14 Donderdag Juni2007
Junta koopt reactor
Peter O’Toole
Strijd om de titel
De Birmese junta kocht onlangs vrijwel onopgemerkt een kernreactor van het Russische atoomagentschap Rosatom en zou werken aan een raket die kernkoppen honderden kilometers ver kan dragen. Wordt Birma het nieuwe Noord-Korea? 10
Acteur Peter O’Toole is inmiddels naast befaamd bijna net zo berucht om zijn wilde leven en eigenzinnige karakter. 75 jaar oud, maar still going strong. Een portret van de knappe acteur die doorbrak met zijn titelrol in Lawrence of Arabia. 17
Francisco Elson kan als eerste Nederlander een NBA-titel veroveren. Een raw talent was hij toen Ben Ponsioen hem leerde kennen. De éminence grise van het vaderlandse basketbal sleep de ruwe diamant tot een glinsterende edelsteen. 23
Nucleair arsenaal
Levende legende
Hollandse NBA-ster
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Midden-Oosten ‘Ik schaam me dood voor mijn land’
Wat een puinhoop... z Minstens 33 doden in Gaza. z Zeker 10 doden in Libanon. Zie pagina 9
z En een aanslag op de Gouden Moskee in Irak. Zie pagina 9
Samir Skaik is manager van het alDeira Hotel Gazastad. We belden met hem: ‘Hoor je het lawaai? Er wordt hier overal geschoten!’ Eva Ludemann
‘
AMSTERDAM
...
Transport van gewonden naar het Shifa ziekenhuis in Gazastad. AP
termiddag heb ik met twintig vrienden geprobeerd een demonstratie te houden tegen het geweld. We wilden van Sezjaya (Oost-Gaza, red.) naar het parlementsgebouw in het centrum van de stad lopen. Maar zodra ik het ziekenhuis uitliep, werd ik beschoten. De kogels kwamen overal vandaan, het zullen wel sluipschutters zijn geweest, die liggen overal op de daken. Mijn vrienden zijn ook onder vuur genomen, dus de demonstratie is niet doorgegaan. Ik zit hier nu al anderhalve dag vast, ik durf de straat niet meer op, niemand durft dat. Alle winkels zijn gesloten, de straten zijn verlaten. De enigen die zich nog op straat vertonen, zijn de strijders die overal weg-
blokkades hebben opgericht. Het is complete willekeur wie ze wel en niet doorlaten. Als je gezicht hen niet aanstaat, schieten ze je dood. Dus blijft iedereen binnen. Weet je, we worden nu door drie partijen bezet: door Israël, Fatah en Hamas. We zijn gegijzeld. Als een Hamasstrijder je met iemand van Fatah ziet praten, schiet hij je neer en als een Fatahstrijder je met iemand van Hamas ziet, moet je dat ook met de dood bekopen. Ik ben bang, maar ook heel boos. De meeste schuld ligt volgens mij bij Hamas, dat alle macht wil hebben. Wij zijn toch een democratie? Waarom kan Hamas niet onderhandelen en compromissen sluiten?
En al die wapens die hier nu zijn, ik weet niet hoe ze hier komen. Ik hoorde vanmorgen dat de Israëli’s een hele lading raketgranaten in beslag hebben genomen op de grens naar Gaza. Die moesten hierheen worden gesmokkeld. Ze waren afkomstig van Syrië, Iran of een van die andere bullshitlanden die zeggen dat ze ons Palestijnen steunen. Als het enige probleem de strijders was, was er niet zoveel aan de hand. Maar sinds ze zich zo kunnen bewapenen, is de boel hier ontploft. Met mijn familie gaat het gelukkig goed, we wonen in een rustiger buurt van de stad. Ze maken zich wel zorgen om mij, hier, en ze kunnen me niet goed bereiken. De vaste tele-
foonlijnen zijn afgesneden en het mobiele netwerk is aldoor overbezet. Ik hoop dat het binnenkort ophoudt, dit geweld, want de mensen zijn echt woedend, ze kunnen het niet meer aan. Er is geen eten meer in huis, niemand kan boodschappen doen. Die strijders maken alles kapot, onze huizen, maar ook de hele economie. Zo kunnen we Gaza toch niet opbouwen? Of ik weg wil uit Gaza? Nee, dat niet, al weet ik niet meer wat ik moet voelen. Ik ben hier geboren, maar nu schaam ik me voor mijn land en ik ben bang. Gaza is míjn land. Het is niet van Hamas en ook niet van Fatah. Blijf eraf.
‘
We willen in het hotel blijven, uit protest tegen wat er gebeurt, maar het is te gevaarlijk. We zitten in de vuurlinie. We staan vlakbij het Fatahhoofdkwartier en dat wordt de hele tijd door Hamas onder vuur genomen. Hamas zit in een pand vlak tegenover ons. Gisteren hebben ze granaten op ons afgeschoten. Alle ramen en deuren zijn eruit geblazen. Ik houd nu open office. Haha: mijn kantoortje naast de ingang ligt op straat. Ik heb tegen mijn personeelsleden gezegd dat ze weg moeten, en dat ze wel in de buurt moeten blijven: ik wil niet dat het hotel wordt geplunderd. Zelf ben ik naar het Shifa ziekenhuis gegaan, iets verderop. Daar heb ik onlangs een koffiebar geopend, ik wilde weten hoe het daarmee stond, of die ook al was aangevallen. Dat is gelukkig niet het geval. Ik dacht dat het veilig zou zijn in het ziekenhuis, maar het is hier ook heel gevaarlijk, er wordt overal gevochten. Die bendes van Hamas en Fatah, weet je, ze stormen hier af en toe gewoon naar binnen. Ze hebben gisteren iemand in een ziekenhuisbed vermoord. Hoor je het lawaai? Er wordt hier overal geschoten. Gis-
2
De Twee
DE WERELD VOLGENS
KOSTER + JOJANNEKE DE RECHTSZAAK
MET MEDEWERKING VAN M. BLOEM
Q&A 06-26544XXX
Ruud Gullit morgen voor zoveelste keer voor rechter ‘Ik zou zeer verbaasd zijn als hij wint’
‘Gullit is padre, hij moet gewoon betalen’ Ruud Gullit is nog altijd verwikkeld in een hevig geldgevecht met ex Christina Pensa. ‘We hebben al bij Gullit aan de deur gestaan.’ Het lukt Ruud Gullit maar niet zich los te weken van zijn liefdes-cv. Morgen staat de ex-voetbalprof voor de zoveelste keer voor de rechter inzake het alimentatiegebed zonder einde tussen hem en zijn tweede ex-vrouw, de Italiaanse Christina Pensa. Voor haar ruilde Gullit zijn eerste vrouw en jeugdliefde Yvonne de Vries in, bij wie hij net als bij Pensa en zijn huidige vrouw Estelle Cruijff twee kinderen heeft. In het pingpongspel van dagen en gedaagd worden – dat qua tijdspanne niet echt meer in verhouding staat tot een huwelijk dat anderhalf jaar duurde – is het nu weer Gullit die een kort geding aanspant tegen zijn ex-vrouw. Pensa, door Gullit in het verleden een ‘geldwolf’ genoemd, probeert Gullit er al jaren van te overtuigen dat hij zich moet houden
THE LAUNCH
aan een uitspraak van het Milanese gerechtshof in 1997, het jaar dat het echtpaar van tafel en bed scheidde. Gullit moest tijdens vakantieperiodes zijn kinderen voor een bepaald aantal dagen bij zich nemen, of anders in de buidel tasten. Pensa’s Italiaanse advocaat Roberto de Falco – werkzaam bij Nederlands-Italiaans advocatenkantoor De Falco Janssen Avvocati - Advocaten, en orerend met warm-Italiaanse tongval – begrijpt die ‘familia-gedachte’ volkomen. ‘Gullit is vader. De redenering van de rechter was dat je als padre de verplichting hebt om omgang met je kinderen te hebben. Zeer logisch. Hij wil zijn kinderen niet bij zich hebben tijdens de vakanties, dus moet hij geld betalen. In al die jaren heeft hij dat één keer gedaan.’ Gullit weigert te betalen omdat Pensa in 2000, vlak voor zijn huwelijk met Estelle, de echtscheidingspapieren heeft getekend. Iets waar hij volgens insiders miljoenen voor zou hebben neergelegd. Begin 2006 be-
Pensa over Gullit (hier in ‘beter tijden’): ‘Hij heeft pas één keer betaald.’
sloot het hof in Amsterdam ook dat Gullit toch gewoon moest betalen. Het verweer dat Gullit hier tegen indiende, werd eind mei 2007 door het hetzelfde hof van de hand gewezen. ‘Zeer onlogisch’, noemt De Falco, die voor de eerste keer aantreedt in de schier oneindige rechtszaak-reeks, het dat Gullit het morgen nogmaals probeert. ‘Ik zou zeer verbaasd zijn als hij wint.’ De advocaat van Gullit, I. Reinders Folmer, houdt haar lippen stijf op elkaar. Gullit, die wel braaf een maandelijkse alimentatie van 5.030,82 euro overmaakt naar Pensa voor zijn twee kinderen, voerde de afgelopen jaren als verdediging aan dat hij sinds zijn scheiding rekeningen opgestuurd heeft gekregen - o.a. van hotels, li-
mousinediensten en luxewinkelsdie in de honderdduizenden euro’s lopen. Of hij die betaald heeft, blijft in het ongewisse. Uiteindelijk heeft Pensa, ook geen flauwerd, gerechtsdeurwaarder Van Twuijver ingeschakeld om op een andere manier aan het geld te komen. Op dit moment hoeven Ruud en Estelle echter niet bang te zijn dat hun huis wordt leeggehaald. Vincent van Twuijver: ‘De hele zaak is erg ingewikkeld, laat ik het zo maar zeggen haha! We hebben één keer bij meneer Gullit aan de deur gestaan, begin 2006. Maar omdat dit nu speelt, doen we even niks.’ Het is even wachten op morgen. Opgewekt: ‘Als mevrouw Pensa gelijk krijgt, gaan we gewoon weer verder.’ 1
Literaire moordenaar wacht op de dood Richard Klinkhamer te lezen in nieuw literair tijdschrift
Richard Klinkhamer MAARTEN BLOEM
Help! Er loopt een veroordeelde moordenaar door de tuin van het Amsterdamse uitgeefhuis Prometheus. Richard Klinkhamer, auteur van het nooit uitgegeven moordboek ‘Woensdag Gehaktdag’, stiefelt onbekommerd rond op de vernissage van het nieuwe literaire tijdschrift Kinbote. In het boekje zijn voor het eerst passages opgenomen uit de macabere roman. In Woensdag Gehaktdag beschrijft de zelfverklaarde oud-legionair hoe
hij een vrouw, zíjn vrouw blijkt later, vermoord. De priemende blikken en het geroezemoes kunnen Klinkhamer, die in 2003 vrijkwam, niet langer deren. ‘Ik kots van die aandacht voor mijn persoon. Iedereen wil praten over mijn ‘delict’, zoals hij de moord op zijn vrouw noemt. ‘Ik ben hier vandaag als steuntje in de rug voor mijn biograaf die ook wat aan de bundel heeft toegevoegd.’ Richard Klinkhamer, die stoeit met een toastje parmaham tussen de tanden die hem nog resten, geniet
van zijn pensioen. ‘Elke dag loop ik twee uur door De Jordaan, dan ga ik naar huis en rook ik een pijpje weed’, giechelt hij. ‘Alles wat me nog rest is wachten op de dood, ik ben al 70.’ Vriendelijk glimlacht hij naar een van de bevallige tieners, die deze woensdag rond gaat met een schaal… Hollandse Nieuwe. 1
‘De dames genieten van een weekje rust’ De makers van Expeditie Robinson hebben iets nieuws bedacht. In het tv-programma ‘Vesting Zonder Vrouwen’ moeten mannen uit Heusden zich een week redden zonder de vrouwen. Eindredacteur Gracia Witteman licht toe. Hoe bent u bij het stadje Heusden aanbeland? ‘Heusden is filmisch heel mooi, er woont de juiste mix van mensen, van kak tot ordinair. En de mensen in Heusden reageerden heel enthousiast. Iedereen wil meedoen!’ Wat voor martelingen laat u de achterblijvende mannen allemaal ondergaan? ‘Niets raars, de mannen moeten steun bij elkaar gaan zoeken en bijvoorbeeld op elkaars kinderen passen. Maar we gaan ze niet verleiden met wulpse dames . En we laten ze ook geen gekke opdrachten doen.’ Bent u niet bang dat de kijkers dat een beetje saai vinden? ‘Welnee. In de Engelse versie voor de BBC huurde bijvoorbeeld een rijkaard een butler in om zijn klusjes op te knappen. En in Heusden was er al sprake van een BBB-club, de bier-, buik- en barbecueclub.’ Wat heeft u voor de afwezige dames verzonnen? ‘Ook de dames worden een week met de camera gevolgd, terwijl ze in een vakantiepark lekker door ons in de watten worden gelegd. Kunnen ze eindelijk een beetje genieten, van een welverdiend weekje rust.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
De zen Hoe stil je ook zit, het stormt van binnen
M
TOMMY
WIERINGA
et twaalf studenten van de TU Delft ga ik zwijgen in Drenthe. Het zijn de mooiste dagen van mei. Het zenklooster is een boerderij met een rieten dak dat zwaar is van mos. (‘De zen’, noemen ze het klooster in het dorp.) De roshi heeft kort, streng haar en vriendelijke blauwe ogen – ze onderhoudt ons over de regels van het huis en de zazen-methode, de zitmeditatie. Hierna treedt het zwijgen in. Het gebabbel stopt, we kijken opeens naar elkaar als van achter glas. Ons leven speelt zich nu af tussen een aantal geluidsbakens – bellen, kleppers, gongs. Ze markeren begin en einde van alles wat we doen, werken, eten, slapen, mediteren, thee drinken. Onze cultuur is structuur – de woorden
van de roshi. Dit heeft het klooster gemeen met de psychiatrische inrichting. De mens is een patiënt, hij moet geholpen worden. Ik ben goed in zwijgen, het grootste deel van mijn leven bestaat eruit. Ik reis graag alleen omdat ik dan niet hoef te praten; een gedeelde ervaring is een halve ervaring. De zitmeditatie is moeilijker. We zitten op een mat, vouwen onze benen in een stand die we niet gewend zijn, rechten onze rug, vouwen de handen ineen onder de navel, richten de blik op een vast punt op het tapijt en blijven zo zestien minuten zitten. De roshi is een berg, ze beweegt niet. Ze bedient het belletje dat zegt dat we ons mogen uitvouwen. Het belletje blijft uit. Hoe stil je ook zit, het stormt van binnen. Ik kan me niet concentreren op een nulpunt, mijn brein is een metronoom, tik tak tik tak – nee, drie metronomen, allemaal tegen elkaar in, ze heten pijn, verlangen en weerzin, ik kan dit niet, ik ben een patiënt, ik moet
geholpen worden. In de loop der dagen wordt de lengte van de meditaties opgevoerd naar vierentwintig minuten. Soms is er een dun kiertje licht aan de horizon. We staan om kwart over vijf op en mediteren tot een uur of acht; het zwijgen duurt voort. Ik hoor vogels als op de eerste dag. Een gonzende middag. Niet alle studenten houden het zwijgen vol; zacht praten ze met elkaar tijdens de werkjes die ons worden opgedragen. Ik doe de ramen. Denken aan de Karate Kid: wax on, wax off. Thuis zit de spuitsneeuw van twee winters geleden nog op de ramen. Het is leeg in deze uithoek van Drenthe, over een verre landweg komt een menselijk silhouet aan als in een western. Hemelsbreed land. Tegen de horizon groeit een paard uit een paard, één kop voor en één kop achter. Het voorjaar woekert, alles groeit, bot uit, geen plek is onbedekt (horror vacui). Iemand wijst me waar de Drentsche Aa moet zijn, het beekje is niet te zien,
ik loop door het weiland naar een verdichting van het groen waar ik water vermoed, loodrecht voor me. Roestbruin en bescheiden meandert de Aa tussen de weilanden. Woerden stuiven op uit het water, in de bosrand is een koekoek. Ik zink in het hoge gras langs de Aa en ben ver, ver van de wereld. 1
Nieuws
3
Misdaad NFI is hot
Archeoloog helpt bij oplossen misdrijven Merel van Leeuwen DEN HAAG
...
De hoogste werkpiek hebben ze net weer achter de rug. Als de eerste warme dagen van het jaar zich aandienen, betekent dat meer werk voor forensisch archeoloog Mike Groen en forensisch arts-antropoloog Reza Gerretsen. Mensen trekken er op uit en dan wordt nog wel eens een lijkdeel gevonden. De twee werken bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), dat politie en justitie helpt bij het oplossen van misdrijven. De instelling staat in voortdurende belangstelling. Niet in het minst omdat haar werk ook bij het grote publiek steeds meer bekendheid krijgt door televisieprogramma’s als CSI en Bones. En Maurice de Hond lijkt in de Deventer moordzaak een guerrilla tegen het instituut te voeren. Forensisch onderzoek is hot. Gerretsen is daar niet mee bezig. ‘Het is net als met voetbal. Zoveel trainers als er in Nederland zijn, zoveel forensisch deskundigen zijn er nu ineens opgestaan. We doen er alles aan fouten te voorkomen, maar ik beweer niet dat we hier foutloos werken.’
Opsporingtechnieken ontwikkelen zich in een razend tempo en het NFI ontwikkelt daarin mee. Mike Groen is als forensisch archeoloog een van de laatste aanwinsten. Tijdens zijn opleiding als archeoloog specialiseerde hij zich in menselijk skeletmateriaal. Kennis op dat vlak ontbrak bij het NFI en daaraan dankt Groen zijn aanstelling. De politie roept de hulp van de experts onder meer in bij het oplossen van misdrijven, voor specifiek sporenonderzoek of als het niet lukt om iemand te identificeren. ‘Wij helpen om de zieke plekken weg te snijden uit de samenleving en hopen zo de wereld een beetje beter achter te laten’, zegt Gerretsen. Hij laat trots een mobiel röntgenapparaat zien dat het NFI net heeft aangekocht. ‘Hiermee kan ik waar ik maar wil foto’s nemen. We doen veel radiologisch onderzoek. Dat kan nu voor een groot deel in huis. Ook gaan we nog steeds naar het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda; dat moest altijd ’s avonds, want die lijken ruiken toch een beetje.’ Lees verder op pagina 7
Nieuwe thriller
Carice speelt met Cruise
De pleinen van Rome Reborn zijn leeg, inwoners is het enige wat de stad mist. REGENTS OF THE UNIVERSITY OF CALIFORNIA
Geschiedenis Antiek toerisme
Virtueel wandelen door het oude Rome
Redactie cultuur AMSTERDAM
...
De Nederlandse actrice Carice van Houten wordt de vrouw van Tom Cruise. Althans, eventjes. In de thriller Valkyrie - die later dit jaar wordt opgenomen in Berlijn - speelt Van Houten aan de zijde van de topacteur. Het is voor het eerst dat de 30-jarige actrice in een Amerikaanse film te zien is. Van Houten beleefde vorig jaar haar doorbraak, toen ze in Paul Verhoevens oorlogsfilm Zwartboek de hoofdrol vertolkte. Ook het verhaal van Valkyrie speelt zich af ten tijde van de Tweede Wereldoorlog: de film vertelt over de waargebeurde aanslag op Adolf Hitler. Bryan Singer, die eerder verant-
Kuieren over het antieke Forum en een kijkje in het Colosseum. Het kan weer. Dankzij een driedimensionale reconstructie van keizerlijk Rome. Marcel Hulspas AMSTERDAM
... Carice van Houten in Zwartboek. HH
woordelijk was voor X-Men, Superman Returns en The Usual Suspects, doet de regie. De schrijver van het scenario van die laatste film, Christopher McQuarrie won een Oscar daarvoor. Hij is ook ingehuurd voor Valkyrie. De film gaat waarschijnlijk in 2008 in première.1
Elf jaar is er aan gebouwd, deze week gaan de stadspoorten open. Wetenschappers van de universiteiten van Californië en Virginia, en de Technische Hogeschool van Milaan, hebben een driedimensionale reconstructie van de stad Rome gemaakt zoals die eruitzag tijdens de gloriedagen van het Romeinse Rijk. Bezoekers van de digitale stad, ‘Rome Reborn 1.0’, kunnen door de straten dwalen en be-
roemde gebouwen betreden zoals het Colosseum, het grootste amfitheater van de stad, de Romeinse Senaat (het hart van het Romeinse bestuur) en de beroemde tempels op het Forum Romanum. Rome Reborn is niet de eerste driedimensionale reconstructie van een archeologische site; archeologen maken al vele jaren dankbaar gebruik van deze techniek om hun vondsten te interpreteren. Maar het is wel de meest ambitieuze. Alles wat ooit binnen de stadsmuren van Aurelianus (twintig kilometer lang) heeft gelegen, is erin opgenomen. Rome Reborn kan voortdurend worden bijgesteld op grond van nieuwe archeologische inzichten, en het
is de bedoeling dat er ook reconstructies komen van de stad Rome enkele eeuwen vÓÓr en ná de nu in kaart gebrachte bloeiperiode. Teamleider Bernard Frischer van de Universiteit van Virginia spreekt van ‘een eerste stap naar een tijdmachine die onze kinderen en kleinkinderen kunnen gebruiken om Rome en nog veel meer belangrijke steden te bestuderen.’ Eén ding ontbreekt in de stad: inwoners. De fraaie straten en pleinen zijn volkomen verlaten. Bezoekers anno 2007 kunnen net als de redenaars van weleer de Rostra, het podium op het Forum beklimmen, om daar, omringd door hoge zuilen met de standbeelden van illustere Romeinen, het volk te waarschuwen voor de vergankelijkheid van aardse goederen - maar geen Romein zal het horen. 1 Op www.romereborn.virginia.edu staan mooie stills en filmpjes, maar echt wandelen kan nog niet.
