feijenoord (%). afkomstig uit Stadscentrum
Pretorialaan
Vrij Entrepot
Vuurplaat
Zuiderblvd
totaal
10
9
8
1
5
Noord
0
4
0
0
1
Kralingen-Crooswk
0
7
3
0
2
63
66
78
77
75
IJsselmonde
0
2
5
10
6
Prins Alexander
0
2
0
1
0
Charlois
26
4
2
10
8
Hoogvliet
0
2
0
0
0
100
95
95
98
97
0
5
5
2
3
100
100
100
100
Feijenoord
Rotterdam overig Nederland totaal
100
Toevloeiing vooral uit IJsselmonde en Charlois Voor de niet-dagelijkse artikelen geldt dat vooral de Zuiderboulevard een omvangrijke omzet genereert (€ 23,5 miljoen). Ongeveer de helft van de omzet in dit winkelgebied komt uit de eigen deelgemeente (52 procent). De toevloeiing van buiten Rotterdam bedraagt 17 procent). Verder komt een relatief groot deel van de bestedingen uit Charlois (13 procent) en IJsselmonde (11 procent).
Tabel 3.75 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Feijenoord (%). afkomstig uit
Pretorialaan
Vrij Entrepot
Vuurplaat
Zuiderboulevard
totaal
Stadscentrum
0
0
0
1
1
Delfshaven
1
7
0
2
2
Overschie
0
0
0
1
0
Noord
0
2
4
0
0
Hillegersberg-Sch.
0
0
0
0
0
Kralingen-Crooswijk
0
3
0
2
2
71
82
78
52
56
IJsselmonde
1
3
7
11
9
Prins Alexander
4
0
4
1
1
Feijenoord
86
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
-vervolgCharlois
13
0
6
13
12
Hoogvliet
3
0
0
0
1
Rozenburg
0
0
0
1
0
Rotterdam
93
97
99
83
85
7
3
1
17
15
100
100
100
100
100
overig Nederland totaal
In de dagelijkse sector scoort winkelgebied Vuurplaat de hoogste productiviteit met € 10.100 per m2 wvo. De productiviteit in de andere winkelgebieden ligt aanzienlijk lager. Voor wat betreft de nietdagelijkse artikelen lopen de winkelgebieden weinig uiteen. De productiviteit ligt tussen € 1.070 en € 1.640 per m2 wvo). Tabel 3.76 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Feijenoord (€/m² wvo). dagelijks
niet-dagelijks
totaal
Pretorialaan
€ 4.740
€ 1.070
€ 2.360
Vrij Entrepot
€ 3.250
€ 1.310
€ 2.840
Vuurplaat
€ 10.100
€ 1.640
€ 7.630
Zuiderboulevard
€ 4.870
€ 1.240
€ 2.150
3.7.4
Waardering winkelvoorzieningen
De bezoekers die hun dagelijkse of wekelijkse boodschappen doen in het winkelgebieden Vrij Entrepot beoordelen alle genoemde aspecten als ruim voldoende tot goed. Vooral de bereikbaarheid per auto en de parkeermogelijkheden scoren goed met een rapportcijfer van respectievelijk 8,4 en 8,5. Winkelgebied Vuurplaat scoort over de gehele linie voldoende tot goed. De Zuiderboulevard scoort vooral goed op de bereikbaarheid met het openbaar vervoer en compleetheid van het winkelaanbod. De parkeermogelijkheden scoren het minst met een rapportcijfer van 5,6.
87
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.77 Beoordeling winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). aspecten
Vrij Entrepot
Vuurplaat
Zuiderboulevard
compleetheid winkelaanbod
7,6
6,8
7,5
sfeer en uitstraling winkelgebied
7,6
6,8
6,5
veiligheid winkelomgeving
7,5
7,1
6,7
parkeermogelijkheden
8,4
7,0
5,6
aanbod van daghoreca
7,7
6,5
7,0
bereikbaarheid per auto
8,5
7,7
6,9
bereikbaarheid per openbaar vervoer
7,1
7,8
8,3
3.7.5
Vervoerswijzen
Tweederde van de klanten van winkelgebied Vuurplaat komt voor dagelijkse artikelen te voet (65 procent). Ook winkelgebied Zuiderboulevard kent een groot aandeel bezoekers te voet (57 procent). Bij Vrij Entrepot komen ongeveer evenveel bezoekers te voet (42 procent) als met de auto (38 procent).
Tabel 3.78 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. vervoerswijze
Vrij Entrepot
Vuurplaat
Zuiderboulevard
te voet
42%
65%
57%
fiets
16%
12%
6%
auto
38%
15%
11%
scooter/brommer
-
1%
2%
scootmobiel
-
1%
7%
bus
-
-
4%
tram
-
4%
14%
4%
1%
-
anders
3.7.6
Overige karakteristieken
Sterke oriëntatie op Zuiderboulevard vertaalt zich in hoge bezoekfrequentie Bijna driekwart van de klanten van winkelgebied Zuiderboulevard die hier hun dagelijkse artikelen kopen, doet dit minstens 2 keer per week. Het aandeel dagelijkse klanten is 29 procent, terwijl 26 procent het winkelgebied 3 á 4 keer in de week bezoekt.
88
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Ongeveer eenzesde (17 procent) doet 2 keer per week hier boodschappen. Ook winkelgebied Vuurplaat kent een hoog percentage bezoekers dat minstens 2 keer per week daar de dagelijkse boodschappen doet (73 procent). Winkelgebied Vrij Entrepot kent een groter aandeel wekelijkse of maandelijkse bezoekers. Van de bezoekers van de Zuiderboulevard voor niet-dagelijkse artikelen komt het merendeel wekelijks of minder vaak. Het aandeel dagelijkse bezoekers bedraagt 15 procent. Tabel 3.79 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. bezoekfrequentie
Vrij Entrepot
Vuurplaat
Zuiderboulevard
(bijna) dagelijks
11%
13%
29%
3 tot 4 keer per week
8%
35%
26%
2 keer per week
4%
25%
17%
1 keer per week/wekelijks
49%
20%
23%
1-2 keer per maand
12%
6%
5%
minder dan 1-2 keer per maand
17%
1%
-
Tabel 3.80 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor niet-dagelijkse artikelen. bezoekfrequentie
Zuiderboulevard
(bijna) dagelijks
15%
3 tot 4 keer per week
12%
2 keer per week
6%
1 keer per week/wekelijks
23%
1-2 keer per maand
24%
minder dan 1-2 keer per maand
20%
Compleetheid winkelaanbod belangrijk keuzemotief voor Vrij Entrepot Ongeveer driekwart van de klanten voor dagelijkse artikelen bezoekt de winkelgebieden Vuurplaat en Zuiderboulevard vanwege de nabijheid. Voor bezoekers van het winkelgebied Vrij Entrepot speelt naast de nabijheid ook de compleetheid van het winkel- en artikelenaanbod een belangrijke rol. Voor bezoekers van Zuiderboulevard die voor niet-dagelijkse artikelen komen is de nabijheid het belangrijkste motief (52 procent), gevolgd door de compleetheid van het winkelaanbod (44 procent) en het prijsniveau van het winkelaanbod (35 procent).
89
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.81 Bezoekmotieven winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (meest genoemde per winkelgebied, meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Vrij Entrepot
Vuurplaat
Zuiderboulevard
dichtst bij huis
58%
79%
73%
compleetheid winkelaanbod
44%
14%
25%
compleetheid aanbod artikelen
40%
18%
21%
prijsniveau winkelaanbod
20%
13%
21%
parkeermogelijkheden
17%
6%
4%
Tabel 3.82 Belangrijkste bezoekmotief Zuiderboulevard voor niet-dagelijkse aankopen (5 meest genoemde, meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Zuiderboulevard
dichtst bij huis
52%
compleetheid winkelaanbod
44%
prijsniveau winkelaanbod
35%
compleetheid aanbod artikelen
31%
bereikbaarheid per auto
14%
3.8 Charlois 3.8.1
Winkelaanbod
Zuidplein goed voor helft winkelaanbod Charlois Deelgemeente Charlois heeft in Zuidplein een grootschalig winkelcentrum (144 winkels en 46.000 m² WVO). De nadruk ligt hier op niet-dagelijkse artikelen. Naast Zuidplein zijn vijf kleinere winkelgebieden in Charlois te vinden, waarvan Katendrechtse Lagedijk de grootste is (ruim 17.000 m² WVO). Verspreid over de deelgemeente zijn 97 winkels te vinden (10.240 m² WVO). De leegstand bedraagt 12 procent en is relatief omvangrijk in winkelgebied Katendrechtse Lagedijk (25 procent). Ten opzichte van 2004 is het totale winkelvloeroppervlak dat in gebruik is, praktisch gelijk gebleven (2004: 81.630 m²). Ook de verhouding tussen dagelijkse (2004: 20.730 m²) en niet-dagelijkse artikelen (2004: 60.900 m²) is niet veranderd.
90
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.83 Winkelaanbod per winkelgebied in Charlois, 2011. dagelijks
winkelgebied
niet-dagelijks
leeg
totaal
aantal
m²
aantal
m²
aantal
m²
aantal
m²
Dordtselaan
1
64
1
54
1
70
3
188
Hellevoetstraat
4
1.098
1
115
0
.
