NIEUWSBRIEF VEGETARISCH ZORGCENTRUM FELIXOORD
BLZ.
1
1e Jaargang Nr. 3 – januari 2014
Felixoord natuurlijk!
Wij wensen iedereen een kleurrijk, vrolijk en gezond 2014!
NIEUWSBRIEF VEGETARISCH ZORGCENTRUM FELIXOORD
BLZ.
2
1e Jaargang Nr. 3 – januari 2014
Even bijpraten René Berendsen, Locatiemanager Januari alweer! Ik hoop dat u met plezier en met veel fijne herinneringen terug kunt kijken op de kerstdagen en jaarwisseling van 2013. In ieder geval wens ik u namens de redactieraad van ‘Felixoord Natuurlijk’ een voorspoedig en gelukkig 2014 toe!
Kerstdiner in Felixoord
Ook gaan we verder met het steeds beter maken van onze zorg aan onze bewoners. Deels door zaken vast te leggen (op schrift te stellen zodat iedereen het kan lezen) en deels door structureler zaken van elkaar te controleren. Immers, afspraak is afspraak hebben we met elkaar afgesproken. Zodat we steeds van elkaar weten hoe de zorg ervoor staat en hoe we direct het een en ander kunnen aanpassen. Zodoende kunnen we ervan uitgaan, dat de lessen die we hebben geleerd van de inspectiebezoeken in 2013 structureel een plaats krijgen in het werken in Felixoord. Dat gaan we doen met een nieuwe teamleider zorg: Ans van Brakel. Zij komt Jolanda Kolleman opvolgen, die een fantastische aanzet heeft gegeven voor een nieuwe kijk op verschillende zaken en een andere aanspreekcultuur in Felixoord. Kortom, samen met de teams voor de zorg, huishouding, keuken, technische dienst, management en vrijwilligers bouwen we gestaag verder!
Wat zal het nieuwe jaar brengen in ons privéleven en in Felixoord? Gaat er iets veranderen en zo ja, wat dan? Over dat laatste kan ik wel een poging wagen om een uitspraak te doen. Ja, er gaan zaken veranderen. Er zullen steeds minder ‘verzorgingshuisbewoners’ in Felixoord komen wonen. Eenvoudig door het feit dat dit het overheidsbeleid is. Dat zou leegstand betekenen en dat willen we niet. Vandaar dat we plannen hebben zoals het scheiden van wonen en zorg waarover in ‘Felixoord natuurlijk’ nummer 2 al uitgebreid bij is stil gestaan.
Kerstborrel personeel en vrijwilligers
Foto’s: René Berendsen
NIEUWSBRIEF VEGETARISCH ZORGCENTRUM FELIXOORD
BLZ.
3
1e Jaargang Nr. 3 – januari 2014
Vilente
Wonen in Felixoord
Specialist ouderengeneeskunde
De 94-jarige Willem Karel van Loon woont al 8 jaar in Felixoord. Bijgaande foto werd in 2006 gemaakt in Arnhem, waar zijn vrouw en hij woonden. Hun oudste dochter Elvira woont nu in Amsterdam en hun jongste dochter Jessica in Arnhem. Toen zijn vrouw kwam te overlijden was voor van Loon het huis in Arnhem veel te groot om te blijven wonen. Als vegetariër was voor hem in Felixoord meteen een kamer beschikbaar.
Mijn naam is Sasha Danskaya. Ik ben werkzaam als specialist ouderengeneeskunde (voorheen verpleeghuisarts) in Felixoord sinds juli 2012. Als arts ben ik verantwoordelijk voor het onderzoeken, diagnosticeren, behandelen en begeleiden van bewoners met een complexe, samengestelde zorgvraag, met als doel het functioneren van de bewoners te behouden of herstellen. Om dit te kunnen realiseren worden er andere deelnemers van een multidisciplinair team ingeschakeld (met onder andere psychologen, paramedici, verzorgenden en verpleegkundigen). Onder mijn verantwoordelijkheid vallen bewoners die op de psychogeriatrische afdelingen wonen en een aantal bewoners in huis met een verpleeghuisindicatie. Bovendien heb ik als specialist ouderengeneeskunde een consultfunctie in bijzondere situaties bij de bewoners in het verzorgingshuis. Doordeweeks ben ik twee dagdelen (maandag en donderdag) aanwezig op Felixoord. Op andere dagen ben ik telefonisch beschikbaar voor vragen en overleg. De dagen dat ik vrij ben is er altijd één van de artsen van Vilente beschikbaar voor overleg bij acute problemen. Een keer per twee weken vindt er een multidisciplinair overleg (MDO) plaats. Iedere bewoner wordt een keer per zes maanden besproken in het MDO. Het doel van deze bijeenkomst: de belangrijkste problemen bij de individuele bewoner bespreken en indien nodig het zorg-behandelplan aanpassen. Voor alle vragen kunt u terecht bij verpleegkundige of eerste verantwoordelijke verzorgende (EVV). Indien blijkt dat het een medisch inhoudelijke vraag betreft worden er artsen ingeschakeld.