! "# $ % & ' "
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................... WWW.DEPERS.NL 111
De meest gelezen artikelen van woensdag
Veel lezers kozen gisteren op www. depers.nl vooral voor het laatste nieuws rond de Britse kleuter Madeleine en het vermeend kindermisbruik door hoge overheidsvertegenwoordigers. De top 5: -‘Lichaam vlakbij appartement’ -‘Seksschandaal bij overheid’ -Terminale patiënt geëxecuteerd -Vrouw onterecht gekort op uitkering -Eis van 54 miljoen voor zoeke broek Bekijk de volledige lijst op onze website: www.depers.nl.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Che Guevara Vandaag zou de ArgentijnsCubaanse guerillaleider 79 jaar zijn geworden.
4
Nieuws Binnenland
Interview Ex-huisarts schrijft boek over euthanasie
Worstelen met vijftien tot twintig doden Euthanasie toepassen is emotioneel zwaar voor een huisarts. Ger Ettes, zelf voormalig huisarts, schreef er een boek over. ‘Je maakt iemand dood, dat is niet leuk.’ Ana Karadarevic DRONTEN
...
Ger Ettes: ‘Ik ben principieel tegen ondraaglijk lijden.’ RUBEN SCHIPPERS
Ger Ettes (61) vond euthanasie emotioneel zwaar om uit te voeren. Het was bovendien nog verboden toen hij huisarts was in Zeist. Toch doodde hij vijftien tot twintig patiënten, op hun verzoek. Ettes weet niet hoeveel het er precies waren want geteld heeft hij niet. Na zijn pensionering zes jaar geleden schreef hij zijn worsteling van zich af. In het zojuist verschenen Gifmenger tegen wil en dank beschrijft Ettes vijf euthanasiegevallen, waarbij hij zelf betrokken was. Maar omdat Ettes behalve zijn eigen ervaringen ook die van collega’s in de verhalen verwerkte, schreef hij onder het pseudoniem Roy van Delden. Ook heeft hij de vijf overleden patiënten een andere naam gegeven. Sinds 2002 is euthanasie wettelijk toegestaan in Nederland. Bijna alle gevallen van euthanasie heeft Ettes toentertijd gemeld aan de plaatselijke lijkschouwer, wat ook onder het gedoogbeleid moest. Bang voor vervolging is hij niet. ‘Mijn enige strafbare feit was dat ik niet alle gevallen heb gemeld, maar dat is gelukkig verjaard.’
De ik-figuur maakt een einde aan het leven van meneer Hoffman door hem met een kussen te smoren. Heeft u zelf een patiënt zo vermoord? ‘Nee, nee, nee. Meneer Hoffman is niet vermoord. Hij werd gesmoord zodat hij sneller dood zou gaan. Dat zou toch wel zijn gebeurd, want hij had middelen ingenomen die leiden tot de dood, maar nu ging het sneller. Bovendien ben ik niet helemaal de ik-figuur. Mijn eigen ervaringen heb ik gemengd met die van collega-artsen. Meneer Hoffman is gebaseerd op een echte voormalige patiënt van mij, maar het smoren heb ik gebruikt uit het relaas van een andere huisarts.’
De eerste keer dat de ik-figuur het leven van een patiënt beëindigt, duurt het dagen voordat het dodelijke drankje werkt. Euthanasie zoals u het beschrijft komt erg amateuristisch over. Was het echt zo? ‘Ja. Toen ik huisarts werd in ’73 was euthanasie wettelijk verboden. Het woord euthanasie is tijdens de opleiding nooit gevallen. Je moest het zelf maar uitzoeken. Het euthanaticum, het middel dat mensen opdrinken waarna zij overlijden, kon ik halen bij een lokale apotheker. Maar dan moest ik hem vooraf bellen, want de apothekersassistente mocht er niets van weten. Dan stond hij om een hoekje met een tasje op me te wachten. Euthanasie werd gedoogd, maar niemand durfde het te melden bij de
gemeentelijke lijkschouwer, uit angst voor vervolging door justitie. Die kans was namelijk heel groot. Toen ik euthanasie eenmaal ging melden, gaf dat veel rust omdat ik niet meer bang was dat justitie achter me aan zou komen. Maar moreel en emotioneel bleef het zwaar.’
Waarom was het zwaar? ‘Je maakt iemand dood. Dat vinden de meeste artsen niet leuk. Ik kan het de dokter niet aandoen, zou een patiënt kunnen denken na lezing van dit boek. Ik heb de ervaringen met euthanasie met opzet wat vetter aangezet in mijn boek zodat de lezer inziet hoezeer het de arts aangrijpt. Ik heb in mijn loopbaan euthanasie uitgevoerd op vijftien tot twintig mensen. Bij de meeste patiënten verliep het zonder problemen. De vijf die ik in het boek beschrijf, waren emotioneel de moeilijksten.’
Waarom stopte u niet met euthanasie uitvoeren? ‘Dat kan je toch niet maken? Ik ben principieel tegen ondraaglijk lijden. Ik heb wel eens nee gezegd, maar dat noem ik een lichte vorm van weigering. Het gebeurde wel eens dat familieleden van een zieke patiënt bij me aanklopten met de vraag of ik een leven wilde beëindigen. Als arts kun je niet tegen iemand zeggen: uw dochter vindt het welletjes, zal ik u maar doodmaken? In die gevallen paste ik euthanasie niet toe.’ 1
Binnenland Nieuws
Commissie-Dekker Rutte komt er genadig vanaf
Rust in VVD nog niet terug Lachen om stoere taal van de partijvoorzitter VVD-prominenten die publiekelijk andere liberale kopstukken zwart maken, worden in de toekomst uit de partij gezet. ‘Geen woorden maar daden’, dreigt partijvoorzitter Jan van Zanen. Bij prominenten werkt het op de lachspieren. Ed Sinke, de adviseur van Verdonk die VVDfractievoorzitter Mark Rutte onlangs ‘een stagiair’ noemde.
Mark Rutte zit gespannen naast een zeer relaxte Jan van Zanen. HH
Een beroerde campagne, een dikke verkiezingsnederlaag en het moddergooien van Rutte, Verdonk en hun aanhang: er is een hoop mis bij de VVD. Maar daarvoor één schuldige aanwijzen, dat wil de commissieDekker niet. Marcia Nieuwenhuis DEN HAAG
...
VVD-leider Mark Rutte weet dondersgoed wat er in het rapport staat maar is voor aanvang zichtbaar gespannen. Hij frunnikt aan zijn mouwen, plooit meer dan eens zijn das, glimlacht achterom naar bekenden en haalt met gesloten mond zijn tong over zijn voortanden. ‘Het gaat natuurlijk al mis bij het woord elan’, reageert columnist Martin Bril bij het lezen van de titel van het rapport: Kiezen voor een nieuw liberaal elan. Het citaat van Einstein dat eveneens op de voorkant van het rapport prijkt, is volgens hem ook van ‘een grote droevigheid’. ‘Onze problemen worden niet opgelost op hetzelfde niveau als waarop we ze hebben gecreëerd.’ Dat de problemen bij de liberalen de wereld nog niet uit zijn, staat vast. Toch komt de VVD-voorman er in het rapport genadig vanaf. Het ontbrak de lijsttrekker volgens de commissie aan ‘tijd en ervaring om een bekend ‘merk’ te worden’. Blijkbaar
lag het niet aan zijn competenties. Wel heeft hij volgens de commissie een fout gemaakt door direct na het winnen van de strijd om het leiderschap Rita Verdonk tot ‘zijn nummer twee’ te benoemen. ‘Daarmee heeft hij zichzelf en de partij gegijzeld’, verklaart Dekker. De commissie vindt dat de partijtop meer aandacht had moeten hebben voor het grote aantal voorkeursstemmen op Tweede Kamerlid Verdonk. ‘Maar dat neemt niet weg dat haar optreden in Plein 19 niet kan in een partij waar de lijsttrekkersverkiezing al heeft plaatsgevonden’, voegt Dekker toe. Mark Rutte noemt de bijeenkomst in de Haagse bar waar Verdonk de leiderschapskwestie aan de orde stelde schertsend een ‘cafécoup’ en gaat ervan uit dat dit niet meer zal gebeuren. De commissie vindt dat de machtsambities van Verdonk Rutte hebben gehinderd. Dekker benadrukt dat er in de VVD geen plaats is voor ‘solo-artiesten’ en ‘sluimerende ambities van mensen die het partijleiderschap over willen nemen’. Rutte belooft plechtig ‘ervoor te zorgen dat het beeld van verdeeldheid niet meer kan ontstaan’. Vraag is hoe lang het nog duurt voor de twee kemphanen weer demonstratief gebroederlijk gearmd de fractie uitlopen om de volgende crisis te bezweren. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................
Pathuis
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
‘t Gooi is goed Het Noord-Hollandse Laren is de beste gemeente om in te wonen. Vlieland en Naarden zijn tweede en derde, zo blijkt uit onderzoek van Elsevier. Westervoort, Onderbanken en Schermer staan onderaan.
‘Of ik daarvan schrik? Ik zou niet weten waarom’, antwoordt hij overtuigd. ‘Mij uit de partij zetten?’, vervolgt hij vol ongeloof. ‘Met mijn staat van dienst beschouw ik dat als volkomen onmogelijk. Ik ben al 27 jaar lid en ik ben onderscheiden met de Thorbeckepenning’, zo laat de oud-voorzitter van de Kamercentrale Amsterdam van de VVD fijntjes weten. ‘Ik heb hem ook niet horen zeggen dat Zalm uit de partij gezet moest worden toen hij het Van Aartsen onmogelijk maakte.’ Volgens Sinke is de rust binnen de VVD nog lang niet terug. ‘Als Van Zanen de mensen die hem niet welgevallig zijn buitenspel wil zetten, voorzie ik nog een slechte tijd. Dan houd je de ellende. Ik zou heel graag willen dat we stoppen met de voortdurende Rutte-Verdonkstrijd. We moeten af van het kampdenken.’ Sinke is beschikbaar ‘voor de VVD in het algemeen en voor Rita in het bijzonder’. Maar nu even niet, zo laat hij vanuit zijn auto weten. ‘Want ik ben met mijn petekind en zijn moeder onderweg naar Disneyland Parijs. Dat lijkt me na de roerige tijden in Den Haag heel erg leuk.’ Oud-staatssecretaris Robin Linschoten, die de strijd van Verdonk om het leiderschap pas vergeleek met die van een ‘sluipmoordenaar’: ‘Dat Van Zanen als partijvoorzitter al het mogelijke wil doen om de partij in het gareel te houden, vind ik een fantastisch idee.’ Maar aangesproken voelt de oud-staatssecretaris zich niet. ‘Ik ben nooit een partijbaron geweest.’ Of hij denkt dat de rust is wedergekeerd? ‘Laten we het hopen.’ Hij lacht. ‘Wie zal het zeggen.’ Linschoten heeft er een hard hoofd in. ‘Dit los je niet op in een achternamiddag.’ Geert Dales, burgemeester van Leeuwarden die het opneemt voor Van Zanen: Ziet u het al voor u, Van Zanen op de vuist met Wiegel? ‘Ik heb geen moment het gevoel dat hij dat zou willen.’ Ik heb ook nog nooit het gevoel gehad dat dat nodig zou zijn. We hebben de vrijheid van meningsuiting, zeker mensen in de VVD die een partijtje meeblazen delen die kritiek. Ik voel me ook volkomen vrij. Ik ga het rapport even lezen en dan gaan we vrolijk verder met de partij en de toekomst van het land. Ik ben daar heel zonnig over.’
5
Bloedbank Sequin
Donoren willen duidelijkheid Maaike Boersma AMSTERDAM
...
Bloeddonoren hebben om opheldering gevraagd. Ze willen weten hoeveel geld bloedbank Sanquin verdient aan hun gratis geschonken bloed, en wat er precies met dat bloed gebeurt. Volgens bezorgde donoren, verenigd in de Werkgroep Bloed- en Plasmadonoren, is de bloedbank niet ‘transparant’ over de commerciële waarde van hun bloed. Ook zouden veel donoren niet weten dat de bloedbank hun bloed ook gebruikt om er medicijnen van te maken. Eerder ontstond al ophef over het wel erg riante salaris (800.000 euro) dat de drie leden van de raad van bestuur samen verdienden. Theo Buunen, voorzitter van de raad van bestuur van Sanquin: ‘Wij zijn een stichting, alle winst die wij maken vloeit terug naar de organisatie.’ Dat geld wordt volgens hem onder andere gebruikt voor verbetering van bloedtransfusies en wetenschappelijk onderzoek. Ongeveer de helft van de 11 miljoen euro tellende winst wordt volgens Buunen behaald met de verkoop van vers bloed en plasma, de andere helft met de verkoop van medicijnen gemaakt van bloedplasma. ‘Nu er commotie ontstaat komen ze ineens over de brug met bedragen die wij nooit eerder gezien hebben’, aldus Charles Disch, voorzitter van de Werkgroep Bloed en Plasmadonoren. Hij is na deze ‘openheid’ nog lang niet tevreden. ‘Die hoge salarissen zijn ronduit belachelijk. Bovendien worden donoren nog steeds behandeld als een nummertje en moeten ze de reiskosten zelf betalen.’ Uit onvrede hebben volgens Sanquin inmiddels tientallen van de in totaal 430.000 donoren gezegd niet langer bloed af te willen staan. Charles Disch denkt dat dit aantal onderschat wordt. ‘Het zijn er minstens honderd.’ 1
www.t-mobile.nl
Direct voordeel bij T-Mobile.
ig 1-ojnanrement
ab
"###
! $
$
! ! "$
! ! "$
Vraag naar de voorwaarden of kijk op www.t-mobile.nl.
"$
"$
Sanne leeft!
Mijn dochter leeft. Dankzij een van de 450.000 bloeddonors van Nederland. Sanne had hun bloed hard nodig na een ongeluk. Op 14 juni is het Wereld Bloeddonordag. Ik sta er dan extra bij stil, hoe dankbaar ik iedereen ben, die bloed doneert. Dank je wel, bloeddonors van Nederland. Dankzij jullie leeft Sanne.
Bloed is leven
Binnenland Achtergrond
Forensisch onderzoek heeft meerwaarde op plaats delict
Interview
7
Merel van Leeuwen
Rechts: deze archeologische schedels gebruikt het NFI bij zijn lessen. Grote foto: Mike Groen (links) en Reza Gerretsen. IVO VAN DER BENT
Speuren naar botjes en gebitten Vervolg van pagina 3 DEN HAAG
...
Jong zijn ze – 35 en 37 jaar – en gedreven. Vol passie praten ze over hun werk bij het Nederlands Forensisch Instituut (NFI), waar forensisch artsantropoloog Reza Gerretsen en forensisch archeoloog Mike Groen tot hun pensioen denken te blijven. ‘Kijk, deze twee prachtige schedels hebben we onlangs gekregen. Ze zijn 300 jaar oud. We houden ze hier voor lesdoeleinden.’ Gerretsen toont trots de archeologische vondst, maar dan valt er een los stukje bot op de vloer. ‘Ho. Daar gaat het tussenschotje van de neus. Dat moet ik even terugplaatsen.’ Het woord forensisch is afgeleid van het Latijnse forum. In de Romeinse tijd werd op deze plek in het openbaar recht gesproken. In Nederland staat het synoniem voor gerechtelijk. Het NFI werkt in opdracht van het Openbaar Ministerie (OM), wat het instituut regelmatig op kritiek
komt te staan, omdat zijn onafhankelijkheid daarmee in het geding zou zijn. Groen en Gerretsen zien zichzelf absoluut niet als een verlengstuk van justitie. ‘Een officier van justitie kan wel iets willen, maar ik heb als arts mijn eigen, wettelijk vastgelegde verantwoordelijkheid en kan daarom in uitzonderlijke situaties iets weigeren’, stelt Gerretsen.
‘Soms zijn politiemensen niet blij met onze bevindingen’ De twee werken op een plaats delict altijd in opdracht van het OM of de politie en treden op als adviseurs. Ze gaan aan het werk aan de hand van de vragen die de politie beantwoord wil hebben. Groen wil voordat hij aan een klus begint niet meer informatie hebben
Welkom thuis! Eindelijk! Nederland geeft weer thuis. Het pardon is een feit. Voor duizenden vluchtelingen. VluchtelingenWerk Nederland heet hen van harte welkom thuis!
dan nodig is. ‘Specifieke dingen hoor ik liever pas achteraf. Wij doen aan waarheidsvinding. Het gaat erom wát er is gebeurd en niet door wie. Wij zullen nooit sporen koppelen aan personen. Soms zijn politiemensen niet blij met je bevindingen, omdat ze niet direct passen bij hun hypothese. Dat is niet erg, de discussie is noodzakelijk. Dat zal die politieman ook beamen.’ ‘We werden laatst bij een illegale begraving geroepen. Daar zijn we dan twee dagen mee bezig. We doen er ongeveer een dag over om het lichaam te bergen en op dag twee doen we onderzoek aan de kuil: kijken welk gereedschap is gebruikt om te graven, of er voetafdrukken te vinden zijn en hoe het met de begroeiing zit. We letten op alles. Als we bijvoorbeeld een eikennootje vinden in een dennenbos, dan is dat raar. Hoe is dat daar gekomen?’ Gerretsen komt later in beeld. Als een lichaam erg vergaan is of in delen is gevonden, krijgt hij de opdracht het geslacht en de leeftijd van de persoon te bepalen. ‘We werken in elkaars verlengde. Ik bemoei met de cause and manner of death.’ Op zijn bureau treft Gerretsen een postpakketje aan dat net is bezorgd. Hij trekt een plastic handschoen aan en haalt een gebit uit de kartonnen
doos. Als hij een blik werpt op de stukken bot die zijn meegestuurd, zegt hij dat het om een man gaat. ‘Dat kan ik zien aan de kaak.’ Dit soort postpakketjes ontvangt hij geregeld van de politie. Niet alleen moet hij het geslacht bepalen, maar ook de leeftijd. Daarvoor heeft hij voldoende aan een gebit en bepaalde stukken bot, zoals de vierde rib en een stukje bot uit het bovenbeen. ‘Ik weet helemaal niets van deze persoon en dat vind ik wel zo prettig in dit stadium van het onderzoek. Te veel informatie kan alleen maar verstorend werken. Ik wil pas achteraf horen hoe en waar zo iemand is gevonden.’
‘Ik denk wel eens: daar zou best iemand begraven kunnen liggen’ De twee komen met gruwelijke zaken in aanraking, maar ze hebben er geen moeite mee in hun persoonlijk leven. Volgens Groen moet je een bepaalde persoonlijkheid hebben om bij het NFI te werken. Verwerking gebeurt dan ook met de collega’s. ‘Maar ik betrap me wel eens op beroepsdeforma-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT
weten de nikab alleen af te willen doen als er bij tentamens een vrouwelijke surveillant aanwezig is.
111
Studente weigert compromis over nikab
111
Een studente aan de Rijksuniversiteit Groningen (RuG) weigert afspraken te maken met de universiteit over het dragen van een nikab. De Nederlandse rechtenstudente had een week bedenktijd gekregen om te beslissen of ze de gezichtssluier tijdens tentamens en discussiebijeenkomsten wil dragen. De nikab is niet verboden op de RuG, maar tijdens tentamens moet de studente zich kunnen identificeren. Ook bij bepaalde studieonderdelen als presentaties zou ze de sluier af moeten doen. De studente heeft nu laten
Aantal moorden op laagste niveau in tien jaar
Het aantal gevallen van moord of doodslag in Nederland was vorig jaar met 160 op het laagste niveau sinds 1996. Dit aantal daalde voor het derde opeenvolgende jaar. Deze afname is toe te schrijven aan een halvering in elk van de vier grote steden, waar de meeste moorden plaatsvinden. In Rotterdam worden de meeste moorden gepleegd, gevolgd door Amsterdam, Den Haag en Utrecht. Tussen 1996 en 2006 zijn 2.500 moorden gepleegd.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................
Oud huis Kijk op www.vluchtelingenwerk.nl. Giro 123488, Amsterdam.
tie. Als ik aan het wandelen ben en ik zie bepaalde kenmerken in het landschap, dan denk ik: daar zou best eens iemand begraven kunnen liggen.’ Een belangrijk deel van het werk van de twee bestaat uit lesgeven. Niet alleen aan collega’s en studenten, maar ook aan politiemensen, officieren van justitie en rechters. Gerretsen: ‘Je komt wel eens politiemensen tegen die vanwege hun ervaring twijfelen aan onze meerwaarde. Zo trof ik eens een rechercheur op een pd (plaats delict) die zei ‘Ik doe dit werk al dertig jaar.’ Waarop ik zei: ‘Maar ik heb dit specifieke werk het afgelopen jaar al dertig keer gedaan.’ Dit vak leer je door het heel veel te doen en zo langzamerhand komt bij de politie het besef dat het span Groen/Gerretsen meerwaarde heeft op een pd.’ Ook bij het NFI wordt intern veel gedaan aan opleiding en actuele zaken worden veelvuldig besproken, wat soms kan leiden tot verhitte discussies. ‘Het bijzondere van het NFI is dat alles bij elkaar zit, in totaal veertig deskundigheidsgebieden. We hadden laatst een Amerikaanse professor op bezoek die ons instituut vergeleek met het lab van de FBI. Dat zegt toch wel wat’, besluit Gerretsen. 1
Archeologen hebben in Groningen resten blootgelegd van het oudste huis - 2600 jaar -dat tot nu toe in de provincie is gevonden.
