mei 2014
Voor patiënten en bezoekers van ziekenhuis Nij Smellinghe
8
“Wij staan klaar voor de kwetsbare oudere patiënt.” Medicatieveiligheid in Nij Smellinghe
Verse maaltijden voor de patiënten
Bevolkingsonderzoek darmkanker
Motivatie en gedrag bij revalidatie
Met aandacht. Dat voelt beter.
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 1
13-05-14 10:22
Inhoudsopgave Voorwoord 2 Het kwaliteitsvenster van Nij Smellinghe 3 Medicatieveiligheid in Nij Smellinghe 4 Klinisch geriater Theo Feitsma aan het woord 6 Van diëtetiek - Diëtetiek: meer dan alleen advies bij overgewicht 8 Afdeling in beeld – Verse maaltijden voor de patiënten in Nij Smellinghe 9 Bevolkingsonderzoek darmkanker in Nij Smellinghe 10 Kruip in de huid van de dermatoloog 12 Van de afdeling Fysiotherapie 14 Alle zorg op elkaar afgestemd in het zorgpad Melanoom 16 Nieuwe poliklinieken bijna klaar voor ontvangst eerste patiënten 18 Onze specialisten (op 1 mei 2014) 19
Voorwoord Voor u ligt de zomereditie van Nijs, het magazine voor patiënten, bezoekers en relaties van ziekenhuis Nij Smellinghe. Uiteraard hebben we ook deze keer weer gezorgd voor een blad vol interessante artikelen. Zo kunt u bijvoorbeeld lezen hoe medicatieveiligheid in Nij Smellinghe geregeld is en welke rol het ziekenhuis heeft in het landelijke bevolkingsonderzoek darmkanker. Ook onze nieuwe geriater komt aan het woord. Hij vertelt over de zorg die de polikliniek Geriatrie patiënten biedt. Bijzonder is het verhaal over de patiëntenmaaltijden. Na het lezen van dit artikel weet u hoeveel zorg er wordt besteed aan het samenstellen van de gerechten. De keuken krijgt daarvoor dan ook regelmatig complimenten! Op de laatste pagina van Nijs besteden we tot slot aandacht aan de vorderingen in de bouw van onze nieuwe poliklinieken. Dat gaat voorspoedig. 10 juni kunnen we daar de eerste patiënten al ontvangen. Wij wensen u veel leesplezier! De redactie
2
Nijs - mei 2014
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 2
Ziekenhuis Nij Smellinghe Compagnonsplein 1 | 9202 NN Drachten (0512) 588 888 |
[email protected] www.nijsmellinghe.nl
13-05-14 10:22
Het kwaliteitsvenster van Nij Smellinghe De meeste Nederlandse ziekenhuizen zijn sinds 13 mei aangesloten bij het kwaliteitsvenster van de Nederlandse Vereniging voor Ziekenhuizen (NVZ). Ook Nij Smellinghe neemt deel aan het venster om patiënten inzage te geven in de kwaliteit van de geleverde zorg. In Nederland zijn vele websites en overzichten waarin ziekenhuizen worden vergeleken, maar door de veelheid aan informatie en vaak complexe berekeningen is het voor patiënten moeilijk om nou echt te zien welke kwaliteit geleverd wordt. In het kwaliteitsvenster is op uniforme, eenvoudige en heldere wijze de algemene kwaliteit van een ziekenhuis te bekijken.
Wachttijden De gemiddelde wachttijden voor polikliniek en behandeling worden gepubliceerd.
De tien indicatoren van het kwaliteitsvenster Het kwaliteitsvenster bestaat uit indicatoren (graadmeters) die iets zeggen over de algemene kwaliteit van het ziekenhuis. In de toekomst is het de bedoeling deze informatie ook meer specifiek voor bepaalde aandoeningen te presenteren. De huidige tien indicatoren zijn gekozen door ziekenhuisbestuurders, kwaliteitsadviseurs, deskundigen en patiënten. Voorwaarde was dat het bestaande indicatoren waren die onderscheidend zijn. Ook is het belangrijk dat de indicatoren al langere tijd gemeten worden en dus betrouwbaar zijn.
4. Medicijncontrole Medicijncontrole bij de opname en het ontslag van patiënten is een belangrijke indicator.
1. Patiëntervaringen Nij Smellinghe meet de patiëntervaringen op verschillende manieren. De uitkomsten van deze metingen zijn een belangrijke indicator voor de tevredenheid over onze dienstverlening. Ook publiceren we hier het aantal klachten dat is ingediend en gegrond is verklaard.
6. Pijn Een landelijke indicator is het percentage patiënten dat 72 uur na de operatie pijn ervaart.
3. Risicovolle operaties Hoeveel risicovolle operaties worden uitgevoerd in Nij Smellinghe? En voldoen we daarmee aan de door de vakverenigingen vastgestelde normen?
5. Infecties Binnen het VeiligheidsManagementSysteem van ziekenhuizen wordt bijgehouden hoe vaak er infecties ontstaan na heup- en knieoperaties en hoeveel gevallen van lijnsepsis (een bloedbaaninfectie die ontstaat na het inbrengen van een infuus in de grote ader dichtbij het hart) in het ziekenhuis voorkomen.
7. Keurmerken Landelijk worden er vele keurmerken uitgegeven, deze keurmerken zeggen iets over de geleverde kwaliteit van zorg. 8. Sterfte Alle ziekenhuizen publiceren het sterftecijfer (de HSMR: Hospital Standardized Mortality Rate). Dit is het aantal overleden patiënten ten opzichte van de verwachte sterfte op basis van de behandelde ziektebeelden. 10. Medewerkerstevredenheid Tevreden medewerkers zijn betrokken bij hun werk en leveren daardoor over het algemeen betere zorg.
Wilt u het kwaliteits venster voor Nij Smellinghe bekijken? Ga dan naar www.nijsmellinghe.nl/ kwaliteitsvenster
2. Hoe wordt het werk van artsen beoordeeld? In Nij Smellinghe werken we met een landelijke procedure, de IFMS (Individueel Functioneren Medisch Specialisten). Hiermee beoordelen medisch specialisten elkaars functioneren. Alle specialisten in Nij Smellinghe worden beoordeeld volgens de IFMS.
Met aandacht. Dat voelt beter. NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 3
3
13-05-14 10:22
Een blik in de tas helpt medicatiefouten voorkomen
Medicatieveiligheid in Nij Smellinghe
Manager farmacie Dick Bloemhof en informatiemanager Eelco Niens:
“We gaan natuurlijk voor nul fouten.”