5
1.213
Katendrechtse Lagedijk
40
5.440
46
7.419
30
4.297
116
17.156
Plein 1953
16
4.173
20
4.857
7
704
43
9.734
Zuidplein
23
4.488
107
38.678
14
2.846
144
46.012
Winkelpromenade Zuidwijk
27
3.681
38
3.750
5
402
70
7.833
overig Charlois
30
1.826
40
6.018
27
2.486
97
10.240
iotaal
141
20.770
253
60.891
84
10.715
478
92.376
3.8.2
Kooporiëntatie bewoners Charlois
Een kwart van de bestedingen in de dagelijkse sector door inwoners van Charlois komt terecht in het winkelgebied Burgemeester Baumannlaan (26 procent). Ook Zuidplein en winkelpromenade Zuidwijk staan in de top-3 van aankooplocaties voor dagelijkse artikelen, maar hier wordt duidelijk minder uitgegeven. Niet-dagelijkse artikelen kopen inwoners van Charlois vooral in winkelgebied Zuidplein (32 procent). Tabel 3.84 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Charlois. dagelijks
niet-dagelijks
Zuidplein
26%
Zuidplein
32%
Plein 1953
14%
Centrum Rotterdam
10%
Winkelpromenade Zuidwijk
12%
Alexandrium
3%
In de buurten Tarwewijk, Carnisse en Zuidplein zijn de buurtbewoners vooral georiënteerd op winkelgebied Zuidplein. De bewoners van Zuidwijk halen hun dagelijkse boodschappen vaak in winkelpromenade Zuidwijk (47 procent) en bewoners van Wielewaal doen hun boodschappen vaak in winkelgebied Plein 1953.
91
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.85 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Charlois op buurtniveau (%) Charlois Totaal
9
Heijplaat
1e Middellandstraat
6 8
Zuiderpark
Centrum Rotterdam
Delfshaven
Pendrecht
Stadscentrum
0
Zuidplein
Winkelpromenade Zuidwijk Zuidplein
5 3
Wielewaal
3
Plein 1953
Oud-Charlois
Katendrechtse Lagedijk
Zuidwijk
winkelgebied
Charlois
Carnisse
Tarwewijk
deelgemeente
4 47
47
2
3
38
53
6
27
20
4
4
4
3
51
3
50
9
9
14
8
14
29
12
10
6
1
26
8
1
4
1
0
Schiedamseweg / Nw Binnenwg
1
Noord
Eudokiaplein
1
Hillegersberg-Sch.
Bergse Dorpsstraat
0
0
Kleiweg
1
0
Kralingen-Crooswijk
Vlietlaan
1
Feijenoord
Pretorialaan
1
0 0
0 2
2
Vrij Entrepot
IJsselmonde Prins Alexander
Vuurplaat
2
Zuiderboulevard
4
1
4
0
Keizerswaard
2
1
2
3
Spinozaweg
2
Alexandrium (woonboulevard)
8
0 0
0
Binnenhof
2
2
6
Akkerwinde Lengweg
1
1
1
1
0
1
0
1
1
26
Centrum Rozenburg
ov Rotterdam (onb.) overig
4 2 1
1
12
9
28
1
1
3
5
1
fabriek / groothandel overig Nederland
internet+
via internet
totaal
15
1
1
5
1 0
15
15
4
33
9
15 0
1
13
9
8
10
17
9
2
0
6
0
8
2
100
100
100
100
100
100
92
0 0
20
markt overig Nederland
2
0
weet niet overig Rotterdam
1 0
Wilhelm Tellplaats Rozenburg
2
2
0 3
Botlek Rotterdam
2
0
Centrum Hoogvliet
Haven- en ind.geb.
3
1
2
Hesseplaats Hoogvliet
1
1
100
2 28
15
10
100
100
100
2
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
In de niet-dagelijkse sector is de oriëntatie op Zuidplein in alle buurten substantieel en het sterkst in Tarwewijk en Wielewaal. De Zuiderboulevard heeft vooral aantrekkingskracht op bewoners van Zuiderpark (10 procent).
Tabel 3.86 Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Charlois op buurtniveau (%).
Plein 1953 Rotterdam
0
1
0
2
3
Winkelpromenade Zuidwijk
1
0
10
0
3
Zuidplein
41
29
26
38
48
Centrum Rotterdam
10
13
8
9
Stadscentrum Delfshaven
1
1
Charlois Totaal
1
Heijplaat
Katendrechtse Lagedijk
Zuiderpark
winkelgebied
Charlois
Pendrecht
Zuidplein
Wielewaal
Oud-Charlois
Zuidwijk
Carnisse
Tarwewijk
deelgemeente
0 2
1
5
1
2
2
2
8
16
3
35
27
12
23
32
17
11
15
2
10
Mathenesserweg
0
Schiedamseweg/Nw Binnenweg
0
0
Overschie
Burgemeester Baumannlaan
0
0
Noord
Eudokiaplein
0
0
0
Oude Noorden
0
0
0
Stadhoudersplein Hillegersberg-Sch.
0
Bergse Dorpsstraat
1
Kleiweg Kralingen-Crooswijk
Jonker Fransstraat
Feijenoord
Pretorialaan
0
IJsselmonde
0
Zuiderboulevard
4
Keizerswaard
0
0
0
0
0
0
0 3 0
Stadionboulevard / De Veranda
0
1
0
Stadionweg Rotterdam
3
2
1
Alexandrium (woonboulevard)
2
3
2
Boulevard Nesselande
0
0
3
1
10
3
3
1
1
0
1 1 3
5
1
2
0
1
2 3 0
0
Centrum Hoogvliet
1
0
3
Wilhelm Tellplaats
0 1
5
1
0
0
0
overig Hoogvliet Rotterdam
0
Botlek Rotterdam
93
0
2
1 4
Lengweg
Haven- en ind.geb.
0
0
Lage Land Hoogvliet
0 0
1
Spinozaweg
Prins Alexander
0
0
1
Vuurplaat
0
0 1
0
2
1
1
2
2
0
5
1
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
-vervolgov Rotterdam (onb.) overig
weet niet
0
1
0
1
overig Rotterdam
9
6
6
10
0
0
via werk
4
1
7
10
markt overig Nederland
overig Nederland
internet+
via internet
totaal
2
2
2
0
14
23
14
16
6
28
0
1
8
2
2
19
19
14
17
11
14
23
8
18
8
13
10
12
14
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Zuidplein wijkverzorgingsfunctie in dagelijkse sector Bijna tweederde van de totale bestedingen aan dagelijkse artikelen in Charlois worden in Zuidplein gedaan (62 procent). Ongeveer de helft van deze omzet komt uit Charlois, maar de toevloeiing vanuit Feyenoord is aanzienlijk (35 procent). Voor de andere drie winkelgebieden geldt dat de binding hoger is (85 procent of hoger) en de toevloeiing beperkt. Tabel 3.87 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden Charlois (%). Katendrechtse Lagedijk
Plein 1953
Winkelprom. Zuidwijk
Zuidplein
totaal
Delfshaven
0
0
0
3
2
Overschie
0
0
0
0
0
Noord
0
0
3
0
0
Kralingen-Crooswijk
0
0
0
0
0
Feijenoord
15
2
7
35
24
IJsselmonde
0
1
0
4
2
Pernis
0
0
0
0
0
Prins Alexander
0
0
0
0
0
Charlois
85
89
83
48
62
Hoogvliet
0
0
0
2
1
Rozenburg
0
0
0
0
0
Rotterdam
100
91
93
92
93
0
9
7
8
7
100
100
100
100
100
overig Nederland totaal
8 0
0
Draagvlak
afkomstig uit
14
0
fabriek / groothandel
3.8.3
2 21
94
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Zuidplein trekt niet-dagelijkse omzet uit Rotterdam en daarbuiten Winkelcentrum Zuidplein genereert een grote omzet in de niet-dagelijkse sector (€ 144 miljoen). Dat is 93 procent van de totale omzet in Charlois (€ 155 miljoen). Minder dan een derde van de bestedingen in Zuidplein zijn afkomstig uit Charlois (30 procent). Er is aanzienlijke toevloeiing vanuit Feijenoord (20 procent) en van buiten Rotterdam (32 procent).
Tabel 3.88 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Charlois (%). afkomstig uit
Katendrechtse Lagedijk
Plein 1953
Winkelprom Zuidwijk
Zuidplein
totaal
Stadscentrum
5
0
0
0
0
Delfshaven
0
0
0
2
1
Overschie
1
0
0
0
0
Noord
4
0
3
1
1
Hillegersberg-Schiebr.
0
0
1
1
1
Kralingen-Crooswijk
0
1
0
0
0
31
10
10
21
20
IJsselmonde
1
5
5
8
8
Pernis
0
1
0
0
0
Prins Alexander
Feijenoord
0
0
1
1
1
Charlois
53
60
70
30
33
Hoogvliet
0
0
2
2
2
Hoek van Holland
0
0
0
0
0
Rozenburg
0
6
0
0
1
Rotterdam
95
82
92
67
68
5
18
9
33
32
100
100
100
100
100
overig Nederland totaal
Het winkelcentrum Zuidplein haalt een hoge vloerproductiviteit in de dagelijkse sector (€ 18.040 per m2 wvo). De productiviteit in de andere winkelgebieden ligt aanzienlijk lager. Ook in de niet-dagelijkse sector scoort Zuidplein relatief hoog met € 3.720 per m2 wvo.
95
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.89 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Charlois (€/m² wvo). dagelijks
niet-dagelijks
totaal
Lagendijk
€ 1.010
€ 230
€ 560
Plein 1953 Rotterdam
€ 5.450
€ 760
€ 2.930
Zuidwijk
€ 5.750
€ 1.570
€ 3.640
Rotterdam Zuidplein
€ 18.040
€ 3.720
€ 5.210
Katendrechtse
Winkelpromenade
Eenderde van de bevolking van Charlois koopt de niet-dagelijkse artikelen in winkelgebied Zuidplein (32 procent). Ook vanuit Feijenoord (20 procent) en in mindere mate IJsselmonde (9 procent) is een relatief sterke oriëntatie op dit winkelgebied. Vanuit de noordelijk gelegen deelgemeenten zijn de bestedingen minimaal. Figuur 3.3 Binding van de deelgemeenten aan Zuidplein voor niet-dagelijkse artikelen (%).