ADSLwinkel.nl® nl ADSLwinkel. Exclusief bij gratis één maand
Het Net ADSL Instap Surfen • géén jaarcontract, dus nergens aan vastzitten • gratis installatie door monteur • gratis modem, geen opstartkosten
95
9,
p/mnd
Gewoon.
Alléén bij ADSLwinkel.nl ®
of bel 0900-23754636
8
Nieuws Binnenland
Onderwijs ‘Kabinet investeert niet in middelbaar onderwijs’
Tweede Kamer Hoorzitting over hangjeugd
Kleine scholen dreigen dupe Marokkaans tuig of te worden van bezuiniging toch schoffies? Middelbare scholen dreigen met acties als het kabinet een bezuiniging van 84 miljoen niet terugdraait. Tegelijk hebben de scholen hun totale reserves weer zien toenemen.
Groepjes pubers, vaak van Marokkaanse komaf, maken hele buurten onveilig. De Tweede Kamer organiseerde een hoorzitting om greep op hen te krijgen. Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG
Peter Wierenga AMSTERDAM
...
De stoom komt nog net niet uit zijn oren, maar Sjoerd Slagter is woest. ‘Dit kabinet investeert niet, maar bezuinigt op het voortgezet onderwijs.’ Zijn frustratie zit hem in de 84 miljoen euro bezuiniging die CDA, PvdA en ChristenUnie al in het regeerakkoord afgesproken hebben. Deze ‘anti-fusieprikkel’ moet de vorming van grote scholengemeenschappen tegengaan. Daarom geldt de bezuiniging alleen voor ‘brede’ scholen, die vmbo, havo en vwo aanbieden. Ongeveer 70 procent van de leerlingen zit op zo’n school. Volgens Slagter, voorzitter van de VO-raad, de koepelorganisatie van middelbare scholen, werkt de prikkel juist averechts. Hij rekent voor dat het per school neerkomt op een bedrag tussen de drie ton en één miljoen euro. ‘Met name de wat kleinere scholen op het platteland kunnen dat niet opbrengen. Die moeten hun deuren sluiten of fuseren met een school uit een andere gemeente. Dit speelt bij-
Schoffies heten ze in Utrecht. Een Amsterdamse politicus vindt het tuig. GroenLinks noemt ze Marokkaanse Ciske de Ratjes. En volgens Rita Verdonk is het ‘gewoon Marokkaans tuig’. Iedereen zit in zijn maag met criminele hangjongeren. Maar welke aanpak is de beste? Vraag het Frieda Awad en het antwoord luidt: hard aanpakken. Gisteren legde ze in de Tweede Kamer uit waarom ze haar snackbar in de Amsterdamse De Baarsjes heeft gesloten. 38 keer waren de ruiten al ingegooid, tot ze het zat was. ‘De oudste zoon stal uit de snackbar, de middelste stichtte brand en nu zorgt de jongste van 16 voor problemen’, zuchtte ze. Zo luchtten slachtoffers gisteren in Den Haag hun hart, vertelden lokale bestuurders waar het misging en probeerden wetenschappers en hulpverleners te nuanceren. De commissie Jeugd van de Tweede Kamer had ze uitgenodigd. ‘Ik wil weten wat wij in Den Haag kunnen doen om te helpen’, zei initiatiefnemer Staf Depla.
...
De anti-fusieprikkel werkt volgens de VO-raad averechts. HH
voorbeeld in Harderwijk en Dieren.’ De scholen hoopten de bezuiniging in de dialoog met het kabinet, de befaamde honderd dagen, van tafel te krijgen. Maar ondanks alle gezellige bijeenkomsten is er niets veranderd. ‘De boodschap van alle politici is hetzelfde. Zelfs de staatssecretaris (Marja van Bijsterveldt, red.) geeft toe dat ze niet gelukkig is met de maatregel, maar ja, het staat nu eenmaal in het regeerakkoord.’ Slagter voorspelt acties als de bezuiniging niet wordt teruggedraaid. Maar het kabinet investeert toch juist in onderwijs? ‘Het overgrote deel van de 1 miljard euro extra gaat niet naar de middelbare scholen, maar naar zaken als gratis schoolboeken.
Dat komt niet ten goede van de kwaliteit van het onderwijs.’ Omgekeerd zal de politiek de middelbare scholen om de oren slaan met hun reserves. Uit onderzoek van de Algemene Onderwijsbond, de vakbond voor leraren, blijkt dat die in 2005 met 116 miljoen euro zijn gegroeid. Het totale eigen vermogen bedraagt nu 1,5 miljard euro. Tofik Dibi (GroenLinks) kondigt aan dat hij minister Plasterk (Onderwijs) zal aanspreken op de reserves, waar eerder ook al ophef over was. Overigens is het Islamitisch College in Amsterdam, dat als zwak bekend staat, een van de scholen met relatief veel geld in de kas. 1
De meeste slachtoffers en lokale bestuurders pleitten voor een hardere aanpak. ‘Alsjeblieft niet meer welzijnswerkers en verwennerij’, smeekt de Amsterdamse stadsdeelvoorzitter Ahmed Marcouch. Hij wil criminele jongeren uit de wijken halen en ze heropvoeden. ‘Er is nooit gezegd: je bent tuig en je deugt niet. Wat mij betreft komen ze pas weer terug als ze klaar zijn voor de samenleving.’ Maar werkt dat dan? De meeste succesvolle projecten vinden juist plaats in de buurten zelf, betoogden wetenschappers en hulpverleners. ‘Opvoedingskampen kosten een hoop geld en ze werken gewoon niet’, vindt Jo Leunissen, van psychiatrisch ziekenhuis De Viersprong in Halsteren. ‘Als ze terugkomen pakken velen de draad weer op.’ Volgens Leunissen krijg je de kleine criminelen alleen op het rechte pad als je hun gezinnen en de buurt erbij betrekt. ‘Het is veel beter als je de ouders leert hun kinderen aan te spreken.’ Zijn aanpak is niet goedkoop, zo’n 10.000 euro per jongere per jaar. ‘Maar een justitiële inrichting kost ruim drie keer zoveel.’ Achter in de zaal hoorde Frieda Awad het allemaal rustig aan. Tot een hulpverlener zei dat ‘criminele jongeren eigenlijk een huisje-boompjebeestje-leven willen’. Ze schudde haar hoofd en keek nog lang vertwijfeld om zich heen. 1
Buitenland Nieuws
9
Groot-Brittannië
‘Castratie’ als therapie Redactie buitenland AMSTERDAM
...
Zedendelinquenten krijgen in GrootBrittannië binnenkort de mogelijkheid libido-onderdrukkende middelen in te nemen. Dat maakte de Britse minister voor Binnenlandse Zaken John Reid gisteren bekend. Ze kunnen zich vrijwillig opgeven voor een behandeling met hormonen en antidepressiva die de behoefte aan seks onderdrukken. De behandeling wordt in de Britse media al ‘chemische castratie’ genoemd. Reid benadrukte dat de behandeling geen alternatief is voor gevangenisstraf. ‘De behandeling moet samen gaan met psychologische hulp zodat mensen hun seksuele gedachten leren begrijpen, zelf
afwijkende gedachten weten te bedwingen en zo het gevaar van hun eigen seksuele gedrag kunnen verminderen.’ Aan de BBC Radio vertelde Reid verder dat de behandeling in Scandinavië al werkt. ‘Het ligt voor de hand. Dit vermindert de kans dat mensen opnieuw de fout in gaan.’ De aangekondigde behandeling maakt deel uit van een reeks nieuwe maatregelen die Reid aankondigde om zedendelicten tegen te gaan. Volgens de nieuwe plannen kunnen ouders binnenkort bij de politie opvragen of mensen die in contact staan met hun kinderen ooit voor een seksueel misdrijf zijn veroordeeld. Ook wordt onderzocht of leugendetectortests verplicht kunnen worden gesteld voor pedofielen. 1
Duitsland Na jaren van onderhandelen
Maandelijkse uitkering voor DDR-slachtoffers Novum/AP AMSTERDAM
...
De Duitse Bondsdag heeft gisteren, zeventien jaar na de eenwording, besloten voormalige politieke gevangenen van de DDR die in behoeftige omstandigheden verkeren een maandelijkse uitkering van 250 euro te geven. Voorwaarde is dat de betrokkenen minimaal zes maanden gevangen hebben gezeten. Het wetsontwerp, dat nog door de Bondsraad moet worden goedgekeurd, haalde het dankzij de steun van de regeringspartijen CDU en SPD. De oppositiepartijen FDP, Groenen en Linkspartei onthielden zich van stemming, omdat zij de regeling financieel ontoereikend vinden. CDU en SPD erkenden dat meer wen-
selijk is, maar zeiden zich in de regeling te kunnen vinden omdat die ook symbolische waarde heeft voor de slachtoffers. De uitkering dient in de visie van de regering vooral te worden gezien als een erkenning van de strijd van de oud-gevangenen voor democratie. De regeling is gebaseerd op een uitkering voor voormalige concentratiekampgevangenen. Niet alleen moeten de uitkeringsgerechtigden minstens een halfjaar vast hebben gezeten, ze mogen nu ook niet meer inkomsten hebben dan 1.035 euro per maand (gehuwden 1.380 euro per maand). Ongeveer 42.000 mensen komen in aanmerking voor de regeling. De kosten worden geraamd op ongeveer honderd miljoen euro per jaar. 1
Irak
Gouden Moskee voor de tweede maal getroffen Iraakse opstandelingen hebben gisteren beide minaretten van de sjiitische Gouden Moskee in Samarra opgeblazen. De minaretten flankeerden de ruïne van de karakteristieke gouden koepel die vorig jaar al door een aanslag werd verwoest. De verwoesting van de gouden koepel in 2006 zorgde voor maanden van sektarisch geweld tussen
soennieten en sjiieten. De Iraakse premier Nouri al-Maliki vreesde voor een herhaling van dit geweld en riep op tot kalmte. Ondanks zijn oproep zijn er in de loop van gisteren meerdere soennitische moskees aangevallen en opgablazen. In Samarra en Bagdad is een uitgaansverbod afgekondigd. FOTO: AP
Walid Eido
Libanese politicus komt om bij bomaanslag Novum/AP AMSTERDAM
...
De anti-Syrische parlementariër Walid Eido is gisteren in Beiroet om het leven gekomen bij een bomaanslag. Ook Eido’s zoon, twee lijfwachten en zes anderen zijn gedood. Eido kwam om toen een bomauto explodeerde in het islamitische gedeelte van Bei-
roet, vlak bij het strand. Er vielen mogelijk elf gewonden. Eido (65) is de zevende opponent van Syrië die de laatste twee jaar is vermoord. Minder dan twee kilometer van de plek waar Eido werd vermoord kwam de Libanese oud-premier Rafik Hariri in februari 2005 om het leven bij een bomaanslag. Mogelijk waren de Syrische autoriteiten
hierbij betrokken. De protesten na zijn dood leidden tot de terugtrekking van het Syrische leger uit Libanon. Eido was een van de parlementariers die bij de VN heeft gepleit voor een Hariri-tribunaal. De afgelopen drie weken zijn Beiroet en omgeving opgeschrikt door zes explosies, die twee mensen het leven kostten. 1
UPC Digital TV: 90 zenders
6
maanden
Ook dát kan met de nieuwste UPC MediaBox met Harddisk Recorder.
gratis
Inclusief nieuwste topzenders als History Channel, SCI FI Channel en dé crime & suspense zender 13TH STREET. Bel 0800 18 72 of ga naar www.upc.nl
daarna € 9,99 extra per maand*
televisie internet telefonie
* Naast het genoemde tarief betaalt u uw huidige tarief voor het UPC Standaardpakket Radio/TV à € 16,05 (dit kan verschillen per gemeente). Prijswijzigingen en/of drukfouten voorbehouden. U ontvangt de UPC MediaBox in bruikleen. Deze blijft eigendom van UPC Nederland.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ....................................... ......................................
Belgische presentator biedt excuses aan
op zijn gemak en buiten adem aan komt lopen en onhandig aanbiedt vragen te beantwoorden. ‘Kennelijk had hij niet alleen water gedronken’, gaf Boever als commentaar. De clip werd meteen een hit op de site YouTube. Toen bij de RTBF klachten binnenkwamen, belde Boever de Franse ambassade, vertelde hij. Daar zei men dat Sarkozy nooit dronk. ‘Als dat zo is, bied ik mijn oprechte verontschuldigingen aan’, had Boever gezegd.
dit nieuwe beleid, dat hij verraad aan Amnesty’s doelstellingen noemt.
Vaticaan steunt Amnesty International niet langer
111
111
VERONTSCHULDIGINGEN VOOR CLIP VAN ‘DRONKEN’ SARKOZY Presentator Eric Boever van de Franstalige Belgische tv heeft excuses aangeboden voor zijn suggestie dat de Franse president Nicolas Sarkozy dronken was toen hij vorige week op de G8-top de pers te woord stond. ‘Het was grappig bedoeld, niet om te kwetsen’, zei Boever. In het late journaal liet Boever een fragment zien van de persconferentie waarop Sarkozy, na afloop van een ontmoeting met Vladimir Poetin, zichtbaar slecht
KORT
De Rooms-Katholieke Kerk steunt Amnesty International niet langer financieel. Dit omdat de mensenrechtenorganisatie nu abortus onder bepaalde omstandigheden rechtvaardigt. Dit meldde het Vaticaan gisteren. Amnesty besloot in april het oude, neutrale beleid inzake abortus te verlaten en vrouwen te steunen die abortus willen omdat ze verkracht zijn of omdat hun leven gevaar loopt door de zwangerschap. Kardinaal Renato Martino, departementshoofd voor recht en vrede van het Vaticaan, bekritiseert
AP
Estland: ijzige relatie is de schuld van Rusland
De eerste belangrijke ontmoeting tussen Estland en Rusland na de ruzie over het beeld de Bronzen Soldaat heeft de relatie tussen de landen niet verbeterd. Na een gesprek tussen de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov en zijn Estlandse ambtgenoot Urmas Paet, zei Paet dat Rusland ‘voor 90 procent verantwoordelijk’ is voor de spanningen. Lavrov zei dat Rusland goede relaties nastreeft met al zijn buren, maar met Estland problemen heeft.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Horloge Bush weer terecht
Vlaggetjesdag
Twee in één
Dinsdag ging het geruchtdat het horloge van president Bush in Albanië van zijn pols was gestolen. Maar volgens nieuwszender NBC is op beelden te zien dat Bush het klokje zelf in zijn zak steekt.
In Amerika zijn vandaag 230 jaar geleden de Stars & Stripes geadopteerd.
Een 28-jarige Maleisiër is dinsdag tijdens de begrafenis van zijn moeder getrouwd met zijn verloofde. Zo vervulde hij haar laatste wens: de bruiloft van haar zoon meemaken.
Achtergrond Buitenland
10
Nucleair arsenaal
Birma
Hans Hulst
Schurkenstaat in wording De Birmese junta kocht onlangs vrijwel onopgemerkt een kernreactor van het Russische atoomagentschap Rosatom. Wordt Birma het nieuwe Noord-Korea?
der en een land dat Noord-Korea kan voorzien van hardhout, gas, olie en edelstenen. De Birmese regering heeft ook publiekelijk toegegeven dat op verschillende plaatsen in het land uranium is gevonden en dat met hulp van een Russisch team nog verder wordt gezocht.’ Minder pessimistisch ingestelde analisten wijzen erop dat de ontwikkeling van een Birmees kernwapenarsenaal theoretisch onmogelijk is. Als ondertekenaar van het nonproliferatieverdrag heeft Birma zich verplicht af te zien van het ontwikkelen van nucleaire wapens. Ook onder-
AMSTERDAM
...
In de staatspers van Birma (dat door de junta sinds 1989 Myanmar wordt genoemd) was het de afgelopen weken vergeefs zoeken naar berichtgeving over de overeenkomst met Rosatom. Het past allemaal in het beeld van de sterk repressieve doofpotstaat, waar de oppositie sinds 1990 wacht op erkenning van haar verkiezingsoverwinning. Toen in 2001 onderdak werd geboden aan de Pakistaanse kerngeleerden Suleiman Asad en Mohammad Alimukhtar werd dat verzwegen, net als het feit dat Birmese wetenschappers de laatste jaren in het geheim trainingen hebben ondergaan in Rusland en Noord-Korea. Rusland is openhartiger. In een persbericht wordt melding gemaakt van de levering van een 10 megawatt reactor, een laboratorium en een afvalverwerkingsinstallatie. De reactor is de eerste in Birma. Driehonderd Birmezen zullen de komende jaren nucleair geschoold worden aan Russische universiteiten. Rosatom stelt uitdrukkelijk dat de door Rusland geleverde faciliteiten gebruikt zullen worden voor het opwekken van energie. ‘Dat is vreemd’, zegt Maung Maung, secretaris-generaal van de dissidente National Council of the Union of Burma (NCUB). ‘Birma is rijk aan olie en gas. Dankzij haar lan-
300 Birmezen zullen de komende jaren nucleair geschoold worden
Leden van de tatmadaw, het Birmese leger. AP
ge rivieren wordt in waterkrachtcentrales elektriciteit opgewekt, waarvan een groot deel wordt geëxporteerd naar bijvoorbeeld Thailand. Waarom zou het regime haar schaarse dollars dan investeren in kostbare nucleaire technologie?’ De NCUB zegt te beschikken over bewijs dat de militaire junta in Rangoon werkt aan een raket die kernkoppen enkele honderden kilome-
Succesvolle makelaardij?! word net zo succesv ’n makela olle a aad v/d r als berg!
Aad van den Berg (franchisenemer VHM Amsterdam) 3 jaar geleden ben ik in het Vrijehuizenmarkt franchise concept gestapt. Daar heb ik geen moment spijt van gehad! Makelaar vrij beroep! Ik dacht eerst ook dat je allerlei peperdure studies moest halen. Maar daar heb je in de praktijk niets mee te maken. Voor ingewikkelde zaken huren wij een bouwkundige en notaris in. Je moet wel een verkoper pur sang zijn, wil je net zo succesvol worden als ik!
Generaals kregen eerder het geld niet bij elkaar voor een kernavontuur
Vrij en rijk leven! Ook financieel ben ik er enorm op vooruit gegaan. Van een Opel Corsa naar een BMW 320CI. En van een dijkwoning naar een landhuis. Ik heb meer tijd voor mijn vrouw en twee kinderen en daar ben ik heel blij mee! Wil jij dit ook?! Bel of mail me gerust, we kunnen wel een aantal collega’s gebruiken, 06-45410136
[email protected]
Vrijehuizenmarkt geeft alle support! Vrijehuizenmarkt staat 24/7 voor je klaar met facilitaire en commerciële ondersteuning. Wil je ook binnen 2-3 weken een succesvolle makelaardij?! Vraag dan nu een infopakket aan via onze website onder franchise www.vrijehuizenmarkt.nl of bel 020-5160713 Amsterdam, Anthony Fokkerweg 1 1059 CM Amsterdam T. 020 516 07 13, F. 084 872 28 48
[email protected]
ters ver kan dragen. Daarmee komen landen als Vietnam, Thailand, Maleisië, India en China binnen het bereik van de tatmadaw, het Birmese leger. Amerika lijkt zich sinds kort bewust van dit gevaar. Via diplomatieke kanalen wordt getracht Rusland van de levering te laten afzien. Zo heeft de Birmese junta indirect de relatie tussen de twee grootmachten verder onder druk gezet. Volgens Peter Ras, coördinator van het Birma Centrum Nederland, speelt het Birmese regime hoog spel. ‘Het land vestigt de internationale aandacht op zich. Er werd al aanzienlijke druk uitgeoefend, door middel van economische sancties. Wellicht dat Birma haar nucleaire avontuur ziet als een manier om haar onderhandelingspositie te versterken en tegendruk uit te oefenen.’ Het is een tactiek die doet denken aan die van Noord-Korea: dreig met een nucleair inferno en sleep er aan de onderhandelingstafel financiële en humanitaire steun uit in ruil voor wat concessies. Terwijl ondertussen
de eigen soevereiniteit wordt veiliggesteld. Het is niet denkbeeldig dat Birma leentjebuur heeft gespeeld bij die andere staat uit de As van het Kwaad. Onlangs werden de banden met NoordKorea hersteld. Die waren in 1983 verbroken toen Noord-Koreaanse agenten op Birmees grondgebied een aanslag pleegden op een Zuid-Koreaanse delegatie. Een groot deel van het Zuid-Koreaanse kabinet kwam daarbij om het leven. Enkele weken terug zorgde het bezoek van een Noord-Koreaans vrachtschip voor veel speculatie in Rangoon. Het schip legde aan in een afgelegen haven, dertig kilometer buiten de hoofdstad, en was onbenaderbaar voor buitenstaanders. Een journalist die het toch probeerde, werd direct opgepakt. Oppositielid Maung Maung: ‘De gedachte dat nucleaire kennis als handelswaar wordt gebruikt ligt voor de hand. Noord-Korea heeft weinig vrienden in de internationale gemeenschap. Birma is een medestan-
werpt het land zich hiermee aan de controles van de IAEA. ‘Maar de relatie is stroef, zegt IAEA-woordvoerder Danielle Dahlstrom. ‘Birma heeft de IAEA niet geïnformeerd over de bouw van een nucleaire installatie.’ De vraag is in hoeverre de inspectieteams van de IAEA toegang zullen krijgen tot de militaire dictatuur. Peter Ras denkt dat de IAEA ‘een hele dobber’ gaat krijgen aan Birma. Is de ontwikkeling van Birma tot kernmacht dan onafwendbaar? ‘Het is nog geen gelopen koers’, zegt Ras. ‘In 2003 ketste al eens een deal met Rusland af. De generaals konden toen het geld niet bij elkaar krijgen. Misschien zitten ze straks weer krap bij kas.’ Maung Maung ziet een grote verantwoordelijkheid voor de EU. 'De VS hebben jaren terug al economische en diplomatieke sancties afgekondigd. De EU blijft met haar halfhartige sancties bij achter. Zolang het regime door Europese bedrijven wordt voorzien van harde euro’s kan Birma haar gang gaan.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
Pornoproducenten ‘bezoedelaars van de wereld’
KORT
IRAN WIL DOODSTRAF VOOR MAKERS VAN PORNOFILMS Iran wil de doodstraf opleggen aan makers van pornofilms. Gisteren nam het Iraanse parlement met ruime meerderheid een wetsvoorstel aan waarin producenten van pornografisch materiaal worden beschouwd als ‘bezoedelaars van de wereld’. Derhalve verdienen zij de doodstraf. De term ‘bezoedelaar van de wereld’ stamt uit de Koran en is de ergste criminele overtreding die iemand in Iran kan begaan. Onder ‘producenten’ worden
producers, regisseurs, cameralieden en acteurs verstaan die verantwoordelijk zijn voor de vervaardiging van alle vormen van elektronische dragers met porno. Ook personen die het materiaal beschikbaar stellen voor publiek komen in aanmerking voor een zware straf. Om het wetsvoorstel van kracht te laten worden is alleen nog de goedkeuring van de Raad van Hoeders, de constitutionele waakhond van Iran, nodig.