Eelco (links) en Dick bij een apparaat dat infuuszakken steriliseert
Fouten bij medicatie zijn in een ziekenhuis één van de grootste gezondheidsrisico’s voor patiënten. In Nij Smellinghe speelt het Centrum voor Specialistische Farmacie (CvSF) een belangrijke rol in het voorkomen van medicatiefouten. Manager Farmacie Dick Bloemhof en informatiemanager Eelco Niens van het CvSF vertellen daarover. 4
Nijs - mei 2014
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 4
13-05-14 10:22
“Het voorkomen van medicatiefouten en het bieden van medicatieveiligheid begint bij een compleet beeld van welke medicijnen een patiënt gebruikt. Daarom controleren wij bij opname en ontslag uit het ziekenhuis het zogenaamde medicatieprofiel van een patiënt”, aldus Dick. Controle door het Apotheek Servicepunt Als Nij Smellinghe precies weet welke medicijnen een patiënt gebruikt, kan bijvoorbeeld worden voorkomen dat een specialist medicatie voorschrijft die de patiënt al krijgt, waardoor hij per ongeluk een dubbele dosis inneemt. “De controle wordt gedaan door ons Apotheek Servicepunt (ASP, onderdeel van het CvSF).” Bij opname in het ziekenhuis voeren speciaal opgeleide apothekersassistenten een medicatiereview uit. Daarbij kijken ze naar de medicatiegegevens die digitaal beschikbaar zijn en werpen ze tijdens het intakegesprek met de patiënt een ‘blik in de tas’ om vast te stellen wat hij daadwerkelijk gebruikt. “Daar zit in meer dan de helft van de gevallen verschil in.” Het ASP zet het medicatieprofiel vervolgens in een elektronisch voorschrijfsysteem klaar voor de specialist. “Zo krijgt deze een helder beeld van welke medicijnen een patiënt bij opname gebruikt. Daar kan hij zijn behandeling dan verder op inrichten.” Het systeem bewaakt Als dat nodig is, kan de specialist het medicijngebruik of de dosering in het voorschrijfsysteem wijzigen. Voor de veiligheid controleert het systeem daarna of de wijziging geen gezondheidsrisico oplevert voor de patiënt. Combineert een nieuw toegevoegd medicijn bijvoorbeeld wel met de andere medicijnen? Zo niet, dan krijgt de specialist daarvan een melding.
“Specialisten weten veel over de werking van medicijnen, maar ze zijn geen apothekers. Met de meldingen in het systeem ondervangen we problemen met medicatie waarvan de specialisten minder kennis hebben.” Het ASP krijgt de wijzigingen en meldingen ook binnen, vertelt Eelco. “Daarnaast zien wij nog een aantal extra meldingen. Bijvoorbeeld als twee medicijnen wel in combinatie gebruikt mogen worden, maar niet op dezelfde tijd. Dan maken wij voor de patiënt een tijdschema.” Waarschuwing voor allergieën Als een patiënt allergisch is voor een medicijn kan dat ook gevaarlijke situaties opleveren. Daarom zet het ASP ook allergieën van een patiënt in het voorschrijfsysteem. Als er dan een medicijn wordt voorgeschreven waar de patiënt niet tegen kan, geeft het systeem een waarschuwing. “Heel veilig dus", benadrukt Dick. “Uiteindelijk willen we ook andere risicofactoren toevoegen zoals leeftijd, andere aandoeningen en leefstijl.” Nog veiliger met robots Ook rond het aanleveren van medicatie gaat het CvSF voor optimale veiligheid. Twee robots verpakken 98 procent van de pillen en capsules voor patiënten in doorzichtige zakjes. Verpleegkundigen hoeven dat niet meer te doen. “Deze manier van werken is veiliger, omdat robots minder foutgevoelig zijn dan mensen. Al is de intentie van onze verpleegkundigen natuurlijk ook om zo foutloos mogelijk te werken.” Zowel bij het CvSF als aan het bed van de patiënt wordt voor de zekerheid nóg een keer gecontroleerd of een patiënt de juiste medicijnen krijgt.
Het CvSF heeft ook robots die 15 procent van de spuiten en infusen klaarmaken. “Dat komt neer op 150.000 stuks per jaar. De rest doen de verpleegkundigen”, legt Eelco uit. Dick vult aan: “Ons doel is dat percentage binnen twee jaar te verhogen naar 85 procent. Op die manier kunnen we het risico op fouten nog verder beperken.” ASP bij ontslag Als een patiënt het ziekenhuis mag verlaten, wordt de zorg weer overgedragen aan de huisarts en de huisapotheker. Voor de veiligheid van de patiënt is het belangrijk dat zij weten welke medicijnen een patiënt nu gebruikt. Dat kan sinds de opname veranderd zijn. “Daarom maakt het ASP bij ontslag een nieuw medicatieprofiel”, vertelt Dick. “Om er zeker van te zijn dat de patiënt de goede medicijnen krijgt, worden de recepten ook meteen klaargemaakt.” Patiënten krijgen voorlichting over hun eventueel gewijzigde medicijngebruik. “Zo leggen we uit wat ze met hun voorraad medicijnen kunnen doen die ze niet meer hoeven te slikken.” Doel: nul fouten Nij Smellinghe gaat natuurlijk voor nul medicatiefouten. “Daarom zorgen we ervoor dat we blijven groeien op dit gebied. We zoeken steeds naar slimme oplossingen om de risico’s te beperken. Een goede ontwikkeling is dat het bewustzijn onder medisch personeel met betrekking tot medicatieveiligheid steeds groter wordt.”
“Het voorkomen van medicatiefouten begint bij de controle van het medicatieprofiel van een patiënt.”
Met aandacht. Dat voelt beter. NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 5
5
13-05-14 10:22
Klinisch geriater Theo Feitsma aan het woord
“Wij staan klaar voor de kwetsbare oudere patiënt.” Klinisch geriater Theo Feitsma is sinds 1 maart 2014 in dienst bij ziekenhuis Nij Smellinghe. Hij vertelt bevlogen over het werk van de Klinische Geriatrie en de plannen voor de toekomst om nog betere patiëntenzorg te kunnen bieden. Bent u 70 jaar of ouder en wordt u opgenomen in Nij Smellinghe? Dan kan het zomaar zo zijn dat u ook bezoek krijgt van de klinisch geriater en een geriatrieverpleegkundige. Op de polikliniek Geriatrie worden patiënten van 70+ gezien die door de huisarts zijn doorverwezen of eerder waren opgenomen in het Drachtster ziekenhuis. Wie komen er bij de klinisch geriater? Patiënten die onderzocht worden door de klinisch geriater hebben bijvoorbeeld last van geheugenproblemen, vallen, somberheid, acute verwardheid (delier) of een onverklaarde achteruitgang in het functioneren. Specialisten kunnen patiënten ook tijdens een opname doorverwijzen. Bijvoorbeeld als zij een verhoogd valrisico of delier signaleren. “Af en toe zien we ook jongere patiënten met geheugenproblemen op de geheugenpoli (voor geriatrisch en neurologisch onderzoek in samenwerking met de neuroloog).”
Theo Feitsma
6
Eerste afspraak: Dagonderzoekcentrum De eerste afspraak met de klinisch geriater is in het Dagonderzoekcentrum Geriatrie. “Daar doen we meerdere onderzoeken op één dag om de problemen van een patiënt in kaart te brengen. Denk daarbij onder andere aan een algemeen lichamelijk onderzoek, oriënterend neurologisch, psychiatrisch en functioneel onderzoek, maar ook een geheugentest, bloedonderzoek en een hartfilmpje (ECG).” Om een compleet beeld te vormen stelt de geriater ook vragen over verminderde mobiliteit, achteruitgang van het zelfstandig functioneren, de stemming en geheugenklachten.
Nijs - mei 2014
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 6
13-05-14 10:22
“Door uit te leggen wat er aan de hand is en een luisterend oor te bieden, kunnen we de partner van een patiënt ook helpen.” “Vaak ligt er namelijk een combinatie van lichamelijke, psychische en sociale problemen ten grondslag aan de klachten van een kwetsbare oudere patiënt.”
Valpoli De Valpoli is één van de toekomstplannen. Vallen heeft bij kwetsbare ouderen meestal meerdere oorzaken. Daarom is een onderzoek door verschillende disciplines noodzakelijk. “Op deze polikliniek gaan we ons specifiek richten op die meerdere oorzaken van het valprobleem en deze behandelen. Dat gaat in nauwe samenwerking met de fysiotherapeut en soms met de ergotherapeut.” De Valpoli richt zich niet alleen op het voorkomen van vallen, maar ook op eventueel aanwezige botontkalking. Als er sprake is van vallen en botontkalking is de kans op een botbreuk namelijk aanzienlijk hoger.
