Waar topsporters geschiedenis schrijven

Thialf

Waar topsporters geschiedenis schrijven

Inleiding De schaatswereld is in beweging. De ontwikkelingen in de sport gaan hard. Er verrijzen nieuwe schaatsstadions overal in de wereld en nieuwe technieken en voorzieningen zorgen voor steeds betere prestaties van onze topschaatsers. Wij vinden dat het beste schaatsstadion in Fryslân thuishoort. Thialf is al tientallen jaren de thuisplaats voor vele topschaatsers, maar met het verouderen van het gebouw begint het zijn glans te verliezen. Tijd dus voor actie. In de afgelopen tijd hebben wij met vele verschillende deskundigen – uit de sport en daarbuiten – gesproken. Wij weten wat er nodig is om Thialf terug te brengen waar het hoort: aan de top van ’s werelds beste ijsstadions. Dat heeft geresulteerd in een solide plan om de topschaatsers over de hele wereld optimaal te kunnen bedienen. En waarmee wij Nederland weer verzekeren van de nummer één positie als schaatsland.

Colofon

In dit bidboek ‘Thialf. Waar topsporters geschiedenis schrijven’ geven wij u een helder beeld hoe het nieuwe Thialf er in 2016 uit gaat zien, hoe we dat kunnen realiseren en wat het u allemaal biedt. Hiermee hebben wij u een – naar onze bescheiden mening – meer dan uitstekend aanbod, waarmee u het topschaatsen in

© Provincie Fryslân, 2013

Nederland houdt waar het is geboren. In Fryslân.

Dit bidbook is een gezamenlijke uitgave van:

Met vriendelijke groet uit Fryslân,

Provincie Fryslân Thialf Gemeente Heerenveen Tekst en redactie: Provincie Fryslân, Thialf, WEDA Design & Advertising Vormgeving: WEDA Design & Advertising Foto’s en illustraties: Storyboards.nl

Hans Konst

Lykele Buwalda

Eelco Derks

Druk: CSL

Gedeputeerde Fryslân

wethouder Heerenveen

directeur Thialf

Met dank aan Boer & Croon, The Stadium Consultancy, AT Osborne, Nysingh Advocaten & Notarissen, Basalt Bouwadvies, Frank van de Wall Bake, Epke Zonderland, CTO Heerenveen, Triple Double sportmarketing. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

Thialf Waar topsporters geschiedenis schrijven

3

Inhoudsopgave Introductie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 De belofte van het nieuwe Thialf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 1. Strategisch Plan Thialf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 2. Nieuw Thialf realisatiefase . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17

Thialf was al een

A-merk ver voordat de term

3. Duurzaamheid en Thialf . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 4. Programma van eisen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

ambities worden concreet . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34

5. Kwaliteit van de omliggende voorzieningen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 6. Bezoekers en bereikbaarheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45 7. Maatschappelijke betekenis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47

A-merk bestond Thialf Waar topsporters geschiedenis schrijven

5

Introductie Schaatsen leeft in Nederland! Al eeuwenlang beleven miljoenen Nederlanders ’s winters plezier op het ijs. Zodra de temperaturen het vriespunt naderen, begint het te kriebelen. Sinds mensenheugenis wordt – zodra het ijs het toelaat – al generaties lang van het ijs genoten. Schaatsen zit in het DNA van de Nederlander. Van kleins af aan staan ze al op het ijs. Daarom heeft Nederland zoveel schaatsgrootheden voortgebracht. Dat gaat natuurlijk niet vanzelf. Hiervoor zijn de beste schaatsvoorzieningen nodig. Thialf – al jarenlang hét topschaatsstadion in Nederland en onbetwist schaatscentrum van de wereld – voldoet aan deze behoefte. Thialf wordt daarom gezien als dé bakermat voor onze wereld- en Olympisch kampioenen. Thialf kent een lange en rijke historie. Vanaf 1966 zijn er reeds vele topprestaties geleverd én records gebroken. In 1986 werd Thialf overdekt, waardoor menig wereldrecord werd verbroken. Sindsdien mag het

Fryslân is vruchtbare grond voor topschaatstalent met vaandeldragers als Atje Keulen-Deelstra, Ids Postma, Jan Ykema, Rintje Ritsma, Falko Zandstra, Sven Kramer, Marrit Leenstra, Tonny de Jong, Jorrit Bergsma…

zich tot de absolute top van het mondiale schaatsen rekenen. Wereldtoppers als Ard Schenk, Johan Olav Koss, Ireen Wüst en Sven Kramer kwamen hier al tot wereldprestaties. Al ruim 25 jaar lang wordt er in Friesland top-ijs geproduceerd. IJs dat zich het beste van de wereld mag noemen. De schaatswereld beaamt dit. Daarnaast is er een kwart eeuw aan ervaring met grote schaats evenementen. Met een voortreffelijk Organisatie Comité en een grote schare vrijwilligers die de helpende hand bieden bij toernooien. En met de Friese gastvrijheid van een bevolking die leeft voor de sport in een provincie waar ruimte is voor sport. Anno 2013 staat Nederland aan de vooravond van een nieuwe stap voorwaarts in het schaatsen. In Fryslân, schaatsprovincie van de wereld, werken we aan de nieuwe toekomst van het schaatsen. Hier verrijst vanaf 2014 het eerste van een nieuwe generatie schaatsstadions. Een nieuw Thialf waarmee Nederland de definitie van topschaatsbanen wederom bepaalt en een voorsprong neemt op de rest van de wereld. Een ijsfaciliteit van Olympisch niveau op de plek waar schaatsers groot worden en iedereen bij wil horen: Thialf Heerenveen. Klaar in 2016. Een mooi en hypermodern ijsstadion bouwen kan overal in Nederland. Snel ijs maken kan overal waar goede ijsmeesters zijn. Maar een nieuw Thialf kan op maar één plek in de wereld komen te staan. In Fryslân weten we waar.


7

De belofte van het nieuwe Thialf “Nederland en Fryslân blijven met het nieuwe Thialf ook in de toekomst het onbetwiste schaatscentrum van de wereld”. Zo luidt de ambitie achter de

Dit is de plek waar topsporters geschiedenis schrijven.

plannen voor het nagenoeg nieuwe ijsstadion. Dat nieuwe stadion bevat de beste laaglandwedstrijdbaan, een hypermoderne topsporttrainingshal, de beste faciliteiten en uitmuntende voorzieningen voor sporters, publiek, bedrijfsleven en media. Zo kunnen onze topschaatsers onder optimale omstandigheden trainen om tot topprestaties te komen.

Een hoge ambitie, dat is zeker. We gaan met Thialf

over toegewijde topsporttrainingsfaciliteiten, waar

ontwikkeling mogen we toejuichen, het is een stevige

voor niets minder dan goud. Terecht? Fryslân denkt

ze onder laboratorische condities het beste en meer

impuls voor de schaatssport. Hoe meer ijs, hoe beter.

het wel, want Thialf is van grote betekenis voor

uit zichzelf kunnen halen. En ondertussen kunnen

Het biedt meer mensen de gelegenheid om dichtbij

Nederland. Wat Wimbledon is voor tennis, wat

de recreatieschaatsers zich voor even wereldkampi-

huis te genieten van het schaatsen.

Wembley is voor voetbal en Madison Square Garden

oenen wanen op de wedstrijdbaan.

voor basketbal, dat is Thialf voor schaatsen. Thialf is

Maar de schaatstop vraagt om meer dan ijs alleen.

meer dan een ijsbaan. Thialf is pure schaatsbeleving

Meer dan ijs alleen

Topsporters hebben van alles het beste van het beste

op topsportniveau. Voor iedereen: voor de schaats

Internationaal schieten nieuwe schaatsstadions als

nodig. Dat verwachten ze van het stadion en alle

recreant, de toeschouwer en de topschaatser.

paddenstoelen uit de grond. Nieuwe technieken en

voorzieningen en faciliteiten die er voorhanden zijn.

inzichten plaatsen vele in de mondiale top. Het is er

Het nieuwe Thialf biedt de omstandigheden om het

Hart en ziel voor schaatsen

dringen geblazen. Ook in Nederland komen diverse

optimale uit jezelf te halen en tot topprestaties te

Topsporters hebben optimale trainingsmogelijkheden

initiatieven op om nieuwe ijsbanen te bouwen. Die

komen. Niet in de laatste plaats vanwege het CTO

nodig. Optimale trainingsmogelijkheden vragen om exclusieve voorzieningen. Dat besef leeft in Fryslân als nergens anders. Met schaatsen in het DNA en de bekende historie als waardevolle bagage, weet men in Thialf wat de topsportgeneratie van nu en morgen vraagt. Daarom transformeren we niet alleen de wedstrijdbaan weer tot een baan van wereldniveau. Nee, topsporters krijgen in Fryslân de beschikking

Wij gaan in alle opzichten voor goud Thialf Waar topsporters geschiedenis schrijven

9

Wij realiseren een topsporttrainingshal exclusief en continu beschikbaar voor trainen, meten, analyseren en innoveren.

dat Heerenveen tot absolute stad van sport maakt.

is, heeft het nieuwe Thialf straks ook nog eens alle

De rust en ruimte van het omliggende Friese land

kennis en expertise in huis om water zo te bewerken

doen daar nog een schepje bovenop. Je stapt zo uit

dat de schaatsers op het snelste ijs ter wereld staan.

het stadion op de racefiets en je fietst zo de prachtige Friese natuur in, met haar schone, frisse lucht.