111
Shimon Peres gekozen tot president van Israël
Shimon Peres is gekozen tot nieuwe president van Israël. Zijn twee tegenkandidaten, Reuven Rivlin van Likud en Colette Avital van Arbeid, trokken zich eerder terug nadat zij in de eerste stemronde te weinig steun hadden kregen in het parlement. De 83-jarige Peres was eerder premier van Israël en is lid van de regerende Kadima-partij. In Israël is de functie van president vooral een ceremoniele functie. Peres volgt president Katsav op, die is aangeklaagd voor fraude en verkrachting.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ................................................................................ ......................................
Spaans voor beginners
Woordjes
Yo no estoy preparada - Ik ben nog niet zo ver Me gusta estar contigo - Ik vind het fijn om bij je te zijn Baila muy bien - U danst heel goed
el parque - park la salida - uitgang facturar - inchecken
Buitenland Nieuws
11
Falklandeilanden 25 jaar na het einde van de oorlog
Pinguïns in plaats van bommen Het is vandaag precies 25 jaar geleden dat de oorlog om de Falklandeilanden eindigde. De eilanden zijn inmiddels een toeristenparadijs. An Baccaert PORT STANLEY
...
Wie een strand oploopt op de Falklandeilanden kan letterlijk vijf verschillende soorten pinguïns zien broeden. Steeds meer toeristen ontdekken de natuur op de verre archipel in de Zuid-Atlantische Oceaan. Voor Argentinië en Groot-Brittannië in 1982 oorlog voerden om de Falklands, draaide de economie van de eilanden louter op de export van schapenwol. Anno 2007 lopen er nog altijd een half miljoen schapen rond. Maar het geld komt nu van de visserij en het toerisme. Liz Dimmlich, coördinatrice van de toeristische dienst in de hoofdstad Port Stanley, kent de cijfers. ‘Vorige zomer kwamen meer dan 50.000 cruiseschiptoeristen aan wal en 1.500 bezoekers bleven minstens een week.’ Heel wat voor een eiland met nog geen 3.000 inwoners. Vooral tussen oktober en april is het Falklandse wildlife een waar mekka voor natuurliefhebbers. Liefst 220 vogelsoorten zijn er te spotten; pinguïns en albatrossen broeden er in grote kolonies. Walvissen en dolfijnen zwemmen in de ijskoude maar kristalheldere wateren langs de kust. Op de hagelwitte stranden liggen hordes zeeolifanten lekker lui in het lauwe zonlicht, want de temperatuur stijgt zelden boven 15 graden uit. De laatste drie jaar groeide de toeristensector telkens met 14 procent. Voor de staatskas is toerisme de op één na belangrijkste bron van in-
De Falklandeilanden zijn vooral tussen oktober en april een waar mekka voor natuurliefhebbers.
komsten. Alleen de visserij doet het beter. De belangstelling voor de 25e verjaardag van de Falklandoorlog heeft nog een attractie leven ingeblazen: de slagveldtours. Deskundige gidsen tronen je mee in het spoor van de oorlog. De eilanden liggen bezaaid
met overblijfselen van de oorlog. Wrakken van neergehaalde helikopters, tanks, vossenholen waarin de Argentijnse soldaten zich verschansten, zelfs hun veldkeuken staat er nog. De gebieden waar je niet op mag wegens gevaar voor landmijnen zijn uitgestrekt. De Falklands breken re-
cords wat het aantal mijnen per hoofd van de bevolking betreft en je kan nog altijd munitie vinden. Het is ten strengste verboden om daar iets van mee te nemen want de overheid wil trofeejachten ontmoedigen. De slagveldtours trekken ook langs San Carlos, waar de D-day van
de Falklands 25 jaar geleden plaatsvond. Vierduizend Britse soldaten gingen er aan land, terwijl Argentijnse bommenwerpers laag overvlogen en de landing onophoudelijk bombardeerden. Precies 25 jaar terug eindigde het geweld en kon de natuur weer zijn gang gaan. 1
Terreurorganisatie Jeemah Islamiyah
Vermoedelijke ‘Bali-bomber’ gearresteerd op Java Annemieke van Dongen AMSTERDAM
...
De meest gezochte man van Indonesië, Abu Dujani, is opgepakt. Dat maakte de Indonesische politie gisteren bekend. Abu Dujana is vermoedelijk de leider van de terreurorganisatie Jemaah Islamiyah, die van Indonesië een islamitische staat wil maken. De organisatie is verantwoordelijk voor een hele rits aanslagen in Zuidoost-Azië, waaronder de bomaanslag op een discotheek op Bali in
Abu Dujani . AP
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
Cambodja
2002. Daarbij kwamen 202 mensen om, onder wie vier Nederlanders. Agenten arresteerden Dujana afgelopen zaterdag op Java. Vingerafdrukken en DNA-onderzoek wezen uit dat ze inderdaad de juiste persoon te pakken hadden. Abu Dujana is namelijk maar één van de namen waarmee de Indonesiër door het leven gaat. Hij is ook bekend als Yusron Mahmudi. De politie heeft zelfs lange tijd gedacht dat Yusron en Dujana twee verschillende personen waren. Zijn Jemaah Islamiyah-makkers ken-
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..................................... ....................................... KORT
REGELS VOOR RODE KHMER TRIBUNAAL VASTGESTELD Cambodjaanse en internationale rechters zijn het eens geworden over de regels voor een door de VN gesteund genocidetribunaal om de nog levende kopstukken van de Rode Khmer te berechten. De rechters kwamen na twee weken overleg unaniem tot een besluit. Daarmee is een einde gekomen aan een half jaar van soms hevige onenigheid tussen beide kampen. De hybride vorm van het tribunaal geldt als uniek. Cam-
bodjaanse rechters vormen binnen het tribunaal een beslissende meerderheid, maar de goedkeuring van een buitenlandse rechter is nodig om veroordelingen te bekrachtigen. Tijdens het bewind van de Rode Khmer (197579) kwamen naar schatting 1,7 miljoen Cambodjanen om door executie en ziekte. Het tribunaal heeft een budget van ruim 40 miljoen euro en zal naar verwachting binnen drie jaar zijn werkzaamheden kunnen afronden.
nen hem bovendien als Pak Guru, Mas Ud, Ainul Bachri, Thorim, Sobirin, of kortweg Dedi. De 37-jarige Dujana zag het levenslicht in de stad Cianjur op WestJava, het bolwerk van een andere islamitische afscheidingsbeweging: Darul Islam. Op twintigjarige leeftijd ging hij studeren. In plaats van een studie geschiedenis of wiskunde koos hij voor een jihad-trainingskamp in Pakistan. Daar leerde hij de fijne kneepjes van het vak: wapens hanteren, gevechtstactieken en bommen
111
Noodweer Bangladesh eist nog meer slachtoffers Het dodental als gevolg van het noodweer in het zuidoosten van Bangladesh is donderdag opgelopen tot 135. Ruim twintig mensen worden nog vermist. De slachtoffers vielen door aardverschuivingen, bliksem en plotselinge overstromingen. In Chittagong, een havenstad met vier miljoen inwoners, werden tot nog toe 119 doden geteld, de meesten in een sloppenwijk in de heuvels van de stad. In het district Comilla bezweek gisteren een oever van de rivier Gumti door hevige regenval en kwamen tientallen
fabriceren. Over wat hij in de jaren daarna uitspookte is niet veel bekend. In Afghanistan zou hij Osama bin Laden ontmoet hebben. Toen in 2005 de vacature voor meesterbommenmaker en spiritueel leider vrijkwam door de dood van Jemaah Islamiyah-kopstuk Azahari bin Husin, kwam Dujana in beeld. Zijn kennis van bommen, contacten in de Arabische wereld en talent om strijdkrachten te rekruteren maakten hem tot een geschikt leider van de terreurorganisatie. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .....................................
dorpen onder water te staan. Ten minste 75.000 mensen raakten daar van de buitenwereld geïsoleerd.
111
111
Etnisch-Albanese leiders hebben een wedstrijd uitgeschreven voor een nieuwe vlag, een nieuw wapen en een nieuw volkslied voor Kosovo. Iedereen mag deelnemen aan de competitie die sluit op 27 juni. Een professionele jury zal een selectie maken van de beste drie voorstellen voor een vlag en volkslied en deze voorleggen aan het parlement. Volgens sommigen is dat een voorbarige stap aangezien de VN-Veiligheidsraad zich op dit moment nog buigt over de ontwerpresolutie voor een onafhankelijk Kosovo.
Chinese leraar ter dood veroordeeld
Een leraar aan een basisschool in het noordwesten van China is wegens verkrachting van achttien meisjes ter dood veroordeeld. De leraar, Cheng Laifu, vergreep zich tussen september 2001 en maart 2005 zeventig keer aan de meisjes, die 9 of 10 jaar oud waren. Soms misbruikte hij zelfs meerdere meisjes tegelijk. In 2005 werd in hetzelfde district in de stad Dingxi een andere leraar ter dood veroordeeld die 23 meisjes had verkracht.
Kosovo schrijft wedstrijd uit voor vlag en volkslied
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Ook op deze dag...
Het weer
Babbel bijt
1919 - De Britse vliegeniers John Alcock en Arthur Whitten Brown vliegen als eersten non-stop over de Atlantische Oceaan.
Mombasa: 29ºC/22ºC, kans op regen Mogadishu: 32° C /24° C, onweersbuien Mechelen: 24° C/16° C, buien
In Duitsland heeft een eekhoorn drie mensen aangevallen. Het beestje was een woonkamer binnengeglipt. De slachtoffers moesten hun bijtwonden in het ziekenhuis laten behandelen.
Nieuws Economie
12
3,6%
rente op uw internetspaarrekening? Alleen met DSB Bank Internetsparen!
www.dsbbank.nl 0900 0575 (lokaal tarief) LAAGSTE RENTES AFLOSSINGSVRIJE HYPOTHEKEN Provider
Juryrapport: ‘Het succes van ITB is nauw verbonden met het vernieuwende businessmodel van het bedrijf.’
Innovatie Brabantse Economieprijs voor ITB
20 procent van omzet ontstaan uit innovaties Op de ‘Innovation Society Conference 2007’, een conferentie over innovatie in Europa, werd gisteren in Den Bosch de Brabantse Economieprijs uitgereikt. Femke van Wiggen AMSTERDAM
...
Kunststof dakdoorvoeren, ventielen met een hoge isolatiewaarde, energiezuinige warmtepompen en luchtmengsystemen voor het drogen van mest: Installatie Techniek Boxmeer (ITB) produceert het allemaal, en volgens de modernste technieken. Het Brabantse bedrijf won gisteren de Brabantse Economieprijs, die dit keer (de prijs wordt iedere drie jaar uitgereikt) helemaal in het teken stond van innovatieve organisaties. Het winnende bedrijf moet niet alleen vernieuwende producten of diensten leveren maar ook een innovatieve bedrijfscultuur en -structuur hebben. ITB won in de finale van de glasvezel-
netten van Close the Gap en Heras Buitenbeveiliging. De jury, met als voorzitter Chief Technology Officer van Philips, Rock Harwig, vond het succes van ITB het nauwst verbonden met het vernieuwende businessmodel. Het bedrijf won vooral eeuwige roem. Voor directeur Sjaak van der Linden is dat meer dan genoeg. ‘Alle positieve aandacht nu is geweldig, vooral omdat dit echt een verdienste is van alle medewerkers.’ In 2003 kwam Van der Linden naar ITB en besloot de organisatie daar rigoureus om te gooien. Vernieuwing moest op alle niveaus een rol gaan spelen. In het management, in de samenwerking en uiteindelijk natuurlijk ook in de producten. Om al die innovaties goed te structureren richtte hij zelfs een aparte onderneming op. De maatregelen legde het in 1982 opgerichte bedrijf geen windeieren. Zo steeg van 2003 tot 2006 de omzet met 140 procent. Van die to-
tale omzet is zeker 20 procent ontstaan uit innovaties. Een erg populair product is hun kliksysteem. ‘Dat is een door ons bedachte constructie om van platte kunststof platen op locatie ronde dakkokers te maken. Met ronde kokers vervoer je namelijk vooral lucht en dat is onnodig duur. Je moet er maar opkomen.’ De toekomst ziet Van der Linden zonnig in: recent is de bedrijfshal met duizend vierkante meter uitgebreid om aan alle orders uit Rusland te kunnen voldoen. ‘We produceren vooral voor de veehouderij, maar de industriële markt ontdekt ons snel.’ De ‘Innovation Society Conference’ in Den Bosch duurt nog tot en met morgen. De vijftien meest innovatieve regio’s van Europa komen hier bijeen om de samenwerking en kennis op het gebied van het innovatiebeleid te bevorderen. Vorig jaar vond de bijeenkomst plaats in het Zweedse Stockholm. 1
Hypotheek
SNS Bank SNS Aflossingsvrije hypotheek ABN AMRO Aflossingsvrije hypotheek Postbank Aflossingsvrije hypotheek ING Bank Aflossingsvrije hypotheek Fortis Bank Aflosvrije hypotheek DSB Bank Aflossingsvrije hypotheek Eigen Huis FBTO Aflossingsvrije hypotheek Acadium Bastion Aflossingsvrije hypotheek Financium Financium Hypotheek SNS Bank SNS Budget Hypotheek Aflosvrij Falcon Leven Profijtvoorwaarden aflossingsvrij Bank Bercoop Aflossingsvrije hypotheek Erasmus Profijtvoorwaarden aflossingsvrij GENERALI Profijtvoorwaarden aflossingsvrij Hypotrust Profijtvoorwaarden aflossingsvrij MoneYou Compleet+ hypotheek Conservatrix Leuker Leven Basis Hypotheek OBVION Basis Hypotheek Avéro Achmea VoordeelRente Aflossingsvrije Hypotheek Woonfonds Voordeel Lijn Aflossingsvrije hypotheek MoneYou Compleethypotheek Falcon Leven Aflossingsvrije hypotheek De Hypotheker Solide Koers Hypotheek - DLH Delta Lloyd Fixe-DrieSterrenHypotheek-DLH Erasmus Aflossingsvrije hypotheek-QUION
Vraag naar de voorwaarden.
5 jr NHG
5 jr 125% EW
5,05 5,1 5,2 5,3 5,35 nvt 4,55 4,5 4,55 4,55 4,8 4,6 4,8 4,8 4,8 4,6 4,7 4,7 4,8 4,8 4,7 4,95 4,75 4,75 4,95
5,45 5,6 5,6 5,7 5,85 4,6 4,85 4,9 4,95 4,95 5 5 5 5 5 5 5,1 5,1 5,1 5,1 5,1 5,15 5,15 5,15 5,15
10 jr NHG
5,2 5,3 5,4 5,4 5,35 nvt 4,7 4,55 4,7 4,7 4,7 4,7 4,85 4,85 4,85 4,8 4,8 4,8 4,95 4,95 4,9 4,8 4,9 4,9 5
DPER
• Geen stortingsverplichtingen • Gratis overboekingen • 24 uur per dag online bankieren
10 jr 125% EW
5,6 5,8 5,8 5,8 5,85 4,7 5 4,95 5 5,1 5 5,1 5,1 5,1 5,1 5,2 5,2 5,2 5,25 5,25 5,3 5,1 5,25 5,25 5,25
Getoond worden de aflossingsvrije hypotheken van de grootbanken plus de 20 producten met de laagste rentes voor een lening van 5 jaar tot 125% van de Executiewaarde, vervolgens de laagste rente voor 10 jaar tot 125%.
DOORLOPEND KREDIET Aanbieder
PERSOONLIJKE LENING
< €5.000 < € 10.000 < € 25.000
Frisia Financ. ** 5,5 Delta Lloyd nvt Ohra 6,8 De Hypotheker nvt Directa 7,9 DSB Bank ** 6,9 KredietDirect.nl** 7,5 FBTO 7,3 Centraal Beheer 7,7 MoneYou nvt Rabobank 10,3 Fortis Bank 10,3 SNS Bank 9,5 Postbank 11,2 ABN Amro 11,7
5,5 6,5 6,8 6,9 6,9 6,9 6,9 7,3 7,7 7,9 9,3 9,5 9,5 10,5 10,8
5,5 6,5 6,5 6,9 6,5 6,9 6,5 7,3 7,7 7,9 8,4 8,4 8,8 8,9 8,8
Aanbieder
< € 5.000 < € 10.000
Becam ** KredietDirect.nl** Directa Kruidvat OHRA DSB Bank ** DHB bank Eurofintus ** Crediam De IJssel ** The Royal Bank of Scotland Fortis Bank Rabobank SNS Bank Postbank
5,5 5,9 7,9 8,9 7,36 7,5 7,9 nvt 10 nvt 9,9 10,2 10,4 9,7 11,2
5,5 5,9 6,9 6,9 7,36 7,5 7,9 8,5 8,9 9,2 9,4 9,4 9,4 9,7 10,5
Getoond worden de 10 laagste tarieven gesorteerd op een PL voor 3 jaar voor 10.000 euro + de tarieven van de grootbanken. ** Tarief afhankelijk van doel lening en/of risicoprofiel aanvrager. Getoond worden de laagste tarieven.
DAGELIJKS OPVRAAGBARE SPAARREKENINGEN Bank
Rekening
€ 10.000
Akbank Amsterdam Trade Bank Argenta Akbank Credit Europe Bank DSB Bank OHRA Bank REAAL Bancaire Diensten DHB Bank Rabobank SNS Bank Fortis Bank Postbank ABN AMRO ING Bank
AK Internet Spaarrekening ATB Spaarrekening Internet Spaarrekening AK Spaarrekening Credit Europe Top-Interest rekening DSB Bank Internet Spaarrekening OHRA Internet Spaarrekening REAAL InternetSparen DHB VoorSpoedrekening Rabo Telesparen Internet Sparen E-Spaarrekening Internetspaarrekening Internet Spaarrekening Internet Sparen
3,65 3,65 3,65 3,6 3,6 3,5 3,3 3,3 3,25 2,6 2,6 2,5 2,5 2,4 2,4
Getoond worden de 9 hoogste tarieven + de tarieven van de grootbanken van rekeningen zonder beperkende voorwaarden en een 1e inleg van 100 euro of minder. Peildatum: 12-06-2007 Bron: MoneyView Research
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................................................................................................
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Omscholen
KORT 111
BOND WIL AFSPRAKEN OVER OVERBODIGE POSTBODEN Postboden die overbodig dreigen te worden bij TNT moet het postbedrijf begeleiden bij het vinden van ander werk. Dat stelde vakbond Abvakabo FNV gisteren als reactie op de bekendmaking van TNT dat de geplande reorganisatie doorgaat. Onafhankelijk onderzoek heeft volgens het postbedrijf uitgewezen dat de reorganisatie, waardoor duizenden banen verdwijnen, ‘noodzakelijk’ is. De vakbond laat weten zich neer te leg-
Vopak versterkt positie in Brazilië met terminal
Vopak versterkt zijn positie in Brazilië met de aankoop van een terminal met een totale capaciteit van 83.000 kubieke meter in dat land. Dat heeft ‘s werelds grootste onafhankelijke tankterminal operator gisteren bekendgemaakt. Vopak koopt de nieuw gebouwde terminal van Puma Group. Met deze uitbreiding versterkt Vopak naar eigen zeggen zijn marktpositie door extra opslagcapaciteit in schone brandstoffen en de groeiende ethanolmarkt. De terminal is geschikt voor petroleumproducten en ethanol-
gen bij de resultaten van het onderzoek. Abvakabo FNV wil nu om de tafel met TNT. De inzet is dat de werknemers die hun baan kwijtraken ander werk krijgen, binnen of buiten TNT. Postboden die overbodig zijn, moeten door het bedrijf omgeschoold worden, zegt de bond. Ook moeten afspraken worden gemaakt over de salarissen van de postboden. TNT Post maakte begin april bekend een reorganisatie te willen doorvoeren.
export en staat in Suape, in een van de snelst groeiende havens van Brazilië. Een definitieve koopprijs is nog niet vastgesteld, zo laat een woordvoerder van Vopak weten. 111
Akzo Nobel opent nieuwe polysulfide-fabriek
Akzo Nobel opende gisteren zijn nieuwe polysulfide-fabriek in het Chinese Taixing. Polysulfide is een groot bestanddeel in onder meer afdichtingsmaterialen in de luchtvaartindustrie. De investering heeft 40 nieuwe banen gecreëerd en past binnen de expansiestrategie in China. Maandag opende Akzo al een verffabriek in China.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Akzo breidt uit in China
R. W. Emerson
Railion krijgt nieuwe directeur
Akzo Nobel opende gisteren zijn nieuwe polysulfide-fabriek in het Chinese Taixing. Polysulfide is een belangrijk bestanddeel in onder meer afdichtingsmaterialen in de luchtvaartindustrie.