In totaal duurt de afspraak bij het Dagonderzoekcentrum een kleine drie uur. Het bezoek wordt afgesloten met een gesprek tussen de patiënt en de klinisch geriater en geriatrieverpleegkundige over de eerste bevindingen en het plan van aanpak. Voor vervolgafspraken bezoekt de patiënt de polikliniek Geriatrie.
Ook een luisterend oor voor partner Voor een kwetsbare oudere zijn de problemen vervelend en confronterend, maar de omgeving kan er ook behoorlijk mee zitten. “Door uit te leggen wat er aan de hand is en een luisterend oor te bieden, kunnen we de partner van een patiënt helpen. Dat is belangrijk, want zo houdt een partner de mantelzorg langer vol en kan de kwetsbare oudere langer thuis wonen. Dat is voor iedereen veel beter.”
Geriatrische zorg nodig, en dan? De klinisch geriater werkt veel samen met de fysiotherapeut, psycholoog en ergotherapeut. Nadat de klinisch geriater de diagnose heeft gesteld, wordt er een gezamenlijk behandelplan opgesteld. Daarbij ligt de nadruk op herstel en behoud van zelfredzaamheid.
Ontwikkelingen in de Geriatrie bij Nij Smellinghe Op dit moment is bijna driekwart van de in het ziekenhuis opgenomen patiënten 65 jaar of ouder. En de vergrijzing gaat door. Van de groep 70+ behoort ongeveer éénderde tot de groep kwetsbare ouderen. Deze mensen hebben extra zorg van ons nodig.
“Vanuit de overheid is bepaald dat mensen zolang mogelijk zelfstandig thuis moeten wonen. Daar richten wij onze zorg op in. We kunnen medicijnen voorschrijven, maar het geven van adviezen over bijvoorbeeld (verpleegkundige) thuiszorg is net zo belangrijk. De ergotherapeut kan hulpmiddelen regelen om het dagelijks functioneren te vergemakkelijken.” Om de gang van zaken thuis zo goed mogelijk te laten verlopen, werkt de polikliniek Geriatrie nauw samen met TINZ, een organisatie die ondersteuning en begeleiding biedt aan dementerende kwetsbare ouderen in de thuissituatie.
“De nadruk ligt op het herstel en behoud van de zelfredzaamheid.”
Minder frustratie door diagnose Het is niet altijd mogelijk om een lichamelijk of psychisch probleem helemaal weg te nemen. Dementie is bijvoorbeeld niet terug te draaien. Maar ook in dat geval kan Geriatrie iets betekenen. “Door een diagnose te stellen, kunnen we onverklaarde gebeurtenissen en problemen verhelderen. Dat scheelt veel frustratie bij de patiënt en zijn of haar omgeving waardoor ze er beter mee kunnen omgaan; dat helpt.”
“In Nij Smellinghe gaan we de klinische ouderenzorg daarom nu verder ontwikkelen. De mogelijkheden zijn er om nog meer een ziekenhuis te worden voor de oudere patiënt. Intern is daarvoor een optimale samenwerking met collegaspecialisten belangrijk zodat we een kwetsbare oudere vroegtijdig kunnen signaleren en vermijdbare complicaties kunnen voorkomen." Extern krijgt de samenwerking met de eerste lijn, ziekenhuis De Sionsberg in Dokkum, thuiszorginstellingen en verpleeghuizen alle aandacht. “In oktober 2013 ontving Nij Smellinghe het Keurmerk Seniorvriendelijk Ziekenhuis. Dat predicaat hebben we, maar nu moeten we er continu alert op zijn dat we het keurmerk ook waard zijn.”
“Door een diagnose te stellen, kunnen we onverklaarde gebeurtenissen en problemen verhelderen.”
Met aandacht. Dat voelt beter. NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 7
7
13-05-14 10:22
Van diëtetiek
Diëtetiek: meer dan alleen advies bij overgewicht Regelmatig maken de diëtisten van ziekenhuis Nij Smellinghe het nog mee dat ze een opgenomen patiënt bezoeken die stomverbaasd reageert; ‘ik ben toch niet te dik?’.
8
Het blijkt dat er nog veel mensen zijn die denken dat een diëtist alleen langskomt als je te dik bent. Dat is niet het geval. De diëtist wordt ook ingeschakeld bij ziekte. Tijd dus om eens wat meer duidelijkheid te geven over het werk van een diëtist.
Inspelen op ontwikkelingen Nu is de titel ‘diëtist’ een beschermde titel die je mag gebruiken als je de vierjarige opleiding Voeding en Diëtetiek hebt afgerond. Na deze vier jaar mag je dus aan de slag met het geven van dieetadviezen.
Hoe het begon Allereerst een stukje historie. Het woord dieet is afgeleid van het Latijnse diaeta. Dat betekent ‘leefregel’. Begin 17e eeuw dook het woord op in de Nederlandse taal en werd het omschreven als ‘leefreël deur n dokter voorgeskryf’. Oftewel: het is de dokter die de patiënt vertelt hoe er gegeten moet worden. Een dieet was toen al een serieuze zaak, omdat er nog maar weinig medicijnen bestonden. Bij veel ziektes was een aanpassing in de voeding de gekozen behandeloptie.
De definitie van dieet luidt daarbij tegenwoordig als volgt: voeding die om medische redenen aan specifieke eisen moet voldoen, ten behoeve van de patiënt. Hieruit blijkt wel dat de diëtist kennis moet hebben van verschillende ziektes en daar goed op moet kunnen inspelen. Daarnaast is het belangrijk te blijven leren, nieuwe ontwikkelingen te volgen en deze om te zetten naar een toepasbaar advies.
Advies op maat Doordat geen mens hetzelfde is of hetzelfde eet, is geen enkel dieetadvies hetzelfde. De diëtist stemt elk advies persoonlijk af en berekent de behoefte van de patiënt. Ook wordt er rekening gehouden met de wensen van de patiënt. Iemand die absoluut geen vis lust krijgt dan ook niet het advies om toch echt twee keer in de week vis te gaan eten. Dan is het juist belangrijk om te kijken welke alternatieven er zijn om ervoor te zorgen dat de patiënt toch voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Dat is dus de kracht van de diëtist: het geven van een noodzakelijk passend dieetadvies bij ziekte en voor de gezondheid van de patiënt, volgens de laatste inzichten en altijd op maat gemaakt.
Het woord dieet is afgeleid van het Latijnse diaeta. Dat betekent ‘leefregel’.
Nijs - mei 2014
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 8
13-05-14 10:22
Afdeling in beeld
Verse maaltijden voor de patiënten in Nij Smellinghe In de keuken van ziekenhuis Nij Smellinghe is het altijd een drukte van belang. Koks en keukenassistenten koken daar elke dag zo’n 350 warme maaltijden en bereiden 400 broodmaaltijden voor patiënten, bezoekers en personeel. En altijd met verse producten. “Doordat we met goede producten werken en zelf het eten bereiden is de kwaliteit van de maaltijden hoog. Het is trouwens vrij uniek dat wij zelf koken. De meeste ziekenhuizen verwarmen alleen maaltijden uit externe megakeukens”, vertelt Cor de Boer, hoofd Voedingsdienst in Nij Smellinghe. Veel variatie en producten uit het seizoen Opgenomen patiënten kunnen bij het ontbijt en de broodmaaltijd aan het eind van de middag kiezen uit een uitgebreid broodassortiment. Naast brood is er pap, rauwkost, een vast en wisselend assortiment aan beleg en ’s avonds soep. “In het weekend zorgen we voor een extraatje, zoals suikerbrood.”