Zijn huidige kamer vindt hij mooi en ruim, ook wegens het uitzicht op de vijver. Zijn beide dochters hielpen hem met inrichten. Dat viel niet mee, want hij had in zijn leven als journalist bij ‘Het Vrije Volk’ een bestand van 5000 boeken opgebouwd; 1500 boeken moest hij eerst van de hand doen. In Voorburg bij Den Haag waar hij indertijd woonde, schafte hij elke week een boek aan. Wegens zijn voormalig beroep als journalist recenseerde hij wekelijks toneelvoorstellingen en films en als rechtbankverslaggever was ‘bijblijven’ op allerlei gebied natuurlijk een voorwaarde. Uiteraard verloopt een leven van een vier en negentigjarige heel anders dan vroeger, vooral omdat het zien en horen bij van Loon sterk is verminderd. Na een zware ziekte en een verblijf van twee weken in een ziekenhuis, gebruikt hij sindsdien in Felixoord de warme maaltijd op zijn kamer. Hij vindt het fijn, dat zijn jongste dochter hem elke week bezoekt en ook zijn oudste dochter regelmatig langskomt. Elke morgen gaat hij koffie drinken in de Zonnebloem en loopt hij als het weer het toelaat een stukje rond. Wat ons tijdens ons gesprek zo in opgevallen bij van Loon, is zijn opgewektheid. Achter de wolken schijnt bij hem nog steeds de zon!
NIEUWSBRIEF VEGETARISCH ZORGCENTRUM FELIXOORD
BLZ.
4
1e Jaargang Nr. 3 – januari 2014
Onze vegetarische keuken
Vegetarisch voedingspatroon
Interview met Maria Bouwman De bewoners van Felixoord zijn allen ‘oudere vegetariërs’. Zij gaan uit van eerbied voor menselijk en dierlijk leven. Uw redactie sprak met Maria Bouwman, de vegetarische kok in haar eigen keuken en in Felixoord. Maria stelt alle menu’s samen in overleg met de andere twee koks (Rik en Thomas). Elke dag maakt een kok samen met het overige keukenpersoneel het menu van de dag klaar. Zij vindt kok zijn een leuk vak. Als kok heb je vrijheid. Je kunt bijvoorbeeld in een schaal in de oven iets hartigs klaarmaken, zoals een pizza of vegetarische lapjes frituren in een pan, wat de bewoners ook heel lekker vinden. Hoe laat beginnen jullie ‘s morgens? We beginnen om 7.30 uur in de morgen met bouillon te maken en dingen voor de middagmaaltijd te verzamelen uit de koeling. De keukenassistenten beginnen met rauwkost maken en het toetje. Iemand anders doet de ontbijtronde met de “meals on wheels” langs de kamers van de bewoners. Om 11.45 uur rijdt die langs de kamers van de bewoners, die het warme eten op hun kamer krijgen. Met elke bewoner wordt rekening gehouden of ze zoutarm eten of een bepaald dieet. Om 12.00 uur wordt het warme eten in de Zonnebloem door het keukenpersoneel opgeschept op een verwarmd bord. Heb je nog wensen voor de keuken? Zeker! Ons ‘kookeiland’ moet worden vernieuwd en een grote ketel, voor het maken van stamppotten. Verder zou ik aan de bewoners graag nog eens een vragenlijst over het eten willen voorleggen. Ik heb begrepen, dat de Cliëntenraad met het opstellen van zo’n lijst bezig is.
Op 11 december 2014 kwamen 4 tweedejaars studenten van de opleiding Voeding en Diëtetiek van de HAN (Hogeschool Arnhem Nijmegen) een aantal bewoners van Felixoord enquêteren over hun vegetarisch voedingspatroon.
Tijdens de warme maaltijd in Felixoord sprak uw redactie met Roelinda, Ellen, Ilse en Jeroen over hun ervaringen van deze morgen. De opdracht van dit schoolproject is om naar aanleiding van de resultaten van een vragenlijst een interventie op te zetten voor deze speciale doelgroep. Wij vroegen wat hen speciaal was opgevallen tijdens hun gesprekken met de bewoners. Hen was in het algemeen opgevallen dat de ouderen die ze spraken bewust in het leven staan en principiële keuzes maken.
NIEUWSBRIEF VEGETARISCH ZORGCENTRUM FELIXOORD
BLZ.