‘A creative economy is the fuel of magnificence.’
Railtransportbedrijf Railion Nederland krijgt per 1 juli een nieuwe algemeen directeur: de Duitser Detlef Heydt. Heydt volgt Carel Robbeson op die zeven jaar leiding gaf.
Economie Nieuws
13
Barclays
‘Harvard aan de Amstel’ Novum AMSTERDAM
...
Barclays zorgt voor een ‘Harvard aan de Amstel’ als de Britse bank ABN Amro mag overnemen. Dat heeft Frits Seegers, bestuurder van Barclays, meegedeeld aan wethouder van Financiën Lodewijk Asscher (PvdA) en burgemeester van Amsterdam Job Cohen (PvdA), zegt een gemeentewoordvoerder. De overnameperikelen rond ABN Amro leidden bij Asscher tot zorgen over de positie van Amsterdam als financieel centrum. De toekomst van ABN Amro heeft invloed op tienduizenden banen in de financiële dienstverlening, stelt de woordvoerder. Niet alleen bij de bank staan er banen op het spel, maar ook bij advocaten en
Overgewicht is de keerzijde van de toegenomen welvaart in China. AP
Onderzoek Opkomende markten, opkomende ziektes
accountants. Al eerder maakte Barclays bekend het hoofdkantoor van de fusiebank in Amsterdam te willen houden. Seegers heeft enkele weken geleden de onrust bij Asscher en Cohen gedeeltelijk weggenomen. De gemeente had al langer een plan voor een financiële topopleiding in Amsterdam. Seegers zei daarop dat Barclays in geval van een fusie zorgt voor een ‘Harvard aan de Amstel’. Hij heeft zijn internationale netwerk beschikbaar gesteld om grote investeringen, zoals in hoogleraren en faciliteiten, mogelijk te maken. De kosten van de nieuwe opleiding zijn nog niet bekend, maar zodra duidelijk is dat de Barclays ABN Amro overneemt, wil de gemeente met de bank om de tafel. 1
Chipshol Vonnis rechtbank
Farma nauwelijks innovatief Schiphol moet ... 19 miljoen betalen Sharida Mohamedjoesoef AMSTERDAM
Grote kans dat landen als China, India en Turkije over ruim tien jaar in de toptien van de farmaceutische markt staan. Dat, en meer, is te lezen in een rapport over de farmaceutische markt van PricewaterhouseCoopers (PwC) dat gisteren werd gepubliceerd. ’s Werelds grootste consultancyfirma baseert zich hierbij op de enorme economische groei in de E7landen, (landen met de hoogste be-
volkingsdichtheid en meer dan 100 miljoen inwoners) ofwel Brazilië, China, India, Indonesië, Mexico, Rusland en Turkije. De onderzoekers stellen dat zodra de basisbehoeften zijn vervuld, er geleidelijk meer aandacht ontstaat voor gezondheidszorg. Hierdoor zullen deze landen een steeds groter deel van hun bruto binnenlands product besteden aan gezondheidszorg. Geen overbodige luxe, want de toegenomen welvaart kent ook een niet te onderschatten keerzijde: over-
gewicht en hoge bloeddruk. Telden ontwikkelingslanden in 2004 ‘nog maar’ 639 miljoen mensen met een hoge bloeddruk, over een paar jaar staat de teller volgens PwC op minstens 1 miljard. Onderzoekers van PwC vinden dat de farma-industrie te weinig innoverend op deze problemen inspringt. De sector richt zich nog vooral op het realiseren van mega-omzetten, terwijl er meer zou moeten worden ingezet op medicijnen die voorkomen, behandelen of genezen. 1
Helft aandelen wisselt van eigenaar
ABN Amro in handen hedgefunds Mathijs Rotteveel AMSTERDAM
...
Bijna de helft van de ABN Amro aandelen is in handen van hedgefunds en andere speculatieve beleggers, zo melden marktkenners. Nadat de brief van hedgefund TCI aan ABN Amro uitlekte, is ongeveer de helft van het totale aandelenpakket van de bank van eigenaar gewisseld. De nieuwe investeerders zijn vooral uit op koerswinst op de korte termijn. Uit het stemgedrag tijdens de aandeelhoudersvergadering van ABN Amro op 27 april bleek al dat de speculatieve beleggers de macht bij ABN Amro langzaam overnemen. Zelfs langetermijnaandeelhouder ING, dat een belang heeft van ruim 5 procent in ABN Amro, stemde voor het
TCI-voorstel om te overwegen om ABN Amro op te breken en in stukken te verkopen. Op het moment dat TCI eind vorig jaar met een brief aan de commissarissen de speculaties over ABN Amro aanwakkerde, had het hedgefund slechts een aandelenbelang van 1 procent. Inmiddels is dat naar eigen zeggen uitgebreid tot bijna 3 procent. Door de brief uit te laten lekken wist TCI de media te bespelen en andere speculatieve beleggers te interesseren in ABN Amro. Wereldwijd zijn er tussen de 8.000 en 9.000 hedgefunds die samen 1,5 biljoen euro beleggen. Dat is bijna 25 keer de huidige waarde van ABN Amro. Deze hedgefonsen investeren bovendien met grote sommen geleend geld. De manier waarop TCI met een klein
aandelenbelang zijn zin doordrukt is niet uniek. Centaurus deed bijvoorbeeld hetzelfde bij Ahold en Knight Vinke bij VNU. Volgens Martin Forrest van Knight Vinke is niet de omvang van het aandelenbelang belangrijk bij het beïnvloeden van de koers van een onderneming, maar de kracht van de argumenten. ‘Wij halen informatie over bedrijven naar boven die andere beleggers en analisten over het hoofd zien’, zegt hij. ‘Desnoods doen wij dat door het bestuur via de rechter te dwingen die informatie te geven. Onze bevindingen delen wij met iedereen, het liefst via de pers. Dan krijgt iedereen dezelfde informatie. Als anderen onze informatie en argumenten oppikken, kunnen wij onze strategie doorzetten. Dat is bij VNU goed gelukt.’ 1
Eric Smit AMSTERDAM
...
Na vier jaar procederen is het zover: Schiphol moet betalen. Gisteren bepaalde de rechtbank in Haarlem dat Schiphol binnen 10 dagen 19 miljoen euro aan gebiedsontwikkelaar Chipshol moet overmaken. Het vonnis is het gevolg van een eerdere uitspraak van de rechtbank in april van dit jaar. De rechter oordeelde toen dat als gevolg van het onrechtmatige blokkeren van de ontwikkeling van het Groenebergterrein, eigendom van de firma Chipshol, de hoogte van de door Schiphol te betalen schade op 19 miljoen euro kon worden vastgesteld. Schiphol vindt
het bedrag te hoog, weigerde tot nu toe te betalen en kondigde aan tegen het vonnis in cassatie te gaan bij de Hoge Raad. Het laatste juridische gevecht om de hoogte van het schadebedrag is nog niet geleverd, want ook Chipshol gaat niet akkoord met het eerdere vonnis. De gebiedsontwikkelaar meent 97 miljoen euro schade te hebben geleden. Het opmerkelijke van het vonnis van gisteren is dat Chipshol eerst een bankgarantie aan Schiphol moet verstrekken voordat de luchthaven tot betalen moet overgaan. Schiphol: ‘Dat stelt ons gerust’. Chipshol-directeur Peter Poot: ‘Bankgarantie geen probleem, hier met dat geld’. 1
Peter Poot krijgt veel geld van Schiphol. HH
$SFBUJFWFPOEFSOFNFST POUNPFUFOFMLBBSWBOEBBHCJKEF#BBL KVOJ4QFDJBM&WFOU/PPSEXJKL 4QFDJBM&WFOUHFNJTU ,JKLWPPSBOEFSFBDUJWJUFJUFOPQXXXEFCBBLOM
14
Nieuws Economie
Milieu Google en Intel slaan handen ineen
‘Groene’ pc slurpt minder energie Niet zelden worden computerproducenten ervan beschuldigd dat ze fors bedragen aan de opwarming van de aarde. Werk aan de winkel voor de IT-sector. Redactie economie AMSTERDAM
...
Zoekmachinegigant Google en chipfabrikant Intel hebben zich achter een ambitieus milieuplan geschaard dat erop is gericht een technologie te ontwikkelen waardoor de schadelijke uitstoot van CO2 fors kan worden teruggedrongen. Het initiatief ligt in het verlengde van een programma van het World Wildlife Fund, ofwel het Wereld Natuurfonds, en behelst een reductie van 54 miljoen ton per jaar. Dat staat volgens de experts van Google en In-
tel gelijk aan de uitstoot van elf miljoen auto’s of twintig kolencentrales. Intel-topman Pat Gelsinger, heeft er hoge verwachtingen van: ‘Wij zijn van mening dat we enorm kunnen besparen op het gebied van CO2 en energiekosten. Gelsinger schat dat de ontwikkeling van een energie-zuinigere technologie wel een lichte prijsverhoging tot gevolg zal hebben. Vooralsnog gaat hij voor het segment computers uit van een prijsstijging die rond 13 euro ligt. Voor servers verwacht Gelsinger een verhoging in de buurt van 20 euro. Tegelijkertijd benadrukt de topman dat deze kosten zullen worden gecompenseerd door de lagere elektriciteitsrekening. Ook zullen nutsbedrijven worden aangemoedigd om kortingen aan te bieden aan consumenten die een zogenoemde
Vicepresident Urs Holzle van Google licht het plan toe om pc’s milieuvriendelijker te maken. AP
‘groene pc’ aanschaffen. Larry Page, medeoprichter van Google, liet zelfs weten dat de nieuwe pc niet alleen goed is voor het milieu, maar ook beter, stiller en betrouwbaarder worden. Fabrikanten die akkoord gaan met het programma, beloven hiermee dat ze om te beginnen 80 procent van de gemaakte apparatuur zullen ontwerpen, produceren en verkopen die vol-
doet aan de standaard van de US Environmental Protecton Agency’s Energy Star (EPA). Naar verloop van tijd moet dit percentage stijgen naar 90 procent. EPA is een Amerikaanse organisatie die zich al sinds 1970 inzet voor de implementatie van de federale wetgeving op het gebied van volksgezondheid en milieu. Computergiganten als HewlettPackard, Dell en Microsoft hebben
inmiddels hun medewerking aan het project toegezegd. Intussen heeft de Britse overheid al een taskforce in het leven geroepen die erop moet gaan toezien dat er individuele computers worden ontwikkeld die 98 procent minder energie moeten gaan verbruiken dan de huidige pc’s. 1
taal viel de wereldwijde goudproductie met 2% terug. De belangrijkste mijnen zijn uitgeput. Hoewel de grote mijnbouwbedrijven al enkele jaren geleden de investeringen hebben verhoogd, gaat het minstens tot 2010 duren voordat de hoeveelheid goud die jaarlijks wordt opgegraven echt gaat toenemen. Voor de grote mijnconcerns is dit vervelend. De combinatie van een
afnemende productie en een lagere goudprijs zet de inkomsten sterk onder druk. Het is geen wonder dat de koers van deze ondernemingen de laatste maanden steeds verder wegzakt. De koers van Newmont Mining en Goldcorp, twee van de grootste spelers in de sector, is in het laatste half jaar met ruim 16% gedaald terwijl de S&P 500 juist met ruim 6% is gestegen. 1
www.epa.gov
Beurs Beurs vandaag Sieraden stuwen goudprijs op
Goudkoorts duurt voort De goudprijs staat onder druk. Dit bevestigt het beeld dat het edelmetaal niet langer een veilige haven is in spannende beurstijden. AMSTERDAM
...
De internationale beurzen zijn in de greep van een groeiende vrees voor een hogere rente en een dreigende handelsoorlog tussen China en de Verenigde Staten. In het verleden was goud een mooie vluchthaven in woelige periodes. De tijd dat beurskoersen en het edelmetaal in tegengestelde richtingen bewogen, ligt ver in het verleden.
Vrije val Tussen 1987 en 2000 viel de goudprijs gestaag terug en deze daling
werd zelfs niet onderbroken door de onzekerheid die ontstond na het uitbreken van de Eerste Golfoorlog. En sinds 2003 is zowel de goudprijs als de AEX met circa 120% gestegen. De laatste weken staat het edelmetaal echter onder druk. De goudprijs is sinds mei gedaald van 690 dollar naar minder dan 650 dollar gisteravond. De vraag naar het glimmende metaal is echter onverminderd sterk. In het eerste kwartaal van 2007 steeg de vraag met 4% naar 831,7 ton. Dat was vooral het gevolg van een groeiende populariteit van sieraden, want in totaal verdween 572,8 ton goud in armbanden en kettingen. Dat is 17% meer dan een jaar eerder en ruim dubbel zoveel als in het eerste kwartaal van 2003. Elke onverklaarbare onevenwichtig-
heid op de beurs wordt in de Verenigde Staten maar al te graag toegeschreven aan een complot. Dat is deze keer niet anders. Op diverse websites wordt gespeculeerd dat er een goudkartel is van bankiers en politici dat erbij gebaat is de goudprijs zo laag mogelijk te houden. De belangrijkste aanwijzing daarvoor is een mysterieuze verkoper die met grote verkooporders de koers onder druk zet. Hierdoor werd elke opleving in de kiem gesmoord.
Complottheorie Deze complottheorie kan waarschijnlijk niet lang standhouden. India, de grootste importeur, voert zelfs op de huidige prijsniveaus nog goud in. Bovendien wordt het aanbod steeds kleiner. In het eerste kwar-
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
Belangenkoning HAL 111
Veel bedrijven richten zich vooral op de kernactiviteiten, maar HAL Trust kiest juist voor diversificatie. Hal bezit niet alleen belangen in de beursfondsen Boskalis en Vopak, maar ook in niet-beursgenoteerde bedrijven als Pearle. Gisteren kwam daar een belang in Delta Wines bij. Ondanks - of juist dankzij - de verscheidene belangen is de HAL-koers sinds half 2003 verviervoudigd. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ....................................... .......................................
Het Panel
STELLING: ALS IK BEN BERNANKE WAS… 111
… dan stuurde ik deze e-mail naar mijn FED-voorganger Alan Greenspan. Veel meer dan ik kan hij de beurzen beïnvloeden sinds hij 1,5 jaar geleden met pensioen ging. Deze week was het weer raak: hij riep iets over Amerikaanse obligaties en bam: aandelen kelderden en de obligatierente steeg. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. WAT VINDT U? GEEF UW MENING OP WWW.DEPERS.NL
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ......................................
Alan, bedankt
Alan, hou op
Lachen
JACQUES POTUIJT (MARKTCOMMENTATOR)
PETER VAN KLEEF (SENIOR EDITOR IEX)
AREND JAN KAMP (SENIOR EDITOR IEX)
111
111
111
‘Beste Alan, ik wil je mijn erkentelijkheid betuigen voor hoe je de media bespeelt en bij de massa de indruk weet te wekken dat je de economie in je zak hebt. Je hebt op onvergelijkbare wijze bijgedragen aan de mythevorming rond Fed-voorzitters, waarvan ook ik na mijn pensionering dankbaar gebruik hoop te maken.’ 1
‘Beste Alan, doe eens gek. Koop een jacht en maak een reis om de wereld. Zoek een hobby (kruiswoordpuzzels) of een vrouw, maar laat de markten aan mij over. Het tijdperk van irrational exuberance is voorbij. Als er iemand aan inflatie onderhevig is, beste Alan en als iemand op een persoonlijke recessie afholt, ben jij het.’ 1
‘Beste Alan, ik vermaak me er kostelijk mee hoe de markten en beurzen iedere keer weer achter je aanhollen, als je weer iets roept over aandelen, obligaties of wat dan ook. Ga zo door, zo houd je de prijzen voor je lezingen lekker hoog. Gelukkig weet ik beter, want ik beschik over veel meer informatie dan jij.’ 1
Cultuur
Literatuur Rogi Wiegs Poetry International
De bitterzoete pijn der melancholie Aan de vooravond van het 38e Poetry International Festival publiceert Rogi Wieg zijn bundel ‘De Kam’. Het festivalthema – de grens tussen melancholie, waanzin en poëzie is hem op het lijf geschreven. Dirk Koppes AMSTERDAM
...
Zijn creatieve leven laat zich niet zo makkelijk onder één noemer vangen. Zelf omschreef Rogi Wieg (1962) het zo: ‘Schilderen doe ik met mijn lichaam, proza schrijven met mijn intellect, poëzie maken met mijn hart, en je kunt dit alles met elkaar verwisselen, zoals mes en vork en lepel langs een bord.’ Toch geniet hij vooral bekendheid als dichter. Vorig jaar vierde de Amsterdammer van Hongaarse afkomst zijn twintigjarig jubileum met een ruime keuze uit eigen werk, Gerrit Komrij nam de nodige gedichten op in zijn bloemlezingen der vaderlandse poëzie. Vlak voor de opening zaterdag van het Poetry International Festival in de Rotterdamse Schouwburg verschijnt zijn bundel De Kam, geïllustreerd door beeldend kunstenaar Guy Swart. Onverwacht mild en lichtvoetig, voor wie het eerdere werk van Wieg kent. Want het clichébeeld uit de Romantiek van de poëet als getormenteerd kunstenaar, die de demonen van zijn geest alleen kan verjagen door ze op papier vast te leggen, komt aardig overeen met de werkelijkheid van Wieg. 25 jaar medicijnen slikken, elektroshocks, drie zelfmoordpogingen en het niet meer kunnen zien van zijn dochter Hannah hebben de nodige littekens op zijn ziel en vele sporen in zijn werk achtergelaten. Als er iemand de soms dunne scheidslijn tussen creativiteit, gekte en de melancholie - het thema van Poetry 2007 - kan duiden is het ervaringsdeskundige Rogi Wieg. ‘Het kunstenaarsschap en de waanzin zijn geen vreemden voor elkaar’, weet de dichter, ‘maar niet elke grote kunstenaar is waanzinnig, net zo min als dat
Rogi Wieg is inmiddels goed gezelschap voor zichzelf. AMAURY MILLER
elke krankzinnige een kunstenaar zou zijn. Wel zie je dat psychiatrische patiënten vaak grote behoefte voelen om kunst te maken. Ze willen zich uiten, hun hallucinaties en obsessies van zich afschrijven of -schilderen, dat werkt wel therapeutisch. Het brein werkt fulltime, plukt associaties uit het ongerijmde en zoekt uitersten op. Dat kan fantastische resultaten opleveren. Toch weet ik dat bij echte depressies je niet kunt werken, schrijven. Pas achteraf kun je het als thema in je werk gebruiken.’ ‘Het mooiste voorbeeld van iemand die de grenzen tussen creativiteit en gekte overschreed is Vincent van Gogh. Zijn religieuze waanzin en zijn hallucinaties hebben sterk bijgedragen aan zijn schilderkunst. Daarentegen zijn zijn brieven
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..............................................................................
RECENSIE | DVD
‘PARFUM’ GEEFT HET MEDIUM FILM EEN EXTRA DIMENSIE Dirk Koppes
...
Regisseur Tom Tykwer wilde met de verfilming van Patrick Süskinds Parfum ook het reukorgaan van de kijker behagen. We zien de straatarme Jean-Baptiste Grenouille die opgroeit in de stinkende Parijse straten van 1774, parfums leert maken en een spoor van vrouwenlijken achter zich laat. Tykwer (Lola Rennt) zoekt zijn geur-
heil in overdadige details als rottende vissen en zweterige damesboezems: alles wat de neusvleugels van Grenouille laat trillen, komt in closeup in beeld. Op de dvd vertelt hij hierover. De extra’s vormen een welkome aanvulling op een film die, ondanks alle inspanningen, net niet overtuigt. Oordeel: kopen, voor de hilarische bijrol van Dustin Hoffman.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...............................................................................
