Hallo allemaal, De meivakantie is net voorbij. We hopen op een mooie zomer en een fijne zomervakantie. Voor de JeugdNatuurClub betekent dit, dat seizoen 2013-2014 er alweer bijna op zit. De laatste maanden zijn we actief bezig geweest. In januari hebben we een avondwandeling gemaakt, waarbij we onze zintuigen goed moesten gebruiken. Terwijl de schemer in viel verzamelden we ons bij een bos en nam “de schemerschim” ons mee het bos in. Daar hebben we gekeken naar de kleurverandering van dag naar nacht, luisterden we naar de dieren, aten we in het donker en kregen we het verhaal over de zon en de maan te horen. Februari stond in het teken van riet. Met de boot van Staatsbosbeheer en schipper Siebrand de Boer, voerden we door de Weerribben en kregen we uitleg over het zware beroep van rietteler. Jullie mochten na de uitleg van meneer de Boer, zelf aan de slag in het riet. In kleinere groepen zijn we riet gaan verzamelen en uitkammen. Na al het harde werken stond ons in de boot een warme kop thee te wachten en kon er een veldbos mee terug worden genomen naar het buitencentrum. In maart hadden we zelfs 2 activiteiten. Woensdag 12 maart zijn we samen met mensen van de geologische werkgroep op zoek gegaan naar stenen uit het verleden. Op een akker nabij Steenwijkerwold werden heel wat stenen door jullie verzameld, schoongepoetst en bekeken. Een foto verslag hierover vind je verderop in dit clubblad. 22 Maart kon iedereen meehelpen met het overzetten van padden, kikkers en salamanders nabij het Kuinderbos. Met zijn allen hebben we zo’n 75 dieren geholpen de weg veilig over te steken. Meer weten over amfibieën lees dan de weetjes in dit blad of ga volgende jaar zelf mee! Het Allemanspad is in april door jullie helemaal opgeknapt. Heb je al gelopen over het blote voeten pad? In mei hebben we het insectenhotel weer opgebouwd zodat veel dieren hier een schuilplaats kunnen vinden. Neem een kijkje bij het insectenhotel!!! En bouw zelf een hotel voor insecten in het klein voor in je eigen tuin! In dit blad lees je hoe je dat doet. Zo aan het eind van het seizoen nemen we afscheid van iedereen die in groep 8 zit en naar het Voortgezet Onderwijs gaat. Maar niet getreurd, als je actief wilt blijven in de natuur, dan kun je je opgeven bij de Junior Rangers. Meer hierover in dit clubblad. Na vele jaren actief te zijn voor de JNC, nemen we dit jaar afscheid van onze gidsen, Nelleke Berg en Els Heibrink. Nelleke en Els, dank jullie wel voor je inzet! We zullen jullie allemaal missen. We wensen iedereen een hele fijne zomer en zien jullie graag in september weer terug! De gidsen van JNC De Weerribben
JeugdNatuurClub De Weerribben Seizoen 2014-2015 Opening, insecten Datum: Woensdag 10 september 2014 Tijd: 14.00 uur - 16.00 uur Wie: Voor iedereen, neem je vrienden en vriendinnen mee!
Oktober, zaden en vruchten Datum: 22 oktober Tijd: 14.00 – 16.00 uur
November, wind Datum: 12 november Tijd; 14.00 – 16.00 uur
December, dieren in de winter Datum: 10 december Tijd: 14.00 – 16.00 uur
Voor iedere activiteit krijg je via de mail een routekaartje. Op de dag zelf hangen we de vlag van de Jeugdnatuurclub zichtbaar op. Mocht je een middag niet kunnen komen, meld je dan af. Het is heel vervelend voor de leiding, om niet te weten wie er wel of niet komt.