5
1e Jaargang Nr. 3 – januari 2014
Het geheim van de liefde Kees & Atie Olff Iedereen in Felixoord en het Vegetarisch Woonpark leefde met ons mee, toen we na het uitkomen van een film over liefde massaal door pers en media werden benaderd om hierover te vertellen. Wij willen u op deze plek niet onthouden, dat wij na al dit gebeuren een boek van 350 pagina ’s aanschaften met als titel: The World Book of LOVE,het geheim van de liefde. In dit boek vertellen honderd onderzoekers uit vijftig verschillende landen ieder over hun kijk op de wereld van de liefde. Wij tweeën vonden het verhaal van één van hen, Professor Robert J. Sternberg het zinvolste, omdat zijn belangrijkste onderzoek zich richt zich op de hogere geestelijke functies (inclusief intelligentie en creativiteit). Verschillende soorten liefde Sternberg stelt de liefde voor als een liefdesdriehoek in de vorm van een hartvormig krukje, die staat op 3 pootjes: intimiteit, passie en toewijding geheten. Verschillende combinaties van intimiteit, passie en toewijding kunnen leiden tot verschillende soorten van liefde. Intimiteit houdt in: vertrouwen, zorgzaamheid, medeleven, communicatie, begrip, empathie en een gevoel van gehechtheid. Naarmate de tijd verstrijkt en een relatie slaagt groeit meestal de intimiteit. Onder passie rangschikt hij: opwinding, energie, enthousiasme en een haast onontkoombare magnetische aantrekkingskracht. Gewenning is hier een kenmerk van. Bij toewijding valt het besluit om aan de relatie te beginnen en deze voor lange tijd, misschien zelfs wel voor altijd, in stand te houden, wat er ook gebeurt. Toewijding neemt bij succesvolle relaties toe en stijgt. “Non-love” Als er geen van de drie componenten aanwezig zijn spreken we van “non-love”. Enkel intimiteit is hetzelfde als iemand
mogen. Enkel passie is verdwaasde verliefdheid. Enkel toewijding is lege liefde. Intimiteit plus toewijding zonder passie is kameraadschappelijke liefde. Passie plus toewijding zonder intimiteit is dwaze liefde. En intimiteit plus passie plus toewijding is volledige liefde. Sternberg stelt dat paren in het algemeen gelukkiger zijn, naarmate de balans tussen intimiteit, passie en toewijding toeneemt. Wij beiden kunnen dit boek sterk aanraden aan ieder. In de spiegel en het venster van dit boek kan ieder zijn of haar geliefde van heden en verleden ontmoeten. Robert J. Sternberg is als psycholoog en psychometricus verbonden aan de Oklahoma State University (VS). Hij is afgestudeerd aan de Yale University en gepromoveerd aan de Stanford University. Het boek “The World book of Love” is uitgegeven bij Lannoo, Tielt 2013. ISBN 978 90 209 3813 5
NIEUWSBRIEF VEGETARISCH ZORGCENTRUM FELIXOORD
BLZ.
6
1e Jaargang Nr. 3 – januari 2014
Het weten waard
Maagzuurremmers blokkeren vitamine Maagzuurremmers blokkeren de opname van vitamine B12 door de maagwand. Dit blijkt uit een Amerikaanse studie met meer dan 200.000 proefpersonen. Om vitamine B12 op te kunnen nemen, moet maagzuur deze scheiden van eiwitten in de voedselbrij. Het blijkt dat hoe hoger de gemiddelde dosis maagzuurremmers per dag, hoe groter het vitamine B12 tekort. Als mensen stoppen met het nemen van maagzuurremmers, verdwijnt ook het vitamine B12 tekort. Slaap spoelt ons brein weer schoon
Gekke vader We zitten tijdelijk in een villa op de Veluwe, niet ver van een grote psychiatrische instelling. Al snel komen mijn ouders logeren. Mijn altijd actieve vader gaat ’s morgens vroeg in ochtendjas naar buiten. Wegens de kou heeft hij de mouwen van zijn pyjama over zijn hoofd geknoopt en loopt langs de weg, microfoon omhoog en recordertje in de hand, tot er een politieauto stopt. Wat zijn wij aan het doen?” Mijn vader maant hen tot stilte, omdat hij vogelgeluid aan het opnemen is. Een agent legt een hand op zijn schouder en zegt: “ga maar mee, dan gaan we dat de zuster vertellen.” Oud brein houdt kleuren mooi helder Mensen kunnen tot op hoge leeftijd levendige kleuren blijven zien. Dat is opvallend, want bij iedereen ‘vergeelt‘ de ooglens langzaam onder invloed van ultra violet licht. Uit onderzoek van Sophie Wuerger van de “University of Liverpool” blijkt dat de hersenen kunnen compenseren bij kleurverlies. Wel blijken onder daglichtomstandigheden ouderen subtiele tintverschillen in groen niet meer goed te kunnen zien. Zij zien knalgroen als gelig groen.