Woudenberg genomineerd voor Louis d’Or Helmert Woudenberg is voor zijn rol van Pim Fortuyn genomineerd voor de belangrijkste toneelprijs, de Louis d’Or. Sabri Saad El Hamus en Mark Rietman zijn de andere kandidaten van de VSCD-jury.
glashelder. Toch zie ik in beide vormen zijn obsessies doorschemeren. Het maakt dat zijn werk een grotere emotionele impact heeft dan dat van Picasso. Dat was een technisch geni-
ale kunstenaar, maar bij Van Gogh voel ik de pijn.’ Wieg zelf is in rustiger vaarwater terechtgekomen. Met 25 jaar slikken noemt hij zich de veteraan onder de Nederlandse gebruikers van het kalmeringsmiddel benzodiazepine. Hij is ooit een jaar gestopt, maar voelde zich continu zo ziek, dat hij terugkeerde naar good old benzo. Vanwege elektroshocks moest hij clean zijn, maar die behandeling hielp niet tegen zijn depressie. ‘Psychiater Bram Bakker heeft mijn leven gered, hij besefte dat de shocks niet werkten. Helemaal afbouwen van de medicatie kan ik niet, ook al gaat mijn lever eraan.’ De dichter gelooft niet dat de medicijnen hem remmen in zijn creatieve werk. De Newyorkse Elizabeth Wurtzel schreef Het land Prozac, waarin ze stelde dat dat medicijn haar ervaringswereld afvlakte en beperkte bij het schrijven. Wieg: ‘Mijn vader nam al Prozac mee voor me uit Amerika toen het hier nog niet was geïntroduceerd, het is vooral een medicijn voor lichte depressies. Als je een zware psychische aandoening hebt, zijn juist de pieken en dalen het probleem. Afvlakken en een balans vinden helpen dan. Mijn gevoelsleven is nog steeds rijk genoeg, ook voor het dichten. De fantasie blijft. Zonder medicijnen denk ik te chaotisch, kom ik tot niets.’ ‘Inmiddels ben ik goed gezelschap voor mezelf, heb ik geleerd alleen te wonen. De training van Bram Bakker leert me de absolute leegte aan te pakken. In mijn nieuwe bundel gaat het niet meer over het verlangen naar de dood. Daarvoor kan de esthetiek van de melancholie in de plaats komen. Als de problemen minder extreem zijn, kun je ze esthetiseren en beland je in de loepzuivere melancholie. Lijdende schoonheid, daar kan ik wel genot aan ontlenen.’ 1 Poetry International Festival, 16 t/m 22 juni, Rotterdamse Schouwburg, Rotterdam. www.poetry.nl.
15
Dag van Architectuur
JoegoslaviëTribunaal open Redactie cultuur DEN HAAG
...
Het Joegoslavië-tribunaal opent éénmalig deuren die normaal gesloten blijven. De VN-instelling in Den Haag is op zaterdag 23 juni te bezichtigen in het kader van de Dag van de Architectuur. Ook andere gebouwen zijn deze dag geopend voor publiek. Amsterdamse hotels bieden een kijkje achter de schermen. De ruimte waar het bestuur van Unilever vergadert, kan ook bekeken worden. Tilburg biedt een gebouwenroute over muziek en hoogbouw en Friezen kunnen in Leeuwarden terecht voor de Nacht van de Architectuur. 1 www.dvda.nl
Film
Nederlandse sferen in Parijs Redactie cultuur AMSTERDAM
...
Het eerste Nederlandse kortefilmfestival in Parijs is een feit. In het kader van het 50-jarig bestaan van het Institut Néerlandais, het Nederlands cultureel centrum in Parijs, wordt van 18 tot en met 22 juni in bioscoop Cinéma du Monde Nederlandse producties sinds 1945 getoond. Er ongeveer 60 films op de rol. Sinds 1999 wordt jaarlijks een ‘Nacht van de Nederlandse korte film’ gehouden, waarbij vaak jonge makers de kans wordt gegeven hun film zelf aan het Parijse publiek te presenteren. Films van onder anderen Paul Verhoeven, Johan van der Keuken en Bert Haanstra passeren de revue. 1
Cultuur
16
Wereldmuziek Amsterdam Roots festival versus Festival Mundial
Het geitenwollensokkenimago voorbij Dit weekeinde zijn twee grote wereldmuziekfestivals: Festival Mundial in Tilburg en het Amsterdam Roots Festival. De twee festivals onder de loep en een overzicht van de publiekstrekkers. Floor van Dijck AMSTERDAM
...
Het Amsterdam Roots festival start morgen en duurt tot en met volgende week zondag. In verschillende zalen vinden optredens plaats. En zondag de 17e is Roots Open Air, een gratis toegankelijk buitenfestival in het Oosterpark. Het tweedaagse Festival Mundial in Tilburg begint morgen en heeft dit jaar een jubileumeditie: het festival in het Leijpark bestaat twintig jaar. Op Mundial onder meer ‘frietlatino’ Gabriel Rios en reggaeband Burning Spear. De verschillen tussen de festivals zijn evident: Mundial is een cultureel muzikaal buitenfestival en ziet de muziek als middel om mensen bewust te maken van de millenniumdoelen en wereldverbetering, Amsterdam Roots richt zich puur op cultuur en muziek en het festival komt voort uit het Africa Roots & World Roots festival, duurt anderhalve week en vindt plaats op verschillende locaties in de Amsterdamse binnenstad. Wat de beide festivals bindt is de wereldmuziek. Maar wat houdt die term eigenlijk in? Voorlichtster Ron-
Dhobet Gnahore (l) treedt op bij Amsterdam Roots, terwijl Iva Nova (r) los gaat op Festival Mundial in Tilburg.
nie Kroes van Amsterdam Roots: ‘Dat is moeilijk te omschrijven. Wereldmuziek is een brede term, maar het is vooral een mix van muzikale stijlen met niet-westerse invloeden. Maar wat je veel ziet is de invloed van globalisering op de wereldmuziek, veel crossovers tussen wereldmuziek en westerse muziek. We hebben op Amsterdam Roots dan ook veel jonge, vernieuwende bands, naast de oude, meer traditionele.’ Programmeur Erwin Schellekens van Festival Mundial
vindt wereldmuziek maar een slechte naam: ‘Het heeft een geitenwollensokkenimago. Maar ik zou geen ander begrip weten. Het is voor ons muziek die uit alle werelddelen kan komen, ook uit Nederland. Wereldmuzikanten zijn altijd op avontuur. Ze kijken terug op hun eigen roots en gaan vanuit daar verder en musiceren met een open kijk op de wereld. Muziek wordt zo een universele taal.’ ‘We zijn bevriende festivals’, zegt Kroes. Toch vindt er nog weinig cross-
over plaats tussen de twee evenementen, maar daar wordt volgens Schellekens aan gewerkt. ‘Het gebeurt steeds meer, we kunnen elkaars expertise ook goed gebruiken.’ Dit jaar is er één act die op beide festivals tegelijk staat: La Symphonie de la Kora uit Mali. Het Amsterdam Rootsprogramma kent volgens Kroes vele hoogtepunten. ‘We hebben de Balkan Beats bands uit Oost-Europa, jonge wilde groepen, heel energiek. En we heb-
Thriller top 4
ben de mooie band Novelas uit Mozambique, met heel poppy Afrikaanse muziek.’ Als hoogtepunt van Mundial noemt Schellekens het Spaanse Ojos de Brujo. ‘Flamenco op gymschoenen noemen ze het ook wel. Zij geven met respect voor hun roots een heel eigen draai aan de muziek. Dat is echt een topact, ik ben vier jaar bezig geweest ze naar Mundial te halen en ben erg blij dat ze er staan.’ Ook de Afrikaanse soul/funkman Manu Dibango is volgens Kroes niet te missen. ‘Die is voor een eenmalig optreden in Nederland.’ In het voorprogramma van Dibango staan twee jonge Afrikaanse zangeressen. Wereldmuziek draagt ergens nog wel een stempel dat het ontoegankelijk zou zijn, maar dat wil Kroes ontkrachten. ‘Op Roots Open Air, zondag, kan op élke band gedanst worden. De acts daar zijn niet moeilijk of serieus, je hoeft nergens in stilte naar te luisteren. Het is allemaal feestmuziek. Maar het is dan ook een groot multicultureel feest. En nog steeds gratis.’ Schellekens: ‘Wij zijn juist erg toegankelijk, dat is de kracht van Mundial.Twee dagen lang een park vol muziek, activiteiten en informatie. De kracht van Mundial is de sfeer. Zoals het op Mundial is, zo zou de hele wereld in elkaar moeten zitten.’ 1 www.amsterdamroots.nl www.festivalmundial.nl
;\jgXee\e[jk\Yf\b\emfc^\ej:_Xic\j[\eK\o(0,) % N`eeXXimXe[\>fl[\eJkifg#[\gi`ajmffi[\ Y\jk\E\[\icXe[jkXc`^\k_i`cc\i%@e)'')JZ_`aemXebXej \e)''-;\dXZ_kmXed\e\\iD`cc\i %
Pattern Recognition (2003) @N`cc`Xd>`Yjfe Ê?ff][g\ijffe:XpZ\GfccXi[`jZffc_lek\i[XkmXbXcc\\eXc \enfi[k`e^\_lli[[ffi\\e^iffkZfddle`ZXk`\Yli\Xlfd [\ffijgife^k\m`e[\emXedpjk\i`\lq\jklba\jÔcd[`\fg_\k `ek\ie\km\ijZ_`ae\e%<\egi`mXk\[\k\Zk`m\mXi`Xek1[feb\i#_\\c\i^ df[\ie#`ejg`i\i\e[%N`cc`Xd>`Yjfe`j^\\ek_i`cc\ijZ_i`am\i%?`a q`kd\\i`e[\jZ`$Ô[\ÔcdK_\DXki`o`j^\YXj\\i[fg\\emXeq`ae Yf\b\e$E\lifdXeZ\i %Ë @J9E('1'+),(0/-/,
The Talented Mr. Ripley (1955) @GXki`Z`X?`^_jd`k_ Ê;\YX[^lp`j[\^ff[^lp%KfdI`gc\pm\idffi[kq`aemi`\e[#e\\dkq`ae`[\ek`k\`kfm\i \ec\\]kmXeq`ae^\c[%?`afekgfgkq`Z_`ecXk\i\Yf\b\ekfk\\em\\cq`a[`^Zi`d`e\\c[`\_\k Xck`a[n`ekmXe[\n\k%?`^_jd`k_[iXX`k[\Zfem\ek`\j`e[\[\k\Zk`m\n\i\c[(/'^iX[\efd% <e[XeYc`abk[Xk[\c\q\i_\c\dXXce`\km\inXZ_k[Xk[\^ff[^lpjn`ee\e%?`an`c\\e ^f\[^\jZ_i\m\em\i_XXc%Ë @J9E('1',/)++/*0,
4 The Maltese Falcon (1930) @;Xj_`\cc?Xdd\kk
The New York Trilogy (1987) @GXlc8ljk\i
ÊJXdJgX[\#[\gi`mXk\[\k\Z$ k`m\#nfi[kq\c]m\i[XZ_kmXe [\dffi[fgq`aeZfdgX^$ efe8iZ_\i#k\in`ac_`a\\e X]]X`i\_X[d\k[\miflnmXe 8iZ_\i%?\kgcfk`jd`jjZ_`\e fm\i[i\m\e^\Zfdgc`Z\\i[# dXXi[\g\ijfeX^\jq`aebcXj$ j`\b\ij^\nfi[\e#`Zfe\e% ?Xi[#^f\[\[`Xcf^\e#qfe[\i Xck\m\\cdfiXc`jk`jZ_^\[f\%Ë @J9E('1'.,)/-,**(
ÊK_\E\nPfibKi`cf^p^\\]k[i`\ \og\i`d\ek\c\mXi`Xek\efg[\ gi`mXk\[\k\Zk`m\:`kpf]>cXjj# >_fjkj\eK_\CfZb\[Iffd % Jk`ac#Zfdgfj`k`\#fe[\in\ig# fekn`bb\c`e^#Xcc\jbcfgk%N`\ \\e\Z_k\c`k\iX`i\k_i`cc\in`c c\q\e#c\\jk[`k%FfbGXlc8ljk\i `j^\\ek_i`cc\ijZ_i`am\i#dXXi \\emXe[\^ifk\_\[\e[XX^j\ 8d\i`bXXej\c`k\iX`i\jZ_i`am\ij%Ë @J9E('1'(+*'*0/*'
3
2
1 EJ`j_ff][jgfejfimXeAle`$DXXe[mXe_\kJgXee\e[\9f\b)''.%B`abfgnnn%k`a[mffic\q\e%ec
Cultuur
17
Film Levende legende in 'Venus'
Eigenwijze Peter O'Toole buffelt stug verder Hij brak zijn heup tijdens de productie van 'Venus', maar de 75jarige acteur liep na 48 uur al weer rond. Peter O’Toole is op zijn zachtst gezegd nogal eigenwijs. Elaine Brand AMSTERDAM
...
Ooit werd de knappe acteur wereldberoemd door zijn titelrol in Lawrence of Arabia (David Lean, 1962). De film werd bekroond met zeven Oscars; zelf verdiende hij een nominatie. Verder waren er negentien andere filmprijzen en twaalf nominaties. De megahit leverde hem vele grootse rollen op, waarmee hij nog meer internationale faam vergaarde. Hoewel niet één van zijn latere films deze mijlpaal in de filmgeschiedenis overtrof, blikt de acteur na bijna 50 jaar terug op een zeer respectabele carrière. En hoewel de massa hem vaak prijst om die ene rol, kreeg hij nog zeven nominaties. Inmiddels is O’Toole naast befaamd bijna net zo berucht om zijn wilde leven en eigenzinnige karakter. Al in 1976 werd hij ernstig ziek en moest een deel van zijn maag verwijderd worden vanwege zijn zware drinkgewoontes. Hij veerde terug en, zoals hij zelf altijd grapt over zijn late nachten met beroemde collega-
acteurs: ‘Ik heb van geen enkele druppel spijt.’ Inmiddels zijn de meeste van zijn drinkmaatjes overleden, maar O’Toole buffelt stug verder.
O’Toole is naast beroemd bijna net zo berucht om zijn wilde leven En hoe. In de lowbudgetproductie Venus, die grotendeels op locatie in een winters Londen is geschoten, speelt hij in elke scène. Tussen de scènes door haastte hij zich weliswaar naar zijn gele tentje met straalkachel om zijn verkleumde oude lijf op te warmen. In de kerstvakantie brak hij ook nog eens zijn heup, maar O’Toole maakte de film af. Het is een wonder hoe de acteur, die zo graag benadrukt dat hij nooit aan beweging doet, nog steeds zoveel veerkracht heeft. Koppig was hij ook toen hij in 2003 na zeven Oscarnominaties – het record - een Oscar voor Lifetime Achievement in eerste instantie niet wilde aannemen. Hij schreef de Academy: ‘Ik acteer nog steeds en zou graag wat meer tijd krijgen om de lovely bugger eerlijk te winnen.’ Voor zijn rol in Venus ging het
beeldje dit jaar voor de achtste keer aan zijn neus voorbij. Jammer, hij had hem voor geen mooiere rol kunnen krijgen. Hoewel hij beslist indrukwekkend is in zijn kostuumrollen in films als The Lion in Winter en het meer recente Troy, is deze rol O’Toole echt op het lijf geschreven. De Shakespeare-acteur komt met zijn klassieke scholing nog het best tot zijn recht in het personage dat een reflectie is van hemzelf. Deze rol van bloedeigenwijze en charmante bejaarde acteur zou de perfecte bekroning zijn van een lange filmcarrière. Zelf denkt hij er blijkbaar anders over, aangezien hij inmiddels al weer vele producties verder is. Van zijn geroemde uiterlijk is weinig over, door de drank en jaren ziet hij eruit als 95, maar zijn helblauwe ogen priemen nog net zo fel als vroeger. Ze lijken je dwars door het witte doek aan te staren en verraden dat zijn sterke karakter nog even levendig is als altijd. ‘Wat heb je vandaag gedaan’, vraagt zijn ex-vrouw hem in Venus. ‘Ik speelde een lijk’, antwoordt hij haar. Ze kijkt hem aan: ‘Ah, typecasting.’ In het echte leven is Peter O’Toole waarschijnlijk te legendarisch om echt te sterven, of in ieder geval is hij te koppig.
Peter O’Toole, hier 29 jaar oud. DAVID HURN/MAGNUM/HH
Shrek Sterrenstemmen ongekend populair
‘Stemmen tillen film naar hoger niveau’ Floor van Dijck AMSTERDAM
...
Ellen DeGeneres als vis, Bruce Willis als wasbeer: geen animatiefilm lijkt meer te kunnen zonder beroemdheden die hun stemmen uitlenen voor de karakters. Met name bij de opvolgers van de traditionele tekenfilms zijn beroemde namen niet meer weg te denken van de casts. Studio’s als Pixar en Dreamworks zweren bij bekende acteurs. Bekende stemmen leveren extra publiciteit en trekken een breder publiek. Niet alleen de kinderen, maar ook de ouders. Groot succesvoorbeeld is de sprookjespastiche Shrek, die volgende week in première gaat en waarvan
de stemmen dinsdag in Nederland waren. Actrice Cameron Diaz sprak de stem in van Prinses Fiona, Antonio Banderas was de gelaarsde kat. Shrek-producent Jeffrey Katzenberg was ook in Amsterdam en licht de keuze voor de sterren toe: ‘Ze maken onze films aantrekkelijker en geschikt voor een groter publiek. Het zijn geweldige acteurs en hun stemmen tillen de film naar een hoger niveau.’ Samen met Steven Spielberg is Katzenberg oprichter van animatiestudio Dreamworks. Hij was ook de man die in 1992 bij Disney de celebrity-stem introduceerde: Robin Williams was de geest in de fles in de film Alladin. Na dat grote succes volgden er meer, Na het vertrek van Katzen-
Producent Jeffry Katzenberg.
berg bij Disney in 1994 gebruikt de studio voor de traditionele tekenfilms weer voor het merendeel pro-
fessionele stemacteurs. ‘Disney was het niet gewend, maar bij Dreamworks werkt het absoluut.’ Stemmenwerk was twintig jaar geleden voor een Hollywoodacteur nog iets om op neer te kijken. Nu is het een gewaardeerde bijactiviteit én een verdienste voor de sterren. Dit overigens tot teleurstelling van veel professionele Amerikaanse stemacteurs, die moeten toezien hoe hun broodwinning wordt overgenomen door miljonairs, die voor het inspreken tot wel honderd keer zoveel betaald krijgen. Hoeveel de beroemdheden betaald krijgen voor het inspreken van de stemmen in Shrek ,wil Katzenberg niet vertellen. ‘Je mag ervan uitgaan dat het om veel geld gaat, omdat ik
vind dat ze ontzettend veel toevoegen aan het succes van de film. Elke cent is verdiend. Elke keer als ik een cheque voor ze uitschrijf ben ik blij.’ Het gevolg is, dat wij in Nederland zitten opgescheept met BN’ers die de stemmen van de Hollywoodsterren overnemen: Angela Schijf in plaats van Cameron Diaz, Carlo Boszhard in plaats van Eddie Murphy. Commercieel gezien vreemd, want een beetje volwassene wil liever het origineel horen en een kind maakt het meestal niet uit of het sprekende beestje is ingesproken door een bekende acteur of niet. Desondanks zijn bekende stemmen geen garantie voor animatiesucces. Sindbad, koning van de zeven zeeën (2003) flopte, ondanks dat Brad Pitt zijn stem leende. Datzelfde gold voor Flushed Away (2006), waarin Kate Winslet en Hugh Jackman de hoofdrollen inspraken. Deze Aardman/ Dreamworks-productie presteerde flink ondermaats.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ....................................................................................................................... ...............................................................................
RECENSIE | FILM
VERTEERBAAR DOOR CHARME Elaine Brand
...
In Venus slijten de twee hoogbejaarde acteurs Maurice en Ian hun oude dag samen. Nooit doorgebroken pikken ze nog steeds her en der klusjes mee voor een beetje cash. Hun comfortabele en routineuze leven wordt opgeschrikt door de komst van Ians achternicht Jesse. Terwijl ze Ian direct op de zenuwen werkt, heeft ze
op Maurice een ongelooflijke (fysieke) aantrekkingskracht. Al snel hebben de oude man en de jonge vrouw een intieme band met elkaar. De twee onbetekenende acteurs worden gespeeld door twee legendarische rotten uit het vak, Peter O’Toole en Leslie Philips, en hun scènes samen zijn memorabel. Als geen ander kan O’ Toole – ooit door zovelen aanbeden vanwege zijn uiterlijk – de vergankelijkheid van schoonheid en jeugd overbrengen. De op zijn minst dubieuze relatie tussen Maurice en Jesse zou vertolkt door een willekeurige andere acteur beslist ranzig zijn. Met zijn overweldigende charme weet hij er
nu echter telkens net mee weg te komen. Oordeel: gaan, tenzij je maar een keer per jaar naar de bioscoop gaat
RECENSIE | FILM
KRAAKFILM VOL SNUFJES PLAKSNORREN EN NEPNEUZEN Eric le Duc ...
O’Toole (links) en Philips
Na de betaalde vriendenvakantie die Ocean’s 12 heette, revancheren regisseur Steven Soderbergh en George Clooney zich enigszins met Ocean’s 13. Als één van zijn maatjes wordt bedonderd door casino-eigenaar Willy Bank (Al Pacino), roept gentlemanschurk Danny Ocean (Clooney) zijn boevenbende weer bij elkaar voor een wraak-
oefening. En dat resulteert in een aardige kraakfilm vol verkleedpartijen met plaksnorren en nepneuzen. Ook dit keer worden de alarmsystemen érg makkelijk omzeild met de ongelooflijkste snufjes en gadgets. Het is mooi geweest, dunkt ons. Soderbergh heeft met Ocean’s 13 zijn laatste kraak gezet, Clooney schijnt wel zin te hebben in een vervolg. Oordeel: gaan, nog één keer dan
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................... ............................................................ ...............................................................................
Achebe wint Booker Prize
Duran Duran doet duet
A la Longue
De Nigeriaanse schrijver Chinua Achebe (79) is de winnaar van de tweede tweejaarlijkse International Man Booker Prize .
Duran Duran heeft opnieuw een nummer opgenomen met Justin Timberlake. Het heet Night Runner.