Aandacht voor de mens achter de topsporter is er

En dat kan natuurlijk ook op de skeelers.

ook. Want ook al staan zij vele uren op het ijs, buiten de schaatsbaan hebben zij natuurlijk ook nog een

Het nieuwe Thialf ademt één en al sport. Dat vindt

leven. Daarvoor is de schaatscampus van Thialf.

je overal in terug. Je ziet het in de drankjes en

Daar kunnen ze wonen, ontspannen en werken aan

voeding die je in het nieuwe stadion kunt krijgen.

hun toekomst na het schaatsen.

Gezonde, natuurlijke voeding uit de regio geven een impuls aan fysiek en mentaal leiderschap. Je ziet het in de sportinnovaties die in het nieuwe Thialf ontwikkeld worden en in de toepassing van watertechnologie om het beste uit het ijs te kunnen halen. Met oog voor de maatschappij De sport, en de topsport in het bijzonder, staan in het nieuwe Thialf op een onbetwiste eerste plaats. Dat betekent natuurlijk niet dat de rest er niet toe doet. In tegendeel. Het nieuwe Thialf heeft oog voor wat er in de samenleving gebeurt. We zien de behoeftes in de maatschappij, de uitdagingen en de wensen. Daarom heeft het nieuwe Thialf vitaliteit en healthy aging hoog in het vaandel. Het heeft ook de ambitie een internationale toonzaal van duurzaamheid en innovatie te zijn. En of het nog niet genoeg


11

Thialf is meer dan een ijsbaan. Thialf is

pure schaatsbeleving op topniveau

1. Strategisch Plan Thialf I. Inleiding

Missie

schaatsbeleving heeft een positieve spin-off richting

Thialf wordt al jarenlang internationaal erkend als

Thialf is het voorbeeld in de wereld om vanuit

breedtesport, schoolsport, bedrijfsleven en sociaal-

het centrum van de schaatssport en is een wereld-

topsport ook grote sociaal-economische impact te

maatschappelijke projecten.

merk. Die positie wil Thialf behouden.

bereiken. Als schakel tussen het bedrijfsleven, ken-

In maart 2012 hebben Provinciale Staten van Fryslân

nisinstellingen, het maatschappelijk middenveld en

Vernieuwing en innovatie

en de gemeenteraad Heerenveen het besluit genomen

de sport heeft het de ambitie om lokaal, nationaal

Thialf geeft innovatie en vernieuwing een voorrangs-

om Thialf op de huidige locatie te vernieuwen.

en mondiaal de schaatssport te claimen. Thialf is het

positie in het bedrijfsprofiel. De aanwezige ervaring

Provinciale Staten heeft op 19 december 2012

schaatshart van de wereld!

op de gebieden van ijs, schaatsaccommodatie, sport-

ingestemd met het voorstel om 50 miljoen euro

projecten en evenementenorganisatie worden beter

beschikbaar te stellen voor een stadion met een

vermarkt. De samenwerking met InnoSportNL zorgt

wedstrijdbaan van wereldniveau. Om het schaatsen naar een hoger plan te tillen

II. Thialf Waarden

Thialf staat voor de volgende waarden:

en de grootst mogelijke sociaal-maatschappelijke

ervoor dat samenwerkingen met o.a. TU Delft, VU Amsterdam en RUG verder worden uitgebreid. Thialf wordt het laboratorium van, voor en vanuit

betekenis van Thialf te bereiken is er – samen met

Top

verschillende werkgroepen waarin bedrijfsleven,

Thialf staat voor TOP in alles wat zij doet; van

maatschappelijk middenveld en topsport waren

topsport tot breedtesport, van ijs maken tot schaats-

Flexibiliteit en veerkracht

vertegenwoordigd – een strategisch raamwerk

beleving, van kunstrijden tot lange baan en van

Thialf kent de uitdagingen van een schaatsstadion.

gemaakt.

talentontwikkeling tot sociaal maatschappelijke

De kennis uit het verleden, de manier van bouwen

de schaatssport.

projecten. In het streven naar de TOP vindt Thialf

en het energieconcept zorgen ervoor dat duurzaam-

Bestaansrecht

altijd de goede balans tussen economische en

heid en toekomstbestendigheid zijn gewaarborgd.

Thialf heeft zijn bestaansrecht in de loop der jaren

sociaal-maatschappelijk rendement en maakt

bewezen en is een beproefd concept op wereldni-

topsport voor iedereen toegankelijk.

veau. Dankzij Thialf kennen Friesland en Nederland

Waardecreatie Thialf zorgt voor een meerwaarde voor iedere

een unieke schaatscultuur. Thialf heeft als enige

Huis van Kampioenen

samenwerkende organisatie. De naamsbekendheid,

accommodatie in Nederland een A-status van de

Thialf is het allerhoogste podium in de schaatssport.

de beleving en de aanwezige kennis en kunde

ISU en is mede door de aanwezige faciliteiten in

Het Wimbledon van het schaatsen. Als je Thialf hebt

zorgen voor een katalysator op maatschappelijk en

Heerenveen een kweekvijver van talent. De kwaliteit

overwonnen op welk niveau dan ook, dan is er een

economisch gebied. Dit geldt voor de Noordelijke

van het ijs en de unieke sfeer zorgen ervoor dat het

TOP prestatie geleverd. Daarnaast is Thialf bewaker

provincies, Nederland en de internationale schaats-

merk Thialf tot ver over de Nederlandse grenzen be-

van de kampioenstraditie en erkent en eert deze.

wereld.

Meest sfeervolle, bruisende en passievolle

Verassende verbindingen

kend is. Het sociaal-economische belang van Thialf is daarom groot voor Friesland en het Noorden van Nederland. Thialf is uiteindelijk hét erfgoed van 150

ontmoetingsplaats

jaar pure schaatsbeleving.

Iedere schaatser en schaatsfan in de wereld wil

verrassende verbindingen. Thialf brengt lokale en

naar Thialf. Voor records en voor de unieke schaats-

regionale individuen, organisaties en bedrijven bij

beleving. De energie voortkomend uit deze unieke

elkaar om bij te dragen aan haar missie.

Thialf is een ontmoetingsplaats en zorgt voor


13

We streven naar een compact gebouw zodat we optimale kruisbestuiving stimuleren tussen langebaanschaatsen, inline-skaten, shorttrack, kunstrijden én alle sportfaciliteiten.

III. Thialf Ambities

Vitaliteit

Thialf staat bekend om zijn snelle ijsvloer. Zuiver

Thialf heeft hoge ambities. Deze ambities zijn gekop-

Thialf ambieert maximale vitaliteit en healthy aging

water is hiervoor een cruciaal onderdeel. De ken-

peld aan een aantal uitgangspunten waaraan deze

van de gebruikers en bezoekers.

nis die Thialf en Fryslân hiervoor in huis hebben

ambities dienen te voldoen:

is uniek. Kennis die verder wordt uitgebreid en

• Topsport is leidend in alle ambities

Thialf heeft een belangrijke sociaal-maatschappelijke

vermarkt richting de internationale schaatsaccom-

• De ambities worden gerealiseerd op 5 niveaus:

functie. Deze functie is belangrijk voor organisaties

modaties wereldwijd. Beoogd partner hiervoor is

Heerenveen, Friesland, Noord-Nederland,

uit het maatschappelijke middenkader zoals vereni-

Wetsus, een internationaal Centre of Excellence als

Nederland en de wereld

gingen, scholen, zorginstellingen en woningcorpo-

het om watertechnologie gaat.

• Het creëren van extra werkgelegenheid

raties. Door middel van gastvrijheid, service, goede

• Fryslân Marketing

logistiek en media-ondersteuning wordt er samen-

• Verbetering van volksgezondheid

gewerkt om invulling te geven aan vitaliteit voor de

• Bevordering van culturele waarden

directe omgeving en de bezoekers van Thialf. Thialf

• Stimuleren van sociale integratie

is tenslotte nationaal sporterfgoed. Elke school in Nederland dient daardoor ooit in Thialf te zijn ge-

Thialf heeft haar ambities verdeeld over 4 thema’s:

weest. Een breed sporten educatief aanbod gecom-

• Sport

bineerd met een “gezond en sportief horecaconcept”

• Vitaliteit

zorgt hiervoor.

• Energie

Het door de Noordelijke provincies gecreëerde

• Water

Healthy Aging Network ondersteunt bij de realisatie van de vitaliteitsdoelstellingen.

Sport Thialf is hét schaatshart van de wereld en levert

Energie

topprestaties op alle niveaus, van recreatief tot

Thialf is hét voorbeeld op het gebied van duurzaam-

professioneel.

heid en werkt met (circulaire) sluitende ketens.