Stadscentrum
1
Kralingen-Cr.
Delfshaven
1
Feijenoord
Overschie
1
IJsselmonde
Noord
1
Hillegersberg-Sch.
1
1 20
Charlois
32
Hoogvliet
4
9
Hoek van Holland
1
Pernis
5
Rozenburg
2
Prins Alexander
0
96
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.8.4
Waardering winkelvoorzieningen
Zuidplein krijgt hoge waardering van bezoekers Het winkelgebied Zuidplein wordt door bezoekers die hier de dagelijkse of wekelijkse boodschappen doen gemiddeld als ruim voldoende gewaardeerd. Een uitschieter naar boven is de waardering voor de bereikbaarheid met het openbaar vervoer (rapportcijfer 8,5). Tabel 3.90 Beoordeling winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). Winkelpromenade
aspecten
Plein 1953
Zuidwijk
Zuidplein
compleetheid winkelaanbod
7,0
7,1
8,1
sfeer en uitstraling winkelgebied
6,6
6,7
7,4
veiligheid winkelomgeving
6,7
6,8
7,2
parkeermogelijkheden
7,4
6,7
7,6
aanbod van daghoreca
6,5
6,2
7,5
bereikbaarheid per auto
7,8
7,7
7,9
bereikbaarheid per openbaar vervoer
7,7
7,8
8,5
3.8.5
Vervoerswijzen
De helft van de klanten van winkelgebied Plein 1953 komt voor dagelijkse artikelen te voet. Bijna een kwart komt met de auto (22 procent) en 14 procent met de fiets. Het aandeel bezoekers te voet bedraagt voor winkelpromenade Zuidwijk en voor Zuidplein ongeveer een derde. Tabel 3.91 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. Winkelpromenade
vervoerswijze
Plein 1953
Zuidwijk
Zuidplein
te voet
51%
32%
37%
fiets
14%
23%
18%
auto
22%
39%
27%
scooter/brommer
3%
.
2%
scootmobiel
5%
2%
1%
.
2%
8%
5%
.
6%%
.
2%
1%
bus tram/Metro anders
97
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.8.6
Overige karakteristieken
Een aanzienlijk deel van de klanten van winkelgebieden Plein 1953 en winkelpromenade Zuidwijk die hier dagelijkse artikelen kopen, doen dit met een hoge frequentie. Ruim een vijfde doet dit bijna dagelijks. De bezoekers van Zuidplein komen wat vaker wekelijks of enkele keren per maand. Om te winkelen komt het merendeel van de bezoekers van Zuidplein 1 à 2 keer per maand of minder vaak. Tabel 3.92 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. Winkelpromenade
bezoekfrequentie
Plein 1953
Zuidwijk
Zuidplein
(bijna) dagelijks
24%
21%
12%
3 tot 4 keer per week
28%
28%
17%
2 keer per week
22%
21%
31%
1 keer per week/wekelijks
22%
28%
27%
1-2 keer per maand
3%
2%
11%
minder dan 1-2 keer per maand
2%
.
2%
Tabel 3.93 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor niet-dagelijkse artikelen. bezoekfrequentie
Zuidplein
(bijna) dagelijks
1%
3 tot 4 keer per week
3%
2 keer per week
6%
1 keer per week/wekelijks
14%
1-2 keer per maand
43%
minder dan 1-2 keer per maand
32%
Klanten voor dagelijkse artikelen bezoeken de drie winkelgebieden vooral vanwege de nabijheid. Ook de compleetheid van het winkelaanbod is voor de bezoekers van belang. De klanten van Zuidplein voor niet-dagelijkse artikelen komen vooral vanwege de compleetheid van het winkelaanbod (61 procent), gevolgd door de nabijheid (41 procent) en compleetheid van het artikelenaanbod (33 procent). Ook de bereikbaarheid wordt relatief vaak genoemd.
98
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.94 Bezoekmotieven winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (meest genoemde per winkelgebied, meer antwoorden mogelijk). Winkelpromenade
bezoekmotieven
Plein 1953
Zuidwijk
Zuidplein
dichtst bij huis
85%
93%
74%
compleetheid winkelaanbod
23%
33%
37%
compleetheid aanbod artikelen
13%
27%
27%
prijsniveau winkelaanbod
17%
10%
13%
parkeermogelijkheden
18%
11%
6%
Tabel 3.95 Belangrijkste bezoekmotief Zuidplein voor niet-dagelijkse aankopen (5 meest genoemde, meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Zuidplein
dichtst bij huis
41%
compleetheid winkelaanbod
61%
compleetheid aanbod artikelen
33%
bereikbaarheid per openbaar vervoer
23%
bereikbaarheid per auto
20%
99
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.9 IJsselmonde 3.9.1
Winkelaanbod
In de deelgemeente IJsselmonde kunnen acht winkelgebieden worden onderscheiden met een totale vloeroppervlakte van 47.000 m². Daarnaast is er een aantal winkels dat niet toegedeeld kan worden aan die gebieden (66 winkels met 21.700 m² WVO). De twee grootste winkelgebieden zijn Keizerswaard (13.500 m² WVO) en Stadionboulevard/De Veranda (10.700 m² WVO). De laatste heeft vrijwel uitsluitend een aanbod voor niet-dagelijkse artikelen. De totale leegstand bedraagt 5 procent. In vergelijking tot 2004 is het winkelvloeroppervlak dat in gebruik is, aanzienlijk toegenomen met 9.600 m2. In de dagelijkse sector bedraagt de toename 16 procent (2004: 13.030 m2) en in de nietdagelijkse sector bedraagt de toename 18 procent (2004: 42.851 m2). Tabel 3.96 Winkelaanbod per winkelgebied in IJsselmonde, 2011. dagelijks
winkelgebied Beverwaard
aantal
niet-dagelijks
m²
aantal
m²
leeg aantal
totaal m²
aantal
m²
8
2.401
9
1.004
3
444
20
3.849
Keizerswaard
24
5.615
41
7.665
3
218
68
13.498
Kouwenoord
3
703
3
354
1
150
7
1.207
Pliniusstraat
4
1.026
0
.
1
90
5
1.116
Prinsenplein
7
1.582
3
316
0
.
10
1.898
Spinozaweg
11
2.487
17
2.766
0
.
28
5.253
Stadionboulevard / De Veranda
1
737
3
9.953
0
.
4
10.690
Stadionweg Rotterdam
0
.
9
9.388
0
.
9
9.388
Overig IJsselmonde
10
508
42
18.981
14
2.238
66
21.727
totaal
68
15.059
127
50.427
22
3.140
217
68.626
3.9.2
Kooporiëntatie bewoners IJsselmonde
Een groot deel van de bestedingen in de dagelijkse sector door inwoners van IJsselmonde vinden plaats in het winkelgebied Keizerswaard (40 procent).
100
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Ook de winkelgebieden Spinozaweg en Oude Watering zijn redelijk populair als aankooplocatie, maar hier wordt duidelijk minder uitgegeven. In de niet-dagelijkse sector gaat eenzesde van de bestedingen door inwoners van IJsselmonde naar winkelgebied Keizerswaard. De winkelgebieden Zuidplein (9 procent) en Centrum van Rotterdam (8 procent) completeren de top-3 van aankooplocaties. Tabel 3.97 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners IJsselmonde. dagelijks
niet-dagelijks
Keizerswaard
40%
Keizerswaard
Spinozaweg
10%
Zuidplein
9%
Centrum Rotterdam
8%
Oude Watering
7%
18%
Op buurtniveau valt op dat de winkelgebieden Keizerswaard en Spinozaweg een groot deel van de buurtbewoners aan zich weet te binden. Ruim de helft van de bewoners van Groot-Ijsselmonde doet haar dagelijkse boodschappen in Keizerswaard. Verder doet ongeveer eenderde van de bewoners van Oud-Ijsselmonde boodschappen buiten de gemeente Rotterdam. Tabel 3.98 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners IJsselmonde op buurtniveau (%). IJsselmonde Totaal
Winkelgebied Keizerswaard
21
Oude Watering
18
5
Spinozaweg
44
Stadionboulevard / De Veranda
2
1
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
5
2
Delfshaven
Vierambachtsstraat
3
Bergselaan
4
Noord
Beverwaard
Groot-IJsselmonde
IJsselmonde
Lombardijen
Oud-IJsselmonde
deelgemeente
58
31
40
0
31
7
1
10 0
1
1
1 0 0
Eudokiaplein
0
0
Hillegersberg-Sch.
Bergse Dorpsstraat
0
0
Kralingen-Crooswijk
Oudedijk
Feijenoord
0
Vrij Entrepot
0
Vuurplaat
3
Zuiderboulevard Prins Alexander
0
Alexandrium (woonboulevard)
1
0
1
1
3
3
2
2
0
1
Ambachtsplein
1
Binnenhof
1
101
0 0
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
-vervolgBoulevard Nesselande
1
Hesseplaats Charlois
Plein 1953 Rotterdam 0
ov Rotterdam (onb.) overig
0
3
Centrum Hoogvliet
2
1
Zalmplaat Haven- en ind.geb.