Op 22 oktober, de geboortedag van Robert Long, organiseren vrienden van de zanger, die een half jaar geleden overleed, een groot herdenkingsconcert in het Luxor Theater in Rotterdam.
s d n a h e w Ou … n e n e h R k r Dierenpa
ileum b u j g i r a -j 5 7 Het in het d r ie v e g t d r wo
& 17 juni 6 1 n a v d n e week
dieren, buffet langs de nd pe lo n ee re gen, Met onder ande , dier voorstellin es iti os xp -e to fo aan diverse zweefmolens, n van taar ten de ie nb aa s, tie nog veel meer… voederpresenta diersoor ten en
nd lgisch weeke ta s o n n e e m n! Korto tra activiteite boordevol ex
www.ouwehand.nl www.ouwehand.nl
GENIET april 2007
Grebbeweg 111 in Rhenen • Elke dag geopend • Telefoon 0317 650 200
TV-Gids
19
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
Nederland 1
17.00 17:00 17:05 17:25 17:50 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25
17.00 NOS Journaal KRO Kindertijd Sesamstraat SP EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo AVRO De kinderpolikliniek
20.00 20:00 20:30
NOS Journaal Korenslag
22.00 22:05 22:45 23:35 23:55
Nederland 2
Grenzeloos verlangen Law & Order NOS Journaal ER
17:25 18:15 18:45 19:25 19:50
17.00 James Herriot: All creatures great & small That’s the question Van jonge leu en oale groond Toen was geluk heel gewoon NCRV Natuurlijk: Nationale landschappen
20.00 20:25 20:50
Netwerk Edison Klassiek 2007
23:50 00:05 00:33
17:00 17:05 17:30 17:58 18:10 18:25 18:45 19:00 19:30
NOS Journaal Nova/Den Haag vandaag Holland Doc: De handen van Che Guevara Festival Classique journaal Geloof, seks en (wan)hoop Dode Dichters Almanak
RTL 5
17.00 17:00 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55
VPRO Thema: Hollandse hokjes
22.00
22.00 22:00 22:30 22:35 22:55 23:55
RTL 4
NOS Jeugdjournaal.nl Kid Paddle Ratz AVRO Smartkidz ZigZag Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Berlin, Berlin Wat heet!
20.00 20:25
22.00 22:00 22:15 22:50
Nederland 3
Is dat eigenlijk wel zo? NOS Journaal NOS Sportjournaal Wat heet! Hertenkamp
17.00 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer
20.00 20:00 20:30 21:30 22:30 22:55 23:55 00:10 00:15
Goede tijden, slechte tijden Klasgenoten Char, het medium 4 in het land Jouw vrouw, mijn vrouw RTL Nieuws RTL Weer Oprah Winfrey show
17:40 18:25 18:55 19:25 19:55
Jensen! The king of Queens The nanny Dharma & Greg Flodder
20.00 20:30 21:30
CSI: New York Prison break
22.00 22:30 23:15 00:05
Jensen! RTL Boulevard The nanny
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
RTL 7
SBS 6
17.00 17:45 18:00 18:55 19:50
Who’s next The A-Team Law & order ‘Allo ‘allo!
20.00 20:30
The Shawshank redemption
22.00 23:15 00:59 01:00
Net 5
17.00
Stephen King’s The night flier Teleshop 7 Ik ben in balans!
17:00 17:30 18:25 19:00 19:25
The bold and the beautiful JAG Medisch centrum Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws Trauma NL House House
22.00 22:30 22:50 22:55 23:20 00:25
17:35 18:05 19:00
17.00 Suddenly Susan Charmed Judging Amy
20.00 20:00 20:30
20.00 20:00 20:30 21:30
Veronica
17.00
Will & Grace Dirty dancing
22.00 22:25 00:25
Bounce Law & order
17:05 17:25 17:35 18:00 18:30 19:00
Joey Who am I?
17:15 17:30
Interactieve middag televisie De Wedstrijden
20.00 20:10
De Wedstrijden
22.00 22:45 00:00 00:10
22.00 22:35 00:10
Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws Trauma Team: E.R. live Medical detectives
Lilo & Stitch Spetter Totally Spies The Fresh Prince of Bel-Air The Drew Carey show Friends
20.00 20:00 20:30
Tien
17.00
Na de wedstrijden Interactief spelprogramma: Cash Day Zendtijd voor NOX
Ticker South Park
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ÉÉN
CANVAS
17.00 17:00 17:35 18:00 18:10 18:35 19:00 19:40
17.00 Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal 1000 Zonnen & garnalen
20.00 20:00 20:05 20:40 21:10 21:45
Het weer F.C. de Kampioenen Het leven zoals het is: Luchthaven I Koppen Emma
22.00 22:10 23:00 23:21 23:22 23:30 00:20
Zomer 2007 Het journaal laat KENO-uitslagen Het weer The bill De rode loper
17:20 17:45 18:00 18:10 18:35 18:50 19:10 19:35
Terzake CANVAS Rare streken De canvascrack
17:00 17:30 18:00 18:25 18:35 19:00 19:30 20:00 20:30 21:00
Messiah Swiss Toni
Celebrity MasterChef EastEnders Holby City
22.00 23:35 00:35 01:20 01:25
BBC World
17.00 Stupid Dinosapien Blue Peter Newsround Neighbours Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws
20.00
22:00 23:00
22.00 22:20 23:35
BBC 2
17.00 Lilo & Stitch in het Disney festival Zoé Kezako Oggy en de kakkerlakken Peperbollen W817 6Tien Holly’s heroes Third rock from the sun
20.00 20:00 20:00 20:50 21:45
BBC 1
18:15 19:00 19:30
17.00 The weakest link The people’s quiz - Wildcard Let me entertain you
20.00 20:00 20:30 21:00
This world The museum Springwatch
22.00 22:00 23:00 23:30 00:20
17:30 18:30 19:30 19:45
Talking movies Asia today World business report Sport today
20.00 20:00 21:30
World news today Click
22.00 Mary, Queen of shops The Graham Norton show Newsnight Wedding stories
22:30 23:15 23:30 00:30
HARDtalk Sport today World business report Asia today
True dare kiss Nieuws, regionaal nieuws en weerbericht Question time This week Weerbericht Sign zone
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ........................... ....................................... ....................................... ....................................... .....................................
ARD
ZDF
17.00
17.00
17:00 17:15 17:47 17:55 19:50 19:55
Tagesschau um fünf Brisant Tagesschau ARD vor acht Das Wetter im Ersten Börse im Ersten
20.00 20:00 20:15 21:45
Tagesschau Die große Show der Naturwunder Panorama
22.00 22:15 22:43 22:45 23:30 00:00 00:45 01:05 02:40
17:00 17:15 17:40 17:50 19:00 19:20 19:25
Discovery Channel
17.00 heute - Wetter hallo deutschland Leute heute Ein Fall für zwei heute Weerbericht Notruf Hafenkante
20.00 20:15 21:15 21:45
Lustige Musikanten on tour auslandsjournal heute-journal
22.00 Tagesthemen Das Wetter im Ersten Harald Schmidt - Best of POLYLUX Armut abgeschafft - Reise durch Mosambik Nachtmagazin Michel Vaillant - Jeder Sieg hat seinen Preis Tagesschau
22:12 22:15 23:15 00:20 00:35 02:15 02:20
17:00 17:30 18:00 18:30 19:00
22.00 Weerbericht Maybrit Illner Johannes B. Kerner heute nacht Roche & Scobel: Wie viel Rausch darf sein? heute Johannes B. Kerner
Wheeler dealers: MRII Mark I Wheeler dealers: MRII Mark I How do they do it?: Fighter jet/ baseball/sports car How do they do it?: Rescue services/rotating boat/parachutists American chopper: Mikey/Vinnie Bike
17:00 17:30 18:00
Mythbusters: Myths revisited Dr G: Medical Examiner: The desperate crossing
22.00
Crimes that shook the world: Phoenix strangler Sci-fi saved my life: Men in black saved my life Murder trail: Trailside killer A haunting
01:00 02:00 03:00
20.00 20:00 21:00 22:00 23:00 00:00 01:00
National Geographic
17.00
19:00
Totally wild I didn’t know that Frontlines of construction: Safety squads Devils of the deep
20.00 20:00 20:30 21:30 22:30 23:30 00:00
Eurosport
17.00
Mad labs Seconds from disaster: The Kursk Is it real? Atlantis America’s deadliest gang I didnt’t know that Frontlines of construction: Safety squads Is it real?: Atlantis America’s deadliest gang Is it real? Russian bigfoot
17:00
Tennis
20.00 20:30
Boksen
22.00 22:30 00:30
Vechtsport: Fight club Snooker hall of frame
20
Service
Reizen
Remco Janssen
Liverpool
Hommage aan Fawlty Towers E
en ergere variant van het hotel Fawlty Towers bestaat. Het ligt in Liverpool en is de ideale uitvalsbasis voor Beatles- én Liverpoolfans die niet malen om service of een goede hotelkamer. De website van Brian Epstein Guesthouse had niets te veel gezegd: het hotelletje is een prachtige villa, het ligt op Anfield Road vlakbij het Liverpool-voetbalstadion en binnen hangt het vol met Beatles-memorablia (en een handtekening van Steven Gerrard!). Dat laatste als eerbetoon aan Brian Epstein, de Beatlesmanager die hier in zijn jonge jaren gewoond zou hebben. Maar waar is iedereen? De deur van het hotel, ondanks de geplande aankomst om 13.30 uur, zit potdicht en op de bel reageert niemand. Dan maar bellen naar de mobiel van de eigenaar. ‘Ja ja, druk druk, ik kom er aan binnen vijf minuten, meneer.’ Twintig minuten later verschijnt Patrick in een vaal, bezweet shirt, met dikke wallen onder z’n ogen, puffend van haast en druk-druk-zijn.
Z
onder plichtplegingen ratelt hij door. Dat ik niet in m’n eenpersoonskamer met douche en suite kan maar hij heeft iets wat ook goed is en toch een douche voor mij, alleen is die wel op de gang (‘okay?’) en als troost krijg ik ‘two free Beers, on the house. Remind me tonight, will ya?’
Brian Epstein Guesthouse is de ideale uitvalsbasis voor Beatles- en Liverpoolfans. HH
Hij verontschuldigt-ratelt zich voor de kamer, die eruitziet als die uit een make-over tv-programma. In fase één, wel te verstaan. Drie bedden (!), een gammel tv’tje dat niet werkt en een kledingrek dat uit elkaar dondert. Eerlijk is eerlijk: het uitzicht over het park en de stad is fabelachtig. Later volgt de ontdekking dat een handdoek ontbreekt. Per sms, dat lijkt de beste manier van communicatie, verzoek ik Patrick om eentje.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................
Als hij terug is, snuffelt hij aan een paar handdoeken en werpt ze achteloos van de zolder naar beneden. ‘Voel even of ze niet nat zijn? Ze komen net uit de droger.’ En als ik voor de tv even wegdroom en Patrick mij wakkerschudt, gaat dat zo. ‘Hé fuckface, wake up!’ ‘s Avonds begint de echte pret. ‘Ga je mee wat eten?’ Even slaat de twijfel toe, met twee zwetende Ieren - slome broer Chris helpt een week mee - in een
gammel busje? Maar van nee zeggen is geen sprake.
D
e Ford Transit raast door het warrige verkeer, rakelings langs stoepranden en vluchtende voetgangers. ‘Snel, vraag hier even of de keuken nog open is. Look confident.’ Met een groot bord curry en een bier in de pub - ditmaal een eerbetoon aan filmsterren uit de jaren vijftig -
De nieuwe website is inmiddels in de lucht: www.brianepsteinguesthouse.com
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................................................................................
ARGUS
Donoren willen duidelijkheid over bestemming bloed
- %&,+ )#$%* )+,) -% 0.&)"*
HPFEJEFF OBBS TUVVSIFU EFJKTLBTU
© 2007 - René Leisink
komt de Ier enigszins los. Het hotel moet het toonbeeld van gastronomie worden (hij raadt ontbijt in zijn hotel af: de eieren van de kokkin smaken naar snot. De volgende ochtend blijken haar worstjes nog veel erger). Trouwerijen in de tuin! Internationale gasten! Een flitsende website! Alles kan in Patricks hoofd. Hij zoekt alleen nog een manager. ‘Are you interested?’ Nee, bedankt. Een collega van Sportweek, ook in de stad voor het duel tussen Liverpool-PSV, verklapt de volgende dag dat hij dezelfde job kreeg aangeboden. De volgende avond aan de bar help ik de eigenaar met een sollicitatiegesprek van een puisterige knul, die hij wel ziet zitten als manager. Daarna volgt een halfdronken gesprek, vooral over de boezem van de barmeid. De volgende ochtend bij vertrek geen spoor van m’n nieuwe vriend. Dan maar een bedankje per sms. Geen antwoord. Te druk, zeker. Vergis je niet, dit is niet het zoveelste relaas over een toeristennachtmerrie, maar een hommage aan de Fawlty Towers van Liverpool. Nog nooit heb ik zo veel lol gehad voor 45 pond per nacht. 1
%"1 ! + )%+ *,* -% $&# #%1&"+&+ #%* /+ &' &# &%+-%% $&##%,),* $) % *) !- %% % 1 ",%%% -).)"% + * %+,,)# !" 7!% $) . "$'% % + $+ % *) ")% +"&)+ % +&'$&##% # ) + &&) -)) !1 % %%%"&)+ % % + * ')*&%#*+"&)+ % 1&) *+&) )&$ % " 1& -) ! &&) , + ')&,)% -% 1&"+&+ % + "&% % #%* /+ ,)* % )) 4) #* -)1&)*+) ") !+ % 5) ' $& % '&',#) + +*&&*+ * ) %& .&)+ % ,* " !" !) "%&%%+! 1% , 1 % + -% ')&)$$)'+ &,+ % % &''&& ) ,%#&. '#+*+ , %% !&%)% .)&%) +%$ %*+ 22% &$& - ) #
#&+&%% % "% + % %#* *')"+ % 22% -# + && &'# $ *! + ) % +. , +1% %% , + # + % #" 6-) % %$% "% +% + +% #") &' + !%* % + % %" % .+ + &%7% )) "."! ) ","%-&*# % 1&-# $&# !" !) % + *# !+% & #'+ #$+#&1
)"-))% + )'*+ )%+)' .&)% ')&** &%# 1"% &&) % *+)% & $ % " !,)0 # %$*+) ) $"% +% %& )&% * 1 " '+ 3%+% &%*(,%+ "+ #+ 7%# $) . %+ , + %# !" %2+ % + + ')&)$$ .&)+ ')*% +) &&) &) % # ! + % +* $+ 1&) + $"% $) ) % $$) ) ! % &)*+% &,% $%%# !" &# )&' ! #*
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
COLOFON
HET WEER
...
Vandaag
Dagblad De Pers is een uitgave van Mountain Media BV uitgever Cornelis van den Berg hoofdredacteur Ben Rogmans adjuncten Jan-Jaap Heij, Frank Poorthuis artdirector Maarten ten Haaf marketing Gert Jan Laurman distributie Dick van Geemen commercieel directeur Jerrel Oron finance Ruud Swart internet Rik Nizet druk Dijkman Offset Diemen, MGL Heerlen en NDC Leeuwarden
...
Dagblad De Pers is een onafhankelijke, gratis kwaliteitskrant die circa 240 keer per jaar verschijnt en verkrijgbaar is op NS-stations, in winkels, kantoren, in de horeca en op vele andere locaties.
...
Dagblad De Pers wordt in een aantal plaatsen dagelijks bezorgd door Interlanden. Ontvangt u dagelijks De Pers en heeft u klachten over de bezorging? Bel: 0900-0708 of kijk op www.bezorgingdepers.nl. Aanmelden als bezorger kan op twee manieren: 090o-INTERLANDEN (0900-4683752) of www.bezorgingdepers.nl.
Gedurende de ochtend valt er vrijwel overal regen, soms met onweer. Vanmiddag trekt de neerslag oostwaarts weg en zullen er vooral in het zuiden nog een paar buien vallen. Er is weinig tot geen ruimte voor de zon, maar toch wordt het in de meeste provincies 21 ˆ 22 graden.
WEERBERICHT NEDERLAND
Morgen
Wederom valt er gedurende de ochtend flink wat regen, in de middag lijkt het een stuk droger te zijn. De wind gaat in de loop van de dag overal vanuit het zuidwesten waaien en is veelal matig van kracht. Aan zee wordt het een graad of 19, landinwaarts gaan we wederom naar 22 graden.
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .............................................................................. ............................................................ .......................................................... Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam Tel. 020 - 3460560 Fax. 020 - 3460596
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
Extremen van 14 juni
hoogste max. temp.: 31,4ºC in 1948 laagste min. temp.: 2,9ºC in 1911
GRONINGEN AMSTERDAM MAASTRICHT VLISSINGEN
Bewolkt Buien Onweer Buien
20 ˚C 22 ˚C 23 ˚C 20 ˚C
Puzzel met De Pers 1 2 3 4 5 6 7
ZWEEDS RAADSEL: welluidend
meisjesnaam sprookjesfiguur
pochet
CRYPTOGRAM
groet
vol zorg
1
OPLOSSINGEN VAN GISTEREN
2
3
boom
land in Azië
4
5
6 meisjesnaam rund
6
kledingstuk Griekse stad
7
1
kever
beroep
9
spijker
zangstem
7
5
10 vrouwelijk dier
4
11
HORIZONTAAL: 1. Zij leurt reeds met een hoeveelheid (8); 4. Wie de poel meer wil uitdiepen is een opportunist (8); 6. Arena voor biljarters (4); 8. De richting wordt heel vlug aangegeven (7); 9. Bloem om op te schieten (4); 10. Al die auto‘s veroorzaken een oogziekte (8); 11. Vreemdelingen die in Son leven (8). VERTICAAL: 1. Op die manier slechts zonder aanleiding (6); 2. Ovaal is de maat van een slot (6); 3. De beste golfstok van de vereniging (7); 5. Het gaat bij dit muziekstuk om de dochter van Cadmus (7); 6. Tik jij op deur, raam of schouder? (6); 7. Men daagt het meisje uit met Schotse stof (6).
pers. vnw. middelb. onderwijs
makkelijke klus Europeaan met het genoemde plaaggeest
2 jongensnaam
3
BRAINSNACK®
SUMBRERO®
7
12
8
11
13
21 4
4
13
10
12
20
16
11
Welke code ontbreekt er bij de derde wereldbol?
A
B
C
9
8
Zweeds -f-o-s-bvioloncel -gom-oise fut-ked-t -r-alpencentigram -romeo-ce heg-recht -nat-data GEDICHT Brainsnack Van B naar A. Hij zwemt in een steeds herhalende volgorde van cirkel (A), vierkant (C) en ster (B) zonder rekening te houden met boven of onder water.
Kakuro® & Sumbrero®
16
SUDOKU
Cryptogram HORIZONTAAL: 1. Verlopen; 4. nestgeur; 6. diva; 8. rooster; 9. lens; 10. stinkend; 11. nagenoeg. VERTICAAL: 1. Vendel; 2. liters; 3. pretors; 5. rotting; 6. draken; 7. aardig.
8
behoeftigen stad in Italië
21
SUDOKU
8 2 1 4 6 7 9 5 3
3 4 9 5 8 2 7 1 6
7 5 6 1 9 3 8 2 4
5 1 3 8 4 9 2 6 7
6 8 7 2 5 1 4 3 9
4 9 2 7 3 6 5 8 1
1 7 4 3 2 5 6 9 8
2 6 8 9 1 4 3 7 5
9 3 5 6 7 8 1 4 2
2 8 9 5 4 3 7 6 1
1 6 4 2 8 7 3 9 5
5 3 7 6 1 9 2 4 8
7 5 1 9 3 4 6 8 2
9 2 8 1 7 6 5 3 4
3 4 6 8 5 2 1 7 9
8 1 3 7 9 5 4 2 6
6 7 5 4 2 8 9 1 3
4 9 2 3 6 1 8 5 7
2 5 7 4 9 6 1 8 3
6 3 4 8 7 1 9 2 5
8 9 1 3 2 5 6 4 7
3 7 2 9 1 4 5 6 8
4 1 8 5 6 7 2 3 9
9 6 5 2 8 3 7 1 4
7 2 3 6 5 8 4 9 1
1 8 6 7 4 9 3 5 2
5 4 9 1 3 2 8 7 6
Kakuro® van gisteren
Bij onderstaande kakuro® vormen de getallen in de zwarte 9 8 8 9 driehoekjes de som van cijfers 7 9 6 1 van 1 tot en met 9, die hori6 8 9 7 zontaal of verticaal in de aangrenzende vakjes worden inge7 9 4 3 vuld. De Sumbrero® links is 4 7 8 9 een drieweg-kakuro® waarbij de getallen in de driehoekjes Sumbrero® van gisteren de som vormen van cijfers, die verticaal of diagonaal in de aangrenzende witte vakjes 7 7 7 moeten worden ingevuld. De 0 6 6 5 doet helemaal niet mee. Per 9 9 9 som mag elk cijfer maar één 8 8 8 keer voorkomen. Dus bijvoorbeeld: 4=1+3 of 3+1, maar niet 0+4, 4+0 of 2+2.