Afmelden kan bij: Wieke Nieland
[email protected] Telefonisch op 06-13293975 of 0522-244766
Wandelen door het donker eng……… nee helemaal niet! In januari hadden we een bijzondere clubmiddag of eigenlijk “club avond”. Terwijl het steeds donkerder werd, wandelden we met de groep onder leiding van de schemerschim door het bos en testten we onze zintuigen; mond, ogen, oren, gevoel en neus. Maarrrrrrr…………wist jij dat er dieren zijn, die liever in het donker leven, dan overdag? Deze dieren noemen we nachtdieren. Vaak hebben zij enkele zintuigen die heel goed zijn. De vleermuis is zo’n nachtdier. Hij kan in het donker vliegen en ziet bijna niets. Hij luistert en voelt de echo van zijn eigen stem om te bepalen waar hij vliegt of waar zijn prooi vliegt. De uil is een roofvogel die alleen ’s nachts jaagt. Om in het donker te kunnen jagen, heeft de uil zulke goede ogen dat hij ’s nachts net zo goed ziet als andere vogels overdag. Ook kan hij geruisloos vliegen, doordat zijn veren met een laagje dons bedekt zijn, dat het geluid dempt. De vos is een schemer- en nachtdier en leeft in familiegroepen bij elkaar. Hij heeft een goede neus en oren, maar ziet minder scherp. Vossen zijn opportunisten: ze leven van voedsel wat ze het snelst kunnen vinden. Kleine knaagdieren (vooral woelmuisen) en haasachtigen (haas, konijn) eten ze veel. Maar ook vogels, insecten, eieren, bessen, afgevallen fruit, aas en afval eten ze op. Voor het vangen van kleine prooidieren gebruikt de vos zijn oren en speurt hij met zijn neus. Egels zijn nachtactief. Overdag slapen ze in een moeilijk te vinden nest van bladeren, mos of ander materiaal dat je zich vaak onder (braam)struiken of takkenbossen vindt. Dankzij hun goede neus en oren weten ze veel kevers, rupsen, regenwormen, oorwurmen en slakken op te sporen.
Weet jij welke dieren ‘s nachts actief zijn? Zet een rondje om de nachtdieren. De juiste antwoorden vind je achterin het clubblad.
Riet door de ogen van de rietsnijder In het voorjaar zijn de rietvelden kaal. Je ziet dan nog geen riet staan. De rietsnijder laat de velden onder water lopen, zodat het riet goed kan groeien, want riet heeft natte voeten nodig. In het voorjaar en de zomer groeit het riet, totdat het herfst wordt. De bladeren vallen van de bomen en ook het blad van het riet valt eraf. Begin november begint de rietsnijder het riet te maaien. Vroeger werd dit met de hand gedaan met een rietsnit, nu gebruikt de rietsnijder daarvoor machines. Het riet wordt gemaaid. Alles wordt in bossen tegen elkaar gezet. Het zijn nog grote, dikke bossen, die vol zitten met andere planten (onkruid). Het onkruid wordt er uitgekamd met een rietkam. Het riet wordt daarna in veldbossen gebonden en naar een centraal punt gebracht. Hier wordt het riet nog een keer in kleinere bosjes verdeeld(doorgebonden) en worden er handelsbosjes van gemaakt . Deze bosjes riet zijn in de Weerribben 46 cm en in de Wieden 55 cm dik. Om deze handelsbosjes komt een bandje met daarop een plaatje van de otter, zodat iedereen weet dat het riet uit de Weerribben komt.
Wist jij dit al ????? Rietsnijden een zwaar beroep is. Je moet zware machines door het natte veen sjouwen De rietsnijder is afhankelijk van het weer. Als het heeft gesneeuwd kan er geen riet worden gesneden. Als het flink heeft gevroren kan de rietsnijder juist veel snijden, want dan kan hij met de machines over het ijs. Voor 15 april moet al het riet zijn gesneden. Vanaf die tijd moet het stil zijn in de Weerribben omdat het vogelbroedseizoen begint. Tot 1 mei mag er nog riet opgehaald worden met de boot, daarna gaan overal de palen voor de slootjes. Het nieuwe riet krijgt de kans om opnieuw te groeien. Riet is familie van de grassen. Riet groeit in het voorjaar op warme dagen wel 20 cm per dag. Het riet kan wel tot 200 cm hoog groeien.
Stenen, stenen, stenen, stenen, …………………………… zoeken op een akker. Op een mooie woensdagmiddag zijn we met z’n allen stenen gaan zoeken op een akker nabij Steenwijkerwold. Onder leiding van meneer Kuper en meneer Hummel van de geologische werkgroep van de KNNV zijn we op onderzoek gegaan naar de bodem en de stenen die daaruit komen. Het werd een middag van bodemonderzoek en zwaar sjouw werk. Met uiteindelijk veel vondsten die mee naar huis gingen!!!!!!!!!!!