Thialf heeft het verleden, maar door het bouwen

Energie is dé uitdaging voor een schaatsaccom

van het beste wedstrijdstadion van de wereld, ook

modatie. Hoge energiekosten zorgen ervoor dat er

de toekomst van het schaatsen. Sporttalenten gaan

een financiële top- en breedtesport drempel is.

optimaal gebruikmaken van een uniek topsport-

Deze wordt door het realiseren van circulaire

trainingsconcept, de Thialf Campus en het schaats

ketens enorm verlaagd. Een duurzaam gebouw is

laboratorium, waardoor het een kraamkamer van

het gevolg.

schaatslegendes zal blijven. De samenwerkingsver-

Daarnaast heeft Thialf de ambitie om de bewust-

banden met Topsport Noord en InnoSportNL worden

wording rondom energie te verbeteren. Thialf heeft

verder uitgebouwd, organisatorisch verbeterd en

hiervoor een uniek podium. “De wave” in Thialf

vermarkt. De samenwerkingen met de KNSB en

krijgt een andere dimensie met stoeltjes die ener-

NOC-NSF komen op een hoger niveau.

gie opwekken. En ook de recreatierijder krijgt een

De recreanten en schaatsfans profiteren van de

nieuwe uitdaging met transponders om de enkel die

topsportstatus van Thialf. De “Thialfbeleving” wordt

energie opwekken. Deze ambitie wordt in samen-

zowel voor de fans als voor de recreatierijder in een

werking met Energy Valley verder uitgewerkt.

modern jasje gestoken. Apps, Ipads, bluetooth, LCD schermen en andere gadgets zorgen ervoor dat de

Water

schaatsbeleving aansluit bij de maatschappelijke

Thialf heeft dé kennis in huis om water te bewerken

beleving van de toekomst.

en zo het snelste ijs ter wereld te realiseren.


15

2. Nieuw Thialf realisatiefase Inleiding

steun van de overheden aan Thialf en het voorkomen

(internationale) wedstrijden die in Thialf gehouden

Om het strategisch plan Thialf 2016 te realiseren zal

van ongeoorloofde staatssteun. Naar verwachting

gaan worden.

er de komende jaren veel vernieuwd gaan worden.

zullen de lokale overheden vanaf de zomer 2013 alle

Zo zullen vernieuwende sportconcepten ontwikkeld

aandelen van de Thialf-holding bezitten.

gaan worden, zal de belevenis van schaatsen voor

en de gemeente Heerenveen om de bouw van het

zowel sporters als supporters weer top worden en

unieke stadionconcept in de zomer van 2013 in zijn

nieuwe manier gaan invullen.

Deelproject Vernieuwen Schaatscomplex

Aan de basis van deze ambities staan het Thialf

Algemeen

gebouwencomplex en de Thialf organisatie, die

Thialf wordt na 25 jaar grondig vernieuwd. In 2016

zoals de KNSB en het NOC*NSF, over het houden

beide de fundering vormen van de ambities van

zal de wedstrijdhal weer in de internationale top

van topsporttraining en schaatswedstrijden en de

Thialf. Het project Nieuw Thialf beschrijft de

staan op het gebied van snel ijs, duurzaamheid en

aanpak om de vernieuwing van het gebouw en de

innovatie én belevenis van de schaatssport. Er is

• Financiële bijdragen van overheden en bedrijven

organisatie te realiseren.

een ambitieus stadionconcept ontwikkeld, waarin

aan de investering, die niet of beperkt leiden tot

topsporters kunnen trainen en winnen. De investe-

kapitaallasten in de exploitatie.

zal Thialf zijn sociaal-maatschappelijke rol op een

In competitie presteren als nooit tevoren. Mogelijk maken wat in het menselijk voorstellingsvermogen fysiek, mentaal én emotioneel volstrekt onmogelijk lijkt.

Het gebeurt in Thialf.

Het is de ambitie van Thialf, de provincie Fryslân

geheel op te starten. De omvang van het project, de projectscope, is echter afhankelijk van drie belangrijke zaken: • Langetermijnafspraken met partners van Thialf,

vergoedingen hiervoor.

Het eerste deel van het project beschrijft de vernieu-

ringkosten voor het 2-banen schaatsconcept worden

• Een duurzaam positieve exploitatie.

wing van de huidige 400-meter wedstrijdhal met

geraamd op € 81 miljoen.1

Het is de verwachting dat de langetermijnafspraken

bijbehorende faciliteiten. Het Programma van Eisen

In december 2012 hebben Provinciale Staten van

met KNSB en het NOC*NSF deze zomer bekend zijn.

(PvE) geeft in technische termen aan wat nodig is

Fryslân het startschot gegeven voor de vernieuwing,

Twee belangrijke beslissingen zullen dan genomen

voor het realiseren van het unieke Thialf topsport-

door een significant bedrag aan subsidie toe te zeg-

zijn.

schaatsconcept met 2 schaatsbanen: een topwed-

gen. Het toegezegde bedrag van € 50 miljoen wordt

Ten eerste zullen het NOC*NSF en de KNSB een

strijdhal en een toptrainingsbaan. Het projectplan

in ieder geval gebruikt voor het vernieuwen van de

keuze gemaakt hebben tussen Zoetermeer, Almere

zoomt in op de wijze waarop de verbouwing uitge-

huidige wedstrijdhal. De voorbereidingen van de

en Heerenveen voor de plaats van de topsportac-

voerd gaat worden. Een separaat onderdeel hierbij

bouw zijn sindsdien in volle gang. Het programma

commodatie voor de komende tien jaar. Wij hebben

is het produceren van duurzame energie voor Thialf.

van eisen is gereed, de aanbesteding wordt voor-

alle vertrouwen dat Thialf, samen met het Centrum

bereid en de benodigde juridische en planologische

voor Topsport en Onderwijs (CTO), de locatie blijft

Het tweede deel van het project gaat in op de

stappen worden gezet. Begin 2014 gaat “de schop

waar topschaatsers blijven trainen. Dan zal ook de

herstructurering van de Thialf-organisatie en het

in de grond” om er in juli 2016 weer uit te gaan. In

vergoeding voor het gebruik van Thialf voor top-

uitbesteden van de commerciële activiteiten van

deze planning wordt nadrukkelijk rekening gehouden

sporttraining bekend zijn.

Thialf. De herstructurering en de uitbesteding van

met de behoeften van sporters en trainers om in

Ten tweede zullen Thialf en de KNSB nieuwe

commerciële activiteiten zijn een direct gevolg van

deze periode te kunnen blijven trainen en met de

afspraken hebben gemaakt over de verdeling van

1

Deze raming is tot stand gekomen aan de hand van optimalisatie van gebruik van ruimten en versobering in het ontwerp, met als doel de wedstrijdhal voor maximaal € 50 miljoen te kunnen vernieuwen.


17

kosten en opbrengsten van schaatswedstrijden

De projectscope wordt opgedeeld in de volgende

Groeimodel

tussen beide partijen.

onderdelen:

Het project Nieuw Thialf gaat uit van een ambitieus

I. Vernieuwde topwedstrijdbaan,

groeimodel. Uitgangspunt hierbij is dat naarmate er

Subsidies zijn voorbeelden van financiële bijdragen aan de investering die niet tot kapitaallasten leiden. Thialf verwacht € 70 miljoen aan subsidies te ontvangen: over € 50 miljoen zal in juni 2013 door Provinciale Staten van Fryslân besloten worden en

raming € 50 miljoen II. Pluspakket duurzaamheid en topsporttraining, raming € 10 - € 15 miljoen III. Bouw duurzame topsport trainingshal, raming € 21 miljoen

€ 20 miljoen wordt aan het kabinet Rutte II gevraagd.

De krachtruimte, atletiekbaan, langebaan-trainingsbaan, shorttrack- en kunstrijdtrainingsbaan en de indoor-skeelerbaan:

alles komt hier dicht bij elkaar te liggen.

Met als resultaat optimale synergie, kruisbestuiving en – ook niet onbelangrijk – gelegenheid voor een praatje.

meer financieringsmogelijkheden zijn vastgesteld, er meer projectonderdelen in uitvoering worden gebracht. Dit kunnen bijdragen en subsidies van overheden en bedrijfsleven zijn, maar ook positieve exploitatieresultaten die weer ingezet worden om de topsport te versterken. Verder zullen te realiseren

Het is de verwachting dat de rijkssteun pas duidelijk

Op dit moment is al € 50 miljoen investeringsbij-

positieve exploitatieresultaten in de komende jaren

wordt nadat NOC*NSF en de KNSB gekozen hebben

drage van de provincie Fryslân concreet toegezegd

ingezet moeten worden voor het uitbreiden van de

voor de plaats van de topsportaccommodatie voor

(ca. 62 procent van de totale investeringsbehoefte).

topsporttrainingsfaciliteiten.

topsporttraining (zie hiervoor).