er komen bijvoorbeeld geen plofkippen in onze keuken. Onze poelier levert vlees van ‘beter leven kippen’.” Controle van producten Nadat de producten ’s ochtends zijn afgeleverd worden ze door de keuken aan een keuring onderworpen. Is het de goede hoeveelheid? De goede temperatuur? En is het vers genoeg? Na deze controle worden de maaltijden voorbereid. De verdere bereiding vindt pas vlak voor het uitserveren plaats. “Zo blijft de kwaliteit goed.” Rekening houden met dieet Sommige opgenomen patiënten volgen om medische redenen een dieet. Ze mogen
bijvoorbeeld niet te veel zout of vet binnenkrijgen. “In het menu staat bij elk product omschreven welke voedingsstoffen er in zitten en hoeveel. De patiënt kan dan zelf inschatten wat hij beter wel of niet kan bestellen. Hierover krijgt hij ook advies van onze voedingsassistent.” Voor patiënten met bijvoorbeeld een gluten- of lactose-allergie kookt de dieetkok een speciale maaltijd. “Hiervoor gebruikt hij ook keukengereedschap dat geen sporen van gluten of lactose bevat.” Ook maaltijden die bijvoorbeeld vloeibaar moeten zijn, worden apart bereid. Goede score Van patiënten en bezoekers krijgt Cor regelmatig complimenten over het eten. “Maar ook bij keuringen vinden ze dat we het goed doen. Voor onze kwaliteit van eten, organisatie in de keuken, restaurant en voedselveiligheid zoals hygiëne krijgen we hoge cijfers. Bij de laatste keuring in maart 2014 scoorden we een 9,6!”
Tussen de middag worden de warme maaltijden uitgeserveerd. “De patiënt kan aangeven wat hij graag wil eten. Er is keuze genoeg; elke dag staan er vijf soorten vlees(-vervangers), groente, zetmeelproducten, nagerechten en bijgerechten op het menu.” Het menu verandert dagelijks en is ook geschikt voor vegetariërs. “We werken met producten uit het seizoen. Die zijn daardoor altijd vers en zo denken we ook aan het milieu.” Van warme bakker tot poelier De keuken van Nij Smellinghe werkt met een warme bakker, slager, poelier en leveranciers van aardappelen, groente en fruit, droge producten (zoals kruidenmix) en diepvriesproducten. Deze leveranciers zijn zorgvuldig uitgekozen. “Wij gaan voor goede producten en een goede service. Maar we vinden het ook belangrijk maatschappelijk verantwoord te werken;
Cor de Boer tussen de potten en pannen in de keuken
Met aandacht. Dat voelt beter. NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 9
9
13-05-14 10:22
Bevolkingsonderzoek darmkanker in Nij Smellinghe
Een patiënt wordt voorbereid op de coloscopie
Sinds februari 2014 worden mannen en vrouwen tussen 55 en 75 jaar opgeroepen voor het bevolkingsonderzoek darmkanker. Doel van dit onderzoek is darmkanker in een vroeg stadium te ontdekken waardoor het beter behandelbaar is. Het RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) coördineert het onderzoek. Nij Smellinghe is één van de geselecteerde Nederlandse ziekenhuizen waar patiënten ingepland worden voor vervolgonderzoek. Margriet Wielinga, coördinator van de polikliniek MDL (Maag, Darm, Lever) van Nij Smellinghe vertelt: “We merken dat er bij huisartsen en patiënten nog veel verwarring is rondom het bevolkingsonderzoek. Nij Smellinghe speelt alleen een uitvoerende rol hierin. Het RIVM roept mensen op om deel te nemen aan het onderzoek. Als er bloed in de ontlasting wordt gevonden (positieve ontlastingstest) plant het RIVM een intakegesprek met het ziekenhuis. De huisarts
10
hoeft de patiënten dus niet naar ons door te verwijzen.” De patiënt kan niet zelf voor een datum en ziekenhuis kiezen. “Het RIVM kijkt welk ziekenhuis in de regio op korte termijn plaats heeft voor een intakegesprek. Dit kan betekenen dat iemand uit Drachten naar het ziekenhuis in Heerenveen of Sneek wordt verwezen voor dit gesprek.” Via de website of het informatienummer van het RIVM kan de patiënt de afspraak verplaatsen naar een andere datum of een ander ziekenhuis. Het RIVM plant de afspraak dan opnieuw in.
Nijs - mei 2014
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 10
13-05-14 10:22
“Het RIVM coördineert het onderzoek. Nij Smellinghe speelt hierin een uitvoerende rol.”
“Het kan dan wel gebeuren dat de afspraak pas twee tot vier weken later ingepland kan worden.” Hoe werkt het bevolkingsonderzoek? Tussen 2014 en 2019 gaat het bevolkings onderzoek van start. In totaal worden 4,4 miljoen Nederlanders uitgenodigd. Omdat het gaat om een erg grote groep wordt het bevolkingsonderzoek gefaseerd ingevoerd. Jaarlijks komen 2,2 miljoen mensen aan de beurt. Dit betekent dat men eens in de twee jaar mee kan doen aan het onderzoek.
“Mensen die onder controle staan bij een MDL-arts voor bijvoorbeeld chronische darmaandoeningen zoals de ziekte van Crohn of Colitis Ulcerosa, die darmpoliepen hebben gehad of eerder zijn behandeld vanwege darmkanker hoeven niet mee te doen aan het bevolkingsonderzoek. Zij worden al regelmatig gecontroleerd.” “Wij hebben de donderdagochtend of -middag gereserveerd voor de intakegesprekken. Op zo’n ochtend of middag zien de MDL-artsen maximaal zes patiënten die zijn doorgestuurd.”
“Meedoen aan het bevolkingsonderzoek is niet verplicht, maar het is wel verstandig om gehoor te geven aan de oproep.” “Voor de eerste uitnodiging krijg je een vooraankondiging. Ongeveer twee weken later ontvang je het uitnodigingspakket.” Meedoen aan het onderzoek is niet verplicht. “Het RIVM vraagt je wel om een formulier in te vullen als je op dit moment of definitief niet mee wilt doen aan het onderzoek.” Acht weken na ontvangst van de uitnodiging en het pakket in een paarse envelop stuurt het RIVM een herinnering aan de mensen waarvan ze nog niks hebben gehoord. “In de envelop zit informatie over het bevolkingsonderzoek en de benodigdheden om een ontlastingsmonster te nemen en op te sturen.” Hoe dit werkt wordt uitgebreid beschreven door het RIVM. “Het monster wordt in een laboratorium bekeken. Gekeken wordt of er bloed in zit. Het gaat dan om bloed dat je niet met het blote oog kunt zien, omdat dat kan wijzen op de aanwezigheid van poliepen.” Bij ongeveer 50 op de 1000 mensen zal dit het geval zijn. Zij gaan naar een ziekenhuis voor een coloscopie (darmonderzoek).
Het RIVM plant de patiënten in voor deze donderdag. “Wij krijgen de gegevens binnen van het RIVM.” De huisarts krijgt de uitslagen binnen van het RIVM, maar hoeft in dit stadium zelf helemaal niks te doen. Voor het intakegesprek in het ziekenhuis wordt de patiënt gevraagd relevante informatie over zijn medische geschiedenis bij Nij Smellinghe aan te leveren. “De patiënt kan dit opvragen bij zijn huisarts. De huisarts kan de informatie aan de patiënt meegeven of online naar ons toe sturen.” Daarnaast krijgt de patiënt van tevoren een uitgebreide vragenlijst toegestuurd door Nij Smellinghe, die gebruikt wordt als basis voor het gesprek met de MDL-arts. Aanvullend onderzoek nodig Bij 85 procent van de patiënten die voor het intakegesprek komt is aanvullend onderzoek nodig. De MDL-arts beslist na het intakegesprek welke vervolgonderzoeken nodig zijn. In de meeste gevallen gaat het om een coloscopie.