Onderzoek je eigen bodem! Wil jij zelf weten wat er in de bodem zit. Volg onderstaande stappen en onderzoek uit welke grondsoorten jou bodem bestaat. Grondsoort bepalen De grondsoort bepaalt voor een deel welke planten ergens zullen groeien. Elke plant heeft immers haar geliefkoosde grond. Zo groeien brandnetels het liefst op vruchtbare grond en heide op droge zand gronden. Met een eenvoudig proefje kan je vlot bepalen met welke grondsoort je te maken hebt Wat heb je nodig: - Een bakje met water - grond -Pak een beetje grond. -Maak het met een paar druppels water nat. -Probeer de grond te kneden en maak de onderstaande vormen. Blijft je grond als een bergje liggen en kun je er geen dropje van maken dan bestaat jouw grond uit zand. Kun je van de grond, een dropje maken maar geen rolletje dan bestaat jouw grond uit leemhoudend zand etc.
Padden, kikkers en salamanders Op zaterdagochtend 22 maart was het zover. Veel vaders, moeders en jeugdleden verzamelden zich bij de werkschuur van Staatsbosbeheer aan de Hopweg nabij Kuinre om samen padden, kikkers en salamanders over te zetten. In de werkschuur kregen we eerst uitleg over het leven van deze dieren. Hoe komt het toch dat ze gaan trekken en waarom hebben ze onze hulp daarbij nodig? Na de uitleg splitsten we ons op in kleinere groepjes met een begeleider en kregen we een emmer, potlood, papier mee en veiligheidshesjes aan. Onze wandeling begon door het bos, maar al gauw kwamen we bij de weg aan. Nadat we deze over waren gestoken begon het echte werk. Het leeghalen van de “vallen” en het overzetten van de dieren. Al wandelend zagen we deze twee padden die elkaar stevig vast houden, een dubbeldekker. Het mannetje klimt bovenop het vrouwtje en laat haar niet meer los totdat ze gepaard hebben. Hij gebruikt haar als handige lift!
Niet alleen kikkers en padden, maar ook salamanders werden geholpen.
De laatste dieren hebben een plek gekregen in één van de poelen in het Kuinderbos.
Kikkers en padden ken jij de verschillen?
Kikkers hebben meestal: - Een gladde, vochtige huid - Een slank lichaam - Lange achterpoten met zwemvliezen waarmee ze goed kunnen springen en snel kunnen zwemmen. - Kikkers leggen hun eieren in een groep bij elkaar
Padden hebben meestal: - Een droge wratachtige huid - Een dikke, lompe lichaamsbouw - Korte achterpoten waarmee ze meer lopen dan springen - Ze leggen hun eieren in een lange rij (snoer) - Het vrouwtje is veel groter dan het mannetje
Woordzoeker
S
C
H
A
A
T
S
E
N
R
IJ
D
E
R
B
I
R
U
G
Z
W
E
M
M
E
R
S
E
G
O
N
C
I
C
A
D
E
G
A
P
I
J
E
R
K
A
A
S
K
E
V
E
R
N
U
T
I
N
A
T
A
E
M
E
I
S
L
S
L
R
L
IJ
D
A
O
M
T
O
M
A
O
L
S
E
V
E
B
A
L
R
N
R
E
A
M
E
A
G
T
C
L
T
G
E
E
E
E
D
N
K
R
E
I
M
E
R
L
S
M
G
R
V
E
E
G
N
U
T
M
E
I
I
V
I
IJ
E
E
R
P
E
R
N
M
E
U
W
V
L
U
T
V
K
E
E
F
K
O
B
R
E
M
M
I
T
E
L
I
E
V
E
H
E
E
R
S
B
E
E
S
T
I
N
G
R
D
T
B
E
R
R
O
T
G
L
T
Z
U
D
R
O
IJ
K
I
U
B
T
A
L
P
I
M
J
A
R
E
J
T
U
N
K
IJ
B
L
O
W
D
A
G
P
A
U
W
O
O
G
A
J
S
A
P
Streep de onderstaande woorden in de woordzoeker door. Ze staan van links naar rechts of van rechts naar links, van boven naar onderen of van beneden naar boven of diagonaal (schuin).
aardhommel
iepgrasluis
platbuik
aaskever
junikever
rugzwemmer
boktor
knutje
schaatsenrijder
bij
krekel
timmerbok
cicade
lieveheersbeest
tor
daas
mier
tuimelaar
dagpauwoog
mot
uil
eendagsvlieg
mug
veenmol
fruitvlieg
negertje
viltbij
grote beer
oerbij
witte tijger
huismoeder
page
wolbij
ieme
pasja
zilveren maan
De letters die overblijven, vormen een woord waarmee we het seizoen weer starten.