0
1
Zuidplein Hoogvliet
0
1
1
overig Hoogvliet Rotterdam
1
Botlek Rotterdam
7
4
2
1
0
1 3
0
1
1
1
2
weet niet
1
1
1
1
1
overig Rotterdam
9
9
12
6
10
1
1
0
fabriek / groothandel
1
2
tankstation
0
via werk
markt overig Nederland
overig Nederland
internet+
via internet
totaal
1 0
1
1
0
1
1
34
11
13
23
17
1
1
0
0
0
100
100
100
100
100
In de niet-dagelijkse sector weet met name Keizerswaard buurtbewoners aan zich te binden. In GrootIjsselmonde en Beverwaard doet respectievelijk 23 en 21 procent van de buurtbewoners hier de boodschappen. Bewoners van Lombardijen zijn sterker georiënteerd op Zuidplein (21 procent). Tabel 3.99 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners IJsselmonde op buurtniveau (%).
8
23
9
0
Oude Watering
IJsselmonde Totaal
11
Beverwaard
Keizerswaard
Groot-IJsselmonde
Winkelgebied
IJsselmonde
Lombardijen
Oud-IJsselmonde
deelgemeente
21 3
Spinozaweg
18 1 2
Stadionboulevard / De Veranda
1
0
1
0
1
Stadionweg Rotterdam
4
1
2
4
2
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
9
7
8
Delfshaven
1e Middellandstraat Schiedamseweg/Nw Binnenweg
Overschie Noord
Burgemeester Baumannlaan
0
9
8
0
0
0
0 0
Bergselaan
0
Eudokiaplein
0
0
0
0
Oude Noorden
0
102
0
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
-vervolgFeijenoord
Pretorialaan
0
Vrij Entrepot (Entrepot) Vuurplaat
1
Zuiderboulevard
0
Pernis
Centrum Pernis
Prins Alexander
Alexandrium (woonboulevard)
0 2
3
7
3
3
Hesseplaats
1
0
0 0
Plein 1953 Rotterdam
0
0
Winkelpromenade Zuidwijk
1
0
0
21
5
9
4
Akkerwinde Centrum Hoogvliet
1
0
overig Hoogvliet Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
ov Rotterdam (onb.) overig
4
0
Zuidplein Hoogvliet
4
1
Katendrechtse Lagedijk
2 0
0
Boulevard Nesselande
0 0
1
0
Binnenhof
Charlois
0 0
0 0 0 9
0
0
0
0
0
0
10
1
2
1
2
weet niet
2
1
3
1
2
overig Rotterdam
4
7
6
5
via werk
1
0
fabriek / groothandel
0
markt
0
1
6 0
1
0
0
1
2
1 26
overig Nederland
overig Nederland
21
26
27
25
internet+
via internet
24
12
14
12
14
100
100
100
100
100
totaal
3.9.3
Draagvlak
Keizerwaard haalt vooral in dagelijkse sector veel omzet Het grootste winkelgebied voor bestedingen aan dagelijkse artikelen in deelgemeente IJsselmonde is Keizerswaard. Hier wordt in totaal € 72 miljoen besteed, waarvan € 54 miljoen afkomstig is uit de wijk. De toevloeiing is vooral afkomstig uit Feijenoord (€ 9,6 miljoen) en Charlois (€ 2,6 miljoen). Ook winkelgebied Spinozaweg (omzet: € 26 miljoen) kent een sterke toevloeiing uit Feijenoord (€ 7,6 miljoen).
103
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.100 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden IJsselmonde (%). afkomstig uit
Keizers-
Oude
waard
Watering
Spinozaweg
Stadionblvd/ De Veranda
Stadionweg
totaal
Stadscentrum
1
0
0
0
0
1
Delfshaven
1
0
0
0
0
1
Noord
0
0
1
0
0
0
Hillegersberg-Schiebr.
0
0
1
0
0
0
Kralingen-Crooswijk
2
0
1
4
15
1
Feijenoord
13
0
29
0
70
16
IJsselmonde
75
93
54
96
0
71
Pernis
0
0
0
0
0
0
Prins Alexander
1
0
0
0
0
0
Charlois
4
0
4
0
0
3
96
93
90
100
85
94
4
7
10
0
15
6
100
100
100
100
100
100
Rotterdam overig Nederland totaal
Ook in de niet-dagelijkse sector is Keizerswaard qua omzet het grootste winkelgebied (€ 30 miljoen), gevolgd door winkelgebied Stadionweg (€ 14 miljoen). Ruim de helft van de totale bestedingen in de vijf winkelgebieden aan niet-dagelijkse artikelen is afkomstig uit de eigen wijk (55 procent), terwijl er vooral toevloeiing is uit Feijenoord (18 procent), Charlois (8 procent) en overig Nederland (12 procent). Vooral winkelgebied Stadionboulevard/De Veranda kent een sterke toevloeiing vanuit de deelgemeente Feijenoord (34 procent).
Tabel 3.101 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden IJsselmonde (%). afkomstig uit
Keizerswaard
Oude
Spinozaweg
Watering
Stadionblvd/ De Veranda
Stadionweg
totaal
Stadscentrum
1
0
1
3
3
2
Delfshaven
0
2
1
1
3
1
Overschie
0
0
0
0
1
0
Noord
0
0
0
1
2
1
Hillegersberg-Schiebr.
0
0
0
0
0
0
104
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Kralingen-Crooswijk
1
0
1
4
5
2
Feijenoord
10
0
11
34
34
18
IJsselmonde
73
86
63
19
20
55
Pernis
0
0
0
0
0
0
Prins Alexander
0
0
1
0
3
1
Charlois
4
0
5
13
15
8
Hoogvliet
0
0
0
2
1
0
Rotterdam
90
88
83
77
87
88
overig Nederland
10
12
17
23
13
12
100
100
100
100
100
100
totaal
In deelgemeente IJsselmonde zijn twee winkelgebieden met een hoge productiviteit in de dagelijkse sector: Keizerswaarde (€ 12.800 per m2 wvo) en Spinozaweg (€ 10.540 per m2 wvo). Ook in de nietdagelijkse sector scoren deze winkelgebieden een relatief hoge productiviteit, waarbij Keizerswaard het hoogst scoort met € 3.950 per m2 wvo.
105
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.102 Vloerproductiviteit winkelgebieden in IJsselmonde (€/m² wvo). dagelijks
niet-dagelijks
totaal
Keizerswaard
€ 12.800
€ 3.950
€ 7.690
Oude Watering
€ 4.360
€ 950
€ 3.350
Spinozaweg
€ 10.540
€ 1.590
€ 5.820
€
670
€ 370
€ 390
€
0
€ 1.510
€ 1.640
Stadionboulevard / De Veranda Stadionweg
3.9.4
Beoordeling winkelgebieden
Klanten van Keizerswaarde voor dagelijkse artikelen beoordelen het winkelgebied als voldoende tot ruim voldoende. Het meest tevreden zijn de bezoekers over de bereikbaarheid per auto het minst over het aanbod van daghoreca. De bezoekers van winkelgebieden Oude Watering en Spinozaweg beoordelen de verschillende aspecten over het algemeen voldoende. De bereikbaarheid per auto en openbaar vervoer scoren het best, terwijl ook hier het aanbod van daghoreca de laagste score krijgt. Tabel 3.103 Beoordeling winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). aspecten
Keizerswaard
Oude Watering
Spinozaweg
compleetheid winkelaanbod
7,7
6,6
6,8
sfeer en uitstraling winkelgebied
7,4
6,4
6,6
veiligheid winkelomgeving
7,4
6,3
6,8
parkeermogelijkheden
7,8
7,1
6,9
aanbod van daghoreca
6,6
5,6
5,3
bereikbaarheid per auto
8,1
7,6
7,6
bereikbaarheid per openbaar vervoer
7,9
7,8
7,8
3.9.5
Vervoerswijzen
Het winkelgebied Keizerswaarde wordt voor de aankoop van dagelijkse artikelen vooral met de auto bezocht (61 procent). In de andere twee winkelgebieden ligt dit percentage aanzienlijk lager (Oude Watering: 30 procent; Spinozaweg: 23 procent). Vooral bezoekers van Oude Watering komen vaak te voet (56 procent).
106
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.104 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. vervoerswijze
Keizerswaard
Oude Watering
Spinozaweg
te voet
19%
56%
30%
fiets
13%
14%
29%
auto
61%
30%
23%
scooter/brommer
1%
.
2%
scootmobiel
1%
.
4%
bus
3%
.
2%
tram
2%
.
4%
trein
.
.
5%
metro
.
.
.
anders
1%
1%
.
3.9.6
Overige karakteristieken
De bezoekers van winkelgebied Keizerswaard komen wat minder frequent voor hun dagelijkse boodschappen dan de bezoekers van de winkelgebieden Oude Watering en Spinozaweg. Dit komt tot uitdrukking in het grotere aandeel wekelijkse bezoekers in Keizerswaard (39 procent). Met name winkelgebied Oude Watering kent veel hoogfrequente bezoekers: meer dan de helft (56 procent) van de bezoekers koopt hier 3 of 4 keer per week of vaker de dagelijkse artikelen. De bezoekers die Keizerswaarde bezoeken om te winkelen doen dit het vaakst op wekelijkse basis (38 procent) of 1-2 keer per maand (25 procent). Tabel 3.105 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. Oude
bezoekfrequentie
Keizerswaard
Watering
Spinozaweg
(bijna) dagelijks
9%
25%
14%
3 tot 4 keer per week
18%
31%
26%
2 keer per week
26%
20%
35%
1 keer per week/wekelijks
39%
21%
17%
1-2 keer per maand
7%
.