Daarmee is de realisatie van de topwedstrijdbaan

Thialf verwacht € 6 miljoen bijdrage van het bedrijfs

mogelijk (I). Hiermee realiseert Thialf een wedstrijd-

In de zomer van 2013 wordt door het bestuur van

leven aan de investering te ontvangen en € 0,15

baan die weer tot de internationale schaatstop gaat

Thialf een besluit genomen over de op te starten

miljoen per jaar aan de exploitatie. Het bedrijfsleven

horen.

onderdelen van het project. Uitgaande van een bij-

geeft naar verwachting pas helderheid over deze

Aanvullende investering in extra duurzaamheid en

drage van de provincie Fryslân en de Rijksoverheid

bijdragen, nadat de subsidies door de overheden

topsporttrainingsfaciliteiten (II) zijn mogelijk als

zullen twee onderdelen van de scope in uitvoering

zijn toegezegd. Aanvullende financiering kan door

de hoogte van de bijdragen van de Rijksoverheid

genomen worden: (I) Vernieuwing van de wedstrijd-

een lening verkregen worden, mits er zekerheid is

bekend zijn. Zoals eerder vermeld verwachten wij

hal en (II) Pluspakket duurzaamheid. De omvang

dat lasten hiervoor in de exploitatie van Thialf

deze zomer hierover uitsluitsel.

van het pluspakket zal afgestemd worden op de

gedragen kunnen worden. Naar verwachting zal

hoogte van de bijdrage van de Rijksoverheid.

er in de exploitatie van de 2-banenambitie maar

Tot de bouw van de toptrainingsbaan als tweede

beperkt ruimte zijn voor het aangaan van leningen,

baan (III) kan besloten worden als de investerings

In de fase waarin de huidige wedstrijdhal vernieuwd

ca. € 5 miljoen.

bijdragen hiervoor zeker zijn. Dit is nog niet het

wordt, en de tweede trainingsbaan nog niet gereali-

geval. Ook is de tweede baan pas duurzaam te

seerd kan worden, kan Thialf alle voor de topsport

Projectscope

gebruiken als de exploitatiekosten van de baan

benodigde faciliteiten aanbieden. Thialf garandeert

Thialf streeft ernaar om het unieke 2-baansschaats-

langdurig gedekt worden. Een financieel duurzame

ook in deze periode:

concept uit te voeren, maar zal bij elke investerings-

exploitatie wordt mogelijk als minimaal de variabele

• voldoende trainingsuren voor topsporters

beslissing afwegen in hoeverre hiervoor voldoende

kosten voor de trainingshal voor een lange termijn

• dezelfde laboratoriumfaciliteiten als de afzonder-

financiële mogelijkheden zijn. Dit wordt bepaald aan

gedragen gaan worden door de gebruikers of het

de hand van een business case, waarmee de financiële

bedrijfsleven. Op dit moment zijn NOC*NSF en KNSB

• maximale duurzaamheid en lage energiekosten

gevolgen van investeringen op de exploitatie en de

niet bereid om de variabele kosten voor de tweede

In de periode tot aan realisatie van de tweede baan

ontwikkelingen in de exploitatie zelf gezamenlijk in

baan te gaan betalen. De maximale bijdrage wordt

worden alle functionele eisen van NOC*NSF en

beeld worden gebracht. Voor elke investeringsbeslis-

namelijk begrensd door de selectie topsportaccom-

KNSB, zoals gevraagd in de selectie sportaccommo-

sing wordt de business case geactualiseerd.

modatie (zie hiervoor) en is lager dan de geraamde

datie, geleverd door Thialf en de directe omgeving

energiekosten voor de tweede baan.

van Thialf (m.n. CTO Heerenveen en Sportstad

lijke trainingshal

Heerenveen).


19

We werken nauw samen met het centrum voor watertechnologie Wetsus. Hierdoor kunnen we de nieuwste watertechnologische inzichten toepassen om het beste uit het ijs te halen.

Samenvatting in cijfers Investeringen

2-banen ambitie

1 baanssituatie

Deelproject Uitbesteding Exploitatie

Governance project De vernieuwbouw van Thialf is een project met grote

Een direct gevolg van de subsidie van de overheden

maatschappelijke, bestuurlijke, en financiële belangen. Bij de inrichting, aansturing en verantwoording

Topwedstrijdhal

€ 50

€ 50

in Thialf is dat er maatregelen genomen moeten

Pluspakket

€ 10

€ 15

worden ter voorkoming van de kans op staatssteun

wordt hiermee nadrukkelijk rekening gehouden.

in juridische zin.

Dit houdt o.a. in dat er eisen gesteld worden aan de

Toptrainingshal

€ 21

Totaal

€ 81

projectplanning en beheersing, het projectmandaat

€ 65

Tabel 1 Investeringsraming (bedragen in miljoenen euro’s)

Twee directe maatregelen worden genomen.

en -management, de aansturing en monitoring

Ten eerste wordt de overheid volledig eigenaar van

vanuit het bestuur en Raad van Commissarissen

Thialf Holding, waarin het onroerend goed onder-

van Thialf, de voortgangsrapportages aan de aan-

gebracht gaat worden. De provincie Fryslân en de

deelhouders (colleges van provincie Fryslân en

gemeente Heerenveen zijn dan beide aandeelhouders

Heerenveen) én de informatievoorziening aan de

Raming dekking Investeringen

2 banen Ambitie

1 baansituatie

Provincie Fryslân

€ 50

€ 50

van deze Onroerend Goed B.V.

provinciale staten, de gemeenteraad en alle betrok-

€ 15

Ten tweede zal de exploitatie worden aanbesteed

kenen en belangstellenden. De subsidiebeschikking

Rijk/overige overheden

€ 20

Bedrijfsleven

€6

aan de markt. Hiermee wordt een marktconforme

van de provincie Fryslân zal hiervoor kaders

Lening

€5

vergoeding verkregen voor het gebruik van het

aandragen.

Totaal

€ 81

€ 65

Tabel 2 Benodigde dekking (bedragen in miljoenen euro’s)

onroerend goed. Deze uitbesteding van de exploitatie heeft vooral betrekking op de commerciële activitei-

Projectplanning

ten van Thialf, zoals het organiseren van evenemen-

Deelproject Vernieuwen Schaatscomplex

ten en de horeca-activiteiten.

• Start contractering bouw

Productie duurzame energie,

• Start bouw

januari 2014

• Oplevering wedstrijdhal

september 2016

raming € 7 miljoen

Deze uitbesteding heeft gevolgen voor de huidige

Thialf wordt een icoon op het terrein van duur

Thialf-organisatie en zal zorgvuldig uitgevoerd gaan

zaamheid als het erin slaagt de benodigde energie

worden. Er zal nadrukkelijk rekening gehouden

Deelproject Uitbesteden Exploitatie

zelf te produceren. Binnen de huidige projectscope

worden met de positie van het huidige personeel van

• Vaststellen uit te besteden

wordt al ingezet op duurzaam materiaalgebruik,

Thialf.

innovatieve duurzame klimatologische systemen en

juli 2013

onderdelen

december 2013

• Herstructureren Thialf Holding april 2014

waar mogelijk inzet van zonne-energie. De regio

Projectopdracht

Heerenveen is ook een zeer geschikte locatie voor

De vernieuwing van het huidige Thialf is een om-

het winnen van aardwarmte.

vangrijke investering. Het besluit tot investeren zal,

Thialf ambieert het gebruik van aardwarmte.

aan de hand van een meerjarenraming, door het

Dit project kan opgestart worden met een

bestuur van Thialf worden genomen.

bijdrage van het Friese fonds voor schone energie

De projectopdracht voor het deelproject Vernieuwen

(“Fûns Skjinne Fryske Enerzjy”). De investeringen

Schaatscomplex en het deelproject Uitbesteden

in geothermie voor Thialf worden geraamd op

Exploitatie zal door het bestuur van de Thialf Holding

€ 7 miljoen.

worden gegeven. Hiervoor zal een gedetailleerd

• Aanbesteding Exploitatie

zomer 2014

projectplan worden opgesteld waarin de projectopdracht, scope, organisatie, planning, rapportages en risicobeheersing zijn vastgelegd.


21

3. Duurzaamheid en Thialf “Het nieuwe Thialf wil een icoon zijn op het gebied

Wij hebben de hardware én de software. We hebben dus niet alleen het geld en een goeddoordacht bouwconcept. We hebben ook de vrijwilligers, de Friese natuur, de topsportmentaliteit.

methode getoetst aan 5 thema’s:

Voorbeelden hiervan zijn:

van energie, duurzaamheid en innovatie.” Zo staat

- Energie

het te lezen in de ambities voor het nieuwe ijsstadion.

- Milieu

een “gesloten” systeem worden ontwikkeld (zoveel

Het past goed bij de ambities die de provincie

- Gezondheid

mogelijk overtollige energie op de ene plek moet

Fryslân nastreeft.

- Gebruikskwaliteit

weer worden gebruikt voor het dekken van de

Provincie Fryslân heeft de volgende doelstellingen:

- Toekomstwaarde

energiebehoefte op de andere plek).

• Onafhankelijk zijn van fossiele brandstoffen;

• daarnaast gelden verdergaande eisen met betrek-

• Betere leefomgeving realiseren tegen lagere kosten; • Versterken van werkgelegenheid;

economische ontwikkeling; • Voorloper, trendsetter en ‘launching customer’ zijn.

• Energiezuinige koelinstallaties

opzichte van de huidige voorziening, gemeten

• Warmte-terugwinning

per m² ijs).

• Toepassen van LED-verlichting • Toepassen van zonnepanelen

Het nieuwe Thialf wordt gebouwd op de huidige

• Op termijn aansluiten op geothermie

locatie. Dat is een mooie kans op hergebruik van

• Toepassen van warmtekrachtkoppeling

de bouwconstructie. Dat brengt (veel) minder materiaalgebruik met zich mee dan bij nieuwbouw en levert een forse beperking van sloopafval. Maximaal

Ambities, eisen en uitgangspunten voor

• Sterk verbeteren van de isolatie van het gebouw

king tot energiebesparing (minimaal 50% ten

• Creëren van een goed onderwijsklimaat; • Innovatie zien als belangrijkste drijfveer voor

• Het ijsstadion moet energetisch zoveel mogelijk als

renoveren dus. Daarnaast heeft Thialf een hele

energie en duurzaamheid

goede bereikbaarheid per openbaar vervoer bij

Duurzaamheid en energiebesparing zijn essentieel

evenementen omdat er een treinstation in de directe

voor Thialf. Het duurzame en innovatieve klimaat- en

nabijheid ligt. Maar de ambitie voor duurzaamheid

energieconcept in de wedstrijdhal maakt supersnel

gaat verder dan enkel openbaar vervoer en weinig

ijs met een minimale energiebehoefte mogelijk.

sloopafval.