Activiteiten op en langs het Allemanspad In april hebben we met z’n allen hard gewerkt aan het Allemanspad tussen camping de Kluft en het Buitencentrum van Staatsbosbeheer. Het pad ligt er dankzij jullie inzet weer netjes bij! Het blote voeten pad is aangevuld met verschillende materialen zoals: zand, grind, schelpen en boomschors. Misschien heb je er al een keertje op blote voeten overheen gelopen. Nee!!!! Nou….. dan is het een idee om dat deze zomer uit te proberen! De Vreemde vogel is schoongepoetst evenals het huis van Eddy de Egel. In de bomen hangen vernieuwde schilderijlijstjes en vogelhuisjes. Op verschillende plaatsen hebben jullie boomschors neergelegd, zodat iedereen met droge, schone, voeten de activiteiten kunnen doen of bekijken. Het insectenhotel zag het er niet zo mooi uit en heeft een metamorfose ondergaan. In april hebben jullie het hotel leeggehaald, toen bleek dat het hotel wel erg scheef stond. Met de hulp van vele vrijwilligers staat het insectenhotel weer recht en konden jullie hem vervolgens in mei weer vullen met materiaal. Kijk voor foto’s van deze middag en de afsluiting in mei, op Facebook. Tijdens het leeghalen van het insectenhotel vonden we nesten van vogels. Na het harde werken hebben we de nesten uitgebreid bekeken en geprobeerd om zelf een nest te maken. En…… dat was best lastig! Hier laat Tjallien zien hoe je een ei uitblaast. Weet jij nog hoe je kon testten of het ei gekookt was? Als je een ei draait en even stopt door je vinger er op te leggen dan zal bij een niet gekookt ei het ei nog even door draaien.
Mop Jantje ging wandelen met zijn oma. Hij vond een briefje van vijf, hij vroeg oma: mag ik het oppakken. Nee: zij oma alles wad op de grond licht is vies. later vond jantje een briefje van tien, hij vroeg oma: mag ik het oppakken. Nee: zij oma alles wad op de grond licht is vies Later viel oma. Oma zij: wil je me helpen opstaan. Nee zij jantje alles wad op de grond licht is vies. Groetjes Mariëlle
Paardenbloemenjam of siroop Dit recept kun je samen met een volwassene klaarmaken en daarna smullen van je zelfgemaakte jam/siroop……MMMmmmmmmmm Dit heb je nodig: - pluk 365 geopende bloemen, voor elke dag van het jaar één. - 2 in stukken gesneden sinaasappels zonder schil - 2 in stukken gesneden citroenen zonder schil - 1,5 liter water - Takje Rozemarijn of tijm - ½ kg suiker Zo doe je het: - Was de bloemen - Doe de stukjes sinaasappel, citroen en de bloemen in een grote pan met 1,5 liter water - Zet de pan op het vuur (volwassene) en wacht tot het kookt. Zet het vuur laag en laat het 30 minuten borrelen - Voeg naar eigen smaak rozemarijn of tijm toe - Filter na een half uur het vocht. Druk het goed uit - Schep 1 liter vocht uit de pan - Kook 1 liter vocht met ½ kg suiker 10 minuten. - Laat de siroop goed afkoelen voor gebruik. - Voor jam vervang je de suiker door geleisuiker.
Wat is een insectenhotel?
In een insectenhotel kunnen verschillende insecten, maar ook kleine dieren bescherming vinden tegen de kou, regen en wind. Sommige zoeken in een insectenhotel bescherming voor korte tijd, andere dieren/insecten gebruiken het hotel om te overwinteren of te nestelen. Het hotel bestaat uit verschillende materialen: Onderop liggen blokken hout waarin gaatjes geboord zijn. Hiermee lok je wespen, sluipwespen, hommels en bijen. Zij leggen hierin eitjes en brengen hun jongen erin groot. De bij verstopt er eerst voedsel in en legt daarna haar eitjes in de opening en metselt het dicht. Na een tijdje breken de jongen het metselwerk open en vliegen uit. Niet alleen houtblokken met gaatjes worden hiervoor gebruikt, maar ook stengels van riet/bamboe. Verder zie je veel stenen met gaten en oud hout uit de omgeving. Pissebedden en oorwormen verstoppen zich hier graag onder. De ruimten ertussenin wordt opgevuld met al het denkbare natuurlijk materiaal zoals; kleine takjes, schapenwol, haar van verschillende dieren, mos, stro, maaisel, etc. Wil jij ook eens een insectenhotel maken? Kijk dan op de volgende bladzijde of op internet en ga zelf aan de slag!