SUDOKU
1 8
KAKURO®
PUZZELNR. 291 BELCODE:
5
A
2
6
8
9
6
5
3
7
9
2
8 4
6
2
9
3
8
3
3
15
7
3 6
2
7
4
1
B
4
5
2
8
4
2
7 9
5
1
1
1
4
7
2
3
3
7
9
3
7
21
3
4
3
4
9 7
5 10
3
4
5
1
3
4
8 4
7
6
1 9
7 5
C
1
6
5
2 6
4
4 2
7
en win gratis hotelovernachtingen Onder de goede inzenders worden dagelijks tien hotelcheques van 25 euro verloot. De hotelcheques zijn beschikbaar gesteld door sponsor World Hotel Cards. Met een cheque kunt u voordelig of gratis overnachten in talloze hotels in binnen- en buitenland.
steun<spatie>kind<spatie> belcode Een sms kost 60 cent. De opbrengst gaat na aftrek van directe kosten naar het Nationaal Fonds Kinderhulp.
1
4
9
8 2
9 7
3
11
7
3
17
9
6
5 6
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
SMS, STEUN NATIONAAL FONDS KINDERHULP
U dient uw oplossing als volgt per sms te versturen naar telefoonnummer 4040:
8
3
Dagblad De Pers
U kunt prijzen winnen met puzzelen in De Pers door de oplossing (belcode) van de sudoku met één ster per sms te versturen.
1
www.kinderhulp.nl www.worldhotelcard.nl
LEZERS
COLUMN
[email protected]
Jumpen met Jan Peter Sophie Verschoor
...
Riepe, riepe garste, zult wiele goan meien, kotte kotte stöppelkes, zult wiej loaten stoan, Jonge, jonge maekes, zult wiele goan vriejen, Olde, olde knorrepötte, zult wiej loaten stoan: klare taal uit een oud volksdansliedje voor de oogst. Deze woorden zijn vandaag de dag vervangen door beats, de klompen door Nike Air Max - wel zo comfortabel - en het klappen van de handen heeft plaatsgemaakt voor het schoppen van de benen. Ook volksdansen past zich aan zijn tijd aan: jumpstyle is onze nieuwe oogstdans. Stoere binken en toffe meiskes springen zich en masse een ongeluk. Er wordt zelfs zoveel gesprongen dat
een aantal cafés de volksdans heeft verboden. Te gevaarlijk. En veel belangrijker nog: slecht voor de drankomzet. Maar is uit het verleden niet gebleken dat volksdansen een geweldig middel is om het gemeenschapsgevoel te versterken? En dat gemeenschapsgevoel, daar moeten wij als Nederlanders volgens Balkenende IV toch aan? ‘Samen springen (hoe hoog?), samen leven’, ‘niet meer Ik maar Wij’. En de kids moeten meer gaan sporten en minder gaan drinken. Zou jumpstyle een uitvinding van het nieuwe kabinet zijn geweest? Nog niet zo lang geleden was te zien hoe Balkenende, Bos en Rouvoet hun beentjes soepel in de lucht gooiden (Koefnoen). ‘Dit land kan zoveel beter’, riepen ze al dansend uit.
Het zou niet de eerste keer zijn dat een dans wordt ingezet om tot saamhorigheid te komen. In verschillende levensbeschouwelijke groepen (liberalen, katholieken en socialisten) was men na de Eerste Wereldoorlog bang voor verwildering van de jeugd en probeerde men de jongeren door middel van Nederlandse volksdansen in het gareel te houden. Kunnen de breezermeisjes en kwajongens van nu al jumpend onder controle worden gehouden? Je wordt er in ieder geval doodmoe van. Wat volgt? Jumping with the Stars? Dit land kan zoveel beter. 1
22
Sport
Jeugd EK Vechtlust levert 2-1 zege op tegen Portugal
Wielrennen
Oranje naar Spelen in Beijing
Clement en ’Vino’ maken grote indruk
In de agenda van bondscoach Foppe de Haan staat, na de 2-1 zege met Jong Oranje tegen Jong Portugal, een grote krul om de datum 6 augustus 2008.
vlak voor het rustsignaal op en verving hem direct na de pauze. Een kwartier voor tijd slalomde Drenthe door het Portugese strafschopgebied. De latere man of the match Rigters hoefde de bal alleen maar in het doel te krullen: 2-0. Direct daarna krabbelde Portugal weer op via een fenomale vrije trap van verdediger Miguel Veloso van Sporting: 2-1. De Portugese bondscoach José Martins Couceiro zag het van de tribune, waar hij heen gestuurd was na constant gemekker op de leiding. Door de zege is Jong Oranje zeker van een plekje in de halve finale van het jeugd EK, komende woensdag.
Remco Janssen GRONINGEN
...
Als een hechte groep kroop Jong Oranje voor de aftrap bij elkaar voor een kleine yell, zoals volleyballers altijd plachten te doen. Misschien een nieuwigheidje dat de voetballers hebben opgestoken van ex-volleyballers Ron Zwerver en Peter Blangé, die bij het trainingskamp van Foppe de Haan kwamen vertellen over de sfeer op de Olympische Spelen. De gedrevenheid en zelfs overconcentratie om kwalificatie voor Beijing af te dwingen, was bij Jong Oranje aan alles te merken. Aan de dubbele high-five van inspirator Royston Drenthe met keeper Boy Waterman vooraf. Aan de gedisciplineerde defensie onder leiding van aanvoerder Ron Vlaar. Aan het collectief, dat de grote uitblinker was. Het sterrendom van de jonge Portugezen – met de man van 25,5 miljoen euro Nani van Manchester United voorop – verbleekte bij de vechtlust van Jong Oranje en dan vooral Drenthe. Spits Maceo Rigters maande na ruim een half uur spelen met zijn sprint de Portugese doelman Paulo Ribeiro tot spoed. Onhandig grab-
Spits Maceo Rigters wordt onderuit gehaald. Het levert een penalty op. AP
belde de keeper naar de bal en naar de voeten van Rigters. Terwijl de grensrechter die vlakbij stond zijn vlag naar beneden hield, vond de Duitse arbiter Knut Kircher het wel een penalty. Een korte mini-top tussen de Ajacieden Hedwiges Maduro en Ryan Babel volgde, met tot semi-democratisch resultaat dat Babel zich zeker genoeg voelde om de strafschop te nemen.
De spits, door De Haan volop bekritiseerd om zijn rare heupschot (de bondscoach vergeleek het met een golfer die een verkeerde swing heeft aangeleerd) , bleef ijskoud: 1-0. Keeper Boy Waterman moest ogenblikkelijk daarna vervangen worden door Kenneth Vermeer. Evenals Waterman oogde Julian Jenner verre van fris, hij pufte en steunde als een oude man bij elke actie. NEChuurling Roy Beerens warmde zich
Feyenoorder Royston Drenthe grote inspirator Jong Oranje De tweede overwinning in de poule is ook genoeg voor kwalificatie voor de Olympische Spelen, volgend jaar in Peking. De Oranjeshirtjes kleurden mooi bij de groene stoeltjes in de Groningse Euroborg. Tja, hoe zal oranje afsteken in het – nog altijd – rode China? We weten het op 6 augustus 2008, de datum die ongetwijfeld vet staat omcirkeld in de agenda van Foppe. 1
Novum AMSTERDAM
...
Alexandre Vinokourov heeft op grootse wijze de macht gegrepen in de Dauphiné Libéré. De Kazach in dienst van Astana reed de concurrentie gisteren in de individuele tijdrit over 40,7 kilometer in Anneyron op stevige achterstand door de rit in 52.08 te winnen. De Fransman Christophe Moreau finishte op bijna drie minuten en moest daardoor zijn leiderstrui na één dag afstaan aan ‘Vino’. Astana maakte in de tijdrit behoorlijk indruk omdat Vinokourovs land- en ploeggenoot Andrey Kashechkin op negen seconden achterstand beslag legde op de tweede plaats. Kashechkin klom daardoor op naar de tweede plaats in het algemeen klassement. De Amerikaanse tijdritspecialist David Zabriskie (CSC) werd op 38 seconden derde in het dagklassement. Rabobank-kopman Denis Menchov eindigde op veertig seconden als vijfde. De Nederlander Stef Clement (Bouygues Telecom) reed naar een knappe zesde plaats. Levi Leipheimer, kopman van Discovery en eindwinnaar van vorig jaar, stelde met een zesde plaats op meer dan een minuut afstand enigszins teleur. De Dauphiné Libéré is ondanks de dubbelslag van Vinokourov nog niet beslist. 1
&&(#* !''0)# ,# %-&(%
Dit is het mooiste cadeau voor vaderdag. %+-(!,(*'#/ (% #**$ ($%&%%$%* &'%* !)( *%("+/+&"%! ,(/#'#%& !+*&"'&(*" &$ )) %# ,(#.&.- #&%*,%% ++(,%*&%%$%*,() #*'(# %)*&'*+*&$* )"+%*" /%+ * # +&%%%,% & +(& +),&&( (,(#* !%'(* +
#,(
15,-
25,-
50,-
BladCadeau is verkrijgbaar voor 15, 25 of 50 euro.
Sport
Ben Ponsioen ontdekte huidige ster van Spurs
Basketbal
23
Micha Peters
Elson: snel, atletisch en bescheiden Francisco Elson (1976) kan vannacht als eerste Nederlander een NBA-titel veroveren. Een raw talent was hij toen Ben Ponsioen, coach van Jong Oranje, hem leerde kennen. Hij sleep de ruwe diamant tot een glinsterende edelsteen. AMSTERDAM
...
Francisco Elson strijdt vannacht in een best-of-seven serie in dienst van de San Antonio Spurs met de Cleveland Cavaliers om de NBA-titel (stand nu: 3-0 voor de Spurs). Op 12-jarige leeftijd gaat de carrière van Elson bij AMVJ Rotterdam van start (nu Rotterdam Basketbal). Het is lange tijd de vraag of Elson echter wel carrière wil maken in het basketballen. Zijn broer Patrick sterft op 21-jarige leeftijd uitgerekend op een basketbalveld aan de gevolgen van een hartstilstand. Zijn ouders zijn bang voor een erfelijke afwijking en een tijd lang laat Elson het basketbalveld links liggen. Na een uitgebreide medische controle blijkt Elson echter zo gezond als
een vis en hij neemt snel de bal weer ter hand. Dat blijft niet onopgemerkt, want op zijn 17e staat hij in Jong Oranje. Bondscoach Ben Ponsioen nodigt hem uit en is al snel onder de indruk van de capaciteiten van de adolescent: ‘Die jongen was toen al sterk, lang en atletisch. Hij bezat een enorme sprongkracht en op zijn 17e was hij al zo’n 2.08 meter.’ In vergelijking met Rik Smits (de Nederlander die in 2000 met de Indiana Pacers in de verloren NBA-finale tegen de Los Angeles Lakers stond) komt Elson er in de ogen van Ponsioen een stuk beter van af: ‘Smits had van zichzelf alleen lengte, verder niets. Elson was in alle opzichten een talent, maar blonk vooral uit in snelheid en atletisch vermogen.’
Gecharmeerd In juni 1994 komt Jong Oranje uit op een groot internationaal jeugdtoernooi in Rijen, het AA Drinktoernooi. Tijdens dit toernooi wint Jong Oranje van Jong Duitsland met in de gelederen onder meer de huidige NBA-ster Dirk Nowitzki (Dallas Mavericks). Ponsioen dient vervolgens bij de Nederlandse Basketbal Bond een plan in om voor dit succesvolle Nederlandse team een soort opleiding te organiseren, analoog aan het succesvolle Bankrasmodel in het volley-
Jong Oranje in Rijen (1994). Achterste rij: Ponsioen, tweede van rechts. Voorste rij: Elson, eerste van links.
bal. ‘Helaas wam dit plan nooit van de grond,’ aldus Ponsioen. Ponsioen besluit om voor het toernooi in Rijen twee bevriende Amerikaanse coaches uit te nodigen, zodat zij met eigen ogen kunnen zien wat voor talent Elson is. De Amerikanen, Scott Beeten en Ben Braun zijn werkzaam aan de Universiteit van Berkley. De laatste is een zogenoemde Big Man Coach (specialist in het trainen van centers) en hij is direct gecharmeerd van Elson.
Berkeley Elson beschikt echter nog niet over het vereiste middelbare schooldiploma en moet daarom eerst twee jaar naar het Texaanse Kilgore Junior College. Hierna kan hij naar Berkeley en ontwikkelt zich in een razend tempo. Met de Bears van Berkeley weet Elson zich te onderscheiden. Hij wint met zijn ploeg het prestigieuze Natio-
‘Elson blonk uit in snelheid en atletisch vermogen’ nal Invitation Tournement (NIT), het oudste collegebasketbaltoernooi. In 1999 wordt Elson dan ook ‘gedraft’ door de Nuggets, de NBA-ploeg uit Denver. Hij is letterlijk en figuurlijk nog een lichtgewicht, dus de Nuggets besluiten om hem in Europa te stallen, zodat hij daar ervaring kan opdoen en kilo`s kan winnen. Van 1999 tot 2003 komt hij uit voor respectievelijk Barcelona, Valencia en Sevilla. Ponsioen is uiteindelijk toch blij verrast dat Elson, in het seizoen 20032004, terugkeert naar Denver: ‘De meeste spelers die naar Europa worden gestuurd, blijven daar. Het is een
Henry ‘Hank’ Beenders, de eerste buitenlander in een NBA-finale
Elson in actie voor de Spurs. AP
Drie keer eerder stond een Nederlander in de NBA-finale. Voorgangers van Elson zijn Hank Beenders (Philadelphia Warriors), Swen Eric Nater (Lakers) en Rik Smits (Indiana Pacers). Alledrie de spelers verloren hun finale van respectievelijk Baltimore Bullets (1948), Boston Celtics (1984) en Los Angeles Lakers (2000). Hank Beenders was tevens de eerste buitenlander die de finale haalde.
Beenders werd op 2 juni 1916 in Haarlem geboren en vertrok op 8-jarige leeftijd met zijn ouders naar de Verenigde Staten. Hij was center en won in 1941, evenals Elson, het NIT toernooi. Hij deed dat als speler van Long Island University. Na de universiteit kwam Beenders uit voor de Providence Steam Rollers in 1947 en een stukje 1948, voor de Philadelphia Warriors in 1948, en voor de Boston Celtics in 1949.
Deze teams kwamen nog uit in de zogenoemde Basketball Association of America (BAA), de voorganger van de NBA. Beenders was ook oorlogsveteraan. Tijdens de Tweede Wereldoog diende hij in het Amerikaanse leger. Na zijn basketbalcarrière werd hij vertegenwoordiger voor een kledingbedrijf. Hij overleed in 2003 op 87jarige leeftijd in New Jersey.
prestatie op zich dat Elson zich weer terug naar Amerika wist te knokken.’
Edele delen In 2004 komt Elson voor het eerst uitbreid in de Amerikaanse media in de play-off serie tussen de Minnesota Timberwolves en zijn Denver Nuggets. Tijdens een bevlogen duel tussen Elson en Kevin Garnett grijpt de laatste Elson in de edele delen. Elson maakt Garnett uit voor homo. Geschrokken van de reacties in de media en van actiegroepen voor rechten van homoseksuelen, besluit Elson zijn excuses aan te bieden. Ponsioen: ‘Ik heb het daar met Elson later nog wel eens over gehad. Volgens hem werd het hele incident enorm opgeblazen en stelde het in werkelijkheid allemaal weinig voor. Maar ja, de kranten moeten ook vol. Francisco is een rustige, aardige en bescheiden jong. Die zit niet te wachten op dit soort rellen.’ Sinds vorig jaar speelt Elson bij de Spurs. De kans is volgens Ponsioen erg groot dat zijn ploeg de titel gaat binnenhalen: ‘De Caveliers zijn veel te afhankelijk van sterspeler Le Bron James. Bij de Spurs hebben ze veel meer mogelijkheden om te variëren en heerst een zeer collegiale sfeer, waardoor iedereen bereid is zich op te offeren voor het grotere belang.’ Volgens Ponsioen zijn de meeste Amerikanen niet erg blij met een eventuele titel van de Spurs: ‘Er zitten zoveel buitenlanders bij de Spurs. Dat steekt de Amerikanen.’ 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .......................................................................................................................................................................................................
DE BEWEGING
GOLF: PUTTEN 111
Alex van Vogelpoel
De tweede golfmajor van het jaar wordt afgewerkt zonder Nederlanders. Met de opkomst van talenten als Joost Luiten, Wil Besseling en Tim Sluiter mag er gehoopt worden dat ze over een aantal jaar op de deelnemerslijst verschijnen. Willen ze vervolgens ook een rol van betekenis gaan spelen zullen ze de groene banen tot op de millimeter moeten gaan lezen. Dit weekend zijn alle toppers verzameld in Oakmont, Pennsylvania voor de US Open. De dagen voor het toernooi zijn misschien nog wel de belangrijkste. Dit zijn de momenten dat alle golfers de greens tot op het laatste grassprietje kunnen inspecteren. Als tv-kijker is het vaak onbegrijpelijk dat
HH
de putts altijd via een omweg naar het gaatje (cup) wordt geslagen. Dit doen ze omdat de banen ‘van rechts naar links’ of omgekeerd lopen. Geen één
green is vlak en de golfers proberen dan ook de plooien te omspelen. Het fraaiste staaltje leverde uiteraard Tiger Woods. De beste golfer aller tijden maakte op de Masters in 2005 een onmogelijke putt. Op de zestiende hole van Augusta lag hij op de rand van de green, ruim twintig meter van de cup. Hij sloeg de bal recht vooruit, tot hij plots z’n afstandsbediening leek in te drukken. De bal maakte een draai van negentig graden en ging opeens richting de hole. In de laatste meter kreeg de bal nog net de juiste richting naar links mee, waarna hij op de rand bleef liggen. Pas na twee seconden besloot de bal om toch maar het gaatje in te gaan, waardoor de putt nog legen-
darischer werd. Eveneens voor fabrikant Nike. Het logo op de bal was voor die twee seconden fullscreen in beeld en leverde het bedrijf bijna gratis een megacampagne op. ‘Het wonder van Woods’ kwam voort uit jarenlange ervaring op de hole. Hij kende ieder hobbeltje op de zestiende en stuurde de bal precies langs de juiste weg. De nummer één van de wereld gaf de bal de juiste snelheid mee om op het hoogste punt uit te komen. Vanaf dat moment lag zijn lot in handen van de green. De bal werd meegenomen tussen de verhogingen door naar het laagste punt. Daar had het witte balletje nog net voldoende vaart om te vallen. 1
.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ............................................................................... ....................................... ...............................................................................
Sollied
Radochla
Rafael Nadal
Trond Sollied is de nieuwe trainer van de Belgische eersteklasser AA Gent. De Noor tekent een tweejarig contract. Zijn naam werd eind vorige maand nog genoemd in verband met Feyenoord.
Steffen Radochla heeft Veenendaal-Veenendaal gewonnen.
Rafael Nadal, zondag nog winnaar van Roland Garros, heeft zijn eerste wedstrijd op gras gewonnen. Hij won in het Londense Queen’s in twee sets van Juan Martin Del Potro.
17 juni 17 Juni Vaderdag!
Davidoff
Cool Water
Azzaro
Chrome
Vaderdag!
• eau de toilette spray, 40 ml • showergel, 50 ml • aftershave balm 50 ml
27,50
29,00
Douglas heeft
nu bij Douglas
nu bij Douglas
de leukste
19
95
• eau de toilette spray, 30 ml • all over shampoo, 50 ml • aftershave balm, 30 ml
vaderdagverrassingen
2495
Jil Sander
Bvlgari
Sun Men
Aqua pour Homme
• eau de toilette spray, 75 ml • showergel, 75 ml
43,00
nu bij Douglas
3750
• eau de toilette spray, 50 ml • showergel, 75 ml • aftershave emulsie 75 ml
Douglas heeft de leukste Vaderdag verrassingen!
49,00
nu bij Douglas
4250
Versace Man
Esprit
Nikos
Eau Fraîche
Life by Esprit
• eau de toilette spray, 30 ml • showergel, 100 ml
• eau de toilette spray, 30 ml • showergel, 200 ml
Sculpture Homme
32,50
17,95
nu bij Douglas
• eau de toilette spray, 30 ml • showergel, 75 ml
26,00
nu bij Douglas
27
nu bij Douglas
14
50
2295
95
Dolce & Gabbana
Paco Rabanne
Hugo Boss
Pour Homme
Ultraviolet Man
Boss Bottled
• eau de toilette spray, 40 ml • showergel, 50 ml
• eau de toilette spray, 50 ml • deospray, 150 ml
34,40
44,00
nu bij Douglas
26
95
nu bij Douglas
37
50
eau de toilette spray, 30 ml
34,41
nu bij Douglas
2650
Altijd het juiste Vaderdagcadeau:
De Douglas Cadeaubon Aanbiedingen gelden zolang de voorraad strekt. Prijswijzigingen voorbehouden.
Almelo - Almere - Alkmaar - Amersfoort - Amstelveen - Amsterdam - Apeldoorn - Arnhem - Assen - Bergen op Zoom - Beverwijk - Breda - Bussum - Capelle a/d IJssel - Den Haag - Den Helder - Deventer - Doetinchem - Dordrecht - Ede Eindhoven - Emmen - Enschede - Gouda - Groningen - Haarlem - Heerlen - Hellevoetsluis - Helmond - Hengelo - Hilversum - Hoofddorp - Hoorn - Laren - Leeuwarden - Leiden - Leidschendam - Maastricht - Middelburg - Nieuwegein Nijmegen - Oosterhout - Purmerend - Roermond - Rotterdam - Ridderkerk - Rijswijk - Schiedam - Sittard - Spijkenisse - Tilburg - Utrecht - Veenendaal - Veldhoven - Venlo - Weert - Zaandam - Zeist - Zoetermeer - Zwolle