2. Trias Ecologica – de 3 basisstappen voor duurzaam bouwen zijn: I. Beperken van vraag naar en het gebruik van bronnen, grondstoffen en materialen II. Toepassen van onuitputtelijke bronnen en grondstoffen III. Als dit niet genoeg is, pas toepassen van eindige bronnen en grondstoffen.

Om het nieuwe Thialf het icoon op het gebied van energie, duurzaamheid en innovatie te laten worden,

Ontwerpprincipes

Voorbeelden hiervan zijn:

staan in het PvE diverse eisen en uitgangspunten.

Bij het ontwerpen van een duurzaam gebouw gelden

• Zoveel mogelijk gebruik van huidige constructie

Die eisen en uitgangspunten zullen echter nooit of

2 principes: Trias energetica en Trias ecologica.

te nimmer afbreuk mogen doen aan de ambitie om de snelste laaglangbaan te realiseren. Want topsport staat op nummer één in het nieuwe Thialf. De ambitie voor het nieuwe ijsstadion om leidend te zijn voor wat betreft duurzaamheid en innovatie, zien we terug in: • het ontwerp moet voldoen aan de duurzaamheidsprestatie norm GPR 7. Het ontwerp wordt via deze

(renovatie in plaats van nieuwbouw) • Toepassen duurzame gecertificeerde materialen

1. Trias energetica – de 3 basisstappen voor een energiezuinig en CO2-arm ontwerp zijn:

en toepassen duurzaam gecertificeerd hout • Waterbesparing

I. Terugdringen energieverbruik;

• Gebruik regenwater

II. Inzet duurzame energie, bijvoorbeeld wind,

• Toepassen mos of sedum op dak

zon, biomassa of aardwarmte; III. Zuinig en efficiënt gebruikmaken van fossiele bronnen.

Opbouw duurzaamheid Er wordt binnen het project toegewerkt naar een hoge mate van duurzaamheid. In de aanbestedings-


23

Samen met de Kuip, Arena en Ahoy behoort Thialf tot de vier bekendste sportaccommodaties van Nederland

procedure zullen inschrijvingen worden bevoordeeld

naar de exploitatie. De energiesystemen hebben een

die inzetten op een duurzaam ontwerp. Naast

investering nodig, maar leveren ook opbrengsten op,

energie- en materiaalgebruik zal daarnaast ook

zoals:

aandacht zijn voor social return en fair trade.

• Lagere jaarkosten

Binnen de huidige projectscope wordt al ingezet op

• Milieuwinst (vermindering CO2)

duurzaam materiaalgebruik, innovatieve, duurzame

• Bedrijfszekerheid in geval van stroomstoring

klimatologische systemen en waar mogelijk inzet van zonne-energie. De wedstrijdhal wordt duurzaam

Duurzaam watergebruik

gebouwd met een optimaal isolerende en duurzame

Naast het gebruik van specifieke watertechnologieën

gevel én afwerkingen als er middelen zijn voor het

om het snelste ijs te creëren, zit er in Thialf ook

pluspakket.

potentie om in te zetten op duurzaam watergebruik. Met een groot aantal bezoekers per jaar en diverse

Duurzaamheidplus

piekbelastingen in het waterverbruik, is het mogelijk

Het pluspakket duurzaamheid maakt het gebouw

om met de toepassing van nieuwe technologieën het

verder duurzaam en energiezuinig. Daarvoor krijgt

waterverbruik te verminderen (bijvoorbeeld door

het nieuwe Thialf onder meer:

ook regenwater te gebruiken), het gebruikte water

• optimaal isolerende dichte gevel (Rc = 5.0)

te zuiveren (en bijvoorbeeld fosfaat te winnen) en

• optimaal isolerende open gevel Triple glas(U = 0,7)

zelfs energie op te wekken.

• dakbedekking (Rc 5,0 m.u.v. te handhaven dak wedstrijdhal) • duurzame materialen voor afwerkingen van intern

Energieplus Tot slot is de regio Heerenveen ook een geschikte

ondersteunende ruimten, Cradle to Cradle (b.v.

locatie voor het winnen van aardwarmte. Thialf

niet kitten of lijmen om het makkelijk weer uit

ambieert het gebruik van aardwarmte. Er zijn reeds

elkaar te kunnen halen)

gesprekken over geothermie in (de omgeving van)

• innovatieve maatregelen duurzaamheid (bouwkundig) • duurzame materialen voor losse inrichting van ondersteunende ruimten, Cradle to Cradle

Heerenveen. De investering in geothermie wordt geraamd tussen de € 7-15 miljoen. Voor de exploitatie van een dergelijke bron dient een special purpose vehicle opgericht te worden. Hierin kunnen diverse partijen participeren, zoals provincie Fryslân en

Daarnaast zal de markt in de aanbesteding een

Omrin. De provincie kan een initiërende rol hierin

keuze moeten maken voor:

vervullen. Dit samenwerkingsverband kan een

• Warmte- en koudeopslag (WKO): een methode om

lening aanvragen bij het Friese fonds voor schone

energie in de vorm van warmte of koude op te

energie (“Fûns Skjinne Fryske Enerzjy”).

slaan in de bodem. De techniek wordt gebruikt om gebouwen te verwarmen en/of te koelen, of • Warmte-krachtkoppeling (WKK): de gecombineerde opwekking in één proces – op basis van een brandstof, van warmte en elektriciteit (of mechanische energie) – waarbij de warmte nuttig wordt gebruikt. Deze keuze gaat al dan niet gepaard met toepassing van zonnepanelen. De keuze zal mede afhankelijk zijn van de financiële gevolgen en de doorwerking


25

4. Programma van Eisen A. Trainings- en wedstrijdfaciliteiten

tuur zal tussen de -7 en -5,5°C zijn, maar is

einden (4), bochten (2); Dit systeem kan ook

regelbaar op verzoek van coaches en trainers.

gebruikt worden door de ISU. Een eigen (ISU)

• Op circa 1,5 meter hoogte heerst boven de ijsbaan een temperatuur van minimaal 14°C, bij een

innovatie. De sport staat centraal. Daarom hebben

luchtvochtigheid van 30-40%. Dat staat gelijk aan

we de ambitie bij het nieuwe ijsstadion de beste

een absolute luchtvochtigheid van 3,5 gram per

- Startanalyse/start-timingsysteem.

topsporttrainingsfaciliteiten van de wereld, waar

kilogram droge lucht. Het CO2 percentage in de

- Transponderlussen voor tijdregistratie.

onder een speciale topsporttrainingsbaan te creëren.

lucht bedraagt maximaal 900 ppm.

- Voldoende toegangspunten voor stroomvoor

Dat maakt het stadion tot een ideale omgeving voor sporters, trainers, coaches, wetenschappers en ontwikkelaars vanuit de hele wereld. Zij kunnen in het nieuwe Thialf het hele jaar door onder laboratorium omstandigheden trainen, meten, ontwikkelen en

• Lichte en heldere zichtbeleving door een licht-

voorzien we van meet- en beeldopnamefaciliteiten die we koppelen aan geavanceerde simulatie- en analysemethoden die steeds geactualiseerd kunnen worden op basis van de laatste ICT-ontwikkelingen. Topsporters kunnen dus continu gemonitord worden met de nieuwste en vooral beste technologische inzichten en apparatuur.

uit diverse functies die allemaal gericht zijn op het creëren van een optimale topsporttrainingsomgeving. Het langebaanschaatsen, inline-skaten, shorttrack en kunstrijden versterken er elkaar en zijn

et cetera.

ziening. - Draadloos netwerk(en) (WIFI) in de hal.

en indirect en diffuus toetreding van daglicht.

- Glasvezelnetwerk(en) rondom/onder de banen

• Baanbeveiliging conform ISU-voorschriften, inclusief zeer veilige kussen/bochtenbeveiliging.

voor datatransmissie. - Vrij zicht voor de schaatsers en trainers en coaches.

Op de baan kunnen we voorts: De exclusieve topsporttrainingsfaciliteiten bestaan

eigen beelden voor analyse, jury, arbitrage,

reflecterend plafond, goede verlichtingsystemen

innoveren ten behoeve van de schaatssport.

De trainingsbaan

permanent onafhankelijk camerasysteem voor

Het nieuwe Thialf focust zich op topsport en

• Luchtstromen en wind creëren voor specifieke trainingen. Daartoe voorziet het nieuwe Thialf in: - Lasertrainer 2.0, via rails boven de baan (alternatief LED-verlichting in baan). - Windscreen + camera + stoeltje via rails naast

• Inloop- en inwerkmogelijkheden bieden met preparatievoorzieningen. De volgende faciliteiten worden hiervoor op het middenterrein van de trainingsbaan gerealiseerd: - Rekmatten. - Tartan 2-baans.

fysiek met elkaar verbonden. Daarnaast streven we

of boven de baan. Achter plexiglas screen van

- Schuine vlakken voor elastieken.

naar een compact gebouw met een optimale kruis-

120cm bij 300cm op rail langs baan laten draai-

- Drinkvoorzieningen en sanitair.

en op variabele snelheden.

