Museum SMAAK is een tijdelijk museum voor en door senioren, in het indrukwekkende en historische pand van het Pieters en Bloklands Gasthuis, Amersfoort centrum. Het museum is precies een maand open: van 1 tot en met 31 oktober 2015.
Wiens SMAAK is het eigenlijk?
Van onze directeur: Marlies Juffermans Onlangs raakte ik in gesprek met twee theaterprogrammeurs. Het waren allebei bevlogen mensen met hart voor hun werk. Ze hadden ook allebei een heel eigen smaak. Maar wat verschilde tussen hen was dat ze een andere mening hadden over de rol van hun smaak in hun werk. De theaterprogrammeur die naast me zat, verkondigde dat hij alleen programmeerde wat hem zelf aansprak. Hij moest het theaterstuk mooi vinden, het moest hem raken, ontroeren of inspireren Hij wilde zo voor 100% persoonlijk achter zijn keuze staan. De theaterprogrammeur die tegenover me zat, had een hele andere mening. Wat hij mooi vond, dat deed er volgens hem niet toe. Het ging hem er om wat het publiek mooi zou vinden. “Het publiek kiest, niet ik” zei hij. Dit is het spanningsveld waarin veel kunstinstellingen manoeuvreren. De spanning tussen de smaak van de aanbieder, het theater of het museum, en de smaak van het publiek. Het lijkt handig als deze overeenkomen, maar eigenlijk is veel interessanter als het vragen oproept. Want juist dat leidt tot discussie: waarom zijn er verschillen in smaak? En vooral: wat is smaak eigenlijk? Bij de opzet van het museum SMAAK laten we ons leiden door de persoonlijke smaak en de passie van de gastconservators. Als “theaterprogrammeurs” bepalen
zij wat er wel en niet in ons museum te zien zal zijn. Zij hebben hier met hart en ziel aan gewerkt en dat maakt het des te spannender. Want wat vindt het publiek hiervan? We zijn benieuwd naar uw opvattingen en uw smaak en we hopen u te verleiden om daarover met ons in discussie te gaan. Tot ziens, binnenkort in museum SMAAK!
Gastconservator Anne Naron on plak-tour Vanaf heden: SMAAK te zien. Met twee emmertjes behangplaksel in de fietstas gingen Marlies en ondergetekende woensdag 9 september op pad om Amersfoort te laten zien dat de pop-up expositie van SMAAK er aankomt. Daar zijn in Amersfoort reclamezuilen voor die iedereen mag beplakken.. het is nu de beurt aan SMAAK.. hoewel... op de zuilen is het vechten om een plekkie. Dat horen we van Leon, een professionele zuilenplakker, die met een auto vol posters aan komt rijden bij onze eerste plakpoging. Hij leert ons meteen de kneepjes van het vak als hij zijn posters opplakt, en volgens goed gebruik, zo hebben wij zojuist van hem geleerd, plakken wij meteen onze posters eroverheen. Hup diep met de kwast in het behangplaksel en smeren maar, eerst de ondergrond en als de poster er eenmaal opzit er nog een keer overheen. De klodders plaksel vliegen om onze oren als we een eerste poging wagen, maar ze komen er strak op, de Smaakposter; vanaf nu kleurrijk zichtbaar tussen de schreeuwerige grootformaat aankondigingen van pop- en dancefestivals.
Kunst (s)maakt de mens Ouderen ontmoeten Van Gogh Sandra Boks, Kröller-Müller Museum
Dat heb je mooi gedaan meid!’ zegt een enthousiaste deelnemer terwijl ze haar buurvrouw op haar schouder slaat. Mevrouw kijkt een beetje verlegen om zich heen. De rest van de tafel is nog druk bezig met tekenen. ‘Mag ik van jou het groene krijtje?’ ‘Oh kijk dat lijkt echt wel een beetje op Van Gogh!’. Het is 14.00 uur ’s middags en ik zit in de kantine van SV Diemen tussen 7 oudere dames die ijverig aan een stilleven zitten te werken. We doen mee aan de workshop ‘Kunst maakt de mens’, een outreach project van het Van Gogh Museum, Kröller-Müller Museum en Van Gogh Brabant. Onder het genot van vele kopjes thee en koffie hebben we gekrast met houtskool, poëtische titels bedacht bij abstracte tekeningen, elkaars creaties bewonderd, gelachen en geluisterd naar het levensverhaal van Van Gogh. Het laatste half uur wagen we ons aan het maken van een stilleven. Citroenen, zonnebloemen, flessen en koffiepotten. De tafel ligt er vol mee. Workshopleider Brigida loopt rond en geeft advies: ‘Als je nou een donkere kleur gebruikt bijvoorbeeld paars, dan wordt de schaduw nog krachtiger’. Na 1,5 uur worden de tekeningen bewonderd en gaan de deelnemers trots met elkaar op de foto. ‘Ik heb een enige dag gehad, dankjewel!’. Op 7 oktober zal het Kröller-Müller Museum de eerste pilot workshop verzorgen als onderdeel van SMAAK. Ik kan niet wachten om te zien wat ‘Kunst maakt de mens’ losmaakt bij de deelnemers in Amersfoort!