6%
minder dan 1-2 keer per maand
0%
3%
2%
107
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.106 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor niet-dagelijkse artikelen. bezoekfrequentie
Keizerswaard
(bijna) dagelijks
1%
3 tot 4 keer per week
11%
2 keer per week
17%
1 keer per week/wekelijks
38%
1-2 keer per maand
25%
minder dan 1-2 keer per maand
8%
Nabijheid belangrijkste bezoekmotief winkelgebieden IJsselmonde Het belangrijkste bezoekmotief voor bezoekers van de winkelgebieden in IJsselmonde die voor dagelijkse artikelen komen, vormt de nabijheid. Voor bezoekers van winkelgebied Keizerswaard speelt daarnaast de compleetheid van het winkelaanbod een belangrijke rol (47 procent). Ook de bereikbaarheid per auto en de parkeermogelijkheden zijn van belang (29 procent). Beide aspecten worden ook relatief vaak genoemd door bezoekers van winkelgebied Oude Watering, terwijl bezoekers van Spinozaweg vaker het prijsniveau van het winkelaanbod noemen (27 procent). Ook onder bezoekers van Keizerswaard voor niet-dagelijkse boodschappen is nabijheid het belangrijkste motief, gevolgd door compleetheid van het winkelaanbod en bereikbaarheid per auto. Tabel 3.107 Bezoekmotieven winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (meest genoemde per winkelgebied, meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Keizerswaard
Oude Watering
Spinozaweg
dichtst bij huis
76%
95%
80%
compleetheid winkelaanbod
47%
16%
12%
compleetheid aanbod artikelen
29%
9%
13%
bereikbaarheid per auto
29%
15%
7%
parkeermogelijkheden
29%
24%
4%
prijsniveau winkelaanbod
13%
19%
27%
108
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.108 Belangrijkste bezoekmotief Keizerswaard voor niet-dagelijkse aankopen (5 meest genoemde, meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Keizerswaard
dichtst bij huis
66%
compleetheid winkelaanbod
42%
parkeermogelijkheden
31%
bereikbaarheid per auto
27%
compleetheid aanbod artikelen
25%
3.10 Hoogvliet 3.10.1
Winkelaanbod
Centrum Hoogvliet belangrijkste winkelgebied In deelgemeente Hoogvliet zijn 178 winkels met 46.000 m² WVO te vinden. Ruim de helft hiervan is in het centrum van Hoogvliet gelegen (92 winkels, 24.000 m² WVO), waar zowel ruim aanbod is van dagelijkse als niet-dagelijkse artikelen. De overige winkelgebieden, waarvan Zalmplaat de grootste is, zijn veelal kleinschalig. De totale leegstand in de deelgemeente bedraagt 10 procent en concentreert zich in het Centrum van Hoogvliet en de Wilhelm Tellplaats. In vergelijking tot 2004 is het winkelvloeroppervlak dat in gebruik is, duidelijk toegenomen (2004: 34.710 m2). De toename betreft zowel de dagelijkse als niet-dagelijkse sector. In de niet-dagelijkse sector bedraagt de toename 31 procent (2004: 12.820 m2) en in de niet-dagelijkse sector 11 procent (2004: 21.890 m2).
109
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.109 Winkelaanbod per winkelgebied in Hoogvliet, 2011. dagelijks
winkelgebied Akkerwinde
aantal
m²
niet-dagelijks aantal
3
1.222
1
20
7.677
67
Lengweg
5
1.300
Oude Wal
6
Wilhelm Tellplaats
Centrum Hoogvliet
Zalmplaat overig Hoogvliet totaal
3.10.2
m² 30
leeg aantal
totaal m²
aantal
m²
0
.
4
1.252
13.027
5
3.215
92
23.919
2
603
3
361
10
2.264
1.416
7
666
2
116
15
2.198
8
1.256
4
1.112
7
938
19
3.306
10
3.140
8
687
1
89
19
3.916
5
844
14
8.081
0
.
19
8,925
57
16.855
103
24.206
18
4.719
178
45.780
Kooporiëntatie bewoners Hoogvliet
De helft van de bestedingen in de dagelijkse sector door inwoners van Hoogvliet komt terecht in het Centrum van Hoogvliet (49 procent). Ook de niet-dagelijkse artikelen kopen zij vooral in het Centrum van Hoogvliet (36 procent). Van de winkelgebieden voor dagelijkse artikelen buiten Hoogvliet zijn vooral Zalmplaat (15 procent) en Oude Wal (8 procent) populair.
110
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.110 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Hoogvliet. dagelijks
niet-dagelijks
Centrum Hoogvliet
49%
Centrum Hoogvliet
36%
Zalmplaat
15%
Centrum Rotterdam
7%
Oude Wal
8%
Zuidplein
4%
Op buurtniveau valt op dat de bewoners van Hoogvliet-Noord wat vaker hun dagelijkse boodschappen doen in het Centrum van Hoogvliet (60 procent) dan de bewoners van Hoogvliet-Zuid (42 procent), waar de oriëntatie op Zalmplaat sterker is (22 procent).
Tabel 3.111 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Hoogvliet op buurtniveau (%). Hoogvliet Totaal
Hoogvliet
Hoogvliet-Zuid
Hoogvliet-Noord
deelgemeente
winkelgebied Akkerwinde
3
6
5
60
42
49
Lengweg
2
11
7
Oude Wal
17
3
8
Centrum Hoogvliet
Wilhelm Tellplaats
3
2
3
Zalmplaat
3
22
15 3
overig Hoogvliet Rotterdam
4
3
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
1
1
Delfshaven
Mathenesserweg
0
0
Kralingen-Crooswijk
Oudedijk
1
0
Feijenoord
Vrij Entrepot
1
Prins Alexander
Alexandrium (woonboulevard)
0
Charlois
Zuidplein
Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
1
ov Rotterdam (onb.)
1
0 1
1
3
2 0
weet niet
0
overig Rotterdam
1
1
1
overig
markt
0
0
0
overig Nederland
overig Nederland
3
4
4
internet+
via internet
totaal
0
1
2
1
100
100
100
111
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
In de niet-dagelijkse sector zijn de verschillen in kooporiëntatie tussen bewoners van Hoogvliet-Noord en Hoogvliet-Zuid marginaal. In beide buurten koopt ruim eenderde de niet-dagelijkse boodschappen in het Centrum van Hoogvliet.
Tabel 3.112 Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Hoogvliet op buurtniveau (%). Hoogvliet Totaal
Hoogvliet
Hoogvliet-Zuid
Hoogvliet-Noord
deelgemeente
winkelgebied Akkerwinde Centrum Hoogvliet
0
1
0
40
35
36
1
1
1
Lengweg Oude Wal
1
1
1
Wilhelm Tellplaats
2
1
1
Zalmplaat
0
2
1
overig Hoogvliet Rotterdam
8
8
8
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
5
Delfshaven
Schiedamseweg/Nw Binnenweg
Noord
Bergselaan
Hillegersberg-Sch.
Bergse Dorpsstraat
Feijenoord IJsselmonde
0
Pretorialaan
0
Zuiderboulevard
0
8
7
0
0
0
0
0
0 0 0
Keizerswaard
0
0
Stadionboulevard/De Veranda
0
0
0
0
Stadionweg Rotterdam Prins Alexander
Alexandrium (woonboulevard)
Charlois
Winkelpromenade Zuidwijk
2
2
2
0
0
Zuidplein
3
5
4
Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
0
0
0
ov Rotterdam (onb.)
weet niet
1
1
1
overig Rotterdam
1
2
1
via werk
0
0
0
fabriek/groothandel
0
0
0
markt
1
1
1
overig
overig Nederland
overig Nederland
21
22
22
internet+
via internet
13
10
11
100
100
100
totaal
112
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.10.3
Draagvlak
Het grootste winkelgebied voor bestedingen aan dagelijkse artikelen in Hoogvliet is het centrum. Hier wordt in totaal € 67 miljoen besteed, waarvan € 39 miljoen afkomstig is uit Hoogvliet (58 procent). De toevloeiing komt voor een deel uit Pernis (5 procent), maar vooral van buiten Rotterdam (25 procent).
totaal
Hoogvliet
overig
Zalmplaat
Tellplaats
Wilhelm
Oude Wal
Leng-weg
Hoogvliet
Centrum
afkomstig uit
Akkerwinde
Tabel 3.113 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden Hoogvliet (%).
Stadscentrum
0
0
0
0
0
0
0
0
Delfshaven
0
0
0
0
0
4
3
1
Overschie
0
0
0
0
0
0
0
0
Noord
0
0
0
0
0
0
11
1
Hillegersberg-Schiebr.
0
0
0
0
0
0
4
0
Kralingen-Crooswijk
0
1
0
0
0
0
0
1
Feijenoord
4
1
0
3
0
0
0
1
IJsselmonde
0
1
0
0
0
4
7
1
Pernis
2
6
9
4
17
2
1
5
Prins Alexander
0
1
0
0
0
0
0
0
Charlois
0
3
2
0
4
0
0
2
Hoogvliet
67
58
69
85
67
84
27
62
Rozenburg
0
0
0
0
0
0
0
0
Rotterdam
74
70
81
92
89
94
54
75
overig Nederland
26
30
19
8
11
6
46
25
100
100
100
100
100
100
100
100
totaal
Ook de bestedingen aan niet-dagelijkse artikelen worden voor het grootste deel in het Centrum van Hoogvliet gedaan. De omzet bedraagt € 53 miljoen, waarvan de helft afkomstig is uit de eigen deelgemeente. De toevloeiing van buiten Rotterdam is substantieel (33 procent). Ook in de overige winkelgebieden is een aanzienlijk deel van de bestedingen afkomstig van buiten Rotterdam.
113
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
totaal
Hoogvliet
overig
Zalmplaat
Tellplaats
Wilhelm
Oude Wal
Leng-weg
Hoogvliet
Centrum
afkomstig uit
Akkerwinde
Tabel 3.114 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Hoogvliet (%).