Resultaten op de lange termijn Het bevolkingsonderzoek darmkanker kan over de periode 2010-2039 gemiddeld 1.400 sterfgevallen per jaar voorkomen. Op de langere termijn kan het gemiddeld 2.400 sterfgevallen aan darmkanker per jaar voorkomen.
“Bij een coloscopie onderzoekt de arts met behulp van een endoscoop met een kleine camera de darm. De patiënt kan gegarandeerd binnen tien dagen bij ons terecht voor een darmonderzoek.” Tijdens de coloscopie worden poliepen meteen verwijderd en opgestuurd naar een laboratorium. “Binnen een week krijgen wij de uitslag van het laboratorium. Wij bellen de patiënt dan zo snel mogelijk.” Als blijkt dat een poliep kwaadaardig is krijgt de patiënt extra onderzoeken en als dat nodig is een behandeling of operatie in Nij Smellinghe of een ander ziekenhuis. Waarom is bevolkingsonderzoek belangrijk? “Bij mensen boven de 55 jaar neemt de kans op het krijgen van poliepen in de darmen toe. Poliepen kunnen uitgroeien tot darmkanker.” Omdat darmkanker pas in een laat stadium symptomen geeft, is het verstandig om gehoor te geven aan de oproep van het bevolkingsonderzoek. Door een bevolkingsonderzoek is de verwachting dat het aantal patiënten met darmkanker teruggedrongen kan worden. Bij vroege opsporing is de behandeling minder zwaar.
Met aandacht. Dat voelt beter. NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 11
11
13-05-14 10:22
Afdeling Dermatologie: vooruitstrevende zorg, onderzoek en behandeling
Kruip in de huid van de dermatoloog Meer dan twee miljoen Nederlanders hebben een (chronische) huidziekte. Op de afdeling Dermatologie van ziekenhuis Nij Smellinghe wordt na het stellen van de diagnose een uitgebreid scala aan aandoeningen behandeld, zoals eczeem, Psoriasis, verdachte plekken op de huid, huidtumoren, Herpes, ‘open benen’ (Ulcus Cruris), spataderen, trombose(benen) en lymfoedeem.
Verpleegkundige zwachtelt een been
“Huisartsen kunnen ook gebruikmaken van een teleconsult. Op deze manier wordt een patiënt regelmatig de gang naar het ziekenhuis bespaard.”
12
Een heel team staat voor u klaar De afdeling bestaat uit vier dermatologen en 32 medewerkers, waaronder derma tologisch verpleegkundigen, verpleegkundig polikliniekmedewerkers en medisch secretaresses. Per dag ziet een dermatoloog gemiddeld zo’n veertig patiënten. Dat gebeurt altijd na doorverwijzing door een huisarts. Huisartsen kunnen ook gebruikmaken van een zogenaamd ‘teleconsult’. De arts stuurt dan een foto van de betreffende huidaandoening op naar een dermatoloog van Nij Smellinghe. Op deze manier wordt een patiënt regelmatig de gang naar het ziekenhuis bespaard. Omgaan met jeuk Op de afdeling Dermatologie worden verschillende spreekuren gehouden. Zo is er een verpleegkundig eczeemspreekuur dat bedoeld is om patiënten met eczeem extra tijd en aandacht te geven. Tijdens het eczeemspreekuur krijgen patiënten uitleg over eczeem, de oorzaken, behandelingen en worden mogelijke psychosociale problemen besproken. Eczeem veroorzaakt veel jeuk en daar moeten mensen mee leren omgaan. Er is dan ook veel aandacht voor zelfmanagement. Dat wil zeggen dat we de patiënt uitleggen hoe hij zelf kan omgaan met eczeem, zonder vaak in het ziekenhuis te hoeven komen.
Het eczeemspreekuur is ook bedoeld voor kinderen. Bij kinderen komt eczeem soms al vanaf de geboorte voor. Van lichttherapie tot operatieve ingreep Tijdens het behandelspreekuur worden onder meer mensen met verschillende vormen van huidtumoren gezien en behandeld met bijvoorbeeld fotodynamische therapieën (lichttherapie). Naast het verrichten van onderzoek en het stellen van diagnoses, worden op de afdeling Dermatologie ook kleine operatieve ingrepen uitgevoerd, zoals het verwijderen van huid die is aangedaan door kwaadaardige cellen of ‘onrustige’ moedervlekken. In de lichtcabine De afdeling Dermatologie helpt jaarlijks een groot aantal patiënten de effecten van hun kwaal te verminderen met lichttherapie. Mensen met bijvoorbeeld psoriasis, een zonne-allergie of een pigmentstoornis (Vitiligo) hebben veel baat bij een behandeling in één van onze geavanceerde lichtcabines. De meeste patiënten krijgen lichttherapie tussen november en april. Dat heeft alles te maken met de hoeveelheid natuurlijk zonlicht in de rest van het jaar.
Nijs - mei 2014
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 12
13-05-14 10:22
“De afdeling Dermatologie helpt jaarlijks een groot aantal patiënten de effecten van hun kwaal te verminderen met lichttherapie.”
Wondzorg voor een snelle genezing Het wond- en zwachtelspreekuur is bedoeld voor de behandeling van chronische en traumatische wonden en zwellingen. Een veelvoorkomende aandoening is een zogenaamd ‘open been’ (een wond aan het been die lastig of helemaal niet geneest). Het wordt meestal veroorzaakt door een verstoorde bloedsomloop, maar kan ook door een ongeval ontstaan. Door het been te zwachtelen verbetert de bloedcirculatie, waardoor de stuwing en de vochtophoping in het onderbeen verminderen. Hierdoor krijgt de wond de kans om te genezen. Bij het verzorgen en verbinden van alle soorten wonden is het natuurlijk erg belangrijk om infecties te voorkomen en een snelle genezing te bevorderen. Uitgebreide behandeling spataderen Al meer dan vijftien jaar wordt in Nij Smellinghe hoogwaardige spataderzorg geleverd waarbij de nadruk ligt op persoonlijke aandacht. Alle moderne vormen van onderzoek en de nieuwste behandelingen worden uitgevoerd. Nadat de dermatoloog een vaatonderzoek (duplex) heeft gedaan, krijgt iedere patiënt een persoonlijk behandelplan. Spataderen kunnen op veel verschillende manieren worden behandeld. Afhankelijk van de ernst en de plaats van de spataderen wordt gekozen voor één of meer behandelingen.
Wondsymposium 2014 Op 30 september organiseert Nij Smellinghe samen met ziekenhuis De Sionsberg, De Friese Wouden en BSN Medical (leverancier van verbandmiddelen) het tweede transmurale wondsymposium. Vier jaar geleden werd tijdens het eerste wondsymposium het gezamenlijk ontwikkelde wondprotocol gepresenteerd om de verzorging van wonden te stroomlijnen. Ook dit jaar is het de bedoeling om kennis en ervaringen te delen met verschillende partijen die te maken krijgen met de verzorging van wonden, zoals (wijk) verpleegkundigen, huisartsen en hun assistenten, thuiszorgmedewerkers en apothekers. Op deze manier versterken we de samenwerking en blijven we de beste zorg leveren.