Sander Voormolen
Het opruimen van afvalstoffen uit diepe delen van de hersenen gaat tijdens het slapen twee keer zo snel. Dit blijkt uit onderzoek van neurowetenschappers, verbonden aan de University of Rochester Medical Center in New York in Amerika. De hersenen hebben namelijk geen lymfevaten, de voornaamste afvoer van overtollig vocht en afvalstoffen in alle andere weefsels. De afvoer in het brein verloopt via het hersenvocht, dat over het hersenoppervlak spoelt en in de centrale holte en het ruggenmerg stroomt. De snelheid van de doorstroom van het hersenvocht blijkt heel sterk met slapen samen te hangen, de doorstroom vermeerdert dan sterk. Voldoende slaap is dus noodzakelijk om de hersenen te ontgiften. Bron: NRC
NIEUWSBRIEF VEGETARISCH ZORGCENTRUM FELIXOORD
BLZ.
7
1e Jaargang Nr. 3 – januari 2014
Onderdeelcommissie (OC) Om de OC maar weer eens op de kaart te zetten: 1 keer per 14 dagen zijn wij voor het personeel op maandagmiddag te vinden in de bestuurskamer van Felixoord, van 13.30 uur tot ongeveer 16.00 uur. Door het personeel zijn de volgende leden in de OC gekozen: Maria Bouwman (voorzitter), Maritta Besselink, Iris Dankman, Paula v.d. Steegh en Esther Trouwenbach. Marja Makkinga is de ambtelijk secretaris.
Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van het Vegetarisch Zorgcentrum Felixoord. Hij komt eens in de zes weken uit voor de bewoners, hun familie, het management en het personeel van Felixoord. Zie ook de website: www.felixoord.nl Redactieraad: René Berendsen, Atie Olff & Kees Olff De redactie houdt zich het recht voor om artikelen in te korten of te weigeren. Aan deze uitgave werkten mee: Maria Bouwman, Sasha Danskaya, Mieke Eschauzier, Willem Karel van Loon, Onderdeelcommissie, studenten Hogeschool Arnhem Nijmegen (HAN)
Heb je als personeel suggesties of vragen schroom dan niet en klop aan of zoek één van ons op. De notulen van iedere vergadering met de bestuurder zijn openbaar, tenzij er onderwerpen worden besproken die nog onder geheimhouding vallen. Voor inzage van de notulen kun je terecht bij Marja Makkinga.
Inhoud Even bijpraten ................................................ 2 Vilente ........................................................... 3 Wonen in Felixoord ........................................ 3 Onze vegetarische keuken .............................. 4 Vegetarisch voedingspatroon ......................... 4 Het geheim van de liefde ................................ 5 Het weten waard............................................ 6 Onderdeelcommissie (OC)............................... 7 Colofon .......................................................... 7
Redactieadres: Ommershoflaan 23, 6861 CK Oosterbeek. Tel. (026) 339 13 13 E-mail:
[email protected]
Het volgend nummer van ‘Felixoord natuurlijk!’ verschijnt omstreeks 1 maart 2014 Nieuwjaarstekening: Mieke Eschauzier
NIEUWSBRIEF VEGETARISCH ZORGCENTRUM FELIXOORD 1e Jaargang Nr. 3 – januari 2014
2014 Moge mijn hoofd helder zijn als kristal, mijn ogen de dingen zien zoals ze werkelijk zijn, mijn oren tussen de regels door horen, mijn mond de juiste woorden vinden om de ander te bereiken. Moge mijn keel slechts doorslikken wat mij opbouwt en dient, en weigeren wat mij kwetst of schaadt; mijn schouders de kracht hebben om mijn taak te dragen, en af te schudden wat voor een ander bedoeld is. Moge mijn handen warm, vaardig en verbindend zijn, mijn adem ruim en bevrijdend. Moge mijn hart het centrum zijn van al mijn handelingen. Moge mijn buik verteren wat binnenkwam, en dat loslaten wat zijn functie en tijd heeft gehad. Moge mijn bekken geduldig dragen wat voor altijd bij mij hoort, en mijn rug zich soepel strekken tussen hemel en aarde. Moge mijn dijbenen zorgen dat ik steeds op de juiste plek ben, mijn knieën buigen voor wat onbegrijpelijk en onveranderlijk is, mijn onderbenen aanvoelen wat in deze omgeving passend is, en mogen mijn voeten zich stevig verbinden met het hier en nu. Johanna Priester, huisarts
BLZ.
8