Stadscentrum
0
0
0
0
0
0
0
0
Delfshaven
0
1
0
0
0
0
0
0
Overschie
0
1
0
0
0
0
2
1
Noord
0
1
0
0
0
0
3
1
Hillegersberg-Schiebr.
0
0
0
0
0
0
0
0
Kralingen-Crooswijk
0
2
0
0
0
0
0
1
Feijenoord
0
1
0
0
0
0
1
1
IJsselmonde
8
0
0
0
0
0
1
1
Pernis
0
6
8
3
4
3
6
6
Prins Alexander
0
0
9
0
0
0
0
0
Charlois
0
3
2
0
5
0
4
3
Hoogvliet
58
50
72
61
61
89
54
52
Rozenburg
0
3
0
0
0
0
3
3
Rotterdam
66
67
91
65
70
92
76
69
overig Nederland
34
33
9
35
30
8
24
31
100
100
100
100
100
100
100
100
totaal
In de dagelijkse sector haalt het Centrum van Hoogvliet de hoogste productiviteit met € 8.740 per m2 wvo, gevolgd door winkelgebied Lengweg (€ 6.450 per m2 wvo). In de niet-dagelijkse sector haalt het winkelgebied Akkerwinde veruit de hoogste productiviteit met € 15.480 per m2 wvo, waarbij zij opgemerkt dat dit slechts één winkel betreft.
114
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.115 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Hoogvliet(€/m² wvo). dagelijks
niet-dagelijks
totaal
Akkerwinde
€ 4.480
€ 15.480
€ 4.750
Centrum Hoogvliet
€ 8.740
€ 4.060
€ 5.790
Lengweg
€ 6.450
€
940
€ 4.700
Oude Wal
€ 5.480
€ 1.770
€ 4.290
Willhelm Tellplaats
€ 2.570
€ 1.340
€ 1.990
Zalmplaat
€ 4.420
€ 1.450
€ 3.880
3.10.4
Beoordeling winkelgebieden
De bezoekers die hun dagelijkse of wekelijkse boodschappen doen in het Centrum van Hoogvliet beoordelen alle genoemde aspecten als voldoende tot goed. Het aspect dat het minst scoort is de bereikbaarheid per openbaar vervoer (rapportcijfer 6,6), terwijl de bereikbaarheid per auto het hoogst gewaardeerd wordt (rapportcijfer 8,2). De overige winkelgebieden scoren, met uitzondering van het aanbod van daghoreca, over de gehele linie voldoende tot goed. Tabel 3.116 Beoordeling winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). Centrum
aspecten
Overig
Hoogvliet
Oude Wal
Zalmplaat
Hoogvliet
compleetheid winkelaanbod
8,0
7,1
7,3
7,4
sfeer en uitstraling winkelgebied
7,3
6,5
6,9
7,1
veiligheid winkelomgeving
7,4
7,3
7,3
7,1
parkeermogelijkheden
8,0
7,3
7,6
7,8
aanbod van daghoreca
6,9
5,7
5,7
5,8
bereikbaarheid per auto
8,2
8,3
8,3
8,0
bereikbaarheid per openbaar vervoer
6,6
8,0
6,9
7,2
3.10.5
Vervoerswijzen
De winkelgebieden in Hoogvliet wordt voor de aankoop van dagelijkse artikelen vooral met de auto bezocht (Centrum Hoogvliet: 63 procent, Oude Wal: 65 procent, Zalmplaat: 53 procent). Een vijfde van de bezoekers van het Centrum komt met de fiets en 14 procent komt te voet. Het openbaar vervoer wordt nauwelijks gebruikt voor boodschappen in het centrum. Bezoekers van het centrum voor nietdagelijkse aankopen komen nog wat vaker met de auto (68 procent).
115
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.117 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. Centrum
vervoerswijze
Hoogvliet
Oude Wal
Zalmplaat
te voet
14%
24%
19%
fiets
20%
8%
16%
auto
63%
64%
53%
scooter/brommer
1%
.
.
scootmobiel
1%
.
5%
bus
.
4%
.
tram
1%
.
.
metro
.
.
6%
anders
1%
.
.
3.10.6
Overige karakteristieken
Het Centrum van Hoogvliet kent relatief weinig hoogfrequente bezoekers voor dagelijkse boodschappen. Een beperkt deel (9 procent) bezoekt dit winkelgebied (bijna) dagelijks, terwijl 13 procent 3 tot 4 keer per week hun dagelijkse boodschappen doet. Driekwart bezoekt het centrum wekelijks of 2 keer per week. In de winkelgebieden Oude Wal en Zalmplaat is het aandeel hoogfrequente bezoekers wat hoger. Tabel 3.118 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. Centrum
bezoekfrequentie
Hoogvliet
Oude Wal
Zalmplaat
(bijna) dagelijks
9%
29%
19%
3 tot 4 keer per week
13%
16%
19%
2 keer per week
37%
6%
33%
1 keer per week/wekelijks
38%
48%
28%
1-2 keer per maand
2%
.
.
minder dan 1-2 keer per maand
1%
.
.
116
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.119 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor niet-dagelijkse artikelen. Centrum
bezoekfrequentie
Hoogvliet
(bijna) dagelijks
2%
3 tot 4 keer per week
6%
2 keer per week
21%
1 keer per week/wekelijks
28%
1-2 keer per maand
32%
minder dan 1-2 keer per maand
10%
Autovriendelijk centrum Hoogvliet belangrijk bezoekmotief De bezoekers die voor dagelijkse artikelen het Centrum van Hoogvliet bezoeken, doen dit met name vanwege de compleetheid van het winkelaanbod (61 procent) en in mindere mate de nabijheid (51 procent). Ook bereikbaarheid per auto speelt een rol. Voor de winkelgebieden Oude Wal en Zalmplaat is de nabijheid van groter belang (62 en 65 procent), maar vooral het prijsniveau van het winkelaanbod speelt een relatief grote rol (Oude Wal: 43 procent, Zalmplaat: 37 procent). Bezoekers van het Centrum van Hoogvliet voor niet-dagelijkse aankopen vinden naast de compleetheid van het winkelaanbod en de nabijheid, de parkeermogelijkheden van belang (37 procent). Tabel 3.120 Bezoekmotieven winkelgebieden voor dagelijkse artikelen (meest genoemde per winkelgebied, meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Centrum Hoogvliet
Oude Wal
Zalmplaat
dichtst bij huis
51%
62%
65%
compleetheid winkelaanbod
61%
34%
23%
compleetheid aanbod artikelen
33%
32%
27%
bereikbaarheid per auto
27%
15%
7%
parkeermogelijkheden
34%
23%
15%
prijsniveau winkelaanbod
21%
43%
37%
117
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.121 Belangrijkste bezoekmotief Centrum Hoogvliet voor niet-dagelijkse aankopen (5 meest genoemde, meer antwoorden mogelijk). bezoekmotieven
Centrum Hoogvliet
compleetheid winkelaanbod
60%
dichtst bij huis
49%
parkeermogelijkheden
37%
bereikbaarheid per auto
37%
compleetheid aanbod artikelen
32%
3.11 Pernis 3.11.1
Winkelaanbod
De deelgemeente Pernis is vanaf 2010 een deelgemeente. In Pernis kunnen twee winkelgebieden worden onderscheiden: het Centrum en overig Pernis. Het winkelaanbod in Pernis beperkt zicht to 1.848 m2 WVO, waarvan 370 m2 leegstand betreft. Een vergelijking van het winkelaanbod met 2004 is vanwege de gewijzigde gebiedsafbakening niet zinvol.
Tabel 3.122 Winkelaanbod per winkelgebied in Pernis, 2011. dagelijks
winkelgebied
aantal
niet-dagelijks
m²
aantal
leeg
m²
aantal
centrum Pernis
3
793
1
55
0
overig Pernis
4
187
4
440
2
totaal
7
980
5
495
2
3.11.2
totaal m²
.
aantal
m²
4
848
373
10
1.000
373
14
1.848
Kooporiëntatie bewoners Pernis
Inwoners van Pernis zijn voor hun dagelijkse boodschappen sterk georiënteerd op Pernis (34 procent) en het Centrum van Hoogvliet (30 procent). Een klein deel doet haar dagelijkse boodschappen aan de Lengweg (7 procent).
118
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
In de niet-dagelijkse sector wordt bijna eenderde van de bestedingen gedaan in het Centrum van Hoogvliet (31 procent). Ook het Centrum van Rotterdam (6 procent) en Zuidplein (5 procent) staan in de top-3 van aankooplocaties onder inwoners van Pernis. Tabel 3.123 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Pernis. dagelijks
niet-dagelijks
Centrum Hoogvliet
34%
Centrum Hoogvliet
31%
Centrum Pernis
30%
Centrum Rotterdam
6%
Zuidplein
5%
Lengweg
7%
Tabel 3.124 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Pernis op buurtniveau (%). deelgemeente
winkelgebied
Pernis
Centrum Pernis
Pernis 30
Overig Pernis Rotterdam
7
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
0
IJsselmonde
Keizerswaard
0
Charlois
Zuidplein
1
Hoogvliet
Akkerwinde
1
Centrum Hoogvliet
34
Lengweg
7
Oude Wal
3
Wilhelm Tellplaats
5
Zalmplaat
2
overig Hoogvliet Rotterdam
1
Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
4
ov Rotterdam (onb.)