Trombose Ook bij trombosebenen onderzoekt de dermatoloog eerst de vaten van een patiënt met een duplex-onderzoek. Trombose is een totale of gedeeltelijke afsluiting van een bloedvat door de vorming van een stolsel. De symptomen zijn pijnlijke, harde plekken (meestal in de benen) en vaak ook zwellingen. Patiënten met trombosebenen worden nog dezelfde dag gezien en behandeld, ook in het weekend. Zij krijgen medicijnen die de stolling van het bloed tegengaan. Verder worden zij gezwachteld en krijgen ze een therapeutisch elastische kous aangemeten. Expertisecentrum Lymfologie De polikliniek Dermatologie is een belangrijk onderdeel van het Expertisecentrum Lymfologie dat gevestigd is in Nij Smellinghe. Lymfoedeem is een abnormale ophoping van lymfevocht in een lichaamsdeel, vaak in armen of benen. Het ontstaat als de lymfevaten niet in staat zijn dit vocht af te voeren door een beschadiging of afwezigheid van lymfevaten, een slechte functie van het lymfesysteem en/of een te grote productie van lymfevocht. Lipoedeem betekent letterlijk vetzwelling en is een aandoening die wordt gekenmerkt door een onregelmatige vetverdeling over het lichaam. Lymfoedeem en lipoedeem zijn chronische aandoeningen. Naast het stellen van diagnoses en de behandeling van lymfoedeem en lipoedeem heeft het centrum een belangrijke taak als kenniscentrum, inclusief research en scholing. Patiënten uit heel Nederland, maar ook daarbuiten komen naar het Expertisecentrum om het unieke behandelprogramma te volgen.
“Lymfoedeem is een abnormale ophoping van lymfevocht in een lichaamsdeel, vaak in armen of benen.”
Verpleegkundige bij één van de lichtcabines
“Patiënten uit heel Nederland, maar ook daarbuiten komen naar het Expertisecentrum Lymfologie om het unieke behandelprogramma te volgen.“
Dermatoloog Robert Damstra doet vaatonderzoek
Met aandacht. Dat voelt beter. NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 13
13
13-05-14 10:22
Van de afdeling fysiotherapie
Motivatie en gedrag bij revalidatie Als het mooi weer is trekken we luchtige kleding aan en gaan we meer naar buiten. Er wordt ook meer buiten gesport. Mensen reageren op prikkels van buitenaf, in dit geval de zon. Dit is een mooi voorbeeld van het gedrag van de mens.
Bewust en onbewust gedrag Ongeveer 90 procent van ons handelen vindt onbewust plaats. Afwegingen en keuzes maken doen we dus grotendeels niet bewust1. Bij sommige aandoeningen en/ of beperkingen ligt in dit onbewuste gedrag de oorsprong van de klachten. Tijdens de revalidatie worden patiënten dan ook bewuster gemaakt van hun eigen gedrag en de keuzes die zij maken waardoor zij risicogedrag kunnen verminderen. Onder risicogedrag wordt onder andere een lichamelijk inactieve leefstijl verstaan, maar ook de manier waarop mensen omgaan met problemen.
“Tijdens de revalidatie worden patiënten bewuster gemaakt van hun eigen gedrag waardoor zij risicogedrag kunnen verminderen.” Motivatie Motivatie is een term die gebruikt wordt in tal van situaties: op school, tijdens de sport maar zeker ook bij revalidatie. Motivatie is datgene wat iemand tot bepaald gedrag drijft. Als iemand van buitenaf beïnvloed wordt en niet meer wordt gestimuleerd kan de motivatie verminderen. Bij een patiënt die tijdens de therapie trouw is aan bewegen kan dat na de behandeling bijvoorbeeld verwateren.
14
Nijs - mei 2014
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 14
Mensen die handelen vanuit persoonlijke beweegredenen die zij zelf belangrijk vinden, houden dit op lange termijn vaak beter vol2. Positieve ervaringen die zij opdoen tijdens het trainen, vergroten hun vertrouwen in het eigen kunnen. Dat heeft vervolgens weer invloed op de motivatie om de therapie vol te houden en zelf voort te zetten3. Tijdens revalidatie Motivatie is één van de belangrijkste factoren voor het wel of niet slagen van de therapie. Als iemand totaal niet gemotiveerd is, heeft de therapie weinig kans van slagen. Denk maar aan de patiënt die thuis niets doet terwijl dit wel is afgesproken. We spreken dan over de mate van therapietrouw en of iemand bereid is om te veranderen. Er liggen op dit gebied verantwoordelijkheden bij de patiënt zelf. Ook de interactie die plaatsvindt tussen de therapeut en de patiënt is van belang voor het slagen van het behandeltraject. Daar proberen we dan ook de meest optimale vorm voor te vinden. We willen benadrukken dat gedrag en motivatie onze aandacht hebben tijdens revalidatie om de therapie tot een succes te maken. Uiteindelijk willen we patiënten zo ondersteunen dat zij uit zichzelf gemotiveerd zijn en genoeg vaardigheden en kennis hebben om preventief te werken aan hun gezondheid op de lange termijn.
1 http://www.gertjanschop.com/praktijkcaseveranderen/2.1.2.-motivatie-en-gedrag.html 2 Broeck, van den A. e.a. De Zelf- Determinantietheorie: Kwalitatief goed motiveren op de werkvloer Gedrag & Organisatie 2009-22, nr. 4 pag. 328 3 Parschau L, e.a. Positive Exercise Experience Facilitates Behavior Change via Self-Efficacy. Health Educ Behav. 2014
13-05-14 10:22
Fysiotherapeuten verzorgingsgebied ziekenhuis Nij Smellinghe bieden zorg bij revalidatie na een beroerte Om patiënten na een beroerte (Cerebrovasculair accident, CVA) optimale zorg te kunnen bieden in het traject van het ziekenhuis naar huis, is door fysiotherapeuten in het verzorgingsgebied van ziekenhuis Nij Smellinghe een CVA-netwerk opgericht. Het CVA-netwerk is een samenwerkingsverband van fysiotherapeuten van het ziekenhuis, verpleeghuizen, revalidatiecentra en een aantal eerstelijns fysiotherapiepraktijken. Er vindt nauw overleg plaats met neurologen, revalidatieartsen, CVA -verpleegkundigen, huisartsen en de thuiszorg. Het doel van dit netwerk is de behandeling van een CVA-patiënt optimaal te laten verlopen. Er wordt ook aandacht besteed aan scholing en bijscholing van de fysiotherapeuten zodat de problemen waarmee de CVA-patiënten te maken kunnen krijgen goed worden ingeschat en behandeld. De praktijken die zijn aangesloten bij het netwerk maken gebruik van elkaars kennis en volgen de nieuwste ontwikkelingen. Deelnemende praktijken zijn op hun website herkenbaar aan bijgevoegd logo. Voor algemene informatie en informatie over de praktijken die bij het CVA-netwerk zijn aangesloten, kunt u contact opnemen met Marike Zwarts, voorzitter van het bestuur van het CVA-netwerk:
[email protected] of (0512) 541 158.
Met aandacht. Dat voelt beter. NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 15
15
13-05-14 10:22
Alle zorg op elkaar afgestemd in het zorgpad Melanoom “Door deze goede samen werking kan optimale zorg geboden worden.”
Dermatoloog Christianne Bearda Bakker
Een patiënt die de diagnose ‘melanoom’ krijgt gaat een persoonlijk afgestemd behandeltraject in. Om dit traject zo effectief en duidelijk mogelijk te maken voor de patiënt werkt Nij Smellinghe met het zorgpad Melanoom. “Het zorgpad draagt ook bij aan de kwaliteit van de zorg omdat er gewerkt wordt volgens de nieuwste medische inzichten”, vertellen de dermatologen. De meest ernstige vorm van huidkanker Een melanoom is een kwaadaardige moedervlek en staat bekend als de meest ernstige vorm van huidkanker. “Je kunt er aan overlijden en daarom is het van belang om een melanoom op tijd te herkennen.” Een melanoom kan uit een bestaande moedervlek ontstaan die verandert van kleur of vorm, maar het kan ook een compleet nieuw plekje zijn.