- De betonvlakken om de ijsbaan en op het binnen

bestuiving tussen sporten en sportfaciliteiten.

- Voorzieningen t.b.v. mechanische versnellingen i. Topsporttrainingsbaan langebaanschaatsen

voor schaatsers waaronder bijvoorbeeld een lier

De topsporttrainingsbaan biedt de topsporter:

zoals bekend bij het waterskiën.

• Een 400 meterbaan met alle faciliteiten voor training, innovatie en verbetering. • 24/7 beschikbaarheid voor trainingen, testen en onderzoek. • Constante en snel aan de behoefte aan te passen

terrein dienen met rubber te worden gecoat. - Het middenterrein is bereikbaar zonder de ijsvloer over te hoeven steken.

• De schaatser continu monitoren, meten en in beeld brengen. De trainingsbaan wordt ingericht

ii. Topsporttrainingsbaan shorttrack

met meet- en beeldopnamefaciliteiten, gekoppeld

De topsporttrainingsbaan voor shorttrack is 30 bij

aan geavanceerde simulatie- en analysemethoden.

60 meter ijsbaan en bevindt zich in het middenter-

Het systeem is zo opgezet dat het continu kan

rein van de 400 meter trainingsbaan. De facilitei-

trainingsomstandigheden als luchtvochtigheid en

inspelen op de laatste trends en ontwikkelingen in

ten zoals benoemd onder I. Topsporttrainingsbaan

temperatuur.

de ICT. Om dit te realiseren worden de volgende

langebaanschaatsen zijn ook van toepassing op de

faciliteiten gerealiseerd:

trainingsbaan voor het shorttrack. Belangrijk aan-

• Goede klimaatbeheersing. • Constante topkwaliteit van het ijs. De ijstempera-

- Camerasystemen, rails naast de baan, rechte

dachtspunt voor de shorttracktrainingsbaan is ook


27

Onze ijshockeyhal biedt alle faciliteiten om ook

topprestaties van kunstrijders

mogelijk te maken.

het realiseren van voorzieningen ten behoeve van

Thialf zal die faciliteiten bieden zodat kunstschaat-

afmetingen (zoals straal van bocht, ophoging bocht,

mechanische versnelling, een lasertrainer en een

sen op topsportniveau gebracht kan worden. Thialf

breedte van de baan). Daarmee kunnen er in het

windscherm.

beschikt over een ijshockeyhal met een 30 bij 60

nieuwe Thialf ook internationale wedstrijden plaats-

baan die voldoet aan de eisen van toptrainingen

vinden. De indoor piste komt naast de krachtruimte

Voor het shorttrack realiseren we specifiek nog de

voor kunstschaatsen. Daarnaast is het mogelijk om

en de warming-up/cooling-down ruimte zodat kruis-

volgende faciliteiten:

een combinatie te maken met de 30 bij 60 binnen de

bestuiving met andere sporten mogelijk is. Dat past

• IJskwaliteit. Shorttrack heeft ander ijs nodig,

400 meter baan. In Thialf is voldoende ruimte aan-

bovendien mooi in het concept van compact bouwen.

gripijs om zo maximaal door de bochten te kun-

wezig om invulling te kunnen geven aan het toptrai-

nen gaan. Voor het langebaanschaatsen ligt de

ningsprogramma van kunstrijden.

focus op het glijvermogen van het ijs om zo hard

De toplaag is voorzien van coating ten behoeve van grip en maximaal glijvermogen en de buitenkant

mogelijk te kunnen schaatsen (records te kun-

De faciliteiten zoals benoemd onder I. Topsport-

van de wedstrijdbaan is voorzien van boarding (bij

nen breken). Bij het shorttrack ligt de focus niet

trainingsbaan langebaanschaatsen en II. Topsport-

voorkeur doorzichtig). Het binnenterrein is volledig

op de tijden, maar op het als eerste over de finish

trainingsbaan Shorttrack zijn ook van toepassing op

beschikbaar voor het indoor skeeleren, voor training

kunnen komen. Dat vraagt andere kwaliteiten en een andere samenstelling van het ijs dan bij het

Topsporters hebben van alles het beste van het beste nodig. Dat is precies wat wij ze willen bieden

langebaanschaatsen. Het ijs voor shorttrack moet ‘schoon’ zijn en dus laten we er alleen shorttrack (en eventueel kunstrijden) op schaatsen. • Voor de trainingsbaan van het shorttrack zal een eigen dweilmachine beschikbaar zijn. • De haltemperatuur tijdens trainingen zal minimaal 16°C en tijdens wedstrijden 18-22°C zijn. De short-

de trainingsbaan voor het kunstrijden. Belangrijk

en onderzoek en ook voorzien van een coating. De

trackbaan valt binnen een andere klimaatzone

aandachtspunt voor de trainingsbaan voor kunst-

afscheiding met de wedstrijdbaan is er alleen mid-

dan de wedstrijdbaan.

rijden is het goed in beeld kunnen brengen van de

dels belijning.

• Met het Heerenveense bedrijf Sidijk wordt gewerkt

kunstrijder ten behoeve van training, analyse en

aan een “free standing” boarding (boarding less

onderzoek. Daarvoor voorziet het nieuwe Thialf in

De baan beschikt over een transpondersysteem ten

systeem) om zo de veiligheid van de shorttrackers

videoapparatuur.

behoeve van tijdregistratie en beschikt over ICT ten

optimaal te faciliteren. • Warmwatertoevoer nabij de ijsvloer om de watergieter te kunnen vullen.

behoeve van metingen en onderzoek. Voor het kunstrijden komen er specifiek nog de volgende faciliteiten:

v. Krachtruimte

- Normale boarding.

Ten behoeve van ‘droge’ training is voor de topspor-

iii. Topsporttrainingsbaan kunstrijden

- Goede muziekinstallatie in de ijshal.

ters een krachtruimte beschikbaar van 20 bij 60

Kunstrijden is een uitdagende sport waarbij het

- Vaste hengels aan het plafond (1 over de volledige

meter, voorzien van allerlei olympische krachttrai-

– naast goed schaatsen – juist aankomt op kracht, souplesse, gevoel voor ritme en techniek. De inter-

lengte van de baan; 1 in de cirkel). - Een balletzaal met spiegelwand in de krachtruimte.

nationale potentie van het kunstschaatsen is groot

ningsapparatuur. De hal beschikt over een draadloos netwerk(en), videoapparatuur en een meet-/ computerruimte met internetaansluiting. Zo heeft de

voor Thialf. Kunstrijden zal de komende jaren een

Shorttrack en kunstrijden hebben een eigen ijstype

sporter ook in deze ruimte meteen zicht op zijn pres-

impuls krijgen. Veel talenten vanuit het turnen en

en eigen dweilmachine. De ijscondities kunnen per

taties. De ruimte wordt ingericht voor verschillende

schaatsen kunnen hun talent overbrengen naar

veld en per sport worden aangepast.

krachttrainingmethodieken.

ideaal. Door een nauwe samenwerking met de

iv. Indoor skeelerbaan

vi. Atletiekbaan

turnvereniging zal er via Topsport Noord een

Voor het skeeleren krijgt het nieuwe Thialf een

Onderdeel van de krachtruimte is een 5-baans

“cross-over” met turnen gaan plaatsvinden.

indoor 200 meter piste met internationaal geldende

tartanbaan van 50 meter. Ook deze baan is een

kunstschaatsen. De omgeving van Thialf is hiervoor


29

laboratorium om de sporter te volgen, analyseren en

waar bedrijven kunnen werken om het schaatsen

zo te verbeteren.

verder te ontwikkelen. - Voor de laboratoriumfunctie krijgt het nieuwe

Heerenveen en sport

De Krachtruimte en Atletiekbaan (V. en VI.) liggen

Thialf één centrale ruimte: het InnoSportLab.

Heerenveen heeft iets met sport. Het is dé sportstad

direct naast de trainingsbaan voor langebaan, short-

Dit is één ruimte met daarin de volgende

van het Noorden. Met 44.000 inwoners is Heeren-

track en kunstrijden en de indoor-skeelerbaan. Met

functionaliteiten:

veen weliswaar een kleine gemeente, maar met een

deze opzet beogen we ruimtelijke synergie en kruisbestuiving tussen de topsporten in Thialf. Een zeer belangrijk element in het beoefenen van de sport is de warming-up en cooling-down. Daarvoor beschikt het nieuwe Thialf over spinningbikes (40), losse fitness-apparatuur en trainingsmiddelen (sprongblokken). Maar omdat een sporter het meest op zijn eigen apparatuur vertrouwt, is het ook mogelijk om eigen materieel te plaatsen, zoals fietsen. vii. Gymnastiekruimte

o Kantoor InnoSportLabManager en Embedded Scientist(s) (4 werkplekken). o Werkruimte stagiair(e)s en topsporters (minstens 15 werkplekken).

uitzonderlijk groot sporthart. Dat komt door het Abe Lenstra Stadion, Sportstad Heerenveen en natuurlijk Thialf. Maar ook het CIOS Heerenveen is al meer dan 50 jaar een begrip in de sportwereld.

o Video-analyseruimte, 15-20 plaatsen met bijbehorende apparatuur. o Zitruimte/Koffiehoek coaches/atleten inclusief keukentje.