Zelf insecten vangen Wil jij weten welke soorten er in je tuin leven? Zet dan eens een bloempot op z’n kop. Insecten zijn dol op donkere, vochtige plekjes en kruipen er graag onder!
Dit heb je nodig: - Doe dit in overleg met een volwassene - Een blok hout - Boormachine met verschillende houtboren.( diameters (2-8 mm) Zo doe je het: - Boor gaatjes van verschillende diameters (2-8 mm) met een variërende diepte van 3-6 cm. Hang het op een rustig, windstil en zonnig plekje op. Maak van holle stengels een hotel Dit heb je nodig: - Holle stengels van riet, braam, vlier of bamboe - een pot, blikje zonder achterkant of lap stof - snoeischaar Zo doe je het: - Verzamel de stengels. - Knip ze tot 30 centimeter af. - Stop ze in het blikje/pot of bindt ze samen met een lap stof. - Bind er touw aan en hang je hotel op een zonnige plek.
Hallo oudste leden van de JeugdNatuurClub De Weerribben, Ga je naar de zomervakantie naar de middelbare school en moet je daarom JeugdNatuurClub De Weerribben verlaten… Niet getreurd, je hoeft de natuur echt niet te verlaten… Sluit je aan bij de JuniorRangers van Nationaal Park WeerribbenWieden!!! --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
JuniorRangers Nationaal Park Weerribben-Wieden Samen de natuur beleven. Dat is de insteek van de JuniorRangers van Nationaal Park Weerribben-Wieden, een groep jongeren met een passie voor natuur. De 'JuniorRangers' zijn vijf jaar geleden opgericht in het Nationaal Park Weerribben-Wieden met het doel om jongeren de natuur te laten beleven. De jongeren komen één keer in de maand samen om met een vaste begeleider en een boswachter of een andere natuur-deskundige de natuur in te gaan. Het gaat om de beleving van de natuur, het leren van de omgeving. Het is niet gericht op het uit het hoofd leren van bijvoorbeeld plantensoorten. Beleving staat voorop en de vragen: 'Wat hoor je, wat voel je?', staan centraal. Ook is het belangrijk dat de jongeren weten hoe ze met de natuur moeten omgaan en waarom er natuur bestaat. Een deel van de activiteiten bestaan uit het werken in de natuur. De JuniorRangers hebben diverse internationale zusterorganisaties waar ze eenmaal per jaar mee samen komen. JuniorRangers uit heel Europa komen tijdens het jaarlijks Internationale Europarc JuniorRanger kamp samen en wisselen hun ervaringen uit. Hiernaast worden er ook (inter)nationale uitwisselingskampen georganiseerd voor de JuniorRangers. Via socialmedia houden ze onderling contact en delen ze informatie. Tijdens deze kampen wordt ook één van de uitgangspunten van de Junior Rangers bewaarheid: het delen van informatie over de natuur met leeftijdsgenoten. Op het moment dat een jongere naar de middelbare school gaat mag hij/zij zich aanmelden bij de JuniorRangers. Het eerste seizoen zijn ze ‘Aspirant JuniorRanger’. Na het volgen van het programma van één seizoen met afsluitend een kamp kunnen ze gecertificeerd worden tot officieel JuniorRanger. Voor meer informatie over de Junior Rangers kijk ook op: www.np-weerribbenwieden.nl Voor het aanmelden of nadere informatie over de Aspirant JuniorRangers kan men mailen naar:
[email protected] of bellen 06-555 94 572
Wil jij ook een keer in het clubblad staan? Mail dan je mop, verhaal, activiteit of idee naar
[email protected] dan sta jij misschien de volgende keer in het clubblad. Antwoorden van de nachtdieren zijn; de vos, de uil, de vleermuis, de mot, de das, de slak, de muis, het konijn