16
Wie loopt er risico? Mensen met een verhoogd risico op melanoom hebben vaak een licht huidtype (rood of blond haar, blauwe ogen en sproeten). Van het melanoom bestaat ook een erfelijke variant. Patiënten met een erfelijk melanoom staan vanaf hun twaalfde levensjaar onder controle bij de dermatoloog. “Ook als je meer dan honderd moedervlekken of vijf risicomoedervlekken hebt, kun je belast zijn met erfelijk melanoom.”
Nijs - mei 2014
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 16
13-05-14 10:22
“Een kwaadaardige moedervlek is vaak groter dan een halve centimeter.” Moedervlekken met een roze-bruine kleur zijn risicomoedervlekken. “Veel mensen hebben wel zo’n, in principe goedaardige, moedervlek, maar als je er meer dan vijf hebt kun je erfelijk belast zijn.”
Nadat de uitslag bekend is, komt de patiënt naar het ziekenhuis. “We raden altijd aan om iemand mee te nemen voor de uitslag. Het is natuurlijk spannend en kan ook emotioneel zijn.”
Herkennen van een melanoom Een kwaadaardige moedervlek is vaak groter dan een halve centimeter. Naast de verandering van vorm en kleur kan zo’n onrustige moedervlek ook jeuken of bloeden. “Ga met een onrustige moedervlek altijd naar een huisarts en geef aan dat je bang bent dat het een melanoom kan zijn. De huisarts onderzoekt je dan en verwijst je, als dat nodig is, door naar een dermatoloog.”
Als blijkt dat het inderdaad gaat om een melanoom komt de patiënt terecht in het zorgpad Melanoom. Bij het gesprek is de oncologisch verpleegkundige aanwezig. Zij maakt een vervolgafspraak bij de chirurg omdat in dat geval een aanvullende operatie nodig is. De chirurg onderzoekt eventueel ook de lymfeklieren. “De verdere behandeling wordt per patiënt bepaald en is ook afhankelijk van de uitslagen en of er uitzaaiingen gevonden zijn.”
Geen wachtlijst “Voor patiënten met een hoge verdenking op melanoom is er geen wachttijd meer. Als de huisarts of de doktersassistente overlegt met de polikliniek Dermatologie kan de patiënt nog diezelfde dag terecht.”
“Het zorgpad draagt bij aan de kwaliteit van zorg.” Het zorgpad in werking In het ziekenhuis bekijkt de dermatoloog de huid met behulp van de dermatoscoop, een speciaal vergrootglas. “Wij noemen dit ook wel de stethoscoop van de dermatoloog.” Bij verdenking op een melanoom wordt de verdachte moedervlek zo snel mogelijk verwijderd. “De patholoog onderzoekt het stukje weefsel onder de microscoop. Dan pas kan de diagnose met zekerheid worden gesteld.”
Persoonlijke begeleiding In Nij Smellinghe werken we al jaren samen met een oncologisch verpleegkundige die de patiënt tijdens het gehele ziekteproces begeleidt. De patiënt heeft hierdoor een vast contactpersoon met wie laagdrempelig contact kan worden opgenomen. Bovendien heeft deze verpleegkundige korte lijnen met de andere zorgverleners in het zorgpad. Met alle vragen kan de patiënt dus eenvoudig terecht bij de oncologisch verpleegkundige. Een gewaarschuwd mens telt voor twee! De laatste jaren overleven steeds meer patiënten een melanoom. Dit komt vooral doordat de melanomen in een eerder stadium worden ontdekt. “Daarom is het belangrijk dat iedereen goed weet hoe huidkanker te herkennen is en wat de risicofactoren zijn.” Meer lezen? Meer informatie over het zorgpad Melanoom en over het herkennen van huidkanker is te lezen op de website van Nij Smellinghe. Gebruik hiervoor de zoekterm ‘huidkanker’.
Efficiënte en overzichtelijke zorg door het zorgpad “Een zorgpad kun je vergelijken met een weg die de patiënt aflegt. Onder weg krijg je te maken met verschillende zorgverleners. Het is belangrijk dat deze hulpverleners goed met elkaar afstemmen wie wat doet en in welke volgorde. Dat is vastgelegd in het zorgpad.” Door deze goede samenwerking kan optimale zorg geboden worden. “De intensieve samenwerking van de betrokken zorg verleners creëert rust en duidelijkheid voor de patiënt. Het proces in Nij Smellinghe is efficiënt geregeld waardoor er meer tijd is voor de patiënt.”
“Ga met een onrustige moedervlek altijd naar een huisarts en geef aan dat je bang bent dat het een melanoom kan zijn.“
Hoe voorkom ik huidkanker? Een melanoom ontwikkelt zich vaak op huid die vroeger verbrand is geweest. Daarom is het belangrijk om je te beschermen tegen de zon. Blijf tussen 11.00 en 15.00 uur zoveel mogelijk in de schaduw. De zon is dan het sterkst. Breng als je naar buiten gaat regelmatig zonnebrandcrème aan. Voor de meeste mensen is een crème met factor 30 voldoende.
Met aandacht. Dat voelt beter. NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 17
17
13-05-14 10:22
Nieuwe poliklinieken bijna klaar voor ontvangst eerste patiënten
Steeds meer patiënten bezoeken de poliklinieken van ziekenhuis Nij Smellinghe. Om hen goed te kunnen helpen is er voldoende ruimte nodig. In de oude poliklinieken bleek die ruimte er niet altijd te zijn. Daarom ging vorig jaar de bouw van drie etages nieuwe poliklinieken van start. Nu, bijna een jaar later, is de nieuwbouw zo goed als klaar. Op 10 juni gaan de deuren voor het eerst open.
“In totaal duurt de bouw van de nieuwe poliklinieken 362 dagen”, aldus Folkert Brouwers, directeur bedrijf en gebouwen in Nij Smellinghe. “2 juni zijn de bouwvakkers klaar. Dan worden de verhuisdozen ingepakt en gaan we de poliklinieken in een kleine week verhuizen.” Puntjes op de i Maar voordat het zover is moet er nog wel wat gebeuren. “In de laatste fase van de bouw gaat het om de puntjes op de i. Zo wordt er op dit moment afgemonteerd, plafonds dichtgemaakt, bevestigingspunten voor medische apparatuur geïnstalleerd en wordt er gecontroleerd of de verwarming het goed doet.”
“Op 10 juni gaan de deuren voor het eerst open.” Voorspoedig verloop De verbouwing is tot nu toe heel voorspoedig verlopen, geeft Folkert aan. “Dat komt mede door de zachte winter die we hebben gehad. Daarnaast verloopt de samenwerking met de bouwbedrijven erg prettig. Zij leveren goed werk en houden zich aan hun afspraken.” Seniorvriendelijk Bij de bouw van de nieuwe poliklinieken is natuurlijk zoveel mogelijk rekening gehouden met de patiënt. Omdat de gemiddelde leeftijd van patiënten tegenwoordig hoger ligt, wordt de nieuwbouw seniorvriendelijk ingericht, nog meer dan in de rest van het ziekenhuis.