Al deze sportbolwerken hebben een unieke sportcultuur in Heerenveen gemaakt die het topsport talenten mogelijk maakt de absolute top te bereiken.

- Werkplekken voor de trainers en coaches.

Internationale topsporthelden als Epke Zonderland

- Presentatieruimten 5 – 100 personen voor o.a.

en Sven Kramer hebben er hun ontwikkeling mede

persconferenties, teampresentaties e.d.

Onderdeel van de krachtruimte is een ruimte voor

- Onderwijsruimten voor CTO, KNSB en CIOS.

gymnastiek. De ruimte beschikt over een spiegel-

• Kantoren. In het nieuwe Thialf komen 15 kan-

wand en beeld-/geluidsapparatuur.

aan te danken. De topsportcultuur in Heerenveen is het resultaat

toorunits voor bedrijven die zich graag willen

van jarenlange inzet van mensen en organisaties om

vestigen in het nieuwe ijsstadion en zich willen

topsport en talent te faciliteren. Kijk maar naar het

viii. Overige

verbinden met het schaatsen. Dit kunnen kantoren

Koninklijke Organisatie Comité, de vele vrijwilligers

Behalve alle topsporttrainingsfaciliteiten biedt het

zijn van de commerciële schaatsploegen tot en met

rondom Thialf, SC Heerenveen en de gastfamilies die

nieuwe Thialf ook ondersteunende voorzieningen,

bedrijven die zich bezig houden met de innovatie

elk jaar kosteloos jonge Europese toptalenten huis-

centraal gesitueerd in Thialf. Zo komen er:

in het schaatsen (bijvoorbeeld een ontwikkelaar

vesten tijdens de Vikingrace.

• Een sporterslounge

van schaatspakken of bijvoorbeeld LED-verlichting).

De sporterslounge is een aparte ruimte voor

Je stapt zo uit het stadion op de racefiets of skeelers de prachtige Friese natuur in, met haar schone, frisse lucht. Topsporters kunnen hier dus perfect aan hun trainingsprogramma werken.

B. Omliggende voorzieningen

Door al deze kwaliteiten is Heerenveen een bewezen

sporters, trainers en coaches om te ontspannen,

plek voor het opleiden van sporttalent. Een rustige

mentaal voor te bereiden en gesprekken te voeren

omgeving met veel sportfaciliteiten, een sportminded

voor en na wedstrijden en trainingen. Een plek

bevolking, sportdeskundigheid, uitstekende middel-

afgezonderd van pers en publiek. Daar hoort ook

bare scholen en prima openbaar vervoer verbindin-

een aparte keuken en restaurant bij die zich focus-

gen naar Leeuwarden en Groningen met een ruim

sen op specifieke sportersmaaltijden.

scala aan HBO- en universitaire opleidingen.

Onderdeel van de sporterslounge zijn kleed- en massageruimten en instructieruimten en een paramedisch cluster, bestaande uit: - Artsen/Testkamers met klimaatbeheersing (aantal 2). - Massage/Fysio-ruimtes (aantal 3). - Koud (6 graden koud) en warm water wissel baden, whirlpool en sauna. • Diverse werkruimten

Dat we willen uitgroeien tot een Ice Sports Research Center met mondiale betekenis is een logisch gevolg van de hier samengebalde kennis en faciliteiten

Het nieuwe Thialf krijgt diverse werkruimten


31

Het faciliteren en begeleiden van topsporters doen we in nauwe samenwerking met het Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO). Hierdoor:

Ondanks de grootte van de gemeente Heerenveen

nieuwe Thialf krijgt het InnoSportLab de beschik-

speelt zij met enkele sporten een vooraanstaande

king over betere huisvesting en betere voorzie-

(inter)nationale rol, te weten voetbal, schaatsen,

ningen, zodat zij nog beter kunnen bijdragen aan

turnen, ijshockey, judo en zwemmen. Heerenveen is

de ontwikkelingen in de schaatssport. Daarnaast

een echte sportstad.

werken InnoSportNL en de KNSB aan een betere

• kunnen topsporters onder laboratorische condities het beste én meer uit zichzelf halen

diverse sporten een vooraanstaande internationale

ganisaties in de regio. Momenteel is er al een

positie. Met voetbal, schaatsen, turnen, ijshockey,

structureel overleg tussen Thialf, Sportstad en

judo en zwemmen weten we de (inter)nationale ogen

Topsport Noord. Daar willen we SC Heerenveen en

op Heerenveen gericht. Vanwege haar unieke sport-

Sport Fryslân aan toevoegen.

• kunnen we al in een vroegtijdig stadium jong schaatsen kunstrijdtalent opsporen • bieden we topsporters de zekerheid van compromisloze professionele ondersteuning

organisatiestructuur, om zo het rendement van het CTO Heerenveen Heerenveen mag dan klein zijn, zij heeft wel met

InnoSportLab te verhogen. • Samenwerking met andere professionele sportor-

cultuur is Heerenveen in 2009 één van de vier Centra voor Topsport en Onderwijs (CTO) in Nederland

Voor meer informatie over het CTO Heerenveen ver-

geworden.

wijzen wij graag naar de bijlage ‘CTO Heerenveen Sporters Informatie’.

Het CTO richt zich op de meest talentvolle nationale sporters om het maximale uit hun sportcarrière en opleiding te halen. Trainingsfaciliteiten, huisvesting, onderwijs, (para)medische en andere specialistische begeleiding zijn in een CTO dicht bij elkaar te vinden.

• kunnen maatschappelijke en sportieve ambities worden gecombineerd

Topsporters kunnen daardoor helemaal bezig zijn met trainingen en wedstrijden. Er wordt geen tijd meer verspild aan reizen en het zoeken naar accommodatie en de nodige begeleiding. Het CTO verzorgt al die randvoorwaarden, zodat de sporters zich kunnen richten op trainen en maximaal presteren. De komende jaren zet het CTO in op enkele specifieke punten: • Optimaliseren van de woonsituatie (zie ook bijlage

THIALF VOLDOET VOLLEDIG EN INTEGRAAL AAN ALLE GESTELDE EISEN VANUIT HET PROGRAMMA VAN EISEN. Voor de volledigheid hebben wij het overzicht in de bijlage ‘Programma van eisen’ opgenomen. Eelco Derks, directeur Thialf

‘CTO Heerenveen Sporters Informatie’). • Verbeteren van de voeding. Het nieuwe Thialf kent een nieuw voedingsconcept, waarin gezonde en natuurlijke voeding centraal staan. Waar sporters nu al gebruik kunnen maken van een prima maaltijdservice in serviceflat Oranjewoud, zullen zij met het nieuwe Thialf kunnen profiteren van een nog betere voedingsvoorziening. De Arnhemhal op Papendal is hierbij ons voorbeeld. • Versterking met InnoSportLab. Thialf en het InnoSportLab hebben een innige samenwerking. In het


33

ambities worden concreet. dromen worden werkelijkheid.

Ook in de toekomst is thialf het onbetwiste schaatshart van de wereld. Kijk maar even mee...


35

Thialf: schaatshart van de wereld met mondiale uitstraling. Gereed in 2016.

Illustratie: TU Delft


37

Thialf

Schaatsexperience: Beleef zélf hoe

het voelt om als Biologische Foodcourt:

een moderne, hippe

foodcourt met een uitsluitend vers, gezond en am-

bachtelijk aanbod. Zowel sporters als het publiek eten

hier verantwoord en gezond.

topschaatser met 50 km/u over de schaatsbaan te

razen. Bewonder

de schaatshelden en ervaar op

vele manieren en

plekken in dit ‘Huis van Kampioenen’

het verleden en de toekomst van de

schaatstopsport.


39

Met een volledige focus op de sporters bouwt thialf aan de toekomst van het topschaatsen. Doe mee.


41

5. Kwaliteit van de omliggende voorzieningen Het nieuwe Thialf stelt de topsporter centraal. Daarvoor zijn de kwaliteiten in het ijsstadion van uitmuntende kwaliteit. Maar ook de voorzieningen in de omgeving zijn zonder meer uitstekend te noemen. (Ook hier verwijzen we additioneel naar het eerste hoofdstuk van dit document.)

Van MBO tot universiteit: door onze samenwerking met opleidingsinstituten kan het sportief toptalent hier ook op topniveau studeren.

A. Onderwijs

B. Huisvesting

In zijn algemeenheid heeft Noord Nederland

Topsport Noord en CTO Heerenveen hebben de

uitstekende HBO en WO opleidingen in Leeuwarden

huisvesting op verschillende niveaus geregeld. Gast-

Heerenveen kent sinds enkele jaren het Topsport

en Groningen. Topsport Noord en het CTO hebben

gezinnen zijn er voor de jongste sporters die nog niet

Medisch Samenwerkingsverband (TMS). Het TMS

het onderwijs voor talentvolle sporters geregeld

zelfstandig kunnen wonen. In de serviceflat Oranje-

werkt aan de begeleiding van de topsporters in

binnen de Talenten Academie Noord (TAN). TAN be-

woud kunnen talentvolle sporters zelfstandig, maar

Heerenveen. Binnen TMS zijn sportartsen, sport-

treft een unieke samenwerking tussen 4 opleidings

toch begeleid wonen. Zo krijgen zij bijvoorbeeld

fysiotherapeuten, sportmasseurs, sport diëtisten,

instituten van VO, MBO en HBO. Daarnaast heeft

dagelijks hun maaltijd. Bemiddeling in huurwonin-

sportpsychologen en inspanningsfysiologen verenigd.