weet niet
1
overig
fabriek / groothandel
0
overig Nederland
overig Nederland
3
internet+
via internet
0
totaal
100
119
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.125 Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Pernis op buurtniveau (%). deelgemeente
winkelgebied
Pernis
Centrum Pernis
Pernis 2
overig Pernis Rotterdam
2
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
6
Kralingen-Crooswijk
Oostzeedijk
0
IJsselmonde
Keizerswaard
0
Stadionweg Rotterdam
1
Prins Alexander Charlois
Alexandrium (woonboulevard)
1
Lage Land
1
Plein 1953 Rotterdam
0
Zuidplein Hoogvliet
Haven- en ind.geb. ov Rotterdam (onb.) overig
5
Centrum Hoogvliet
31
Lengweg
0
Oude Wal
0
Wilhelm Tellplaats
1
Zalmplaat
0
overig Hoogvliet Rotterdam
6
Botlek Rotterdam
3
weet niet
1
overig Rotterdam
1
fabriek / groothandel
1
markt
2
overig Nederland
overig Nederland
internet+
via internet
24 12
totaal
100
120
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.11.3
Draagvlak
Pernis kent nauwelijks toevloeiing van buiten deelgemeente De bestedingen aan dagelijkse artikelen in Pernis zijn vrijwel volledig afkomstig uit Pernis. De toevloeiing vanuit Prins Alexander en overig Nederland zijn te verwaarlozen. Tabel 3.126 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden Pernis (%). afkomstig uit Pernis Prins Alexander Rotterdam overig Nederland totaal
Centrum Pernis
Overig Pernis
totaal
100
93
99
0
3
1
100
96
99
0
4
1
100
100
100
De bestedingen aan niet-dagelijkse artikelen zijn nog kleiner dan die aan dagelijkse artikelen. De omzet bedraagt € 1,7 miljoen, waarvan 22 procent de eigen deelgemeente afkomstig is. De toevloeiing van buiten Rotterdam is substantieel (45 procent). Tabel 3.127 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Pernis (%). afkomstig uit
Centrum Pernis
Overig Pernis
totaal
Delfshaven
20
17
19
Noord
22
0
12
2
0
1
19
26
22
Rozenburg
3
0
2
Rotterdam
66
43
56
overig Nederland
33
57
44
100
100
100
IJsselmonde Pernis
totaal
Het Centrum van Pernis scoort vooral in de niet-dagelijkse sector een bijzonder hoge productiviteit met € 17.220 per m2 wvo. Ook hier geldt dat er sprake is van slechts één winkel. In de dagelijkse sector is het winkelaanbod eveneens beperkt en ligt de productiviteit op € 4.250 per m2 wvo.
121
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.128 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Pernis (€/m² wvo). dagelijks Pernis centrum
niet-dagelijks
€ 4.250
totaal
€ 17.220
€ 5.090
3.12 Rozenburg 3.12.1
Winkelaanbod
Winkelaanbod grotendeels in centrum In deelgemeente Rozenburg zijn twee winkelgebieden te onderscheiden: het Centrum van Rozenburg en overig Rozenburg. In totaal is hier ruim 10.000 m2 WVO te vinden, waarvan ruim 9.000 m2 WVO in het centrum. In het centrum is het aanbod van winkels voor niet-dagelijkse artikelen groter dan het aanbod van dagelijkse artikelen. De winkelleegstand in Rozenburg is substantieel (16 procent).
Tabel 3.129 Winkelaanbod per winkelgebied in Rozenburg, 2011. dagelijks
winkelgebied Centrum Rozenburg Overig Rozenburg totaal
3.12.2
aantal
niet-dagelijks
m²
aantal
m²
leeg aantal
totaal m²
aantal
m²
14
2.982
36
4.807
9
1.337
59
9.126
1
846
3
107
2
370
6
1.323
15
3.828
39
4.914
11
1.707
65
10.449
Kooporiëntatie bewoners Rozenburg
Ruim de helft van de bestedingen in de dagelijkse sector door inwoners van Rozenburg vindt plaats in het Centrum van Rozenburg (61 procent). In de niet-dagelijkse sector zijn naast het Centrum van Rozenburg (16 procent), het Centrum van Rotterdam (7 procent) en het Centrum van Hoogvliet (5 procent) relatief veel bezochte aankooplocaties onder inwoners van Rozenburg.
122
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.130 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Rozenburg. dagelijks
niet-dagelijks
Centrum Rozenburg
61%
Centrum Rozenburg
16%
Mathenesserweg
1%
Centrum Rotterdam
7%
Centrum Hoogvliet
1%
Centrum Hoogvliet
5%
Tabel 3.131 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Rozenburg op buurtniveau (%). deelgemeente
winkelgebied
Rozenburg
Centrum Rozenburg
61
overig Rozenburg
21
Stadscentrum
Rozenburg
Centrum Rotterdam
0
Delfshaven
Mathenesserweg
1
Charlois
Zuidplein
0
Hoogvliet
Centrum Hoogvliet
1
overig Hoogvliet Rotterdam
0
ov Rotterdam (onb.)
overig Rotterdam
0
overig
tankstation
1
markt
1
overig Nederland
overig Nederland
internet+
via internet
14 0
totaal
100
123
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.132 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Rozenburg op buurtniveau (%). deelgemeente
winkelgebied
Rozenburg
Centrum Rozenburg
Rozenburg 16
overig Rozenburg
6
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
7
Delfshaven
Schiedamseweg/Nw Binnenweg
0
Kralingen-Crooswijk
Crooswijkseweg
0
Oudedijk
0
Feijenoord
Zuiderboulevard
1
Pernis
Centrum Pernis
0
Prins Alexander
Alexandrium (woonboulevard)
3
Charlois
Plein 1953
1
Hoogvliet ov Rotterdam (onb.) overig
Zuidplein
2
Centrum Hoogvliet
5
overig Hoogvliet
1
weet niet
0
overig Rotterdam
0
via werk
0
markt
1
overig Nederland
overig Nederland
internet+
via internet
43 12
totaal
3.12.3
100
Draagvlak
Rozenburg kent vrijwel geen toevloeiing van buiten De totale bestedingen aan dagelijkse artikelen in Rozenburg bedragen € 25 miljoen, waarvan € 19 miljoen in het centrum terecht komt. Vrijwel alle omzet in Rozenburg is afkomstig uit de eigen deelgemeente. De toevloeiing vanuit Charlois en overig Nederland is zeer beperkt. Tabel 3.133 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden Rozenburg (%). afkomstig uit Charlois Rozenburg Rotterdam overig Nederland totaal
Centrum Rozenburg
Overig Rozenburg
totaal
0
0
0
94
99
95
94
99
95
6
1
5
100
100
100
124
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Ook de bestedingen aan niet-dagelijkse artikelen worden voor het grootste deel in het centrum van Rozenburg gedaan. De omzet bedraagt € 6 miljoen en is vrijwel volledig uit de eigen deelgemeente afkomstig. De toevloeiing vanuit Charlois is verwaarloosbaar klein. Tabel 3.134 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Rozenburg (%). afkomstig uit Charlois Rozenburg Rotterdam overig Nederland totaal
Centrum Rozenburg
Overig Rozenburg
totaal
0
0
0
94
97
94
94
97
94
6
3
6
100
100
100
Het Centrum van Rozenburg kent een tamelijk hoge productiviteit in de dagelijkse sector (€ 6.330 per m2 wvo), terwijl de vloerproductiviteit in de niet-dagelijkse sector slechts € 970 per m2 wvo bedraagt. Tabel 3.135 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Rozenburg (€/m² wvo). dagelijks Rozenburg centrum
3.12.4
€ 6.330
niet-dagelijks € 970
totaal € 3.020
Beoordeling winkelgebieden
De bezoekers die hun dagelijkse of wekelijkse boodschappen doen in het centrum van Rozenburg beoordelen alle genoemde aspecten als voldoende tot goed. De bereikbaarheid per auto springt er in positieve zin uit (rapportcijfer 8,0), terwijl de sfeer en uitstraling van het winkelgebied het minst scoort, maar nog wel een voldoende krijgt (rapportcijfer 6,3).
125
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Figuur 3.4 Beoordeling Centrum van Rozenburg voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). 6,6
Compleetheid winkelaanbod
6,3
Sfeer en uitstraling winkelgebied
7,3
Veiligheid winkelomgeving
7,6
Parkeermogelijkheden Aanbod van daghoreca
6,6 8,0
Bereikbaarheid per auto Bereikbaarheid per openbaar vervoer
7,3 0
3.12.5
2
4
6
8
10
Vervoerswijzen
Het centrum van Rozenburg wordt voor de aankoop van dagelijkse artikelen vooral met de auto bezocht (Centrum Rozenburg: 43 procent). Ruim een derde van de bezoekers (35 procent) komt met de fiets en 17 procent komt te voet. Tabel 3.136 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. Centrum
vervoerswijze
Rozenburg
te voet
17%
fiets
35%
auto
43%
scootmobiel
5%
3.12.6
Overige karakteristieken
Een op de vijf bezoekt centrum dagelijks Het merendeel van de bezoekers van het Centrum van Rozenburg bestaat uit hoogfrequente bezoekers. Eén op de vijf bezoekt het centrum van Rozenburg (bijna) dagelijks en vier op de tien bezoekers komt 3 tot 4 keer in de week voor hun dagelijkse boodschappen.