Hebben de gastconservatoren wel goede SMAAK? Van Edwin Janssen, bestuurslid van SMAAK
Als ik mensen vertel over SMAAK, dan krijg ik weleens de vraag of ik het niet eng vind om de kunst te laten uitzoeken door gastconservatoren. Als ik dan doorvraag waar die angst over zou moeten gaan, blijkt dat mensen vol zitten met beelden. Dat gaat er dan over dat ze bang zijn dat alle conservatoren met dezelfde dingen aankomen of dat het oubollig zou worden. Eén iemand vroeg me zelfs hoe we het risico uitbannen dat de expositie straks gelardeerd is met het “Huilende jongentje”, het “Zigeunerinnetje”, een “Bob Ross-achtig landschapje” of een pak geborduurde jachttafereeltjes. Daar moest ik erg om lachen. Niet alleen omdat ik die schilderijen allemaal wel herken, maar vooral ook omdat ik dit geen risico vind. Daar heb ik twee redenen voor. Ten eerste horen we in de bestuursvergadering via onze directeuren Marlies Juffermans en Andries Potter terug hoe bevlogen de gastconservatoren en hun begeleiding te werk gaat. Dat geeft mij een groot gevoel van vertrouwen dat er straks een prachtige en diverse collectie staat, waar we met z’n allen trots op mogen zijn. Ten tweede is het wat mij betreft geen risico, maar juist een kwestie van smaak. Want ook de werken van Bragolin, Torino en Ross zijn gemaakt om bekeken te worden. En als een gastconservator dat mooi vindt, is dat prima. Dat geldt voor dat drietal, maar ook voor alle andere werken die ze selecteren. Die mogen we mooi of niet mooi vinden. En dat is dan ook weer vaak een kwestie van mode. Vincent van Gogh stierf in armoede, omdat hij zijn schilderijen niet kon slijten en tegenwoordig komen mensen van heinde en verre naar Amsterdam of de Veluwe om zijn werken te bewonderen. Smaak verandert dus. Over smaak valt niet te twisten, maar wel te discussiëren. Ik verheug me nu al op de vernissage op 2 oktober!
De SMAAK van Magdalena de Coninck Magdalena de Coninck, gastconservator bij SMAAK
Als gastconservator voor de Stichting SMAAK heb ik een thema gekozen dat mij boeit en daar omheen ben ik gaan verzamelen. Het werd: ‘Tussenruimte Tussentijd’. Gaandeweg werd mijn zoektocht steeds boeiender en het thema meer en meer uitgediept en gevarieerd. Mijn collectie kwam intuïtief tot stand. Verrassend is dan ook dat het laatste werk wat ik aan mijn verzameling kon toevoegen Inspiration heet. In mijn selectie kunt u op op de meest diverse plekken tussenruimte en tussentijd aantreffen en u kunt zich er in begeven. Nu eens dicht bij huis aan de Eem in een vertraagde tijd, waar het verstilde landschap naar het abstracte neigt. Dan weer diep verscholen en dicht bij jezelf tussen het hoog buigend bamboe waar je wegdroomt bij het het mysterieuze licht in de verte. U kunt hoge gebouwen beschouwen met hun abstracte witte reflecties. U komt in een vervreemdend landschap waar zoekende mannen in nette pakken ronddwalen vanuit hun eigen wereld en elkaar niet zien. Dan wordt u verrast door een heel groot duur kopje dat uit elkaar spat in de lucht, een ogenblik, is dit nu nog een kopje? U komt door een landschap waar u een heilige ruimte ontwaart die doet twijfelen aan waar zich de echte wereld bevindt en een spiegeling geeft van zo boven zo beneden. U bent getuige van natuurlijke groeiprocessen van ruimte geven en ruimte innemen: hoe ver mag je gaan? Uit een eindeloos ver wit nevelig landschap steigert een groot wit paard en maakt een tussensprong. We weten niet zijn doel, maar het draagt veel verte en veel nu. Een andere kunstenaar heeft een abstractie gemaakt van Tussenwerelden en u kunt zoeken naar verbindingen. Vervolgens kunt u kijken naar een abstract concept van uit de tijd stappen in een schilderij Time-Out. En ten slotte tikt een klein klokje zonder cijfers de seconden weg in een eeuwig NU. Werken van: Ruud Termijn, John Konijn, Marian Reintjes, Arjen van der Linden, Hans Rombouts, Tjerk Reijinga, Francisca Kalmoes, Magdalena de Coninck, Renso Tamse, Angeli Hagoort, collectie Wim van Ginkel.
U kunt ons bereiken via: Stichting SMAAK Bankastraat 47 3818 CG Amersfoort, NH 3818CG Netherlands