OSG Sevenwolden een TopsportTalenten School,

gen vindt plaats voor de sporters die nog meer zelf-

Het heeft verder een samenwerking met ziekenhuis

waardoor het de mogelijkheden creëert om extra

standigheid willen.

De Tjongerschans, waar verschillende medisch

faciliteiten voor de studerende topsporters te rege-

Aangezien Topsport Noord en CTO Heerenveen

specialisten klaar staan om de topsporters te onder-

len. De samenwerking met deze opleidingsinstituten

beseffen dat een “stabiel thuis” cruciaal is voor de

steunen en mee te werken aan onderzoeken. Verder

zorgt ervoor dat de studerende topsporter binnen

prestaties op het sportveld en op school, werken ze

vinden er met De Tjongerschans gesprekken plaats

Topsport Noord en CTO Heerenveen op alle niveaus

aan een nieuw woonconcept. Dit woonconcept zal

om sport een nog prominentere rol te laten spelen

en op allerlei manieren kan studeren.

verrijzen op of in de nabijheid van het Thialf-terrein.

in hun dagelijkse bedrijfsvoering. Samenwerkings-

C. (Para)Medische en Wetenschappelijke ondersteuning

verbanden met RUG, VU Amsterdam en TU Delft zijn – sommige via InnoSportNL – reeds opgestart.


43

Wolkom! Bereikbaarheid is nooit een probleem geweest. Sterker nog, vele tienduizenden schaatsfans weten ons stadion met de ogen dicht te vinden.

6. Bezoekers en bereikbaarheid A. Capaciteit van vervoersvoorzieningen

Leeuwarden en de Elfstedenvereniging samen aan

C. Bereikbaarheid topsport

Thialf beschikt over voldoende parkeervoorzieningen

het project “Friesland Schaatsprovincie van de

Uit de praktijk blijkt dat Thialf vanuit de Randstad

voor bussen en auto’s. Bij grote evenementen zijn

Wereld”. Dit project is net opgestart en heeft als doel

uitstekend bereikbaar is. Een reis per auto vanuit de

er ruim 1500 parkeerplaatsen bij en rondom Thialf

het schaatsen als een duidelijk Unique Selling Point

Randstad is filevrij. Vanuit Utrecht ben je in ander-

speciaal voor de Thialf-bezoekers. Bovendien stopt

van de provincie Fryslân neer te zetten. Dit project

half uur in Heerenveen. Wie met de trein komt, kan

de trein bij grote evenementen op het speciale

zal er in de toekomst o.a. voor zorgen dat:

vanaf NS Station Heerenveen met de fiets, treintaxi

NS-station Heerenveen-IJsstadion, dat op drie

• schoolschaatsen een vast onderdeel wordt van alle

of buslijn 17 tot de voordeur van Thialf komen.

minuten lopen van Thialf ligt.

lagere en middelbare scholen in Fryslân, • er Friese scholenkampioenschappen worden

B. Verzorgingsgebied breedtesport Het verzorgingsgebied voor de breedtesport is groot voor Thialf. Door de naamsbekendheid trekt Thialf mensen uit heel Nederland aan. Iedereen met een

georganiseerd, • schaatsen als marketingproduct van de provincie Fryslân maximaal wordt benut, • Fryslân als voorbeeld dient hoe schaatsen sociaal

schaatshart wil schaatsen op het beste ijs van de

maatschappelijk en economisch is te gebruiken

wereld, waar Thialf bekend om staat. Direct haalt

voor een provincie.

Thialf zijn recreatierijders en verenigingsrijders vooral uit de vierhoek Heerenveen, Lelystad, Zwolle

De samenwerking met de IJshal Leeuwarden is erg

en Groningen. In totaal mag het huidige Thialf al

goed. IJshal Leeuwarden zal zich positioneren als

zo’n 85.000 recreatierijders en 150.000 verenigings-

familie- en recreatiebaan. Thialf is de internationale

rijders per jaar verwelkomen.

topsportbaan waar officiële wedstrijden van de KNSB worden gereden en waaromheen de recreatie-

Schaatsen leeft in de provincie Fryslân. Het zit in

rijder de kans heeft om op echt topsportijs te mogen

het DNA van de Fries. Daarom werken Thialf, IJshal

rijden.


45

7. Maatschappelijke betekenis

Thialf was al een

A-merk

Samen met IJshal Leeuwarden en de Elfstedenvereniging gaan we ervoor zorgen dat

schoolschaatsen verop voordat de term hoog de agenda A-merk bestond komt van alle lagere en middelbare scholen in Fryslân.

A. Bijdrage groei sportparticipatie

B. Aantrekkelijkheid bedrijven

Door de naamsbekendheid trekt Thialf mensen uit

Thialf is een zeer aantrekkelijke locatie voor het

heel Nederland aan. Iedereen met een schaatshart

bedrijfsleven. Thialf staat bekend als een A-merk.

wil schaatsen op het beste ijs van de wereld, waar

Uit onderzoek blijkt dat Thialf na de Kuip, Arena

Thialf bekend om staat. Vooral uit de vierhoek

en Ahoy de 4e bekendste sportaccommodatie van

Heerenveen, Lelystad, Zwolle en Groningen gaan

Nederland is. De interesse van het bedrijfsleven

vele recreatierijders en verenigingsrijders naar

wordt bevestigd door de bloeiende business club die

Thialf toe.

zich al jaren in Thialf bevindt.

Doordat schaatsen leeft in de provincie Fryslân en

C. Internationale uitstraling

schaatsen in het DNA zit van de Fries, werken we

Thialf staat internationaal bekend als het episch

samen met IJshal Leeuwarden en de Elfsteden

centrum van de schaatssport. Thialf is hierdoor ook

vereniging aan “Friesland Schaatsprovincie van de

de “moederaccommodatie” waaruit verschillende

Wereld”. Dit project hebben we net opgestart en

ijsstadions zijn herleid. Astana en Kolomna zijn

heeft als doel om schaatsen als een duidelijk Unique

hiervan twee voorbeelden. Verder komen er jaar-

Selling Point van de provincie Fryslân neer te zetten.

lijks veel verzoeken binnen vanuit de internationale

Dit project zal er in de toekomst o.a. voor zorgen

schaatswereld voor ondersteuning bij verschillende

dat:

schaatsaccommodatievraagstukken.

• schoolschaatsen een vast onderdeel wordt van alle lagere en middelbare scholen in Fryslân; • er Friese scholenkampioenschappen worden georganiseerd; • schaatsen als marketingproduct van de provincie Fryslân maximaal wordt benut;

STRATEGISCH PLAN “Thialf blijft Thialf, voor de rest wordt alles nieuw”. De titel van het strategisch plan Thialf 2016 geeft aan dat er veel gaat veranderen. Het strategisch plan geeft de ambities aan die Thialf wil gaan rea-

• Fryslân als voorbeeld dient hoe schaatsen sociaal

liseren met het vernieuwde gebouwencomplex. In

maatschappelijk en economisch is te gebruiken

het plan staan de ambities van Thialf en de manier

voor een provincie.

waarop de ambities ingevuld gaan worden. Vier

Daarnaast is er in Thialf een nauwe samenwerking

thema’s staan centraal: sport, vitaliteit, energie en

met het gewest Friesland.

water. Het strategisch plan vormt de basis voor de verdere uitwerking die Thialf de komende jaren gaat realiseren. Voor het strategisch plan verwijzen wij naar de bijlage ‘Strategisch plan Thialf’.


47

klaar voor de start

We zijn

En in 2016 is ons nieuwe stadion

af

Presteren zoals nog nooit iemand gepresteerd heeft. Mogelijk maken wat in het menselijk voorstellingsvermogen fysiek en mentaal volstrekt onmogelijk lijkt. Het gebeurt in het nieuwe Thialf. Thialf is en blijft het kloppend hart van de internationale schaatssport. Toepassing van state of the art technologie maakt het nieuwe Thialf het internationale icoon op het gebied van energie, duurzaamheid en innovatie. Daarmee wordt Thialf het toonbeeld van de nieuwe generatie topsportaccommodaties. Op deze allersnelste laaglandbaan van de wereld zullen meer dan ooit verbazingwekkende records worden gebroken en gevestigd. Thialf zal meer dan ooit het huis van kampioenen zijn, de kraamkamer van schaatslegenden, de concertzaal van uitzinnige schaatsfans. Met de best denkbare topsporttrainingsfaciliteiten, de toepassing van tot voor kort onmogelijk geachte innovatieve duurzame techniek en hét erfgoed van ruim 150 jaar pure schaatsbeleving brengt het nieuwe Thialf Thialf weer terug waar het hoort. Op het allerhoogste podium van de internationale schaatssport. Voor de rest blijft Thialf gewoon het Thialf dat het altijd was. De plek waar sporters geschiedenis schrijven. Het schaatshart van de wereld.

Thialf blijft Thialf. Voor de rest wordt alles nieuw.

Waar topsporters geschiedenis schrijven

Recommend Documents