18
“Dat betekent dat we kijken hoe we de poliklinieken zoveel mogelijk kunnen afstemmen op oudere mensen. Meer openheid en ruimte zorgen ervoor dat een patiënt altijd weet waar hij zich in het gebouw bevindt.” Rekening houden met het milieu Ook aan het milieu is gedacht. “Daar hebben we in de nieuwbouw bewust rekening mee gehouden. Overal is ledverlichting aangebracht, er is goed geïsoleerd en net als in de rest van het ziekenhuis wordt in de nieuwe poliklinieken straks groene elektriciteit gebruikt.” Dat betekent dat de elektriciteit is opgewekt met de duurzame bron waterkracht. “Voor de toekomst liggen op het dak al aansluitingspunten klaar voor zonnepanelen. Dat kan voor ons nu nog niet uit, omdat we de elektriciteit nu (en zeker tot 2017) al heel goedkoop inkopen. Maar zodra het rendement van de panelen kan concurreren met de marktprijs voor elektriciteit, kunnen we de zonnepanelen heel eenvoudig installeren. Mogelijk is dat in 2018 of 2019 al het geval.”
Nieuwsgierig? Bezoek de nieuwe poliklinieken op de Open Dag Bent u benieuwd naar het eindresultaat? Ziekenhuis Nij Smellinghe organiseert op zaterdag 4 oktober 2014 een open dag in het hele ziekenhuis. Dan heeft u ook de gelegenheid om de nieuwe poliklinieken te bekijken. U bent van harte welkom! De komende tijd zullen we u verder informeren over de open dag.
Nijs - mei 2014
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 18
13-05-14 10:22
Onze specialisten (op 1 mei 2014) Anesthesiologie
Intensivisten
K.L. Demmendaal Mw. J.M.E. van Gelder
A. Hunse
K.L. Demmendaal
Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurgie (MKA) (0512) 588 802
R.S. van Eps
dr. P.F.M. Gielkens
Mw. J. Uneken
E.M.F. Jorna
M.R. KruijtSpanjer
P.A.L. Koopman
P.H.J.M. de Laat
J.P. Vogelaar
dr. L. Meijndert
R. Plein P. Sindhunata J.P. Vogelaar M.R. KruijtSpanjer
Kindergeneeskunde (0512) 588 820 Mw. dr. L.M. Leer
dr. J. Koopmans
D.D. Lubbers
Mw. C.D. Peer
D.L.M. Oterdoom
J.G. Roukema
M.E.F. Wilsterman
S.S.P. Dijkstra
Mw. dr. V. Zamecnik
Chirurgie (0512) 588 809 R. Looijen dr. H.C.J. v/d Mijle
Mw. S.C.J. van Hoof M. van Leeuwen
Mw. M.J. de Vries
M.R. v/d Linde
J.M. Affourtit
J.P.H. Wymenga Neurochirurgie (0512) 588 823
R.P.L.M. van der Aa
M. de Groot
Radiologie (0512) 588 814
dr. A.F.J. Brouwer
Cardiologie (0512) 588 806
J.J. de Graaf
Mw. L. Schreuder
A. Soepboer
Neurologie (0512) 588 823 K.D. Beintema
Reumatologie (0512) 588 822
H.J. Bökkerink
R. Bos
Klinisch chemicus
Mw. S. Toering
Mw. L. Hendriks
dr. F.J. Duisterwinkel
Mr. H.J. Weitenberg Oogheelkunde (0512) 588 803
Revalidatie Geneeskunde (0512) 588 350
Klinisch fysicus
dr. F. van Klink
R. van den Berg
A. Talsma
H.J. Klomp
Mw. Dr. A.M. Boonstra
E.A. Timmerman
Mw. M. Reinkingh
dr. A. Kruit
A.J. Verhoeff
KNO Heelkunde (0512) 588 804
H.G.J.M. Voesten
M.A.W. Fabius
Orthopedie (0512) 588 805
O.R.M. Wikkeling
Mw. K. Harms
R. Bimmel
Spoedeisendehulp Artsen
R.J. Zijlstra
H.J. Tjong-Ayong
Mw. C.M. Kooijman
Mw. M.G.E. Bosch
Longziekten (0512) 588 816
C.L. de Ridder
Mw. S.H. Fauth
Dermatologie (0512) 588 801
P. Eppinga
G.M.J. van Stralen
Mw. L. Jansen
Mw. C.A.H. Bearda Bakker-Wensveen dr. R.J. Damstra
H. Los
Pijnbestrijding (0512) 588 381
Mw. K.F. van Duinen
J.H. Strijbos
Mw. J.M.E. van Gelder
Mw. C.C.W. Theunissen Geriatrie (0512) 588 317 dr. T. Feitsma
Maag-, Darm- en Leverziekten (0512) 588 815
Mw. F. Wieldraaijer R. Wierenga Mw. W. van Eede
Plastische Chirurgie (0512) 588 390
V. Koussoulas
T. de Jong
F.J. Rando Muñoz
Mw. I.S. Krabbe-Timmerman
dr. S. Schmittgens
H. Brinks
Medisch Microbioloog
Psychosomatisch Team (0512) 588 355
Mw. C.C.M. Buis
Mw. Dr. A. Brandenburg
Mw. H. Dijkstra
P.J. van den Hurk
Patholoog Mw. J.J.C. van der Meij
Mw. K. Pricker
R. Plein
Gynaecologie/Verloskunde (0512) 588 824
Mw. M.C.G.J. Lobbes-van der Linden
Mw. B. Meeuwisse
Mw. B. Geelhoed Mw. A. Hofs
Urologie (0512) 588 811 Mw. C. Jansen T. Müller S. Smorenburg Ziekenhuisapotheker D. Bloemhof J. Sijtsma K. Stuart
H.V.H. Mous Mw. Dr. E.R. Nijhuis dr. H. Oosterhof
Colofon
Mw. dr. J. Wilpshaar
Nijs 8, mei 2014.
Interne Geneeskunde (0512) 588 877
Nijs is een halfjaarlijkse uitgave voor patiënten, relaties en bezoekers van ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten en verschijnt in een oplage van 4500 stuks.
dr. J.A.M. Beentjes E.E. Blaauwwiekel R.S. van Eps dr. S. Hovenga dr. H. van Kamp dr. C. Kroon L.F. Schipper
Hoofdredactie Michiel ter Laan Jorien van der Laan Eindredactie Sarah Oosterveld
Redactie John van Arnhem Yteke van Dijk Marijke Lobbes Theo Snijder Hennie van der Werf Redactieadres Afdeling Communicatie Ziekenhuis Nij Smellinghe Postbus 20200 9200 DA Drachten
[email protected]
Vormgeving Dizain, Groningen Druk Drukkerij Douma Dokkum De volgende editie verschijnt op 20 november 2014. Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder uitdrukkelijke toestemming van de afdeling communicatie en patiëntenvoorlichting van ziekenhuis Nij Smellinghe. De redactie behoudt zich het recht voor artikelen te weigeren, in te korten of te herschrijven.
Met aandacht. Dat voelt beter. NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 19
19
13-05-14 10:22
Open dag Nij Smellinghe Van 10.00 uur tot 15.00 uur opent ziekenhuis Nij Smellinghe op zaterdag 4 oktober haar deuren voor alle geïnteresseerden. U bent van harte welkom! Bent u benieuwd hoe het er in Nij Smellinghe aan toe gaat? Wilt u eens een blik werpen op een afdeling waar u anders nooit kunt rondkijken? Onze medewerkers ontvangen u graag tijdens de open dag. De nieuwe poliklinieken zijn in oktober alweer een tijdje in bedrijf. Uiteraard verwelkomen wij u daar ook om het eindresultaat te bewonderen.
Tot 4 oktober!
Met aandacht. Dat voelt beter.
NSM027-13_BRO_NIJS-mei14_A4_fc_SK_05.indd 20
13-05-14 10:22