126
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.137 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. Centrum
bezoekfrequentie
Rozenburg
(bijna) dagelijks
20%
3 tot 4 keer per week
41%
2 keer per week
26%
1 keer per week/wekelijks
11%
1-2 keer per maand
2%
Centrum Rozenburg: nabijheid veruit belangrijkste bezoekmotief De bezoekers die voor dagelijkse artikelen het Centrum van Hoogvliet bezoeken, doen dit vrijwel zonder uitzondering vanwege de nabijheid (94 procent). Daarnaast spelen factoren als de compleetheid van het winkel- en artikelenaanbod en de bereikbaarheid per auto en parkeermogelijkheden een rol. Tabel 3.138 Belangrijkste motieven keuze Centrum van Rozenburg voor dagelijkse aankopen (meer antwoorden mogelijk). aspecten
Centrum van Rozenburg
dichtst bij huis
94%
compleetheid winkelaanbod
31%
compleetheid aanbod artikelen
31%
parkeermogelijkheden
24%
bereikbaarheid per auto
22%
127
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
3.13 Hoek van Holland 3.13.1
Winkelaanbod
Geen leegstand in Hoek van Holland Het winkelaanbod in deelgemeente Hoek van Holland is met 8.000 m2 WVO beperkt. Het grootste deel hiervan is in het centrum te vinden (32 winkels met 6.930 m2 WVO). Het aanbod, uitgedrukt in vloeroppervlakte, in de nietdagelijkse sector is iets groter dan in de dagelijkse sector. Naast het centrum ligt een drietal winkels buiten het centrum. Er is geen leegstand. In vergelijking tot 2004 is het totale winkelvloeroppervlak dat in gebruik is, licht afgenomen (2004: 8.370 m2). In de dagelijkse sector is het aanbod licht teruggelopen van 4.530 m2 in 2004 naar 3.660 m2 in 2011, terwijl het aanbod in de niet-dagelijkse sector wat is toegenomen van 3.840 m2 in 2004 naar 4.390 m2 in 2011.
Tabel 3.139 Winkelaanbod per winkelgebied in Hoek van Holland, 2011. dagelijks
winkelgebied Centrum Hoek van Holland overig Hoek van Holland totaal
3.13.2
niet-dagelijks
leeg
aantal
m²
aantal
m²
aantal
12
2.859
20
4.074
0
2
796
1
320
14
3.655
21
4.394
totaal m²
aantal
m²
.
32
6.933
0
.
3
1.116
0
.
35
8.049
Kooporiëntatie bewoners Hoek van Holland
Bijna tweederde van de bestedingen in de dagelijkse sector door inwoners van Hoek van Holland vindt plaats in het centrum van Hoek van Holland (62 procent). In de niet-dagelijkse sector zijn naast het centrum van Hoek van Holland (18 procent), ook het centrum van Rotterdam (5 procent) en Zuidplein aankooplocaties voor inwoners van Hoek van Holland.
128
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.140 Belangrijkste drie aankooplocaties inwoners Hoek van Holland. dagelijks
niet-dagelijks
Centrum Hoek van Holland Centrum van Rotterdam
62% 1%
Centrum Hoek van Holland
18%
Centrum van Rotterdam
5%
Zuidplein
1%
Op buurtniveau kent vooral Dorp een sterke oriëntatie op het Centrum van Hoek van Holland (63 procent), terwijl inwoners van Strand en Duin relatief vaak hun dagelijkse artikelen buiten de gemeente Rotterdam kopen.
Tabel 3.141 Koopstromen dagelijkse artikelen inwoners Hoek van Holland op buurtniveau (%).
Centrum Hoek van Holland
54
overig Hoek van Holland
Hoek van Holland totaal
winkelgebied
Hoek van Holland
Dorp
Strand en Duin
deelgemeente
63
62
11
9 1
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
1
ov Rotterdam (onb.)
weet niet
1
1
overig Nederland
overig Nederland
24
27
internet+
via internet
46 1
totaal
100
0 100
100
In de niet-dagelijkse sector is er weinig verschil in kooporiëntatie tussen bewoners van Strand en Duin en Dorp. De meerderheid koopt hun niet-dagelijkse artikelen buiten de gemeente Rotterdam.
Tabel 3.142
129
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Koopstromen niet-dagelijkse artikelen inwoners Hoek van Holland op buurtniveau (%).
Centrum Hoek van Holland
13
overig Hoek van Holland 3
Hoek van Holland totaal
winkelgebied
Hoek van Holland
Dorp
Strand en Duin
deelgemeente
18
18
2
2
Stadscentrum
Centrum Rotterdam
6
5
Delfshaven
Schiedamseweg/Nw Binnenweg
0
0
Prins Alexander
Alexandrium (woonboulevard)
1
0
Charlois
Zuidplein
1
1
Haven- en ind.geb.
Botlek Rotterdam
ov Rotterdam (onb.)
weet niet
0
0
overig Rotterdam
0
0
markt
0
0 56
overig
2
0
overig Nederland
overig Nederland
67
55
internet+
via internet
15
16
16
100
100
100
totaal
3.13.3
Draagvlak
Omzet Hoek van Holland komt grotendeels uit eigen deelgemeente In het centrum van Hoek van Holland bedragen de totale bestedingen aan dagelijkse artikelen € 17,5 miljoen, waarvan bijna € 14 miljoen afkomstig is uit Hoek van Holland. De toevloeiing vanuit de gemeente Rotterdam is minimaal. Wel is er enige toevloeiing uit overig Nederland (€ 3,2 miljoen). Tabel 3.143 Draagvlak dagelijkse artikelen winkelgebieden Hoek van Holland (%). afkomstig uit
Centrum Hoek van
Overig Hoek van
Holland
Holland
totaal
Delfshaven
2
1
Noord
1
1
Hoek van Holland
79
89
80
Rotterdam
82
89
83
overig Nederland
18
11
17
100
100
100
totaal
130
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Ook de bestedingen aan niet-dagelijkse artikelen worden voor het grootste deel in het centrum van Hoek van Holland gedaan. De totale omzet bedraagt € 5 miljoen, waarvan € 4 miljoen uit de eigen deelgemeente afkomstig is. De toevloeiing van buiten Rotterdam bedraagt 15 procent. Tabel 3.144 Draagvlak niet-dagelijkse artikelen winkelgebieden Hoek van Holland (%). Centrum Hoek van
Overig Hoek van
Holland
Holland
Stadscentrum
2
0
2
Delfshaven
1
15
3
Hoek van Holland
82
62
80
Rotterdam
86
77
85
overig Nederland
14
23
15
100
100
100
afkomstig uit
totaal
totaal
Het Centrum van Hoek van Holland haalt een tamelijk hoge productiviteit in de dagelijkse sector (€ 6.120 per m2 wvo) en een vloerproductiviteit van € 1.070 per m2 wvo in de niet-dagelijkse sector. Tabel 3.145 Vloerproductiviteit winkelgebieden in Hoek van Holland (€/m² wvo).
Centrum Hoek van Holland
3.13.4
dagelijks
niet-dagelijks
totaal
€ 6.120
€ 1.070
€ 3.150
Beoordeling winkelgebieden
De bezoekers die hun dagelijkse of wekelijkse boodschappen doen in het centrum van Hoek van Holland beoordelen alle genoemde aspecten als voldoende tot goed. De aspecten die het best scoren zijn de bereikbaarheid per auto (rapportcijfer 7,9), veiligheid van de winkelomgeving (rapportcijfer 7,7) en de parkeermogelijkheden (rapportcijfer 7,6). Het minst tevreden zijn de bezoekers over de bereikbaarheid per openbaar vervoer (rapportcijfer 6,0) en compleetheid van het winkelaanbod (rapportcijfer 6,2).
131
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Figuur 3.5 Beoordeling Hoek van Holland voor dagelijkse artikelen (rapportcijfer). 6,2
Compleetheid winkelaanbod
6,6
Sfeer en uitstraling winkelgebied
7,7
Veiligheid winkelomgeving
7,6
Parkeermogelijkheden
7,1
Aanbod van daghoreca
7,9
Bereikbaarheid per auto 6,0
Bereikbaarheid per openbaar vervoer 0
3.13.5
2
4
6
8
10
Vervoerswijzen
Het winkelgebied in Centrum voor Hoek van Holland wordt voor de aankoop van dagelijkse artikelen vooral met de auto bezocht (43 procent), gevolgd door de fiets (31 procent). Een kwart van de bezoekers komt te voet (24 procent). Tabel 3.146 Vervoerswijze naar winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. Centrum Hoek
vervoerswijze
van Holland
te voet
24%
fiets
31%
auto
43%
scooter/brommer
2%
3.13.6
Overige karakteristieken
Veel hoogfrequente bezoekers in centrum van Hoek van Holland Een derde van de bezoekers van het Centrum van Rozenburg voor dagelijkse artikelen komt (bijna) dagelijks om boodschappen te doen, terwijl ruim een kwart (27 procent) 3-4 keer per week boodschappen doet. Het aandeel laagfrequente bezoekers (wekelijks of minder vaak) is laag (18 procent).
132
Winkelatlas Rotterdam 2011 • Winkelgebieden
Tabel 3.147 Bezoekfrequentie winkelgebieden voor dagelijkse artikelen. Centrum Hoek
bezoekfrequentie
van Holland
(bijna) dagelijks
35%
3 tot 4 keer per week
27%
2 keer per week
19%
1 keer per week/wekelijks
14%
1-2 keer per maand
4%
Nabijheid belangrijkste bezoekmotief centrum Hoek van Holland De bezoekers die voor dagelijkse artikelen het centrum van Hoek van Holland bezoeken, doen dit met name vanwege nabijheid (86 procent). Ook de compleetheid van het winkelaanbod is een bezoekmotief dat relatief vaak genoemd wordt. Daarnaast spelen aspecten als het prijsniveau, sfeer/uitstraling een rol.
Tabel 3.148 Belangrijkste bezoekmotief Centrum van Hoek van Holland voor dagelijkse aankopen (5 meest genoemde, meer antwoorden mogelijk). Centrum Hoek van
bezoekmotieven
Holland
dichtst bij huis
86%
compleetheid winkelaanbod
29%
prijsniveau winkelaanbod
17%
sfeer/uitstraling winkelgebied
13%
compleetheid aanbod artikelen
12%
133